ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΛΕΓΧΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΕ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΑ Ι ΡΥΜΑΤΑ

Transcript

1 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΛΕΓΧΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΕ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΑ Ι ΡΥΜΑΤΑ Μιχ. Σαµπατακάκης Υγιεινολόγος Χηµικός Μηχανικός ΕΜΠ (Μ.Sc.) Γενικός Επιθεωρητής Σώµατος Επιθεωρητών Υπουργείου Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Σ.Ε.Υ.Υ.Π.)

2 Ιατρικά Απόβλητα (ΙΑ) : Τα απόβλητα που παράγονται από Υγειονοµικές Μονάδες και περιλαµβάνουν τις παρακάτω κατηγορίες : (α) Ιατρικά Απόβλητα (ΙΑ) που προσοµοιάζουν µε τα οικιακά απόβλητα (β) Επικίνδυνα Ιατρικά Απόβλητα (ΕΙΑ) µολυσµατικού χαρακτήρα: β.1. αµιγώς µολυσµατικά απόβλητα β.2. απόβλητα που έχουν ταυτόχρονα τοξικό και µολυσµατικό χαρακτήρα (γ) Επικίνδυνα Ιατρικά Απόβλητα (ΕΙΑ) µη µολυσµατικού χαρακτήρα (δ) Άλλα Επικίνδυνα Ιατρικά Απόβλητα (ΑΕΙΑ): Ραδιενεργά, µπαταρίες, συσκευασίες µε αέρια υπό πίεση, κ.α. ιαχείριση Ιατρικών Αποβλήτων ( ΙΑ) : Όλες οι ενέργειες που αποσκοπούν στο να καταστήσουν τα ΙΑ αβλαβή για την ηµόσια Υγεία και το περιβάλλον, λαµβάνοντας υπόψη και την προστασία των εργαζοµένων. Ειδικότερα οι εργασίες διαχείρισης των ΙΑ περιλαµβάνουν τα ακόλουθα: 1. ιαχείριση εντός ΥΜ : όλες οι εργασίες, οι οποίες αναφέρονται στη συλλογή, µεταφορά, προσωρινή αποθήκευση ή /και επεξεργασία ΙΑ εντός της ΥΜ καθώς και ο έλεγχος, η παρακολούθηση, και η τήρησης σχετικού αρχείου. 2. ιαχείριση εκτός ΥΜ : οι εργασίες συλλογής, µεταφοράς και επεξεργασίας των ΙΑ εκτός των ΥΜ, η τελικής διάθεση τους και ο έλεγχος, η παρακολούθηση και η τήρηση σχετικού αρχείου. 3. Συλλογή εντός ΥΜ : η διαδικασία διαχωρισµού, συγκέντρωσης και τοποθέτησης σε κατάλληλη συσκευασία των ΙΑ, στους χώρους παραγωγής τους. 4. Μεταφορά εντός ΥΜ : η κατάλληλη συγκέντρωση και µετακίνηση των διαχωρισµένων ΙΑ από τους χώρους της παραγωγής έως το χώρο της προσωρινής αποθήκευσης τους ή/και από εκεί στους χώρους επεξεργασίας τους. 5. Προσωρινή αποθήκευση : η διαφύλαξη των κατάλληλα συσκευασµένων ΙΑ σε χώρο ειδικών προδιαγραφών, µέχρις ότου πραγµατοποιηθεί η µεταφορά τους για επεξεργασία εντός ή εκτός της ΥΜ και η τελική τους διάθεση. 6. Συλλογή και µεταφορά εκτός ΥΜ : η συλλογή και µεταφορά των ΙΑ από το χώρο προσωρινής αποθήκευσης εντός των ΥΜ στο χώρο επεξεργασίας και τελικής διάθεσης τους εκτός ΥΜ. 7. Επεξεργασία : η τεχνική διαδικασία περιορισµού του όγκου και αλλαγής του µολυσµατικού ή επικίνδυνου χαρακτήρα των ΕΙΑ σε ειδικούς χώρους µε κατάλληλη υποδοµή και εξοπλισµό, ώστε αυτά να καταστούν αβλαβή για τη ηµόσια Υγεία και το Περιβάλλον. Αυτή περιλαµβάνει την αποστείρωση ή/και την αποτέφρωση. Αποστείρωση : η επεξεργασία τεµαχισµένων αποβλήτων (µέγιστο µέγεθος τεµαχιδίων 50mm) µε την παραµονή τους για 15 τουλάχιστον λεπτά, στην ελάχιστη θερµοκρασία πυρήνος των 121 ο C υπό πίεση 1,3mbar. Αποτέφρωση : συµπεριλαµβάνονται η αποτέφρωση αποβλήτων µε οξείδωση καθώς και άλλες τεχνικές θερµικής επεξεργασίας όπως η πυρόλυση, η αεριοποίηση ή τεχνική πλάσµατος. 8. Τελική διάθεση : η ελεγχόµενη απόθεση των ΙΑ ή των προϊόντων επεξεργασίας τους σε κατάλληλους γι αυτό το σκοπό χώρους, οι οποίοι διαθέτουν την κατάλληλη υποδοµή και εξοπλισµό κατά περίπτωση, σύµφωνα µε την ισχύουσα νοµοθεσία.

3 o Όλα τα απόβλητα που προέρχονται από περιβάλλοντα αποµόνωσης, στα οποία υφίσταται κίνδυνος βιολογικής µετάδοσης δια του αέρος, καθώς και από περιβάλλοντα αποµόνωσης, στα οποία βρίσκονται ασθενείς πάσχοντες από µεταδοτικό νόσηµα και έχουν µολυνθεί από: 1. αίµα ή άλλα βιολογικά υγρά που περιέχουν αίµα σε ποσότητα τέτοια, ώστε αυτό να είναι ορατό 2. κόπρανα και ούρα στην περίπτωση συγκεκριµένου ασθενούς, στον οποίο έχει αναγνωριστεί κλινικά από τον θεράποντα ιατρό µία νόσος που µπορεί να µεταδοθεί µε αυτά τα απεκκρίµατα. 3. σπέρµα, κολπικές εκκρίσεις, εγκεφαλονωτιαίο υγρό, αρθρικό υγρό, πλευριτικό υγρό, περιτοναϊκό υγρό, περικάρδιο υγρό ή αµνιακό υγρό. Ενδεικτικά αναφέρονται : - βελόνες, σύριγγες, λάµες, χειρουργικά νυστέρια - εργαλεία για κολποσκόπηση και τεστ-παπ - οφθαλµικές ράβδοι µη αποστειρωµένες - οφθαλµικές ράβδοι από ΤΝΤ - σωλήνες παροχετεύσεων και διασωληνώσεων - καθετήρες (κύστης, φλεβών, αρτηριών, για πλευριτικές παροχετεύσεις κ.λ.π.). συνδέσεις - κυκλώµατα για εξωσωµατική κυκλοφορία, λεκανίτσες µίας χρήσεως για λήψη υλικού βιοψίας ενδοµητρίου - σετ µετάγγισης - µολυσµένα εργαλεία από ενδοφλέβια χορήγηση ορού - φίλτρα διύλισης - γάντια µίας χρήσεως - υλικό µίας χρήσεως : σταγονόµετρα, δοκιµαστικοί σωλήνες, προστατευτικός ρουχισµός και µάσκες, γυαλιά, πανιά, σεντόνια, µπότες, γαλότσες, πουκαµίσες - ιατρικά Υλικά (γάζες, ταµπόν, επίδεσµοι, τσιρότα, σωληνοειδή ράµµατα) - σακούλες (για µεταγγίσεις, για ούρα, παρεντερική διατροφή) - σετ για εγχύσεις - ορθοσκόπια και γαστροσκόπια - σωλήνες µύτης για βρογχοαναρρόφηση, οξυγονοθεραπεία κ.λ.π. - ψήκτρες, καθετήρες, για κυτταρολογική λήψη - ρινοσκόπια µίας χρήσεως - µητροσκόπια - δόντια και µέρη σώµατος µικρού µεγέθους µη αναγνωρίσιµα - µικρές κλίνες για πειραµατόζωα - κενά δοχεία εµβολίων ζωντανού αντιγόνου - υπολείµµατα φαγητού από το δίσκο του ασθενούς o Τα απόβλητα που προέρχονται από κτηνιατρικές δραστηριότητες και 1. έχουν µολυνθεί από παθογόνους για τον άνθρωπο και τα ζώα παράγοντες 2. έχουν έρθει σε επαφή µε οποιοδήποτε βιολογικό υγρό που εκκρίνεται ή απεκκρίνεται και για τα οποία υγρά έχει διαπιστωθεί κλινικά, από τον υπεύθυνο κτηνίατρο, κίνδυνος µετάδοσης της νόσου.

4 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ) Πίνακας : ΙΑ προσοµοιάζονται µε τα οικιακά απόβλητα απόβλητα από την παρασκευή φαγητών, που προέρχονται από τι κουζίνες των υγειονοµικών µονάδων απόβλητα από δραστηριότητες εστίασης και τα υπολείµµατα των τροφίµων που προέρχονται από τα τµήµατα νοσηλείας των υγειονοµικών µονάδων εκτός από εκείνα που προέρχονται από ασθενείς που πάσχουν από µολυσµατικές ασθένειες, τους οποίους ο θεράπων ιατρός έχει διαγνώσει ότι πάσχουν από µία ασθένεια που µπορεί να µεταδοθεί µε αυτά τα υπολείµµατα γυαλί, χαρτί, χαρτόνι, πλαστικό µέταλλα, υλικά συσκευασίας γενικά ογκώδη υλικά, καθώς και άλλα µη επικίνδυνα απόβλητα που, λόγω στη ποιότητά τους, εξοµοιώνονται µε τα οικιακά απόβλητα παραγόµενα κατά τις εργασίες καθαρισµού κοινόχρηστων χώρων απόβλητα από ρουχισµό µίας χρήσεων απόβλητα που προέρχονται από κηπουρικές εργασίες, που εκτελούνται στο περιβάλλον των υγειονοµικών µονάδων ορθοπεδικοί γύψοι, σερβιέτες, βρεφικές πάνες και πάνες για ενήλικες ΕΙΑ αµιγώς µολυσµατικού χαρακτήρα, που έχουν υποστεί τη διαδικασία αποστείρωσης Πίνακας : Επικίνδυνα Ιατρικά Απόβλητα που έχουν ταυτόχρονα τοξικό και µολυσµατικό χαρακτήρα 1. Απόβλητα από ανάπτυξη ερευνητικών δραστηριοτήτων και µικροβιολογικών βιοχηµικών εξετάσεων 2. Ανατοµικά απόβλητα, από παθολογοανατοµικά εργαστήρια 3. Απόβλητα, από παθολογικά και άλλα τµήµατα όπου γίνονται χηµειοθεραπείες Πλάκες, τριβλία καλλιέργειες και άλλα µέσα που χρησιµοποιούνται στη µικροβιολογία και που έχουν µολυνθεί από παθογόνους παράγοντες Ιστοί, όργανα και µέρη σώµατος µη αναγνωρίσιµα, πειραµατόζωα Χρησιµοποιηµένες συσκευασίες ορών µε κυτταροστατικά φάρµακα από ασθενείς στους οποίους εφαρµόζεται χηµειοθεραπεία

5 Πίνακας : Επικίνδυνα Ιατρικά Απόβλητα µη µολυσµατικού χαρακτήρα Χηµικά αντιδραστήρια και διαλύτες όπως : διαλύµατα οξέων, βάσεων διαλύµατα µε βαρέα µέταλλα, οργανικά υδατικά διαλύµατα, υγρά σταθεροποιητή, αλογονωµένοι διαλύτες Απόβλητα που περιέχουν υδράργυρο Ληγµένα φάρµακα ή φάρµακα που δεν µπορούν να χρησιµοποιηθούν συµπεριλαµβανοµένων των κυτταροστατικών φαρµάκων Πειραµατόζωα, εκτός από τις περιπτώσεις που εµπίπτουν στο προηγούµενο πίνακα Ναρκωτικές ουσίες και άλλες ψυχότροπες ουσίες Εξαντληµένα προσροφητικά υλικά φίλτρα Έλαια εκροής από αντλίες κενού Μονωτικά υλικά που περιέχουν αµίαντο Λυχνίες φθορισµού και άλλα απόβλητα περιέχονται Hg Σε γενικές γραµµές µε τη Κ.Υ.Α. : Προσδιορίζονται επακριβώς ποιοτικά και ποσοτικά τα µολυσµατικά απόβλητα ως µέρος των ιατρικών αποβλήτων Εξειδικεύεται το θεσµικό πλαίσιο για τα ιατρικά απόβλητα, ως µέρος των επικίνδυνων για τα οποία έχει γίνει ήδη η εναρµόνιση της Κοινοτικής νοµοθεσίας Παρέχεται η δυνατότητα στις Νοσοκοµειακές µονάδες (δηµόσιες και ιδιωτικές) να πραγµατοποιήσουν µέσα σε θεσµικό πλέον πλαίσιο, ενδονοσοκοµειακή και εξωνοσοκοµειακή διαχείριση των µολυσµατικών τους αποβλήτων Η τελική επεξεργασία των αποβλήτων θα είναι αποτέφρωση η αδρανοποίησή τους, µε µετατροπή τους σε ισοδύναµα οικιακά και η διάθεσή τους ως κοινά οικιακά. Ο φορέας επεξεργασίας των αποβλήτων θα πρέπει πλέον να αδειοδοτείται (εγκρίσεις µελέτες, περιβαλλοντικοί όροι, κ.λ.π.) από τους αρµόδιους φορείς (Περιφερ. Υπηρεσίες, Υ.ΠΕ.ΧΩ. Ε και Υγείας) Η ενδονοσοκοµειακή διαχείριση θα γίνεται σε διάφορες φάσεις (συλλογή, περισυλλογή, προσωρινή αποθήκευση) όπως περιγράφεται εκτενώς στην Κ.Υ.Α. Πιθανόν να γίνεται και επεξεργασία εντός της Υγειονοµικής µονάδας (τεµαχισµός, απολύµανση, αποστείρωση, κ.λ.π) που επίσης σαφώς περιγράφεται στην Κ.Υ.Α., αλλά και στα παραρτήµατά της Τέλος η ισχύς της άρχεται από 1/4/2004, χρονικό διάστηµα που απαιτείται, ώστε να αδειοδοτηθούν αρµοδίως και σύµφωνα µα τις επιταγές της Κ.Υ.Α. όλες οι µονάδες επεξεργασίας αλλά και οι υγειονοµικές µονάδες Θα πρέπει πλέον οι φορείς επεξεργασίας, διαχείρισης, αλλά και οι ίδιες οι νοσηλευτικές µονάδες, για να συνάψουν συµβόλαια συνεργασίας, να αδειοδοτηθούν και βέβαια προσαρµοστούν στην νέα Κ.Υ.Α.

6 ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ (ΥΓΡΑ) Σύσταση: νερό, υδατάνθρακες, λιπαρά οξέα, πρωτεΐνες, θρεπτικά υλικά, κ.λ.π. (λύµατα). Ακόµα: µικροβιολογικές παραµέτρους (βακτήρια, µύκητες, ιούς, κ.λ.π.) Χηµικές ενώσεις και στοιχεία, τοξικά συστατικά (βαρέα µέταλλα), φαρµακευτικά υπολείµµατα, απόβλητα χειρουργικών µονάδων, τραπεζών αίµατος, απορρυπαντικά, απολυµαντικά, φαινόλες, χλωροοργανικά, ραδιενεργά, περιττώµατα, πτώµατα πειραµατόζωων κ.λ.π. Παροχή: LT/κλίνη/ηµέρα, BOD 5 : gr/κλίνη/ηµέρα (~ 130) Αιωρούµενα: 100gr/κλίνη/ηµέρα, Ν: 15gr/κλίνη/ηµέρα, P: 5gr/κλίνη/ηµέρα» ( ολικά κολοβακτηρίδια/κάτοικο/ηµέρα). Προεπεξεργασία: Απαργύρωση: απλή πρωτοβάθµια επεξεργασία, συνδυασµό µε χηµική, βιολογικός καθαρισµός (~90%) απολύµανση, συνδυασµός (απουσία ραδιενεργών). ηλεκτρόλυση, χηµική καθίζηση, ιοντοανταλλαγή Απενεργοποίηση ρεδιενεργών Απολύµανση: µε Cl 2, O 3, ανοδική οξείδωση Επεξεργασία για µικρές µονάδες: αµµοδιυλιστήρια µε συνεχή ή και διαλείπουσα λειτουργία, τυποποιηµένες µονάδες (compact). Επεξεργασία για µεγάλες µονάδες: πρωτογενής καθαρισµός δευτερογενής (βιολογικός) Αερόβια (χαλικοδιυλιστήρια, βιοδίσκοι ), αναερόβια (σειρά σηπτικών και απορροφητικών δεξαµενών) απολύµανση Λάσπη (πάχυνση σταθεροποίηση) (φιλτρόπρεσσα, κλίνες ξήρανσης, φυγοκέντριση, περιστρεφόµενο φίλτρο κενού βιολογική). Παραδείγµατα: ιάθεση: ιάθεση λάσπης: παρατεταµένος αερισµός πρωτοβάθµια επεξεργασία, χαλικοδιυλιστήρια, αµµοδιυλιστήρια πρωτοβάθµια επεξεργασία, βιολογικοί δίσκοι πρωτοβάθµια επεξεργασία, βιολογικά φίλτρα. α. αποχετευτικό δίκτυο πόλης (δέσµευση εκρηκτικών ουσιών, ρύθµιση ph, δέσµευση στερεών, δέσµευση τοξικών) β. έδαφος άρδευση (είδος καλλιέργειας, χαρακτηριστικά εδάφους) µέσω εδαφικού φυτικού φίλτρου γ. σε υδατικούς αποδέκτες αποκλείεται υδατικός αποδέκτης, έδαφος (λίπασµα)

7 ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Μετά από την δηµοσίευση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) αριθ. Η.Π /2031/ «Μέτρα και όροι για την διαχείριση ιατρικών αποβλήτων από υγειονοµικές µονάδες» πραγµατοποιήθηκε τακτικός έλεγχος: 1. σε Νοσοκοµεία, για την διαπίστωση της συµµόρφωσής τους στην ολοκληρωµένη ενδονοσοκοµειακή διαχείριση των ιατρικών αποβλήτων τους 2. σε ιοικήσεις Υγειονοµικής Περιφέρειας ( ΥΠε), για την διαπίστωση του βαθµού υλοποίησης της υποχρέωσης των Υγειονοµικών Μονάδων (ΥΜ) να καταρτίζουν «Εσωτερικό Κανονισµό ιαχείρισης των Επικίνδυνων Ιατρικών Αποβλήτων (ΕΙΑ.)» που θα εγκρίνεται από την αρµόδια ΥΠε 3. σε Νοσοκοµεία, Ιδιωτικές Κλινικές και ιαγνωστικά Εργαστήρια για την διαπίστωση της συµµόρφωσής τους στις διαδικασίες της επεξεργασίας των παραγόµενων ιατρικών αποβλήτων τους εντός και εκτός των Υγειονοµικών Μονάδων. Ο έλεγχος διερευνήθηκε µε κοινό κλιµάκιο ελέγχου του Σώµατος Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας Πρόνοιας (Σ.Ε.Υ.Υ.Π.) και της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (Ε.Υ.Ε.Π.). Από τον έλεγχο διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: Στα Νοσοκοµεία λειτουργούν οι Επιτροπές Νοσοκοµειακών Λοιµώξεων υπό τις Οδηγίες των οποίων γίνεται ο διαχωρισµός των επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων (ΕΙΑ.) κατά κατηγορίες στα διάφορα Τµήµατα του νοσοκοµείου που αυτά παράγονται. Είναι σηµαντικό να γίνεται ο διαχωρισµός των αµιγώς µολυσµατικών (ΕΙΑ-ΜΧ) από τις άλλες κατηγορίες αποβλήτων, αµιγώς τοξικού (ΕΙΑ-ΤΧ) και µικτού µολυσµατικού- τοξικού χαρακτήρα (ΕΙΑ-ΜΤΧ), λόγω της ιδιαίτερης επεξεργασίας που πρέπει να ακολουθείται κατά κατηγορία αποβλήτων όπως διαπιστώθηκε. εν γίνεται ο απαιτούµενος διαχωρισµός σε όλα τα τµήµατα των Νοσοκοµείων µεταξύ των µολυσµατικών και των άλλων Επικινδύνων Ιατρικών Αποβλήτων (ΕΙΑ): Τα κοινού τοξικού-µολυσµατικού χαρακτήρα στερεά απόβλητα διατίθενται για επεξεργασία µαζί µε τα αµιγώς µολυσµατικά απόβλητα. εν υπάρχει σχέδιο διαχείρισης των αµιγώς τοξικών αποβλήτων. Τα υγρά απόβλητα των εργαστηρίων σε πολλές περιπτώσεις απορρίπτονται στο κοινό αποχετευτικό δίκτυο χωρίς ειδική επεξεργασία. Σχετικά µε την διαχείριση των αποβλήτων των ακτινολογικών εργαστηρίων, είχε διακοπεί η Σύµβαση µε την ανάδοχο εταιρεία που είχε ορισθεί από τον Οργανισµό ιαχείρισης ηµόσιου Υλικού (Ο...Υ.) για την απαργύρωση των υγρών αποβλήτων των εµφανιστηρίων, µε αποτέλεσµα να διατίθενται χωρίς επεξεργασία στο κοινό αποχετευτικό δίκτυο. Παρατηρήθηκαν ελλείψεις των Νοσοκοµείων σε κατάλληλες κτιριακές υποδοµές, εξοπλισµό και οργάνωση σχεδίου διαχείρισης των ιατρικών αποβλήτων. Κατά τα διάφορα στάδια διαχείρισης των επικινδύνων ιατρικών αποβλήτων (ΕΙΑ) διαπιστώθηκε ότι: εν αναγράφεται µε ειδική σήµανση (ετικέτα) η ηµεροµηνία παραγωγής και η προέλευση των ΕΙΑ καθώς και η ποσότητα σε τεµάχια και σε κιλά (Kg). εν συµπληρώνονται τα προβλεπόµενα από την ΚΥΑ, Συνοδευτικά Έγγραφα Έντυπα κατά την διαχείριση των ΕΙΑ και δεν κοινοποιούνται στις αρµόδιες /νσεις Υγείας και Περιβάλλοντος της Ν.Α. όπως αυτό απαιτείται.

8 εν έχουν εκδοθεί οι προβλεπόµενες από την Κ.Υ.Α. ( παρ.11 και 16) άδειες εγκατάστασης και επεξεργασίας των ΕΙΑ αµιγώς µολυσµατικού χαρακτήρα του Νοσοκοµείου. εν έχει συνταχθεί ο προβλεπόµενος «Εσωτερικός Κανονισµός διαχείρισης ΕΙΑ», ο οποίος θα πρέπει να εγκριθεί από την αρµόδια ΥΠε. εν έχει εκδοθεί η Άδεια «συλλογής-µεταφοράς προσωρινής αποθήκευσης», για την µεταφορά εκτός των ΥΜ των ΕΙΑ καθώς και των ΕΙΑ µολυσµατικού χαρακτήρα που έχουν υποστεί την επεξεργασία της αποστείρωσης. Από την έρευνα που διενεργήθηκε σχετικά µε την υποχρέωση των Υγειονοµικών Μονάδων (ΥΜ) να υποβάλουν τους «Εσωτερικούς Κανονισµούς ιαχείρισης των ΕΙΑ» και την αρµοδιότητα των ΥΠε να τις εγκρίνουν καθώς και τον έλεγχο της τήρησης των ανωτέρω κανονισµών, συµπεραίνουµε τα παρακάτω: ύο χρόνια µετά την δηµοσίευση της σχετικής ΚΥΑ: εν έχει ακόµα εγκριθεί κανένας Εσωτερικός Κανονισµός ιαχείρισης ΕΙΑ, από αυτούς που έχουν υποβληθεί από τις υπόχρεες υγειονοµικές µονάδες (ΥΜ) στις ΥΠε της Αττικής. Παρατηρείται ιδιαίτερα µικρή ανταπόκριση στην υποβολή Εσωτερικών Κανονισµών από ΥΜ και φορείς που ανήκουν στην υγειονοµική αρµοδιότητα άλλων Υπουργείων (Στρατιωτικά Νοσοκοµεία, Κτηνιατρικές κλινικές, Ι.Κ.Α., /νσεις Υγείας των Ν.Α., ηµοτικοί Υγειονοµικοί Σταθµοί κ.λ.π) και από τους φορείς της πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας ( ιαγνωστικά Εργαστήρια, Μικροβιολογικά Εργαστήρια). Aπό τον έλεγχο εγκαταστάσεων επεξεργασίας ιατρικών αποβλήτων προέκυψε: 1. Η Μονάδα αποτέφρωσης διαθέτει άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας από τη /νση Βιοµηχανίας & Ορυκτού Πλούτου Νοµαρχιακής Αυτοδιοίκησης καθώς και απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων από το Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε, για καύση αµιγώς µολυσµατικών αποβλήτων. Από τον έλεγχο της µονάδας αποτέφρωσης προέκυψε ότι: ιαχειρίζεται επίσης επικίνδυνα ιατρικά απόβλητα µολυσµατικού και τοξικού χαρακτήρα (ΕΙΑ-ΜΤΧ), κατά παράβαση των εγκεκριµένων περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας της. Η τέφρα που παράγεται από τη διαδικασία αποτέφρωσης των ΕΙΑ, αποθηκεύεται προσωρινά σε στεγασµένες εγκαταστάσεις, χωρίς να έχουν ληφθεί οι προβλεπόµενες από την κείµενη νοµοθεσία άδειες και σε αντίθεση µε τους περιβαλλοντικούς όρους που έχουν τεθεί. ραστηριοποιείται στη συλλογή µεταφορά των ΕΙΑ χωρίς να διαθέτει την απαιτούµενη άδεια. 2.Ιδιωτική εταιρεία έχει αδειοδοτηθεί περιβαλλοντικά από /νση Περ/ντος Νοµαρχιακής Αυτοδιοίκησης για την αποστείρωση των αµιγώς µολυσµατικών αποβλήτων (ΕΙΑ-ΜΧ) του Νοσοκοµείου Από τον έλεγχο που έγινε στην εταιρεία διαπιστώθηκε ότι: Η εταιρεία δε διαθέτει άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας από την αρµόδια /νση Βιοµηχανίας όπως προβλέπεται από τη σχετική ΚΥΑ. εν διαθέτει πιστοποίηση στα προβλεπόµενα από την ΚΥΑ πρότυπα ΕΛΟΤ (ΕΝ 12740, ΕΝ 12347/97).

9 3.Σε Κρατικό Νοσοκοµείο λειτουργεί, πριν από την δηµοσίευση της ΚΥΑ, συσκευή αποστείρωσης µε ατµό χωρίς τις προβλεπόµενες άδειες. Επίσης είναι εκτός των προδιαγραφών που έχουν τεθεί µε την σχετική ΚΥΑ, για την αποστείρωση των ΕΙΑ-ΜΧ καθώς δεν γίνεται τεµαχισµός των αποβλήτων και δεν υπάρχει πιστοποίηση κατά ΕΝ 12740/00. 4.Ιδιωτικό νοσηλευτικό ίδρυµα έχει εγκαταστήσει και λειτουργεί, χωρίς τις προβλεπόµενες άδειες, συσκευή αποστείρωσης µε µικροκύµατα η οποία διαθέτει πιστοποιητικό ISO από χώρα της Ε.Ε., αλλά είναι εκτός των προδιαγραφών που έχουν τεθεί µε την σχετική ΚΥΑ για την αποστείρωση των ΕΙΑ-ΜΧ (δεν γίνεται τεµαχισµός των αποβλήτων, δεν υπάρχει πιστοποίηση κατά ΕΝ 12740/00). 5. ιαγνωστικό Εργαστήριο (.Ε.), δεν έχει συνάψει σύµβαση µε αδειοδοτηµένο φορέα για τη διαχείριση των επικινδύνων αποβλήτων που παράγει. Τα απόβλητα που παράγονται στο ιαγνωστικό Εργαστήριο είναι µόνο από τα µικροβιολογικά εργαστήρια. Άλλες κατηγορίες ΕΙΑ δεν παράγονται εφόσον για εξειδικευµένες εξετάσεις (βιοψίες κλπ) η κλινική συνεργάζεται µε ιδιωτικά εργαστήρια, τα οποία σηµειώνεται ότι δεν εντάσσονται στο πεδίο εφαρµογής της σχετικής ΚΥΑ. 6.Οι φορείς Πρωτοβάθµιας Φροντίδας Υγείας Π.Φ.Υ. (ιατρεία, εργαστήρια, οδοντιατρεία κ.λ.π) δεν εντάσσονται στο πεδίο εφαρµογής της σχετικής ΚΥΑ και δεν ελέγχονται για την διαχείριση των ΕΙΑ. Προτάσεις Στο πλαίσιο των ανωτέρω διαπιστώσεων: Έγιναν συστάσεις στα Νοσοκοµεία που ελέγχθηκαν για την προσαρµογή τους στους προβλεπόµενους στην σχετική ΚΥΑ όρους και προϋποθέσεις. Προωθήθηκαν τα πορίσµατα στο αρµόδιο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης προκειµένου να ληφθούν διορθωτικά µέτρα για τα παρακάτω: Την έγκριση από τις ΥΠε, των Εσωτερικών Κανονισµών ιαχείρισης ΕΙΑ. των ΥΜ που δεν εµπίπτουν στην αρµοδιότητα τους Τη µελέτη για αποτελεσµατικότερη διαχείριση των ΕΙΑ που παράγονται από τους φορείς της Π.Φ.Υ και την ένταξη στους υπόχρεους φορείς όλων των ιατρείων που παράγουν ΕΙΑ Την έκδοση εγκυκλίου, µε ενιαίο Σχέδιο Εσωτερικού Κανονισµού ιαχείρισης ΕΙΑ και οδηγίες για τις απαιτούµενες άδειες εγκρίσεις και ελέγχους για την διασφάλιση της σωστής διαχείρισης όλων των κατηγοριών των ιατρικών αποβλήτων. Το κοινό πόρισµα των Επιθεωρητών Σ.Ε.Υ.Υ.Π. και ΕΥΕΠ, διαβιβάσθηκε στους Υπουργούς Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε. και στον Γενικό Επιθεωρητή ηµόσιας ιοίκησης µε προτάσεις για: την διερεύνηση και τον εντοπισµό του συνόλου των προβληµάτων που ανακύπτουν από την εφαρµογή της σχετ. Κ.Υ.Α. µε την συνεργασία όλων των συναρµόδιων φορέων (Υπουργείο Υγείας, Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε, Υ.Π.Α.Ν, ΕΛΟΤ κλπ) την πιστοποίηση των φορέων λειτουργίας εγκαταστάσεων αποστείρωσης και τον ορισµό Αρµόδιας Εθνικής Αρχής

10 την προσαρµογή και τον έλεγχο των περιβαλλοντικών όρων των εγκαταστάσεων αποτέφρωσης των ιατρικών αποβλήτων, στις απαιτήσεις της Οδηγίας 2000/76/ Ε.Κ. την λήψη κατάλληλων µέτρων όπως ανάπτυξη οργανωτικής δοµής, ανάθεση αρµοδιοτήτων και την ανάπτυξη Εθνικού και Περιφερειακού σχεδιασµού για την διαχείριση των ιατρικών αποβλήτων την επίσπευση των διαδικασιών ανάπτυξης κατάλληλων αδειοδοτηµένων υποδοµών για τη διαχείριση (αποθήκευση, µεταφορά, επεξεργασία) των ΕΙΑ-ΜΤΧ και ΕΙΑ-ΤΧ σε εθνικό επίπεδο. ιαχείριση Μολυσµατικών Νοσοκοµειακών Απορριµµάτων Νοσοκοµείων Αττικής Α. Αποκοµιδή και αποτέφρωση των µολυσµατικών απορριµµάτων στη Μονάδα Αποτέφρωσης Μολυσµατικών Νοσοκοµειακών Αποβλήτων στην περιοχή των Λιοσίων κατόπιν σύναψης σύµβασης µε το ΕΣ ΚΝΑ. Τα µολυσµατικά απορρίµµατα συσκευάζονται και αποθηκεύονται σε ειδικούς ψυκτικούς θαλάµους στα νοσοκοµεία και στη συνέχεια παραλαµβάνονται από συνεργεία του ΕΣ ΚΝΑ και µεταφέρονται για αποτέφρωση στην προαναφερθείσα µονάδα αποτέφρωσης. Νοσοκοµεία Αττικής που εφαρµόζουν αυτόν τον τρόπο διαχείρισης είναι τα ακόλουθα: Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Αλεξάνδρα» Γενικό Νοσοκοµείο Μαιευτήριο Αθηνών «Έλενα Βενιζέλου» Γενικό Νοσοκοµείο Πατησίων Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών Ε.Ε.Σ. «Κοργιαλένειο Μπενάκειο» Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων Αθηνών «Π&A Κυριακού» Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Η Παµµακάριστος» Παθολογικό Νοσοκοµείο Αθηνών Σπηλιοπούλειο «Η Αγία Ελένη» Γενικό Αντικαρκινικό Ογκολογικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Ο Άγιος Σάββας» Γενικό Νοσοκοµείο Νοσηµάτων Θώρακος Αθηνών «Σωτηρία» Γενικό Νοσοκοµείο Αττικής ΚΑΤ Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Γ. Γεννηµατάς» Γενικό Νοσοκοµείο Μελισσίων «Αµαλία Φλέµινγκ» Γενικό Νοσοκοµείο Αττικής «Σισµανόγλειο» Γενικό Νοσοκοµείο Ν. Ιωνίας «Η Αγία Όλγα» Γενικό Ογκολογικό Νοσοκοµείο Κηφισίας «Οι Άγιοι Ανάργυροι» Ψυχιατρικό Νοσοκοµείο Αττικής Γενικό Νοσοκοµείο Νίκαιας Πειραιά «Άγιος Παντελεήµων» Γενικό Αντικαρκινικό Νοσοκοµείο Πειραιά «Μεταξά» Γενικό Νοσοκοµείο υτικής Αττικής Ψυχιατρικό Νοσοκοµείο Αττικής «ροµοκαΐτειο» Β. Αδρανοποίηση απολύµανση των µολυσµατικών απορριµµάτων (σε ειδικούς κλιβάνους υψηλού βαθµού απολύµανσης) και στη συέχεια συσκευασία και µεταφορά αυτών στις χωµατερές του δήµου είτε από συνεργεία του δήµου, είτε από ιδιωτικές εταιρείες συµβεβληµένες µε τα νοσοκοµεία. Η διαδικασία αυτή εφαρµόζεται στα ακόλουθα νοσοκοµεία:

11 Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Η Ελπίς» Οφθαλµιατρείο Αθηνών Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Πολυκλινική» Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Ο Ευαγγελισµός» Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Λαΐκό» Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Ιπποκράτειο» Παιδοψυχιατρικό Νοσοκοµείο Αττικής Γενικό Νοσοκοµείο Ασκληπιείο Βούλας Παν. Γενικό Νοσοκοµείο Αττικόν Γενικό Νοσοκοµείο Πειραιά Τζάνειο Γ. Αποτέφρωση των µολυσµατικών απορριµµάτων σε τοπικούς αποτεφρωτικούς κλιβάνους. Τα νοσοκοµεία που εφαρµόζουν αυτό το σύστηµα είναι τα ακόλουθα: Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων Αθηνών «Η Αγία Σοφία» Νοσοκοµείο Αφροδ. & ερµατ. Νόσων Αθηνών «Α. Συγγρός» «Ωνάσειο» Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων Πεντέλης Γενικό Νοσοκοµείο Ελευσίνας Θριάσιο Γενικό Νοσοκοµείο Κ.Υ. Κυθήρων