ΚλασικΩ ΣΥΛΛΟΓΗ 66: ΜΟΤΣΑΡΤ ΜΟΤΣΑΡΤ. κλασικά ορόσημα ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ. Εγγύηση Μουσικής Ποιότητας. Για την έκδοση της σειράς συνεργάστηκαν: Η ΜΟΥΣΙΚΗ

Transcript

1

2 ΚλασικΩ ΣΥΛΛΓΗ 66: ΜΤΣΡΤ κλασικά ορόσημα ΜΤΣΡΤ Η ΜΥΣΚΗ Φαντασία σε Ρε ελάσσονα Κοντσέρτο για Βιολί και ρχήστρα αρ. σε Λα μείζονα Συμφωνία αρ. 38 σε Ρε μείζονα, "της Πράγας" Τ ΠΕΡΔΚ συνθέτης Μότσαρτ και ο τεκτονισμός 66/1 Μουσικό σημείωμα δηγός για τη μουσική 66/4 Μουσική εκτέλεση Μια απλή παρτιτούρα από τη Συμφωνία "της ΠράΥας" 66/ κούγοντας τη μουσική νάλυση των κλασικών ορόσημων του Μότσαρτ 66/9 λλες συνθέσεις Συμφωνία αρ. 39 σε Μι ύφεση μείζονα ένα μεγαλειώδες επίτευγμα 66/12 Η ορχήστρα Η σφυρίχτρα μέλος της οικογένειας των φλάουτων Εγγύηση Μουσικής Ποιότητας πισθόφυλλο Η MOS. λόγω των αυστηρά επιλεγμένων και μεγάλων σε όγκο αγορών που πραγματοποιεί, σας εγγυάται κορυφαία ποιότητα κλασικής μουσικής σε απίστευτα χαμηλή τιμή. Καμία απολύτως παραχώρηση δεν έχει γίνει ως προς την ποιότητα. ι δίσκοι CD έχουν τις υψηλότερες δυνατόν προδιαγραφές (DDD σημαίνει ότι έχει γίνει ψηφιακή εγγραφή και επεξεργασία, ώστε να έχουμε τέλεια αναπαραγωγή τσυ ήχου). Για την έκδοση της σειράς συνεργάστηκαν: Μετάφραση: Τόνια Κοοαλένκο Επιμέλεια: Γιώργος Β. Μονεμοασίτης Γλωσσική επιμέλεια: Ράνια ν. Νίκα Διεύθυνση Έκδοσης: Εκτύπωση: Βασίλης Θυμιανός Φ ΠΡΩΤΠΠ ΕΠΕ Τίτλος πρωτοτύπου: Μ2ΜΤ classjcaj landmarks 199 Orbis Publishing Limited, London 199 για την ΕλληνΚ1 γλώσσα:. ΛΕΞ & Σ σε Εθν. ντιστάσεως Λυκόορυση Τηλ.: , ISSN Χ ISBN Βόλφγκανγκ μαντέους Μότσαρτ υπ11ρξε ο αγαπημένος των Θεών. υτό άλλωστε σημαίνει και το εκ των ονομάτων του ''Amadeus''. Σήμερα είναι αναμφίοολα ο αγαπημένος των ανθρώπων. Τα έργα του, δομημένα με τα πολύτιμα αποστάγματα της τεχνοτροπίας του κλασικισμού, κατέλαβαν από τη στιγμή της δημιουργίας τους μια ξεχωρισηίθέση στη σκέψη και την καρδιά των φίλων της μουσικής. Η τέλεια εφαρμογή των κανόνων συνδυασμένη με μοναδική ευρηματικότητα, η οποία υλοποιείται σε πανέμορφες ιελωδίες, ευεργέτησαν τα έργα του Μότσαρτ με τη σπάνια ικανότητα να προκαλούν την άμεση τέρψη και του πλέον ανυποψίαστου ακροαηl. Η μουσική που εκπορεύτηκε από τη γόνιμη και αστείρευτη φαντασία του έχε ημερομηνία γέννησης; δεν έχει όμως ημερομηνία θανάτου. ι ποιητικές της προδιαγραφές, ο αυθορμητισμός του μουσικού λόγου και η αμεσότητα της λειτουργιγ.ότητάς του αποτελούν προικίσματα εκτίμησης και αποδχ11ς αλώοητα από το χρόνο. Μότσαρτ δεν υπήρξε καινοτόμος ούτε διεκδίκησε το χρίσμα του μουσικού οραματιστ11. Ό,τι υπέγραψε, όμως, το δωροδότησε με αρμονία ανυπέρολητη και με τελειότητα μορφ11ς και περιεχομένου, χαρίσματα αντάξια της μεγαλοφυιας του. μουσικός κόσμος θα ήταν ασφαλιί)ς λιγότερο φωτεινός, λιγότερο πλούσιος, χωρίς το δικό του μικρό σε διάρκεια, ιεγάλo όμως σε προσφορά πέρασμα από τη Γη.. Γιώργος Β. Μονεμοασίτης

3 ..., iιι8111 GVy8έ rns 1" ΜΤΣΡΤ Κ ΤΕΚΤΝΣΜΣ ριστερά: Βόλφγκανγκ μαντέους Μότσαρτ, που δείχνει περισσότερο κουρασμένος εδώ απ' ό,τι στα περισσότερα πορτρέτα του, ασπάστηκε τον τεκτονισμό στα 28 του, το Η πρώτη μεγάλη στοά ιδρύεται στο Λονδίνο, το Σε μικρό χρονικό διάστημα ο μασονισμός εξαπλώνεται σε ολόκληρη την Ευρώπη. Εκείνη την εποχή, οέοαια, δεν είχε πλέον μεγάλη σχέσή με τους πραγματικούς τεχνίτες, αλλά με την ιστορική περίοδο του Διαφωτισμού. ι Γάλλοι φιλόσοφοι ΖανΖακ Ρουσό και Βολτέρος ήταν εκπρόσωποι της νέας φωτισμένης περιόδου, που αντιμαχόταν την τυραννία και τις προλήψεις και διεκδικούσε την ελευθερία του λόγου και της δράσης. Η μερικανική Διακήρυξη της νεξαρτησίας, το 1776, διατράνωνε παρόμοια μηνύματα με τα συνθήματά της γι'a ζωή, ελευθερία και για την αναζήτηση της ευτυχίας. Τέκτονες της Βιένης Μότσαρτ είναι ο πιο διάσημος μουσικός που προσχώρησε στον τεκτονισμό, του οποίου τα ιδανικά και οι συμυολισμοί ενέπυευσαν μια από τις σημαντικότερες όπερές του. ο Βόλφγκανγκ μαντέους Μότσαρτ προσχώρησε στο Τάγμα των Μασόνων το Δεκέμοριο του Το γεγονός αυτό ήταν από τα πιο σημαντικά της ζωής του, πιθανώς όσο και ο γάμος του με την Κονστάντσε Βέμπερ. Η ιστορία του μασονισμού περιοάλλεται με μυστίριο και θρύλους. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι ανάγεται στις οιολικές μέρες του οασιλιά Σολομώντα και στο Ν αό της ερουσαλήμ ακόμα και στις πυραμίδες. 'λλοι θεωρούν ότι χρονολογείται από τους ύστερους μεσαιωνικούς χρόνους, όταν οι τεχνίτες που κατασκεύασαν τους μεγάλους γοτθικούς καθεδρικούς ναούς της Γαλλίας, της Γερμανίας και της γγλίας οργανώθηκαν σε συντεχνίες, συνδικάτα. Τα τρία οασικά σύμοολα που σχετίζονται με τον τεκτονισμό είναι το μυστρί, ο διαοήτης κι ο γνώμονας. Η οργάνωση του τεκτονισμού, ωστόσο, αρχίζει κατ' ουσίαν στις αρχές του 180υ αιώνα. τεκτονισμός υποστήριζε τις ίδιες αρχές τόσο στην μερική όσο και στην Ευρώπη, όπου μερικοί απ' τους σημαντικότερους επιστήμονες, πολιτικούς, συγγραφείς και καλλιτέχνες ασπάστηκαν τις απόψεις του. Στη Βιένη της εποχής του Μότσαρτ υπήρχαν διάφορα μασονικά παρακλάδια, ή στοές, που έφεραν επιολητικούς τίτλους, όπως για παράδειγμα η ληθινή μόνοια. ι στοές στις οποίες ανήκε ο Μότσαρτ ήταν η Ευεργεσία και Η Στεφανωμένη Ελπίδα. Στους συντρόφους του Βιενέζους μασόνους συγκαταλέγονταν ο στενός φίλος του Γιόζεφ Χάιντν, ο πρίγκιπας Νίκολαους Εστερχάζι εργοδότης του Χάιντν για πολλά χρόνια κι ο πρίγκιπας Καρλ Λιχνόφσκι, ένας από τους πρώτους προστάτες του Μπετόεν. πό τους σχολιασμούς του Μότσαρτ σε επιστολές προς τον πατέρα του Λέοπολντ και τη γυναίκα του Κονστάντσε σχετικά με τις έννοιες της αξιοπρέπειας, της συνείδησης και της ελευθερίας του

4 ο Δεξιά: Η αυτοκράτειρα της υστρίας, Μαρία Θηρεσία, ίσως ενέπνευσε τη Βασίλισσα της Νύχτας στο Μαγικό υλό ένα μασονικό σύμ60λο για τη μαγεία και τις προλήψεις στον καθολικισμό. ατόμου συμπεραίνουμ ε πως ο συνθέτης είχε λάόει σοοαρά υπόψη του το μασονισμό. Θα πρέπει να εκτιμούσε το γεγονός πως ανάμεσα στους συντρόφους του μασόνους αντιμετωπιζόταν ισότιμα, ενώ συνήθως στον έξω κόσμο του συμπεριφέρονταν λίγο καλύτερα απ' ό,τι σ' έναν υπηρέτη. τεκτονισμός έπαιξε σίγουρα καθοριστικό ρόλο στο συνθετικό έργο του Μότσαρτ. Με την ευρύτερη έννοια, οι ανθρωπιστικές απόψεις του πρόσθεσαν 6άθος στους στοχασμούς και τη διάθεση μερικών από τις σπουδαιοτέρες συνθέσεις του. Πιο συγκεκριμένα, συνέθεσε μεγάλο αριθμό έργων με αφορμή μασονικές τελετές: καντάτες για εορταστικές τελετές, επίσημους επικήδειους για θανάτους συντρόφων μασόνων και έργα για ορχήστρες ξύλινων πνευστών και άλλων οργάνων ως συνοδεία για συναθροίσεις περισσότερο κοινωνικές, και κυρίως την περίφημη όπερά του Μαγικός υλός. Επιφανείς άντρες Το ιστορικό αυτής της όπερας είναι πολύ ενδιαφέρον. Όπως προαναφέραμε, μερικοί από τους πιο επιφανείς άντρες εκείνης της εποχής ήταν τέκτονες. Ταυτόχρονα, όμως, ο μασονισμός αντιμετωπίστηκε με ιδιαίτερη καχυποψία από τις αρχές την Εκκλησία και το Κράτος επειδή διέδιδε φιλελεύθερες ιδέες, ήταν κλειστός στην ευρεία κοινωνική μάζα και περιόαλλόταν από μυστικισμό. Η αυτοκράτειρα της υστρίας Μαρία Θηρεσία (πέθανε το 1780) τον αντιμαχόταν σθεναρά. γιος και διάδοχός της αυτοκράτορας ωσήφ 11, αν και ήταν φιλελεύθερος ως κυoερvήτης, έλαόε σκληρά μέτρα εναντίον του. Περιόρισε τον αριθμό των στοών στη Βιένη, ζ11τησε ονομαστικούς καταλόγους των μελών τους και απαγόρεψε στους τέκτονες να επικοινωνούν με άλλες περιοχές. συντρόφους τους σε Πολλοί μελετητές υποθέτουν πως ο Μαγικός υλός ήταν εν μέρει μια αντίδραση σ' αυτά τα κατασταλτικά μέτρα, όπως και ότι ο Μότσαρτ κι ο λιμπρετίστας του, ηθοποιός και σύντροφος μασόνος Εμάνουελ Σικανέντερ, δημιούργησαν την όπερα για να διαφημίσουν τον τεκτονισμό. ι υποθέσεις αυτές μας Όοηθούν να ερμηνεύσουμε το εκπληκτικό σενάριο του έργου. Τα ιδανικά του τεκτονισμού παρουσιάζονται με Όαθύ σεόασμό και σκηνοθετείται ένας πολύχρωμος μασονικός θρύλος σε κάποιο αρχαίο κι εξωτικό αιγυπτιακό Όασίλειο. Επιθυμώντας την απήχηση της όπερας στο ευρύ κοινό, ο Μότσαρτ κι ο Σικανέντερ πρόσθεσαν έντονα κωμικά στοιχεία και θεαματικά σκηνικά εφέ, όπως κεραυνούς, αστραπές και ηθοποιούς που εμφανίζονταν ως διά μαγείας. Επιπλέον ο γερμανικός τίτλος ιrofισεις Μόλις τώρα γύρισα από την όπερα, που ιίταν το ίδιο γεμάτη όπως πάντα. Ως συνήθως, το ντουέτο " ντραςγυναίκα ' και η άρια του Παπαγκένο της πρώτης πράξης επαναλήφθηκαν, καθώς και το τρίο των αγοριών της δεύτερης πράξης (...) Η όπερα γίνεται όλο και πιο δημοφιλής. l' Μότσαρτ σε επιστολή προ; τη γυναίκα του στο Μπάντεν, τον κτώβριο του 1791, για τις πρώτες παραστάσεις του Μαγικού υλού. Τον lούλιο του 1791, ο πρωτοπόρος Γάλλος αεροπλόος ΖανΠιερ Μπλανσάρ, που είχε ήδη διασχίσει τη Μάγχη με αερόστατο, πέταξε πάνω από τη Βιένη. Σύμφωνα μ' ένα γράμμα του Μότσαρτ προς τη γυναίκα του Κονστάντσε, ο συνθέτης δεν ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα για το γεγονός. λιμπρετίστας του, όμως, στο Μαγικό υλό Εμάνουελ Σικανέντερ, επωφελούμενος από την απήχηση του αερόστατου, πρόσθεσε μια ανάλογη πτήση στα άλλα σκηνικά εφέ της όπερας, που παρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία δυο μήνες αργότερα.

5 .. ριστερά: Θέλοντας να συλλάβει τη μυστηριώδη φύση του Μαγικούυλού (μιας όπερας που έφερε το μασονικό μήνυμα του θριάμβου του καλού ενάντια στο κακό και του φωτός ενάντια στο σκότος), στις παραστάσεις του που δόθηκαν στο Μόναχο το 1818 ο σκηνογράφος Σάιμον Κουάγκλιο κατασκεύασε μια απομίμηση ουράνιου τόξου με τα 12 ζώδια, η οποία περιέβαλλε ένα σκηνικό όπου παρατάσσονταν αρχαίοι ιγύπτιοι ιερείς. Γεγονότα= Μότσαρτ 000 εν συντομία 176: Γεννιέται στις 27 lανουαρίου στο Σάλτσμπουργκ της υστρίας. 1761: Πρώτη δημόσια εμφάνιση σε ηλικία χρόνων. 1764: Επίσκεψη στο Λονδίνο με τον πατέρα και την αδελφή του. 1710: Περιοδεία στην lταλία με τον πατέρα του. 1718: Επίσκεψη στο Παρίσι, όπου πεθαίνει η μητέρα του. 1782: Παντρεύεται την Κονστάντσε Βέμπερ κι εγκαθίσταται στη Βιένη. 1784: Προσχωρεί στους Μασόνους. 1787: Επισκέπτεται την Πράγα, όπου ι Γάμοι του Φίγκαρο έχουν μεγάλη επιτυχία. Συνθέτει την όπερα Ντον ΤζιοΒάν. 1791: Συνθέτει τη μασονική όπερα Μαγικός υλός. Πεθαίνει στις Δεκεμβρίου. ριστερά: Πίνακας του Ίγκνατς υντερμπέργκερ, που αναπαριστά μια τελετή μύησης στη μασονική στοά Η Στεφαvωμtvη Ελπίδα. Το έργο χρονολογείται το 1784 τη χρονιά που μυήθηκε ο Μότσαρτ και τον παρουσιάζει να κάθεται στο βάθος δεξιά. του, Die ZuberflDe, υπογραμμίζει το γεγονός πως το έργο γράφτηκε στο ύφος του γερμανικού θεάτρου περισσότερο, παρά στο πιο συγκεκριμένο ύφος της ιταλικής όπερας. Μερικοί σχολιαστές ανακαλύπτουν στην όπερα νύξεις σε πρόσωπα και γεγονότα. Υποθέτουν πως ο χαρακτήρας της εκδικητικής Βασίλισσας της Νύχτας υπονοεί την αυτοκράτειρα Μαρία Θηρεσία, ενώ ο ευγενής αρχιερέας Σαράστρο είναι ένα πορτρέτο του Ίγκνατς φον Μπορν, ενός διανοούμενου επιστήμονα μασόνου από τη Βιένη. υτοί οι δυο χαρακτήρες η Βασίλισσα της Νύχτας κι ο Σαράστροενέπνευσαν ένα μέρος της πιο συναρπαστικής και συγκινητικής μουσικής που συνέθεσε ο Μότσαρτ. Η πρεμιέρα του Μαγικού υλού δόθηκε στη Βιένη το Σεπτέμ6ριο του 1791 και γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Δυστυχώς, ο Μότσαρτ πέθανε πριν το τέλος του χρόνου. Στην κηδεία του, μια χούφτα συγγενείς και φίλοι έχοντας εμπόδιο ' τον παγωμένο άνεμο και το χιονόνερο έφτασαν μόνο μέχρι την πύλη της πόλης και γύρισαν πίσω, αφήνοντας το νεκρό ασυνόδευτο μέχρι το νεκροταφείο, όπου ενταφιάστηκε σ' έναν τάφο χωρίς κανένα διακριτικό. ι σύντροφοι μασόνοι του Μότσαρτ, όμως, συγκεντρώθηκαν για χά ρη της χήρας και των ορφανών. Εξέδωσαν μεταξύ άλλων μια ειδική έκδοση μιας από τις τελευταίες μασονικές συνθέσεις του Μότσαρτ, τη Μικρή Μασονική Καντάτα (Κleine FreimaurerKantate) ως ιδιαίτερο φόρο τιμής προς αυτόν και μια πράξη ευεργεσίας απέναντι στη γυναίκα του. Πάνω: Ένθερμος υποστηρικτής των θρησκευτικών και πολιτικών ελευθεριών, ο Γάλλος συγγραφέας Βολτέρος ( , ε δώ σ' ένα έργο του Νικολά Λαρζιλιέρ), ενσάρκωσε τις αρχές του Διαφωτισμού.

6 e+ι.,,. 1 = 91.ο V G.!!:ό Gnμε.ίWΕa ::.,ι. ΜΤΣΡΤ Φαντασία για Πιάνο σε Ρε ελάσσονα, Κ397 [1] Μότσαρτ πιθανώς να συνέθεσε αυτή τη φαντασία για πιάνο ταυτόχρονα μ' ένα λι γότερο γνωστό συνοδευτικό έργο σε Ντο ελάσσονα (Κ396), στη Βιένη στις αρχές του 1782 τη χρονιά που παντρεύτηκε την Κονστάντσε Βέμπερ και πρωτοπαρουσίασε την όπερά του παγωγή από το Σεράι. Η πρωτότυπη παρτιτούρα της φαντασίας έμεινε ανολοκλήρωτη, γεγονός που δείχνει πως ο συνθέτης εργάστηκε κάπως διαστικά, ίσως γιατί προετοίμαζε έναν αναπτυγμένο αυτοσχεδιασμό του έργου. Ίσως επίσης αυτό απηχεί το θαυμασμό που έτρεφε ο Μότσαρτ για τον Καρλ Φίλιπ Εμάνουελ Μπαχ και τους εξαίρετους αυτοσχεδιασμούς του για πληκτροφόρα όργανα. Κοντσέρτο για Βιολί αρ. σε Λα μείζονα, Κ219 Δεξιά: Μότσαρτ και ο πατέρας του Λέοπολντ είχαν εργοδότη τους τον πρίγκιπα και αρχιεπίσκοπο του Σάλτσμπουργκ κόμη Χιερόνιμους Κολορέντο. Μότσαρτ ένιωθε να περιορίζεται α πό τις οικονομικές και εργασιακές συνθήκες της θέσης του ως Διευθυντή Μουσικής και δήλωνε ανοικτά την αντίθεσή του γεγονός που εξελήφθη ως προσβολή και για το ο ποίο απολύθηκε. πατέρας του παρέμεινε στη θέση του αναπληρωτή Διευθυντή Μουσικής. Allegro aperto [2] Adagio [3] Τempo di Menuetto Allegro [4] Μετά τα συναρπαστικά και κερδοφόρα ταξίδια του στην ταλία και. σε άλλα μέρη της Ευρώπης, ο 19χρονος Μότσαρτ επέστρεψε το 177 στη γενέτειρά του, το Σάλτσμπουργκ, και στον εργοδότη του, τον τοπικό πρίγκιπα και αρχιεπίσκοπο Χιερόνιμους Κολορέντο. πρίγκιπας δεν έτρεφε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη μουσική και ο νεσ.ρός συνθέτης ένιωθε σι.χνά ά}χος και ανία. Στο χρονικό διάστημα μεταξύ πριλίου και Δεκεμδρίου του 177 συνέθεσε ωστόσο ανάμεσα σε άλλα έργα του πέντε κοντσέρτα για 6ιολί, εκ των οποίων αυτό είναι και το τελευταίο του. Η γενικότερη ανάλαφρη και ανέμελη διάθεσή τους αποδεικνύει πόσο εύκολα,ιιπορούσε ο Μότσαρτ να ξεχνά τα προσωπικά του προ 6λήματα στη μουσική του. Τα πέντε κοντσέρτα για διολί του Μότσαρτ δεν είναι ίσως τόσο σπουδαία όσο τα τελευταία μεγαλειώδη κοντσέρτα του για πιάνο, το παρόν κοντσέρτο όμως αποκαλ ύπτει θαυμαστό δημιουργικό πνεύμα και περιλαμδάνει μερικές εντυπωσιακές καινοτομίες όσον αφορά τη μορφή του κοντσέρτου. Έχει [ορχηστρωθεί για μικρή ορχήστρα ε}χόρδων, όμποε και κόρνων, ενώ απουσιάζουν τα τύμπανα. Συμφωνία αρ. 38 σε Ρε μείζονα, "της Πράγας", Κ04 Adagio Allegro [] Andante [6] Finale: Presto [7] Μότσαρτ συνέθεσε τη συμφωνία αυη7 ειδικά για μια επίσυ.,εψή του στην πρωτεύουσα της Βοημίας Πράγα, που πραγματοποίησε τον ανουάριο του 1787 Εκεί παρουσιάστηκε η τελευταία του μέχρι στγμής όπερα ι Γάμοι του Φίγκαρο σε κατάμεστες αίθουσες. Μότσαρτ και η γυναίκα του Κονστάντσε ήταν φιλοξενούμενοι στο παλάτι του Βιενέζου εργοδότη του και συντρόφου του μασόνου κόμη Φραντς Γιόζεφ, στην Πράγα. Η Ε:πίσκεψή τους αποδείχτηκε ιδιαίτερα επιτυχημένη. υτή η Συμφωνία ένα από τα ώριμα αριστουργήματα του Μότσαρτ διαθέτει την ασυνήθιστη τριμερή μορφή, αντί της συνήθους τετραμερούς. Μας αποζημιώνει, ωστόσο, με τη δύναμη και το σθένος των μουσικών ιδεών της, τις οποίες ενισχύουν με τη1' παρουσία τους στην ορχήστρα δυο τρομπέτες. Σ ' αυτή την ερμηνεία το εναρκτήριο τμήμα της έκθεσης του κάθε μέρους επαναλαμδάνεται. Μότσαρτ διηύθυνε την πρεμιέρα της Συμφωνίας της Πράγας κάτω από το ενθουσιώδες χειροκρότημα του ακροατηρίου.

7 ANDANTE από τη Συμφωνία "Της Πράγας" Κιθάρα NC 2 mp Β C r Β 0 # F 2 1 Ρ# 3 '"... u 3 r. 3 r P# ""( 1Ij. _._ ' / f IJ, NC ] r", "1... U # Β C : ι C# Ε C ;3 "'. 1 ιο!" "1 2.. " ι... Β G c IJ JJ ι D L ι 1 C# C # Β C"". ι '" ι.j ", ,...., [ a,.., a, Io!,j.., G,j. fι, G# t'm t 'J _ +'.... 0_... ::18 ν G Ρ #,....,.... '"..... * 1 8 D Ε F Ρ# V ιο!" G..., a,.. a, 4 1 G :.. 8 Ρ # G 3 4 :1 2 1 Ρ# G 8 ι r a, G Β G Β a, r

8 t t "IJI..,,Υ Γ"'" 10 r"""""'" Γ"'" D G F# G D G Β D Β Β C ,... " "ι.. G Ii r r r r D G F# G D G Β D Β , r " IJI.. Em 7 l 13 1 /'... r " 1"' r, V ι' r U r ' D C Β C D D D G C F# Β C F# ι' "... _. &ι IJI r ", '1"'... r r r r ι... ι r ι ι ι,,... r Ει Β C D C Β C D D G C D ι 16 G D Ε D C Β D C G C G #,... J.. '"... r " '" '" B G Β Β Β Β f D D G,

9 ι t t, / j t ι dim Gm ι 11 ι 6 i _ f1 j.jι 19 'J..../. Γ'., n_ n..l ι " '' V,.. Β F# Ε C C C Β Bb Bb G G F# F';;Έ E D Ε DII Ε C4 D G L,.... /...,.,,.... _... _. L, L "... ι. '"'( ι r r B Ρ ΒΒ ι f'ι j.jι 22,... 'J..../ _.. " " n_ ι.., 'Τ' ι ι :F J. :F.. Bb D C Bb Bb Bb f D D Bb Bb Bb Bb Bb,. 1:.:,.... L L L L "'(" n_ "ιr r " lfj i lfj tι j.jι 2 ι / 'J... Lι L ι, "",ν.. ι. B. i ρ G# G# G# G# G# D C# D Ε F D C# Ε G F Ε D C# D Ε F D ,.... '"'( L. 11" Bb, Lι '"'( L, L L L Lι ιι'

10 ι o 11 Dm _. r r... r i _ / _. r_ [. r.,..,...:. r.r.r C#E G F Ε D C# D Ε FD 3 C# Ε G F Ε D C# D Ε F D C# 3 Bb Bb D C # D C# D / 1 """ C# F Ε F Ε F Ε F# G F# G F# G. ι τ "'... ΔΗΓΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ Ένα απλό στην ερμηνεία θέμα από το CD: Θέση [6] ν συμο ουλευτείτε τις οδηγίες στη σελίδα V του ξία φθόγγου: j =1/8 ), = 1/4.h =/Ζ J= 1 J= 2 0= 4 lου τεύχους της σειράς, θα μπορέσετε να παίξετε τις Παύση: = 1/8 7= 1/4 7 = /Ζ = 1 = 2 = παύσ11 ολοκλιιρου μελωδίες της Πα()τιτούρας ακόμα κι αν δεν έχετε Παρεστιγμένη νότα (j.): επιπλ έ ον το ήμισυ της κανονικής χρονικής αξίας μουσικές γνώσεις. Κάθε νότα σημειώνεται με το όνομα της (αν ρρ = πολύ σιγά mj' = μετρίως δυνατά (1) συν ε νώνει νότες σε μια φρ{lση στα πλήκτρα). αριθμοί δείχνουν τις θέσεις των δαχτύλων αρχίζοντας από το 1 (αντίχειρας). Δ & V (τόξα) δείχνουν τα σημεία στα οποία έχει συντομευτεί η μουσική. Το χρονικό σήμα στην αρχή του πενταγράμμοι' δείχνει τον αριθμό των χρόνων ανά μέτρο. ι l!limlluir παίξουν παίζετε πιάνο κοιτάξτε παρακάτω για τις θέσεις τους ρ = σιγά f = δυνατά (σύζευξη προσωδίας), 11 (2) ενώνη νότες συνώmιp = μετρίως σιγά ff = πολύ δυνατά νυμες (σύζευξl διαρκείας), και σε αυτή την > = περισσότερο τονισμένη νότα περίπτωση χτυπάμε μόνο την πρώτ11 νότα και ι':' = κορόνα αφήνουμε τις rι λλ ες απλι ίις να διαρκέσουν. =====: (cresc.) = αύξηση της έντασης ==== (Dim.) = ελάττωση της έντασης υτό το απόσπασμα είναι γραμμένο στο κλειδί του Σολ: παίξτε_ όλες τις Φα ως Φα δίεση, εκτός αν προηγείται αναίρεση. NC: σημαίνει πως δεν ΠΝ ΕΓΧΡΔ Δ t ίσκολο Δύσκσλο l!πάeχει συγχορδία οι κιθαρίστες θα πρέπει εδώ να ΞνΛΝ ΠΝΕΥΣΤ Δ ύσκολο απλά τις νότες της μελωδίας. Κ Θ Ρ Με τριο

11 ΚΛΣΚ ΡΣΗΜ Η εκπληκτική πολύπλευρη ιδιοφυία του Μότσαρτ εξαίρεται εδώ από τρία μεύαλειώδη μουσικά έρύα, που το καθένα προορίζεται Ύια διαφορετικό ΡΎανικό σύνολο. 1 ΦΝΤΣ ΓΠΝ ΣΕ ΡΕ EΛAΣΣONA Κ397 [1] Η μακρά, άλλοτε επίσημη κι άλλοτε δραματική εισαγωγή αυτού του έργου σε ελάσσονα τονικότητα διασπάται σε διαφορετικά τμήματα, όπως αργά περάσματα στο ύφος αρπισμάτων (τα οποία ίσως να ανακάλεσε ο Μπετόβεν στη Σονάτα του Σεληνόφωτος), μια θρηνητική μελωδία για το δεξί χέρι με την απλή βραδεία συνοδεία του αριστερού χεριού, καθώς και βαριές επαναλαμβανόμενες νότες και συγχορδίες και μερικά πολύ γρήγορα περάσματα. Η μουσική τελικά μεταπηδά σε μια λαμπρή Ρε μείζονα τονικότητα, με μια μικρή allegretto μελωδία που θυμίζει περισσότερο Μότσαρτ. Δεξιά: Η 6ιενέζικη αριστοκρατία συγκεντρώνεται για ένα χορό μεταμφιεσμένων, γιορτόζοντας το γάμο του αρχιδούκα Γιόζεφ της υστρίας. Στην αυλή του αρχιδούκα ο Μότσαρτ διορίστηκε σε μια ελάσσονα θέση, αναλαμ6άνοντας τη σύνθεση μουσικής για τους χορούς της αυλής. 2 ΚΝΤΣΕΡΤ Γ ΒΛ Ρ. ΣΕ Λ MEIZONA Κ219 Το πρώτο μέρος, A//egro aperto [2], αρχί τσαρτ τολμά να επιβραδύνει ασυνήθιστα ρα σύντομο τμήμα ανάπτυξης και μια γενιζει με μια ζωηρή εναρκτήρια συγχορδία και το ρυθμό έως ένα αργό adagio για την κή ανακεφαλαίωση, που προς το τέλος μια ανιούσα κλίμακα από νότες στα βιολιά. πρώτη εμφάνιση του σολίστ. Όταν ο ρυθ περιλαμβάνει μια εξαίρετη καντέντσα για Τα βιολιά ερμηνεύουν ένα δεύτερο θέμα με μός allegro επιστρέφει, το μέρος αναπτύσ τον σολίστ. μικρά κατερχόμενα περάσματα κι επανα σεται πιο συμβατικά. Η εναρκτήρια αλλη Τα πρώτα βιολιά κι ο σολίστ μας οδηλαμβανόμενες νότες. Στο τέλος αυτού του λουχία από νότες επαναλαμβάνεται με γούν στο δεύτερο μέρος Adagio [3] μια εναρκτήριου ορχηστρικού τμήματος, ο Μό κάποια επεξεργασία, ακολουθεί ένα ιδιαίτε ήρεμη και ρέουσα μελωδία, που αναπτύσ

12 σεται με ισχυρές παρατεταμένες νότες και γρήγορα κατιόντα περάσματα. Η μουσική εμπεριέχει μερικές ιδιαίτερα εντυπωσιακές αλλαγές τονικότητας και προς το τέλος παρουσιάζει μια άλλη καντέντσα για τον σολίστ. Το τρίτο μέρος, Tempo di Menuetto [4], διαθέτει τη μορφή του ρόντο, με ένα κύριο θέμα, το οποίο ερμηνεύει στην αρχή το σόλο βιολί και τονίζεται από διάφορα άλλα θέματα. Η μεγάλη καινοτομία του Μότσαρτ σ' αυτό το σημείο είναι η παρεμβολή ενός νέου allegro ρυθμού στο κεντρικό τμήμα. υτό περιλαμβάνει ένα επεισόδιο που θυμίζει εμβατήριο, στο εξωτικό και δημοφιλές τουρκικό τόσο ο Μότσαρτ. ύφος που αγαπούσε Η μελωδία που θυμίζει μενουέτο επιστρέφει και το μέρος ταξιδεύει ανάλαφρα προς το τέλος του. Σ' αυτή την ερμηνεία ο σολίστ ερμηνεύει διάφορες πιο σύντομες καντέντσες. Δεξιά: Το τουρκικό στοιχείο που περιέλαβε ο Μότσαρτ στο Κοντσέρτο γισ Βιολί σε Λσ μείζονσ καθρεφτίζει τη γοητεία που ασκούσαν στους υστριακούς οι εξωτικές κουλτούρες ιδιαίτερα η οθωμανική, που έφτανε έως τις παρυφές της αυτοκρατορίας τους και που ενέπνευσε ζωηρές εικόνες όπως τον Φρουρό του Σεράι. Κάτω: Μότσαρτ θαύμαζε ιδιαίτερα τον Καρλ Φίλιπ Εμάνουελ Μπαχ και διηύθυνε μια καντάτα του στη Βιένη, δέκα μήνες πριν το θάνατο του Μπαχ στο μβούργο στην προχωρημένη ηλικία των 74 χρόνων. Η ΜΓΕ ΤΗΣ ΜΥΣΚΗΣ Συμφωνίες και πόλεις Η Συμφωνία της Πράγας του Μότσαρτ ανήκει σε μια μικρή αλλά ξεχωριστή ομάδα συμφωνιών που τους έχει δοθεί το όνομα πόλεων. Εκτός αυτής, έχει συνθέσει και τη Συμφωνία του Παρισιού (αρ. 31) και τη Συμφωνία του Λιντς (αρ. 36). φίλος και γηραιότερος σύγ,;(ρονος του Μότσαρτ Χάιντν, συνέθεσε την έξοχη Συμφωνία του Λονδίνου (αρ. 104). ι τίτλοι αυτοί έχουν ενδιαφέρον, γιατί μας πληροφορούν για το ιστορικό υπόόαθρο της κάθε συμφωνίας πού γράφτηκαν ή πρωτοπαρουσιάστηκαν. Και μεταγενέστεροι συνθέτες αναφέρθηκαν στις ίδιες τις πόλεις μέσω της μουσικής τους. Ντέλιους, για παράδειγμα, ύμνησε το Παρίσι, όπως το γνώρισε το 1899, στο Τραγούδι μιας Μεγάλης Πόλης. Δεκατέσσερα χρόνια αργότερα, ο Βον υίλιαμς συνέθεσε τη δική του Συμφωνία του Λονδίνου (αρ. 2), όπου περιέλα6ε αυθεντικούς διαλόγους του δρόμου στη διάλεκτο κόκνεϊ καθώς και τις κωδωνοκρουσίες του Μπιγκ Μπεν.

13 3 ΣΥΜΦΩΝ Ρ. 38 ΣΕ ΡΕ MEIZONA Κάτω: Δούνα6ης διατρέχει νωχελικά την Πράγα σ' "ΤΗΣ ΠΡΓΣ Κ04 αυτό τον πίνακα του Ντιρκ Βέρχερτ (163064). Το φιλόμουσο κοινό της πόλης λάτρευε τον Μότσαρτ. Το πρώτο μέρος [] αρχίζει με μια αργή, επιβλητική dagίοεισαγωγή, που περιλαμβάνει μια ομάδα από μικρές ανιούσες φράσεις που ερμηνεύουν τα βιολιά και ενισχύονται από δυνατές συυχορδίες της ορχήστρας και έντονα χτυπήματα των τυμπά Κλασικές qιιάσεις ι συμφωνίες για ανάλογες περιστάσεις είναι πραγματικά αριστουργήματα (...) γεμάτες εντυπωσιακές αλλαγές τονικότητας και μ' ένα φλογερό ρυθμό, που ωθεί τα 6άθη της ψυχής σε θεϊκά ύψη. υτό ισχύει ιδιαίτερα για τη Συμφωνία σε Ρε μείζονα, που παραμένει η ευνοούμενη της Πράγας.. Φρανι:ς Ξάοιερ Νίμετσεκ, ένας από τσυς πρώτου; oιoγράφσuς του Μότοορτ, γράφονι:ας για την πρεμιέρα της Συμφωνίας της Πράγας, τον ανουάριο του νων. Το κυρίως aiiegro παρουσιάζεται με πιο γαλήνια διάθεση. Τ α βιολιά παρέχουν έναν απαλά συγκοπτόμενο ρυθμό, κάτω από τον οποίο τα εναπομείναντα έγχορδα ερμηνεύουν ένα εκτεταμένο θέμα, που διακόπτεται από τη ζωηρή μικρή φανφάρα των ξύλινων και των χάλκινων πνευστών. υτό το πρώτο θέμα, σε αυθεντικά κλασικό ύφος, οδηγεί σ' ένα ζωηρό πέρασμα για πλήρη ορχήστρα. Το ευρύ θέμα επιστρέφει προτού παρουσιαστεί το δεύτερο θέμα, ένας χαριτωμένος σκοπός στα βιολιά, που επαναλαμβάνουν εν μέρει τα φαγκότα. Τ ο κεντρικό τμήμα ανάπτυξης υιοθετεί αμέσως ένα απόσπασμα της φανφάρας των ξύλινων και χάλκινων πνευστών, το οποίο ανταλλάσσουν με θυελλώδη τρόπο τα έγχορδα και τα ξύλινα πνευστά. Κατιούσες κλίμακες από νότες, που ερμηνεύουν και πάλι τα έγχορδα και τα ξύλινα πνευστά, οδηγούν στην ανακεφαλαίωση ή επανεπεξεργασία της έκθεσης. Το δεύτερο μέρος, Andante[6], αναπτύσσεται σαν μια μακρά μεγαλειώδης μελωδία, που διαθέτει σαφώς καθορισμένα μέρη καθώς και μια λεπτή ισορροπία ανάμεσα στα έυχορδα, τα ξύλινα και τα χάλκινα πνευστά. Τ ο δεύτερο τμrιμα αυτού του μέρους αποκτά μια πιο σκοτεινή διάθεση καθώς τα έγχορδα και τα ξύλινα πνευστά υιοθετούν ένα απόσπασμα της μακράς εναρκτήριας μελωδίας και το μετατρέπουν σε μια πιο ανήσυχη μουσική δήλωση. Η πιο γαλήνια διάθεση τελικά επιστρέφει με μια τελευταία ιδιαίτερα ήρεμη δήλωση του ίδιου μελωδικού αποσπάσματος. Χαριτωμένη μελωδία Το presto Finale [7] αρχίζει με ανάλαφρη ερμηνεία των ευχόρδων, την οποία υποστηρίζουν οι ζωηρές συυχορδίες των ξύλινων πνευστών. κολουθεί όλη η ορχήστρα. Ένα δεύτερο θέμα αποτελείται από μια άλλη φωτεινή χαριτωμένη μελωδία για τα βιολιά, στην οποία απαντούν τα ξύλινα πνευστά, ενώ το φαγκότο ερμηνεύει μια μικρή ζωηρή φράση. Τ ο κεντρικό τμήμα ανάπτυξης είναι και πάλι πιο θυελλώδες. σχυρές ορχηστρικές συγχορδίες διακόπτουν αποσπάσματα της εναρκτήριας μελωδίας. Στη συνέχεια εκτινάσσεται η ερμηνεία των ευχόρδων και των ξύλινων πνευστών, που επαναλαμβάνουν μια κατιούσα κλίμακα από πέντε νότες με κάποιες ισχυρές συγκοπές. Το τελικό τμήμα της ανακεφαλαίωσης ολοκληρώνεται με μια θαυμάσια φανφάρα από ολόκληρη την ορχήστρα.

14 ΣΥΜΦΩΝ Ρο 39 ΣΕ Μ ΥΦΕΣΗ MEIZONA Κ43 Μότσαρτ Μότσαρτ εξύψωσε την ορχηστρική μουσική σε νέα ύψη δύναμης και έκφρασης συνέθεσε τις τρεις τελεmαίες συμφωνίες του (αρ. 39, 40 και 41 "του Διός") στη διάρκεια του καλοκαιριού του Τα έργα αυτά αντιπροσωπεύουν το αποκορύφωμα των ορχηστρικών επιτευγμάτων του και συγκαταλέγονται στις σημαντικότερες συμφωνίες. Ως σύνολο, εξάλλου, αποτελούν μια θαυμάσια ομάδα, όπου καθεμιά διαθέτει έναν εντελώς διαφορετικό χαρακτήρα. Η συγκεκριμένη Συμφωνία CX(J. 39 διαθέτει μεγαλειώδη ήχο και συσχετίζεται συχνά με την ιδιαίτερη τονικότητά της σε Μι ύφεση μείζονα. Έχει ενορχηστρωθεί για μεγάλη ορχήστρα με Όάση τα κριτήρια της εποχής. ίσθηση μεγαλοσύνης Η αργή εισαγωγή του πρώτου μέρους, AJ1egro, υπο άλλει αμέσως μια αίσθηση μεγαλοσύνης και περιλαμόάνει μερικές πολύ ισχυρές κι εντυπωσιακές "παραφωνίες" που παραπέμπουν στην Η ρωική Συμφωνία του ΜπετόΌεν (που έχει γραφτεί στην ίδια Όασική τονικότητα). Το κύριο τμήμα του πρώτου μέρους διαθέτει τον τρίσημο ρυθμό. Η μουσική είναι γενικά γαλήνια, κάποιες στιγμές μ' αυτό το συμφωνικό αρωτούργημα. σόδιο διαταράσσει πρόσκαιρα την ηρεμία. Και το τρίτο μέρος, ένα Μενουέτο, διαθέτει μεγαλειώδη ήχο, μ' ένα αξιαγάπητο κεντρικό τμήμα τρίο στο οποίο ξεχωρίζουν δυο κλαρινέτα, όργανα που Όρίσκονταν πολύ κοντά στην ψυχοσύνθεση του Μότσαρτ. Το Φινάλε ακολουθεί τις κλασικές συμόάσεις και είναι το ζωηρότερο από τα τέσσερα μέρη, διατηρεί όμως τη γενικότερη μεγαλοπρεπή αίσθηση της συμφωνίας έως το τέλος. ΠΡΤΕΝΜΕΝ ΕΡΓ Σερενάτα σε Ρε ύφεση μείζονα για 13 όργανα, Κ361 ι σερενάτες περιορίζονταν αρχικά στο ρόλο της ευχάριστης μουσικής συνοδείας σε κάποιες κοινωνικές εκδηλώσεις. Μότσαρτ, όμως, εξύψωσε τη σερενάτα σε πιο σημαντική μουσική μορφή, και η συγκεκριμένη είναι η σπουδαιότερη από τις σερενάτες του για ξύλινα πνευστά. Στην πραγματικότητα έχει ενορχηστρωθεί για 12 ξύλινα πνευστά και ένα έγχορδο διπλό μπάσο. Στο σύνολο των οργάνων συγκαταλέγονται δυο βαθύφωνα κόρνα, πρόγονοι των βαρύτονων ή μπάσων κλαρινέτων, που προσθέτουν βάθος και πλούτο στον ήχο. Η Σερενάτα σε Ρε ύφεση μείζονα διαθέτει επτά μέρη. Μεταξύ αυτών είναι δυο μενουέτα, ένα απολαυστικό σύνολο παραλλαγών κι ένα ζωηρό φινάλε στη μορφή του ρόντο όπου το κύριο θέμα συνεχίζει να επανέρχεται μετά την ερμηνεία των δευτερευόντων σκοπών. Το έργο αυτό θα συμπεριληφθεί σε προσεχές τεύχος. όμως αγγίζει τα όρια ιδιαίτερης δύναμης και μεγαλοπρέπειας. Η μορφή του αργού μέρους, Andante, έχει ιδιαίτερα σαφή δομή και ακολουθείται εύκολα. Εξάλλου, οι μελωδίες αποτυπώνονται εύκολα στη μνυlμη. Ταυτόχρονα, αποπνέει μια γενικότερη αίσθηση μεγαλειώδους ευγένειας και επισημότητας. Ένα δραματικότερο κεντρικό επει Μέσα στο μεγαλείο του αυτοκρατορικού Παλατιού της Βιένης (αριστερά), ο Μότσαρτ παίζει πιάνο για τον υτοκράτορα Γιόζεφ 11. αυτοκράτορας εκτιμούσε ιδιαίτερα τη μουσική του Μότσαρτ, αν και ορισμένες φορές η αυθεντικότητά της και ο πλούτος των ιδεών της του προκαλούσαν αμηχανία.

15 Η ΣΦΥΡΧΤΡ διαχωρίζονται από τα φλάουτα επειδή δε διαθέτουν οπές για τα δάχτυλα, και στις περισσότερες περιπτώσεις ηχούν μονάχα έναν τόνο. σφυρίχτρα ανήκει στην οικογένεια των φλάουτων μια ομάδα Η οργάνων που ανάγονται στους προ'ίστορικούς χρόνους. ι σφυρίχτρες Γεχovότα Διάφορες σφυρίχτρες ναυκλήρων βρέθηκαν στο ναυάγιο του πολεμικού πλοίου του Ερρίκου του 80υ "The Mary Rose". ISBN Σχεδόν κάθε πολιτισμός χρησιμοποίησε τη σφυρίχτρα σε μια τουλάχιστον μορφή της, είτε σε τελετές είτε στην καθημερινή ζωή. ι κυνηγοί πουλιών, για παράδειγμα, μεταχειρίζονται διαφορετικές σφυρίχτρες που μιμούνται το κάλεσμα διαφόρων πουλιών. Μια από τις πιο aρχαίες και ασυνήθιστες σφυρίχτρες είναι η σφυρίχτρα του περιστεριού. υτό το μικρό όργανο προσδένεται στην ουρά ενός περιστεριού. Όταν το πουλί πετά, ο αέρας που περνά μέσα από τη σφυρίχτρα την κάνει να ηχεί, τρομάζοντας κατ' αυτό τον τρόπο τα αρπακτικά πουλιά που σε άλλες περιπτώσεις θα αποτολμούσαν να του επιτεθούν. Μια άλλη περισσότερο μουσική σφυρίχτρα, όπου ο παραγόμενος ήχος προκαλείται μόνον από τον αέρα, είναι ο ιολικός αυλός. υτό το όργανο, που του έχει αποδοθεί το όνομα του Έλληνα θεού του ανέμου, κρεμιέται στις κορυφές των δέντρων είτε μόνο του είτε σε ομάδες. ι σφυρίχτρες ενεργοποιούνται με τον αέρα και γεμίζουν την ατμόσφαιρα με τους παράξενους αιθέριους ήχους τους. ι σφυρίχτρες εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται μέχρι τις μέρες μας. Η σφυρίχτρα του διαιτητή περιέχει ένα σόόλο ή σπόρο που δονείται με ταχύτητα όταν φυσά κανείς το όργανο, παράγοντας ένα διαπεραστικό ήχο που φτάνει σε μεγάλη απόσταση. Η αστυνομική σφυρίχτρα (που εικονίζεται στη φωτογραφία) αποτελείται από δυο διαφορετικά διαμερίσματα αέρα. Το φύσημα παράγει δυο διαφορετικές νότες που ενισχύουν την ένταση του τόνου. Είναι αρκετά παράδοξο το γεγονός πως η αστυνομική σφυρίχτρα χρησιμοποιήθηκε από το Γάλλο συνθέτη Ζακ μπέρ στο ορχηστρικό έργο του Divertissemenl, το Η παραδοσιακή σφυρίχτρα του ναυκλήρου που χρησιμοποιείται για την επικοινωνία και για την υποδοχή των VIPs και των ανώτερων αξιωματικών Η ΕΠΣΤΗΜΗ ΤΥ ΗΧΥ 1 ΠΩΣ ΛΕΤΥΡΓΕ Η ΣΦΥΡΧΤΡ Το επιστόμιο της σφυρίχτρας (η διατομή απεικονίζεται εδώ) έχει σχεδιαστεί για να κατευθύνει τον αέρα προς μια οξεία γωνία ή χείλος. Την κύρια περιοχή του επιστόμιου καταλαμβάνει ένα υλικό που σφραγίζει το επιστόμιο, αφήνοντας μονάχα μια μικρή δίοδο για τον αέρα. Η δίοδος αυτή στενεύει σημαντικά προς το χείλος της σφυρίχτρας, εντείνοντας τη δύναμη του αέρα καθώς κατέρχεται προς το χείλος του οργάνου. Φτάνοντας στο χείλος, ένα μέρος του αέρα διαφεύγει, ενώ το υπόλοιπο εισέρχεται στο διαμέρισμα του οργάνου προκαλώντας τη δόνηση του ήδη παρόντος αέρα στο εσωτερικό της σφυρίχτρας. ι περισσότερες σφυρίχτρες έχουν παρεμφερή σχεδιασμό, αν και μερικές διαφέρουν ως προς τις λεmομέρειες. στο πλοίο μπορεί να παράγει μια ποικιλία υψηλών και χαμηλών τόνων, καθώς το χέρι του ερμηνευτή ανοίγει και κλείνει πάνω από τα διαμερίσματα του αέρα.