Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων"

Νεοπτόλημος Κουντουριώτης
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 1 24/02/2016

2 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων [ΠΠΒΑ.13] Σκοπός Η δημιουργία του κατάλληλου θεωρητικού και πρακτικού υποβάθρου για την διαχείριση φυσικών κινδύνων στα πλαίσια της ελαχιστοποίησης των επιπτώσεων από αυτούς. Ο όρος διαχείριση αναφέρεται στη δόμηση και εφαρμογή μοντέλων χωρικής και χρονικής πρόβλεψης, στην αποτίμηση των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων (ρίσκο), στην παρακολούθηση και ενημέρωση, στη δημιουργία υποδομών αντιμετώπισης και στην προσαρμογή του αναπτυξιακού σχεδιασμού. ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 2 24/02/2016

3 Στόχοι Μετά την επιτυχή παρακολούθηση του μαθήματος, ο μεταπτυχιακός φοιτητής θα πρέπει να είναι ικανός: 1.να εφαρμόζει μεθόδους και τεχνικές πρόληψης της εκδήλωσης ή ελαχιστοποίησης των καταστροφών εξ αιτίας φυσικών κινδύνων από την τυπολογική καταχώριση της Ε.Ε., με έμφαση σε φαινόμενα συνδεόμενα με κινήσεις του νερού και των εδαφών, 2.να γνωρίζει διαθέσιμες μεθοδολογίες χαρακτηρισμού της επικινδυνότητας περιοχών έναντι φυσικών κινδύνων, με έμφαση στην εφαρμογή έμπειρων συστημάτων, νευρωνικών δικτύων κλπ., 3.να έχει εξοικειωθεί με τεχνικές διαχείρισης χωρικών δεδομένων σε περιβάλλον γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών και σχετικών λογισμικών. ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 3 24/02/2016

4 Περιεχόμενο Ποτάμια ροή: χρήση του νερού, υδραυλική των ποταμών, κίνηση φερτών υλικών, μορφολογία. Διαβρώσεις-εναποθέσεις: Μοντέλα προσδιορισμού των διαβρώσεων και εναποθέσεων κατά μήκος των υδατορευμάτων, κατάντι υδραυλικών κατασκευών και σε βάθρα γεφυρών. Διαβρώσεις λεκανών απορροής. Ερημοποίηση περιοχών. Κίνδυνοι καταστροφών: Σε πόλεις, λιμάνια, πλημμυρική κοίτη, βιομηχανικές ζώνες κτλ. καθώς και παράλληλα και εγκάρσια έργα στην κοίτη υδατορευμάτων. Μαθηματικά και φυσικά ομοιώματα σταθερού και κινητού πυθμένα. Μελέτη και ορθολογικός σχεδιασμός έργων. Κριτήρια σχεδιασμού. Περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Μέθοδοι κατασκευής. Συντήρηση και διαχείριση. Επικινδυνότητα στο σχεδιασμό έργων προστασίας πρανών υδατορευμάτων: Σχεδιασμός αντιπλημμυρικής προστασίας αστικών και μη περιοχών. Μορφές και προβλήματα αστάθειας εδαφών. Αλληλεπιδράσεις φυσικών παραγόντων. Ανθρωπογενείς παράγοντες. Ταξινομήσεις φαινομένων αστάθειας. Εμπειρίες από τον Ελληνικό και διεθνή χώρο. Φυσικοί, κλιματολογικοί και γεωτεχνικοί παράγοντες αστάθειας εδαφών. Μηχανισμοί εκδήλωσης κατολισθήσεων. Αστάθεια παράκτιων πρανών. Θαλάσσια διάβρωση και γεωτεχνικές θεωρήσεις. Καθιζήσεις λόγω υπεράντλησης υπόγειων νερών. Μέθοδοι αναγνώρισης ασταθών εδαφών με χρήση εικόνων. Ανάπτυξη βάσεων δεδομένων. Επεξεργασία και αξιολόγηση στοιχείων. Mέθοδοι χαρακτηρισμού φυσικής επιδεκτικότητας εδαφών έναντι κατολισθήσεων. Δόμηση μοντέλων χωρικής πρόβλεψης ασταθών εδαφών: Επαγωγικές μέθοδοι. Έμπειρα συστήματα, πολυ-παραμετρικές αναλύσεις. Εφαρμογή νευρωνικών δικτύων. Η ολοκληρωμένη προσέγγιση στη διαχείριση φυσικών κινδύνων. ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 4 24/02/2016

5 ΟΡΙΣΜΟΙ Φυσικός κίνδυνος είναι κάθε φυσική διεργασία που απειλεί να δημιουργήσει δυσάρεστα και καταστροφικά αποτελέσματα στους ανθρώπους. Η έννοια του φυσικού κινδύνου αφορά πάντοτε φαινόμενα που εμφανίζονται στό άμεσο περιβάλλον του ανθρώπου, ενώ ίδια φαινόμενα, που εξελίσσονται μακριά από τους ανθρώπους, χαρακτηρίζονται απλά σαν φυσικά φαινόμενα, δηλαδή δεν αποτελούν φυσικούς κινδύνους. Για παράδειγμα η ενδεχόμενη κατάκλυση μιας μακρινής ακατοίκητης περιοχής από ένα ποτάμι που υπερχείλισε δεν αποτελεί κίνδυνο, σε αντίθεση με ανάλογο ενδεχόμενο σε μια καλλιεργούμενη ή αστική περιοχή. ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 5 24/02/2016

6 ΟΡΙΣΜΟΙ Η επικινδυνότητα μιας περιοχής απέναντι σε ένα φυσικό κίνδυνο είναι η ποσοτικοποίηση της σχετικής απειλής που είναι συνδυασμός της συχνότητας εμφανίσεως του κινδύνου και κυρίως του ενδεχομένου μεγέθους του. Για παράδειγμα η σεισμικότητα μιας περιοχής ορίζεται με βάση την πιθανότητα εκδηλώσεως σεισμικών ορισμένου μεγέθους ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 6 24/02/2016

7 ΟΡΙΣΜΟΙ Τρωτότητα είναι η ποσοτικοποίηση της ευαισθησίας μιας περιοχής ή μιας δραστηριότητας του ανθρώπου απέναντι σε ένα φυσικό κίνδυνο. Για παράδειγμα η τρωτότητα των υδατικών πόρων μιας περιοχής έναντι ενδεχόμενης κλιματικής αλλαγής προσδιορίζεται με βάση την αναμενόμενη μεταβολή στην ποιότητα και ποσότητα των διαθεσίμων φυσικών υδατικών πόρων σε συνδυασμό και με την μορφή και το την ένταση της κλιματικής αλλαγής. ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 7 24/02/2016

8 ΟΡΙΣΜΟΙ Φυσική καταστροφή είναι η υλοποίηση της απειλής ενός φυσικού κινδύνου με καταστροφικά αποτελέσματα. Για παράδειγμα η εκδήλωση μιας σεισμικής δονήσεως ορισμένης εντάσεως σε μια αστική περιοχή με κατστροφικά αποτελέσματα σε υποδομές και κτίρια και πολλούς τραυματισμούς ή/και θανάτους αποτεί μια φυσική καταστροφή σε αντίθεση με την εκδήλωση σεισμικής δομήσεως στην θάλασσα, χωρίς συνέπειες που παραμένει απλά φυσικός κίνδυνος. ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 8 24/02/2016

9 ΕΙΔΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ Η βασική κατηγοριοποίηση των φυσικών κινδύνων γίνεται κυρίως με βάση την προέλευση τους. Αυτή προσδιορίζει και αρκετά άλλα χαρακτηριστικά, όπως τους τομείς της ανθρώπινης ζωής που επηρεάζονται και τους τρόποι αντιμετωπίσεως του κινδύνου. ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 9 24/02/2016

10 ΕΙΔΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ 1. Ταξινόμηση με βάση την προέλευση Γεωλογικοί-γεωφυσικοί Υδρολογικοί-παράκτιοι Μετεωρολογικοί-Κλιματικοί Πυρκαγιές Υγεία και Ασθένειες Γεωργικοί-Διατροφής Διαστημικοί Κοινωνικοί Ραδιενέργεια-κοσμική ακτινοβολία Βιολογικοί-οικοσυστήματος ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 10 24/02/2016

11 ΕΙΔΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ 2. Ταξινόμηση με βάση ταχύτητα ή βιαιότητα Δυναμικοί Ταχείας εξελίξεως Βραδείας εξελίξεως 3. Ταξινόμηση με βάση την εμβέλεια Σημειακοί Τοπικοί Καθολικοί ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 11 24/02/2016

12 ΕΙΔΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ 4. Ταξινόμηση με βάση άλλους παράγοντες Άμεσοι, Παράγωγοι. Ανθρωπογενείς. Προβλέψιμοι, απρόβλεπτοι. Πρόσκαιροι, μη αντιστρεπτοί, διαχρονικοί, με επιπτώσεις για πολλές γεννεές. ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 12 24/02/2016

13 Γεωλογικοί κίνδυνοι Σεισμοί Κατολισθήσεις Χιονοστιβάδες Καθιζήσεις Λασποπλημμύρες Καταβύθιση του εδάφους Ηφαιστειακή έκρηξη Λαχάρ Τσουνάμι ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 13 24/02/2016

14 Υδρολογικοί-παράκτιοι κίνδυνοι Πλημμύρα ποταμού Παλιρροϊκά κύματα Διαβρώσεις εδαφών Άνοδος υπογείου υδροφόρου ορίζοντα Εκχυση παγετώνα Υδρολογική ξηρασία Θαλάσσια κύματα Διαβρώσεις ακτών Πτώση υπογείου υδροφόρου ορίζοντα Κυματανάπαλση ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 14 24/02/2016

15 Μετεωρολογικοί-κλιματικοί κίνδυνοι Χιονοθύελλα Τυφώνας-κυκλώνας Καύσωνας Χαλαζόπτωση Ανεμοστρόβιλος-σίφωνας Παγετός Μετεωρολογική Ξηρασία Καταρρακτώδεις βροχές Κλιματική αλλαγή Δυνατοί άνεμοι ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 15 24/02/2016

16 Γεωργικοί-Διατροφικοί κίνδυνοι Καταστροφή παραγωγής Γεωργικές ασθένειες Ρύπανση εδάφους Πείνα Ζωϊκές ασθένειες Ρύπανση νερού αρδεύσεων Γεωργική Ξηρασία Καταστροφή εδαφών ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 16 24/02/2016

17 Διαστημικοί κίνδυνοι Πτώση μετεωριτών Ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία Κοσμική ακτινοβολία ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 17 24/02/2016

18 Κίνδυνοι υγείας Ενδημικές ασθένειες Επιδημίες Κοινωνικοί κίνδυνοι Υπερπληθυσμός Εθνική ανησυχία Υπογεννητικότητα Κοινωνική ανησυχία Θρησκευτική ανησυχία ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 18 24/02/2016

19 Κίνδυνοι πυρκαϊάς Δασικές πυρκαϊές Υπόγειες Πυρκαϊές Κίνδυνοι βιολογικοί-οικοσυστήματος Καταστροφή οικοσυστήματος Εξαφάνιση ειδών Εμφάνιση νέων ειδών Εισαγωγή ξένων ειδών ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 19 24/02/2016

20 Κίνδυνοι από φυσική Ραδιενέργεια Φυσική ραδιενέργεια ορυκτών Ραδόνιο ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση Φυσικών Κινδύνων 20 24/02/2016

Σχετικά έγγραφα

ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΗ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ

ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΗ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ Η εφαρμογή των γεωλογικών πληροφοριών σε ολόκληρο το φάσμα της αλληλεπίδρασης μεταξύ των ανθρώπων και του φυσικού τους περιβάλλοντος Η περιβαλλοντική γεωλογία είναι εφαρμοσμένη