πκκεηνρηθόο Ηζηόο ζηελ Δθπαίδεπζε: Τπνζηήξημε ηεο Μάζεζεο κέζσ Έξγνπ κε ηε Υξήζε Δξγαιείνπ Wiki

Transcript

1 ΑΡΗΣΟΣΔΛΔΗΟ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΣΜΖΜΑ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΚΖ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΤΓΧΝ ζηελ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΚΖ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΔ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΑ & ΔΠΗΚΟΗΝΧΝΗΧΝ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ Διέλε Μνπδαηζάθε πκκεηνρηθόο Ηζηόο ζηελ Δθπαίδεπζε: Τπνζηήξημε ηεο Μάζεζεο κέζσ Έξγνπ κε ηε Υξήζε Δξγαιείνπ Wiki (Participatory Web in Education: Supporting Project-based Learning with the Use of a Wiki Tool) Δπηβιέπσλ: ΣΑΤΡΟ ΓΖΜΖΣΡΗΑΓΖ Δπίθνπξνο Καζεγεηήο Γηπισκαηηθή Δξγαζία πνπ ππνβάιιεηαη ζην πιαίζην ηεο κεξηθήο εθπιήξσζεο ησλ απαηηήζεσλ γηα ηελ απφθηεζε Μεηαπηπρηαθνχ Γηπιψκαηνο ζηελ Πιεξνθνξηθή κε εμεηδίθεπζε ζηε Καηεχζπλζε «Σερλνινγίεο Πιεξνθνξίαο & Δπηθνηλσληψλ ζηελ Δθπαίδεπζε»

2 ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ, 2012 Ζ ΣΡΗΜΔΛΖ ΔΞΔΣΑΣΗΚΖ ΔΠΗΣΡΟΠΖ <ηαύξνο Γεκεηξηάδεο>, Δπίθνπξνο Καζεγεηήο <Θξαζύβνπινο Σζηάηζνο>, Δπίθνπξνο Καζεγεηήο <Αλδξέαο Πνκπόξηζεο>, Καζεγεηήο ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: ΤΠΟΣΖΡΗΞΖ ΣΖ ΜΑΘΖΖ ΜΔΧ ΈΡΓΟΤ (PROJECT) ΜΔ ΣΖ ΥΡΖΖ ΔΡΓΑΛΔΗΟΤ WIKI

3 Ζ έγθξηζε ηεο Γηπισκαηηθήο απηήο Δξγαζίαο απφ ην Σκήκα Πιεξνθνξηθήο ηνπ Αξηζηνηέιεηνπ Παλεπηζηήκηνπ Θεζζαινλίθεο δελ ππνδειψλεη ηελ απνδνρή ησλ γλσκψλ ηνπ ζπγγξαθέα. (Νφκνο 5343/32, άξζξν 202, παξ. 2) ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: ΤΠΟΣΖΡΗΞΖ ΣΖ ΜΑΘΖΖ ΜΔΧ ΈΡΓΟΤ (PROJECT) ΜΔ ΣΖ ΥΡΖΖ ΔΡΓΑΛΔΗΟΤ WIKI

4

5 ΠΔΡΗΛΖΦΖ Π Δ Ρ Η Λ Ζ Φ Ζ Αληηθείκελν ηεο παξνύζαο εξγαζίαο είλαη ε κειέηε ηεο βηβιηνγξαθίαο ζε ζρέζε κε ην Σπκκεηνρηθό Ιζηό (Web 2.0) ζηελ εθπαίδεπζε θαη ε εμαγσγή πνηνηηθώλ απνηειεζκάησλ γηα ην βαζκό ππνζηήξημεο ηεο κάζεζεο κέζσ έξγνπ πνπ πξαγκαηνπνηείηαη κε ηε βνήζεηα ηνπ εξγαιείνπ ησλ wikis. Η έξεπλα καο επηθεληξώζεθε ζηελ αμηνπνίεζε ησλ wikis σο κέζν επηθνηλσλίαο θαη ζπλεξγαζίαο κεηαμύ καζεηώλ πνπ αλαιακβάλνπλ λα θέξνπλ εηο πέξαο κηα νκαδηθή εξγαζία, κε ηειηθό ζηόρν ηελ εμνηθείσζή ηνπο κε βαζηθέο δηδαθηηθέο ελόηεηεο ηεο εθπαηδεπηηθήο ηνπο βαζκίδαο. Πην ζπγθεθξηκέλα, καζεηέο Λπθείνπ αλέιαβαλ λα δεκηνπξγήζνπλ έλα ειεθηξνληθό εγρεηξίδην ρξήζεο γλσζηνύ πξνγξάκκαηνο επεμεξγαζίαο θεηκέλνπ, ρξεζηκνπνηώληαο ην εξγαιείν Wikispaces. Επηθεληξσζήθακε ζηε δηεξεύλεζε ηνπ βαζκνύ πξνζθνξάο ηνπ εξγαιείνπ ζηελ θαιύηεξε νξγάλσζε θαη δόκεζε ησλ ζπγγξαθηθώλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ αλαπηύρζεθαλ κεηαμύ νκάδσλ καζεηώλ κέζσ αληαιιαγήο ηδεώλ, απόςεσλ θαη αλαθνηλώζεσλ, ρξήζηκσλ γηα ηελ εμέιημε ηεο πνξείαο ησλ εξγαζηώλ ηνπο. Οη κέζνδνη αμηνιόγεζεο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ήηαλ ε παξαηήξεζε κέζα ζηελ ηάμε, ε ζπδήηεζε κε ηνπο καζεηέο θαη ηνλ θαζεγεηή Πιεξνθνξηθήο, ε κειέηε ηεο ζπλεηζθνξάο ησλ κειώλ ησλ νκάδσλ ζην παξαγόκελν έξγν θαζώο θαη ηα εξσηεκαηνιόγηα πνπ κνηξάζηεθαλ ζηνπο πξνεγνύκελνπο ζην ηέινο ηεο δξαζηεξηόηεηαο. ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: ΤΠΟΣΖΡΗΞΖ ΣΖ ΜΑΘΖΖ ΜΔΧ ΈΡΓΟΤ (PROJECT) ΜΔ ΣΖ ΥΡΖΖ ΔΡΓΑΛΔΗΟΤ WIKI V

6

7 ABSTRACT A B S T R A C T Τhe purpose of this paper is the study of bibliography regarding Web 2.0 in Education as well as the extraction of quality data concerning the level of project-based learning support by the use of wikis. The paper focuses on the utilization of them as a means of communication and collaboration among students who undertake a team project, aiming at their getting acquainted with the main didactic units of their educational level. More precisely, students of High School undertook the creation of an electronic tutorial for a famous word processor, using Wikispaces. We focused on the investigation of the effect of using the wiki tool on the improvement of the organization and structure of writing activities that were carried out by groups of students who exchanged ideas, opinions and posts that were very useful for their project s progress. The assessment methods used were classroom observation, discussion with the students and the Computer Science teacher, the study of students' contribution on the project as well as of the questionnaires that were handed out at the end of the activity. ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: VII

8

9 ΔΤΥΑΡΗΣΗΔ Δ Τ Υ Α Ρ Η Σ Η Δ Σεκαληηθό ξόιν ζηελ νινθιήξσζε ηεο παξνύζαο εξγαζίαο έπαημε ε ζπλεηζθνξά ζπγθεθξηκέλσλ αλζξώπσλ, ηνπο νπνίνπο ληώζσ ηελ αλάγθε λα επραξηζηήζσ ζην ζεκείν απηό. Καζνξηζηηθόο ήηαλ ν ξόινο ηνπ επηβιέπνληα θαζεγεηή κνπ, Σηαύξνπ Δεκεηξηάδε, ηνλ νπνίν ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ πνιύ δηόηη κνπ πξόζθεξε ηελ απαξαίηεηε γλώζε, ππνζηήξημε θαη βνήζεηα πνπ ρξεηάζηεθα από ηελ έλαξμε έσο ηελ νινθιήξσζε ηεο εξγαζίαο κνπ. Επηπιένλ, ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ηνλ θύξην Ψαξνπδάθε Εκκαλνπήι, θαζεγεηή Πιεξνθνξηθήο ηνπ Εληαίνπ Λπθείνπ Νέαο Αιηθαξλαζζνύ, ν νπνίνο κε εκπηζηεύηεθε θαη δέρηεθε κε κεγάιε ραξά λα αθηεξσζεί έλαο ζεκαληηθόο αξηζκόο δηδαθηηθώλ σξώλ γηα ηε δηεθπεξαίσζε ηεο έξεπλαο. Τέινο, ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ πνιύ ηελ νηθνγέλεηα κνπ πνπ απνηειεί ην ζεκαληηθόηεξν ζηήξηγκά κνπ ζε νπνηαδήπνηε ζηηγκή ηεο δσήο κνπ. 16/04/2012 Μνπδαηζάθε Ειέλε ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: IX

10

11 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ Π Δ Ρ Η Δ Υ Ο Μ Δ Ν Α ΠΔΡΗΛΖΦΖ... 5 ABSTRACT... 7 ΔΤΥΑΡΗΣΗΔ... 9 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ...11 ΛΗΣΑ ΥΖΜΑΣΧΝ...13 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1: ΔΗΑΓΧΓΖ...17 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2: ΣΗ ΔΗΝΑΗ ΣΟ WEB Ζ ΗΣΟΡΗΑ ΣΟΤ WEB ΦΑΛΜΑ! ΓΔΝ ΔΥΔΗ ΟΡΗΣΔΗ ΔΛΗΓΟΓΔΗΚΣΖ ΣΑ ΒΑΗΚΑ ΥΑΡΑΚΣΖΡΗΣΗΚΑ ΣΟΤ WEB ΦΑΛΜΑ! ΓΔΝ ΔΥΔΗ ΟΡΗΣΔΗ ΔΛΗΓΟΓΔΗΚΣΖ ΔΠΗΚΟΠΖΖ ΥΡΖΔΧΝ WEB 2.0 ΔΦΑΡΜΟΓΧΝ ΚΑΗ ΔΡΓΑΛΔΗΧΝ...29 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3: ΣΟ WEB 2.0 ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΝΔΔ ΑΠΑΗΣΖΔΗ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΣΟΤ 21 ΟΤ ΑΗΧΝΑ ΠΛΔΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΥΡΖΖ ΣΟΤ WEB 2.0 ΣΗ ΓΗΓΑΚΣΗΚΔ ΚΑΗ ΜΑΘΖΗΑΚΔ ΠΡΑΚΣΗΚΔ ΠΡΟΚΛΖΔΗ ΓΗΑ ΣΖΝ «ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ 2.0» ΣΑ WIKIS ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΔΝΑΡΗΑ ΥΡΖΖ WIKIS ΠΟΤ ΔΥΟΤΝ ΠΡΑΓΜΑΣΟΠΟΗΖΘΔΗ ΣΟ ΔΡΓΑΛΔΗΟ ΠΟΤ ΔΠΗΛΔΥΘΖΚΔ ΓΗΑ ΣΖ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ ΠΑΡΟΤΗΑΖ ΣΟΤ WIKISPACES...48 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4: Ζ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ ΣΟ WIKISPACES ΣΟΥΟ ΣΖ ΔΡΔΤΝΑ ΥΔΓΗΑΖ ΣΖ ΔΡΔΤΝΑ ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΒΑΗΚΧΝ ΣΟΗΥΔΗΧΝ ΣΟΤ ΔΝΑΡΗΟΤ ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΜΑΘΖΜΑΣΟ ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΔΡΓΑΗΧΝ ΟΡΓΑΝΧΖ ΣΟΤ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ ΔΡΓΑΗΑ ΣΟ WIKISPACES ΔΞΔΛΗΚΣΗΚΖ ΠΟΡΔΗΑ ΣΖ ΔΡΓΑΗΑ ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ...73 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: XI

12 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ 4.6 ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ ΠΡΟΣΑΔΗ ΒΔΛΣΗΧΖ...83 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5: ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ...85 ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ I: ΑΝΑΦΟΡΔ...91 ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ II: ΑΚΡΧΝΤΜΑ...97 ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ III: ΓΛΧΑΡΗΟ ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ IV: ΔΤΡΔΣΖΡΗΟ ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ V: ΔΡΧΣΖΜΑΣΟΛΟΓΗΑ XII ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

13 ΛΗΣΑ ΥΖΜΑΣΧΝ Λ Η ΣΑ Υ Ζ Μ ΑΣ Χ Ν ΔΗΚΟΝΑ 1: Ο ΥΑΡΣΖ ΣΟΤ WEB ΔΗΚΟΝΑ 2: ΠΑΡΟΤΗΑΖ ΣΟΤ ΔΡΓΑΛΔΗΟΤ WIKISPACES ΔΗΚΟΝΑ 3: ΠΑΡΟΤΗΑΖ ΣΖ ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΑ «EDIT» ΣΟΤ WIKISPACES..49 ΔΗΚΟΝΑ 4 : ΑΡΥΗΚΖ ΔΛΗΓΑ «ALIKARNASSOSWORDTUTORIAL» ΔΗΚΟΝΑ 5 : Ζ ΔΛΗΓΑ «Ζ ΔΡΓΑΗΑ ΜΑ» ΔΗΚΟΝΑ 6 : Ζ ΔΛΗΓΑ «Ζ ΟΜΑΓΑ ΜΑ» ΔΗΚΟΝΑ 7 : Ζ ΔΛΗΓΑ «ΟΜΑΓΔ ΤΝΔΡΓΑΗΑ» ΔΗΚΟΝΑ 8 : Ζ ΟΜΑΓΑ «ΑΛΗΚΑΡΝΑΟ_WORD_TUTORIAL» ΣΟ FACEBOOK ΔΗΚΟΝΑ 9 : Ζ ΔΛΗΓΑ «TUTORIAL» ΔΗΚΟΝΑ 10 : Ζ ΔΛΗΓΑ «ΒΟΖΘΖΣΗΚΟ ΤΛΗΚΟ» ΔΗΚΟΝΑ 11: Ζ ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΑ «ΔΗΑΓΧΓΖ ΠΗΝΑΚΑ» ΔΗΚΟΝΑ 12: Ζ ΔΗΑΓΧΓΖ ΠΗΝΑΚΑ Δ ΒΗΝΣΔΟ ΔΗΚΟΝΑ 13: ΔΡΧΣΖΖ ΔΗΚΟΝΑ 14: ΔΡΧΣΖΖ ΔΗΚΟΝΑ 15: ΔΡΧΣΖΖ ΔΗΚΟΝΑ 16: ΔΡΧΣΖΖ ΔΗΚΟΝΑ 17: ΔΡΧΣΖΖ ΔΗΚΟΝΑ 18: ΔΡΧΣΖΖ ΔΗΚΟΝΑ 19: ΔΡΧΣΖΖ ΔΗΚΟΝΑ 20: ΔΡΧΣΖΖ ΔΗΚΟΝΑ 21: ΔΡΧΣΖΖ ΔΗΚΟΝΑ 22: ΔΡΧΣΖΖ ΔΗΚΟΝΑ 23: ΔΡΧΣΖΖ ΔΗΚΟΝΑ 24: ΔΡΧΣΖΖ ΔΗΚΟΝΑ 25: ΔΡΧΣΖΖ ΔΗΚΟΝΑ 26: ΔΡΧΣΖΖ ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: XIII

14 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ Λ Η ΣΑ Π Η Ν Α Κ Χ Ν ΠΗΝΑΚΑ 1: ΔΡΧΣΖΔΗ ΠΡΟ ΜΑΘΖΣΔ ΚΑΗ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ XIV ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: XIV

15 ΛΗΣΑ ΠΗΝΑΚΧΝ ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: XV

16

17 Κ Δ Φ Α Λ Α Η Ο 1 : Δ Η Α Γ Χ Γ Ζ

18

19 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1: ΔΗΑΓΧΓΖ ΔΗΑΓΧΓΖ Ζ παξνχζα εξγαζία επηθεληξψλεηαη ζηε κειέηε ηεο επίδξαζεο ηνπ πκκεηνρηθνχ Ηζηνχ ζηελ εθπαίδεπζε θαη ζην βαζκφ απνηειεζκαηηθφηεηαο ηνπ ζηελ ελίζρπζε ηεο κάζεζεο. Ζ εξγαζία απνηειείηαη απφ δχν ελφηεηεο: Ζ πξψηε ελφηεηα πεξηιακβάλεη ηε κειέηε ηεο βηβιηνγξαθίαο ζε ζρέζε κε ζεκαληηθά ζηνηρεία ηνπ πκκεηνρηθνχ Ηζηνχ (Web 2.0) θαη ηα πιενλεθηήκαηα πνπ κπνξεί λα πξνζθέξεη ζηελ εθπαίδεπζε ελψ γίλεηαη ζηε ζπλέρεηα κηα πεξηγξαθή ησλ βαζηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ησλ wikis, ησλ ηξφπσλ αμηνπνίεζήο ηνπο ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία θαη παξνπζηάδεηαη ζην ηέινο ην εξγαιείν Wikispaces. Ζ δεχηεξε ελφηεηα αθνξά ζηελ παξνπζίαζε ηεο έξεπλαο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ζην Δληαίν Λχθεην Νέαο Αιηθαξλαζζνχ, ζην κάζεκα Πιεξνθνξηθήο, κε ζηφρν ηε δηεξεχλεζε ηνπ βαζκνχ ππνζηήξημεο ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο απφ ηε δηεμαγσγή ζπλεξγαηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ γίλνληαη κε ηε ρξήζε ηνπ εξγαιείνπ ησλ wikis. Ζ παξέκβαζή καο εζηηάζηεθε ζε κηα πξνζπάζεηα βαζχηεξεο θαηαλφεζεο θαη εμνηθείσζεο ησλ καζεηψλ κε ηηο ιεηηνπξγίεο γλσζηνχ πξνγξάκκαηνο επεμεξγαζίαο θεηκέλνπ πνπ πεξηιακβάλεηαη ζηελ χιε ηνπ καζήκαηνο επηινγήο «Έλλνηεο Πιεξνθνξηθήο», κέζσ ηεο δεκηνπξγίαο ελφο ειεθηξνληθνχ δηαδηθηπαθνχ βνεζήκαηνο απφ ηνπο ίδηνπο. Μειεηήζεθε αθφκα ε πξνζθνξά ηνπ εξγαιείνπ Wikispaces ζηελ ελίζρπζε ηεο ζπλεξγαζίαο θαη επηθνηλσλίαο κεηαμχ ησλ καζεηψλ θαζψο επίζεο θαη ζηε βειηίσζε ηεο νξγάλσζεο θαη ηνπ ζπληνληζκνχ κεηαμχ ησλ νκάδσλ εξγαζίαο. Οη κέζνδνη αμηνιφγεζεο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ήηαλ ε παξαηήξεζε κέζα ζηελ ηάμε, ε ζπδήηεζε κε ηνπο καζεηέο θαη ηνλ θαζεγεηή Πιεξνθνξηθήο, ε κειέηε ηεο ζπλεηζθνξάο ησλ κειψλ ησλ νκάδσλ ζην παξαγφκελν έξγν θαζψο θαη ηα εξσηεκαηνιφγηα πνπ κνηξάζηεθαλ ζηνπο πξνεγνχκελνπο ζην ηέινο ηεο δξαζηεξηφηεηαο. Ζ εξγαζία δνκείηαη ζε θεθάιαηα σο εμήο: ην Κεθάιαην 2 αλαιχεηαη ην ηί είλαη ην Web 2.0, ε ηζηνξία ηνπ, ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θαζψο θαη νη βαζηθέο ηνπ ππεξεζίεο. ην Κεθάιαην 3 πεξηγξάθεηαη ν ξφινο ηνπ Web 2.0 ζηελ εθπαίδεπζε, νη λέεο απαηηήζεηο, ηα πιενλεθηήκαηα πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηε ρξήζε ηνπ θαζψο θαη νη πξνθιήζεηο πνπ παξνπζηάδνληαη. Δπίζεο πεξηγξάθεηαη ε ζπκβνιή ησλ wikis ζηελ εθπαίδεπζε θαη ην εξγαιείν Wikispaces. ην Κεθάιαην 4 παξνπζηάδεηαη ε έξεπλα πνπ έγηλε ζην ζρνιείν, ν ζηφρνο θαη ζρεδηαζκφο ηεο, ε εμειηθηηθή ηεο πνξεία θαη ε αμηνιφγεζε ησλ απνηειεζκάησλ ηεο θαη νη πξνηεηλφκελεο βειηηψζεηο. ην Κεθάιαην 5 παξνπζηάδνληαη ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ πξνέθπςαλ κεηά ηελ νινθιήξσζή ηεο δξαζηεξηφηεηαο. ην Παξάξηεκα I παξνπζηάδνληαη αιθαβεηηθά ε βηβιηνγξαθία θαη νη δηαδηθηπαθνί ηφπνη πνπ αλαθέξνληαη ζηελ εξγαζία. ην Παξάξηεκα IΗ παξνπζηάδνληαη ηα αθξσλχκηα ηα νπνία ρξεζηκνπνηνχληαη ζε απηή ηελ εξγαζία γηα ηελ δηεπθφιπλζε ηνπ αλαγλψζηε. ην Παξάξηεκα IIΗ παξνπζηάδεηαη ην γισζζάξην μεληθψλ φξσλ νη νπνίνη ρξεζηκνπνηνχληαη ζε απηή ηελ εξγαζία. ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 19

20 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ ην Παξάξηεκα IV παξνπζηάδεηαη ην επξεηήξην ησλ αθξσλχκησλ θαη ησλ μεληθψλ φξσλ νη νπνίνη ρξεζηκνπνηνχληαη ζε απηή ηελ εξγαζία. ην Παξάξηεκα V παξνπζηάδνληαη ηα εξσηεκαηνιφγηα ηα νπνία ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα ηελ εμαγσγή πνηνηηθψλ απνηειεζκάησλ ζηα πιαίζηα ηεο έξεπλαο. 20 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

21 Κ Δ Φ Α Λ Α Η Ο 2 : Σ Η Δ Η Ν Α Η Σ Ο W E B 2.0

22

23 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2: ΣΗ ΔΗΝΑΗ ΣΟ WEB 2.0 ΣΗ ΔΗΝΑΗ ΣΟ WEB 2.0 Σν web 2.0, ην νπνίν απνηειεί ηελ εμέιημε ηνπ web 1.0 θαη νπζηαζηηθά ηε δεχηεξε θάζε ζηελ εμέιημε ηνπ web, είλαη πιένλ έλαλ απφ ηνπο δεκνθηιέζηεξνπο φξνπο ζηηο πεξηζζφηεξεο αλζξψπηλεο δξαζηεξηνηήηεο αθνχ ε ρξήζε ηνπ δηαδηθηχνπ γίλεηαη νινέλα θαη πεξηζζφηεξν αλαπφζπαζην θνκκάηη ηεο θαζεκεξηλφηεηά καο. Δίλαη κηα ζπιινγή ηερλνινγηψλ, επηρεηξεζηαθψλ ζηξαηεγηθψλ θαη θνηλσληθψλ ηάζεσλ (Murugesan, 2007). Καηά θαηξνχο έρνπλ δνζεί δηάθνξεο νλνκαζίεο ζην web 2.0 φπσο ζπκκεηνρηθφ web, αλζξσπνθεληξηθφ web, web ηεο ζνθίαο, θαη web αλάγλσζεο/γξαθήο. πλαληάηαη ηδηαίηεξα ζηνλ θφζκν ησλ ηζηνινγίσλ (blogs), ησλ θνηλσληθψλ κέζσλ (social media), ησλ wikis θηι. Οη web 2.0 ππεξεζίεο πξνζειθχνπλ ηελ πξνζνρή ηφζν ησλ ηδησηψλ φζν θαη ησλ επηρεηξήζεσλ αιιά θαη ησλ εθπαηδεπηηθψλ ηδξπκάησλ ιφγσ ησλ θαηλνηφκσλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπο. To web 2.0 εθκεηαιιεχεηαη ην web κε έλα δηαδξαζηηθφ θαη ζπλεξγαηηθφ ηξφπν εζηηάδνληαο ζηηο θνηλσληθέο αιιειεπηδξάζεηο θαη ηε ζπιινγηθή λνεκνζχλε, φξνη νη νπνίνη ζα αλαιπζνχλ εθηελέζηεξα ζηε ζπλέρεηα. Οπζηαζηηθά πξνσζεί, εληζρχεη θαη ζηνρεχεη ζηελ απνηειεζκαηηθή ζπκκεηνρή ησλ ρξεζηψλ ηνπ. Σα ηειεπηαία επηά κε νθηψ ρξφληα, ην web 2.0 έρεη αλαπηχμεη πνιχ επηηπρεκέλεο εθαξκνγέο θπξίσο θνηλσληθέο (π.ρ Myspace, Flickr), ησλ νπνίσλ ε χπαξμε παιαηφηεξα ήηαλ αδηαλφεηε (Murugesan, 2007). Παξφιν πνπ ν φξνο web 2.0 θαίλεηαη φηη αλαθέξεηαη ζε κηα λέα έθδνζε ηνπ Παγθνζκίνπ Ηζηνχ (World Wide Web), ζηελ πξαγκαηηθφηεηα δελ πεξηγξάθεη θάπνηα αλαλέσζε ζηηο ηερληθέο πξνδηαγξαθέο αιιά αιιαγέο ζηνπο ηξφπνπο κε ηνπο νπνίνπο νη πξνγξακκαηηζηέο θαη νη ρξήζηεο ρξεζηκνπνηνχλ ην παγθφζκην ηζηφ (O'Reilly, 2004). Καηά ηε κειέηε ηεο βηβιηνγξαθίαο θαη ησλ επηζηεκνληθψλ άξζξσλ, παξαηεξήζεθε φηη δελ αλαθέξεηαη θάπνπ έλαο ζπγθεθξηκέλνο νξηζκφο γηα ην web 2.0. Ο Murugesan (2007) δειψλεη φηη web 2.0 αςεθά έλαλ επξέσο ζπκθσλεκέλν ζπλνπηηθφ νξηζκφ ίζσο επεηδή ην ππνθείκελν θαηλφκελν είλαη ηεξάζηην. Δπίζεο, ζχκθσλα κε ηνλ Sharma (2008), θαλείο δελ έρεη θαηαθέξεη αθφκε λα νξίζεη ην web 2.0 κε έλαλ ηππνπνηεκέλν ηξφπν. Ο ίδηνο αλαθέξεη φηη δελ κπνξεί λα δνζεί έλαο απιφο νξηζκφο αιιά πεξηγξάθεηαη σο έλα ζχλνιν πνηθίισλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηα νπνία αληηπξνζσπεχνπλ θαη πεξηγξάθνπλ ηελ πξαγκαηηθή ηνπ έλλνηα ζπιινγηθά. Σα ραξαθηεξηζηηθά απηά ελζσκαηψλνπλ web εθαξκνγέο θαη ππεξεζίεο, νη νπνίεο ππνζηεξίδνπλ δπλακηθφ πεξηερφκελν, επηηξέπνπλ ηε δηαινγηθή αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ, ην ζρεδηαζκφ πνπ επηθεληξψλεηαη ζην ρξήζηε, ηε δηαιεηηνπξγηθφηεηα θαη ηε ζπλεξγαζία. Σα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ web 2.0 ζα αλαιπζνχλ εθηελέζηεξα παξαθάησ, ζην αληίζηνηρν θεθάιαην. Σν web 2.0 αθνξά ζηε δεχηεξε γεληά ππεξεζηψλ δηαδηθηχνπ ην νπνίν ρξεζηκνπνηείηαη σο πιαηθφξκα παξνρήο ειαθξψλ ππεξεζηψλ νη νπνίεο εληζρχνπλ θαη αμηνπνηνχλ ηηο θνηλσληθέο αιιειεπηδξάζεηο. Γηα απηφ θαη ν Bart Decrem ην απνθάιεζε ζπκκεηνρηθφ web. Ο Piccoli (2007) αλαθέξεη φηη ην web 2.0 έρεη κεηαηξέςεη ηνλ Παγθφζκην Ηζηφ απφ κία ζηαηηθή πιαηθφξκα ζε κία πιαηθφξκα ιεηηνπξγηθή κε πινχζηα δηαδξαζηηθά ραξαθηεξηζηηθά. ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 23

24 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ Κάηη αλάινγν αλαθέξνπλ ζε έλα άξζξν ηνπο νη O Reilly θαη Battelle (2009). Γξάθνπλ ραξαθηεξηζηηθά φηη ν ηζηφο δελ είλαη πιένλ κηα ζπιινγή απφ ζηαηηθέο ζειίδεο HTML νη νπνίεο πεξηγξάθνπλ θάηη ζηνλ θφζκν. Όιν θαη πεξηζζφηεξν ην ίδην ην web γίλεηαη ν θφζκνο ξίρλνληαο κία ζθηά πιεξνθνξηψλ ζε φινπο θαη ζε φια, κία αχξα δεδνκέλσλ ηα νπνία ζπιιακβάλνληαη θαη επεμεξγάδνληαη έμππλα πξνζθέξνληαο εμαηξεηηθέο επθαηξίεο. Οη web 1.0 εθαξκνγέο δελ παξείραλ πινχζηα δηαδξαζηηθή εκπεηξία ζηνπο ρξήζηεο αθνχ νη ηειεπηαίνη πεξηνξίδνληαλ ζην ξφιν ηνπ απινχ ζεαηή - θαηαλαισηή ηνπ πξνζθεξφκελνπ πεξηερνκέλνπ πνπ είρε δεκηνπξγεζεί γηα απηνχο θαη ζηελ απιή αλάθηεζή ηνπ. Αληηζέησο, κηα web 2.0 εθαξκνγή δηεπθνιχλεη ηε ζπκκεηνρή ζηε πιεξνθνξία θαη ηε δηακνίξαζή ηεο. Μέζα απφ απηή, νη ρξήζηεο αιιειεπηδξνχλ θαη ζπλεξγάδνληαη κεηαμχ ηνπο αθφκα θαη ζαλ δεκηνπξγνί ηνπ πεξηερνκέλνπ κέζα απφ πξαγκαηηθέο θνηλφηεηεο φπσο ζπκβαίλεη θαη ζηελ πεξίπησζε ηεο Wikipedia. Όζνλ αθνξά ζηνπο πξνγξακκαηηζηέο, επηηξέπεη ηελ εχθνιε θαη γξήγνξε δεκηνπξγία λέσλ web εθαξκνγψλ πνπ βαζίδνληαη ζηα δεδνκέλα, ζηηο πιεξνθνξίεο ή ζε ππεξεζίεο πνπ είλαη δηαζέζηκεο ζην Γηαδίθηπν (Murugesan, 2007). Ο Grossman (2006) κηιάεη γηα ηηο θνηλφηεηεο θαη ηε ζπλεξγαζία ζε έλα βαζκφ πνπ δελ έρεη πξνεγνχκελν. Αλαθέξεηαη ζηελ Wikipedia, ηελ θνζκηθή επηηνκή ηεο γλψζεο, ζην MySpace ηελ online κεηξφπνιε θαζψο θαη ζην YouTube πνπ είλαη έλα δίθηπν εθαηνκκπξίσλ θαλαιηψλ. Πηζηεχεη φηη απηή ε θηινζνθία φρη κφλν ζα αιιάμεη ηνλ θφζκν αιιά θαη ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ζα γίλεη απηφ. Σν εξγαιείν κε ην νπνίν ζα επηηεπρζεί θάηη ηέηνην είλαη ν Παγθφζκηνο Ηζηφο φρη φκσο κε ηε ινγηθή ηεο δηακνίξαζεο εξεπλψλ κεηαμχ ησλ επηζηεκφλσλ πνπ επηθξαηνχζε πξηλ 15 ρξφληα. Σν λέν web δηαθέξεη αηζζεηά αθνχ απνηειεί έλα εξγαιείν γηα ηε ζπλέλσζε ησλ κηθξψλ ζπλεηζθνξψλ εθαηνκκπξίσλ αλζξψπσλ. Πξνζζέηεη φκσο, φηη είλαη ιάζνο λα εμηδαληθεχνληαη φια απηά πεξηζζφηεξν απφ ην απνιχησο αλαγθαίν. Θεσξεί φηη ην web 2.0 εθκεηαιιεχεηαη ηφζν ηελ ειηζηφηεηα φζν θαη ηε ζνθία ησλ καδψλ. Φέξεη σο παξάδεηγκα ηα αλνξζφγξαθα θαη ηα αηζρξά ζρφιηα πνπ εκθαλίδνληαη ελίνηε ζην YouTube, γεγνλφο πνπ θαηά ηε γλψκε ηνπ απνηειεί αηηία ψζηε λα ζξελνχκε γηα ην κέιινλ ηεο αλζξσπφηεηαο. Με ιίγα ιφγηα ραξαθηεξίδεη ην web 2.0 σο έλα καδηθφ θνηλσληθφ πείξακα θαη σο πξαγκαηηθή επαλάζηαζε. Ο O'Reilly (2005) αλαθέξεη φηη ην web 2.0 δελ έρεη έλα απφιπην φξην αιιά αληί απηνχ έλα βαξπηηθφ ππξήλα. Σν απνδίδεη σο έλα ζχλνιν αξρψλ θαη πξαθηηθψλ, νη νπνίεο ζπλζέηνπλ έλα πξαγκαηηθφ ειηαθφ ζχζηεκα ησλ πεξηνρψλ πνπ παξνπζηάδνληαη ζπλνιηθά ζε πνηθίιεο απνζηάζεηο απφ απηφλ ηνλ ππξήλα. Δπίζεο παξαζέηεη ηνλ παξαθάησ ράξηε, ν νπνίνο είρε δεκηνπξγεζεί ζε έλα ζπλέδξην θαηαηγηζκνχ ηδεψλ θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ FOO Camp, ελφο εηήζηνπ event πνπ θηινμελείηαη απφ ηελ εθδνηηθή ηνπ εηαηξεία O'Reilly Media θαη δείρλεη ηηο πνηθίιεο ηδέεο πνπ αθηηλνβνινχλ έμσ απφ ηνλ ππξήλα ηνπ web ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

25 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2: ΣΗ ΔΗΝΑΗ ΣΟ WEB 2.0 Δηθόλα 1: Ο ράξηεο ηνπ Web 2.0 Δπίζεο αλαθέξεη φηη ην web είλαη έλα εμππλφηεξν ζχζηεκα ζε ζρέζε κε απηφ πνπ γλσξίδακε ηα πξνεγνχκελα ρξφληα. Γηα παξάδεηγκα ν ζπληνληζκφο ηεο αλαγλψξηζεο νκηιίαο θαη ηεο αλαδήηεζεο θαζψο θαη ησλ απνηειεζκάησλ ηεο αλαδήηεζεο θαη ηεο ζέζεο, κνηάδνπλ κε ην ζπληνληζκφ ηνπ καηηνχ θαη ηνπ ρεξηνχ πνπ απνθηά ζηαδηαθά έλα κσξφ. Οη O Reilly θαη Battelle (2009) θαηαιήγνπλ ζην ζπκπέξαζκα φηη ν παγθφζκηνο ηζηφο κεγαιψλεη θαη φινη εκείο καδί είκαζηε νη γνλείο ηνπ. Όζνλ αθνξά ζηελ επίδξαζε ηνπ web 2.0 ζηνλ ηνκέα ηεο εθπαίδεπζεο, ην χθνο θαη ε δνκή ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο αιιάδεη αθνχ εληζρχεηαη ε εμαηνκηθεπκέλε κάζεζε φπνπ ν καζεηήο απνθηά κεγαιχηεξν έιεγρν πάλσ ζε απηή θαη «καζαίλεη πψο λα καζαίλεη κφλνο ηνπ». Δκπιέθεηαη ζηηο δηαδηθαζίεο ηεο αλαθαιππηηθήο κάζεζεο θαη νδεγείηαη ζε κία επξεηηθή πνξεία απηνκάζεζεο θαη γλψζεο. Σειηθά, ην web 2.0 εθθξάδεη κηα ζπκκεηνρηθή θνπιηνχξα παξέρνληαο επθαηξίεο γηα πξσηνβνπιίεο, παξαγσγή θαη δηακνίξαζε ησλ δεκηνπξγηψλ θάπνηνπ. Δληζρχεη ηελ εκπινθή ζηελ peer-to-peer κάζεζε θαη βνεζάεη ηνπο αλζξψπνπο λα γίλνπλ παγθφζκηνη πνιίηεο, ηθαλνί λα επηθνηλσλνχλ θαη λα εξγάδνληαη ζε δηαθνξεηηθά πιαίζηα (Jenkins, 2007). Αθνξά ζηε ζρεδίαζε ζπζηεκάησλ πνπ γίλνληαη θαιχηεξα φζν πεξηζζφηεξα άηνκα ηα ρξεζηκνπνηνχλ (O Reilly, 2008). 2.1 Ζ ΗΣΟΡΗΑ ΣΟΤ WEB 2.0 χκθσλα κε ηνλ Ruiz (2008), o φξνο «web 2.0» επηλνήζεθε ηνλ Ηαλνπάξην ηνπ 1999 απφ ηελ Darcy DiNucci, ε νπνία ήηαλ ζχκβνπινο ζρεδηαζκνχ ειεθηξνληθψλ πιεξνθνξηψλ, δειαδή ζχκβνπινο αξρηηεθηνληθήο πιεξνθνξηψλ, πξνθεηκέλνπ λα ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 25

26 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ πεξηγξάςεη ηελ απμαλφκελε θαηάηκεζε ηνπ παγθφζκηνπ ηζηνχ ιφγσ ηεο αχμεζεο ηνπ αξηζκνχ ησλ ζπζθεπψλ πνπ εθκεηαιιεχνληαη ην δηαδίθηπν θαη ρξεζηκνπνηνχληαη φιν θαη πην ζπρλά απφ ην κέζν άλζξσπν. Ζ DiNucci (1999) δήισζε φηη: «Σν web πνπ γλσξίδνπκε ζήκεξα, ην νπνίν θνξηψλεηαη ζην παξάζπξν ελφο πξνγξάκκαηνο πεξηήγεζεο (browser) ζε ζηαηηθέο νπζηαζηηθά νζφλεο, απνηειεί κφλν έλα έκβξπν ηνπ web πνπ έξρεηαη. Οη πξψηεο αρηίδεο ηνπ web 2.0 αξρίδνπλ λα εκθαλίδνληαη θαη εκείο κφιηο ηψξα αξρίδνπκε λα βιέπνπκε πψο απηφ έκβξπν ζα κπνξνχζε λα αλαπηπρζεί. Ο παγθφζκηνο ηζηφο ζα είλαη αληηιεπηφο φρη σο νζφλεο θεηκέλνπ θαη γξαθηθψλ αιιά σο κεραληζκφο κεηαθνξάο, κέζσ ηνπ νπνίνπ ζα ζπκβεί δηαδξαζηηθφηεηα.». Ζ ρξήζε ηνπ φξνπ απφ ηελ DiNucci κπνξεί λα ππαηλίζζεηαη αιιά δελ έρεη άκεζε ζρέζε κε ηελ ηξέρνπζα ρξήζε ηνπ, αθνχ παξαηεξείηαη κηα δηαξθψο απμαλφκελε πνηθηιία ηνπ πιηθνχ απφ ηφηε έσο ζήκεξα. Ο φξνο «web 2.0» δελ είρε μαλαέξζεη ζηελ επηθάλεηα έσο ην 2002 φηαλ ν Scott Dietzen δήισζε φηη: «Σν web γίλεηαη κία παγθφζκηα πιαηθφξκα ε νπνία βαζίδεηαη ζηελ ελζσκάησζε πξνηχπσλ.» (Knorr, 2003). Όπσο αλαθέξεηαη ζηε Wikipedia, ν John Robb έγξαςε ζην blog ηνπ φηη «Σν web 2.0 είλαη έλα ζχζηεκα ην νπνίν έξρεηαη ζε ξήμε κε ην παιηφ κνληέιν ησλ ζπγθεληξσηηθψλ ηζηνζειίδσλ θαη θηλεί ηε δχλακε ησλ Web / Internet ζηελ επηθάλεηα εξγαζίαο.». Ο φξνο ζπλδέεηαη επίζεο κε ηνλ Tim O'Reilly ν νπνίν ήηαλ ν ηδξπηήο ηεο O'Reilly Media, κίαο εηαηξείαο ε νπνία δεκνζίεπε βηβιία θαη ηζηνζειίδεο θαη πξαγκαηνπνηνχζε δηαζθέςεηο ζρεηηθά κε ζέκαηα ηερλνινγίαο ππνινγηζηψλ. Ο Tim O'Reilly νξγάλσζε ηελ πξψηε web 2.0 δηάζθεςε ζηηο 5 έσο 7 Οθησβξίνπ ηνπ 2004 θαη ν φξνο «web 2.0» δηαηππψζεθε θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ζπλεδξίνπ πνπ δηεμαγφηαλ κεηαμχ ηεο O Reilly Media θαη ηεο Media Live International. θνπφο ηνπ ζπλεδξίνπ απηνχ ήηαλ ε αλαδήηεζε θαη δηαηχπσζε ηδεψλ γηα ηελ αλαβάζκηζε ηνπ παγθφζκηνπ ηζηνχ. Ο Dale Dougherty θαη ν O Reilly VP παξαηήξεζαλ θαη εμέθξαζαλ ην πφζν δεκνθηιέο κέζν είρε γίλεη πιένλ ην δηαδίθηπν θαη πφζν πνιχ είρε εηζρσξήζεη ζηελ θαζεκεξηλή δσή ησλ αλζξψπσλ. ηελ πξαγκαηηθφηεηα, ην web ήηαλ ζην δξφκν γηα λα γίλεη κηα ηζρπξή πιαηθφξκα γηα κηα γεληά ε νπνία αιιάδεη ηελ θνπιηνχξα ηεο ζρεηηθά κε ηηο εθαξκνγέο θαη ππεξεζίεο πιεξνθνξηθήο. Oη O Reilly θαη Battelle (2009) αλαθέξνπλ φηη φηαλ είραλ εηζάγεη ηνλ φξν web 2.0, νη άλζξσπνη ξσηνχζαλ πνηα είλαη ε ζπλέρεηα αθνχ ζεσξνχζαλ φηη είλαη ν αξηζκφο έθδνζεο θάπνηνπ ινγηζκηθνχ θαη φρη έλαο φξνο γηα λα πεξηγξάςεη ηε δεχηεξε έιεπζε ηνπ web. Ζ εκθάληζε λέσλ εθαξκνγψλ θαη ηζηνζειίδσλ ήηαλ ζπλερήο θαη ε αλαγλψξηζε πνπ ιάκβαλαλ απφ ην επξχ θνηλφ κέζα ζε πνιχ ζχληνκν ρξνληθφ δηάζηεκα ήηαλ πξαγκαηηθά αμηνζεκείσηε. Σαπηφρξνλα νη πεξηζζφηεξεο εηαηξίεο έζηξεθαλ φιν θαη πεξηζζφηεξν ηελ επηρεηξεκαηηθή ηνπο δξάζε ζην δηαδίθηπν κε ζηφρν λα πξνζειθχζνπλ εχθνια θαη γξήγνξα κεγαιχηεξν αξηζκφ θαηαλαισηψλ. Γεδνκέλεο απηήο ηεο θαηάζηαζεο πνπ είρε δηακνξθσζεί κέρξη εθείλε ηε ζηηγκή, ε O Reilly Media θαη ε Media Live International εμέηαζαλ ην web 2.0 σο κηα δεχηεξε γεληά ππεξεζηψλ βαζηζκέλε ζην δηαδίθηπν. Έηζη, ν φξνο «web 2.0» ρξεζηκνπνηήζεθε ζαλ ηίηινο ζε κηα ζεηξά ζπλεδξίσλ κε ηνλ ηίηιν «Web 2.0 Summit». Σα ζπλέδξηα απηά, πνπ ζπλερίδνληαη θαη κέρξη ζήκεξα, έρνπλ σο ζηφρν ηελ απνζαθήληζε ηνπ φξνπ θαη ηελ πξνψζεζε απηήο ηεο πνιιά ππνζρφκελεο ηδέαο ζε φινπο ηνπο ελδηαθεξφκελνπο ηνκείο. 26 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

27 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2: ΣΗ ΔΗΝΑΗ ΣΟ WEB 2.0 Ο φξνο «web 2.0» εθεπξέζεθε γηα λα πεξηγξάςεη κηα πξνηεηλφκελε δεχηεξε γεληά ππεξεζηψλ πνπ βαζίδνληαλ ζην δηαδίθηπν φπσο ηζηφηνπνη θνηλσληθήο δηθηχσζεο, wikis, εξγαιεία επηθνηλσλίαο, folksonomies θαη άιια δίλνληαο έκθαζε ζηελ ειεθηξνληθή ζπλεξγαζία θαη αληαιιαγή πεξηερνκέλνπ κεηαμχ ησλ ρξεζηψλ ρσξίο λα απαηηνχληαη εμεηδηθεπκέλεο γλψζεηο. Σν βέβαην πάλησο είλαη φηη απφ ην 2005 θαη κεηά ν φξνο «web 2.0» έρεη πηνζεηεζεί απφ ηερληθνχο, δηαθεκηζηέο θαη γεληθφηεξα απφ φινπο φζνπο ζρεηίδνληαη κε απηφλ ελψ ε εμάπισζή ηνπ ζπλερίδεηαη κε ξαγδαίνπο ξπζκνχο. 2.2 ΣA ΒΑΗΚΑ ΥΑΡΑΚΣΖΡΗΣΗΚΑ ΣΟΤ WEB 2.0 ηε ζπλέρεηα πεξηγξάθνληαη ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηα νπνία παξνπζηάδνληαη ζηηο web 2.0 ππεξεζίεο φπσο πξνθχπηνπλ απφ ηνλ Sharma (2009), ην Wikispaces θαη ηε Wikipedia. Γηακνίξαζε θαη πλεξγαζία: Ζ δηακνίξαζε ηεο πιεξνθνξίαο θαη ε ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ ρξεζηψλ απνηεινχλ θχξην ραξαθηεξηζηηθφ ησλ web 2.0 εθαξκνγψλ αθνχ νη ρξήζηεο δελ πεξηνξίδνληαη ζηελ παξαηήξεζε θαη αλάθηεζε ηεο πιεξνθνξίαο (π.ρ Britannica Encylopedia) αιιά έρνπλ ηε δπλαηφηεηα άζθεζεο ειέγρνπ ζην πεξηερφκελν (π.ρ. ηξνπνπνίεζε) θαη ηε δπλαηφηεηα ηεο δηακνίξαζήο ηνπ κεηαμχ ηνπο. Απηέο νη ηζηνζειίδεο δηαζέηνπλ κηα αξρηηεθηνληθή ζπκκεηνρήο ελζαξξχλνληαο ηνπο ρξήζηεο λα πξνζζέζνπλ αμία θαζψο ρξεζηκνπνηνχλ ηελ εθαξκνγή αθνχ έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα αζθνχλ έιεγρν ζηελ πιεξνθνξία.. πλεπψο ην web 2.0 αμηνπνηεί ηε ζπιινγηθή λνεκνζχλε νπφηε νη αληίζηνηρεο εθαξκνγέο εμαξηψληαη απφ ηε δηαρείξηζε, ηελ θαηαλφεζε θαη ηελ αληαπφθξηζε ζηηο ηεξάζηηεο πνζφηεηεο ησλ παξαγφκελσλ απφ ηνπο ρξήζηεο δεδνκέλσλ, ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν (O Reilly & Battelle, 2009). χκθσλα κε ηε θηινζνθία ηεο ζπιινγηθήο λνεκνζχλεο ή αιιηψο ηεο «ζνθίαο ησλ καδψλ» ε ζπλεξγαζία θαζηζηά ηηο θνηλφηεηεο πην παξαγσγηθέο ζε ζρέζε κε ηνπο ρξήζηεο πνπ εξγάδνληαη αηνκηθά (O Reilly, 2005). Γειαδή αθνινπζείηαη ε ινγηθή ηνπ «crowdsourcing» ζχκθσλα κε ηελ νπνία πνιινί άλζξσπνη καδί κπνξνχλ λα παξάγνπλ κεγαιχηεξε αμία ζε ζρέζε κε κεκνλσκέλα άηνκα. πλεπψο θάζε κηθξή κνλάδα ζπλεηζθνξάο θξίλεηαη ζεκαληηθή θαη απαξαίηεηε κε απνηέιεζκα εθαηνκκχξηα ηέηνησλ ζπλεηζθνξψλ λα δεκηνπξγνχλ web 2.0 ππεξεζίεο κε κεγαιχηεξε ζεκαζία. Παξαηεξείηαη ινηπφλ φηη ην εχξνο ηεο ζπκκεηνρήο έρεη απμεζεί θαηά ηάμεηο κεγέζνπο (O Reilly, Battelle, 2009). Ζ Wikipedia πνπ ήδε αλαθέξζεθε απνηειεί ζεκαληηθφ παξάδεηγκα ηεο αμίαο ηεο ζπλεηζθνξάο, ηεο ζπλεξγαζίαο θαη ηεο δηακνίξαζεο ηεο πιεξνθνξίαο αθνχ είλαη έλα έξγν ην νπνίν δεκηνπξγείηαη θαη αλαπηχζζεηαη κε ηε ζπκκεηνρή πνιιψλ ρξεζηψλ. Αλνηθηόηεηα: Ζ αλνηθηφηεηα ηνπ web 2.0 παξέρεη ηελ ίδηα ειεπζεξία ζε φινπο ηνπο ρξήζηεο φζνλ αθνξά ηε ζπλεηζθνξά, αθνχ φινη κπνξνχλ λα παξάγνπλ κηθξνπεξηερφκελν κε πιεξνθνξηαθφ πιηθφ θαη λα ην δηαζέηνπλ ζην επξχ θνηλφ κε ζθνπφ ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ηνπ, ην ζρνιηαζκφ ηνπ αιιά θαη ηε δεκηνπξγία αλαζεσξήζεσλ πάλσ ζε απηφ. Παξάδεηγκα απνηειεί ην Youtube ην νπνίν επηηξέπεη ζηνπο ρξήζηεο λα αλεβάδνπλ ςεθηαθφ πεξηερφκελν ην νπνίν θξίλεηαη, αμηνινγείηαη θαη ζρνιηάδεηαη κέζσ ησλ ςεθνθνξηψλ αιιά θαη επαλαρξεζηκνπνηείηαη απφ ηνπο ππφινηπνπο ρξήζηεο. Σειηθά ε επίδξαζε ηεο δηθηχσζεο απμάλεηαη φζν κεγαιψλεη ν αξηζκφο ησλ ζπκκεηερφλησλ. ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 27

28 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ Δπηθνηλσλία θαη Αιιειεπίδξαζε: Σν web 2.0 εληζρχεη ζεκαληηθά ηελ επηθνηλσλία θαη ηελ αιιειεπίδξαζε παξέρνληαο πιεζψξα εξγαιείσλ γηα ηελ ππνζηήξημή ηνπο. Αλαθέξεηαη ζηε δεκηνπξγία αξέλσλ κε ζθνπφ ηελ επηθνηλσλία θαη ηελ αιιειεπίδξαζε ησλ ρξεζηψλ. Γηα παξάδεηγκα επηηξέπεη ηε δεκηνπξγία θνηλσληθψλ δηθηχσλ φπνπ εθεί κπνξνχλ λα ζπλαληεζνχλ άλζξσπνη κε θνηλά ελδηαθέξνληα. Σν MySpace θαη Facebook απνηεινχλ πιαηθφξκεο θνηλσληθήο δηθηχσζεο κέζα απφ ηηο νπνίεο ηα κέιε ηνπο επηθνηλσλνχλ θαη αιιειεπηδξνχλ. Έθθξαζε: Σν web 2.0 εληζρχεη ηελ ειεχζεξε έθθξαζε θαη επηπιένλ παξέρεη κηα κεγάιε πνηθηιία εθθξαζηηθψλ κέζσλ ηθαλνπνηψληαο ηηο αλάγθεο ησλ ρξεζηψλ ηνπ, ιφγσ ηνπ φηη δε βαζίδεηαη κφλν ζην ζπκβαηηθφ θείκελν αιιά ππνζηεξίδεη δηάθνξεο κνξθέο πιεξνθνξίαο φπσο ζπλδπαζκφ εηθφλαο, ήρνπ θαη βίληεν. Παξάδεηγκα απνηεινχλ ηα κέζα θνηλσληθήο δηθηχσζεο θαη ηα πξνζσπηθά ηζηνιφγηα αθνχ ν θαζέλαο κπνξεί λα αλεβάζεη θείκελν, εηθφλεο, αξρεία ήρνπ αιιά θαη βίληεν θαζψο θαη ζχληνκα κελχκαηα θαηάζηαζεο. Δπίζεο ηα ζχλλεθα ιέμεσλ (tag clouds) απνηεινχλ κία λέα κέζνδν έθθξαζεο ε νπνία πηνζεηείηαη φιν θαη πεξηζζφηεξν γηα ηελ νπηηθή αλαπαξάζηαζε, π.ρ. ελφο θεηκέλνπ κε ηε ρξήζε ιέμεσλ-θιεηδηά. Γπλακηθό πεξηερόκελν: Οη web 2.0 εθαξκνγέο ελζσκαηψλνπλ δπλακηθφ πεξηερφκελν, αλάγθε ε νπνία γίλεηαη επηηαθηηθή θαη νπζηαζηηθά απνηειεί πξνεπηινγή ιφγσ ηνπ θαηλνκέλνπ ηνπ «crowdsourcing», εμνπδεηεξψλνληαο νπνηνδήπνηε ζπκβαηηθφ κέζν καδηθήο επηθνηλσλίαο. Μάζεζε θαη απαίηεζε: Δληζρχεηαη ε κάζεζε θαη απαίηεζε αθνχ νη ρξήζηεο κπνξνχλ λα επηιέμνπλ ην ρξφλν, ηνλ ηφπν αιιά θαη ηνλ ηξφπν ηεο κάζεζήο ηνπο ε νπνία πιένλ εθηείλεηαη πέξα απφ ηα φξηα ηνπ ζρνιείνπ. Γηα παξάδεηγκα φινη έρνπλ ηε δπλαηφηεηα ζπκκεηνρήο ζε θνηλφηεηεο κε ζηφρν ηε ζπιινγηθή κάζεζε ηνπ αληηθεηκέλνπ πνπ ηνπο ελδηαθέξεη θαη κάιηζηα κε δπλαηφηεηα άκεζεο επίιπζεο ηπρφλ απνξηψλ ή πξνβιεκάησλ απφ ηα ππφινηπα κέιε. Ο θαζέλαο κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη ην Πξνζσπηθφ ηνπο Πεξηβάιινλ Μάζεζεο (PLE, Personal Learning Environment) εληάζζνληαο ζε απηφ φιεο ηηο πηζαλέο πεγέο πιεξνθνξηψλ θαη ππνζηήξημεο θαη απνθνηψληαο έηζη ζεκαληηθφ έιεγρν ηεο κάζεζήο ηνπο. Δπηζηεκνληθή αλαδήηεζε θαη δηάρπζε ηεο γλώζεο: Σν web 2.0 επηηξέπεη ηελ ειεχζεξε δεκνζίεπζε άξζξσλ θαη εξεπλεηηθψλ απνηειεζκάησλ. Ζ δεκνζίεπζε ελφο άξζξνπ ή κίαο έξεπλαο κέζα απφ έλα ζπλέδξην πξνυπνζέηεη φρη κφλν ηελ θαηαβνιή ηνπ απαηηνχκελνπ ρξεκαηηθνχ πνζνχ αιιά θαη ηελ απνδνρή ηνπ απφ ηνπο ππεχζπλνπο. Δπίζεο ε αλαδήηεζε άξζξσλ ή επηζηεκνληθψλ εξεπλψλ ζπρλά ζπλαληά εκπφδηα ιφγσ ηεο δεκνζίεπζήο ηνπο ζε επηζηεκνληθά πεξηνδηθά ζηα νπνία απαηηείηαη ζπλδξνκή γηα λα επηηξαπεί ε πξφζβαζε. Σν web 2.0 δηεπθνιχλεη ηδηαίηεξα αλάινγεο πεξηπηψζεηο, αθνχ νη ρξήζηεο έρνπλ ηε δπλαηφηεηα αλάξηεζεο ηνπ άξζξνπ ή ηεο έξεπλάο ηνπο ηφζν ζε κηα ππεξεζία θνηλσληθήο δηθηχσζεο φζν θαη ζην πξνζσπηθφ ηνπο ηζηνιφγην κε ζθνπφ ηε δηακνίξαζε ηνπ πιηθνχ αιιά θαη ηελ πηζαλφηεηα λα πξνθχςνπλ ρξήζηκεο ζπλεξγαζίεο θαη λέεο ηδέεο. πλεπψο ην web 2.0 εληζρχεη ηελ επηζηεκνληθή αλαδήηεζε θαη θαη επέθηαζε ηε δηάρπζε ηεο γλψζεο. Παληαρνύ παξόλ: Σν web 2.0 είλαη πιένλ παληαρνχ παξφλ αθνχ ην δίθηπν ελζσκαηψλεηαη ζε πνιιέο ζπζθεπέο θαζεκεξηλήο ρξήζεο. Δθηφο απφ ηνπο ππνινγηζηέο ελζσκαηψλεηαη ζηα θηλεηά ηειέθσλα, ζε ηειενξάζεηο πνπ έρνπλ ηε δπλαηφηεηα ζχλδεζεο ζην δηαδίθηπν θαη αιινχ, κε απνηέιεζκα ν ηζηφο λα απνθηά λα πνιιαπιέο αηζζήζεηο πνπ ππνζηεξίδνπλ ηελ εμαγσγή λέσλ λνεκάησλ φπσο π.ρ. νη θηλήηέο ζπζθεπέο. Ζ δπλαηφηεηα ηεο δηακνίξαζεο ηεο πιεξνθνξίαο απφ πνηθίια κέζα 28 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

29 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2: ΣΗ ΔΗΝΑΗ ΣΟ WEB 2.0 θαη γεσγξαθηθά ζεκεία απμάλεηαη ζπλερψο. Γηα παξάδεηγκα ζην YouTube ππάξρνπλ video πνπ θαηαγξάθνπλ ηηο εμειίμεηο θπζηθψλ θαηλνκέλσλ αιιά γεγνλφησλ απφ δηάθνξνπο ηνκείο ηεο θαζεκεξηλφηεηάο καο. ρεδίαζε εζηηαζκέλε ζην ρξήζηε: Βαζηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ησλ web 2.0 εθαξκνγψλ απνηειεί ε εζηηαζκέλε ζην ρξήζηε ζρεδίαζή ηνπο (user-centered design) κε ζθνπφ λα εθπιεξψζεη νπνηαδήπνηε πηζαλή αλάγθε ή επηζπκία ηνπ, δίλνληάο ηνπ κε απηφ ηνλ ηξφπν ηε δπλαηφηεηα λα εθηειεί νξηζκέλεο πξνζαξκνγέο ζην πιαίζην ηνπ ζρεδηαζκνχ. Σέηνηεο ζρεδηάζεηο ραξαθηεξίδνληαη επηπιένλ απφ απιή πινήγεζε. Υαξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα απνηειεί ε ζειίδα igoogle, ε νπνία δίλεη ηε δπλαηφηεηα ζην ρξήζηε λα δεκηνπξγήζεη ηελ αξρηθή ζειίδα ηεο πξνηίκεζήο ηνπ θαη κάιηζηα κε εχθνια θαη γξήγνξα βήκαηα. Πινύζηα εκπεηξία ζην ρξήζηε: Οη web 2.0 ππεξεζίεο είλαη ειαθξηέο, γξήγνξεο θαη ειθπζηηθέο ζην ρξήζηε ιφγσ ηεο εθκεηάιιεπζεο ησλ πινχζησλ κέζσλ παξαγσγήο ηερλνινγηψλ θαηά ηε ζρεδίαζε ηνπο, φπσο γηα παξάδεηγκα ησλ CSS 2.0, ηεο XHTML, ηνπ AJAX θ.α., νη νπνίεο έρνπλ ζπλεηζθέξεη δπλακηθά ζηε δηακφξθσζε ησλ πξναλαθεξζέλησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπο. Σν απνηέιεζκα είλαη ε πξνζθνξά πινχζηαο εκπεηξίαο ζηνπο ρξήζηεο ε νπνία ηνπο σζεί λα ρξεζηκνπνηνχλ φιν θαη πεξηζζφηεξν ηηο web 2.0 ππεξεζίεο. Απνζπγθέληξσζε ηεο δύλακεο: Οη web 2.0 εθαξκνγέο αθνινπζνχλ έλα κνληέιν απηνδηαρείξηζεο (self-service model) θαη δελ εμαξηψληαη απφ έλα ζπγθεθξηκέλν δηαρεηξηζηή ν νπνίνο απνδέρεηαη ή απνξξίπηεη ηα αηηήκαηα ηνπ εθάζηνηε ρξήζηε. Παξάδεηγκα απνηειεί ε Google Adsense ε νπνία απνηειεί κία εχθνιε πιαηθφξκα δεκνζίεπζεο δηαθεκίζεσλ. πλεπψο, ζα ιέγακε φηη νη web 2.0 εθαξκνγέο εληζρχνπλ ηελ απνζπγθέληξσζε ηεο δχλακεο. Πιαηθόξκα ν παγθόζκηνο ηζηόο: Έλα απφ ηα ζεκαληηθφηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ web 2.0 είλαη φηη ην δίθηπν ιεηηνπξγεί σο πιαηθφξκα, πξνζθέξνληαο έηζη πνιιά πεξηζζφηεξα ζε ζρέζε κε ηηο παιηέο δηαδηθηπαθέο εθαξκνγέο ζηηο νπνίεο ιεηηνπξγνχζε απιά σο ππεξεζία. Απηφ ζεκαίλεη φηη δεκηνπξγνχληαη εθαξκνγέο νη νπνίεο βειηηψλνληαη φζν πεξηζζφηεξνη άλζξσπνη ηηο ρξεζηκνπνηνχλ αθνχ δελ ηηο αμηνπνηνχλ κφλν ζαλ ρξήζηεο αιιά ζηνρεχνπλ ζηε κάζεζε θαη ζηε ζπλεηζθνξά κέζα απφ απηέο (O Reilly & Battelle, 2009). Δπηπιένλ, ε πξφζβαζε ζηηο web 2.0 εθαξκνγέο δελ απαηηεί ην θαηέβαζκά ηνπο ζηελ επηθάλεηα εξγαζίαο ηνπ ρξήζηε, αθνχ ν Παγθφζκηνο Ηζηφο απνηειεί ηελ πιαηθφξκα ηνπο. Οη πεξηζζφηεξεο είλαη αλεμάξηεηεο ιεηηνπξγηθψλ ζπζηεκάησλ, νπφηε ε πξφζβαζε ζε απηέο κέζσ δηαδηθηχνπ δελ επεξεάδεηαη απφ ηε κέζνδν πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα επηηεπρζεί (π.ρ. Windows, Mac, ιεηηνπξγηθά ζπζηήκαηα θηλεηψλ). Δπέιηθηνο ζρεδηαζκόο εθαξκνγώλ: πξνζθέξεηαη έλαο επέιηθηνο ζρεδηαζκφο θαη ε δεκηνπξγία λέσλ εθαξκνγψλ κε ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη ην ζπλδπαζκφ δηαθνξεηηθψλ εθαξκνγψλ ζην web ή κε ην ζπλδπαζκφ δεδνκέλσλ θαη πιεξνθνξηψλ απφ δηαθνξεηηθέο πεγέο (Murugesan, 2007). 2.3 ΔΠΗΚΟΠΖΖ ΥΡΖΔΧΝ WEB 2.0 ΔΦΑΡΜΟΓΧΝ ΚΑΗ ΔΡΓΑΛΔΗΧΝ ηηο κέξεο καο ππάξρεη κηα κεγάιε πνηθηιία web 2.0 εθαξκνγψλ θαη ππεξεζηψλ πνπ κπνξεί λα βξεη θαλείο ζην δηαδίθηπν, είηε ειεχζεξεο είηε κε ππνρξεψζεηο εγγξαθήο, ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 29

30 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ ψζηε λα επηιέμεη εθείλν ην εξγαιείν πνπ ηαηξηάδεη ζηε δηθή ηνπ πεξίπησζε. Οη δηαζέζηκεο εθαξκνγέο απαξηζκνχληαη ζε ρηιηάδεο ελψ ππάξρνπλ πνιιά παξαδείγκαηα απφ ππεξεζίεο πνπ ιακβάλνπλ κεγάιε απνδνρή απφ ηνπο ρξήζηεο θαη έρνπλ ελζσκαησζεί ζηελ θαζεκεξηλή ηνπο επαθή κε ηνλ παγθφζκην ηζηφ. Αλ θαη ν νξηζκφο κηαο web 2.0 εθαξκνγήο δελ έρεη νξηζηεί πιήξσο έσο ζήκεξα, ππάξρνπλ θάπνηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηα νπνία κπνξνχλ λα θαηαηάμνπλ κηα ηζηνζειίδα ζηε ζπγθεθξηκέλε θαηεγνξία ππεξεζηψλ. Σα ραξαθηεξηζηηθά απηά φπσο αλαθέξνληαη απφ ηνλ Κνιιηφπνπιν (2011) θαη ζην Wikispaces πεξηιακβάλνπλ ηα εμήο : Ζ ζειίδα δελ πξέπεη λα ιεηηνπξγεί φπσο έλα πεξηηνηρηζκέλν θηήκα. Πξέπεη λα είλαη εχθνιν ηφζν λα πξνζηεζνχλ δεδνκέλα ζην ζχζηεκα φζν θαη λα απνθηεζνχλ δεδνκέλα απφ απηφ. Οη ρξήζηεο είλαη ηδηνθηήηεο ησλ δεδνκέλσλ ηνπο φζνλ αθνξά ηε ζειίδα θαη κπνξνχλ λα ηα ηξνπνπνηήζνπλ µε άλεζε. Κπξίσο βαζηζκέλεο ζην γλσζηφ ζε φινπο µαο δηαδίθηπν, νη πην επηηπρεκέλεο web 2.0 εθαξκνγέο ζα πξέπεη λα είλαη δπλαηφλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ζρεδφλ εμ νινθιήξνπ µέζσ ελφο θπιινκεηξεηή (browser). Απηφ είλαη εμάιινπ θαη ην λφεκα ηεο θξάζεο: «Σν δίθηπν σο πιαηθφξκα». Οη επηζηξνθέο δεδνκέλσλ πξέπεη λα είλαη δπλακηθέο, φρη ζηαηηθέο, κεηαβαιιφκελεο αλάινγα µε ηηο κεηαβιεηέο πνπ ζπλδένληαη µε ηελ εξψηεζε ηνπ ρξήζηε (π.ρ. ιέμεηο θιεηδηά, ζέζε). Δίλαη απαξαίηεηε µηα κνξθή «αξρηηεθηνληθήο ηεο ζπκκεηνρήο» πνπ επηηξέπεη ζηνπο ρξήζηεο λα πξνζδψζνπλ αμία ζηελ εθαξκνγή δεδνκέλνπ φηη ηελ ρξεζηκνπνηνχλ. Δκθαλίδνληαη επίζεο κεξηθέο πηπρέο θνηλσληθήο δηθηχσζεο (social networks). εκαληηθφ ραξαθηεξηζηηθφ επίζεο πνπ αθνξά ζηελ νπηηθή αηζζεηηθή ησλ web 2.0 ηζηνζειίδσλ είλαη ε πξνηεξαηφηεηα πνπ δίλνπλ ζην νπηηθφ ζρέδην θαη ηελ παξνπζίαζή ηνπο κε ζηφρν ε ηζηνζειίδα ή ε εθαξκνγή λα ραξαθηεξίδεηαη απφ ζαθήλεηα, θαιή νξγάλσζε θαη νπηηθή ειθπζηηθφηεηα. Κάπνηεο θνηλέο ηερληθέο ζρεδίνπ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη είλαη νη αθφινπζεο: Φφλην µε βαζκηαία κεηαβνιή. Μεγάιεο δσεξφρξσκεο εηθφλεο, ζπρλά µε αληαλαθιάζεηο θαη ζθηέο θαη άιιεο ηέηνηνπ ηχπνπ ιεπηνκέξεηεο. Κείκελν µε κεγάινπο ζε κέγεζνο ραξαθηήξεο (εηδηθά ζε ζχγθξηζε µε ηελ έκθαζε ζην πνιχ κηθξφ θείκελν παιηφηεξα). Γηαγψληα ζπξηαξσηά Backgrounds. Φαληαρηεξά ηξηζδηάζηαηα ζηνηρεία. Σπραία ππνγεγξακκέλα θαη ηνληζκέλα θχξηα ζεκεία ζην θείκελν. Σα πεξηζζφηεξα web 2.0 εξγαιεία δελ κπνξνχλ λα θαηεγνξηνπνηεζνχλ εχθνια ιφγσ ηνπ κεγάινπ πιήζνπο ππεξεζηψλ πνπ κπνξεί λα ζπλδπάδνπλ. ηε βηβιηνγξαθία ζπλαληψληαη δηάθνξνη ηξφπνη θαηεγνξηνπνίεζεο σζηφζν κπνξνχλ λα δηαπηζησζνχλ θαηεγνξίεο πνπ είλαη θνηλά απνδεθηέο. Παξαθάησ παξνπζηάδεηαη κηα βαζηθή θαηεγνξηνπνίεζε web 2.0 εξγαιείσλ φπσο αλαθέξεηαη απφ ηε CLX, Committee of 30 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

31 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2: ΣΗ ΔΗΝΑΗ ΣΟ WEB 2.0 Inquiry into the Changing Learner Experience (2009) εκπινπηηζκέλε κε ζηνηρεία πνπ ζπιιέρζεθαλ απφ δηάθνξεο πεγέο απφ ην δηαδίθηπν: Ηζηνιόγην (Blog): Έλα weblog, πνπ ελ ζπληνκία αλαθέξεηαη σο blog, είλαη έλαο ηζηνρψξνο φπνπ γίλνληαη θαηαρσξήζεηο αλά ηαθηά ρξνληθά δηαζηήκαηα (φπσο ζε έλα πεξηνδηθφ ή έλα εµεξνιφγην) θαη παξνπζηάδνληαη ζε αληίζηξνθε ρξνλνινγηθή ζεηξά. Έλα blog, δειαδή, είλαη µηα δηαδηθηπαθή έθδνζε πνπ απνηειείηαη απφ πεξηνδηθά άξζξα ζπλήζσο ζε αλάζηξνθε ρξνλνινγηθή ζεηξά (Κνιιηφπνπινο, 2011). Έλα ραξαθηεξηζηηθφ blog ζπλδπάδεη θείκελν, εηθφλεο, θαη ζπλδέζκνπο γηα άιια blogs, ηζηνζειίδεο θαη άιια κέζα ζρεηηθά µε ην ζέκα ηνπ. Σα πεξηζζφηεξα blogs απνηεινχληαη πξσηίζησο απφ θείκελν αλ θαη πνιινί εζηηάδνπλ ζηηο θσηνγξαθίεο, ηα βίληεν ή ηνλ ήρν. Σα blogs απνηεινχλ µηα ζχγρξνλε ηερλνινγία έθθξαζεο θαη επηθνηλσλίαο ηνπ Γηαδηθηχνπ πνπ επεξεάδνπλ ηελ θνηλσληθή δσή θαη απνηεινχλ έλα πξφζθνξν έδαθνο γηα ηελ αλάπηπμε θξηηηθήο ζθέςεο θαη πξνβιεκαηηζκνχ ζρεηηθά µε ηηο επηδξάζεηο ηεο ηερλνινγίαο πιεξνθνξηψλ θαη επηθνηλσληψλ ζηελ θαζεκεξηλφηεηά καο. Σα πξψηα blogs ήηαλ γλσζηά σο «online diaries» θαη πξσηνεκθαλίζηεθαλ ην Ξεθίλεζαλ θπξίσο απφ πξνγξακκαηηζηέο θαη άιινπο θίινπο ηεο ηερλνινγίαο, ζαλ ειεθηξνληθά εκεξνιφγηα φπνπ ν θαζέλαο παξαζέηεη ζθφξπηεο ζθέςεηο ηνπ. ήκεξα έρνπλ πνιιαπιαζηαζηεί ηξνκεξά, ράξε ζηηο δσξεάλ πιαηθφξκεο φπσο ην Wordpress ( ή ην Blogger ( πνπ θάλνπλ ηελ δεκηνπξγία φκνξθσλ θαη έμππλσλ ηζηνινγίσλ, ππφζεζε κεξηθψλ ιεπηψλ. Άιιεο δεκνθηιείο πιαηθφξκεο είλαη ην LiveJournal ( θαη ην Edublogs ( Κνηλσληθή δηθηύσζε (Social networking): Σα θνηλσληθά δίθηπα είλαη δηαδηθηπαθέο ππεξεζίεο πνπ απνηεινχλ «πξνζσπηθνχο ρψξνπο» γηα επηθνηλσλία θαη δηακνηξαζκφ πεξηερνκέλνπ κεηαμχ πνιιψλ ρξεζηψλ. Υαξαθηεξίδνληαη απφ επρξεζηία θαη πξνζαξκνζηηθφηεηα ζηηο αιιαγέο ηεο θαζεκεξηλήο δσήο, δηεπθνιχλνπλ ηε δεκηνπξγία απζφξκεησλ ζρέζεσλ θαη δηεπξχλνπλ ηελ αιιειεπίδξαζε θαη ηελ επηθνηλσλία. Οη ππεξεζίεο θνηλσληθήο δηθηχσζεο, νη νπνίεο έρνπλ γίλεη ηδηαίηεξα δεκνθηιείο ζηηο κέξεο καο, ζηνρεχνπλ ζηε δεκηνπξγία on-line θνηλνηήησλ απφ αλζξψπνπο κε θνηλά ελδηαθέξνληα θαη δξαζηεξηφηεηεο. Πξνζθέξνπλ πνιιαπινχο ηξφπνπο επηθνηλσλίαο θαη δηάδξαζεο ζηνπο εγγεγξακκέλνπο ρξήζηεο ηνπο πξνυπνζέηνληαο ζπλήζσο ηε δεκηνπξγία ησλ πξνζσπηθψλ ηνπο πξνθίι. Οη ρξήζηεο, κέζα απφ ην δηθφ ηνπο πξνθίι, κπνξνχλ λα θάλνπλ δεκνζηεχζεηο θαη λα κνηξάδνληαη πιεξνθνξίεο κε άιιεο νκάδεο ρξεζηψλ, φπσο γηα παξάδεηγκα πιεξνθνξίεο ζε ζρέζε κε ηα πξνζσπηθά ηνπο ελδηαθέξνληα, ηηο πξνηηκήζεηο ή ηελ εξγαζία ηνπο αθφκα θαη κε ηε κνξθή κελπκάησλ, βίληεν ή θσηνγξαθηψλ. Όπσο αλαθέξεηαη θαη ζηε βηβιηνγξαθία, ε ζεκεξηλή ζχγρξνλε γεληά πνπ απνηειείηαη απφ άηνκα ειηθίαο 16 έσο 24 ρξνλψλ ρξεζηκνπνηεί ηηο ηζηνζειίδεο θνηλσληθήο δηθηχσζεο κε ηνλ ίδην ηξφπν πνπ νη κεγαιχηεξεο γεληέο ρξεζηκνπνηνχλ ην ηειέθσλν, ην θαη ηηο θαθεηέξηεο. Έλαο πνιχ γλσζηφο ηζηφηνπνο πνπ αλήθεη ζηελ θαηεγνξία απηή είλαη ην MySpace ( Έλαο ρξήζηεο ηνπ Myspace κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη ηελ πξνζσπηθή ηνπ ηζηνζειίδα κε εχθνιν θαη απηνκαηνπνηεκέλν ηξφπν ή αθφκα θαη λα επέκβεη ζηνλ ππάξρνληα html θψδηθα αιιάδνληαο ην πεξηερφκελν θαη ηελ κνξθή ηεο. ηελ πξνζσπηθή ηνπ ηζηνζειίδα κπνξεί λα θαηαρσξήζεη άξζξα πνπ ηνλ ελδηαθέξνπλ θαη δηάθνξεο κηθξνεθαξκνγέο πνπ βξίζθεη εχθνια ζην δηαδίθηπν. Σν πην ελδηαθέξνλ ζηνηρείν απηήο ηεο ππεξεζίαο είλαη ε δπλαηφηεηα επηθνηλσλίαο θαη αιιειεπίδξαζεο κε ηα άιια κέιε. Μπνξνχλ λα δνπλ ηηο θαηαρσξήζεηο θαη λα ηηο ζρνιηάζνπλ, λα ελεκεξσζνχλ γηα ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ θάζε ρξήζηε θαη λα ελεκεξψζνπλ γηα ηηο ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 31

32 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ δηθέο ηνπο. Μία αθφκα δεκνθηιήο εθαξκνγή θνηλσληθήο δηθηχσζεο είλαη ην Facebook ( ην νπνίν παξνπζηάδεη αξθεηέο νκνηφηεηεο κε ην Myspace αιιά θηινμελείηαη ζε έλα αλψηεξν πξνγξακκαηηζηηθά πεξηβάιινλ πνπ πξνζθέξεη πνιχ πεξηζζφηεξεο δπλαηφηεηεο απφ πιεπξάο αιιειεπίδξαζεο θαη ηξνπνπνίεζεο ηνπ πεξηερνκέλνπ. Παξνπζηάδεη νπζηαζηηθά έλαλ εχθνιν θαη απιφ δηαδηθηπαθφ ηξφπν εγθαηάζηαζεο εθαξκνγψλ ελψ ελζσκαηψλεη ηερλνινγίεο RSS feed θαη Notification management. Γηακνηξαζκόο πιηθνύ (Media sharing): Πξφθεηηαη γηα έλα ζχλνιν εθαξκνγψλ πνπ βνεζνχλ ζην «αλέβαζκα» θαη «θαηέβαζκα» πιηθνχ απφ πνιινχο δηαθνξεηηθνχο ρξήζηεο. Σα πεξηβάιινληα απηά πξνζθέξνπλ ηελ δπλαηφηεηα δηακνηξαζκνχ πνιπκεζηθψλ αξρείσλ θαζψο θαη αμηνιφγεζε, ζρνιηαζκφ θαη δεκηνπξγία «playlists» κε ην πιηθφ. Δπίζεο ππνζηεξίδνπλ ηελ δεκηνπξγία πξνζσπηθψλ ηζηνζειίδσλ πνπ πεξηέρνπλ επηινγέο ή πιηθφ πνπ έρνπλ αλεβάζεη νη ίδηνη νη ρξήζηεο. Μεξηθά αμηφινγα παξαδείγκαηα ηέηνησλ ππεξεζηψλ είλαη ην YouTube ( ην Flickr ( ην SlideShare ( θαη ην PhotoBucket ( κε ηελ ρξήζε ησλ νπνίσλ κπνξεί λα γίλεη δηακνηξαζκφο αξρείσλ βίληεν, θσηνγξαθηψλ, δηαθαλεηψλ θαη κνπζηθψλ αξρείσλ. Οη ππεξεζίεο απηέο δηαθξίλνληαη γηα ηελ ζηαζεξφηεηά ηνπο, ηελ απιφηεηα ζηελ ρξήζε, ηηο ηζρπξέο δπλαηφηεηεο αιιειεπίδξαζεο ησλ ρξεζηψλ, ηελ πξνζαξκνζηηθφηεηα θαη ηελ ρξήζε κεηαδεδνκέλσλ. Σα παξαπάλσ ραξαθηεξηζηηθά δείρλνπλ φηη ηέηνηεο ππεξεζίεο κπνξνχλ λα απνηειέζνπλ ζχγρξνλεο θαη επέιηθηεο απνζήθεο καζεζηαθψλ αληηθεηκέλσλ, φπνπ κπνξνχλ φινη λα αλεβάζνπλ, λα δνπλ θαη λα ζρνιηάζνπλ ην πιηθφ, λα ην ελζσκαηψζνπλ ζε δηθά ηνπο ζπζηήκαηα κάζεζεο (embedding) θαη επίζεο λα πξνζζέζνπλ κεηαδεδνκέλα απαξαίηεηα γηα ηελ εχθνιε εχξεζε θαη ηαμηλφκεζε. πλεξγαηηθά πξνγξάκκαηα ζπγγξαθήο θαη αλάγλσζεο θεηκέλνπ (Collaborative text editors - readers): ηελ θαηεγνξία απηή πεξηιακβάλνληαη εθαξκνγέο πνπ επηηξέπνπλ ζε πνιιά άηνκα λα γξάθνπλ θαη λα δηαβάδνπλ θείκελν. Οη πιαηθφξκεο απηέο ελζσκαηψλνπλ δπλαηφηεηεο επεμεξγαζίαο πεγψλ, δηακνηξαζκνχ, ηαπηφρξνλεο επεμεξγαζίαο, ζχγρξνλε θαη αζχγρξνλε επηθνηλσλία θαη πνιιά άιια ραξαθηεξηζηηθά ζεκαληηθά γηα ηελ ζπλεξγαηηθφηεηα θαη ηελ αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο. Οη πην γλσζηέο εθαξκνγέο απηήο ηεο θαηεγνξίαο είλαη ην Google docs ( ην Springnote ( θαη ην MeetingWords ( Wikis: Δίλαη κηα θαηεγνξία ηζηφηνπσλ πνπ επηηξέπνπλ ζηνλ θαζέλα λα δεκηνπξγήζεη θαη λα επεμεξγαζηεί ηηο ζειίδεο ηνπ. Πνιιά άηνκα κπνξνχλ λα γξάθνπλ καδί (φρη ηαπηφρξνλα) θαη επνκέλσο λα δηεπθνιχλνληαη ζηε ζπλεξγαζία ηνπο γηα ηε ζπγγξαθή ελφο έξγνπ. Σν πην γλσζηφ παξάδεηγκα wiki είλαη ε Wikipedia ( κηα δηαδηθηπαθή εγθπθινπαίδεηα πνπ γξάθεηαη θαη ζπληεξείηαη απφ νπνηνλδήπνηε ζέιεη λα ζπλεηζθέξεη ζε απηήλ. Πξφθεηηαη γηα κηα αξθεηά αμηφπηζηε θαη έγθπξε πεγή πιεξνθφξεζεο. Αλ θάπνην πξφζσπν θάλεη ιαλζαζκέλεο ή αλάξκνζηεο αιιαγέο ζε κηα θαηαρψξηζε, νη ππφινηπνη κπνξνχλ λα επαλαθέξνπλ πνιχ εχθνια ηελ πξνεγνχκελε έθδνζε ή λα θξαηήζνπλ ηηο αιιαγέο θαη λα ηηο επεμεξγαζηνχλ πεξαηηέξσ. Υηιηάδεο άλζξσπνη παξαθνινπζνχλ ηνλ ηζηφηνπν ή ηνπιάρηζηνλ ηνπο ηνκείο ελδηαθεξφλησλ ηνπο θαη ειέγρνπλ ηα ζηνηρεία, ψζηε ε πνηφηεηα λα κέλεη πςειή. Σα wikis έρνπλ ζρεδηαζηεί γηα λα δηεπθνιχλνπλ ηελ αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ κεηαμχ νκάδσλ. Σν πεξηερφκελν ζε έλα wiki κπνξεί λα ελεκεξψλεηαη ρσξίο θάπνηα θαζπζηέξεζε, ρσξίο έμνδα δηαρείξηζεο θαη ηελ αλάγθε 32 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

33 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2: ΣΗ ΔΗΝΑΗ ΣΟ WEB 2.0 γηα δηαλνκή, αθνχ νη ρξήζηεο θαη νη ζπλεηζθέξνληεο ζην πεξηερφκελν ελφο wiki είλαη νη ίδηνη. Μπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ φινη νη ηχπνη αξρείσλ δεδνκέλσλ, φπσο ππνινγηζηηθά θχιια, έγγξαθα θεηκέλνπ, δηαθάλεηεο παξνπζηάζεσλ, pdf, νηηδήπνηε κπνξεί λα παξνπζηαζηεί ζε έλαλ θπιινκεηξεηή. Μπνξνχλ επίζεο λα ελζσκαηψλνπλ θνηλά κέζα επηθνηλσλίαο, φπσο ην ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν ( ) θαη ηελ αληαιιαγή άκεζσλ κελπκάησλ (instant messages). Ζ ιεηηνπξγία ελφο wiki πεξηνξίδεηαη κφλν απφ ηηο πξνγξακκαηηζηηθέο δεμηφηεηεο ηνπ πξνζψπνπ πνπ ην δηαρεηξίδεηαη. Κάπνηεο απφ ηηο ζεκαληηθέο ρξεζηκφηεηεο ελφο wiki είλαη ε πνιχ εχθνιε θαη απιή ζπγγξαθή θαη δεκνζίεπζε, ε δφκεζε ηεο πιεξνθνξίαο, ε ζπλεξγαηηθή θαηαζθεπή ελφο εγγξάθνπ, ε νξγάλσζε κηαο εθδήισζεο, ε αληηκεηψπηζε κηαο θαηαζηξνθήο, ε ελεκέξσζε κε ηελ θαηαγξαθή εηδήζεσλ, ε αληαιιαγή απφςεσλ γηα ηελ πνιηηηθή. Μηα αθφκα πνιχ γλσζηή εθαξκνγή γηα ηε δεκηνπξγία θαη δηαρείξηζε wikis είλαη ν ηζηφηνπνο WikiSpaces ( Κνηλσληθή επηζήκαλζε (Social bookmarking): Σν social bookmarking απνηειεί κία πνιχ επθπή θαη επέιηθηε εθαξκνγή ηεο ηερλνινγίαο θνηλσληθνχ ινγηζκηθνχ. Οη ρξήζηεο ππεξεζηψλ θνηλσληθήο επηζήκαλζεο κπνξνχλ λα απνζεθεχνπλ θαη λα κνηξάδνληαη ηηο δηεπζχλζεηο θαη ηνπο ππεξζπλδέζκνπο ησλ ηζηνζειίδσλ πνπ επηζθέπηνληαη. Μπνξνχλ αθφκα λα αμηνινγνχλ ηεο ζειίδεο απηέο, λα πξνζζέηνπλ κεηαδεδνκέλα θαη ζρφιηα. Σν social bookmarking θαίλεηαη πνιχ ζεκαληηθφ ζηελ αλεχξεζε θαη δηακνηξαζκφ ησλ δηθηπαθψλ πφξσλ. Με ηελ αχμεζε ηνπ ζπλνιηθνχ φγθνπ ηεο πιεξνθνξίαο θαη κέρξη ηε ζεκαζηνινγηθή ζχλδεζε ηνπ δηαδηθηχνπ ηέηνηεο ππεξεζίεο απνηεινχλ κία θαιή ιχζε γηα ηελ δηαρείξηζε ησλ δηθηπαθψλ πεγψλ [19]. Οη πην δεκνθηιείο εθαξκνγέο πνπ επηηξέπνπλ ηε δεκηνπξγία θνηλσληθψλ επηζεκάλζεσλ είλαη ην Delicious ( ην Diigo ( θαη ην CiteULike ( Γηαδηθηπαθά παηρλίδηα θαη εηθνληθνί θόζκνη (Online gaming and virtual worlds): Παηρλίδηα πνπ δηαζέηνπλ πεξηβάιινληα βαζηζκέλα ζε έλα ζπγθεθξηκέλν ζέκα θαη δηαθξίλνληαη απφ «δσληαλέο» αιιειεπηδξάζεηο κεηαμχ ησλ δηαδηθηπαθψλ ρξεζηψλ. Υαξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα απηήο ηεο θαηεγνξίαο απνηειεί ε εθαξκνγή Secondlife ( Σν πεξηβάιινλ έρεη ζρεδηαζηεί ψζηε λα δηεπθνιχλεη ηελ επηθνηλσλία κεηαμχ απνκαθξπζκέλσλ ρξεζηψλ, ην ρηίζηκν λέσλ θφζκσλ, ηελ αληαιιαγή ηδεψλ, ηε ζπλεξγαζία, θα. O θάζε ρξήζηεο κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη ηνλ ξφιν πνπ ηνλ εμππεξεηεί ζην πιαίζην ησλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ επηζπκεί λα εθηειέζεη ζηνλ εηθνληθφ θφζκν. Ζ εθπαίδεπζε, ε ςπραγσγία, ε ζπλεξγαζία, ε πξνζνκνίσζε, τα παηρλίδηα ξφισλ θαη ηα γπξίζκαηα ηαηληψλ, είλαη νξηζκέλεο απφ ηηο δξαζηεξηφηεηεο πνπ έρνπλ ιάβεη ρψξα ζηελ ζπγθεθξηκέλε εθαξκνγή. Γελ είλαη ν πξψηνο «γεληθνχ ηχπνπ» εηθνληθφο θφζκνο πνπ εκθαλίζηεθε ζην δηαδίθηπν (πξνυπήξραλ ην Active Worlds θαη άιινη ιηγφηεξν γλσζηνί θφζκνη), είλαη φκσο ν δεκνθηιέζηεξνο. χκθσλα κε ηα ηειεπηαία ζηνηρεία νη εγγεγξακκέλνη ρξήζηεο ηνπ είλαη Άιιεο γλσζηέο εθαξκνγέο πνπ θαηαηάζζνληαη ζε απηήλ ηελ θαηεγνξία είλαη ην IMVU ( ην Twinity ( ην Game Classroom ( θαη ην Games for Change ( ρεδίαζε ζθίηζσλ (Cartoon design): Δίλαη εξγαιεία δεκηνπξγίαο δηαδηθηπαθψλ θφκηθο θπξίσο κέζσ ρξήζεο θσηνγξαθηψλ. Παξαδείγκαηα απνηεινχλ: ην Make Beliefs Comix ( θαη ην Pixton ( ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 33

34 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ Δλλνηνινγηθνί ράξηεο θαη Υάξηεο ηδεώλ (Concept mapping & Mind mapping): Πξφθεηηαη γηα εθαξκνγέο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηε δεκηνπξγία ελλνηνινγηθψλ ραξηψλ δειαδή νπηηθψλ αλαπαξαζηάζεσλ ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ εζηηάδνπλ ζε έλα ζπγθεθξηκέλν ζέκα θαη έρνπλ σο απνηέιεζκα ηελ απεηθφληζε ησλ ελλνηψλ πνπ αλαιχεη ην ζπγθεθξηκέλν ζέκα θαζψο θαη ηηο ζρέζεηο κεηαμχ ηνπο έηζη ψζηε νη έλλνηεο πνπ κνηάδνπλ ζεκαζηνινγηθά λα ηνπνζεηνχληαη θνληά ή λα νκαδνπνηνχληαη ζε ζπζηάδεο κε παξφκνην πεξηερφκελν (Αιηθηδφγινπ, 2009). Παξαδείγκαηα εθαξκνγψλ γηα ελλνηνινγηθή ραξηνγξάθεζε απνηεινχλ: ην MindMeister ( ην Comapping ( Σειεδηάζθεςε (Conferencing): Πξφθεηηαη γηα πεξηβάιινληα πνπ επηηξέπνπλ ηελ ηειεδηάζθεςε δειαδή ηε δσληαλή ζχλδεζε δχν ή πεξηζζφηεξσλ αλζξψπσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχλ έλα ζπλδπαζκφ εηθφλαο, ήρνπ θαη δεδνκέλσλ κε ζθνπφ ηελ επηθνηλσλία θαη ηελ αιιειεπίδξαζε κεηαμχ ηνπο (Ρφδε, 2007). Παξαδείγκαηα απνηεινχλ ην Edoboard ( ην Webex ( ) θαη ην WizIQ ( πλδηάιεμε (Conversing, text, sound, video, chat): Δξγαιεία γηα ηελ επηθνηλσλία κέζσ δηαδηθηχνπ κεηαμχ δχν ή πεξηζζφηεξσλ ρξεζηψλ. Γλσζηέο εθαξκνγέο απηήο ηεο θαηεγνξίαο είλαη: ην Skype ( θαη ην Paltalk ( ). Δπεμεξγαζία εηθόλαο (Image processing): Πξφθεηηαη γηα εξγαιεία δεκηνπξγίαο, επεμεξγαζίαο (απηφκαηε δηφξζσζε ρξσκάησλ θσηνγξαθίαο, αθαίξεζε θφθθηλσλ καηηψλ, αιιαγή κεγέζνπο, πεξηζηξνθή, κνληάδ, θ.ά.) θαη νξγάλσζεο ςεθηαθψλ θσηνγξαθηψλ, εηθφλσλ ή θαη δσγξαθηψλ. Παξαδείγκαηα απνηεινχλ ην FotoFlexer ( θαη ην Sketchfu ( πγθέληξσζε πιεξνθνξηώλ (Data/web mash ups): Σα εξγαιεία πνπ αλήθνπλ ζε απηήλ ηελ θαηεγνξία δηεπθνιχλνπλ ην ρξήζηε ζην ζρεδηαζκφ θαη ζηελ επεμεξγαζία ςεθηαθψλ πνιπκεζηθψλ αξρείσλ θαη ην ζπλδπαζκφ δεδνκέλσλ απφ δηαθνξεηηθέο πνιιαπιέο πεγέο γηα ηε δεκηνπξγήζνπλ κηα λέαο εθαξκνγή, εξγαιείνπ ή ππεξεζίαο. Υαξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα απνηειεί ην igoogle ( Μηθξντζηνιόγηα (Microblogging): Δίλαη κηα web2.0 ηερλνινγία θαη κηα λέα κνξθή ηζηνινγίσλ πνπ δίλεη ηε δπλαηφηεηα ζηνπο ρξήζηεο λα δεκνζηεχνπλ online ζπλνπηηθά θείκελα, ηα νπνία δελ ππεξβαίλνπλ ζπλήζσο ηνπο ραξαθηήξεο θαζψο θαη εηθφλεο ή video. Έηζη, κέζσ απηψλ ησλ κηθξψλ δεκνζηεχζεσλ κπνξνχλ λα επηθνηλσλνχλ κεηαμχ ηνπο αληαιιάζνληαο κελχκαηα. Σηο δεκνζηεχζεηο απηέο κπνξνχλ λα ηηο δηαρεηξηζηνχλ νη ρξήζηεο είηε online, είηε κε ηελ απνζηνιήο ηνπο κε sms ή , είηε κέζσ clients άκεζεο αιιεινγξαθίαο (instant messaging clients). Δπίζεο νη ρξήζηεο έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα ελζσκαηψλνπλ ηα κηθξν-ηζηνιφγηά ηνπο θαη ζε άιια blogs ή ζειίδεο κέζσ ησλ widgets. Με ηε ρξήζε απηψλ ησλ εξγαιείσλ παξέρεηαη αιιειεπίδξαζε κεηαμχ ησλ ρξεζηψλ ε νπνία πξνζεγγίδεη ηνλ πξαγκαηηθφ ρξφλν ιφγσ ησλ δηαθνξεηηθψλ ηερλνινγηψλ θαη εθαξκνγψλ κέζσ ησλ νπνίσλ κπνξνχλ νη ρξήζηεο λα απνθηνχλ πξφζβαζε ζε απηά. Γλσζηφηεξα παξαδείγκαηα απνηεινχλ ην Twitter ( θαη ην Plurk ( Πίλαθεο αλαθνηλώζεσλ (Notice-bulletin boards): Πξνζνκνηψλνπλ ηνλ πίλαθα αλαθνηλψζεσλ ζηνλ νπνίν κπνξεί έλα ζχλνιν αηφκσλ λα κνηξαζηεί ηδέεο, πεγέο θαη ζθέςεηο γηα έλα ζπγθεθξηκέλν ζέκα. Παξαδείγκαηα απνηεινχλ: ην Corkboard.me ( θαη ην Wallwisher ( 34 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

35 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2: ΣΗ ΔΗΝΑΗ ΣΟ WEB 2.0 Δξγαιεία δηαρείξηζεο θαζεκεξηλώλ εξγαζηώλ (Online to do lists): Δξγαιεία γηα ηε δεκηνπξγία, θαηαγξαθή θαη δηακνίξαζε εξγαζηψλ πνπ πξέπεη λα γίλνπλ. Παξαδείγκαηα απνηεινχλ: ην Voo2do ( θαη ην Wunderlist ( Πξνζσπηθά πεξηβάιινληα κάζεζεο (Personal learning environments, PLEs): Αθνξνχλ ζε εξγαιεία θαη εθαξκνγέο πνπ βνεζνχλ ην ρξήζηε λα ζπγθεληξψλεη θαη λα δηαηεξεί κηα ιίζηα απφ πεγέο πιεξνθνξηψλ πνπ θξίλεη απαξαίηεηεο γηα ηε κάζεζε ηνπ. Γίλνπλ δειαδή ηε δπλαηφηεηα ζην ρξήζηε λα απνθηήζεη ην έιεγρν ηεο καζεζηαθήο ηνπ δηαδηθαζίαο θαη λα ηελ πξνζαξκφζεη ζηνπο δηθνχο ηνπ ξπζκνχο θαη ηα πξνζσπηθά ηνπ ελδηαθέξνληα. Με ηνλ ηξφπν απηφ κπνξεί ν θαζέλαο λα αιιειεπηδξά εχθνια θαη γξήγνξα κε εθπαηδεπηηθνχο πξννξηζκνχο φπσο γηα παξάδεηγκα εθπαηδεπηηθά ηδξχκαηα, βηβιηνζήθεο θαη εηθνληθά εξγαζηήξηα κε θεληξηθφ γλψκνλα πάληα ηηο δηθέο ηνπ αλάγθεο. Πέξα απφ ηελ αλαδήηεζε ηεο πιεξνθνξίαο θαη ηεο γλψζεο κέζα απφ ηα Πξνζσπηθά πεξηβάιινληα κάζεζεο γίλεηαη θαη παξαγσγή γλψζεο ε νπνία δηακνηξάδεηαη κε ηελ παγθφζκηα θνηλφηεηα. Έλα πνιχ γλσζηφ εξγαιείν γηα ηε δεκηνπξγία PLEs είλαη ην Symbaloo ( Καηαγξαθή ήρνπ (Podcasting): Δθαξκνγέο θαη εξγαιεία πνπ επηηξέπνπλ ζην ρξήζηε λα δεκηνπξγεί θαη λα δηακνηξάδεη ερεηηθά αξρεία ζην δηαδίθηπν. Σν podcast, φπσο αλαθέξεη θαη ε ΑΔΠΗ, απνηειεί ην δηαδηθηπαθφ αλάινγν ηεο παξαδνζηαθήο ξαδηνθσληθήο κεηάδνζεο δίλνληαο ζην ρξήζηε ηνλ έιεγρν ηνπ πφηε θαη πνχ ζέινπλ λα αθνχζνπλ ην αγαπεκέλν ηνπο κνπζηθφ πξφγξακκα. Σα εξγαιεία πνπ αλήθνπλ ζε απηή ηελ θαηεγνξία δηεπθνιχλνπλ ηε δεκηνπξγία, δηαρείξηζε, δηακνίξαζε θαη αλαδήηεζε podcasts ψζηε ν ρξήζηεο λα κπνξεί λα αθνχεη νηηδήπνηε, νπνπδήπνηε θαη νπνηεδήπνηε ην ζειήζεη. Παξαδείγκαηα ηέηνησλ εξγαιείσλ είλαη ην Vocaroo ( θαη ην PodHawk ( Παξνπζίαζε (Presentation): Δξγαιεία πνπ βνεζνχλ ζηε δεκηνπξγία θαη δηακνίξαζε ειεθηξνληθψλ παξνπζηάζεσλ. Δλζσκαηψλνπλ ζπλήζσο πιήζνο πνιπκέζσλ κε ζηφρν λα δηεπθνιχλνπλ ην ρξήζηε λα δεκηνπξγήζεη ηελ παξνπζίαζε πνπ επηζπκεί ρξεζηκνπνηψληαο εξγαιεία θαη κέζα πνπ αληαπνθξίλνληαη ζηηο αλάγθεο ηνπ. Υαξαθηεξηζηηθά παξαδείγκαηα απηήο ηεο θαηεγνξίαο είλαη ην Animoto ( θαη ην Prezi ( Δξγαιεία δηαρείξηζεο έξγσλ (Project management tools): Δξγαιεία πνπ βνεζνχλ ηα κέιε κηαο νκάδαο πνπ κπνξεί λα βξίζθνληαη ζε απφζηαζε λα επηθνηλσλήζνπλ κεηαμχ ηνπο θαη λα ζπλεξγαζηνχλ απνηειεζκαηηθά κε ζηφρν ηελ δηεθπεξαίσζε κίαο ή πεξηζζφηεξσλ εξγαζηψλ. Γλσζηά εξγαιεία απηήο ηεο θαηεγνξίαο είλαη ην EnterTheGroup ( ην Wiggio ( θαη ην Zoho Projects ( πζηήκαηα ζπζηάζεσλ (Recommender systems): Ηζηνζειίδεο πνπ ζπγθεληξψλνπλ ηηο πξνηηκήζεηο ησλ ρξεζηψλ ζε ζρέζε κε δηάθνξα αληηθείκελα βάδνληαο εηηθέηεο ζε απηέο κε ζθνπφ λα ηνπ θάλνπλ αξγφηεξα πξνηάζεηο πνπ αληαπνθξίλνληαη ζηηο κέρξη ζηηγκήο επηινγέο ηνπ. Παξαδείγκαηα απνηεινχλ: ην StumbleUpon ( θαη ην Digg ( Καηαγξαθή βίληεν (Screencasting): Δξγαιεία γηα ηελ θαηαγξαθή ζε βίληεν, ησλ θηλήζεσλ θαη ησλ ελεξγεηψλ πνπ θάλεη θάπνηνο ζηελ νζφλε ηνπ ππνινγηζηή ζπλνδεπφκελεο απφ ήρν ή φρη. Παξάδεηγκα απνηειεί ην Screenr ( ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 35

36 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ Κνηλσληθό εκεξνιόγην (Social calendar): Δίλαη εξγαιεία ηα νπνία βνεζνχλ ην ρξήζηε λα δηακνξθψλεη ην πξνζσπηθά ηνπ ειεθηξνληθά εκεξνιφγηα δίλνληάο ηνπ ηε δπλαηφηεηα λα έρεη πξφζβαζε ζε απηά ηφζν ν ίδηνο φζν θαη νπνηνζδήπνηε άιινο ρξήζηεο απφ νπνπδήπνηε. Γλσζηφ εξγαιείν απηήο ηεο θαηεγνξίαο είλαη ην Doodle ( Γεκηνπξγία ηζηνξηώλ (Storytelling): Δξγαιεία γηα ηελ εχθνιε δεκηνπξγία δηαδηθηπαθψλ (online) ηζηνξηψλ θαη αθνινπζηψλ γεγνλφησλ. Παξαδείγκαηα απνηεινχλ ην Storybird ( θαη ην TikaTok ( ύλλεθα ιέμεσλ (Tag clouds): Σα εξγαιεία απηά ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηε δεκηνπξγία «ζχλλεθσλ» ιέμεσλ. Πξφθεηηαη γηα νκάδεο ιέμεσλ πνπ αληινχληαη απφ έλα θείκελν αλάινγα κε ηε ζπρλφηεηα πνπ εκθαλίδνληαη κέζα ζε απηφ. Οη ιέμεηο πνπ εκθαλίδνληαη πην ζπρλά είλαη εθείλεο πνπ αλαπαξηζηψληαη ζηε κνξθή ζχλλεθνπ κε απνηέιεζκα λα δίλεηαη πεξηζζφηεξε έκθαζε ζε απηέο θαη λα εμάγνληαη ηα αληίζηνηρα ζπκπεξάζκαηα. Παξαδείγκαηα ηέηνησλ εξγαιείσλ είλαη ην Tagxedo ( ην Tagul ( θαη ην Wordle ( Δκπόξην (Trading): Δθαξκνγέο πνπ δηεπθνιχλνπλ ηε δηαδηθηπαθή επηθνηλσλία κεηαμχ ησλ ρξεζηψλ κε ζθνπφ ηελ αγνξά, πψιεζε ή αληαιιαγή πξντφλησλ κεηαμχ ηνπο. Σέηνηεο εθαξκνγέο είλαη ην StockTickr ( θαη ην E- bay ( Δπεμεξγαζία βίληεν (Video editing): Δξγαιεία ηα νπνία επηηξέπνπλ ηελ επεμεξγαζία βίληεν. Παξαδείγκαηα είλαη ην Masher ( θαη ην Stupeflix ( Γηαδηθηπαθέο ρξνληθέο αθνπινπζίεο (Web-based timelines): Πξφθεηηαη γηα εξγαιεία πνπ δεκηνπξγνχλ δηαδξαζηηθέο ρξνληθέο αθνινπζίεο γεγνλφησλ. Σέηνηα παξαδείγκαηα είλαη ην Dipity ( θαη ην Timetoast ( 36 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

37 Κ Δ Φ Α Λ Α Η Ο 3 : Σ Ο W E B 2. 0 Σ Ζ Ν Δ Κ Π Α Η Γ Δ Τ Ζ

38

39 ΣΟ WEB 2.0 ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ Σν πην επαίζζεην θνκκάηη ηεο θνηλσλίαο είλαη αλακθίβνια ν ηνκέαο ηεο εθπαίδεπζεο θαζψο αγγίδεη ην επίζεο πην επαίζζεην ηκήκα ηνπ θνηλσληθνχ ζπλφινπ, δειαδή ηα παηδηά θαη ηνπο εθήβνπο. Απηνί είλαη εθείλνη πνπ αθνκνηψλνπλ πξψηνη ηηο εμειίμεηο θαη σο απνηέιεζκα θξίλεηαη απαξαίηεηε ε παξνρή εθπαίδεπζεο κε έλαλ απνηειεζκαηηθφ ηξφπν πνπ ζα ηνπο θηλεί ην ελδηαθέξνλ. 3.1 ΝΔΔ ΑΠΑΗΣΖΔΗ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΣΟΤ 21ΟΤ ΑΗΧΝΑ Ζ παξαδνζηαθή έλλνηα ηνπ γξακκαηηζκνχ κε ηηο κνξθέο ηεο αλάγλσζεο, ηεο γξαθήο θαη ηεο αξηζκεηηθήο πνπ γλσξίδακε κέρξη ζήκεξα είλαη πιένλ παξσρεκέλε. Ζ επεμεξγαζία ηεο πιεξνθνξίαο θαη ε επηθνηλσλία απνηεινχλ πιένλ θχξηεο δξαζηεξηφηεηεο ηεο θαζεκεξηλήο καο δσήο θαη νη πνιίηεο ηνπ 21 νπ αηψλα πξέπεη λα είλαη ζε ζέζε λα ρξεζηκνπνηνχλ κε επρέξεηα ηα ζχγρξνλα ηερλνινγηθά εξγαιεία κε ζηφρν ηελ δηαρείξηζε ηεξάζηησλ πνζνηήησλ δεδνκέλσλ, πιεξνθνξίαο θαη κελπκάησλ. Μία απφ ηηο βαζηθέο αιιαγέο πνπ ζπλεπάγεηαη ε πξνζπάζεηα πξνζαξκνγήο ηεο εθπαίδεπζεο ζηηο ζπλερείο ηερλνινγηθέο εμειίμεηο είλαη ε κεηάβαζε απφ ηε δηδαζθαιία ζηε κάζεζε. Απηφ δε ζεκαίλεη φηη ν ξφινο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ππνβαζκίδεηαη αιιά αληίζεηα εληζρχεηαη πξνο ηελ θαηεχζπλζε παξνρήο βνήζεηαο πξνο ηνλ εθπαηδεπφκελν, κε ζηφρν λα γίλεη θαιχηεξνο καζεηήο. Δπίζεο φιν θαη πεξηζζφηεξν αλαγθαία θξίλεηαη ε ζπλεξγαζία κεηαμχ εθπαηδεπηηθψλ δηαθνξεηηθψλ εηδηθνηήησλ γηα ηελ επίηεπμε απηνχ ηνπ θνηλνχ ζηφρνπ. εκαληηθή είλαη αθφκε θαη ε αλάγθε επηθνηλσλίαο θαη ζπλεξγαζίαο κεηαμχ γεσγξαθηθά απνκαθξπζκέλσλ νκάδσλ εθπαηδεπηψλ θαη εθπαηδεπνκέλσλ. Γηα ην ζθνπφ απηφ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ επηηπρψο ηερλνινγηθά κέζα φπσο ην ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν, ηα BBS (Bulletin Board Systems), νη ηειεδηαζθέςεηο θαη νη εηθνληθέο θνηλφηεηεο ζηνλ παγθφζκην ηζηφ πνπ επηηξέπνπλ ηελ ακνηβαία επηθνηλσλία κεηαμχ αηφκσλ θαη νκάδσλ κε θνηλά ελδηαθέξνληα (Αζαλίηεο, 2008). χκθσλα κε κηα ηειεπηαία αλαθνξά ηεο BECTA «Σν Web 2.0 είλαη έλαο φξνο παζπαξηνχ γηα ηελ πεξηγξαθή κηαο ζεηξάο απφ εμειίμεηο ζην δηαδίθηπν θαη κηαο δηαθνξνπνίεζεο ζηνλ ηξφπν πνπ ην αληηιακβαλφκαζηε θαη ην ρξεζηκνπνηνχκε. Πην ζπγθεθξηκέλα, ε εμέιημε απφ ηελ παζεηηθή θαηαλάισζε πεξηερνκέλνπ ζε κηα πην ελεξγή ζπκκεηνρή, δεκηνπξγία θαη δηακνηξαζκφ θάηη πνπ πνιιέο θνξέο αλαθέξεηαη θαη σο read/write web». Σν web 2.0 πξνάγεη έλαλ λέν ηξφπν ζπκκεηνρήο κε ηε ρξήζε εξγαιείσλ θαη πιαηθφξκσλ φπσο ηα ηζηνιφγηα (blogs), ηα wikis, ηα θνηλσληθά δίθηπα, ηα ζπζηήκαηα ζπλδπαζκνχ πεξηερνκέλνπ, νη ηζηνζειίδεο δηακνηξαζκνχ πεξηερνκέλνπ θαη πνιιά άιια πνπ έρνπλ σο επίθεληξν ην ρξήζηε. Με βάζε απηέο ηηο ζπλζήθεο, έρεη θαζηεξσζεί θαη ν φξνο «Δθπαίδεπζε 2.0» θαη φπσο ζπλνςίδεηαη ζε πξφζθαηε έξεπλα (Bacigalupo, 2009), ε εθπαίδεπζε θαη ε γεληθφηεξε καζεζηαθή δηαδηθαζία επεξεάδεηαη απφ ην web 2.0 ζηα αθφινπζα ζεκεία:

40 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ Ζ θνηλσληθή δηθηχσζε αιιάδεη ην πιαίζην κάζεζεο κε ην λα παξέρεη ηεξάζηηεο δπλαηφηεηεο γηα απηνθαηεπζπλφκελε, ζπλεξγαηηθή θαη δηα βίνπ κάζεζε. Ζ ρξήζε θνηλσληθψλ δηθηχσλ γηα εθπαίδεπζε κπνξεί λα μεθηλάεη εθηφο ησλ εθπαηδεπηηθψλ θνξέσλ αιιά επεξεάδεη ζεκαληηθά ηελ ηππηθή εθπαίδεπζε. Μπνξεί δειαδή λα ζπληειέζεη απνηειεζκαηηθά ζηνλ εθζπγρξνληζκφ ηεο πνπ είλαη απαξαίηεηνο γηα ηελ πξνζαξκνγή ηεο ζηηο λέεο απαηηήζεηο. Ζ «Δθπαίδεπζε 2.0» ζέηεη ππφ ακθηζβήηεζε ηα ηξέρνληα κνληέια εθπαίδεπζεο: Μέζσ ηνπ κεηαζρεκαηηζκνχ ηεο δηαδηθαζίαο δηδαζθαιίαο (παηδαγσγηθφο άμνλαο), Θέηνληαο λέεο απαηηήζεηο ζηε δηαρείξηζε ηεο δηαδηθαζίαο κάζεζεο (νξγαλσηηθφο άμνλαο) θαη Δκπιέθνληαο λέα εξγαιεία ζηελ εθπαίδεπζε (ηερλνινγηθφο άμνλαο) πνπ ζπληεινχλ ζε κηα πεξηζζφηεξν θαζνιηθή θαη ρσξίο δηαθξίζεηο εθπαίδεπζε γηα ηνπο πνιίηεο. Σα φξηα κεηαμχ ζρνιείνπ θαη ζπηηηνχ, κεηαμχ ηππηθήο θαη άηππεο εθπαίδεπζεο, κεηαμχ δαζθάινπ θαη καζεηή, κεηαμχ εθπαίδεπζεο θαη ςπραγσγίαο, κεηαμχ ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο πεξηερνκέλνπ θαη ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ γίλνληαη πιένλ φιν θαη πεξηζζφηεξν δπζδηάθξηηα. Παξά ηελ πιεζψξα ησλ αιιαγψλ πνπ ζπκβαίλνπλ ζηνλ ηνκέα ηεο εθπαίδεπζεο, σο απνηέιεζκα ηεο πξνζπάζεηαο εθζπγρξνληζκνχ ηεο, ε θαηαλφεζε ηνπ θαηλνκέλνπ «Δθπαίδεπζε 2.0» είλαη αθφκα θησρή. Υξεηάδεηαη πεξαηηέξσ έξεπλα θαη αλάιπζε ψζηε λα γίλνπλ πεξηζζφηεξν θαηαλνεηνί νη θξίζηκνη παξάγνληεο πνπ εκπιέθνληαη ζηελ φιε δηαδηθαζία. 3.2 ΠΛΔΟΝΔΚΣΖΜΑΣΑ ΑΞΗΟΠΟΗΖΖ ΣΟΤ WEB 2.0 ΣΗ ΓΗΓΑΚΣΗΚΔ ΚΑΗ ΜΑΘΖΗΑΚΔ ΠΡΑΚΣΗΚΔ χκθσλα κε ηα απνηειέζκαηα ησλ εξεπλψλ, ε ρξήζε ησλ web 2.0 εξγαιείσλ θαη εθαξκνγψλ πξνθαιεί κηα ζεηξά αιιαγψλ ζε δηάθνξεο πηπρέο ηεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο. Μεξηθέο απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο αιιαγέο πνπ αλαθέξνληαη ζηε βηβιηνγξαθία (Wardlow, 2010) είλαη νη εμήο: ηξνθή πξνο ηε καζεηνθεληξηθή δηδαζθαιία. Πην ζπγθεθξηκέλα, θαηά ηελ πξνζπάζεηα ελζσκάησζεο ησλ web 2.0 ηερλνινγηψλ ζηελ εθπαίδεπζε, ν δάζθαινο αλαιακβάλεη ην ξφιν ηνπ δηεπθνιπληή εζηηάδνληαο πεξηζζφηεξν ζην λα ζρεδηάζεη θαη λα ππνζηεξίμεη ηε λέα κνξθή πνπ παίξλεη ην κάζεκά ηνπ θαη ιηγφηεξν ζηελ παξαδνζηαθή δηδαζθαιία. Σν κάζεκα επηθεληξψλεηαη ζηελ θαιιηέξγεηα ζπγθεθξηκέλσλ γλψζεσλ θαη δεμηνηήησλ ζπλεηζθέξνληαο έηζη ζηε γξήγνξε πξφνδν ησλ καζεηψλ. Ο δάζθαινο ζρεδηάδεη πεξηζζφηεξν «απζεληηθέο» δξαζηεξηφηεηεο κε ηηο νπνίεο κπνξεί λα ζρεηηζηεί ν καζεηήο νη νπνίεο κπνξνχλ λα ζπλεηζθέξνπλ ζεκαληηθά ζηε κάζεζή ηνπ. Οη δξαζηεξηφηεηεο απηέο κπνξνχλ λα απεπζπλζνχλ ζε δηάθνξα καζεζηαθά ζηπι ελψ ηαπηφρξνλα νη καζεηέο αλαιακβάλνπλ αξρεγηθνχο θαη θαζνδεγεηηθνχο ξφινπο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο. 40 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

41 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3: ΣΟ WEB 2.0 ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ Πην απνηειεζκαηηθή αμηνιόγεζε θαη από ηελ πιεπξά ηνπ εθπαηδεπηή θαη από ηελ πιεπξά ηνπ εθπαηδεπόκελνπ. Οη κέζνδνη αμηνιφγεζεο γίλνληαη πεξηζζφηεξν ζαθείο θαη απνηειεζκαηηθνί θαζψο ν δάζθαινο κπνξεί λα αλαγλσξίδεη αθξηβψο ηηο γλψζεηο θαη ηηο ηθαλφηεηεο ησλ καζεηψλ θαη λα εηζάγεη λέεο κεζφδνπο αμηνιφγεζεο θαη δηαδηθαζίεο πνπ βνεζνχλ ζηελ πεξαηηέξσ θαιιηέξγεηα ηεο γλψζεο. Ζ αμηνιφγεζε εζηηάδεη ζηε κέηξεζε ηεο βαζχηεξεο θαηαλφεζεο θαη ησλ ζπγθεθξηκέλσλ ηθαλνηήησλ πνπ αλαπηχζζνπλ νη καζεηέο. Οη κέζνδνη αμηνιφγεζεο πνηθίινπλ απφ αμηνιφγεζε πνπ γίλεηαη απφ ην δάζθαιν κε ή ρσξίο ηε βνήζεηα ηερλνινγηθψλ εξγαιείσλ, ζε αμηνιφγεζε απφ ηνπο ζπκκαζεηέο ή απηναμηνιφγεζε. ε πεξηπηψζεηο φπνπ έρνπκε ρξήζε web 2.0 εξγαιείσλ απφ ηνπο καζεηέο, ηα θξηηήξηα αμηνιφγεζεο γίλνληαη πεξηζζφηεξν ζαθή θαη ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ θξηηηθή πνπ πξνέξρεηαη απφ ηνπο ζπλεξγάηεο, απμάλεηαη ε πηζαλφηεηα ηεο επηηπρνχο νινθιήξσζεο ησλ εξγαζηψλ απφ ηνπο καζεηέο. Σν είδνο ηεο δνπιεηάο πνπ θάλνπλ νη καζεηέο ρξεζηκνπνηψληαο ηελ web 2.0 ηερλνινγία, ε νπνία δεκνζηνπνηείηαη θαη έρεη έλα απζεληηθφ θνηλφ (κέζσ blogging, ηζηνζειίδσλ, ηληεξλεηηθψλ ζπλδηαιέμεσλ θαη πνιιά άιια), παξέρεη πεξηζζφηεξα θίλεηξα ζηνπο καζεηέο ψζηε λα ζηνρεχνπλ ζηελ παξνπζίαζε πςειήο πνηφηεηαο εξγαζηψλ. Απμεκέλε θηλεηξνδόηεζε θαη κεγαιύηεξε αθνζίσζε ησλ καζεηώλ. Οη ζχγρξνλνη καζεηέο ρξεζηκνπνηνχλ απηά ηα λέα ηερλνινγηθά κέζα ζηελ θαζεκεξηλή ηνπο εμσζρνιηθή δσή θαη έρνπλ επνκέλσο κεγαιχηεξε εμνηθείσζε θαη πεξηζζφηεξα θίλεηξα λα αζρνιεζνχλ κε εξγαζίεο πνπ ηαηξηάδνπλ ζηα ελδηαθέξνληά ηνπο. Σα ζπλεξγαηηθά εξγαιεία, νη ηζηνζειίδεο θνηλσληθήο δηθηχσζεο θαη ηα παηρλίδηα είλαη ηδηαίηεξα δεκνθηιή ζηνπο λένπο. Δίλαη αλακελφκελν φηη ε ρξήζε ηνπο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο κάζεζήο φρη κφλν θηλεί ην ελδηαθέξνλ ηνπο αιιά εληζρχεη ηελ απφθηεζε βαζηθψλ γλψζεσλ ψζηε λα πξνρσξήζνπλ ζε πεξαηηέξσ επεμεξγαζία θαη εμέιημε. Μεγαιύηεξε ζύλδεζε ηεο εθπαίδεπζεο κε ηνλ ζύγρξνλν θόζκν θαη θαιύηεξε ζπλεξγαζία. Με ηε ρξήζε ησλ web 2.0 ηερλνινγηψλ θαη ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπο (αιιειεπίδξαζε θαη ζπκκεηνρή) ζηελ εθπαίδεπζε, επηηπγράλεηαη ε θαιιηέξγεηα ησλ ζπλεξγαηηθψλ δεμηνηήησλ ησλ καζεηψλ. Οη καζεηέο ζπλδένληαη πεξηζζφηεξν κε ηνλ θφζκν έμσ απφ ηελ ηάμε θαη έρνπλ ηελ ηάζε λα παξάγνπλ θαιχηεξεο πνηφηεηαο έξγν ιφγσ ηνπ φηη απηφ αλακέλεηαη λα γίλεη γλσζηφ ζε έλα επξχ θνηλφ. Παξάιιεια πξνσζείηαη ε ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ καζεηψλ, ησλ καζεηψλ θαη ησλ θαζεγεηψλ, ησλ καζεηψλ θαη ησλ εηδηθψλ, ησλ καζεηψλ θαη ησλ γνλέσλ κέζα θαη έμσ απφ ην ζρνιείν. Ζ επαθή θαη ε επηθνηλσλία κε δίθηπα αλζξψπσλ πέξα απφ ηα φξηα ηνπ ζρνιείνπ νδεγεί επίζεο ζηελ θαιχηεξε θαηαλφεζε δηαθνξεηηθψλ θνπιηνχξσλ θαη γεληθφηεξα ηνπ θφζκνπ. Μεηξηαζκόο ησλ δηαθόξσλ δπζθνιηώλ πνπ πξνθύπηνπλ από γεσγξαθηθέο απνζηάζεηο ή εηδηθέο καζεζηαθέο αλάγθεο. Οη web 2.0 ηερλνινγίεο ππνζηεξίδνπλ δηάθνξνπο καζεζηαθνχο ηχπνπο θαζψο ρξεζηκνπνηνχλ δηάθνξεο βνεζεηηθέο ζπζθεπέο, ηερλνινγίεο εηθνληθήο ηάμεο θαη παηρληδηψλ. Γηα παξάδεηγκα, δίλνπλ ηελ επθαηξία ζε καζεηέο κε δηάθνξεο ηθαλφηεηεο λα ηηο αλαπηχμνπλ αθφκα πεξηζζφηεξν θαη λα έξζνπλ ζε επαθή κε άιινπο καζεηέο κε παξφκνηεο ηθαλφηεηεο πέξα απφ ηα φξηα ηνπ ζρνιείνπ. Παξάιιεια θαη νη καζεηέο κε ιηγφηεξν αλαπηπγκέλεο ηθαλφηεηεο ελζαξξχλνληαη λα κάζνπλ θαη λα γίλνπλ θαιχηεξνη. Σα vodcasts, ηα παηρλίδηα, ε παξαγσγή ηαηληψλ θαη ηα θηλνχκελα ζρέδηα απμάλνπλ ηε ζεκαληηθφηεηα ηεο πξνθνξηθήο έθθξαζεο. Σν blogging, νη πίλαθεο ζπδεηήζεσλ θαη ε ζπγγξαθή ζελαξίσλ βνεζνχλ ζηελ αλάπηπμε ηεο ηθαλφηεηαο γξαθήο. Σν δηαδίθηπν, ην θαη νη δηαζθέςεηο κε βίληεν δηεπθνιχλνπλ ηελ πξφζβαζε ζε πεγέο, ζε εηδηθνχο, ζε ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 41

42 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ δηεπξπκέλα εθπαηδεπηηθά δίθηπα ελψ παξάιιεια νη θαζεγεηέο έρνπλ πεξηζζφηεξεο επθαηξίεο επαγγεικαηηθήο εμέιημεο. 3.3 ΠΡΟΚΛΖΔΗ ΓΗΑ ΣΖΝ «ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ 2.0» Αλ θαη ε ρξήζε ησλ web 2.0 ηερλνινγηψλ ζηελ εθπαίδεπζε γίλεηαη φιν θαη πεξηζζφηεξν δεκνθηιήο ππάξρεη κηα ζεηξά πξνθιήζεσλ νη νπνίεο πξέπεη λα αληηκεησπηζηνχλ ψζηε λα επηηεπρζνχλ αθφκα θαιχηεξα καζεζηαθά απνηειέζκαηα. Πξφθεηηαη γηα πξνβιήκαηα πνπ αθνξνχλ ζε παηδαγσγηθνχο θαη νξγαλσηηθνχο ηνκείο ηεο εθπαίδεπζεο θαζψο επίζεο θαη ζηνλ ηνκέα ηνπ ηερλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ πνπ είλαη απαξαίηεηνο. Πην ζπγθεθξηκέλα, κεξηθέο απφ ηηο πξνθιήζεηο πνπ αλαθέξνληαη ζηε βηβιηνγξαθία (Bacigalupo, 2009)θαη ζα πξέπεη λα αληηκεησπηζηνχλ είλαη νη εμήο: Πξνζβαζηκόηεηα. Πξνο ην παξφλ, ππάξρνπλ δηαθνξέο ζηε δπλαηφηεηα πξφζβαζεο ζηα λέα ηερλνινγηθά κέζα ηφζν ζε αηνκηθφ επίπεδν φζν θαη ζε επίπεδν ζπιιφγσλ θαη νξγαληζκψλ ζε φιε ηελ Δπξψπε. Γηα παξάδεηγκα, ε πξφζβαζε ζην δηαδίθηπν πνπ είλαη απαξαίηεηε γηα ηε ρξήζε ησλ web 2.0 εξγαιείσλ, δηαθέξεη ζεκαληηθά κεηαμχ αηφκσλ δηαθνξεηηθήο ειηθίαο, θνηλσληθνχ επίπεδνπ θαη γεσγξαθηθήο πεξηνρήο. Γηαθνξέο παξαηεξνχληαη αθφκε θαη αλάκεζα ζηα ζρνιεία δηαθνξεηηθψλ γεσγξαθηθψλ πεξηνρψλ ζε ζρέζε κε ηελ πξφζβαζε ζην δηαδίθηπν αιιά θαη ζε ζρέζε κε ην επίπεδν ηνπ ηερλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ πνπ δηαζέηνπλ. Βαζηθέο ηερλνινγηθέο δεμηόηεηεο. εκαληηθέο είλαη επίζεο νη δηαθνξέο πνπ παξαηεξνχληαη κεηαμχ δηαθνξεηηθψλ καζεηψλ ή νκάδσλ καζεηψλ φζνλ αθνξά ζην επίπεδν εμνηθείσζήο ηνπο κε ηελ ηερλνινγία θαη πην ζπγθεθξηκέλα κε ηα κέζα θνηλσληθήο δηθηχσζεο. Γελ είλαη φινη νη καζεηέο γλψζηεο ηεο ηερλνινγίαο θαη δε δηαζέηνπλ φινη ηηο βαζηθέο δεμηφηεηεο πνπ ζα ηνπο επηηξέςνπλ λα ζπκκεηέρνπλ ζε δξαζηεξηφηεηεο ηεο «Δθπαίδεπζεο 2.0». Πνιχ ζεκαληηθέο είλαη αθφκα νη δηαθνξέο πνπ παξαηεξνχληαη ζην επίπεδν εμνηθείσζεο ησλ εθπαηδεπηψλ κε ηε λέα ηερλνινγία. Όπσο αλαθέξεηαη ζε πξφζθαηε έξεπλα, ην 80% ησλ Δπξσπαίσλ λέσλ εθπαηδεπηψλ δηαζέηνπλ ηηο βαζηθέο ηερλνινγηθέο δεμηφηεηεο ελψ ην πνζνζηφ γηα ηνπο εθπαηδεπηέο κεγαιχηεξσλ ειηθηψλ πεξηνξίδεηαη ζην 56%. Δηδηθόηεξεο ςεθηαθέο δεμηόηεηεο. Κάζε ρξήζηεο ηνπ δηαδηθηχνπ νθείιεη λα είλαη ελεκεξσκέλνο γηα ηε ζσζηή θαη αζθαιή ρξήζε ηνπ. Τπάξρνπλ πξνθιήζεηο κε ηηο νπνίεο έξρεηαη αληηκέησπνο γη απηφ πξέπεη λα είλαη θαηάιιεια εθπαηδεπκέλνο ψζηε λα απνθχγεη αξλεηηθέο ζπλέπεηεο πνπ πηζαλφλ λα πξνθχςνπλ. Πην ζπγθεθξηκέλα, φινη νη ρξήζηεο θαη εηδηθφηεξα νη λεφηεξνη ζα πξέπεη λα ελεκεξψλνληαη απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο γηα ην δήηεκα ηεο πλεπκαηηθήο ηδηνθηεζίαο, δειαδή ζα πξέπεη λα γλσξίδνπλ ην ζσζηφ ηξφπν δηαρείξηζεο ηνπ πεξηερνκέλνπ πνπ ππάξρεη ζην δηαδίθηπν ψζηε λα είλαη πάληα μεθάζαξν ην πνηνο είλαη ν αξρηθφο δεκηνπξγφο θαη ηδηνθηήηεο ηνπ πιηθνχ. Σέινο, νη εθπαηδεπφκελνη είλαη ζεκαληηθφ λα γλσξίδνπλ πνην πεξηερφκελν αλήθεη ζηελ θαηεγνξία spamming ή απνηειεί κέζν δηαθήκηζεο ψζηε λα κελ παξεθθιίλνπλ πνηέ απφ ηνπο καζεζηαθνχο ηνπο ζηφρνπο. Δηδηθέο αλάγθεο. Ζ ρξήζε ηνπ θνηλσληθνχ ινγηζκηθνχ ζηελ εθπαίδεπζε αλαδεηθλχεη ηνλ θίλδπλν ηνπ απνθιεηζκνχ ησλ εθπαηδεπφκελσλ κε εηδηθέο καζεζηαθέο θαη άιιεο αλάγθεο, απφ ηηο ζχγρξνλεο εθπαηδεπηηθέο δηαδηθαζίεο. Γηα παξάδεηγκα, επεηδή ε ρξήζε ησλ web 2.0 εξγαιείσλ εκπεξηέρεη θαη ηελ παξαγσγή θεηκέλνπ πνπ δεκνζηεχεηαη, ππνζηεξίδεηαη φηη ηα άηνκα κε δπζιεμία θηλδπλεχνπλ λα παξαγθσληζηνχλ απφ ηε ζπγγξαθηθή δξαζηεξηφηεηα. Δπίζεο, ηα άηνκα κε δηαθφξσλ 42 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

43 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3: ΣΟ WEB 2.0 ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ εηδψλ αλαπεξίεο πνιιέο θνξέο δελ είλαη ζε ζέζε λα παξαθνινπζήζνπλ ην πεξηερφκελν ηνπ κεγάινπ αξηζκνχ ηζηνζειίδσλ κε ηηο νπνίεο έξρνληαη ζε επαθή ζηελ πνξεία ρξήζεο ησλ Web 2.0 ηερλνινγηψλ, θαζψο απηέο δελ είλαη ζχκθσλεο κε ηα δηεζλή πξφηππα πξνζβαζηκφηεηαο. Νέεο παηδαγσγηθέο ηθαλόηεηεο. Οη ζεκεξηλνί εθπαηδεπηηθνί δελ αληηκεησπίδνπλ κφλν ηελ πξφθιεζε ηεο θαιήο γλψζεο ηεο λέαο ηερλνινγίαο αιιά θαη ηεο ηθαλφηεηαο λα ηελ ελζσκαηψλνπλ ζηηο εθπαηδεπηηθέο ηνπο πξαθηηθέο. Ο ξφινο ηνπο σο παξαδνζηαθφο εθπαηδεπηηθφο πνπ κεηαθέξεη γλψζεηο ζε έλα παζεηηθφ θνηλφ δελ κπνξεί λα πθίζηαηαη πιένλ εθφζνλ κηιάκε γηα ρξήζε «Δθπαίδεπζεο 2.0». Έηζη, ν εθπαηδεπηηθφο πξέπεη λα είλαη έλαο άξηζηνο γλψζηεο ησλ ηερλνινγηθψλ εξγαιείσλ πνπ πξφθεηηαη λα ρξεζηκνπνηήζεη, λα κπνξεί λα εληνπίδεη ην ζσζηφ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ζα ηα αμηνπνηήζεη ζην κάζεκά ηνπ γηα λα επηηχρεη ηνπο καζεζηαθνχο ζηφρνπο πνπ ζέηεη θαη ηέινο λα βξίζθεηαη πάληα ζην πιεπξφ ησλ καζεηψλ ψζηε λα ηνπο δίλεη ηελ ππνζηήξημε θαη ηε βνήζεηα πνπ ρξεηάδνληαη γηα λα πξννδεχζνπλ. Εεηήκαηα αζθάιεηαο θαη ηδησηηθόηεηαο. πρλά δεκηνπξγνχληαη πξνβιεκαηηζκνί ζρεηηθά κε ην πφζν αζθαιέο είλαη, γηα ηε δηαηήξεζε ηεο ηδησηηθφηεηαο θαη ησλ πξνζσπηθψλ πιεξνθνξηψλ ησλ εθπαηδεπνκέλσλ, λα εκπιέθνληαη ζε δηαδηθηπαθέο δξαζηεξηφηεηεο. Χζηφζν, κε ηελ θαηάιιειε θαζνδήγεζε θαη ρξήζε ηερληθψλ φπσο ηα ςεπδψλπκα, κηθξά νλφκαηα ή αξρηθά γξάκκαηα γηα ηελ αλαγλψξηζε ησλ εθπαηδεπνκέλσλ, γίλεηαη δπλαηή ε πξφιεςε αξλεηηθψλ ζπλεπεηψλ φπσο ε παξαβίαζε ηεο ηδησηηθήο δσήο ή ε εθκεηάιιεπζε κε δηάθνξνπο ηξφπνπο, πνπ ζπρλά απνηεινχλ αλαζηαιηηθνχο παξάγνληεο γηα ηελ «Δθπαίδεπζε 2.0». 3.4 ΣΑ WIKIS ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ Tν wiki είλαη έλαο απφ ηνπο πην δηαδεδνκέλνπο φξνπο ηεο θνηλσληθήο θαη ζπλεξγαηηθήο αληίιεςεο ηνπ Γηαδηθηχνπ. Ο φξνο wiki πξνέξρεηαη απφ κηα ραβαλέδηθε θξάζε: wiki-wiki, δειαδή ζχληνκν ή γξήγνξν. Πξφθεηηαη γηα έλα ζπλεξγαηηθφ ηζηφηνπν πνπ δεκηνπξγείηαη εχθνια θαη δσξεάλ, θαη δίλεη ηε δπλαηφηεηα ζε πνιινχο ρξήζηεο λα απνζεθεχνπλ ζε απηφ θείκελα θαη εηθφλεο. Δπηπιένλ δίλεη ηε δπλαηφηεηα λα αλαηξνχληαη νη φπνηεο ηπρφλ ιαλζαζκέλεο ελέξγεηεο, αθνχ ην πεξηερφκελφ ηνπ δελ δηαγξάθεηαη νξηζηηθά αιι ά αλαζεσξείηαη δηαξθψο (revisions). Ζ δπλαηφηεηα ηεο αιιειεπίδξαζεο θαη ε επθνιί α ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ, θάλεη έλα wiki, έλα απνηειεζκαηηθφ εξγαιείν ζπλεξγαηηθήο γξαθήο (Σδσξηδάθεο, Κσζηάθεο & Βιαρνθπξηαθνχ, 2008). Σα πεξηζζφηεξα wikis επηηξέπνπλ ηελ πξφζβαζε ησλ ρξεζηψλ ρσξίο θαλέλαλ απνιχησο πεξηνξηζκφ. Έηζη, φινη έρνπλ ην δηθαίσκα λα ζπκβάινπλ ζηε ζπγγξαθή ηνπ πεξηερνκέλνπ ηεο ηζηνζειίδαο ρσξίο λα ππνβιεζνχλ ζε δηαδηθαζία "εγγξαθήο", φπσο ζπλήζσο επηβάιιεηαη ζε ζειίδεο ζπδεηήζεσλ. Απηφ βέβαηα δελ απνθιείεη ην γεγνλφο φηη ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο δελ είλαη δπλαηφλ λα ειεγρζεί ε εγθπξφηεηα ησλ πιεξνθνξηψλ ησλ wiki ζειίδσλ. Ζ ιέμε Wiki εξκελεχεηαη κεξηθέο θνξέο σο αθξψλπκν γηα ην "What I know is" δειαδή "Απηφ πνπ εγψ μέξσ είλαη". Δίλαη κηα ραξαθηεξηζηηθή θξάζε γηα ηνλ ηξφπν ιεηηνπξγίαο ηνπ Wiki: ν θάζε ρξήζηεο πνπ ζπκκεηέρεη ζηε ζπγγξαθή θάπνηνπ έξγνπ πξνζζέηεη ηελ πξνζσπηθή ηνπ γλψζε, έηζη ψζηε φινη λα κπνξνχλ λα ηε κνηξάδνληαη (Γίθηπν Δθπαηδεπηηθψλ). ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 43

44 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ χκθσλα κε ηνπο Mader (2008), Bean & Hott (2005), Lamb (2004), Charles & Ranmi (2007) ηα πιενλεθηήκαηα ρξήζεο ησλ wikis ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία είλαη ηα εμήο: Δίλαη εχθνιν ζηελ εθκάζεζε θαη ζηε ρξήζε εξγαιείν απφ καζεηέο θαη θαζεγεηέο κε πξνεγνχκελε εκπεηξία ή φρη. Κάζε καζεηήο κπνξεί λα ζπκκεηέρεη ζηε ζχληαμε θαη δηφξζσζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπο. Έηζη φινη νη ρξήζηεο έρνπλ ίζεο επθαηξίεο ζηελ έθθξαζε ηεο άπνςήο ηνπο. Αμηνπνηνχληαη απνηειεζκαηηθά νη δπλάκεηο πνιιψλ αλζξψπσλ ζηε δεκηνπξγία ελφο ζπιινγηθνχ έξγνπ. Ζ γλψζε δνκείηαη θαη δηαλέκεηαη γξήγνξα. Δμνηθνλνκείηαη ρξφλνο ζηελ έθδνζε ησλ έξγσλ. Γίλεηαη ε δπλαηφηεηα ζε αλζξψπνπο πνπ βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθέο πεξηνρέο λα επηθνηλσλήζνπλ θαη λα δεκηνπξγήζνπλ θνηλφηεηεο ζπλεξγαηηθήο θνηλσληθήο έξεπλαο. Παξέρεηαη ε δπλαηφηεηα δηαηήξεζεο ηζηνξηθνχ γηα θάζε ηξνπνπνίεζε πνπ γίλεηαη ζην παξαγφκελν έξγν θαζψο επίζεο θαη επαλαθνξάο ηνπ ζε πξνεγνχκελε έθδνζε. Υξήζηεο κε πεξηνξηζκέλεο ηερλνινγηθέο γλψζεηο κπνξνχλ λα ηηο δηεπξχλνπλ θαζψο έξρνληαη ζε επαθή κε δηαδηθηπαθέο δηαδηθαζίεο. Πξφθεηηαη γηα επέιηθην εξγαιείν ρσξίο πξνθαζνξηζκέλε δνκή πνπ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα κεγάιν εχξνο εθαξκνγψλ. Σν θφζηνο είλαη κεδεληθφ. Καιιηεξγείηαη πην νπζηψδεο θαη πινχζηα επηθνηλσλία ζε ζρέζε κε ηε ζχγρξνλε επηθνηλσλία (Mabrito, 2006). Σα wikis είλαη ηδηαίηεξα δεκνθηιή ζηελ εθπαηδεπηηθή θνηλφηεηα θαζψο ππάξρεη πιεζψξα ηξφπσλ γηα ηελ αμηνπνίεζε ηνπο. πλνςίδνληαο ηα νθέιε πνπ κπνξνχλ λα πξνζθέξνπλ ζηηο ζχγρξνλεο εθπαηδεπηηθέο πξαθηηθέο, ζα κπνξνχζακε λα αλαθέξνπκε ηα εμήο (Wikispaces): πγγξαθή. Οη καζεηέο ρξεζηκνπνηψληαο ην wiki κπνξνχλ λα βειηηψζνπλ ηελ ηθαλφηεηα ηνπο σο πξνο ηε ζχληαμε ελφο θεηκέλνπ αιιά θαη λα θαηαλνήζνπλ ηελ αμία πνπ έρεη ε αθξίβεηα ηεο έθθξαζεο θαη ε νξζή κεηάδνζε ηεο πιεξνθνξίαο, κέζα απφ ηε δηαδηθαζία αλαζεψξεζεο θαη επαλεμέηαζεο. Μπνξνχλ επίζεο λα βειηησζνχλ ζην δεκηνπξγηθφ γξάςηκν, απεπζπλφκελνη ζε έλα πξαγκαηηθφ θνηλφ. Γεκηνπξγηθόηεηα. Οη καζεηέο ρξεζηκνπνηψληαο ην wiki κπνξνχλ λα αλαπηχμνπλ δεκηνπξγηθέο δεμηφηεηεο επεμεξγαζίαο ηνπ ιφγνπ, είηε κέζσ ηεο ζπγγξαθήο είηε κέζσ ηεο επεμεξγαζίαο άιισλ αλαξηήζεσλ. Μπνξνχλ αθφκα λα θαηαλνήζνπλ ηε ζπλέρεηα ζηε δεκηνπξγηθή εμέιημε ελφο πλεπκαηηθνχ έξγνπ θαη λα ιεηηνπξγήζνπλ εξεπλεηηθά κέζσ ηεο δεκηνπξγηθήο επεμεξγαζίαο θαη αλαιπηηθήο ζθέςεο. Μαζεζηαθή δηαδηθαζία. Οη καζεηέο δεζκεχνληαη ζε κεγαιχηεξν βαζκφ απ φηη ζηελ παξαδνζηαθή δηδαζθαιία θαη αλαιακβάλνπλ ελεξγφ ξφιν ζηελ πξφζιεςε ηεο γλψζεο. πλδένπλ ηελ παιαηά κε ηε λέα γλψζε, δεκηνπξγψληαο λέεο δνκέο γηα ηηο πιεξνθνξίεο θαη ηηο ηδέεο θαη καζαίλνπλ λα εξεπλνχλ θαη λα πξνζεγγίδνπλ θξηηηθά ηελ πιεξνθνξία. 44 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

45 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3: ΣΟ WEB 2.0 ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ Κνηλσληθέο δεμηόηεηεο. Με ηε ρξήζε ηνπ wiki νη εθπαηδεπφκελνη αλαπηχζζνπλ δηαπξνζσπηθέο θαη επηθνηλσληαθέο δεμηφηεηεο, καζαίλνπλ λα εξγάδνληαη νκαδηθά θαη αλαπηχζζνπλ ηθαλφηεηεο δηαρείξηζεο πξνβιεκάησλ Σενάρια τρήσης Wikis ποσ έτοσν πραγματοποιηθεί Ζ δεκηνπξγία θαη δηαηήξεζε wikis ζηα πιαίζηα εθπαηδεπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ απνηειεί κηα δεκνθηιή πξαθηηθή γηα ηε ζχγρξνλε εθπαηδεπηηθή θνηλφηεηα. ηε βηβιηνγξαθία παξνπζηάδεηαη έλαο κεγάινο αξηζκφο πεξηπηψζεσλ φπνπ νκάδεο εξγαζίαο ρξεζηκνπνηνχλ ην ζπγθεθξηκέλν εξγαιείν γηα ηελ ελίζρπζε ηεο επηθνηλσλίαο θαη ζπλεξγαζίαο κεηαμχ ηνπο θαη ηειηθά ηελ θαιχηεξε δηεθπεξαίσζε ηνπ έξγνπ πνπ αλαιακβάλνπλ. Παξαθάησ παξνπζηάδεηαη κηα ζεηξά παξαδεηγκάησλ φπσο ζπιιέρζεθαλ απφ ηε δηεζλή βηβιηνγξαθία θαη αθνξνχλ ζε wikis πνπ δεκηνπξγήζεθαλ θαη δηαηεξνχληαη έσο ζήκεξα. Πξψην παξάδεηγκα είλαη ην Edutech Wiki πνπ δξαζηεξηνπνηείηαη ζηελ εθπαηδεπηηθή ηερλνινγία θαη ζε ζρεηηθνχο ηνκείο θαζψο πξφθεηηαη γηα κηα εμαηξεηηθή πεγή εξεπλεηηθνχ θαη εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ. Πεξηιακβάλεη tutorials πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ κέζα θαη έμσ απφ ηελ ηάμε θαη άξζξα πνπ είλαη πνιχ ρξήζηκα γηα δαζθάινπο, εθπαηδεπηηθνχο ζρεδηαζηέο θαη εθπαηδεπηηθνχο πνπ αζρνινχληαη κε ηελ εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε. Σν Bauwiki ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηε δηεπθφιπλζε ηεο online επηθνηλσλίαο κεηαμχ ησλ θνηηεηψλ ηνπ Σκήκαηνο Μεραληθψλ ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Σερλνινγίαο ηνπ Graz. Αθφκα έλα wiki πνπ ζηνρεχεη ζηελ ελίζρπζε ηεο ζπλεξγαζίαο είλαη απηφ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηνπο καζεηέο ηνπ Michigan γηα λα επηθνηλσλνχλ θαη λα ζπλεξγάδνληαη κε καζεηέο ηνπ Bucaramanga θαη ηεο Κνινκβίαο Έλα αθφκα ελδηαθέξνλ wiki πνπ ζπγθαηαιέγεηαη ζηα θαιχηεξα wikis ηνπ 2006 είλαη απηφ πνπ δεκηνπξγήζεθε απφ ηνλ David Warlick κε ζηφρν ηελ πξνψζεζε ηεο ζπδήηεζεο ζε ζέκαηα πνπ αθνξνχλ ηα ζρνιεία θαη ηηο εθπαηδεπηηθέο πξαθηηθέο ηνπο. Άιιν έλα wiki πνπ δεκηνπξγήζεθε γηα εθπαηδεπηηθνχο ζθνπνχο είλαη ην Classroom Book Talks Απηφ ην wiki δίλεη ηε δπλαηφηεηα ζηνπο καζεηέο λα βξνπλ θαηαιφγνπο θαη θξηηηθέο εθπαηδεπηηθψλ βηβιίσλ θαη λα ζπδεηήζνπλ ζρεηηθά κε απηά. εκαληηθφ παξάδεηγκα απφ ηνλ ειιεληθφ ρψξν απνηειεί ην Έλα wiki γηα ην wiki πνπ απνηειεί κηα πξνζπάζεηα πνπ έγηλε απφ ηνπο θνηηεηέο ηνπ Σκήκαηνο Πιεξνθνξηθήο ηνπ Αξηζηνηειείνπ Παλεπηζηεκίνπ Θεζζαινλίθεο ζηα πιαίζηα κηαο πξνπηπρηαθήο εξγαζίαο κε ζηφρν ηε ζπγθέληξσζε πιεξνθνξηψλ γηα ην εξγαιείν wiki, ηηο δπλαηφηεηεο θαη ηηο εθαξκνγέο ηνπ. Μεηαπηπρηαθνί θνηηεηέο ηνπ ίδηνπ Σκήκαηνο ζηνλ ηνκέα «Σερλνινγίεο Πιεξνθνξίαο ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 45

46 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ θαη Δπηθνηλσληψλ ζηελ Δθπαίδεπζε» δεκηνχξγεζαλ ην wiki κε φλνκα web20learning φπνπ πεξηιακβάλεηαη πιεζψξα πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ηηο κεζφδνπο θαη ηα εξγαιεία πνπ κπνξεί λα θάλεη ρξήζε έλαο εθπαηδεπηηθφο ζηελ πξνζπάζεηά ηνπ λα ελζσκαηψζεη ηηο Web 2.0 ηερλνινγίεο ζην κάζεκά ηνπ. Δπίζεο νη θνηηεηέο ηεο Σερλνινγίαο Λνγηζκηθνχ δεκηνχξγεζαλ έλα wiki πξνθεηκέλνπ λα δψζνπλ ζηνπο θνηηεηέο ηελ επθαηξία λα αζρνιεζνχλ κε ην δηθφ ηνπο πξφγξακκα αλνηθηνχ ινγηζκηθνχ έρνληαο ηελ επθαηξία λα έξζνπλ ζε επαθή κε θνηηεηέο άιισλ Παλεπηζηεκίσλ πνπ αζρνινχληαη κε παξφκνηα δεηήκαηα, λα αληαιιάμνπλ απφςεηο θαη λα ζπλεξγαζηνχλ. Σν CyberOne wiki ζρεηίδεηαη κε δηαιέμεηο ηεο Ννκηθήο ρνιήο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ ηνπ Harvard θαη ηηο ζρεδηαζκέλεο ζπλεδξηάζεηο γηα ην λεζί Bergman ηνπ Second Life. Σν Student Room Wiki δεκηνπξγήζεθε απφ θνηηεηέο ηεο Μεγάιεο Βξεηαλίαο θαη απεπζχλεηαη επίζεο ζε θνηηεηέο κε ζθνπφ λα ηνπο παξέρεη πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ην παλεπηζηήκην, ηε ζηέγαζε θαη νηηδήπνηε άιιν κπνξεί λα απαζρνιεί έλα θνηηεηή. Έλα αθφκα ζεκαληηθφ παξάδεηγκα είλαη απηφ WikiFish πνπ δεκηνπξγήζεθε ζην Παλεπηζηήκην ηνπ Auburn θαη ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηνπο ζπνπδαζηέο κε ζηφρν λα ζέηνπλ ηηο απφςεηο ηνπο γηα ην ηη απνηειεί έλα πγηέο εθπαηδεπηηθφ πεξηβάιινλ θαη λα αιιειεπηδξνχλ κε ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ψζηε λα βειηηψλνληαη ηα καζήκαηα ηνπο θαη νη γεληθφηεξεο εθπαηδεπηηθέο ζπλζήθεο. ην ζεκείν απηφ είλαη απαξαίηεην λα αλαθεξζεί κηα αμηνζεκείσηε πξνζπάζεηα πνπ αθνξά ζηε δεκηνπξγία ηνπ Educational Wikis Πξφθεηηαη γηα έλα wiki ζην νπνίν πεξηιακβάλνληαη άξζξα θαη πεγέο πνπ πεξηγξάθνπλ πψο κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ζσζηά ην εξγαιείν ησλ wikis ζηελ εθπαίδεπζε θαζψο επίζεο θαη γεληθέο ζπδεηήζεηο ζρεηηθά κε ηε κέρξη ηψξα ρξήζε ηνπ. Αθφκα πην ζεκαληηθή είλαη φκσο κηα ηεξάζηηα ιίζηα κε εθπαηδεπηηθά wikis πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί ζε φιν ηνλ θφζκν ηαμηλνκεκέλα θαηά αιθαβεηηθή ζεηξά θαη κε δηάθνξεο πιεξνθνξίεο γηα ηελ ρψξα πξνέιεπζήο ηνπο θαη ηνλ εθπαηδεπηηθφ ηνπο ζηφρν. ηε ιίζηα απηή κπνξεί λα πξνζζέηεη ν θαζέλαο πιεξνθνξίεο γηα ην wiki πνπ έρεη δεκηνπξγήζεη, λα αλαδεηά wikis άιισλ πνπ ηνλ ελδηαθέξνπλ, λα αλαξηά θαη λα αληαιιάζεη απφςεηο κε φιε ηελ εθπαηδεπηηθή θνηλφηεηα. Πνιχ ζεκαληηθφ είλαη αθφκα ην wiki κε φλνκα «Δξγαιεία Web 2.0 θαη ε εθπαηδεπηηθή ηνπο ρξήζε» πνπ απνηειεί πξνζπάζεηα ηνπ Δξγαζηεξίνπ Δθπαηδεπηηθήο θαη Γισζζηθήο Σερλνινγίαο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αζελψλ λα παξέρεη πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηε ζσζηή ρξήζε ησλ web 2.0 ηερλνινγηψλ ζηελ εθπαίδεπζε. Αμηνζεκείσηα είλαη ηα παξαδείγκαηα ζπγθεθξηκέλσλ ζελαξίσλ ρξήζεο πνπ πξνηείλνληαη γηα ηηο δηάθνξεο βαζκίδεο εθπαίδεπζεο αλάινγα θαη κε ηα δηάθνξα καζεζηαθά αληηθείκελα. 46 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

47 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3: ΣΟ WEB 2.0 ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ Μία αθφκα πξνζπάζεηα απφ ηνλ ειιεληθφ ρψξν είλαη ην Filolo-Wiki Πξφθεηηαη γηα έλα wiki θηηαγκέλν απφ καζεηέο, κε αληηθείκελν ηα θηινινγηθά καζήκαηα πνπ δηδάζθνληαη ζην ζρνιείν. ε πξψηε θάζε δηαπξαγκαηεχεηαη ζέκαηα αξραίαο ηζηνξίαο, αιιά ζχληνκα ζα επεθηαζεί θαη ζε άιια αληηθείκελα, φπσο ε ινγνηερλία, ε αξραία ειιεληθά γξακκαηεία θαη άιια. Απφ ην εξγαζηήξην Πιεξνθνξηθήο ηνπ ρνιείνπ Γεχηεξεο Δπθαηξίαο Μπηηιήλεο δεκηνπξγήζεθε έλα αθφκα Wiki ζην νπνίν πεξηιακβάλνληαη ειεθηξνληθέο ζεκεηψζεηο γηα ηηο ελφηεηεο πνπ δηδάζθνληαη ζηα πιαίζηα ηνπ καζήκαηνο ηεο Πιεξνθνξηθήο. Οη ζεκεηψζεηο απηέο παξακέλνπλ πάληα αλαξηεκέλεο ζην δηαδίθηπν κε ζηφρν λα κπνξεί λα ηηο δηαβάζεη, λα ηηο επεμεξγαζηεί θαη λα ηηο δηακνξθψζεη θάζε καζεηήο νπνπδήπνηε θαη νπνηεδήπνηε. Σέινο, ν ηζηνρψξνο δεκηνπξγίαο θαη θηινμελίαο wikis, Wikispaces, αλαθνίλσζε ηα θαιχηεξα εθπαηδεπηηθά wikis γηα ην 2010 φπσο πξνέθπςαλ απφ ηελ ςεθνθνξία ηεο εθπαηδεπηηθήο θνηλφηεηαο: Greetings from the World : Αλαγλσξίζηεθε σο ην θαιχηεξν εθπαηδεπηηθφ wiki γηα δεχηεξε ζπλερφκελε ρξνληά. H Arjana Blazic δίλεη ζηνπο θνηηεηέο ηεο ζην Εάγθξεκπ ηεο Κξναηίαο έλα ηξφπν γηα λα κνηξαζηνχλ ηηο εκπεηξίεο ηνπο θαη λα εμεξεπλήζνπλ ηνλ θφζκν. Αλαξηήζεθαλ blogs απφ καζεηέο απφ φιν ηνλ θφζκν κε απνηέιεζκα λα ηνλ γλσξίζνπκε κε ηνλ πην μερσξηζηφ ηξφπν: κέζα απφ ηα κάηηα ησλ ίδησλ ησλ θαηνίθσλ. Metasaga Σν δεχηεξν είλαη ην παλέκνξθν wiki ηεο Κέηη Coutts, Metasaga. Αξρίδνληαο απφ ην Uyeasound, Unst, ζηηο Νήζνπο Shetland, ην Metasaga δίλεη ζηνπο καζεηέο (θαη ηνπο θαζεγεηέο ηνπο), κηα επθαηξία λα κάζνπλ κέζσ κίαο νιηζηηθήο δηεξεχλεζεο ην πεξηβάιινλ ηνπο - φρη κφλν σο πξνο ην θπζηθφ πεξηβάιινλ αιιά θαη ηζηνξηθά θαη πνιηηηζκηθά. Celebr8UandMeDigitally Παξαρσξεί ζηελ Eva Büyüksimkeyan απφ ηελ Σνπξθία θαη ζηελ Alexandra Francisco απφ ηελ Πνξηνγαιία ρψξν γηα λα γηνξηάζνπλ εηδηθέο κέξεο θαη λα κνηξαζηνχλ ηηο πνιηηηζκηθέο δηαθνξέο κε ηνπο καζεηέο Αγγιηθήο σο μέλεο γιψζζαο. Wissahickon School District s etoolbox : Eίλαη έλαο αιθαβεηηθφο θαηάινγνο Web 2.0 εξγαιείσλ, απφ ηα blogs ζηα Wikispaces, κε αμηνιφγεζε θαη πξνηάζεηο γηα θαζέλα απφ απηά. 3.5 ΣΟ ΔΡΓΑΛΔΗΟ ΠΟΤ ΔΠΗΛΔΥΘΖΚΔ ΓΗΑ ΣΖ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ ηα πιαίζηα ηεο έξεπλαο πνπ δηεμήρζε κε ζηφρν ηε δηεξεχλεζε ηεο ζπκβνιήο ησλ wikis ζηελ ππνζηήξημε ηεο κάζεζεο κέζσ έξγνπ, έγηλε ρξήζε ηνπ εξγαιείνπ Wikispaces. Πξφθεηηαη γηα έλα απφ ην πεξηζζφηεξν δεκνθηιή Web 2.0 εξγαιεία κε κεγάιε επθνιία ζηε ρξήζε πνπ έρεη ήδε αμηνπνηεζεί ζε πνιιέο παξφκνηεο δξαζηεξηφηεηεο. ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 47

48 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ Παροσσίαση τοσ Wikispaces To Wikispaces είλαη έλα εξγαιείν κε ην νπνίν κπνξεί ν ρξήζηεο λα δεκηνπξγήζεη ην δηθφ ηνπ wiki. Γειαδή, έλαλ ηζηνρψξν, ζηνλ νπνίν ν θάζε ρξήζηεο κπνξεί λα αιιάμεη ην πεξηερφκελν ησλ ζειίδσλ, λα δεκηνπξγήζεη άιιεο ζειίδεο, λα επεμεξγαζηεί ην κελνχ θαη γεληθά λα επέκβεη ζην πεξηερφκελν θαη ηελ εκθάληζε ηνπ. Σν ζεκαληηθφ είλαη φηη γηα λα ην θάλεη απηφ δελ ρξεηάδεηαη λα είλαη εγγεγξακκέλνο ρξήζηεο, νχηε λα έρεη γλψζεηο πάλσ ζηνλ πξνγξακκαηηζκφ ηζηνζειίδσλ. Σν εξγαιείν απηφ είλαη θαηάιιειν γηα ζπλεξγαζία πνιιψλ ρξεζηψλ κεηαμχ ηνπο. Γηα απηφ ην ιφγν απνηειεί έλα ηζρπξφ δηαδξαζηηθφ εξγαιείν γηα ηελ ηάμε, ην νπνίν κπνξεί λα εθκεηαιιεπηεί ν θαζεγεηήο γηα λα πξνάγεη ηε κάζεζε, λα θάλεη πην δηαζθεδαζηηθφ ην κάζεκα θαη λα εκπιέμεη ηνπο καζεηέο ηνπ ζε κηα ζπλεξγαηηθή, δεκηνπξγηθή δηαδηθαζία. Δηθόλα 2: Παξνπζίαζε ηνπ εξγαιείνπ Wikispaces 1. Σίηινο ηνπ wiki. Ο ηίηινο απηφο πξέπεη λα αληηπξνζσπεχεη ην πεξηερφκελν ηνπ wiki. Γηα παξάδεηγκα ην wiki ηεο εηθφλαο έρεη ζέκα ηα Web2.0 εξγαιεία ζηε κάζεζε, νπφηε έρεη ηίηιν Web 2.0 in Learning. Ο ηίηινο απηφο εκθαλίδεηαη ζε θάζε ζειίδα ηνπ wiki. 2. Σίηινο ηεο ζπγθεθξηκέλεο ζειίδαο. Πξέπεη λα είλαη αληηπξνζσπεπηηθφο ηνπ πεξηερνκέλνπ ηεο ζειίδαο, εκθαλίδεηαη κφλν ζηε ζπγθεθξηκέλε ζειίδα. 3. Πεξηερφκελν ηεο ζειίδαο. ε απηφ ην ζεκείν ν θάζε ρξήζηεο πνπ θάλεη αιιαγέο κπνξεί λα γξάςεη θείκελν, κπνξεί λα εηζάγεη εηθφλεο θαη video, έλα αξρείν ήρνπ ή φηη άιιν επηζπκεί. 4. ην ζχλδεζκν "Discussion" είλαη ε πεξηνρή ζπδεηήζεσλ, ζηελ νπζία έλα forum, ζην νπνίν ν ρξήζηεο έρεη ηε δπλαηφηεηα επηθνηλσλίαο κε ηνπο άιινπο ρξήζηεο γηα ζέκαηα πνπ αθνξνχλ ηε ζπγθεθξηκέλε ζειίδα. Αληίζηνηρνο ζχλδεζκνο ππάξρεη ζε θάζε ζειίδα ηνπ wiki. 48 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

49 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3: ΣΟ WEB 2.0 ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ 5. ην ζχλδεζκν "History" απνζεθεχνληαη φιεο νη αιιαγέο πνπ γίλνληαη ζηε ζειίδα. Απφ εθεί κπνξεί ν ρξήζηεο λα αλαηξέμεη ζηηο παιηφηεξεο εθδφζεηο ηεο ζειίδαο θαη λα επαλαθέξεη, αλ ζέιεη, θάπνηα ή λα παξαθνινπζήζεη απιά ηηο αιιαγέο πνπ ζπλέβεζαλ, απφ πνηνπο ρξήζηεο θαη πφηε. Όιεο νη ζειίδεο ηνπ wiki έρνπλ ηζηνξηθφ. 6. Ο ζχλδεζκνο "Notify me" δίλεη ηε δπλαηφηεηα ζηνλ ρξήζηε λα επηιέμεη λα ελεκεξψλεηαη κέζσ , ζηε δηεχζπλζε ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ πνπ ζα δειψζεη, γηα ηηο αιιαγέο πνπ ζπκβαίλνπλ ζηε ζειίδα. 7. Κνπκπί Edit κε ην νπνίν ν ρξήζηεο κπνξεί λα θάλεη αιιαγέο ζην πεξηερφκελν ηεο ζπγθεθξηκέλεο ζειίδαο (επφκελε εηθφλα). Ο ρξήζηεο κπνξεί λα γξάςεη θείκελν θαη λα ην κνξθνπνηήζεη κε ηα εξγαιεία πνπ δηαζέηεη ε πιαηθφξκα (πιαίζην 1), κπνξεί λα πξνζζέζεη αξίζκεζε, ιίζηα κε βνχιεο ή νξηδφληηεο δηαρσξηζηηθέο γξακκέο (πιαίζην 2), κπνξεί λα πξνζζέζεη έλα ζχλδεζκν ζε θάπνηα άιιε ζειίδα ηνπ wiki ή ζε θάπνηα εμσηεξηθή (πιαίζην 3, "Link"), λα αλεβάζεη θάπνην αξρείν θεηκέλνπ, εηθφλαο, ήρνπ ή video (πιαίζην 3, "File"), λα εηζάγεη θάπνηα κηθξή εθαξκνγή (πιαίζην 3, "Widget") ή έλαλ πίλαθα κε γξακκέο θαη ζηήιεο (πιαίζην 3, "Table"). Αθνχ νινθιεξψζεη ηηο αιιαγέο πνπ ζέιεη λα θάλεη, παηψληαο ην θνπκπί "Preview" (πιαίζην 4) κπνξεί λα δεη πψο ζα εκθαλίδεηαη ην απνηέιεζκα ζηε ζειίδα, λα αθπξψζεη ηηο αιιαγέο πνπ έθαλε (πιαίζην 4, "Cancel") θαη ηέινο λα ηηο απνζεθεχζεη κε ην θνπκπί "Save" (πιαίζην 4). Δηθόλα 3: Παξνπζίαζε ηεο ιεηηνπξγίαο «Edit» ηνπ Wikispaces 8. Γεκηνπξγία λέαο ζειίδαο ζην wiki. Δδψ κπνξεί ν ρξήζηεο λα δεκηνπξγήζεη απφ ηελ αξρή κηα λέα ζειίδα ζην wiki, νξίδνληαο απφ πνηνλ ζχλδεζκν ζα κπνξεί λα πξνζπειαζηεί θαη ηνλ ηίηιν ηεο. Έπεηηα κπνξεί λα εηζάγεη πεξηερφκελν κε ηε δηαδηθαζία πνπ πεξηγξάθεθε παξαπάλσ. ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 49

50 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ 9. Παξνπζίαζε πξφζθαησλ αιιαγψλ. ηνλ ζχλδεζκν απηφ ν ρξήζηεο κπνξεί λα παξαθνινπζήζεη ηηο πην πξφζθαηεο αιιαγέο πνπ έγηλαλ ζε νιφθιεξν ην wiki θαη φρη κφλν ζηε ζπγθεθξηκέλε ζειίδα. 10. Γηαρείξηζε ηνπ wiki. Ο ρξήζηεο κπνξεί λα δηαρεηξηζηεί απφ δσ ηα πεξηερφκελα (ζειίδεο, αξρεία, θάδνο), ηνπο ρξήζηεο (κέιε, άδεηεο), ηηο ξπζκίζεηο (αηζζεηηθέο ξπζκίζεηο, πιεξνθνξίεο) θαη ηα εξγαιεία (ελεκεξψζεηο, ζηαηηζηηθά θ.ιπ.) ηνπ wiki. 11. «Αλαδήηεζε» κέζα ζηηο ζειίδεο ηνπ wiki. Ο ρξήζηεο κπνξεί λα αλαδεηήζεη ζειίδεο, αξρεία θ.ιπ. πνπ βξίζθνληαη κέζα ζην wiki. 12. Σν θνπκπί edit navigation βξίζθεηαη πάληα ζην ηέινο ηνπ κελνχ θαη ρξεζηκεχεη γηα αιιαγέο ζην κελνχ ηνπ wiki. Δθηφο απφ ηα πεξηερφκελα ησλ ζειίδσλ ν ρξήζηεο έρεη δηθαίσκα λα αιιάμεη θαη ην κελνχ ηνπ wiki, λα πξνζζέζεη ζπλδέζκνπο γηα λέεο ζειίδεο, λα αθαηξέζεη ζπλδέζκνπο θαη λα κνξθνπνηήζεη ην κελνχ αηζζεηηθά. 50 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

51 Κ Δ Φ Α Λ Α Η Ο 4 : Ζ Γ Ρ Α Σ Ζ Ρ Η Ο Σ Ζ Σ Α Σ Ο W I K I S P A C E S

52

53 Ζ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ ΣΟ WIKISPACES Ζ δξαζηεξηφηεηα πνπ πεξηγξάθεηαη ζηελ παξνχζα έξεπλα αθνξά ζε κηα πξνζπάζεηα δηεξεχλεζεο ηνπ βαζκνχ ππνζηήξημεο ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο κέζσ ηεο ζπκκεηνρήο ησλ καζεηψλ ζε έλα project πνπ γίλεηαη κε ηε βνήζεηα ηνπ εξγαιείνπ ησλ wikis. Σν ζπγθεθξηκέλν έξγν έιαβε ρψξα ζην Δληαίν Λχθεην Νέαο Αιηθαξλαζζνχ ηνπ Ζξαθιείνπ Κξήηεο ζην ηκήκα Β2, θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ καζήκαηνο «Δθαξκνγέο Τπνινγηζηψλ», πνπ δηδάζθεηαη σο κάζεκα επηινγήο ηεο δεπηέξαο ηάμεο ηνπ Λπθείνπ. Οη καζεηέο αλακίρζεθαλ ζε κηα δηαδηθαζία παξαγσγήο ελφο ειεθηξνληθνχ εγρεηξίδηνπ ρξήζεο ηνπ πξνγξάκκαηνο Microsoft Office Word, ε ζπγγξαθή ηνπ νπνίνπ έγηλε ζε wiki πνπ δεκηνπξγήζεθε ζην πεξηβάιινλ ηνπ Wikispaces. Ζ δξαζηεξηφηεηα είρε δηάξθεηα 16 δηδαθηηθψλ σξψλ, πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ απφ 31/12/2011 έσο 29/02/2012. Σν κάζεκα δηεμήρζε ζην εξγαζηήξην Πιεξνθνξηθήο ηνπ ζρνιείνπ θαη ηα ηερλνινγηθά εξγαιεία πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ήηαλ ην Wikispaces, ην Γηαδίθηπν θαη ην Facebook γηα ηε δηεπθφιπλζε ηεο επηθνηλσλίαο κεηαμχ ησλ καζεηψλ. 4.1 ΣΟΥΟ ΣΖ ΔΡΔΤΝΑ Ζ ζπλεξγαηηθή κάζεζε απνηειεί ζηηο κέξεο καο κηα θαηεχζπλζε πξνο ηελ νπνία πξνζαλαηνιίδνληαη φιεο νη βαζκίδεο ηεο εθπαίδεπζεο. Ζ επίδξαζε ηεο ζηε δηαδηθαζία ηεο κάζεζεο είλαη απνδεδεηγκέλα πνιχ ζεηηθή γη απηφ θαη εθαξκφδεηαη ζηα πιαίζηα ππνζηήξημεο κηαο πην καζεηνθεληξηθήο πξνζέγγηζεο ηεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο. Ζ ζπκβνιή ηνπ ειεθηξνληθνχ ππνινγηζηή θαη ησλ web 2.0 εξγαιείσλ ζηελ ελίζρπζε ηεο ζπλεξγαηηθήο κάζεζεο είλαη αλακθηζβήηεηε. Χζηφζν, πξψηε πξνηεξαηφηεηα ζηε δηαδηθαζία εθαξκνγήο απηνχ ηνπ πνιιά ππνζρφκελνπ ηξφπνπ κάζεζεο απνηειεί ε ζσζηή επηινγή θαη ρξήζε ησλ θαηάιιεισλ εξγαιείσλ. Ζ ρξήζε ησλ wikis ζηελ εθπαίδεπζε απνηειεί πιένλ κηα πνιχ δηαδεδνκέλε πξαθηηθή θαζψο ηα πιενλεθηήκαηα πνπ κπνξεί λα πξνζθέξεη ζε νκάδεο ζπλεξγαζίαο είλαη πνιιά θαη πνιχ ζεκαληηθά. Χζηφζν, ν θίλδπλνο ηεο απνηπρεκέλεο ελζσκάησζεο ελφο ηέηνηνπ εξγαιείνπ ζηα καζεζηαθφ πεξηβάιινλ είλαη πάληα ππαξθηφο αθνχ εμαξηάηαη απφ πνιινχο παξάγνληεο πνπ κπνξνχλ λα παξεκπνδίζνπλ ηελ νκαιή εμέιημε ηεο δηαδηθαζίαο. ηφρνο ηεο παξνχζαο έξεπλαο απνηειεί ε δηεξεχλεζε ηνπ θαηά πφζν κπνξεί ε ρξήζε web 2.0 εξγαιείσλ θαη ζπγθεθξηκέλα ηνπ εξγαιείνπ Wikispaces λα ζπκβάιιεη ζηελ ελίζρπζε ηεο κάζεζεο κέζσ δηαδηθαζηψλ ζπλεξγαζίαο θαη επηθνηλσλίαο κεηαμχ καζεηψλ κε θνηλφ ζηφρν ηε δηεθπεξαίσζε κηαο εξγαζίαο. Γηα ηελ ελίζρπζε ηεο επηθνηλσλίαο κεηαμχ ηνπο ζα γίλεη ρξήζε ελφο αθφκα web 2.0 εξγαιείνπ, ηνπ Facebook, κε ζηφρν ηελ παξνρή κηαο επηπιένλ επηινγήο ζηνπο ηξφπνπο επηθνηλσλίαο ησλ νκάδσλ ζπλεξγαζίαο. ηα πιαίζηα ελίζρπζεο απηήο ηεο έξεπλαο πξαγκαηνπνηήζεθε ε ζπγθεθξηκέλε κειέηε, απνζθνπψληαο ζηελ εμέηαζε θαη αμηνιφγεζε ηεο επίδξαζεο θαη ζπλεηζθνξάο ηνπ Wiki ζηε δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε.

54 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ 4.2 ΥΔΓΗΑΖ ΣΖ ΔΡΔΤΝΑ Σν wiki είλαη αλακθηζβήηεηα έλα πνιιά ππνζρφκελν εξγαιείν πνπ έρεη ηε δπλαηφηεηα λα πξνσζήζεη θαη λα εληζρχζεη ηελ επίηεπμε ζεκαληηθψλ καζεζηαθψλ απνηειεζκάησλ κέζσ ζπλεξγαηηθψλ δηαδηθαζηψλ. Χζηφζν, θαηά ηε ρξήζε ηνπ πξέπεη πάληα λα ιακβάλνληαη ππφςε ζπγθεθξηκέλεο αξρέο πνπ ζπληεινχλ ζηελ αχμεζε ησλ πηζαλνηήησλ επηηπρεκέλεο αμηνπνίεζεο ηνπ. Ζ θαζεγήηξηα ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Boise State, Barbara Schroeder, θαηαγξάθεη ηηο 10 θαιχηεξεο πξαθηηθέο γηα ηε ρξήζε ησλ wikis ζηελ εθπαίδεπζε πνπ πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςε θαηά ηε δηαδηθαζία ζρεδίαζεο ηεο εθπαηδεπηηθήο δξαζηεξηφηεηαο ψζηε λα γίλνπλ επθνιφηεξα απνδεθηά θαη λα ρξεζηκνπνηεζνχλ θαηάιιεια απφ ηνπο καζεηέο (Technology Teacher): Παροχή λεπτομερών οδηγιών για τη χρήςη του wiki και απαιτοφμενο χρόνο για πρακτική εξάςκηςη. Δπεηδή νη πεξηζζφηεξνη καζεηέο δελ έρνπλ έξζεη πνηέ ζε επαθή κε θάπνην wiki, είλαη απαξαίηεην λα ηνπο παξέρεηαη ν απαξαίηεηνο ρξφλνο θαη νδεγίεο ψζηε λα εμνηθεησζνχλ κε απηφ ην θαηλνχξην εξγαιείν. Σνλίδνληαο ηνπο αθφκα φηη δελ ππάξρεη θίλδπλνο λα ράζνπλ δεδνκέλα ή ζειίδεο, αθνχ ην wiki απνζεθεχεη ην πάληα, ζα εληζρπζεί ε απηνπεπνίζεζή ηνπο θαη ε επηζπκία ηνπο λα ζπλεηζθέξνπλ. εκαληηθφ είλαη επίζεο ην λα εμαζθεζνχλ ζηε ρξήζε ηνπ εξγαιείνπ πξηλ ηελ ελαζρφιεζή ηνπο κε ηελ θχξηα εξγαζία ηνπο ζε απηφ. Παξαδείγκαηα ηέηνηνπ είδνπο εμάζθεζεο είλαη ε δεκηνπξγία ησλ πξνζσπηθψλ ζειίδσλ ησλ καζεηψλ, φπνπ κπνξνχλ λα πξνζζέζνπλ θάπνηεο πιεξνθνξίεο γηα ηνλ εαπηφ ηνπο ή ε ζπλεηζθνξά ηνπο ζε έλα ήδε έηνηκν wiki πνπ έρεη θηηαρηεί απφ ηνλ θαζεγεηή κε ζηφρν ηελ εμνηθείσζή ηνπο. Ανακοίνωζη κανόνων πος ππέπει να ηηπούνηαι από όλοςρ. Ζ ππαθνή ζηνπο θαλφλεο πνπ ζεζπίδνληαη ζε θάζε θνηλφηεηα wiki ζπληειεί θαζνξηζηηθά ζηελ νκαιή αλάπηπμή ηνπ θαη ηελ ηειηθή ηνπ επηηπρία. Αληίζεηα εάλ θάπνην κέινο αξλείηαη λα ζπκβηβαζηεί κε ηνπο θαλφλεο, απμάλνληαη νη πηζαλφηεηεο λα γίλεη ην wiki έλα πεξηβάιινλ θαζφινπ ειθπζηηθφ πνπ απνζπά ηελ πξνζνρή ησλ καζεηψλ. Έηζη ζα πξέπεη πάληνηε λα ζεζπίδνληαη θαη λα αθνινπζνχληαη θαλφλεο, νη νπνίνη κπνξνχλ θαη λα παξακέλνπλ δεκνζηεπκέλνη ζηελ αξρηθή ζειίδα ηνπ wiki. Υποζηήπιξη ηων μαθηηών. Ζ παξνρή βνήζεηαο πξέπεη λα είλαη κηα απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο πξνηεξαηφηεηεο φζσλ αλαιακβάλνπλ λα ζπληνλίζνπλ ηηο εξγαζίεο καζεηψλ ζε έλα wiki. Γελ είλαη φινη νη καζεηέο άπηαηζηνη γλψζηεο ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ θαη είλαη ζίγνπξν φηη ζα ρξεηαζηνχλ θαζνδήγεζε. Δημιοςπγία κλίμαηορ εμπιζηοζύνηρ. Ο θαζεγεηήο πξέπεη πάληα λα βνεζά ηνπο καζεηέο λα θαηαλννχλ ηνπο ξφινπο θαη ηηο επζχλεο ηνπο ψζηε λα εληζρχεηαη ην αίζζεκα ηεο εκπηζηνζχλεο ηφζν ζηνλ εαπηφ ηνπο φζν θαη πξνο ηνπο ζπλεξγάηεο ηνπο. εκαληηθφ ξφιν ζηε δεκηνπξγία θιίκαηνο εκπηζηνζχλεο παίδεη θαη ε πξνεγνχκελε εμάζθεζε θαη ηξηβή ησλ καζεηψλ κε ην wiki θαη ηηο ιεηηνπξγίεο ηνπ. 54 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

55 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4: Ζ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ ΣΟ WIKISPACES Παποσή ζαθών και πηηών οδηγιών για ηη διεκπεπαίωζη ηηρ εκπαιδεςηικήρ δπαζηηπιόηηηαρ. Οη πξνζδνθίεο ηνπ καζήκαηνο ζην νπνίν εληάζζεηαη ε δεκηνπξγία ηνπ wiki ζα πξέπεη λα γίλνληαη μεθάζαξεο ζηνπο καζεηέο θαζψο επίζεο θαη ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν ζα πξέπεη λα ην ρξεζηκνπνηήζνπλ ψζηε λα πεηχρνπλ ηνπο ζηφρνπο ηνπ καζήκαηνο. Ανάθεζη αςθενηικών δπαζηηπιοηήηων. Οη δξαζηεξηφηεηεο κε ηηο νπνίεο εκπιέθνληαη νη καζεηέο κέζσ ηεο ρξήζεο ηνπ wiki πξέπεη λα είλαη απζεληηθέο. Σν εξγαιείν ζα δηεπθνιχλεη ηνπο καζεηέο λα πεηχρνπλ πξαγκαηηθνχο ζηφρνπο θαη καζεζηαθά απνηειέζκαηα, δηαδηθαζία πνπ εληάζζεηαη ζηε βαζηδφκελε ζε πξαγκαηηθά πξνβιήκαηα κάζεζε. Οπιοθέηηζη ενόρ κοινού ζηόσος ζηη ζςνεπγαηική δπαζηηπιόηηηα. Ζ ζπλεηζθνξά ησλ wikis είλαη ζπλήζσο κεγαιχηεξε ζε πεξηβάιινληα επίιπζεο πξνβιεκάησλ ή ζε πεξηπηψζεηο φπνπ απαηηείηαη ε ζπλεξγαζία γηα ηελ επίηεπμε θνηλψλ ζηφρσλ. Απηφ δίλεη θίλεηξν ζηνπο καζεηέο λα δνπιέςνπλ καδί γηα λα θηάζνπλ ζην επηζπκεηφ απνηέιεζκα. Καθοπιζμόρ ηων πόλων ηων μαθηηών, ηηρ δπαζηηπιόηηηαρ και ηηρ αξιολόγηζηρ. Ο θαζνξηζκφο ησλ ξφισλ ησλ ζπκκεηερφλησλ θαζψο θαη ν μεθάζαξνο πξνζδηνξηζκφο ησλ ζηφρσλ ηεο εξγαζίαο είλαη θξίζηκνη παξάγνληεο γηα ηελ επηηπρία ηεο ζπλεξγαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Υπενθύμιζη ηος σπονοππογπαμμαηιζμού και ηηρ ηελικήρ πποθεζμίαρ. Ζ ίδηα ε θχζε ηνπ wiki παξέρεη πνιχ ειεπζεξία ζηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ελεξγνχλ νη ρξήζηεο ηεο. Χζηφζν, θάπνηεο θνξέο πξέπεη λα ππελζπκίδνληαη ζηνπο καζεηέο νη απαηηήζεηο ηνπ καζήκαηνο θαη νη πξνζεζκίεο. Παποσή ππόηςπων παπαδειγμάηων ζςνεπγαηικών δπαζηηπιοηήηων. Λφγσ ηνπ φηη πνιινί καζεηέο δελ έρνπλ ζπκκεηάζρεη πνηέ ζε θάπνην ζπλεξγαηηθφ πεξηβάιινλ, ζα πξέπεη λα έξζνπλ ζε επαθή κε ζρεηηθά παξαδείγκαηα ψζηε λα έρνπλ κηα γεληθή εηθφλα απφ παξφκνηεο ζπλεξγαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο πνπ έρνπλ γίλεη παιαηφηεξα. ηελ πξνζπάζεηα καο λα απμήζνπκε ηηο πηζαλφηεηεο επηηπρεκέλεο ζπλεξγαζίαο κεηαμχ ησλ καζεηψλ καο θαηά ηελ ελαζρφιεζή ηνπο κε ην wiki πνπ ζα δεκηνπξγνχζαλ, ιάβακε ζνβαξά ππφςε φιεο ηηο παξαπάλσ βαζηθέο αξρέο θαη εθαξκφζακε πξαθηηθά ηηο πεξηζζφηεξεο απφ απηέο Περιγραυή βασικών στοιτείων τοσ σεναρίοσ Πξηλ ηελ πξψηε ζπλάληεζή καο κε ηνπο καζεηέο θξνληίζακε λα έξζνπκε ζε επαθή κε ηνλ θαζεγεηή Πιεξνθνξηθήο ηνπ ζρνιείνπ θαη λα ζπδεηήζνπκε καδί ηνπ ζρεηηθά κε ζεκαληηθά ζηνηρεία ηεο δξαζηεξηφηεηαο, φπσο ε δηδαθηηθή χιε ζηα πιαίζηα ηεο νπνίαο ζα έπξεπε λα εληαρζεί, ν αξηζκφο ησλ καζεηψλ πνπ ζα ζπκκεηείραλ ζε απηή θαη νη πηζαλέο αλάγθεο πνπ έπξεπε λα θαιπθζνχλ. Έηζη, νξίζηεθε ην ζέκα ηεο εξγαζίαο, κε ζηφρν ηελ εμνηθείσζε ησλ καζεηψλ κε ην ρεηξηζκφ ησλ ιεηηνπξγηψλ ηνπ πξνγξάκκαηνο επεμεξγαζίαο θεηκέλνπ Microsoft Office Word. Έπεηηα δεκηνπξγήζεθε ην wiki «alikarnassoswordtutorial», πνπ ζα εμππεξεηνχζε ηε ζπγγξαθηθή ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 55

56 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ δξαζηεξηφηεηα ησλ καζεηψλ θαζψο θαη ηε κεηαμχ ηνπο επηθνηλσλία θαη ζπλεξγαζία. Δπίζεο, δεκηνπξγήζεθε ε νκάδα «Αιηθαξλαζζφο_Word_Tutorial» ζην Facebook γηα λα ηνπο δνζνχλ αθφκα πεξηζζφηεξεο δπλαηφηεηεο γηα επηθνηλσλία. Όιε ε δξαζηεξηφηεηα έιαβε ρψξα κέζα ζηελ αίζνπζα, κε ηε δηθή καο παξνπζία αιιά θαη ηνπ θαζεγεηή Πιεξνθνξηθήο. Ζ παξνπζία καο θξίζεθε απαξαίηεηε θαζψο έπξεπε λα είκαζηε ζπλερψο ζηε δηάζεζε ησλ καζεηψλ θαη λα ηνπο παξέρνπκε ηελ απαξαίηεηε ππνζηήξημε νπνηαδήπνηε ζηηγκή ην επηζπκνχζαλ αιιά θαη γηα λα παξαηεξνχκε απφ θνληά ηε ζπκπεξηθνξά ηνπο, ηελ εμέιημε ηεο πνξείαο ησλ εξγαζηψλ ηνπο, ην βαζκφ ζπκκεηνρήο ησλ κειψλ θάζε νκάδαο ζπλεξγαζίαο θαη ηηο γεληθφηεξεο εληππψζεηο θαη αληηδξάζεηο ηνπο. Γηα ηελ θαιχηεξε θαηαγξαθή ησλ πξνεγνπκέλσλ θαη ηελ εμαγσγή πεξηζζφηεξσλ απνηειεζκάησλ, ζην ηέινο ηεο δξαζηεξηφηεηαο πξαγκαηνπνηήζεθαλ ζπλεληεχμεηο κε ηνπο ζπκκεηέρνληεο θαη κνηξάζηεθε εξσηεκαηνιφγην ηφζν ζε απηνχο φζν θαη ζηνλ θαζεγεηή ηνπ ηκήκαηνο Πεξηγξαθή καζήκαηνο Γηα ηελ παξνχζα κειέηε πεξίπησζεο επηιέρηεθε ην κάζεκα επηινγήο Β Σάμεο Δληαίνπ Λπθείνπ «Δθαξκνγέο Τπνινγηζηψλ», ην νπνίν επηιέγεηαη θαηά θφξνλ απφ ηελ πιεηνςεθία ησλ καζεηψλ ηεο ζπγθεθξηκέλεο βαζκίδαο. Όπσο δηαπηζηψζεθε χζηεξα απφ ζπδήηεζε κε ηνλ θαζεγεηή, ν νπνίνο είλαη ππεχζπλνο γηα ηε δηεμαγσγή ηνπ καζήκαηνο ζην Δληαίνπ Λχθεην Νέαο Αιηθαξλαζζνχ, φπνπ θαη δηεμήρζε ε παξνχζα έξεπλα, ην κάζεκα είρε επηιεγεί γηα κηα αθφκα ρξνληά απφ ηνπο πεξηζζφηεξνπο καζεηέο ηεο Β Σάμεο, κε απνηέιεζκα ην ζρεκαηηζκφ δχν ηκεκάησλ. Γηα ηελ έξεπλά καο επηιέρηεθε ην ηκήκα Β2, ην νπνίν πεξηιακβάλεη 20 καζεηέο, κεηά απφ πξφηαζε ηνπ ίδηνπ θαζεγεηή θαζψο θαη γηα ιφγνπο βνιηθφηεξνπ σξαξίνπ. Σν ζπγθεθξηκέλν κάζεκα είλαη δίσξν θαη δηεμάγεηαη 2 θνξέο ηελ εβδνκάδα κέζα ζην ζρνιηθφ εξγαζηήξην Πιεξνθνξηθήο πνπ ζην ζπγθεθξηκέλν Λχθεην βξίζθεηαη ζε κηα πξαγκαηηθά εμαηξεηηθή θαηάζηαζε. Πξφθεηηαη γηα κηα αξθεηά κεγάιε αίζνπζα κε 11 ζχγρξνλεο ηερλνινγίαο ειεθηξνληθνχο ππνινγηζηέο πνπ αλαλεψζεθαλ πξηλ απφ 2 πεξίπνπ έηε. Οη 6 απφ απηνχο δηαζέηνπλ ιεηηνπξγηθφ ζχζηεκα «Windows 7» θαη νη ππφινηπνη 5 «Windows XP». Ζ πιεηνςεθία ησλ καζεηψλ δηαηεξεί ζηαζεξέο ζέζεηο ζηελ αίζνπζα, αλ θαη ζπρλά παξαηεξνχληαη αιιαγέο θαζψο ζε κεξηθνχο ππνινγηζηέο πξέπεη λα θάζνληαη πεξηζζφηεξα απφ έλα άηνκα. ηελ αίζνπζα ππάξρεη αθφκα ν ειεθηξνληθφο ππνινγηζηήο ηνπ θαζεγεηή ν νπνίνο είλαη επίζεο ηειεπηαίαο ηερλνινγίαο κε ιεηηνπξγηθφ ζχζηεκα «Windows 7» θαη ζπλδέεηαη κε ηνλ πξνβνιέα ν νπνίνο πξνβάιιεη ζε θεληξηθφ ζεκείν ηεο ηάμεο παξέρνληαο πιήξε ζέα ζε φινπο ηνπο καζεηέο, νη νπνίνη θάζνληαη πεξηκεηξηθά ζηνπο ηνίρνπο ηεο. ηελ αίζνπζα ππάξρεη επίζεο αζπξνπίλαθαο ζηνλ νπνίν κπνξεί ν θαζεγεηήο λα γξάθεη ηηο ζεκεηψζεηο πνπ ζεσξεί ζεκαληηθέο γηα ην κάζεκά ηνπ. Σν κάζεκα «Δθαξκνγέο Τπνινγηζηψλ» πεξηιακβάλεη ηηο εμήο δηδαθηηθέο ελφηεηεο: Αξρηηεθηνληθή ηνπ Internet, Πινήγεζε ζην Internet θαη κεραλέο αλαδήηεζεο, Γεκηνπξγία πξνζσπηθψλ ηζηνζειίδσλ, Τπνινγηζηηθά Φχιια (Excel), Πνιπκέζα (Multimedia), Λνγηζκηθφ παξνπζηάζεσλ Microsoft Powerpoint, Δηζαγσγή ζηηο Βάζεηο Γεδνκέλσλ θαη ρξήζε ηεο Microsoft Access. Σν κάζεκα απηφ, φπσο θαη φια ηα καζήκαηα επηινγήο ηεο Πιεξνθνξηθήο, δελ εμεηάδεηαη γξαπηψο ζηηο ηειηθέο ελδνζρνιηθέο εμεηάζεηο. πλήζσο, ζε θάζε καζεηή αλαηίζεηαη κία ζπλζεηηθή εξγαζία θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξνληάο θαη ν βαζκφο ηεο εξγαζίαο απνηειεί ην γξαπηφ βαζκφ ηνπ καζήκαηνο. 56 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

57 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4: Ζ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ ΣΟ WIKISPACES Πξηλ ηελ εηζαγσγή ζηηο παξαπάλσ ελφηεηεο, ν θαζεγεηήο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ καζήκαηνο κε ηνλ νπνίν ζπλεξγαζηήθακε επηιέγεη πάληα λα δηδάμεη ηηο βαζηθέο έλλνηεο επεμεξγαζίαο θεηκέλνπ ψζηε νη καζεηέο λα επαλαιάβνπλ ηηο πξφηεξέο ηνπο γλψζεηο, εμειίζζνληάο ηηο ζε αθφκα κεγαιχηεξν βαζκφ. ε απηφ ην ζεκείν, επηιέρηεθε λα γίλεη ε δηθή καο παξέκβαζε. Πην ζπγθεθξηκέλα, κεηά απφ ζπλελλφεζε κε ηνλ θαζεγεηή Πιεξνθνξηθήο απνθαζίζακε λα εθαξκφζνπκε κηα κέζνδν κε ηελ νπνία νη καζεηέο ζα κπνξνχζαλ λα εκβαζχλνπλ ηηο γλψζεηο ηνπο ζε ζρέζε κε ηνλ επεμεξγαζηή θεηκέλνπ Microsoft Οffice Word ελψ παξάιιεια ζα ζπλεξγάδνληαλ κεηαμχ ηνπο γηα ηελ επίηεπμε ελφο θνηλνχ ζηφρνπ. Γηα λα δηεπθνιπλζεί ε ζπλεξγαζία πνπ ζα επηδησθφηαλ κεηαμχ ησλ καζεηψλ ζηα πιαίζηα δηεθπεξαίσζεο ηεο ζπγθεθξηκέλεο εξγαζίαο, ρξεζηκνπνηήζεθε ην wiki σο εξγαιείν ππνζηήξημεο ηεο ζπλεξγαηηθήο κάζεζεο Πεξηγξαθή εξγαζηώλ Οη καζεηέο έπξεπε λα εξγαζηνχλ ππνρξεσηηθά ζπλεξγαηηθά γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο ελ ιφγσ εξγαζίαο. Έηζη, ρσξίζηεθαλ ζε 6 νκάδεο ησλ 3 αηφκσλ θαη 1 νκάδα ησλ 2, έρνληαο νη ίδηνη ην δηθαίσκα επηινγήο ησλ ζπλεξγαηψλ ηνπο. ηφρνο ησλ νκάδσλ ήηαλ ε δεκηνπξγία ελφο ειεθηξνληθνχ δηδαθηηθνχ βνεζήκαηνο (tutorial), γηα ηελ νινθιήξσζε ηνπ νπνίνπ ζα έπξεπε λα αλαιάβνπλ ηελ επεμήγεζε θαη παξνπζίαζε ησλ βαζηθψλ ιεηηνπξγηψλ ηνπ επεμεξγαζηή θεηκέλνπ Microsoft Office Word. Με ηνλ ηξφπν απηφ, ζα είραλ ηε δπλαηφηεηα λα απνθηήζνπλ κεγαιχηεξε εμνηθείσζε κε ην ζπγθεθξηκέλν πξφγξακκα αθνχ ήηαλ απαξαίηεην λα εμαζθαιίζνπλ ηε γλψζε πνπ ζα ηνπο επέηξεπε λα παξνπζηάζνπλ ηηο ιεηηνπξγίεο ηφζν ζηνπο ππφινηπνπο ζπκκαζεηέο ηνπο φζν θαη ζηελ επξχηεξε δηαδηθηπαθή θνηλφηεηα ζηελ νπνία ζα δεκνζηεπφηαλ ηειηθά ην απνηέιεζκα ηεο δνπιεηάο ηνπο. Ζ ζπλεξγαηηθή ζπγγξαθή ηνπ βνεζήκαηνο ζα γηλφηαλ κε ηε βνήζεηα ηνπ εξγαιείνπ ησλ wikis θαη πην ζπγθεθξηκέλα ζην πεξηβάιινλ ηνπ Wikispaces. Γηα ηελ επεμήγεζε θαη παξνπζίαζε ησλ βαζηθψλ ιεηηνπξγηψλ ηνπ Microsoft Office Word νη καζεηέο ζα έπξεπε λα θέξνπλ εηο πέξαο ηα εμήο θαζήθνληα: Κάζε νκάδα έπξεπε λα επηιέμεη αξρηθά κηα βαζηθή ιεηηνπξγία ηνπ πξνγξάκκαηνο απφ κηα ιίζηα ιεηηνπξγηψλ πνπ ηεο δηλφηαλ. Ζ ιεηηνπξγία κε ηελ νπνία επηζπκνχζαλ λα αζρνιεζνχλ αλαθνηλσλφηαλ κε ηε κνξθή κηαο εξψηεζεο ζην Wikispaces. Ζ νκάδα έπξεπε λα γξάςεη θαη λα παξνπζηάζεη κηα ζεηξά βεκάησλ πεξηγξάθνληαο επαθξηβψο ηε δηαδηθαζία πνπ απαηηείηαη γηα ηε δηεθπεξαίσζε ηεο πξνεγνχκελεο ιεηηνπξγίαο. Σα βήκαηα έπξεπε λα είλαη μεθάζαξα θαη πξνζεθηηθά παξνπζηαζκέλα αθνχ ην δηδαθηηθφ βνήζεκα ζα απεπζπλφηαλ ζε φισλ ησλ εηδψλ ρξήζηεο απφ αξράξηνπο έσο θαη πνιχ πξνρσξεκέλνπο. Δθηφο απφ ηε γξαπηή παξνπζίαζε, θάζε νκάδα ζα αλαιάκβαλε ηελ νπηηθή απεηθφληζε κε βίληεν ησλ βεκάησλ ηεο εξψηεζεο κε ηελ νπνία ζα αζρνινχληαλ. ην ζπγθεθξηκέλν βίληεν ζα παξνπζηαδφηαλ ε αθξηβήο εθηέιεζε ησλ βεκάησλ κε ζηφρν ηελ ειθπζηηθφηεξε θαη παξαζηαηηθφηεξε πεξηγξαθή ηνπο. Κάζε νκάδα ζα αλαιάκβαλε ηελ παξνπζίαζε ηξηψλ βαζηθψλ ιεηηνπξγηψλ ηνπ Microsoft Office Word θαζψο θαζεκία απφ ηηο ηειεπηαίεο έπξεπε θάζε θνξά ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 57

58 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ λα ζπληνλίδεηαη θαη λα νξγαλψλεηαη απφ έλα δηαθνξεηηθφ κέινο ηεο νκάδαο. Με ηνλ ηξφπν απηφ ζα κπνξνχζακε λα δηαζθαιίζνπκε φηη ζα ππάξμεη κηα ίζε ζπλεηζθνξά θαη ζπκκεηνρή απφ φινπο ηνπο καζεηέο ηνπ ηκήκαηνο ζηε ζπλεξγαηηθή εξγαζία πνπ ζα αλαιάκβαλαλ λα θέξνπλ εηο πέξαο. ηα πιαίζηα ηεο ζπλεξγαζίαο ηνπο νη καζεηέο ζα έπξεπε λα αλαθνηλψλνπλ ζεκαληηθά ζεκεία ηεο πνξείαο ησλ εξγαζηψλ ηνπο θαη λα επηθνηλσλνχλ κεηαμχ ηνπο αιιά θαη κε εκάο νπνηεδήπνηε ρξεηάδνληαλ βνήζεηα θαη γεληθφηεξα φπνηε εθείλνη ην επηζπκνχζαλ. 4.3 ΟΡΓΑΝΧΖ ΣΟΤ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ ΔΡΓΑΗΑ ΣΟ WIKISPACES Όπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί, ε ζπγγξαθή ηεο εξγαζίαο έγηλε ζην πεξηβάιινλ ηνπ εξγαιείνπ Wikispaces θαη ζπγθεθξηκέλα ζηε ζειίδα Γεκηνπξγήζεθε ινηπφλ απφ εκάο έλα λέν wiki κε φλνκα «alikarnassoswordtutorial», ην νπνίν πξνζδηνξίζηεθε σο έλα εθπαηδεπηηθφ wiki, ειεχζεξν γηα πινήγεζε απφ ην ζχλνιν ησλ δηαδηθηπαθψλ ηνπ επηζθεπηψλ αιιά κε δηθαηψκαηα ηξνπνπνίεζήο ηνπ κφλν απφ ηα κέιε ηνπ. Γηαρεηξηζηέο ηεο ζειίδαο είκαζηε εκείο θαη εκείο αλαιάβακε λα πξνζζέζνπκε θαη ηα ππφινηπα κέιε ηεο, δειαδή ηνπο καζεηέο πνπ ζα αζρνινχληαλ κε ηε ζπγγξαθή ηεο εξγαζίαο ζην πεξηβάιινλ. Μεηά ηε δεκηνπξγία ηεο ζειίδαο «alikarnassoswordtutorial» πξνζδηνξίζηεθε ε εκθάληζε ηνπ πεξηβάιινληνο απφ ηηο ξπζκίζεηο εκθάληζεο πνπ πξνζθέξνληαη απφ ην Wikispaces. Ζ εκθάληζε ζα έπξεπε λα είλαη αξθεηά ειθπζηηθή θαη ελδηαθέξνπζα, ελψ παξάιιεια λα ζπλδέζεθε θαη κε ην ζρνιηθφ θιίκα ζην νπνίν ζα δηαδξακαηηδφηαλ θαηά θχξην ιφγν ε δνπιεηά ησλ καζεηψλ. Έηζη, απφ ηα πξνζθεξφκελα πξφηππα εκθάληζεο επηιέρηεθε απηφ πνπ έρεη ηε κνξθή ελφο ηεηξαδίνπ, κε ιεπθφ ππφβαζξν θαη κεγάιε ειεχζεξε επηθάλεηα εξγαζίαο. εκαληηθφ ξφιν ζηελ επηινγή ηνπ πξφηππνπ, έπαημε θαη ην γεγνλφο φηη δηαηεξνχζε κηα κηθξή πεξηνρή ζηα δεμηά ηεο νζφλεο θαη ζε πνιχ εκθαλέο ζεκείν, φπνπ νη καζεηέο ζα κπνξνχζαλ λα βιέπνπλ δηαξθψο ηεο δηάθνξεο ζειίδεο πνπ πεξηειάκβαλε ην wiki θαη λα πινεγνχληαη ζε απηφ κε αζθάιεηα θαη επθνιία. ηε ζπλέρεηα δηακνξθψζεθε ε αξρηθή ζειίδα, ηελ νπνία ζα έβιεπε θάζε επηζθέπηεο ηνπ «alikarnassoswordtutorial» ακέζσο κεηά ηε κεηάβαζή ηνπ ζην ζπγθεθξηκέλν ζχλδεζκν. Ζ ζειίδα απηή πεξηειάκβαλε κηα ζχληνκε πεξηγξαθή γηα ηα πεξηερφκελα ηνπ wiki, ην ζθνπφ δεκηνπξγίαο ηνπ θαζψο θαη πιεξνθνξίεο γηα ηελ ηδηφηεηα ησλ ζπγγξαθέσλ ηνπ: 58 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

59 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4: Ζ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ ΣΟ WIKISPACES Δηθόλα 4: Αξρηθή ζειίδα «alikarnassoswordtutorial» ηε ζπλέρεηα δηακνξθψζεθε ε ζειίδα «Ζ εξγαζία καο» ε νπνία πεξηιακβάλεη πιεξνθνξίεο νη νπνίεο απεπζχλνληαη ζηνπο καζεηέο πνπ αλέιαβαλ ηε ζπλεξγαηηθή ζπγγξαθή ηνπ βνεζήκαηνο, παξνπζηάδνληαο ην ζηφρν πνπ πξέπεη λα επηηχρνπλ θαη ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ζα πξέπεη λα ην θάλνπλ. Πξφθεηηαη γηα ηε ζειίδα ζηελ νπνία αλαθνηλψζεθε ε εθθψλεζε ηεο εξγαζίαο πνπ επηηέιεζαλ νη καζεηέο θαζψο επίζεο θαη νη βαζηθέο ελέξγεηεο πνπ έπξεπε λα επηηειέζνπλ : ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 59

60 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ Δηθόλα 5: Ζ ζειίδα «Ζ εξγαζία καο» Έπεηηα αθνινχζεζε ε δεκηνπξγία ηεο ζειίδαο «Ζ νκάδα καο» φπνπ θάζε καζεηήο έγξαςε ην φλνκά ηνπ θαη κηα πνιχ ζχληνκε πεξηγξαθή γηα ηνλ εαπηφ ηνπ. Ο ζθνπφο ηεο δεκηνπξγίαο απηήο ηεο ζειίδαο ήηαλ δηπιφο : Πξψηνλ, νη καζεηέο ζα έγξαθαλ ηηο πξψηεο ηνπο ιέμεηο ζην wiki απνθηψληαο έηζη κηα πξψηε εμνηθείσζε κε ηηο ιεηηνπξγίεο ζπγγξαθήο, επεμεξγαζίαο θαη απνζήθεπζεο πνπ πξνζθέξεη ην πεξηβάιινλ. Δπηπιένλ, ε δεκνζίεπζε ησλ νλνκάησλ ηνπο σο ζπγγξαθείο κηαο εξγαζίαο κε πνιινχο κειινληηθνχο αλαγλψζηεο ζα απνηεινχζε έλα ζεκαληηθφ θίλεηξν πνπ έπξεπε λα αλαδεηρζεί ήδε απφ ηελ αξρή. 60 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

61 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4: Ζ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ ΣΟ WIKISPACES Δηθόλα 6: Ζ ζειίδα «Ζ νκάδα καο» Μία αθφκα ζειίδα πνπ δεκηνπξγήζεθε ζην πεξηβάιινλ ηνπ Wikispaces είλαη ε ζειίδα «Οκάδεο πλεξγαζίαο», φπνπ θάζε κέινο κηαο νκάδαο αλέιαβε λα θαηαγξάςεη ηα νλφκαηα ησλ κειψλ ηεο. Καηά ηε δηάξθεηα εμέιημεο ηεο εξγαζίαο, θαζέλαο απφ ηνπο ηξεηο ελαιιαζζφκελνπο ζπληνληζηέο ηεο νκάδαο θαηέγξαθε ηελ εξψηεζε κε ηελ νπνία ζα αζρνινχληαλ απηφο θαη νη ζπλεξγάηεο ηνπ. Έηζη, θάζε θνξά πνπ ε νκάδα επέιεγε ηε ιεηηνπξγία ηελ νπνία ζα πεξηέγξαθε, απηή αλαθνηλσλφηαλ ζην ζπγθεθξηκέλν ρψξν, θάησ δειαδή απφ ηα νλφκαηα ησλ κειψλ ηεο : ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 61

62 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ Δηθόλα 7: Ζ ζειίδα «Οκάδεο πλεξγαζίαο» ην ζεκείν απηφ πξέπεη λα αλαθεξζεί φηη ε παξαπάλσ αλαθνίλσζε, εθηφο απφ ην ρψξν ηνπ Wikispaces, γηλφηαλ θαη ζηελ νκάδα «Αιηθαξλαζζφο_Word_Tutorial» ζην Facebook. Ζ νκάδα απηή δεκηνπξγήζεθε απφ εκάο κε ζθνπφ ηε δηεπθφιπλζε ηεο επηθνηλσλίαο, δεδνκέλεο ηεο ηδηαίηεξεο δεκνηηθφηεηαο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ κέζνπ θνηλσληθήο δηθηχσζεο ζηνπο καζεηέο ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ ειάρηζηε επαθή πνπ είραλ, ηδηαίηεξα ζηελ αξρή, κε ην ρψξν αληαιιαγήο posts ηνπ Wikispaces. Έηζη, ήδε απφ ηελ έλαξμε ηεο εξγαζίαο δεηήζακε ζηα παηδηά λα καο απνζηείινπλ «αίηεκα θηιίαο» ζην Facebook, νχησο ψζηε λα ηα πξνζζέζνπκε ζηε ζπλέρεηα σο κέιε ζηε ζπγθεθξηκέλε νκάδα. Καηά ηελ εμέιημε ηεο εξγαζίαο παξαηεξήζεθε φηη ε νκάδα «Αιηθαξλαζζφο_Word_Tutorial» ήηαλ ε πξνηηκψκελε επηινγή επηθνηλσλίαο κεηαμχ ησλ καζεηψλ ζε αληίζεζε κε ηα posts ηνπ Wikispaces πνπ δε ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζε κεγάιν βαζκφ. 62 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

63 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4: Ζ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ ΣΟ WIKISPACES Δηθόλα 8: Ζ νκάδα «Αιηθαξλαζζόο_Word_Tutorial» ζην Facebook Ζ θπξηφηεξε ζειίδα ηνπ wiki ήηαλ ε ζειίδα «Tutorial». ην ρψξν απηφ γηλφηαλ ε αλαθνίλσζε απφ εκάο φισλ ησλ εξσηήζεσλ κε ηηο νπνίεο αζρνιήζεθαλ νη νκάδεο, νξγαλσκέλεο ζηηο εμήο γεληθέο θαηεγνξίεο : - Ξεθηλψληαο κε ην Word - Βαζηθέο ελέξγεηεο ζην Word - Πξνρσξεκέλα ζέκαηα επεμεξγαζίαο ζην Word -Πξνρσξεκέλεο επηπξφζζεηεο ελέξγεηεο ζην Word Έηζη, νη νκάδεο ζπλεξγαζίαο είραλ ηε δπλαηφηεηα λα εηζέξρνληαη ζε απηή ηε ζειίδα, λα επηιέγνπλ ηελ εξψηεζε κε ηελ νπνία επηζπκνχζαλ λα αζρνιεζνχλ, λα ηελ αλαθνηλψλνπλ ζηε ζειίδα «Οκάδεο πλεξγαζίαο» θαη ζην Facebook θαη λα δεκηνπξγνχλ ηέινο έλα ζχλδεζκν απφ ηελ εξψηεζε πνπ επέιεμαλ ζε κηα λέα ζειίδα ζην wiki φπνπ ζα έθαλαλ θαη ηελ πεξηγξαθή ηεο : ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 63

64 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ Δηθόλα 9: Ζ ζειίδα «Tutorial» Σέινο, ζην wiki πξνζηέζεθε θαη ε ζειίδα «Βνεζεηηθφ Τιηθφ» φπνπ αλεβάζακε ην ιεηηνπξγηθφ εγθαηάζηαζεο ηνπ πξνγξάκκαηνο εγγξαθήο βίληεν απφ ηελ επηθάλεηα εξγαζίαο, Total Screen Recorder Gold, θαζψο επίζεο θαη έλαλ θσδηθφ πνπ απαηηνχληαλ απφ ην πξφγξακκα γηα ηελ επηηπρή εγθαηάζηαζή ηνπ. Δηθόλα 10: Ζ ζειίδα «Βνεζεηηθό Τιηθό» 64 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

65 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4: Ζ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ ΣΟ WIKISPACES 4.4 ΔΞΔΛΗΚΣΗΚΖ ΠΟΡΔΗΑ ΣΖ ΔΡΓΑΗΑ Ζ εξγαζία πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε κε ηε βνήζεηα ηνπ εξγαιείνπ Wikispaces είρε ζπλνιηθή δηάξθεηα 16 σξψλ πνπ έγηλαλ ζε δηάζηεκα 10 εβδνκάδσλ, θαζψο θάπνηεο δηδαθηηθέο ψξεο δελ πξαγκαηνπνηήζεθαλ. Σν θπξηφηεξν κέξνο ηνπ έξγνπ δηεμήρζε θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ καζήκαηνο αλ θαη ζην ηέινο θάζε δηδαθηηθήο ψξαο αλαζέηνληαλ ζηνπο καζεηέο κηθξέο παξεκβάζεηο πνπ έπξεπε λα θάλνπλ ζην ζπίηη, κε ζηφρν λα ηνπο δνζεί θίλεηξν γηα πεξηζζφηεξε εμ απνζηάζεσο επηθνηλσλία θαη ζπλεξγαζία κε ηνπο ζπκκαζεηέο ηνπ. Κάζε δηδαθηηθή ψξα ιάκβαλε ρψξα κε ηε δηθή καο παξνπζία ψζηε λα είκαζηε ζπλερψο ζηε δηάζεζε ησλ παηδηψλ, θάλνληαο ζαθείο ηνπο ζηφρνπο πνπ έπξεπε λα θέξνπλ εηο πέξαο θαη παξέρνληάο ηνπο ηε βνήζεηα θαη ππνζηήξημε πνπ ρξεηάδνληαλ. ηελ ηάμε ήηαλ επίζεο παξφλ θαη ν θαζεγεηήο Πιεξνθνξηθήο ηνπ ηκήκαηνο, αλ θαη ε βνήζεηα πνπ ήηαλ ζε ζέζε λα πξνζθέξεη ζηνπο καζεηέο ήηαλ πνιχ πεξηνξηζκέλε, θαζψο δελ ήηαλ γλψζηεο ηνπ πεξηβάιινληνο Wikispaces. Χζηφζν, ε παξέκβαζή ηνπ ήηαλ ζεκαληηθή ζε ηερληθά ζέκαηα πνπ αληηκεησπίζακε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο εξγαζίαο. 1 ε Δβδνκάδα (13/12/2011): Ζ πξψηε επίζθεςε ζηελ ηάμε μεθίλεζε κε κηα γξήγνξε γλσξηκία κεηαμχ καο θαη ζπλερίζηεθε εμεγψληαο ζηα παηδηά ην ιφγν ηε παξνπζίαο καο. Αλαθνηλψζεθε ζηνπο καζεηέο φηη ζα ιάκβαλαλ κέξνο ζηε δεκηνπξγία ελφο εγρεηξηδίνπ ρξήζεο ηνπ πξνγξάκκαηνο επεμεξγαζίαο θεηκέλνπ Microsoft Office Word, ην νπνίν ζα δεκνζηεπφηαλ κε ζθνπφ λα θαλεί ρξήζηκν ζε νπνηνλδήπνηε ρξήζηε ηνπ δηαδηθηχνπ ην είρε αλάγθε. Σν γεγνλφο απηφ θάλεθε λα ειθχεη ηδηαίηεξα ην ελδηαθέξνλ ησλ καζεηψλ γη απηφ θαη ε ζπδήηεζε ζπλερίζηεθε κε ηελ επεμήγεζε ηνπ φξνπ Web 2.0 θαη ηε δπλαηφηεηα πξνζζήθεο ρξήζηκνπ πεξηερνκέλνπ ζην δηαδίθηπν. Δπηπιένλ, ήδε απφ ηελ αξρή, θξνληίζακε λα θάλνπκε ζαθέο ηνλ θχξην ζηφρν ηεο δξαζηεξηφηεηαο, δειαδή ηελ αλάπηπμε ηεο ζπλεξγαζίαο θαη επηθνηλσλίαο κεηαμχ ησλ καζεηψλ, ε νπνία ζα δηεπθνιπλφηαλ κε ηε ρξήζε ηνπ wiki «alikarnasssoswordtutorial» ζην Wikispaces θαζψο επίζεο θαη ηεο νκάδαο «Αιηθαξλαζζφο_Word_Tutorial» ζην Facebook». Έπεηηα μεθίλεζε ε πξψηε επαθή ησλ καζεηψλ κε ην εξγαιείν Wikispaces, κε ηελ εηζαγσγή ηνπο ζηελ ηζηνζειίδα θαη ηε δεκηνπξγία ησλ πξνζσπηθψλ ηνπο ινγαξηαζκψλ. Ζ δηαδηθαζία απηή ήηαλ θαηλνχξηα γηα ηα παηδηά θαη νη πεξηζζφηεξεο εξσηήζεηο πνπ δερηήθακε ήηαλ ζε ζρέζε κε ην πνην φλνκα ρξήζηε ζα έπξεπε λα ρξεζηκνπνηήζνπλ. Αθνχ νινθιεξψζεθε, νη καζεηέο καο παξέδσζαλ ηα νλφκαηα ρξεζηψλ πνπ είραλ δηαιέμεη θαη ζηε ζπλέρεηα πξνζηέζεθαλ απφ εκάο σο ρξήζηεο κε δηθαηψκαηα ηξνπνπνίεζεο ηνπ wiki. Χο εξγαζία ησλ καζεηψλ γηα ην ζπίηη, αλαηέζεθε ε αλαδήηεζε ηνπ πξνζσπηθνχ καο πξνθίι ζην Facebook θαη ε απνζηνιή απφ απηνχο «αηηήκαηνο θηιίαο», ψζηε λα κπνξέζνπκε λα ηνπο πξνζζέζνπκε ζηε ζπλέρεηα σο κέιε ζηελ νκάδα «Αιηθαξλαζζφο_Word_Tutorial». ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 65

66 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ 2 ε Δβδνκάδα (21/12/2011) : Ζ επφκελε ζπλάληεζε μεθίλεζε κε ηελ είζνδν ησλ παηδηψλ ζηνλ πξνζσπηθφ ηνπο ινγαξηαζκφ ζην Wikispaces. Ακέζσο κεηά ηελ είζνδφ θάζε καζεηή ζην ζχζηεκα, εκθαληδφηαλ κε έληνλα γξάκκαηα κηα αλαθνίλσζε γηα ην φηη πξνζηέζεθε σο κέινο ζην wiki «alikarnassoswordtutorial». Με έλα απιφ θιηθ επάλσ ζε απηήλ ηελ αλαθνίλσζε, έγηλε ε εηζαγσγή ησλ καζεηψλ ζην wiki φπνπ ζα ζπλέγξαθαλ ηελ εξγαζία ηνπο. ηε ζπλέρεηα έγηλε ε παξνπζίαζε φισλ ησλ ζειίδσλ ηνπ wiki ψζηε θάζε καζεηήο λα απνθηήζεη κηα πιήξε αληίιεςε γηα ην πνηεο ζειίδεο έρεη ζηε δηάζεζή ηνπ, πψο κπνξεί λα πινεγεζεί ζε απηέο θαη ηί πεξηερφκελα πεξηιακβάλνπλ. Δπηπιένλ, έγηλε ε παξνπζίαζε ησλ θπξηφηεξσλ ιεηηνπξγηψλ πνπ πξνζθέξνληαη απφ ην εξγαιείν γηα ηε ζπγγξαθή θεηκέλνπ, δειαδή ησλ Edit θαη Save θαζψο επίζεο θαη ησλ δπλαηνηήησλ κνξθνπνίεζεο θαη πξνζζήθεο αληηθεηκέλσλ. Με ζηφρν ηελ εμνηθείσζε ηνπο κε ηηο παξαπάλσ ιεηηνπξγίεο, νη καζεηέο μεθίλεζαλ λα γξάθνπλ ηα νλφκαηά ηνπο θαη κηα κηθξή πεξηγξαθή γηα ηνλ εαπηφ ηνπο ζηελ ζειίδα «Ζ νκάδα καο», φπνπ κπνξνχζαλ λα βξνπλ έλα έηνηκν παξάδεηγκα γηα ηνλ ηξφπν πνπ έπξεπε λα ην θάλνπλ. Ζ πξψηε απηή κηθξή δεκνζίεπζε θάλεθε λα ελζνπζηάδεη ηνπο καζεηέο, αλ θαη θάπνηνη απφ απηνχο έπξεπε λα επαλαιάβνπλ ηε δηαδηθαζία δηφηη ηελ πξψηε θνξά μέραζαλ λα παηήζνπλ Save. Σέινο, παξνπζηάζηεθε ζηνπο καζεηέο ε δπλαηφηεηα αλάξηεζεο posts θαη ζρνιίσλ ζε θάζε ζειίδα ηνπ wiki, κε ηελ παξφηξπλζε λα θάλνπλ ρξήζε ησλ πξνεγνπκέλσλ γηα λα επηθνηλσλνχλ κεηαμχ ηνπο ή κε εκάο. Κάπνηνη καζεηέο δνθίκαζαλ ακέζσο λα θάλνπλ αλαξηήζεηο, μεθηλψληαο έηζη κηθξέο ζπδεηήζεηο πνπ φκσο δελ ήηαλ ζρεηηθέο κε ην αληηθείκελν ηεο εξγαζίαο. Χο εξγαζία γηα ην ζπίηη, αλαηέζεθε ζηνπο καζεηέο λα επηιέμνπλ ν θαζέλαο ηνπο ππφινηπνπο δχν ζπλεξγάηεο ηνπ θαη λα ηνπο αλαθνηλψζνπλ ζηελ νκάδα «Αιηθαξλαζζφο_Word_Tutorial» ζην Facebook. 3 ε Δβδνκάδα (10/01/2012) : ηελ επφκελε ζπλάληεζε έγηλε επηζθφπεζε ησλ νκάδσλ πνπ είραλ ήδε αλαθνηλσζεί ζην Facebook ψζηε λα μεθηλήζεη ν πξνζδηνξηζκφο ησλ νκάδσλ ζπλεξγαζίαο. Δπεηδή, θάπνηεο νκάδεο δελ είραλ θάλεη αθφκε ηελ αλαθνίλσζή ηνπο, ηνπο δφζεθε ιίγνο ρξφλνο γηα λα ηελ θάλνπλ ζηελ ηάμε. Αθνχ νινθιεξψζεθαλ φιεο νη αλαθνηλψζεηο, έλαο καζεηήο απφ θάζε νκάδα αλέιαβε λα θάλεη κηα παξφκνηα αλαθνίλσζε θαη ζηε ζειίδα «Οκάδεο πλεξγαζίαο» ζην Wikispaces, κε ζηφρν ηελ αθφκα κεγαιχηεξε εμνηθείσζε κε ην εξγαιείν αιιά θαη ηε δεκηνπξγία ρψξνπ φπνπ ζα αλαθνηλψλνληαλ αξγφηεξα ηα θαζήθνληα θάζε νκάδαο. ηε ζπλέρεηα, μεθίλεζε ε ιεπηνκεξήο παξνπζίαζε ηνπ έξγνπ πνπ ζα αλαιάκβαλε θάζε νκάδα. Πην ζπγθεθξηκέλα, νη ζπλεξγάηεο ζα αλαιάκβαλαλ ηελ απάληεζε ζε κηα εθ ησλ εξσηήζεσλ πνπ είραλ αλαθνηλσζεί ζηε ζειίδα «Tutorial» θαη αθνξνχζαλ ζε βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ηνπ Word, κε δχν ηξφπνπο : Πεξηγξάθνληαο γξαπηά ηα βήκαηα πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ εθηέιεζε ηεο θάζε ιεηηνπξγίαο. Γεκηνπξγψληαο έλα κηθξφ βίληεν, εγγξάθνληαο απφ ηελ επηθάλεηα εξγαζίαο ηελ εθηέιεζε απφ ηνπο ίδηνπο ησλ παξαπάλσ βεκάησλ, γηα πην παξαζηαηηθή απεηθφληζε. 66 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

67 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4: Ζ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ ΣΟ WIKISPACES ην ζεκείν απηφ, ηνλίζηεθε ζηνπο καζεηέο θάζε νκάδαο φηη ζε θαζεκία απφ ηηο 3 εξσηήζεηο πνπ ζα αλαιάκβαλαλ ζπλνιηθά, ζα έπξεπε λα νξίζνπλ έλα δηαθνξεηηθφ ζπληνληζηή ησλ ελεξγεηψλ φισλ, ν νπνίνο ζα αλαιάκβαλε λα νξγαλψλεη ην έξγν ησλ ηξηψλ ζπλεξγαηψλ, λα θάλεη ηηο απαξαίηεηεο αλαθνηλψζεηο θαη λα θξνληίδεη γηα ηελ νκαιή εμέιημε ηεο δνπιεηάο νιφθιεξεο ηεο νκάδαο. ην ηέινο ηεο ψξαο έγηλε επηζθφπεζε ησλ εξσηήζεσλ πνπ βξίζθνληαλ αλαξηεκέλεο ζηε ζειίδα «Tutorial» ψζηε λα απνθηήζνπλ νη καζεηέο κηα πξψηε εηθφλα ηνπ αληηθεηκέλνπ κε ην νπνίν ζα αζρνινχληαλ ζηε ζπλέρεηα. Χο ηελ επφκελε ζπλάληεζε, ν ζπληνληζηήο ηεο ζπγθεθξηκέλεο εξψηεζεο, πνπ ζα είρε νξηζηεί απφ θάζε νκάδα, ζα έπξεπε λα αλαθνηλψζεη ζηε ζειίδα «Οκάδεο πλεξγαζίαο» ηελ πξψηε εξψηεζε κε ηελ νπνία ζα αζρνινχληαλ νη ζπλεξγάηεο θαη φινη καδί λα ςάμνπλ πιεξνθνξίεο γηα ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ζα ηελ απαληνχζαλ. 3 ε Δβδνκάδα (11/01/2012): Σελ επφκελε θνξά μεθίλεζε ε επηζθφπεζε ησλ εξσηήζεσλ πνπ επηιέρζεθαλ απφ ηηο νκάδεο, αθήλνληαο παξάιιεια ιίγν ρξφλν ζε φζνπο ζπλεξγάηεο δελ έθαλαλ αλαθνίλσζε, λα ηελ θάλνπλ ζηελ ηάμε. Έπεηηα, έγηλε αθξηβήο πεξηγξαθή ησλ θαζεθφλησλ ησλ νκάδσλ ηα νπνία ήηαλ ηα εμήο: Έπξεπε λα εηζέιζνπλ ζηε ζειίδα «Tutorial» ζην Wikispaces θαη λα δεκηνπξγήζνπλ έλαλ ππεζχλδεζκν απφ ηελ εξψηεζε πνπ επέιεμαλ ζε κία λέα ζειίδα. ην ζεκείν απηφ επεμεγήζεθε ζηα παηδηά ν ηξφπνο δεκηνπξγίαο ππεξζπλδέζκσλ ζην εξγαιείν, κε ηε ρξήζε ηεο ιεηηνπξγίαο Link, ε νπνία θάλεθε ηδηαίηεξα απιή ζηνπο καζεηέο θαη μεθίλεζαλ ακέζσο λα ην θάλνπλ. ηε λέα ζειίδα πνπ δεκηνχξγεζαλ έπξεπε λα θαηαγξάςνπλ ηα βήκαηα εθηέιεζεο ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ Word πνπ είραλ επηιέμεη, κε κεγάιε αθξίβεηα θαη ιεπηνκέξεηα. Με ζηφρν λα γίλεη πεξηζζφηεξν θαηαλνεηφο ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν έπξεπε λα εξγαζηεί θάζε νκάδα, παξνηξχλακε ηελ νκάδα ζπλεξγαζίαο 2 λα μεθηλήζεη κε ηε βνήζεηά καο λα παξνπζηάδεη ζηελ ηάμε ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν εθηειείηαη ε ιεηηνπξγία πνπ επέιεμε. Έηζη, νη ζπλεξγάηεο ζπδήηεζαλ κεηαμχ ηνπο γηα ιίγα ιεπηά, φινη νη καζεηέο άλνημαλ ην πξφγξακκα Word θαη ε νκάδα μεθίλεζε λα παξνπζηάδεη έλα έλα ηα βήκαηα εθηέιεζεο. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο παξνπζίαζεο έγηλε παξέκβαζε απφ εκάο ζε φζα ζεκεία ρξεηάζηεθε λα δνζεί βνήζεηα γηα ηελ επεμήγεζε είηε θάπνησλ δχζθνισλ βεκάησλ είηε ηνπ ηξφπνπ κε ηνλ νπνίν έπξεπε λα γίλεη ε θαηαγξαθή ηνπο. Παξφκνηα παξνπζίαζε έγηλε θαη απφ ηηο νκάδεο 3,4 θαη 7, νη νπνίεο έλησζαλ έηνηκεο λα παξνπζηάζνπλ ηηο απαληήζεηο ηνπο ζηελ ηάμε. Οη ζπληνληζηέο ησλ πξνεγνχκελσλ νκάδσλ αιιά θαη φζσλ απφ ηηο ππφινηπεο ήζειαλ λα πξνζπαζήζνπλ, αλέιαβαλ λα θαηαγξάςνπλ ζην ζπίηη ηα βήκαηα εθηέιεζεο ησλ εξσηήζεσλ ηνπο ζηε λέα ζειίδα πνπ δεκηνχξγεζαλ κε ππεξζχλδεζκν απφ ηηο εξσηήζεηο πνπ βξίζθνληαη ζηε ζειίδα «Tutorial» ζην Wikispaces. 4 ε Δβδνκάδα (17/01/2012): Ζ επφκελε ζπλάληεζε μεθίλεζε κε ηελ παξνπζίαζε ησλ βεκάησλ πνπ θαηέγξαςαλ ζηηο αληίζηνηρεο ζειίδεο νη ζπληνληζηέο ησλ νκάδσλ 2, 3, 4 θαη 7 θαη ηελ παξνπζίαζή ηνπο ζε φιε ηελ ηάμε. Παξαθάησ απεηθνλίδνληαη ηα βήκαηα γηα ηε ιεηηνπξγία «Δηζαγσγή πηλάθσλ» φπσο θαηαγξάθεθαλ απφ ηελ νκάδα 4: ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 67

68 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ Δηθόλα 11: Ζ ιεηηνπξγία «Δηζαγσγή Πίλαθα» Αθνινχζεζε ζπδήηεζε, ηφζν γηα ηνλ εληνπηζκφ θαη ηελ επίιπζε ησλ ιαζψλ πνπ είραλ ηπρφλ γίλεη, φζν θαη γηα ηελ έθθξαζε εληππψζεσλ απφ ηηο ππφινηπεο νκάδεο. Οη πεξηζζφηεξνη ζπλεξγάηεο είραλ θάλεη πνιχ θαιή δνπιεηά θαη έηζη δε ρξεηάζηεθε λα επηζεκαλζνχλ πνιιέο δηνξζψζεηο. ηε ζπλέρεηα, νη ζπληνληζηέο ησλ νκάδσλ 1, 5 θαη 6 μεθίλεζαλ ηε δηθή ηνπο πξνθνξηθή παξνπζίαζε ησλ απαληήζεσλ πνπ είραλ απνθαζίζεη κε ηνπο ππφινηπνπο ζπλεξγάηεο ηνπο, κε βνήζεηα απφ εκάο ζε νπνηνδήπνηε ζεκείν ηελ είραλ αλάγθε. Οη νκάδεο απηέο έπξεπε λα νινθιεξψζνπλ ηελ θαηαγξαθή ησλ βεκάησλ θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ καζήκαηνο θαη λα παξνπζηάζνπλ ζε φινπο ην ηειηθφ απνηέιεζκα. Έηζη, κεηά ηελ ηειηθή ηνπο παξνπζίαζε έγηλε αθφκα κηα ζπδήηεζε ζε ζρέζε κε ηα ιάζε πνπ εληνπίζηεθαλ θαη ηηο δηνξζψζεηο πνπ έπξεπε λα γίλνπλ θαη έηζη φινη είραλ πιένλ έηνηκν ην πξψην θνκκάηη ηεο πξψηεο εξψηεζεο πνπ είραλ αλαιάβεη. Μέρξη ηελ επφκελε ζπλάληεζε, νη ζπλεξγάηεο θάζε νκάδαο ζα έπξεπε λα είλαη ζε ζέζε λα γλσξίδνπλ πνιχ θαιά ηα βήκαηα εθηέιεζεο πνπ θαηέγξαςαλ γηα θάζε ιεηηνπξγία γηαηί ζα θαινχληαλ λα ηα απεηθνλίζνπλ ζε βίληεν. 4 ε Δβδνκάδα (18/01/2012): Απφ απηήλ ηε ζπλάληεζε μεθίλεζε ε δηαδηθαζία δεκηνπξγίαο ησλ βίληεν φπνπ νη καζεηέο ζα αλαπαξηζηνχζαλ ηα βήκαηα εθηέιεζεο ησλ ιεηηνπξγηψλ πνπ είραλ επηιέμεη. Σν βίληεν ζα ήηαλ κηα θαηαγξαθή ησλ θηλήζεσλ ηνπ ζπληνληζηή ηεο νκάδαο ζηελ επηθάλεηα εξγαζίαο ηνπ ππνινγηζηή. Ο πξνεγνχκελνο, δειαδή, ζα εθηεινχζε ηα βήκαηα ζην Word, ελψ ηαπηφρξνλα ζα θαηαγξάθνληαλ νη ελέξγεηεο ηνπ απφ ην πξφγξακκα εγγξαθήο βίληεν απφ ηελ επηθάλεηα εξγαζίαο. Σν πξφγξακκα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε γηα ην ζπγθεθξηκέλν ζθνπφ είλαη ην Total Screen Recorder Gold, ην νπνίν είλαη πνιχ απιφ ζηε ρξήζε ηνπ θαη απνζεθεχεη ηα 68 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ:

69 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4: Ζ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ ΣΟ WIKISPACES βίληεν ζηνλ θάθειν «My Recorded Files» ζηελ πεξηνρή «Σα έγγξαθά κνπ» θάζε ππνινγηζηή. Σν ινγηζκηθφ γηα ηελ εγθαηάζηαζε ηνπ πξνγξάκκαηνο αλαξηήζεθε απφ εκάο ζηε ζειίδα «Βνεζεηηθφ Τιηθφ» ζην Wikispaces, ψζηε λα κπνξνχλ νη καζεηέο λα ην εληνπίζνπλ θαη λα ην θαηεβάζνπλ εχθνια κε έλα απιφ θιηθ. Μαδί κε ην ινγηζκηθφ εγθαηάζηαζεο κπνξνχζαλ λα βξνπλ θαη έλαλ θσδηθφ πνπ ήηαλ απαξαίηεηνο γηα ηελ νινθιήξσζε ηε δηαδηθαζίαο εγθαηάζηαζεο. Χζηφζν, ιφγσ ηεο αξγήο ζχλδεζεο Ίληεξλεη, φιε ε δηαδηθαζία θξάηεζε πνιχ πεξηζζφηεξε ψξα απφ φζν αλακελφηαλ κε απνηέιεζκα λα ραζεί έλα ζεκαληηθφ κέξνο ηεο δηδαθηηθήο ψξαο. Αθνχ έγηλε ε εγθαηάζηαζε ηνπ πξνγξάκκαηνο απφ φινπο ηνπο καζεηέο, μεθίλεζε ε παξνπζίαζε ησλ ιεηηνπξγηψλ ηνπ, ε επεμήγεζε δειαδή ησλ θνπκπηψλ γηα έλαξμε, ιήμε θαη παχζε ηνπ βίληεν θαζψο επίζεο θαη ηνπ ρψξνπ φπνπ γηλφηαλ ε απνζήθεπζε ησλ αξρείσλ. Γηα κεγαιχηεξε εμνηθείσζε ησλ ζπλεξγαηψλ, παξνπζηάζηεθε απφ εκάο έλα παξάδεηγκα εγγξαθήο βίληεν θαη ζηε ζπλέρεηα δεηήζεθε απφ θάζε νκάδα λα πξνζπαζήζεη λα δεκηνπξγήζεη ηα δηθά ηεο παξαδείγκαηα. Με ζηφρν ηελ αθφκα θαιχηεξε εμνηθείσζε ησλ καζεηψλ κε ην πξφγξακκα, παξνηξχλζεθαλ λα ην θαηεβάζνπλ θαη λα ην εγθαηαζηήζνπλ ζηνλ ππνινγηζηή ηνπ ζπηηηνχ ηνπο θαη λα δεκηνπξγήζνπλ θαη άιια παξαδείγκαηα βίληεν, ψζηε λα είλαη απφιπηα έηνηκνη γηα ηελ επφκελε ζπλάληεζε. 5 ε Δβδνκάδα (25/01/2012): Καηά ηε δηάξθεηα απηήο ηεο ζπλάληεζεο έγηλε ε θαηαγξαθή ησλ βίληεν απφ φιεο ηηο νκάδεο ζπλεξγαζίαο. Ο πξψηνο ζπληνληζηήο θάζε νκάδαο αλέιαβε ηνλ θπξίαξρν ξφιν ζηε δεκηνπξγία ηνπ βίληεν, έρνληαο βέβαηα ηελ ππνζηήξημε θαη βνήζεηα απφ φιε ηελ νκάδα. Οη νκάδεο θαηφξζσζαλ λα θαηαγξάςνπλ ηα βίληεν θαηά κέζν φξν κεηά απφ 2 ή 3 απνηπρεκέλεο πξνζπάζεηεο, θαζψο ην πην ζχλεζεο πξφβιεκα πνπ αληηκεηψπηζαλ ήηαλ ν ζσζηφο νξηζκφο ηεο πεξηνρήο ηεο επηθάλεηαο εξγαζίαο πνπ ζα εκθαληδφηαλ ζην βίληεν. Δπίζεο, θάπνηεο νκάδεο παξνηξχλζεθαλ λα θαηαγξάςνπλ μαλά ηα βίληεφ ηνπο θαζψο πεξηειάκβαλαλ πνιχ γξήγνξε εθηέιεζε ησλ βεκάησλ ησλ ιεηηνπξγηψλ θαη δε ζα ήηαλ απνιχησο θαηαλνεηά απφ ηνπο ρξήζηεο. Παξαθάησ απεηθνλίδεηαη έλα ζεκείν απφ ην βίληεν πνπ δεκηνχξγεζε ε νκάδα 4 γηα ηελ πεξηγξαθή ηεο ιεηηνπξγίαο εηζαγσγήο πίλαθα: ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 69

70 ΜΟΤΓΑΣΑΚΖ ΔΛΔΝΖ Δηθόλα 12: Ζ εηζαγσγή πίλαθα ζε βίληεν Οη πεξηζζφηεξεο νκάδεο νινθιήξσζαλ ηε δηαδηθαζία δεκηνπξγίαο ησλ βίληεν κέζα ζηελ ηάμε. Γχν νκάδεο δελ θαηφξζσζαλ λα πξνιάβνπλ. Έηζη, ην κάζεκα ηειείσζε ππελζπκίδνληαο ζηα παηδηά φηη κπνξνχλ λα ζπλερίζνπλ ηελ ηειεηνπνίεζε ησλ βίληεφ ηνπο ζην ζπίηη θαη φηη ζηελ επφκελε ζπλάληεζε ζα πξέπεη φινη λα ηα έρνπλ έηνηκα. 6 ε Δβδνκάδα (31/01/2012): Ζ επφκελε ζπλάληεζε μεθίλεζε κε ηελ επίδεημε ζηνπο καζεηέο ηνπ ηξφπνπ κε ηνλ νπνίν ζα κπνξνχζαλ λα «αλεβάζνπλ» ηα βίληεν πνπ δεκηνχξγεζαλ ζηε ζειίδα ηνπ Wikispaces φπνπ είραλ θάλεη θαη ηελ πεξηγξαθή ησλ αληίζηνηρσλ βεκάησλ. Χζηφζν, ιφγσ ηνπ φηη νη πεξηζζφηεξνη ππνινγηζηέο ηεο ηάμεο δελ είραλ δηθαηψκαηα δεκνζίεπζεο αξρείσλ ζην δηαδίθηπν θαη αθφκα θαη εθείλνη πνπ είραλ ρξεηάδνληαλ ηνπιάρηζηνλ 20 ιεπηά γηα ηελ αλάξηεζε ελφο βίληεν, απνθαζίζηεθε λα αλαιάβνπκε εκείο ην «αλέβαζκα» ησλ αξρείσλ απφ ην ζπίηη. Έηζη, ην κάζεκα ζπλερίζηεθε κε ηελ παξνπζίαζε ηνπ επφκελνπ ζεη ησλ εξσηήζεσλ κε ηηο νπνίεο ζα έπξεπε λα αζρνιεζνχλ νη νκάδεο, νη νπνίεο είραλ ήδε δεκνζηεπηεί ζηε ζειίδα «Tutorial». Έπεηηα αθνινπζήζεθε ε ίδηα δηαδηθαζία θαζψο κεηά απφ ζπδήηεζε θάζε νκάδα δηάιεμε ηελ εξψηεζε πνπ επηζπκνχζε. ην ζεκείν απηφ, ηνλίζηεθε ζε φιεο ηηο νκάδεο φηη έπξεπε λα νξηζηεί ν λένο ζπληνληζηήο ηνπο, πνπ ζα αλαιάκβαλε ηψξα ηελ νξγάλσζε ηνπο. Αθνχ ινηπφλ απνθαζίζηεθε πνην κέινο ζα αλαιάκβαλε απηή ηε θνξά ην ζπγθεθξηκέλν ξφιν, έγηλε ε δεκνζίεπζε απφ ηνλ ίδην 70 ΤΜΜΔΣΟΥΗΚΟ ΗΣΟ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: