ΜΕΛΕΤΗ ΣΥΝΘΕΤΩΝ ΜΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΩΝ ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΕΩΝ Ni P ΜΕ ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΜΙΚΡΟΣΩΜΑΤΙΔΙΑ CeO 2
|
|
- Ποσειδώνιος Κουντουριώτης
- 7 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 ΜΕΛΕΤΗ ΣΥΝΘΕΤΩΝ ΜΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΩΝ ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΕΩΝ Ni P ΜΕ ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΜΙΚΡΟΣΩΜΑΤΙΔΙΑ CeO 2 Ε. Γεώργιζα, J. Novakovic, Π. Βασιλείου Σχολή Χημικών Μηχανικών, Ε.Μ.Π., Ηρώων Πολυτεχνείου 9, Αθήνα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην παρούσα εργασία παρασκευάστηκαν και μελετήθηκαν σύνθετες, μη ηλεκτρολυτικές επικαλύψεις πάνω σε χάλυβα. Μελετήθηκε η επίδραση της προσθήκης τασιενεργής ουσίας στο λουτρό επινικέλωσης σε διάφορες συγκεντρώσεις και πώς αυτή επηρεάζει τη διαδικασία επιμετάλλωσης. Τα δοκίμια εξετάστηκαν με προφιλόμετρο, μικροσκληρόμετρο, περιθλασίμετρο ακτίνων Χ (XRD) και ηλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης (SEM) με σκοπό την εξαγωγή συμπερασμάτων για την επίδραση του CeO 2 στη μορφολογία και τις ιδιότητες των αποθεμάτων. Ηλεκτροχημικές μετρήσεις με τη μέθοδο της γραμμική πόλωσης έγιναν για τον προσδιορισμό της συμπεριφοράς των δοκιμίων σε διαβρωτικό περιβάλλον 3.5% NaCl (aq). Tα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι η τασιενεργός ουσία βοηθά στη διασπορά της πρόσθετης ένωσης CeO 2 η οποία επίσης διατηρεί τις ιδιότητές της ως αναστολέας διάβρωσης και στην περίπτωση που χρησιμοποιείται με τη μορφή ενσωματωμένων μικροσωματιδίων στη μήτρα Ni P. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η σύγχρονη βιομηχανία απαιτεί για την ανάπτυξή της νέα υλικά με ενισχυμένες μηχανικές ιδιότητες και μεγαλύτερη αξιοπιστία, τα οποία θα εξασφαλίζουν τη μακροχρόνια λειτουργικότητα τους, ακόμα και όταν χρησιμοποιούνται σε έντονα διαβρωτικές συνθήκες [1]. Η μη ηλεκτρολυτική επινικέλωση (ΕΝ), η οποία χρησιμοποιείται για την απόθεση νικελίου χωρίς τη χρήση ηλεκτρικού ρεύματος, αποτελεί τεχνική για την παραγωγή τέτοιων υλικών. Με τη μέθοδο αυτή παράγονται, μεταξύ άλλων, αποθέματα που αποτελούνται από κράμα Ni P. Η αυτοκαταλυόμενη απόθεση πραγματοποιείται σε υδατικό διάλυμα, στο οποίο λαμβάνει χώρα η καταλυτική αναγωγή των ιόντων νικελίου από το υποφωσφορώδες νάτριο σε όξινο ph. Η μη ηλεκτρολυτική επινικέλωση ανακαλύφθηκε από τους Brenner και Riddel γύρω στο 1940 [2]. Από τότε, η συγκεκριμένη τεχνική εφαρμόζεται ευρέως σε τομείς της βιομηχανίας, όπως η αεροναυπηγική, η αυτοκινητοβιομηχανία, η επεξεργασία τροφίμων, η βιομηχανία πετροχημικών και πλαστικών, η ηλεκτρονική, η κατασκευή υδραυλικών μηχανημάτων κ.λ.π. Η πληθώρα αυτή των εφαρμογών οφείλεται στο συνδυασμό των εξαιρετικών ιδιοτήτων των επικαλύψεων όπως η υψηλή αντοχή σε διάβρωση και φθορά που οφείλεται στην μικροκρυσταλλικότητα των επικαλύψεων, η καλή αυτολίπανση, αυξημένη σκληρότητα [3], η δυνατότητα ομοιόμορφης κάλυψης γεωμετρικά πολύπλοκων επιφανειών κ.α. Η δυνατότητα της συναπόθεσης σωματιδίων μέσα στην ΕΝ μήτρα οδήγησε σε μια νέα γενιά σύνθετων επιστρωμάτων. Η επιτυχημένη συναπόθεση εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως το φορτίο, το μέγεθος και η καταλυτική αδράνεια των σωματιδίων, η σύνθεση και η δραστικότητα του ΕΝ λουτρού, η συμβατότητα των σωματιδίων με τη μεταλλική μήτρα και ο ρυθμός απόθεσης [4]. Έχουν πραγματοποιηθεί διάφορες επιτυχημένες προσπάθειες σύνθετης μη ηλεκτρολυτικής επιμετάλλωσης Ni P με διάφορες κεραμικές ενώσεις, όπως TiO 2 [5], RuO 2 /TiO 2 [6], Al 2 O 3 [7], SiC [8] κ.α. Οι ιδιότητες του τελικού αποθέματος επηρεάζονται σε μεγάλο ποσοστό από το είδος των πρόσθετων σωματιδίων. Τα οξείδια των σπάνιων γαιών έχουν κεντρίσει το ενδιαφέρον ερευνητών και βρίσκουν εφαρμογές στα ηλεκτρονικά αλλά και στην αεροναυπηγική λόγω της αντίστασής τους σε οξείδωση σε υψηλές θερμοκρασίες
2 [9]. Πιο συγκεκριμένα, το οξείδιο του δημητρίου (CeO 2 ) έχει διαπιστωθεί ότι ενισχύει την αντίσταση σε διάβρωση των συστημάτων στα οποία προστίθεται είτε ως πιγμέντο μέσα σε χρώμα [10] είτε ως πρόσθετο σε ηλεκτρολυτικά αποτιθέμενο επίστρωμα νικελίου [9, 11]. Τα οφέλη της ενίσχυσης της ΕΝ μήτρας μέσω σωματιδίων μπορούν να επιτευχθούν μόνο αν η στερεή φάση είναι καλά διεσπαρμένη μέσα στο μεταλλικό επίστρωμα. Οι τασιενεργές ουσίες χρησιμοποιούνται συχνά σε κολλοειδή συστήματα με σκοπό τη βελτίωση της ομοιογένειας, της σταθερότητας και της προσροφητικής ικανότητας [1]. Με μόρια τα οποία αποτελούνται από υδρόφοβα υδρόφιλα μέρη χαρακτηρίζονται ως επιφανειακά ενεργές ουσίες. Η μοναδική τους τάση να συσσωρεύονται σε επιφάνειες ή διεπιφάνειες επιφέρει τη μείωση της επιφανειακής ή διεπιφανειακής ελεύθερης ενέργειας αυτών των ορίων. Το αποτέλεσμα είναι η καλύτερη διαβροχή από το υγρό της επιφάνειας του στερεού με το οποίο βρίσκεται σε επαφή, εξ ου και ο χαρακτηρισμός τους ως διαβρέχτες. Επιπρόσθετα, ο ρόλος ως παράγοντες διασποράς, τους αποδίδεται λόγω του ότι μπορούν να αποτρέψουν την εντοπισμένη σε μεμονωμένα σημεία απόθεση σωματιδίων στην ΕΝ μήτρα, η οποία θα επέφερε λιγότερο επιθυμητές μηχανικές και φυσικές ιδιότητες. Ανάλογα με το φορτίο που φέρουν όταν ιοντίζονται, οι τασιενεργές ουσίες μπορούν να χαρακτηριστούν ως ανιονικές, κατιονικές και επαμφοτερίζουσες. Αν δεν ιοντίζονται, τότε ονομάζονται μη ιονικές [12]. Ένα από τα ευρέως χρησιμοποιούμενα τασιενεργά είναι το Tween 20 (T20, Polyoxyethylene (20) sorbitan monolaurate), το οποίο λόγω της σχετικά μεγάλης τιμής υδρόφιλης λιπόφιλης ισορροπίας (HLB), της τάξης του 16.7 [13], θεωρείται ιδανικό για χρήση σε ΕΝ λουτρά. Η τιμή HLB, η οποία υπολογίζεται με βάση το μοριακό βάρος, καθορίζει τη διαλυτότητα της ουσίας στο νερό. Ουσίες με υψηλές τέτοιες τιμές είναι ευδιάλυτες στο νερό και άρα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως συστατικό ενός ΕΝ λουτρού, καθώς αυτό είναι υδατικό [12]. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η παραγωγή ιδιαίτερα ανθεκτικών υλικών μέσω της μη ηλεκτρολυτικής επιμετάλλωσης Ni P πάνω σε υπόστρωμα χάλυβα. Ο χαρακτηρισμός και η μελέτη των ιδιοτήτων των αποθεμάτων οδηγεί σε βαθύτερη κατανόηση των μηχανισμών που λαμβάνουν χώρα αλλά και στη διάθεσή τους για χρήση σε εφαρμογές υψηλών απαιτήσεων. 2. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Ως υπόστρωμα χρησιμοποιήθηκαν κυλινδρικά δοκίμια κοινού χάλυβα, διαμέτρου 25 mm, ύψους 13 mm και με ενεργή επιφάνεια απόθεσης της τάξης των 20 cm 2. Η προετοιμασία των δοκιμίων περιελάμβανε σταδιακή λείανση με τη χρήση ανθρακοπυριτικών χαρτιών μέχρι 1000 grit και στη συνέχεια αλκαλικό καθαρισμό και αποξείδωση σε διάλυμα HCl 15% w/w. Πλύσεις με απιονισμένο νερό πραγματοποιήθηκαν μεταξύ των σταδίων της προετοιμασίας. Η σύσταση του EN λουτρού που χρησιμοποιήθηκε ήταν η ακόλουθη: 21 g/l NiSO 4 ως πηγή ιόντων Ni 2+, 3 ml/l CH 3 CH 2 COOH και 23 ml/l CH 3 CH(OH)COOH ως συμπλοκοποιητές, 24 g/l NaH 2 PO 2 ως αναγωγικός παράγοντας και 1 ppm Pb 2+ ως σταθεροποιητής. Η ρύθμιση του ph στο 4.7 πραγματοποιήθηκε με τη χρήση υδατικού διαλύματος NaOH, ενώ η συγκέντρωση των μικροσωματιδίων CeO 2 ήταν 1 g/l. Δοκιμάστηκαν τρεις διαφορετικές συγκεντρώσεις T20: ml/l, 0.05 ml/l και 0.5 ml/l. Πριν την έναρξη της επιμετάλλωσης το λουτρό υποβλήθηκε σε ανάδευση με υπέρηχους για μισή ώρα και στη συνέχεια σε μηχανική ανάδευση γα άλλη μισή ώρα, για να διασφαλιστεί η όσο το δυνατόν καλύτερη διαβροχή των κεραμικών μικροσωματιδίων. Η επιμετάλλωση έλαβε χώρα στους 88 ο C για δυο ώρες και τα σωματίδια διατηρούνταν σε διασπορά μέσα στο λουτρό μέσω μηχανικής ανάδευσης με ρυθμό 500 rev/min. Το πάχος των επιστρώσεων υπολογίστηκε στα 13 μm. Για λόγους σύγκρισης, παρασκευάστηκαν επίσης μη ηλεκτρολυτικά επινικελωμένα δοκίμια χωρίς μικροσωματίδια αλλά και με μικροσωματίδια χωρίς τη χρήση τασιενεργού.
3 Η μορφολογία των αποθεμάτων μελετήθηκε με τη χρήση ηλεκτρονικού μικροσκοπίου σάρωσης (SEM) FEI QUANTA 2000 με EDS ανάλυση για τον προσδιορισμό της χημικής τους σύστασης και με περιθλασίμετρο ακτίνων Χ (XRD) Siemens 5000 εφοδιασμένο με Cu Kα πηγή ακτίνων Χ. Προφιλόμετρο Talysurf χρησιμοποιήθηκε για τη μέτρηση της τραχύτητας των δοκιμίων. Οι εξαγόμενες τιμές R a, R t και R z υπολογίστηκαν ως ο μέσος όρος δέκα διαδοχικών μετρήσεων σε όλη την επιφάνεια των δοκιμίων, όπου R a είναι ο αριθμητικός μέσος των απόλυτων τιμών των αποστάσεων από τη μέση γραμμή κοιλάδων και κορυφών της επιφάνειας, R t είναι η απόσταση μεταξύ της υψηλότερης κορυφής και της βαθύτερης κοιλάδας και R z είναι ο αριθμητικός μέσος των διαφορών μεταξύ των πέντε υψηλότερων κορυφών και των πέντε βαθύτερων κοιλάδων. Η κατά Vickers μικροσκληρότητα των δοκιμίων μετρήθηκε μέσω μικροσκληρόμετρου LeitzWetzlar με πυραμιδοειδή ακίδα αδάμαντος και το αποτέλεσμα εξήχθη ως ο μέσος όρος δέκα διαδοχικών μετρήσεων με πίεση 100 P σε χρονικό διάστημα 10 s. Ηλεκτροχημικές μετρήσεις με τη μέθοδο Tafel διεξήχθηκαν σε κελί με τρία ηλεκτρόδια, με κορεσμένο καλομέλανα (SCE) ως ηλεκτρόδιο αναφοράς, σύρμα πλατίνας ως βοηθητικό ηλεκτρόδιο και το προς εξέταση δοκίμιο ως ηλεκτρόδιο εργασίας. Ως ηλεκτρολύτης χρησιμοποιήθηκε 3.5% NaCl (aq) σε θερμοκρασία περιβάλλοντος, το εύρος τιμών δυναμικού ήταν 0.25 έως 0.25 V σε σχέση με το δυναμικό ανοιχτού κυκλώματος και με συνεχή ρυθμό σάρωσης της τάξης του 1 mv/s. Το μοντέλο του ποτενσιοστάτη ήταν το CMS 100 Gamry, ελεγχόμενο μέσω υπολογιστή και το αντίστοιχο εμπορικό λογισμικό για την επεξεργασία των μετρήσεων. 3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΖΗΤΗΣΗ 3.1. Μορφολογία και σύσταση επιφάνειας Τα επινικελωμένα δοκίμια, μέσω οπτικής παρατήρησης, φαίνονται ομοιόμορφα, χωρίς ελαττώματα όπως ρωγμές, πόροι ή ξεφλούδισμα, με τα απλά αποθέματα να έχουν χαρακτηρισική μεταλλική λάμψη και τα σύνθετα μια πιο γκρίζα ματ απόχρωση. Τα διαγράμματα XRD (Σχ. 1) αποδεικνύουν τον άμορφο χαρακτήρα των αποθεμάτων με την εμφάνιση μιας πεπλατυσμένης κορυφής στις 2θ = 45 ο. Οι κορυφές που αντιστοιχούν στο CeO 2 αποδεικνύουν την ενσωμάτωση των κεραμικών μικροσωματιδίων, τα οποία μάλιστα δεν επηρεάζουν την κρυσταλλικότητα του αποθέματος. Η προσθήκη του Τ20 δεν αλλάζει τη μορφή των διαγραμμάτων που αφορούν στα σύνθετα επιστρώματα και άρα μπορεί να εξαχθεί Σχήμα 1. Διαγράμματα XRD για επινικελωμένα δοκίμια με και χωρίς πρόσθετη Δημητρίας.
4 το συμπέρασμα ότι η τασιενεργή ουσία δεν αλλάζει την περιεκτικότητα σε κεραμικό υλικό αλλά ούτε και την κρυσταλλικότητα. Η παρατήρηση των δοκιμίων σε ηλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης δείχνει σημαντικές διαφοροποιήσεις στην επιφάνειά τους (Σχ. 2). Στο Σχ. 2α παρουσιάζεται η τυπική μορφολογία μια απλής, άμορφης ΕΝ επιμετάλλωσης με περιεκτικότητα σε φώσφορο 11.4% w/w με βάση τα δεδομένα της ανάλυσης EDS. Η προσθήκη CeO 2 μετατρέπει τη μορφολογία σε κομβώδη (nodular) και με πιο διακριτά όρια κόκκων (Σχ. 2β 2ε). Το γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι η ενσωμάτωση των κεραμικών μικροσωματιδίων βοηθά στην αύξηση των κέντρων πυρηνοποίησης και στη σταθεροποίηση της μικροδομής, όπως επίσης εμποδίζει την ανάπτυξη των κόκκων και τη συσσωμάτωση της μήτρας [14]. Αυτή η μείωση του μεγέθους των κόκκων μπορεί να αποδοθεί στην απόθεση των σωματιδίων στα όρια των κόκκων, εμποδίζοντας με αυτόν τον τρόπο την ανάπτυξή τους [15]. Η κατά βάρος περιεκτικότητα σε CeO 2 υπολογίστηκε μέσω EDS σε 6.8% (Ni P CeO 2 ), 6.6% (Ni P CeO 2, ml/l T20), 4.2% (Ni P CeO 2, 0.05 ml/l T20), 4.6% (Ni P CeO 2, 0.5 ml/l T20), ενώ τα ποσοστά σε P ήταν 11.1%, 9.5%, 9.9% και 10.2% αντίστοιχα. Οι παρατηρούμενες αυτές μικρές αυξομειώσεις στα ποσοστά P συμβαίνουν με τέτοιο τρόπο ώστε το κλάσμα P/Ni σε κάθε περίπωση να παραμένει σταθερό και ίσο με 0.1. Αυτό σημαίνει ότι, ανεξάρτητα της προσθήκης μικροσωματιδίων στο λουτρό, η ίδια οξειδοαναγωγική δράση λαμβάνει χώρα αλλά σε διαφορετικό βαθμό κάθε φορά. Η ΕΝ απόθεση, καθώς είναι αυτοκαταλυόμενη διαδικασία, συνεχώς δημιουργεί διαθέσιμες περιοχές στην επιφάνεια, οι οποίες είναι καταλυτικά ενεργές για την περαιτέρω αναγωγή του Ni και του P. Η προσρόφηση των σωματιδίων στην καταλυτικά ενεργή επιφάνεια, που λαμβάνει χώρα καθ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, επηρεάζει την πιθανότητα αναγωγής του Ni και P και οδηγεί σε αποθέματα με χαμηλότερη περιεκτικότητα σε αυτά τα στοιχεία [16]. Η προσθήκη του Τ20 δεν επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την κατά βάρος περιεκτικότητα σε CeO 2 των αποθεμάτων. Aυτό που σίγουρα επηρεάζει, αλλά μόνο στη συγκέντρωση των 0.05 ml/l, είναι η διασπορά των σωματιδίων και η ύπαρξη συσσωματωμάτων, τα οποία σημειώνονται ενδεικτικά στα Σχ. 2β, 2γ και 2ε. Η προαναφερθείσα συγκέντρωση επιλέχθηκε καθώς είναι η κρίσιμη συγκέντρωση μικκυλίωσης (critical micelle concentration, CMC) του T20 σε υδατικό διάλυμα στους 25 ο C [17]. Η CMC είναι η μέγιστη συγκέντρωση πάνω από την οποία μικκύλια, δηλαδή συσσωματώματα των μορίων του τασιενεργού, πρωτοανιχνεύονται στο διάλυμα. Η CMC θα μπορούσε επίσης να προσδιοριστεί ως το σημείο στο οποίο δεν παρατηρείται περαιτέρω μείωση της επιφανειακής τάσης [12] και το σημείο στο οποίο η τασιενεργή ουσία εμφανίζει το μέγιστο χημικό δυναμικό [17]. Συνεπώς, αυτή είναι η βέλτιστη συγκέντρωση, στην οποία μια τασιενεργή ουσία μπορεί να επιτελέσει καλύτερα το ρόλο της, ο οποίος για τις μη ιοντικές είναι η διασπορά μέσω στερεοχημικής σταθεροποίησης (steric stabilization). Αυτός είναι και ο μηχανισμός ο οποίος αποτρέπει τα σωματίδια από το να πλησιάσουν το ένα στο άλλο, μέσω της δημιουργίας ενός στερεοχημικού φράγματος. Καθώς τα σωματίδια φτάνουν σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους, τα μόρια του τασιενεργού χάνουν κάποιους από τους βαθμούς ελευθερίας τους, με αποτέλεσμα τη μείωση της εντροπίας. Αυτή ακριβώς η μείωση δημιουργεί απωστικές δυνάμεις, με αποτέλεσμα την καλύτερη διασπορά των σωματιδίων [18]. Αν και η CMC εξαρτάται από παράγοντες, όπως η θερμοκρασία και η σύσταση του λουτρού [13], κρίνεται αποτελεσματική η χρήση της στη σύνθετη ΕΝ επιμετάλλωση, όπως φαίνεται και στο Σχ. 2δ. Σε χαμηλότερες συγκεντρώσεις (0.005 ml/l, Σχ. 2γ) αλλά και σε υψηλότερες (0.5 ml/l, Σχ. 2ε) το Τ20 δε φαίνεται να επιτελεί ικανοποιητικά το ρόλο του ως παράγοντας διασποράς, καθώς στην πρώτη περίπτωση δεν υπάρχουν αρκετά μόριά του στο λουτρό, ενώ στη δεύτερη σχηματίζονται μικκύλια. Το αποτέλεσμα είναι ότι λόγω της μεγάλης ιοντικής ισχύος του ΕΝ λουτρού, προκαλείται κατάρρευση της διπλοστοιβάδας γύρω από τα
5 σωματίδια, τα οποία στη συνέχεια λόγω των δυνάμεων Van der Waals έρχονται σε επαφή και δημιουργούν συσσωματώματα [12]. (α) (β) (γ) (δ) (ε) Σχ. 2. Φωτογραφίες SEM επιστρωμάτων α) Ni P, β) Νi P CeO 2, γ) Ni P CeO 2, ml/l T20, δ), 0.05 ml/l T20, ε), 0.5 ml/l T Τραχύτητα Η μεγάλη επιφανειακή τραχύτητα είναι πολλές φορές μη επιθυμητή ιδιότητα, καθώς μπορεί να προκαλέσει έντονη αύξηση της θερμοκρασίας λόγω τριβής με αποτέλεσμα την καταστροφή του αποθέματος [19]. Η τιμές της μέσης τραχύτητας (R a ) των δοκιμίων παραμένουν σε όλες τις περιπτώσεις σε ικανοποιητικά χαμηλά επίπεδα (Πίνακας 1). Αυτό παρατηρείται λόγω της υψηλής περιεκτικότητας των επιστρωμάτων σε P, o οποίος και χαρακτηρίζεται από την ιδιότητα της φυσικής λίπανσης. Στην περίπτωση των σύνθετων αποθεμάτων χωρίς ή με την παρουσία Τ20 στη μη βέλτιστη συγκέντρωση παρατηρείται μια μικρή αύξηση της τιμής του R a. Αυτό οφείλεται στο ότι η τιμή του επηρεάζεται από την ενσωμάτωση σωματιδίων στη Ni P μήτρα, με τα μαλακά σωματίδια όπως το PTFE να μειώνουν την τιμή και τα σκληρά όπως το SiC ή στη συγκεκριμένη περίπτωση το CeO 2 να την αυξάνουν [20]. Το εύρος όμως της αλλαγής αυτής εξαρτάται από διάφορες παραμέτρους όπως το είδος, το μέγεθος και το κλάσμα του όγκου των σωματιδίων, όπως επίσης και το πάχος της επίστρωσης [21]. Όπως έχει παρατηρηθεί και στην περίπτωση άλλων τασιενεργών ουσιών [22, 23], η προσθήκη του Τ20 στη βέλτιστη συγκέντρωση του 0.05 ml/l, λόγω της δημιουργίας πιο λεπτόκοκκης επιφάνειας, μειώνει όλες τις παραμέτρους της επιφανειακής Πίνακας 1. Τραχύτητα επιφάνειας δοκιμίων Ni P ml/l T ml/l T ml/l T20 R a, μm R t, μm R z, μm
6 τραχύτητας. Τα επιστρώματα που λαμβάνονται με προσθήκη του Τ20 είναι, όχι μόνο ιδαίτερα λεία, αλλά κι εξαιρετικά ομοιόμορφα σε όλη τους την επιφάνεια. Η τυπική απόκλιση της τιμής του R a υπολογίζεται στο 0.03 σε σχέση με τα υπόλοιπα αποθέματα που παρουσιάζουν τυπικές αποκλίσεις ύψους Το γεγονός αυτό μπορεί κι εδώ να αποδοθεί στην καλύτερη διασπορά της κεραμικής ένωσης μέσα στη Ni P μήτρα, που επιτυγχάνεται με την προσθήκη του Τ Μικροσκληρότητα Έχει αποδειχθεί ότι η προσθήκη στην ΕΝ επικάλυψη κεραμικών (σκληρών) σωματιδίων αυξάνει τη σκληρότητα του αποθέματος, ενώ το αντίθετο ισχύει με τα μαλακά σωματίδια, όπως το PTFE. Η αύξηση αυτή της σκληρότητας είναι κυρίως συνάρτηση του επιπέδου της ενσωμάτωσης και όχι τόσο της σκληρότητας αυτών καθ αυτών των σωματιδίων [20]. Στο Σχ. 3 παρουσιάζεται η μικροσκληρότητα των επινικελωμένων και σύνθετα επινικελωμένων επιστρωμάτων σε σύγκριση με το χάλυβα. Με την ΕΝ επιμετάλλωση επιτυγχάνεται πολύ μεγάλη αύξηση της μικροσκληρότητας, η οποία όμως δεν αυξάνεται περαιτέρω με την ενίσχυση του αποθέματος με CeO 2 ούτε και στην περίπτωση της προσθήκης Τ20 στη μη βέλτιστη συγκέντρωση. Το γεγονός αυτό μπορεί να αποδοθεί στη σχετικά ασθενή σύνδεση μεταξύ των σωματιδίων και της μήτρας [24], η οποία μάλιστα είναι μηχανικής και όχι χημικής φύσης. Η προσθήκη του Τ20 στη βέλτιστη συγκέντρωση του 0.05 ml/l, προκαλεί μια μικρή αλλά καθόλου αμελητέα αύξηση της μικροσκληρότητας. Το γεγονός αυτό μπορεί να αποδοθεί σε δυο αλληλοσυμπληρούμενες παρατηρήσεις, εκ των οποίων η μία αφορά τη μορφολογία της επιφάνειας και η άλλη την ενσωμάτωση του CeO 2. Όπως αναφέρθηκε σε προηγούμενη παράγραφο το Τ20 στη βέλτιστη συγκέντρωση μετατρέπει σε πιο λεπτόκοκκη τη μορφολογία της επιφάνειας. Τα λεπτόκοκκα υλικά είναι, γενικά, σκληρότερα και δυνατότερα από τα χονδρόκοκκα, καθώς τα πρώτα έχουν μεγαλύτερη συνολική επιφάνεια περατωτικών ορίων για να αποτραπεί η κίνηση των αταξιών της κρυσταλλικής δομής [25]. Επιπλέον, όταν σωματίδια ενσωματώνονται σε ένα στερεό διάλυμα προκαλούν τη σκλήρυνσή του δημιουργώντας ένα πρόσθετο φράγμα στην κίνηση των αταξιών της κρυσταλλικής δομής [26]. Η κίνηση αυτή θα λάβει χώρα διαμέσου των σωματιδίων στην περίπτωση συνεκτικών με τη μήτρα σωματιδίων, ενώ θα προχωρήσει γύρω από αυτά σε αντίθετη περίπτωση [27]. Αν και η προσθήκη του Τ20 στη βέλτιστη συγκέντρωση δεν αυξάνει την κατά βάρος περιεκτικότητα σε CeO 2, ωστόσο σίγουρα προκαλεί την καλύτερη διαβροχή του από το ΕΝ διάλυμα και τη μεγαλύτερη διασπορά του στο επίστρωμα. Συνεπώς, τα σωματίδια μπορεί να θεωρηθούν ότι ενσωματώνονται συμπαγώς στην ΕΝ μήτρα. Το αποτέλεσμα έχει διπλή σημασία. Όχι μόνο αυξάνεται η τιμή της μικροσκληρότητας αλλά και παρατηρείται η μεγάλη της ομοιομορφία σε όλη την επιφάνεια των δοκιμίων, γεγονός που πιστοποιείται από την Σχήμα 3. Τιμές μικροσκληρότητας Vickers επινικελωμένων δοκιμίων και χάλυβα
7 εξαιρετικά μικρή τιμή της τυπικής απόκλισης ιδιαίτερα σε σχέση με τα υπόλοιπα αποθέματα, τα οποία δεν παρασκευάστηκαν με τη χρήση Τ20 στη βέλτιστη συγκέντρωση Αντίσταση σε διάβρωση Στον Πίνακα 2 παρατίθενται για το χάλυβα και τα επινικελωμένα δοκίμια το δυναμικό διάβρωσης (E corr), η πυκνότητα του ρεύματος διάβρωσης (i corr ), η αντίσταση πόλωσης (R p ) και ο ρυθμός διάβρωσης (CorrRate). Στο Σχ. 4 παρουσιάζονται σε συγκριτικό διάγραμμα οι καμπύλες ανοδικής και καθοδικής πόλωσης των δοκιμίων. Στις χαμηλότερες περιοχές δυναμικού ( 591 mv) βρίσκεται ο χάλυβας παρουσιάζοντας και το μεγαλύτερο ρυθμό διάβρωσης, της τάξης του mm/yr. Η απλή Ni P επιμετάλλωση αυξάνει αισθητά το δυναμικό και ταυτόχρονα μειώνει κατά 85% το ρυθμό διάβρωσης, δρώντας αποτελεσματικά ως φράγμα απέναντι στη διάβρωση του ανοδικότερου υποστρώματος. Η προσθήκη των κεραμικών μικροσωματιδίων, χωρίς την ταυτόχρονη χρήση Τ20, προκαλεί μια πολύ μικρή μείωση του δυναμικού, που αποδίδεται σε πόρους που σχηματίζονται στο απόθεμα λόγω μη καλής διασποράς και συσσωμάτωσης του CeO 2. Σε ευγενέστερες περιοχές και με πυκνότητες ρεύματος διάβρωσης παρόμοιες με τα προηγούμενα αποθέματα, απαντώνται οι πανομοιότυπες καμπύλες των σύνθετων επιστρωμάτων με προσθήκη τασιενεργού στη μη βέλτιστη συγκέντρωση. Αν και σε αυτήν την περίπτωση η διασπορά των σωματιδίων δεν είναι ικανοποιητική, όπως προαναφέρθηκε, η μεταβολή αυτή του δυναμικού μπορεί να αποδοθεί σε μια ακόμα πολύ σημαντική ιδιότητα των τασιενεργών ουσιών. Κατά τη διάρκεια της ΕΝ επιμετάλλωσης λαμβάνει χώρα έκκλυση Η 2 ως προϊόν της οξειδοαναγωγικής αντίδρασης μεταξύ Ni 2+ και H 2 PO 2 σύμφωνα με την αντίδραση (1) [28]: Ni H 2 PO 2 + H 2 O Ni 0 + 3H 2 PO 3 + H + + P + 3/2H 2 (1) Το εκλυόμενο αυτό αέριο Η 2 είναι δυνατόν να προσροφηθεί στην επιφάνεια των αποθεμάτων, εμποδίζοντας την απόθεση του Ni με αποτέλεσμα την εμφάνιση μικροπόρων [12]. Τα μόρια του τασιενεργού βοηθούν στην απομάκρυνση των μικροσκοπικών φυσαλίδων H 2 από την επιφάνεια του υποστρώματος, μέσω της προσρόφησής τους στη διεπιφάνεια υγρού H 2 [29]. Οι φυσαλίδες αυτές μεταφέρονται στην επιφάνεια του λουτρού και δημιουργούν το παρατηρούμενο άφρισμά του, αλλά και τελικά αποθέματα χωρίς πόρους και άρα με μεγαλύτερες τιμές δυναμικών διάβρωσης. Την καλύτερη συμπεριφορά σε διάβρωση παρουσιάζει η καμπύλη των σύνθετων αποθεμάτων με τη χρήση Τ20 στη βέλτιστη συγκέντρωση. Λόγω των υψηλών τιμών δυναμικού διάβρωσης ( 337 mv) μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι τα αποθέματα αυτά παρουσιάζουν το μικρότερο πορώδες ως αποτέλεσμα των ευεργετικών συνεπειών του CeO 2 σε σωστή διασπορά μέσα στο επίστρωμα. Όπως έχει αναφερθεί στη βιβλιογραφία [30, 31] τα σωματίδια του CeO 2 είναι δυνατόν να δράσουν ως συμπλοκοποιητές δεσμεύοντας τα ιόντα Ni 2+ στην περίπτωση της ανοδικής διάλυσης του αποθέματος ή Fe 2+ σε περίπτωση ύπαρξης πορώδους, δημιουργώντας έτσι ένα σταθερό στρώμα προϊόντων διάβρωσης. Σε αυτό ακριβώς το στρώμα οφείλονται οι βελτιωμένες ιδιότητες αντίστασης σε διάβρωση των σύνθετων επιστρωμάτων. Πίνακας 2. Αποτελέσματα ανάλυσης Tafel χάλυβα κι επινικελωμένων δοκιμίων χάλυβας Ni P ml/l T ml/l T ml/l T20 E corr, mv i corr, μα/cm R p, kohm. cm 2 CorrRate, mm/yr
8 Ένας άλλος μηχανισμός με βάση τον οποίο μπορεί να εξηγηθεί η λειτουργία του CeO 2 ως αναστολέας διάβρωσης βασίζεται στο ιδιαίτερα υψηλό πρότυπο ηλεκτροδιακό δυναμικό (Ε Θ ) του Ce 4+, που έχει τιμή V [32]. Η αναγωγή του Ce 4+ προς Ce 3+ είναι αποτέλεσμα της αξιοσημείωτης οξειδοαναγωγικής δυνατότητας του μεικτού πλέον οξειδίου CeO 2 Ce 2 O 3. Καθώς το οξείδιο βρίσκεται σε επαφή με το χάλυβα, λαμβάνει χώρα η τελική οξείδωση του μεταλλικού Fe προς Fe 2 O 3, γεγονός που προκαλεί την παθητικοποίηση του υποστρώματος [33] σε περίπτωση ύπαρξης ατελειών στην επίστρωση. Ανεξάρτητα του μηχανισμού στον οποίο το CeO 2 βασίζει την αντιδιαβρωτική του δράση, το αποτέλεσμα της σωστής ενσωμάτωσης και διάσποράς του μέσα στη Ni P μήτρα είναι η δημιουργία αποθεμάτων ιδιαίτερα ανθεκτικών σε διαβρωτικό περιβάλλον. Σχήμα 4. Ηλεκτροχημικές καμπύλες πόλωσης 4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στην παρούσα εργασία παρασκευάστηκαν με τη μέθοδο της μη ηλεκτρολυτικής επιμετάλλωσης επιστρώματα Ni P ενισχυμένα με κεραμικά μικροσωματιδία CeO 2. Για να επιτευχθεί καλύτερη διασπορά των σωματιδίων στην EN μήτρα και μεγαλύτερη διαβροχή τους από το διάλυμα της επιμετάλλωσης, χρησιμοποιήθηκε η τασιενεργή ουσία Τween 20 σε τρεις διαφορετικές συγκεντρώσεις. Καλύτερη ενσωμάτωση των σωματιδίων επιτυγχάνεται όταν το τασιενεργό βρίσκεται σε συγκέντρωση κοντά στη CMC, ενώ συγκεντρώσεις 10 φορές μικρότερες κρίθηκαν ανεπαρκείς και συγκεντρώσεις 10 φορές μεγαλύτερες υπερβολικές, λόγω της δημιουργίας μικκυλίων από τα μόρια του Τ20. Το CeO 2 δεν αλλάζει την κρυσταλλικότητα του αποθέματος, δημιουργεί όμως συσσωματώματα και κόκκους με πιο διακριτά περατωτικά όρια σην επιφάνεια. Παράλληλα αυξάνει την τραχύτητα, αλλά διατηρεί αμετάβλητη τη μικροσκληρότητα σε σχέση με την απλή ΕΝ επιμετάλλωση, λόγω της ασθενούς σύνδεσης των σωματιδίων με την ΕΝ μήτρα. Η τασιενεργή ουσία στη βέλτιστη συγκέντρωση δεν επηρεάζει την κατά βάρος περιεκτικότητα σε CeO 2 των αποθεμάτων. Δημιουργεί, όμως, μια πιο λεπτόκοκκη, λεία και σκληρή επιφάνεια, αποτρέποντας τη δημιουργία συσσωματωμάτων και διασπείροντας καλύτερα την κεραμική ένωση μέσα στην επικάλυψη. Οι αλλαγές αυτές στις τιμές της μικροσκληρότητας και τραχύτητας εκτείνονται ομοιόμορφα σε όλη την επιφάνεια, όπως παρατηρείται από τις ιδαίτερα χαμηλές αντίστοιχες τιμές των τυπικών αποκλίσεων. Επιπλέον, το Τween 20 προσφέρει ακόμα μία ευεργετική επίδραση στα σύνθετα αποθέματα, καθώς επιτρέπει στο CeO 2 να δράσει ως αναστολέας διάβρωσης. Είτε μέσω συμπλοκοποίησής του με ιόντα Fe 2+ ή Ni 2+, είτε μέσω της δημιουργίας
9 ενός παθητικού στρώματος Fe 2 O 3, το CeO 2 μεταφέρει το δυναμικό των αποθεμάτων σε ευγενέστερες περιοχές σε σχέση με την απλή αλλά και τη σύνθετη επινικέλωση χωρίς τη βέλτιστη ποσότητα τασιενεργού. Με τον τρόπο αυτό μπορούν να παρασκευαστούν ανθεκτικά στο χρόνο υλικά, καθώς συνδυάζουν μεγαλύτερη αντοχή σε μηχανική καταπόνηση αλλά και ιδιαίτερα βελτιωμένη συμπεριφορά σε έντονα διαβρωτικά περιβάλλοντα. 5. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [1] Zielinska K., Stankiewicz A. and Szczygieł I., J. Colloid Interface Sci. 377:362 (2012). [2] Sha W., Keong K.G., Wu X., Electroless Copper and nickel phosphorus plating, Woodhead Publishing Limited, (2011). [3] Krishnan Κ.H., John S., Srinivasan K.N., Praveen J., Ganesan M. and Kavimani P.M., Metall. Mater. Trans. A. 37:1917 (2006). [4] Mallory G.O., Hajdu J.B., Electroless Plating: Fundamentals and Applications, Noyes Publications/William Andrew Publishing, LLC, New York, (1991). [5] Novakovic J., Vassiliou P., Samara Kl. and Argyropoulos Th., Surf. Coat. Technol. 201:895 (2006). [6] Novakovic J., Vassiliou P. and Georgiza E., Int. J. Electrochem. Sci. 8:3615 (2013). [7] Sharma A. and Singh A.K., J. Mater. Eng. Perform. 22:176 (2013). [8] Grosjean A., Rezrazi M., Takadoum J. and Bercot P., Surf. Coat. Technol. 137:92 (2001). [9] Qu N.S., Zhu D. and Chan K.C., Scr. Mater. 54:1421 (2006). [10] Schem M., Schmidt T., Gerwann J., Wittmar M., Veith M., Thompson G.E., Molchan I.S., Hashimoto T., Skeldon P., Phani A.R., Santucci S. and Zheludkevich M.L., Corros. Sci. 51:2304 (2009). [11] Balathandan S. and Seshadri S.K., Met. Finish. 92:49 (1994). [12] Nwosu N., Davidson A., Hindle C. and Barker M., Ind. Eng. Chem. Res. 51:5635 (2012). [13] Tadros T.F., Applied Surfactants, Wiley VCH Verlag GmbH & Co. KGaA, Weinheim, (2005). [14] Wu Y.C., Li G.H., Zhang L. and Yan B., Z. Met. kd. 91:788 (2000). [15] Wu Y., Liu H., Shen B., Liu L. and Hu W., Tribol. Int. 39:553 (2006). [16] Balaraju J.N., Sankara Narayanan T.S.N., Seshadri S.K., Mater. Res. Bull. 41:847 (2006) [17] Helenius A., Darrell R., McCaslin, Fries E. and Tanford C., Methods Enzymol. 56:734 (1979). [18] Satas D., Tracton A.A., Coatings Technology Handbook, Marcel Dekker Inc, New York, (2001). [19] Sudagar J., Lian J.S., Jiang Q., Jiang Z.H., Li G.Y. and Elansezhian R., Prog. Org. Coat. 74:788 (2012). [20] Balaraju J.N., Sankara Narayanan T.S.N. and Seshadri S.K., J. Appl. Electrochem. 33:807 (2003). [21] Felstein N., Lancsek T., Lindsay D. and Salerno L., Met. Finish. 81:35 (1983). [22] Elansezhian R., Ramamoorthy B. and Kesavan Nair P., Surf. Coat. Technol. 203:709 (2008). [23] Wheeler D., Moffat T.P., McFadden G.B., Coriell S. and Josell D., J. Electrochem. Soc. 151:C538 (2004). [24] Novakovic J. and Vassiliou P., Electrochim. Acta 54:2499 (2009). [25] Callister W.D., Materials science and engineering: an introduction, John Wiley & Sons, Inc. (2007).
10 [26] Martin J.W., Precipitation Hardening, 2nd edition, Butterworth Heinemann, Oxford, (1989). [27] Momenzadeh M. and Sanjabi S., Mater. Corros. 63:614 (2012). [28] Randin J.P. and Hintermann H.E., J. Electrochem. Soc. 160:117 (1970). [29] Chen B.H., Hong L., Ma Y. and Ko T.M., Ind. Eng. Chem. Res. 41:2668 (2002). [30] Deflorian F., Fedel M., Rossi S. and Kamarchik P., Electrochim. Acta 56:7833 (2011). [31] Montemora M.F., Trabelsi W., Lamaka S.V., Yasakau K.A., Zheludkevich M.L., Bastos A.C. and Ferreira M.G.S., Electrochim. Acta 53:5913 (2008). [32] Brett C.M.A., Brett A.M.O., Electrochemistry, Principles, Methods, and Applications, Oxford University Press Inc., New York, (1994). [33] Stoyanova E., Stoychev D., Corrosion Behavior of Stainless Steels Modified by Cerium Oxides Layers, Corrosion Resistance, Dr Shih (Ed.), (2012). Διαθέσιμο στο:
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΤΟΧΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΑΝΟΔΙΩΣΗ
Εισαγωγή ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΤΟΧΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΑΝΟΔΙΩΣΗ Το γαλβανικό κελί (γαλβανική διάβρωση) είναι μια ηλεκτροχημική αντίδραση οξείδωσης-αναγωγής (redox), η οποία συμβαίνει όταν δύο ανόμοια μέταλλα
Διαβάστε περισσότεραΜΕΛΕΤΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΗΣ ΣΥΝΑΠΟΘΕΣΗΣ ΝΑΝΟΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΤΙΤΑΝΙΑΣ ΣΕ ΜΗΤΡΑ ΚΡΑΜΑΤΟΣ ΚΑΣΣΙΤΕΡΟΥ-ΝΙΚΕΛΙΟΥ
ΜΕΛΕΤΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΗΣ ΣΥΝΑΠΟΘΕΣΗΣ ΝΑΝΟΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΤΙΤΑΝΙΑΣ ΣΕ ΜΗΤΡΑ ΚΡΑΜΑΤΟΣ ΚΑΣΣΙΤΕΡΟΥ-ΝΙΚΕΛΙΟΥ Ε. Ροσολύμου 1, Α. Καραντώνης 2, Ε.Α. Παυλάτου 1 1 Εργαστήριο Γενικής Χημείας, Τομέας Χημικών Επιστημών,
Διαβάστε περισσότεραΜελέτη του μηχανισμού ηλεκτροχημικής συναπόθεσης Ni-MWCNT και της εκλεκτικής απόθεσης MWCNT
Μελέτη του μηχανισμού ηλεκτροχημικής συναπόθεσης Ni-MWCNT και της εκλεκτικής απόθεσης MWCNT Φαίδων Γιαννόπουλος 1, Νικολίνα Χρονοπούλου 2, Ευαγγελία Παυλάτου 2, Αντώνης Καραντώνης 1 1 Τομέας Επιστήμης
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΛΗΨΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
~ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ~ ΠΕΡΙΛΗΨΗ H παρούσα Διδακτορική Διατριβή περιλαμβάνει συστηματική μελέτη για την ανάπτυξη τριοδικού καταλυτικού μετατροπέα (TWC) που να επιδεικνύει
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΝΘΕΤΩΝ ΕΠΙΚΑΛΥΨΕΩΝ Ni/ZrO 2 ΜΕΛΕΤΗ ΜΙΚΡΟΔΟΜΗΣ ΚΑΙ ΙΔΙΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥΣ
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΝΘΕΤΩΝ ΕΠΙΚΑΛΥΨΕΩΝ Ni/ZrO 2 ΜΕΛΕΤΗ ΜΙΚΡΟΔΟΜΗΣ ΚΑΙ ΙΔΙΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥΣ Μ. Μ. Δαρδαβίλα, Μ. Οικονομοπούλου, Κ. Κόλλια Σχολή Χημικών Μηχανικών, Ε.Μ.Π., Ηρώων Πολυτεχνείου 9, 157 80 Αθήνα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Οι
Διαβάστε περισσότεραM M n+ + ne (1) Ox + ne Red (2) i = i Cdl + i F (3) de dt + i F (4) i = C dl. e E Ecorr
Επιταχυνόμενες μέθοδοι μελέτης της φθοράς: Μέθοδος Tafel και μέθοδος ηλεκτροχημικής εμπέδησης Αντώνης Καραντώνης, και Δημήτρης Δραγατογιάννης 1 Σκοπός της άσκησης Στην άσκηση αυτή θα μελετηθεί η διάβρωση
Διαβάστε περισσότεραΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΑ ΥΛΙΚΑ. Ενότητα 6: ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΛΙΤΣΑΡΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΗΜΜΥ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Ενότητα 6: ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΛΙΤΣΑΡΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΗΜΜΥ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης
Διαβάστε περισσότεραΤΕΧΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΓΕΩΘΕΡΜΙΑΣ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΓΕΩΘΕΡΜΙΑΣ Η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας συναντά ορισμένα τεχνικά προβλήματα, Τα προβλήματα αυτά είναι: (α) ο σχηματισμός επικαθίσεων (ή καθαλατώσεις
Διαβάστε περισσότεραΕργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών
Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστηριακή Άσκηση 04 Επιμετάλλωση Διδάσκοντες: Δρ Γεώργιος Ι. Γιαννόπουλος Δρ Θεώνη Ασημακοπούλου Δρ Θεόδωρος Λούτας Τμήμα Μηχανολογίας ΑΤΕΙ Πατρών Πάτρα 2011 Διάβρωση Διάβρωση
Διαβάστε περισσότεραΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΗ ΣΥΝΑΠΟΘΕΣΗ ΥΒΡΙΔΙΩΝ ΝΑΝΟΣΩΛΗΝΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ- Al 2 O 3 ΣΕ ΜΗΤΡΑ ΝΙΚΕΛΙΟΥ
ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΗ ΣΥΝΑΠΟΘΕΣΗ ΥΒΡΙΔΙΩΝ ΝΑΝΟΣΩΛΗΝΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ- Al 2 O 3 ΣΕ ΜΗΤΡΑ ΝΙΚΕΛΙΟΥ Ν. Χρονοπούλου 1, Ι. Ρούμπας 1, Ε.Α. Παυλάτου 1, Α. Καραντώνης 2, Χ. Σαραφόγλου 3, Δ.Ι. Παντελής 3 1 Εργαστήριο Γενικής
Διαβάστε περισσότεραΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΟΝΙΟΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑΣ
ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΟΝΙΟΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑΣ Η πρώτη ύλη με τη μορφή σωματιδίων (κόνεως) μορφοποιείται μέσα σε καλούπια, με μηχανισμό που οδηγεί σε δομική διασύνδεση των σωματιδίων με πρόσδοση θερμότητας.
Διαβάστε περισσότεραΚροκίδωση Συσσωμάτωση Χημική κατακρήμνιση Πηγή: Μαρία Λοϊζίδου, ΕΜΠ, Αθήνα 2006
Κροκίδωση Συσσωμάτωση Χημική κατακρήμνιση Πηγή: Μαρία Λοϊζίδου, ΕΜΠ, Αθήνα 2006 Η χημική κατακρήμνιση βασίζεται στη λειτουργία της συσσωμάτωσης και κροκίδωσης των κολλοειδών σωματιδίων που υπάρχουν αρχικά
Διαβάστε περισσότεραΕργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών
Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστηριακή Άσκηση 01 Κατηγοριοποιήση υλικών-επίδειξη δοκιμίων Διδάσκοντες: Δρ Γεώργιος Ι. Γιαννόπουλος Δρ Θεώνη Ασημακοπούλου Δρ ΘεόδωροςΛούτας Τμήμα Μηχανολογίας ΑΤΕΙ Πατρών
Διαβάστε περισσότεραΣΥΝΘΕΣΗ ΝΑΝΟΣΩΛΗΝΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ ΜΕΣΩ ΘΕΡΜΟΛΥΣΗΣ ΟΡΓΑΜΟΜΕΤΑΛΛΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΕ ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
ΣΥΝΘΕΣΗ ΝΑΝΟΣΩΛΗΝΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ ΜΕΣΩ ΘΕΡΜΟΛΥΣΗΣ ΟΡΓΑΜΟΜΕΤΑΛΛΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΕ ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Α.Μ. Νέτσου 1, Ε. Χουντουλέση 1, Μ.Περράκη 2, Α.Ντζιούνη 1, Κ. Κορδάτος 1 1 Σχολή Χημικών Μηχανικών, ΕΜΠ 2 Σχολή
Διαβάστε περισσότεραΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΕΙΣ. Τεχνικές εφαρμογής και μέτρησης. Οι βασικοί τρόποι επιμετάλλωσης είναι:
Από το Θεόδωρο Τσαγκάρη Ηλεκτρολόγο Μηχανικό ΕΜΠ Μηχανικό Πωλήσεων για το Τεχνικό Γραφείο Δ. Βρέκοσις ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΕΙΣ Τεχνικές εφαρμογής και μέτρησης p a g e 22 Η επιμετάλλωση γίνεται με τη δημιουργία ενός
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Περιληπτική θεωρητική εισαγωγή
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Περιληπτική θεωρητική εισαγωγή α) Τεχνική zchralski Η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη τεχνική ανάπτυξης μονοκρυστάλλων πυριτίου (i), αρίστης ποιότητας,
Διαβάστε περισσότεραΑιωρήματα & Γαλακτώματα
Αιωρήματα & Γαλακτώματα Εαρινό εξάμηνο Ακ. Έτους 2014-15 Μάθημα 2ο 25 February 2015 Αιωρήματα Γαλακτώματα 1 Παρασκευή αιωρημάτων Οι μέθοδοι παρασκευής αιωρημάτων κατατάσσονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΒΡΩΣΗ ΟΡΙΣΜΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΖΗΜΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΖΗΜΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΑΙΤΙΑ) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΔΙΑΒΡΩΣΗ = ΟΞΕΙΔΩΣΗ
1 ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΟΡΙΣΜΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΖΗΜΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΖΗΜΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΑΙΤΙΑ) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΔΙΑΒΡΩΣΗ = ΟΞΕΙΔΩΣΗ 2 ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΟΡΙΣΜΟΣ: Κάθε αυθόρμητη ή εκβιασμένη, ηλεκτρομηχανική
Διαβάστε περισσότεραΕργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών
Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστηριακή Άσκηση 02 Μεταλλογραφική Παρατήρηση Διδάσκοντες: Δρ Γεώργιος Ι. Γιαννόπουλος Δρ Θεώνη Ασημακοπούλου Δρ ΘεόδωροςΛούτας Τμήμα Μηχανολογίας ΑΤΕΙ Πατρών Πάτρα 2011
Διαβάστε περισσότεραΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΣΕ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΥΛΙΚΑ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΣΕ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Δρ. Χρ. Ν. Παναγόπουλος, Καθηγητής Ε.Μ.Π. Εργαστήριο Μεταλλογνωσίας, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Ζωγράφος, Αθήνα, 15780 ΑΘΗΝΑ 2007 1 Ερευνητική Ομάδα: Δρ.
Διαβάστε περισσότεραΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΒΡΩΣΗΣ. Ομοιόμορφη ή γενική διάβρωση (General Corrosion)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΒΡΩΣΗΣ Ομοιόμορφη ή γενική διάβρωση (General Corrosion) Είναι το πιο κοινό είδος διάβρωσης. Χαρακτηρίζεται γενικά από χημική ή ηλεκτροχημική δράση που προχωρά ομοιόμορφα στο σύνολο ή στο
Διαβάστε περισσότεραΕπιχάλκωση μεταλλικού αντικειμένου και συγκεκριμένα ενός μικρού ελάσματος αλουμινίου με τη μέθοδο της γαλβανοπλαστικής επιμετάλλωσης.
Σύντομη περιγραφή του πειράματος Επιχάλκωση μεταλλικού αντικειμένου και συγκεκριμένα ενός μικρού ελάσματος αλουμινίου με τη μέθοδο της γαλβανοπλαστικής επιμετάλλωσης. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος Στο
Διαβάστε περισσότεραΥδροφοβικές-Υδροφιλικές ιδιότητες και εφαρµογές (διαφάνειες από τις παραδόσεις)
Υδροφοβικές-Υδροφιλικές ιδιότητες και εφαρµογές (διαφάνειες από τις παραδόσεις) Ανασκόπηση υδροφιλικής-υδροφοβικής ιδιότητας Η λιθογραφία είναι µια διαδικασία εκτύπωσης, που βασίζεται στην φυσική εγγενή
Διαβάστε περισσότερα2.3 ΜΕΡΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός
2.3 ΜΕΡΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός Σκοπός του μαθήματος: Να επισημαίνουμε τη θέση των μετάλλων στον περιοδικό πίνακα των στοιχείων. Να αναφέρουμε
Διαβάστε περισσότεραΜΕΛΕΤΗ ΤHΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΙΑΣΠΑΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ V 2 O 5 ΚΑΙ TΩΝ ΠΡΟ ΡΟΜΩΝ ΕΝΩΣΕΩΝ ΑΥΤΟΥ ΣΤΗΡΙΓΜΕΝΩΝ ΣΕ TiΟ 2
ΜΕΛΕΤΗ ΤHΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΙΑΣΠΑΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ V 2 O 5 ΚΑΙ TΩΝ ΠΡΟ ΡΟΜΩΝ ΕΝΩΣΕΩΝ ΑΥΤΟΥ ΣΤΗΡΙΓΜΕΝΩΝ ΣΕ TiΟ 2 Λ. Ναλµπαντιάν Ινστιτούτο Τεχνικής Χηµικών ιεργασιών, ΕΚΕΤΑ, Τ.Θ. 361, 57001, Θέρµη,Θεσσαλονίκη
Διαβάστε περισσότερα1 Η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΧΑΛΥΒΕΣ
Η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΧΑΛΥΒΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΤΡΙΩΡΟ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ Α.Μ. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΣΚΗΣΗ Α. ΟΠΤΙΚΗ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΑ. Στο μεταλλογραφικό μικροσκόπιο Leitz μελετήθηκαν κατάλληλα προετοιμασμένα δοκίμια χάλυβα. 2.
Διαβάστε περισσότεραΧ Ρ Η Σ Η Α Ν Α Σ Τ Ο Λ Ε Ω Ν Ι Α Β Ρ Ω Σ Η Σ Γ Ι Α Τ Η Ν Π Ρ Ο Σ Τ Α Σ Ι Α Τ Ο Υ Χ Α Λ Υ Β Α Σ Ε Κ Ο Ν Ι Α Μ Α Τ Α
ΧΡΗΣΗ ΑΝΑΣΤΟΛΕΩΝ ΙΑΒΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΧΑΛΥΒΑ ΣΕ ΚΟΝΙΑΜΑΤΑ Η τεχνική των SG είναι µία εργαστηριακή µέθοδος επιταχυνόµενης δοκιµής, χρήσιµη για γρήγορη εκτίµηση της διάβρωσης των σιδηροπλισµών
Διαβάστε περισσότεραΔιάβρωση και Προστασία. Εαρινό εξάμηνο Ακ. Έτους Μάθημα 6ο
Διάβρωση και Προστασία Εαρινό εξάμηνο Ακ. Έτους 2016-17 Μάθημα 6ο Διάγραμμα δυναμικού Ε- ph για σίδηρο εμβαπτισμένο σε διάλυμα Fe 2+ με ενεργότητα = 1 Σε ph=2 για διάλυμα περιεκτικότητας σε ιόντα Fe 2+
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 6.1 ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΗ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 98 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6.1 ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΗ Με τον όρο επιμετάλλωση εννοούμε τη δημιουργία ενός στρώματος μετάλλου πάνω στο μέταλλο βάσης για την προσθήκη ορισμένων επιθυμητών ιδιοτήτων. Οι ιδιότητες
Διαβάστε περισσότερατεκμηρίωση και συνειδητοποίηση επικινδυνότητας λυμάτων αυστηρή νομοθεσία διαχείρισης αποβλήτων Καθαρισμός αποβλήτων
ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ τεκμηρίωση και συνειδητοποίηση επικινδυνότητας λυμάτων αυστηρή νομοθεσία διαχείρισης αποβλήτων Καθαρισμός αποβλήτων επαναχρησιμοποίηση πολύτιμων, εξαντλούμενων
Διαβάστε περισσότεραΓενική Χημεία. Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής
Γενική Χημεία Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής Πολυτεχνείο Κρήτης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Γραφείο Κ2.125, τηλ.: 28210-37772 e-mail:nikosxek@gmail.com Περιεχόμενα Διαλύματα Γραμμομοριακή
Διαβάστε περισσότεραΚΡΑΜΑΤΑ ΣΙΔΗΡΟΥ. Ανθρακούχοι χάλυβες :π(c)<1,8%+mn<1%+ Χαλυβοκράματα: Mn, Ni, Cr+άλλα κραματικά στοιχεία. Χυτοσίδηροι : π(c)< 2-4,5%
ΚΡΑΜΑΤΑ ΣΙΔΗΡΟΥ Ανθρακούχοι χάλυβες :π(c)
Διαβάστε περισσότερα4. ΒΛΑΒΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΘΡΑΥΣΕΙΣ ΛΟΓΩ ΔΙΑΒΡΩΣΗΣ
4. ΒΛΑΒΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΘΡΑΥΣΕΙΣ ΛΟΓΩ ΔΙΑΒΡΩΣΗΣ Ως διάβρωση ορίζεται η διεργασία που επισυμβαίνει στην επιφάνεια μεταλλικών κατασκευών και οδηγεί σε ποικίλου βαθµού καταστροφή τους. Όταν ένα μέταλλο έρθει
Διαβάστε περισσότεραΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2014 ÊÏÑÕÖÁÉÏ ÅÕÏÓÌÏÓ
ΤΑΞΗ: ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑ Α Β ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ Ηµεροµηνία: Τετάρτη 3 Απριλίου 014 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό
Διαβάστε περισσότεραΕΝΟΤΗΤΑ 2η:Ταξινόμηση των στοιχείων-στοιχεία με ιδιαίτερο ενδιαφέρον
ΕΝΟΤΗΤΑ 2η:Ταξινόμηση των στοιχείων-στοιχεία με ιδιαίτερο ενδιαφέρον 1. ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ Η ανάγκη της ταξινόμησης των στοιχείων Ενώ στην αρχαιότητα ήταν γνωστά γύρω στα 13 περίπου στοιχεία, τον 18o αιώνα
Διαβάστε περισσότερα1.Εισαγωγή. 2.Επιλεκτικά ηλεκτρόδια ιόντων(εηι)
ΑΜΕΣΗ ΜΕΤΡΗΣΗ ΙΟΝΤΩΝ Κ + ΣΤΟ ΠΟΣΙΜΟ ΝΕΡΟ ΜΕ ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΟ ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΟ 1.Εισαγωγή Χημικοί αισθητήρες είναι όργανα τα οποία μπορούν να παρακολουθούν την ενεργότητα φορτισμένων ή μη ουσιών σε υγρή ή αέρια φάση.
Διαβάστε περισσότεραΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑ Τεχνολογίες Προστασίας Υλικών ΜΕΡΟΣ Β Επιβλέπων: Γ. Αγγελόπουλος, καθηγητής Επιμέλεια: Πήττας Κωνσταντίνος, διπλ. Μηχ. Μηχ.
ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑ Τεχνολογίες Προστασίας Υλικών ΜΕΡΟΣ Β Επιβλέπων: Γ. Αγγελόπουλος, καθηγητής Επιμέλεια: Πήττας Κωνσταντίνος, διπλ. Μηχ. Μηχ. Τμήμα Χημικών Μηχανικών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό
Διαβάστε περισσότεραΦΩΤΟΚΑΤΑΛΥΤΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΥΣΑΕΡΙΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΣΕ ΘΕΡΜΙΚΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟ TiO2 ΜΕ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΠΛΑΤΙΝΑΣ
ΦΩΤΟΚΑΤΑΛΥΤΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΥΣΑΕΡΙΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΣΕ ΘΕΡΜΙΚΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟ Ti ΜΕ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΠΛΑΤΙΝΑΣ Ε. Πουλάκης, Κ. Φιλιππόπουλος Σχολή Χημικών Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Ηρώων Πολυτεχνείου
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ I (Ar, Mr, mol, N A, V m, νόμοι αερίων)
ΧΗΜΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ I (Ar, Mr, mol, N A, V m, νόμοι αερίων) 1. Να εξηγήσετε ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές. i. H σχετική ατομική μάζα μετριέται σε γραμμάρια. ii. H σχετική ατομική μάζα είναι
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο της φυσικοχημείας που ερευνά τις διεργασίες που. και οι φορείς του ηλεκτρικού ρεύματος (ηλεκτρόνια, ιόντα).
ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΕΙΑ Κεφάλαιο της φυσικοχημείας που ερευνά τις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα σε διαλύματα ή τήγματα, όπου συμμετέχουν και οι φορείς του ηλεκτρικού ρεύματος (ηλεκτρόνια, ιόντα). Πραγματοποίηση
Διαβάστε περισσότερα23 Ιανουαρίου 2016 ΛΥΚΕΙΟ:... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ:
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΧΗΜΕΙΑ 23 Ιανουαρίου 2016 ΛΥΚΕΙΟ:..... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1.. 2..... 3..... ΜΟΝΑΔΕΣ: Στοιχεία από τη θεωρία: Α. Τα οξέα, οι βάσεις και τα άλατα ανήκουν στην κατηγορία
Διαβάστε περισσότεραΧημικές αντιδράσεις καταλυμένες από στερεούς καταλύτες
Χημικές αντιδράσεις καταλυμένες από στερεούς καταλύτες Σε πολλές χημικές αντιδράσεις, οι ταχύτητές τους επηρεάζονται από κάποια συστατικά τα οποία δεν είναι ούτε αντιδρώντα ούτε προϊόντα. Αυτά τα υλικά
Διαβάστε περισσότερα3. Όταν χλωριούχο νάτριο πυρωθεί στο λύχνο Bunsen, η φλόγα θα πάρει χρώμα: Α. Κόκκινο Β. Κίτρινο Γ. Μπλε Δ. Πράσινο Ε. Ιώδες
Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από οκτώ (8) σελίδες Ερωτήσεις 1-22: Για κάθε μια από τις ερωτήσεις που ακολουθούν δίνονται πέντε πιθανές απαντήσεις. Να επιλέξετε την ορθή απάντηση. Για κάθε ερώτηση
Διαβάστε περισσότεραΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ 2016
ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ 2016 Κεραμικών και Πολυμερικών Υλικών Κώστας Γαλιώτης, καθηγητής Τμήμα Χημικών Μηχανικών galiotis@chemeng.upatras.gr 1 Εισαγωγή Όπως ήδη είδαμε, η μηχανική συμπεριφορά των υλικών αντανακλά
Διαβάστε περισσότεραΕπιστήμη των Υλικών. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Τμήμα Φυσικής
Επιστήμη των Υλικών Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Τμήμα Φυσικής 2017 Α. Δούβαλης Ατέλειες, διαταραχές και σχέση τους με τις μηχανικές ιδιότητες των στερεών (μεταλλικά στερεά) μικτή διαταραχή διαταραχή κοχλία
Διαβάστε περισσότεραΦυσική Χημεία ΙΙ. Ηλεκτροχημικά στοιχεία. Κεφ.1 Ηλεκτροδιαλυτική τάση. Σημειώσεις για το μάθημα. Ευκλείδου Τ. Παναγιώτου Σ. Γιαννακουδάκης Π.
Σημειώσεις για το μάθημα Φυσική Χημεία ΙΙ Ηλεκτροχημικά στοιχεία Κεφ.1 Ηλεκτροδιαλυτική τάση Ευκλείδου Τ. Παναγιώτου Σ. Γιαννακουδάκης Π. Τμήμα Χημείας ΑΠΘ 1. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΑΛΥΤΙΚΗ ΤΑΣΗ 1.1 των µετάλλων
Διαβάστε περισσότεραΚΑΤΑΛΥΤΙΚΆ ΥΛΙΚΆ. 1. Παρασκευή Στηριγμένων Καταλυτών. 2. Χαρακτηρισμός Καταλυτών
ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΆ ΥΛΙΚΆ 1. Παρασκευή Στηριγμένων Καταλυτών 2. Χαρακτηρισμός Καταλυτών Παρασκευή Στηριγμένων Καταλυτών Τεχνικές Εμποτισμού Ξηρός Εμποτισμός Υγρός Εμποτισμός Απλός Εμποτισμός Εναπόθεση - Καθίζηση
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ. ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ (4) ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ xhmeiastokyma.
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ (4) ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α5 να γράψετε τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα
Διαβάστε περισσότεραΑτομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C.
4.1 Βασικές έννοιες Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C. Σχετική ατομική μάζα ή ατομικό βάρος λέγεται ο αριθμός που δείχνει πόσες φορές είναι μεγαλύτερη
Διαβάστε περισσότεραΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ο ΜΑΘΗΜΑ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΘΕΩΡΙΑ 2017 9 ο ΜΑΘΗΜΑ Τα (ΔΥ) είναι μία μη καταστροφική μέθοδος που βασίζεται στην οπτική παρατήρηση. Τα ΔΥ αυξάνουν την πιθανότητα παρατήρησης ενδείξεων επιφανειακής
Διαβάστε περισσότεραΓενικά. Εικόνα 1. Πείραµα κροκίδωσης
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Αχαρνών 364 & Γλαράκι 10Β, Αθήνα, 11145 Τηλ: 211 1820 163-4-5 Φαξ: 211 1820 166 e-mail: enerchem@enerchem.gr web site: www.enerchem.gr ΚΡΟΚΙΔΩΣΗ ΣΥΣΣΩΜΑΤΩΣΗ ΧΗΜΙΚΗ
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙ ΡΑΣΕΙΣ - ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ
ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙ ΡΑΣΕΙΣ - ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ Οι χηµικές αντιδράσεις συµβολίζονται µε τις χηµικές εξισώσεις, µοριακές ή ιοντικές. Οι χηµικές αντιδράσεις που περιλαµβάνουν ιόντα συµβολίζονται µε ιοντικές εξισώσεις.
Διαβάστε περισσότεραΔιάλυμα καλείται κάθε ομογενές σύστημα, το οποίο αποτελείται από δύο ή περισσότερες χημικές ουσίες, και έχει την ίδια σύσταση σε όλη του τη μάζα.
1. ΔΙΑΛΥΜΑ Διάλυμα καλείται κάθε ομογενές σύστημα, το οποίο αποτελείται από δύο ή περισσότερες χημικές ουσίες, και έχει την ίδια σύσταση σε όλη του τη μάζα. Ετερογενές σύστημα καλείται αυτό, το οποίο αποτελείται
Διαβάστε περισσότεραΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2019 A ΦΑΣΗ
ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Πέμπτη 3 Ιανουαρίου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΘΕΜΑ Α ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Για τις προτάσεις Α1 έως και Α4 να γράψετε στο τετράδιό
Διαβάστε περισσότεραΕπιμέλεια: Παναγιώτης Κουτσομπόγερας ΒΑΘΜΟΣ: /100, /20
Σελίδα: 1 Τελικό Επαναληπτικό Διαγώνισμα στη Χημεία Γ Λυκείου στα Κεφάλαια 1-7 (2018) Τελικό Επαναληπτικό Διαγώνισμα (2018) στη Χημεία Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών Γ Λυκείου στα Κεφάλαια 1 έως
Διαβάστε περισσότεραΕπίπλευση με αέρα (Dissolved Air Flotation)
Επίπλευση με αέρα (Dissolved Air Flotation) Προσκόλληση των στερεών σε αιώρηση πάνω σε ανερχόμενες φυσαλλίδες αέρα Πολλές και μικρές Αποσυμπίεση αέρα από υψηλότερη πίεση στην ατμοσφαιρική Σύγκρουση φυσαλλίδων/στερεών
Διαβάστε περισσότεραΕπιστήμη των Υλικών. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Τμήμα Φυσικής
Επιστήμη των Υλικών Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Τμήμα Φυσικής 2017 Α. Δούβαλης Διαγράμματα Φάσεων Δημιουργία κραμάτων: διάχυση στοιχείων που έρχονται σε άμεση επαφή Πως συμπεριφέρονται τα επιμέρους άτομα των
Διαβάστε περισσότερα1 o ΓΕΛ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ A ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1- ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ-ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ - Τι πρέπει να γνωρίζουμε
1 o ΓΕΛ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ A ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1- ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ-ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ - Τι πρέπει να γνωρίζουμε 1. Βασικά μεγέθη και μονάδες αυτών που θα χρησιμοποιηθούν
Διαβάστε περισσότεραΤμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ανόργανη Χημεία. Ενότητα 8 η : Υγρά, Στερεά & Αλλαγή Φάσεων. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής.
Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανόργανη Χημεία Ενότητα 8 η : Υγρά, Στερεά & Αλλαγή Φάσεων Οκτώβριος 2018 Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής Πολικοί Ομοιοπολικοί Δεσμοί & Διπολικές Ροπές 2 Όπως έχει
Διαβάστε περισσότεραΚβαντικά σύρματα, κβαντικές τελείες, νανοτεχνολογία Nucleation of a Si nanowire
Ετερογενής πυρηνοποίηση Ομογενής πυρηνοποίηση συμβαίνει σπάνια γιατί σχεδόν πάντα υπάρχουν διαθέσιμες ετερογενείς θέσεις για πυρηνοποίηση (π.χ. τοιχώματα, σωματίδια προσμείξεων) που μειώνουν τη ΔG. Στόχος
Διαβάστε περισσότεραΟνοματεπώνυμο: Χημεία Γ Λυκείου Υλη: Χημική Κινητική Χημική Ισορροπία Ιοντισμός (K a K b ) Επιμέλεια διαγωνίσματος: Τσικριτζή Αθανασία Αξιολόγηση :
Ονοματεπώνυμο: Μάθημα: Χημεία Γ Λυκείου Υλη: Χημική Κινητική Χημική Ισορροπία Ιοντισμός (K a K b ) Επιμέλεια διαγωνίσματος: Τσικριτζή Αθανασία Αξιολόγηση : Θέμα Α Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση σε καθεμία
Διαβάστε περισσότεραΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ. ΧΡΟΝΟΣ: 2,5 ώρες ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΧΡΗΣΙΜΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
ΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : ΧΡΟΝΟΣ: 2,5 ώρες ΤΑΞΗ: Β Ενιαίου Λυκείου ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ:. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Τμήμα: Aρ.:.
Διαβάστε περισσότεραΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ. ΧΡΟΝΟΣ: 2,5 ώρες ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΧΡΗΣΙΜΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
ΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : ΧΡΟΝΟΣ: 2,5 ώρες ΤΑΞΗ: Β Ενιαίου Λυκείου ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ:. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Τμήμα: Aρ.:.
Διαβάστε περισσότεραΘΕΡΜΙΚΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΧΑΛΥΒΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ
ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Θ Ε Ρ Μ Ι Κ Ε Σ Κ ΑΤ Ε Ρ Γ Α Σ Ι Ε Σ είναι σύνολο διεργασιών όπως: θέρμανση και ψύξη χάλυβα σε στερεά κατάσταση και σε καθορισμένες θερμοκρασιακές και χρονικές συνθήκες. Σ ΚΟ Π Ο Σ Θ Ε Ρ Μ Ι
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΫΛΙΚΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΥΛΙΚΩΝ ΜΕ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ. 3o Μάθημα 9 ο Εξάμηνο σπουδών Μάθημα Επιλογής Διδάσκων: Αν. Καθηγητής Ε.
ΒΙΟΫΛΙΚΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΥΛΙΚΩΝ ΜΕ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ 3o Μάθημα 9 ο Εξάμηνο σπουδών Μάθημα Επιλογής Διδάσκων: Αν. Καθηγητής Ε. Αμανατίδης ΤΡΙΤΗ 24/10/2017 ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ Κατηγορίες
Διαβάστε περισσότεραΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΤΩΝ ΝΙΤΡΙΚΩΝ ΙΟΝΤΩΝ ΑΠΟ Y ΑΤΙΚΑ ΙΑΛΥΜΑΤΑ
ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΤΩΝ ΝΙΤΡΙΚΩΝ ΙΟΝΤΩΝ ΑΠΟ Y ΑΤΙΚΑ ΙΑΛΥΜΑΤΑ Χ. Πολατίδης, Γ. Κυριάκου Τµήµα Χηµικών Μηχανικών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο, 54124 Θεσσαλονίκη ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην εργασία αυτή µελετήθηκε
Διαβάστε περισσότεραΧημεία: Μεταθετικές αντιδράσεις - Σχετική ατομική μάζα - Σχετική μοριακή μάζα - mole
Χημικές αντιδράσεις - Σχετική ατομική μάζα - Σχετική μοριακή μάζα - mole 46 Να γραφούν οι αντιδράσεις διπλής αντικατάστασης με τις οποίες μπορούν να παρασκευαστούν: α ΗΒr β Pb(OH) γ KNO α Το HBr είναι
Διαβάστε περισσότεραΧημεία. Σελίδα 1 από 6. γ. Ν 2 Ο 5. Μονάδες 5
Α ΛΥΚΕΙΟΥ 21 / 04 / 2019 Χημεία ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. A1. Σε ποια από τις επόμενες
Διαβάστε περισσότεραΔιαδικασίες Υψηλών Θερμοκρασιών
Διαδικασίες Υψηλών Θερμοκρασιών Ενότητα: Εργαστηριακή Άσκηση 4 Τίτλος: Μελέτη της συμπεριφοράς δομικού υλικού σε θερμοκρασιακή περιοχή πέραν της θερμοκρασίας παραγωγής του Ονόματα Καθηγητών: Κακάλη Γ.,
Διαβάστε περισσότεραΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ B ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΓΡΑΦΕΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2007-2008 ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Ταξινόμηση
Διαβάστε περισσότεραΑπό πού προέρχεται η θερμότητα που μεταφέρεται από τον αντιστάτη στο περιβάλλον;
3. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Ένα ανοικτό ηλεκτρικό κύκλωμα μετατρέπεται σε κλειστό, οπότε διέρχεται από αυτό ηλεκτρικό ρεύμα που μεταφέρει ενέργεια. Τα σπουδαιότερα χαρακτηριστικά της ηλεκτρικής ενέργειας είναι
Διαβάστε περισσότεραΙΟΝΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΥΔΑΤΟΣ - ΥΔΡΟΛΥΣΗ. ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ
ΙΟΝΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΥΔΑΤΟΣ - ΥΔΡΟΛΥΣΗ ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ 2 eribizani@chem.uoa.gr 2107274573 1 ΤΟ ΝΕΡΟ ΩΣ ΟΞΥ ΚΑΙ ΩΣ ΒΑΣΗ Το νερό δρα άλλοτε ως οξύ και άλλοτε ως βάση Από τις αντιδράσεις του νερού
Διαβάστε περισσότεραΓΑΛΒΑΝΙΚΑ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΑ ΚΕΛΙΑ
ΓΑΛΒΑΝΙΚΑ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΑ ΚΕΛΙΑ Σκοπός Εργαστηριακής Άσκησης Η κατανόηση του μηχανισμού λειτουργίας των γαλβανικών και ηλεκτρολυτικών κελιών καθώς και των εφαρμογών τους. Θεωρητικό Μέρος Όταν φέρουμε
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΚΑΘ ΥΨΟΣ (ΟΖΟΝΤΟΒΟΛΙΣΗ)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΚΑΘ ΥΨΟΣ (ΟΖΟΝΤΟΒΟΛΙΣΗ) 8.1 Γενικά Η γνώση της κατακόρυφης κατανομής της συγκέντρωσης του ατμοσφαιρικού όζοντος είναι ιδιαίτερα σημαντική για την κατανόηση
Διαβάστε περισσότεραΔυναμικά στην διεπιφάνεια ηλεκτροδίου Ηλεκτρική διπλοστοιβάδα Ηλεκτρόδια-Οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις Ηλεκτροχημικά στοιχεία
Δυναμικά στην διεπιφάνεια ηλεκτροδίου Ηλεκτρική διπλοστοιβάδα Ηλεκτρόδια-Οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις Ηλεκτροχημικά στοιχεία Δυναμικά στην διεπιφάνεια ηλεκτροδίου/διαλύματος Το δυναμικό Volta ( ) ή εξωτερικό
Διαβάστε περισσότερα1 ο Διαγώνισμα Χημείας Γ Λυκείου Θ Ε Μ Α Τ Α. Θέμα Α
Θέμα 1 ο Διαγώνισμα Χημείας Γ Λυκείου Στις ερωτήσεις 1 ως 5 να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. 1. Η αντίδραση ενός στοιχείου Σ με το υδρογόνο είναι. α. ντίδραση οξείδωσης. β. ντίδραση αναγωγής. γ. ντίδραση
Διαβάστε περισσότεραΧαρακτηρισμός των στερεών ιζημάτων ανάκτησης φωσφόρου Μελέτη βιοδιαθεσιμότητας του παραγόμενου προϊόντος
ΠΡΑΞΗ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΜΒΕΛΕΙΑΣ «Πρόγραμμα Ανάπτυξης Βιομηχανικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΠΑΒΕΤ) 2013» Δευτέρα 25 Μαΐου, 2015 Ημερίδα - Κ.Ε.Δ.Ε.Α. Θεσσαλονίκη Χαρακτηρισμός των στερεών ιζημάτων ανάκτησης φωσφόρου
Διαβάστε περισσότεραΗλεκτρόλυση νερού ή ηλεκτρόλυση αραιού διαλύματος θειικού οξέος με ηλεκτρόδια λευκοχρύσου και με χρήση της συσκευής Hoffman.
Σύντομη περιγραφή του πειράματος Ηλεκτρόλυση νερού ή ηλεκτρόλυση αραιού διαλύματος θειικού οξέος με ηλεκτρόδια λευκοχρύσου και με χρήση της συσκευής Hoffman. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος Στο τέλος
Διαβάστε περισσότερα1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ. 19. Βλέπε θεωρία σελ. 9 και 10.
19. Βλέπε θεωρία σελ. 9 και 10. 7 1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 20. Βλέπε θεωρία α) σελ. 8, β) σελ. 8, γ) σελ. 9. 21. α) ζυγού, β) I. προχοΐδας Π. ογκομετρικού κυλίνδρου. 22. Με το ζυγό υπολογίζουμε τη μάζα. O όγκος
Διαβάστε περισσότεραΤα πάντα για τις ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΘΕΡΜΑΝΣΕΙΣ 106
Τα πάντα για τις ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΘΕΡΜΑΝΣΕΙΣ 106 Ή διάβρωση του χαλκού. Για σημαντική μερίδα του τεχνικού κόσμου η απάντηση στην ερώτηση τρυπάει ο χαλκός από διάβρωση? είναι αρνητική. Κάποιοι λίγοι γνωρίζουν
Διαβάστε περισσότεραΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ
ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ Α. ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΔΙΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΣΕ ΥΔΑΤΙΚO ΔΙΑΛΥΜΑ Λίγα λόγια πριν από το πείραμα. Η σόδα περιέχει διαλυμένο αέριο διοξείδιο του άνθρακα το οποίο προστίθεται κατά την
Διαβάστε περισσότεραΕΠΙΔΡΑΣΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΣΕ ΜΗ ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΣΕ ΜΗ ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Α. Καραντώνης, Δ. Κουτσαύτης, Ν. Κουλουμπή Τομέας Επιστήμης και Τεχνικής των Υλικών, Σχολή Χημικών Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο,
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 2 Χημικοί Δεσμοί
Κεφάλαιο 2 Χημικοί Δεσμοί Σύνοψη Παρουσιάζονται οι χημικοί δεσμοί, ιοντικός, μοριακός, ατομικός, μεταλλικός. Οι ιδιότητες των υλικών τόσο οι φυσικές όσο και οι χημικές εξαρτώνται από το είδος ή τα είδη
Διαβάστε περισσότεραΣΥΓΚΡIΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΩΝ Ir KAI Ir-Ru ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΕ ΚΕΛΙΑ ΠΡΩΤΟΝΙΑΚΗΣ ΜΕΜΒΡΑΝΗΣ. Πατρών, 26504, Πάτρα.
9 ο ΠΕΣΧΜ: Η Συμβολή της Χημικής Μηχανικής στην Αειφόρο Ανάπτυξη ΣΥΓΚΡIΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΩΝ Ir KAI Ir-Ru ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΕ ΚΕΛΙΑ ΠΡΩΤΟΝΙΑΚΗΣ ΜΕΜΒΡΑΝΗΣ Α. Γκούσεβ 1, Α. Κατσαούνης 1 και
Διαβάστε περισσότερα(1) i mig,k = z 2 kf 2 u k c k (2) i mig = i mig,k = z 2 kf 2 u k c k. k=1. k=1
Αριθμοί μεταφοράς Α. Καραντώνης 1 Σκοπός Σκοπός της άσκησης είναι ο πειραματικός προσδιορισμός των αριθμών μεταφοράς με τη μέθοδο Hittorf. Ειδικότερα, προσδιορίζονται ο αριθμοί μεταφοράς κατιόντων υδρογόνου
Διαβάστε περισσότεραΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ ΧΗΜΕΙΑ
ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Τετάρτη 11 Απριλίου 2018 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΘΕΜΑ Α ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Α1. Η σωστή τετράδα κβαντικών αριθμών για το μονήρες
Διαβάστε περισσότεραΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΕΘΝΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟ. Μέταλλα
ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΕΘΝΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟ Μέταλλα Τα μέταλλα αποτελούν μία από τις τρεις βασικές κατηγορίες διαχωρισμού των στοιχείων του περιοδικού συστήματος. Οι δύο άλλες κατηγορίες είναι
Διαβάστε περισσότεραΔιάβρωση και Προστασία. Εαρινό εξάμηνο Ακ. Έτους Μάθημα 8ο
Διάβρωση και Προστασία Εαρινό εξάμηνο Ακ. Έτους 2016-17 Μάθημα 8ο Δοκίμιο μετάλλου του οποίου η διάβρωση μας ενδιαφέρει (ηλεκτρόδιο εργασίας) εμβαπτίζεται σε ηλεκτρολύτη μαζί με δύο άλλα ηλεκτρόδια Ένα
Διαβάστε περισσότεραΠοιότητα κατεργασμένης επιφάνειας. Αποκλίσεις 1ης, 2ης, 3ης, 4ης τάξης Τραχύτητα επιφάνειας Σκληρότητα Μικροσκληρότητα Παραμένουσες τάσεις
Ποιότητα κατεργασμένης επιφάνειας Αποκλίσεις 1ης, 2ης, 3ης, 4ης τάξης Τραχύτητα επιφάνειας Σκληρότητα Μικροσκληρότητα Παραμένουσες τάσεις Δεκ-09 Γ.Βοσνιάκος Μηχανουργικές επιφάνειες - ΕΜΤ Άδεια Χρήσης
Διαβάστε περισσότεραΘέµατα προηγούµενων εξεταστικών περιόδων. 1 ο Θέµα Ιανουαρίου 2005
Θέµατα προηγούµενων εξεταστικών περιόδων 1 ο Θέµα Ιανουαρίου 2005 Σε ένα επίπεδο ηλεκτρόδιο ενεργού επιφάνειας 2 cm 2, που χρησιµοποιείται ως άνοδος σε µία ηλεκτρολυτική κυψέλη που περιέχει διάλυµα 2*10-3
Διαβάστε περισσότεραΤΙΤΛΟΔΟΤΗΣΗ ΟΞΕΩΝ ΚΑΙ ΒΑΣΕΩΝ
ΤΙΤΛΟΔΟΤΗΣΗ ΟΞΕΩΝ ΚΑΙ ΒΑΣΕΩΝ Σκοπός Εργαστηριακής Άσκησης Η εξοικείωση με τις τεχνικές τιτλοδότησης και η κατανόηση των ογκομετρικών μεθόδων ανάλυσης. Θεωρητικό Μέρος Πάρα πολύ συχνά προκύπτει η ανάγκη
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ & Δ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ & Δ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΘΕΜΑ Α ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ & Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2017 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ:
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Δ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Δ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΘΕΜΑ Α ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6) Για τις προτάσεις
Διαβάστε περισσότεραΜεταλλικός δεσμός - Κρυσταλλικές δομές Ασκήσεις
Μεταλλικός δεσμός - Κρυσταλλικές δομές Ασκήσεις Ποια από τις ακόλουθες προτάσεις ισχύει για τους μεταλλικούς δεσμούς; α) Οι μεταλλικοί δεσμοί σχηματίζονται αποκλειστικά μεταξύ ατόμων του ίδιου είδους μετάλλου.
Διαβάστε περισσότεραΔιαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα
Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Μάθημα 6 6.1. SOS: Τι ονομάζεται διάλυμα, Διάλυμα είναι ένα ομογενές μίγμα δύο ή περισσοτέρων καθαρών ουσιών. Παράδειγμα: Ο ατμοσφαιρικός αέρας
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 7 Κολλοειδή
Κεφάλαιο 7 Κολλοειδή Σύνοψη Τα κολλοειδή είναι μορφή μείγματος με διεσπαρμένα σωματίδια, τα οποία έχουν διαστάσεις από 1 ως 1000 nm. Τα σωματίδια αυτά παραμένουν διεσπαρμένα στον διαλύτη και δεν καταβυθίζονται.
Διαβάστε περισσότεραΟμογενή μίγματα χημικών ουσιών τα οποία έχουν την ίδια χημική σύσταση και τις ίδιες ιδιότητες (χημικές και φυσικές) σε οποιοδήποτε σημείο τους.
ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Ομογενή μίγματα χημικών ουσιών τα οποία έχουν την ίδια χημική σύσταση και τις ίδιες ιδιότητες (χημικές και φυσικές) σε οποιοδήποτε σημείο τους. Διαλύτης: η ουσία που βρίσκεται σε μεγαλύτερη αναλογία
Διαβάστε περισσότεραΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΧΩΡΟ-ΧΡΟΝΙΚΗΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ ΤΑΛΑΝΤΟΥΜΕΝΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΔΥΟ ΚΑΙ ΤΡΙΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΩΝ
ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΧΩΡΟ-ΧΡΟΝΙΚΗΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ ΤΑΛΑΝΤΟΥΜΕΝΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΔΥΟ ΚΑΙ ΤΡΙΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΩΝ Παναγιώτης Σταματόπουλος, Αντώνης Καραντώνης Τομέας Επιστήμης και Τεχνικής
Διαβάστε περισσότεραAΝΑΛΟΓΙΑ ΜΑΖΩΝ ΣΤΟΧΕΙΩΝ ΧΗΜΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
2 ο Γυμνάσιο Καματερού 1 ΦΥΣΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ 1. Πόσα γραμμάρια είναι: ι) 0,2 kg, ii) 5,1 kg, iii) 150 mg, iv) 45 mg, v) 0,1 t, vi) 1,2 t; 2. Πόσα λίτρα είναι: i) 0,02 m 3, ii) 15 m 3, iii) 12cm
Διαβάστε περισσότεραΕΠΙΛΟΓΗ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ. Πλαστικότητα, Διαρροή, Ολκιμότητα
ΕΠΙΛΟΓΗ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Πλαστικότητα, Διαρροή, Ολκιμότητα Διαρροή (Yielding) Αντοχή σε διαρροή (yield strength) είναι η τάση πέρα από την οποία το υλικό επιδεικνύει πλαστική συμπεριφορά
Διαβάστε περισσότερα