Αρωματικά φυτά. Ο θησαυρός της ελληνικής γης με... άρωμα ανάπτυξης

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Αρωματικά φυτά. Ο θησαυρός της ελληνικής γης με... άρωμα ανάπτυξης"

Transcript

1 ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 03 ΤΕΥΧΟΣ Νο ΜΑΡΤΙΟΣ 2015 Αρωματικά φυτά Ο θησαυρός της ελληνικής γης με... άρωμα ανάπτυξης ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Η ανταγωνιστικότητα περνά μέσα από την πιστοποίηση ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΡΥΖΙ Προϊόν υψηλών αποδόσεων ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΓΗ Για την περιβαλλοντική και κοινωνική νοημοσύνη GAIA EΠΙΧΕΙΡΕΙΝ Α.Ε. 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την ανάπτυξη της ελληνικής γεωργίας ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ Καπνοβιομηχανία ΜΙΣΣΙΡΙΑΝ Α.Ε.

2 π ρι να 02 Μάρτιος 2015 ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΕΥΧΟΣ Νο 03 ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΕΚΔΟΤΗΣ GRAVITY THE NEWTONS Εθνικής Αντιστάσεως 57, κτήριο Β, Χαλάνδρι, Τηλ: , gravitythenewtons.gr ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Στέλιος Ζωντός ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ Shutterstock ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΠΟΥ ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΑΠΟ ΤΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Το περιεχόμενο αυτής της έκδοσης εκφράζεται με γενικούς όρους και περιορίζεται στην πληροφόρηση και μόνο. Οι αναγνώστες θα πρέπει να συμβουλευτούν επαγγελματίες για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων θεμάτων και να μην βασίζονται μόνο σε πληροφορίες αυτού του εντύπου, το οποίο δεν αποτελεί οποιαδήποτε μορφή συμβουλών ή συστάσεων από τον Όμιλο της Τράπεζας Πειραιώς. Η Τράπεζα Πειραιώς δεν αποδέχεται ούτε αναλαμβάνει οποιαδήποτε ευθύνη σε σχέση με το περιεχόμενο αυτής της έκδοσης και εξαιρεί κάθε είδους εγγυήσεις, δεσμεύσεις και εκπροσωπήσεις (είτε ρητές είτε σιωπηρές) στο μέγιστο προβλεπόμενο πλαίσιο που ορίζει η σχετική νομοθεσία. Απαγορεύεται η ολική ή μερική ανατύπωση, δημοσίευση ή αναπαραγωγή χωρίς ειδική άδεια της εκδότριας εταιρείας. EDITORIAL Ευοίωνες προοπτικές και νέες ευκαιρίες ΤΗ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ, Η ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, Η ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ Η ΚΑΘΕΤΟΠΟΙΗΣΗ, Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΔΡΑΣΕΩΣ ΚΑΙ ΟΙ ΒΡΑΧΕΙΕΣ ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΟ ΑΣΦΑΛΕΣ ΟΧΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ο περιοδικό «ΕΠΙ ΓΗΣ» έφτασε, αισίως, στο τρίτο τεύχος του, δίνοντας ακόμα μια ευκαιρία στους αναγνώστες να περιηγηθούν σε μια σειρά ενδιαφέροντα άρθρα και παρουσιάσεις, που δίνουν έμφαση στη χρηστική και δημιουργική πληροφόρηση. Το 2014 αποτέλεσε τη θερμότερη χρονιά του πλανήτη από την εποχή που άρχισαν να καταγράφονται στοιχεία. Το ίδιο «θερμές» ήταν οι εξελίξεις και για την ευρωπαϊκή γεωργία, με τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική να δημιουργεί ευοίωνες προοπτικές και να προσφέρει νέες ευκαιρίες για την ανάπτυξη ενός βιώσιμου και ανταγωνιστικού αγροτικού τομέα. Είναι κοινός τόπος, πλέον, πως η αύξηση της προστιθέμενης αξίας της γεωργικών προϊόντων, η επίτευξη υψηλού βαθμού διατροφικής αυτάρκειας, η ισχυροποίηση της κτηνοτροφίας μέσω και της βελτίωσης της αυτονομίας ως προς τις ζωοτροφές, η ενίσχυση της εξωστρέφειας των αγροτικών προϊόντων, ο περιορισμός του κόστους παραγωγής και η βελτίωση του γεωργικού εισοδήματος απαρτίζουν τις βασικές προτεραιότητες για την ελληνική γεωργία της νέας εποχής. Μια εποχή στην οποία η εκπαίδευση και η κατάρτιση, η καινοτομία και η σύγχρονη τεχνολογία, η διαφοροποίηση και η καθετοποίηση, η ανάπτυξη συνεργατικών μορφών δράσεως και οι βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού αποτελούν το ασφαλές όχημα για την επιτυχή ανάπτυξη του αγροτικού τομέα. Μια αγροτική ανάπτυξη που είναι απολύτως εφικτή, δεδομένου ότι η Ελλάδα διαθέτει την πιο πλούσια χλωρίδα της Μεσογείου. Τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά κατέχουν εξέχουσα θέση, ενώ αποτελούν βασικό στοιχείο της παράδοσής μας. Το τεύχος αυτό εστιάζει τόσο στα βασικά σημεία παραγωγής τους, όσο και στις ευκαιρίες που προκύπτουν στην αλυσίδα εμπορίας για τη βέλτιστη αξιοποίησή τους. Μία από τις σημαντικές καλλιέργειες της χώρας μας, που αναδεικνύεται επίσης στις σελίδες αυτού του τεύχους αναγνωρίζοντας τη σπουδαιότητά της, είναι το ρύζι. Αφενός μεν γιατί η παραγωγή του εξασφαλίζει την κάλυψη των εγχώριων αναγκών σε αυτό το βασικό διατροφικό προϊόν και αφετέρου γιατί με τον εξαγωγικό του προσανατολισμό συνεισφέρει στην εθνική μας οικονομία. Εκτός όμως από σημαντικές παραγωγικές δυνατότητες, που ήδη προαναφέρθηκαν, η χώρα μας διαθέτει, επίσης, πλούσιο ανθρώπινο δυναμικό τόσο σε αριθμό όσο, κυρίως, και σε ικανότητες. Για τον λόγο αυτό η νεανική επιχειρηματικότητα πρέπει να είναι σημαντική ευκαιρία για την ελληνική γεωργία, ιδίως όταν σχεδιάζεται σε γερές βάσεις, υλοποιείται με πάθος, ενδυναμώνεται με τα απαραίτητα γνωστικά εργαλεία και υποστηρίζεται με τα κατάλληλα χρηματοδοτικά μέσα. Έτσι, μπορεί να αποτελέσει βασικό παράγοντα αγροτικής ανάπτυξης τόσο σε εγχώριο όσο και σε διεθνές επίπεδο. Επίσης, στην έκδοση αυτή, ο καθηγητής Θεόφιλος Μασούρας μάς υπενθυμίζει τη σημασία της κτηνοτροφίας και των γαλακτοκομικών προϊόντων για τη χώρα μας και προτείνει παρεμβάσεις για τη βελτίωσή της, ενώ η Χαρίκλεια Μινώτου περιγράφει το πλαίσιο λειτουργίας του αγροτουρισμού και αναλύει την ανάγκη για δημιουργία ενός πρότυπου μοντέλου ανάπτυξης για την αγροτική οικονομία. Τέλος, παρουσιάζονται επιτυχημένα παραδείγματα αγροτικών επιχειρήσεων και συνεταιρισμών, οι οποίοι υλοποιούν με επιτυχία το Πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας & Κτηνοτροφίας της Τράπεζας Πειραιώς και πολλά άλλα ενδιαφέροντα θέματα και πληροφορίες. Η Τράπεζα Πειραιώς εύχεται σε όλους τους αναγνώστες μια καλή, παραγωγική και εποικοδομητική χρονιά! Ο είναι οι ενεργοί συνεταιρισμοί, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που δημοσιεύει στην ιστοσελίδα του το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σεντς ανά λίμπρα εκτιμά η ICAC ότι θα είναι εφέτος η μέση τιμή στο βαμβάκι σε παγκόσμιο επίπεδο, προβλέποντας ότι η παραγωγή θα είναι μειωμένη κατά 1,53 εκατ. τόνους, φτάνοντας τους 24,55 εκατ. τόνους εκατ. τόνους αναμένεται να αυξηθεί η παραγωγή αραβοσίτου στην Ε.Ε., η οποία εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 73 εκατ. τόνους το 2015 σημειώνοντας, ρεκόρ παραγωγής σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του USDA

3 Μάρτιος 2015 α 03 ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ λές στην ιπποδύναμη ή τη δυνατότητα ενοικίασής τους από ιδιοκτήτες μηχανημάτων της γύρω περιοχής. Διάθεση παραγωγής Τι θα κάνετε το προϊόν που θα παράγετε; Πώς θα το διαθέσετε; Είναι το πιο δύσκολο κομμάτι του επιχειρηματικού πλάνου. Η αγροτική οικονομία έχει δυο διακριτά στάδια. Το κομμάτι της παραγωγής και το κομμάτι της εμπορίας. Αν χρησιμοποιήσω το χούι που έχω ως πρώην εκπαιδευτικός να βαθμολογώ, θα έβαζα βαθμό από 6-9 στους Έλληνες παραγωγούς για το κομμάτι της παραγωγικής διαδικασίας που φθάνει μέχρι τη συγκομιδή του προϊόντος και 0-4 στο κομμάτι της εμπορίας της αγροτικής παραγωγής. Χωρίς εξασφαλισμένη διάθεση της παραγωγής, το παραγωγικό αποτέλεσμα θα είναι μηδέν ή μάλλον καθαρή ζημιά. Ένας τρόπος καλής αντιμετώπισης του προβλήματος είναι η ένταξη σε μια καλά οργανωμένη ομάδα παραγωγών ή, αν δεν υπάρχει, η υπογραφή συμβολαίων διάθεσης της παραγωγής με έναν αξιόπιστο φορέα, συνήθως του ιδιωτικού τομέα. Νέοι αστοί αγρότες Με την κρίση να πλήττει τα αστικά κέντρα, πολύ περισσότερο από ό,τι την ύπαιθρο, πολλοί θυμήθηκαν την αγροτική τους ιδιοκτησία και άρχισαν να σκέφτονται τρόπους αξιοποίησης. Δέχομαι πολλά τηλεφωνήματα από ανθρώπους που επισκέπτονται την ιστοσελίδα μου και έχουν καθαρά αστικά επαγγέλματα και η πρώτη ερώτηση που μου κάνουν είναι αν θα μπορέσουν να τα καταφέρουν. Επειδή η απάντηση δεν είναι μονολεκτική και είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων, σκέφτηκα πως μια σύντομη σκιαγράφηση της απάντησης είναι απαραίτητη. Πρώτα χρειάζεται μια καταγραφή των πόρων που διαθέτετε. Όχι μόνο της γης αλλά και των άυλων πόρων, της γνώσης για παράδειγμα, που αποτελεί κομβικό σημείο επιτυχίας σε όλο το εγχείρημα. Μια εδαφολογική ανάλυση μετά από σωστή δειγματοληψία είναι απαραίτητη για να μας διευκολύνει στην επιλογή των καλλιεργειών που θα εγκαταστήσουμε. Διαθέσιμος χρόνος Οι εργασίες θα γίνουν από εσάς τους ίδιους; Έχετε τον διαθέσιμο χρόνο την κατάλληλη εποχή; Μήπως μπορείτε να βρείτε κάποιον νέο κατά προτίμηση αγρότη ο οποίος θα αναλάβει την περιποίηση της φυτείας και εσείς θα καλύψετε τις ανάγκες σε εφόδια, ένα μέρος της εργασίας και θα μοιραζόσαστε την παραγωγή; Συμβατική ή βιολογική παραγωγή Προτείνω βιολογική παραγωγή αν θέλετε να έχετε ένα ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα στη διάθεση της παραγωγής. Στην ίδια κατεύθυνση λειτουργούν και οι νέες τεχνολογίες που μπορούν να ενσωματωθούν (ζεόλιθος, ενεργοί μικροοργανισμοί και μυκόρριζες), που μειώνουν δραστικά το κόστος παραγωγής και βελτιώνουν θεαματικά την ποιότητα και ποσότητα της αναμενόμενης παραγωγής. Διαθέσιμος εξοπλισμός Πρέπει να υπολογίσετε τις ανάγκες σε μηχανολογικό εξοπλισμό χωρίς υπερβο- ΓΡΑΦΕΙ Ο Γεώργιος Α. Δαουτόπουλος Καθηγητής Γεωπονίας ΑΠΘ, Μεταποίηση της παραγωγής Τα αγροτικά προϊόντα στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι φθαρτά και μόνον μια μεταποίηση μπορεί να αυξήσει τον χρόνο διατηρησιμότητάς τους, αλλά και παράλληλα να τους δώσει μεγαλύτερη αξία που θα αυξήσει τα τοπικά εισοδήματα. Αφήσαμε για το τέλος τη γνώση που είναι απαραίτητη για τη διαχείριση των αγροτικών πόρων. Αν δεν την έχετε, μπορείτε να την αποκτήσετε. Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν εξειδικευμένα σεμινάρια κατάρτισης. Επιλέξτε αυτά που είναι σχετικά με την αγροτική δραστηριότητα που θα κάνετε, προμηθευτείτε τα σχετικά βιβλία και αρχίστε τη μελέτη. Η παλιά αντίληψη, που ήθελε την ενασχόληση με τη γεωργία όλων όσοι δεν έπαιρναν τα γράμματα, δεν ισχύει εδώ και μερικές δεκαετίες. Η γεωργία δεν θέλει μπράτσα. Θέλει μυαλά και μάλιστα δημιουργικά και πολυτάλαντα. Κοντά στη γνώση πάει και το μεράκι. Αν δεν σας αρέσουν οι γεωργικές εργασίες τότε πρέπει να μείνετε μακριά από την ενασχόληση με τη γη. Πολλοί αστοί γύρισαν στη γη ή την καλλιεργούν παράλληλα γιατί έχουν μια απέραντη αγάπη για αυτήν. Έρωτα. Μεράκι, χούι ή όπως αλλιώς λέγεται! Καλή επιτυχία στη νέα σας δραστηριότητα.

4 α 04 Μάρτιος 2015 ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ Από καριέρα στον ιδιωτικό τομέα, επιχειρηματίας στον πρωτογενή Μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει την εργασιακή του εμπειρία στον ιδιωτικό τομέα, την πίεση των προθεσμιών να τελειώσει τα project του, τις αλλεπάλληλες συναντήσεις ή και τηλεφωνικές συνδιασκέψεις, τα εταιρικά ταξίδια και τη συνεργασία με τους συναδέλφους του ως εφόδια για την είσοδο στον αγροτικό τομέα; Καταρχήν πρέπει να το θέλει πολύ. Αν βλέπει την είσοδο στον αγροτικό τομέα ως χαλάρωση του τρόπου ζωής, επαφή με τη φύση και διακοπές μετά τη «γυμναστική» στο χωράφι, μάλλον δεν θα τα καταφέρει. Αν το δει σαν μία αλλαγή στην καριέρα του, όπου, από υπάλληλος μίας ιδιωτικής επιχείρησης, ξεκινά τη δική του αγροτική επιχείρηση, είναι ένα καλό ξεκίνημα. Κάποιοι αστοί, με καριέρα στην πόλη, ή και άνεργοι μέσα στην οικονομική κρίση, επιλέγουν πια το επάγγελμα του αγρότη. Αν έχουν προηγούμενο υπόβαθρο, αν κατάγονται από αγροτική οικογένεια, αν έχουν ίσως κάποιους συγγενείς ενεργούς αγρότες, έχουν πιο πολλές δυνατότητες να πετύχουν το στόχο τους. Αυτοί που δεν έχουν ένα αγροτικό παρελθόν, έχουν πιο δύσκολα εμπόδια να υπερβούν, αλλά πάλι μπορούν να τα καταφέρουν. Το πρώτο που πρέπει να κάνουν είναι να μάθουν τη φροντίδα της γης και, αφού επιλέξουν την καλλιέργεια που τους ενδιαφέρει, τις ιδιαιτερότητές της και των προϊόντων που θέλουν να παράγουν. Για να πετύχουν, χρειάζεται υπομονή και επιμονή και αγάπη για τον τόπο και το προϊόν τους. ΓΡΑΦΕΙ Η Ευγενία Ανδρουκάκη Υπεύθυνη Εκπαίδευσης του Κέντρου Βιώσιμης Επιχειρηματικότητας Εξέλιξη Τι το καινούργιο φέρνουν στον αγροτικό τομέα Είναι εξοικειωμένοι με τον επιχειρηματικό σχεδιασμό. Δεν σκέφτονται το επιχειρηματικό σχέδιο σαν ένα αναγκαίο κακό για να πάρουν την επιδότησή τους, αλλά σαν ένα εργαλείο διαχείρισης και ανάπτυξης της αγροτικής τους επιχείρησης. Η κατάρτιση του προϋπολογισμού, η προώθηση των προϊόντων και οι πωλήσεις με συγκεκριμένους στόχους είναι απαραίτητα στοιχεία του σχεδιασμού τους. Αν και δεν ξέρουν τους επικίνδυνους καιρούς, ξέρουν τι σημαίνει ρίσκο σε μία επιχείρηση και ξέρουν ότι πρέπει να το προβλέψουν. Έχουν συνηθίσει τις αλλαγές στην εργασία τους και πολλές φορές τις προκαλούν και οι ίδιοι, αν το θεωρούν επωφελές. Έχουν προσανατολισμό στις πωλήσεις. Πριν επιλέξουν την καλλιέργεια που θα κάνουν, θα έχουν ερευνήσει την αγορά που θα πουλήσουν τα προϊόντα τους. Η εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες τούς επιτρέπει να έχουν γρήγορα την πληροφόρηση για ό,τι καινούργιο συμβαίνει σήμερα στον αγροτικό τομέα. Θεωρούν αυτονόητη την εφαρμογή καινοτομιών στην αγροτική παραγωγή. Διαθέτουν γνώσεις αρχών διοίκησης επιχειρήσεων και προσωπικού. Η επιλογή του προσωπικού που θα απασχολήσουν θα γίνει με τρόπο που να είναι λειτουργική για την επιχείρηση. Η διαχείριση και παρακίνηση των ανθρώπων τους είναι κύριο μέλημά τους. Θεωρούν αναγκαία τη συνεχή και διά βίου εκπαίδευση στον τομέα που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά, γι αυτούς και για το προσωπικό τους. Η λειτουργία με κανόνες λογιστικούς, ασφαλιστικούς και φορολογικούς τούς είναι οικεία. Μπορεί και να βρουν τον τρόπο να επωφεληθούν από αυτούς τους κανόνες. Μπορούν να τα βγάλουν πέρα με τη γραφειοκρατία, το Δημόσιο, τους εκπροσώπους κρατικών και ιδιωτικών φορέων και μπορούν να βγάλουν άκρη από δαιδαλώδη νομικά ή μη κείμενα και να αναζητήσουν αυτό που χρειάζονται. Η εξοικείωσή τους με τις χώρες του εξωτερικού λόγω σπουδών, γνώσεων ξένων γλωσσών και ταξιδιών αναψυχής θα τους βοηθήσει να αναζητήσουν ευκολότερα τις αγορές του εξωτερικού που τους ενδιαφέρουν. Έχουν ήδη υποστεί την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στις πόλεις και έχουν βιώσει τα περιβαλλοντικά προβλήματα. Αντιλαμβάνονται την αειφόρο γεωργία ως ένα απαραίτητο παράγοντα για να στήσουν μία βιώσιμη αγροτική επιχείρηση. Οι περισσότεροι έχουν αναγκαστεί να δουλέψουν μέσα σε μία ομάδα και βλέπουν την ωφέλεια από τις συνέργειες με άλλους παραγωγούς, μεταποιητές, προμηθευτές, ακόμα και με τους πελάτες τους. Μπορούν να δεχτούν να χάσουν προσωρινά μέρος των κερδών τους και να τα μοιραστούν με την ομάδα, προσβλέποντας σε όφελος μακροπρόθεσμα. Τα παραπάνω δεν κάνουν έναν αστό αγρότη. Αν δεν αφουγκραστεί τη γη του και δεν φροντίσει την παραγωγή του, για να δημιουργήσει ποιοτικά προϊόντα, αν δεν ξέρει να περιποιείται τα ζώα του για να πάρει το καλύτερο από αυτά, δεν γίνεται επιτυχημένος γεωργός, ούτε κτηνοτρόφος. Αποκτώντας αυτές τις γνώσεις και χρησιμοποιώντας σωστά τα προσόντα που φέρνει από την καριέρα του στον ιδιωτικό τομέα, μπορεί να γίνει ένα βιώσιμος αγρότης-επιχειρηματίας. Και προσφέροντας την εμπειρία του και τη συνεργασία του στους γύρω του να αναβαθμίσει και να συνεισφέρει στην αναζωογόνηση του πρωτογενούς τομέα.

5 Μάρτιος 2015 α 05 ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ Εκπαιδεύοντας την επόμενη γενιά των Ελλήνων αγροτών ύο βασικές προκλήσεις για την ελληνική και ευρωπαϊκή γεωργία καταγράφονται ξεκάθαρα το τελευταίο διάστημα, η βιώσιμη εντατικοποίηση της εκμετάλλευσης της διαθέσιμης γης και η διαδοχή στην επόμενη γενιά του επαγγέλματος του αγρότη. Ειδικά το θέμα της διαδοχής τονίστηκε κατ επανάληψη από ομιλητές και κατά τη διάρκεια του πρόσφατου συνεδρίου της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, οι οποίοι εστίασαν στην υψηλή μέση ηλικία των κατ επάγγελμα αγροτών, ενώ τόνισαν ότι προϋπόθεση για την ομαλή διαδοχή είναι η διασφάλιση της επιχειρηματικής βιωσιμότητας, αλλά και της ποιότητας ζωής των νέων αγροτών. Το νέο μοντέλο του Έλληνα αγρότη τον θέλει να είναι άρτια καταρτισμένος και ενημερωμένος για τις τελευταίες εξελίξεις του κλάδου, προκειμένου να μπορέσει να εξελιχθεί σε έναν σωστό επαγγελματία, αλλά και επιχειρηματία. Η κατάρτισή του θα πρέπει να εστιάζεται σε θεματικές ενότητες που επικεντρώνονται τόσο στην πρωτογενή παραγωγή όσο και στη μεταποίηση των γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων και σε θέματα marketing και αειφορικής διαχείρισης γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, οι αγρότες προτιμούν τη μάθηση μέσα από την εμπειρία και κυρίως μέσω δραστηριοτήτων, όπως η συμμετοχή σε εκθέσεις, σε συνέδρια και οι εκπαιδευτικές επισκέψεις σε μονάδες φυτικής και ζωικής παραγωγής, καθώς και στη βιομηχανία τροφίμων. Εξίσου σημαντική καταγράφεται η γνώση αγγλικών με έμφαση σε εξειδικευμένη ορολογία του αγροδιατροφικού τομέα και οι εφαρμογές της πληροφορικής στη γεωργία και την κτηνοτροφία. Τα τελευταία δύο χρόνια φαίνεται ότι οι Έλληνες αγρότες και τα παιδιά τους έχουν αρχίσει να αντιλαμβάνονται τις νέες προκλήσεις και έχουν αποφασίσει να κάνουν κάτι γι αυτό. Πιθανά, η οικονομική κρίση που μαστίζει ιδιαίτερα τις πόλεις κατέστησε την αγροτική απασχόληση πιο ελκυστική για τα παιδιά όσων είναι ήδη επιτυχημένοι καλλιεργητές και κτηνοτρόφοι. Νέοι εκπαιδευόμενοι αγρότες με τον Διευθυντή του «Εκπαιδευτικού Αγροκτήματος» της ΑΓΣ κ. Αθανάσιο Γιαμουστάρη ΓΡΑΦΕΙ Ο Δρ Φίλιππος Παπαδόπουλος Διευθυντής του Κολλεγίου Περρωτής ΓΡΑΦΕΙ Ο Αθανάσιος Γιαμουστάρης Διευθυντής Εκπαιδευτικού Αγροκτήματος Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται και στην πράξη μέσω της υλοποίησης του ετήσιου προγράμματος «Σύγχρονες γεωργικές πρακτικές», που υλοποιείται στις εγκαταστάσεις του Εκπαιδευτικού Αγροκτήματος της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής και το οποίο απευθύνεται σε συνειδητοποιημένους νέους, απόφοιτους λυκείου, που έχουν ενεργό σχέση με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Η αποδοχή τόσο των θεωρητικών μαθημάτων που καταρτίζουν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα όσο και οι εργαστηριακές ασκήσεις στους αγρούς και στις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις της Σχολής είναι μεγάλη. Ειδική μνεία όμως πρέπει να γίνει για τον ζήλο που δείχνουν οι εκπαιδευόμενοι στο πλαίσιο του κύκλου της πρακτικής άσκησης, όπου σε καθημερινή βάση απασχολούνται σε όλες τις εργασίες του Εκπαιδευτικού Αγροκτήματος. Προς αυτή την κατεύθυνση συμβάλλουν, όπως αναφέρουν και οι ίδιοι οι εκπαιδευόμενοι, οι παραγωγικές διαδικασίες και δραστηριότητες των ποιοτικών προϊόντων της Σχολής, οι οποίες αποτελούν το μόνιμο και σταθερό εργαστήριο όλων των σπουδαστών που παρακολουθούν το πρόγραμμα, καθώς όλοι συμμετέχουν ενεργά στην παραγωγή αυτών των προϊόντων. Έτσι, με την επιτυχή ολοκλήρωση του εντατικού κύκλου σπουδών και της πρακτικής άσκησης, οι σπουδαστές αντιλαμβάνονται ότι έχουν αποκτήσει μια σειρά από δεξιότητες που τους επιτρέπουν να παρακολουθήσουν, να διαχειριστούν και να οργανώσουν μια σύγχρονη γεωργική ή/και κτηνοτροφική εκμετάλλευση, σύμφωνα με τα τρέχοντα πρότυπα και την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία. Με την αποφοίτησή τους αρκετοί διακεκριμένοι σπουδαστές συνεχίζουν τις σπουδές τους σε επίπεδο Bachelors στα προγράμματα του Κολεγίου Περρωτής της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής, ενώ οι περισσότεροι σπουδαστές επιστρέφουν με τα σημαντικά εφόδια γνώσης που έχουν αποκτήσει στις οικογενειακές τους επιχειρήσεις.

6 α 06 Μάρτιος 2015 ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ λών, μέσω της κοινής χρήσης ή της ανταλλαγής εργασίας. Η ισχύς εν τη ενώσει Οσυνεταιρισμός αγροτών Θεσσαλίας ΘΕΣγη ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 2013 από μια ομάδα αγροτών, με την πεποίθηση ότι η ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα και, κατ επέκταση, η δημιουργία στέρεων βάσεων για την ελληνική οικονομία μπορούν να προέλθουν μόνο μέσα από συλλογικές δομές. Σήμερα, με 64 μέλη αγρότες-παραγωγούς, καλλιεργήσιμες εκτάσεις άνω των στρεμμάτων και με μια μεγάλη ποικιλία καλλιεργούμενων ειδών φυτών, ο συνεταιρισμός έχει ως έδρα τη Λάρισα, αλλά εκτείνεται γεωγραφικά σε όλη τη Θεσσαλία. Ο ΘΕΣγη αναπτύσσει σταδιακά μια σειρά δράσεων σε όλο το φάσμα της αγροτικής παραγωγής. Βασικοί πυλώνες αναφορικά με τις καλλιεργούμενες εκτάσεις των μελών του συνεταιρισμού είναι τα δημητριακά, το βαμβάκι, τα κηπευτικά και τα ψυχανθή. Ο ΘΕΣγη έχει ως κύριους στόχους: Να εξασφαλίσει τον προγραμματισμό της παραγωγής και την προσαρμογή της στη ζήτηση των αγροτικών προϊόντων, ιδίως από ποσοτική και ποιοτική άποψη. Να προωθήσει τη συγκέντρωση της προσφοράς και τη διάθεση της παραγωγής των μελών του συνεταιρισμού. Να μειώσει το κόστος παραγωγής, μέσω της επίτευξης οικονομιών κλίμακας. Να βελτιώσει την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων. Να δώσει προστιθέμενη αξία στα προϊόντα που παράγει μέσω της τυποποίησης και μεταποίησης αυτών. Να προωθήσει τους κώδικες της ορθής γεωργικής πρακτικής, αλλά και τεχνικές παραγωγής και διαχείρισης των διάφορων μέσων παραγωγής, με γνώμονα τον σεβασμό στο περιβάλλον. Να βοηθήσει στην καλύτερη διαχείριση του γεωργικού εξοπλισμού των με- Πώς ο συνεταιρισμός αγροτών Θεσσαλίας ΘΕΣγη κατάφερε να αξιοποιήσει τα πλεονεκτήματα της Συμβολαιακής Γεωργίας προς όφελος των παραγωγών Ανάμεσα στις βασικές του δραστηριότητες περιλαμβάνονται οι εξής: Η διασφάλιση της ποιότητας, η μείωση του κόστους παραγωγής και η αύξηση της παραγωγής. Μεταξύ άλλων εφαρμόζεται το Σύστημα Διαχείρισης Υψηλών Αποδόσεων (ΣΔΥΑ) σιτηρών, επιτηρούμενο από ειδικευμένους γεωπόνους, ενώ υπάρχει συνεργασία με το Ινστιτούτο Χαρτογράφησης Εδαφών για αναλυτικότερους ελέγχους του εδάφους (ΡΗ, αγωγιμότητα, οργανική ουσία, άζωτο, ασβέστιο, φώσφορο κ.ά.). Η Συμβολαιακή Γεωργία. Εκ των βασικών πυλώνων της δραστηριότητας του ΘΕΣγη είναι η Συμβολαιακή Γεωργία. Για δύο συναπτά έτη ο ΘΕΣγη έχει συνάψει συμβόλαια διάθεσης όλων των ποσοτήτων καλαμποκιού στον Συνεταιρισμό Αγελαδοτρόφων ΘΕΣγάλα κατανοώντας σταδιακά ότι η λογική της Συμβολαιακής Γεωργίας είναι να δημιουργούνται σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης και μια μακροχρόνια σταθερότητα στις τιμές στους δύο κλάδους. Με τον τρόπο αυτό καθορίζονται οι τιμές πώλησης των προϊόντων, ο τρόπος πληρωμής και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Οι δύο συνεταιρισμοί υπογράφουν μεταξύ τους ετήσια συμβόλαια προμήθειας πρώτων υλών, όπως το καλαμπόκι. Έτσι και οι γεωργοί έχουν ένα εγγυημένο εισόδημα, καθώς γνωρίζουν την τιμή η οποία είναι από πριν συμφωνημένη και οι αγελαδοτρόφοι ωφελούνται, καθώς μειώνουν το κόστος παραγωγής. Κάρτα Συμβολαιακής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας. Στο πλαίσιο της Συμβολαιακής Γεωργίας, ο συνεταιρισμός ΘΕΣγη προέβη σε απευθείας συνεργασία με την Τράπεζα Πειραιώς για την διάθεση προς τα μέλη του της Κάρτας Ειδικού Σκοπού. Μέσω της κάρτας, δίνεται η δυνατότητα στα μέλη του συνεταιρισμού να προμηθεύονται γεωργικά εφόδια και καύσιμα, διευκολύνοντας το έργο τους σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο. Προμήθεια γεωργικών εφοδίων. Ο συνεταιρισμός ΘΕΣγη, σε ένα ακόμη βήμα προς τη μείωση του κόστους παραγωγής, έχει προχωρήσει εδώ και έναν χρόνο στη μαζική προμήθεια λιπασμάτων και σπόρων για τα μέλη του. Τα λιπάσματα και οι σπόροι ελέγχονται συστηματικά τόσο για την ποιότητά τους όσο και για την εφαρμογή τους από ειδικευμένα στελέχη (γεωπόνους) και εξωτερικούς συνεργάτες του συνεταιρισμού. Επίσης, σύντομα ο συνεταιρισμός θα δραστηριοποιηθεί και στον τομέα της διάθεσης γεωργικών φαρμάκων.

7 Μάρτιος 2015 α 07 ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ Η Τράπεζα Πειραιώς στηρίζει τους νέους αγρότες λοι όσοι ασχολούμαστε με την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα έχουμε αναρωτηθεί κάποια στιγμή για το τι λείπει, τι είναι αυτό που θα μπορούσε να πάει ένα βήμα παραπέρα την αγροτική μας οικονομία. Σε ένα περιβάλλον με πολλά και στρατηγικά πλεονεκτήματα, όπως η μακρόχρονη παράδοσή μας, το εξαιρετικό κλίμα, αλλά και τα ιδιαίτερα μικροκλίματα που ευνοούν τις ποιοτικότερες αγροτικές παραγωγές, τι επιπρόσθετα χρειάζεται άραγε για να οδηγηθούμε σε μια συγκροτημένη αγροτική ανάπτυξη, τα αποτελέσματα της οποίας θα διαχυθούν σε πολλούς; Η απάντηση είναι τόσο απλή που σοκάρει, ΣΤΟΧΕΥΣΗ, ΣΧΕΔΙΟ, ΠΟΡΟΙ. Στόχευση που θα δώσει τη δυνατότητα στους αγρότες μας να γνωρίζουν τι θα παράξουν και σε ποιες αγορές θα απευθυνθούν. Σχέδιο που θα τους επιτρέψει να γνωρίζουν τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθήσουν. Πόροι, οι οποίοι θα στηρίξουν την παραγωγική τους διαδικασία και τις επενδυτικές τους ανάγκες. Αυτό το τόσο απλό σχήμα, οι νέοι άνθρωποι, που θέλουν συνειδητά να ανακαλύψουν ή να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους με τη γη, το αντιλαμβάνονται καλύτερα από τις παλιότερες γενιές. Γιατί; Διότι εμφορούνται από τις φρέσκιες ιδέες τους, την εκπαίδευσή τους και το επιχειρηματικό τους πνεύμα. Η πρωτόγνωρη κρίση που βιώνει ο τόπος μας θα ωθήσει πολλούς τέτοιους νέους ανθρώπους, από τα μεγάλα αστικά κέντρα, ξανά πίσω στην πατρώα γη και η αγροτική οικονομία θα τους προσφέρει την ευκαιρία ενός νέου επαγγελματικού ξεκινήματος. Για να κάνει όμως ο νέος άνθρωπος ένα βήμα παραπέρα στον αγροτικό τομέα, χρειάζεται κάποιον που καταλαβαίνει τις ανάγκες του και μπορεί να του προσφέρει τις κατάλληλες λύσεις. Κάποιον με τον οποίο μπορεί να σχεδιάσει μακροπρόθεσμα τη γεωργική του εκμετάλλευση. Σε αυτό το νέο ξεκίνημα η Τράπεζα Πειραιώς θα είναι μαζί τους. Μεταλαμπαδεύοντας σε αυτούς, την πίστη της σε αυ- ΓΡΑΦΕΙ Ο Αλέξης Πολυτάκης Manager της Ανάπτυξης Εργασιών Αγροτικού Τομέα της Τράπεζας Πειραιώς Τραπεζική χρηματοδότηση για Νέους και Νεοεισερχόμενους στον πρωτογενή τομέα τό το τόσο απλό και συνάμα τόσο σημαντικό τρίπτυχο. Προσφέροντας τη συμβουλευτική (στόχευση, σχέδιο) και χρηματοδοτική (πόροι) στήριξη στους νέους ανθρώπους που θα αποτελέσουν την αναδυόμενη νέα γενιά αγροτών. Η Τράπεζα Πειραιώς στέκεται δίπλα στους αγρότες και ιδιαίτερα στους νέους ανθρώπους ηλικίας 19 έως 50 ετών που εντάσσονται στον αγροτικό τομέα και, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών τους εκμεταλλεύσεων, τους προσφέρει ένα πολύτιμο χρηματοδοτικό εργαλείο. Το «Δάνειο Υποστήριξης Νέων / Νεοεισερχόμενων Αγροτών». Με αυτό τον τρόπο διευκολύνονται οι νέοι που έχουν επιλέξει ή σκέφτονται να ενταχθούν επαγγελματικά στον αγροτικό τομέα, για την κάλυψη των δαπανών τους και την αρχική τους εγκατάσταση και για τη δημιουργία σύγχρονων εκμεταλλεύσεων. Έτσι τώρα γνωρίζουν ότι για την ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας της εκμετάλλευσής τους μπορούν να προχωρήσουν στην αγορά καλλιεργήσιμης γης, για την επέκταση των δραστηριοτήτων τους μπορούν να αγοράσουν το φυτικό ή /και ζωικό κεφάλαιο που χρειάζονται. Επίσης για τον εκσυγχρονισμό της γεωργικής τους εκμετάλλευσης μπορούν να αγοράσουν, να χτίσουν ή να βελτιώσουν τις γεωργοκτηνοτροφικές υποδομές και βέβαια για τη βελτίωση της παραγωγικότητάς τους μπορούν να αγοράσουν τον αναγκαίο μηχανολογικό τους εξοπλισμό. Μπορούν; Φυσικά και μπορούν, αφού το πρόγραμμα της Τράπεζας Πειραιώς τους εξασφαλίζει την αναγκαία ρευστότητα με δάνειο έως ευρώ και χαμηλό κυμαινόμενο επιτόκιο συνδυάζοντας και την αναγκαία δυνατότητα για περίοδο χάριτος, ανάλογα με το επιχειρηματικό τους πλάνο. Με διάρκεια αποπληρωμής έως και 15 έτη, ανάλογα με τον σκοπό του δανείου και την απαραίτητη ευελιξία στην αποπληρωμή με δυνατότητα επιλογής μεταξύ τριμηνιαίων, εξαμηνιαίων ή ετήσιων τοκοχρεωλυτικών δόσεων Επιπρόσθετα, οι νέοι αγρότες ηλικίας έως 40 ετών μπορούν να επωφεληθούν και από την επιδότηση επιτοκίου για την αγορά γης από τις Περιφερειακές Ενότητες.

8 α 08 Μάρτιος 2015 ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ την παροχή επενδυτικών δανείων με τους πλέον ευνοϊκούς όρους σε οικονομικά βιώσιμες επιχειρήσεις ή/και επαγγελματίες αγρότες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της παραγωγής, μεταποίησης και εμπορίας αγροτικών προϊόντων, καθώς και στον τομέα του αγροτουρισμού. Μέσω του Ταμείου δύναται να χρηματοδοτηθούν τα επενδυτικά σχέδια των επιχειρήσεων που έχουν υπαχθεί σε συγκεκριμένα μέτρα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) «Αλ. Μπαλτατζής», με έμφαση στα Σχέδια Βελτίωσης (Μέτρο 121), τις επενδύσεις στη Μεταποίηση και Εμπορία Γεωργικών Προϊόντων (Μέτρο 123Α), καθώς και τη λοιπή επιχειρηματικότητα στις αγροτικές περιοχές (311, 312 και 313Β). Αξίζει να σημειωθεί ότι για τη λειτουργία του Ταμείου δεσμεύτηκαν 138 εκατ. ευρώ από την πλευρά της Τράπεζας, σε μία δύσκολη συγκυρία, που σε συνδυασμό με τα 115 εκατ. ευρώ του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δημιούργησαν ένα εργαλείο 253 εκατ. ευρώ για τη στήριξη της γεωργίας και την ανάπτυξη της υπαίθρου. Για την ταχύτερη απορρόφηση των δεσμευμένων κονδυλίων, η Τράπεζα Πειραιώς έχει προβεί σε σειρά ενεργειών, προκειμένου να ενημερώσει τους δικαιούχους για τις δυνατότητες χρηματοδότησης και τα πλεονεκτήματά του. Μέχρι στιγμής η απορρόφηση των κονδυλίων του ΠΑΑ, στα συγκεκριμένα μέτρα, δεν συμβαδίζει με τις προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί αρχικά και το εν λόγω πρόγραμμα δεν έχει φτάσει στο μέγιστο της απόδοσής του. Εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης από την Τράπεζα Πειραιώς στην Ελλάδα ιστορικά αποτέλεσε και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της οικονομίας Η γεωργία και της κοινωνίας. Η υψηλή ποιότητα των ελληνικών γεωργικών προϊόντων συνιστά σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα για την προώθησή τους τόσο στις εγχώριες όσο και στις απαιτητικές αγορές του εξωτερικού. Το πλαίσιο της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής συνθέτει ένα θετικό περιβάλλον, ικανό να ενδυναμώσει τη διάθεση για την ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών στον αγροτικό τομέα. Ταυτόχρονα, η χρηματοδότηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στον αγροτικό τομέα είναι απαραίτητος και κρίσιμος παράγοντας για την αξιοποίηση του δυναμικού του, αλλά και για την υλοποίηση των επενδυτικών ευκαιριών που προκύπτουν. H Τράπεζα Πειραιώς, αξιοποιώντας τη γνώση για τη λειτουργία των χρηματοδοτικών εργαλείων, πρωτοστάτησε στη σύσταση του Ταμείου Αγροτικής Επιχειρηματικότητας. Το Ταμείο έχει ως στόχο ΓΡΑΦΕΙ Ο Δημήτρης Βερελής Διευθυντής Αναπτυξιακών Προγραμμάτων της Τράπεζας Πειραιώς Προτάσεις βελτίωσης Με σκοπό την αποτελεσματικότερη και αμεσότερη άντληση των πόρων του Ταμείου και λαμβάνοντας έγκαιρα τα μηνύματα της αγοράς, η Τράπεζα Πειραιώς ανέλαβε πρωτοβουλίες και διατύπωσε τις ακόλουθες προτάσεις σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς: Δυνατότητα χρηματοδότησης της προεξόφλησης της επιχορήγησης της επένδυσης με ισόποσο κεφάλαιο κίνησης. Με αυτό τον τρόπο θα καλύπτεται το μεγαλύτερο ποσοστό επί του συνόλου της επένδυσης, προκειμένου πολλοί περισσότεροι να μπορέσουν να υλοποιήσουν τις εγκεκριμένες επενδύσεις τους, εκσυγχρονίζοντας τη γεωργική τους εκμετάλλευση. Διεύρυνση των επιλέξιμων προς χρηματοδότηση μέτρων του ΠΑΑ Διεύρυνση των δικαιούχων χρηματοδότησης και ειδικά για επενδυτικά σχέδια που δεν έχουν υπαχθεί σε καθεστώς ενίσχυσης. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούν να γίνονται δεκτά προς χρηματοδότηση αιτήματα για αγορά γης και επενδύσεις σε γεωργικά μηχανήματα και εξοπλισμό από αγρότες επιχειρηματίες που για διάφορους λόγους το επιχειρηματικό τους σχέδιο δεν έχει ενταχθεί σε μέτρα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης. Χρηματοδότηση όλων των επαγγελματιών και επιχειρήσεων του αγροδιατροφικού τομέα με κεφάλαια κίνησης για την κάλυψη των τρεχουσών αναγκών και της επιχειρηματικής τους ανάπτυξης, προκειμένου να αποκτήσουν ρευστότητα τη χρονική στιγμή που τη χρειάζονται, ώστε να προβούν στην αγορά γεωργικών εφοδίων, πρώτων υλών κ.λπ. Στόχος όλων μας είναι το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας να αποτελέσει ένα πραγματικό εργαλείο ανάπτυξης για όλους τους αγρότες και τις επιχειρήσεις του αγροδιατροφικού τομέα, στηρίζοντας τον εκσυγχρονισμό και την επέκτασή τους και παράλληλα την ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών και την απασχόληση των τοπικών πληθυσμών.

9 Μάρτιος 2015 α 09 ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ Υπηρεσίες με την ηλεκτρονική... σφραγίδα του ΕΛΓΑ έες ηλεκτρονικές υπηρεσίες σε όλους τους αγρότες παρέχει ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛ- ΓΑ) μέσω της ιστοσελίδας του στο Internet. Στόχος της διοίκησης του οργανισμού, που έχει ήδη βγάλει στον «αέρα» τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, είναι ο περιορισμός του κόστους, η μείωση της γραφειοκρατίας, η διαφάνεια στις συναλλαγές και η καλύτερη εξυπηρέτηση των αγροτών. Οι υπηρεσίες- για τις οποίες οι ασφαλισμένοι αγρότες χρειάζεται να έχουν πρόσβαση στο Internet- είναι δωρεάν και αφορούν την έκδοση και εκτύπωση ενημερωτικών εντύπων και βεβαιώσεων σχετικά με τον ΕΛΓΑ. Συγκεκριμένα, οι αγρότες μπορούν να εκδίδουν και να εκτυπώνουν: βεβαίωση καταβολής ασφαλιστικής εισφοράς ασφαλιστική ενημερότητα βεβαίωση καταβολής αποζημιώσεων ΕΛΓΑ ή κρατικών οικονομικών ενισχύσεων για φορολογική χρήση αναλυτική κατάσταση καταβολής αποζημιώσεων φυτικής παραγωγής αναλυτική κατάσταση καταβολής αποζημιώσεων ζωικού κεφαλαίου δήλωση καλλιέργειας /εκτροφής και ανάλυση καταβολής εισφορών υπέρ ΕΛΓΑ. Στόχος του οργανισμού η μείωση της γραφειοκρατίας και η καλύτερη εξυπηρέτηση των αγροτών Η σύνδεση στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του οργανισμού γίνεται χρησιμοποιώντας το ίδιο όνομα χρήστη και τον ίδιο κωδικό πρόσβασης μοναδικής σύνδεσης στις υπηρεσίες της ΓΓΠΣ (mytaxisnet). Επίσης, οι παραπάνω ηλεκτρονικές υπηρεσίες μπορούν να προσφέρονται στους πολίτες και μέσω του πιστοποιημένου διαδικτυακού τόπου των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών μέσω της αντίστοιχης ηλεκτρονικής πλατφόρμας (ΕΚΕΡ ΕΡΜΗΣ). Ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων σχεδιάζει στο άμεσο μέλλον την επέκταση - ενεργοποίηση και νέων ηλεκτρονικών υπηρεσιών μέσω της ιστοσελίδας του, αλλά και μέσω των ΚΕΠ. Με αυτό τον τρόπο, παρέχεται μια αυστηρώς προσωποποιημένη πληροφόρηση χωρίς επιβάρυνση για τους αγρότες, που συμβάλλει στην άμεση εξυπηρέτηση όλων των ασφαλισμένων. Ποιες είναι όμως βήμα προς βήμα οι διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσει ένας αγρότης για να λάβει την αποζημίωση που δικαιούται από τον ΕΛΓΑ; Ο παραγωγός προκειμένου να δικαιούται αποζημίωση από τον ΕΛΓΑ πρέπει να προβεί στις ακόλουθες ενέργειες: Να υποβάλλει δήλωση καλλιέργειας / εκτροφής κάθε χρόνο στις ημερομηνίες που ορίζει ο ΟΠΕΚΕΠΕ. Να καταβάλλει την ασφαλιστική εισφορά που του αναλογεί στον ΕΛΓΑ εντός της προθεσμίας που ορίζει ο οργανισμός, για να είναι ασφαλιστικά ενήμερος. Να έχει εκπληρώσει τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις προηγούμενων ετών. Να υποβάλει έγκαιρα δήλωση ζημιάς, μέσα σε 15 ημέρες από την επομένη της ημερομηνίας που συνέβη το ζημιογόνο αίτιο. καταβάλλοντας τα αντίστοιχα τέλη εκτίμησης. Πότε και πού υποβάλλεται η ενιαία δήλωση καλλιέργειας/ εκτροφής; H ενιαία δήλωση καλλιέργειας/εκτροφής υποβάλλεται μαζί με την αίτηση για την ενεργοποίηση των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης (δήλωση ΟΣΔΕ) στον ΟΠΕΚΕΠΕ ή στις συνεταιριστικές ενώσεις. Ο χρόνος υποβολής της ενιαίας δήλωσης καλλιέργειας/εκτροφής είναι αυτός που καθορίζεται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, για την υποβολή της αίτησης ενιαίας ενίσχυσης. Οι παραγωγοί είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλουν δήλωση, εφόσον έχουν αγροτική εκμετάλλευση, για το σύνολο αυτής, ανεξάρτητα από το αν λαμβάνουν ή όχι ενισχύσεις ή αν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες ή όχι. Βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, οι αγρότες υποβάλλουν υποχρεωτικά ενιαία δήλωση καλλιέργειας /εκτροφής ετησίως. Σε αυτή δηλώνουν: α) όλα τα αγροτεμάχια της εκμετάλλευσης και β) το ζωικό κεφάλαιο. Εκμετάλλευση η οποία δεν δηλώθηκε στο έντυπο της δήλωσης καλλιέργειας/ εκτροφής δεν θα μπορεί να δηλωθεί για ζημιά στον ΕΛΓΑ και, εάν δηλώνεται, δεν θα αποζημιώνεται.

10 10 α ροτη Ελληνικό ρύζι Προϊόν υψηλών αποδόσεων ρίσκεται στην κορυφή της πυραμίδας με τις πιο σημαντικές καλλιέργειες της χώρας και έχει καταφέρει λόγω των ποιοτικών του χαρακτηριστικών να κατακτήσει τις ξένες αγορές. Η Ελλάδα παράγει ένα από τα καλύτερα ρύζια, επειδή τα ελληνικά εδάφη είναι αλατούχα και αυτό βοηθάει στη δημιουργία προϊόντων υψηλής ποιότητας. Οι αποδόσεις τη χρονιά που πέρασε ήταν καλές και κατά μέσο όρο κυμάνθηκαν στα 950 κιλά το στρέμμα, με την Ελλάδα να κατατάσσεται ανάμεσα στις τέσσερις χώρες με την υψηλότερη απόδοση στον κόσμο, μετά την Αυστραλία, τις ΗΠΑ και την Αίγυπτο. Η κατανάλωση ρυζιού στη χώρα μας δεν έχει παρουσιάσει ουσιαστικές μεταβολές, καθώς παραμένει στα ίδια επίπεδα, τουλάχιστον τα τελευταία 10 χρόνια, περίπου 6,5 κιλά κατά κεφαλή και έτος. Όμως, υπάρχουν σοβαρές αποδείξεις ότι οι ποιοτικές προτιμήσεις έχουν διαφοροποιηθεί σημαντικά. Πιο συγκεκριμένα, ο τύπος Japonica φαίνεται ότι προτιμάται περισσότερο από τους Έλληνες καταναλωτές, ενώ ο τύπος Indica αντιπροσωπεύει το 30% της συνολικής εγχώριας κατανάλωσης. Όσον αφορά τον τύπο Japonica, οι καταναλωτές δείχνουν μεγαλύτερη προτίμηση στις μακρόσπερμες ποικιλίες σε σχέση με τις μεσόσπερμες και στρογγυλόσπερμες. Η τάση αυτή προβλέπεται να συνεχιστεί και τις επόμενες δεκαετίες. Τέλος, αυξάνεται και η ζήτηση για το αρωματικό ρύζι στην ελληνική αγορά. Η Ελλάδα έχει γίνει αυτάρκης σε ρύζι Μέθοδοι καλλιέργειας και τρόποι συγκομιδής Το ελληνικό ρύζι είναι ένα από τα καλύτερα στον κόσμο, επειδή τα εδάφη στα οποία καλλιεργείται είναι αλατούχα και αυτό βοηθάει στη δημιουργία προϊόντων υψηλής ποιότητας Ηκαλλιέργεια του ρυζιού συναντάται κυρίως στους νομούς Θεσσαλονίκης και Σερρών, σε ποσοστό που υπερβαίνει το 65%, ενώ το υπόλοιπο της έκτασης βρίσκεται στους νομούς Ημαθίας Καβάλας, Φθιώτιδας, Αιτωλοακαρνανίας και Πιερίας. Το ρύζι καλλιεργείται σε κατάλληλα διαμορφωμένες λεκάνες. Αναπτύσσεται σε μια μεγάλη ποικιλία εδαφών, από τα πιο φτωχά έως τα πιο πλούσια και από τα πιο ελαφρά έως τα πιο βαριά. Τα καλύτερα εδάφη για το υπό κατάκλιση αναπτυσσόμενο ρύζι -σύμφωνα με τον γεωπόνο Κάσσανδρο Γάτσιο- είναι τα συνεκτικά που έχουν μεγάλη αναλογία αργίλου και ιλύος. Στα ελαφρά εδάφη η διήθηση του νερού προς τα βαθύτερα στρώματα είναι μεγάλη και ως εκ τούτου οι απώλειες τόσο σε νερό όσο και σε θρεπτικά στοιχεία είναι μεγάλες. Οι ανάγκες των φυτών του ρυζιού σε νερό είναι διαφορετικές στα διάφορα στάδια της ανάπτυξής του. Οι περίοδοι με τις μεγαλύτερες ανάγκες σε νερό των φυτών του ρυζιού είναι κατά το φύτρωμα και κατά την περίοδο της άνθησης μέχρι τη δημιουργία του σπόρου του ρυζιού. Το ύψος του νερού στο στάδιο του φυτρώματος δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 10 cm και πρέπει να είναι ομοιόμορφο σε όλο το μήκος του χωραφιού. Αυτό επιτυγχάνεται με την καλή ισοπέδωση του αγρού. Το μεγάλο ύψος νερού, δηλαδή επάνω από 15 cm, έχει σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξη λεπτών στελεχών και γενικά καχεκτικών φυτών. Οι λεκάνες του ορυζώνα πρέπει να έχουν τη διεύθυνση των επικρατούντων ανέμων της περιοχής, για να αποφεύγεται ο κυματι-

11 Μάρτιος 2015 ξ ι ι υ ν σ α ι ρ ι σ 11 από το 1984 και έπειτα. Αν και η ισορροπία εισαγωγών-εξαγωγών ήταν θετική την τελευταία περίοδο, η παραγωγή ρυζιού Indica ήταν μικρή και δεν κάλυπτε τις ανάγκες της κατανάλωσης μέχρι το Από το έτος αυτό και μετά η παραγωγή αυτού του τύπου υπερκαλύπτει τις ανάγκες της Ελλάδας κατά δύο φορές, ενώ παρατηρείται και ένα έλλειμμα της τάξης του 15%-20% όσον αφορά το ρύζι τύπου Japonica. Από τα στρέμματα που καλλιεργούνται με ρύζι στη χώρα μας, το 70% αφορά τον τύπο ρυζιού Indica. Είναι υψηλής ποιότητας ρύζι με εξαγωγές στην Ευρώπη. Η Ελλάδα παράγει ένα από τα καλύτερα ρύζια αυτού του τύπου. Ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ (ΕΘΙΑΓΕ) διαθέτει μια σειρά ποικιλιών και από τους δύο τύπους, ιδιαίτερα προσαρμοσμένων στις Από τα στρέμματα που καλλιεργούνται με ρύζι στη χώρα μας, το 70% αφορά τον τύπο ρυζιού Indica τοπικές συνθήκες. Οι ελληνικές ποικιλίες ρυζιού είναι υψηλών και σταθερών αποδόσεων. Το 2014, η συγκομιδή του ρυζιού καθυστέρησε λόγω των πολλών βροχοπτώσεων. Όσον αφορά τις τιμές του ρυζιού, οι προοπτικές για το 2014 ήταν καλές και οι τιμές κυμάνθηκαν από 25 έως 32 λεπτά. Στις αγορές του εξωτερικού, σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Σιτηρών (IGC), τα παγκόσμια αποθέματα αναμένεται να φθάσουν στους 104 εκατ. τόνους, δηλαδή 5 εκατ. τόνους λιγότερο από την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Οι εισαγωγές ρυζιού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, από χώρες όπως είναι η Καμπότζη και η Μιανμάρ, σημείωσαν τα τελευταία χρόνια εντυπωσιακή αύξηση. Συγκεκριμένα, αυξήθηκαν από τόνους κατά την εμπορική περίοδο (σε ισοδύναμο λευκασμένου ρυζιού) σε τόνους κατά την εμπορική περίοδο Οι εισαγωγές ρυζιού από την Καμπότζη αφορούν αλεσμένο και ημιλευκασμένο ρύζι και ρύζι σε έτοιμα πακέτα λιανικής, ως επί το πλείστον της ποικιλίας Indica, τα οποία βρίσκονται σε άμεσο ανταγωνισμό με την ευρωπαϊκή παραγωγή ρυζιού Indica, που ανέρχεται στο 35% της συνολικής παραγωγής ρυζιού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. σμός του νερού, που θα είχε σαν αποτέλεσμα την καταστροφή των νεαρών φυτών. Η εποχή σποράς εξαρτάται από τη θερμοκρασία του εδάφους και του περιβάλλοντος. Όταν η θερμοκρασία του νερού είναι 12ο C μπορεί να πραγματοποιηθεί η σπορά. Συνήθως το ρύζι -για τις ποικιλίες Japonica- σπέρνεται στη Βόρεια Ελλάδα από 1η έως 15 Μαΐου και για εκείνες του τύπου Indica από 5 έως15 Μαΐου. Το ρύζι καλλιεργείται σε εδάφη τα οποία είναι συνήθως αλατούχα παθογενή. Η επιφανειακή λίπανση πρέπει να γίνεται με λιπάσματα κοκκώδους μορφής, αργά διαλυόμενα στο νερό και σε χρονικές στιγμές που να έπονται της ανανέωσης του νερού. Η βελτίωση των αλατούχων εδαφών με ρύζι επιβάλλει επίσης τη χρησιμοποίηση όξινων λιπασμάτων, τα οποία μειώνουν το PH του εδάφους. Τα πιο ενδιαφέροντα λι- παντικά στοιχεία για την καλλιέργεια του ρυζιού είναι το άζωτο, ο φώσφορος, το κάλιο, το θείο και ο ψευδάργυρος. Οι ανάγκες των φυτών σε νερό είναι διαφορετικές στα διάφορα στάδια της εξέλιξής τους. Μία ποσότητα νερού m3 ανά στρέμμα για μια καλλιεργητική περίοδο θεωρείται ότι είναι αρκετή ώστε η καλλιέργεια του ρυζιού να έχει ικανοποιητικές αποδόσεις. Πριν από τη συγκομιδή του ρυζιού, γίνεται η απομάκρυνση του νερού. Το νερό απομακρύνεται από τις λεκάνες γύρω στα τέλη Αυγούστου. Τα φυτά παραμένουν ημέρες μέχρι να ολοκληρωθεί η ωρίμανση και να μειωθεί η υγρασία των σπόρων του ρυζιού στο 14%-15%. Η συγκομιδή διενεργείται στο τέλος Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου. Γίνεται με τη θεριζοαλωνιστική μηχανή και ο καρπός συγκεντρώνεται σε σιλό. Ο άριστος χρόνος συγκομιδής συμβαδίζει με τη μεγαλύτερη δυνατή απόδοση στον μύλο, αλλά και με τη μικρότερη θραυστικότητα των κόκκων. Ο χρόνος που απαιτείται συνήθως από την άνθηση μέχρι τη συγκομιδή είναι ημέρες για τις ποικιλίες του τύπου Indica και ημέρες για εκείνες του τύπου Japonica. Μετά τον αλωνισμό και την ξήρανση, το αναποφλοίωτο ρύζι υφίσταται μια σειρά διεργασιών προτού να είναι έτοιμο για κατανάλωση. Η πρώτη διεργασία συνίσταται στη διέλευση του αναποφλοίωτου ρυζιού από ειδικά καθαριστήρια για την απομάκρυνση των ξένων υλών, όπως σπόροι ζιζανίων, τεμάχια φυτών και άλλα. Στη συνέχεια αποφλοιώνεται, λευκαίνεται και τελικά γυαλίζεται.

12 12 η ν η τ υ ι ι υ Μάρτιος 2015 Ελληνική γαλακτοκομία Κλειδί η καθετοποίηση στην ανάπτυξη του κλάδου ναι μονόδρομος για την προστασία, προβολή και διαχείριση των γαλακτοκομικών προϊόντων. Στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας και διασύνδεσή τους με την πρακτική εφαρμογή στον γεωργικό τομέα. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αναδείξουμε την ποιότητα των προϊόντων μας, και να αυξήσουμε τις εξαγωγές μας. ο γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα αποτελούν σημαντικό μέσο πρόσληψης πολλών θρεπτικών συστατικών που συμβάλλουν σε μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, σε όλα τα στάδια της ζωής, επειδή περιέχουν ένα ευρύ φάσμα θρεπτικών στοιχείων, όπως πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, ασβέστιο και πολλά άλλα θρεπτικά στοιχεία. Η Ελλάδα είναι χώρα με μεγάλη παράδοση στην κτηνοτροφία, ειδικότερα σ αυτή των μικρών μηρυκαστικών (αιγοπροβατοτροφία). Ο τομέας γαλακτοκομίας έχει ιδιαίτερη σημασία, τόσο για τη γεωργική όσο και την εθνική μας οικονομία, γιατί εφοδιάζει τον πληθυσμό με προϊόντα υψηλής βιολογικής αξίας και δίνει απασχόληση σε χιλιάδες οικογένειες. Με την κτηνοτροφία ασχολούνται οικογένειες, ενώ πάνω από άτομα βρίσκουν μερική ή ολική απασχόληση στον πρωτογενή τομέα της παραγωγής γάλακτος. Η χώρα μας συμβάλλει ελάχιστα στη διαμόρφωση της παραγωγής αγελαδινού γάλακτος της Ε.Ε. Αντίθετα η συμβολή της σε πρόβειο και αίγειο είναι σημαντική, και κατέχει τη δεύτερη θέση αντίστοιχα, μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. Αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο η συμβολή της χώρας σε πρόβειο και αίγειο γάλα είναι σημαντική, καθότι καταλαμβάνει την τέταρτη και την πέμπτη θέση μεταξύ όλων των χωρών του κόσμου. Έχουμε τη μεγαλύτερη ανά κάτοικο παραγωγή σε πρόβειο και σε αίγειο γάλα στον κόσμο. Η ετήσια ελληνική γαλακτοπαραγωγή ανέρχεται περίπου σε τόνους, εκ των οποίων τόνοι, αξιοποιείται από τις 975 περίπου μονάδες επεξεργασίας γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, εκ των οποίων οι 605 δραστηριοποιούνται στην παραγωγή τυροκομικών προϊόντων. Το παραγόμενο πρόβειο και αίγειο γάλα κατευθύνεται σε διάφορες χρήσεις µε κύρια την παραγωγή τυριών (90%), ενώ το αγελαδινό για εμφιάλωση σε ποσοστό 80%. Από το σύνολο του παραγομένου γάλακτος παρασκευάζονται ετησίως περίπου: τόνοι τυριών εκ των οποίων το 90% παράγονται από αιγοπρόβειο γάλα. Το 57% των παραγομένων τυριών είναι τυριά ΓΡΑΦΕΙ Ο Θεόφιλος Μασούρας Επίκουρος Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων & Διατροφής του Ανθρώπου Προστασίας Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) με τη φέτα να καταλαμβάνει το 90%. ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΑΣ Η ελληνική γαλακτοκομία παρουσιάζει πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα αλλά και αδυναμίες. Για να συνεχίσει να υπάρχει η γαλακτοκομία μας, ενδεχόμενα και να διαδραματίσει πιο σημαντικό ρόλο στην οικονομία της χώρας, θα πρέπει άμεσα και ανεξάρτητα πολιτικού και οικονομικού κόστους να γίνουν βελτιωτικές παρεμβάσεις από τις οποίες οι πιο σημαντικές είναι: Βελτίωση των συνθηκών άσκησης της κτηνοτροφίας, ιδιαίτερα της αιγοπροβατοτροφίας. Εξυγίανση των γαλακτοπαραγωγών ζώων. Αυτό αποτελεί προϋπόθεση για την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων. Kαλύτερη αξιοποίηση των βοσκοτόπων, ιδιαίτερα αυτών που χρησιμοποιούν τα αιγοπρόβατα. Επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση των κτηνοτρόφων και των τυροκόμων, και η στήριξή τους μέσω συμβουλευτικών υπηρεσιών, ώστε να είναι ενήμεροι για τις σύγχρονες μεθόδους. Ενίσχυση των οργανώσεων παραγωγών και διεπαγγελματικών οργανώσεων. Η δημιουργία διεπαγγελματικής οργάνωσης γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων εί- Η καθετοποιημένη μορφή γαλακτοκομικών επιχειρήσεων διέξοδος στην κρίση; Σε πολλές χώρες της Ευρώπης η καθετοποιημένη μορφή κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης υπάρχει και αναπτύσσεται οργανωμένα εδώ και χρόνια. Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν υπήρξε μια δομημένη αγροτική στρατηγική προς αυτή την κατεύθυνση. Μέρος αυτής της αντιμετώπισης βιώνουν οι αγρότες μας σήμερα. Εκτός τούτου η ασαφής και δυσνόητη πολλές φορές νομοθετική προσέγγιση, δημιούργησε παρερμηνείες και προσχώματα προς την κατεύθυνση της καθετοποίησης των κτηνοτροφικών επιχειρήσεων και του δικαιώματος της «απ ευθείας» πώλησης των παραγόμενων προϊόντων τους. Η ενημέρωση είναι ελλιπής και πολλές φορές σε επίπεδο αυτοσχεδιασμού. Η παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων από τις βιομηχανικές επιχειρήσεις αντιπροσωπεύει το 75% ενώ η παραγωγή μέσω γεωργικών εκμεταλλεύσεων το 25%. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι η συμμετοχή των γεωργικών εκμεταλλεύσεων στη συνολική εγχώρια παραγωγή τυροκομικών κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω καθώς και τις αυξητικές τάσεις που παρουσιάζει η αγορά γαλακτοκομικών προϊόντων, την έλλειψη μεταποιητικών μονάδων, κυρίως νησιώτικες περιοχές, καθώς και κάποια κίνητρα για δημιουργία δομών για καθετοποιημένες επιχειρήσεις αγροδιατροφικού κλάδου μέσω εθνικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων, φαίνεται να δημιουργούνται οι προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας μικρομεσαίων και οικογενειακών επιχειρήσεων του κλάδου της, με ποιοτικά προϊόντα που θα απευθύνονται κυρίως στην τοπική αγορά και ειδικότερα προϊόντων με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά όπως προϊόντα γεωγραφικών ενδείξεων (ΠΟΠ, ΠΓΕ), προϊόντα Ιδιοτυπίας και άλλα προϊόντα με παραδοσιακά χαρακτηριστικά όπως ορεινών και νησιώτικων περιοχών, τα οποία θα παράγονται σύμφωνα με τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας και τις πιστοποιήσεις που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία.

13 Σε αυτή τη δουλειά πάντα ψάχνετε µία λύση. Εµείς σας προσφέρουµε πολλές. Ολοκληρωµένες και εξειδικευµένες τραπεζικές λύσεις που ανταποκρίνονται στις ανάγκες σας. Ταµιευτήριο αγροτών για όλες τις τραπεζικές σας συναλλαγές και την πίστωση των αγροτικών σας επιδοτήσεων. Εξειδικευµένα ασφαλιστικά προγράµµατα προσαρµοσµένα στις ιδιαιτερότητες της αγροτικής δραστηριότητας. Κάρτα Συµβολαιακής Γεωργίας & Κτηνοτροφίας για να εξασφαλίσετε την παραγωγή και το εισόδηµά σας, αλλά και δάνεια κάλυψης των καλλιεργητικών εξόδων σας. άνεια για αγορά γης & εξοπλισµού, καθώς και επιδοτούµενα δάνεια για απόκτηση 1ης κατοικίας. Μάθετε περισσότερα σε ένα κατάστηµα της Τράπεζας Πειραιώς. Τ ,

14 Το ρο ον 15 ΡΙΓΑΝΗ ΚΡΟΚΟΣ ΛΕΒΑΝΤΑ ΧΑΜΟΜΗΛΙ ΘΥΜΑΡΙ ΜΕΝΤΑ ΚΟΡΙΑΝΔΡΟΣ ΦΑΣΚΟΜΗΛΟ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΔΕΝΔΡΟΛΙΒΑΝΟ ΜΑΡΑΘΟ ΛΟΥΪΖΑ Αρωματικά φυτά Ο θησαυρός της ελληνικής γης αναδίνει άρωμα ανάπτυξης α τελευταία χρόνια σκαρφάλωσαν στην κορυφή της πυραμίδας με τις πιο δυναμικές εναλλακτικές καλλιέργειες. Ενας πολύτιμος θησαυρός της ελληνικής γης που αναδίνει έντονο άρωμα... ανάπτυξης στις ξένες αγορές. Τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά χρόνο με το χρόνο κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος στη χώρα μας, καθώς λόγω της διαρκώς αυξανόμενης ζήτησης εντός και εκτός ελληνικών Η Ελλάδα είναι ιδανικός τόπος για την καλλιέργεια αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών και ευδοκιμούν περισσότερα από 600 είδη συνόρων εμφανίζουν σημαντικά περιθώρια κέρδους για παραγωγούς και εταιρείες μεταποίησης. Η χώρα μας είναι ιδανική για την καλλιέργεια των αρωματικών και των φαρμακευτικών φυτών, καθώς προσαρμόζονται στο ελληνικό εδαφοκλιματικό περιβάλλον, ενώ μπορούν να αξιοποιήσουν ορεινές και ημιορεινές περιοχές. Τα τελευταία μάλιστα χρόνια καλλιεργούνται σε συστηματικές καλλιέργειες με σκοπό την παραγωγή αιθέριων ελαίων και ξηρής δρόγης (αποξηραμένα φύλλα και άνθη). Στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλλιεργούνται και παράγονται διάφορα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, ενώ ευδοκιμούν περισσότερα από 600 είδη. Στην Ελλάδα, όπως και στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ευδοκιμούν περί τα 600 είδη αρωματικών φυτών. Τα κυριότερα από αυτά είναι: ο κρόκος, η ρίγανη, το γλυκάνισο, το τσάι

15 16 τ πρ ν Μάρτιος 2015 του βουνού, το φασκόμηλο, η μαστίχα, η λεβάντα, η μαντζουράνα, το θυμάρι, το δίκταμο, το μάραθο, η μέντα, ο βασιλικός, το χαμομήλι, το κύμινο κ.ά. Από τα φαρμακευτικά φυτά που καλλιεργούνται στην Ελλάδα, ο κρόκος, καταλαμβάνει την πρώτη θέση σε επίπεδο καλλιεργούμενης έκτασης. Το γλυκάνισο είναι ένα αρωματικό φυτό που οι εκτάσεις του αυξάνονται σταθερά τα τελευταία χρόνια, παρουσιάζοντας πολύ καλές προοπτικές, ενώ και η ρίγανη είναι ένα φυτό που αναπτύσσεται με εντυπωσιακές αποδόσεις. Τα τελευταία μάλιστα χρόνια άρχισαν να καλλιεργούνται αρωματικά φυτά σε βιολογικές καλλιέργειες σε μία έκταση στρεμμάτων. Το είδος αυτό των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών έχει μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης, λόγω της εξαιρετικής ποιότητας που τα χαρακτηρίζει, ενώ οι αποδόσεις υπερδιπλασιάζονται σε σχέση με τις συμβατικές καλλιέργειες. Η καλλιέργεια των φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών -όπως εξηγεί στο «Επί Γης» ο γεωπόνος Κάσσανδρος Γάτσιος- παρουσιάζει πολλά πλεονεκτήματα, επειδή: έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν φτωχά και άγονα εδάφη αποτελούν την πρώτη ύλη για την δημιουργία μικρών μεταποιητικών βιομηχανικών μονάδων δίνουν εργασία σε κατοίκους ορεινών και μειονεκτικών περιοχών συμβάλλουν στην ανάπτυξη της μελισσοκομίας συνδυάζεται η καλλιέργειά τους με την ανάπτυξη του τουρισμού εξοικονομείται συνάλλαγμα. Τα αρωματικά φυτά χρησιμοποιούνται ευρέως σε διάφορους τομείς της βιομηχανίας, όπως είναι καλλυντικά, φάρμακα, τρόφιμα, ποτά κ.ά. Η μεγαλύτερη αγορά αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στον κόσμο είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ οι ΗΠΑ είναι επίσης χώρα με μεγάλη κατανάλωση. Σε παγκόσμιο επίπεδο δεν υπάρχουν στοιχεία για να εκτιμηθεί η συνολική παραγωγή των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών, αλλά γενικά μπορούμε να πούμε ότι η Ασία είναι ο γεωγραφικός χώρος που έχει τη μεγαλύτερη παραγωγή σε αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά. Οι χώρες με τη μεγαλύτερη κατανάλωση είναι: η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Αγγλία, οι ΗΠΑ, η Κίνα και η Ιαπωνία. Η αξία της ευρωπαϊκής αγοράς αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών ανέρχεται σε 1,1 δισ. δολάρια Ευρωπαϊκή αγορά Σχεδόν το 90% των μεταποιημένων προϊόντων από τα αρωματικά φυτά που κυκλοφορούν στην ευρωπαϊκή αγορά δεν προέρχεται από συστηματικές καλλιέργειες αλλά είναι αυτοφυή. Οι κυριότερες χώρες στις οποίες γίνεται συλλογή της αυτοφυούς παραγωγής είναι η Τουρκία, η Αλβανία, η Ουγγαρία, η Ισπανία και η Ελλάδα. Η συνολική παραγωγή των αυτοφυών αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών υπολογίζεται σε τόνους. Η αξία της ευρωπαϊκής αγοράς αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών ανέρχεται σε 1,1 δισ. δολάρια, ενώ οι συνολικές πωλήσεις των προϊόντων των φυτών, των διαιτητικών συμπληρωμάτων και των λειτουργικών τροφίμων ξεπερνούν τα 7,5 δισ. δολάρια στην Ε.Ε. Ένα μεγάλο μέρος των εισαγωγών της Ευρώπης καλύπτεται από τη Βουλγαρία αφού είναι η κυριότερη εξαγωγική χώρα αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στη Γηραιά Ήπειρο. Σύμφωνα με πολλές έρευνες αγοράς για τα αρωματικά και τα φαρμακευτικά φυτά, το εμπόριο αυτών των φυτών, αυξάνεται με ρυθμούς της τάξης του 10% ετησίως λόγω του ότι έχουν αλλάξει οι διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων, κυρίως των πλούσιων χωρών, με αποτέλεσμα πολλοί να έχουν στραφεί στην υγιεινή διατροφή και τις εναλλακτικές θεραπείες. Τα αρωματικά φυτά στην Ευρώπη βρίσκονται στην αγορά, κυρίως σε αποξηραμένη μορφή (δρόγη), ενώ ένα μικρό μέρος τους κυκλοφορεί σε νωπή μορφή. Από το σύνολο των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών που αυτοφύονται στην Ελλάδα, ένας ελάχιστος αριθμός από τα είδη αυτά καλλιεργείται σε συστηματικές καλλιέργειες. Τα κυριότερα από αυτά τα είδη είναι: Ο κρόκος, η ρίγανη, ο βασιλικός, το τσάι του βουνού, η μαστίχα, το δίκταμο. Η Ελλάδα εξάγει στην Κύπρο κυρίως γλυκάνισο, κορίανδρο και μάραθο. Στην Ισπανία και την Ιταλία κρόκο, στις ΗΠΑ και τη Γερμανία ρίγανη και φασκόμηλο, στη Βουλγαρία κύμινο κ.λπ. Ο κρόκος αποτελεί το κυριότερο εξαγώγιμο προϊόν από τα αρωματικά φυτά και βρίσκεται στην πρώτη θέση σε αξία, ενώ η ρίγανη που θεωρείται ποιοτικά ανώτερη στις ξένες αγορές βρίσκεται στη δεύτερη θέση των εξαγωγών της χώρας μας σε αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά μετά τον κρόκο με ποσοστό 19% της αξίας των εξαγόμενων αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών. Οι χώρες προορισμού της ελληνικής ρίγανης είναι κυρίως χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 62,5% της αξίας τους προωθείται σε τρίτες χώρες, με σημαντικότερη τις ΗΠΑ που απορροφά το 55,3%. Επίσης σημαντικές εξαγωγές ρίγανης γίνονται στην Αυστραλία, που αντιστοιχούν στο 22,5% της συνολικής αξίας, και ο Καναδάς με ποσοστό 15%. Οι χώρες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις οποίες εξάγεται η ελληνική ρίγανη είναι η Γερμανία απορροφώντας το 62,2%, η Ιταλία με το 15,1% και η Ολλανδία με το 7,9% των εγχώριων εξαγωγών προς χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι χώρες από τις οποίες γίνονται εισαγωγές αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών είναι η Τουρκία από την οποία εισάγονται γλυκάνισο, θυμάρι, δάφνη, ρίγανη και μάραθο. Από την Ισπανία και την Αυστρία εισάγουμε κρόκο, από την Αλβανία και την Ινδία ρίγανη, θυμάρι και κύμινο, από τη Βουλγαρία ρίγανη και κορίανδρο.

16 Μάρτιος 2015 τ πρ ν 17 Τα 5 στάδια από την παραγωγή μέχρι τη μεταποίηση Ηεπιλογή του αρωματικού φαρμακευτικού φυτού που θα εγκαταστήσει κανείς πρέπει να γίνεται αφού μελετηθούν όλοι οι παράγοντες που επηρεάζουν την καλλιέργεια αυτή, όπως είναι το έδαφος, το κλίμα, η δυνατότητα άρδευσης κ.λπ. Η καλλιέργεια και η μεταποίηση των φυτών αυτών ακολουθεί τα κάτωθι στάδια από την παραγωγή μέχρι τη μεταποίηση. 01 Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ Γίνονται οι συνήθεις εργασίες για την προετοιμασία του χωραφιού, δηλαδή όργωμα, φρεζάρισμα, λίπανση με οργανικές ουσίες και με τα απαραίτητα λιπάσματα ανάλογα με το είδος του φυτού. Στη συνέχεια γίνεται η σπορά ή η μεταφύτευση των φυταρίων. Ανάλογα με το είδος του φυτού και τις βροχοπτώσεις γίνονται ορισμένες αρδεύσεις. Τα ζιζάνια αντιμετωπίζονται με βοτάνισμα ή ζιζανιοκτόνα εφόσον η καλλιέργεια δεν είναι βιολογική. 02 Η ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ Ανάλογα με το είδος συγκομίζονται τα άνθη, τα φύλλα, οι βολβοί, οι ρίζες, οι κόνδυλοι και γίνεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη. Η συγκομιδή τους γίνεται με διάφορους τρόπους, όπως: με τα χέρια ή με θεριστικές μηχανές ή εξαγωγείς των ριζών, ανάλογα το μέγεθος της εκμετάλλευσης και το είδος του φυτού. 03 Η ΑΠΟΞΗΡΑΝΣΗ Γίνεται σε αεριζόμενους και στεγασμένους χώρους ή με ειδικό ξηραντήριο. 04 Η ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ Τα αποξηραμένα φυτά διατηρούνται σε ξηρές και καλά αεριζόμενες αποθήκες. 05 Η ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ Παραγωγή αιθερίων ελαίων ή άλλων φαρμακευτικών ουσιών. είναι το χαμομήλι, το γλυκάνισο, ο κορίανδρος, το μάραθο. Με σπορά σε σπορείο και στη συνέχεια μεταφύτευση στο χωράφι (ρίγανη, τσάι του βουνού). Με μοσχεύματα (δενδρολίβανο, λεβάντα). Με ριζώματα (μέντα) με παραφυάδες (ρίγανη, βάλσαμο). Το κόστος των έρριζων μοσχευμάτων στην Ελλάδα είναι 0,15-0,25 ευρώ το τεμάχιο. Λαμβάνοντας υπόψη μία μέση πυκνότητα των φυτών αυτών φυτά ανά στρέμμα, το συνολικό κόστος της καλλιέργειας ανέρχεται σε ευρώ το στρέμμα. Η αποξήρανση των φυτών αυτών γίνεται σε μικρές εκμεταλλεύσεις σε χώρους στεγασμένους, καλά αεριζόμενους, ή σε σύγχρονα ξηραντήρια (ηλιακά, υβριδικά, ή με καύσιμο ύλη). Μία πιο σύγχρονη μέθοδος αποξήρανσης είναι η λυοφυλίωση που δίνει καλύτερης ποιότητας προϊόντα, αλλά κοστίζει περισσότερο. Η μεταποίηση των φυτών αυτών για παραλαβή αιθερίων ελαίων γίνεται με: Απόσταξη, που διακρίνεται σε υδροαπόσταξη, ατμοαπόσταξη Εκχύλιση. Χρησιμοποιούνται κατάλληλοι πτητικοί διαλύτες. όπως είναι η αλκοόλη ή με θερμό λίπος ή με ψυχρό λίπος Με μηχανικό τρόπο (Έκθλιψη) Υδρόλυση Με υπερήχους ή με μικροκύματα. Οι καλλιέργειες των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών διακρίνονται σε: Ετήσιες, όπως είναι το χαμομήλι, ο βασιλικός, το μάραθο, το γλυκάνισο, ο Υπερδιπλάσιες οι αποδόσεις από τα βιολογικά προϊόντα κορίανδρος. Πολυετείς όπως είναι η ρίγανη, το φασκόμηλο, η λεβάντα, το θυμάρι, το δενδρολίβανο, η βαλεριάνα. Οι τρόποι πολλαπλασιασμού των φυτών αυτών είναι: Με απευθείας σπορά στο χωράφι όπως Τα αιθέρια έλαια έχουν πολλές δράσεις, όπως είναι αντιμικροβιακές, αντιφλεγμονώδεις, αντιικές, αντιυπερτασικές, αντικαρκινικές, εναντίον του έρπη, σαν αναστολείς ενζύμων, σαν εντομοκτόνα κ.λπ. Υπάρχουν προγράμματα τα οποία ενισχύουν την καλλιέργεια και μεταποίηση των αρωματικών φυτών, όπως είναι: Ο νέος επενδυτικός νόμος, το μέτρο 121 (Σχέδια Βελτίωσης), το μέτρο 123α «Αύξηση της αξίας των γεωργικών προϊόντων, το πρόγραμμα της Βιολογικής Γεωργίας». Η εφαρμογή της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής αναμένεται να παρουσιάσει ευκαιρίες για την ενίσχυση των επενδύσεων στην καλλιέργεια και τη μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών.

17 18 τ πρ ν Μάρτιος 2015 Εξέχουσα θέση τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά Ηχλωρίδα της Μεσογείου είναι εντυπωσιακή, διαθέτοντας μεγάλο βαθμό ποικιλότητας και ενδημισμού. Εκτιμάται ότι διαθέτει περισσότερα από φυτικά είδη, περισσότερα από τα μισά είναι ενδημικά της περιοχής, απαντώνται δηλαδή μόνο στη λεκάνη της Μεσογείου. Ο αριθμός αυτός είναι κατά τέσσερις φορές μεγαλύτερος του αριθμού που απαντάται στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η Ελλάδα διαθέτει την πιο ποικίλη χλωρίδα της Μεσογείου. Έξι χιλιάδες φυτικά είδη απαντώνται στην Ελλάδα, από τα οποία τα είναι ενδημικά. Μεταξύ αυτών εξέχουσα θέση κατέχουν τα αρωματικά και φαρμακευτικά. Τα τελευταία χρόνια πολύς λόγος γίνεται γι αυτά τα φυτά λόγω του μεγάλου οικονομικού ενδιαφέροντος που παρουσιάζουν. Τα φυτά αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν αρχικά υλικά για διάφορα βιομηχανικά προϊόντα. Πέρα από τη χρήση τους στη μαγειρική, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και στη φαρμακευτική, στην κοσμετολογία, στον τομέα της διατροφής, καθώς και σαν αγροχημικά, μιας και αιθέρια έλαια, εκχυλίσματα, βαφές, ουσίες με φαρμακευτική και καλλυντική χρήση μπορούν να παραχθούν από αυτά. Οι χρήσεις τους αυτές οφείλονται κυρίως στην περιεκτικότητά τους σε μικρά φυσικά μόρια, τα οποία ονομάζονται και δευτερογενείς μεταβολίτες. Ορισμένα από τα πιο σημαντικά και γνωστά προϊόντα είναι οι φαινολικές ουσίες. Πολλές από αυτές τις ουσίες έχουν δείξει αξιόλογες βιολογικές ιδιότητες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ελληνική χλωρίδα παραμένει ουσιαστικά ανεξερεύνητη από φαρμακολογική άποψη. Η ταχέως αυξανόμενη ζήτηση για τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά επιδρά καταστροφικά στο περιβάλλον, προκαλώντας πραγματικό κίνδυνο απώλειας της βιοποικιλότητας. Επιπλέον, άγριοι πληθυσμοί δεν μπορούν να εξασφαλίσουν τυποποίηση της ποιότητας και της ποσότητας της παραγωγής, ούτε μία σταθερή και αξιόπιστη προμήθεια αρχικού υλικού. Έτσι, έχουν αρχίσει να επιζητούνται καινούργιοι βιώσιμοι τρόποι για την απόκτηση των αρχικών πηγών. Ένας τέτοιος τρόπος θεωρείται ότι είναι η καλλιέργεια αυτών των φυτών. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε να ικανοποιηθεί η ΓΡΑΦΕΙ Ο Αλέξιος Λέανδρος Σκαλτσούνης Καθηγητής του Τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων, ΕΚΠΑ ΓΡΑΦΕΙ Η Δρ Αικατερίνη Αργυροπούλου Ερευνήτρια Φαρμακευτικής Σχολής ΕΚΠΑ Κύρια δραστηριότητα του Εργαστηρίου είναι η διερεύνηση και η ανάδειξη του πλούτου και της βιοποικιλότητας της ελληνικής χλωρίδας και η ανακάλυψη και ανάπτυξη υποψήφιων μορίων, χρησιμοποιώντας τεχνολογίες αιχμής ζήτηση για μεγάλες ποσότητες φυτών, εξασφαλίζοντας παράλληλα ασφαλή και πιστοποιημένη πρώτη ύλη. Πράγματι στις μέρες μας και στη χώρα μας αρκετά είναι τα φυτά τα οποία καλλιεργούνται και στη συνέχεια εμπορεύονται. Κάποιες χαρακτηριστικές τέτοιες καλλιέργειες αποτελούν το χαμομήλι (Chamomilla recutita), η λεβάντα (Lavandula angustifolia), το δενδρολίβανο (Rosmarinus officinalis), το θυμάρι (Thymus vulgaris), το φασκόμηλο (Salvia fruticosa), η ρίγανη (Origanum vulgare), ο κρόκος (Crocus sativus) κ.ά. Παρ όλο που η Ελλάδα εμφανίζει μεγάλη δυναμικότητα λόγω της βιοποικιλότητας και του κλίματός της, η καλλιεργητική δυναμική είναι ακόμη περιορισμένη. Σε πολλές περιπτώσεις παρατηρείται ακόμη και εισαγωγή φυτών για βιομηχανική ή ακόμη και για οικιακή χρήση. Αυτές οι συνθήκες θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από όσους θα ενδιαφερόντουσαν για εναλλακτικές καλλιέργειες, τόσο στον πρωτογενή τομέα όσο και στον τομέα της μεταποίησης. Αξίζει να τονιστεί ότι πέρα από τα φυτά που αναφέρθηκαν, υπάρχουν και άλλα, λιγότερο γνωστά, τα οποία θα μπορούσαν να οδηγηθούν σε καλλιέργεια, μιας και η ζήτησή τους διαρκώς αυξάνεται. Τέτοια είναι το υπερικό, οι παιώνιες και ιδίως είδη τα οποία είναι ενδημικά της Ελλάδας. Ένας ακόμη τομέας που είναι αναξιοποίητος στην Ελλάδα είναι η εκμετάλλευση των αποβλήτων αυτών των φυτών μετά τη βιομηχανική τους χρήση. Τα υλικά που απομένουν μετά την επεξεργασία τους, για παραγωγή π.χ. αιθερίου ελαίου ή εκχυλισμάτων, εξακολουθούν και έχουν μεγάλες ποσότητες φυσικών προϊόντων και θα μπορούσαν ομοίως να χρησιμοποιηθούν. Τέτοια είναι τα πέταλα του τριαντάφυλλου ή του κρόκου. Το Εργαστήριο Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ασχολείται με την έρευνα των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών και των ουσιών που περιέχουν τα τελευταία 20 χρόνια. Κύρια δραστηριότητα του Εργαστηρίου είναι η διερεύνηση και η ανάδειξη του πλούτου και της βιοποικιλότητας της ελληνικής χλωρίδας και η ανακάλυψη και ανάπτυξη υποψήφιων μορίων, χρησιμοποιώντας τεχνολογίες αιχμής.

18 Μάρτιος 2015 τ πρ ν 19 Anassa Organics Τα πολυβραβευμένα ροφήματα Η Anassa Organics αποτελεί την πρώτη ελληνική εταιρεία που δραστηριοποιείται στον τομέα των αφεψημάτων από βιολογικά αρωματικά φυτά α ελληνικά προϊόντα που προέρχονται από αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά δεν έχουν αναδειχθεί και προωθηθεί, όπως θα έπρεπε, κυρίως στο εξωτερικό και το γεγονός αυτό αποτέλεσε το πρώτο ερέθισμα για την έναρξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας της Anassa Organics. Η αδιαμφισβήτητη υπεροχή των ελληνικών αρωματικών φυτών αποτέλεσε την έμπνευση και έτσι ξεκίνησε η εταιρεία πριν από περίπου δύο χρόνια με σκοπό την επιλογή, την τυποποίηση και προώθηση των εξαιρετικών αρωματικών φυτών της ελληνικής γης. Δημιουργήθηκε μια σειρά ροφημάτων, τα οποία ξεχωρίζουν για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και τις εμπνευσμένες συσκευασίες τους. Η αναζήτηση και η έρευνα κράτησε αρκετό καιρό, σχεδόν δύο χρόνια. Συνεργάστηκαν με επιστημονική ομάδα, που συστήθηκε ώστε να εκπονηθεί μελέτη για λογαριασμό της Anassa. Αυτό έδωσε την κατεύθυνση για τα προϊόντα, τη δημιουργία των μειγμάτων και την ανεύρεση/ανάλυση και ταξινομικό προσδιορισμό της πρώτης ύλης. Τα αποτελέσματα της επιστημονικής μελέτης αξιοποιήθηκαν για το τελικό αποτέλεσμα: ποια ελληνικά βότανα είναι τα πιο σημαντικά, σε ποιες περιοχές ευδοκιμούν, πώς πρέπει να καλλιεργούνται, να συλλέγονται και πώς να συσκευάζονται για να διατηρούν το άρωμα, τη γεύση και τις ευεργετικές ιδιότητές τους στο ακέραιο. Ποιοι συνδυασμοί είναι οι πιο κατάλληλοι για διάφορες ενέργειες και σε ποιές αναλογίες (μείγματα βοτάνων). Η επιλογή των παραγωγών πρώτης ύλης -σύμφωνα με την εταιρεία- έγινε με μεγάλη σχολαστικότητα. Λήφθηκαν υπόψη τόσο οι συνθήκες καλλιέργειας και ο τρόπος συγκομιδής όσο και η ποιότητα των προϊόντων. Οι παραγωγοί που επιλέχθηκαν, κατά πλειοψηφία επιχειρήσεις μικρού μεγέθους και οικογενειακού χαρα- κτήρα, διακρίνονται για τις σύγχρονες μεθόδους βιολογικής καλλιέργειας, τον τόπο παραγωγής και τον σεβασμό στη γη και τα προϊόντα της. Τα βότανα που χρησιμοποιεί η Anassa είναι ελληνικά γιατί η Ελλάδα έχει μοναδικό κλίμα, πλούσιο έδαφος και παράγει αρωματικά φυτά πλούσια σε αιθέρια έλαια και εξαιρετικής ποιότητας. Επίσης, είναι βιολογικά για να προσφέρει τα άριστα ελληνικά αρωματικά φυτά στην κορυφαία ποιότητά τους, χωρίς φυτοφάρμακα, χωρίς χημικά λιπάσματα, από ξεκούραστα εδάφη. Στα προϊόντα της περιλαμβάνονται 15 διαφορετικά είδη ελληνικών αρωματικών φυτών : τσάι του βουνού, μέντα, μελισσόχορτο, κυνόροδο, φασκόμηλο, λεβάντα, φλισκούνι, λουίζα, χαρούπι, χαμομήλι, δενδρολίβανο, λαδανιά, δίκταμο, μαντζουράνα και τίλιο. Αυτά συσκευάζονται είτε μόνα τους είτε σε συνδυασμούς που καθένας έχει άλλη επίδραση και δράση στον οργανισμό. Όλα όμως έχουν υπέροχη γεύση και η επιβεβαίωση ήρθε με τη διάκριση στο πλαίσιο του διεθνώς αναγνωρισμένου διαγωνισμού Great Taste Awards 2014 ( του βρετανικού οργανισμού Guild of Fine Food. Ανάμεσα σε προϊόντα από όλο τον κόσμο που διαγωνίζονταν στο πλαίσιο του φετινού διαγωνισμού, η εταιρεία έλαβε τέσσερα βραβεία, πέντε χρυσά αστέρια, για την υψηλή ποιότητα και τη μοναδική γεύση των προϊόντων της. Τα προϊόντα που βραβεύτηκαν ήταν το Pure Symmetry, που βοηθά αυτούς που ακολουθούν δίαιτα για απώλεια βάρους, το Pure Defence, που βοηθά το κρυολόγημα και την ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού, το Pure Happinness, ένας μοναδικός συνδυασμός τεσσάρων βοτάνων που τονώνει τον οργανισμό, και η μέντα, που έχει απίστευτες ιδιότητες γνωστές από την αρχαιότητα και που λόγω καταγωγής είναι εξαιρετικής γεύσης και οσμής. Με αυτή τη βράβευση, η Anassa Organics αποτελεί την πρώτη ελληνική εταιρεία που δραστηριοποιείται στον τομέα των αφεψημάτων από βιολογικά αρωματικά φυτά και διακρίνεται ταυτόχρονα για τέσσερα προϊόντα της στον ίδιο διαγωνισμό. Η εταιρεία έχει επίσης αποσπάσει χρυσό βραβείο στα European Design Awards 2014 για μια πρωτότυπη συσκευασία που συμπεριλαμβάνει τα «εργαλεία» παρασκευής του ροφήματος, ενώ αποτελεί και έναν εκ των τεσσάρων φετινών νικητών του ελληνικού βραβείου επιχειρηματικότητας (

19 20 ηνι η α ρ τι η ι ν ια Μάρτιος ,9% ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ Κλάδοιπροϊόντα σε εκατ. ευρώ για το 2013 ΓΕΩΡΓΙΚ Δημητρια 967, 11,7% ΓΑΛΑ 7,2 % ΑΜΝΟΕΡΙΦΙΑ % του συνόλου 10,6 10,6% ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ % της Ε.Ε.-28 Αμνοερίφ 658 7,2 Ο χάρτης της EΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Τα κύρια ελληνικά αγροτικά προϊόντα (%) 16,5% ΛΑΧΑΝΙΚΑ ΚΑΙ ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ 19,9% ΦΡΟΥΤΑ Φυτική παραγωγ , ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΕΩΡΓΙΚΑ ΑΓΑΘΑ ,4% ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ στην αξία των ευρωπαϊκών γεωργικών αγαθών ΑΞΙΑ9,1 δισ. ευρώ ΠΡΟΗΛΘΑΝ 30,5% από τη ΖΩΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ 69,5% από τη ΦΥΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΒΑΣΕΙ ΑΞΙΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ της ελληνικής της ελληνικής ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΖΩΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ φρούτα λαχανικά κηπευτικά ελαιόλαδο γάλα αμνοερίφια χοίροι 3 δισ διατέθη στο πλα της ΚΑΠ στον ΑΓΡΟΤΙ ΤΟΜΕΑ από την Ευρ. Ενω ΠΗΓΕΣ: Ευρ. Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης της Γεωργίας και της Υπαίθρου, Eurostat, Μάιος 2014-Eurostat, Οικονομικοί Λογαριασμοί Γεωργίας (αξίες σε τρέχουσες τιμές π

20 22 υσ ι ταξησ στ σ υ ι Μάρτιος 2015 Στους δρόμους του μεταξιού α μυστικά του πολύτιμου μεταξιού και τη μακραίωνη ιστορία του, καλείται να ανακαλύψει ο επισκέπτης του Μουσείου Μετάξης, στο Σουφλί. Το Μουσείο Μετάξης στεγάζεται στο ξεχωριστής ομορφιάς αρχοντικό του γιατρού, λόγιου και πολιτικού Κωνσταντίνου Κουρτίδη ( ). Χτισμένο το 1883 από ντόπιους τεχνίτες, συνιστά ένα από τα αξιολογότερα δείγματα αστικής αρχιτεκτονικής στην περιοχή. Το αρχοντικό Κουρτίδη δωρήθηκε το 1976 από την κόρη του, Μαρία Κουρτίδη-Πάστρα, ώστε να στεγάσει το Μουσείο Μετάξης, που σήμερα ανήκει στο Δίκτυο Θεματικών Μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ). Το Μουσείο Μετάξης παρουσιάζει όλες τις φάσεις και τα στάδια της προβιομηχανικής σηροτροφίας και μεταξουργίας: από την εκκόλαψη του μεταξόσπορου και την εκτροφή του μεταξοσκώληκα με φύλλα μουριάς (σηροτροφία) έως την ύφανση της μεταξωτής φούσκας (του κουκουλιού), το «ξετύλιγμα» του πολύτιμου νήματος και την επεξεργασία του μεταξιού (μεταξουργία). Στους εκθεσιακούς χώρους του, προβάλλεται το κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο που ανέδειξε την περιοχή σε σημαντικό μεταξοπαραγωγικό κέντρο της Ελλάδας από τα τέλη του 19ου μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα. Παράλληλα, η ενότητα με θέμα την τοπική φορεσιά στοχεύει στην ανάδειξη του μουσείου ως τόπου (locus) διαφύλαξης της μνήμης της κοινότητας, μέσω αντικειμένων που αυτό συλλέγει και τα οποία εμπεριέχουν πληροφορίες και ιστορίες από την καθημερινή ζωή στην περιοχή. Αξίζει να σημειωθεί ότι το εν λόγω μουσείο, που λειτουργεί από το 1990, είναι από τα πρώτα θεματικά μουσεία τεχνικού πολιτισμού της χώρας μας. Και, καθώς βασική αρχή αποτελεί η συνεχής ανανέωση των δράσεών του, το ΠΙΟΠ εργάστηκε συστηματικά στα μέσα της δεκαετίας του 2000 για να ανακαινιστεί, επεκταθεί και οδηγηθεί σε επανέκθεση, σύμφωνα με τις σύγ- Καρέ καρέ όλα τα στάδια της προβιομηχανικής σηροτροφίας και μεταξουργίας χρονες μουσειολογικές και μουσειογραφικές προδιαγραφές. Το έργο εντάχθηκε στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης και χρηματοδοτήθηκε από το Γ ΚΠΣ. Σουφλί, η πόλη του μεταξιού Στο ισόγειο, όπου βρισκόταν η παλαιά έκθεση, αναπτύσσονται θεματικές ενότητες, σχετικές με την ιστορία του μεταξιού και τον ρόλο του Σουφλίου ως πόλης όπου άνθησε η μεταξουργία μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα. Οι συγκεκριμένες ενότητες «προλογίζουν» το θέμα του μεταξιού, αφού γίνεται λόγος για τη σημασία του σε διαφορετικούς πολιτισμούς και εστιάζουν στο Σουφλί ως ένα από τα σημαντικότερα κέντρα μεταξουργίας στην Ελλάδα. Εν τω μεταξύ, καθώς εισέρχεται ο επισκέπτης στην έκθεση, πληροφορείται από εποπτικό υλικό περί της ιστορίας του μεταξιού από την αρχαιότητα έως τον 20ό αιώνα, αλλά και τους λόγους για τους οποίους αναπτύχθηκαν η σηροτροφία και η μεταξουργία στο Σουφλί. Επιπροσθέτως, ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει δύο ενδιαφέρουσες οπτικοακουστικές παραγωγές που φέ-

21 Μάρτιος 2015 υσ ι ταξησ στ σ υ ι 23 Χρήσιμες πληροφορίες Διεύθυνση: Ελευθερίου Βενιζέλου 73, Σουφλί Τηλέφωνο: Fax: Ώρες λειτουργίας: Από 1η Μαρτίου έως 15 Οκτωβρίου: Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ.-6 μ.μ. Από 16 Οκτωβρίου έως 28 Φεβρουαρίου: Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ.-5 μ.μ. Ημέρες ελεύθερης εισόδου: 18 Μαΐου (Διεθνής Ημέρα Μουσείων), 5 Ιουνίου (Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος), τελευταίο Σ/Κ Σεπτεμβρίου (Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς) Κλειστό: Κάθε Τρίτη, 1η Ιανουαρίου, 18 Ιανουαρίου, Μ. Παρασκευή (μέχρι 12:00 μ.μ.), Κυριακή του Πάσχα, 1η Μαΐου, 15 Αυγούστου, 25 και 26 Δεκεμβρίου Εισιτήριο: Γενική είσοδος: 3 ευρώ. Μειωμένο: 1,5 ευρώ Πρόσβαση: Με μέσα μαζικής μεταφοράς ή Ι.Χ από την Αλεξανδρούπολη και την Αθήνα ρουν την υπογραφή του ΠΙΟΠ: Το ντοκιμαντέρ με τίτλο «Μετάξι, καθαρή ομορφιά!» αναφέρεται στον πολυδιάστατο ρόλο του μεταξιού ως διαχρονικού στοιχείου του υλικού πολιτισμού, και το ντοκιμαντέρ «Ταξιδεύοντας στον Έβρο» επικεντρώνεται στην πόλη του Σουφλίου και, συγκεκριμένα, στο ιστορικό-γεωγραφικό και οικολογικό-περιβαλλοντικό πλαίσιο αναφοράς του. Στους εκθεσιακούς χώρους προβάλλεται πρωτότυπο οπτικοακουστικό υλικό Η παραγωγή του μεταξόσπορου Ο πρώτος όροφος αναφέρεται στη σηροτροφία και τη μεταξουργία. Η πορεία του επισκέπτη ακολουθεί βήμα βήμα τον συναρπαστικό κύκλο της σηροτροφίας, που διαρκεί περίπου έναν μήνα (από τον Μάιο έως τον Ιούνιο). Η σηροτροφία ξεκινά με την παραγωγή του μεταξόσπορου, με «εργάτες» τους μεταξοσκώληκες και «πρώτη ύλη» τα μουρόφυλλα, την αποκλειστική τροφή τους. Μετά την παραγωγή και εκκόλαψη του σπόρου, ακολουθούν τα στάδια ανάπτυξης του μεταξοσκώληκα (πέντε ηλικίες και τέσσερις «ύπνοι») και η ύφανση του πολύτιμου κουκουλιού (κλάδωμα και ξεκλάδωμα). Στο τέλος της ανάπτυξής του (πέμπτη ηλικία), ο μεταξοσκώληκας υφαίνει το κουκούλι, μέσα στο οποίο μεταμορφώνεται σταδιακά σε χρυσαλλίδα. Επτά ημέρες μετά το ξεκλάδωμα (τη συλλογή κουκουλιών από τα κλαδιά), οι χρυσαλλίδες θανατώνονται (η διαδικασία αυτή ονομάζεται απόπνιξη). Από αυτά τα κουκούλια «ξετυλίγεται» το πολύτιμο νήμα. Διαφορετικά, οι χρυσαλλίδες, μεταμορφωμένες πλέον σε πεταλούδες, θα βγουν από τα κουκούλια για να ζευγαρώσουν «τρυπώντας» τα, δηλαδή εκκρίνοντας υγρό και κόβοντας τη συνέχεια της ίνας, η οποία τότε είναι κατάλληλη μόνο για δεύτερης ποιότητας μεταξωτό. Η σάλα του αρχοντικού, το μεγάλο, κεντρικό δωμάτιο, αναφέρεται στην εκτροφή του «μαγικού» μεταξοσκώληκα, που, όταν εκκολάπτεται από το σπόρο, έχει μέγεθος περίπου όσο το κεφάλι της καρφίτσας, αλλά σύντομα γίνεται σκουληκάκι (μικροσκοπικό αρχικά, 8-9 εκατοστά τελικά), πάντα πεινασμένο για μουρόφυλλα. Εδώ, εκτός από τις πινακίδες με κείμενο και εποπτικό υλικό, ο επισκέπτης μπορεί να δει αντικείμενα σχετικά με τη σηροτροφία, όπως η κρεβάτα, που χρησιμοποιείται για την εκτροφή των μεταξοσκωλήκων και για το κλάδωμα (το πλέξιμο του κουκουλιού), «πλαίσια ζευγαρώματος», ξύλινους εκκολαπτήρες, που χρησίμευαν στην εκκόλαψη του μεταξόσπορου, ζυγαριά, τελάρα με μεταξόσπορο κ.ά. Στον ίδιο χώρο προβάλλονται ακόμη δύο ντοκιμαντέρ. Το πρώτο αφορά στη «Σηροτροφία: τρεις ιστορίες», στο οποίο η Σουφλιώτισσα δασκάλα Τριάδα Καραγιώργη αφηγείται τη διαδικασία της οικιακής και της βιομηχανικής σηροτροφίας την εποχή της ακμής της, όπως την έζησε στο Σουφλί. Το δεύτερο ντοκιμαντέρ τιτλοφορείται «Η σηροτροφία στο Σουφλί» και περιλαμβάνει σκηνές από τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας του μεταξιού.

22 24 MADE IN GREECE ΜΙΣΣΙΡΙΑΝ Α.Ε. Το ισχυρό «brand name» στα καπνά ΗΜΙΣΣΙΡΙΑΝ Α.Ε. ξεκίνησε τη δραστηριότητά της στην επεξεργασία των ανατολικών καπνών στη Σαμψούντα του Πόντου το 1860 σε ιδιόκτητη αποθήκη. Αργότερα, το 1902, λειτουργεί εμπορικό γραφείο στην Αμβέρσα. Το 1920 ιδρύει το πρώτο της εργοστάσιο επεξεργασίας καπνών στη Βουλγαρία και το 1922 επεκτείνεται με δεύτερο εργοστάσιο στην Καβάλα. Σήμερα, η ΜΙΣΣΙΡΙΑΝ Α.Ε. διαθέτει στην Καβάλα το πιο σύγχρονο εργοστάσιο μεταποίησης καπνών ανατολικού τύπου στον κόσμο, δυναμικότητας τόνων σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις συνολικής έκτασης 100 στρεμμάτων και καλυμμένης επιφάνειας 50 στρεμμάτων. Απασχολεί άνω των 300 εργαζομένων, διαθέτει δίκτυο καπνοπαραγωγών, κατέχει μερίδιο 40% της ελληνικής αγοράς και εξάγει το 95% της παραγωγής της σε 27 χώρες. Οι συνεχείς επενδύσεις στην έρευνα, στον μηχανολογικό εξοπλισμό και στις νέες τεχνολογίες τα τέσσερα τελευταία χρόνια συνέβαλαν στη μείωση του κόστους παραγωγής στον καπνοπαραγωγό αλλά και στη μεταποίηση, με αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγικότητας κατά 55% και τη διατήρηση των ελληνικών καπνών στο ενδιαφέρον της διεθνούς καπνοβιομηχανίας. Η εταιρεία λειτουργεί βάσει των προτύπων ISO 9001, ISO 14001, ΕΛΟΤ 1801, δεσμεύεται σε έργα Αγρονομικής Ανάπτυξης, προγράμματα Συμβολαιακής Καλλιέργειας, Ορθών Γεωργικών Πρακτικών και Κοινωνικής Ευθύνης, με σκοπό την αειφορία στην ελληνική γεωργία και τις εξαγωγές. Η διαρκής επένδυσή της στο ανθρώπινο δυναμικό, στην έρευνα και ανάπτυξη και στην ποιότητα, που την τελευταία τριετία ξεπέρασαν τα 3,2 εκατ. ευρώ, άλλαξαν τον παγκόσμιο χάρτη της αγοράς Ο Νικόλαος Τζούμας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ΜΙΣΣΙ- ΡΙΑΝ Α.Ε. Το προϊόν της Συμβολαιακής Γεωργίας Χρηματοδότησης της Τράπεζας Πειραιώς αποτέλεσε πυλώνα οικονομικής ενίσχυσης των Ελλήνων καπνοπαραγωγών ανατολικών καπνών και δημιούργησαν μια άκρως ανταγωνιστική θέση για τα ελληνικά καπνά. Ο κλάδος του καπνού αποτελεί έναν ιδιαίτερα νευραλγικό κλάδο για τη χώρα μας, καθώς εμπλέκονται στην παραγωγική αλυσίδα περί τις οικογένειες, συμπεριλαμβανομένων των αγροτών και εργατών γης, των εργαζομένων στη μεταποίηση και την καπνοβιομηχανία, καθώς και χιλιάδων λιανεμπόρων καπνικών προϊόντων. Τα ελληνικά καπνά ανατολικού τύπου μπορούν να δώσουν εισόδημα σε περιοχές όπου οι άλλες καλλιέργειες υστερούν. Η καπνοκαλλιέργεια στη χώρα μας έχει βαθιές ρίζες, ωστόσο όμως απαιτούνται σε μακροοικονομικό και μικροοικονομικό επίπεδο στρατηγική, καινοτομία και διάχυση γνώσης, προκειμένου να διατηρηθεί και ενισχυθεί τόσο το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της χώρας μας σε ποιότητα και εξαγωγές όσο και η συμβολή του καπνού στην εθνική οικονομία. Οι παραγωγοί καπνού, προικισμένοι με μεράκι και όρεξη για δουλειά, έχοντας στη φαρέτρα τους την ελληνική γη, τη σύγχρονη τεχνογνωσία και τη μακροχρόνια εμπειρία τους, ισχυροποιούν με τα προϊόντα τους την ελληνική επιχειρηματικότητα στη διεθνή αγορά. Τα ελληνικά ανατολικά καπνά είναι «brand name» σε όλο τον κόσμο και εξάγονται στο σύνολό τους.

23 Μάρτιος 2015 ιστ ρι σ πιτυ ιασ 25 Ο πρόεδρος του ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς Μιχάλης Σάλλας κοντά στους καπνοπαραγωγούς Η Συμβολαιακή Γεωργία δίνει νέα πνοή στον κλάδο Περισσότεροι από καπνοπαραγωγοί έχουν «γευτεί» τους καρπούς της Συμβολαιακής Γεωργίας ΗΣυμβολαιακή Γεωργία έχει εφαρμοστεί στον καπνό ήδη εδώ και πολλά χρόνια. Με την καινοτόμο πρωτοβουλία της Τράπεζας Πειραιώς για πρώτη φορά οι συμφωνίες της συμβολαιοποιημένης γεωργίας υλοποιούνται με την υποστήριξη μιας τράπεζας, τόσο σε χρηματοδοτικό όσο και σε επίπεδο συντονισμού. Η ολοκληρωμένη αυτή προέγγιση αποτέλεσε πυλώνα βιώσιμης ανάπτυξης για τους καπνοπαραγωγούς. Έχει ανοίξει ξανά τον δρόμο για τους παραγωγούς και δίνει νέα πνοή στον κλάδο. Η Τράπεζα Πειραιώς προσφέρει για τρίτο χρόνο, τόσο στον παραγωγό όσο και στην επιχείρηση, την απαιτούμενη ρευστότητα τη στιγμή που τη χρειάζονται, αλλά και εγγυημένη απορρόφηση και πληρωμή της παραγωγής σε προσυμφωνημένη τιμή, στην ημερομηνία παράδοσης του προϊόντος. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει στρατηγική σημασία, σε μια περίοδο που η συντριπτική πλειονότητα των παραγωγών αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ρευστότητας. Σήμερα καπνοπαραγωγοί έχουν επωφεληθεί από την τριμερή στρατηγική συνεργασία και το ενδιαφέρον ενισχύεται με γοργούς ρυθμούς. η διαβεβαίωση ότι η Τράπεζα Πειραιώς θα ανταποκριθεί πλήρως στην αποστολή της ως βασικού υποστηρικτή και χρηματοδότη του αγροτικού τομέα της οικονομίας έδωσε σε εκδήλωση καπνοπαραγωγών στην Καβάλα ο Μιχάλης Σάλλας. Ο πρόεδρος του ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς ήταν το τιμώμενο πρόσωπο στην επετειακή εκδήλωση για τη Συμβολαιακή Γεωργία, που πραγματοποίησε στις εγκαταστάσεις του εργοστασίου της στην Καβάλα η εταιρεία Μισσιριάν Α.Ε., σε συνεργασία με το δίκτυο των καπνοπαραγωγών της. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν εκατοντάδες καπνοπαραγωγοί από τη Β. Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια του χαιρετισμού του, ο κ. Σάλλας αποκάλυψε ότι εκτός από την επέκταση των προγραμμάτων της Συμβολαιακής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας η Τράπεζα Πειραιώς θα αναλάβει και νέες πρωτοβουλίες προς τους παραγωγούς, τους μεταποιητές και όσους εμπλέκονται στην παραγωγή, επεξεργασία και εμπορία αγροτικών προϊόντων της χώρας. Επίσης, υπογράμμισε ότι το πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας της Τράπεζας Πειραιώς από τον πρώτο χρόνο της πλήρους εφαρμογής του έχει ήδη αφήσει το ποσοτικό και ποιοτικό του αποτύπωμα, καθώς αναβαθμίζει την εμπορική λειτουργία στον πρωτογενή τομέα και οδηγεί αυτούς που εντάσσονται σε βελτίωση ποιότητας και εισοδημάτων. «Η Τράπεζα Πειραιώς διαθέτει σήμερα ισχυρή τεχνογνωσία για να εξυπηρετήσει συνολικά την αγροτοδιατροφική αλυσίδα, οπότε μπορεί και θα πάρει σοβαρού μεγέθους πρωτοβουλίες για το καλό της εθνικής οικονομίας» είπε χαρακτηριστικά, ενώ ταυτόχρονα υπογράμμισε ότι η τράπεζα «έχει τους απαραίτητους πόρους αλλά κυρίως τη βούληση για να το πράξει». Μέχρι σήμερα η Τράπεζα Πειραιώς έχει συνάψει πάνω από 100 προγράμματα Συμβολαιακής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας, στα οποία έχουν ενταχθεί πάνω από αγρότες. Το αποτέλεσμα είναι εξαγωγές της τάξεως του ενός δισ. ευρώ, μέγεθος που αντιπροσωπεύει το 20% των ελληνικών εξαγωγών αγροτικών προϊόντων. Στην εκδήλωση της καπνοβιομηχανίας Μισσιριάν για τη Συμβολαιακή Γεωργία μίλησε και ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς Χριστόδουλος Αντωνιάδης, ο οποίος σημείωσε τη μεγάλη σημασία της επιστροφής των αγροτών στην καλλιέργεια του καπνού. «Η αύξηση της κατανάλωσης παγκοσμίως, η ανοδική πορεία της εμπορικής τιμής, οι επενδύσεις των καπνοβιομηχανιών και η συμβολαιακή γεωργία στρέφουν όλο και περισσότερους αγρότες στην καλλιέργεια των καπνών» είπε ο κ. Αντωνιάδης. Όπως επισήμανε, σήμερα ο καπνός «ανθίζει» σε όλους του νομούς της Βόρειας Ελλάδας, παρουσιάζοντας το 2013 αύξηση 30% σε καλλιεργούμενες εκτάσεις σε συγκεκριμένες ποικιλίες. Στον χαιρετισμό του ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Μισσιριάν Α.Ε. Νικόλαος Τζούμας, σημείωσε ότι η εταιρεία συνεργάζεται με καπνοπαραγωγούς, μεταποιεί τόνους καπνού ετησίως, τους οποίους εξάγει σε 27 χώρες του κόσμου, ενώ τα τελευταία τρία χρόνια έχει πραγματοποιήσει επενδύσεις ύψους 3,2 εκατ. ευρώ. Ο επικεφαλής της καπνοβιομηχανίας Μισσιριάν υπογράμμισε τον σημαντικό ρόλο και τη συμβολή της Τράπεζας Πειραιώς τα τελευταία χρόνια στην αγροτική ανάπτυξη και στο νοικοκύρεμα της αγροτικής παραγωγής. Για τη σημασία της συνεργασίας τους με την Τράπεζα Πειραιώς μίλησαν τέλος και οι εκπρόσωποι των οργανώσεων των καπνοπαραγωγών.

24 26 ιστ ρι σ πιτυ ιασ Μάρτιος 2015 ΕΑΣ Μεσολογγίου Ναυπακτίας Κέρδος για τους αγρότες η Συμβολαιακή Γεωργία η σημερινή εποχή των μεγάλων οικονομικών δυσκολιών ή και αδιεξόδων, όλοι αναγνωρίζουν ότι η στήριξη και ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα αποτελεί σημαντικό παράγοντα στην προσπάθεια για την επανεκκίνηση της εθνικής οικονομίας. Και στην κατεύθυνση αυτή, ένα νέο αναπτυξιακό εργαλείο ήρθε να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο. Το Πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας & Κτηνοτροφίας αποτελεί ένα σύγχρονο χρηματοδοτικό εργαλείο, ικανό να καλύψει τις σημερινές μεγάλες ανάγκες σε κεφάλαιο κίνησης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, που από τη φύση του αντικειμένου τους έχουν να αντιμετωπίσουν τη μεγάλη δυσκολία χρηματοδότησης των καλλιεργειών στο ξεκίνημά τους, περιμένοντας να εισπράξουν τους κόπους των προσπαθειών τους στη συγκομιδή των προϊόντων τους, πολλούς μήνες αργότερα. Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Μεσολογγίου Ναυπακτίας η «ΕΝΩΣΗ» ιδρύθηκε το 1938 στην ιστορική περιοχή του Μεσολογγίου, σε έναν χώρο που έχει βαφεί με το αίμα των αγωνιστών του 1821 και που έχει καθιερωθεί στη συνείδηση όλης της ανθρωπότητας σαν ο τόπος της υπέρτατης θυσίας στον βωμό της Ελευθερίας. Όλα τα χρόνια της ιστορικής διαδρομής του από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Μεσολογγίου Ναυπακτίας έμεινε σταθερά προσηλωμένος στον σκοπό που ο ίδιος έθεσε και που δεν ήταν άλλος από την εξυπηρέτηση των παραγωγών της περιοχής, προσφέροντας στα προϊόντα τους υπεραξία, αλλά και των καταναλωτών, με την προσφορά σε αυτούς αγνών και υψηλής διατροφικής αξίας προϊόντων. Οι κύριες δραστηριότητες του συνεταιρισμού είναι η επεξεργασία και τυποποίηση της ελιάς τύπου Καλαμών, η εκκόκκιση βάμβακος και η παραγωγή ζωοτροφών. Διαθέτει προς τούτο σειρά βιομηχανικών και αποθηκευτικών εγκαταστάσεων, όπως εκκοκκιστήριο βάμβακος στις Οινιάδες συνολικής στεγασμένης επιφάνειας Μέσω του προγράμματος της Τράπεζας Πειραιώς, ο παραγωγός έχει στη διάθεσή του την απαιτούμενη ρευστότητα με άκρως ανταγωνιστικούς όρους τ.μ, ξηραντήριο αραβοσίτου στο Ευηνοχώρι, εργοστάσιο παραγωγής ζωοτροφών και ξηραντήριο αραβοσίτου στη Βάλισα, με αποθηκευτικούς χώρους χωρητικότητας τόνων, συσκευαστήριο ελαιών στην παραλία Σταμνάς, με στεγασμένη επιφάνεια επεξεργασίας τ.μ. και αποθηκευτικούς χώρους τ.μ, καθώς και μεγάλες αποθήκες στην Κατοχή, το Νεοχώρι, τη Ναύπακτο και άλλα σημεία. Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Μεσολογγίου Ναυπακτίας υπήρξε πάντα ηγέτης στην αγορά και υπό την έννοια αυτή ήταν από τις πρώτες επιχειρήσεις που υιοθέτησαν και εντάχθηκαν στο πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας που εισήγαγε στην αγορά η Τράπεζα Πειραιώς. Μέσω του Προγράμματος, το οποίο εφαρμόζεται στις καλλιέργειες της ελιάς και του βαμβακιού, εξασφαλίζεται η χρηματοδότηση και η ορθολογική οργάνωση σε όλη την αλυσίδα από την παραγωγική διαδικασία μέχρι την επεξεργασία και την πώληση των προϊόντων. Μέσω του προγράμματος Συμβολαιακής Γεωργίας της Τράπεζας Πειραιώς, ο παραγωγός έχει στη διάθεσή του την απαιτούμενη ρευστότητα με άκρως ανταγωνιστικούς όρους τη στιγμή που τη χρειάζεται, αλλά και εγγυημένη πληρωμή της παραγωγής που έχει συμφωνήσει να παραδώσει στον συνεταιρισμό. Το πρόγραμμα καλύπτει όλη την παραγωγική, εφοδιαστική και μεταποιητική αλυσίδα του αγροτικού προϊόντος, υποστηρίζοντας συντεταγμένα την επωφελή συνεργασία παραγωγών και επιχείρησης. Το παραπάνω πρόγραμμα εφαρμόστηκε τόσο το 2013, όσο και το 2014 και τα αποτελέσματά του ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, αν λάβει κανείς υπόψη τη μεγάλη αύξηση συμμετεχόντων παραγωγών από την πρώτη στη δεύτερη χρονιά.

25 ΣΥΜΒΟΛΑΙΑΚΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ. ΣΥΜΒΟΛΑΙΑΚΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ. Πρώτη τράπεζα είσαι όταν ξέρεις να στηρίζεις κάθε ποιοτικό βήµα. Το µεγαλύτερο βήµα εκσυγχρονισµού της πρωτογενούς παραγωγικής διαδικασίας στην Ελλάδα γίνεται πραγµατικότητα παραγωγοί 105 κορυφαίες επιχειρήσεις µε εργαζοµένους 1,2 δισ. εξαγωγές σε 54 χώρες 500 εκ. σε χρηµατοδοτήσεις Γιατί η Ελλάδα έχει ανάγκη από περισσότερα πρώτα βήµατα. Σταθερή γιατί κινείται

26 28 Μάρτιος υρ πα ντρ αριστ ιασ JEAN MONNET 2015 Ευρωπαϊκή Αγροτική Διακυβέρνηση και ελληνική γεωργία ο Ευρωπαϊκό Κέντρο Αριστείας Jean Monnet του Πανεπιστημίου Αθηνών ιδρύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2000, με στόχο την προώθηση της έρευνας, της διδασκαλίας και της ενημέρωσης στα ευρωπαϊκά θέματα. Το κέντρο μέσω του προγράμματος «Ευρωπαϊκή διακυβέρνηση», το οποίο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενισχύει και εξειδικεύει τις δραστηριότητές του στον τομέα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης, με στόχο την ενεργοποίηση, την καταγραφή και την αξιοποίηση του ακαδημαϊκού και δημόσιου διαλόγου. Στο πλαίσιο του έργου «Ευρωπαϊκή διακυβέρνηση σε τομείς-κλειδιά για την ανάκαμψη της Ελλάδας: αγροτική παραγωγή, τουρισμός, θαλάσσια πολιτική», το οποίο συγχρηματοδοτείται από την Ε.Ε. και το Πανεπιστήμιο Αθηνών, λειτουργεί η μονάδα Ευρωπαϊκής Αγροτικής Διακυβέρνησης, επιστημονικός υπεύθυνος της οποίας είναι ο καθηγητής Γιάννης Βαληνάκης, ενώ την εποπτεία της συγκεκριμένης μονάδας έχει ο καθηγητής Ναπολέων Μαραβέγιας. Οι δραστηριότητες της μονάδας αποσκοπούν τόσο στη μελέτη, διδασκαλία, ενημέρωση και παραγωγή προτάσεων προς την Ευρωπαϊκή Αγροτική Διακυβέρνηση, όσο και στη χάραξη μιας σύγχρονης αγροτικής πολιτικής για την Ελλάδα. Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της μονάδας, το κέντρο διοργάνωσε Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Ερευνητών, με εισηγητές διακεκριμένους καθηγητές πανεπιστημίου και εμπειρογνώμονες, όπως ο αναπληρωτής πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών, Δημήτριος Ψαλτόπουλος, οι καθηγητές Κωνσταντίνος Ακουμιανάκης, Γεώργιος Ζέρβας, Κωνσταντίνος Τσιμπούκας και Μόσχος Πολυσίου, από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ την Τράπεζα Πειραιώς εκπροσώπησε ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος, Χριστόδουλος Αντωνιάδης. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος αναπτύχθηκαν οι ακόλουθες θεματικές ενότητες: 1. Εισαγωγή στην Ευρωπαϊκή Αγροτική Διακυβέρνηση 2. Τo πλαίσιο της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 3. Μέτρα ελληνικής «αγροτικής διακυβέρνησης» για την αξιοποίηση της αναμορφωμένης ΚΑΠ 4. Δυναμικές καλλιέργειες και ενίσχυση εξαγωγών αγροτικών προϊόντων 5. Ενσωμάτωση βέλτιστων πρακτικών άλλων κρατών-μελών στην ελληνική πραγματικότητα 6. Επιχειρηματικές ευκαιρίες για αγροτικά προϊόντα ποιότητας και δυνατότητες χρηματοδότησης. Εκτός των συμμετεχόντων ερευνητών, στην εκδήλωση παρευρέθησαν, επίσης, επαγγελματίες, διδάκτορες, υποψήφιοι διδάκτορες και κάτοχοι μεταπτυχιακού, επιλεγμένοι κατόπιν διαγωνισμού και από διάφορους χώρους σχετικούς με το αντικείμενο του προγράμματος. Το πρόγραμμα απευθύνθηκε σε εργαζόμενους και πτυχιούχους (ή φοιτητές) που θέλουν να επεκτείνουν τις γνώσεις και τις επαγγελματικές τους ικανότητες στα ανωτέρω πεδία και στον τομέα της χάραξης μιας σύγχρονης αγροτικής πολιτικής, αλλά και σε (νέους) επιχειρηματίες που θέλουν να δραστηριοποιηθούν σε όλο το φάσμα της αγροδιατροφικής αλυσίδας. Επιστέγασμα των εκπαιδευτικών αυτών σεμιναρίων αποτέλεσε η επιστημονική ημερίδα με θέμα «Ευρωπαϊκή Αγροτική Διακυβέρνηση και ελληνική γεωργία» που διεξήχθη, σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, την Πέμπτη 27 Νοεμβρίου Ο κ. Αντωνιάδης κατά τη διάρκεια της εισήγησής του ανέφερε ότι ο πρωτογενής τομέας αποτελεί τη βάση της αλυσίδας του αγροδιατροφικού κλάδου και Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Αριστείας ενισχύει και εξειδικεύει τις δραστηριότητές του στον τομέα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης, με στόχο την ενεργοποίηση, την καταγραφή και την αξιοποίηση του ακαδημαϊκού και δημόσιου διαλόγου πρόσθεσε ότι η μεταποίηση αποτελεί έναν από τους πιο δυναμικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Υπογράμμισε ότι ουσιώδης παράγοντας για την ανάπτυξη των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και των αγροτικών επιχειρήσεων είναι η καινοτομία και σημείωσε ότι στην αντιμετώπιση των διαρθρωτικών προβλημάτων της γεωργίας, στα οποία η Ε.Ε. δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα, μπορούν να συνδράμουν καθοριστικά η διάδοση καινοτόμων δράσεων και η διάχυση της έρευνας και ανάπτυξης στον αγροδιατροφικό τομέα. Ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς ανέφερε ότι η Τράπεζα αποτελεί τον καταλύτη στη λειτουργία της αλυσίδας εμπορίας και ανέλυσε τις δυνατότητες χρηματοδότησης των αγροτικών προϊόντων ποιότητας. Στο πλαίσιο αυτό αναφέρθηκε στην ευρεία γκάμα προϊόντων που προσφέρεται από την Τράπεζα Πειραιώς στον αγροδιατροφικό τομέα, με αιχμή του δόρατος το πλέον καινοτόμο χρηματοδοτικό προϊόν, το Πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας. Κατέγραψε τα ποσοτικά και ποιοτικά οφέλη που προκύπτουν από το εν λόγω πρόγραμμα της Τράπεζας Πειραιώς τόσο για τους παραγωγούς όσο και για τις επιχειρήσεις, δημιουργώντας σημαντική προστιθέμενη αξία σε όλους τους κρίκους της αλυσίδας. Τα οφέλη του είναι προφανή και για το σύνολο της αγροτικής οικονομίας. Αναφέρθηκε, επίσης, στις σημαντικές πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η Τράπεζα και στη συμμετοχή της σε ένα ευρύ πλαίσιο δράσεων και επενδυτικών προγραμμάτων χρηματοδότησης, με σημαντικότερο απ αυτά το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας. Τέλος, ανέφερε πως η Τράπεζα Πειραιώς επιδιώκει να προσφέρει τις καλύτερες υπηρεσίες και τα πιο καινοτόμα προϊόντα τραπεζικής. Δεσμεύεται, ταυτόχρονα, να προσφέρει τις απαραίτητες συνθήκες για να ευδοκιμήσουν όλοι οι παράγοντες ανάπτυξης και παράλληλα να σφυρηλατήσει ισχυρότερους δεσμούς μεταξύ όλων των κρίκων της αλυσίδας του αγροδιατροφικού τομέα.

27 Μάρτιος 2015 η ν η τ υ ι ι υ 29 Εναλλακτικές μορφές διακίνησης προϊόντων Από το αγρόκτημα στον καταναλωτή ρέσκο παστεριωμένο γάλα φτάνει στους καταναλωτές μέσω αυτόματων μηχανημάτων πώλησης. Συγκεντρώνεται, επεξεργάζεται και πωλείται από συνεργατικές μορφές κτηνοτρόφων. Μεμονωμένοι παραγωγοί ή ομάδες παραγωγών καλλιεργούν και πωλούν κηπευτικά απευθείας σε καταναλωτές-μέλη, οι οποίοι δεσμεύονται να αγοράζουν από αυτούς για έναν ολόκληρο χρόνο. Έχουν προπληρώσει την ετήσια αξία των κηπευτικών και έχουν δεχτεί να παραλαμβάνουν εβδομαδιαία καλάθια με ποικιλία εποχιακών, ελληνικών, πιστοποιημένων φρέσκων φρούτων και λαχανικών. Κάνοντας ένα βήμα πιο μπροστά, παραγωγοί οργανώνονται και δημιουργούν αγορές παραγωγών στις οποίες ανταμώνουν με τους καταναλωτές, συνομιλούν, ανταλλάσσουν πληροφορίες και διαθέτουν τοπικά τα προϊόντα τους. Αγροκτήματα ανοίγουν τις πόρτες τους και δέχονται τους καταναλωτές στις εγκαταστάσεις τους. Τους δίνουν την ευκαιρία να περπατήσουν ανάμεσα στις καλλιέργειές τους, να γνωρίσουν τον τρόπο που εκτρέφουν τα ζώα τους, να επιλέξουν οι ίδιοι τα λαχανικά και τα φρούτα που θέλουν και να επιστρέψουν στην πόλη με γεμάτες τσάντες και καρδιές, δαπανώντας λιγότερα χρήματα. Όλες οι παραπάνω δράσεις, όταν είναι θεσμοθετημένες και ακολουθούν ορθές πρακτικές, μπορούν να επιδράσουν θετικά σε όλους τους εμπλεκόμενους σε αυτή την αλυσίδα. Οι τοπικές δράσεις και οι λεγόμενες «βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού» καταγράφουν ποσοτικό και ποιοτικό αποτύπωμα στους παραγωγούς, στους καταναλωτές, στις αγροτικές περιοχές, στην εθνική μας οικονομία. ΓΡΑΦΕΙ Ο Νίκος Δεδούσης Στέλεχος της Ανάπτυξης Εργασιών Αγροτικού Τομέα της Τράπεζας Πειραιώς Ο περιορισμός των ενδιάμεσων και η προτίμηση σε τοπικά τρόφιμα αποτελούν ανάγκη των καταναλωτών και καταγράφονται πλέον με έντονο τρόπο Τι είναι όμως η βραχεία αλυσίδα εφοδιασμού; Είναι η ελαχιστοποίηση του αριθμού των ενδιάμεσων φορέων/μεσαζόντων -ιδανικά η ύπαρξη κανενόςκατά την εμπορία τοπικών αγροτικών προϊόντων. Οι μορφές βραχέων αλυσίδων που εφαρμόζονται στο εξωτερικό αφορούν άμεσες πωλήσεις και έμμεσες. Ως άμεσες μορφές καταγράφονται οι τοπικές αγορές, οι αγορές παραγωγών, η κοινοτικά υποστηριζόμενη γεωργία, η πώληση στο αγρόκτημα, ο αγροτουρισμός, η πώληση μέσω διαδικτύου. Αντίστοιχα, ως έμμεσες αναφέρονται οι πωλήσεις σε εστιατόρια, catering, οι αυτόματοι πωλητές, οι πωλήσεις μέσω ομάδων παραγωγών ή/και μέσω ομάδων καταναλωτών. Οι παραγωγοί και οι καταναλωτές επιδιώκουν τη συνεργασία και την οικοδόμηση στενών κοινωνικών και γεωγραφικών σχέσεων. Από τις σχέσεις αυτές, οι παραγωγοί παίρνουν πληροφορίες για το προϊόν τους και μαθαίνουν να κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους, ενώ ταυτόχρονα βελτιώνεται το εισόδημά τους. Οι καταναλωτές αποκτούν πρόσβαση σε φρέσκα τοπικά προϊόντα, λαμβάνοντας πληροφορίες για τον τρόπο παραγωγής και για τους τρόπους χρήσης τους, ενώ ταυτόχρονα επιτυγχάνουν καλύτερες τιμές. Η καινοτομία σε αυτές τις μεθόδους πώλησης, η οποία κινητοποιεί και ανοίγει καινούργιους δρόμους, εστιάζεται στις κοινές αξίες που μοιράζονται παραγωγοί και καταναλωτές, στις σχέσεις δέσμευσης, αλληλοσεβασμού και εμπιστοσύνης που σφυρηλατούνται μέσω τέτοιων δράσεων. Ο περιορισμός των ενδιάμεσων και η προτίμηση σε τοπικά τρόφιμα αποτελεί ανάγκη των καταναλωτών και καταγράφεται πλέον με έντονο τρόπο. Οι Ευρω- παίοι καταναλωτές προτιμούν τα τοπικά τρόφιμα. Το 89% των ερωτηθέντων σε έρευνα του Ευρωβαρόμετρου συμφωνεί πως υπάρχουν οφέλη από την αγορά αγροτικών προϊόντων που προέρχονται από αγροκτήματα που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή τους. Χαρακτηριστικά, επίσης, αναφέρεται πως οι Έλληνες καταναλωτές σε ποσοστό 90% καταγράφουν την προέλευση ως βασική τους προτεραιότητα όταν αγοράζουν τρόφιμα. Η υποστήριξη των μικρών αλυσίδων εφοδιασμού και ο περιορισμός των ενδιάμεσων αποτελεί προτεραιότητα για την Ε.Ε. και τα θεσμικά της όργανα και αποτυπώνει τις απαιτήσεις των πολιτών της. Στο πλαίσιο αυτό, έχουν ενταχθεί στον δεύτερο πυλώνα της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής μια σειρά από μέτρα που στόχο έχουν την ενίσχυση των βραχέων αλυσίδων εφοδιασμού. Ειδικότερα, προβλέπονται ενισχύσεις για την οριζόντια και κάθετη συνεργασία για βραχείες αλυσίδες και τοπικές αγορές και δραστηριότητες προώθησης. Παράλληλα, οι παραγωγοί μπορούν να εκπαιδεύονται σε θέματα τοπικής μεταποίησης και εμπορίας, καθώς και να λαμβάνουν συμβουλές για τους τρόπους ανάπτυξης βραχέων αλυσίδων εφοδιασμού. Επιπροσθέτως, οι παραγωγοί μπορούν να εντάσσονται σε συστήματα ποιότητας γεωργικών προϊόντων και τροφίμων (ΠΟΠ, ΠΓΕ, βιολογική γεωργία), ώστε να αυξήσουν την προστιθέμενη αξία των προϊόντων τους και να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί. Προσφέρονται, τέλος, ενισχύσεις στους παραγωγούς για τη σύσταση ομάδων ή οργανώσεων παραγωγών, με σκοπό να αντιμετωπίσουν από κοινού τις προκλήσεις της αγοράς, να ενισχύσουν τη διαπραγματευτική τους δύναμη και τις δυνατότητες εμπορίας. Οι επιπτώσεις των δυσμενών οικονομικών συνθηκών στο διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών είναι προφανείς. Ταυτόχρονα, οι πολίτες επαναπροσδιορίζουν τη σχέση τους με τη φύση και τα τρόφιμα, αναζητώντας προϊόντα που συνοδεύονται από εμπειρίες ή βιώματα. Οι συνθήκες αυτές καθιστούν την οργάνωση της εφοδιαστικής αλυσίδας τροφίμων αναγκαία περισσότερο από ποτέ. Οι βραχείες αλυσίδες, οι τοπικές αγορές, η αύξηση της προστιθέμενης αξίας των αγροτικών προϊόντων και η συμβολαιακή γεωργία αποτελούν βασικά συστατικά στοιχεία της σύγχρονης αγροτικής ανάπτυξης.

28 30 GREECE Μάρτιος 2015 Μαστίχα Μοναδικά «δάκρυα» από τη Χίο ίναι ένα μοναδικό αγροτικό προϊόν, ταυτόσημο με την Ελλάδα, που παράγεται μονάχα στη δική της γη. Η μαστίχα, «γέννημα» της Χίου, αποτελεί την καλύτερη «πρέσβειρα» του νησιού στο εξωτερικό, έχοντας παρουσία σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου, από την Ευρώπη και την Αμερική, μέχρι την Αφρική, την Ασία και την Αυστραλία. Παράγεται στο νότιο τμήμα της Χίου, στους οικισμούς που έχουν πάρει το όνομά τους από το προϊόν, τα λεγόμενα Μαστιχοχώρια. Το εντυπωσιακό είναι ότι, παρά τις πολλές προσπάθειες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, δεν υπήρξε επιτυχής ανάπτυξη της καλλιέργειας αυτής σε άλλο μέρος της Ελλάδας, ακόμη και στις γειτονικές ακτές της Τουρκίας, αλλά και σε γειτονικά νησιά, όπως είναι η Αμοργός, η Λέσβος, η Ρόδος. Ακόμη και στη Χίο η καλλιέργεια αυτή γίνεται μόνο στο νότιο τμήμα του νησιού -όπως αναφέρει ο γεωπόνος Κάσσανδρος Γάτσιος, το οποίο διακρίνεται για το ξηρό και θερμό του κλίμα και τα ιδιαίτερα εδαφολογικά και κλιματικά χαρακτηριστικά του, που ευνοούν την καλλιέργειά της. Οι καλλιέργειες της μαστίχας της Χίου βρίσκονται σε μικρές κοιλάδες γύρω από τα Μαστιχοχώρια. Η συνολική έκταση που καταλαμβάνει η καλλιέργεια αυτή είναι περίπου στρέμματα και αποτελεί το 12% της καλλιεργήσιμης έκτασης της Χίου. Από το 1997, έχει χαρακτηρισθεί προϊόν Προστατευόμενης Oνομασίας Προέλευσης και έχει καταχωρηθεί στον σχετικό κοινοτικό κατάλογο των προϊόντων ΠOΠ. H Ένωση Mαστιχοπαραγωγών Xίου επιδιώκει διαρκώς να επεκτείνει τις εξαγωγές της μαστίχας και σε νέες αγορές, μέσω της δημιουργίας νέων προϊόντων με βάση τη μαστίχα. Η ένωση αυτή έχει μέλη και 20 πρωτοβάθμιους συνεταιρισμούς. Η κύρια δραστηριότητα της ένωσης είναι η συλλογή, η επεξεργασία, η τυποποίηση και η εμπορία των προϊόντων της μαστίχας. Τα βασικά προϊόντα της μαστίχας της Χίου είναι: Τσίκλα Παράγεται από τη φυσική ρητίνη, ζάχαρη και μαλακτικές ουσίες. ΜασΤίΧέλαίο Παράγεται μετά την απόσταξη της μαστίχας. Χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική. ΜοσΧολίβανο Παράγεται από μαστίχα, κολοφώνιο μαστίχας, φυσικά αρώματα και διογκωτικά υλικά. κολοφώνίο Είναι αυτό που μένει μετά την απόσταξη και την απομάκρυνση του αιθέριου ελαίου. σκονη ΜασΤίΧασ Χρησιμοποιείται σαν διατροφικό συμπλήρωμα. ΜασΤίΧονέρο Αποστάζεται μαζί με το αιθέριο έλαιο, είναι αρωματικό νερό με ευεργετικές ιδιότητες στην υγεία. Υπάρχει μεγάλη ζήτηση για τα προϊόντα της μαστίχας, επειδή πρόκειται για προϊόν μοναδικό σε παγκόσμιο επίπεδο, αν και τα τελευταία χρόνια δέχεται μεγάλο ανταγωνισμό από υποκατάστατα της μαστίχας. Πάντως, το 60% της ποσότητας που παράγεται σήμερα ετησίως στη Χίο εξάγεται, με τις χώρες στις οποίες οδεύει η μαστίχα να βρίσκονται στην Ευρώπη, την Αμερική, την Αφρική, την Αυστραλία, την Ασία. Συνολικά η εξαγόμενη ποσότητα ανάλογα το έτος κυμαίνεται σε τόνους. Αντιμετώπιση πυρκαγιών 2012 Προ δύο βέβαια ετών, η παραγωγή μαστίχας στη Χίο υπέστη πλήγμα λόγω πυρκαγιάς που είχε προκαλέσει ζημίες στις καλλιέργειες, με την Τράπεζα Πειραιώς να συμμετέχει ενεργά στην προσπάθεια ανασυγκρότησης της τοπικής οικονομίας της Χίου, παρατείνοντας για έναν χρόνο τις πληρωμές όλων των τοκοχρεωλυτικών δόσεων που οφείλονταν από την Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου και τους μαστιχοπαραγωγούς στην Τράπεζα Πειραιώς. Παράλληλα, δε, το Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Πειραιώς ανέλαβε τη δημιουργία Μουσείου Μαστίχας, ενός σημαντικού αναπτυξιακού πυλώνα για τη Χίο, που στόχο έχει να αποτυπώσει την τεχνική της παραδοσιακής καλλιέρ-

29 Μάρτιος 2015 GREECE 31 Χρήσεις και προϊόντα Το 60% της ποσότητας που παράγεται σήμερα ετησίως στη Χίο εξάγεται, στην Ευρώπη, την Αμερική, την Αφρική, την Αυστραλία, την Ασία. Η εξαγόμενη ποσότητα κυμαίνεται σε τόνους α κυριότερα προϊόντα που προέρχονται από το μαστιχόδεντρο είναι η μαστίχα, το έλαιο της μαστίχας και η τσίκλα Elma. Παράγονται από την Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου και είναι προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Η βιομηχανική αξιοποίησή της άρχισε το 1957, όταν δημιουργήθηκε το πρώτο εργοστάσιο τσίκλας. Από το 1957 μέχρι και σήμερα έχουν επεκταθεί στην παραγωγή πολλών προϊόντων με βάση τη μαστίχα. Τα προϊόντα αυτά είναι είτε φαρμακευτικά ή χρησιμοποιούνται στην παραγωγή πολλών καλλυντικών, αλλά και στη διαιτητική και διατροφική αλυσίδα. Από κρέμα προσώπου έως λικέρ Στην ιατροφαρμακευτική, χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του έλκους του στομάχου και της δυσπεψίας. Θεωρείται επίσης ότι έχει ευεργετικές ιδιότητες και σε πολλές σοβαρές ασθένειες (καρκίνος, κίρρωση ήπατος κ.λπ.). Στην ιατρική και ειδικά στη χειρουργική, χρησιμοποιείται στην κατασκευή ραμμάτων που αφομοιώνονται εύκολα από τον οργανισμό. Στην οδοντιατρική, επίσης, αποτελεί τη βάση στην παρασκευή οδοντοπαστών, αλλά και στα υλικά που χρησιμοποιούνται στα σφραγίσματα των οδόντων. Σαν βάση στην παραγωγή πολλών καλλυντικών, όπως είναι κρέμες προσώπου, βερνίκια νυχιών, σαμπουάν, σαπούνια κ.λπ. Στην υφαντουργία χρησιμοποιείται στη σταθεροποίηση των χρωμάτων και στο κολλάρισμα των μεταξωτών. Στη ζαχαροπλαστική, σε πολλά γλυκά, ζαχαρωτά, λουκούμια κ.λπ. Στην αρωματοποιία. Στη μαγειρική σαν μπαχαρικό βελτιωτικό της γεύσης, σε συνταγές με κρέας, στο τυρί κ.λπ. Στην ποτοποιία για την παρασκευή λικέρ, ούζου, απεριτίφ κ.λπ. γειας, να παρουσιάσει την ιστορία του προϊόντος, την εξέλιξη της προβιομηχανικής και βιομηχανικής τεχνολογίας για την παραγωγή, εκμετάλλευση και διάθεση της μαστίχας και να αναδείξει τις ποικίλες χρήσεις της. Η καλλιέργεια, η συλλογή και η επεξεργασία της μαστίχας είναι εργασίες που καλύπτουν όλες τις εποχές του χρόνου. Οι βασικές εργασίες -σύμφωνα με τον Κάσσανδρο Γάτσιο - είναι: Τον χειμώνα γίνεται το κλάδεμα των φυτών, αργότερα την άνοιξη (Μάρτιο με Απρίλιο) το σκάλισμα για την καταστροφή των ζιζανίων. Το καλοκαίρι γίνεται η συλλογή της μαστίχας, που ξεκινά με την προετοιμασία του εδάφους τον Ιούνιο. Αυτή περιλαμβάνει τον επιμελημένο καθαρισμό του εδάφους γύρω και κάτω από τα δέντρα και τη διασπορά ασπροχώματος, ώστε να γίνεται δυνατή η συλλογή της μαστίχας που στάζει από τα δέντρα. Τον Ιούλιο αρχίζει η χάραξη των δέντρων και επαναλαμβάνεται μερικές φορές μέχρι τα τέλη Αυγούστου. Τη χάραξη οι παραγωγοί την ονομάζουν κέντημα. Με τη χάραξη αρχίζει να στάζει η μαστίχα για μια διάρκεια 2,5 μηνών. Η μαστίχα στάζει στο έδαφος όπου μέσα σε 15 ημέρες στερεοποιείται και συλλέγεται. Σε κάθε δέντρο γίνονται χαράξεις σε όλη την καλλιεργητική περίοδο. Η Τράπεζα Πειραιώς συμμετέχει ενεργά στην προσπάθεια ανασυγκρότησης της τοπικής οικονομίας της Χίου Γίνονται κάθετες και οριζόντιες χαράξεις. Η πρώτη συλλογή αρχίζει το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου, αφού έχουν γίνει 8-10 χαράξεις στο δέντρο, με ένα ειδικό εργαλείο, το «τιμητήρι», από το έδαφος ή και από τους βλαστούς των φυτών. Η μαστίχα που συγκομίζεται τοποθετείται σε δροσερούς χώρους. Μετά συνεχίζεται η ίδια διαδικασία μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου. Αφού ολοκληρωθεί η συλλογή της μαστίχας, γίνεται ο καθαρισμός της από τα διάφορα ξένα σώματα (φύλλα, χώμα κ.λπ.) και το πλύσιμό της με σαπουνάδα. Μετά απλώνεται σε ξηρό και καλά αεριζόμενο μέρος, προκειμένου να στεγνώσει καλά.

30 32 GREENING 1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗ GAIA EΠΙΧΕΙΡΕΙΝ Α.Ε. Για ένα βιώσιμο και ανταγωνιστικό σύστημα γεωργίας και διατροφικών προϊόντων Ηανάπτυξη της ελληνικής γεωργίας με βασικό πυρήνα την οργάνωση των αγροτών σε βιώσιμες οργανώσεις παραγωγών και η συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων στην αγροτική οικονομία αποτέλεσαν τους κύριους άξονες του 1ου Πανελληνίου Συνεδρίου που διοργανώθηκε από τη GAIA EΠΙΧΕΙΡΕΙΝ Α.Ε. Στο Κέντρο Βιώσιμης Επιχειρηματικότητας Εξέλιξη στο Καστρί, στις 26 και 27 Νοεμβρίου 2014, 27 καταξιωμένοι ομιλητές από διαφορετικούς κλάδους της αγροτικής οικονομίας έδωσαν σαφές στίγμα για το μέλλον του αγροτικού τομέα. Πάνω από 600 σύνεδροι από οργανώσεις παραγωγών, από στελέχη της βιομηχανίας τροφίμων, εκπρόσωποι συνεταιρισμών από όλη την Ελλάδα, καθώς και εκπρόσωποι του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ), της περιφερειακής αυτοδιοίκησης και της πανεπιστημιακής και ερευνητικής κοινότητας επισκέφτηκαν το συνεδριακό κέντρο και έθεσαν τις βάσεις της νέας ελληνικής αγροτικής πραγματικότητας. Ο κ. Κανέλλης, πρόεδρος της GAIA ΕΠΙ- ΧΕΙΡΕΙΝ Α.Ε. και της Αμερικανικής Σχολής Θεσσαλονίκης, καλωσόρισε το κοινό αναδεικνύοντας τη σημαντική συμβολή της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ στη χάραξη και στην ορθή επιλογή μιας ολοκληρωμένης τεχνικοοικονομικής παρέμβασης στο ελληνικό αγροτικό επιχειρείν. Ο κ. Καραμίχας, πρόεδρος της ΠΑΣΕΓΕΣ, επεσήμανε ότι δεν περισσεύει κανείς και ότι η ΚΑΠ πρέπει να συμπληρώνει την εθνική αγροτική πολιτική, και όχι το αντίθετο. Παράλληλα ο κ. Πίττας, εκπροσωπώντας τον ΣΕΒΤ, τόνισε ότι η ποιότητα των ελληνικών προϊόντων αποτελεί κύριο παράγοντα για την επιτυχία και την ενίσχυση των εθνικών εξαγωγών. Ο κ. Αντωνιάδης, αντιπρόεδρος GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ Α.Ε. και αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς Ο κ. Αντωνιάδης τόνισε ότι ο αγροτοδιατροφικός τομέας αποτελεί την ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας, συμβάλλοντας στο εθνικό ΑΕΠ Ο κ. Κουφουδάκης, διευθύνων σύμβουλος της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ Ο κ. Πίττας εκπρόσωπος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων Από το ΥπΑΑΤ, οι εκπρόσωποι συστρατεύθησαν στην άποψη ότι μια εθνική αναπτυξιακή πολιτική για τη γεωργία είναι αναγκαία, παρ όλο που οι καρποί της θα φανούν σε μερικά χρόνια. Ανέφεραν, δε, ότι αν κερδηθεί το «στοίχημα» της ανάπτυξης στην αγροτική παραγωγή, τότε θα έχει κερδηθεί Ο Pekka Pesonen, γενικός γραμματέας της Copa-Cogeca Ο κ. Καραμίχας, πρόεδρος της ΠΑΣΕΓΕΣ Ο κ. Χανιωτάκης, διευθυντής Ανάπτυξης Εργασιών Αγροτικού Τομέα Τράπεζας Πειραιώς το μισό «στοίχημα» της ανάπτυξης της χώρας. Επισημάνθηκε ότι μέσω των κοινοτικών στρεμματικών ενισχύσεων (νέα ΚΑΠ) μέχρι το 2020 θα διατεθούν στους Έλληνες παραγωγούς 2 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου αναδείχθηκε η συμβολή των ψηφιακών υπη-

31 Μάρτιος 2015 πρασινη αναπτυξη 33 Ο Παναγιώτης Κανέλλης, Πρόεδρος της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ Α.Ε. Μεγάλη προσέλευση στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την Ανάπτυξη της Ελληνικής Γεωργίας Η κ. Σιδηροπούλου, γενική γραμματέας CΕJA- Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Νέων Αγροτών ρεσιών που παρέχει η GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ Α.Ε. στην αναβάθμιση της ελληνικής αγροτικής παραγωγής. Μέσα από τη σύμπραξη του παραγωγικού κλάδου, του χρηματοπιστωτικού και του τεχνολογικού τομέα θα τεθούν οι προϋποθέσεις για μια δυναμική και ποιοτική γεωργία. Απευθυνόμενος ο κ. Κουφουδάκης, δι- Ο γενικός γραμματέας της Copa-Cogeca κ. Pesonen τόνισε μεταξύ άλλων ότι η Ευρώπη πρέπει να ενισχύσει ιδιαίτερα τους νέους αγρότες ευθύνων σύμβουλος της GAIA ΕΠΙΧΕΙ- ΡΕΙΝ Α.Ε., στον αγροτικό κόσμο που είχε κατακλύσει το συνεδριακό κέντρο, τους προσκάλεσε να ενταχθούν στη δυναμικά αναπτυσσόμενη «οικογένεια» της εταιρείας. Παράλληλα, με άξονα την προσωποποιημένη εξυπηρέτηση του αγρότη, υπογράμμισε τις αξίες της GAIA ΕΠΙ- ΧΕΙΡΕΙΝ Α.Ε. που βασίζονται στο τρίπτυχο Παραγωγή Έρευνα Καινοτομία, τονίζοντας τη σημασία της προστιθέμενης αξίας στο αγροτικό προϊόν. Τέλος, υπογράμμισε την αναγκαιότητα σύστασης εθνικού συστήματος παροχής γεωργικών συμβουλών το οποίο θα συμβάλλει στην επανεκκίνηση του αγροτικού τομέα. Ο κ. Κορμέντζας, επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου και πρόεδρος της επιτροπής Στρατηγικού Σχεδιασμού της εταιρείας, ανέλυσε τις μεγάλες χρηματοδοτικές ευκαιρίες, που ανέρχονται σε 200 εκατ. ευρώ και αφορούν τις επιχειρηματικές ομάδες της ευρωπαϊκής αγροτικής σύμπραξης καινοτομίας. Αφού τονίστηκε η συμβολή της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ Α.Ε. στη μείωση της ανεργίας που σαρώνει την ελληνική ύπαιθρο, έγινε ενημέρωση όλων των εμπλεκομένων φορέων για τις νέες προοπτικές που δίνει η νέα ΚΑΠ και τις προκλήσεις που δημιουργούν τα ευρωπαϊκά προγράμματα για την ελληνική γεωργία. Ειδικότερα, ο κ. Pesonen, γενικός γραμματέας της Copa-Cogeca, έδωσε το στίγμα των ευρωπαϊκών εξελίξεων, τονίζοντας ότι η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες, ώστε μέσω επενδυτικών προγραμμάτων να επιταχυνθούν η έρευνα και η καινοτομία, να εντατικοποιηθεί η επιμόρφωση των αγροτών και να ενισχυθούν ιδιαίτερα οι νέοι αγρότες. Επιπλέον, τόνισε ότι οι αθέμιτες και καταχρηστικές πρακτικές στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων πρέπει να αντιμετωπιστούν. Η κ. Σιδηροπούλου, γενική γραμματέας CΕJA-Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Νέων Αγροτών, ανέφερε ότι στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας στις 15 Δεκεμβρίου στις Βρυξέλλες συζητήθηκε η δυνατότητα σύστασης Ταμείου, μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, το οποίο θα λειτουργήσει ως εγγυητικός μηχανισμός για τη λήψη δανείων από τους νέους αγρότες, θέτοντας έτσι τις βάσεις για την εξεύρεση λύσεων στο πρόβλημα χρηματοδότησης των καινοτόμων ιδεών που έχουν οι προαναφερθέντες. Ακόμα, στο πλαίσιο της εύρεσης χρηματοδοτικών εργαλείων μέσω του ιδιωτικού τομέα, σημαντική ήταν η παρουσίαση του κ. Αντωνιάδη, αντιπροέδρου της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ Α.Ε. και Αναπληρωτή Διευθύνοντος Συμβούλου της Τράπεζας Πειραιώς, ο οποίος τόνισε ότι ο αγροτοδιατροφικός τομέας αποτελεί την ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας, συμβάλλοντας στο εθνικό ΑΕΠ. Η Τράπεζα Πειραιώς έχοντας πίστη στον ελληνικό αγροτικό κλάδο και στις στρατηγικές συνέργειες που μπορούν να οδηγήσουν σε επιτυχημένες πρακτικές, δημιούργησε το Πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας. Μέχρι σήμερα, έχουν ολοκληρωθεί 90 συνεργασίες με αγροτικές επιχειρήσεις και παραγωγοί έχουν χρηματοδοτηθεί με 440 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, ο κ. Χανιωτάκης, διευθυντής Ανάπτυξης Εργασιών Αγροτικού Τομέα της Τράπεζας Πειραιώς, παρουσίασε το «σχήμα» του Προγράμματος της Συμβολαιακής Γεωργίας, αναδεικνύοντας τα οφέλη τόσο για τον παραγωγό όσο και για την επιχείρηση. Η κ. Παπαδημητρίου, γενική διευθύντρια του ΣΕΒΤ, τόνισε ότι η ανάπτυξη της ελληνικής βιομηχανίας τροφίμων στοχεύει στην ποιότητα, στην τυποποίηση και στην ανάδειξη νέων κατευθύνσεων σε τρόφιμα, που θα στηρίζουν την ελληνική διατροφή, αλλά και θα στοχεύουν στην ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Η ελληνική παραγωγή θα πρέπει να στηρίζεται κυρίως σε εγχώριες πρώτες ύλες, πράγμα που σημαίνει ισχυρότερη σύνδεση της ελληνικής γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής με τον αντίστοιχο κλάδο μεταποίησης. Η ελληνικότητα των πρώτων υλών αναδείχτηκε και από τους εκπροσώπους των βιομηχανιών τροφίμων στην απογευματινή συνεδρία της πρώτης ημέρας, δίνοντας έμφαση στο συγκριτικό πλεονέκτημα και τη δυναμική που έχει η ελληνική αγροτική παραγωγή. Τέλος, ιδιαίτερη μνεία έγινε για τους τρόπους βελτίωσης της αγροτικής παραγωγής και ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας των μικρομεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων. Χαρακτηριστικά, ο κ. Γιαννακάκης, πρόεδρος της Κοινοπραξίας Οργανώσεων Παραγωγών του Νομού Ημαθίας, ανέπτυξε τη δική τους πετυχημένη επιχειρηματική δράση. Το δίκτυο της Venus Growers κατάφερε, έχοντας ως όπλο τη σύμπνοια και τη συνεννόηση των μελών του, να ανοίξει τα φτερά του σε νέες αγορές, ισοσκελίζοντας έτσι τις όποιες απώλειες θα είχε από το ρωσικό εμπάργκο. Σύντομα, όπως ανακοίνωσε ο κ. Γιαννακάκης, θα δούμε τα ροδάκινα της Ημαθίας στη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κουβέιτ.

32 34 Μάρτιος πρασινη αναπτυξη 2015 Αγροτουρισμός Η ανταγωνιστικότητα περνά μέσα από την πιστοποίηση Οαγροτουρισμός είναι μια μορφή ήπιου τουρισμού, σύμφωνα με την οποία οι επισκέπτες μένουν σε αγροκτήματα ή τους δίνεται η δυνατότητα να συμμετέχουν σε αγροτικές εργασίες. Ειδικότερα, «αγροτουρισμός» είναι η ειδική μορφή τουρισμού που συνδέεται με την αγροτική παραγωγή και δραστηριότητα, το πολιτιστικό περιβάλλον των αγροτικών περιοχών, την προστασία, ερμηνεία και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος, τις αγροτικές ασχολίες, τα τοπικά προϊόντα, την παραδοσιακή κουζίνα και την τοπική γαστρονομία. Επιπλέον, μπορεί να περιλαμβάνει υπηρεσίες εκπαίδευσης, φιλοξενίας, εστίασης σε χώρους ενοποιημένους ή μη με αγροτικές εγκαταστάσεις. Στην Ελλάδα πρόσφατα ( ) ψηφίστηκε θεσμικό πλαίσιο για τον αγροτουρισμό, με παράλληλη αναφορά και για τον τουρισμό υπαίθρου. Το κλίμα, το τοπίο, οι ιδιαιτερότητες της Ελλάδας αλλά και η βιοποικιλότητα των φυσικών και αγροτικών οικοσυστημάτων συμβάλλουν στη δημιουργία ενός δυναμικού πυρήνα οικοαγροτουριστικού πλαισίου δραστηριοτήτων και επενδύσεων. Εξάλλου, ο νόμος θεσπίζει Ειδικό Σήμα Αγροτουρισμού, το οποίο πιστοποιεί ότι μία επιχείρηση πληροί τις ειδικές προϋποθέσεις του θεσμικού πλαισίου και θα προσφέρει ένα ελάχιστο προδιαγεγραμμένο επίπεδο υπηρεσιών. Η πιστοποίηση θα προσδώσει ανταγωνιστικότητα, αναγνωρισιμότητα και θα συμβάλει στη δημιουργία ενός πρότυπου μοντέλου ανάπτυξης της αγροτικής οικονομίας, στηριζόμενο στην επιχειρηματικότητα και στη βιωσιμότητα των αγροτουριστικών επιχειρήσεων με φιλοπεριβαλλοντικές προτεραιότητες. Αγροτουρισμός στην Ελλάδα: προκλήσεις και προοπτικές Η Ελλάδα αποτελεί ένα ανεκμετάλλευ- ΓΡΑΦΕΙ Η Χαρίκλεια Μινώτου δρ Αειφορικής Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών το κεφάλαιο σε ό,τι αφορά την τουριστική ανάπτυξη στην ύπαιθρο. Οι σύγχρονες τάσεις οδηγούν σε νέα μοντέλα ανάπτυξης, με προτεραιότητες την ανθρώπινη διάσταση, την απόκτηση βιωματικών εμπειριών, την προστασία, διατήρηση και διαχείριση της βιοποικιλότητας και της φύσης. Η ποιότητα και η ταυτότητα υπηρεσιών, η ανθρώπινη επικοινωνία και η φυγή από το καθημερινό μοντέλο διαβίωσης συντελούν στη δημιουργία ενός διαφοροποιημένου προτύπου τουρισμού. Η εναλλακτική ανάπτυξη της υπαίθρου, βασιζόμενη σε έναν στρατηγικό σχεδιασμό, μπορεί να προσφέρει πυρήνες ξεκούρασης και ανάδειξης της μοναδικής ταυτότη- τας των αγροτικών περιοχών και των περιοχών με ιδιαίτερη περιβαλλοντική αξία. Ο αγροτουρισμός και ο οικοτουρισμός μπορούν δυναμικά να επαναπροσδιορίσουν την τουριστική ταυτότητα της Ελλάδας και την εικόνα του κάθε τόπου (Place Image) και να προσφέρουν δυνατότητες ερμηνείας και ανάδειξης της αγροτικής και περιβαλλοντικής αξίας της ενώ ταυτόχρονα αποτελεί ευκαιρία για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Ειδικότερα ο αγροτουρισμός, ο οποίος αποσκοπεί στην οικονομική και κοινωνική αναβάθμιση των αγροτικών περιοχών και γενικότερα της υπαίθρου, δίνει την ευκαιρία δημιουργίας βιώσιμων επιχειρήσεων. Η εκπαίδευση, η δικτύωση, η εφαρμογή νέων τεχνολογιών και καινοτομιών και φυσικά η υιοθέτηση φιλοπεριβαλλοντικών προσεγγίσεων μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στη δημιουργία ενός δυναμικού αγροτουριστικού πυρήνα στην Ελλάδα, ο οποίος θα δραστηριοποιηθεί με όραμα μια σύγχρονη περιβαλλοντικά και επιχειρηματικά βιώσιμη ανάπτυξη. Φορείς/επιχειρήσεις/ιδιώτες που μπορούν να ασχοληθούν με τον αγροτουρισμό Παραδοσιακά καταλύματα και κάθε τύπος καταλυμάτων που μπορεί να ενταχθεί στον αγροτουρισμό βάσει του θεσμικού πλαισίου Παραδοσιακά εστιατόρια και καφενεία Παραγωγοί αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων Έμποροι τοπικών προϊόντων Επιχειρήσεις δραστηριοτήτων φύσης Μουσεία και κέντρα ενημέρωσης Σύλλογοι (πολιτιστικοί, ορειβατικοί κ.ά.) Συνεταιρισμοί (γυναικείοι, αγροτικοί, ομάδες παραγωγών κ.ά.) Τοπική Αυτοδιοίκηση Σχολεία / εκπαιδευτικά ιδρύματα Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Πιθανά χρηματοδοτικά προγράμματα Πρόγραμμα Leader Περιφερειακά Προγράμματα ΕΣΠΑ Ενισχύσεις μέσω αναπτυξιακού νόμου Προγράμματα ΕΤΓΑΑ Προγράμματα Νέων Αγροτών Χρηματοδοτήσεις ΕΤΕΑΝ (Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης),

33 Μάρτιος 2015 πρασινη αναπτυξη 35 Διάκριση για τα πράσινα προϊόντα και υπηρεσίες της Τράπεζας Πειραιώς Ο στόχος της δέσμης των πράσινων προϊόντων της Τράπεζας Πειραιώς είναι να καλύψει όλο το φάσμα της πράσινης επιχειρηματικότητας Πρώτο βραβείο στην κατηγορία «Βραβείο Προϊόντος» (Product Award for sustainable development) των Ευρωπαϊκών Βραβείων Επιχειρήσεων για το Περιβάλλον , στην Ελλάδα, απονεμήθηκε στην Τράπεζα Πειραιώς για τα Πράσινα Προϊόντα και τις Πράσινες Υπηρεσίες της. Η βράβευση πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου 2014 στο Ίδρυμα Ευγενίδου, στο πλαίσιο της 5ης τελετής απονομής των «Ευρωπαϊκών Βραβείων Επιχειρήσεων για το Περιβάλλον European Business Awards for the Environment», παρουσία του πρώην υπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Μανιάτη. Ο στόχος αυτής της δέσμης των πράσινων προϊόντων είναι να καλύψει όλο το φάσμα της πράσινης επιχειρηματικότητας, δηλαδή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της εξοικονόμησης ενέργειας, της εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων και νερού, της πράσινης χημείας, των πράσινων μεταφορών, της βιολογικής γεωργίας και του οικοτουρισμού-αγροτουρισμού. Με τη συνεχή παρακολούθηση των τάσεων και αναγκών της αγοράς αλλά και του ευρωπαϊκού και εθνικού θεσμικού πλαισίου, οι Εργασίες Περιβαλλοντικής Τραπεζικής της Τράπεζας Πειραιώς δημιουργούν και προωθούν εξειδικευμένα προϊόντα χρηματοδότησης, με ευνοϊκότερους από τους συνήθεις όρους, για κάθε ανάγκη, όπως επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά, αιολικά, υδροηλεκτρικά πάρκα, εξοικονόμηση ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, καθώς και καταναλωτικά προϊόντα που αναπτύσσουν και προωθούν την υπεύθυνη περιβαλλοντική συμπεριφορά. Αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας στο τέλος του 2013 είναι το σύνολο ορίων χρηματοδοτήσεων σε πράσινες επενδύσεις να αγγίζει τα 1,6 δισ. Η συνολική ισχύς των επενδύσεων σε ΑΠΕ που έχει χρηματοδοτηθεί φτάνει τα 800 MW αποτρέποντας με αυτό τον τρόπο την έκλυση 1 εκατ. τόνων CO2 τον χρόνο, ποσότητα που θα απαιτούσε περίπου 80 εκατ. δέντρα για την απορρόφησή της. «Η διάκριση αυτή αντικατοπτρίζει τη συνεχή δέσμευση και στήριξη της Τράπεζας Πειραιώς εδώ και 10 χρόνια στην ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών που προωθούν την πράσινη επιχειρηματικότητα», όπως δήλωσε κατά την παραλαβή του βραβείου, η κ. Έλενα Πριμικήρη, Διευθύντρια Εργασιών Περιβαλλοντικής Τραπεζικής του Green Banking της Τράπεζας Πειραιώς. Τα Ευρωπαϊκά Βραβεία Επιχειρήσεων για το Περιβάλλον τελούν υπό την αιγίδα των υπουργείων Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Εσωτερικών και Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, ενώ η αξιολόγηση των συμμετοχών έγινε από τον ΠΑΣΕΠΠΕ (Πανελλήνιος Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Προστασίας Περιβάλλοντος), το σωματείο φορέα των επιχειρήσεων του κλάδου Προστασίας του Περιβάλλοντος, σε συνεργασία με εκπροσώπους πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, κλαδικών και επιστημονικών φορέων.

34 36 πρασινη αναπτυξη Μάρτιος 2015 Οργάνωση Γη Αναπτύσσει την περιβαλλοντική και κοινωνική νοημοσύνη ΗΟργάνωση Γη είναι μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που δημιουργήθηκε το 2010 από μια ομάδα ανθρώπων με σκοπό την ανάπτυξη της Περιβαλλοντικής και Κοινωνικής Νοημοσύνης. Αποτελεί μία ενεργή κοινότητα ανθρώπων με συλλογικές και δημιουργικές δράσεις και εκπαιδευτικές δομές. Η Οργάνωση Γη φέρνει κοντά ανθρώπους, ιδέες και πρακτικές που εξερευνούν, ανακαλύπτουν και δημιουργούν μία εύφορη σχέση: του ανθρώπου με τη γη και τον συνάνθρωπο, της οικονομίας με την κοινωνία και το οικοσύστημα. Στην Οργάνωση Γη κυριαρχεί η άποψη ότι τα περιβαλλοντικά προβλήματα είναι πρωτίστως κοινωνικά και για την αντιμετώπισή τους χρειάζονται ολιστικές προσεγγίσεις. Για τον λόγο αυτό αντικαθιστούν την πρακτική της οικονομικής μεγέθυνσης με αυτή μίας βιώσιμης ανάπτυξης, στην οποία ενσωματώνεται η οικονομική δραστηριότητα σεβόμενη τους περιορισμούς που θέτουν το φυσικό περιβάλλον και η κοινωνία, ευελπιστώντας η μεταβολή αυτή να αποτελέσει το κυρίαρχο μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης. Κύρια συστατικά στοιχεία της συλλογικής προσπάθειας στην Οργάνωση Γη αποτελούν η ευθύνη, η προσφορά και η συμμετοχή των ατόμων σε ομάδες. Στο πλαίσιο αυτό επιδιώκουν τη συνεργασία και με άλλες μη κυβερνητικές οργανώσεις και συλλογικούς φορείς. Με πεποίθηση ότι μέσα από τη διάχυση της γνώσης, των καινοτόμων πρακτικών και την ανάδειξη της συλλογικότητας μπορεί να καλλιεργηθεί ένας τρόπος σκέψης που να οδηγήσει τον σύγχρονο άνθρωπο σε συχνές, μικρές νίκες για τη βελτίωση της καθημερινότητας, στην Οργάνωση Γη απορρίπτουν τον πανικό και την καταστροφολογία απέναντι στη συνολική κρίση (οικονομική, κοινωνική, οικολογική) που βιώνει ο σύγχρονος ανθρώπινος πολιτισμός και ενδιαφέρονται για την ανάδειξη μιας θετικής και δημιουργικής προσέγγισης στη βάση της συνεργασίας και των δυνατοτήτων του ανθρώπου και της τεχνολογίας. Οι λύσεις στα σύγχρονα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος στην Οργάνωση Γη πιστεύουν ότι θα προκύψουν μέσα από Στην Οργάνωση Γη κυριαρχεί η άποψη ότι τα περιβαλλοντικά προβλήματα είναι πρωτίστως κοινωνικά και για την αντιμετώπισή τους χρειάζονται ολιστικές προσεγγίσεις την ατομική και συλλογική προσπάθεια και την ανάδειξη καλών πρακτικών, καινοτόμων ιδεών και διεθνούς προβληματισμού πάνω σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον, την οικονομία και την κοινωνία. Mε σκοπό την παρότρυνση ολοένα και περισσότερων πολιτών για υιοθέτηση μιας νέας προοπτικής ατομικής στάσης ζωής για την ανεύρεση ενός ποιοτικότερου συλλογικού οράματος για το μέλλον, η Οργάνωση Γη εργάζεται πάνω σε δύο άξονες: τη διεξοδική ενημέρωση του πολίτη-καταναλωτή για τις εναλλακτικές επιλογές και τις αποτελεσματικότερες φιλοπεριβαλλοντικές πρακτικές που μπορεί να υιοθετήσει τη διοργάνωση δραστηριοτήτων, οι οποίες εντάσσονται σε ένα εναλλακτικό μοντέλο δράσεων, με ταυτόχρονα περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό όφελος. Το 2012 η συγκεκριμένη ομάδα δημιούργησε και λειτούργησε το Κέντρο της Γης, ένα κέντρο περιβαλλοντικής και κοινωνικής εκπαίδευσης στο Ίλιον, εντός του Κτήματος Βασιλίσσης. Σκοπός του Κέντρου είναι να εμπνεύσει στους ανθρώπους την απαραίτητη αυτοπεποίθηση, ώστε να μπορούν να απολαύσουν και να εκτιμήσουν τη δύναμη της ζωής και της φύσης. Το Κέντρο της Γης δημιουργήθηκε για να ενημερώνει και κυρίως να εμπνέει τους επισκέπτες του, πάντα μέσα στη λογική της συλλογικής αντιμετώπισης των προβλημάτων. Στον χώρο αυτό ο επισκέπτης έρχεται σε επαφή με το παρόν, σε ένα μοναδικό φυσικό περιβάλλον, που κρύβεται εντός του αστικού ιστού της Αθήνας, διδάσκεται από τη λειτουργία της φύσης, αντλεί αισιοδοξία και συμμετέχει σε συλλογικές δράσεις. Τα τελευταία δύο χρόνια η Οργάνωση

35 Μάρτιος 2015 πρασινη αναπτυξη 37 Γη κατάφερε να κάνει αισθητή την παρουσία της στον χώρο της βιολογικής γεωργίας, με το πρόγραμμα «Εισαγωγή στη γεωργία». Στο πλαίσιο του προγράμματος και με την υποστήριξη του Ιδρύματος Σ. Νιάρχου, για πρώτη φορά εντός του αστικού ιστού πραγματοποιήθηκαν εντατικά μαθήματα πρακτικής εκμάθησης ανάπτυξης καλλιεργειών. Τα μαθήματα ολοκληρώθηκαν με συμπληρωματικές διαλέξεις από καθηγητές του Γεωπονικού Πανεπιστημίου και με συμβουλευτική προς τους 500 ωφελούμενους ανέργους που παρακολούθησαν το πρόγραμμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα οι μισοί σχεδόν ξεκίνησαν τη δική τους επιχείρηση επιστρέφοντας στις ρίζες τους και στα μέρη καταγωγής τους. Το «Εισαγωγή στη γεωργία», όμως, ήταν μία μόνο από τις πολύ επιτυχημένες δράσεις της Οργάνωσης Γη. 4} Το Κέντρο της Γης τις καθημερινές δέχεται επισκέπτες μαθητές, που παρακολουθούν τα τέσσερα πρότυπα βιωματικά εκπαιδευτικά προγράμματα μη τυπικής εκπαίδευσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Τα συγκεκριμένα προγράμματα έχουν σχεδιαστεί ειδικά για τους μαθητές όλων των σχολικών βαθμίδων με σκοπό την ανάπτυξη της Περιβαλλοντικής Κοινωνικής Νοημοσύνης και είναι τα εξής: «Ταξίδι στο κέντρο της Γης», όπου οι 1} μαθητές έρχονται σε επαφή με ζωντανά πλάσματα της γης, άλογα, δένδρα που μιλούν, στοιχεία του άγριου αττικού οικοσυστήματος, λαχανικά και αρωματικά φυτά από τον βιολογικό λαχανόκηπο, καλλιεργώντας τόσο την περιβαλλοντική ενημέρωση και ευαισθητοποίησή τους όσο και την κοινωνική τους ανάπτυξη μέσα από ομαδο-συνεργατικές δράσεις. «Είμαι ο σπόρος» είναι το πρότυπο 2} ευρωπαϊκό πρόγραμμα, όπου οι μαθητές έρχονται σε επαφή με την έννοια του ιδιοπαραγώμενου σπόρου ως βάση της ζωής και ως κοινωνικό αγαθό. «Ο κόσμος των εντόμων», το οποίο 3} φέρνει τους μαθητές σε επαφή όχι μόνο με μία από τις πρώτες μορφές ζωής, αλλά τους εντάσσει μέσα στις κοινωνίες των εντόμων, που με τόση σοφία η ίδια η φύση έχει δημιουργήσει. «Κυριακή στη γη», όπου κάθε Κυριακή πραγματοποιείται μία μεγάλη γιορτή με ελεύθερη συμμετοχή για όλους. Η ιδέα ήταν να ξαναμαζευτούν οι άνθρωποι γύρω από ένα μεγάλο κυριακάτικο τραπέζι, με παραδοσιακές γεύσεις. Έτσι, «Κάθε Κυριακή στη γη», η «Two minutes Angie» με τους εθελοντές της «Συλλογικής Κουζίνας» αλλάζουν τις διατροφικές συνήθειες των επισκεπτών, προτείνοντας νόστιμα, λιτά και οικονομικά πιάτα με εποχικά, τοπικά προϊόντα, την ώρα που τα παιδιά απασχολούνται με τα «Παιχνίδια της γης». Κανένας, βέβαια, δεν ξεχνά φεύγοντας να πάρει φρέσκα βιολογικά λαχανικά από τον πάγκο του Κοσμά και του Γιώργου από το Οικολογικό Αγρόκτημα Διαμάντι. Πριν από περίπου έναν χρόνο, οι άνθρωποι της Οργάνωσης Γη δημιούργησαν και το πρώτο θερμοκήπιο επιχειρηματικότητας για τη βιώσιμη ανάπτυξη, το «Aephoria. net», με στόχο να καλλιεργήσει ωφέλιμες για τη Γη και τον Άνθρωπο επιχειρήσεις. Στους δυο πρώτους κύκλους του Aephoria. net, 15 «νέοι επιχειρηματίες» εκπαιδεύτηκαν επάνω στο σύγχρονο επιχειρείν, όπου το οικονομικό αποτύπωμα του προϊόντος ή της υπηρεσίας τους συνοδεύεται και από την ανάδειξη της περιβαλλοντικής και κοινωνικής προστιθέμενης αξίας. ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ «Έχεις καρδιά αγκινάρα; Αν αγαπάς τους πολλούς, μπορείς να βοηθήσεις... η αγάπη καλλιεργείται!» Μέσα από εθελοντική δράση, αποκτάμε έναν χώρο προσφοράς και δημιουργικής απασχόλησης και ερχόμαστε πιο κοντά στη φύση, ενισχύοντας τους δεσμούς με τη γη Στην Τράπεζα Πειραιώς, πιστεύουμε ότι η αγάπη καλλιεργείται και ότι, όταν οι σπόροι της φυτεύονται και το χώμα ποτίζεται, η αγάπη δίνει καρπούς. Πραγματικούς καρπούς, όπως κολοκυθάκια, ντομάτες, κρεμμύδια, καρότα! Και αυτούς τους καρπούς τους προσφέρουμε σε συνανθρώπους μας. Αυτή είναι η εθελοντική δράση που ενεργοποιήσαμε στο πλαίσιο των εναλλακτικών δράσεων σε συνεργασία με την Οργάνωση Γη. Από τα τέλη Νοέμβρη και καθ όλη τη διάρκεια του 2015, ομάδες εθελοντών του ομίλου αφήνουμε κάτω τα μολύβια και τα κινητά και καλλιεργούμε μαζί με τα παιδιά, τους φίλους και τους συνεργάτες μας τον λαχανόκηπο του Κέντρου Γης. Οι γεωπόνοι της Οργάνωσης Γη μάς κατευθύνουν και μας εκπαιδεύουν για τις εργασίες φροντίδας του λαχανόκηπου, ακολουθώντας μεθόδους υπεύθυνης βιολογικής γεωργίας. Μέσα από τη δράση μας, αποκτάμε έναν χώρο εθελοντικής προσφοράς και δημιουργικής απασχόλησης και ερχόμαστε πιο κοντά στη φύση, ενισχύοντας τους δεσμούς με τη γη! Παράλληλα, ευαισθητοποιούμαστε πρακτικά απέναντι στους κινδύνους που ελλοχεύουν στην αγροδιατροφική αλυσίδα εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και λανθασμένων πρακτικών παραγωγής που ακολουθούνται. Και το πιο σημαντικό το σύνολο της παραγωγής, που αναμένεται να ανέρχεται σε 3-4 τόνους λαχανικά ετησίως, θα το προσφέρουμε σε συνανθρώπους μας που το έχουν ανάγκη! Έχουμε καρδιά αγκινάρα, σημαίνει αγαπάμε τους πολλούς! Κι όταν αγαπάμε, ξέρουμε να βοηθάμε!

36 38 SAVE THE DATE Μάρτιος 2015 ΕΞΕΛΙΞΗ Προγράμματα για την επιμόρφωση του σύγχρονου αγρότη Μέσα στο επόμενο τρίμηνο η Εξέλιξη προσφέρει μικρής διάρκειας εκπαιδευτικά προγράμματα που ενδυναμώνουν τις επιχειρηματικές ικανότητες και παρέχουν επικαιροποιημένες γνώσεις, πληροφόρηση, καθοδήγηση και δικτύωση στους αγρότες. Ο προγραμματισμός των εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε όλη την Ελλάδα θα γίνεται γνωστός από τα τοπικά ΜΜΕ και το Δίκτυο Καταστημάτων της Τράπεζας Πειραιώς, καθώς και από την ιστοσελίδα της Εξέλιξης www. excelixi.org Τα ακόλουθα προγράμματα είναι προσαρμοσμένα στα ανάγκες των αγροτών ανά ομάδα καλλιέργειας και ανά γεωγραφική περιφέρεια και διεξάγονται περιφερειακά στις αγροτικές περιοχές: Επιχειρηματικός Σχεδιασμός για αγρότες και αγροτικές επιχειρήσεις. Στοχεύει στην αναγνώριση της ανάγκης ενός πραγματικού και όχι τυπικού επιχειρηματικού σχεδίου, που εφόσον γίνει με τρόπο ρεαλιστικό και εφικτό προσφέρει στον επιχειρηματία αγρότη τη δυνατότητα να σχεδιάσει στρατηγικά την αγροτική του επιχείρηση και να την κάνει βιώσιμη. Διαπραγματευτείτε σωστά για αγρότες με στόχο να δημιουργήσουν μία σχέση μακρόχρονη, αμοιβαίας εμπιστοσύνης και αμοιβαία επωφελή τόσο με τους πελάτες τους όσο και με τους προμηθευτές τους. Πιστοποιήσεις κατάλληλες για συγκεκριμένα αγροτικά προϊόντα και για συγκεκριμένες αγορές της Ελλάδας και του εξωτερικού. Δημιουργία ταυτότητας (branding) προϊόντων και τεχνικές προώθησης και προβολής τους στην αγορά. Το εμπόριο και τα κανάλια διανομής αγροτικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων και των ηλεκτρονικών e-shops, με στόχο την καλύτερη αξιοποίηση των προσφερόμενων αγορών για τα αγροτικά προϊόντα. Ο προγραμματισμός τους σε κάθε γεωγραφική περιφέρεια θα γίνεται γνωστός από τα τοπικά ΜΜΕ και το Δίκτυο Καταστημάτων της Τράπεζας Πειραιώς, καθώς και από την ιστοσελίδα της Εξέλιξης ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Κέντρο Βιώσιμης Επιχειρηματικότητας Εξέλιξη Α.Ε., Ελ. Βενιζέλου 154 & Ρωμυλίας, Ν. Ερυθραία Καστρί Τηλ ,

37 ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ «Ταµείο Αγροτικής Επιχειρηµατικότητας» Υλοποιήστε τα επενδυτικά σας σχέδια µε τη στήριξη της Τράπεζας Πειραιώς. Η Τράπεζα Πειραιώς, σε συνεργασία µε το Εθνικό Ταµείο Επιχειρηµατικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ ΑΕ)*, στηρίζει επιχειρήσεις και επαγγελµατίες αγρότες µε συνολικές χρηµατοδοτήσεις ύψους , µέσω του «Ταµείου Αγροτικής Επιχειρηµατικότητας». Η χρηµατοδότηση απευθύνεται σε επενδυτικά σχέδια που έχουν ενταχθεί και υλοποιούνται στα Μέτρα 121, 123 Α, 311, 312 & 313 Β του Προγράµµατος Αγροτικής Ανάπτυξης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων. * Το 45,45% της δανειοδότησης παρέχεται άτοκα από την ΕΤΕΑΝ Α.Ε., διαχειριστή του Ταµείου Αγροτικής Επιχειρηµατικότητας. Πρόγραµµα Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας Με τη συγχρηµατοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης T , Σταθερή γιατί κινείται

38 Νέοι & Νεοεισερχόµενοι Αγρότες ίνουµε ζωή στα σχέδια των νέων αγροτών. Σχεδιάστε το µέλλον σας και εµείς θα σας στηρίξουµε µε τον ιδανικότερο τρόπο. Νέο δανειακό πρόγραµµα «Νέοι & Νεοεισερχόµενοι» µε χαµηλό κυµαινόµενο επιτόκιο, µε δυνατότητα επιλογής στη συχνότητα πληρωµής των δόσεων και µε διάρκεια αποπληρωµής έως και 15 έτη, ανάλογα µε το σκοπό του δανείου. Μάθετε περισσότερα στα καταστήµατα της Τράπεζας Πειραιώς. Τ ,

Ταμείου Αγροτικής Επιχειρηματικότητας,

Ταμείου Αγροτικής Επιχειρηματικότητας, Παρέμβαση του αναπληρωτή διευθύνοντος συμβούλου της Τράπεζας Πειραιώς κ. Χριστόδουλου Αντωνιάδη, στο συνέδριο «Αριστοτέλης» της ΕΕΔΕ, στις 28 Νοεμβρίου 2014, στη Θεσσαλονίκη Χρηματοδοτικά Νέα Εργαλεία

Διαβάστε περισσότερα

Αρωματικά φυτά. Ο θησαυρός της ελληνικής γης με... άρωμα ανάπτυξης

Αρωματικά φυτά. Ο θησαυρός της ελληνικής γης με... άρωμα ανάπτυξης περιοδικη έκδοση για την αγροτική οικονομία απο την τραπεζα πειραιως 03 τευχοσ Νο ΜΑΡΤΙΟΣ 2015 Αρωματικά φυτά Ο θησαυρός της ελληνικής γης με... άρωμα ανάπτυξης Αγροτουρισμός Η ανταγωνιστικότητα περνά

Διαβάστε περισσότερα

Κτηνοτροφία Ορεινών Περιοχών & Κοινωνική Επιχειρηματικότητα ΚΑΝΤΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ, ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ

Κτηνοτροφία Ορεινών Περιοχών & Κοινωνική Επιχειρηματικότητα ΚΑΝΤΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ, ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Κτηνοτροφία Ορεινών Περιοχών & Κοινωνική Επιχειρηματικότητα ΚΑΝΤΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ, ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Η κτηνοτροφία στην Ελλάδα σήμερα Προσωρινά Αποτελέσματα Παραγωγής Γεωργικών

Διαβάστε περισσότερα

Παραγωγικά συστήματα προβάτων και αιγών: Βιοποικιλότητα, τοπικές φυλές και προϊόντα τους

Παραγωγικά συστήματα προβάτων και αιγών: Βιοποικιλότητα, τοπικές φυλές και προϊόντα τους Παραγωγικά συστήματα προβάτων και αιγών: Βιοποικιλότητα, τοπικές φυλές και προϊόντα τους Αξίες και προκλήσεις στον τομέα της αιγο-προβατοτροφίας. Ποιες είναι οι προοπτικές για την ανάπτυξη δικτύων συνεργασίας;

Διαβάστε περισσότερα

Αρωματικά και Φαρμακευτικά Φυτά τάσεις και προοπτικές. Χρήστος Δόρδας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Γεωπονική Σχολή Εργαστήριο Γεωργίας

Αρωματικά και Φαρμακευτικά Φυτά τάσεις και προοπτικές. Χρήστος Δόρδας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Γεωπονική Σχολή Εργαστήριο Γεωργίας 1 Αρωματικά και Φαρμακευτικά Φυτά τάσεις και προοπτικές Χρήστος Δόρδας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Γεωπονική Σχολή Εργαστήριο Γεωργίας 2 Αντικείμενο της ομιλίας Σημασία των αρωματικών φυτών

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία Προέδρου Συνεταιρισμού ΘΕΣγη, Παναγιώτη Καλφούντζου Συνέδριο Economist Λάρισα, 3 Μαϊόυ 2018

Ομιλία Προέδρου Συνεταιρισμού ΘΕΣγη, Παναγιώτη Καλφούντζου Συνέδριο Economist Λάρισα, 3 Μαϊόυ 2018 Ομιλία Προέδρου Συνεταιρισμού ΘΕΣγη, Παναγιώτη Καλφούντζου Συνέδριο Economist Λάρισα, 3 Μαϊόυ 2018 Κυρίες και Κύριοι, Είναι αλήθεια πως η οικονομική κρίση, στη δίνη της οποίας βρίσκεται ακόμη η χώρα μας,

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών

Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών Η καλλιέργεια Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών αποτελεί μία από τις ελκυστικότερες επιλογές για νεοεισερχόμενους ή υφιστάμενους παραγωγούς. Οι γενικές απαιτήσεις για την ανάπτυξη, συλλογή και μεταποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτον, την ανάγκη των παραγωγών να διασφαλίζουν ένα εγγυημένο εισόδημα.

Πρώτον, την ανάγκη των παραγωγών να διασφαλίζουν ένα εγγυημένο εισόδημα. Συμβολαιακή Γεωργία Η συμβολαιακή γεωργία αποτελεί μια από τις σημαντικότερες τάσεις της σύγχρονης αγροτικής παραγωγής σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι γνωστή στην διεθνή ορολογία και ως contract farming ή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΟ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΤΟΜΕΑ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΟ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΟ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΠΑΑ) 2014-2020 ΜΕΤΡΟ 16 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Συμβολαιακής Καλλιέργειας Κριθαριού

Πρόγραμμα Συμβολαιακής Καλλιέργειας Κριθαριού Πρόγραμμα Συμβολαιακής Καλλιέργειας Κριθαριού Η καλλιέργεια κριθαριού στην Ελλάδα Μέχρι πριν από μερικά χρόνια, το σύνολο σχεδόν της ελληνικής παραγωγής κριθαριού προοριζόταν για χρήση στην κτηνοτροφία,

Διαβάστε περισσότερα

«ΟΡΘΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ» Γκουλιαδίτη Φρειδερίκη Γεωπόνος Κέντρο Μελισσοκομίας ΠΑΣΕΓΕΣ

«ΟΡΘΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ» Γκουλιαδίτη Φρειδερίκη Γεωπόνος Κέντρο Μελισσοκομίας ΠΑΣΕΓΕΣ «ΟΡΘΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ» Γκουλιαδίτη Φρειδερίκη Γεωπόνος Κέντρο Μελισσοκομίας ΠΑΣΕΓΕΣ Ποιο είναι το θέμα μας Η Ελληνική μελισσοκομία έχει κατακτήσει σημαντική θέση στην ελληνική αγροτική

Διαβάστε περισσότερα

Η Κτηνοτροφία σήμερα: προβλήματα & προοπτικές

Η Κτηνοτροφία σήμερα: προβλήματα & προοπτικές Η Κτηνοτροφία σήμερα: προβλήματα & προοπτικές Dr Παπαδόπουλος Σεραφείμ Κατεύθυνση Ζωικής Παραγωγής Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων ΤΕΙ Θεσσαλίας Πηγή φωτογραφίας: Helexpo Zootechnia 2011 Η κτηνοτροφία στην Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

Οι δραστηριότητες του Ο.Γ.Ε.Ε.Κ.Α «ΗΜΗΤΡΑ» στον τοµέα της κατάρτισης των αγροτών σχετικά µε την παραγωγή βιολογικών προϊόντων Πηνελόπη.

Οι δραστηριότητες του Ο.Γ.Ε.Ε.Κ.Α «ΗΜΗΤΡΑ» στον τοµέα της κατάρτισης των αγροτών σχετικά µε την παραγωγή βιολογικών προϊόντων Πηνελόπη. Οι δραστηριότητες του Ο.Γ.Ε.Ε.Κ.Α «ΗΜΗΤΡΑ» στον τοµέα της κατάρτισης των αγροτών σχετικά µε την παραγωγή βιολογικών προϊόντων Πηνελόπη. Ράλλη ιευθύνουσα Σύµβουλος Ο.Γ.Ε.Ε.Κ.Α «ΗΜΗΤΡΑ» 1 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Το όραμά μας: «να εξελίσσουμε συνεχώς το επιχειρηματικό λογισμικό στον αγροτικό τομέα»

Το όραμά μας: «να εξελίσσουμε συνεχώς το επιχειρηματικό λογισμικό στον αγροτικό τομέα» Το όραμά μας: «να εξελίσσουμε συνεχώς το επιχειρηματικό λογισμικό στον αγροτικό τομέα» Το όραμά μας: «να εξελίσσουμε συνεχώς το επιχειρηματικό λογισμικό στον αγροτικό τομέα» 2 Εταιρεία Η Winagro αποτελεί

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΕΡΑΜΩΤΗΣ Α, Β και Γ Γυμνασίου ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ σχολικό έτος 2016-17 Κ Ε Ρ Α Μ Ω Τ Η Το επιχειρηματικό σχέδιο παρουσιάζει μια ολοκληρωμένη επενδυτική πρόταση μιας επιχείρησης, με

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΝΕΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ ΘΕΟ ΩΡΟΥ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ ΗΜΕΡΙ Α ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ AGROQUALITY FESTIVAL. Αγαπητοί φίλοι και φίλες,

ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΝΕΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ ΘΕΟ ΩΡΟΥ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ ΗΜΕΡΙ Α ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ AGROQUALITY FESTIVAL. Αγαπητοί φίλοι και φίλες, ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΝΕΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ ΘΕΟ ΩΡΟΥ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ ΗΜΕΡΙ Α ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ AGROQUALITY FESTIVAL Αγαπητοί φίλοι και φίλες, Αποτελεί κοινή διαπίστωση πως η κρίση που βιώνει η χώρα

Διαβάστε περισσότερα

Προοπτικές συνεργασίας και καινοτομίας στο νέο ΠΑΑ

Προοπτικές συνεργασίας και καινοτομίας στο νέο ΠΑΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΠΑΑ) 2014-2020 ΜΕΤΡΟ 16 Προοπτικές συνεργασίας και καινοτομίας στο νέο ΠΑΑ Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Προγράμματος Κατάρτισης : «ΖΩΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ - ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΟΤΡΟΦΙΑ»

Τίτλος Προγράμματος Κατάρτισης : «ΖΩΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ - ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΟΤΡΟΦΙΑ» Τίτλος Προγράμματος Κατάρτισης : Τίτλος Προγράμματος Κατάρτισης : «ΖΩΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΟΤΡΟΦΙΑ» Ημερ. Έναρξης: π.χ. 50202 Ημερ. Λήξης: π.χ. 602 Σύνολο ωρών: 50 Χώρος Υλοποίησης Προγράμματος Κατάρτισης:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ για την παραγωγικότητα και βιωσιμότητα της γεωργίας

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ για την παραγωγικότητα και βιωσιμότητα της γεωργίας ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΠΑΑ) 2014-2020 ΜΕΤΡΟ 16 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ για την παραγωγικότητα και βιωσιμότητα της γεωργίας Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρηματική ευφυΐα και τουρισμός

Επιχειρηματική ευφυΐα και τουρισμός Σεμινάρια Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας Επιχειρηματική ευφυΐα και τουρισμός Σπύρος Αβδημιώτης Αθανάσιος Δερμετζόπουλος Θεσσαλονίκη, 30 Σεπτεμβρίου 2015 Σε μια Ευρώπη/ Ελλάδα που επαναπροσδιορίζει

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικό Αγρο-διατροφικό Σύστημα και Κ.Α.Π. Κλωνάρης Στάθης Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών 03-02-2014

Ελληνικό Αγρο-διατροφικό Σύστημα και Κ.Α.Π. Κλωνάρης Στάθης Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών 03-02-2014 Ελληνικό Αγρο-διατροφικό Σύστημα και Κ.Α.Π. Κλωνάρης Στάθης Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών 03-02-2014 Δομή Η εφαρμογή του καθεστώτος των ενισχύσεων Το Ελληνικό Αγρο-διατροφικό σύστημα Πως η ΚΑΠ μπορεί να

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΣΤΟ ΝΕΟ ΠΑΑ

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΣΤΟ ΝΕΟ ΠΑΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΣΤΟ ΝΕΟ ΠΑΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΠΑΑ) 2014-2020 ΜΕΤΡΟ 16 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτοβουλία για την Εξωστρέφεια

Πρωτοβουλία για την Εξωστρέφεια Πρωτοβουλία για την Εξωστρέφεια Το έργο «Ολοκληρωµένα προγράµµατα, πρωτοβουλίες και δικτυώσεις για την ανάπτυξη δεξιοτήτων και ικανοτήτων εξωστρέφειας» υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟ ΤΟΜΕΑ KAI ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Perrotis College Dr. Konstantinos Rotsios Mr. Nikolaos Gizgis

ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟ ΤΟΜΕΑ KAI ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Perrotis College Dr. Konstantinos Rotsios Mr. Nikolaos Gizgis ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟ ΤΟΜΕΑ KAI ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Perrotis College Dr. Konstantinos Rotsios Mr. Nikolaos Gizgis Η σημασία του Αγροδιατροφικού Τομέα Σύμφωνα με άρθρα (Ναυτεμπορική-3/6/18) αναφέρεται

Διαβάστε περισσότερα

Αειφορία και Αγροτική ανάπτυξη Δρ Ηλίας Ελευθεροχωρινός, Καθηγητής, Εργαστήριο Γεωργίας, Γεωπονική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Αειφορία και Αγροτική ανάπτυξη Δρ Ηλίας Ελευθεροχωρινός, Καθηγητής, Εργαστήριο Γεωργίας, Γεωπονική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Αειφορία και Αγροτική ανάπτυξη Δρ Ηλίας Ελευθεροχωρινός, Καθηγητής, Εργαστήριο Γεωργίας, Γεωπονική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Αειφορία και Αγροτική ανάπτυξη Αειφόρος αγροτική ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική Επιχειρηματικότητα: Τάση ή Εργαλείο Ανάπτυξης

Αγροτική Επιχειρηματικότητα: Τάση ή Εργαλείο Ανάπτυξης Αγροτική Επιχειρηματικότητα: Τάση ή Εργαλείο Ανάπτυξης Ευρωπαϊκό Συνέδριο για την Αγροτική Επιχειρηματικότητα, «Αυτό το χωράφι είναι η Επιχείρησή σου» Ναύπλιο, 15-10-2013 Ραυτόπουλος Δημήτρης Διευθυντής

Διαβάστε περισσότερα

Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση και Συμβουλευτική

Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση και Συμβουλευτική Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση και Συμβουλευτική Επιχειρηματική Παιδεία και Παραγωγικότητα Το Κέντρο Αγροδιατροφικής Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας προσφέρει βιωματικά εκπαιδευτικά προγράμματα που στοχεύουν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Πανελληνιά Ένωση Νέων Αγροτών ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Η Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών έχει προτείνει μια σειρά από λύσεις για την εν γένει ανασυγκρότηση της πρωτογενούς παράγωγης Ειδικότερα:

Διαβάστε περισσότερα

Εξωστρέφεια & Επιχειρήσεις

Εξωστρέφεια & Επιχειρήσεις Εξωστρέφεια & Επιχειρήσεις ΕΠΑνΕΚ Επιχειρησιακό Πρόγραμμα: Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία Το ΕΠΑνΕΚ καλύπτει γεωγραφικά το σύνολο της Χώρας με προϋπολογισμό 4,56 δις ευρώ δημόσιας δαπάνης,

Διαβάστε περισσότερα

Δυνατότητες Επιχορήγησης επενδυτικών σχεδίων στον Μελισσοκομικό τομέα

Δυνατότητες Επιχορήγησης επενδυτικών σχεδίων στον Μελισσοκομικό τομέα 6ο Συνέδριο Ελληνικού Μελιού & Προϊόντων Μέλισσας Δυνατότητες Επιχορήγησης επενδυτικών σχεδίων στον Μελισσοκομικό τομέα Μιχάλης Σμύρης τηλ: 6932 801986 e-mail :gsmyris@yahoo.gr 12 ος 2014 Περίγραμμα- Ενότητες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ O ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΕΠΙΠΛΕΟΝ 12,2 ΔΙΣ ΕΤΗΣΙΩΣ ΑΝ ΕΝΙΣΧΥΘΕΙ Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, ΤΟ BRANDING ΚΑΙ Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ

ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ HORST REICHENBACH ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ «ΕΠΙΤΑΧΥΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ» ΠΕΜΠΤΗ 7 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Αρωματικά-Φαρμακευτικά Φυτά

Αρωματικά-Φαρμακευτικά Φυτά ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΟΣΠΡΙΑ-ΠΟΛΥΕΤΕΙΣ ΘΑΜΝΩΔΕΙΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ-ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΆ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ Αρωματικά-Φαρμακευτικά Φυτά Κατερίνα Μ. Κουκ ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ΕΘΙΑΓΕ 1 Σκοπός της ομιλίας να περιγράψω

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΣΤΟ ΝΕΟ ΠΑΑ

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΣΤΟ ΝΕΟ ΠΑΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΣΤΟ ΝΕΟ ΠΑΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΠΑΑ) 2014-2020 ΜΕΤΡΟ 16 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣ: κ. Βουτσινάς Γεώργιος, Πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ιουλίδας «Η Καστριανή» Κέα - Νομού Κυκλάδων Fax:

ΠΡΟΣ: κ. Βουτσινάς Γεώργιος, Πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ιουλίδας «Η Καστριανή» Κέα - Νομού Κυκλάδων Fax: Νικόλαος Μανιός Βουλευτής Νομού Κυκλάδων-ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Ταχ. Δ/νση: Βουλής 4 Τ.Κ.: 10562 Τηλ.: 210 3236061, 210 3706463 Αθήνα, 1 Δεκεμβρίου 2016 ΠΡΟΣ: κ. Βουτσινάς Γεώργιος, Πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτοβουλία για την Καινοτομία

Πρωτοβουλία για την Καινοτομία Πρωτοβουλία για την Καινοτομία Ολοκληρωµένα Προγράµµατα, Πρωτοβουλίες και Δικτυώσεις για την ανάπτυξη δεξιοτήτων και ικανοτήτων Καινοτομίας Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

ΙΚΤΥΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

ΙΚΤΥΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Οµιλία κας Μαρίας Βογιατζή ίκτυο Βιολογικών Προϊόντων Θεσσαλονίκη, Σάββατο 7 Μαρτίου 2009 Η ενίσχυση της Βιολογικής Γεωργίας Η βιολογική γεωργία αποτελεί έναν κλάδο του πρωτογενή τοµέα, ο οποίος συµβάλει

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟΥ ΠΑΑ

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟΥ ΠΑΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 2014 2020 Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟΥ ΠΑΑ 2014 2020 ΜΑΡΙΑ ΤΣΑΡΑ, ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΜΟΝΑΔΑΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΙΔΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΣΕ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ / ΟΛΑ ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΣΕ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ / ΟΛΑ ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΣΕ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ / ΟΛΑ ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Τίτλος Δράσης Κωδικός Δράσης 19.2.3 Τίτλος υπο-δράσης Οριζόντια ενίσχυση στην ανάπτυξη/βελτίωση της και ανταγωνιστικότητας της περιοχής εφαρμογής

Διαβάστε περισσότερα

Ο EΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΥΤΟΦΥΗΣ ΛΥΚΙΣΚΟΣ ΚΑΙ Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΛΥΚΙΣΚΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Ο EΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΥΤΟΦΥΗΣ ΛΥΚΙΣΚΟΣ ΚΑΙ Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΛΥΚΙΣΚΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ο EΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΥΤΟΦΥΗΣ ΛΥΚΙΣΚΟΣ ΚΑΙ Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΛΥΚΙΣΚΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ο ΛΥΚΙΣΚΟΣ ( HUMULUS LUPULUS) (γερμανικά HOPFEN και αγγλικά HOPS. Ο Γεωπόνος Παύλος Καπόγλου αναφέρθηκε στις δυνατότητες

Διαβάστε περισσότερα

Επενδύσεις στον Πρωτογενή Τομέα

Επενδύσεις στον Πρωτογενή Τομέα Επενδύσεις στον Πρωτογενή Τομέα... Επενδυτικός Οδηγός Μονάδας Εκτροφής Αιγοπροβάτων - Αξιοποιήστε την πλούσια Ελληνική Γή. - Παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας - Εκσυγχρονισμός των παραδοσιακών μεθόδων

Διαβάστε περισσότερα

Ενημερωτικό δελτίο για το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης για την Ελλάδα

Ενημερωτικό δελτίο για το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης για την Ελλάδα Ενημερωτικό δελτίο για το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης 2014-2020 για την Ελλάδα Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) για την Ελλάδα εγκρίθηκε επίσημα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 11 Δεκεμβρίου 2015,

Διαβάστε περισσότερα

DIOSCURIDES OE. Μεταποίηση αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών. Στέργιος Τζιμίκας Ιατρός διευθύνων σύμβουλος

DIOSCURIDES OE. Μεταποίηση αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών. Στέργιος Τζιμίκας Ιατρός διευθύνων σύμβουλος DIOSCURIDES OE Μεταποίηση αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών Στέργιος Τζιμίκας Ιατρός διευθύνων σύμβουλος ηιδέα ΓΕΝΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ 1200 Αρωματικά Φαρμακευτικά Φυτά είναι Βιομηχανικά 900 Αρωματικά Φαρμακευτικά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 2013 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 2013 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 2013 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 1 Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αγροδιατροφικού τομέα

Διαβάστε περισσότερα

η ενημέρωση για τις δράσεις που τυχόν υιοθετήθηκαν μέχρι σήμερα και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτές.

η ενημέρωση για τις δράσεις που τυχόν υιοθετήθηκαν μέχρι σήμερα και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτές. Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στην έδρα της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Σας ευχαριστώ θερμά για τη συμμετοχή σας, η οποία πιστεύω ότι είναι ένα ακόμη βήμα στην προσπάθεια που κάνουμε όλοι, για την ανάδειξη

Διαβάστε περισσότερα

acert Ευρωπαϊκός Οργανισµός Πιστοποίησης Α.Ε ιεύθυνση Μάρκετινγκ & Πωλήσεων Πιστοποίηση των Αγροτικών Προϊόντων και Επιχειρηµατικότητα στα Βαλκάνια

acert Ευρωπαϊκός Οργανισµός Πιστοποίησης Α.Ε ιεύθυνση Μάρκετινγκ & Πωλήσεων Πιστοποίηση των Αγροτικών Προϊόντων και Επιχειρηµατικότητα στα Βαλκάνια acert Ευρωπαϊκός Οργανισµός Πιστοποίησης Α.Ε ιεύθυνση Μάρκετινγκ & Πωλήσεων Πιστοποίηση των Αγροτικών Προϊόντων και στα Βαλκάνια Ποιότητα Ως ποιότητα µπορούµε να ονοµάσουµε την ικανοποίηση ενός συνόλου

Διαβάστε περισσότερα

«Εθνική» Στρατηγική. για την Ανάπτυξη του Αγροτικού Τομέα. Νέλλη Τζάκου Λαμπροπούλου. Γενική Διευθύντρια Λιανικής Τραπεζικής Εθνική Τράπεζα

«Εθνική» Στρατηγική. για την Ανάπτυξη του Αγροτικού Τομέα. Νέλλη Τζάκου Λαμπροπούλου. Γενική Διευθύντρια Λιανικής Τραπεζικής Εθνική Τράπεζα «Εθνική» Στρατηγική για την Ανάπτυξη του Αγροτικού Τομέα Νέλλη Τζάκου Λαμπροπούλου Γενική Διευθύντρια Λιανικής Τραπεζικής Εθνική Τράπεζα Ο αγροτικός τομέας στην Ελλάδα Οι «κυρίως» αγροτικές περιοχές καταλαμβάνουν

Διαβάστε περισσότερα

Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06)

Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06) Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06) Η χώρα μας είναι ένας από τους πλέον δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως.

Διαβάστε περισσότερα

στηρίζουν το αγροτικό εισόδημα αλλά δεν συνιστούν επενδυτικά μέτρα.

στηρίζουν το αγροτικό εισόδημα αλλά δεν συνιστούν επενδυτικά μέτρα. Κυρίες και κύριοι, Είναι ιδιαίτερη η χαρά και η τιμή να βρίσκομαι ανάμεσά σας στο Συνέδριο του Economist για την αγροτική επιχειρηματικότητα. Οφείλω να συγχαρώ του διοργανωτές για την άριστη διοργάνωση

Διαβάστε περισσότερα

Η ΙΔΕΑ. Εκείνα που πρωτίστως αναδύουν αυτά τα αρώματα, δεν είναι άλλα από τα αρωματικά φυτά.

Η ΙΔΕΑ. Εκείνα που πρωτίστως αναδύουν αυτά τα αρώματα, δεν είναι άλλα από τα αρωματικά φυτά. Η ΙΔΕΑ Το όνομα: Ἄνασσα είναι η βασίλισσα στα αρχαία ελληνικά, αποτελεί ωστόσο και τιμητικό τίτλο που αποδίδεται σε σπουδαία πρόσωπα, μόνον σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Άνασσα είναι η ελληνική γη. Η γεωγραφική

Διαβάστε περισσότερα

2 ο Αγροτικό Συνέδριο Ναυτεμπορικής

2 ο Αγροτικό Συνέδριο Ναυτεμπορικής 2 ο Αγροτικό Συνέδριο Ναυτεμπορικής Καλλιεργώντας την Ανάπτυξη ή «Αγρανάπαυση»; Τετάρτη 5 Απριλίου 2017 Divani Caravel Hotel, Αθήνα Εισήγηση ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΝΕΣΤΗ Το θέμα της σημερινής ημερίδας μας καλεί να

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ 1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ Ομιλία Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Βαγγέλη Αποστόλου στο 3 ο Αγροτικό Συνέδριο της Ναυτεμπορικής Αθήνα, 23 Μαΐου

Διαβάστε περισσότερα

Βασικά Σημεία της Διαμόρφωσης της Εθνικής Πρότασης για τη νέα ΚΑΠ

Βασικά Σημεία της Διαμόρφωσης της Εθνικής Πρότασης για τη νέα ΚΑΠ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ Αθήνα, 04 Ιουνίου 2014 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων παρουσίασε τα βασικά σημεία της διαμόρφωσης

Διαβάστε περισσότερα

«ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΝΕΩΝ ΓΕΩΡΓΩΝ» ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

«ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΝΕΩΝ ΓΕΩΡΓΩΝ» ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ «ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΝΕΩΝ ΓΕΩΡΓΩΝ» ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Α/Α ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Στο τέλος του 2013 ξεκινάει το πρόγραμμα για νέους αγρότες από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Πρόκειται για

Διαβάστε περισσότερα

Ανατολίτης Μιχάλης Πρόεδρος Συλλόγου Ελλήνων Σποροπαραγωγών και Σποροφύτων (ΣΕΣΣΠ )

Ανατολίτης Μιχάλης Πρόεδρος Συλλόγου Ελλήνων Σποροπαραγωγών και Σποροφύτων (ΣΕΣΣΠ ) ΗΜΕΡΙΔΑ Προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής σποροπαραγωγής Μοχλός ανάπτυξης αγροτικής οικονομίας Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΞΕΚΙΝΑΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΠΟΡΟ: ΤΑΣΕΙΣ, ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

4 ο Συνέδριο Αγροτεχνολογίας

4 ο Συνέδριο Αγροτεχνολογίας 4 ο Συνέδριο Αγροτεχνολογίας 2015 Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ Η ΜΕΛΙΣΣΑ ΚΙΚΙΖΑΣ ΑΒΕΕ ΤΡΟΦΙΜΩΝ δραστηριοποιείται από το 1947 στην παραγωγή ζυμαρικών Διαθέτει καθετοποιημένο συγκρότημα Μύλου & Μακαρονοποιείου στη Λάρισα,

Διαβάστε περισσότερα

Συζητάμε σήμερα για την πράσινη επιχειρηματικότητα, ένα θέμα πού θα έπρεπε να μας έχει απασχολήσει πριν από αρκετά χρόνια.

Συζητάμε σήμερα για την πράσινη επιχειρηματικότητα, ένα θέμα πού θα έπρεπε να μας έχει απασχολήσει πριν από αρκετά χρόνια. Ομιλία του Προέδρου του ΣΘΕΒ κ. Νίκου Ρώμνιου με θέμα Πράσινη Επιχειρηματικότητα στην Εκδήλωση της ΕΕΔΕ (Τμήμα Θεσσαλίας και Κεντρικής Ελλάδος) με θέμα «Πράσινη Επιχειρηματικότητα Περιβαλλοντικά Πρότυπα»

Διαβάστε περισσότερα

Στρατηγικό σχέδιο για την ανάπτυξη του Αγροδιατροφικού τομέα στην Περιφέρεια Θεσσαλίας ενόψη της περιόδου 2014-2020

Στρατηγικό σχέδιο για την ανάπτυξη του Αγροδιατροφικού τομέα στην Περιφέρεια Θεσσαλίας ενόψη της περιόδου 2014-2020 στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, Λάρισα 30-12-2013 Στρατηγικό σχέδιο για την ανάπτυξη του Αγροδιατροφικού τομέα στην Περιφέρεια Θεσσαλίας ενόψη της περιόδου 2014-2020 Ομάδα εργασίας: Πρωτογενής Αγροτική Παραγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Αυτορρύθμιση στις αγροτικές περιοχές/ύπαιθρος

Αυτορρύθμιση στις αγροτικές περιοχές/ύπαιθρος Αυτορρύθμιση στις αγροτικές περιοχές/ύπαιθρος Πώς μπορεί να καλυφθεί η απουσία του κράτους; Κρίνα Μπελεάν Δικηγόρος ΔΣ Χανίων Περιβαλλοντολόγος, MSc Στην Ελλάδα, οι κατ εξοχήν αγροτικές περιοχές καταλαμβάνουν

Διαβάστε περισσότερα

Αρωματικά Φυτά στην Κουζίνα

Αρωματικά Φυτά στην Κουζίνα Αρωματικά Φυτά Αρωματικά Φυτά στην Κουζίνα Η προσθήκη του κατάλληλου βοτάνου μπορεί να κάνει πιο γευστικό και πιο ελκυστικό κάποιο φαγητό. Η γεύση, όμως, είναι ζήτημα προσωπικής προτίμησης και υπάρχει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΠΟΤΑ

ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΠΟΤΑ ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΠΟΤΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ, ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΚΟΥΡΕΝΤΑ ΙΟΥΝΙΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΑΑ ΜΟΝΑΔΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΑΑ ΜΟΝΑΔΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΑΑ 2014-2020 ΜΟΝΑΔΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΝΕΩΝ, ΚΑΙΝΟΤΟΜΩΝ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ Κάθε νέα ιδέα που εφαρμόζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. με τη διατύπωση συγκεκριμένου Αναπτυξιακού Σχεδίου, με την στήριξη του Σχεδίου από μια ισχυρή και βιώσιμη εταιρική σχέση και

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. με τη διατύπωση συγκεκριμένου Αναπτυξιακού Σχεδίου, με την στήριξη του Σχεδίου από μια ισχυρή και βιώσιμη εταιρική σχέση και ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Π 1. SWOT ΑΝΑΛΥΣΗ Στα πλαίσια του παρόντος επιχειρησιακού προγράμματος πρωτοβουλίας LEADER+ θα ενταχθούν περιοχές που θέλουν και μπορούν να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν μια ολοκληρωμένη, βιώσιμη

Διαβάστε περισσότερα

«Χρυσές» επιδοτήσεις σε όσους επιθυμούν να ασχοληθούν με την... ΕΙΔΗΣΕΙΣ Η ECON ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ. Σας ενημερώνει και σας υπενθυμίζει Η ΓΝΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ

«Χρυσές» επιδοτήσεις σε όσους επιθυμούν να ασχοληθούν με την... ΕΙΔΗΣΕΙΣ Η ECON ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ. Σας ενημερώνει και σας υπενθυμίζει Η ΓΝΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ «Χρυσές» επιδοτήσεις σε όσους επιθυμούν να ασχοληθούν με την... ΕΙΔΗΣΕΙΣ Η ECON ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ Σας ενημερώνει και σας υπενθυμίζει Η ΓΝΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ Χρυσές επιδοτήσεις από 2 προγράμματα για αρωματικά

Διαβάστε περισσότερα

Ομάδες Παραγωγών προκλήσεις και ευκαιρίες. Οργάνωση της παραγωγής Η αναγκαιότητα που δεν συμβαίνει

Ομάδες Παραγωγών προκλήσεις και ευκαιρίες. Οργάνωση της παραγωγής Η αναγκαιότητα που δεν συμβαίνει Ομάδες Παραγωγών προκλήσεις και ευκαιρίες Οργάνωση της παραγωγής Η αναγκαιότητα που δεν συμβαίνει Τι είναι ομάδα παραγωγών Ένωση παραγωγών αγροτικών προϊόντων για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων που

Διαβάστε περισσότερα

3ο Αγροτικό Συνέδριο Ναυτεμπορικής. Ο ρόλος της Ελληνικής Γεωργίας στην ανασυγκρότηση της χώρας

3ο Αγροτικό Συνέδριο Ναυτεμπορικής. Ο ρόλος της Ελληνικής Γεωργίας στην ανασυγκρότηση της χώρας 1 3ο Αγροτικό Συνέδριο Ναυτεμπορικής Ο ρόλος της Ελληνικής Γεωργίας στην ανασυγκρότηση της χώρας Τετάρτη 23 Μαίου 2018 Divnai Caravel Hotel, Αθήνα Ομιλία Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Προς Κύριο Αλέξη Τσίπρα Αθήνα, Πρωθυπουργό Αρ.Πρωτ. 48 Μέγαρο Μαξίμου- Αθήνα. Θέμα: Υπόμνημα ΣΕΚ για την κτηνοτροφία

Προς Κύριο Αλέξη Τσίπρα Αθήνα, Πρωθυπουργό Αρ.Πρωτ. 48 Μέγαρο Μαξίμου- Αθήνα. Θέμα: Υπόμνημα ΣΕΚ για την κτηνοτροφία Προς Κύριο Αλέξη Τσίπρα Αθήνα, 5.09.2017 Πρωθυπουργό Αρ.Πρωτ. 48 Μέγαρο Μαξίμου- Αθήνα Θέμα: Υπόμνημα ΣΕΚ για την κτηνοτροφία Κύριε Πρωθυπουργέ, Ο κλάδος της κτηνοτροφίας πτηνοτροφίας έχει ιδιαίτερη σημασία

Διαβάστε περισσότερα

Πορεία του Π.Α.Α., προτάσεις του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. για το σχεδιασμό της ΚΑΠ μετά το 2020

Πορεία του Π.Α.Α., προτάσεις του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. για το σχεδιασμό της ΚΑΠ μετά το 2020 Πορεία του Π.Α.Α., προτάσεις του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. για το σχεδιασμό της ΚΑΠ μετά το 2020 Εισηγηγής: Σπυρίδων Μάμαλης, Πρόεδρος Δ.Σ. ΓΕΩΤ.Ε.Ε. Το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας έχοντας ως αρχή ότι η όποια εφαρμογή

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ & ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ & ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ & ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΕΛΕΝΗ ΚΟΛΙΟΠΟΥΛΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ. 5o ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΛΑΜΙΑ 24 ΜΑΪΟΥ 2018 Αξιότιμοι συμμετέχοντες, Ως Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών

Διαβάστε περισσότερα

Tetris Built Environment. Consultants Construction Renewable energy Tourism Investment Finance

Tetris Built Environment. Consultants Construction Renewable energy Tourism Investment Finance Tetris Built Environment Consultants Construction Renewable energy Tourism Investment Finance Προφίλ Η TETRIS Built Environment είναι εταιρεία παροχής Συμβουλευτικών υπηρεσιών Τεχνική εταιρεία, και δραστηριοποιείται

Διαβάστε περισσότερα

Ποσοστό στη.. του Μέτρου. Ποσό (σε ΕΥΡΩ)

Ποσοστό στη.. του Μέτρου. Ποσό (σε ΕΥΡΩ) ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΛΤΙΟ ΜΕΤΡΟΥ 7.3 : «ΕΜΠΟΡΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ» Α. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΕΤΡΟΥ Κ.Π.Σ. 2000-2006 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΡΟ Αγροτική Ανάπτυξη Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΠΑΑ 2014-2020

ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΠΑΑ 2014-2020 ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΠΑΑ 2014-2020 Το νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020 είναι ύψους 4,2 δις κοινοτικής συμμετοχής που μαζί με την εθνική και την ιδιωτική συμμετοχή θα κινητοποιήσει

Διαβάστε περισσότερα

«ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΑΓΡΟΤΗ ΣΤΗ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ 2014 2020» Ομιλητής: Ιωαννίδης Απόστολος Πρόεδρος Δ.Σ. EUROAGRO A.E

«ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΑΓΡΟΤΗ ΣΤΗ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ 2014 2020» Ομιλητής: Ιωαννίδης Απόστολος Πρόεδρος Δ.Σ. EUROAGRO A.E «ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΑΓΡΟΤΗ ΣΤΗ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ 2014 2020» Ομιλητής: Ιωαννίδης Απόστολος Πρόεδρος Δ.Σ. EUROAGRO A.E ΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΝΕΟΥ ΑΓΡΟΤΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

«Να σας συγχαρώ για την οργάνωση του συνεδρίου και μάλιστα με ένα θέμα που αποτελεί βασικό ζητούμενο αλλά και εργαλείο στήριξης του αγροτικού χώρου.

«Να σας συγχαρώ για την οργάνωση του συνεδρίου και μάλιστα με ένα θέμα που αποτελεί βασικό ζητούμενο αλλά και εργαλείο στήριξης του αγροτικού χώρου. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ Δ/νση: Αχαρνών 2, 101 76 Αθήνα 5/ 11/ 2015 Τηλ: 210-2124388 Fax: 210-5237904 Θέμα: Ομιλία Υπουργού Αγροτικής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Τα πρώτα αποτελέσματα και οι προκλήσεις εφαρμογής του

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Τα πρώτα αποτελέσματα και οι προκλήσεις εφαρμογής του ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 2014-2020 Τα πρώτα αποτελέσματα και οι προκλήσεις εφαρμογής του Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης ΠΑΑ 2014-2020 Το Πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία κ. Φωκίωνα Καραβία. Διευθύνοντος Συμβούλου Eurobank. Στην εκδήλωση. Κλειστή Συνεδρίαση Γενικής Συνέλευσης ΣΕΤΕ

Ομιλία κ. Φωκίωνα Καραβία. Διευθύνοντος Συμβούλου Eurobank. Στην εκδήλωση. Κλειστή Συνεδρίαση Γενικής Συνέλευσης ΣΕΤΕ Ομιλία κ. Φωκίωνα Καραβία Διευθύνοντος Συμβούλου Eurobank Στην εκδήλωση Κλειστή Συνεδρίαση Γενικής Συνέλευσης ΣΕΤΕ Electra Metropolis Hotel Πέμπτη 6 Ιουνίου 2019 1 Αγαπητά μέλη και διοίκηση του ΣΕΤΕ, Αισθάνομαι

Διαβάστε περισσότερα

Μπορείτε να εξηγήσετε πώς είναι δομημένο το πρόγραμμα «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία» της Τράπεζας;

Μπορείτε να εξηγήσετε πώς είναι δομημένο το πρόγραμμα «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία» της Τράπεζας; Απαντήσεις της ΕΤΕπ στις μικρομεσαίες για το πρόγραμμα απασχόλησης νέων Αναλυτική ενημέρωση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, σχετικά με το πιλοτικό πρόγραμμα για την απασχόληση των νέων, «Δεξιότητες και

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 2014-2020 Το νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020 ανέρχεται στα 4,7 δις κοινοτικής συμμετοχής, που μαζί με την εθνική και την ιδιωτική συμμετοχή θα κινητοποιήσει

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ Προοπτικές Αγοράς βιολογικών προϊόντων Σεπτέμβριος 2016

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ Προοπτικές Αγοράς βιολογικών προϊόντων Σεπτέμβριος 2016 ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ Προοπτικές Αγοράς βιολογικών προϊόντων Σεπτέμβριος 2016 Κατερίνα Χριστοδούλου Λειτουργός Γεωργίας Κλάδος Προϊόντων Ποιότητας 22464031 Βιολογική Γεωργία στην ΕΕ με αριθμούς Πέραν των 186

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομη Ιστορία του Έργου

Σύντομη Ιστορία του Έργου Σύντομη Ιστορία του Έργου Η ιστορία του «LOCPROII» βρίσκει τις ρίζες της στην επιτυχημένη ολοκλήρωση ενός έργου Interreg IIIA με όνομα «LOCPRO». Η εκ των υστέρων γνώση από το «LOCPRO» κατέστησε εμφανές

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΗΡΙΞΗ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΕ ΓΕΩΡΓΙΚΕΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΤΟΜΕΑ

ΣΤΗΡΙΞΗ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΕ ΓΕΩΡΓΙΚΕΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΡΙΞΗ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΕ ΓΕΩΡΓΙΚΕΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΤΟΜΕΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Το νέο Πρόγραμμα Αγροτικής

Διαβάστε περισσότερα

Συγκριτική Αναφορά Αγορών Ελαιολάδου. Γενικά

Συγκριτική Αναφορά Αγορών Ελαιολάδου. Γενικά Γενικά Η Ισπανία είναι ο μεγαλύτερος ελαιοπαραγωγός τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο όπου κατάφερε να διπλασιάσει την παραγωγή της μετά το 1990, ενώ ακολουθώντας σχεδιασμένη πολιτική παραγωγής

Διαβάστε περισσότερα

Ο ανταγωνισμός είναι ισχυρός και έχει προκαλέσει έκρηξη εισαγωγής και υιοθέτησης νέων, φιλικών στο χρήστη εφαρμογών.

Ο ανταγωνισμός είναι ισχυρός και έχει προκαλέσει έκρηξη εισαγωγής και υιοθέτησης νέων, φιλικών στο χρήστη εφαρμογών. Κυρίες και κύριοι, Είναι ιδιαίτερη η χαρά και η τιμή να βρίσκομαι ανάμεσά σας στο 4 ο Συνέδριο του Economist για την αγροτική επιχειρηματικότητα. Οφείλω να συγχαρώ του διοργανωτές για την άριστη διοργάνωση

Διαβάστε περισσότερα

Του Δημήτρη Λώλη, Γεωπόνου

Του Δημήτρη Λώλη, Γεωπόνου Του Δημήτρη Λώλη, Γεωπόνου Είναι αναμφίβολο, ότι το αγροτικό εισόδημα της χώρας μας, στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στις οικονομικές ενισχύσεις που δίνονται στον αγροτικό τομέα μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής

Διαβάστε περισσότερα

Με τη δύναμη της φύσης και την καινοτομία της επιστήμης

Με τη δύναμη της φύσης και την καινοτομία της επιστήμης Με τη δύναμη της φύσης και την καινοτομία της επιστήμης Μια συνέντευξη με τους ιδρυτές της NFA-Natural Food Additives Η NFA είναι η πρώτη εταιρεία στην Ελλάδα που δραστηριοποιείται στη μεταποίηση και ολιστική

Διαβάστε περισσότερα

1η έκθεση αγροτικής ανάπτυξης. καλλιεργώντας το μέλλον. 18-20 Οκτωβρίου 2014 MEC Παιανίας

1η έκθεση αγροτικής ανάπτυξης. καλλιεργώντας το μέλλον. 18-20 Οκτωβρίου 2014 MEC Παιανίας 1η έκθεση αγροτικής ανάπτυξης καλλιεργώντας το μέλλον 18-20 Οκτωβρίου 2014 MEC Παιανίας Τι περιλαμβανει η FARMER EXPO hellas Μηχανολογικό εξοπλισμό για: - Γεωργικές & Φυτικές Καλλιέργειες - Ζωικές Καλλιέργειες

Διαβάστε περισσότερα

Τοπική ανάπτυξη & κοινωνική επιχειρηματικότητα

Τοπική ανάπτυξη & κοινωνική επιχειρηματικότητα Τοπική ανάπτυξη & κοινωνική επιχειρηματικότητα Βάϊος Κουτής Αναπτυξιακή Τρικάλων ΑΑΕ ΟΤΑ ΚΕΝΑΚΑΠ ΑΕ Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (ΤΑΠΤΚ/CLLD) Κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρηματικότητα. Κωνσταντίνα Ματαλιωτάκη Επιχειρηματική Σύμβουλος Επιμελητηρίου Χανίων

Επιχειρηματικότητα. Κωνσταντίνα Ματαλιωτάκη Επιχειρηματική Σύμβουλος Επιμελητηρίου Χανίων Επιχειρηματικότητα Κωνσταντίνα Ματαλιωτάκη Επιχειρηματική Σύμβουλος Επιμελητηρίου Χανίων Γραφείο Επιχειρηματικής Υποστήριξης Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων ΟΡΙΣΜΟΣ Επιχειρηματικότητα είναι η ιδιότητα ενός ατόμου

Διαβάστε περισσότερα

Χρηματοδότηση σε αρχικό στάδιο ανάπτυξης: μια γενική προσέγγιση

Χρηματοδότηση σε αρχικό στάδιο ανάπτυξης: μια γενική προσέγγιση Χρηματοδότηση σε αρχικό στάδιο ανάπτυξης: μια γενική προσέγγιση (βασισμένη στο μοντέλο στρατηγικής που αναπτύχθηκε για το έργο SEED REG) Ε.Κ.Ε.Τ.Α. Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Αγαπητοί Σύνεδροι, Αγαπητοί Φίλοι,

Αγαπητοί Σύνεδροι, Αγαπητοί Φίλοι, Αγαπητοί Σύνεδροι, Αγαπητοί Φίλοι, Ο ίδιος ο όρος του αγροτουρισμού παραπέμπει στα συνθετικά της αγροτικής δραστηριότητας και του τουρισμού. Αυτό συχνά δημιουργεί σύγχυση ως προς το τι είναι τελικά ο αγροτουρισμός,

Διαβάστε περισσότερα

Η σύγχρονη προσέγγιση στην εκπαίδευση για το μέλλον του αγροδιατροφικού τομέα στην Ελλάδα. Perrotis College Dr. Konstantinos Rotsios

Η σύγχρονη προσέγγιση στην εκπαίδευση για το μέλλον του αγροδιατροφικού τομέα στην Ελλάδα. Perrotis College Dr. Konstantinos Rotsios Η σύγχρονη προσέγγιση στην εκπαίδευση για το μέλλον του αγροδιατροφικού τομέα στην Ελλάδα Perrotis College Dr. Konstantinos Rotsios Η σημασία του Αγροδιατροφικού Τομέα Παρά τη γενική μείωση στις νέες επιδοτήσεις,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ «ΑΛΕΞΑΝ ΡΟΣ ΜΠΑΛΤΑΤΖΗΣ» 2007-2013

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ «ΑΛΕΞΑΝ ΡΟΣ ΜΠΑΛΤΑΤΖΗΣ» 2007-2013 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ «ΑΛΕΞΑΝ ΡΟΣ ΜΠΑΛΤΑΤΖΗΣ» 2007-2013 Γενική Περιγραφή: Το Πρόγραµµα Αγροτικής Ανάπτυξης 2007-2013 (ΠΑΑ) αποτελεί το µέσο για την υλοποίηση του Εθνικού Στρατηγικού

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχεία Επιχειρηματικότητας ΙΙ

Στοιχεία Επιχειρηματικότητας ΙΙ Στοιχεία Επιχειρηματικότητας ΙΙ Νικόλαος Μυλωνίδης Απρίλιος 2007 1 Η έννοια του Επιχειρηματία Αναλαμβάνει δράση Συνδυάζει καινοτομικά και δημιουργικά τους συντελεστές της παραγωγής Παράγει προϊόντα και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΟ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΠΑΑ) 2014-2020

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΟ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΠΑΑ) 2014-2020 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΟ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΠΑΑ) 2014-2020 ΜΟΝΑΔΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ - ΕΥΔ ΠΑΑ Θεσσαλονίκη, 12 Νοεμβρίου 2015 Τι είναι Καινοτομία? «Κάθε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ Τοπικό σχέδιο για την απασχόληση προσαρμοσμένο στις ανάγκες της αγοράς εργασίας της Πάτρας ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ Αποφάσισες το επόμενο βήμα; Έχεις την επιχειρηματική

Διαβάστε περισσότερα

Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων ΤΙΤΛΟΣ ΜΕΤΡΟΥ. Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ

Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων ΤΙΤΛΟΣ ΜΕΤΡΟΥ. Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ 3.1.3. Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων ΤΙΤΛΟΣ ΜΕΤΡΟΥ Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ Άρθρα 52 (α) (iii) και 55 του Κανονισμού (EΚ) 1698/2005, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει Σημείο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

ΑΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΑΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Επιδοτήσεις και αποζημιώσεις από ΕΛΓΑ και ΟΠΕΚΕΠΕ στους Έλληνες αγρότες και παραγωγούς ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΚΟΥΤΡΩΤΣΙΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΠ ΑΝ. ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΠΕΠ ΑΝ. ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΠΕΠ ΑΝ. ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Νίκος Μποµπόλιας Πληθυσµός: ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ Α.Μ.Θ.

Διαβάστε περισσότερα

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Εφαρμοσμένες ΛΥΣΕΙΣ για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Εκπαιδευτικά Σεμινάρια Ανάπτυξη Πωλήσεων Ανδρόμαχος Δημητροκάλλης, MBA Management

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ του ΠΡΟΕΔΡΟΥ Του ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ κ. ΔΗΜ. ΓΚΟΥΝΤΟΠΟΥΛΟΥ στην ΕΚΔΗΛΩΣΗ των ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ

ΟΜΙΛΙΑ του ΠΡΟΕΔΡΟΥ Του ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ κ. ΔΗΜ. ΓΚΟΥΝΤΟΠΟΥΛΟΥ στην ΕΚΔΗΛΩΣΗ των ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ 13/11/2008 ΟΜΙΛΙΑ του ΠΡΟΕΔΡΟΥ Του ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ κ. ΔΗΜ. ΓΚΟΥΝΤΟΠΟΥΛΟΥ στην ΕΚΔΗΛΩΣΗ των ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ Λάρισα 12/11/2008 Κυρίες και κύριοι. Θέλω καταρχήν να ευχαριστήσω την οργανωτική επιτροπή για την πρόσκληση

Διαβάστε περισσότερα