Κεφάλαιο 1. Κατευθύνσεις πολιτικής

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Κεφάλαιο 1. Κατευθύνσεις πολιτικής"

Transcript

1 Κεφάλαιο 1. Κατευθύνσεις πολιτικής

2 Η κυβέρνηση, η πλειονότητα των οικονομολόγων και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης επιδίδονται, ήδη από το φθινόπωρο του 2012, σε μια προσπάθεια αλλαγής του ψυχολογικού κλίματος στις αγορές ισχυριζόμενοι ότι η ελληνική οικονομία παρουσιάζει σημεία ανάκαμψης. Συχνές είναι οι αναφορές σε μια υποτιθέμενη αύξηση των ελληνικών εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών, η οποία θα σηματοδοτούσε την επιτυχία της πολιτικής της εσωτερικής υποτίμησης και την έναρξη της πορείας προς την έξοδο από την κρίση. Όπως δείχνουμε στο κεφάλαιο 2, όμως, οι εξαγωγικές επιδόσεις δεν παρουσιάζουν καμία βελτίωση, αντιθέτως μειώνονται. Επομένως, ο στόχος της πολιτικής της εσωτερικής υποτίμησης να δημιουργηθεί ένα εξωστρεφές μοντέλο ανάπτυξης στην Ελλάδα δεν έχει επιτευχθεί. Η αρκετά ταχεία βελτίωση στο εξωτερικό ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών οφείλεται αποκλειστικά στην ραγδαία μείωση του όγκου των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών που συνοδεύει την βαθύτατη ύφεση της ελληνικής οικονομίας. Μια τέτοια εξέλιξη, όμως, δύσκολα μπορεί να εκληφθεί ως αλλαγή στη διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας ή σαν κάποιο είδος επιτυχίας. Εκτός, βεβαίως, εάν αναμένει κάποιος, ότι η παρατεταμένη εσωτερική υποτίμηση θα οδηγήσει σε προσαρμογή των καταναλωτών σε πιο λιτά καταναλωτικά πρότυπα τα οποία θα παγιωθούν, και μέσω αυτών θα επιτευχθεί μονιμότερη μείωση των εισαγωγών. Μια τέτοια εξέλιξη, που θα έχει δημιουργήσει μια νέα κανονικότητα στην οποία οι εργαζόμενες τάξεις θα έχουν προσαρμοστεί στην απόλυτη ή την σχετική φτώχεια, προφανώς δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ως πρόοδος. Επομένως, αντί η προσαρμογή της ελληνικής οικονομίας να πραγματοποιηθεί με τον τρόπο που προέβλεπε η θεωρία της εσωτερικής υποτίμησης, δηλαδή με αύξηση των εξαγωγών ώστε να κλείσει το εμπορικό έλλειμμα (αγαθών και υπηρεσιών), να δημιουργηθεί πλεόνασμα και να σταματήσει ο εξωτερικός δανεισμός, να αυξηθεί η εξωτερική ζήτηση και το ΑΕΠ, η προσαρμογή πραγματοποιείται με την περιστολή των εισαγωγών. Αυτό επιτυγχάνεται με την δραματική μείωση της εγχώριας ζήτησης, η οποία έχει οδηγήσει ήδη σε απώλεια του 1/4 του πραγματικού ΑΕΠ της Ελλάδας (2013 έναντι του 2007). Βεβαίως, η πολιτική της υποβάθμισης των καταναλωτικών προτύπων, της μείωσης της κατανάλωσης και των εισαγωγών έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στη δημοσιονομική πολιτική καθώς η ύφεση και η ανεργία μειώνουν τα δημόσια έσοδα. Τα προβλήματα αυτά αντιμετωπίζονται με μειώσεις των δημοσίων δαπανών, δηλαδή με ακόμη περισσότερη ύφεση, ανεργία και φτώχεια. Συμπερασματικά, μια πολιτική εξαθλίωσης έχει υποκαταστήσει την πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης επειδή αυτή η τελευταία έχει αποτύχει ως προς την αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών. Όμως, δεν πρόκειται, όμως, για μια πολιτική που οδηγεί όλες τις ομάδες του πληθυσμού στην φτώχεια, αλλά τους μισθωτούς, τους ανέργους, τους συνταξιούχους και τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Εάν πραγματοποιηθούν οι λιγότερο αισιόδοξες προβλέψεις του ΟΟΣΑ για το επόμενο

3 έτος, το 2014 οι μισθωτοί στο σύνολό τους, δηλαδή ως κοινωνική ομάδα, θα έχουν απολέσει το 50% περίπου της αγοραστικής δύναμης που είχαν το Η αποτυχία της πολιτικής της εσωτερικής υποτίμησης και η μετάλλαξή της σε μια πολιτική υποβάθμισης της ελληνικής οικονομίας, σχετίζεται και με το γεγονός ότι η ορθόδοξη θεωρία της εσωτερικής υποτίμησης παραβλέπει τον ρόλο της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας, από την οποία εξαρτώνται στη μακροχρόνια διάρκεια οι εξαγωγικές επιδόσεις της χώρας. Τα προβλήματα ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας είναι διαρθρωτικά, αφορούν κυρίως σε τι είδους προϊόντα παράγονται στην Ελλάδα, τι ποιότητα έχουν, και εάν αυτή η ποιότητα ανταποκρίνεται στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις της διεθνούς ζήτησης. Η διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα όμως δεν βελτιώνεται με αποεπένδυση όπως έχουμε κατά τα τελευταία έτη στην Ελλάδα. Εξάλλου, το εξωτερικό εμπόριο της Ελλάδας δεν έχει πολύ μεγάλη συμβολή στην διαμόρφωση του ΑΕΠ. Είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα κατορθώσουν οι καθαρές εξαγωγές να σύρουν την ελληνική οικονομία σε αναπτυξιακή πορεία με τα δεδομένα χαρακτηριστικά του παραγωγικού συστήματος. Το σοβαρότερο, όμως, πρόβλημα της εσωτερικής υποτίμησης στην Ελλάδα είναι ότι η συμβολή όλων των συνιστωσών της εσωτερικής ζήτησης στο ΑΕΠ μειώνεται, η ανεργία αυξάνεται και μειώνει και αυτή με την σειρά της την εσωτερική ζήτηση και ο φαύλος κύκλος της ύφεσης επαναλαμβάνεται. Το μικρό ποσοστό επένδυσης παγίου κεφαλαίου δεν επιτρέπει την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας διότι οι νέες επενδύσεις είναι αυτές που φέρνουν την τεχνολογική πρόοδο μέσα στην παραγωγική διαδικασία. Η επιβράδυνση του τεχνολογικού εκσυγχρονισμού μειώνει την παραγωγικότητα της εργασίας, άρα και την ανταγωνιστικότητα τιμής, και επιπλέον, περιορίζει τις δυνατότητές της χώρας να βελτιώσει την ποιότητα των προϊόντων και να παραγάγει νέα προϊόντα για τα οποία αυξάνεται η διεθνής ζήτηση. Καθώς όλες οι συνιστώσες της εσωτερικής ζήτησης συμβάλλουν αρνητικά στην μεγέθυνση του ΑΕΠ, η ελληνική οικονομία βρίσκεται εγκλωβισμένη σε μια ανατροφοδοτούμενη διαδικασία ύφεσης που ακυρώνει τα όποια αποτελέσματα της αναιμικής εσωτερικής υποτίμησης. H οικονομία καταλήγει σε ένα σημείο χαμηλότερης παραγωγής, υψηλότερης ανεργίας, χαμηλότερων μισθών, σταθερού πληθωρισμού, υψηλότερης αναλογίας κερδών / μισθών, και μειωμένων εισαγωγών που κλείνουν το εξωτερικό έλλειμμα στο ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών (διάγραμμα 1). Με πιο θεωρητικούς όρους, η ελληνική οικονομία βρίσκεται πλέον (ή θα βρίσκεται ήδη από το επόμενο έτος) στην γειτονία της ταυτόχρονης "εσωτερικής και εξωτερικής ισορροπίας" (σταθερός πληθωρισμός και μηδενικό εξωτερικό ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών). Αυτά υποδηλώνουν ότι η ελληνική οικονομία έχει καθηλωθεί σε χαμηλό επίπεδο παραγωγής και ανεργίας, στο οποίο εξαντλούνται οι δυναμικές ιδιότητες του συστήματος, δηλαδή η ικανότητά του να ανακάμψει αυθορμήτως. Με άλλα λόγια, η ελληνική οικονομία φαίνεται ότι δεν μπορεί να αποκολληθεί από το χαμηλό επίπεδο στο οποίο έχει οδηγηθεί επειδή έχει εξαντλήσει όλες τις ενδογενείς δυνάμεις που διαθέτει για να μετατοπιστεί σε

4 υψηλότερο επίπεδο παραγωγής. Αυτό σημαίνει ότι μόνο εξωγενείς παράγοντες μπορούν να θέσουν σε κίνηση ξανά την ελληνική οικονομία. Η μετάλλαξη της εσωτερικής υποτίμησης σε καθήλωση της οικονομίας σε χαμηλά επίπεδα παραγωγής, υψηλής ανεργίας και εξαθλίωσης, σχετίζεται άμεσα και με το γεγονός ότι οι επενδυτικές δαπάνες μεταβάλλουν το κεφαλαιακό απόθεμα και μέσω αυτού τον βαθμό χρησιμοποίησης του παραγωγικού δυναμικού και συνακόλουθα την ισχύ των επιχειρήσεων στις αγορές προϊόντων, και τελικά το περιθώριο κέρδους. Μια διαδικασία αποεπένδυσης παγίου κεφαλαίου, σαν και αυτή που πραγματοποιείται στην Ελλάδα κατά τα τελευταία έτη, αυξάνει το ποσοστό ανεργίας και μέσω αυτού μειώνει τους ονομαστικούς μισθούς, επομένως και τους πραγματικούς μισθούς υπολογισμένους με τις τιμές που ισχύουν κατά την στιγμή των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Οι πραγματικοί μισθοί μεταβάλλονται εν συνεχεία καθώς οι επιχειρήσεις μεταβάλλουν τις τιμές τους προκειμένου να επιτύχουν τον στόχο που έχουν θέσει σχετικά με την κερδοφορία τους. Επιτυγχάνουν δε αυτόν τον στόχο στον βαθμό που τους επιτρέπει η ένταση του ανταγωνισμού στις αγορές προϊόντων. Ο ανταγωνισμός αυτός, όμως, εξαρτάται από τον βαθμό χρησιμοποίησης του παραγωγικού δυναμικού, ο οποίος είναι συνάρτηση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου. Έτσι, όταν υπάρχει αποεπένδυση, όπως όντως συμβαίνει, μειώνεται το αργούν παραγωγικό δυναμικό εξαιτίας της καταστροφής παγίου κεφαλαίου, είτε ολόκληρων μονάδων παραγωγής είτε τμημάτων μονάδων παραγωγής, αυξάνεται η ισχύς των επιχειρήσεων στις αγορές προϊόντων και τείνουν να αυξηθούν οι τιμές. Ως αποτέλεσμα, επιδεινώνονται η ανταγωνιστικότητα τιμής και το εξωτερικό έλλειμμα αγαθών και υπηρεσιών, μειώνονται οι πραγματικοί μισθοί και η συνολική ζήτηση, και έτσι γίνεται επανεκκίνηση του κύκλου της ύφεσης, της ανεργίας και της αποεπένδυσης. Ως αποτέλεσμα, η οικονομία βρίσκεται παγιδευμένη σε μια κατάσταση μειούμενου αργούντος παραγωγικού δυναμικού και επακόλουθων αυξήσεων των τιμών, έτσι ώστε απαιτείται ένα υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στο οποίο μπορούν να γίνουν συμβατές οι απαιτήσεις των επιχειρήσεων με αυτές των μισθωτών. Πρόκειται για μια συνεχή μετατροπή της τρέχουσας ανεργίας σε διαρθρωτική, δηλαδή σε ανεργία που δεν μπορεί να μειωθεί με αύξηση της ζήτησης. Με πιο απλά λόγια, αντί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας να προσαρμοστεί στο υψηλό επίπεδο του ΑΕΠ ανά κάτοικο που είχε επιτύχει η ελληνική οικονομία, επήλθε προσαρμογή του ΑΕΠ στο υπάρχον, χαμηλό, επίπεδο ανταγωνιστικότητας. Αυτό συνέβη επειδή οι επιχειρηματικές τάξεις της χώρας μετέτρεψαν σε ιδιοτελές όφελος το μεγαλύτερο μέρος από τη μείωση του μοναδιαίου κόστους εργασίας αντί να το μετατρέψουν σε μείωση των τιμών των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών έτσι ώστε η εξωτερική ζήτηση να μετατραπεί σε κινητήρια δύναμη της ελληνικής οικονομίας. Τελικά, η οικονομική και διαρθρωτική πολιτική που ασκείται κατά τα τελευταία έτη, είναι μια πολιτική καταστροφής των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας. Κινδυνεύουμε έτσι, ως χώρα, να αποκτήσουμε ένα παραγωγικό σύστημα συρρικνωμένο και ανίκανο να απορροφήσει ολόκληρη την ανεργία ή έστω το

5 μεγαλύτερο μέρος της, ακόμη και εάν χρησιμοποιηθεί στο σύνολό του. Η ακολουθούμενη πολιτική είναι μια πολιτική καταστροφής της οποίας τα δυσμενή αποτελέσματα θα γίνονται όλο και δυσκολότερο να αντιστραφούν όσο περισσότερο παρατείνεται η φάση της καταστροφής. Όσο περισσότερο παραγωγικό δυναμικό καταστρέφεται τόσο μεγαλύτερη και πιο δύσκολη θα είναι η προσπάθεια να μειώσουμε στη συνέχεια την ανεργία, η οποία θα έχει πλέον αποκτήσει διαρθρωτικό χαρακτήρα και θα μπορεί να καταπολεμηθεί μόνο με μαζικές νέες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου. Η μείωση της ανεργίας στο επίπεδο του 2008, σε μια τέτοια περίπτωση, θα απαιτούσε μακρό χρονικό διάστημα. Συμπερασματικά, η ταχεία ή βραδεία προσαρμογή της οικονομίας εξαρτάται από την σχετική ισχύ των δύο ανταγωνιστικών διαδικασιών: η πρώτη διαδικασία είναι η ανάκαμψη της οικονομίας χάρη στην βελτίωση της ανταγωνιστικότητας τιμής και στην αύξηση των καθαρών εξαγωγών (όπως προβλέπεται από την ορθόδοξη θεωρία της εσωτερικής υποτίμησης), και η δεύτερη διαδικασία είναι η φθίνουσα συσσώρευση κεφαλαίου, η αποεπένδυση, η ανεργία και η κατακόρυφη πτώση της παραγωγής. Τα μακροοικονομικά στοιχεία της Ελλάδας συνηγορούν υπέρ της άποψης ότι η φθίνουσα συσσώρευση κεφαλαίου έχει ισχυρότερα αποτελέσματα από την εσωτερική υποτίμηση, η οποία, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, αποδεικνύεται εξαιρετικά ασθενής. Αυτό θα έχει ως συνέπεια, η προσαρμογή της οικονομίας να είναι εξαιρετικά βραδεία και επίπονη επειδή μεταλλάσσεται σε διαδικασία γενικευμένης υποβάθμισης της οικονομίας και της κοινωνικής ζωής. Η πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης στην Ελλάδα είτε δεν μπορεί να επιτύχει τα αποτελέσματα που υποσχέθηκε, είτε θα χρειαζόταν μια πολύ μακρά περίοδος ύφεσης κοινωνικής καταστροφής και ανθρωπιστικής κρίσης έως ότου αυτά γίνουν ορατά. Εν τω μεταξύ, όμως, έχει γίνει αντιληπτό από τους ηγετικούς κύκλους της ελληνικής οικονομίας ότι η δραστική μείωση των μισθών με την ύφεση και την ανεργία που προκαλεί οδηγεί σε απροσδόκητα οφέλη για το νεοφιλελεύθερο καθεστώς ρύθμισης της οικονομίας: Πρώτον, δημιουργεί κοινωνικούς συσχετισμούς δύναμης οι οποίοι επιτρέπουν σε νεοφιλελεύθερους ηγετικούς κύκλους της ελληνικής κοινωνίας να ανασυγκροτήσουν την οικονομία σε νέες βάσεις, με κινεζοποίηση της αγοράς εργασίας, γιγαντιαία μεταφορά πόρων από τις εργαζόμενες τάξεις προς τους κεφαλαιούχους ώστε να διασωθεί το πλεονάζον χρηματιστικό κεφάλαιο που έχει συσσωρευτεί στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, αποδιάρθρωση του κοινωνικού κράτους, διατήρηση των εισοδημάτων κεφαλαίου σε ικανοποιητικά επίπεδα. Δεύτερον, μειώνει το επίπεδο διαβίωσης των εργαζόμενων τάξεων σε ένα τόσο χαμηλό επίπεδο ώστε επιτυγχάνεται, σε συνδυασμό με την φθίνουσα επενδυτική ζήτηση, η θεαματική μείωση των εισαγωγών και η περιστολή των ελλειμμάτων στο εξωτερικό εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών. Υποκαθιστά, με τον τρόπο αυτό, η πολιτική της υποβάθμισης, δηλαδή η προσαρμογή του επιπέδου διαβίωσης των εργαζόμενων τάξεων σε χαμηλότερο επίπεδο την πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης που επιχειρούσε, ματαίως, να επιτύχει τον ίδιο στόχο με αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών.

6 Συνεχίζεται έτσι μια πολιτική που δεν επιτυγχάνει τους διακηρυγμένους στόχους της πλην όμως αποδιαρθρώνει και ανασυγκροτεί την ελληνική οικονομία και κοινωνία επί νεοφιλελεύθερων βάσεων, πραγματοποιεί μια ιστορικών διαστάσεων, πρωτοφανή αναδιανομή του εισοδήματος σε βάρος των εργαζόμενων τάξεων, προσαρμόζει τις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας στο επίπεδο της μειωμένης διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητάς της, και μειώνει έτσι τις καθαρές ανάγκες εξωτερικού δανεισμού. Ωστόσο, για να είναι επιτυχημένη η πολιτική αυτή, η πολιτική της υποβάθμισης, θα πρέπει οι μεταβολές στο εισόδημα και την αγοραστική δύναμη των εργαζόμενων τάξεων να αλλάξουν χαρακτήρα. Διότι, προς το παρόν, πρόκειται για αλλαγές που έχουν συγκυριακό χαρακτήρα, με την έννοια ότι οι εργαζόμενες τάξεις θεωρούν ακόμη την δραματική μείωση του επιπέδου διαβίωσης που υφίστανται ως φαινόμενο που έχει πρόσκαιρο χαρακτήρα. Έτσι, σε μια αλλαγή της συγκυρίας που θα αύξανε το ΑΕΠ και την απασχόληση (και θα μείωνε το ποσοστό ανεργίας), οι εργαζόμενες τάξεις θα επεδίωκαν να αποκαταστήσουν το χαμένο τους εισόδημα. Αυτό θα ακύρωνε, έστω εν μέρει, τα αποτελέσματα της ασκούμενης πολιτικής. Για να επιτύχει πλήρως τους στόχους της, η πολιτική της υποβάθμισης θα πρέπει να αποκτήσει μόνιμο χαρακτήρα, που σημαίνει ότι οι εργαζόμενες τάξεις θα πρέπει να αποδεχθούν το νέο, μειωμένο, επίπεδο των αποδοχών τους ως "κανονικό". Θα πρέπει να αποδεχθούν τον σημερινό μειωμένο μισθό ως τον αναγκαίο, τον κανονικό, τον δίκαιο μισθό για να συντηρηθούν, να αναπαραχθούν, να συμμετέχουν στην κοινωνική ζωή και να είναι σεβαστοί από το κοινωνικό τους περιβάλλον. Με άλλα λόγια, για να επιτύχει η ασκούμενη πολιτική της υποβάθμισης θα πρέπει η υποτίμηση της εργασιακής δύναμης του συνόλου των μισθωτών, που είναι ήδη μια πραγματικότητα, να μετατραπεί σε απαξίωση της εργασιακής δύναμης, δηλαδή να παγιωθεί στην αγορά εργασίας και να νομιμοποιηθεί στις συνειδήσεις των ίδιων των εργαζομένων ως το φυσιολογικό, κανονικό, δίκαιο επίπεδο κατανάλωσης. Στο σημείο αυτό είναι κρίσιμης σημασία η παρουσία και η δράση των εργατικών συνδικάτων. Για την αντιστροφή της ύφεσης και της καταστροφής, η έκθεσή μας προτείνει την έναρξη μιας αναπτυξιακής διαδικασίας δια των μισθών (wage-led growth) η οποία θα βασίζεται, πέραν της αυτονόητης αύξησης των επενδύσεων, και στην αύξηση του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, δηλαδή στην αποκατάστασή του στα νόμιμα επίπεδα που είχαν καθοριστεί από τις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Έτσι, θα έχουν γίνει σημαντικά βήματα για αυξήσεις όλων των μισθών, όχι μόνον για μακροοικονομικούς λόγους (που αναφέρονται στα επόμενα κεφάλαια), αλλά και επειδή ολόκληρη η μισθολογική κλι μακα τει νει να αναδομηθει με βάση τον ελάχιστο μισθό. Βεβαίως, πολλοί εργοδότες θα προσπαθήσουν να διατηρήσουν τους χαμηλούς μισθούς και τις αναχρονιστικές σχέσεις εργασιάς των οποιών απολαμβάνουν τώρα, θα εκβιάσουν τους εργαζόμενους με απόλυση σε μια περιόδο δραματικής ανεργιάς, θα επινοήσουν τρόπους παράκαμψης ή παραβιάσης των νόμων. Επομένως, προκειμένου να αυξηθούν οι μισθοι, να γι νει σεβαστός ο αυξημένος κατώτατος μισθός, να αναπτυχθει ελεύθερα ο μηχανισμός μεταβι βασης της αύξησής του σε ολόκληρη την μισθολογική κλι μακα, θα χρειαστει, εκτός από την ακύρωση των αντεργατικών νόμων, και μια σειρά άλλων παρεμβάσεων, όπως η συνδικαλιστική στήριξη των εργαζομένων

7 από τις δυνάμεις του συνδικαλισμού ώστε να οργανωθούν σε σωματειά, η ιδεολογική τους στήριξη για να ανακτήσουν την μαχητικότητά τους, και ο συνδικαλιστικός ακτιβισμός στις επιχειρήσεις. Ο ρόλος των συνδικάτων ει ναι επομένως κρι σιμος ώστε η αυξητική τάση των μισθών που θα προκληθει από την επαναφορά του ελάχιστου μισθού στα 751 ευρώ, να μετατραπει τελικά σε γενική αύξηση των μισθών, επομένως και του μέσου μισθού. Πόσο μεγάλη θα ει ναι αυτή η αύξηση θα εξαρτηθει από τον βαθμό κατά τον οποιό η πολιτική εξουσιά θα θελήσει να επανιδρύσει την Επιθεώρηση Εργασιάς και να την στελεχώσει με αδιάφθορα στελέχη και αν θα θελήσει να θεσπι σει κανόνες οι οποιόι θα επιβάλουν υψηλές ποινές στους εργοδότες που καταφεύγουν σε παράνομες πρακτικές. Βεβαίως, αποτελει διαδεδομένη πεποι θηση ότι κάθε αύξηση των μισθών μπορει να οδηγήσει σε μειώση των επενδύσεων και της παραγωγής, σε επιδει νωση της ανταγωνιστικότητας και σε αύξηση της ανεργιάς. Αυτή η άποψη ότι κάθε αύξηση των μισθών, σε κάθε δυνατή συγκυριά, σε οποιοδήποτε σημειό του οικονομικού κύκλου, μειώνει τα κέρδη, ει ναι εσφαλμένη. Ξεκινώντας από ένα σημειό βαθιάς ύφεσης υπάρχουν τα περιθώρια να αυξηθούν οι μισθοι και παράλληλα με αυτούς να αυξηθούν ή έστω να μην μειωθούν τα κέρδη. Υπάρχει μια φάση του οικονομικού κύκλου, όπου η παραγωγή ξεκινάει από ένα χαμηλό σημειό και αυξάνεται με παράλληλη αύξηση της απασχόλησης, μειώσης της ανεργιάς, επακόλουθης αύξησης των πραγματικών μισθών αλλά και των κερδών. Για να συμβαι νει αυτό πρέπει να πληρούται μια βασική πρου πόθεση: πρέπει η παραγωγικότητα της εργασιάς να προοδεύει μαζι με τον όγκο της παραγωγής, να αυξάνεται καθώς αυξάνεται ο όγκος του παραγόμενου προι όντος. Αυτό σημαι νει ότι για σταθερό πραγματικό μέσο μισθό, το κόστος εργασιάς ανά μονάδα προι όντος θα μειώνεται και το κέρδος θα αυξάνεται έως ότου η παραγωγή φτάσει στο σημειό της πλήρους εξάντλησης του αργούντος παραγωγικού δυναμικού. Αυτή η αύξηση του κέρδους αφήνει περιθώρια και για την αύξηση του μέσου πραγματικού μισθού. Έτσι, μια ανοδική φάση του κύκλου θα βελτιώσει την ζήτηση και δεν θα μειώσει την κερδοφοριά καθώς στην ελληνική οικονομιά οι επιπτώσεις των αυξήσεων των μισθών στα κέρδη αντισταθμι ζονται επαρκώς από τις αυξήσεις των πωλήσεων. Πιο αναλυτικά, η απόδοση κεφαλαιόυ (δηλαδή η κερδοφοριά) δεν εξαρτάται μόνον από τους μισθούς αλλά και από τον όγκο των πωλήσεων. Όπως έδειξε η εμπειριά της εσωτερικής υποτι μησης, ο όγκος των πωλήσεων ει ναι σημαντικότερος από τους πραγματικούς μισθούς για την απόδοση κεφαλαιόυ. Μια πολιτική ανάπτυξης δια των μισθών (wage-led growth), θα αυξήσει τις πωλήσεις και θα μειώσει το αχρησιμοποιήτο παραγωγικό δυναμικό, δημιουργώντας έτσι έσοδα που θα αντισταθμι σουν τις αυξήσεις των μισθών ως κόστος. Εξάλλου, όπως δείχνουμε στα κεφάλαια 2 και 3, αλλά και στο διάγραμμα 40, στην Ελλάδα οι επιχειρήσεις έχουν αυξημένο διαθέσιμο εισόδημα σε διεθνή σύγκριση, το οποίο μάλιστα αυξήθηκε κατακόρυφα στη διάρκεια της τελευταίας διετίας. Για τους λόγους αυτούς, η αύξηση του ελάχιστου μισθού ει ναι δυνατή και πρέπει να την επιδιώξουμε. Το πρώτο κύμα μισθολογικών αυξήσεων, που θα έχει προέλθει από την αύξηση του ελάχιστου μισθού και την μεταρρύθμιση των θεσμών της αγοράς

8 εργασιάς, θα προκαλέσει (ενδεχομένως σε συνδυασμό και με άλλες αποφάσεις μακροοικονομικής φύσεως) αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης, της εσωτερικής ζήτησης, της παραγωγής, της απασχόλησης, των κερδών. Επομένως, εδώ η αύξηση των μισθών τι θεται ως πρου πόθεση της αύξησης του ΑΕΠ, σε αντι θεση με την αντι ληψη που θεωρει την αύξηση του ΑΕΠ ως προαπαιτούμενο για την αύξηση των μισθών. Η μειώση της ανεργιάς που θα προέλθει στα πρώτα στάδια της ανάκαμψης θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τους μισθούς και την απασχόληση και ο ενάρετος κύκλος της ανάπτυξης θα συνεχι ζεται έως ότου εξαντληθει το αχρησιμοποιήτο παραγωγικό δυναμικό. Για όσο καιρό θα διαρκει αυτή η διαδικασιά, η ανεργιά θα μειώνεται και θα παρατηρούμε μια σταδιακή, πλην όμως γενική άνοδο των πραγματικών μισθών στον επιχειρηματικό τομέα. Στο σημειό αυτό διατυπώνονται μια σειρά αντιρρήσεων, όπως ότι (α) οι αυξήσεις των μισθών μειώνουν το διαθέσιμο εισόδημα από κέρδη άρα και την ιδιωτική κατανάλωση των νοικοκυριών των οποίων το εισόδημα προέρχεται από κέρδη, τόκους και προσόδους, (β) θα προκαλέσουν αυξήσεις των τιμών, (γ) ότι θα αποτρέψουν τις επενδύσεις, (δ) ότι θα οδηγηθούμε σε ακόμη περισσότερη μαύρη εργασιά. Όσον αφορά το πρώτο σημείο, οι οικονομετρικές εκτιμήσεις του ΙΝΕ δείχνουν ότι η επίπτωση στην εσωτερική ζήτηση, που προέρχεται από μια αύξηση των εισοδημάτων της εργασίας (δηλαδή από αυξήσεις στους μισθούς και την απασχόληση) υπερκαλύπτει κατά πολύ την αντίστοιχη μείωση που προέρχεται από την μείωση των εισοδημάτων της ιδιοκτησίας (κέρδη, τόκοι, πρόσοδοι). Όσον αφορά το δεύτερο σημείο, γνωρι ζουμε ότι ξεκινώντας από ένα σημειό βαθιάς ύφεσης, όπου οι επιχειρήσεις διαθέτουν άφθονο αχρησιμοποιήτο παραγωγικό δυναμικό, όπως συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα, τις συμφέρει να αυξήσουν τον όγκο παραγωγής για να μειώσουν το κόστος, αποκομι ζοντας έτσι ένα μεγαλύτερο όφελος από μιαν ενδεχόμενη αύξηση των τιμών τους, η οποία θα μειώνε τις παραγγελιές. Όσον αφορά το τρίτο σημείο, οι επενδύσεις, δεν εξαρτώνται από τους μισθούς: μεσοπρόθεσμα εξαρτώνται από την ζήτηση, την κερδοφοριά, και τα επιτόκια. Η μείωση του αργούντος παραγωγικού δυναμικού προετοιμάζει την φάση των επενδύσεων τόσο από την πλευρά της ζήτησης όσο και από την πλευρά της κερδοφορίας. Τέλος, προβάλλεται η αντι ρρηση ότι η αύξηση των μισθών θα μπορούσε να οδηγήσει σε ακόμη περισσότερη μαύρη και αδήλωτη εργασιά ή εικονικές μισθολογικές καταστάσεις. Αυτό μπορει να συμβει μόνον εάν υπάρξει αδράνεια από την πλευρά των ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους, οι οποίοι θα πρέπει να αναδιαρθρωθούν, επομένως, ανάλογα. Σημειό εκκι νησης μιας αναπτυξιακής οικονομικής πολιτικής οφει λει να ει ναι η αύξηση της συνολικής ζήτησης, εγχώριας και εξωτερικής, η οποιά θα θέσει σε λειτουργιά το αχρησιμοποιήτο παραγωγικό δυναμικό της χώρας και θα αυξήσει την απασχόληση. Ει ναι προφανές ότι η αύξηση της ζήτησης δεν θα μπορούσε να προέλθει από κρατικές δαπάνες ή φορολογικά μέτρα που θα έτειναν να ακυρώσουν την δημιουργιά ή την διατήρηση του πρωτογενούς πλεονάσματος του δημοσιόυ. Θα μπορούσε, βεβαιώς, η αύξηση της ζήτησης να προέλθει από εισροή ευρωπαι κών πόρων για την

9 πραγματοποιήση δημοσιών επενδύσεων σε υποδομές. Ωστόσο, μια τέτοια εισροή πόρων, ενδεχομένως δεν θα ει χε μέγεθος ικανό ώστε να προκαλέσει ανάκαμψη με μεγάλα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα. Θα χρειαζόταν, λοιπόν, μια πρόσθετη αύξηση της ζήτησης ήδη από το πρώτο έτος, και αυτή θα μπορούσε να προέλθει από την αύξηση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα (αύξηση που δεν επιβαρύνει τα δημόσιο έσοδα, αντιθέτως τα αυξάνει μέσω των ασφαλιστικών εισφορών και των φορολογικών εσόδων που αντιστοιχούν σε υψηλότερο επι πεδο παραγωγής). Εάν αποκατασταθεί ο κατώτατος μισθός στο επίπεδο των 751 ευρώ και αλλάξει το θεσμικό πλαι σιο της αγοράς εργασιάς ώστε να επανέλθει σταδιακά η αγοραστική δύναμη των μισθών σε υψηλότερα επι πεδα, η αύξηση της ζήτησης που θα προέλθει από μια τέτοια θεσμική αλλαγή στην αγορά εργασιάς θα έχει βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα επι των πραγματικών μισθών, αλλά και μεσοπρόθεσμα αποτελέσματα, διότι η προσαρμογή των μισθών σε αλλαγές των συνθηκών της αγοράς εργασιάς δεν πραγματοποιει ται στην βραχυχρόνια διάρκεια αλλά απαιτει περισσότερα έτη για να ολοκληρωθει (σύμφωνα με τις οικονομετρικές εκτιμήσεις του ΙΝΕ, η περίοδος που απαιτείται για την πλήρη προσαρμογή των μισθών ανέρχεται σε τρία έτη). Θα έχουμε, δηλαδή, μια σταδιακή άνοδο των πραγματικών μισθών στον ιδιωτικό τομέα που θα επιτρέψει στην προσφορά να ανταποκριθει με αύξηση της παραγωγής και της απασχόλησης, κάνοντας χρήση του αργούντος παραγωγικού δυναμικού και του αργούντος εργατικού δυναμικού, και όχι με αύξηση των τιμών. Η συνολική αύξηση της ζήτησης που θα προέκυπτε έτσι θα οφειλόταν στο συνδυασμένο αποτέλεσμα της μεγέθυνσης της απασχόλησης και της αύξησης των μισθών. Επιπρόσθετα, η σταδιακή αύξηση των πραγματικών μισθών στον ιδιωτικό τομέα θα αύξανε τα εισοδήματα των λιγότερο εύπορων νοικοκυριών των οποιών η ροπή προς κατανάλωση ει ναι μεν υψηλή, η δε ροπή προς κατανάλωση εισαγομένων προι όντων ει ναι χαμηλή. Μια τέτοια αύξηση των πραγματικών μισθών θα μειώνε το εισόδημα των νοικοκυριών με υψηλά εισοδήματα προερχόμενα από κέρδη, των οποιών η ροπή προς κατανάλωση ει ναι μικρή, πλην όμως, η ροπή προς κατανάλωση εισαγομένων αγαθών και υπηρεσιών ει ναι πολύ υψηλή. Συνδυάζοντας μια πολιτική πρωτογενούς και δευτερογενούς αναδιανομής του εισοδήματος προς τα λιγότερο εύπορα νοικοκυριά, εκτός από την επίτευξη μεγαλύτερης κοινωνικής δικαιοσύνης, θα μπορούσε να μειωθει η συνολική ροπή της ελληνικής οικονομιάς προς κατανάλωση εισαγομένων προι όντων (αγαθών και υπηρεσιών) και να στραφει μεγαλύτερο μέρος της εσωτερικής ζήτησης προς την εγχώρια παραγωγή. Εν κατακλει δι, οι αυξήσεις των πραγματικών μισθών στον ιδιωτικό τομέα της οικονομιάς μπορούν να αποτελέσουν, κατά τα πρώτα κρι σιμα έτη μιας ανάκαμψης της οικονομιάς, το μέσον για να αρχι σει να χρησιμοποιει ται το αργούν παραγωγικό δυναμικό της ελληνικής οικονομιάς, έως ότου συγκεντρωθούν οι πρου ποθέσεις για την μεσοπρόθεσμη αύξηση των επενδύσεων παγιόυ κεφαλαιόυ και μέχρις ότου πραγματοποιηθεί και αρχίσει να αποδίδει η ανασυγκρότηση του παραγωγικού συστήματος.

10 Κεφάλαιο 2. Η µετάλλαξη της εσωτερικής υποτίµησης σε υποβάθµιση της ελληνικής οικονοµίας

11 Για έκτο έτος ( ), η ελληνική οικονομία παραμένει, εξαιτίας της οικονομικής και διαρθρωτικής πολιτικής, σε κατάσταση βαθιάς ύφεσης και αυξημένης ανεργίας χωρίς ορατά σημεία ανάκαμψης στα μακροοικονομικά μεγέθη. Η δραματική μείωση των εισοδημάτων των εργαζόμενων τάξεων συνεχίζεται, το ΑΕΠ ανά κάτοικο αποκλίνει από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής 'Ένωσης, ο αριθμός των ανέργων πλησιάζει το 1/3 του εργατικού δυναμικού, οι εξαγωγές αυξάνονται οριακά, το δημόσιο χρέος δεν μειώνεται. Βεβαίως, το έλλειμμα στο εξωτερικό ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών, όπως και στο δημόσιο έλλειμμα τείνουν να μηδενιστούν, πλην όμως αυτά επιτυγχάνονται με υποβάθμιση της ελληνικής οικονομίας, με κοινωνική εξαθλίωση και επέκταση της φτώχειας σε ευρύτατα στρώματα του πληθυσμού. Η πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης στόχευε στην αύξηση των εξαγωγών και την ανάκαμψη της οικονομίας χάρη στον αναπροσανατολισμό της από την εσωτερική αγορά στις διεθνείς αγορές. Η πολιτική αυτή, όμως, έχει αποτύχει και τελικώς η ελληνική οικονομία προσαρμόζει τα ελλείμματά της (εξωτερικό και δημοσιονομικό έλλειμμα) μέσω μιας διαδικασίας συρρίκνωσης του παραγωγικού δυναμικού, απαξίωσης του εργατικού δυναμικού, εξαθλίωσης του πληθυσμού και επέκτασης της φτώχειας. 1. Η προσαρμογή μέσω της υποβάθμισης της οικονομίας Η κυβέρνηση, η πλειονότητα των οικονομολόγων και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης επιδίδονται, ήδη από το φθινόπωρο του 2012, σε μια προσπάθεια αλλαγής του ψυχολογικού κλίματος στις αγορές ισχυριζόμενοι ότι η ελληνική οικονομία παρουσιάζει σημεία ανάκαμψης. Συχνές είναι οι αναφορές σε μια υποτιθέμενη αύξηση των ελληνικών εξαγωγών η οποία θα σηματοδοτούσε την επιτυχία της πολιτικής της εσωτερικής υποτίμησης και την έναρξη της πορείας προς την έξοδο από την κρίση. Ωστόσο, ο όγκος των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκε μόνον κατά 0,3% το 2011, μειώθηκε κατά 2,4% το 2012 και αναμένεται να αυξηθεί κατά 3,1% μέχρι το τέλος του 2013 (στοιχεία Ευρωπαϊκής Επιτροπής 1 ). Μακροχρόνια δε, όπως φαίνεται στο διάγραμμα 1, ο όγκος των εξαγωγών, μετά την μεγάλη πτώση του 2009, δεν παρουσιάζει αξιόλογη βελτίωση. Στο τέλος του 2013, ο όγκος των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών αναμένεται ότι θα παραμένει κατά περίπου 15% χαμηλότερος σε σχέση με το Άλλοι αναλυτές θεμελιώνουν την αισιοδοξία τους στη υποτιθέμενη ταχύτερη αύξηση των ελληνικών εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών έναντι των εξαγωγών άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι ελληνικές εξαγωγικές επιδόσεις της τελευταίας διετίας, όμως, κατέλαβαν την τέταρτη χειρότερη θέση στην κατάταξη των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (διάγραμμα 2). 1 Βάση δεδομένων Ameco, τελευταία ενημέρωση 3 Μαΐου 2013.

12 Τέλος, άλλοι αναλυτές χρησιμοποιούν τον δείκτη της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας που είναι οι εξαγωγές ως ποσοστό του ΑΕΠ, προκειμένου να εμφυσήσουν θετικό πνεύμα στην αγορά ή να στοιχειοθετήσουν την φαντασιακή επιτυχία της πολιτικής της εσωτερικής υποτίμησης. Ο δείκτης αυτός είναι προφανώς ακατάλληλος στη σημερινή συγκυρία, διότι οι όποιες αυξήσεις του δεν οφείλονται στις εξαγωγές, αλλά στην θεαματική μείωση του παρονομαστή (δηλαδή του ΑΕΠ). Διάγραμμα 1. Εξαγωγές και εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών σε σταθερές τιμές ( ). Οι αγορές προορισμού των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών της Ελλάδας μεγεθύνθηκαν στη διάρκεια της τριετίας κατά 17,0% (σε όγκο). Εάν η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων που εξάγονται είχε παραμείνει σταθερή, θα αναμέναμε ότι ο όγκος των εξαγωγών θα είχε αυξηθεί κατά το ίδιο ποσοστό. Η αύξησή του όμως κατά την τριετία ανήλθε σε μόλις 5,5%. Υπήρξε επομένως επιδείνωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων που απευθύνονται στις αγορές του εξωτερικού. Η εξαγωγική επίδοση της ελληνικής οικονομίας διορθωμένη με την μεγέθυνση των αγορών προορισμού 2, στη διάρκεια της τριετίας Ο δείκτης αναφέρεται στο European Economic Forecast, Spring 2013 (European Economy 2/2013) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως "Export Performance".

13 μειώθηκε σωρευτικά κατά 12,3% (-4,7% το 2010, -4,4% το 2011, -3,7% το 2012) ενώ αναμένεται να αυξηθεί οριακά κατά 1,1% το 2013 (πρόβλεψη Ameco, 3 Μαΐου 2013). Διάγραμμα 2. Μεταβολές όγκου εξαγωγών και εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών ανά χώρα (μέσος όρος ). Η μακροχρόνια εξέλιξη των εξαγωγικών επιδόσεων της ελληνικής οικονομίας μετά από διόρθωση με την μεγέθυνση των αγορών προορισμού (ή ισοδύναμα το μερίδιο των εξαγωγών της Ελλάδας στις αγορές προορισμού.) φαίνεται στο διάγραμμα 3. Όπως δείχνει το διάγραμμα, οι μακροχρόνιες εξαγωγικές επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας παρουσιάζουν πλέον εικόνα ιστορικής παρακμής, καθώς ακολουθούν ήδη από το έτος 2002 πτωτική πορεία που συμπληρώνει 12 συναπτά έτη. Εάν υπήρξε επιτυχία ή αποτυχία της πολιτικής της εσωτερικής υποτίμησης ως προς την ικανότητά της να αυξήσει τον όγκο των εξαγωγών (αγαθών και υπηρεσιών) πρέπει να το κρίνουμε και από έναν άλλο δείκτη, που είναι η συμβολή των εξαγωγών στην διαμόρφωση του ΑΕΠ. Η εξέλιξη αυτού του δείκτη φαίνεται στο διάγραμμα 4.

14 Διάγραμμα 3. Εξαγωγική επίδοση της ελληνικής οικονομίας (μερίδιο εξαγωγών Ελλάδας στις αγορές προορισμού, υπολογισμοί σε όγκο, ). Η συμβολή των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών στο ΑΕΠ κατά την τελευταία τριετία, όπως φαίνεται στο διάγραμμα 4, καθόλου δεν υπερέχει έναντι της αντίστοιχης συμβολής των ετών Αντιθέτως, είναι σαφώς μικρότερη του μέσου όρου. Επομένως, ο στόχος της πολιτικής της εσωτερικής υποτίμησης να δημιουργηθεί ένα εξωστρεφές μοντέλο ανάπτυξης στην Ελλάδα δεν έχει επιτευχθεί. Στη διάρκεια της εφαρμογής των μνημονίων, λοιπόν, όχι μόνο οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών δεν κατέστησαν κινητήρας της ανάπτυξης, αλλά παρουσίασαν και επιδείνωση ως προς την συμβολή τους στη μεγέθυνση του ΑΕΠ. Η διαπίστωση αυτή ισχύει και για το τρέχον έτος, για το οποίο ακόμη και η μικρή προβλεπόμενη αύξηση της εξαγωγικής επίδοσης κατά +1,1% θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό μετά από τις επανειλημμένες λανθασμένες προβλέψεις των διεθνών οργανισμών που προαναγγέλλουν διαρκώς βελτίωση των εξαγωγικών επιδόσεων (π.χ. για το 2012 η πρόβλεψη των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον όγκο των εξαγωγών ήταν +0,8% έναντι πραγματοποίησης -2,4%). Ταυτοχρόνως, όμως, με την απογοητευτική πορεία των εξαγωγών και την συνακόλουθη αποτυχία της πολιτικής της εσωτερικής υποτίμησης παρουσιάζεται και

15 μία αρκετά ταχεία βελτίωση στο εξωτερικό ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών. Η βελτίωση αυτή οφείλεται αποκλειστικά στην ραγδαία μείωση του όγκου των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών, όπως φαίνεται στο διάγραμμα 1. Η συμβολή των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών στη διαμόρφωση του ΑΕΠ κατά την τελευταία διετία ( ), όπως φαίνεται στο διάγραμμα 5, ανήλθε σε περίπου 6,3 εκατοστιαίες μονάδες. Επομένως, η θετική συμβολή του εξωτερικού εμπορίου της Ελλάδας στη διαμόρφωση του ΑΕΠ οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στη μείωση των εισαγωγών, η οποία με τη σειρά της οφείλεται στην δραστική περιστολή της εσωτερικής ζήτησης -καταναλωτικής και επενδυτικής. Διάγραμμα 4. Η συμβολή των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών στην διαμόρφωση του ΑΕΠ ( ). Μια τέτοια εξέλιξη, όμως, δύσκολα μπορεί να εκληφθεί ως αλλαγή στη διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας ή σαν κάποιο είδος επιτυχίας. Εκτός, βεβαίως, εάν αναμένει κάποιος, ότι η παρατεταμένη εσωτερική υποτίμηση θα οδηγήσει σε προσαρμογή των καταναλωτών σε πιο λιτά καταναλωτικά πρότυπα τα οποία θα παγιωθούν, και μέσω αυτών θα επιτευχθεί μονιμότερη μείωση των εισαγωγών. Μια τέτοια εξέλιξη, που θα έχει δημιουργήσει μια νέα κανονικότητα στην οποία οι εργαζόμενες τάξεις θα έχουν

16 προσαρμοστεί στην απόλυτη ή την σχετική φτώχεια, προφανώς δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ως πρόοδος. Διάγραμμα 5. Η συμβολή των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών στην διαμόρφωση του ΑΕΠ ( ). Επομένως, αντί η προσαρμογή της ελληνικής οικονομίας να πραγματοποιηθεί με τον τρόπο που προέβλεπε η θεωρία της εσωτερικής υποτίμησης, δηλαδή με αύξηση των εξαγωγών ώστε να κλείσει το εμπορικό έλλειμμα (αγαθών και υπηρεσιών), να δημιουργηθεί πλεόνασμα και να σταματήσει ο εξωτερικός δανεισμός, να αυξηθεί η εξωτερική ζήτηση και το ΑΕΠ, η προσαρμογή πραγματοποιείται με την περιστολή των εισαγωγών. Αυτό επιτυγχάνεται με την δραματική μείωση της εγχώριας ζήτησης, η οποία έχει οδηγήσει ήδη σε απώλεια του 1/4 του πραγματικού ΑΕΠ της Ελλάδας (2013 έναντι του 2007). Η μείωση της εσωτερικής ζήτησης μειώνει τις εισαγωγές, το εμπορικό έλλειμμα, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και τις ανάγκες δανεισμού από το εξωτερικό. Επιπλέον, η μείωση του όγκου των εισαγωγών (κατά 44% μεταξύ 2008 και 2013 έναντι μείωσης 32% της εσωτερικής ζήτησης) αυξάνει το μέρος εκείνο της εσωτερικής ζήτησης που απευθύνεται στους εγχώριους παραγωγούς και συμβάλλει έτσι στην αύξηση του ΑΕΠ

17 (αυτή η θετική επίπτωση της μείωσης των εισαγωγών στο ΑΕΠ φαίνεται στο διάγραμμα 5). Βεβαίως, η πολιτική της υποβάθμισης των καταναλωτικών προτύπων, της μείωσης της κατανάλωσης και των εισαγωγών έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στη δημοσιονομική πολιτική καθώς η ύφεση και η ανεργία μειώνουν τα δημόσια έσοδα. Τα προβλήματα αυτά αντιμετωπίζονται με μειώσεις των δημοσίων δαπανών, δηλαδή με ακόμη περισσότερη ύφεση και φτώχεια. Συμπερασματικά, μια πολιτική της φτώχειας έχει υποκαταστήσει την πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης επειδή αυτή η τελευταία έχει αποτύχει ως προς την αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών. Όπως δείχνουμε παρακάτω, όμως, δεν πρόκειται, όμως, για μια πολιτική που οδηγεί όλες τις ομάδες του πληθυσμού στην φτώχεια, αλλά τους μισθωτούς, τους ανέργους, τους συνταξιούχους και τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Η μείωση του ΑΕΠ προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από την περιστολή της ιδιωτικής κατανάλωσης. Αυτή επιτυγχάνεται με τέσσερα κύρια εργαλεία: μείωση των μισθών, αύξηση της ανεργίας, αύξηση της πίεσης επάνω στα νοικοκυριά ώστε να αποπληρώσουν τα δάνειά τους, αύξηση της φορολογίας.

18 2. Η υποβάθμιση της μισθωτής εργασίας Σύμφωνα με τα στοιχεία της βάσης δεδομένων Ameco της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι μειώσεις των ονομαστικών αποδοχών ανά μισθωτό κατά την τετραετία , θα ανέλθουν σωρευτικά σε -16,1%. Οι ονομαστικές αποδοχές περιλαμβάνουν εκτός από τον μισθό και όλα τα άλλα είδη αποδοχών (επιδόματα, μπόνους, υπερωρίες, βάρδιες, απολαβές σε είδος κλπ) καθώς και τις ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη και εργαζόμενου, και τις παρακρατήσεις του φόρου εισοδήματος. Η αγοραστική δύναμη των ονομαστικών αποδοχών ανά μισθωτό εξαρτάται όμως και από τις μεταβολές των τιμών στα καταναλωτικά είδη. Έτσι, στην μείωση της αγοραστικής δύναμης που προήλθε από τις μικρότερες ονομαστικές αποδοχές προστέθηκε και η μείωση που προήλθε από τις υψηλότερες τιμές. Καθώς η σωρευτική αύξηση του δείκτη τιμών καταναλωτή κατά την τετραετία θα ανέλθει σε 7,6%, η σωρευτική μείωση της αγοραστικής δύναμης των αποδοχών ανά μισθωτό προσέγγισε το 22,1%. Οι παραπάνω υπολογισμοί αφορούν την απώλεια εισοδήματος ανά μισθωτό κατά μέσο όρο. Η απώλεια, όμως, του συνόλου των μισθωτών ως κοινωνική ομάδα, σχετίζεται και με την ανεργία, η οποία αφαιρεί διαθέσιμο εισόδημα από τα νοικοκυριά. Τα ίδια νοικοκυριά πρέπει τώρα να συντηρηθούν με αγοραστική δύναμη που έχει μειωθεί για δύο λόγους: όχι μόνο επειδή η αγοραστική δύναμη του μέσου μισθού (ακριβέστερα των μέσων αποδοχών ανά μισθωτό) έχει μειωθεί αλλά και επειδή εργάζονται λιγότερα μέλη αυτών των νοικοκυριών. Προκύπτει από τα στατιστικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ότι ο αριθμός των απασχολουμένων μισθωτών στη διάρκεια των ετών μειώθηκε κατά 19,4%. Επομένως, η αγοραστική δύναμη των αποδοχών του συνόλου των μισθωτών μειώθηκε σωρευτικά, στη διάρκεια της τετραετίας , κατά 37,2%. Επομένως, ο μέσος μισθωτός, πριν φορολογηθεί το εισόδημά του, έχει απολέσει περίπου το 1/4 της αγοραστικής δύναμης των αποδοχών που είχε το 2009, ενώ οι μισθωτοί ως σύνολο, ως κοινωνική ομάδα, έχουν απολέσει, εξαιτίας και της υψηλής ανεργίας, κατά τι περισσότερο από το 1/3 της αγοραστικής δύναμης των αποδοχών τους. Σε αυτές τις απώλειες, θα πρέπει να προσθέσουμε και τις απώλειες αγοραστικής δύναμης που οφείλονται στην φορολογία και απορρέουν από την ιδιότητα του μισθωτού. Για τις απώλειες αυτές, όμως, τα στατιστικά στοιχεία δεν μας προσφέρουν την δυνατότητα ενός ασφαλούς υπολογισμού. Εάν κάνουμε την υπόθεση ότι η επιπλέον επιβάρυνση αυτή ανέρχεται σε 10% των μικτών αποδοχών για το σύνολο της τετραετίας έναντι του 2009, οι απώλειες ανά μισθωτό ανέρχονται σωρευτικά στο 30%, ενώ για τους μισθωτούς ως κοινωνική ομάδα σε 44%. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κατά το 2014 θα μειωθεί περαιτέρω η μέση αγοραστική δύναμη των αποδοχών των μισθωτών κατά 1,1%. Από αυτό θα πρέπει να αφαιρέσουμε την αύξηση της απασχόλησης 0,6% αλλά και να προσθέσουμε τις νέες φορολογικές επιβαρύνσεις που απορρέουν από την ιδιότητα

19 του μισθωτού. Ωστόσο, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΟΟΣΑ, η ύφεση της ελληνικής οικονομίας θα συνεχιστεί και για έβδομο έτος, και το 2014 το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί κατά 1,2% έναντι ανάπτυξης 0,6% που προβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Εάν πραγματοποιηθούν οι λιγότερο αισιόδοξες προβλέψεις του ΟΟΣΑ για το επόμενο έτος, το 2014 οι μισθωτοί στο σύνολό τους, δηλαδή ως κοινωνική ομάδα, θα έχουν απολέσει το περίπου το 50% της αγοραστικής δύναμης που είχαν το Δικαιολογημένα, λοιπόν, μπορούμε να αναφερόμαστε στην ασκούμενη οικονομική πολιτική ως πολιτική υποβάθμισης της μισθωτής εργασίας. Στο διάγραμμα 6 φαίνονται αναλυτικά οι υπολογισμοί της συνολικής μείωσης των εισοδημάτων από μισθωτή εργασία πριν την φορολόγηση του εισοδήματος. Διάγραμμα 6. Η συνολική μείωση των εισοδημάτων από μισθωτή εργασία πριν από τον φόρο εισοδήματος.

20 3. Η δυναμική της πολιτικής της υποβάθμισης Η ραγδαία μείωση της ζήτησης των ετών , ήταν η αφετηρία μιας διαδικασίας που υποτίθεται ότι θα οδηγούσε την ελληνική οικονομία σε αναδιάταξη και σε τροχιά ανάπτυξης. 'Όπως φαίνεται στο διάγραμμα 7, η πτώση της εγχώριας ζήτησης από το 2009 και μετά είναι δραματική και ανήλθε συνολικά σε 31,3%. Το επίπεδο της εγχώριας ζήτησης έχει πλέον επιστρέψει 14 χρόνια πριν, στο επίπεδο του Διάγραμμα 7. Η εγχώρια ζήτηση σε τιμές 2005 ( ). Εξίσου δραματική είναι η μείωση που παρουσιάζει η εγχώρια ζήτηση στην Ελλάδα συγκρινόμενη με άλλες χώρες (διάγραμμα 8). Έναντι των 36 κυριότερων ανταγωνιστριών χωρών, οι οποίες είναι οι 36 πλέον προηγμένες χώρες, η εγχώρια ζήτηση στην Ελλάδα υποχώρησε κατά 30,2% το επαναφέροντας τον σχετικό δείκτη σε επίπεδα χαμηλότερα από τα αντίστοιχα του Η αύξηση της εγχώριας ζήτησης στην Ελλάδα, όπως φαίνεται στο διάγραμμα 8, κατά τα έτη ήταν ταχύτερη από ό,τι στις 36 κυριότερες ανταγωνίστριες χώρες. Αυτή η ταχύτερη μεγέθυνση της εσωτερικής ζήτησης στην Ελλάδα απετέλεσε τότε και τον κινητήρα της πραγματικής σύγκλισης προς τις πιο αναπτυγμένες χώρες.

Αν. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. Ημερίδα ΕΙΕΑΔ,«Η αγορά εργασίας σε κρίση», Αθήνα, 9 Ιουλίου 2012

Αν. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. Ημερίδα ΕΙΕΑΔ,«Η αγορά εργασίας σε κρίση», Αθήνα, 9 Ιουλίου 2012 Αν. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Ημερίδα ΕΙΕΑΔ,«Η αγορά εργασίας σε κρίση», Αθήνα, 9 Ιουλίου 2012 Ιστορική κρίση της αγοράς εργασίας ύψος της ανεργίας χωρίς ιστορικό προηγούμενο (22.6%) πολύ

Διαβάστε περισσότερα

«Η αγορά Εργασίας σε Κρίση»

«Η αγορά Εργασίας σε Κρίση» «Η αγορά Εργασίας σε Κρίση» Θέμα: «Εξελίξεις και προοπτικές στην Ανταγωνιστικότητα» Παναγιώτης Πετράκης Καθηγητής Τμήματος Οικονομικών Επιστημών, ΕΚΠΑ 9 Ιουλίου 2012 1 Περιεχόμενα Διάλεξης 1. Η εξέλιξη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΠΙ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΣΩΤΗΡΗ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΔΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΪΌΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΠΙ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΣΩΤΗΡΗ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΔΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΪΌΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΠΙ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΣΩΤΗΡΗ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΔΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΪΌΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ) Η μελέτη έχει ως στόχο να εκτιμήσει το

Διαβάστε περισσότερα

Α) ΒΑΣΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

Α) ΒΑΣΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΛΙΤΟΤΗΤΑΣ Μελέτη του ΔΝΤ για 17 χώρες του ΟΑΣΑ επισημαίνει ότι για κάθε ποσοστιαία μονάδα αύξησης του πρωτογενούς πλεονάσματος, το ΑΕΠ μειώνεται κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες και

Διαβάστε περισσότερα

Ο κρατικός προϋπολογισμός του 2018 Κριτικές παρατηρήσεις

Ο κρατικός προϋπολογισμός του 2018 Κριτικές παρατηρήσεις Κοινωνικό Πολύκεντρο ΑΔΕΔΥ ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2017 Ο κρατικός προϋπολογισμός του 2018 Κριτικές παρατηρήσεις Ηλίας Ιωακείμογλου 2018: ένα ακόμη έτος καταστροφικής δημοσιονομικής πολιτικής Ο κρατικός

Διαβάστε περισσότερα

Η Ελληνική Οικονομία στο Διεθνές Οικονομικό σύστημα Σημειώσεις

Η Ελληνική Οικονομία στο Διεθνές Οικονομικό σύστημα Σημειώσεις Η Ελληνική Οικονομία στο Διεθνές Οικονομικό σύστημα Σημειώσεις Ακαδημαϊκό Έτος: 2018-2019 [Γ' εξάμηνο - Χειμερινό] Διδάσκων: Δημήτριος Σιδέρης Α. Το υπόδειγμα Συναθροιστικής Ζήτησης και Συναθροιστικής

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Οικονομική συγκυρία: Η εξέλιξη των βασικών μεγεθών Ηλίας Ιωακείμογλου

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Οικονομική συγκυρία: Η εξέλιξη των βασικών μεγεθών Ηλίας Ιωακείμογλου Οικονομική συγκυρία: η εξέλιξη των βασικών μεγεθών του Ηλία Ιωακείμογλου Από το 1994, η ελληνική οικονομία έχει εισέλθει σε φάση ήπιας ανάκαμψης: το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,5% και το 1995 προβλέπεται να φθάσει

Διαβάστε περισσότερα

Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2013 και η Ελλάδα

Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2013 και η Ελλάδα Βασικές διαπιστώσεις Μέρος Πρώτο Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2013 και η Ελλάδα Η παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα παρέμεινε ασθενής και επιβραδύνθηκε περαιτέρω το 2013 (2,9% από 3,2% το

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος 1. Για την οικονοµική και αναπτυξιακή πολιτική

Μέρος 1. Για την οικονοµική και αναπτυξιακή πολιτική Μέρος 1. Για την οικονοµική και αναπτυξιακή πολιτική Οι σηµαντικές εξελίξεις στην ελληνική οικονοµία κατά το 2005 και κατά το τρέχον έτος, κατά την γνώµη του ΙΝΕ, είναι η µείωση του ρυθµού µεγέθυνσης του

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 1η Μελέτη «Εξελίξεις και Τάσεις της Αγοράς»

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 1η Μελέτη «Εξελίξεις και Τάσεις της Αγοράς» ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 1η Μελέτη «Εξελίξεις και Τάσεις της Αγοράς» Εισαγωγή: Η 1η Μελέτη «Εξελίξεις και Τάσεις της Αγοράς» εκπονήθηκε από το Κέντρο Στήριξης Επιχειρηματικότητας του Δήμου Αθηναίων τον Ιούλιο

Διαβάστε περισσότερα

Τα οικονομικά των μνημονίων

Τα οικονομικά των μνημονίων Τα οικονομικά των μνημονίων Από την έκθεση του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ Η Ελληνική Οικονομία και η Απασχόληση 09-2011 Ι. ΜΙΣΘΟΙ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΝΑΣ ΜΥΘΟΣ ΚΑΤΑΡΕΕΙ Α. ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2010-2011 Η πολιτική της εσωτερικής

Διαβάστε περισσότερα

Εάν το ποσοστό υποχρεωτικών καταθέσεων είναι 25% και υπάρξει μια αρχική κατάθεση όψεως 2.000 σε μια εμπορική Τράπεζα, τότε η μέγιστη ρευστότητα που μπορεί να δημιουργηθεί από αυτή την κατάθεση είναι: Α.

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος Ι. Συμπεράσματα και προτάσεις πολιτικής

Μέρος Ι. Συμπεράσματα και προτάσεις πολιτικής Μέρος Ι. Συμπεράσματα και προτάσεις πολιτικής 5 Η Κυπριακή οικονομία βρίσκεται από την έναρξη της ύφεσης, το 2009, μέχρι σήμερα, σε διαδικασία προσαρμογής, δηλαδή σε διαδικασία εξισορρόπησης των μακροοικονομικών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ Μακροοικονομική Θεωρία Υπόδειγμα IS/LM Στο υπόδειγμα IS/LM εξετάζονται

Διαβάστε περισσότερα

Εισήγηση Παρουσίαση Καθ. Σ. Ρομπόλη, Επιστ. Δ/ντή ΙΝΕ/ΓΣΕΕ

Εισήγηση Παρουσίαση Καθ. Σ. Ρομπόλη, Επιστ. Δ/ντή ΙΝΕ/ΓΣΕΕ Εισήγηση Παρουσίαση Καθ. Σ. Ρομπόλη, Επιστ. Δ/ντή ΙΝΕ/ΓΣΕΕ 1 Η Κεντρική επιδίωξη της Έκθεσης για την Ελληνική Οικονομία και την απασχόληση του έτους 2013 συνίσταται: στην αξιολόγηση των ασκούμενων πολιτικών

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Οι εµπειρογνώµονες του Ευρωσυστήµατος κατάρτισαν προβολές για τις µακροοικονοµικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, µε βάση

Διαβάστε περισσότερα

Εισήγηση Παρουσίαση: Ομότιμου Καθ. Σ. Ρομπόλη, Επιστ. Δ/ντή ΙΝΕ/ΓΣΕΕ 1

Εισήγηση Παρουσίαση: Ομότιμου Καθ. Σ. Ρομπόλη, Επιστ. Δ/ντή ΙΝΕ/ΓΣΕΕ 1 Εισήγηση Παρουσίαση: Ομότιμου Καθ. Σ. Ρομπόλη, Επιστ. Δ/ντή ΙΝΕ/ΓΣΕΕ 1 Η Κεντρική επιδίωξη της Έκθεσης για την Ελληνική Οικονομία και την απασχόληση του έτους 2014 συνίσταται: στις κατευθύνσεις και τις

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2. Η οικονοµική συγκυρία κατά το 2014

Κεφάλαιο 2. Η οικονοµική συγκυρία κατά το 2014 Κεφάλαιο 2. Η οικονοµική συγκυρία κατά το 2014!1 ΑΕΠ, κατανάλωση, επενδύσεις Κατά το 2014, το ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας σε σταθερές τιμές παρουσίασε μικρή αύξηση 0,8% για πρώτη φορά μετά την έναρξη

Διαβάστε περισσότερα

ETHΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ME MIA MATIA ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ&ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

ETHΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ME MIA MATIA ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ&ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ETHΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ 2016 ME MIA MATIA ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ&ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ To οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον Οι αναπτυγμένες οικονομίες έχασαν το 2015

Διαβάστε περισσότερα

2009-2011: ΠΤΩΣΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ - ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ

2009-2011: ΠΤΩΣΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ - ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ 2009-2011: ΠΤΩΣΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ - ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ Σύνοψη και συμπέρασμα Αντώνης Τορτοπίδης, οικονομολόγος 1 Φεβρουάριος 2009 Η σημερινή ύφεση της οικοδομικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 218 Χορηγός: 18 Ιανουαρίου 219 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες

Διαβάστε περισσότερα

Φθινοπωρινές Οικονομικές Προβλέψεις 2014: Αργή ανάκαμψη με πολύ χαμηλό πληθωρισμό

Φθινοπωρινές Οικονομικές Προβλέψεις 2014: Αργή ανάκαμψη με πολύ χαμηλό πληθωρισμό Φθινοπωρινές Οικονομικές Προβλέψεις 2014: Αργή ανάκαμψη με πολύ χαμηλό πληθωρισμό Οι φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνουν ισχνή οικονομική ανάπτυξη για το υπόλοιπο του

Διαβάστε περισσότερα

Η δυναμική στο Εμπορικό Ισοζύγιο κατά την κρίση και οι συνθήκες για ένα εξωστρεφές αναπτυξιακό πρότυπο

Η δυναμική στο Εμπορικό Ισοζύγιο κατά την κρίση και οι συνθήκες για ένα εξωστρεφές αναπτυξιακό πρότυπο Η δυναμική στο Εμπορικό Ισοζύγιο κατά την κρίση και οι συνθήκες για ένα εξωστρεφές αναπτυξιακό πρότυπο 28.5.2014 Των Νικόλαου Βέττα, Καθηγητή Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Γενικού Διευθυντή Ιδρύματος

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικό Παράρτημα. Α Χρηματοοικονομικοί δείκτες: Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα

Ειδικό Παράρτημα. Α Χρηματοοικονομικοί δείκτες: Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα Ειδικό Παράρτημα Α Χρηματοοικονομικοί δείκτες: Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα 2014 Ετήσια έκθεση ελληνικού εμπορίου Α. Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα 278 Στο παράρτημα αυτό παρουσιάζεται ξεχωριστά για κάθε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 Μάθημα: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ημερομηνία και ώρα εξέτασης: Δευτέρα, 3 Ιουνίου 2013

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΟ ΑΔΕΔΥ ΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΟ ΑΔΕΔΥ ΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΟ ΑΔΕΔΥ ΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ 2006-2017 Ηλίας Ιωακείμογλου ioakimoglou@icloud.com Δεκέμβριος 2018 1 D 1. Οι μισθολογικές δαπάνες της Γενικής Κυβέρνησης

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1. Κατευθύνσεις πολιτικής

Κεφάλαιο 1. Κατευθύνσεις πολιτικής Κεφάλαιο 1. Κατευθύνσεις πολιτικής Οι πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στην Γαλλία, την Ελλάδα καθώς και σε άλλα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αναδεικνύουν την αμφισβήτηση και την απαίτηση νέων προσδοκιών

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1. Τα συμπεράσματα της έκθεσης

Κεφάλαιο 1. Τα συμπεράσματα της έκθεσης Έκθε ση γι ατ ην Οι κονομί α καιτ ην Απασχόληση 2018 . Τα συμπεράσματα της έκθεσης Αμοιβές και αγορά εργασίας 1. Στον οικονομικό κύκλο που βρίσκεται σε εξέλιξη στην Κύπρο σήμερα, η ανοδική πορεία του ΑΕΠ,

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικό Παράρτημα Α. Χρηματοοικονομικοί δείκτες: Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα

Ειδικό Παράρτημα Α. Χρηματοοικονομικοί δείκτες: Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα Ειδικό Παράρτημα Α Χρηματοοικονομικοί δείκτες: Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα 2013 Ετήσια έκθεση ελληνικού εμπορίου Α. Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα Στο παράρτημα αυτό παρουσιάζεται ξεχωριστά για κάθε κλάδο

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ - ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΕΚΘΕΣΗ 2018

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ - ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΕΚΘΕΣΗ 2018 Βασικα συμπερα σματα Η παρούσα Ενδιάμεση Έκθεση του ΙΝΕ ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία και την απασχόληση του έτους 2018 παρουσιάζεται σε μια περίοδο αυξανόμενης οικονομικής, τραπεζικής και πολιτικής

Διαβάστε περισσότερα

Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση Ετήσια Έκθεση 2019 Βασικά συμπεράσματα και εμπειρικά ευρήματα της Έκθεσης

Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση Ετήσια Έκθεση 2019 Βασικά συμπεράσματα και εμπειρικά ευρήματα της Έκθεσης Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση Ετήσια Έκθεση 2019 Βασικά συμπεράσματα και εμπειρικά ευρήματα της Έκθεσης Αν και το 2019 είναι έτος εκλογικό, δεν δημιουργεί αισιοδοξία το γεγονός ότι δεν γίνεται

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικό Παράρτημα Α. Χρηματοοικονομικοί δείκτες: Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα

Ειδικό Παράρτημα Α. Χρηματοοικονομικοί δείκτες: Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα Ειδικό Παράρτημα Α Χρηματοοικονομικοί δείκτες: Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα Α. Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα 214 Στο παράρτημα αυτό παρουσιάζεται ξεχωριστά για κάθε κλάδο και τομέα του εμπορίου η πορεία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2018 Χορηγός: 8 Φεβρουαρίου 2018 1 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες

Διαβάστε περισσότερα

Η επικαιρότητα. της μελέτης. Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Υποχώρηση διεθνούς ζήτησης για τουριστικές υπηρεσίες

Η επικαιρότητα. της μελέτης. Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Υποχώρηση διεθνούς ζήτησης για τουριστικές υπηρεσίες Η επικαιρότητα Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της μελέτης 0 Υποχώρηση διεθνούς ζήτησης για τουριστικές υπηρεσίες Συνέχιση της διαρθρωτικής κρίσης του κυπριακού τουρισμού Υιοθέτηση του ευρώ Έλλειμμα στο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 218 Χορηγός: 8 Νοεμβρίου 218 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1. Αξιολόγηση των µακροοικονοµικών επιπτώσεων του ΚΠΣ III

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1. Αξιολόγηση των µακροοικονοµικών επιπτώσεων του ΚΠΣ III ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 152 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 Αξιολόγηση των µακροοικονοµικών επιπτώσεων του ΚΠΣ III Η εκ των προτέρων αξιολόγηση των µακροοικονοµικών επιπτώσεων του 3 ου ΚΠΣ µπορεί να πραγµατοποιηθεί µε τρόπους οι οποίοι

Διαβάστε περισσότερα

Μακροοικονομικές προβλέψεις για την κυπριακή οικονομία

Μακροοικονομικές προβλέψεις για την κυπριακή οικονομία Μακροοικονομικές προβλέψεις για την κυπριακή οικονομία Οι μακροοικονομικές προβλέψεις για την ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας έχουν αναθεωρηθεί σημαντικά προς τα κάτω τόσο για το 2012 όσο και για το

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικό Παράρτημα Χρηματοοικονομικοί δείκτες: Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα

Ειδικό Παράρτημα Χρηματοοικονομικοί δείκτες: Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα Α Ειδικό Παράρτημα Χρηματοοικονομικοί δείκτες: Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα 2015 Ετήσια έκθεση ελληνικού εμπορίου Α. Ανάλυση κατά κλάδο και τομέα 238 Στο παράρτημα αυτό παρουσιάζεται ξεχωριστά για κάθε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 218 Χορηγός: 1 Ιουλίου 218 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες Οικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

Στρατηγικές της Λισσαβόνας: ένα ευρωπαϊκό όραμα χωρίς ευρωπαϊκές πολιτικές

Στρατηγικές της Λισσαβόνας: ένα ευρωπαϊκό όραμα χωρίς ευρωπαϊκές πολιτικές Στρατηγικές της Λισσαβόνας: ένα ευρωπαϊκό όραμα χωρίς ευρωπαϊκές πολιτικές του Πέτρου Λινάρδου Ρυλμόν 1. Εισαγωγή Θυμόμαστε τη Στρατηγική της Λισσαβόνας ως όραμα μιας ευρωπαϊκής οικονομίας βασισμένης στη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2019 Χορηγός: 26 Φεβρουαρίου 2019 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες

Διαβάστε περισσότερα

Ίδρυµα Οικονοµικών & Βιοµηχανικών Ερευνών. Τριµηνιαία Έκθεση για την Ελληνική Οικονοµία 01-2012

Ίδρυµα Οικονοµικών & Βιοµηχανικών Ερευνών. Τριµηνιαία Έκθεση για την Ελληνική Οικονοµία 01-2012 Ίδρυµα Οικονοµικών & Βιοµηχανικών Ερευνών Τριµηνιαία Έκθεση για την Ελληνική Οικονοµία 01-2012 Το διεθνές περιβάλλον επιδεινώνεται 2011 Νέα επιβράδυνση ανάπτυξης παγκόσµιας οικονοµίας στο δ τρίµηνο του

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ O Υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε στην

Διαβάστε περισσότερα

Μακροοοικονοµικές προβολές εµπειρογνωµόνων του Eυρωσυστήµατος για τη ζώνη του ευρώ

Μακροοοικονοµικές προβολές εµπειρογνωµόνων του Eυρωσυστήµατος για τη ζώνη του ευρώ Μακροοοικονοµικές προβολές εµπειρογνωµόνων του Eυρωσυστήµατος για τη ζώνη του ευρώ Οι εµπειρογνώµονες του Ευρωσυστήµατος κατάρτισαν προβολές για τις µακροοικονοµικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, µε βάση

Διαβάστε περισσότερα

Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή. Παρουσίαση Έκθεσης Α τριμήνου 2018 Τετάρτη 30/5/2018

Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή. Παρουσίαση Έκθεσης Α τριμήνου 2018 Τετάρτη 30/5/2018 Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή Παρουσίαση Έκθεσης Α τριμήνου 2018 Τετάρτη 30/5/2018 Σκοπός Τεκμηριωμένη ενημέρωση του Κοινοβουλίου και των πολιτών για τις σημαντικότερες μακροοικονομικές,

Διαβάστε περισσότερα

Οι ζημιές από την αποτυχία του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού δεν έχουν επιμεριστεί εξίσου στις διάφορες κοινωνικές τάξεις. Το σύνολο του βάρους της

Οι ζημιές από την αποτυχία του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού δεν έχουν επιμεριστεί εξίσου στις διάφορες κοινωνικές τάξεις. Το σύνολο του βάρους της Παρουσίαση «Έκθεσης για την Οικονομία και την Απασχόληση 2014» 12 Δεκεμβρίου 2014, Αίθουσα Εκδηλώσεων ΕΤΚΑ/ΠΕΟ Άνοιγμα Παύλου Καλοσυνάτου Γενικού Διευθυντή του ΙΝΕΚ-ΠΕΟ Αγαπητοί φίλοι, αγαπητές φίλες Συνάδελφοι

Διαβάστε περισσότερα

Περίληψη Στο επίκεντρο της Έκθεσης του ΙΝΕ ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία και την απασχόληση του 2017 βρίσκεται η αξιολόγηση της τρέχουσας

Περίληψη Στο επίκεντρο της Έκθεσης του ΙΝΕ ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία και την απασχόληση του 2017 βρίσκεται η αξιολόγηση της τρέχουσας Περίληψη Στο επίκεντρο της Έκθεσης του ΙΝΕ ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία και την απασχόληση του 2017 βρίσκεται η αξιολόγηση της τρέχουσας κατάστασης της οικονομίας και της αγοράς εργασίας, καθώς και

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ

ΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΟ ΑΔΕΔΥ ΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ 2006-2016 κυριότερα συμπεράσματα 2016 Δεκέμβριος 2016 ΟΙ ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ της Γενικής Κυβέρνησης Οι μισθολογικές δαπάνες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 218 Χορηγός: 14 Δεκεμβρίου 218 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες

Διαβάστε περισσότερα

Η κυπριακή οικονομία και η απασχόληση 2010-2011

Η κυπριακή οικονομία και η απασχόληση 2010-2011 Η κυπριακή οικονομία και η απασχόληση 2010-2011 Νοέμβριος 2011 Πίνακας περιεχομένων Πρόλογος του προέδρου της ΠΕΟ Εισαγωγή του διευθυντή του ΙΝΕΚ ΠΕΟ Κεφάλαιο 1 Αλλαγή υποδείγματος ανάπτυξης και εξωτερικό

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Ο.Κ.Ε. κ. ΧΡΗΣΤΟΥ ΠΟΛΥΖΩΓΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ Ο.Κ.Ε. ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΤΟ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Ο.Κ.Ε. κ. ΧΡΗΣΤΟΥ ΠΟΛΥΖΩΓΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ Ο.Κ.Ε. ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΤΟ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Ο.Κ.Ε. κ. ΧΡΗΣΤΟΥ ΠΟΛΥΖΩΓΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ Ο.Κ.Ε. ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΤΟ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΩΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ» ΠΕΜΠΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

Δελτίο τύπου. Το 2016 η ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας

Δελτίο τύπου. Το 2016 η ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας Δελτίο τύπου Λευκωσία, 13 Μαρτίου 2015 Το 2016 η ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας Αναθεωρούνται οι προβλέψεις της ΕΥ για την πορεία του κυπριακού ΑΕΠ το 2015 από αύξηση 0,3% σε μείωση 0,4%. Για το 2016

Διαβάστε περισσότερα

που βιώνουν τις συνέπειες αυτής της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης του καπιταλισμού, τους ανέργους, τους συνταξιούχους, τις ευάλωτες ομάδες του

που βιώνουν τις συνέπειες αυτής της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης του καπιταλισμού, τους ανέργους, τους συνταξιούχους, τις ευάλωτες ομάδες του Παρουσίαση «Έκθεσης για την Οικονομία και την Απασχόληση 2013» 16 Δεκεμβρίου 2013, Αίθουσα Εκδηλώσεων ΕΤΚΑ/ΠΕΟ Άνοιγμα Παύλου Καλοσυνάτου, Γενικού Διευθυντή του ΙΝΕΚ- ΠΕΟ Συνάδελφε Γ.Γ. της ΠΕΟ και Πρόεδρε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ 1. Οι επενδύσεις σε μια κλειστή οικονομία χρηματοδοτούνται από: α. το σύνολο των αποταμιεύσεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. β. μόνο τις ιδιωτικές αποταμιεύσεις.

Διαβάστε περισσότερα

: ΠΤΩΣΗ ΟΙΚΟ ΟΜΙΚΗΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

: ΠΤΩΣΗ ΟΙΚΟ ΟΜΙΚΗΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ 2009-2011: ΠΤΩΣΗ ΟΙΚΟ ΟΜΙΚΗΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Σύνοψη και συµπέρασµα Αντώνης Τορτοπίδης, οικονοµολόγος 1 Η σηµερινή ύφεση της οικοδοµικής δραστηριότητας είναι πιθανό να ακολουθήσει ανάλογη πορεία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2018 Χορηγός: 8 Οκτωβρίου 2018 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 8 η Μελετη «Εξελιξεις και Τασεις της Αγορας»

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 8 η Μελετη «Εξελιξεις και Τασεις της Αγορας» ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 8 η Μελετη «Εξελιξεις και Τασεις της Αγορας» Το βασικό συμπέρασμα: Η επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων μετά την ανακήρυξη του δημοψηφίσματος στο τέλος του Ιουνίου διέκοψε την ασθενική

Διαβάστε περισσότερα

Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης Σεπτέμβριος 2018

Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης Σεπτέμβριος 2018 Τ: Τ: Τ: Τ4: Τ:6 Τ:6 Τ:6 Τ4:6 Τ:7 Τ:7 Τ:7 Τ4:7 Τ:8 Τ:8 Τ:997 Τ4:998 Τ: Τ4: Τ: Τ4:4 Τ:6 Τ4:7 Τ:9 Τ4: Τ: Τ4: Τ: Τ4:6 Τ:8 Ανάλυση Στοιχείων ΑΕΠ για το ο τρίμηνο 8 Σεπτέμβριος 8 Ανάλυση Στοιχείων ΑΕΠ για το

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ Δημοσιονομική πολιτική Η επέμβαση του κράτους γίνεται με τη μεταβολή

Διαβάστε περισσότερα

Ι. Οικονομικές εξελίξεις στην Βουλγαρία (Ιανουάριος Σεπτέμβριος 2010)

Ι. Οικονομικές εξελίξεις στην Βουλγαρία (Ιανουάριος Σεπτέμβριος 2010) Ι. Οικονομικές εξελίξεις στην Βουλγαρία (Ιανουάριος Σεπτέμβριος 2010) Η αύξηση κατά 0,7% του ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης, κατά το τρίτο τρίμηνο του 2010 σε σχέση με το προηγούμενο, είχε σαν αποτέλεσμα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ. 9 Απριλίου 2013

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ. 9 Απριλίου 2013 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ 9 Απριλίου 2013 ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΓΝΩΜΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΜΕ ΘΕΜΑ: «Η ΕΘΝΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΧΗΣ» ΑΠΟ

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος 2. Η ελληνική οικονοµία κατά το 2005-2006

Μέρος 2. Η ελληνική οικονοµία κατά το 2005-2006 Μέρος 2. Η ελληνική οικονοµία κατά το 2005-2006 1 Η ανοδική πορεία της ελληνικής οικονοµίας, που είχε ως σηµείο εκκίνησης το έτος 1996, έφθασε στο ανώτατο σηµείο της κατά το 2004 ( ιάγραµµα 1). Κατά το

Διαβάστε περισσότερα

Εαρινές προβλέψεις : H ευρωπαϊκή ανάκαµψη διατηρεί τη δυναµική της, αν και υπάρχουν νέοι κίνδυνοι

Εαρινές προβλέψεις : H ευρωπαϊκή ανάκαµψη διατηρεί τη δυναµική της, αν και υπάρχουν νέοι κίνδυνοι IP/11/565 Βρυξέλλες, 13 Μαΐου 2011 Εαρινές προβλέψεις 2011-12: H ευρωπαϊκή ανάκαµψη διατηρεί τη δυναµική της, αν και υπάρχουν νέοι κίνδυνοι Η οικονοµία της ΕΕ αναµένεται ότι θα εδραιώσει περαιτέρω τη σταδιακή

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1. Κατευθύνσεις πολιτικής

Κεφάλαιο 1. Κατευθύνσεις πολιτικής Κεφάλαιο 1. Κατευθύνσεις πολιτικής Οι εξελίξεις του 2011 επιβεβαιώνουν και ενισχύουν τις προτάσεις της περυσινής ετήσιας έκθεσης ΙΝΕ ΓΣΕΕ σχετικά με τις κατευθύνσεις πολιτικής που θα έπρεπε να ακολουθήσει

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (Μακροοικονομική) Mankiw Gregory N., Taylor Mark P. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 30 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (Μακροοικονομική) Mankiw Gregory N., Taylor Mark P. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 30 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (Μακροοικονομική) Mankiw Gregory N., Taylor Mark P. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 30 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Η συνολική οικονομική δραστηριότητα είναι ένας σημαντικός παράγοντας που

Διαβάστε περισσότερα

και της απορρύθμισης της αγοράς εργασίας και η εξάλειψη του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο. Ωστόσο, τα πραγματικά δεδομένα δείχνουν ότι η

και της απορρύθμισης της αγοράς εργασίας και η εξάλειψη του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο. Ωστόσο, τα πραγματικά δεδομένα δείχνουν ότι η Εισαγωγή Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο η ελληνική οικονομία εξελίσσεται στο πλαίσιο των περιορισμών, των απαιτήσεων και των αξιολογήσεων της υλοποίησης του τρίτου Μνημονίου. Το στοιχείο που διαφοροποιεί

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 17 Χορηγός: 22 Ιανουαρίου 18 1 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες

Διαβάστε περισσότερα

Εαρινές προβλέψεις : από την ύφεση προς τη βραδεία ανάκαμψη

Εαρινές προβλέψεις : από την ύφεση προς τη βραδεία ανάκαμψη ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ - ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Εαρινές προβλέψεις 2012-13: από την ύφεση προς τη βραδεία ανάκαμψη Bρυξέλλες, 11 Μαΐου 2012 Ως επακόλουθο της συρρίκνωσης της παραγωγής τους τελευταίους μήνες του 2011,

Διαβάστε περισσότερα

Δελτίο Μακροοικονομικής Ανάλυσης Ελληνικής Οικονομίας Ιούλιος Δελτίο Τύπου ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ. Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης Ιούλιος 2017

Δελτίο Μακροοικονομικής Ανάλυσης Ελληνικής Οικονομίας Ιούλιος Δελτίο Τύπου ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ. Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης Ιούλιος 2017 9 1 11 12 1 14 1 16 Τ:1 Τ1:11 Τ:11 Τ1:12 Τ:12 Τ1:1 Τ:1 Τ1:14 Τ:14 Τ1:1 Τ:1 Τ1:16 Τ:16 Τ1:17 Δελτίο Μακροοικονομικής Ανάλυσης Ελληνικής Οικονομίας Ιούλιος 17 Δελτίο Τύπου ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Διεύθυνση Οικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

To Έλλειμμα του Προϋπολογισμού ως Δείκτης της Ασκούμενης Δημοσιονομικής Πολιτικής

To Έλλειμμα του Προϋπολογισμού ως Δείκτης της Ασκούμενης Δημοσιονομικής Πολιτικής To Έλλειμμα του Προϋπολογισμού ως Δείκτης της Ασκούμενης Δημοσιονομικής Πολιτικής (1) Το Έλλειμμα του Προϋπολογισμού (=G NT = G T + B) δεν αποτελεί απόμόνοτουκαλό δείκτη της ασκούμενης Δημοσιονομικής Πολιτικής,

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών

Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών B1. Ποια από τις παρακάτω πολιτικές θα αυξήσει το επιτόκιο ισορροπίας και θα μειώσει το εισόδημα ισορροπίας; A. Η Κεντρική τράπεζα πωλεί κρατικά ομόλογα, μέσω πράξεων ανοικτής

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Οι εµπειρογνώµονες του Ευρωσυστήµατος κατάρτισαν προβολές για τις µακροοικονοµικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, µε βάση

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ 14 Οκτωβρίου 2013

ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ 14 Οκτωβρίου 2013 14 Οκτωβρίου 2013 Γραµµατοσειρά: Calibri, 14 pt, Γραµµατοσειρά: Calibri, 14 pt, Έντονα, Πλάγια, Ελληνικά Οι προβλέψεις του ΚΕΠΕ για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές των βασικών μακροοικονομικών μεγεθών της

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ Μακροοικονομική Θεωρία Τι σημαίνει "οικονομική ολοκλήρωση"; Ο βαθμός

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ ΧΡΗΣΤΟΥ ΠΟΛΥΖΩΓΟΠΟΥΛΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Ο.Κ.Ε. ΑΘΗΝΑ 25 ΙΟΥΝΙΟΥ 2009 «Ο

ΟΜΙΛΙΑ ΧΡΗΣΤΟΥ ΠΟΛΥΖΩΓΟΠΟΥΛΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Ο.Κ.Ε. ΑΘΗΝΑ 25 ΙΟΥΝΙΟΥ 2009 «Ο ΟΜΙΛΙΑ ΧΡΗΣΤΟΥ ΠΟΛΥΖΩΓΟΠΟΥΛΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Ο.Κ.Ε. ΑΘΗΝΑ 25 ΙΟΥΝΙΟΥ 2009 «Ο ρόλος του χρηματοπιστωτικού συστήματος για την έξοδο από την κρίση και η συμβολή του για μακροχρόνια οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη»

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2018 Χορηγός: 8 Μαΐου 2018 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες Οικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ Μακροχρόνια οικονομική μεγέθυνση Οι χώρες εμφανίζουν μεγέθυνση με πολύ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019 Χορηγός: 16 Μαΐου 2019 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες Οικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

Παράδειγμα 1: Ομόρρυθμος εμπορική επιχείρηση με φορολογητέα κέρδη ευρώ και απασχόληση 3 ατόμων (μισθωτών)

Παράδειγμα 1: Ομόρρυθμος εμπορική επιχείρηση με φορολογητέα κέρδη ευρώ και απασχόληση 3 ατόμων (μισθωτών) ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟΥ & ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΕΤΡΑΚΗ 16 Τ.Κ. 105 63 - ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ. 3318807 -FAX 33.10.285 Αθήνα, 22 Αυγούστου 2011 ΘΕΜΑ: Σενάρια μείωσης της φορολογικής επιβάρυνσης εμπορικών επιχειρήσεων σε συνδυασμό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011 Μάθημα: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ημερομηνία και ώρα εξέτασης: ευτέρα, 6 Ιουνίου 2011

Διαβάστε περισσότερα

Σημείωμα για το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής για τον μηχανισμό στήριξης από την Ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο 2/5/2010

Σημείωμα για το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής για τον μηχανισμό στήριξης από την Ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο 2/5/2010 Σημείωμα για το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής για τον μηχανισμό στήριξης από την Ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο 2/5/2010 Η Ελλάδα, με τη συμφωνία του προγράμματος οικονομικής πολιτικής ολοκληρώνει

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα Έτους 2011

Αποτελέσματα Έτους 2011 Αποτελέσματα Έτους 2011 Ικανοποιητικά Λειτουργικά Αποτελέσματα (- 29εκ.) το 2011, παρά τη βαθιά ύφεση της ελληνικής οικονομίας Συνολικές Ζημιές Μετά από Φόρους 5,5δισ., εκ των οποίων 4,6δισ. από το PSI

Διαβάστε περισσότερα

Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση

Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΣΕΕ Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση Ετήσια Έκθεση 2013 ΑΘΗΝΑ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013 15 Ε Κ Θ Ε Σ Ε Ι Σ Περιεχόμενα Σύνοψη συμπερασμάτων... 17 Πρόλογος... 33 Εισαγωγή... 37 ΜΕΡΟΣ 1:

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία κ. Νικόλαου Καραμούζη Αναπληρωτή Διευθύνοντος Συμβούλου της Τράπεζας Eurobank EFG. στην εκδήλωση πελατών Corporate Banking.

Ομιλία κ. Νικόλαου Καραμούζη Αναπληρωτή Διευθύνοντος Συμβούλου της Τράπεζας Eurobank EFG. στην εκδήλωση πελατών Corporate Banking. Ομιλία κ. Νικόλαου Καραμούζη Αναπληρωτή Διευθύνοντος Συμβούλου της Τράπεζας Eurobank EFG στην εκδήλωση πελατών Corporate Banking με θέμα «Οι Νέες Πρωτοβουλίες της Eurobank EFG» Τετάρτη 1 Ιουλίου 2009 Grande

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ Χωρίζεται σε δύο μεγάλες περιοχές: -ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ -ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Η συμπεριφορά της οικονομικής μονάδας (καταναλωτής, νοικοκυριό, επιχείρηση, αγορά). Εξετάζει θέματα

Διαβάστε περισσότερα

Ετήσια Έκθεση Ελληνικού Εμπορίου 2010

Ετήσια Έκθεση Ελληνικού Εμπορίου 2010 Ετήσια Έκθεση Ελληνικού Εμπορίου 2010 Μέρος Πρώτο: Το οικονομικό περιβάλλον Μέρος Δεύτερο: Η απασχόληση στο εμπόριο Μέρος Τρίτο: Εμπορική επιχειρηματικότητα: οικονομικά αποτελέσματα, κεφαλαιουχική διάρθρωση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΜΑΙΟΣ 2018 Χορηγός: 13 Ιουνίου 2018 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες Οικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

Δομή του δημοσίου χρέους στην Ελλάδα Σύνθεση και διάρκεια λήξης

Δομή του δημοσίου χρέους στην Ελλάδα Σύνθεση και διάρκεια λήξης Δομή του δημοσίου χρέους στην Ελλάδα Σύνθεση και διάρκεια λήξης Στην Ελλάδα η μη ρεαλιστική πρόβλεψη του ταμειακού ελλείμματος κατά το έτος 2009, εξαιτίας της υπερεκτίμησης των εσόδων και της αύξησης των

Διαβάστε περισσότερα

Οι κατευθύνσεις της οικονομικής πολιτικής το 2013 Η ανεργία των νέων

Οι κατευθύνσεις της οικονομικής πολιτικής το 2013 Η ανεργία των νέων ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ Τεύχος 210, Νοέμβριος 2013 Οι κατευθύνσεις της οικονομικής πολιτικής το 2013 Η ανεργία των νέων Δραστηριότητες ΙΝΕ Τεύχος 210, Νοέμβριος 2013 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Οι φορείς άσκησης

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ. ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΤΟΥ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ, ΤΕΥΧΟΣ αρ.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ. ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΤΟΥ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ, ΤΕΥΧΟΣ αρ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΤΟΥ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ, ΤΕΥΧΟΣ αρ. 30, ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Σύμφωνα με την έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου

Διαβάστε περισσότερα

- Εξέλιξη βασικών μακροοικονομικών δεικτών

- Εξέλιξη βασικών μακροοικονομικών δεικτών - Εξέλιξη βασικών μακροοικονομικών δεικτών Σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία, το δ τρίμηνο 2014, το βουλγαρικό ΑΕΠ ενισχύθηκε κατά 1,3% σε ετήσια βάση και κατά 0,4% σε τριμηνιαία βάση. Σε ό,τι αφορά το σύνολο

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος 1. Κατευθύνσεις πολιτικής

Μέρος 1. Κατευθύνσεις πολιτικής Μέρος 1. Κατευθύνσεις πολιτικής Παραγωγικότητα και επενδύσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό Από τις βασικές μακροοικονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα, όπως αυτές έχουν εκτεθεί στις ετήσιες εκθέσεις του ΙΝΕ, προκύπτει

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΣΤ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ (TEL)

ΤΕΣΤ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ (TEL) ΤΕΣΤ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ (TEL) 1. Κατά τους οικονομολόγους ποιο από τα παρακάτω είναι ένας παραγωγικός συντελεστής; I. Μια κοινή μετοχή μιας εταιρείας υπολογιστών. II. Ένα εταιρικό ομόλογο μιας πετρελαϊκής

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Οι εµπειρογνώµονες του Ευρωσυστήµατος κατάρτισαν προβολές για τις µακροοικονοµικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, µε βάση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 219 Χορηγός: 27 Αυγούστου 219 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ. Φορολογική Πολιτική και Οικονομική Ανάπτυξη

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ. Φορολογική Πολιτική και Οικονομική Ανάπτυξη ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Φορολογική Πολιτική και Οικονομική Ανάπτυξη Στόχος μαθήματος Κατανόηση των τρόπων με τους οποίους η φορολογική πολιτική μπορεί να επηρεάσει την ευημερία μιας κοινωνίας

Διαβάστε περισσότερα

Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ ΜΑΚρΟΟιΚΟνΟΜιΚΕΣ ΠρΟβλΕψΕιΣ για ΤΗν ΚυΠριΑΚΗ ΟιΚΟνΟΜιΑ IΟΥΝΙΟΣ 2011 6. Μακροοικονομικές Προβλέψεις για την Κυπριακή Οικονομία Δύο φορές το χρόνο το Ευρωσύστημα ετοιμάζει και δημοσιεύει τις προβλέψεις του

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμένα από τα βασικά Συμπεράσματα της Έκθεσης του ΙΝΕ ΓΣΕΕ για την Ελληνική Οικονομία και την Απασχόληση 2017

Ορισμένα από τα βασικά Συμπεράσματα της Έκθεσης του ΙΝΕ ΓΣΕΕ για την Ελληνική Οικονομία και την Απασχόληση 2017 Ορισμένα από τα βασικά Συμπεράσματα της Έκθεσης του ΙΝΕ ΓΣΕΕ για την Ελληνική Οικονομία και την Απασχόληση 2017 Η ασκούμενη πολιτική δημοσιονομικής λιτότητας έχει φτάσει σε ακραία όρια τόσο ως προς τη

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ TOMEΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: «OIKONOMIKH»

ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ TOMEΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: «OIKONOMIKH» ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ TOMEΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: «OIKONOMIKH»

Διαβάστε περισσότερα

Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση

Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση Ετήσια Έκθεση 2016 Εισήγηση Γιώργου Αργείτη Επιστημονικού Δ/ντή του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ & Αναπληρωτή Καθηγητή του Οικονομικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών -Ρόδος 17 Μαρτίου

Διαβάστε περισσότερα