Ἔφυγα γιὰ τὸ Λονδίνο γιὰ σπουδὲς

Transcript

1 Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑ ΟΠ Σ ΤΗΝ ΕΖΗΣΑ Ἔφυγα γιὰ τὸ Λονδίνο γιὰ σπουδὲς τὸν Σεπτέμβριο τοῦ Φυσικά, φτάνοντας ἐκεῖ δὲν εἶχα τὴν παραμικρὴ ἰδέα γιὰ τὸ τί σήμαινε ἡ Ὀρθόδοξη ἐκκλησία στὸ ἐξωτερικό Φανταζόμουν πὼς θὰ ἔπρεπε νὰ ἀναζητήσω τὴν ἑλληνικὴ ἐκκλησία τῆς πόλης καὶ νὰ πηγαίνω ἐκεῖ. Αὐτὸ ποὺ δὲν μποροῦσα νὰ ὑποψιαστῶ ἦταν ὁ πλοῦτος ποὺ κρυβόταν στὴν ἀγγλικὴ Ὀρθοδοξία, ἡ ἰδιαίτερη πνευματικότητά της, οἱ ἄνθρωποι ποὺ εἶχαν ἀναδειχθεῖ στοὺς κόλπους της, καὶ ἡ ἐπίδραση ὅλων αὐτῶν τῶν πραγμάτων στὴ μετέπειτα ζωὴ καὶ τὴν ὀρθόδοξη αὐτοσυνειδησία μου. Γι αὐτὸ θὰ ἤθελα νὰ σᾶς μιλήσω ἀπόψε. Θὰ ἤθελα λοιπὸν νὰ δεῖτε τὰ ὅσα σᾶς πῶ περισσότερο σὰν μιὰ προσωπικὴ ἐξιστόρηση παρὰ σὰν μιὰ ἀντικειμενικὴ καὶ ἔξωθεν παράθεση πληροφοριῶν. Οὔτε, φυσικά, ἔχω σκοπὸ ἢ τὴν δυνατότητα νὰ ἐξαντλήσω τὸ θέμα. Ὑπάρχουν πάμπολλες πτυχὲς (μέρη, προσκυνήματα, ἔντυπα, κοινότητες, πρόσωπα) ποὺ ἐντάσσονται στὸ θέμα μας ἀλλὰ ὄχι στὸ ἐπίπεδο τῆς δικῆς μου προσωπικῆς ἐμπειρίας. Γι αὐτὴν καὶ μόνο θὰ σᾶς μιλήσω ἀπόψε. Στὸ Λονδίνο εἶχα μόνο ἕναν φίλο, ὅταν ἔφτασα. Ἐπικοινώνησα μαζί του λίγο μετὰ τὴν ἄφιξή μου καὶ ἀπ τὰ πρῶτα πράγματα πού μοῦ εἶπε ἦταν πὼς ἐκεῖνος, γιὰ διάφορους λόγους ποὺ δὲν εἶναι τῆς παρούσης, δὲν ἐκκλησιαζόταν στὴν ἑλληνικὴ ἐκκλησία τοῦ Λονδίνου ἀλλὰ ἀγαποῦσε πολὺ τὴν Ρωσικὴ ἐκκλησία ποὺ βρισκόταν στὸ Ennismore Gardens, ἕνα πανέμορφο προάστιο τοῦ κεντρικοῦ Λονδίνου. Ἡ πρώτη μας συνάντηση, λοιπόν, ἔγινε στὸν ναὸ αὐτὸ ἀφιερωμένο στὸν Εὐαγγελισμὸ τῆς Θεοτόκου. Τὴν ἐποχὴ ἐκείνη, ὁ ἐπίσκοπος τῆς συγκεκριμένης ἐκκλησίας ἦταν ὁ Μητροπολίτης Ἀντώνιος τοῦ Σουρὸζ (Anthony Bloom). Πιθανὸν θὰ τὸν ἔχετε ἀκουστὰ ἀπ τὰ βιβλία του. Ὁ Μπλοὺμ ἀποτελεῖ μιὰ ἀπ τὶς σημαντικότερες ἂν ὄχι τή σημαντικότερη μορφὴ τῆς ἀγγλικῆς Ὀρθοδοξίας τοῦ 20οῦ αἰώνα. Εἶναι κυρίως μέσω αὐτοῦ ποὺ οἱ βρετανοὶ γνώρισαν τί σημαίνει ὀρθοδοξία. Καὶ αὐτὸ ΤΕΥΧΟΣ 74 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

2 συνέβη, ὄχι μόνο λόγω τοῦ τεράστιου βεληνεκοῦς τῆς μορφῆς του, ἀλλὰ καὶ λόγω συγκεκριμένων ἐπιλογῶν ποὺ ἔκανε κατὰ τὴν τέλεση τῆς λατρείας. Φερ εἰπεῖν, γνωρίζοντας πὼς ἡ ἐκκλησία του βρίσκεται στὸ Λονδίνο καὶ ὄχι στὴν Μόσχα, προσπάθησε κάπως νὰ περιορίσει τὸν «ρωσικὸ» χαρακτήρα τῆς λειτουργίας. Ἡ τελευταία γινόταν κατὰ τὸ ἥμισυ στὰ ἀγγλικὰ καὶ κατὰ τὸ ἥμισυ στὰ σλαβονικά. (Σημειώνω ἐντὸς παρενθέσεως ὅτι, ὅποτε ἐπιχειρήθηκε κάτι ἀντίστοιχο στὸν Ἑλληνικὸ καθεδρικὸ ναὸ τοῦ Λονδίνου, οἱ ἀντιδράσεις ἀνέκοπταν πάντα τὴν πρωτοβουλία ἐν τῇ γενέσει της). Ὁ κόσμος ποὺ συνέρρεε τὶς Κυριακὲς στὴν ρωσικὴ ἐκκλησία ἦταν σὲ σημαντικὸ βαθμὸ ἄγγλοι βαφτισμένοι ὀρθόδοξοι. Ὁ Ἀντώνιος εἶχε μιὰ οἰκουμενικὴ ἀντίληψη περὶ ἐκκλησίας, πέρα ἀπὸ τοπικοὺς ἢ γλωσσικοὺς περιορισμούς. Εἶχε σαφὴ συναίσθηση πὼς ἡ ἐκκλησία θὰ ἔπρεπε νὰ εἶναι ἀνοιχτὴ σὲ ὅλους καὶ δὲν θὰ εἶχε νόημα νὰ λειτουργεῖ (τουλάχιστον ὄχι πρωτευόντως) ὡς ἕνας ἐθνικὸς θύλακας ποὺ ἀναπαράγει τὶς ἐθνικὲς καὶ ἐκκλησιαστικὲς παραδόσεις τοῦ τόπου καταγωγῆς τῶν ἐνοριτῶν. Ἡ λατρεία λοιπὸν γινόταν σὲ δυὸ γλῶσσες (ἀγγλικὰ καὶ σλαβονικά), τὸ ἴδιο καὶ τὸ κήρυγμα. Τὰ κηρύγματα τοῦ Ἀντωνίου, πέραν τοῦ περιεχομένου τους, μετέφεραν καὶ κάτι ἀπ τὴν προσωπικότητα τοῦ ἀνδρός: εἶχαν ζέση, δύναμη καὶ αὐθορμητισμὸ (χωρὶς νὰ λείπει ἴσως καὶ ἕνας κάποιος συναισθηματισμός), καὶ σχεδὸν πάντοτε περιστρέφονταν γύρω ἀπὸ τὸ εὐαγγελικὸ κείμενο. Ἡ πνευματικότητα τοῦ Ἀντωνίου ἦταν ἄκρως «εὐαγγελική», ὁ ἄξονας τῆς σκέψης του ἦταν πάντοτε ἡ Καινὴ Διαθήκη. Ἡ πρώτη μου ἐντύπωση ἀπὸ ἐκείνη τὴ λειτουργία ἦταν μιὰ παράξενη αἴσθηση οἰκείου καὶ συνάμα καινούριου, ἕνα παράδοξο συναίσθημα ὅτι βρίσκομαι μὲν στὴν οἰκεία σὲ μένα Ὀρθόδοξη ἐκκλησία ἀλλὰ κάτι ἀρκετὰ διαφορετικὸ ἀπ ὅσα γνώριζα στὴν πατρίδα μου συνέβαινε ἐκεῖ. Μὲ ἐντυπωσίασε ἡ ἁπλότητα τῶν ὕμνων, ἡ λειτουργικὴ παρουσία τοῦ Ἀντωνίου καὶ τῶν λοιπῶν ἱερέων (ὑπῆρχαν ἀμερικανοί, ρῶσοι, ἰρλανδοί, ἕλληνες), οἱ ταπεινὲς διαστάσεις τοῦ χώρου, μὰ περισσότερο ἀπ ὅλα ἡ ἐθνικὴ ποικιλία τοῦ ἐκκλησιάσματος. Στὴν Ἑλλάδα δὲν ὑπῆρχαν οἱ δυνατότητες νὰ βιώσω κάτι τέτοιο, γιὰ εὐνόητους λόγους. Συνειδητοποίησα αἴφνης ὅτι πολλοὶ ἀπ τοὺς ἐνορίτες εἶχαν ἀνακαλύψει μόνοι τους τὴν Ὀρθόδοξη ἐκκλησία, ἔχοντας ζήσει ἕως τότε συνεπέστατα ὡς ἀγγλικανοί, καθολικοὶ ἢ καὶ ἄθεοι. Ἡ ἐπιλογὴ ζωῆς ποὺ οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ ἀκολούθησαν ἀντανακλοῦνταν στὰ πρόσωπά τους: βρισκόμουν σὲ μιὰ ἐκκλησία ὅπου ζοῦσε κανεὶς τὴν χαρὰ τοῦ νεοφώτιστου, τὴν ἔβλεπες νὰ ἀστράφτει στὰ πρόσωπα καὶ τὶς φυσιογνωμίες τῶν πιστῶν. Δίπλα στὴν ἐκκλησία ὑπῆρχε χῶρος γιὰ καφὲ καὶ λίγο φαγητό, καθὼς καὶ ἕνα καλὰ ἐνημερωμένο βιβλιοπωλεῖο. Μετὰ τὸ πέρας τῆς λειτουργίας, ὁ κόσμος πήγαινε ἐκεῖ. Καὶ αὐτὸ ἦταν γιὰ μένα ἐμπειρία πρωτόγνωρη. Εἶχα συνηθίσει στὴν Ἑλλάδα πὼς μὲ τὸ «δι εὐχῶν» ἡ λειτουργία τελειώνει καὶ ὁ κόσμος ἀναχωρεῖ. Ἐκεῖ ὅμως, ἡ λειτουργία προεκτεινόταν, κατὰ μία ἔννοια, στὸν διπλανὸ χῶρο ἡ κοινωνία τῶν πιστῶν ποὺ εἶχε γεννηθεῖ μυστηριακὰ στὸν ναό, ἄνθιζε στὴν συνάντηση. Σιγά-σιγά, γνώριζα ἀνθρώπους, μὲ κάποιους δεθήκαμε πολύ, μία μάλιστα κοπέλα ἀγγλίδα ποὺ γνώρισα ἐκεῖ, εἶχα τὴν εὐλογία νὰ τὴν παντρευτῶ λίγα χρόνια ἀργότερα Ἡ ἐμπειρία τῆς Ρωσικῆς ἐκκλησίας μὲ ἀνανέωσε πολὺ πνευματικά. Ἄρχισα νὰ βλέπω τὰ πράγματα πιὸ ἀνοιχτά, μὲ μεγαλύτερο καρδιακὸ εὖρος. Ἀκόμα καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ γλώσσα τοῦ κηρύγματος καὶ τῶν βιβλίων ἦταν ἡ ἀγγλικὴ λειτούργησε θετικά, κατὰ τὴν ἔννοια ὅτι ἀπομακρύνθηκα λίγο ἀπὸ τὴν συνήθη καὶ τετριμμένη ἑλληνικὴ «πνευματικὴ ὁρολογία» καί, ἀκόμα καὶ σὲ γλωσσικὸ ἐπίπεδο, ἀνακάλυψα κάποια πράγματα ἀπ τὴν ἀρχή. Σίγουρα, βέβαια, ἔπαιξε ρόλο τὸ γεγονὸς ὅτι βρισκόμουν σὲ μιὰ ξένη χώρα γιὰ πρώτη φορὰ στὴ ζωή μου ἤμουν μὲ ἄλλα λόγια δεκτικὸς σὲ μιὰ τέτοια ἀλλαγή. Ἀλλά, σὲ κάθε περίπτωση, ἡ ἐμπειρία ὑπῆρξε καθοριστικὴ γιὰ τὴν πνευματικὴ ζωή μου. Ἀγάπησα τὴν συγκεκριμένη ἐνορία, καὶ πήγαινα ἐκεῖ ἀνελλιπῶς τὰ χρόνια τῶν σπουδῶν μου, ἀλλὰ καὶ ἀργότερα. Ἡ ἐκκλησία, παρὰ τὸν ὑπερεθνικό της χαρακτήρα, δὲν ἔπαυε νὰ εἶναι κατὰ βάση μιὰ ρωσικὴ ἐκκλησία. Μὲ τὴν ρωσικὴ πνευματικότητα εἶχα γνωριστεῖ μόνο μέσω τῆς λογοτεχνίας τὰ ἔργα τοῦ Ντοστογέφκσι, τοῦ Τολστόι καὶ τοῦ Πάστερνακ τὰ εἶχα ἀγαπήσει ἤδη ἀπ τὰ ἐφηβικά μου χρόνια. Ἀλλὰ ἐδῶ, γνώρισα ἀπὸ κοντὰ τὴν ρωσικὴ πίστη καὶ εὐλάβεια, ἔζησα τὸν ἄμεσο καὶ βιωματικὸ τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο ὁ λαὸς αὐτὸς ζεῖ τὴν πίστη του. Εἶναι πολλοὶ ἐκεῖνοι ποὺ εἶχαν ἐμπνευστεῖ ἀπὸ τὴν Ρωσικὴ ἐκκλησία τοῦ Λονδίνου. Ἀλλά, μεταξὺ αὐτῶν, ὑπάρχει καὶ ἡ περίπτωση ἀνθρώπου ποὺ γνώρισε καὶ ἐνστερνίστηκε τὴν Ὀρθοδοξία μὲ μόνη τὴν παρουσία του στὸν χῶρο τοῦ ναοῦ. Ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς δὲν εἶναι τυχαῖος, καὶ ἀποτελεῖ τὸν ἑπόμενο σταθμὸ τοῦ «ταξιδιοῦ» μου στὴν Ὀρθόδοξη Βρετανία. Τὸ ὄνομά του εἶμαι βέβαιος πὼς εἶναι γνωστὸς σὲ πολλοὺς ἐξ ὑμῶν πρόκειται γιὰ τὸν Κάλλιστο Ware, Ἐπίσκοπο Διοκλείας. Ὁ Ware γεννήθηκε στὸ Bath, καὶ σπούδασε θεολογία καὶ φιλολογία στὸ Magdalen College τῆς Ὀξφόρδης, ἀπὸ ὅπου ἀποφοίτησε μὲ ἄριστα. Σὲ ἡλικία 24 ἐτῶν (τὸ 1958), ἔγινε Ὀρθόδοξος, καὶ ταξίδεψε στὴν Ἑλλάδα ὅπου ἔζησε γιὰ μεγάλο χρονικὸ διάστημα στὴν Μονὴ Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Θεολόγου τῆς Πάτμου, δίπλα στὸν π. Ἀμφιλόχιο Μακρῆ, ἕναν πολὺ σημαντικὸ πνευματικὸ ἄνθρωπο τῆς ἐποχῆς ἐκείνης. Χειροτονήθηκε ἱερέας τὸ

3 Σὲ κάποια συνέντευξή του στὴν ἀμερικανικὴ τηλεόραση, ὁ Ware μίλησε γιὰ τὴν πρώτη γνωριμία του μὲ τὴν Ὀρθοδοξία. Σᾶς μεταφέρω τὰ λόγια του: Θυμᾶμαι ἐπακριβῶς πότε ξεκίνησε ἡ προσωπική μου πορεία πρὸς τὴν Ὀρθοδοξία. Συνέβη ἐντελῶς ἀπροσδόκητα, ἕνα Σάββατο ἀπόγευμα τοῦ καλοκαιριοῦ τοῦ 1952, ὅταν ἤμουν 17 ἐτῶν. Περπατοῦσα στὸ δρόμο, δίπλα στὸ σταθμὸ τῆς Βικτώριας τοῦ κεντρικοῦ Λονδίνου, ὅταν βρέθηκα μπροστὰ σὲ μιὰ Γοτθικὴ ἐκκλησία τοῦ 19ου αἰώνα, μεγάλη καὶ κάπως ἐγκαταλελειμμένη, ποὺ οὐδέποτε εἶχα παρατηρήσει μέχρι τότε. Δὲν ὑπῆρχε πίνακας ἀνακοινώσεων ἀπ έξω (ἡ δυτικὴ Ὀρθοδοξία δὲν ἦταν ποτὲ καλὴ στὶς δημόσιες σχέσεις!) ἀλλὰ θυμᾶμαι ἕναν μπρούτζινο δίσκο ποὺ ἔγραφε ἁπλὰ «ρωσικὴ ἐκκλησία». Ὅταν μπῆκα στὸ ναό, στὴν ἀρχὴ νόμισα πὼς ἦταν ἐντελῶς ἄδειος. Ἔξω στὸ δρόμο ὁ ἥλιος ἔλουζε στὸ φῶς τὰ πάντα, ἀλλὰ μέσα στὸ ναὸ ὅλα ἦταν κρύα καὶ σκοτεινά. Καθὼς τὰ μάτια μου συνήθιζαν στὸ σκοτάδι, τὸ πρῶτο πράγμα ποὺ ἔνιωσα ἦταν μιὰ αἴσθηση ἀπουσίας. Δὲν ὑπῆρχαν καρέκλες ἢ ἄλλα καθίσματα, μπροστά μου ἀνοιγόταν ἕνας χῶρος φαρδὺς καὶ ἄδειος. Ὕστερα συνειδητοποίησα ὅτι ἡ ἐκκλησία δὲν ἦταν τελείως ἄδεια. Διασκορπισμένοι μέσα στὸν χῶρο ὑπῆρχαν κάποιοι ἄνθρωποι, στὴν πλειονότητά τους ἡλικιωμένοι. Στοὺς τοίχους ὑπῆρχαν εἰκόνες, μὲ καντηλάκια μὲ τρεμάμενο φῶς μπροστά τους, καὶ ἀνατολικὰ ὑπῆρχε ἕνα τέμπλο μὲ εἰκόνες καὶ κεριά. Κάπου στὸ βάθος ἀκουγόταν καὶ μιὰ χορωδία. Σὲ κάποια φάση, ἕνας διάκονος βγῆκε ἀπ τὸ ἱερὸ καὶ ἄρχισε νὰ τριγυρίζει τὴν ἐκκλησία θυμιατίζοντας τὶς εἰκόνες καὶ τοὺς πιστούς, πρόσεξα μάλιστα πὼς τὰ ἄμφιά του ἦταν παλιὰ καὶ φθαρμένα. Ἡ ἀρχική μου ἐντύπωση τῆς ἀπουσίας τώρα ἔδωσε τὴν θέση της, κατὰ τρόπο ξαφνικὸ καὶ ἔντονο, σὲ μιὰ ὑπερβάλλουσα αἴσθηση παρουσίας. Ἔνιωσα ὅτι ἡ ἐκκλησία ἦταν γεμάτη γεμάτη ἀπὸ ἀναρίθμητους πιστούς, ποὺ μὲ περιτριγύριζαν ἀπὸ κάθε πλευρά. Εἶχα τὴν αἴσθηση ὅτι ἐμεῖς, τὸ ὁρατὸ ἐκκλησίασμα, ἤμασταν μέρος ἑνὸς πολὺ μεγαλύτερου συνόλου καὶ ὅτι καθὼς προσευχόμασταν ἀνυψωνόμασταν σὲ μιὰ πράξη πού μᾶς ξεπερνοῦσε κατὰ πολύ, σὲ μιὰ ἀδιαίρετη καὶ τὰ πάντα ἐναγκαλίζουσα σύναξη ποὺ ἕνωνε τὸν χρόνο μὲ τὴν αἰωνιότητα, τὰ γήινα μὲ τὰ οὐράνια. Βγῆκα ἔξω ἀπ τὸ ναὸ πρὶν ἀπ τὸ τέλος τῆς ἀκολουθίας. Καὶ καθὼς βρέθηκα ἔξω, ἐντυπωσιάστηκα ἀπὸ δυὸ πράγματα. Πρῶτον, συνειδητοποίησα πὼς δὲν εἶχα καμιὰ ἰδέα γιὰ τὸ πόση ὥρα εἶχα μείνει μέσα. Ἴσως ἦταν 20 λεπτά, ἴσως ἦταν 2 ὧρες δὲν μποροῦσα νὰ πῶ. Εἶχα «ὑπάρξει» σὲ μιὰ διάσταση ὅπου ὁ χρόνος ἦταν ἄνευ σημασίας. Δεύτερον, καθὼς βρέθηκα στὸ πεζοδρόμιο, ὁ θόρυβος τοῦ Λονδίνου μὲ κυρίευσε σὰν ἕνα τεράστιο κύμα. Ὁ ἦχος θὰ πρέπει νὰ ἀκουγόταν καὶ μέσα στὸ ναό, ἀλλὰ δὲν τὸν εἶχα προσέξει. Εἶχα βρεθεῖ σὲ ἕναν ἄλλο κόσμο, ὅπου ὁ χρόνος καὶ ἡ κίνηση τῶν αὐτοκινήτων δὲν εἶχαν σημασία, ἕναν κόσμο ποὺ ἦταν πιὸ ἀληθινὸς ἀπὸ αὐτὸν τοῦ Λονδίνου τοῦ 20οῦ αἰώνα στὸν ὁποῖο ξαφνικὰ ἐπέστρεφα. Τὰ πάντα στὴν ἀκολουθία τοῦ Ἑσπερινοῦ ἦταν στὰ Σλαβονικά, καὶ ἔτσι, δὲν μποροῦσα μὲ τὸ μυαλό μου νὰ καταλάβω τὸ παραμικρό. Κι ὡστόσο, καθὼς ἔφευγα ἀπὸ τὴν ἐκκλησία εἶπα στὸν ἑαυτό μου, μὲ ξεκάθαρη πεποίθηση: Ἐδῶ ἀνήκω. Βρῆκα τὸ σπίτι μου. Συμβαίνει κάποιες φορὲς (καὶ δὲν εἶναι στ ἀλήθεια περίεργο;) ὅτι μὲ τὴν πρώτη μας ἐπαφὴ μὲ κάποιο πρόσωπο ἢ κάποιο μέρος, γεννᾶται μέσα μας μιὰ βέβαιη γνώση. Αὐτὸ (λέμε) εἶναι τὸ πρόσωπο ποὺ θὰ ἀγαπήσω, αὐτὸ εἶναι τὸ μέρος ὅπου πρέπει νὰ πάω, αὐτὸ εἶναι τὸ θέμα ποὺ θὰ πρέπει νὰ ἀναλώσω τὴν ζωή μου ἐρευνώντας. Ἀπ τὴν στιγμὴ ἐκείνης τῆς ἀκολουθίας, ἔνιωσα βαθιὰ στὴν καρδιά μου ὅτι ἀνῆκα στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία Καὶ εἶμαι εὐγνώμων στὸν Θεὸ γιὰ τὸ ὅτι ἡ πρώτη μου ἐπαφὴ μὲ τὴν Ὀρθοδοξία δὲν ἦταν μέσα ἀπὸ βιβλία, δὲν ἦταν μέσω τῆς γνωριμίας μου μὲ Ὀρθόδοξους σὲ κοινωνικὸ ἐπίπεδο, ἀλλὰ παρακολουθώντας μιὰ λατρευτικὴ πράξη. Ἡ Ἐκκλησία, σύμφωνα μὲ τὴν Ὀρθόδοξη κατανόηση εἶναι πρωτίστως μιὰ λειτουργικὴ κοινότητα. Πρῶτα ἔρχεται ἡ λατρεία, καὶ μετὰ ἀκολουθεῖ τὸ δόγμα. Ἔτσι, γνώρισα τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ὄχι σὰν μιὰ θεωρία ἢ μιὰ ἰδεολογία ἀλλὰ σὰν μιὰ ἀτόφια καὶ συγκεκριμένη πράξη, σὰν μιὰ λατρευτικὴ παρουσία. Ἐκεῖνο τὸ Σάββατο ἀπόγευμα ὑπῆρξε λοιπὸν καθοριστικὸ γιὰ τὴν μετέπειτα πορεία τοῦ Ἐπισκόπου Κάλλιστου. Καὶ εἶναι, θαρρῶ, χαρακτηριστικό: οἱ ἀλλαγὲς στὴν ζωή μας, οἱ καθοριστικὲς τὶς στιγμές, κάποιες φορὲς ἔχουν τὴν ἀφετηρία τους σὲ ἀπρόβλεπτα, ἐκ πρώτης ἀσήμαντα γεγονότα, ποὺ ὅμως κυοφοροῦν ἀνεπίγνωστα ἀποφάσεις ζωῆς. Ἴσως λοιπόν, τὸ δίδαγμα τῆς ἱστορίας τοῦ Ware (γιατί θαρρῶ πὼς ἀπὸ κάθε ἀνθρώπινη ἱστορία μπορεῖ κανεὶς νὰ διδαχθεῖ κάτι) εἶναι νὰ εἶναι κανεὶς ἀνοιχτὸς στὰ ἐρεθίσματα τοῦ καθ ἡμέραν βίου, νὰ διατηρεῖ κανεὶς τὴν ἑτοιμότητα νὰ διακρίνει τὸ οὐσιῶδες καὶ τὸ καθοριστικό, αὐτὸ ποὺ μπορεῖ δυνητικὰ νὰ μεταβάλλει τὴν ἀλήθεια καὶ τὸ νόημα τῆς ζωῆς μας. Ὁ Ἐπίσκοπος Κάλλιστος εἶναι μιὰ ἀπ τὶς μεγαλύτερες προσωπικότητες στὸν χῶρο τῆς Ὀρθόδοξης Θεολογίας σήμερα, ἕνα ἀπ τὰ μεγάλα κεφάλαια τῆς παρουσίας τῆς Ὀρθοδοξίας διεθνῶς. Εἶναι νηφάλιος στοχαστής, καλὸς θεολόγος (ἀντιπροσωπεύει μαζὶ μὲ τὸν ἐπίσκοπο Περγάμου τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία στὸν διάλογό της μὲ τὴν Ἀγγλικανική), ἀνοιχτὸς στὶς προκλήσεις τῆς ἐποχῆς μας, μὲ ξεκάθαρη σκέψη, διατυπωμένη ἁπλά. Εἶχα τὴν μεγάλη εὐλογία νὰ τὸν γνωρίσω ἦταν ὁ πρῶτος βρετανὸς ἱερέας ποὺ γνώρισα καί μοῦ 3

4 ἔκανε μεγάλη ἐντύπωση ἡ εὐρύτητα τοῦ πνεύματός του, ἡ μεγάλη του ἀγάπη γιὰ τὴν ἀνατολὴ ἀλλὰ καὶ τὴν δύση, ἡ ἀδιαπραγμάτευτη ἐπιμονή του νὰ οἰκοδομεῖ μὲ θετικὸ λόγο καὶ ὄχι νὰ ὀχυρώνεται πίσω ἀπὸ θέσεις στενόκαρδες ἢ στενόμυαλες. Ὁ Ware εἶναι ἴσως ὁ χαρισματικότερος ὁμιλητὴς ποὺ ἔχω ἀκούσει. Λίγους μῆνες μετὰ τὴν ἄφιξή μου στὴν Ἀγγλία, ἐπισκέφθηκα τὸ σημαντικότερο ἴσως «κέντρο» τῆς Ὀρθοδοξίας στὴν Βρετανία, τὴν Μονὴ Τιμίου Προδρόμου τοῦ Ἔσσεξ. Εἶχα ἀκούσει, βέβαια, πολλὰ γιὰ τὸ συγκεκριμένο μοναστήρι καὶ τὸν ἱδρυτή του, τὸν γέροντα Σωφρόνιο. Ἤξερα φερ εἰπεῖν ὅτι ἦταν Σταυροπηγιακὴ μονή, ποὺ εἶχε ἱδρυθεῖ τὸ 1958, ἔχοντας ἀρχικὰ ὑπαχθεῖ τὴν δικαιοδοσία τοῦ Μητροπολίτη Ἀντωνίου (γιὰ τὸν ὁποῖο μιλήσαμε στὴν ἀρχή) πρὶν μεταφερθεῖ, ἐν συνεχείᾳ, ὑπὸ τὴν ἄμεση δικαιοδοσία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Ὅταν ἱδρύθηκε τὸ Μοναστήρι ἀπὸ τὸν γέροντα Σωφρόνιο ἀριθμοῦσε 6 μοναχοὺς ἐνῶ σήμερα ὁ ἀριθμός τους ἔχει φτάσει περίπου τοὺς 40, στὴν πλειοψηφία τους μοναχές. Αὐτὸ εἶναι μία ἰδιαιτερότητα τῆς συγκεκριμένης μονῆς, ὅτι ἡ ἀδελφότητα ἀποτελεῖται τόσο ἀπὸ μοναχοὺς ὅσο καὶ ἀπὸ μοναχές. Αὐτὸ ὡστόσο, ἐξ ὅσων γνωρίζω, ἔχει συμβεῖ κάποιες φορὲς καὶ στὸ παρελθὸν λιγοστὲς εἶναι ἀλήθεια. Δεύτερη ἰδιαιτερότητα τοῦ μέρους εἶναι πὼς τὴν ἀδελφότητα ἀπαρτίζουν περίπου 12 διαφορετικὲς ἐθνότητες. Οἱ ἀκολουθίες λοιπὸν γίνονται σὲ διάφορες γλῶσσες (κυρίως ὅμως στὰ ἀγγλικά), καὶ προκαλεῖ ἐντύπωση ἡ ἄνεση μὲ τὴν ὁποία «μεταπηδοῦν» ἀπὸ τὴν μιὰ γλώσσα στὴν ἄλλη. Εἶχα δηλαδὴ καὶ πάλι μιὰ μοναδικὴ ἐμπειρία τοῦ τί σημαίνει οἰκουμενικὴ Ὀρθοδοξία, πέρα ἀπὸ φυλὲς καὶ γλῶσσες, μιὰ αἴσθηση ἐν Χριστῷ ἑνότητας. Μιὰ ἀκόμα ἰδιαιτερότητα τῆς μονῆς εἶναι ἡ ἔνταξη τῆς «εὐχῆς τοῦ Ἰησοῦ» στὸ καθ ἡμέραν τυπικό της. Στὴν πράξη αὐτὸ σημαίνει πώς, γιὰ 4 περίπου ὧρες κάθε μέρα, ἡ ἀδελφότητα συνάζεται στὸν ναὸ καὶ οἱ πρὸς τοῦτο ἐπιλεγμένοι μοναχοὶ ἢ μοναχὲς ἐπαναλαμβάνουν σὲ διάφορες γλῶσσες τὸ «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ Ἐλέησόν με». Πρόκειται γιὰ συνήθεια ποὺ εἰσήγαγε 4 Ἱερὰ Μονὴ Τιμίου Προδρόμου Ἔσσεξ. ὁ Γέροντας Σωφρόνιος, ἔχοντας ἀντίστοιχη ἐμπειρία κατὰ τὸ διάστημα τῆς παραμονῆς του στὸ Ἅγιο Ὄρος. Ἔφτασα στὸ μοναστήρι μιὰ Παρασκευὴ τοῦ Δεκεμβρίου Θυμᾶμαι πὼς ἦταν νύχτα καὶ ἔκανε πολὺ κρύο. Ἔφτασα στὴν μονὴ τὴν ὥρα ποὺ τελεῖτο ἡ ἀκολουθία τῆς «εὐχῆς» γιὰ τὴν ὁποία σᾶς μίλησα πρίν, καὶ ἔτσι μπῆκα κατευθείαν στὸ ναὸ τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου, ἂν θυμᾶμαι καλά. Στὴν ἀρχὴ ἔνιωσα λίγο ἄβολα, καὶ πολὺ γρήγορα κουράστηκα καὶ βαρέθηκα. Ἡ εὐχὴ λεγόταν ξανὰ καὶ ξανὰ καὶ ξανά, σὲ ἀργὸ ρυθμό, σὲ συνθῆκες ἀπόλυτης ἡσυχίας, μέσα σ ἕναν ναὸ διαστάσεων ἑνὸς δωματίου ποὺ φωτιζόταν μόνο ἀπ τὸ γλυκὸ καὶ τρεμάμενο φῶς τῶν κεριῶν. Μετὰ ἀπὸ περίπου μία ὥρα, καὶ ἐνῶ ἤμουν ἕτοιμος νὰ καταθέσω τὰ ὅπλα καὶ νὰ βγῶ ἔξω, κάτι ἄρχισε νὰ ἀλλάζει σιγά-σιγά. Ἦταν σὰν νὰ ἐγκλιματίστηκα στὴν συνθήκη τῆς ἐπανάληψης (ἴσως τὴν ἀποδέχτηκα ἐσωτερικὰ) καὶ ἔτσι ἡ διάθεσή μου μεταβλήθηκε πρὸς τὸ καλύτερο. Κάθισα λοιπὸν ἕως τέλους καὶ βγῆκα ἀπ τὸ ναὸ μὲ θετικὲς ἐντυπώσεις. Οἱ μοναχοὶ καὶ οἱ μοναχὲς ἦταν φιλικοί, ἁπλοί, πρόθυμοι, πάντα μὲ τὸ χαμόγελο ἔνιωθες πραγματικὰ πολὺ ἄνετα δίπλα τους. Εἶχα ὡραῖες συζητήσεις μὲ κάποιους καὶ κάποιες ἐξ αὐτῶν, ἰδίως μὲ τὴν ἀδελφὴ Μαγδαληνὴ ἡ ὁποία ἔχει καὶ ἐνδιαφέρον συγγραφικὸ ἔργο ποὺ περιστρέφεται κυρίως γύρω ἀπ τὰ παιδιά. Τὸ ἴδιο τὸ μοναστήρι συναποτελοῦν διάφορα κτίσματα, ὅλα ἁπλὰ καὶ ταπεινά, στὰ ὁποῖα περιλαμβάνεται τὸ καθολικὸ (ὁ ἅγιος Σιλουανός), ἡ τράπεζα, μιὰ καλὰ ἐνημερωμένη βιβλιοθήκη, ἕνας μικρὸς ξενώνας. Βρίσκεται ὑπὸ μιὰ ἔννοια στὴν μέση τοῦ πουθενά, στὴν καρδιὰ τῆς ἀγγλικῆς ὑπαίθρου, μέσα στὴ φύση. Καὶ αὐτὸ παίζει τὸ ρόλο του στὴν πνευματικὴ ἡσυχία ποὺ ἀποπνέει τὸ μέρος. Γιὰ μένα (ποὺ πιστέψτε με δὲν εἶμαι μεγάλος φίλος τῶν μοναστηριῶν) τὸ μοναστήρι τοῦ Ἔσσεξ εἶναι ἕνα ἀπ τὰ πιὸ ἀγαπημένα μου μέρη στὸν κόσμο. Εἶναι μέρος ποὺ δὲν ἐπενδύει στὴν φήμη του, οὔτε καὶ στὴν φήμη τοῦ ἱδρυτῆ του, δὲν ἐπιζητεῖ δημοσιότητα ἢ ἔσοδα μέσα ἀπὸ ἀκριβὲς ἐκδόσεις ἢ παραγωγές. Ἔχει μιὰ ταπεινὴ γοητεία, μοιάζει νὰ «κοιτᾶ» τὸν προσκυνητὴ ἀπὸ θέση ἀδυναμίας καὶ ὄχι ἀπὸ θέση ἰσχύος, δὲν ἀποπνέει μιὰ κλειστὴ πνευματικὴ «αὐτάρκεια» ποὺ δέν σοῦ ἀφήνει περιθώρια καὶ ἐπιλογές, ἀλλά σοῦ προκύπτει ἀνίσχυρη καὶ δίχως ἄμυνες, καὶ αὐτὸ διευκολύνει στὸ νὰ καταρρεύσουν καὶ οἱ δικές σου ἄμυνες, πράγμα ποὺ γιὰ ἀμφοτέρους γεννᾶ χάρι Θεοῦ ποὺ ζεσταίνει τὴν καρδιά. Ἡ τελευταία ἀνάμνηση ποὺ θὰ ἤθελα νὰ μοιραστῶ μαζί σας εἶναι ὁ Πανορθόδοξος Ἑσπερινός, ποὺ γίνεται στὸ Λονδίνο τὴν Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας (τὴν Α ἑβδομάδα τῶν Νηστειῶν) τὸ ἀπόγευμα. Ἡ ἰδιαιτερότητα ποὺ ἔχει αὐτὸς ὁ ἑσπερινὸς εἶναι ὅτι συγκεντρώνονται ὀρθόδοξοι ἀπὸ ὅλες τὶς ἐκκλησίες τοῦ Λονδίνου Ἕλληνες, Ρῶσοι, Ρουμάνοι, Σέρβοι, Ἄραβες, Βούλγαροι

5 ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ Ἑορτὴ Ὁσίας Φιλοθέης Ἡ μνήμη τῆς Ὁσιομάρτυρος Φιλοθέης τῆς Ἀθηναίας εἶναι ἀφιερωμένη στὰ φιλανθρωπικὰ Ἱδρύματα τῆς Ἱ. Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν καὶ τῶν Ἐνοριῶν της. Κατ αὐτὴν τελοῦμε καὶ στὴν Στέγη Γερόντων τῆς Ἐνορίας μας τὸ Μνημόσυνο τῶν ἀειμνήστων Κτιτόρων, Δωρητῶν καὶ Εὐεργετῶν. Ἔτσι λοιπὸν τὸ σχετικὸ Μνημόσυνο τῶν Κτιτόρων θὰ τελεσθεῖ τὸ Σάββατο 19 Φεβρουαρίου στὸ Ἱ. Παρεκκλήσιο Ἁγ. Νεκταρίου τῆς Στέγης Γερόντων μετὰ τὴν Θεία Λειτουργία. Ἐπίσης θὰ λάβει χώρα Ἀρτοκλασία ὑπὲρ τῶν περιθαλπομένων, ἐθελοντῶν, τοῦ Προσωπικοῦ καὶ τῶν εὐεργετῶν καὶ δωρητῶν αὐτοῦ. Ἱερὰ Ἀγρυπνία Τὴν Τετάρτη 23 πρὸς Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου θὰ τελεσθεῖ στὸν Ναό μας Ἱ. Ἀγρυπνία εἰς τιμὴν καὶ μνήμη τῆς Α καὶ Β Εὑρέσεως τῆς Τιμ. Κεφαλῆς τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου Προδρόμου. Ὥρα ἐνάρξεως: 8.00 μ.μ. Τὸ πρωῒ τῆς Πέμπτης δὲν θὰ τελεσθεῖ Θεία Λειτουργία. Ἱερὸ Ευχέλαιο Τὴν Δευτέρα 21 Φεβρουαρίου θὰ τελεσθεῖ στὸν Ναό μας τὸ Ἱ. Μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου ἐπὶ τῇ εὐκαι- καὶ φυσικὰ Ἄγγλοι. Κάθε χρόνο ἕνας ναὸς ἀναλαμβάνει τὴν διοργάνωση αὐτοῦ τοῦ ἑσπερινοῦ, καὶ «προσκαλεῖ» ὅλους τοὺς ὑπόλοιπους. Φερ εἰπεῖν, μιὰ χρονιὰ εἶναι ἡ Ἑλληνικὴ ἐκκλησία, τὴν ἑπόμενη ἡ Ρωσικὴ κ.ο.κ. Κάθε κοινότητα φέρνει καὶ παραδοσιακὰ φαγητὰ τῆς χώρας ἀπὸ τὴν ὁποία προέρχεται. Ὁ ἑσπερινὸς τελεῖται σὲ πολλὲς γλῶσσες ἀπὸ τοὺς (πολλοὺς) ἱερεῖς ποὺ παρευρίσκονται. Ὑπάρχουν δυὸ ἢ τρεῖς χοροὶ ποὺ ἔχουν ἀπὸ πρὶν συμφωνήσει τί θὰ ψάλλει ὁ καθένας καὶ σὲ ποιὰ γλώσσα. Στὸ τέλος τοῦ ἑσπερινοῦ, ὑπάρχει μιὰ ὁμιλία (στὰ ἀγγλικά) ἀπὸ κάποιον συνήθως σημαντικὸ ἄνθρωπο λ.χ. τὸν Ἐπίσκοπο Κάλλιστο ἢ κάποιον ἄλλο. Καὶ ἐν συνεχείᾳ, μεταφερόμαστε στὴν αἴθουσα (ὅλοι οἱ ναοὶ στὴν Ἀγγλία ἔχουν μιὰ αἴθουσα) γιὰ τὸ φαγητό, τὴ γνωριμία, τὴ συζήτηση. Τὸ γεγονὸς τοῦ πανορθόδοξου ἑσπερινοῦ ἔχει ἕναν πανηγυρικὸ καὶ ἑορταστικὸ χαρακτήρα, ἕναν χαρακτήρα οἰκουμενικότητας καὶ ἀδελφοσύνης. Ἤμασταν συναγμένοι ἐκεῖ ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι, σὲ μιὰ χώρα μή-ὀρθόδοξη, καὶ ὑποδεχόμασταν ἀδελφωμένοι τὴν Μεγάλη Σαρακοστή. Ἦταν ἕνα γεγονὸς πού μᾶς ἔδινε δύναμη καὶ χαρά. Νομίζω, γενικά, πὼς τὸ γεγονὸς ὅτι ζούσαμε σὲ μιὰ χώρα ποὺ δὲν εἶχε ὀρθόδοξη παράδοση λειτουργοῦσε συνεκτικὰ γιὰ μᾶς. Μπορέσαμε ἔτσι νὰ δεθοῦμε καὶ σὰν ἄνθρωποι, νὰ γνωριστοῦμε καλύτερα νὰ κοινωνήσουμε τὰ προβλήματα, τὶς ἔγνοιες καὶ τὶς χαρές μας ὡς πρὸς ἀδελφό. Σὲ αὐτὸ τὸ ἰδιαίτερο κλίμα κυλοῦσε ὅλη ἡ Μ. Σαρακοστή. Ἔτσι, ὁ Ἑσπερινὸς τῆς Συγχώρεσης ἀποκτοῦσε μιὰ ἀληθινὰ συγχωρητικὴ διάσταση ἀφ ἧς στιγμῆς ὅλοι ξέραμε ὅλους, καὶ ἑπομένως ὑπῆρχαν πράγματα νὰ συγχωρεθοῦν δὲν εἶχε τὸν λιγάκι τυπικὸ καὶ ἀμήχανο χαρακτήρα ποὺ ἴσως συναντᾶ κανεὶς σὲ ἑλλαδικὲς ἐκκλησίες. Ἀντίστοιχα, καὶ ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα εἶχε τὸν δικό της χαρακτήρα. Ἡ πόλη ζοῦσε τὴ ζωὴ της ἀδιάφορη καὶ ἀνυποψίαστη γιὰ τὰ ὅσα συνέβαιναν πίσω ἀπ τὴν πόρτα τῆς Ἁγίας Σοφίας τοῦ Bayswater, ἐμεῖς ὅμως τρυπώναμε μέσα ἐκεῖ καὶ τὴν νιώθαμε σὰν μιὰ φωλιὰ ποὺ εἶχε ζεστασιά, ἀλήθεια καὶ Θεό. Καὶ βγαίναμε ὕστερα στοὺς παγωμένους δρόμους τῆς ἀδιάφορης πόλης μὲ ζεστὴ καὶ χαρούμενη καρδιά, δίχως νὰ μᾶς ἐνδιαφέρει ἡ ἔλλειψη τοῦ ἑορταστικοῦ διάκοσμου, ἢ ἡ ἀπουσία τῆς πλησμονῆς ἀγαθῶν καὶ δώρων. Χάναμε τὸ περιτύλιγμα ἀλλά μᾶς προσφερόταν πλούσιο τὸ περιεχόμενο. Καὶ αὐτὸ εἶχε τελικὰ σημασία, ὅτι μάθαμε κατὰ τρόπο ἄμεσο καὶ ἐμπειρικὸ νὰ διακρίνουμε τὸ σημαντικὸ ἀπ τὸ ἀσήμαντο, τὸ γνήσιο καὶ οὐσιῶδες ἀπ τὸ ἐπιφανειακὸ καὶ συναισθηματικό. Εἴχαμε ζήσει στιγμὲς ἀλήθειας, στιγμὲς κοινωνίας ἡ δεύτερη γεννοῦσε τὴν πρώτη. Αὐτὸ ὑπῆρξε γιὰ μένα δῶρο ἀνεκτίμητο. Γιὰ ἄλλη μιὰ φορά, αὐτὸ ποὺ ἄξιζε ἦταν τὸ ταξίδι, ὄχι τόσο ἡ Ἰθάκη. Ἡ μόνη δική μου εὐχὴ θὰ ἦταν νὰ ὑπάρξει κάποτε ὀρθόδοξη ἐκκλησία τῆς Ἀγγλίας. Διότι αὐτὴ τὴ στιγμή, οἱ βρετανοὶ ὀρθόδοξοι βρίσκουν καταφύγιο στὶς ἐκκλησίες τῶν ἐθνοτήτων ποὺ ἐξ ἀνάγκης συνέστησαν ἐκκλησία στὴν ἀλλοδαπή. Νομίζω πὼς ὡριμάζει τὸ αἴτημα γιὰ μιὰ ντόπια ἐκκλησία, μὲ βρετανὸ ἐπίσκοπο καὶ κληρικούς, μιὰ ἐκκλησία ποὺ θὰ ἀναζητήσει ἢ ἐνδεχομένως θὰ δημιουργήσει, τὴν δική της γνήσια δυτικὴ ὀρθόδοξη παράδοση καὶ θὰ πορευτεῖ, δι αὐτῆς, τὸ δικό της ταξίδι πρὸς τὴν Βασιλεία. Χρῆστος Μακρόπουλος Δικηγόρος Σολίστ πιάνου (Ὁμιλία ποὺ πραγματοποιήθηκε τὸ βράδυ τῆς Δευτέρας 7 Φεβρουαρίου στὰ πλαίσια των μετὰ τὸ Ἀπόδειπνο ὁμιλιῶν τῆς Ἐνορίας μας) 5

6 ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ρίᾳ τῆς ἐπερχομένης ἐνάρξεως τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ὥρα ἐνάρξεως: 5.00 μ.μ. Προσκυνηματικὴ Ἐκδρομὴ Τὸ Σάββατο 5 Μαρτίου ἡ Ἐνορία μας διοργανώνει προσκυνηματικὴ ἐκδρομὴ κατὰ τὴν ὁποία θὰ συμμετάσχουμε στὴν Θεία Λειτουργία στὴν Ἱ. Μ. Ἁγ. Παντελήμονος Κοκκιναρᾶ Πεντέλης, ὅπου θὰ τελέσουμε Ἀρτοκλασία καὶ ἐν συνεχείᾳ μετὰ τὸ κέρασμα στὸ νέο Ἀρχονταρίκι τῆς Μονῆς θὰ μεταβοῦμε στὴν Ἱ. Μ. Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου Ν. Μάκρης, ὅπου θὰ προσκυνήσουμε τὸ χαριτόβρυτο λείψανο τοῦ Ὁσ. Ἐφραίμ. Ὥρα ἀναχωρήσεως: 6.30 π.μ. Πληροφορίες στὸ τηλ καὶ ἐγγραφὲς στὴν Γραμματεία τῆς Στέγης: Δευτ.-Παρ π.μ μ.μ. Λεόντειο Λύκειο Ν. Σμύρνης Τὴν Παρασκευὴ 28 Ἰανουαρίου ἐπισκέφθηκε τὴν Στέγη μας γιὰ ἄλλη μιὰ φορὰ τὸ Λεόντειο Λύκειο Ν. Σμύρνης στὰ πλαίσια τῶν ἐξορμήσεών του σὲ ἀνάλογα ἱδρύματα καὶ χώρους. Τὰ 22 παιδιὰ συνόδευαν οἱ καθηγητὲς κ.κ. Ν. Κροῦσος καὶ Β. Τόλη. Ἐπισκέφθηκαν τὶς κυρίες μας, συνομίλησαν μαζί τους καὶ προσέφεραν ἐκτὸς ἀπὸ τρόφιμα καὶ χρηματικὸ ποσὸν 200,00. Ἐπίσης μᾶς προσέφεραν καὶ μία ἔκδοση τοῦ Λεοντείου Λυκείου Ν. Σμύρνης, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τὴν ἐπετειακὴ ἔκδοση τοῦ ἀνωτέρω σχολείου γιὰ τὸ σχολικὸ ἔτος (Souvenir Lycee Leonin Nea Smyrni ). Στὶς 240 σελίδες αὐτῆς τῆς πολὺ καλαίσθητης ἔκδοσης καὶ μέσα ἀπὸ πλουσιότατο φωτογραφικὸ ὑλικὸ παρουσιάζεται ἡ πολυποίκιλη δραστηριότητα τῶν μαθητῶν, τοῦ προσωπικοῦ καὶ τοῦ σχολείου γενικότερα. Στὴν σελίδα 61 παρουσιάζονται καὶ «ἐξορμήσεις μὲ νόημα...», ἀπὸ τὴν μαθήτρια Γιακουμογιαννάκη Ἀθηνὰ μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ ἡ ἐξόρμηση ἀγάπης τῶν μαθητῶν τοῦ 4Α τμήματος στὶς στὴν Στέγη Γερόντων τῆς Ἐνορίας μας μὲ τρεῖς φωτογραφίες. Ἀναφέρεται λοιπὸν ὅτι τὸ τμῆμα αὐτὸ «εἶχε τὴν εὐκαιρία νὰ ἐπισκεφτεῖ τὴ Στέγη Γερόντων Ἁγ. Γεωργίου Κυψέλης καὶ νὰ ἔρθει σὲ ἐπαφὴ μὲ τὶς ἡλικιωμένες κυρίες ποὺ φιλοξενοῦνται ἐκεῖ μὲ ὅλες τὶς δυνατὲς φροντίδες, ἀφοῦ τὸ εἰδικευμένο νοσηλευτικὸ προσωπικὸ ποὺ βρισκέται ὅλη τὴν ἡμέρα στὸ πλευρό τους ἀλλὰ καὶ οἱ ἀπλοὶ ἄνθρωποι ποὺ βοηθοῦν, μὲ δική τους πρωτοβουλία, δημιουργοῦν μιὰ ἀτμόσφαιρα ἀσφάλειας καὶ οἰκογενειακῆς θαλπωρῆς. Ἔτσι αὐτὰ τὰ ἄτομα, εἴτε λόγω ἀνάγκης εἴτε λόγω ἐπιλογῆς, ἀφοῦ ἡ κατάσταση τῆς ὑγείας τους ἀπαιτεῖ παρακολούθηση, βρίσκουν σ αὐτὴ τὴ στέγη τὸ καταφύγιο ἀπὸ τὰ δύσβατα μονοπάτια τῆς ζωῆς καὶ τὸ ἀσφαλὲς λιμάνι ἀπὸ αὐτὴ τὴν καταιγίδα τῆς μοναξιᾶς. (...) Θὰ ἦταν πολὺ καλύτερο ἂν δὲν ὑπῆρχε ἡ ἀνάγκη γιὰ τέτοιου εἴδους ἱδρύματα, ἀλλὰ ἀφοῦ προβλήματα πάντα θὰ παρουσιάζονται, ἡ ἐνεργὸς δράση καὶ παρουσία τέτοιων ὁμάδων ἀλληλεγγύης εἶναι ἄξια ἐπιδοκιμασίας καὶ ἐπαίνου. Ἕνα βαθὺ «εὐχαριστῶ» λοιπὸν σ αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ἐπέλεξαν νὰ «δίνουν» καὶ ὄχι μόνο νὰ «παίρνουν» καὶ ἕνα «συγγνώμη» σ αὐτοὺς ποὺ ὑπηρετοῦν αὐτὴ τὴν τακτικὴ χωρὶς νὰ ἀναγκάζονται καὶ νὰ ἐκτιμῶνται». Ἀξίζουν συγχαρητήρια στὰ παιδιὰ ποὺ ἔχουν πολὺ καλύτερο αἰσθητήριο καὶ ἀντιλαμβάνονται τὰ πράγματα ὅπως πρέπει καὶ ὄχι ὅπως οἱ μεγαλύτεροι! 6

7 ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ ΝΕΑ Ἀπολογισμὸς Ε.Φ.Τ. Γιὰ ἄλλη μιὰ φορὰ, ὅπως συνηθίζουμε τὰ τελευταῖα χρόνια τὸ Ἐνοριακὸ Φιλόπτωχο Ταμεῖο μας δημοσιεύσει τὸν Ἀπολογισμὸ τοῦ παρελθόντος οἰκονομικοῦ ἔτους 2010 μὲ σκοπὸ τὴν ἐνημέρωση τῶν ἐνοριτῶν μας καὶ ὅλων τῶν φίλων τοῦ φιλανθρωπικοῦ του Ἱδρύματος, δηλαδὴ τῆς Στέγης Γερόντων. Δυστυχῶς ἡ οἰκονομική μας κατάσταση ἔχει ἀρχίσει νὰ γίνεται δύσκολη, ἀφοῦ γιὰ νὰ καλυφθοῦν τὰ τεράστια ἔξοδα γιὰ τὴν κάλυψη τῆς μισθοδοσίας καὶ ἀσφαλίσεως τοῦ προσωπικοῦ κυρίως, ἔγιναν κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ ἔτους ἀρκετὲς ἀναλήψεις ἀπὸ τὸν τραπεζικό μας λογαριασμό (63.500,00 ), γεγονὸς ποὺ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἐπαναλαμβάνεται ἐπ ἀόριστον ἀφοῦ κάποια στιγμὴ θὰ ἐξαντληθεῖ τὸ μικρό μας «κομπόδεμα». Βεβαίως δημιουργήθηκε ἀκριβῶς γι αὐτὲς τὶς δύσκολες ὧρες, ἀλλὰ οἱ δυσκολίες συνεχίζονται μιὰ καὶ οἱ δωρεὲς μειώθηκαν κατὰ πολύ. Οἱ δωρεὲς γιὰ παράδειγμα τὸ ἔτος 2005 ἀνῆλθαν σὲ ,20, τὸ 2008 σὲ ,90 καὶ τὸ 2010 σὲ ,98. Ἐνδεικτικὰ νὰ ὑπογραμμίσουμε ὅτι ὁ μέσος μηνιαῖος ὅρος ἐσόδων καὶ ἐξόδων ἐφέτος εἶναι ,05 κι αὐτὸ διότι οἱ εἰσπράξεις εἶναι λιγότερες ἀπὸ τὶς πληρωμὲς καὶ παρ ὅλον ὅτι γίνεται μεγάλη προσπάθεια νὰ μειωθοῦν κάποια ἔξοδα. Σ αὐτὰ πρέπει νὰ προστεθεῖ καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι τὰ περισσότερα ἀκίνητα, ποὺ διατέθηκαν στὴν Ἐνορία γιὰ ἐνίσχυση τῆς Στέγης παραμένουν γιὰ ἀρκετὸ χρόνο κενὰ (λόγω τοποθεσίας ἢ παλαιότητος), ἄρα δὲν ὑπάρχουν ἔσοδα ἐξ αὐτῶν, ἐνῷ ταυτόχρονα οἱ κοινόχρηστες δαπάνες τους «τρέχουν». Ἐπανειλημμένες προσπάθειες δὲ πωλήσεως τριῶν ἐξ αὐτῶν ἀπεβησαν ἄκαρπες. Ἐπίσης λόγω τῆς γενικῆς οἰκονομικῆς δυσπραγίας καὶ τοῦ φόβου τῶν πολλῶν γιὰ τὸ ἄμεσο μέλλον διστάζουμε νὰ προβοῦμε στὴν διοργάνωση κάποιας ἐκδηλώσεως μὲ σκοπὸ τὴν ἐνίσχυση τῆς Στέγης Γερόντων. Δύο μάλιστα προσκυνηματικὲς ἐκδρομὲς ἀπὸ τὶς ὁποῖες εἴχαμε σημαντικὰ ἔσοδα δὲν πραγματοποιήθηκαν τὸ παρελθὸν ἔτος λόγω μικρᾶς προσελεύσεως. Νὰ ἀναφερθεῖ ἀκόμη ὅτι κατόπιν ἐπισταμένων ἐρευνῶν, ἐπαφῶν μὲ παράγοντες ὑπηρεσιῶν τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῆς Νομαρχίας καὶ πλείστων προσπαθειῶν ἐπιλύσεως διαφόρων προβλημάτων ἤδη δρομολογήθηκε ἡ ἐκπόνηση τῶν ἀπαιτουμένων μελετῶν καὶ ἡ ἐν συνεχείᾳ ὑποβολὴ τῶν δικαιολογητικῶν γιὰ τὴν ἔκδοση τῶν ἐπισήμων ἀδειῶν ἱδρύσεως καὶ λειτουργίας τῆς Στέγης μας ἀπὸ τὴν Νομαρχία Ἀθηνῶν. Θὰ ἀπαιτηθεῖ ἕνα ἀρκετὰ μεγάλο ποσόν, τὸ ὁποῖο θὰ ἐπιβαρύνει ἀρκετὰ τὸ ταμεῖο μας καὶ θὰ πρέπει κι αὐτὴ ἡ διαδικασία νὰ ὁλοκληρωθεῖ ὁπωσδήποτε μέχρι τὸν προσεχῆ Ἰούνιο, ὁπότε λήγει ἡ προθεσμία τοῦ σχετικοῦ Νόμου τῆς Πολιτείας γιὰ τὶς Μ.Φ.Η. μὴ κερδοσκοπικοῦ χαρακτήρα, ὅπως ἡ δική μας. Κάνουμε λοιπὸν ἔκκληση καὶ πάλι στοὺς φιλανθρώπους καὶ ἐλεήμονες ἐνορίτες μας ποὺ ἔχουν τὴν δυνατότητα νὰ στηρίξουν τὸ σπουδαῖο αὐτὸ ἔργο, ὅπως ἔκαναν γιὰ πολλὰ χρόνια καὶ σὲ κάθε δυσκολία προσέτρεχαν πρὸς ἐνίσχυσή του. Τὸ ἐκ ,05 ὑπόλοιπο σὲ νέα χρήση εἶχε ἀναλυτικῶς ὡς ἑξῆς: ,95 στὸν Τραπεζικὸ λογαριασμὸ τοῦ Ε.Φ.Τ. καὶ ,10 μετρητά. Ε Σ Ο Δ Α Ὑπόλοιπο 31/12/ ,67 Ἐνοίκια ἀκινήτων ,60 Δωρεὲς συντάξεις τροφίμων ,23 Δωρεὲς τρίτων ,98 Δίσκοι 3.997,50 Κυτία ,40 Ἐκδηλώσεις - Ἐκδρομὲς 5.207,00 Τόκοι καταθέσεων 170,01 Διάφορα ἔκτακτα ἔσοδα 207,01 Προϊὸν Ἐράνου Ἀγάπης ,00 Ἀναλήψεις ,00 Καταθέσεις 5.395,95 Σύνολον ,68 Ε Ξ Ο Δ Α Πάγια - ἐξοπλισμὸς 3.985,81 Μισθοδοσία Προσωπικοῦ ,51 Πληρωμὲς πρὸς Ι.Κ.Α ,52 Πληρωμὲς πρὸς Ἐφορία ,10 Ἐπισκευὲς - συντηρήσεις ΔΕΚΟ ,64 Δωρεὲς - Βοηθήματα Ε.Φ.Τ ,00 Ἔντυπα καὶ γραφικὴ ὕλη 7.914,10 Διάφ. προμήθειες - ἀναλ. ὑλικὰ ,19 Διάφ. ἔξοδα κοινόχρ. δαπάνες ,52 Ἔξοδα κληροδοτημάτων ἀκινήτων 3.757,91 Εἰσφορὰ 37% Ἐράνου πρὸς Γ.Φ.Τ ,05 Ἀναλήψεις ,00 Καταθέσεις 5.395,95 Σύνολον ,30

8 ΔΩΡΕΕΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2011 ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΣΤΕΓΗ ΓΕΡΟΝΤΩΝ Ἀνώνυμος ,00 Ἀνώνυμος ,00 Ἀνώνυμος ,00 Ἀνώνυμος...50,00 Ἀνώνυμος...50,00 Ἀνώνυμος...60,00 Ἀνώνυμος...70,00 Ἀνώνυμος ,00 Ἀνώνυμος ,00 Ἀνώνυμος...475,46 Ἀνώνυμος...50,00 Ἀρβανιτάκης Γεώργιος...50,00 Βελτσίδου Φωτεινὴ ,00 Βέρρος Ἀθανάσιος ,00 Δεῦτος Χαράλαμπος & Μαρίνα Βέργου...50,00 Διαμαντόπουλος Ἀθανάσιος...90,00 Ἔρανος Ἀγάπης ,52 Ζαρμακούπη Εὐδοξία...150,00 Ἡλιοῦ Ἀγγελικὴ ,00 Ἰακώβου Γεώργιος...40,00 Καβουλάκου Νταίζη ,00 Καλογερόπουλος Ἀντώνιος...105,00 Καρύδα Φρειδερίκη ,00 Κορωνιὸς Περικλῆς...70,00 Κωνσταντοπούλου Εὐθυμία ,00 Κωστάκης Σπυρίδων ,00 Μαθητικὴ Κοινότητα 4α Λεοντείου Ν. Σμύρνης ,00 Μακρῆ Βασιλικὴ...50,00 Μανώλου Ἰφιγένεια...150,00 Μαστοράκη Ἕλλη...50,00 Μαυροβουνιώτου Εὐαγγελία ,00 Μεθενίτη Σοφία ,00 Μενεγάτου Ἀλίκη ,00 Μπούκη Κονδυλία ,00 Οἰκονομίδου Οὐρανία...50,00 Παπαδοπούλου Εὐγενία...50,00 Παπαφωτοπούλου Βασιλικὴ ,00 Παπουτσῆ Στυλιανὴ ,00 Πηλοῦ Χριστίνα ,00 Προβελεγγίου Λορέττα ,00 Πρόκου Μαριάνθη ,00 Σαββαΐδου Μαρία...250,00 Σοφιανοῦ Τριανταφυλλιὰ...50,00 Σταμοπούλου Εὐρυδίκη ,00 Τόγια Μαρία...50,00 Φιλίππου Εὐαγγελία...80,00 Φραγκοπούλου Πηνελόπη...90,00 Χαραλαμπάκη Ἀλίκη...70,00 Διάφοροι Δωρηταὶ...310,00 Δίσκοι Ἱ. Παρ/σίου Ἁγ. Ἀποστόλων-Κανάρη...249,97 Περισσότερες φωτογραφίες καί νέα στήν ἱστοσελίδα τῆς Ἐνορίας μας: ÌÇÍÉÁÉÁ ÅÊÄÏÓÇ ÅÍÏÑÉÁÓ ÁÃÉÏÕ ÃÅÙÑÃÉÏÕ ÊÕØÅËÇÓ ÅÐÉÌÅËÅÉÁ - ÕÐÅÕÈÕÍÏÓ: Ἀñ éμ. ÖÉËÏÈÅÏÓ Ì. ÍÉÊÏËÁÊÇÓ Ô.Ê ÊõøÝëç, Ôçë ÅÊÄÏÔÉÊÇ ÐÁÑÁÃÙÃÇ: ôçë ÄÉÁÍÅÌÅÔÁÉ ÄÙÑÅÁÍ