ΑΤΕΙ ΣΕΡΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ Γ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΚΑΙ Η ΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥΣ

Transcript

1 ΑΤΕΙ ΣΕΡΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ Γ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΚΑΙ Η ΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥΣ ΚΑΤΣΙΚΑ ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΟΥ ΕΚΠΟΝΗΘΗΚΕ ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΒΛΕΨΗ ΤΟΥ κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΔΗ ΚΛΕΑΝΘΗ ΣΕΡΡΕΣ 2010

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: 1.1 Διαχωρισμός των βιβλίων 1.2 Έννοια των βιβλίων Γ κατηγορίας 1.3 Τρόπος τήρησης στα βιβλία Γ κατηγορίας ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: 2.1 ΦΠΑ 2.2 Περιοδική Δήλωση ΦΠΑ 2.3 Εκκαθαριστική Δήλωση ΦΠΑ 2.4 Ενδοκοινοτικές Συναλλαγές ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Πρακτική εφαρμογή ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

4 1.1 Διαχωρισμός των Βιβλίων Τα βιβλία που χρησιμοποιούνται για την ένταξη των επιτηδευματιών σε κατηγορία τήρησης βιβλίων, είναι τριών ειδών. Πιο συγκεκριμένα, τα κριτήρια αυτά είναι: Α) τυπικά, το αντικείμενο του επαγγέλματος και η νομική μορφή Β) ουσιαστικά, τα ετήσια ακαθάριστα έσοδα και Γ) μικτά, το αντικείμενο του επαγγέλματος και το ύψος των ετήσιων ακαθάριστων εσόδων. Η κατηγορία τήρησης βιβλίων δε συνδέεται με κανένα τρόπο με τα φορολογικά στοιχεία. Ο επιτηδευματίας είναι υποχρεωμένος να εκδίδει όλα τα φορολογικά στοιχεία που ορίζονται από τον Κώδικα, όπως :τιμολόγια, δελτία αποστολής, αποδείξεις επαγγελματικών δαπανών κλπ. Η έκδοση, η λειτουργία και η τήρηση του καθενός παραστατικού, ρυθμίζονται από τις διατάξεις που το προβλέπουν. Άρα η τήρηση βιβλίων και η έκδοση στοιχείων δε συνδέονται μεταξύ τους αλλά με τις διατάξεις που τις προβλέπουν. Αρχική ένταξη των επιτηδευματιών Όλοι οι επιτηδευματίες εντάσσονται σε μια κατηγορία βιβλίων του Κώδικα, αμέσως με την έναρξη των εργασιών τους. Δεν υπάρχει δηλαδή χρόνος που διανύεται χωρίς βιβλία. Η αρχική κατάταξη του επιτηδευματία, γίνεται με κριτήρια που στηρίζονται είτε σε εξωτερικά χαρακτηριστικά του, είτε σε τεκμήρια (π.χ. τη νομική τους μορφή, το αντικείμενο των εργασιών τους και τον τόπο άσκησης της δραστηριότητας τους ) Κριτήρια κατάταξης στην τρίτη κατηγορία Υπάρχουν τρεις ρυθμίσεις οι οποίες διέπουν την ύπαρξη κριτηρίων κατάταξης των επιτηδευματιών σε βιβλία τρίτης κατηγορίας. Πρώτη ρύθμιση αποτελεί το τυπικό κριτήριο της εταιρικής τους μορφής όλων των ανώνυμων εταιρειών και των εταιρειών περιορισμένης ευθύνης, ανεξάρτητα από το αντικείμενο των εργασιών τους, το ύψος του κύκλου εργασιών τους ή όποιο άλλο κριτήριο. Δεύτερη ρύθμιση αποτελεί η ένταξη των κοινοπραξιών ή οποιασδήποτε άλλης μορφής κατασκευαστικών επιχειρήσεων. Στην περίπτωση αυτή όμως καθιερώνονται και ειδικά πρόσθετα κριτήρια, να κατασκευάζουν δημόσια έργα και ο προϋπολογισμός του έργου που αναλαμβάνουν να ξεπερνά το όριο του κύκλου εργασιών με βάση το οποίο οι επιχειρήσεις κατατάσσονται στην τρίτη κατηγορία. Τρίτη ρύθμιση αποτελεί η εξαίρεση των ξένων επιχειρήσεων που έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα με βάση τους ειδικούς νόμους που αναφέρονται στον Κώδικα, οι οποίες δεν φορολογούνται με βάση το νόμο για τη φορολογία εισοδήματος, καθώς και των υποκαταστημάτων των ξένων αεροπορικών επιχειρήσεων, οι οποίες όμως απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήματος, με τον όρο «αμοιβαιότητας» που ισχύει και για τις ελληνικές εταιρείες που είναι εγκατεστημένες στην αντίστοιχη ξένη χώρα. Όρια των ετήσιων ακαθάριστων εσόδων Για τα βιβλία τρίτης κατηγορίας βιβλίων το όριο των ακαθάριστων εσόδων είναι άνω των ευρώ. Όταν όμως πωλούνται αγαθά για λογαριασμό τρίτου, τότε ως

5 έσοδο παίρνεται η τιμολογιακή αξία αυτών των αγαθών. Για τις επιχειρήσεις που έχουν εποχικό χαρακτήρα τα έσοδα τους δεν ανάγονται σε ετήσια. Τα έσοδα των μηνών λειτουργίας κάθε χρόνο θεωρούνται ως έσοδα δωδεκάμηνης περιόδου. Τήρηση βιβλίων σε περιπτώσεις μετασχηματισμού επιχειρήσεων Η αναπτυξιακή και η φορολογική νομοθεσία έχει παρατηρηθεί ότι υποβοηθούν στους μετασχηματισμούς που συνεπάγονται μεγέθυνση και αναβάθμιση των επιχειρήσεων. Οι επιχειρηματικοί μετασχηματισμοί είναι δύο ειδών: οι συγχωνεύσεις και οι μετατροπές. Η εταιρεία που προκύπτει είτε από μετατροπή είτε από συγχώνευση έχει τη μορφή ανώνυμης εταιρείας ή εταιρείας περιορισμένης ευθύνης. Άρα με τη νομική αυτή μορφή κατατάσσονται αμέσως στην τρίτη κατηγορία με βάση το τυπικό κριτήριο της εταιρικής μορφής. Αυτό δε σημαίνει ότι απαλλάσσονται από τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα που είχαν πριν από τη μετατροπή ή το μετασχηματισμό. 1.2 Έννοια των βιβλίων Γ κατηγορίας Τα βιβλία Γ κατηγορίας είναι τα λογιστικά βιβλία. Λογιστικά είναι όσα βιβλία είναι απαραίτητα για να πραγματοποιείται και να καλύπτεται το λογιστικό κύκλωμα με βάση τη διγραφική λογιστική μέθοδο. Αποτελούν το μοναδικό μέσο για να αποκτηθούν οι λογιστικές πληροφορίες δηλ. οι πληροφορίες για τις οικονομικές πράξεις της επιχείρησης καταταγμένες στις επιθυμητές κατηγορίες. Τα λογιστικά βιβλία μπορεί να είναι είτε εσωτερικά είτε εξωτερικά. Εσωτερικά είναι όσα εφοδιάζουν τον επιχειρηματία με πληροφορίες. - Για το υπόλοιπο που έχει καθένα από τα στοιχεία της περιουσίας και συνεπώς για το σύνολο και τη σύνθεση της - Για τη διαχρονική πορεία (κίνηση του λογαριασμού: χρέωση-πίστωση) του καθενός στοιχείου και συνεπώς του συνόλου της περιουσίας και τις αμοιβαίες σχέσεις αυτών των κινήσεων - Για τις πηγές του αποτελέσματος στα διάφορα επίπεδα του, στη χρονική διαδρομή της επιχειρηματικής κυκλοφορίας - Για την άσκηση των δικαιωμάτων και την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της επιχείρησης και επιτρέπουν έτσι την παρακολούθηση και τον έλεγχο των υπευθύνων. Εξάλλου εξωτερικά - Κατοχυρώνουν και αποδείχνουν τα δικαιώματα της επιχείρησης απέναντι σε οποιονδήποτε τρίτο - Προσδιορίζουν και εξειδικεύουν τις υποχρεώσεις τις επιχείρησης και συνεπώς αποτελούν τη βάση για να πραγματοποιείται κάθε έλεγχος (αγορανομικός, πιστωτικός, κλπ) αλλά και για να κατοχυρώνεται η επιχείρηση από τυχόν αυθαιρεσίες του ελέγχου ή να διασφαλίζει τα δικαιώματα της και τέλος, - Αποδείχνουν τη φορολογητέα ύλη και προσδιορίζουν με τρόπο δεσμευτικό για την επιχείρηση, αλλά και για τη φορολογική αρχή, τις υποχρεώσεις της επιχείρησης. Την κατηγορία των λογιστικών βιβλίων αποτελούν, τα παρακάτω βιβλία: - Τα ημερολόγια κάθε είδους

6 Από ουσιαστική άποψη, τα ημερολόγια είναι βιβλία με οργανωτικό ρόλο μέσα στα πλαίσια της λογιστικής διαδικασίας και συγκεκριμένα έχουν σαν αποστολή να «συλλάβουν» το άμορφο λογιστικό υλικό έτσι όπως με τη μορφή των παραστατικών έρχεται στην αφετηρία της λογιστικής διαδικασίας και να το καταχωρήσουν με χρονολογική τάξη και λογιστική διατύπωση. Εδώ όμως σταματάει η συμμετοχή τους στη λογιστική διαδικασία. - Τα καθολικά συγκεντρωτικά και αναλυτικά. Αποτελούν τη βασική κατηγορία λογιστικών βιβλίων, διότι εδώ υπάρχουν και λειτουργούν, οι λογαριασμοί κάθε κατηγορίας και επιπέδου και συνεπώς εδώ συγκροτείται όλο το σύστημα των λογιστικών πληροφοριών. Στα βιβλία αυτά ταξινομούνται οι οικονομικές πράξεις που και όπως καταχωρήθηκαν στα ημερολόγια. Συνεπώς τα αριθμητικά σύνολα των καθολικών πρέπει να συμφωνούν με τα αριθμητικά σύνολα των ημερολογίων. - Το Βιβλίο Απογραφών και Ισολογισμών Πρόκειται για ένα βιβλίο έξω από το λογιστικό κύκλωμα, που απλά επαληθεύει τα δεδομένα του λογιστικού κυκλώματος και αποδείχνει την πραγματική τους υπόσταση. Στο βιβλίο αυτό καταχωρούνται τα στοιχεία της περιουσίας έτσι όπως προκύψαν από την εξωτερική την εκτός λογιστικών βιβλίων εξακρίβωση και καταγραφή τους στην οποία όμως σαν πραγματική προσαρμόστηκαν τα αντίστοιχα λογιστικά δεδομένα των βιβλίων έτσι ώστε τα δεδομένα του βιβλίου απογραφών και των λογιστικών βιβλίων να συμπίπτουν και να είναι σύμφωνα με την πραγματικότητα. - Το Μητρώο Πάγιων Περιουσιακών Στοιχείων Το βιβλίο αυτό προβλέπεται από τις διατάξεις της παραγράφου του Ε.Γ.Λ.Σ., οι οποίες ορίζουν τα παρακάτω 1. Για τη διαχειριστική παρακολούθηση κάθε παγίου στοιχείου και για τη λογιστική παρακολούθηση της αξίας κτήσεως και των αποσβέσεων του και γενικότερα της τύχης του τηρείται υποχρεωτικά μητρώο πάγιων στοιχείων το οποίο αποτελεί την τελευταία ανάλυση των λογαριασμών των παγίων περιουσιακών στοιχείων ( λογαριασμοί τρίτου ή τέταρτου κλπ βαθμού) 2. Από το μητρώο παγίων στοιχείων, οι λεπτομέρειες και ο τρόπος τήρησης του οποίου αφήνονται στην κρίση της οικονομικής μονάδας, πρέπει να προκύπτουν τουλάχιστον τα παρακάτω στοιχεία: - Τα στοιχεία που εξατομικεύουν το είδος του παγίου (ονοματολογία και διακριτικά στοιχεία) - Τα στοιχεία της λογιστικής του εντάξεως (τίτλοι και κωδικοί αριθμοί του πρωτοβάθμιου και του λογαριασμού της τελευταίας βαθμίδας). - Η αιτιολογία και τα σχετικά στοιχεία κτήσεως, η αρχική αξία κτήσεως και οι μεταβολές αυτής ( προσθήκες, βελτιώσεις, μειώσεις). - Ο τόπος εγκαταστάσεως ή ο τρίτος στις εγκαταστάσεις του οποίου τυχόν βρίσκεται.

7 - Η ημερομηνία κατά την οποία άρχισε η χρησιμοποίηση ή η λειτουργία του, καθώς και η ημερομηνία που τυχόν τέθηκε σε αδράνεια. - Η τυχόν κτήση του με ευεργετική φορολογική διάταξη. - Η τυχόν ύπαρξη βαρών πάνω σ αυτό (π.χ. είδος βάρους, αιτία, ποσό) - Ο κωδικός αριθμός της τελευταίας βαθμίδας του λογαριασμού αποσβέσεων - Οι λογισμένες αποσβέσεις (συντελεστής και ποσά) και τα στοιχεία της λογιστικής τους εγγραφής (α/α παραστατικού,ημερομηνία), καθώς και οι αντιλογισμένες αποσβέσεις, π.χ. σε περίπτωση πωλήσεως ή καταστροφής - Τα στοιχεία και η αιτία του τερματισμού της παραγωγικής τους ζωής (π.χ. εκποίηση, διάλυση ή καταστροφή) 3.Με σκοπό να αντιμετωπίσουν δυσχέρειες που ενδεχόμενα θα ανακύψουν κατά την υποχρεωτική τήρηση του μητρώου πάγιων περιουσιακών στοιχείων σύμφωνα με τα παραπάνω παρέχεται η δυνατότητα της τηρήσεως αυτού κατά ομάδες ομοειδών πάγιων στοιχείων (π.χ. πάγια στοιχεία του λογαριασμού 14 που κτήθηκαν κατά τη διάρκεια του αυτού μήνα παρακολουθούνται σε μια ατομική μερίδα) με την προϋπόθεση ότι το συγκεκριμένο πάγιο στοιχείο, όταν κρίνεται αναγκαίο (π.χ. κατά την απογραφή ή την πώληση), θα είναι δυνατό να εξατομικεύεται. 1.3 Τρόπος τήρησης στα βιβλία Γ κατηγορίας Η παράγραφος 1 του κώδικα προσδιορίζει τα βιβλία που θα τηρηθούν, τη λογιστική μέθοδο και το λογιστικό σύστημα που θα εφαρμοστούν, με τις παρακάτω διατάξεις. 1. Ο επιτηδευματίας της τρίτης κατηγορίας, για την άσκηση του επαγγέλματος του, τηρεί λογιστικά βιβλία κατά τη διπλογραφική λογιστική μέθοδο, με οποιοδήποτε λογιστικό σύστημα, σύμφωνα με τις γενικά παραδεκτές αρχές της λογιστικής. Ο κώδικας σε αυτή την παράγραφο διαγράφει απλά ένα πλαίσιο λογιστικής οργάνωσης των υπόχρεων επιτηδευματιών της τρίτης κατηγορίας. Πλαίσιο που ορίζεται: - Από τον προσδιορισμό των βιβλίων που πρέπει να τηρηθούν και που ορίζονται με το γενικό προσδιορισμό «λογιστικά βιβλία» - Από τον προσδιορισμό της μεθόδου μόνο, ενώ το σύστημα αφήνεται ελεύθερο στην ευχέρεια επιλογής του επιτηδευματία - Από το γενικό περιορισμό, να ισχύουν οι «γενικά παραδεκτές αρχές της λογιστικής». 2. Ο επιτηδευματίας της τρίτης κατηγορίας βιβλίων εφαρμόζει υποχρεωτικά το Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο (π.δ. 1123/1980,ΦΕΚ Α 283), μόνο ως προς τη δομή, την ονοματολογία και το περιεχόμενο των πρωτοβάθμιων, δευτεροβάθμιων και των υπογραμμισμένων τριτοβάθμιων λογαριασμών, με εξαίρεση τους λογαριασμούς της ομάδας 9 οι οποίοι δεν τηρούνται. Η ανάπτυξη των δευτεροβάθμιων λογαριασμών, σε μη θεσμοθετημένους από τις διατάξεις Ε.Γ.Λ.Σ. τριτοβάθμιους λογαριασμούς, καθώς και η ανάπτυξη των τριτοβάθμιων λογαριασμών σε επίπεδο τεταρτοβάθμιων, γίνεται σύμφωνα με τις αρχές της λογιστικής και τις ανάγκες του επιτηδευματία.

8 Επίσης τηρεί και μητρώο παγίων περιουσιακών στοιχείων, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στη παράγραφο του Ε.Γ.Λ.Σ. Τα έπιπλα και σκεύη μπορεί να παρακολουθούνται στο μητρώο παγίων ανά συντελεστή απόσβεσης. Ειδικές διατάξεις που αναφέρονται στην εφαρμογή του Ε.Γ.Λ.Σ., με τις οποίες επιβάλλονται πρόσθετες υποχρεώσεις σε κατηγορίες επιτηδευματιών, καθώς και οι διατάξεις που επιβάλλουν τη τήρηση κλαδικών λογιστικών σχεδίων, κατισχύουν των διατάξεων της παραγράφου αυτής. Η παράβαση των ειδικών αυτών διατάξεων συνιστά και παράβαση των διατάξεων του παρόντος και επισύρει τις συνέπειες και τις κυρώσεις που προβλέπονται από τον Κώδικα αυτό. Ο Κώδικας προκειμένου να προσδιορίσει το πλέγμα των λογαριασμών, εξειδικεύει τις σχετικές ρυθμίσεις και παραπέμπει στο Ε.Γ.Λ.Σ. Περιορίζει τον επιτηδευματία να χρησιμοποιήσει όλους τους υποχρεωτικούς λογαριασμούς του Ε.Γ.Λ.Σ. κάθε βαθμού. Εξαιρεί εξάλλου από τη γενική εφαρμογή το μέρος του Ε.Γ.Λ.Σ. που προβλέπει την αναλυτική λογιστική της εκμετάλλευσης και η οποία καταλαμβάνει στο Σχέδιο την ομάδα λογαριασμών 9. Παράλληλα κατοχυρώνει την εφαρμογή της ομάδας λογαριασμών αυτής, την εφαρμογή κλαδικών λογιστικών σχεδίων, καθώς και την επιβολή άλλων υποχρεώσεων που προβλέπονται από ειδικές διατάξεις και αφορούν στην εφαρμογή του Ε.Γ.Λ.Σ., με τις διατάξεις της δεύτερης περιόδου της παραγράφου. Με τις διατάξεις αυτές προβλέπεται ότι, τέτοιες υποχρεώσεις που τυχόν επιβάλλονται η θα μπορούσε να επιβληθούν στις επιχειρήσεις από άλλες διατάξεις νόμων, πρώτο είναι ισχυρότερες από τις διατάξεις του Κώδικα και δεύτερο ότι, η παράβαση τους εκτός από τις συνέπειες από τις διατάξεις των νόμων εκείνων, ισοδυναμεί με παράβαση και των διατάξεων του Κώδικα και δημιουργεί ανάλογες ευθύνες, επισύροντας προσθέτως και τις κυρώσεις του Κώδικα. Τέλος επιβάλλει και τη τήρηση του μητρώου παγίων στοιχείων, σαν υποχρεωτικού βιβλίου της τρίτης κατηγορίας βιβλίου, που σημαίνει ότι η μη τήρηση του επισύρει τις ανάλογες συνέπειες που προβλέπονται από τον Κώδικα. 3. Από τους λογαριασμούς του γενικού και των αναλυτικών καθολικών πρέπει να προκύπτουν συγκεντρωτικά και αναλυτικά στοιχεία των καταχωρήσεων, ώστε να είναι ευχερής η πληροφόρηση ή η επαλήθευση από το φορολογικό έλεγχο, για τις ανάγκες όλων των φορολογικών αντικειμένων. 4. Η παράγραφος 4 του άρθρου 5 17 και η παράγραφος 4 του άρθρου 6 18 έχει ανάλογη εφαρμογή και επί των βιβλίων τρίτης κατηγορίας. Με τις διατάξεις της παραγράφου αυτής, ο Κώδικας παρέχει την ευχέρεια των συγκεντρωτικών καταχωρήσεων που προβλέπονται από τις διατάξεις σε αυτές που αναφέρεται. Με τις διατάξεις της επόμενης παραγράφου 5, ο Κώδικας επιβάλλει να τηρούνται από ορισμένες εταιρίες βιβλία που δεν είναι λογιστικά, στα οποία από διατάξεις άλλων νόμων, πρέπει να καταχωρούνται οι αποφάσεις των αποφασιστικών οργάνων των εταιρειών αυτών, αποφάσεις μέσα στις οποίες συγκαταλέγονται και εκείνες που αφορούν ζητήματα τρέχοντα (π.χ. έγκριση ετήσιων ισολογισμών) ή και σπουδαία (π.χ. μετατροπή, συγχώνευση, αλλαγή σκοπού, κλπ) που έχουν επίπτωση στην οικονομική ζωή της επιχείρησης. 5. Οι ανώνυμες εταιρείες τηρούν βιβλία πρακτικών γενικών συνελεύσεων των μετόχων και βιβλίο πρακτικών του διοικητικού συμβουλίου και βιβλίο μετόχων. Οι εταιρείες περιορισμένης ευθύνης τηρούν βιβλίο πρακτικών συνελεύσεων και βιβλίο πρακτικών διαχείρισης. 6. Οι ανώνυμες εταιρείες και οι εταιρείες περιορισμένης ευθύνης που εφαρμόζουν, είτε υποχρεωτικά είτε προαιρετικά, τα υιοθετηθέντα με τον Κανονισμό της Επιτροπής

9 της Ευρωπαϊκής Ένωσης Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 15 του ν.2190/1920, εξαιρούνται από την εφαρμογή των ειδικότερων διατάξεων του νόμου αυτού, στο βαθμό που οι διατάξεις αυτές είναι αντίθετες με τις ρυθμίσεις του ν. 2190/1920. Με τις παραπάνω διατάξεις ορίζεται ρητά ότι οι επιχειρήσεις που εφαρμόζουν τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα σύμφωνα με τις διατάξεις του Κεφαλαίου 15 του ν.2190/1920, απαλλάσσονται από την υποχρέωση εφαρμογής ειδικότερων διατάξεων του Κώδικα, στις περιπτώσεις που οι διατάξεις αυτές θα ήταν αντίθετες με τις ρυθμίσεις του ν.2190/ Διευκρινίζεται ότι ως υποκείμενα στις διατάξεις του νόμου αυτού λογιστικά βιβλία των επιχειρήσεων θεωρούνται τόσο τα τηρούμενα για σκοπούς εφαρμογής των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων λογιστικά βιβλία όσο και τα συμπληρωματικά φορολογικά βιβλία στα οποία καταχωρίζονται οι διαφορές μεταξύ των κανόνων αποτίμησης των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα και των αντίστοιχων φορολογικών κανόνων. Επίσης διευκρινίζεται ότι οι προβλεπόμενες από το νόμο αυτό κυρώσεις για τη μη τήρηση ή την πλημμελή τήρηση των λογιστικών βιβλίων, παραμένουν σε ισχύ. Με τις διατάξεις της παραπάνω παραγράφου 7, ορίζεται ότι, τόσο τα λογιστικά βιβλία που τηρούνται για τις ανάγκες εφαρμογής των ΔΛΠ, όσο και τα βιβλία στα οποία καταχωρούνται οι διαφορές αποτίμησης, θεωρούνται λογιστικά βιβλία που υπόκεινται στις διατάξεις του Κώδικα και ότι οι κυρώσεις που προβλέπονται από τον Κώδικα για μη τήρηση ή πλημμελή τήρηση των λοιπών βιβλίων, ισχύουν και για τα βιβλία αυτά.

10 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

11 ΦΠΑ, Εκκαθαριστική & Περιοδική Δήλωση και Ενδοκοινοτικές συναλλαγές στα βιβλία Γ κατηγορίας Ο ΦΠΑ επιβάλλεται στις παραδόσεις αγαθών, στις παροχές υπηρεσιών που γίνονται μέσα στην Ελλάδα, καθώς επίσης και στις εισαγωγές αγαθών. Στον ΦΠΑ υπόκεινται τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που ασκούν οικονομική δραστηριότητα. Ο λεγόμενος Φόρος Προστιθέμενης Αξίας είναι έμμεσος φόρος που επιβλήθηκε στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρόμοιος όμως φόρος υφίσταται και σε περίπου 30 κράτη εκτός Κοινότητας σε διάφορες ηπείρους. Εξαιρούνται από τον ΦΠΑ οι μισθωτοί για την αμοιβή της εξαρτημένης εργασίας τους. Επίσης, εξαιρούνται το Δημόσιο και τα Ν.Π.Δ.Δ. μόνο για τις πράξεις τους ως δημόσια εξουσία. Αν όμως το Δημόσιο ή τα Ν.Π.Δ.Δ. ασκούν δραστηριότητες που ξεφεύγουν της αποστολής τους, τότε υπόκεινται στον ΦΠΑ (π.χ. μια κοινότητα να ανοίξει σούπερ-μαρκετ, για να προμηθεύει τρόφιμα τους κατοίκους του χωριού, τότε αυτή η δραστηριότητα υπόκειται σε ΦΠΑ). Γενικά, εξαιρείται από την εφαρμογή του ΦΠΑ η περιοχή του ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ. Στις πωλήσεις και στις παροχές υπηρεσιών από τον λοιπό ελλαδικό χώρο προς το ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ και αντίστροφα δεν υπολογίζεται ο ΦΠΑ. Οι συντελεστές του ΦΠΑ είναι 4,5% (βιβλία) 9% και 19%. Για τα νησιά των νομών Λέσβου, Χίου, Σάμου, Δωδεκανήσου, Κυκλάδων και τα νησιά του Αιγαίου, Θάσου, Σαμοθράκη, Βόρειες Σποράδες και Σκύρος, οι συντελεστές φόρου μειώνονται κατά 30% δηλ. 3%, 6% και 13%. Η πιο πάνω μείωση συντελεστών δεν ισχύει για τα μεταφορικά μέσα ( αγορά αυτοκίνητου). 2.1 ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΦΠΑ ΣΤΗΝ ΕΕ Προκειμένου να υπάρξει μια ενιαία εναρμόνιση στην έμμεση φορολογία των κρατώνμελών της ΕΟΚ, το 1957 διορίζεται από την Κομισιόν μια ειδική επιτροπή φορολογικής εναρμόνισης με πρόεδρο τον καθηγητή Neumark. Η επιτροπή Νιούμαρκ όπως καθιερώθηκε να λέγεται εξετάζοντας τις μέχρι τότε πρακτικές ανά τον κόσμο, μετά από πολλές συζητήσεις πρότεινε την κατάργηση όλων των εφαρμοζόμενων εσωτερικών σωρευτικών φόρων κύκλου εργασιών και την αντικατάσταση τους μ ένα μόνο φόρο, τον ΦΠΑ, που εφάρμοζε επιτυχώς η Γαλλία σε κάθε στάδιο συναλλαγής πάνω στην προστιθέμενη αξία. Οι προτάσεις της επιτροπής Νιούμαρκ τελικά έγιναν αποδεκτές και άρχισαν να υλοποιούνται στις 11 Απριλίου του 1967με την έκδοση από το τότε Συμβούλιο Υπουργών των δύο πρώτων οδηγιών, 62/227/ΕΟΚ και 67/228/ΕΟΚ, δια των οποίων και καθιερώθηκε ο ΦΠΑ ως κοινό σύστημα φόρου κύκλου εργασιών στα κράτημέλη. Η εισαγωγή του ΦΠΑ, βάσει των παραπάνω, ολοκληρώθηκε σταδιακά το Αργότερα, 10 χρόνια μετά την έκδοση της 2 ης οδηγίας, στις 11 Μαΐου του 1977 εκδόθηκε η 6 η οδηγία (77/388/ΕΟΚ) η οποία συμπλήρωσε κενά πρακτικής των δύο προηγούμενων επεκτείνοντας τον ΦΠΑ μέχρι και το λιανικό εμπόριο. Η 6 η αυτή οδηγία είναι και η σπουδαιότερη κοινοτική πράξη βάσει της οποίας ρυθμίστηκε αρχικά ο ΦΠΑ ως κοινό φορολογικό σύστημα στην ΕΕ, αλλά και για όλες τις νεότερες συμπληρώσεις και τροποποιήσεις. ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΦΠΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

12 Στην Ελλάδα καθιερώθηκε την 1 η Ιανουαρίου 1987 μετά από προηγηθείσα απόφαση του τότε Υπουργού Οικονομικών Δημήτρη Τσοβόλα και ο συντελεστής του ήταν 18%. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα η εφαρμογή του προκάλεσε αρρυθμία στην αγορά. Η πρώτοι που πλήρωσαν το φόρο ήταν οι πελάτες των κέντρων διασκέδασης όπου γιόρτασαν το πρωτοχρονιάτικο ρεβεγιόν, πληρώνοντας μάλιστα το διπλάσιο (36%), λόγω της διπλάσιας τιμής που είχε καθιερωθεί στα κέντρα διασκέδασης κατά την εορταστική περίοδο. Σήμερα ο ΦΠΑ ορίζεται από το Νόμο υπ αριθμόν 2859 του 2000 επίσης ως είδος έμμεσου φόρου που επιβάλλεται σε συναλλαγές σε ολόκληρη την ελληνικά επικράτεια εκτός από την περιοχή του Αγίου Όρους και των υπαγομένων σε αυτό. Πρόκειται για φόρο κύκλου εργασιών και επιρρίπτεται από τον κατά νόμο υπόχρεο σε βάρος του αντισυμβαλλομένου. Καταβάλλεται τμηματικά σε κάθε στάδιο συναλλαγής στην προστιθέμενη αξία και επιρρίπτεται ολόκληρος στην τελική κατανάλωση. Με αυτόν τον τρόπο κάθε βαθμίδα παραγωγής ή συναλλαγής φορολογείται κατ αποτέλεσμα μόνο ως προς το επιπλέον τίμημα που εισπράττει ο προμηθευτής, δηλαδή ως προς την αξία που προστίθεται στο αγαθό κατά την κάθε βαθμίδα επεξεργασίας του. Υπολογίζεται ουσιαστικά μόνο στην αξία η οποία προστίθεται από κάθε επιχείρηση, δηλαδή στη διαφορά μεταξύ αξίας παράδοσης των αγαθών και αξίας κτήσης τους. Γι αυτό ονομάζεται και φόρος προστιθέμενης αξίας. Με τον ΦΠΑ το κράτος εισπράττει φόρο από κάθε συναλλαγή, ενώ από το 2006 και έπειτα επιβαρύνει και τις οικοδομικές εργασίες και υλικά. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΦΟΡΟΥ Αντικείμενο του φόρου σύμφωνα με το άρθρο 2 του Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας είναι: Η παράδοση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών Η εισαγωγή αγαθών στο εσωτερικό της χώρας Η ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών που πραγματοποιείται από επαχθή αιτία στο εσωτερικό της χώρας από υποκείμενο στο φόρο, ο οποίος ενεργεί με αυτή την ιδιότητα, ή από μη υποκείμενο στο φόρο νομικό πρόσωπο, όταν ο πωλητής είναι υποκείμενος στο φόρο, εγκατεστημένος σε άλλο κράτος μέλος και ενεργεί με αυτή την ιδιότητα και δεν απαλλάσσεται από το φόρο λόγω ύψους πραγματοποιηθέντος ετήσιου κύκλου εργασιών, σύμφωνα με τη νομοθεσία της χώρας του, ούτε υπάγεται στις διατάξεις των παραγράφων 2 και 4 του άρθρου 13 του Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας. Η παράγραφος 2 του άρθρου 11 αναφέρει πως κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1, που ορίζει τι θεωρείται ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών, δε θεωρείται ενδοκοινοτική απόκτηση η κατά τις διατάξεις του άρθρου 2 απόκτηση αγαθών που πραγματοποιείται: Από υποκείμενο στο φόρο που υπάγεται στο ειδικό καθεστώς των αγροτών του άρθρου 41 Από υποκείμενο στο φόρο νομικό πρόσωπο, εφόσον το ύψος των συναλλαγών αναχώρησης της αποστολής ή της μεταφοράς, δεν υπερβαίνει κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο το ποσό των ευρώ και κατά την τρέχουσα διαχειριστική περίοδο δεν υπερβαίνει το ποσό αυτό.

13 Αν πρόκειται για καινούρια μεταφορικά μέσα και προϊόντα που υπάγονται σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης τότε θεωρείται ενδοκοινοτική απόκτηση. Τα πρόσωπα που εμπίπτουν σε αυτή την περίπτωση μπορούν να επιλέγουν τη φορολόγηση τους, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1. ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΑ ΣΤΟ ΦΟΡΟ ΠΡΟΣΩΠΑ Πρόσωπο υποκείμενο στο φόρο για σκοπούς ΦΠΑ θεωρείται: Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ημεδαπό ή αλλοδαπό ή ένωση προσώπων, εφόσον ασκεί κατά τρόπο ανεξάρτητο οικονομική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από τον τόπο εγκατάστασης, τον επιδιωκόμενο σκοπό ή το αποτέλεσμα της δραστηριότητας αυτής Κάθε πρόσωπο, τα οποίο πραγματοποιεί περιστασιακά παράδοση ενός καινούριου μεταφορικού μέσου, το οποίο αποστέλλεται ή μεταφέρεται προς άλλο Κράτος Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Το Ελληνικό Δημόσιο, οι Δήμοι, οι Κοινότητες, και τα λοιπά νομικά πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου κατά το μέτρο που η μη υπαγωγή στο φόρο των δραστηριοτήτων τους οδηγεί σε στρέβλωση των όρων του ανταγωνισμού, ή εφόσον ασκούν τις παρακάτω δραστηριότητες: Τηλεπικοινωνίες Διανομή αερίου, ηλεκτρισμού, θερμικής ενέργειας Μεταφορά αγαθών Παροχή λιμενικών και αερολιμενικών υπηρεσιών Μεταφορά προσώπων Παράδοση καινούριων αγαθών που κατασκευάστηκαν για πώληση Εργασίες γεωργικών μεσολαβητικών οργανισμών για αγροτικά προϊόντα, οι οποίες πραγματοποιούνται σύμφωνα με τους κανονισμούς που καθορίζουν την κοινή οργάνωση της αγοράς των προϊόντων αυτών Εκμετάλλευση πανηγυριών και εκθέσεων εμπορικού χαρακτήρα Εναποθήκευση Δραστηριότητες εμπορικών διαφημιστικών γραφείων Δραστηριότητες πρακτορείων ταξιδιών Εργασίες λεσχών και κυλικείων επιχειρήσεων, πρατηρίων και παρόμοιων καταστημάτων Δραστηριότητες οργανισμών ραδιοφώνου και τηλεόρασης εμπορικού χαρακτήρα ΜΗ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΑ ΣΤΟ ΦΟΡΟ ΠΡΟΣΩΠΑ Ένα πρόσωπο θεωρείται μη υποκείμενο στο φόρο για σκοπούς ΦΠΑ όταν: Δε θεωρούμε πως ασκεί οικονομική δραστηριότητα κατά τρόπο ανεξάρτητο όπως π.χ. οι μισθωτοί και λοιπά φυσικά πρόσωπα τα οποία συνδέονται με τον εργοδότη τους με σύμβαση εργασίας ή με

14 οποιαδήποτε άλλη νομική σχέση που δημιουργεί δεσμούς εξάρτησης, όσον αφορά τους όρους εργασίας ή την αμοιβή και συνεπάγεται την ευθύνη του εργοδότη Το Ελληνικό Δημόσιο, οι Δήμοι, οι Κοινότητες και τα λοιπά Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου για τις πράξεις παράδοσης αγαθών και παροχής υπηρεσιών που ενεργούν κατά την εκπλήρωση αποστολής τους, ακόμα κι αν εισπράττουν τέλη, δικαιώματα ή εισφορές.δηλαδή τα πρόσωπα αυτά εξαιρούνται από το φόρο μόνο για τις πράξεις κατά τις οποίες ενεργούν ως δημόσια εξουσία, ενώ για τις λοιπές πράξεις υπόκεινται στο φόρο. ΑΠΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ ΦΟΡΟ ΠΡΟΣΩΠΑ Σύμφωνα με το άρθρο 22 του Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, απαλλάσσονται από το φόρο προστιθέμενης αξίας στο εσωτερικό της χώρας: - Η παροχή υπηρεσιών από τα ελληνικά Ταχυδρομεία (ΕΛΤΑ) και η παρεπόμενη των υπηρεσιών αυτών παράδοση αγαθών, - Οι δραστηριότητες των εθνικών δικτύων ραδιοφωνίας και τηλεόρασης, με εξαίρεση τις δραστηριότητες εμπορικού χαρακτήρα - Η παροχή νερού μη εμφιαλωμένου και η αποχέτευση που πραγματοποιούνται απευθείας από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) ή συνδέσμους αυτών, χωρίς τη μεσολάβηση δημοτικών επιχειρήσεων, καθώς και οι ανταποδοτικές εισφορές που επιβάλλουν οι Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων (ΟΕΒ), Ειδικοί Οργανισμοί, ΟΕΒ, ΤΟΕΒ, στα μέλη τους για την παροχή αρδευτικού ύδατος και οι λοιπές παροχές που συνδέονται άμεσα με τις πράξεις αυτές. Αυτό σημαίνει πως εάν π.χ. ο δήμος Χαλκίδας παρέχει νερό στους κατοίκους της περιοχής μέσω δικτύου ύδρευσης απαλλάσσεται για αυτή του τη δραστηριότητα από το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας. Αν όμως στήσει μια δημοτική αναπτυξιακή επιχείρηση που παρέχει νερό στους κατοίκους τότε δεν απαλλάσσεται από το συγκεκριμένο φόρο. Αυτό συμβαίνει διότι οι δημοτικές επιχειρήσεις λειτουργούν σαν κανονικές εταιρείες, με έσοδα και έξοδα και πολλές φορές επιδιώκουν ένα ελάχιστο κέρδος ώστε πέρα από τη βιωσιμότητα τους να διεκπεραιώνουν τα έργα του δήμου με ένα καλύτερο επίπεδο παρεχομένων υπηρεσιών προς τους κατοίκους. Η απαλλαγή των παροχών αυτών ισχύει και για πράξεις που πραγματοποιούνται από το Δημόσιο και άλλα Ν.Π.Δ.Δ. - Η παροχή υπηρεσιών νοσοκομειακής περίθαλψης και διάγνωσης, καθώς και οι στενά συνδεόμενες με αυτές παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών που ενεργούνται από πρόσωπα που λειτουργούν νόμιμα. Με τις υπηρεσίες αυτές εξομοιώνονται και οι παρεχόμενες στις εγκαταστάσεις θεραπευτικών λουτρών και ιαματικών πηγών. - Η παροχή υπηρεσιών από δικηγόρους, συμβολαιογράφους, άμισθους υποθηκοφύλακες, δικαστικούς επιμελητές, γιατρούς, οδοντογιατρούς, ψυχολόγους, μαίες, νοσοκόμους και φυσικοθεραπευτές.

15 - Η παροχή υπηρεσιών από οδοντοτεχνίτες, καθώς και η παράδοση ειδών οδοντικής προσθετικής που διενεργείται από τους οδοντογιατρούς και τους οδοντοτεχνίτες - Η παράδοση ανθρώπινων οργάνων, ανθρωπίνου αίματος και ανθρωπίνου γάλακτος - Η παροχή υπηρεσιών από σωματεία ή ενώσεις προσώπων προς τα μέλη τους, τα οποία μέλη ασκούν δραστηριότητα απαλλασσόμενοι από το φόρο ή μη υποκείμενοι στο φόρο, εφόσον οι υπηρεσίες αυτές είναι άμεσα αναγκαίες για την άσκηση της δραστηριότητας αυτής και παρέχονται έναντι συνεισφοράς στα κοινά έξοδα Η παροχή υπηρεσιών και η παράδοση αγαθών που συνδέονται στενά με την κοινωνική πρόνοια και ασφάλιση, καθώς και την προστασία των παιδιών και των νέων, που πραγματοποιούνται από Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου ή άλλους Οργανισμούς ή Ιδρύματα από το κράτος. 2.2 ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ ΦΠΑ Προκειμένου για υποκείμενους με δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των εισροών τους και το Δημόσιο όταν αυτό ασκεί δραστηριότητες για τις οποίες υπάγεται στο φόρο, η περιοδική δήλωση υποβάλλεται υποχρεωτικά ανεξάρτητα αν το αποτέλεσμα αυτής είναι χρεωστικό, μηδενικό ή πιστωτικό για κάθε φορολογική περίοδο. Σημειώνεται ότι οι υποκείμενοι στο ΦΠΑ που τηρούν βιβλία γ κατηγορίας του ΚΒΣ, υποχρεούνται να υποβάλλουν τις αρχικές εμπρόθεσμες περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ με τη χρήση αποκλειστικά και μόνο ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω του ειδικού συστήματος TAXIS NET. Οι υποκείμενοι στο ΦΠΑ με Α ή Β κατηγορίας βιβλία υποβάλλουν προαιρετικά μέσω διαδικτύου τις περιοδικές δηλώσεις. ΥΠΟΒΟΛΗ ΜΕΣΩ TAXIS NET 1) Οι αρχικές εμπρόθεσμες περιοδικές δηλώσεις με χρεωστικό υπόλοιπο, με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου υποβάλλονται μέχρι την 26 η ημέρα του επόμενου μήνα που ακολουθεί τη λήξη της φορολογικής περιόδου την οποία αφορά η δήλωση, ανεξαρτήτως του τελευταίου ψηφίου του ΑΦΜ. Η ίδια ημερομηνία θεωρείται ως καταληκτική για τις πληρωμές των οφειλόμενων ποσών μέσω τραπεζών. 2) Οι αρχικές εμπρόθεσμες περιοδικές δηλώσεις με πιστωτικό ή μηδενικό υπόλοιπο, που υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω του ειδικού δικτύου TAXIS NET, υποβάλλονται μέχρι την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα που ακολουθεί τη λήξη της φορολογικής περιόδου την οποία αφορά η δήλωση, ανεξαρτήτως του τελευταίου ψηφίου ΑΦΜ. Οι προθεσμίες υποβολής που ορίζοντα κατά περίπτωση στις προηγούμενες παραγράφους, ισχύουν και για τις περιπτώσεις που οι δηλώσεις αυτές, υποβάλλονται στην αρμόδια ΔΥΟ λόγω τεχνικής αδυναμίας υποβολής τους μέσω του συστήματος TAXIS NET ή πληρωμής τους μέσω των πιστωτικών ιδρυμάτων και του Διατραπεζικού Συστήματος ΔΙΑΣ. ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΕ Δ.Ο.Υ.

16 Η υποχρεωτική υποβολή των περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ, αποκλειστικά και μόνο με ηλεκτρονικό τρόπο δεν ισχύει και συνεπώς επιτρέπεται η υποβολή τους στην αρμόδια Δ.Ο.Υ : α) Από τους υποκείμενους που η επιχείρηση τους έχει τεθεί σε εκκαθάριση, πτώχευση ή αδράνεια εφόσον έχει υποβληθεί ανάλογη δήλωση μεταβολών, β) Από τις επιχειρήσεις που μετασχηματίζονται, μετατρέπονται, συγχωνεύονται, διασπώνται ή απορροφώνται, χ) Από το Δημόσιο, τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, τους Δήμους, τις Κοινότητες, τους Συνεταιρισμούς και γενικά τα Νομικά Πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, δ) Από την Τράπεζα της Ελλάδος. Επί υποβολής στη Δ.Ο.Υ. η περιοδική δήλωση υποβάλλεται μόνο στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. της έδρας ή του κεντρικού. Κατ εξαίρεση οι εποχιακές επιχειρήσεις και οι επιχειρήσεις που εδρεύουν σε νησί που δεν εδρεύει Δ.Ο.Υ. καθώς και οι επί του πλειστηριασμού υπάλληλοι, στην περίπτωση που δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της ισχύουσας νομοθεσίας, μπορούν να αποστέλλουν στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. συστημένη επιστολή στην οποία εσωκλείουν την περιοδική δήλωση. Στην περίπτωση που υπάρχει ποσό για καταβολή επισυνάπτεται ισόποση τραπεζική επιταγή. Η επιταγή εκδίδεται σε διαταγή της αρμόδιας για την παραλαβή της περιοδικής δήλωσης Δ.Ο.Υ. ή απευθείας σε διαταγή του Ελληνικού Δημοσίου. Απόδειξη του εμπροθέσμου της υποβολής στις περιπτώσεις αυτές, αποτελεί η σχετική απόδειξη και η σφραγίδα επί του οικείου φακέλου της αποστολής του οικείου Ταχυδρομικού γραφείου. Η περιοδική δήλωση ΦΠΑ κατατίθεται μέχρι και την 20 η ημέρα του επόμενου μήνα ή τριμήνου ανάλογα με το τι κατηγορίας βιβλία τηρεί η κάθε επιχείρηση. Αν η 20 η ημέρα είναι Σάββατο ή Κυριακή ή Αργία, τότε ως τελευταία ημέρα θεωρείται η επόμενη εργάσιμη. Υπάρχει δυνατότητα κατάθεσης του ΦΠΑ και μετά την 20 η μέρα ανάλογα με το τελευταίο ψηφίο του ΑΦΜ ως εξής : Τελευταίο ψηφίο ΑΦΜ Προθεσμία Υποβολής 1-2 Στις 20 3,4,5 Την επόμενη εργάσιμη 6,7,8 Την επόμενη εργάσιμη 9,0 Την επόμενη εργάσιμη Η κατάθεση της περιοδικής δήλωσης με ηλεκτρονικό τρόπο μπορεί να γίνει μέχρι την 26 η μέρα του επόμενου μήνα. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής της περιοδικής δήλωσης η προσαύξηση είναι 2,5% για κάθε μήνα καθυστέρησης και μέχρι 200% του ΦΠΑ ως και το 2004.Περιοδικες δηλώσεις ΦΠΑ του 2005 που είναι εκπρόθεσμες, η προσαύξηση για κάθε μήνα καθυστέρησης θα είναι 1,5%. 2. ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ ΦΠΑ

17 Η εκκαθαριστική δήλωση υποβάλλεται μετά τη λήξη τις διαχειριστικής περιόδου, όπως αυτή ορίζεται από τις διατάξεις της φορολογίας εισοδήματος και του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων. Σύμφωνα με τις διατάξεις της ΑΥΟ /7626/1484/Α0014/ΠΟΛ.1154/ Οι εκκαθαριστικές δηλώσεις υποβάλλονται : Α) για υποκείμενους των οποίων η διαχειριστική περίοδος λήγει την 31/12/ Μέχρι την 9 η Μαρτίου 2009 για υποκείμενους, οι οποίοι κατά τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου τηρούσαν βιβλία Α και Β κατηγόριας του ΚΒΣ 2. Μέχρι την 11 η Μαΐου 2009 για υποκείμενους, οι οποίοι κατά τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου τηρούσαν βιβλία Γ κατηγορίας του ΚΒΣ, καθώς και το Δημόσιο. Η υποβολή των εκκαθαριστικών δηλώσεων των προηγούμενων εδαφίων, πραγματοποιείται ανάλογα με το τελευταίο ψηφίο του ΑΦΜ του υποκείμενου και ολοκληρώνεται μέσα σε 11 εργάσιμες μέρες. Β) για υποκείμενους των οποίων η διαχειριστική περίοδος λήγει άλλη ημερομηνία από οποιαδήποτε αιτία η λόγο οριστικής παύσης εργασιών ή διακοπής των υπαγομένων σε ΦΠΑ δραστηριοτήτων, μετά τις 1/1/ Μέχρι την 20 η μέρα του 3 ου μήνα από το τέλος του μήνα της λήξης της διαχειριστικής περιόδου ή της οριστικής παύσης εργασιών ή της διακοπής των υπαγομένων σε ΦΠΑ δραστηριοτήτων, εάν κατά τη λήξη τηρούσαν βιβλία Α ή Β κατηγορίας του ΚΒΣ. 2. Μέχρι την 20 η μέρα του 5 ου μήνα από το τέλος του μήνα της λήξης της διαχειριστικής περιόδου ή της οριστικής παύσης εργασιών ή της διακοπής των υπαγομένων σε ΦΠΑ δραστηριοτήτων, εάν κατά τη λήξη τηρούσαν βιβλία Γ κατηγορίας του ΚΒΣ. Γ) Για οριστική παύση εργασιών λόγω θανάτου του υποκειμένου. 1. Μέχρι την 20 η μέρα του 3 ου μήνα από το τέλος του μήνα της εμπρόθεσμης υποβολής της δήλωσης οριστικής παύσης εργασιών σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης γ της παραγράφου 1 του άρθρου 36 του Κώδικα ΦΠΑ (ν.2859/2000), αν κατά τη λήξη της διαχειριστικής αυτής περιόδου τηρούσε βιβλία Α ή Β κατηγορίας του ΚΒΣ. 2. Μέχρι την 20 η μέρα του 5 ου μήνα από το τέλος του μήνα της εμπρόθεσμης υποβολής της δήλωσης οριστικής παύσης εργασιών σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης γ της παραγράφου 1 του άρθρου 36 του Κώδικα ΦΠΑ (ν.2859/2000), αν κατά τη λήξη της διαχειριστικής αυτής περιόδου τηρούσε βιβλία Γ κατηγορίας του ΚΒΣ. Για τις εκκαθαριστικές δηλώσεις που υποβάλλονται σύμφωνα με όσα ορίζονται στις παραπάνω περιπτώσεις β και γ δεν ισχύει η σταδιακή υποβολή που προβλέπεται στην περίπτωση α. Η ανωτέρω προθεσμίες και οι προθεσμίες που καθορίζονται για την ηλεκτρονική υποβολή ισχύουν για τις εκκαθαριστικές δηλώσεις που υποβάλλουν οι υπό ίδρυση επιχειρήσεις: a) κατ έτος κατά τη διάρκεια του ιδρυτικού τους σταδίου, b) μετά την υποβολή της δήλωσης διακοπής εργασιών, που υποβάλλουν, όταν συσταθεί η επιχείρηση και ανάλογα i. με την κατηγορία των βιβλίων του ΚΒΣ, εφόσον τηρούσαν, στο τέλος του έτους που αφορά η εκκαθαριστική δήλωση ή κατά τη διακοπή των εργασιών στο τέλος του ιδρυτικού τους σταδίου, ή

18 ii. με την επιλογή του χρόνου υποβολής των περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ στην περίπτωση που δεν τηρούσαν βιβλία του ΚΒΣ. Τονίζεται ότι σε περίπτωση που η εταιρεία τίθεται σε εκκαθάριση είναι υποχρεωμένη να υποβάλλει: Μια εκκαθαριστική δήλωση για το διάστημα μέχρι την ημερομηνία έναρξης τη εκκαθάρισης και μια εκκαθαριστική δήλωση για το διάστημα που διαρκεί η εκκαθάριση. 2.4 ΕΝΔΟΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ Ότι αγοράζουμε από χώρα της ΕΟΚ ονομάζεται ενδοκοινοτική συναλλαγή. Η παραλαβή αυτή γίνεται με τους εξής τρόπους μεταφοράς: θαλάσσια μεταφορά, σιδηροδρομική μεταφορά, οδική, εναέρια, ταχυδρομική, μεταφορά με ίδια μέσα. Είναι βασικό να ξέρουμε πως παραλάβαμε μια εισαγωγή γιατί από την φορτωτική παίρνουμε πληροφορίες για τη σύνταξη της intrastat όπως θα δούμε παρακάτω : μάζα, όγκο, τεμάχια κλπ. Η αποστολή συνοδεύεται πάντα από το δελτίο αποστολής της μεταφορικής όταν είναι οδικώς, την διατακτική που αναφέρεται ο αριθμός μερίδας, τα κιλά και ο αριθμός του αυτοκινήτου που έγινε η μεταφορά, το τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών της μεταφορικής και το CMR. Επίσης τα εμπορεύματα συνοδεύουν συνήθως και το τιμολόγιο του οίκου του εξωτερικού (invoice στα αγγλικά, rechnung στα γερμανικά και fattura στα ιταλικά) ή και το δικό τους δελτίο αποστολής προς τον παραλήπτη (στην αγγλική ορολογία delivery note ή packing slip, στα γερμανικά lieferchein, bolla di accompagnamento στην ιταλική ορολογία).

19 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

20 Η επιχειρηματική δραστηριότητα του επιχειρηματία κ. Γεωργιάδη, ξεκινάει το 2006 όταν στο 14 ο χλμ Θεσν/κης-Περαίας, έκανε έναρξη της πρώτης του επιχείρησης, «ΕΜΠΟΡΙΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ». Το 2007, ύστερα από μία επαγγελματικά επιτυχημένη χρονιά μετατρέπει την επιχείρηση σε «ΕΜΠΟΡΙΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΕΙΟ». Οι κλάδοι που ασχολείται είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστικοί. Αλλά το στρατηγικό σημείο εγκατάστασης της επιχείρησης, η προσεκτική επιλογή ειδών, η ικανοποίηση των πελατών από τα προσφερόμενα είδη, τις τιμές και την εξυπηρέτηση, έδωσαν την επιτυχία στην επιχείρηση. Η εν λόγω επιχείρηση τηρεί βιβλία Γ κατηγορίας και στοιχεία της θα παρουσιαστούν αναλυτικότερα παρακάτω

21 Αγόρασε εμπορεύματα χωρίς ΦΠΑ αξίας Έκανε εισαγωγές αξίας ,97 Αγόρασε ανταλλακτικά αξίας 72937,07 Είχε αποθέματα εμπορευμάτων αξίας ,60 Είχε έξοδα τακτικών αποδοχών μισθωτών αξίας 24652,11 Είχε έξοδα αμοιβών λογιστών αξίας 2000 Είχε έξοδα ηλεκτρικού ρεύματος αξίας 12538,71 Είχε έξοδα δώρων εορτών μισθωτών αξίας 841,02 Είχε έξοδα τηλεπικοινωνιών αξίας 2065,11 Είχε έξοδα τακτικών αποδοχών ημερομισθίου αξίας 30319,53 Είχε έξοδα δώρων εορτών ημερομισθίου αξίας 1382,33 Είχε έξοδα ΕΛΤΑ αξίας 31,47 Είχε ταχυδρομικά έξοδα αξίας 333,13 Είχε έξοδα κινητής τηλεφωνίας αξίας 2884,41 Είχε έξοδα εργοδοτικών εισφορών ΙΚΑ-ΤΕΑΜ αξίας 4022,57 Είχε έξοδα εργοδοτικών εισφορών ΤΕΑΥΕΚ αξίας 661,57 Πούλησε εμπορεύματα αξίας ,18 ( ) Είχε έξοδα από πωλήσεις υπηρεσιών αξίας 196,64 Πούλησε εμπορεύματα αξίας 29044,65 ( ) Είχε έξοδα από προμήθειες αξίας 3802,10

22 ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΚΛΕΙΣΙΜΑΤΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 24652, ΤΑΚΤΙΚΕΣ ΑΠΟΔΟΧΕΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ 24652,11 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 60 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 841, ΔΩΡΑ ΕΟΡΤΩΝ ΜΙΣΘΩΤΩΝ 841,02 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 60 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 30319, ΤΑΚΤΙΚΕΣ ΑΠΟΔΟΧΕΣ ΗΜΕΡ ,53 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 60 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 1382, ΔΩΡΑ ΕΟΡΤΩΝ ΗΜΕΡ. 1382,33 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 60 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 4022, ΕΡΓΟΔ. ΕΙΣΦ. ΙΚΑ-ΤΕΑΜ 4022,57 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 60 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 661, ΕΡΓΟΔ. ΕΙΣΦ. ΤΕΑΥΕΚ 661,57 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 60 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ ΑΜΟΙΒΕΣ & ΕΞΟΔΑ ΛΟΓΙΣΤΩΝ 2000 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 61 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 12538, ΦΩΤΙΣΜΟΣ (ΔΕΗ) 12538,71 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 62 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ 80

23 ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 2065, ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΑ 2065,11 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 62 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 31, ΕΛΤΑ 31,47 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 62 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 333, ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΑ 333,13 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 62 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 2884, ΚΙΝΗΤΗ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ 2884,41 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 62 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ , ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΕΜΠ/ΤΩΝ ,60 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ ΑΓΟΡΕΣ ΕΜΠ/ΤΩΝ ΧΩΡΙΣ ΦΠΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΑΓΟΡΩΝ ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 72937, ΑΓΟΡΕΣ ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ 72937,07 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΑΓΟΡΩΝ ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ , ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ,97 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΜΠ/ΤΩΝ 29044, ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 29044,65

24 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 70 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΜΠ/ΤΩΝ , ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ ,18 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 70 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ 196, ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 196,64 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 73 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ 3802, ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 3802,10 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ 75 ΣΤΟ ΛΟΓ/ΣΜΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ , ΛΟΓ/ΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ ,00 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ 31/12/ ΛΟΓ/ΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ 34910, ΚΕΡΔΗ 34910,07 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΕΡΔΩΝ ΣΤΟΝ ΕΡΓΟΔΟΤΗ

25 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΜ/ΣΗΣ ΧΡΕΩΣΗ 1. ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ,60 ΕΜΠ/ΤΑ 2. ΑΓΟΡΕΣ ΕΜΠ/ΤΩΝ ΧΡΗΣΗΣ ,04 ΣΥΝΟΛΟ ΑΓΟΡΩΝ & ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ ,64 3. ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΟΥΣ ΧΡΗΣΗΣ ,00 ΕΜΠ/ΤΩΝ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΣΕΩΝ 42485,64 ΚΕΡΔΗ ΕΚΜ/ΣΗΣ , ,57 ΠΙΣΤΩΣΗ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΜΠ/ΤΩΝ ,57

26 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΛΟΓ/ΣΜΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΗΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΜΠ/ΤΩΝ ,57 ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΣΕΩΝ 42485,64 ΥΠΟΛΟΙΠΟ ,93 ΠΛΕΟΝ ΕΞΟΔΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 24519,59 ΕΞΟΔΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ 57212, ,96 ΣΥΝΟΛΟ 34910,07 ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ ΧΡΗΣΗΣ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ 34910,07

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ INTERNET: ΦΑΡΜΑΚΗΣ Ν. : ΜΙΣΘΟΔΟΣΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Φ.Π.Α.,εκδόσεις του ιδίου, ΣΕΡΡΕΣ ΠΟΜΟΝΗΣ Σ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ: ΚΩΔΙΚΑΣ ΒΙΒΛΙΩΝ & ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ, εκδόσεις ΣΤΑΜΟΥΛΗ, ΑΘΗΝΑ ΚΡΑΤΣΗΣ Σ. ΑΓΑΠΗΤΟΣ : ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ 2007, εκδόσεις ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ, ΑΘΗΝΑ ΚΡΑΤΣΗΣ Σ. ΑΓΑΠΗΤΟΣ : Κ.Β.Σ. 2007, εκδόσεις ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ, ΑΘΗΝΑ 2007 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΟ ΥΛΙΚΟ: Επιχείρηση «Γεωργιάδης Α.Ε.»