ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ

Transcript

1 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ & ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΕΛΛΑΔΑ Προβλέψεις ΔΝΤ βασικών μακροοικονομικών μεγεθών Πραγματικό ΑΕΠ Πληθωρισμός Παγκοσμίως 3,6 3, 3,4 Ευρωζώνη* 1,9 1,2 1,4 1,8 1,2 1,4 Γερμανία* 1,5,5 1,2 1,9 1,5 1,7 Γαλλία* 1,7 1,2 1,3 2,1 1,2 1,3 Ιταλία*,9,,5 1,2,7 1, Ισπανία* 2,6 2,2 1,8 1,7,7 1, Ελλάδα* 1,9 2, 2,2,8,6,9 ΗΠΑ 2,9 2,4 2,1 2,4 1,8 2,3 Κίνα 6,6 6,1 5,8 2,1 2,3 2,4 Ιαπωνία,8,9,5 1, 1, 1,3 Ην. Βασίλειο* 1,4 1,2 1,4 2,5 1,8 1,9 Πηγή: IMF (219): "World Economic Outlook ", October, p. & *ΕνΔΤΚ. Τράπεζα Πειραιώς Οικονομική Ανάλυση & Επενδυτική Στρατηγική Bloomberg: <PBGR> Βασ. Σοφίας 94 & Κερασούντος , Αθήνα Τηλ: (+3) Φάξ: (+3) Στις 7. κατατέθηκε στη Βουλή το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 22 παρουσιάζοντας το προτεινόμενο πλαίσιο δημοσιονομικών παρεμβάσεων, με βάση το οποίο εκτιμάται η επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξεως του 3,68% και 3,56% του ΑΕΠ για το 219 και το 22 αντίστοιχα. Μετά από τις σχετικές διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς στην Αθήνα - εν όψει της ολοκλήρωσης της 4 ης έκθεσης Ενισχυμένης Εποπτείας έως και τα μέσα Νοεμβρίου - κατατέθηκε στις 15. και το αντίστοιχο κείμενο στην Ε.Ε. (στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και της διαδικασίας του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου), το οποίο αναμένεται να επικυρωθεί στη σύνοδο του Eurogroup του Δεκεμβρίου. Το Υπουργείο Οικονομικών προβλέπει επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας το δεύτερο εξάμηνο του 219, καθώς από το 1,5% που επιτεύχθηκε το πρώτο εξάμηνο, εκτιμάται ότι συνολικά ο ρυθμός ανάπτυξης του 219 θα φτάσει στο 2,% και το 22 θα ανέλθει στο 2,8%. Στην εκτίμηση αυτή λαμβάνεται υπόψη ότι οι προτεινόμενες δημοσιονομικές παρεμβάσεις θα έχουν αναπτυξιακή δυναμική συμβάλλοντας κατά,4 και,5 ποσοστιαίες μονάδες στο ρυθμό μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ για το 219 και 22 αντίστοιχα. Παράλληλα, στην έκθεση World Economic Outlook, το IMF αναθεωρεί προς τα κάτω το ρυθμό ανάπτυξης του 219 στο 2,% (εκτίμ. Απρ. 19: 2,4%), ενώ διατηρεί αμετάβλητη την πρόβλεψη του 22 στο 2,2%. Σε πιο συντηρητικά επίπεδα κινούνται οι προβλέψεις μας για την ελληνική οικονομία, καθώς εκτιμούμε ανάπτυξη 1,6% το 219 και 2,% το 22, λαμβάνοντας υπόψη αφενός την πορεία των βασικών συνιστωσών του ΑΕΠ το πρώτο εξάμηνο και αφετέρου την μέχρι τώρα πορεία βασικών δεικτών οικονομικής δραστηριότητας. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Τα πρόσφατα στοιχεία στις ΗΠΑ σηματοδοτούν επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης. Ειδικότερα, η υποχώρηση των πρόδρομων επιχειρηματικών δεικτών ISM προκαλούν προβληματισμό για τις επιπτώσεις των εμπορικών διενέξεων. Όμως, διαφαίνεται θετικό κλίμα για την υπογραφή προσωρινής εμπορικής συμφωνίας ανάμεσα σε ΗΠΑ-Κίνα. Αντίθετα, τέθηκε σε εφαρμογή η επιβολή δασμών σε ευρωπαϊκά προϊόντα. Η Fed αναμένεται να προχωρήσει σε μείωση του βασικού της επιτοκίου (στο 1,75% από 2,%) στην ερχόμενη συνεδρίαση στο τέλος Οκτωβρίου. Στην Ευρωζώνη ενισχύεται ο προβληματισμός από τα αρνητικά στοιχεία στον μεταποιητικό τομέα και ιδίως της Γερμανίας. Το σύνολο των στοιχείων σηματοδοτούν πολύ χαμηλό ρυθμό ανάπτυξης. Όμως, παραμένει αμφίβολο το εάν η ΕΚΤ προχωρήσει τους επόμενους μήνες σε περαιτέρω χαλάρωση της πολιτικής της. Ο ρυθμός ανάπτυξης της Κίνας μειώθηκε το γ τρίμηνο (στο 6,%), ενώ οι πρόσφατες εκτιμήσεις των διεθνών οργανισμών αναμένουν επιβράδυνση υπό του ορίου του 6,% για το 22.

2 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑ: Ελλάδα, Προσχέδιο Προϋπολογισμού 22 2 Στις 7. κατατέθηκε στη Βουλή το Προσχέδιο Προϋπολογισμού 22. Το Υπουργείο Οικονομικών προβλέπει επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας το δεύτερο εξάμηνο του έτους φτάνοντας από το 1,5% ετήσια μεταβολή το πρώτο εξάμηνο, στο 2,% συνολικά για το 219 και στο 2,8% το 22. Σημειώνοντας ωστόσο, ότι η πρόβλεψη για το 22 είναι συντηρητική και ενδέχεται να αναθεωρηθεί με βάση τα στοιχεία του δεύτερου εξαμήνου του 219, όπου και καταγράφεται βελτίωση του οικονομικού κλίματος. Σε αυτό το περιβάλλον θετικών προσδοκιών εκτιμάται ότι ο προσανατολισμός σε δημοσιονομικές πολιτικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις (κυρίως φορολογικού και επενδυτικού χαρακτήρα με στόχο την μεγιστοποίηση της κοινωνικής ευημερίας) θα οδηγήσει στην αναθέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας. Προτείνεται ένα μείγμα μέτρων οικονομικής πολιτικής (δημοσιονομικές παρεμβάσεις) το οποίο εκτιμάται ότι θα συμβάλλει κατά,4% και,5% στο πραγματικό ΑΕΠ της χώρας για το 219 και το 22 αντίστοιχα. Οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις ενσωματώνονται σε δύο εναλλακτικά σενάρια, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Ενισχυμένης Εποπτείας, αλλά και του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ), βάσει της Διαδικασίας του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου στην οποία εντάχθηκε η Ελλάδα για πρώτη φορά το 218, μετά την έξοδο της από τη Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος. Για το 219, εκτιμάται πρωτογενές πλεόνασμα (σε όρους ενισχυμένης εποπτείας) ύψους εκατ. ή 3,68% του ΑΕΠ. Στο αποτέλεσμα αυτό έχουν προσμετρηθεί (τα εκτός αρχικής πρόβλεψης στον προϋπολογισμό) η χορήγηση της 13 ης σύνταξης ποσού 971 εκατ. που έγινε τον Μάιο, η μερική αναμόρφωση φορολογικών μέτρων (π.χ., ρύθμιση 12 δόσεων και μείωση ΕΝΦΙΑ) που έχει ήδη ολοκληρωθεί, αλλά και εφάπαξ μέτρα μείωσης του φόρου εισοδήματος επιχειρήσεων ύψους 138 εκατ. και η επιπλέον χορήγηση σημαντικού μέρους του επιδόματος θέρμανσης το οποίο πρόκειται να δοθεί μέχρι το τέλος του έτους. Οι παρεμβάσεις αυτές εκτιμάται ότι θα εξισορροπηθούν από τις μειωμένες δαπάνες για τόκους, την υποεκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και τις πιστώσεις υπό κατανομή. Αναφορικά με τις τελευταίες με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για το 9μηνο (σε τροποποιημένη ταμειακή βάση) καταγράφεται μικρότερη έναντι της προβλεπόμενης δαπάνη ( 326 εκατ. έναντι 982 εκατ.) για την πληρωμή των εφάπαξ χρηματικών ποσών του νόμου 4575/218. Ταυτόχρονα, σημειώνεται ότι η σημαντική αύξηση των εσόδων που καταγράφεται στα στοιχεία εκτέλεσης προϋπολογισμού 9μήνου από την είσπραξη ποσού εκατ. λόγω της επέκταση της σύμβασης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (είχε αρχικά εκτιμηθεί να εισπραχθεί το 218), αλλά και η είσπραξη ποσού 644 εκατ. από ANFAs (που δεν είχε προβλεφθεί), δεν προσμετράται στο πρωτογενές ισοζύγιο σύμφωνα με τους όρους της ενισχυμένης εποπτείας (βλ. Πίνακα 1 & σελ. 23). Για το 22, εκτιμάται ότι το τελικό πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης (σε όρους ενισχυμένης εποπτείας) θα διαμορφωθεί στα 7.26 εκατ. ή στο 3,56% του ΑΕΠ. Προβλέπεται συνεπώς μια υπέρβαση του στόχου της ενισχυμένης εποπτείας κατά 12 εκατ. ή,6 ποσοστιαίες μονάδες. Για το αποτέλεσμα αυτό σε ένα πρώτο στάδιο δημιουργείται το Βασικό σενάριο στο οποίο ενσωματώνονται κάποιες αρχικές παρεμβάσεις (βελτίωση του δημοσιονομικού αποτελέσματος) ύψους 67 εκατ., οι οποίες συμβάλλουν στη διαμόρφωση ενός πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους εκατ ή 3,35% του ΑΕΠ, δηλαδή κάτω από το στόχο. Στη συνέχεια όμως δημιουργείται ένα δεύτερο σενάριο στο οποίο ενσωματώνονται παρεμβάσεις βελτίωσης του δημοσιονομικού απότελέσματος ύψους εκατ., αλλά και αναπτυξιακές και κοινωνικές παρεμβάσεις ύψους 1.2 εκατ. με αρνητική επίπτωση στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα (- 1.2 εκατ.) που σωρευτικά όμως συμβάλλουν στην αναπτυξιακή

3 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑ: Ελλάδα, Προσχέδιο Προϋπολογισμού 22 δυναμική της οικονομίας. Συνακόλουθα, πέραν της συμβολής των παρεμβάσεων ( 31= εκατ.), στην επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος πάνω από το στόχο συμβάλλει η τόνωση της δραστηριότητας με την αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ κατά περίπου 1 δισεκ. σε σχέση με το βασικό σενάριο, τάση που βελτιώνει πολλαπλασιαστικά το πρωτογενές αποτέλεσμα κατά 424 εκατ.. (βλ. Πίνακες 1 & 2 και Διαγρ. 1) Το Προσχέδιο Προϋπολογισμού 22, μετά τις σχετικές διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς τον Οκτώβριο, για την ολοκλήρωση της 4ης έκθεσης ενισχυμένης εποπτείας ως και τα μέσα Νοεμβρίου, κατατέθηκε στην Ε.Ε. στις 15. και αναμένεται να επικυρωθεί στη σύνοδο του Eurogroup του Δεκεμβρίου. Στο κείμενο αυτό δεν υπάρχει βασική αλλαγή στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα για το 219 και το 22, σε σχέση με το αρχικό κείμενο. Ωστόσο, για το 22, οι αναπτυξιακές και κοινωνικές παρεμβάσεις αναδιαμορφώνονται στα εκατ., και οι παρεμβάσεις βελτίωσης του δημοσιονομικού αποτελέσματος στα εκατ. Οι παρεμβάσεις βελτίωσης του δημοσιονομικού αποτελέσματος ύψους 67 εκατ., που ενσωματώνονται στο βασικό σενάριο διατηρούνται αμετάβλητες. Συνακόλουθα, διαμορφώνεται μια πιθανώς αυξημένη αναπτυξιακή δυναμική ύψους 447 εκατ. (συμβολή της ανάπτυξης στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα). Οι βασικές αλλαγές στο μείγμα δημοσιονομικών παραβάσεων εντοπίζονται (α) στη μειωμένη κατά 25 εκατ. επίπτωση από τη μείωση του συντελεστή φορολογίας των επιχειρήσεων από 28% στο 24%, η οποία αντισταθμίζεται μερικώς από την αυξημένη κατά 6 εκατ. επίπτωση από τη μείωση του φορολογικού συντελεστή των μερισμάτων από το % στο 5% και (β) στη μειωμένη κατά 3 εκατ. θετική επίπτωση από τη μείωση των δαπανών Γενικής Κυβέρνησης, καθώς και στη μειωμένη κατά 85 εκατ. θετική επίπτωση από την πρόβλεψη για την προώθηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, οι οποίες αντισταθμίστηκαν μερικώς από την προσμέτρηση μιας νέας πηγής αύξησης εσόδων από το διαδικτυακό στοίχημα ( 73 εκατ.). Τέλος, σημειώνεται ότι ενδεχόμενα έξοδα που θα προκύψουν από τις σχετικές δικαστικές αποφάσεις για αναδρομικά θα καλυφθούν από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. (βλ. Πίνακα 2 & Διαγρ. 1) Διάγραμμα 1: 22 από το Βασικό Σενάριο (ΒΣ) στο Σενάριο Δημοσιονομικών Παρεμβάσεων (ΣΔΠ) ( εκατ.) 3 1 ΣΣΑ: Σύμφωνο Σταθερότητας & Ανάπτυξης της Ε.Ε. Πηγή: ΥΠΟΙΚ: Προσχέδιο Κρατικού Προϋπολογισμού & Draft Budgetary Plan SGP - EC 22 (Οκτ.'19), Piraeus Bank Research

4 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑ: Ελλάδα, Προσχέδιο Προϋπολογισμού 22 1 Η Σύμβαση Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης ήταν σε ισχύ έως τις 2/8/218. Από τις 21/8/218 ισχύουν οι όροι της Ενισχυμένης Εποπτείας. Πηγή: ΥΠΟΙΚ: Προσχέδιο Κρατικού Προϋπολογισμού 22 (Οκτ.'19), Piraeus Bank Research 4

5 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑ: Ελλάδα, Προσχέδιο Προϋπολογισμού 22 Πηγή: ΥΠΟΙΚ: Προσχέδιο Κρατικού Προϋπολογισμού & Draft Budgetary Plan SGP - EC 22 (Οκτ.'19), Piraeus Bank Research 5

6 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ Στο 1,% του ΑΕΠ το ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης κατά ESA και εξαιρώντας την επίπτωση της στήριξης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων το 218 και στο 181,2% το δημόσιο χρέος Κατάθεση Προσχεδίου Προϋπολογισμού 22 στη Βουλή και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στο 16,9% το ποσοστό ανεργίας τον Ιούλιο. Στις 21 Οκτωβρίου η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε τα δημοσιονομικά στοιχεία των ετών στο πλαίσιο της 2 ης κοινοποίησης Διαδικασίας Υπερβολικού ελλείματος. Οι μεταβολές των μεγεθών σε σχέση με την ανακοίνωση του Απρίλιο ήταν οριακές. Το 218, το ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης κατά ESA και εξαιρώντας την επίπτωση της στήριξης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων εκτιμάται στο 1,% του ΑΕΠ (εκτ. Απρ.19.: 1,1%) και το αντίστοιχο πρωτογενές ισοζύγιο στο 4,3% (εκτ. Απρ.19: 4,4%). Ταυτόχρονα, το 218 το δημόσιο χρέος εκτιμάται στο 181,2% του ΑΕΠ (εκτ. Απρ.19: 181,1%). Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης (% του ΑΕΠ) ξηθεί κατά 3,3%. Ωστόσο, για το 22 το ΥΠΟΙΟ παρουσιάζει ένα δεύτερο σενάριο στο οποίο περιλαμβάνονται παρεμβάσεις ύψους εκατ., με θετικό δημοσιονομικό αντίκτυπο και αναπτυξιακές και κοινωνικές παρεμβάσεις ύψους 1.2 εκατ., με αρνητική δημοσιονομική επίπτωση (- 1.2 εκατ.). Οι αλλαγές αυτές στη δημοσιονομική πολιτική αναμένεται να οδηγήσουν σε βελτίωση του πρωτογενούς πλεονάσματος φτάνοντας στα επίπεδα του 3,56%, δηλαδή επίπεδα κατά 12 εκατ. πάνω από το στόχο του 3,5% του ΑΕΠ, προσδίδοντας παράλληλα και αναπτυξιακή δυναμική στην οικονομία, καθώς το ονομαστικό ΑΕΠ βελτιώνεται περαιτέρω κατά περίπου 1 δισεκ. και ο ρυθμός μεταβολής του φτάνει στο 3,8%. Σε αντιπαραβολή με το αντίστοιχο κείμενο που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν παρατηρούνται αλλαγές στα δημοσιονομικά μεγέθη, εντοπίζονται όμως οριακές μεταβολές στην απότίμηση των παρεμβάσεων που έχουν ενσωματωθεί στο σενάριο του 22, καθώς οι μεν παρεμβάσεις βελτίωσης του δημοσιονομικού αποτελέσματος εκτιμώνται στα εκατ. και οι δε παρεμβάσεις αναπτυξιακού και κοινωνικού χαρακτήρα σε εκατ. ( εκατ.). (βλ. ειδικό θέμα) 6 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Αναφορικά με την πορεία των δημοσιονομικών στοιχειών και τις προοπτικές της περιόδου , αντλούμε πληροφορίες από το Προσχέδιο Προϋπολογισμού 22, όπως κατάτέθηκε στις 7 και στις 15 Οκτωβρίου στη Βουλή και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αντίστοιχα. Το Υπουργείο Οικονομικών σύμφωνα με το κείμενο που κατέθεσε στη Βουλή προβλέπει για το 219 πρωτογενές πλεόνασμα (σε όρους ενισχυμένης εποπτείας) της τάξεως των εκατ. ή 3,68% του ΑΕΠ. Για το 22, σε ένα πρώτο βασικό σενάριο το πρωτογενές αποτέλεσμα εκτιμάται στο 3,35% του ΑΕΠ, επίπεδο κάτω του στόχου κατά 32 εκατ., ενώ το ονομαστικό ΑΕΠ θα αυ- Επίσης, στο πεδίο των δημοσιονομικών εξελίξεων το IMF, στα συμπεράσματα του Article IV (στις 27.9), εκτιμά ότι ο δημοσιονομικός στόχος του 3,5% του ΑΕΠ το 219 θα επιτευχθεί, κάνει όμως αναφορά στην ανάγκη καθορισμού χαμηλότερων πρωτογενών πλεονασμάτων στο μέλλον, ως μια συζήτηση που θα πρέπει να απασχολήσει Ελλάδα και Ευρωπαϊκούς θεσμούς. Στο σημείο αυτό φαίνεται να επανέρχεται στο Fiscal Monitor (Οκτ. 219), καθώς προβλέπει πρωτογενή πλεονάσματα της τάξεως του 2,6% του ΑΕΠ για το 22 και φτάνοντας σταδιακά στο 2,5% το 222 (χρονικό σημείο μέχρι το οποίο ο στόχος έχει τεθεί στο 3,5% και από εκεί και ύστερα θα ακολουθούσε καθοδική πορεία ως ποσοστό του ΑΕΠ).

7 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Το Σεπτέμβριο, ο δείκτης οικονομικού κλίματος υποχώρησε, μετά από μια ανοδική πορεία 4 μηνών, στις 7,2 μνδ. (Αυγ.19: 8,4 μνδ.) Ωστόσο, η εξέλιξη αυτή συνδέεται κυρίως με ενδεχόμενη διόρθωση του δείκτη προσδοκιών στις υπηρεσίες - ο οποίος διατηρείται σε ιδιαίτερα θετικά επίπεδα - (2,2 μνδ., Αυγ.19: 28,8 μνδ., Ιουλ.19: 22,1 μνδ, Ιουν.19: 7,9 μνδ). Επίσης, πτωτικά κινήθηκε ο δείκτης στις κατασκευές (-56,2 μνδ., Αυγ.19: -52,3 μνδ.). Αντίθετα, σημαντική βελτίωση κατά,3 μονάδες κατέγραψε ο δείκτης προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο (32,9 μνδ., Αυγ.19: 22,6 μνδ.), ενώ ταυτόχρονα βελτιώθηκε ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτών (-6,8 μνδ., Αυγ.19: -8,2 μνδ.) και ο δείκτης προσδοκιών στη βιομηχανία (1, μνδ., Αυγ.19:,6 μνδ.). (βλ. σελ.17) Δείκτης Οικονομικού Κλίματος & Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες κατά 18,5% σε ετήσια βάση και συνολικά από την αρχή του έτους κατά 4,5%. Ωστόσο, ενδέχεται ο ρυθμός ανόδου στις άδειες να περιοριστεί μέχρι το τέλος του έτους για να ενισχυθεί εκ νέου από τις αρχές του 22 όταν θα εφαρμοστούν οι παρεμβάσεις στην οικοδομική δραστηριότητα και ειδικότερα η αναστολή ΦΠΑ στις νέες οικοδομές για τρία χρόνια. (βλ. σελ. 22) Το Σεπτέμβριο, ο εναρμονισμένος πληθωρισμός (Εν.ΔΤΚ) διαμορφώθηκε στο,2%. Ωστόσο, η απόκλισή του από τη μεταβολή του δείκτη με σταθερούς φόρους (ΕνΔΤΚ-ΣΦ: 1,6% YoY), αποτυπώνει τις αποπληθωριστικές πιέσεις από τη μείωση των φορολογικών συντελεστών που εφαρμοστήκαν σε κάποιες κατηγορίες τροφίμων, στην εστίαση και σε ηλεκτρισμό και φυσικό αέριο. Αντίστοιχα, ο εθνικός πληθωρισμός (ΔΤΚ) διαμορφώθηκε στο -,1%, κυρίως λόγω της υποχώρησης των τιμών στο τομέα «διατροφή & μηαλκοολούχα ποτά», ενώ ο πυρήνας του πληθωρισμού (εξαιρ. διατροφή, ποτά, καπνός, ενέργεια) διαμορφώθηκε στο,7%. Τον Αύγουστο, ο δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία, παρέμεινε αμετάβλητος σε ετήσια βάση έναντι αύξησης,% τον Αύγουστο του 218, κυρίως λόγω της μείωσης του δείκτη τιμών ενέργειας (-7,3%, Αυγ.18: 42.2%). (βλ. σελ.2) Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ετήσια % μεταβολή) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research 7 Τον Αύγουστο ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής μειώθηκε κατά -,6% ΥοΥ (Αυγ.18: -,3%) λόγω της αρνητικής συμβολής των κλάδων ηλεκτρισμού (-,8% ΥοΥ) και ορυχείων (-23,1% ΥοΥ). Αντίθετα, στη μεταποίηση ο δείκτης διατηρήθηκε ουσιαστικά αμετάβλητος παρουσιάζοντας ετήσια μεταβολή της τάξεως του,1% σε ετήσια βάση. Επίσης, στο κλάδο της μεταποίησης τον Αύγουστο ο δείκτης κύκλου εργασιών μειώθηκε κατά -8,1% σε ετήσια βάση έναντι αύξησης 17,% τον Αύγουστο του 218. Στο λιανικό εμπόριο (εκτός καυσίμων και λιπαντικών) οι δείκτες κύκλου εργασιών και όγκου μειώθηκαν τον Ιούλιο κατά - 2,7% και -3,3% σε ετήσια εποχικά εξομαλυμένη βάση αντίστοιχα. Στις κατασκευές, ο αριθμός των νέων οικοδομικών αδειών αυξήθηκε τον Ιούλιο Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Τον Ιούλιο του 219, το ποσοστό ανεργίας, σε εποχικά εξομαλυμένη βάση διαμορφώθηκε στο 16,9% (Ιουλ.18: 19,1%), στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Ιούνιο του 211. Ταυτόχρονα, η απασχόληση αυξήθηκε κατά 1,5% σε ετήσια βάση. (βλ. σελ.21).

8 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 219, με βάση τα προσωρινά στοιχεία, σε ταμειακά τροποποιημένη βάση, ο κρατικός προϋπολογισμός παρουσίασε έλλειμμα ύψους 114 εκατ. έναντι στόχου για έλλειμμα ύψους εκατ. Το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε στα εκατ. έναντι στόχου για πλεόνασμα εκατ. Συγκεκριμένα τον μήνα Σεπτέμβριο 219 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5.41 εκατ. μειωμένα κατά 823 εκατ. σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο, κυρίως λόγω των μειωμένων εσόδων ΠΔΕ, λόγω γραφειοκρατικών εκλογικών καθυστερήσεων (κατά 84 εκατ.) και των αυξημένων επιστροφών εσόδων (κατά 25 εκατ). Αντίθετα, τα έσοδα από φόρους ήταν αυξημένα (κατά 193 εκατ.) έναντι του μηνιαίου στόχου. Από την άλλη πλευρά τον Σεπτέμβριο οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα εκατ., μειωμένες κατά 758 εκατ. σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο, κυρίως λόγω της υπόεκτέλεσης του ΠΔΕ (κατά 162 εκατ.), των μειωμένων δαπανών για τόκους (κατά 1 εκατ.) και των μειωμένων συνολικών μεταβιβάσεων σε φορείς εντός και εκτός Γενικής Κυβέρνησης (κατά 39 εκατ.). (βλ. σελ. 23) Από την άλλη πλευρά η βελτίωση στο ισοζύγιο υπηρεσιών συνδέεται κυρίως με το ταξιδιωτικό ισοζύγιο και ειδικότερα με την αύξηση των εισπράξεων κατά 581 εκατ. (ή 16,1%) σε ετήσια βάση. Την περίοδο Ιανουάριος-Αύγουστος 219 το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε κατά 995 εκατ. έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 218. (βλ. σελ. 24) Τον Αύγουστο, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα διαμορφώθηκε στο -,1% (βλ. σελ. 25). Ταυτόχρονα, οι καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών αυξήθηκαν τον Αύγουστο κατά 1.21 εκατ. σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα και διαμορφώθηκαν στα 139,7 δισεκ.. (βλ. σελ. 26) 8 Τον Αύγουστο του 219, το πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 519 εκατ. σε σχέση με τον Αύγουστο του 218 φτάνοντας στα 1,9 δισεκ.. Η εξέλιξη αυτή συνδέεται με την αύξηση του πλεονάσματος στο ισοζύγιο υπηρεσιών (κατά 543 εκατ.) και τον περιορισμό του ελλείμματος στο ισοζύγιο αγαθών (κατά 67 εκατ.). Αντίθετα, το έλλειμμα αυξήθηκε στα ισοζύγια πρωτογενών (κατά 81 εκατ.) και δευτερογενών (κατά εκατ.) εισοδημάτων. Στο ισοζύγιο αγαθών το έλλειμμα περιορίζεται πρωτίστως από την πλευρά του ισοζυγίου λοιπών αγαθών εκτός καύσιμων και πλοίων και δευτερευόντως από τη μείωση του ελλείμματος σε καύσιμα. Ωστόσο, ενδιαφέρον στοιχείο αποτελεί η δημιουργία ελλείματος στο ισοζύγιο πλοίων και ειδικότερα η αγορά πλοίων της τάξεως των 169 εκατ. (Αυγ.18: 2 εκατ), καθώς εκτιμάμε ότι λόγω του επενδυτικού χαρακτήρα του προϊόντος ενδέχεται να επηρεάσει τα εθνικολογιστικά στοιχεία της χώρας όχι μόνο από την πλευρά των εισαγωγών, αλλά και τις επενδύσεις σε μεταφορικό εξοπλισμό.

9 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΥΡΩΖΩΝΗ Στο,8% ο πληθωρισμός τον Σεπτέμβριο. Πτωτικά κινήθηκαν οι πρόδρομοι δείκτες τον Σεπτέμβριο. Άνοδος των λιανικών πωλήσεων και της βιομηχανικής παραγωγής τον Αύγουστο. Συγκρατημένη ανάπτυξη προβλέπει το ΔΝΤ στην Ευρωζώνη τη διετία Σημαντική επιβράδυνση κατέγραψε τον Σεπτέμβριο ο πληθωρισμός. Ειδικότερα, ο συνολικός πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο,8% (Αύγ. 19: 1,%). Αντίθετα, ο δομικός (=αφαιρουμένων των τροφίμων/ αλκοολούχων ποτών/ καπνού και της ενέργειας) ανήλθε στο 1,% (Αύγ. 19:,9%) αντανακλώντας τις υψηλότερες τιμές στις υπηρεσίες. Σε επίπεδο τριμήνου ο συνολικός πληθωρισμός υποχώρησε στο,9% (β τρίμ. 19: 1,4%). Eξέλιξη Πληθωρισμού δείκτης PMI που εξάγει η εταιρεία Markit (5,1, Αύγ. 19: 51,9), αποτελώντας τη χαμηλότερη τιμή από τον Ιούνιο του 213. Μειωμένοι ήταν και οι δύο επιμέρους δείκτες αλλά περισσότερο αυτός στις υπηρεσίες (51,6, Αύγ. 19: 53,5). Επισημαίνεται ότι ο υποδείκτης της μεταποίησης παραμένει για όγδοο διαδοχικό μήνα υπό του ορίου του 5 που υποδηλώνει συνέχιση της συρρίκνωσης του τομέα (45,7, Αύγ. 19: 47). Είναι, δε, η χαμηλότερη τιμή από τον Οκτώβριο του 212. Παραγωγή & Πωλήσεις Σεπ-5 Σεπ-7 Σεπ-9 Σεπ-11 Σεπ-13 Σεπ-15 Σεπ-17 Σεπ Ιαν-13 Ιαν-15 Ιαν-17 Ιαν Headline CPI (%,Y/Y) Core CPI (%,Y/Y) Ind. Production (%,Υ/Υ,3mma) Retail Sales (%,Υ/Υ,3mma) (RHS) Πηγή: Εurostat Πηγή: Εurostat 9 Μεγαλύτερο προβληματισμό, ωστόσο, για τη δυνατότητα ανάκαμψης της οικονομίας δημιουργεί η εξέλιξη των πρόδρομων επιχειρηματικών δεικτών ενισχύοντας την ανησυχία ότι η συρρίκνωση που ήδη καταγράφεται στη μεταποίηση έχει αρχίσει πλέον να επηρεάζει δυσμενώς και τον τομέα των υπηρεσιών. Ειδικότερα, ο δείκτης οικονομικού κλίματος (της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) περιορίστηκε τον Σεπτέμβριο στο 1,7 (Αύγ. 19: 3,1), χαμηλότερα και από τη μέση εκτίμηση της αγοράς (2,6). Η τιμή αυτή είναι η μικρότερη από τον Φεβρουάριο του 215. Από τους επιμέρους δείκτες, πτωτικά κινήθηκαν στη βιομηχανία και το λιανικό εμπόριο, σταθεροποιητικά στις κατασκευές, ενώ ελαφρά βελτίωση υπήρξε στις υπηρεσίες και στις προσδοκίες των καταναλωτών (-6,5, Αύγ. 19: -7,1). Ταυτόχρονα, πτώση κατέγραψε ο σύνθετος επιχειρηματικός Από την άλλη, όμως, ενθαρρυντικά κινήθηκαν τον Αύγουστο οι λιανικές πωλήσεις κι η βιομηχανική παραγωγή. Σε εποχικά εξομαλυμένη βάση, οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν,3% σε μηνιαία βάση (Ιούλ. 19: -,5%), όσο αναμενόταν. Συνεπώς, το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου οι λιανικές πωλήσεις ήταν αυξημένες κατά,1% σε σχέση με του β τριμήνου (β τρίμ. 19:,5%). Ταυτόχρονα, αυξημένη κατά,4% σε μηνιαία βάση ήταν η βιομηχανική παραγωγή (Ιούλ. 19: -,4%), οριακά υψηλότερη των εκτιμήσεων (,3%). Σε επίπεδο διμήνου, ωστόσο, η βιομηχανική παραγωγή ήταν μειωμένη 1,% σε σχέση με τη μέση τιμή του β τριμήνου (β τρίμ. 19: -,7%). Τον Αύγουστο, επίσης, σημειώθηκε αξιοσημείωτη διεύρυνση του πλεονάσματος του εμπορικού ισοζυγίου. Σε εποχικά διορθωμένα στοιχεία, αυξήθηκε στα 2,3 δισ. (Ιούλ. 19: 17,5 δισ.), λόγω

10 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ της αύξησης των εξαγωγών και, κυρίως, της μείωσης των εισαγωγών. Συνεπώς, το μέσο μηνιαίο εμπορικό πλεόνασμα κατά το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου διαμορφώνεται στα 18,9 δισ. (β τρίμ. 19: 17,1 δισ.). Η δυσμενέστερη, συγκριτικά με το β τρίμηνο του 219, εξέλιξη κατά το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου των λιανικών πωλήσεων και της βιομηχανικής παραγωγής που εν μέρει αντισταθμίζεται α- πό το υψηλότερο πλεόνασμα του εμπορικού ισοζυγίου αποτελεί ένδειξη ότι η άνοδος του ΑΕΠ κατά το γ τρίμηνο του 219 θα εξακολουθήσει να είναι συγκρατημένη. Συνολικά για το 219, σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται στο 1,2%, ενώ το 22 στο 1,4% (πρόβλεψη Ιούλ.: 1,3% και 1,6% αντίστοιχα). Το ΔΝΤ προσδοκά στο υπόλοιπο του 219 και στο 22 κάποια αύξηση της εξωτερικής ζήτησης ενώ θα διατηρηθεί η φθίνουσα αρνητική επίδραση προσωρινών παραγόντων (όπως τα νέα όρια εκπομπών ρύπων που έπληξε τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία). Μακροοικονομικές προβλέψεις ΔΝΤ Ευρωζώνη Πραγμ. ΑΕΠ 1,9 1,2 1,4 Πληθωρισμός 1,8 1,2 1,4 Γερμανία Πραγμ. ΑΕΠ 1,5,5 1,2 Πληθωρισμός 1,9 1,5 1,7 Γαλλία Πραγμ. ΑΕΠ 1,7 1,2 1,3 Πληθωρισμός 2,1 1,2 1,3 Ιταλία Πραγμ. ΑΕΠ,9,,5 Πληθωρισμός 1,2,7 1, Ισπανία Πραγμ. ΑΕΠ 2,6 2,2 1,8 Πληθωρισμός 1,7,7 1, 28. Σημειώνεται ότι τον Αύγουστο του 218 ήταν 8,%. Οι άνεργοι εκτιμώνται στα 12,17 εκατ., μειωμένοι κατά 115 χιλ. σε σχέση με ένα μήνα πριν και κατά 96 εκατ. σε σχέση με τον Αύγουστο του 218. Σημαντική επιτάχυνση εμφάνισε τον Αύγουστο ο ρυθμός αύξησης της προσφοράς χρήματος. Βάσει του ορισμού Μ3 ανήλθε στο 5,7% ετησίως (Ιούλ. 19: 5,1%), που είναι ο υψηλότερος από τον Ιανουάριο του 29, ενώ με τον στενότερο ορισμό Μ1 στο 8,4% (Ιούλ. 19: 7,8%). Ταυτόχρονα, ελαφρά ενισχυμένοι ήταν οι ετήσιοι ρυθμοί αύξησης της τραπεζικής χρηματοδότησης και των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα. Αναλυτικότερα, η τραπεζική χρηματοδότησή του ήταν αυξημένη συγκριτικά με τον Αύγουστο του 218 κατά 3,5% (Ιούλ. 19: 3,2%), ή κατά 3,8% (Ιούλ. 19: 3,7%) εάν συνυπολογιστούν οι τιτλοποιήσεις και οι πωλήσεις δανείων. Ο ρυθμός αύξησης στις επιχειρήσεις διαμορφώθηκε στο 3,5% και στα νοικοκυριά στο 3,2% (Ιούλ. 19: 3,3% & 3,2% αντίστοιχα). Όσον αφορά τις καταθέσεις εκτιμάται στο 7,9% στις επιχειρήσεις και στο 6,1% στα νοικοκυριά (Ιούλ. 19: 6,9% & 6,1% αντίστοιχα) Πηγή: ECB Δάνεια σε Επιχειρήσεις & Νοικοκυριά -5 Αυγ-5 Αυγ-7 Αυγ-9 Αυγ-11 Αυγ-13 Αυγ-15 Αυγ-17 Αυγ-19 Eπιχειρηματικά Δάνεια (%,Y/Y) Καταναλωτικά Δάνεια (%,Y/Y) Στεγαστικά Δάνεια (%,Υ/Υ) Πηγή: IMF (219): "World Economic Outlook", October, p. 57. Οριακή μείωση κατέγραψε τον Αύγουστο το εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας (7,4%, Ιούλ. 19: 7,5%), το χαμηλότερο από τον Μάιο του

11 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΗΠΑ Πρόοδος στις διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-Κίνας, νέοι δασμοί ΗΠΑ σε προϊόντα ΕΕ. Στο 2,% ο ρυθμός ανάπτυξης του β τριμήνου (τριμηνιαίος-ετησιοποιημένος ρυθμός). Στο 1,7% ο πληθωρισμός (βάσει του δείκτη τιμών καταναλωτή) τον Σεπτέμβριο. Σημαντική πτώση των πρόδρομων επιχειρηματικών δεικτών ISM τον Σεπτέμβριο Στον τομέα του διεθνούς εμπορίου δύο ήταν οι πρόσφατες βασικές εξελίξεις: α) η αναστολή της επιβολής αυξημένων δασμών από τις ΗΠΑ σε κατηγορίες κινεζικών προϊόντων αξίας $25 δισ. περίπου που ήταν να εφαρμοστεί από τις 15/ λόγω της προόδου στις σχετικές διαπραγματεύσεις και β) η επιβολή από τις 18/ δασμών %-25% από τις ΗΠΑ σε ευρωπαϊκά προϊόντα αξίας 7,5 δισ. εφαρμόζοντας ευνοϊκή για τις ΗΠΑ σχετική ετυμηγορία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ). Αναφορικά με την ανάπτυξη, κατά το β τρίμηνο του 219 το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,% (τριμηνιαίος-ετησιοποιημένος ρυθμός, α τρίμ. 19: 3,1%), όσο και η προηγούμενη εκτίμηση. Σε σχέση με το β τρίμηνο του 218 αυξήθηκε κατά 2,3% (α τρίμ. 19: 2,7%). Συνολικά για το 219, σύμφωνα με τις νέες προβλέψεις του ΔΝΤ, ο ρυθμός ανάπτυξης εκτιμάται στο 2,4%, ενώ για το 22 στο 2,1%. Η επιβράδυνση αποδίδεται στην φθίνουσα θετική επίδραση της δημοσιονομικής πολιτικής ενώ επισημαίνει την ευνοϊκή επίδραση της χαλάρωσης της νομισματικής. Η βελτίωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας συνεχίστηκε τον Σεπτέμβριο, αν και με επιβραδυνόμενο ρυθμό. Οι νέες θέσεις εργασίας (εποχικά διορθωμένες) αυξήθηκαν κατά 136 χιλ. (Αύγ. 19: 168 χιλ., αρχικά: 13 χιλ.), λίγο λιγότερες από όσες αναμένονταν (145 χιλ.). Ταυτόχρονα, το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 3,5% (Αύγ. 19: 3,7%), καθώς υπήρξε αύξηση των απασχολουμένων, ενώ για δεύτερο διαδοχικό μήνα διατηρήθηκε το ποσοστό συμμετοχής του εργατικού δυναμικού στο σύνολο του πληθυσμού στο 63,2%. Όμως, ο ετήσιος ρυθμός ανόδου του ωρομισθίου επιβραδύνθηκε στο 2,9% (Αύγ. 19: 3,2%). Ωστόσο, παραμένει σχετικά υψηλός Πρόδρομοι Δείκτες Καταναλωτή 6 4 Ρυθμός Ανάπτυξης Jan-11 Jan-13 Jan-15 Jan-17 Jan-19 Conference Board University of Michigan Πηγή: BLS Πηγή: BEA Πραγματικό ΑΕΠ (%, Q/Q-AR) (A) Πραγματικό ΑΕΠ (%, Υ/Υ) (Δ) Ταυτόχρονα, η εταιρική κερδοφορία (κέρδη μετά από φόρους χωρίς αποτίμηση αποθεμάτων και προσαρμογή αποσβέσεων κεφαλαίου) κατά το β τρίμηνο του 219 εκτιμάται στα $1,86 τρισ. σε ετησιοποιημένη, εποχικά προσαρμοσμένη βάση. Επομένως, ήταν αυξημένη κατά 3,3% σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο και κατά,3% σε σχέση με το β τρίμηνο του Συγκρατημένα αισιόδοξοι για το μέλλον εμφανίστηκαν τον Σεπτέμβριο οι καταναλωτές, βάσει των δύο κύριων ερευνών καταναλωτικής εμπιστοσύνης, επηρεασμένοι δυσμενώς από την κλιμάκωση της εμπορικής διένεξης ΗΠΑ-Κίνας και τη γενικότερη αβεβαιότητα. Ειδικότερα, ο σχετικός δείκτης του Conference Board υποχώρησε στο 125,1 (Αύγ. 19: 134,2), τιμή που παραμένει συγκριτικά υψηλή. Πτωτικά κινήθηκαν και οι δύο επιμέρους δείκτες εντονότερα όμως αυτός που εκφράζει τις προσδοκίες για το προσεχές διάστημα. Ταυτόχρονα, ο δείκτης του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν ανέκαμψε στο 93,2 (Αύγ. 19: 89,8), αντισταθμίζοντας εν μέρει τη μεγάλη πτώση του Αυγούστου. Τον Οκτώβριο φαίνεται να συνεχίζεται αυτή η αύξηση των προσδοκιών καθώς, βάσει των πρώτων στοιχείων, ο δείκτης εκτιμάται να ανέλθει στο 96,.

12 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 12 Αντίθετα, έντονο προβληματισμό για το επόμενο διάστημα καταδεικνύει τον Σεπτέμβριο η εξέλιξη των πρόδρομων δεικτών από την πλευρά των επιχειρήσεων. Ειδικότερα, ο δείκτης ISM στη μεταποίηση μειώθηκε στο 47,8 (Αύγ. 19: 49,1), τιμή μικρότερη του 5 για δεύτερη διαδοχική φορά, υποδηλώνοντας συρρίκνωση του τομέα. Αντίθετα, οι εκτιμήσεις της αγοράς προδιέγραφαν μικρή βελτίωσή του (5,). Ταυτόχρονα, ο δείκτης στους εκτός μεταποίησης τομείς υποχώρησε στο 52,6 (Αύγ. 19: 56,4), εντονότερα από ό,τι αναμενόταν (55,5). Τέλος, μειωμένος ήταν ο πρόδρομος δείκτης NFIΒ που εκφράζει τις προσδοκίες των μικρών επιχειρήσεων (1,8, Αύγ. 19: 3,1) παραμένοντας σε σχετικά υψηλό επίπεδο Πρόδρομοι Επιχειρηματικοί Δείκτες (ISM) 45 Jan-11 Jan-12 Jan-13 Jan-14 Jan-15 Jan-16 Jan-17 Jan-18 Jan-19 ISM Nonmanufacturing (Services) Index Πηγή: Datastream ISM Manufacturing Index Σημαντική άνοδο κατέδειξε τον Αύγουστο ο ρυθμός μεταβολής του διαθέσιμου προσωπικού εισοδήματος ενώ, αντίθετα, πολύ περιορισμένη ή- ταν η αύξηση της προσωπικής καταναλωτικής δαπάνης. Ειδικότερα, βάσει των εποχικά εξομαλυμένων στοιχείων και σε τρέχουσες τιμές, το προσωπικό και το διαθέσιμο προσωπικό εισόδημα αυξήθηκαν σε μηνιαία βάση κατά,4% και,5% αντίστοιχα (Ιούλ. 19:,1% &,3% αντίστοιχα). Ταυτόχρονα, η προσωπική καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκε κατά,1% (Ιούλ. 19:,5%), στηριζόμενη κυρίως στις αυξημένες δαπάνες για διαρκή αγαθά. Ως αποτέλεσμα, το ποσοστό αποταμίευσης ανήλθε τον Αύγουστο στο 8,1% (Ιούλ. 19: 7,8%). Δεδομένου ότι ο πληθωρισμός (βάσει του δείκτη τιμών της προσωπικής καταναλωτικής δαπάνης (PCE)) διαμορφώθηκε τον Αύγουστο στο 1,4% σε ετήσια βάση, όσο και τον Ιούλιο, το διαθέσιμο προσωπικό εισόδημα και η προσωπική καταναλωτική δαπάνη μεταβλήθηκαν σε πραγματικούς όρους συγκρινόμενα με του αμέσως προηγούμενου μήνα κατά,4% και,1% αντίστοιχα (Ιούλ. 19:,% και,3% αντίστοιχα). Πτωτικά κινήθηκαν τον Σεπτέμβριο οι λιανικές πωλήσεις και η βιομηχανική παραγωγή. Βάσει των εποχικά εξομαλυμένων στοιχείων και σε μηνιαία βάση, οι λιανικές πωλήσεις μειώθηκαν τον Σεπτέμβριο κατά,3% (Αύγ. 19:,6%, αρχικά:,4%), έναντι αύξησής τους που γενικά αναμενόταν (,3%). Χωρίς τις πωλήσεις των οχημάτων και των καυσίμων η μεταβολή ήταν μηδενική (,%, Αύγ. 19:,4%). Συνεπώς, το γ τρίμηνο οι λιανικές πωλήσεις ήταν αυξημένες κατά 1,5% σε σχέση με του β τριμήνου (β τρίμ. 19: 1,9%). Ταυτόχρονα, η βιομηχανική παραγωγή ήταν μειωμένη κατά,4% σε σχέση με τον Αύγουστο (Αύγ. 19:,8%, αρχικά,6%) έναντι μείωσής της κατά,2% που αναμενόταν. Παρόλα ταύτα, σε επίπεδο τριμήνου, η βιομηχανική παραγωγή ή- ταν αυξημένη κατά 1,2% σε σχέση με του β τριμήνου (β τρίμ. 19: -2,2%). Ως αποτέλεσμα, το ποσοστό χρησιμοποίησης της παραγωγικής δυναμικότητας περιορίστηκε στο 77,5% (Αύγ. 19: 77,9%) Πηγή: Datastream Παραγωγή & Πωλήσεις -6 Sep-13 Sep-15 Sep-17 Sep-19 Industrial Production (%,Y/Y) Retail Sales (%,Y/Y) Ενδείξεις ανάκαμψης καταγράφονται στην αγορά κατοικίας που ευνοείται από τα χαμηλά επιτόκια των στεγαστικών δανείων και από τη συνεχιζόμενη βελτίωση στην αγορά εργασίας. Ειδικότερα, ο δείκτης προσδοκιών της Ένωσης Κατασκευαστών Κατοικιών (NAHB) αυξήθηκε τον Οκτώβριο στο 71 (Σεπτ. 19: 68), επίπεδο ιδιαίτερα υψηλό. Παράλληλα, συγκριτικά υψηλά (για την περίοδο μετά την κρίση του 28) παρέμειναν τον Σεπτέμβριο οι εκδόσεις νέων οικοδομικών αδειών και οι ενάρξεις ανέγερσης νέων κατοικιών, αν και ήταν μειωμένες σε σχέση με τον Αύγουστο.

13 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΙΝΑ Παράθυρο ευκαιρίας για τη σύναψη ανακωχής στην εμπορική διένεξη με τις ΗΠΑ. Στο 6,% ο ρυθμός ανάπτυξης το γ τρίμηνο του 219. Σε προκαταρκτική συμφωνία περιορισμένου εύρους αναφορικά με την εμπορική διένεξη φαίνεται να καταλήγουν εντός των προσεχών εβδομάδων η Κίνα με τις ΗΠΑ, σύμφωνα με ό,τι ανακοινώθηκε κατά τη λήξη του πρόσφατου γύρου των διαπραγματεύσεων. Ως εκ τούτου, ακυρώθηκε η προγραμματισμένη για την 15η Οκτωβρίου αύξηση των δασμών στις εισαγωγές κινεζικών προϊόντων αξίας $25 δισ. (από 25% σε 3%). Ρυθμό ανάπτυξης 6,% ετησίως πέτυχε το γ τρίμηνο του 219 η κινεζική οικονομία (β τρίμ. 19: 6,2%), τον χαμηλότερο από το α τρίμηνο του Δεδομένου ότι ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης κατά το εννεάμηνο του 219 διαμορφώθηκε στο 6,2%, φαίνεται πως επιτυγχάνεται ο κυβερνητικός στόχος για το 219 (στο εύρος 6%-6,5%). Βάσει των νέων προβλέψεων του ΔΝΤ και του ΟΟΣΑ, ο ρυθμός ανάπτυξης εκτιμάται φέτος στο 6,1% και στο 5,7%-5,8% (ΟΟΣΑ-ΔΝΤ) για το 22. Επιτάχυνση του ρυθμού ανόδου των λιανικών πωλήσεων και της βιομηχανικής παραγωγής σημειώθηκε τον Σεπτέμβριο καλύπτοντας εν μέρει τη μεγάλη επιβράδυνση που καταγράφηκε το δί- 2,5 2, 1,5 1,,5 Εξέλιξη πραγματικού ΑΕΠ (ετήσια % μεταβολή), Τριμηνιαία % μεταβολή (Α) Πηγή: National Bureau of Statistics of China. Ετήσια % μεταβολή (Δ) μηνο Ιουλίου-Αυγούστου. Οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν 7,8% (Αύγ. 19: 7,5%), ρυθμός που παραμένει συγκριτικά χαμηλός και η βιομηχανική παραγωγή 5,8% (Αύγ. 19: 4,4%). Ωστόσο ενθαρρυντική ένδειξη για το προσεχές διάστημα αποτελεί η εξέλιξη του πρόδρομου δείκτη Caixin PMI μεταποίησης που τον Σεπτέμβριο ανήλθε στο υψηλότερο σημείο από τον Φεβρουάριο του 218 (51,4, Αύγ. 19: 5,4). 8,5 8, 7,5 7, 6,5 6, 5,5 ΙΑΠΩΝΙΑ Πτώση των πρόδρομων επιχειρηματικών δεικτών Tankan το γ τρίμηνο. Σε συρρίκνωση παραμένει ο μεταποιητικός τομέας τον Σεπτέμβριο (βάσει του σχετικού Nikkei PMI). 13 Μειωμένος ήταν το γ τρίμηνο ο πρόδρομος επιχειρηματικός δείκτης Τάνκαν τόσο στη μεταποίηση, όσο και εκτός αυτής. Η τιμή του δείκτη για τις μεγάλες εταιρείες της μεταποίησης υποχώρησε στο 5 (β τρίμ. 19: 7), λιγότερο από ό,τι αναμενόταν (3). Για το δ τρίμηνο προβλέπεται να μειωθεί στο 2. Παρόμοια, ο δείκτης για τις μεγάλες εταιρείες στους εκτός μεταποίησης τομείς περιορίστηκε στο 21 (β τρίμ. 19: 23). Για το προσεχές τρίμηνο αναμένεται μείωσή του στο 15. Ένδειξη για την παραγωγή το προσεχές διάστημα αποτελεί η εξέλιξη του πρόδρομου δείκτη Nikkei PMI στη μεταποίηση που τον Σεπτέμβριο υποχώρησε ελαφρά παραμένοντας υπό του 5 για πέμπτο διαδοχικό μήνα (48,9, Αύγ. 19: 49,3), υποδηλώνοντας συρρίκνωση με μικρό ρυθμό. Στο,2% επιβραδύνθηκε τον Σεπτέμβριο ο πληθωρισμός (Αύγ. 19:,3%). Χωρίς τα νωπά τρόφιμα, τον ορισμό του πληθωρισμού που η ΤτΙ προ Εξέλιξη δεικτών Τankan στις μεγάλες εταιρείες Τankan εκτός μεταποίησης Πηγή: Τράπεζα της Ιαπωνίας. Τankan μεταποιητικού τομέα τιμά καθώς οι τιμές των νωπών τροφίμων είναι αρκετά ευμετάβλητες, μειώθηκε στο,3% (Αύγ. 19:,5%). Βάσει των νέων προβλέψεων του ΔΝΤ, ο ρυθμός ανάπτυξης εκτιμάται το 219 στο,9% και στο,5% το 22 (πρόβλεψη Ιούλ.:,9% &,4% α- ντίστοιχα).

14 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 14

15 Ιαν-12 Μαϊ-12 Σεπ-12 Ιαν-13 Μαϊ-13 Σεπ-13 Ιαν-14 Μαϊ-14 Σεπ-14 Ιαν-15 Μαϊ-15 Σεπ-15 Ιαν-16 Μαϊ-16 Σεπ-16 Ιαν-17 Μαϊ-17 Σεπ-17 Ιαν-18 Μαϊ-18 Σεπ-18 Ιαν-19 Μαϊ-19 Σεπ-19 Ιαν-12 Μαϊ-12 Σεπ-12 Ιαν-13 Μαϊ-13 Σεπ-13 Ιαν-14 Μαϊ-14 Σεπ-14 Ιαν-15 Μαϊ-15 Σεπ-15 Ιαν-16 Μαϊ-16 Σεπ-16 Ιαν-17 Μαϊ-17 Σεπ-17 Ιαν-18 Μαϊ-18 Σεπ-18 Ιαν-19 Μαϊ-19 Σεπ-19 Ιαν-12 Μαϊ-12 Σεπ-12 Ιαν-13 Μαϊ-13 Σεπ-13 Ιαν-14 Μαϊ-14 Σεπ-14 Ιαν-15 Μαϊ-15 Σεπ-15 Ιαν-16 Μαϊ-16 Σεπ-16 Ιαν-17 Μαϊ-17 Σεπ-17 Ιαν-18 Μαϊ-18 Σεπ-18 Ιαν-19 Μαϊ-19 Σεπ-19 Ιαν-12 Μαϊ-12 Σεπ-12 Ιαν-13 Μαϊ-13 Σεπ-13 Ιαν-14 Μαϊ-14 Σεπ-14 Ιαν-15 Μαϊ-15 Σεπ-15 Ιαν-16 Μαϊ-16 Σεπ-16 Ιαν-17 Μαϊ-17 Σεπ-17 Ιαν-18 Μαϊ-18 Σεπ-18 Ιαν-19 Μαϊ-19 Σεπ-19 Ιαν-12 Μαϊ-12 Σεπ-12 Ιαν-13 Μαϊ-13 Σεπ-13 Ιαν-14 Μαϊ-14 Σεπ-14 Ιαν-15 Μαϊ-15 Σεπ-15 Ιαν-16 Μαϊ-16 Σεπ-16 Ιαν-17 Μαϊ-17 Σεπ-17 Ιαν-18 Μαϊ-18 Σεπ-18 Ιαν-19 Μαϊ-19 Σεπ-19 Ιαν-12 Μαϊ-12 Σεπ-12 Ιαν-13 Μαϊ-13 Σεπ-13 Ιαν-14 Μαϊ-14 Σεπ-14 Ιαν-15 Μαϊ-15 Σεπ-15 Ιαν-16 Μαϊ-16 Σεπ-16 Ιαν-17 Μαϊ-17 Σεπ-17 Ιαν-18 Μαϊ-18 Σεπ-18 Ιαν-19 Μαϊ-19 Σεπ-19 Ελλάδα: Οικονομικό Κλίμα Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (ESI) (Ελλάδα vs Ευρωζώνη) 1 2. Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών (Βιομηχανία) Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (Ελλάδα) Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (ΕΖ) 3. Δείκτης Εμπιστοσύνης (Καταναλωτών) Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών (Βιομηχανία) μέσος όρος (21-218) 4. Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών (Λιανικό Εμπόριο) Δείκτης Εμπιστοσύνης (Καταναλωτών) μέσος όρος (21-218) Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών (Λιανικό Εμπόριο) μέσος όρος (21-218) 5. Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών (Κατασκευές) 6. Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών (Υπηρεσίες) Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών (Κατασκευές) μέσος όρος (21-218) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, European Commission, DG ECFIN, Economic Research & Investment Strategy Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών (Υπηρεσίες) μέσος όρος (21-218) 15

16 Q1/9 Q3/9 Q1/ Q3/ Q1/11 Q3/11 Q1/12 Q3/12 Q1/13 Q3/13 Q1/14 Q3/14 Q1/15 Q3/15 Q1/16 Q3/16 Q1/17 Q3/17 Q1/18 Q3/18 Q1/19 Q1/9 Q3/9 Q1/ Q3/ Q1/11 Q3/11 Q1/12 Q3/12 Q1/13 Q3/13 Q1/14 Q3/14 Q1/15 Q3/15 Q1/16 Q3/16 Q1/17 Q3/17 Q1/18 Q3/18 Q1/19 Ελλάδα: Οικονομική Δραστηριότητα 1. Πραγματικό ΑΕΠ (% μεταβολή) 2. Ονομαστικό ΑΕΠ (% μεταβολή) Q2/19 1.9% Q2/19 2.2% τριμηνιαία % μεταβολή ετήσια % μεταβολή 3. Συμβολή των βασικών συνιστωσών του ΑΕΠ στην οικονομική ανάπτυξη τριμηνιαία % μεταβολή ετήσια % μεταβολή 4. Συμβολή της εγχώριας ζήτησης στην οικονομική ανάπτυξη εγχώρια ζήτηση εξωτερικό εμπόριο μεταβολή αποθεμάτων ρυθμός μεταβολής ΑΕΠ 5. Ακαθάριστο ποσοστό αποταμίευσης ως % του διαθέσιμου εισοδήματος νοικοκυριών ιδιωτική κατανάλωση ακαθ. σχημ. παγίου κεφαλαίου δημόσια κατανάλωση 6. Ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα και τελική καταναλωτική δαπάνη νοικοκυριών Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Economic Research & Investment Strategy τελική καταναλωτική δαπάνη ( δισεκ.) ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα ( δισεκ.) 16

17 Ελλάδα: Συνιστώσες του ΑΕΠ 1. Πραγματικό ΑΕΠ ( δισεκ.) 2. Ακαθάριστος Σχηματισμός Παγίου Κεφαλαίου (σταθερές τιμές, δισεκ.) ΑΕΠ μακροχρόνιος μ.ο ακαθ. σχημ.παγίου κεφαλαίου μακροχρόνιος μ.ο Ιδιωτική Κατανάλωση (σταθερές τιμές, δισεκ.) 4. Δημόσια Κατανάλωση (σταθερές τιμές, δισεκ.) ιδιωτική κατανάλωση μακροχρόνιος μ.ο Εισαγωγές Αγαθών και Υπηρεσιών (σταθερές τιμές, δισεκ.) δημόσια κατανάλωση μακροχρόνιος μ.ο Εξαγωγές Αγαθών και Υπηρεσιών (σταθερές τιμές, δισεκ.) ειισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών μακροχρόνιος μ.ο εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών μακροχρόνιος μ.ο Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Economic Research & Investment Strategy 17

18 Ιαν-12 Μαϊ-12 Σεπ-12 Ιαν-13 Μαϊ-13 Σεπ-13 Ιαν-14 Μαϊ-14 Σεπ-14 Ιαν-15 Μαϊ-15 Σεπ-15 Ιαν-16 Μαϊ-16 Σεπ-16 Ιαν-17 Μαϊ-17 Σεπ-17 Ιαν-18 Μαϊ-18 Σεπ-18 Ιαν-19 Μαϊ-19 Ιαν-12 Μαρ-12 Μαϊ-12 Ιουλ-12 Σεπ-12 Νοε-12 Ιαν-13 Μαρ-13 Μαϊ-13 Ιουλ-13 Σεπ-13 Νοε-13 Ιαν-14 Μαρ-14 Μαϊ-14 Ιουλ-14 Σεπ-14 Νοε-14 Ιαν-15 Μαρ-15 Μαϊ-15 Ιουλ-15 Σεπ-15 Νοε-15 Ιαν-16 Μαρ-16 Μαϊ-16 Ιουλ-16 Σεπ-16 Νοε-16 Ιαν-17 Μαρ-17 Μαϊ-17 Ιουλ-17 Σεπ-17 Νοε-17 Ιαν-18 Μαρ-18 Μαϊ-18 Ιουλ-18 Σεπ-18 Νοε-18 Ιαν-19 Μαρ-19 Μαϊ-19 Ιουλ-19 Ιαν-14 Μαϊ-14 Σεπ-14 Ιαν-15 Μαϊ-15 Σεπ-15 Ιαν-16 Μαϊ-16 Σεπ-16 Ιαν-17 Μαϊ-17 Σεπ-17 Ιαν-18 Μαϊ-18 Σεπ-18 Ιαν-19 Μαϊ-19 Σεπ-19 Ιαν-12 Μαϊ-12 Σεπ-12 Ιαν-13 Μαϊ-13 Σεπ-13 Ιαν-14 Μαϊ-14 Σεπ-14 Ιαν-15 Μαϊ-15 Σεπ-15 Ιαν-16 Μαϊ-16 Σεπ-16 Ιαν-17 Μαϊ-17 Σεπ-17 Ιαν-18 Μαϊ-18 Σεπ-18 Ιαν-19 Μαϊ-19 Σεπ Q1/9 Q3/9 Q1/ Q3/ Q1/11 Q3/11 Q1/12 Q3/12 Q1/13 Q3/13 Q1/14 Q3/14 Q1/15 Q3/15 Q1/16 Q3/16 Q1/17 Q3/17 Q1/18 Q3/18 Q1/ Ελλάδα: Δείκτες Τιμών 1. Πραγματικό vs Ονομαστικό ΑΕΠ (ετήσια % μεταβολή) 2. Αποπληθωριστής ΑΕΠ vs ΔΤΚ (ετήσια % μεταβολή) Q2/19 2.2% Q2/19 1.9% ΑΕΠ (ετήσια %) σε σταθερές τιμές (εποχ. εξομ.) ΑΕΠ (ετήσια %) σε τρέχουσες τιμές (εποχ. εξομ.) αποπληθωριστής ΑΕΠ πληθωρισμός 3. Επίπτωση Φορολογικής Βάσης 4. Πληθωρισμός (ΔΤΚ, ΕνΔΤΚ & Πυρήνας, ετήσια % μεταβολή) επίπτωση φορολογικής βάσης ΕνΔΤΚ σταθερών φορολογικών συντελεστών (ετήσια % μεταβολή) ΕνΔΤΚ (ετήσια % μεταβολή) πληθωρισμός ΕνΔΤΚ (ετήσια % μεταβολή) πυρήνας πληθωρισμού (ετήσια % μεταβολή) 5. Δείκτης Τιμών Παραγωγού στη Βιομηχανία (σύνολο αγοράς, ετήσια % μεταβολή) 6. Δείκτης Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία (ετήσια % μεταβολή) Αυγ Αυγ ΔΤΕ (σύνολο) LHS ΔΤΕ (χωρίς ενέργεια) LHS ΔΤΕ (ενέργεια) RHS ΔΤΠ (Σύνολo Αγοράς) LHS ΔΤΠ (χωρίς ενέργεια) LHS ΔΤΠ (ενέργεια) RHS *Ο Πυρήνας Πληθωρισμού υπολογίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ από τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή εξαιρώντας τις ομάδες: 1. Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά, 2. Αλκοολούχα ποτά και καπνός και τα προϊόντα ενέργειας με κωδικούς COICOP 45, Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Eurostat, Economic Research & Investment Strategy 18

19 Q1/8 Q3/8 Q1/9 Q3/9 Q1/ Q3/ Q1/11 Q3/11 Q1/12 Q3/12 Q1/13 Q3/13 Q1/14 Q3/14 Q1/15 Q3/15 Q1/16 Q3/16 Q1/17 Q3/17 Q1/18 Q3/18 Q1/19 Q1/8 Q3/8 Q1/9 Q3/9 Q1/ Q3/ Q1/11 Q3/11 Q1/12 Q3/12 Q1/13 Q3/13 Q1/14 Q3/14 Q1/15 Q3/15 Q1/16 Q3/16 Q1/17 Q3/17 Q1/18 Q3/18 Q1/19 Q1/8 Q3/8 Q1/9 Q3/9 Q1/ Q3/ Q1/11 Q3/11 Q1/12 Q3/12 Q1/13 Q3/13 Q1/14 Q3/14 Q1/15 Q3/15 Q1/16 Q3/16 Q1/17 Q3/17 Q1/18 Q3/18 Q1/19 Ιαν-12 Μαϊ-12 Σεπ-12 Ιαν-13 Μαϊ-13 Σεπ-13 Ιαν-14 Μαϊ-14 Σεπ-14 Ιαν-15 Μαϊ-15 Σεπ-15 Ιαν-16 Μαϊ-16 Σεπ-16 Ιαν-17 Μαϊ-17 Σεπ-17 Ιαν-18 Μαϊ-18 Σεπ-18 Ιαν-19 Μαϊ-19 Ελλάδα: Αγορά Εργασίας 1. Ποσοστό Ανεργίας (μη εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία - nsa) 2. Ποσοστό Ανεργίας Ποσοστό ανεργίας τριμηνιαία στοιχεία ετήσια στοιχεία Ποσοστό ανεργίας (sa) Ποσοστό ανεργίας (nsa) 3. Απασχόληση (μη εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία - nsa) 4. «Νέοι»* και «Μακροχρόνια»** Άνεργοι (χιλιάδες άτομα, μη εποχ. εξομ. Στοιχεία - nsa) ,8 4,6 4,4 4,2 4, 3,8 3,6 3,4 3,2 1,2 1, , απασχόληση (σε χιλιάδες άτομα-δα) απασχόληση (ετήσια % μεταβολή-αα) μέσος όρος επιπέδου απασχόλησης ( ΔΑ) "Νέοι" άνεργοι Μακροχρόνια άνεργοι * «νέοι» άνεργοι: άνεργοι που εισέρχονται πρώτη φορά στην αγορά εργασίας και δεν έχουν εργαστεί στο παρελθόν ** «μακροχρόνια» άνεργοι: αναζητούν εργασία για > 12 μήνες Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Economic Research & Investment Strategy 19

20 Q1/7 Q3/7 Q1/8 Q3/8 Q1/9 Q3/9 Q1/ Q3/ Q1/11 Q3/11 Q1/12 Q3/12 Q1/13 Q3/13 Q1/14 Q3/14 Q1/15 Q3/15 Q1/16 Q3/16 Q1/17 Q3/17 Q1/18 Q3/18 Q1/19 Q1/7 Q3/7 Q1/8 Q3/8 Q1/9 Q3/9 Q1/ Q3/ Q1/11 Q3/11 Q1/12 Q3/12 Q1/13 Q3/13 Q1/14 Q3/14 Q1/15 Q3/15 Q1/16 Q3/16 Q1/17 Q3/17 Q1/18 Q3/18 Q1/19 Q1/7 Q3/7 Q1/8 Q3/8 Q1/9 Q3/9 Q1/ Q3/ Q1/11 Q3/11 Q1/12 Q3/12 Q1/13 Q3/13 Q1/14 Q3/14 Q1/15 Q3/15 Q1/16 Q3/16 Q1/17 Q3/17 Q1/18 Q3/18 Q1/19 Ιαν-12 Απρ-12 Ιουλ-12 Οκτ-12 Ιαν-13 Απρ-13 Ιουλ-13 Οκτ-13 Ιαν-14 Απρ-14 Ιουλ-14 Οκτ-14 Ιαν-15 Απρ-15 Ιουλ-15 Οκτ-15 Ιαν-16 Απρ-16 Ιουλ-16 Οκτ-16 Ιαν-17 Απρ-17 Ιουλ-17 Οκτ-17 Ιαν-18 Απρ-18 Ιουλ-18 Οκτ-18 Ιαν-19 Απρ-19 Ιουλ-19 Ιαν-12 Απρ-12 Ιουλ-12 Οκτ-12 Ιαν-13 Απρ-13 Ιουλ-13 Οκτ-13 Ιαν-14 Απρ-14 Ιουλ-14 Οκτ-14 Ιαν-15 Απρ-15 Ιουλ-15 Οκτ-15 Ιαν-16 Απρ-16 Ιουλ-16 Οκτ-16 Ιαν-17 Απρ-17 Ιουλ-17 Οκτ-17 Ιαν-18 Απρ-18 Ιουλ-18 Οκτ-18 Ιαν-19 Απρ-19 Ιουλ-19 Ιαν-12 Απρ-12 Ιουλ-12 Οκτ-12 Ιαν-13 Απρ-13 Ιουλ-13 Οκτ-13 Ιαν-14 Απρ-14 Ιουλ-14 Οκτ-14 Ιαν-15 Απρ-15 Ιουλ-15 Οκτ-15 Ιαν-16 Απρ-16 Ιουλ-16 Οκτ-16 Ιαν-17 Απρ-17 Ιουλ-17 Οκτ-17 Ιαν-18 Απρ-18 Ιουλ-18 Οκτ-18 Ιαν-19 Απρ-19 Ιουλ-19 Ελλάδα: Βραχυχρόνιοι Δείκτες 1. Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής (εποχ. εξομ. στοιχεία, ετήσια % μεταβολή) 2. Δείκτες Όγκου Λιανικών Πωλήσεων (εποχ. εξομ. στοιχεία, ετήσια % μεταβολή) Αυγ Δείκτης όγκου λιανικών πωλήσεων εκτος καυσίμων & λιπαντικών Δείκτης όγκου λιανικών πωλήσεων καυσίμων & λιπαντικών 8 6 (ετήσια % μεταβολή) μέσος όρος (21-218) 3. Δείκτη Παραγωγής στις Κατασκευές (εποχ. εξομ. στοιχεία, ετήσια, % μεταβολή) Άδειες Οικοδομικής Δραστηριότητας (μη εποχ. εξομ. στοιχεία, ετήσια % μεταβολή) Q2/ ετήσια % μεταβολή μέσος όρος (21-218) ετήσια % μεταβολή μέσος όρος (22-218) 2 5. Δείκτης Κύκλου Εργασιών στο Χονδρικό Εμπόριο (εποχ. εξομ. στοιχ., ετήσια % μεταβολή) 6. Δείκτης Κύκλου Εργασιών στις Υπηρεσίες (εξαιρ. Εμπόριο) (εποχ. εξομ. στοιχ., ετήσια % μεταβολή) Q2/ Q2/ ετήσια % μεταβολή μέσος όρος (21-218) ετήσια % μεταβολή μέσος όρος (21-218) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Economic Research & Investment Strategy 2

21 Ελλάδα: Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού 219 Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού 219 (Προσωρινά) Ιανουάριος - Σεπτέμβριος 218 Σεπτέμβριος εκατ. (τροποποιημένη ταμειακή βάση) Ιαν-Σεπτ. Εκτίμηση Εκτιμήσεις Προϋπολογι- σμού 219 /1 Διαφορά Εκτίμηση Εκτιμήσεις Διαφορά Προϋπολογι- Πραγμ. / 2 σμού 219 /1 Εκτιμήσεις Προϋπολογι- σμού 219 / 3 (1) (2) (3) 4=(2-3) (5) (6) 7=(5-6) (8) (9) 1 I.Καθαρά Έσοδα Κρατικού Προϋπολογισμού (1α+2α) 36,222 38,531 36,931 1,6 5,41 6, ,793 53,22 2 1α. Καθαρά Έσοδα εκτός ΠΔΕ (α+β+γ+δ+ε+στ-ζ) 34,652 36,959 34,564 2,395 5,355 5, ,156 49,284 3 α. Φόροι 35,766 36,37 35, ,787 5, ,263 51,127 4 β. Κοινωνικές εισφορές γ. Μεταβιβάσεις & Λοιπά τρέχοντα έσοδα (εκτος εσοδών ΠΔΕ) εκ των οποιών: (α.) επιστροφές δαπανών για τόκους 2,19 2,528 1,481 1, ,65 1, δ. Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών 578 1, , ε. Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων στ. Πωλήσεις τιμαλφών ζ. Επιστροφές φόρων 3,942 3,517 3, ,58 4, α. Προγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), Έσοδα 1,57 1,571 2, ,638 3,74 12 II.Δαπάνες Κρατικού Προϋπολογισμού (1β+2β) 37,679 38,644 4,367-1,723 3,926 4, ,372 56, β.Δαπάνες εκτός ΠΔΕ (α+β+γ+δ+ε+στ+ζ+η+θ+ι) 36,7 36,298 37,477-1,179 3,579 4, ,135 5,45 14 α. Παροχές σε εργαζομένους 9,329 9,976 9, ,71 1, ,121 13,16 15 β. Κοινωνικές παροχές , γ.μεταβιβάσεις 2,623 2,24 19, ,274 2, ,179 26,4 17 δ.αγορές αγαθών και υπηρεσιών ,532 1, ε.επιδοτήσεις στ. Τόκοι σε ακαθάριστη βάση 3,986 4,598 4, ,676 5,6 2 ζ.λοιπές δαπάνες η.πιστώσεις υπο κατανομή (πλην ΠΔΕ) / 6 1,971-1, , θ. Αποκτήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων ι.αποκτήσεις τιμαλφών 24 2β. Προγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), Δαπάνες 1,672 2,348 2, ,237 6, Κρατικός Προυπολογισμός (εκτός ισοζ. ΠΔΕ) (1α-1β) Έλλειμμα(-) ή Πλεόνασμα (+) ΠΔΕ Ισοζύγιο (2α-2β) Έλλειμμα(-) ή Πλεόνασμα (+) -1, ,913 1,776 1, , ,599-3, 27 3.Ισοζύγιο Κρατικού Προυπολογισμού / 4/5 (I-II) -1, ,437-4,58-3, Πρωτογενές Αποτέλεσμα Κρατικού Προυπολογισμού [3+1β.στ-Ι.α.γ.(α)] 2,523 4,479 1, ,826 1/ Στόχοι του Προϋπολογισμού 219, προσαρμοσμένοι στα συνολικά μεγέθη οπως αποτυπώνονται στις εκτιμήσεις της εισηγητικής έκθεσης του Προϋπολογισμου / Τα στοιχεία των εσόδων και των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού για το έτος 218, είναι προσωρινά και θα οριστικοποιηθούν με την κύρωση του Απολογισμού Εσόδων και Eξόδων του Κράτους οικονομικού έτους / Ετήσιες εκτιμήσεις όπως αποτυπώνονται στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού / Τα στοιχεία πραγματοποιήσεων περιλαμβάνουν την επίπτωση του προγράμματος εξόφλησης υποχρεώσεων παρελθόντων ετών και εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης. 5/ Η αποτύπωση των στοιχείων είναι σύμφωνη με τη νέα οικονομική ταξινόμηση (Προεδρικό διάταγμα 54/218). Τυχόν διαφορές με τα δημοσιευμένα στοιχεία των δελτίων του 218 οφείλονται στη μετάβαση στη νέα ταξινόμηση. 6/ Οι πιστώσεις υπο κατανομή περιλαμβάνουν πρόβλεψη για πληρωμές εφάπαξ χρηματικών ποσών του νόμου 4575/218, που δεν ολοκληρώθηκαν εντος του 218. Πηγή: ΥΠΟΙΚ, Economic Research & Investment Strategy 21

22 Ελλάδα: Ισοζύγιο Πληρωμών 1 εκατ. Ιανουάριος-Αύγουστος Αύγουστος I ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΤΡΕΧΟΥΣΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ( Ι.Α + Ι.Β + Ι.Γ + Ι.Δ ) , ,77 1,354 1,874 4 ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΑΓΑΘΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ( I.Α + I.B) ,122 2,32 2,643 5 Ι.A ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΑΓΑΘΩΝ ( I.Α.1 - I.Α.2) -13,358-14,497-15,479-1,797-1,936-1,868 6 ΙΣΟΖΥΓΙΟ καυσίμων -2,66-3,267-3, ΙΣΟΖΥΓΙΟ πλοίων ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΑΓΑΘΩΝ χωρίς καύσιμα και πλοία -,688-11,187-11,671-1,212-1,377-1,178 9 I.A.1 Εξαγωγές αγαθών 18,181 21,347 21,578 1,973 2,52 2,33 Καύσιμα 5, 6,565 6, Πλοία (πωλήσεις) Αγαθά χωρίς καύσιμα και πλοία 13,3 14,665 15,363 1,426 1,652 1,7 13 I.A.2 Εισαγωγές αγαθών 31,539 35,845 37,58 3,77 4,456 4, Καύσιμα 7,761 9,832 9,687 1,126 1,425 1, Πλοία (αγορές) Αγαθά χωρίς καύσιμα και πλοία 23,692 25,852 27,34 2,639 3,28 2, Ι.Β ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ( I.Β.1 - I.Β.2) 13,4 13,579 15,241 3,919 3,968 4, I.B.1 Εισπράξεις 23,191 25,2 27,436 5,189 5,48 6,71 19 Ταξιδιωτικό,587 11,658 13,242 3,553 3,61 4,182 2 Μεταφορές 9,568,67 11,311 1,247 1,552 1, Λοιπές υπηρεσίες 3,36 2,872 2, I.B.2 Πληρωμές,187 11,621 12,195 1,27 1,512 1,56 23 Ταξιδιωτικό 1,275 1,434 1, Μεταφορές 6,196 7,121 7, Λοιπές υπηρεσίες 2,717 3,66 3, Ι.Γ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΠΡΩΤΟΓΕΝΩΝ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΩΝ (I.Γ.1 - I.Γ.2) ,81-1, I.Γ.1 Εισπράξεις 4,758 4,53 4, Από εργασία (αμοιβές,μισθοί) Από επενδύσεις (τόκοι,μερίσματα,κέρδη) 2,289 1,747 1, Λοιπά πρωτογενή εισοδήματα 2,317 2,615 2, I.Γ.2 Πληρωμές 5,2 5,584 5, ,38 32 Από εργασία (αμοιβές,μισθοί) Από επενδύσεις (τόκοι,μερίσματα,κέρδη) 4,4 4,44 4, Λοιπά πρωτογενή εισοδήματα Ι.Δ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΩΝ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΩΝ (I.Δ.1 - I.Δ.2) I.Δ.1 Εισπράξεις 1,471 1,611 2, Γενική κυβέρνηση , Λοιποί τομείς I.Δ.2 Πληρωμές 1,589 1,516 2, Γενική κυβέρνηση 1,6 1,52 1, Λοιποί τομείς ΙΙ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ (II.1 - II.2) II.1 Εισπράξεις Γενική κυβέρνηση Λοιποί τομείς II.2 Πληρωμές Γενική κυβέρνηση Λοιποί τομείς ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΤΡΕΧΟΥΣΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ( Ι + ΙΙ) , ,79 1,446 1,874 5 ΙII ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ( ΙII.Α+III.Β+ΙII.Γ+II , ,897 1,42 1, ΙII.Α ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ * -2,196-2,28-2, Απαιτήσεις Υποχρεώσεις 2,14 2,43 2, ΙII.Β ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ * -5,227-3,359-2,17-5,687 1,187-1, Απαιτήσεις -8,564-1,217 1,888-4, , Υποχρεώσεις -3,338 2,142 4, ΙII.Γ ΛΟΙΠΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ * 6,87 4,631 4,817 7, ,87 58 Απαιτήσεις -6,967-4, ,478 3, Υποχρεώσεις -13,774-9,3-4,499-7,52 1, (Δάνεια γενικής κυβέρνησης) 4,665 2,156-1, , III.Δ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ * * IV ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΤΕΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ( Ι + ΙΙ - III + IV=) ΥΨΟΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ * * * 6,43 6,83 7,489 * ( + ) αύξηση ( - ) μείωση Σύμφωνα με τη νέα μεθοδολογία κατάρτισης του ισοζυγίου πληρωμών BPM6, η αύξηση των απαιτήσεων παρουσιάζεται με θετικό πρόσημο, ενώ η μείωση των απαιτήσεων με αρνητικό πρόσημο. Αντίστοιχα, η αύξηση των υποχρεώσεων εμφανίζεται με θετικό πρόσημο, ενώ η μείωση των υποχρεώσεων με αρνητικό πρόσημο. ** ( + ) αύξηση ( - ) μείωση Σύμφωνα με τη νέα μεθοδολογία κατάρτισης του ισοζυγίου πληρωμών BPM6, η αύξηση των συν/κων διαθεσίμων παρουσιάζεται πλέον με θετικό πρόσημο, ενώ η μείωση των συν/κων διαθεσίμων με αρνητικό πρόσημο. * * * Τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ. Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, Economic Research & Investment Strategy 22

23 Ελλάδα: Χρηματοδότηση του Ιδιωτικού Τομέα ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ (1) (2) ΤΗΣ ΕΓΧΩΡΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (Υπόλοιπα και καθαρές ροές (3) σε εκατ. ευρώ) 1 ΙΟΥΝ.219 ΙΟΥΛ.219 ΑΥΓ Ι.2 ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ 3 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 161,24 16, ,898 4 Μηνιαία καθαρή ροή (%) 12μηνη μεταβολή -.2% -.1% -.1% 6 Ι.2.1. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ 7 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 75,648 75,93 74,911 8 Μηνιαία καθαρή ροή 1, (%) 12μηνη μεταβολή 2.2% 2.8% 2.7% Ι.2.1.Α. ΜΗ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ 11 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 69,294 68,699 68, Μηνιαία καθαρή ροή (%) 12μηνη μεταβολή 2.5% 2.9% 2.9% Γεωργία 15 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 1,115 1,1 1, (%) 12μηνη μεταβολή -.6%.1% -1.% Βιομηχανία 18 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 16,81 16,711 16, (%) 12μηνη μεταβολή -.9% -.6% -.4% 2 3. Εμπόριο 21 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 16,153 15,933 15, (%) 12μηνη μεταβολή -.2% % -.2% Τουρισμός 24 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 7,53 7,41 7, (%) 12μηνη μεταβολή 4.9% 4.5% 3.9% Ναυτιλία (4) 27 Υπόλοιπο χρηματοδότησης (%) 12μηνη μεταβολή 2.4% 1.1% 1.9% Κατασκευές 3 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 7,584 7,497 7,65 31 (%) 12μηνη μεταβολή.2%.2%.4% Ηλεκτρισμός - Φωταέριο - Ύδρευση 33 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 5,425 5,374 5, (%) 12μηνη μεταβολή 18.5% 27.6% 27.2% Αποθηκεύσεις και Μεταφορές πλην Ναυτιλίας 36 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 1,81 1,784 1, (%) 12μηνη μεταβολή 49.4% 48.3% 48.5% Λοιπά 39 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 12,38 12,95 12,23 4 (%) 12μηνη μεταβολή.8% 1.6% 1.4% 41 Ι.2.1.Β ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ & ΛΟΙΠΑ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ 42 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 6,354 6,394 6, Μηνιαία καθαρή ροή (%) 12μηνη μεταβολή -1.2%.9% -.2% 45 Ι.2.2. ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ, ΑΓΡΟΤΕΣ & ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ 46 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 11, 11,38 11,1 47 Μηνιαία καθαρή ροή (%) 12μηνη μεταβολή -2.% -2.3% -2.4% 49 Ι.2.3. ΙΔΙΩΤΕΣ & ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ 5 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 74,492 74,22 73, Μηνιαία καθαρή ροή (%) 12μηνη μεταβολή -2.6% -2.8% -2.8% Στεγαστικά 54 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 55,346 55,91 54, Μηνιαία καθαρή ροή (%) 12μηνη μεταβολή -3.1% -3.2% -3.2% Καταναλωτικά 58 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 18,139 18,119 18,53 59 Μηνιαία καθαρή ροή (%) 12μηνη μεταβολή -.9% -.9% -1.% Λοιπά 62 Υπόλοιπο χρηματοδότησης 1, Μηνιαία καθαρή ροή (%) 12μηνη μεταβολή -6.5% -15.4% -12.4% (1) Στα υπόλοιπα περιλαμβάνονται τα δάνεια, οι τοποθετήσεις σε εταιρικά ομόλογα, καθώς και τα τιτλοποιημένα δάνεια στα οποία τα πιστωτικά ιδρύματα λειτουργούν ως διαχειριστές. (2) Περιλαμβάνεται και η χρηματοδότηση από την Τράπεζα της Ελλάδος. Από το Δεκέμβριο του 216, δεν περιλαμβάνονται τα στοιχεία του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων λόγω αναταξινόμησής του από το χρηματοπιστωτικό τομέα στον τομέα της γενικής κυβέρνησης. (3) Οι καθαρές ροές και οι ρυθμοί μεταβολής υπολογίζονται αφού ληφθούν υπόψη οι αναταξινομήσεις και μεταβιβάσεις δανείων/εταιρικών ομολόγων, οι διαγραφές, καθώς και οι συναλλαγματικές διαφορές. (4) Από το Μάρτιο 219, τα δάνεια προς τις ναυτιλιακές εταιρείες με καταστατική έδρα στο εξωτερικό δεν περιλαμβάνονται πλέον στη χρηματοδότηση της εγχώριας οικονομίας. Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, Economic Research & Investment Strategy 23

24 Ελλάδα: Καταθέσεις της Εγχώριας Οικονομίας (Υπόλοιπα και καθαρές ροές (2) σε εκατ. ευρώ) 1 ΙΟΥΝ.219 ΙΟΥΛ.219 ΑΥΓ ΙI. ΣΥΝΟΛΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 3 Υπόλοιπο καταθέσεων/ρέπος 152,54 151, ,837 4 Μηνιαία καθαρή ροή 2,36-1, (%) 12μηνη μεταβολή 6.2% 4.4% 3.3% 6 ΙI.1. ΓΕΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ 7 Υπόλοιπο καταθέσεων/ρέπος 15,598 12,535 12,117 8 Μηνιαία καθαρή ροή 594-3, (%) 12μηνη μεταβολή 8.2% -14.7% -21.4% ΙI.2. ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ 11 Υπόλοιπο καταθέσεων/ρέπος 136, , ,72 12 Μηνιαία καθαρή ροή 1,766 1,64 1,21 13 (%) 12μηνη μεταβολή 6.% 6.5% 6.2% 14 ΙI.2.1. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΡΕΠΟΣ ΤΗΣ ΕΓΧΩΡΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΣΤΑ ΕΓΧΩΡΙΑ ΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ (1) 15 Υπόλοιπο καταθέσεων/ρέπος 24,427 25,481 25, Μηνιαία καθαρή ροή 689 1, (%) 12μηνη μεταβολή 5.3% 8.4% 5.9% 18 ΙI.2.1.Α. ΜΗ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ (3) 19 Υπόλοιπο καταθέσεων/ρέπος 21,451 21,795 21,967 2 Μηνιαία καθαρή ροή (%) 12μηνη μεταβολή 4.6% 6.5% 5.% 22 εκ των οποίων Καταθέσεις όψεως 24 Υπόλοιπο καταθέσεων 17,239 17,745 17, Μηνιαία καθαρή ροή Προθεσμίας 27 Υπόλοιπο καταθέσεων 4,42 3,88 3, Μηνιαία καθαρή ροή ΙI.2.1.Β ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ & ΛΟΙΠΑ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ 3 Υπόλοιπο καταθέσεων/ρέπος 2,976 3,686 3, Μηνιαία καθαρή ροή (%) 12μηνη μεταβολή.4% 2.8% 11.9% 33 εκ των οποίων Καταθέσεις όψεως 35 Υπόλοιπο καταθέσεων 1,485 1,926 1,74 36 Μηνιαία καθαρή ροή Προθεσμίας 38 Υπόλοιπο καταθέσεων 1,491 1,76 1, Μηνιαία καθαρή ροή ΙI.2.2. ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ & ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ 41 Υπόλοιπο καταθέσεων/ρέπος 112, , , Μηνιαία καθαρή ροή 1, ,46 43 (%) 12μηνη μεταβολή 6.1% 6.1% 6.3% 44 εκ των οποίων Καταθέσεις όψεως 46 Υπόλοιπο καταθέσεων 14,37 14,269 14, Μηνιαία καθαρή ροή Ταμιευτηρίου 49 Υπόλοιπο καταθέσεων 53,885 54,51 54,558 5 Μηνιαία καθαρή ροή Προθεσμίας 52 Υπόλοιπο καταθέσεων 44,593 44,842 45,84 53 Μηνιαία καθαρή ροή (1) Δεν περιλαμβάνεται η Τράπεζα της Ελλάδος. Επίσης, από το Δεκέμβριο του 216, δεν περιλαμβάνονται οι καταθέσεις στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων λόγω αναταξινόμησής του από το χρηματοπιστωτικό τομέα στον τομέα της γενικής κυβέρνησης. (2) Οι καθαρές ροές και οι ρυθμοί μεταβολής υπολογίζονται αφού ληφθούν υπόψη οι αναταξινομήσεις και οι συναλλαγματικές διαφορές. (3) Από το Μάρτιο 219, οι καταθέσεις και τα ρέπος των ναυτιλιακών εταιρειών με καταστατική έδρα στο εξωτερικό δεν περιλαμβάνονται πλέον στις καταθέσεις της εγχώριας οικονομίας. Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, Economic Research & Investment Strategy 24

25 Sep-8 Sep-9 Sep- Sep-11 Sep-12 Sep-13 Sep-14 Sep-15 Sep-16 Sep-17 Sep-18 Sep-19 Sep-8 Sep-9 Sep- Sep-11 Sep-12 Sep-13 Sep-14 Sep-15 Sep-16 Sep-17 Sep-18 Sep-19 Aug-15 Dec-15 Apr-16 Aug-16 Dec-16 Apr-17 Aug-17 Dec-17 Apr-18 Aug-18 Dec-18 Apr-19 Aug-19 Ευρωζώνη: Βασικά Στοιχεία 1. Πραγματικό ΑΕΠ 2. Αγορά Εργασίας,8 3, 2 11.,6,4,2 2, 1, , -,2, -1, , Real GDP (%, Q/Q) (LHS) Real GDP (%, Y/Y) (RHS) -2, Monthly Change in the Number of Unemployed People (LHS) Unemployment Rate (RHS) 3. Πληθωρισμός 4. Βασικοί Πρόδρομοι Δείκτες 5, 4, 3, 2, 1,, -1, Headline CPI (%,Y/Y) Core CPI (%,Y/Y) Economic Sentiment Index (Eurozone) IFO Index (Germany) Πηγή: Datastream, Economic Research & Investment Strategy 25

26 Jul-8 Jul-9 Jul- Jul-11 Jul-12 Jul-13 Jul-14 Jul-15 Jul-16 Jul-17 Jul-18 Jul-19 Sep-8 Sep-9 Sep- Sep-11 Sep-12 Sep-13 Sep-14 Sep-15 Sep-16 Sep-17 Sep-18 Sep-19 Sep-8 Sep-9 Sep- Sep-11 Sep-12 Sep-13 Sep-14 Sep-15 Sep-16 Sep-17 Sep-18 Sep-19 Sep-8 Sep-9 Sep- Sep-11 Sep-12 Sep-13 Sep-14 Sep-15 Sep-16 Sep-17 Sep-18 Sep-19 Sep-8 Sep-9 Sep- Sep-11 Sep-12 Sep-13 Sep-14 Sep-15 Sep-16 Sep-17 Sep-18 Sep-19 Ευρωζώνη: Οικονομική Δραστηριότητα 1. Τομέας Βιομηχανίας 2. Τομέας Λιανικού Εμπορίου 15,, 5,, , -, -15, -2, -25, Industrial Production (%,Y/Y) (LHS) Manufacturing Sector Confidence Index (RHS) Retail Sales (%,Y/Y) (LHS) Retail Trade Confidence Index (RHS) 3. Τομέας Κατασκευών 4. Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή, 2, 5,, -5, -, , 6, 4, 2,, -2, -4, -6, -8, , -4 -, -35 Construction Production (%,Y/Y) (LHS) Construction Sector Confidence Index (RHS) Consumer Goods Production (%,Y/Y) (LHS) Consumer Confidence Index (RHS) 5. Εξωτερικό Εμπόριο 6. Πλεόνασμα Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών (ως % του ΑΕΠ) Exports (%,Υ/Υ) Imports (%,Υ/Υ) Πηγή: Datastream, Economic Research & Investment Strategy 26

27 Aug-6 Aug-7 Aug-8 Aug-9 Aug- Aug-11 Aug-12 Aug-13 Aug-14 Aug-15 Aug-16 Aug-17 Aug-18 Aug-19 Aug-6 Aug-7 Aug-8 Aug-9 Aug- Aug-11 Aug-12 Aug-13 Aug-14 Aug-15 Aug-16 Aug-17 Aug-18 Aug-19 Sep- Sep-1 Sep-2 Sep-3 Sep-4 Sep-5 Sep-6 Sep-7 Sep-8 Sep-9 Sep- Sep-11 Sep-12 Sep-13 Sep-14 Sep-15 Sep-16 Sep-17 Sep-18 Sep-19 Aug-6 Aug-7 Aug-8 Aug-9 Aug- Aug-11 Aug-12 Aug-13 Aug-14 Aug-15 Aug-16 Aug-17 Aug-18 Aug-19 Sep- Sep-1 Sep-2 Sep-3 Sep-4 Sep-5 Sep-6 Sep-7 Sep-8 Sep-9 Sep- Sep-11 Sep-12 Sep-13 Sep-14 Sep-15 Sep-16 Sep-17 Sep-18 Sep-19 Sep-6 Sep-7 Sep-8 Sep-9 Sep- Sep-11 Sep-12 Sep-13 Sep-14 Sep-15 Sep-16 Sep-17 Sep-18 Sep-19 Ευρωζώνη: ΕΚΤ Τραπεζικός Τομέας 1. Παρεμβατικό Επιτόκιο ΕΚΤ & Διατραπεζικό Επιτόκιο 2. Μακροπρόθεσμες Πληθωριστικές Προσδοκίες 6, 3, 5, 4, 2,5 3, 2, 2, 1,, 1,5-1, 1, ECB's Policy Rate Euribor 3M ΕUR IS 5Y/5Y FR 3. Συνολικό Ενεργητικό ΕΚΤ ( δισεκ.) 4. Προσφορά Χρήματος M3 (%,Y/Y) M1 (%,Y/Y) M2 (%,Y/Y) 5. Πιστωτική Επέκταση 6. Κριτήρια Έγκρισης Δανείων to General Government (%,Y/Y) to Private Sector (%,Y/Y) to Total (%,Y/Y) Mortgage Loans Consumer Loans NFCs Loans Πηγή: Datastream, Economic Research & Investment Strategy 27

28 Aug- Aug-1 Aug-2 Aug-3 Aug-4 Aug-5 Aug-6 Aug-7 Aug-8 Aug-9 Aug- Aug-11 Aug-12 Aug-13 Aug-14 Aug-15 Aug-16 Aug-17 Aug-18 Aug-19 Aug-8 Aug-9 Aug- Aug-11 Aug-12 Aug-13 Aug-14 Aug-15 Aug-16 Aug-17 Aug-18 Aug-19 Sep-15 Mar-16 Sep-16 Mar-17 Sep-17 Mar-18 Sep-18 Mar-19 Sep-19 ΗΠΑ: Βασικά Στοιχεία 1. Πραγματικό ΑΕΠ 2. Αγορά Εργασίας 6, 4, , 3, , 2, , 1, , Real GDP (%, Q/Q-AR) (LHS) Real GDP (%, Υ/Υ) (RHS), Monthly change in nonfarm payrolls (LHS) Unemployment rate (RHS) 3. Πληθωρισμός 4. Βασικοί Πρόδρομοι Δείκτες 6, 5, 4, 15,, 6, 4, 3, 2, 1,, -1, -2, 5,, -5, -, -15, 2,, -2, -4, -3, -2, -6, -25, -8, Headline CPI (%,Y/Y) (LHS) Core CPI (%,Y/Y) Ηeadline PCE PI (%,Y/Y) Core PCE PI (%,Y/Y) CB Leading Indicator (%,Y/Y) (LHS) CB Coincident Index (%,Y/Y) (RHS) Πηγή: Datastream, Economic Research & Investment Strategy 28

29 Jul-8 Jul-9 Jul- Jul-11 Jul-12 Jul-13 Jul-14 Jul-15 Jul-16 Jul-17 Jul-18 Jul-19 Aug-8 Aug-9 Aug- Aug-11 Aug-12 Aug-13 Aug-14 Aug-15 Aug-16 Aug-17 Aug-18 Aug-19 Sep-8 Sep-9 Sep- Sep-11 Sep-12 Sep-13 Sep-14 Sep-15 Sep-16 Sep-17 Sep-18 Sep-19 Sep-8 Sep-9 Sep- Sep-11 Sep-12 Sep-13 Sep-14 Sep-15 Sep-16 Sep-17 Sep-18 Sep-19 Sep-8 Sep-9 Sep- Sep-11 Sep-12 Sep-13 Sep-14 Sep-15 Sep-16 Sep-17 Sep-18 Sep-19 ΗΠΑ: Οικονομική Δραστηριότητα 1. Τομέας Βιομηχανίας 2. Δείκτες Εμπιστοσύνης Καταναλωτή Industrial Production (%,Y/Y) (LHS) ISM Manufacturing (RHS) Retail Sales (%,Y/Y) (LHS) CB Consumer Confidence Indicator (RHS) 3. Ιδιωτική Κατανάλωση & Προσωπικό Εισόδημα 4. Τομέας Κατοικιών 12, , 8, 6, 4, , 8 8 4, -2, -4, -6, -8, Personal Outlays (%,Y/Y) Personal Income (%,Y/Y) Saving Ratio (%) (RHS) 5. Εξωτερικό Εμπόριο New House Starts (LHS) NAHB Leading Indicator (RHS) Νew Home Sales (LHS) 6. Πλεόνασμα Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών (ως % του ΑΕΠ) Exports (%,Y/Y) Imports (%,Y/Y) Πηγή: Datastream, Economic Research & Investment Strategy 29

30 Aug-6 Aug-7 Aug-8 Aug-9 Aug- Aug-11 Aug-12 Aug-13 Aug-14 Aug-15 Aug-16 Aug-17 Aug-18 Aug-19 Sep-4 Sep-5 Sep-6 Sep-7 Sep-8 Sep-9 Sep- Sep-11 Sep-12 Sep-13 Sep-14 Sep-15 Sep-16 Sep-17 Sep-18 Sep-19 Aug-6 Aug-7 Aug-8 Aug-9 Aug- Aug-11 Aug-12 Aug-13 Aug-14 Aug-15 Aug-16 Aug-17 Aug-18 Aug-19 Sep- Sep-1 Sep-2 Sep-3 Sep-4 Sep-5 Sep-6 Sep-7 Sep-8 Sep-9 Sep- Sep-11 Sep-12 Sep-13 Sep-14 Sep-15 Sep-16 Sep-17 Sep-18 Sep-19 Sep-6 Sep-7 Sep-8 Sep-9 Sep- Sep-11 Sep-12 Sep-13 Sep-14 Sep-15 Sep-16 Sep-17 Sep-18 Sep-19 ΗΠΑ: FED Τραπεζικός Τομέας 1. Παρεμβατικό Επιτόκιο FED & Διατραπεζικό Επιτόκιο 2. Μακροπρόθεσμες Πληθωριστικές Προσδοκίες 7, 3,5 6, 5, 3, 4, 2,5 3, 2, 2, 1,, 1,5 FED's Policy Rate USD Libor 3M USD IS 5Y/5Y FR 3. Συνολικό Ενεργητικό FED ($ δισεκ.) 4. Προσφορά Χρήματος Μ2 (%,Υ/Υ) Μ1 (%,Υ/Υ) 5. Πιστωτική Επέκταση 6. Κριτήρια Έγκρισης Δανείων to General Government (%,Y/Y) to Private Sector (%,Y/Y) to Total (%,Y/Y) Consumer loans NFCs Πηγή: Datastream, Economic Research & Investment Strategy 3