ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΩΝ. ΚΑΤΣΑΦΑΝΑ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΔΗΜΟΥ ΤΡΙΠΟΛΗΣ

Transcript

1 ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΩΝ. ΚΑΤΣΑΦΑΝΑ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΔΗΜΟΥ ΤΡΙΠΟΛΗΣ Κυρίες και κύριοι, Κατ αρχήν θέλω να καλωσορίσω αλλά και να ευχαριστήσω όλους εσάς που παρευρίσκεστε στην εκδήλωση αυτή και ιδιαίτερα τους εκπροσώπους της εταιρείας ΠΕΤΑ Α.Ε. για τη συνεργασία μας. Στόχος του Δήμου Τρίπολης είναι να γίνει μέρος της προσπάθειας για τη μείωση της εκπομπής του CO 2, στον αγώνα για την κλιματική αλλαγή. Περιττόν να αναφέρω εδώ ότι η χώρα μας έχει πολύ κακές επιδόσεις και εμφανίζεται ως η δεύτερη χειρότερη χώρα στην Ε.Ε. όσον αφορά την πολιτική της για το κλίμα ενώ αξιολογείται θετικά για τις εκπομπές CO 2 ιδιαίτερα στα κτίρια, την αεροπλοΐα κ.τ.λ. Βέβαια όλα αυτά είναι γνωστά, οι πολιτικές για τις Α.Π.Ε., Αιολικά- Φ/Β, Βιομάζα. Ο προγραμματισμός γίνεται με τρόπο παιδαριώδη. Έτσι τα πλεονεκτήματα της χώρας μας σε αέρα, ήλιο, θάλασσα βρίσκονται στο έλεος του θεού!!! Ο Δήμος Τρίπολης αμέσως μετά τη νέα του δομή (σχέδιο Καλλικράτης) αξιοποιώντας και προηγούμενες ενέργειες Καποδιστριακών Δήμων ανέπτυξε πλούσια δράση με μελέτες, ενέργειες για τη μείωση εκπομπών CO 2. Συμμετείχαμε σε σύσκεψη στο Ευρωκοινοβούλιο για την κλιματική αλλαγή (διαμόρφωση θέσεων για την Κοπεγχάγη). Συμμετείχαμε στο πρόγραμμα των ΚΑΠΕ, πρότυπες περιφέρειες, για μια βιώσιμη Ευρώπη. Συμμετείχαμε σε συνέδριο στο Αμύνταιο γύρω από θέματα Τηλεθέρμανσης, αλλά και προοπτικών για την

2 μεταλιγνιτική περίοδο χρησιμοποιώντας χρηματοδοτικά εργαλεία όπως ELENA, JESSICA, SMART CITIES. Προωθήθηκαν μελέτες για ένταξη σχολικών κτιρίων για ενεργειακή αναβάθμιση προϋπολογισμού στο ΕΠΕΡΑΑ. Έγινε πρόταση ένταξης του Κολυμβητηρίου Τρίπολης στο πρόγραμμα «εξοικονομώ». Έγιναν ενέργειες για την αξιοποίηση χρησιμοποιημένων ελαίων και λίπους αλλά και ενεργειακών φυτών για την παραγωγή βιοντίζελ. Είμαστε σε συνεργασία με ιδιωτική επιχείρηση Α.Π.Ε. για την κατασκευή Κέντρου Περιβαλλοντικής Συνείδησης, ένα κτίριο αυτόνομο ενεργειακά. Έγινε πεζοδρόμηση του κέντρου της πόλης μειώνοντας έτσι εκπομπές CO 2. Έγινε μελέτη για τον οδοφωτισμό και την ένταξή μας στο πρόγραμμα JESSICA ευελπιστώντας στην μείωση κατά 66% της κατανάλωσης του ρεύματος, μείωση κόστους της συντήρησης κατά 99% αλλά και μείωση των ρύπων κατά 66%. Προωθούμε μελέτη σκοπιμότητας για την προοπτική τηλεθέρμανσης στην πόλη της Τρίπολης αξιοποιώντας φυσικό αέριο αλλά και άλλες πηγές όπως βιομάζα κ.τ.λ. Εν συνεχεία υπογράψαμε το Σύμφωνο των Δημάρχων στις Συμμετείχαμε στις ημέρες ενέργειας με δράσεις. Κύρια στα σχολεία έγινε βράβευση μαθητών που με διάφορους τρόπους (διαγωνισμός ζωγραφικής κ.τ.λ.) απεικόνιζαν τις επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή. Έγιναν και γίνονται

3 συνεχώς επισκέψεις μαθητών σε έργα Αιολικά- Φωτοβολταϊκά, σε δάση και γίνονται ενημερώσεις για την συμβολή των Α.Π.Ε. στις εκπομπές αερίων στην ατμόσφαιρα. Συμμετέχουμε επίσης σε μορφές μείωσης της κατανάλωσης του ρεύματος (σβήσιμο φώτων κ.τ.λ.), μέρες χωρίς αυτοκίνητα. Προσπάθεια κυκλοφορίας με ποδήλατα στην πόλη και γενικά κάθε ενέργεια που μειώνει τις εκπομπές των αερίων. Το Σχέδιο Δράσης αειφόρου ενέργειας που παραδίδεται σήμερα καταγράφει την κατάσταση που επικρατούσε στο Δήμο Τρίπολης με στοιχεία του Η μελέτη αυτή πρέπει να επικαιροποιείται ανά 5ετία δείχνοντάς μας το δρόμο για την αναβάθμιση της ποιότητας της ζωής των πολιτών.

4 Κύριοι, Στη Λευκή Βίβλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.) τονίζεται η ανάγκη συντονισμένης προσπάθειας για την κινητοποίηση των ενεργειακών δυνατοτήτων των Α.Π.Ε. στην Ε.Ε. διαφορετικά θα χάσουμε τη δυνατότητα ανάπτυξης και θα αποτύχουμε στην προσπάθεια μείωσης των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Σήμερα είναι γνωστό ότι το θέμα του περιβάλλοντος απασχολεί όλους μας. Η αύξηση της θερμοκρασίας των τελευταίων ετών δεν είναι τυχαία ούτε βέβαια αποτελεί «φυσικό» φαινόμενο. Κύρια οφείλεται στις ανθρώπινες δραστηριότητες και ιδιαίτερα στην παραγωγή και χρήση της ενέργειας. Η καύση των ορυκτών καυσίμων (πετρελαίου, άνθρακα, φυσικού αερίου) έχει ως αποτέλεσμα την έκλυση στην ατμόσφαιρα δισεκατομμυρίων τόνων ρύπων που παγιδεύουν σαν πέπλο την ηλιακή ακτινοβολία αυξάνοντας τη θερμοκρασία της γης δημιουργώντας έτσι το γνωστό «φαινόμενο του θερμοκηπίου». Από τις μετρήσεις που γίνονται τον τελευταίο αιώνα η θερμοκρασία αυξήθηκε ~ 0,8 βαθμούς με δυσοίωνες προβλέψεις για τα επόμενα 100 χρόνια που προβλέπεται αύξηση 5,8 βαθμούς Κελσίου από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετεωρολογίας αν συνεχιστεί η εξάρτηση της ανθρωπότητας από τα ορυκτά καύσιμα.

5 Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας σε παγκόσμια κλίμακα έστω και μικρή διαταράσσει την ισορροπία της ατμόσφαιρας με αποτέλεσμα την αλλαγή στο καθεστώς των βροχοπτώσεων, των ανέμων, την αποσταθεροποίηση του κλίματος. Έτσι πυρκαγιές, πλημμύρες, τυφώνες, ασθένειες, οικονομικές ζημιές από την καταστροφή αγροτικών προϊόντων, αλλά και απώλειες ανθρώπινων ζωών είναι μόνο μερικές από τις συνέπειες των κλιματικών αλλαγών. Η γεωργική δραστηριότητα, αποψίλωση των δασών, βιομηχανική ρύπανση κάθε είδους. Οι δράσεις αυτές αποτελούν την κυριότερη αιτία υποβάθμισης του εδάφους σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η χημική και φυσική του σύνθεση αλλοιώνεται ή υφίσταται διάβρωση από το νερό και τον άνεμο και καταλήγει να χάνει την ικανότητα να εξασφαλίζει την τροφή του πληθυσμού. Στις παραπάνω επιπτώσεις θα προστεθεί νέα γενιά προσφύγων. Καθώς η κλιματική αλλαγή προκαλεί την οριστική εξαφάνιση εδαφών και φυσικών πόρων, ο κίνδυνος να προκληθούν μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών εντείνεται. Επείγει λοιπόν να λάβουμε σοβαρά υπόψιν αυτή την πραγματικότητα και να αναγνωρίσουμε το καθεστώς του πρόσφυγα σε όσους αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τον τόπο τους εξαιτίας των μεταβολών του κλίματος.

6 Σήμερα η κοινή γνώμη συνειδητοποιεί όλο και περισσότερο τη σοβαρότητα της περιβαλλοντικής πρόκλησης που καλείται να αντιμετωπίσει. Εκτός της επίλυσης των οικολογικών προβλημάτων απαιτείται η ανάπτυξη ενός νέου μοντέλου για τις κοινωνίες μας, ενάντια σ αυτούς που επιχειρούν να εκμεταλλευτούν για ίδιο όφελος την πορεία αυτών των εξελίξεων. Το διεθνές νομικό κενό για την περιβαλλοντική ευθύνη των επιχειρήσεων και όχι μόνο, οι απόπειρες οικολογικού ξεπλύματος από βιομηχανικά λόμπι με την αθρόα προσφυγή σε ψευδοοικολογικές διαφημίσεις, μας οδηγούν αβίαστα στο συμπέρασμα ότι ο δρόμος για τη σωτηρία του πλανήτη εξακολουθεί να είναι δύσβατος. Είναι γνωστές οι αντιρρήσεις μεγάλων δυνάμεων και επιχειρηματιών ανά τον κόσμο, Η.Π.Α., ΚΙΝΑ, ΙΝΔΙΑ, ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ, που καταπνίγουν κάθε προσπάθεια περιορισμού της χρήσης του άνθρακα. Δεν πρέπει να περάσει το επιχείρημα ή να χρησιμοποιηθεί σαν άλλοθι η παγκόσμια οικονομική κρίση όσων επιχειρούν να τορπιλίσουν το σχέδιο για την καταπολέμηση του φαινομένου του θερμοκηπίου. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι μια παγκόσμια συμφωνία για την κλιματική αλλαγή αποτελεί σταθμό για την ανθρωπότητα με δεδομένο ότι τα χρονικά περιθώρια στενεύουν και μια τέτοια συμφωνία

7 στη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών θα διατηρήσει τον πλανήτη εκτός κινδύνου. Βέβαια, πέραν των προθέσεων αλλά και των δεσμεύσεων η κάθε χώρα θα πρέπει να εφαρμόζει τα όσα συμφωνούνται και όχι να κινητοποιείται όταν έρχονται στο φως της δημοσιότητας μελέτες και άρθρα που επισημαίνουν την κρισιμότητα της κλιματικής αλλαγής. Η χώρα μας πρέπει να πρωτοστατεί σε ενέργειες φιλικές προς το περιβάλλον προβάλλοντας ένα νέο ενεργειακό μοντέλο που να δίνει έμφαση στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την ορθολογική χρήση των συμβατικών ενεργειακών πόρων με δεδομένο ότι η Ελλάδα προσφέρεται για τέτοιες μορφές ενέργειας καθώς είναι προικισμένη με ήλιο, αέρα κ.τ.λ. κατέχοντας έτσι συγκριτικό πλεονέκτημα στην παραγωγή ενέργειας απ αυτές τις πηγές. Όπως γίνεται φανερό οι Α.Π.Ε. (Αιολική, Φ/Β, υδροηλεκτρική) αποτελούν τον πυλώνα της πράσινης ανάπτυξης. Πέρα από τη γενικότερη θεώρηση έτσι όπως περιγράφεται. Το δικό μας μέλημα είναι ένα πλάνο ανάπτυξης τέτοιων έργων στον καινούριο Δήμο στοχεύοντας τόσο σε περιβαλλοντικά οφέλη όσο σε ανταποδοτικά (οδοποιία, δίκτυο πυροπροστασίας κ.α.) αλλά και άμεσο οικονομικό όφελος από το θεσμοθετημένο 3% επί του κύκλου εργασιών του κάθε έργου καθώς και

8 προτάσεις συμμετοχής του Δήμου σε τέτοια έργα ανάλογα των οικονομικών δυνατοτήτων του με στόχο ο νέος Δήμος να αποκτήσει αυτόνομη οικονομική δυνατότητα. Α ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Βραχυπρόθεσμος στόχος είναι ότι σε δύο χρόνια οι συνολικές εισπράξεις θα ανέρχονται στο ποσό των / έτος. Αυτό προκύπτει από την ήδη εγκαταστημένη ισχύ των 103 ΜW που ανέρχεται στο ποσό των ετησίως (ήδη εισπράττονται) αλλά και στην αναμενόμενη εγκατάσταση 200 MW με αναμενόμενο όφελος ετησίως από το θεσμοθετημένο τέλος του 3% που αποδίδεται απευθείας από τη ΛΑΓΗΕ έως σήμερα (θα υπάρξουν κάποιες διαφοροποιήσεις). Επιπλέον στα διοικητικά όρια του Δήμου μας βρίσκονται στο στάδιο αδειοδότησης από τη Ρ.Α.Ε. αιτήσεις για 946 MW. Βέβαια η εγκατάσταση των έργων αυτών σχετίζεται από τη δυνατότητα σύνδεσής τους με τα δίκτυα της Δ.ΕΗ., πράγμα που αυτή τη στιγμή φαίνεται να καθυστερεί. Υποθετικά θα αναφέρω ότι, εάν τα έργα αυτά υλοποιηθούν, τα έσοδα θα ανέρχονται σε ετησίως. Β ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ Η ηλιακή ενέργεια είναι καθαρή, ανεξάντλητη, ήπια και ανανεώσιμη, δεν ελέγχεται από κανένα και αποτελεί ένα ανεξάντλητο

9 εγχώριο ενεργειακό πόρο που παρέχει ανεξαρτησία, προβλεψιμότητα και ασφάλεια στην ενεργειακή τροφοδοσία. Τα φωτοβολταϊκά που μετατρέπουν την ηλιακή ακτινοβολία σε ηλεκτρικό ρεύμα, θεωρούνται τα ιδανικά συστήματα ενεργειακής μετατροπής, καθώς χρησιμοποιούν την πλέον διαθέσιμη πηγή ενέργειας στον πλανήτη και παράγουν ηλεκτρισμό που αποτελεί την πιο χρήσιμη μορφή ενέργειας. Τα φωτοβολταϊκά συστήματα έχουν αθόρυβη λειτουργία, αξιοπιστία και μεγάλη διάρκεια ζωής, δυνατότητα επέκτασης ανάλογα με τις ανάγκες, δυνατότητα αποθήκευσης της παραγόμενης ενέργειας σε δίκτυο ή συσσωρευτές και απαιτούν ελάχιστη συντήρηση. Η ανάπτυξη Φ/Β κύρια μικρής κλίμακας μπορεί να βοηθήσει σημαντικά μονάδες παραγωγών, δημόσια κτίρια, μικρές επιχειρήσεις που θέλουν να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που μας δίνει ο ήλιος που συνηγορεί στον χαρακτηρισμό ως «πετρέλαιο των φτωχών». Κατά την ανάπτυξη των Φ/Β πάρκων από ιδιώτες δεν υπάρχουν άμεσα οικονομικά οφέλη για το Δήμο μας. Οι προσπάθειές μας εστιάζονται σε αντισταθμιστικά οφέλη οδοποιίας αλλά και τοπικές παρεμβάσεις επ ωφελεία των δημοτών μας όπου τα πάρκα αυτά αναπτύσσονται.

10 Γ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ - ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ Δεν θα αναφερθούμε ιδιαίτερα στην ανάπτυξη τέτοιων έργων διότι δεν παρουσιάζεται μεγάλο ενδιαφέρον στην περιοχή μας. Δ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΙΟΝΤΙΖΕΛ- ΒΙΟΜΑΖΑΣ 1) BIODIESEL Τα απόβλητα δεν είναι ύλη που την θάβουμε ή την καίμε αλλά πρωτίστως πρέπει να τα αξιοποιήσουμε τόσο για περιβαλλοντικούς λόγους αλλά και διότι μια πηγή πλούτου δεν είναι για πέταμα με δεδομένο ότι σήμερα υπάρχει διεθνώς η τεχνογνωσία που καταδεικνύει πόσο χρήσιμη μπορεί να είναι για τα ταμεία μας. Κύριος τρόπος παραγωγής του BIODIESEL είναι η μετεστερεοποίηση των φυτικών ελαίων, επίσης οι ενεργειακές καλλιέργειες είναι φυτά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή υγρών καυσίμων. Το πλεονέκτημά τους είναι ότι μπορούν να δώσουν ομοιόμορφα ποιοτικά χαρακτηριστικά η δε καλλιέργεια τέτοιων φυτών αυξάνει, και αποτελεί ελκυστική λύση τόσο για την παραγωγή ενέργειας όσο και για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας του αγροτικού χώρου, την ενίσχυση της απασχόλησης και την προστασία του περιβάλλοντος. Είναι γεγονός ότι η απόθεση χρησιμοποιημένων λιπών και ελαίων δημιουργεί τεράστια επιβάρυνση στο περιβάλλον. Έχει εκτιμηθεί ότι ένα λίτρο λαδιού τηγανίσματος που έχει χρησιμοποιηθεί μολύνει λίτρα νερού. Απεναντίας τα έλαια και τα λίπη αποτελούν την

11 πρώτη ύλη για την παραγωγή βιο-καυσίμου το οποίο είναι 100% βιοδιασπώμενο. Το παραγόμενο προϊόν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οποιαδήποτε μηχανή DIESEL χωρίς καμία αλλαγή στις μηχανές αυτές. Στόχος μας πέραν της υποχρέωσης προς την Κοινοτική Οδηγία (2003/30/ΕC) είναι η συμβολή μας στη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης αλλά και της μείωσης των εκπομπών CO 2. Βραχυπρόθεσμος στόχος μας είναι η εγκατάσταση συγκεκριμένης μονάδας επεξεργασίας και παραγωγής Biodiesel που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τα οχήματα του Δήμου μας μειώνοντας κατά το ήμισυ την αξία των καυσίμων. 2) ΒΙΟΜΑΖΑ Με την ευρύτερη έννοια του όρου περιλαμβάνει οποιοδήποτε υλικό προέρχεται από ζωντανούς οργανισμούς, ιδιαίτερα η βιομάζα για ενεργειακούς σκοπούς περιλαμβάνει κάθε τύπο οργανικής ύλης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή στερεών- υγρών ή αέριων καυσίμων. Πρακτικά η βιομάζα διακρίνεται σε δύο τύπους: α) Υπολειμματικές μορφές σε τρεις κύριες κατηγορίες ( από φυτικά- ζωικά απόβλητα και απορρίμματα) και β) από ενεργειακές καλλιέργειες. Το σχέδιο δράσης για τη βιομάζα COM 2005/628/ περιλαμβάνει μέτρα για την ανάπτυξη του τομέα της ενέργειας που παράγονται από ξύλο- απόβλητα και γεωργικές καλλιέργειες μέσω κινήτρων για τη χρήση τους με στόχο τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, να μειώσει τις εκπομπές των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τέλος να τονώσει την οικονομική δραστηριότητα στις αγροτικές περιοχές.

12 Μεσοπρόθεσμος στόχος μας είναι η ανάπτυξη δράσεων βοήθειας στην τοπική κοινωνία και ιδιαίτερα στους αγρότες- παραγωγούς και ανάλογα κίνητρα προώθησης της βιομάζας για θέρμανση. Ιδιαίτερα ο συνδυασμός υπολειμματικών μορφών και ενεργειακών καλλιεργειών, βιομάζας θεωρείται η πιο ασφαλής μέθοδος για οικονομικούς και τεχνικούς λόγους. Η ανάπτυξη πιλοτικών ενεργειών θα επιβεβαιώσει : α) την οικονομική απόδοση των καλλιεργειών β) Τις τεχνικές συγκομιδής και διαχείρισης γ) την εποχιακή ευελιξία ανάλογα με τις ανάγκες της αγοράς δ) την αποφυγή δυσμενών περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Το όραμά μας είναι η ανάπτυξη της περιοχής μας μέσα από ενέργειες ωφέλιμες για το περιβάλλον αλλά και οικονομικά ικανοποιητικές. Όλοι σ αυτή την κοινωνία πρέπει να επιβιώσουμε και τα δάση και τα πουλιά και τα μνημεία και η Ιστορία αλλά και οι άνθρωποι. Είμαστε υποχρεωμένοι να διατηρήσουμε τις ισορροπίες αυτές συμβάλλοντας όλοι στην προσπάθεια της διασφάλισης ενός καλύτερου μέλλοντος για εμάς και τις επόμενες γενιές. Τρίπολη 09 Μαΐου 2014 Ο ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΤΡΙΠΟΛΗΣ ΚΩΝ. ΚΑΤΣΑΦΑΝΑΣ