Στόχος στις ΗΠΑ έως το 2000 ήταν το 75% των γυναικών να φεύγει από το μαιευτήριο θηλάζοντας και τουλάχιστον το 50% να συνεχίσει να θηλάζει

Transcript

1 O Mητρικός θηλασμός

2 Στόχος στις ΗΠΑ έως το 2000 ήταν το 75% των γυναικών να φεύγει από το μαιευτήριο θηλάζοντας και τουλάχιστον το 50% να συνεχίσει να θηλάζει αποκλειστικά για 6 μήνες. Στην Πενσυλβάνια, το 44% των μητέρων άρχισε να θηλάζει και στο τέλος του 6ου μήνα μόνο το 13% συνέχιζε να θηλάζει.

3 Ανατομική του μαστού και φυσιολογία της γαλακτοφορίας

4 Ο μητρικός θηλασμός καθορίζεται από 3 παράγοντες: Την ανατομική δομή του μαστού και την ανάπτυξη των κυττάρων παραγωγής του γάλακτος, των πόρων και της θηλής του μαστού. Την έναρξη και διατήρηση της έκκρισης του γάλακτος. Την μεταφορά του γάλακτος από τα κύτταρα παραγωγής προς τη θηλή.

5

6 Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης: Τα οιστρογόνα προωθούν την ανάπτυξη και διακλάδωση των γαλακτοφόρων πόρων. Η προγεστερόνη προωθεί την ανάπτυξη των κυττάρων που παράγουν γάλα. Ενώ προωθούν την ανάπτυξη αυτού του συστήματος, εμποδίζουν την έκκριση γάλακτος προς τους μαστούς. Μετά από μερικές ημέρες από τον τοκετό, οι ορμόνες αυτές επανέρχονται στα προ της εγκυμοσύνης επίπεδα και έτσι επιτρέπεται η έναρξη παραγωγής γάλακτος.

7

8

9 Σύσταση μητρικού γάλακτος

10 Μέσος όρος παραγωγής γάλακτος ml/ημέρα. Η παραγωγή γάλακτος κυμαίνεται από ml. Oι μητέρες διδύμων παράγουν περισσότερο γάλα. Σοβαρής μορφής υποσιτισμός μειώνει την παραγωγή γάλακτος χωρίς όμως να διαφοροποιεί τη σύστασή του. Σε πρόωρο τοκετό τα επίπεδα πρωτεΐνης, ασβεστίου, ανοσοσφαιρίνης Α, νατρίου, καλίου, λιπαρών οξέων στο μητρικό γάλα είναι υψηλότερα, ενώ είναι χαμηλότερα τα επίπεδα λακτόζης.

11

12 Πρωτεΐνη 80% πρωτεΐνες ορού γάλακτος, 20% καζείνη. α-λακταλβουμίνη: υπεισέρχεται στη βιοσύνθεση λακτόζης. Λακτοφερίνη: δεσμεύει σίδηρο και μειώνει τη βιοδιαθεσιμότητά του σε περίπτωση ύπαρξης παθογόνου εντερικής χλωρίδας. Εκκριτική ανοσοσφαιρίνη: δεσμεύει αντιγόνα στο πεπτικό και αναπνευστικό σύστημα. Λυσοζύμη: δρα ως ένζυμο και καταστρέφει παθογόνα βακτήρια μέσω της λύσης των κυτταρικών τους τοιχωμάτων.

13

14 Υδατάνθρακες Η λακτόζη είναι σχετικά μη-διαλυτή και πέπτεται και απορροφάται με αργό ρυθμό. Η μη-απορροφήσιμη λακτόζη ζυμώνεται από βακτήρια του κάτω πεπτικού σε μικρής αλύσου λιπαρά οξέα και γαλακτικό οξύ. Αύξηση των μικροοργανισμών που παράγουν οξέα και συνθέτουν πολλές από τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β. η μείωση του ph παρεμποδίζει την ανάπτυξη παθογόνων βακτηρίων και βελτιώνει την απορρόφηση ασβεστίου, φωσφόρου, μαγνησίου.

15 Άλλα μη-θρεπτικά συστατικά Παράγοντας bifidus: Πολυσακχαρίτης ο οποίος προάγει την ανάπτυξη του lactobacillus bifidus. Ανοσοσφαιρίνες: Δρουν ως αντισώματα, κυρίως κατά του Escerichia coli. Oρμόνες. Νουκλεοτίδια. Πολυαμίνες.

16 Λυσοζύμη. Λακτοφερρίνη. Λακτοπεροξειδάση. Προσταγλανδίνες. Κυτταροκίνες. Κύτταρα και κυρίως λεμφοκύτταρα και μακροφάγα.

17 Πλεονεκτήματα μητρικού θηλασμού για το βρέφος

18 Πλεονεκτήματα μητρικού θηλασμού για τη μητέρα

19 Μεταβολές στα επίπεδα ψευδαργύρου πλάσματος μετά την πρόσληψη 25 mg ψευδαργύρου από μητρικό και αγελαδινό γάλα

20 Διατροφή θηλάζουσας

21 Ενδείξεις ικανοποιητικής παραγωγής γάλακτος Σταθερή και ικανοποιητική αύξηση του βάρους του βρέφους, πχ γραμ. την εβδομάδα μετά την 4η ημέρα της ζωής. Αλλαγή τουλάχιστον 6 υγρών πανών την ημέρα. Τουλάχιστον 2-3 κενώσεις την ημέρα για τις πρώτες εβδομάδες. Τουλάχιστον 8-12 γεύματα την ημέρα για τις πρώτες εβδομάδες διάρκειας περίπου λεπτών το καθένα. Υγιής συμπεριφορά του βρέφους.

22

23

24 Αυξημένες ανάγκες Ηλικία < 17 ετών. Κακή οικονομική κατάσταση. Περιορισμένη δίαιτα. Κάπνισμα ή/και κατανάλωση αλκοόλ. Χρόνιο νόσημα και δίαιτα. Πολλαπλή κύηση. Μη-ενδεδειγμένη αύξηση του σωματικού βάρους κατά την κύηση. Εγκυμοσύνη κατά τον θηλασμό. Μεγάλη απώλεια βάρους κατά τον θηλασμό.

25 Συνήθειες που πρέπει να αποφεύγονται Κάπνισμα. Κατανάλωση οινοπνεύματος. Φαρμακευτική αγωγή και τοξικές ουσίες. Ναρκωτικά.

26 Προαγωγή μητρικού θηλασμού

27 Τα 10 βήματα Γραπτή πολιτική εν γνώσει όλου του προσωπικού. Εκπαίδευση προσωπικού. Πληροφόρηση εγκύου για τα πλεονεκτήματα και την πρακτική. Έναρξη θηλασμού την πρώτη μισή ώρα. Εκπαίδευση μητέρας. Απαγορεύεται το συμπλήρωμα εκτός αν συσταθεί από τον γιατρό. Rooming-in. Το βρέφος να θηλάζει όταν θέλει. Δεν πρέπει να δίνεται στο βρέφος πιπίλα. Δημιουργία ομάδων υποστήριξης.

28