Περιεχόµενο. ΕΠΛ 422: Συστήµατα Πολυµέσων. Σχεδίαση και Ανάπτυξη Πολυµεσικών Εφαρµογών. Βιβλιογραφία. Καγιάφας [2000]: Κεφάλαιο 9, [link]

Transcript

1 Περιεχόµενα ΕΠΛ 422: Συστήµατα Πολυµέσων Σχεδίαση και Ανάπτυξη Πολυµεσικών Εφαρµογών Βασικά ζητήµατα σχεδίασης Η διαδικασία ανάπτυξης πολυµεσικών εφαρµογών Η οµάδα ανάπτυξης πολυµεσικών εφαρµογών Σχεδίαση πολυµεσικών εφαρµογών Σχήµατα Πλοήγησης Στρατηγικές οργάνωσης περιεχοµένου Αναφοράς Χρονική Γεωγραφική Συστηµική Οργανωτική Περιγραφή περιεχοµένου Storyboards Βιβλιογραφία Καγιάφας [2000]: Κεφάλαιο 9, [] Vaughan [2004]: Chapter 16, Chapter 14 Chapman [2004]: Chapter 13 Hillman [1997]: Chapter 8, Chapter 12 Πλοήγηση Βασικά ζητήµατα σχεδίασης Τα σχήµατα πλοήγησης σε µια πολυµεσική εφαρµογή προδιαγράφουν τον προτεινόµενο τρόπο παρουσίασης του υλικού Περιεχόµενο Το περιεχόµενο και η δόµηση του αποτελούν την καρδία της πολυµεσικής εφαρµογής Τεχνολογικοί περιορισµοί Οι απαιτήσεις σε υλικό, λογισµικό, υπολογιστική ισχύ, επικοινωνιακό εύρος ζώνης αλλά και το κόστος και χρόνος ανάπτυξης είναι περιοριστικοί παράγοντες της ανάπτυξης πολυµεσικών εφαρµογών που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τη σχεδίαση

2 Η διαδικασία ανάπτυξης πολυµεσικών εφαρµογών Η διαδικασία ανάπτυξης πολυµεσικών εφαρµογών (ΙΙ) Η ανάπτυξη πολυµεσικών εφαρµογών µπορεί να γίνει είτε: Τυχαία (µη µεθοδικά) => περιπτώσεις ατοµικών project τα οποία δεν είναι πολύ καλά ορισµένα οµηµένα => ακολουθείται µια συστηµατική µεθοδολογία σχεδίασης Πρότυπα δοµηµένης σχεδίασης πολυµεσικών εφαρµογών: Έκδοση (συγγραφή) βιβλίου Παραγωγή µουσικής Παραγωγή ταινιών και βίντεο Ανάπτυξη λογισµικού Όποιο πρότυπο και αν χρησιµοποιηθεί τα παρακάτω είναι θέµατα τα οποία πρέπει εξετασθούν αναλυτικά: Κατανόηση των πελατών (χρηστών) και των ιδιοµορφιών τους. Για εµπορικά προϊόντα αυτό πρέπει να περιλαµβάνει και έρευνα αγοράς Χρονοπρογραµµατισµός και διαχείριση πόρων (χρόνος, τεχνολογία, προϋπολογισµός) Κατανόηση των προδιαγραφών µε βάση τις απαιτήσεις των χρηστών ιαµόρφωση της ιστορίας ή του µηνύµατος που πρέπει να µεταφερθεί στους χρήστες ηµιουργία / εξεύρεση του υλικού που θα χρησιµοποιηθεί (το υλικό είναι συνδυασµός κειµένου, εικόνων / γραφικών, ήχου και βίντεο / κινούµενων γραφικών Επιλογή των κατάλληλων εργαλείων ανάπτυξης Έλεγχος καλής λειτουργίας Μεταφορά, διαφήµιση και υποστήριξη της εφαρµογής Η διαδικασία ανάπτυξης πολυµεσικών εφαρµογών => Ηοµάδα ανάπτυξης Σχεδίαση Πολυµεσικών εφαρµογών Σκοπός της φάσης σχεδίασης είναι η κατασκευή σχεδίου µιας εφαρµογής πολυµέσων που διακρίνεται σε: αρχιτεκτονικό, και λεπτοµερές σχέδιο Το αρχιτεκτονικό σχέδιο περιλαµβάνει τη δοµή και οργάνωση του multimedia υλικού σε οντότητες-ψηφίδες. Το λεπτοµερές σχέδιο περιγράφει το περιεχόµενο των σελίδων των οντοτήτων-ψηφίδων και περιλαµβάνει λεπτοµέρειες για: το συγκεκριµένο περιβάλλον υλοποίησης σχετικά µε την εσωτερική δοµή των ιστοσελίδων, τις διασυνδέσεις µεταξύ τους, τη µορφή των οθονών τους, και τη συµπεριφορά τους σε σχέση µε εξωτερικούς χρήστες.

3 Σχεδίαση Πολυµεσικών εφαρµογών => Μια µέθοδος σχεδίασης Σχεδίαση Πολυµεσικών εφαρµογών => Μια µέθοδος σχεδίασης (ΙΙ) Περιγραφή Αρχιτεκτονική σχεδίαση Αρχιτεκτονικό σχέδιο ψηφίδων Λεπτοµερής σχεδίαση Λεπτοµερές σχέδιο ψηφίδων Σχεδίαση σχήµατος πλοήγησης Σχήµα πλοήγησης Σχεδίαση οθονών Storyboard Επιθεώρηση, ποιοτικός έλεγχος και αναθεωρήσεις Η συγκεκριµένη µέθοδος προτείνει τρία (3) σχεδιαστικά βήµατα: Αρχιτεκτονική σχεδίαση Λεπτοµερής Σχεδίαση και σχεδίαση πλοήγησης (navigational schema) Σχεδίαση οθονών Περιγραφή εφαρµογής Ορισµός Οντοτήτων-Ψηφίδων Κατανοµή multimedia υλικού επιλογή µορφών πληροφορίας που θα χρειαστούν Προσδιορισµός διαδραστικότητας (interactivity) Παρουσιαστική Ενεργή ( ιαδραστική) Σχέδιο Σχεδίαση Πολυµεσικών εφαρµογών => Μια µέθοδος σχεδίασης => Αρχιτεκτονική σχεδίαση Οι ψηφίδες χωρίζονται σε κλάσεις: παρουσιαστικές ή ενεργές Οι ψηφίδες αποτελούνται από σελίδες Οι σελίδες εξειδικεύονται σε: σελίδες πρόσβασης σελίδες παρουσίασης διαδραστικές σελίδες Οι σελίδες αποτελούνται από: πολυµέσα ενεργά στοιχεία συνδέσµους πλoήγησης κώδικα σε κάποια γλώσσα Καθορίζεται το συνολικό σχήµα πλοήγησης Σχήµατα Πλοήγησης Τι µέσα "πλοήγησης" (navigation) θα χρησιµοποιηθούν; Πίνακες Περιεχοµένων (indexes) υνατότητες αναζήτησης (search) Προσανατολισµός (navigation map) Ορισµός διαδροµών πλοήγησης (Τours, paths) Index Guided Tour Περιεχόµενα επιστροφή Κύρια Σελίδα ΕΛ Τελευταία σελίδα... Σελίδα κ... Σελίδα 2 Σελίδα 1 embedded refresh

4 Σχήµατα Πλοήγησης (II) Στρατηγικές οργάνωσης περιεχοµένου Γραµµικό (ακολουθιακό) Συνηθισµένο σε παρουσιαστικές πολυµεσικές εφαρµογές Ιεραρχικό Συνηθισµένο σε εκπεδευτικές πολυµεσικές εφαρµογές Μη γραµµικό Συνηθισµένό σε µικρά Website Σύνθετο Ίσως το καταλληλότερο για γενικού σκοπού πολυµεσικές εφαρµογές Αναµφίβολα το πιο σηµαντικό στην ανάπτυξη πολυµεσικών εφαρµογών είναι το περιεχόµενο και η οργάνωση του. Ανάλογα µε τη µορφή και το βασικό σκοπό της εφαρµογής υπάρχουν αντίστοιχες επιλογές στην οργάνωση του περιεχοµένου: Αναφέρεται η πολυµεσική εφαρµογή σε µια ιστορία, περιγράφει κάποιον άνθρωπο, µέρος, αντικείµενο ή σύστηµα; Οι βασικές στρατηγικές οργάνωσης περιεχοµένου είναι: Αναφοράς Χρονική Γεωγραφική Συστηµική Οργανωτική Σε όλες αυτές τις στρατηγικές είναι κοινή η προσέγγιση "drill down" στην οποία το περιεχόµενο οργανώνεται σε ιεραρχική επίπεδα. Ο χρήστης για να εντοπίσει κάποια συγκεκριµένη πληροφορία χρειάζεται να διασχίσει την ιεραρχία (όπως το τρυπάνι διατρυπά τα διάφορα επίπεδα για να διεισδύσει σε ένα συγκεκριµένο σηµείο). Η ιεραρχική οργάνωση δίνει στο χρήστη πληροφορίες όσον αφορά την οργανωτική δοµή ενώ ταυτόχρονα δεν αφήνει να τον καταπνίξουν (ενδεχοµένως) αχρείαστες πληροφορίες οι οποίες θα ήταν αναπόφευκτες σε µια γραµµική δοµή οργάνωσης Αναφοράς Χρονικές Ηοργάνωση αναφοράς είναι η πιο διαδεδοµένη µορφή οργάνωσης περιεχοµένου για εγκυκλοπαιδικής µορφής εργασίες Τα περιεχόµενα οµαδοποιούνται σε δοµηµένες ή λογικές οµάδες. Στο παράδειγµα του σχήµατος έχουµε ακολουθιακή (σειριακή) οργάνωση των αντικειµένων καθένα από τα οποία αναλύεται περαιτέρω µε την ίδια ακολουθιακή λογική. Η συνεχής υποδιαιρέσεις καταλήγουν τελικά στο περιεχόµενο (περιγραφή ενός αντικειµένου) Η παρουσίαση ιστορικών γεγονότων και πολυµεσικών εφαρµογών στις οποίες το κυρίαρχο χαρακτηριστικό είναι χρόνος (παραγωγή βίντεο) βασίζονται στην χρονική οργάνωση του περιεχοµένου. Παρόλα που η λογική του χρόνου είναι ακολουθιακή η προσέγγιση «drill-down» ισχύει θεωρώντας ως χαµηλότερη ανάλυση στην ιεραρχία την λεπτοµερέστερη ανάλυση του χρόνου («zoom in») Το πρόβληµα µε τη χρονική οργάνωση περιεχοµένου είναι το µνηµονικό φορτίο που εισάγει στο χρήστη εξαιτίας της δυσκολίας συσχετισµού γεγονότων µε τις αντίστοιχες ηµεροµηνίες. Για την ελαχιστοποίηση του προβλήµατος αυτού χρησιµοποιούνται διάφορες τεχνικές που στηρίζονται στην αναγνώριση παρά στην ενθύµηση: Χρήση pop-up displays για την παρουσίαση των γεγονότων καθώς ο χρήστης διασχίζει τον χρονικό άξονα (timeline) Παρουσίαση κάποιων εικόνων, που αντιπροσωπεύουν τις κύριες ιστορικές στιγµές, πάνω στο χρονικό άξονα

5 Γεωγραφικές Συστηµικές Η παρουσίαση γεωγραφικών συστηµάτων είναι το κλασσικό παράδειγµα γεωγραφικής οργάνωσης περιεχοµένου και γίνεται µε τη χρήση διδιάστατων χαρτών η τρισδιάστατων απεικονίσεων (π.χ. Υδρόγειος). Η ιεραρχική δοµή και πλοήγηση υποστηρίζεται µέσω του zoom (πραγµατικού και εικονικού δηλαδή µέσω άλλης αναπαράστασης). Στο σχήµα δίνεται ένας χάρτης µε πόλεις. Όταν επιλεγεί µια πόλη παρουσιάζονται οι αντίστοιχες γενικές πληροφορίες (εικονικό zoom), οι οποίες αναλύονται περαιτέρω µε βάση κάποια συγκεκριµένη κατηγοριοποίηση. Ο συνδυασµός γεωγραφικής µε χρονική παρουσίαση είναι πολύ συνήθης γιατί καλύπτει µια πλιάδα εφαρµογών όπως παρουσίαση ιστορικών γεγονότων για µια περιοχή (π.χ. χώρα) ή παρουσίαση του χωροχρόνου εκδηλώσεων (π.χ. Ολυµπιακοί Αγώνες). Ησυστηµική οργάνωση περιεχοµένου είναι η κλασσική µεθοδολογία παρουσίασης του τρόπου λειτουργίας συστηµάτων από τεχνολογική άποψη. Χρησιµοποιείται ευρέως για εκπαιδευτικούς σκοπούς (tutorials, simulations κλπ). Η συστηµική οργάνωση είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή για διαδραστικές πολυµεσικές εφαρµογές. Το σύστηµα υποδιαιρείται σε υποσυστήµατα και αυτά σε άλλα υποσυστήµατα µέχρις έως ότου καταλήξουµε στα θεµελιώδη συστατικά στοιχεία. Στο παράδειγµα του σχήµατος επεξήγεται η λειτουργία ενός τηλεπικοινωνιακού συστήµατος. Η ιεραρχική οργάνωση υποστηρίζεται µέσω της διαδοχικής ανάλυσης σε υποσυστήµατα Το κύριο πρόβληµα µε τη συστηµική οργάνωση είναι η δυσκολία προσαρµογής της παρουσίασης στις πολλές κατηγορίες χρηστών. Για παράδειγµα αρκετοί χρήστες οι οποίοι δεν είναι εξοικειωµένοι µε την τεχνολογία που επεξήγεται µπορεί να µπερδευτούν ακόµη και από τη συνολική παρουσίαση του συστήµατος. Για το λόγο αυτό καλό είναι να χρησιµοποιούνται κάποια αρχικά παραδείγµατα από την καθηµερινή ζωή του χρήστη για την αρχική κατανόηση του συστήµατος Οργανωτικές Περιγραφή περιεχοµένου Ηοργανωτική στρατηγική οργάνωσης περιεχοµένου αποσκοπεί στην παρουσίαση της δοµής οργανισµών και επιχειρήσεων όσον αφορά τις δραστηριότητες τους, τους υπαλλήλους τους και τα προϊόντα / υπηρεσίες που (ενδεχοµένως) παρέχουν. Η παρουσίαση είναι κατ εξοχήν ιεραρχική µε δεδοµένο ότι η οργάνωση επιχειρήσεων βασίζεται στην ιεραρχία προσώπων αλλά και τµηµάτων Η µεγαλύτερη δυσκολία που υπάρχει σε αυτού του είδους την οργάνωση περιεχοµένου είναι η δυσκολία διατήρησης της εποπτικής εικόνας (συνολικής ιεραρχίας) κατά τη διάρκεια που ο χρήστης προσπαθεί να εντοπίσει κάποια πληροφορία σε κατώτερα επίπεδα της ιεραρχίας Το θεµελιώδες δοµικό στοιχείο για τη σχεδίαση πολυµεσικών εφαρµογών όσον αφορά τη περιγραφή περιεχοµένου είναι το storyboard. Το Storyboarding προέρχεται από την τεχνολογία του θεάµατος (σκηνοθεσία, κατασκευή ταινιών κινουµένων σχεδίων) Τυπικά µε τον όρο Storyboarding εννοούµε την ανάπτυξη µιας ιστορίας σε µια σειρά από χαρτιά στα οποία περιγράφονται µε λεπτοµέρεια τα διάφορα µηνύµατα, διάλογοι, εικόνες κλπ. Στις πολυµεσικές εφαρµογές ο βασικό στόχος του storyboarding είναι σύνδεση περιεχοµένου και µηνύµατος ώστε να είναι εύκολη ανάπτυξη της πολυµεισκής εφαρµογής µε εργαλεία λογισµικού. Μια σελίδα storyboard περιγράφει ένα πλαίσιο (δηλαδή την εικόνα της εφαρµογής σε µια δεδοµένη χρονική στιγµή) µιας πολυµεσικής εφαρµογή. Τυπικά περιλαµβάνει τα παρακάτω στοιχεία: Το κυρίαρχο µήνυµα που πρέπει να διοχετευθεί στο χρήστη Το επακριβές περιεχόµενο µε σαφής οδηγίες για τη µορφοποίηση του Το συνολικό layout της σελίδας Χειριστήρια πλοήγησης Καθορισµός συγκεκριµένων µορφών διαδραστικότητας Πληροφορίες σχετικά µε τους σχεδιαστές της εφαρµογής γενικότερα αλλά και του πλαισίου ειδικότερα Σχόλια και άλλες χρήσιµες πληροφορίες για τους προγραµµατιστές οι οποίοι θα αναλάβουν την ανάπτυξη της πολυµεσικής εφαρµογής

6 Περιγραφή περιεχοµένου => Storyboard