ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΣΟ ΠΡΟΕΝΤΑΞΙΑΚΩΝ ΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (ISPA) 2004 {SEC(2005) 1552}

Transcript

1 ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, COM(2005) 612 τελικό ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΣΟ ΠΡΟΕΝΤΑΞΙΑΚΩΝ ΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (ISPA) 2004 {SEC(2005) 1552} EL EL

2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. Εισαγωγη Προϋπολογισµοσ του ISPA Χρηµατοδοτηση εργων Nέα έργα ISPA Έργα που χρηµατοδοτήθηκαν κατά την περίοδο Πληρωµές Tεχνικη βοηθεια Τεχνική βοήθεια µε πρωτοβουλία της δικαιούχου χώρας Tεχνική βοήθεια µε πρωτοβουλία της Επιτροπής ιαχειριση και υλοποιηση Παρακολούθηση των έργων ηµοσιονοµική διαχείριση και έλεγχος EDIS Αξιολογηση κινδυνου ιαπιστώσεις του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου Συχρηµατοδότες ΕΤΕ και ΕΤΑΑ Ενισχηση της κοινοτικησ πολιτικησ ηµόσιες συµβάσεις Πολιτική στον τοµέα του περιβάλλοντος Πολιτική µεταφορών: από το TINA προς τις νέες κατευθύνσεις για τα TEN-T Συντονισµοσ µεταξυ των προενταξιακων µεσων EL 2 EL

3 Πρόλογος Η ετήσια αυτή έκθεση για τις δραστηριότητες του µέσου προενταξιακών διαρθρωτικών πολιτικών (ISPA) καλύπτει το ηµερολογιακό έτος Η έκθεση παρέχει πληροφορίες για το πέµπτο έτος εκτέλεσης του ISPA. Η µορφή που επιλέχθηκε για την έκθεση αυτή είναι σύµφωνη µε τις διατάξεις του άρθρου 12 του κανονισµού ISPA 1. Το περιεχόµενό της προσαρµόστηκε προκειµένου να ληφθούν υπόψη τα σχόλια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Οικονοµικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ευρωπαϊκής των Περιφερειών. Η έκθεση αυτή αναµένεται να αποδειχθεί χρήσιµο έγγραφο αναφοράς για όλους όσους ενδιαφέρονται για την προώθηση, προ της ένταξης, της οικονοµικής και κοινωνικής συνοχής στις υποψήφιες για προσχώρηση στην ΕΕ χώρες. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Λόγω τη προσχώρησης, ο αριθµός των δικαιούχων χωρών µειώθηκε από δέκα σε δύο. Μόνο η Βουλγαρία και η Ρουµανία εξακολούθησαν να λαµβάνουν οικονοµική βοήθεια το 2004 από το νέο ISPA. Για το λόγο αυτό, η έκθεση περιορίζεται στις δραστηριότητες του ISPA στις εν λόγω χώρες, ενώ η εφαρµογή των έργων του προηγούµενου ISPA στα νέα κράτη µέλη καλύπτεται από την ετήσια έκθεση του Ταµείου Συνοχής για το ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ISPA Για το έτος 2004, διατέθηκε από τον προϋπολογισµό της Επιτροπής στο µέσο ISPA ποσό 453,3 εκατ. ευρώ. Οι πιστώσεις κάλυψαν όλες τις δαπάνες για τη συγχρηµατοδότηση έργων (µέτρων) στις δικαιούχες χώρες στους τοµείς του περιβάλλοντος και των µεταφορών, καθώς και για την παροχή τεχνικής βοήθειας (ΤΒ), ανεξάρτητα από το εάν τα µέτρα ΤΒ είχαν τεθεί σε εφαρµογή από τη δικαιούχο χώρα ή από την Επιτροπή. 1 Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1267/1999 του Συµβουλίου της 21 ης Ιουνίου EL 3 EL

4 Πίνακας 1:Προϋπολογισµός ISPA 2004 σε ευρώ Κονδύλιο του προϋπολογισµού Πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων Εκτελεσθείσες αναλήψεις υποχρεώσεων Εκτελεσθείσες πληρωµές Κονδύλιο λειτουργικού προϋπολογισµού B Κονδύλιο επιχειρησιακού προϋπολογισµού B Σύνολο ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΣΗ ΕΡΓΩΝ 3.1. Nέα έργα ISPA Το 2004, η Επιτροπή ενέκρινε 11 νέα µέτρα ISPA τα οποία αφορούν 9 επενδύσεις στον τοµέα του περιβάλλοντος και 2 στον τοµέα των µεταφορών, περιλαµβανοµένου και ενός µέτρου τεχνικής βοήθειας (TΒ). Οι συνολικές επιχορηγήσεις ISPA κατά το εν λόγω έτος ανήλθαν σε 452 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε µέσο ποσοστό επιδότησης 58,3% του συνολικού κόστους των επιλέξιµων έργων ύψους 775 εκατ. ευρώ. Πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων συνολικού ύψους 449 εκατ. ευρώ χρησιµοποιήθηκαν για νέα έργα (303 εκατ. ευρώ) καθώς και για συνεχιζόµενα έργα που εγκρίθηκαν τα προηγούµενα έτη. Περίπου το 56,5% των επιχορηγήσεων ISPA διατέθηκε για έργα προστασίας του περιβάλλοντος που αφορούν κατά κύριο λόγο τα δίκτυα αποχέτευσης και την επεξεργασία των ληµµάτων αλλά και εγκατάσταση αποθείωσης. Στον τοµέα των µεταφορών αξίζει να επισηµανθεί µια σιδηροδροµική/οδική γέφυρα στο ούναβη. Τοµέας Πίνακας 2: Νέα εγκεκριµένα σχέδια το 2004 σε ευρώ Αριθµός έργων Επιλέξιµο κόστος Εισφορά ISPA Ποσοστό επιχορήγη -σης % Αναλήψεις υποχρεώσεων Περιβάλλον Μεταφορές Σύνολο EL 4 EL

5 3.2. Έργα που χρηµατοδοτήθηκαν κατά την περίοδο Από το 2000 έως το 2004, η Επιτροπή επιχορήγησε 72 σχέδια βάσει προτάσεων που υποβλήθηκαν από τη Βουλγαρία και τη Ρουµανία: 53 στον τοµέα του περιβάλλοντος, 17 στον τοµέα των µεταφορών και ένα µέτρο ΤΒ σε κάθε µία από τις εν λόγω χώρες για την επίτευξη αποκεντρωµένης υλοποίησης (EDIS). Τα έργα αυτά αντιπροσωπεύουν συνολικό κόστος επιλέξιµων επενδύσεων ύψους 3,74 δισεκατ. ευρώ, εκ των οποίων 2,51 δισεκατ. ευρώ ή το 67% έχει χρηµατοδοτηθεί από το ISPA. Από την έναρξη του ISPA έχει διατεθεί το 84% των κονδυλίων που είχαν προβλεφθεί στο πλαίσιο του ISPA για τις δύο δικαιούχες χώρες για την περίοδο ενώ από τις επιχορηγήσεις αυτές το 75% έχει αναληφθεί. Τοµέας Πίνακας 3: Έργα εγκριθέντα κατά την περίοδο σε ευρώ Αριθµός εγκεκρι- µένων έργων Επιλέξιµο κόστος Επιχορήγηση ΙSPA Μέσο ποσοστό επιχορήγησης % Αναλήψεις υποχρεώσεων Περιβάλλον Μεταφορές EDIS Σύνολο Η κατανοµή των πιστώσεων µεταξύ των τοµέων του περιβάλλοντος και των µεταφορών ήταν ισορροπηµένη, καθώς τα ποσοστά των αντίστοιχων τοµέων κυµάνθηκαν από 49,1 έως 50, Πληρωµές Οι συνολικές πληρωµές ISPA (περιλαµβανοµένης της αποκέντρωσης) ανήλθαν συνολικά σε 132,2 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιπροσωπεύει σηµαντική αύξηση κατά 280% σε σχέση µε τις πληρωµές του 2003 (45,9 εκατ. ευρώ). Μέχρι τα τέλη της περιόδου , είχε καταβληθεί ποσό 329,8 εκατ. ευρώ που αντιπροσωπεύει το 17,5% των αναλήψεων υποχρεώσεων της περιόδου αυτής. EL 5 EL

6 Πίνακας 4: Πληρωµές σε ευρώ Τοµέας Σύνολο Περιβάλλον Μεταφορές EDIS Σύνολο TΕΧΝΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ 4.1. Τεχνική βοήθεια µε πρωτοβουλία της δικαιούχου χώρας Tα µέτρα ΤΒ για την προετοιµασία έργων πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι δικαιούχες χώρες υποβάλλουν στην Επιτροπή, εγκαίρως ώστε να µπορούν να λάβουν χρηµατοδότηση από το ISPA, επαρκή αριθµό ποιοτικών έργων. Αντίστοιχα, τα µέτρα ΤΒ για την ενίσχυση των θεσµικών οργάνων αποσκοπούν στη βελτίωση της ικανότητας του διοικητικού µηχανισµού της δικαιούχου χώρας να διαχειρίζεται και να παρακολουθεί την υλοποίηση των επενδύσεων µεγάλης κλίµακας στις υποδοµές. Κατά το 2004, εγκρίθηκε µία αίτηση η οποία συνδύαζε την προετοιµασία έργου και την ενίσχυση των θεσµικών οργάνων στον τοµέα του περιβάλλοντος. Πίνακας 5: Τεχνική βοήθεια µε πρωτοβουλία των δικαιούχων χωρών (σε ευρώ) Τοµέας Αριθ. έργων Επιλέξιµο κόστος Επιχορήγηση ISPA Περιβάλλον Μεταφορές EDIS Σύνολο Tεχνική βοήθεια µε πρωτοβουλία της Επιτροπής Οι ενέργειες τεχνικής βοήθειας µε πρωτοβουλία της Επιτροπής εστιάστηκαν κυρίως στην ενίσχυση των ικανοτήτων των υποψηφίων χωρών σε ότι αφορά την προετοιµασία, την αξιολόγηση και την υλοποίηση των έργων σύµφωνα µε τα πρότυπα για τη διαχείριση των κοινοτικών πόρων. EL 6 EL

7 A. ραστηριότητες τεχνικής βοήθειας που χρηµατοδοτήθηκαν στο πλαίσιο του «Προγράµµατος ράσης ΤΒ 2001» εδοµένου ότι το εν λόγω πρόγραµµα είχε αρχικά προβλεφθεί για την κάλυψη των δραστηριοτήτων ΤΒ στις 10 δικαιούχες χώρες του ISPA για την περίοδο , µόνο οι δραστηριότητες που παρατάθηκαν εντός του 2004 συνεχίστηκαν µε σύµβαση κατά το έτος αυτό, και συγκεκριµένα µέχρι τα τέλη του Απριλίου 2004 για τις 8 προσχωρούσες χώρες και µέχρι τα τέλη του 2004 για τη Βουλγαρία και τη Ρουµανία. Σε γενικές γραµµές, οι εν λόγω δραστηριότητες χρηµατοδοτήθηκαν από τις εγκριθείσες πιστώσεις για την περίοδο που ανερχόταν σε ευρώ και οι οποίες δεν είχαν αναληφθεί εξ ολοκλήρου µέχρι τα τέλη του Οι εν λόγω πιστώσεις αφορούσαν τη χορήγηση ενισχύσεων σε επιτροπές παρακολούθησης καθώς και την παροχή συµβουλευτικών υπηρεσιών σε εταιρικές σχέσεις δηµόσιου - ιδιωτικού τοµέα. B. ραστηριότητες τεχνικής βοήθειας που χρηµατοδοτήθηκαν στο πλαίσιο του «Προγράµµατος ράσης ΤΒ » Το πρόγραµµα αυτό αποτελεί συνέχεια του προαναφερόµενου Προγράµµατος ράσης ΤΒ 200, αλλά εστιάζεται µόνο στη Βουλγαρία και τη Ρουµανία, ενώ οι περισσότεροι από τους τοµείς δραστηριότητάς του είναι παρόµοιοι µε εκείνους του προγράµµατος του Κατά το 2004 το πρόγραµµα κάλυψε ιδίως τη βοήθεια για τη βελτίωση της ποιότητας των έργων καθόλη τη διάρκεια του κύκλου υλοποίησής τους καθώς και την ενίσχυση για την αξιολόγηση και τον έλεγχο της ποιότητας των αιτήσεων που υποβάλλονται για τα έργα. Γ. ραστηριότητες τεχνικής βοήθειας εκτός του «Προγράµµατος ράσης ΤΒ 2001» και του «Προγράµµατος ράσης ΤΒ » Για το 2004, οι σχετικοί τοµείς δραστηριότητας περιελάµβαναν την πληρωµή των µισθών και των γενικών δαπανών για το προσωπικό του ISPA (τοπικό προσωπικό) που απασχολείται στις αντιπροσωπίες περιλαµβανοµένων των οκτώ προσχωρουσών χωρών µέχρι την 30ή Απριλίου 2004 καθώς και βοήθεια για την αξιολόγηση και τον έλεγχο της ποιότητας των αιτήσεων που υποβάλλονται για τα έργα. EL 7 EL

8 Πίνακας 6: Τεχνική βοήθεια µε πρωτοβουλία της Επιτροπής σε ευρώ ραστηριότητα Ενδεικτικές επιχορηγήσεις Αναλήψεις υποχρεώσεων Πληρωµές Πρόγραµµα ράσης 2001(*) Πρόγραµµα ράσης ραστηριότητες εκτός των Προγραµµάτων ράσης Σύνολο (*) Περιλαµβανοµένου του ISPA ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ 5.1. Παρακολούθηση των έργων Κατά το 2004, οι δικαιούχες χώρες εξακολούθησαν να σηµειώνουν περαιτέρω βελτιώσεις όσον αφορά την πρακτική τους ικανότητα για αποτελεσµατική εκτέλεση. Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει η εντύπωση ότι οι εν λόγω χώρες δύνανται να εξασφαλίσουν αποτελεσµατικότερο έλεγχο των διαφόρων σταδίων του κύκλου του έργου και να ενισχύσουν το συντονισµό µεταξύ των διαφόρων φορέων που συµµετέχουν σε αυτό. Ένα σχετικό θέµα που αποτελεί το αντικείµενο προβληµατισµού είναι η έλλειψη επαρκών οικονοµικών και ανθρώπινων πόρων για τον προγραµµατισµό, την προετοιµασία και τη διαχείριση των µέτρων ISPA, ιδίως στον τοµέα του περιβάλλοντος, καθώς και η συνεχιζόµενη έντονη εναλλαγή του προσωπικού ηµοσιονοµική διαχείριση και έλεγχος Κατά το 2004, η Επιτροπή διεξήγε ένα τέταρτο κύκλο ελέγχων των συστηµάτων στις δικαιούχες χώρες προκειµένου να αξιολογήσει την καταλληλότητα των συστηµάτων και των διαδικασιών που θεσπίστηκαν για τη διαχείριση και τον έλεγχο των κονδυλίων του ISPA καθώς και τη συµµόρφωσή τους µε απαιτήσεις οι οποίες είναι παρεµφερείς µε εκείνες που εφαρµόζονται για το Ταµείο Συνοχής και τα ιαρθρωτικά Ταµεία. Από τα συµπεράσµατα του εν λόγω κύκλου ελέγχου προκύπτει ότι έχει σηµειωθεί πρόοδος αλλά ότι απαιτούνται ακόµη βελτιώσεις σε ουσιαστικούς τοµείς όπως ο εσωτερικός έλεγχος, οι εσωτερικοί λογιστικοί έλεγχοι και η συµµόρφωση µε τους κανόνες της σύναψης δηµοσίων συµβάσεων. Στην περίπτωση της Ρουµανίας, κατά τους ελέγχους των συστηµάτων διαπιστώθηκαν υλικές ανεπάρκειες, η φύση και η έκταση των οποίων οδήγησαν την Επιτροπή στη διακοπή των πληρωµών το εκέµβριο του 2003 και το Φεβρουάριο του 2004 προς τον CFR (Οργανισµός Σιδηροδρόµων), και το εκέµβριο του 2004 EL 8 EL

9 5.3. EDIS προς όλους τους φορείς υλοποίησης. Στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της Γ "Περιφερειακή Πολιτική" για το 2004 καταχωρήθηκε επιφύλαξη σχετικά µε το σύστηµα διαχείρισης και ελέγχου του ISPA στη Ρουµανία. Συνεπεία του γεγονότος αυτού, ζητήθηκε από τις ρουµανικές αρχές να εφαρµόσουν διορθωτικά µέτρα εντός συγκεκριµένων προθεσµιών. Οι έλεγχοι των έργων που πραγµατοποιούνται παράλληλα στις δικαιούχες χώρες επιβεβαίωσαν ότι η σύναψη δηµοσίων συµβάσεων εξακολουθεί να είναι ένα ιδιαίτερα επισφαλές στάδιο του συνολικού κύκλου του έργου, όπως προέκυψε από το υψηλό ποσοστό απόρριψης των βασικών εγγράφων των υποβαλλοµένων προτάσεων και τη µακρά διαδικασία της σύναψης των συµβάσεων. Η διαδικασία θέσπισης ικανοποιητικών συστηµάτων δηµοσιονοµικής διαχείρισης και ελέγχου για το ISPA ενισχύθηκε το 2001 µε µια περαιτέρω διάσταση προβλέποντας για τις δικαιούχες χώρες διαδικασία σύµφωνα µε την οποία έπρεπε να κινηθούν προς ένα διευρυµένο σύστηµα αποκεντρωµένης υλοποίησης (EDIS) όσον αφορά το ISPA. Η άσκηση από την Επιτροπή του δικαιώµατος που της παραχωρείται στο πλαίσιο του EDIS να παραβλέπει την απαίτηση για εκ των προτέρων έγκριση των διαδικασιών υποβολής προσφορών και συµβάσεων, υπόκειται στη διαδικασία σταδιακής εκπλήρωσης όρων σε 4 στάδια αρχής γενοµένης από το στάδιο της εκτίµησης του χάσµατος. Μέχρι το Μάιο του 2005, η έλλειψη προόδου από τις δικαιούχες χώρες στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας προκάλεσε ανησυχία. Στην περίπτωση της Ρουµανίας, η γνώµη των εξωτερικών ελεγκτών για το τρίτο στάδιο (αξιολόγηση της συµµόρφωσης) ήταν ότι κανείς από τους φορείς που συµµετείχαν στην υλοποίηση του ISPA δεν πληρούσε τις απαιτήσεις του EDIS. Όσον αφορά τη Βουλγαρία, σηµαντικά προβλήµατα στη διαδικασία της πρόσκλησης υποβολής των προτάσεων εµπόδισαν την έναρξη του δεύτερου σταδίου (γεφύρωση του χάσµατος) µέχρι τα µέσα του Υπό τις περιστάσεις αυτές, ελάχιστες είναι οι πιθανότητες να υποβάλουν η Βουλγαρία και η Ρουµανία αίτηση διαπίστευσης για το ISPA πριν από το δεύτερο εξάµηνο του 2006, γεγονός που θα έχει ως συνέπεια να διαθέτει ελάχιστο χρόνο η Επιτροπή πριν από την προσχώρησή τους προκειµένου να λάβει απόφαση για το τέταρτο στάδιο (διαπίστευση). 6. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΙΝ ΥΝΟΥ Στο πλαίσιο του συστήµατος της εκ των προτέρων έγκρισης, η στρατηγική ελέγχου όσον αφορά τις δικαιούχες χώρες εστιάζεται κυρίως στην πρόληψη, διασφαλίζοντας ότι κάθε χώρα θεσπίζει επαρκείς διαδικασίες ελέγχου όσον αφορά την υλοποίηση του έργου και τις πληρωµές. Οι διαδοχικοί κύκλοι ελέγχου σε όλα τα στάδια του EDIS έχουν ως στόχο να επισηµάνουν τις αδυναµίες στην υλοποίηση του συστήµατος και να επαληθεύσουν εάν οι συστάσεις έχουν εφαρµοστεί για την αντιµετώπιση των αδυναµιών αυτών. Κατά τους ελέγχους διαπιστώθηκε ωστόσο ότι κατά την εφαρµογή του ISPA αντιµετωπίζονται κίνδυνοι οι οποίοι πρέπει να EL 9 EL

10 εξετάζονται µεµονωµένα και να αντιµετωπίζονται καθόλη τη διάρκεια της διαδικασίας ελέγχου ιαπιστώσεις του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου Στην ετήσια έκθεσή του για το οικονοµικό έτος 2003, το Ελεγκτικό Συνέδριο διατύπωσε την άποψη ότι η Επιτροπή δεν έλαβε κατά το παρελθόν επαρκή µέτρα προκειµένου να θεσπισθούν στις δικαιούχες χώρες συστήµατα σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του ISPA, µέτρο που θα επιτάχυνε την µη άσκηση του εκ των προτέρων ελέγχου από την Επιτροπή. Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή διενήργησε συµπληρωµατικούς ελέγχους των συστηµάτων και των έργων και κατέληξε µε τις εν λόγω χώρες σε ένα σχέδιο δράσης που προβλέπει ότι οι συστάσεις της Επιτροπής σχετικά µε τα προβλήµατα που επισηµαίνονται όσον αφορά τα συστήµατα θα λαµβάνονται υπόψη βάσει συγκεκριµένου χρονοδιαγράµµατος. Κατά το 2004, το Συνέδριο αξιολόγησε επίσης την αποτελεσµατικότητα της βοήθειας που παρείχε το ISPA σε ορισµένες δικαιούχες χώρες που απέκτησαν την ιδιότητα του κράτους µέλους. Κατ επέκταση, τα συµπεράσµατα για τους εν λόγω ελέγχους παρουσιάζουν ενδιαφέρον και για τις σηµερινές δικαιούχες χώρες του ISPA. Κατά την άποψη της Επιτροπής, τα περισσότερα από τα σφάλµατα που επεσήµανε το Συνέδριο ήταν τυπικά σφάλµατα χωρίς δηµοσιονοµική επίπτωση Συχρηµατοδότες ΕΤΕ και ΕΤΑΑ Η ΕΤΕ και η ΕΤΑΑ συνέχισαν να αποτελούν τους προνοµιούχους εταίρους για τη χορήγηση δανείων για χρηµατοδότηση των έργων ISPA κατά το Η εµπειρογνωµοσύνη των τραπεζών αυτών στην εκπόνηση συνδυασµών επιχορηγήσεων/δανείων για χρηµατοδότηση, περιλαµβανοµένων ρυθµίσεων εταιρικών σχέσεων δηµόσιου-ιδιωτικού τοµέα, εξακολούθησε να αξιοποιείται για τη βελτίωση της ποιότητας των σχεδίων που χρηµατοδοτούνται από το ISPA. 7. ΕΝΙΣΧΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ 7.1. ηµόσιες συµβάσεις Η πλήρωση των νοµικών όρων για έγκυρες, θεµιτές και διαφανείς διαδικασίες σύναψης δηµοσίων συµβάσεων, όπως αυτοί ορίζονται στον οδηγό PRAG, αποδείχθηκε µια από τις βασικότερες προκλήσεις για τις δικαιούχες χώρες. Η κατάρτιση σε επιµέρους θέµατα σχετικά µε τις συµβάσεις καθώς και τα πρακτικά εργαλεία (οδηγία) διασφαλίζουν ότι οι διαδικασίες υποβολής προσφορών και σύναψης συµβάσεων πραγµατοποιούνται σύµφωνα µε τις εθνικές νοµοθεσίες οι οποίες έχουν εναρµονισθεί µε τα πρότυπα της ΕΕ Πολιτική στον τοµέα του περιβάλλοντος Το ISPA, παρέχοντας άµεση συνδροµή σε έργα προτεραιότητας στον τοµέα του περιβάλλοντος, συµβάλλει σηµαντικά στην εφαρµογή της περιβαλλοντικής πολιτικής και στη συµµόρφωση µε τα πρότυπα της ΕΕ στις δικαιούχες χώρες. Ειδικότερα, ενισχύθηκε η διοικητική ικανότητα όσον αφορά τον επενδυτικό προγραµµατισµό και τον καθορισµό των προτεραιοτήτων στον τοµέα του περιβάλλοντος. Σταθερή πρόοδος σηµειώθηκε επίσης όσον αφορά την εφαρµογή της EL 10 EL

11 οδηγίας ΕΠΕ, περιλαµβανοµένων πτυχών που αφορούν τη δηµόσια διαβούλευση. Ωστόσο οι δικαιούχες χώρες πρέπει να αντιµετωπίσουν κατά προτεραιότητα προβλήµατα σχετικά µε τις δυσκολίες των περιβαλλοντικών αρχών να εξασφαλίσουν επαρκή χρηµατοδότηση και προσωπικό καθώς και µε την έλλειψη συντονισµού µεταξύ τοµέων πολιτικής και τον στρατηγικό προγραµµατισµό Πολιτική µεταφορών: από το TINA προς τις νέες κατευθύνσεις για τα TEN-T Η κατασκευή των δικτύων µεταφορών στις δικαιούχες χώρες, που συµφωνήθηκε µε βάση τη διαδικασία TINA (εκτίµηση των αναγκών σε υποδοµές µεταφορών), διεξάγεται στο πλαίσιο των Πανευρωπαϊκών ιαδροµών Μεταφορών. Τα δίκτυα αυτά αποτέλεσαν τη βάση του σχεδιασµού των εθνικών στρατηγικών µεταφορών για τους σκοπούς του ISPA, στρατηγικών που αφορούν την κατασκευή ή αποκατάσταση τµηµάτων, κοµβικών σηµείων ή των προσβάσεων στα δίκτυα. Τέσσερις από τους προαναφερόµενους διαδρόµους διασχίζουν το έδαφος της Βουλγαρίας και της Ρουµανίας. Σύµφωνα µε τις νέες κατευθύνσεις για την ανάπτυξη του ιευρωπαϊκού ικτύου Μεταφορών (TEN-T), τρία από τα έργα προτεραιότητας του δικτύου (ΕΠ7: Οδικός άξονας Ηγουµενίτσα/Πάτρα-Αθήνα-Σόφια-Βουδαπέστη, ΕΠ18: Ρήνος/ Meuse-Main- ούναβης και ΕΠ22: Σιδηροδροµικός άξονας Αθήνα-Σόφια- Βουδαπέστη-Βιέννη-Πράγα-Νυρεµβέργη/ ρέσδη) αφορούν άξονες που περιλαµβάνουν τη Βουλγαρία και τη Ρουµανία. 8. ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΡΟΕΝΤΑΞΙΑΚΩΝ ΜΕΣΩΝ Η επιτροπή διαχείρισης του PHARE διασφαλίζει το στενό συντονισµό µεταξύ των τριών προενταξιακών µέσων, του PHARE, του SAPARD και του ISPA. Περαιτέρω συντονισµός διασφαλίζεται µέσω της µεικτής επιτροπής παρακολούθησης (PHARE), της διϋπηρεσιακής επιτροπής συντονισµού και των περιοδικών συναντήσεων µε τις αντιπροσωπείες της ΕΚ στις δικαιούχες χώρες. EL 11 EL