Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου Ελληνική Οικονομία

Transcript

1 Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου 2016 Ελληνική Οικονομία Η δημοσιονομική πειθαρχία που προβλέπεται στη νέα δανειακή συμφωνία βάσει των αναθεωρημένων στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα θα ήταν κρίσιμο να επιτευχθεί με τη μικρότερη δυνατή ζημία στην οικονομική ανάπτυξη. Η επίτευξη αυτού του στόχου προϋποθέτει ότι οι επερχόμενες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες θα πρέπει να δίδουν έμφαση σε αναπτυξιακές παρεμβάσεις όπως η βελτίωση της αποτελεσματικότητας της κρατικής μηχανής, ο εκσυγχρονισμός της φοροελεγκτικού μηχανισμού έτσι ώστε να διευρυνθεί η φορολογική βάση, η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και ο αποτελεσματικός έλεγχος των δημοσίων δαπανών. Αντιθέτως, θα πρέπει να περιοριστούν στο ελάχιστο οι παρεμβάσεις που έχουν αντιαναπτυξιακά χαρακτηριστικά όπως η περαιτέρω αύξηση των φορολογικών συντελεστών στα δηλωθέντα εισοδήματα από εργασία και επιχειρηματική δραστηριότητα καθώς και των ασφαλιστικών εισφορών. Η εμπειρία των τελευταίων ετών έχει δείξει ότι το μείγμα της δημοσιονομικής προσαρμογής διαδραματίζει, μεταξύ άλλων παραγόντων, καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση του ύψους του λεγόμενου δημοσιονομικού πολλαπλασιαστή, δηλαδή της ευαισθησίας του ακαθαρίστου εγχωρίου προϊόντος στην άσκηση συσταλτικής ή διασταλτικής δημοσιονομικής πολιτικής. Η προσαρμογή μέσω αυξήσεως των φορολογικών συντελεστών προκαλεί σημαντική βλάβη στον παραγωγικό ιστό με αποτέλεσμα να είναι αναποτελεσματική. Συγκεκριμένα, στο βαθμό που η αύξηση των φορολογικών συντελεστών μειώνει την καταναλωτική δαπάνη και την επενδυτική δραστηριότητα καταστρέφει θέσεις εργασίας ενώ δημιουργεί ισχυρά κίνητρα για φοροδιαφυγή. Αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι ότι δεν αποδίδει την αναμενόμενη αύξηση των φορολογικών εσόδων. Στο Γράφημα 1 παρατηρείται ότι η αύξηση του μέσου φορολογικού συντελεστή επί των εισοδημάτων από εργασία (φόρος εισοδήματος και ασφαλιστικές εισφορές απασχολουμένων ως ποσοστό στο ακαθάριστο εισόδημα από μισθωτή εργασία) αυξήθηκε κατακόρυφα στην Ελλάδα από το 2010 και μετά ενώ τα φορολογικά έσοδα σημείωσαν μία αύξηση το 2012 και μετά επέστρεψαν σε επίπεδο χαμηλότερο του Ας στρέψουμε τώρα την προσοχή μας στην πρόσφατη εμπειρία της προσφυγής στην έμμεση φορολογία. Οι επιπτώσεις των αυξήσεων των φορολογικών συντελεστών στην κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών στο δεύτερο εξάμηνο του 2015 έχουν ήδη καταστεί ορατές στην οικονομική δραστηριότητα. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ, τον Νοέμβριο του 2015 υπήρξε νέα μείωση του γενικού δείκτη όγκου στο λιανικό εμπόριο. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά κυρίως την επίπτωση των φορολογικών επιβαρύνσεων στα νοικοκυριά και σηματοδοτεί, μαζί με την επιδείνωση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, την πτώση της καταναλωτικής δαπάνης παρά τη σχετική ελάφρυνση που προκαλεί η μείωση της τιμής του πετρελαίου και της βενζίνης. Όπως παρατηρείται στο Γράφημα 2, ο γενικός δείκτης όγκου στο λιανικό εμπόριο (συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων) μειώθηκε αισθητά και τον Νοέμβριο του 2015 κατά 4,5%, έναντι μικρότερης μειώσεως κατά 1,3% στον αντίστοιχο μήνα του Οι λιανικές πωλήσεις (εκτός καυσίμων) παρουσίασαν επίσης μείωση κατά 3,5%, έναντι μειώσεως κατά 1,3% στον ίδιο μήνα του προηγουμένου έτους. Καθώς ο κινητός μέσος όρος του ρυθμού μεταβολής των λιανικών πωλήσεων συνιστά πρόδρομο δείκτη της πορείας της ιδιωτικής καταναλώσεως (Γράφημα 3), η οποία αποτελεί περίπου το 70% του ελληνικού ΑΕΠ, ο ρυθμός αναπτύξεως αναμένεται να διατηρηθεί βραχυπρόθεσμα σε αρνητικό έδαφος. 11,0 10,0 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 9,4 Γράφημα 1. Έσοδα από τον Φόρο Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων (σε δισ.) και Αύξηση Φορολογικών Συντελεστών επί των Ακαθάριστων Εισοδημάτων από 35,0% Μισθωτή Εργασία 29,3% 28,7% 30,0% 28,6% 25,0% 20,0% 8,3 21,2% 10,0 8,0 7,8 7, Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών, Eurostat Φόρος Εισoδήματος Φορολογικοί Συντελεστές 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% Γράφημα 2. Όγκος Λιανικών Πωλήσεων (χωρίς τα καύσιμα), Δείκτης Προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο και Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης -10% -15% % -80 % ετήσια μεταβολή Δείκτης Προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο -100 Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης -25% Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, IOBE 10% 5% 0% -5%

2 Απρ-10 Αυγ-10 Δεκ-10 Απρ-11 Αυγ-11 Δεκ-11 Απρ-12 Αυγ-12 Δεκ-12 Απρ-13 Αυγ-13 Δεκ-13 Απρ-14 Αυγ-14 Δεκ-14 Απρ-15 Αυγ-15 Δεκ-15 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Ενθαρρυντικό στοιχείο, ωστόσο, είναι το γεγονός ότι ο δείκτης επιχειρηματικού κλίματος στο λιανικό εμπόριο επανήλθε τον Ιανουάριο του 2016 σε επίπεδο αντίστοιχο με εκείνο λίγο πριν την κρίση αβεβαιότητας του θέρους του % 0% -2% -4% -6% -8% -10% -12% -14% -16% -18% Γράφημα 3. Ιδιωτική Κατανάλωση και Λιανικές Πωλήσεις ελαφρώς βελτιωθεί οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες με την μερική άρση των κεφαλαιακών ελέγχων. Ειδικότερα, οι προσδοκίες στο λιανικό εμπόριο (ΙΟΒΕ) για την πορεία των πωλήσεων στο πρόσεχες τρίμηνο, όπως και για την απασχόληση εμπνέουν κάποια αισιοδοξία. Το ισοζύγιο των παραγγελιών ενδυναμώθηκε σημαντικά τον Ιανουάριο 2016 (Ιαν. 16: -2,0 μον., Δεκ. 15: -9,2 μον.), ενώ επίσης βελτιώθηκαν οι προβλέψεις των πωλήσεων (Ιαν. 16: -1,1 μον., Δεκ 15: -7,8), ενώ, ωστόσο, επισημαίνεται η αποδυνάμωση του ισοζυγίου για την προοπτική της απασχόλησης (Ιαν. 16: 2,8 μον., Δεκ.15: +3,5 μον.). Αντιθέτως, οι καταναλωτές, εμφανίζονται πιο επιφυλακτικοί σε σχέση με τους πρώτους μήνες του 2015, καθώς έχουν να αντιμετωπίσουν την υψηλή φορολόγηση αλλά και τις νέες περικοπές που προγραμματίζονται στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής. Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Ιδιωτική Κατανάλωση (%ετήσια μεταβολή) Λιανικές Πωλήσεις (% ετήσια μεταβολή, κινητός μέσος 3μηνών) Σε επίπεδο ενδεκαμήνου, ο δείκτης όγκου των λιανικών πωλήσεων (με τα καύσιμα) μειώθηκε κατά 1,7% (ενδεκάμηνο 2014: -0,3%), ενώ και χωρίς τα καύσιμα σημείωσε μείωση κατά 0,6% (ενδεκάμηνο 2014: -0,8%). Εξέλιξη των Λιανικών Πωλήσεων: Οι λιανικές πωλήσεις (εκτός καυσίμων) παρουσίασαν μείωση το Νοέμβριο 2015 κατά 3,5%, έναντι μείωσης κατά 1,3% στον ίδιο μήνα του προηγουμένου έτους. Παρά την υποχώρηση του όγκου των λιανικών πωλήσεων, ο δείκτης επιχειρηματικού κλίματος στο λιανικό εμπόριο βελτιώθηκε σημαντικά, στις 90,5 μονάδες τον Ιανουάριο 2016 (υψηλότερο επίπεδο από τον Μάιο του 2015), από 88,2 μονάδες τον Δεκέμβριο 2015 και 88,0 μονάδες τον Ιανουάριο Από την άλλη πλευρά, οι καταναλωτές, εμφανίζονται απαισιόδοξοι, όπως αποτυπώνεται και στον δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης (Γράφημα 2), εξαιτίας της υπέρμετρης φορολόγησης που έχουν υποστεί, η οποία σε συνδυασμό με το υψηλό ποσοστό ανεργίας, δεν αφήνει περιθώρια ενίσχυσης της καταναλωτικής δαπάνης. Συνεπώς, ενώ οι προσδοκίες των καταναλωτών επιδεινώθηκαν τον Ιανουάριο 2016 και σχεδόν υποχώρησαν στο επίπεδο του Αυγούστου 2015 (μήνας έντονης αβεβαιότητας), παρατηρείται η βελτίωση του δείκτη επιχειρηματικών προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο, όπως προαναφέρθηκε. Βέβαια, η ενίσχυση του δείκτη αποτελεί διόρθωση από το χαμηλό επίπεδο που είχε διαμορφωθεί κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Ωστόσο, όπως παρατηρείται και στο Γράφημα 2, ο δείκτης έχει ανέλθει σε ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο, σε σχέση με το Η αντίθετη κατεύθυνση που ακολουθεί ο δείκτης εμπιστοσύνης των καταναλωτών και επιχειρηματιών οφείλεται στο γεγονός ότι οι επιχειρηματίες του κλάδου εμφανίζονται πιο αισιόδοξοι από τον Σεπτέμβριο 2015 και έπειτα, καθώς έχει αποδυναμωθεί ο πολιτικός κίνδυνος και έχουν Ετήσιες % Mεταβολές τoυ Mέσου Δείκτη Όγκου Λιανικών Πωλήσεων Ιανουάριος- Κατηγορίες Καταστημάτων Νοέμβριος 2015 Όσον αφορά στους επιμέρους υποκλάδους των καταστημάτων λιανικού εμπορίου, αύξηση παρουσίασαν τον Νοέμβριο 2015: (α) Τα καταστήματα ένδυσης και υπόδησης (Νοέμ. 15: +4,9%, Νοέμ. 14: -1,6%), (β) Τα καταστήματα βιβλίων-χαρτικών και λοιπών ειδών (Νοέμ. 15: +4,7%, Νοέμ. 14: +5,4%) (γ) Οι πωλήσεις τροφίμων-ποτών-καπνού έμειναν αμετάβλητες σε ετήσια βάση, έναντι μεγάλης πτώσης κατά 10,8% τον Νοέμβριο Αντίθετα, μειώθηκαν οι πωλήσεις: Ιανουάριος- Νοέμβριος 2014 Μεγάλα Kαταστήματα Tροφίμων -1,5-0,6 Πολυκαταστήματα -4,3-4,3 Μικρά Καταστήματα Τροφίμων -3,7-4,2 Φαρμακευτικά-Καλλυντικά -1,1-1,7 Ένδυση-Υπόδηση 7,2 6,3 Έπιπλα-Ηλεκτρ. Είδη -4,0-1,2 Βιβλία-Χαρτικά-Λοιπά είδη 6,2 7,9 Καύσιμα και λιπαντικά αυτοκινήτων -2,0 1,7 Γενικός Δείκτης Όγκου -1,7-0,3 Γενικός Δείκτης Όγκου εκτός Καυσίμων και Λιπαντικών Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ. -0,6-0,8 (α) Στα καταστήματα ειδών διατροφής (Νοέμ. 15: - 6,2%, Νοέμ. 14: +0,6%), εξαιτίας της μείωσης των πωλήσεων των μεγάλων καταστημάτων τροφίμων (Νοέμ. 15: -7,1%, Νοέμ. 14: +2,4%), (β) Στα πολυκαταστήματα (Νοέμ. 15: -5,1%, Νοέμ. 14: -2,4%), 2

3 Αυγ /9/14 31/10/14 30/11/14 31/12/14 31/1/15 28/2/15 31/3/15 30/4/15 31/5/15 30/6/15 31/7/15 31/8/15 30/9/15 31/10/15 30/11/15 31/12/15 Δεκ. '15 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων (γ) Στον κλάδο των φαρμακευτικών και καλλυντικών (Νοέμ. 15: -0,8%, Νοέμ. 14: -0,1%), καθώς και στα καταστήματα διανομής καυσίμων (Νοέμ. 15: -4,6%, Νοέμ. 14: -0,1%). Σημειώνεται ότι ακόμα και σε επίπεδο ενδεκαμήνου 2015, ορισμένοι υποκλάδοι του λιανικού εμπορίου, που αναφέρονται σε αναγκαία αγαθά, όπως τα τρόφιμα (ενδεκαμήνου 2015: -3,7%, ενδεκάμηνο 2014: -4,2%) και τα φαρμακευτικά (ενδεκάμηνο 2015: -1,1%, ενδεκάμηνο 2014: -1,7%) κατέγραψαν αρνητική πορεία. Τραπεζική χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα: Συνεχίσθηκε το 2015 με αισθητά βραδύτερο πάντως ρυθμό, η μείωση της χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα (Δεκέμβριος 2015: -2,0%, Δεκέμβριος 2014: -3,1%) που είχε ξεκινήσει από το δεύτερο τρίμηνο του Στο 2015 παρατηρήθηκε προοδευτικός περιορισμός του ετήσιου ρυθμού μείωσης των τραπεζικών δανείων προς επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα η τραπεζική πίστη να περικοπεί μόνο κατά 0,9% * τον Δεκέμβριο του 2015, έναντι μείωσης κατά 3,7%,τον Δεκέμβριο του Μάλιστα επί πέντε μήνες κατά τη διάρκεια του 2015 (συμπεριλαμβανομένου του Δεκεμβρίου) η καθαρή ροή των τραπεζικών πιστώσεων διαμορφώθηκε σε θετικό επίπεδο. 20% 15% 12,6% 10% 5% 0% -5% -10% Πηγή: ΤτΕλλάδος Εξέλιξη της Τραπεζικής Χρηματοδότησης 18,9% Χορηγήσεις Επιχειρήσεων Χορηγήσεις Νοικοκυριών -0,9% -0,8% -1,2% -1,4% -0-3,0% -3,2%-3,0% -3,2% -3 Από τους επιχειρηματικούς κλάδους, τον Δεκέμβριο του 2015, τη μεγαλύτερη αύξηση σε 12-μηνη βάση, παρουσίασαν οι πιστώσεις, προς τη Βιομηχανία (+2,4%), ενώ αυξήθηκε οριακά ο ετήσιος ρυθμός δανείων προς τον Τουρισμό (+0,6%) και τις Χερσαίες Μεταφορές (+0,7%). Στους λοιπούς κλάδους μειώθηκε ελαφρά ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της τραπεζικής χρηματοδότησης, εκτός της ναυτιλίας που παρουσίασε σημαντικά αρνητικό ρυθμό μεταβολής (-10,4%). * Οι ρυθμοί μεταβολής υπολογίζονται αφού ληφθούν υπόψη οι αναταξινομήσεις δανείων, οι διαγραφές οι μεταβιβάσεις και οι διακυμάνσεις συναλλαγματικών ισοτιμιών. Αναφορικά με τα νοικοκυριά, ο 12-μηνος ρυθμός μείωσης των τραπεζικών πιστώσεων διαμορφώθηκε στο 3,1% τον Δεκέμβριο 2015 (Νοέμβριος: -3,2%) έναντι μείωσης κατά 2,9% τον Δεκέμβριο του Από την ανάλυση της χρηματοδότησης των νοικοκυριών, η ετήσια μείωση των στεγαστικών δανείων εντάθηκε το 2015, με αποτέλεσμα να σημειώσουν τον Δεκέμβριο του 2015 μείωση κατά 3,5%, έναντι μείωσης κατά 3,0% τον Δεκέμβριο του 2014, ενώ αμβλύνθηκε η πτωτική πορεία των υπολοίπων των καταναλωτικών δανείων (Δεκέμβριος 2015: -2,3%, Δεκέμβριος 2014: -2,8%) Η υποχώρηση της αβεβαιότητας, ο περιορισμός των εκροών καταθέσεων που ήδη παρατηρείται και η ενίσχυση της κεφαλαιακής της βάσης των τραπεζών θα συμβάλουν στην τόνωση της πιστοδοτικής ικανότητας του εγχώριου τραπεζικού συστήματος κατά το Τραπεζικές Καταθέσεις: Σημαντική αύξηση παρουσίασαν οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα τον Δεκέμβριο του 2015 κατά 2,5 δισ. σε μηνιαία βάση. in εκατ Υπόλοιπα τέλος Περιόδου Εξέλιξη Καταθέσεων ΜοΜ Δ μετ. + - Πηγή: ΤτΕ Η εντός του Δεκεμβρίου 2015 μηνιαία εισροή των ιδιωτικών καταθέσεων προήλθε, τόσο από τα νοικοκυριά ( 1,3 δισ.), όσο και από την άνοδο των επιχειρηματικών καταθέσεων ( 1,2 δισ.). Κατά συνέπεια το υπόλοιπο των ιδιωτικών καταθέσεων διαμορφώθηκε τον Δεκέμβριο του 2015 στα εκατ. (Νοέμβριος 2015: εκατ.), από εκατ. τον Δεκέμβριο του 2014 σημειώνοντας πτώση κατά 23,0%, έναντι μείωσης κατά 1,8% τον Δεκέμβριο του Σημειώνεται ότι οι ιδιωτικές καταθέσεις του Δεκεμβρίου 2015 των 123,4 δισ. είναι μειωμένες κατά 114,5 δισ. έναντι του μεγίστου υπολοίπου καταθέσεων ιδιωτών των 237,8 δισ. που κατεγράφη τον Σεπτέμβριο του 2009 (εκ των οποίων το 38,3% ή 43,85 δισ. σημειώθηκε την περίοδο Οκτωβρίου 2014-Νοεμβρίου 2015). Σχετικά με τη σύνθεση των καταθέσεων το 2015 συγκριτικά με το 2014, παρατηρήθηκε πτώση των καταθέσεων προθεσμίας κατά 48,8% και αύξηση των καταθέσεων ταμιευτηρίου (+15,5%) και όψεως (+10,3%). Η υποκατάσταση καταθέσεων προθεσμίας 3

4 σε ταμιευτηρίου παρατηρείται εντονότερα από τον Ιούλιο 2015, όταν επιβλήθηκαν οι έλεγχοι στην κίνηση κεφαλαίων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο πεντάμηνο Ιουλίου-Δεκεμβρίου 2015 οι καταθέσεις ταμιευτηρίου αυξήθηκαν κατά 10,2 δισ. οι καταθέσεις όψεως κατά 5,3 δισ. ενώ οι προθεσμιακές καταθέσεις μειώθηκαν κατά 14,3 δισ. Ποσοστιαία Διάρθρωση Καταθέσων ανα Κατηγορία μήνα στις 87,9 μονάδες τον Ιανουάριο 2016 (Δεκέμβριο 2015: 84,6 μον.) και διαμορφώθηκε υψηλότερα έναντι της περυσινής του επίδοσης (Ιανουάριος 2015: 86,1 μον.). 100 Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (ESI) 99, Ρέπος 0% Οψεως 13% ,0 80,7 79,9 90,6 88,7 Προθεσμίας 59% Ταμιευτηρίου 28% Πηγή: E.Επιτροπή Μέσος Όρος Έτους Κινητός Μέσος 6 μηνών 2015 Προθεσμίας 39% Ρέπος 0% Οψεως 19% Ταμιευτηρίου 42% Η βελτίωση του δείκτη προσδοκιών στη βιομηχανία προήλθε από τη συνεχιζόμενη θετική διαμόρφωση του ισοζυγίου των προβλέψεων για τις εξαγωγές στο προσεχές τρίμηνο ( Ιαν. 16: +15,2, Δεκ. 15: +20,6, Ιαν. 15: +6,4), την περαιτέρω ισχυροποίηση του ισοζυγίου των προβλέψεων για την παραγωγή στο προσεχές τρίμηνο (Ιαν. 16: +5,8, Δεκ. 15: +5,2, Ιαν. 15: +0,6) και το θετικό ισοζύγιο των προβλέψεων για τις πωλήσεις (Ιαν. 16: +3,1, Δεκ. 14: +6,5, Ιαν. 15: +7,9). Πηγή: ΤτΕ Δείκτες Οικονομικού Κλίματος: Ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (ESI) για την Ελλάδα, ως καταρτίζεται από τον ΙΟΒΕ, ενισχύθηκε αισθητά τον Ιανουάριο 2016 ανερχόμενος στις 91,6 μονάδες, έναντι των 87,6 μονάδων του Δεκεμβρίου 2015, με αποτέλεσμα να διαμορφωθεί πλησίον της περυσινής του επίδοσης (Ιανουάριος 2015: 95,9 μον.). Όλοι οι υποδείκτες που απαρτίζουν τον Δείκτη Οικονομικού Κλίματος βελτιώθηκαν και ιδιαίτερα αυτός των Υπηρεσιών. Αντίθετα, μειώθηκε ο δείκτης της Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης, εξαιτίας της επιδείνωσης των προβλέψεων των νοικοκυριών για την οικονομική τους κατάσταση στους επόμενους 12 μήνες. Μικρή σχετικά υποχώρηση, σε μηνιαία βάση, σημείωσαν οι επιχειρηματικές εκτιμήσεις, τόσο στην ΕΕ (Ιανουάριος 2016: 106,7 μον. Δεκέμβριος 2015: 108,5 μον. Ιανουάριος 2015: 104,4μον.), όσο και στη ΖτΕ (Ιανουάριος 2016:105,0 μον. Δεκέμβριος 2015: 106,7, Ιανουάριος 2015: 101,5). Η εξέλιξη των βασικών κλαδικών υποδεικτών, που απαρτίζουν τον δείκτη ESI στην Ελλάδα έχει ως ακολούθως: (Α) Στη Βιομηχανία, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών βελτιώθηκε για πέμπτο κατά σειρά ,9 Δείκτης Επιχειρηματικού Κλίματος και Βιομηχανική Παραγωγή 77,2 87,8-10% 40-12% Δείκτης Επιχειρηματικού Κλίματος, αριστερός άξονας Ετήσιος μέσος όρος Βιομηχανική Παραγωγή, κινητός μ.ο. 3μηνών, % ετήσια μεταβολή, δεξιός άξονας Πηγή: E.Επιτροπή, ΕΛΣΤΑΤ Αντίθετα, επιδεινώθηκε το ισοζύγιο των εκτιμήσεων για την απασχόληση στο προσεχές τρίμηνο (Ιαν. 16:- 11,5, Δεκ. 15: -8,4, Νοέμ. 15: -12,5, Οκτ. 15: -19,7). (Β) Συνεχίζεται ομοίως η βελτίωση των επιχειρηματικών προσδοκιών στον κλάδο του Λιανικού Εμπορίου για πέμπτο συνεχή μήνα, με αποτέλεσμα ο δείκτης να ενισχυθεί στις 90,5 μονάδες τον Ιανουάριο 2016 (Δεκέμβριος 2015: 88,2) υψηλότερα σε σύγκριση με την περυσινή του επίδοση (Ιανουάριος 2015: 88,0 μον.). Η ενίσχυση του δείκτη προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο προήλθε από τη μείωση του αρνητικού ισοζυγίου των παραγγελιών (Ιανουάριος 2016: -2,0, Δεκέμβριος 2015: -9,2) και των πωλήσεων (Ιανουάριος 2016: -4,4, Δεκέμβριος 2015: -7,8) στο επόμενο τρίμηνο. Συνεχίζεται επίσης για δεύτερο 94,6 81,9 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% -8% 4

5 κατά σειρά μήνα το θετικό ισοζύγιο των απαντήσεων σχετικά με την απασχόληση στο προσεχές τρίμηνο (Ιανουάριος 2016: +2,8, Δεκέμβριος 2015: +3,5). (Γ) Στις Υπηρεσίες ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών παρουσίασε τον Ιανουάριο 2016 σημαντική βελτίωση υψούμενος στις 77,5 μονάδες από τις 68,5 μον.του Δεκεμβρίου Βελτιώθηκε σημαντικά και το ισοζύγιο για τις προοπτικές της ζήτησης στο επόμενο 3μηνο (Ιανουάριος 2016: +9,4, Δεκέμβριος 2015: -10,2). Επισημαίνεται η σημαντική ανάκαμψη τον Ιανουάριο 2016 των επιχειρηματικών προσδοκιών στον κλάδο «Ξενοδοχεία-Εστιατόρια-Τουριστικά Πρακτορεία», στις 72,4 μονάδες τον Ιανουάριο 2016, από τις 66,4 μον. του προηγούμενου μήνα. (Δ) Στις Κατασκευές, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών αυξήθηκε στις 65,6 μονάδες τον Ιανουάριο 2016, έναντι της πτώσης των 50,8 μον. τον Δεκέμβριο 2015 (Νοέμβριος: 60,5μον.) και κινήθηκε ελαφρά χαμηλότερα σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή του επίδοση (67,4 μον.). Η ενίσχυση του δείκτη των κατασκευών προήλθε από την ανάκαμψη του δείκτη στις Κατασκευές Δημοσίων Έργων, που μετά την κατολίσθηση του Δεκεμβρίου 2015 στις 47,2 μονάδες, ανήλθε στις 63,1 μονάδες τον Ιανουάριο 2016, λόγω της προσμονής επανέναρξης των έργων βασικής υποδομής. Αναφορικά με το πρόγραμμα εργασιών προς εκτέλεση στο σύνολο των Κατασκευών, ο δείκτης των αρνητικών εκτιμήσεων βελτιώθηκε από τις -60,5 μονάδες τον Δεκέμβριο 2015 στις -52,2 μονάδες τον Ιανουάριο Το ισοζύγιο των προβλέψεων για την πορεία της απασχόλησης στον τομέα των Κατασκευών στο προσεχές 3μηνο επίσης ισχυροποιήθηκε θετικά στις -22,8 μονάδες τον Ιανουάριο 2016 από τις -42,8 μονάδες του προηγούμενου μήνα. (Ε) Αντίθετα, οι προσδοκίες των Καταναλωτών αμβλύνθηκαν στις -63,9 μονάδες τον Ιανουάριο 2016, έναντι -61,1 μον. τον προηγούμενο μήνα, τιμή κατά πολύ χειρότερη της αντίστοιχής περυσινής (Ιανουάριος 2015: -49,3 μον.). Από την ανάλυση του δείκτη εμπιστοσύνης προκύπτει ότι: (α) αυξήθηκε αισθητά το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» στο 68% τον Ιανουάριο 2016 από 57% τον Δεκέμβριο 2015, (β) επιδεινώθηκαν σημαντικά οι προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική τους κατάσταση στο επόμενο 12μηνο στις -53,9 μονάδες τον Ιανουάριο 2016 από τις -38,7 μον. τον Δεκέμβριο Αυξήθηκε στο 70% τον Ιανουάριο 2016 (Δεκέμβριος 2015: 60%) το ποσοστό των νοικοκυριών που εκτιμούν μικρή ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής τους κατάστασης, ενώ το ποσοστό εκείνων που αναμένουν βελτίωση ελαττώθηκε στο 5% από 15% τον Δεκέμβριο του Υπό το πρίσμα των διεθνών οικονομικών εξελίξεων, οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου και η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης στην Κίνα, αποτελούν προσδιοριστικούς παράγοντες στη χάραξη της νομισματικής πολιτικής των Κεντρικών Τραπεζών, ανά τον κόσμο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρόσφατη απόφαση της ΤτΙαπωνίας (BoJ) να εισαγάγει αρνητικό επιτόκιο (-0,1%) στους τρεχούμενους λογαριασμούς των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στην Κεντρική Τράπεζα. Η εν λόγω κίνηση οδήγησε την ΤτΙαπωνίας στην ομάδα των Κεντρικών Τραπεζών (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (EKT), ΤτΔανίας, ΤτΕλβετίας, ΤτΣουηδίας) που χρησιμοποιούν τα αρνητικά επιτόκια, ως μέσο ενίσχυσης της πραγματικής οικονομίας, σε μια περίοδο που εντείνονται οι αποπληθωριστικές τάσεις και αυξάνεται η αστάθεια στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Ο αντιπρόεδρος Stanley Fischer της Ομοσπονδιακής Τραπέζης (Fed) των ΗΠΑ σε πρόσφατες δηλώσεις του κατέστησε σαφές, ότι η Fed θα προσαρμόσει την νομισματική της πολιτική με βάση τις οικονομικές και δημοσιονομικές εξελίξεις, καθώς οι διεθνείς οικονομικές συνθήκες, ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο την παγκόσμια ανάπτυξη και να επιβραδύνουν την οικονομική ανάπτυξη στις ΗΠΑ. Ταυτόχρονα, ο αξιωματούχος της Fed δεν απέκλεισε την υιοθέτηση νέων μέτρων νομισματικής πολιτικής. Στα νέα μέτρα, περιλαμβάνεται και η υιοθέτηση των αρνητικών επιτοκίων, μέτρο το οποίο δεν αποκλείεται να εφαρμοσθεί στις ΗΠΑ. Άλλωστε η Ομοσπονδιακή Τράπεζα, στις ασκήσεις προσημείωσης ακραίων καταστάσεων του 2016 για τη βιωσιμότητα του τραπεζικού συστήματος, έχει θέσει στο δυσμενές σενάριο, ως υπόθεση εργασίας, την υποχώρηση των βραχυχρόνιων επιτοκίων, κάτω του μηδενός. Η εισαγωγή των αρνητικών επιτοκίων έχει τεθεί ως πιθανό ενδεχόμενο από τη Fed από τον Σεπτέμβριο του 2015, κατόπιν σχετικής εισηγήσεως του επικεφαλή της Fed στην Μιννεάπολη Narayana Kocherlakota. Εντούτοις, τα αρνητικά επιτόκια στην Ιαπωνία ανάγκασαν το υπουργείο Οικονομικών να ανακοινώσει για πρώτη φορά στην ιστορία του, την ακύρωση προγραμματισμένης δημοπρασίας 10-ετών κρατικών ομολόγων προς ιδιώτες επενδυτές και φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, εξαιτίας των εκτιμήσεων, ότι η απόδοση τους θα κινηθεί κάτω του μηδενός, καθώς το 70% των κρατικών ομολόγων της Ιαπωνίας στην δευτερογενή αγορά έχουν ήδη αρνητικά επιτόκια. Η παγκόσμια οικονομία έχει αρχίσει να δέχεται σοβαρά πλήγματα από την υποχώρηση των τιμών του πετρελαίου. Αξιωματούχοι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας συνομιλούν με την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν για 5

6 έκτακτη οικονομική βοήθεια ύψους $4 δισ., στον απόηχο μιας συναλλαγματικής κρίσης, η οποία προκλήθηκε από την πτώση της τιμής του πετρελαίου. Προβλήματα παρόμοια αντιμετωπίζουν και άλλες χώρες-παραγωγοί, όπως η Βενεζουέλα και το Εκουαδόρ, ενώ η λίστα των χωρών που καλούνται να λάβουν δημοσιονομικά μέτρα επεκτείνεται. Η συντήρηση της φημολογίας περί έκτακτης Συνόδου Κορυφής των χωρών-παραγωγών πετρελαίου που συμμετέχουν στον ΟΠΕΚ και άλλων εκτός ΟΠΕΚ, προκειμένου να υπάρξει συντονισμένη μείωση παραγωγής, δεν έχει ουσιαστικό αντίκτυπο στην τιμή του πετρελαίου, καθώς τα εθνικά συμφέροντα εντός και εκτός ΟΠΕΚ είναι αντικρουόμενα, ενώ δεν απέχει η 21η Μαρτίου που θα επιτρέψει στο Ιράν να διοχετεύσει στην αγορά όπως υπολογίζεται 2,3 εκατ. βαρέλια/ημερησίως. Η ΤτΚίνας (PBOC) εν μέσω ανησυχιών για φυγή κεφαλαίων από τη χώρα και προκειμένου να μην πληγεί η επιχειρηματική εμπιστοσύνη, διοχέτευσε σε διάστημα δύο εβδομάδων, έκτακτη ρευστότητα ύψους 790 δισ. γουάν ($120 δισ.) Εν μέσω ενός τόσο ασταθούς διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος, ο επικεφαλής της ΕΚΤ προανήγγειλε περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής τον ερχόμενο μήνα, καθώς θα είναι διαθέσιμα τα νέα μακροοικονομικά στοιχεία. Η άνοδος του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη τον Ιανουάριο στο 0,4% από 0,2% τον Δεκέμβριο, θα μπορούσε να θεωρηθεί από τους υποστηρικτές της μη τροποποίησης της υφιστάμενης νομισματικής πολιτικής, ως δικαιολογία, ωστόσο η αναλυτική μελέτη των στοιχείων αποδεικνύει, ότι η άνοδος είναι αποτέλεσμα της επίδρασης βάσης (base effect) δηλαδή της σύγκρισης με την αντίστοιχη περίοδο του 2015 και κατά συνέπεια δεν έχει διατηρήσιμο χαρακτήρα. Παράλληλα, ο Πρόεδρος της ΕΚΤ, εξέφρασε την άποψη ότι το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης αποδίδει και εξαιτίας της αυξημένης αβεβαιότητας όσον αφορά τις προοπτικές ανάπτυξης των αναδυόμενων οικονομιών, την μεταβλητότητα στις χρηματοπιστωτικές αγορές και τους γεωπολιτικούς κινδύνους, η ΕΚΤ θα πράξει ότι απαιτείται προκειμένου η Ευρωζώνη να διατηρήσει την αναπτυξιακή της πορεία. Ομοσπονδιακή Τράπεζα ΗΠΑ Το Συμβούλιο Νομισματικής Πολιτικής της Fed (FOMC), κατά τη συνεδρίαση της 26ης-27ης Ιανουαρίου, άφησε αμετάβλητα τα βασικά επιτόκιά της, στο 0,25% και 0,50%. Οι αξιωματούχοι της Fed εκτιμούν ότι οι συνθήκες στην αγορά εργασίας και στην αγορά κατοικίας βελτιώθηκαν περαιτέρω μετά την τελευταία συνεδρίαση της Fed (15-16 Δεκεμβρίου), παρά την επιβράδυνση της αμερικανικής οικονομίας τους τελευταίους μήνες του Επιπλέον, η ιδιωτική κατανάλωση και οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αυξήθηκαν με μικρό ρυθμό, ενώ οι καθαρές εξαγωγές και τα αποθέματα αποδυναμώθηκαν. Τέλος, το FOMC ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει να παρακολουθεί τη μεταβλητότητα στις χρηματαγορές και την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας. ΑΕΠ Ο ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ στο 4 ο τρίμηνο 2015 (πρώτη εκτίμηση), εκτιμάται στο 0,7% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης 2,0% το 3 ο τρίμηνο Ο επιβραδυνόμενος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ οφείλεται κυρίως στην αποδυνάμωση της ιδιωτικής κατανάλωσης, των επενδύσεων και των αποθεμάτων. Επιπλέον, αυξήθηκε περαιτέρω η αρνητική συμβολή των καθαρών εξαγωγών στη μεταβολή του ΑΕΠ (από -0,26 πμ το 3 ο τρίμηνο 2015 σε -0,48 πμ το 4 ο τρίμηνο 2015). Σημειώνεται ότι, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 2,5%, κυρίως λόγω του ισχυρού δολαρίου και της μειωμένης ζήτησης για κεφαλαιουχικά αγαθά του ενεργειακού κλάδου. Αναφορικά με το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, σε πραγματικές τιμές, αυτό αυξήθηκε κατά 3,2% το 4 ο τρίμηνο 2015, σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης 3,8% το 3 ο τρίμηνο Παράλληλα, η αποταμίευση ως ποσοστό του διαθέσιμου προσωπικού εισοδήματος αυξήθηκε σε 5,4% στο 4 ο τρίμηνο 2015, από 5,2% στο 3 ο τρίμηνο Το ερώτημα που τίθεται είναι αν οι αντισυμβατικές πολιτικές των Κεντρικών Τραπεζών μπορούν να επιφέρουν μακροχρόνια οφέλη σε μια οικονομία, χωρίς να δημιουργήσουν εθισμό σε πειραματικές πρακτικές; Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε το 2015 κατά 2,4%, όσο και το 2014, ενώ η ιδιωτική κατανάλωση αυξήθηκε κατά 3,1%, τον υψηλότερο ρυθμό από το 2006 και μετά. Όπως φαίνεται από το Διάγραμμα, τα τελευταία τρία έτη η ιδιωτική κατανάλωση, η οποία καλύπτει περίπου τα 2/3 του ΑΕΠ, αυξάνεται με 6

7 υψηλότερο ρυθμό από ό,τι το ΑΕΠ, αποτελώντας τον βασικό μοχλό ανάπτυξης. Η συμβολή της ιδιωτικής κατανάλωσης στο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ θα παραμένει σημαντική όσο οι εξαγωγές και οι επενδύσεις θα επηρεάζονται αρνητικά από το ενισχυμένο δολάριο, την ασθενική ζήτηση από την αλλοδαπή και την αποεπένδυση στον κλάδο της ενέργειας. ενδέχεται να επιβραδυνθεί καθώς η αύξηση των βασικών επιτοκίων από την Fed τον Δεκέμβριο θα συμπαρασύρει το κόστος της στεγαστικής πίστης. Επιπλέον, αυξάνεται η μέση τιμή των κατοικιών, καθώς περιορίζεται το προς πώληση απόθεμα αυτών. Παραγγελίες διαρκών αγαθών Οι παραγγελίες διαρκών αγαθών (εποχικά διορθωμένα στοιχεία) μειώθηκαν περαιτέρω σε μηνιαία βάση, κατά 5,1% τον Δεκέμβριο, έναντι μείωσης 0,5% τον Νοέμβριο. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μείωση από τον Αύγουστο του 2014 και οφείλεται στο ισχυρό δολάριο και την εξασθένηση του κλάδου της ενέργειας. Επιπλέον, οι παραγγελίες για όλες τις υποκατηγορίες αγαθών μειώθηκαν σε μηνιαία βάση, εκτός του ηλεκτρικού εξοπλισμού. Αναφορικά με τις τιμές πώλησης των υφιστάμενων κατοικιών, σύμφωνα με τον δείκτη Case-Shiller, τον Νοέμβριο επιταχύνθηκε ο ρυθμός αύξησης, στο 5,8% σε ετήσια βάση, από 5,5% τον Οκτώβριο. Ο ρυθμός αύξησης των τιμών των κατοικιών αναμένεται να διατηρηθεί στο σημερινό ή και σε υψηλότερο επίπεδο στηριζόμενος στη βελτίωση των συνθηκών της αγοράς εργασίας, στην αύξηση των ενοικίων και την αύξηση της στεγαστικής πίστης. Αγορά κατοικίας Οι πωλήσεις νέων κατοικιών τον Δεκέμβριο αυξήθηκαν κατά 10,8%, σε μηναία βάση, μετά από αύξηση 1,9% τον Νοέμβριο. Οι αυξημένες πωλήσεις εν μέρει οφείλονται στη μείωση του κόστους των ενυπόθηκων δανείων τριανταετούς διάρκειας, παρά την αύξηση των βασικών επιτοκίων. Σημειώνεται ότι, ο ετησιοποιημένος αριθμός πωληθέντων νέων κατοικιών το 2015 διαμορφώθηκε στις 501,8 χιλ. κατοικίες, έναντι 440,0 χιλ. πέρυσι. Πρόκειται για τον υψηλότερο μέσο όρο έτους από το 2007 (βλ. Διάγραμμα). Οι επικείμενες πωλήσεις κατοικιών αυξήθηκαν κατά 0,1%, σε μηνιαία βάση, τον Δεκέμβριο, έναντι μείωσης 1,1% τον Νοέμβριο, ενώ οι αναλυτές ανέμεναν αύξηση κατά 0,9%. Σε ετήσια βάση, ο ρυθμός αύξησης των επικείμενων πωλήσεων διαμορφώθηκε στο 4,2% τον Δεκέμβριο, έναντι 2,5% τον Νοέμβριο. Εντούτοις, η αγορά κατοικιών Δείκτης PMI Markit Ο ενοποιημένος δείκτης PMI Markit (πρώτη εκτίμηση) μειώθηκε στις 53,7 μονάδες τον Ιανουάριο από 54,0 μονάδες τον Δεκέμβριο. Αναφορικά με τους επιμέρους υποδείκτες, ο δείκτης PMI Markit για τις υπηρεσίες (πρώτη εκτίμηση) μειώθηκε στις 53,7 μονάδες τον Ιανουάριο από 54,3 μονάδες τον Δεκέμβριο και διαμορφώθηκε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 13 μηνών. Ο δείκτης PMI Markit για τη μεταποίηση (πρώτη εκτίμηση) αυξήθηκε στις 52,7 μονάδες τον Ιανουάριο έναντι 51,2 μονάδων τον Δεκέμβριο που ήταν η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 38 μηνών. Οι εξαγωγές της μεταποίησης διατηρήθηκαν σε ικανοποιητικό επίπεδο, καθώς η μειωμένη ζήτηση από την Κίνα αντισταθμίσθηκε από τη ζήτηση άλλων χωρών. Παρά τη μείωση του ενοποιημένου δείκτη PMI Markit, το επίπεδό του προοιωνίζεται αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,5% το 1 ο τρίμηνο του Εντούτοις, η έρευνα έδειξε ότι η επιχειρηματική εμπιστοσύνη βρίσκεται σε χαμηλό πενταετίας, αντικατοπτρίζοντας τις ανησυχίες των επιχειρηματιών εξαιτίας: α) της αυξημένης μεταβλητότητας των χρηματαγορών, β) 7

8 του αντικτύπου της παγκόσμιας οικονομίας, γ) της συρρίκνωσης του κλάδου της ενέργειας και δ) του ενδεχομένου η Fed να αυξήσει τα βασικά επιτόκιά της περαιτέρω. Ζώνη του Ευρώ (ΖτΕ) Πιστωτική επέκταση H προσφορά χρήματος (M3) στην ΖτΕ αυξήθηκε κατά 4,7% σε ετήσια βάση τον Δεκέμβριο, έναντι ανόδου κατά 5,0% τον Νοέμβριο. Με επιβραδυνόμενο ρυθμό αυξήθηκε και η νομισματική βάση (Μ1), κατά 10,7% τον Δεκέμβριο, από 11,1% τον Νοέμβριο. Τον Δεκέμβριο, η συνολική χρηματοδότηση προς τον ιδιωτικό τομέα επιβραδύνθηκε σημειώνοντας αύξηση κατά 0,8% σε ετήσια βάση, έναντι 1,2% τον Νοέμβριο. Αναλυτικότερα, ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης προς τις επιχειρήσεις επιβραδύνθηκε σημαντικά, αυξανόμενος κατά 0,1%, έναντι 0,7% τον Νοέμβριο. Παράλληλα, ο ρυθμός αύξησης της χρηματοδότησης προς τα νοικοκυριά παρέμεινε αμετάβλητος στο 1,9% τον Δεκέμβριο. Από τα επιμέρους στοιχεία, η καταναλωτική πίστη αυξήθηκε περαιτέρω, στο 3,7% τον Δεκέμβριο, έναντι 3,5% τον Νοέμβριο, ενώ ο ρυθμός αύξησης της στεγαστικής πίστης παρέμεινε στο 2,1%. Σημειώνεται ότι, από τον Μάϊο του 2012 έως τον Φεβρουάριο του 2015, η τραπεζική πίστη στη ΖτΕ συρρικνώνονταν ενώ από τον Μάρτιο του 2015 και μετά, αυξάνεται με θετικό ρυθμό, ενισχύοντας την εγχώρια ζήτηση. πληθωρισμού στη ΖτΕ θα εξαρτηθεί, επίσης, από την εξέλιξη των τιμών των εμπορευμάτων και την πορεία των αναδυομένων οικονομιών. Ποσοστό ανεργίας Το ποσοστό ανεργίας (εποχικά διορθωμένα στοιχεία) υποχώρησε περαιτέρω, για τρίτο συνεχόμενο μήνα, στο 10,4% τον Δεκέμβριο, από 10,5% τον Νοέμβριο, και πρόκειται για το χαμηλότερο επίπεδο από τον Σεπτέμβριο του Έναν χρόνο πριν, τον Δεκέμβριο του 2014, το ποσοστό ανεργίας στη ΖτΕ διαμορφώνονταν στο 11,4% ενώ σε επίπεδο χώραςμέλους, σημαντική μείωση του ποσοστού ανεργίας κατέγραψε η Ισπανία (Δεκέμβριος 2014: 23,6%, Δεκέμβριος 2015: 20,8%) και η Πορτογαλία (Δεκέμβριος 2014: 13,6%, Δεκέμβριος 2015: 11,8%). Ο αριθμός των ανέργων στη ΖτΕ μειώθηκε τον Δεκέμβριο κατά 49 χιλ. άτομα, στα 16,75 εκατ. άτομα. Αναφορικά με το ποσοστό ανεργίας των νέων κάτω των 25 ετών, μειώθηκε στο 22,0% του εργατικού τους δυναμικού τον Δεκέμβριο, έναντι 23,0% τον Δεκέμβριο του Πληθωρισμός Ο πληθωρισμός σε ετήσια βάση (πρώτη εκτίμηση) αυξήθηκε τον Ιανουάριο και διαμορφώθηκε στο 0,4%, έναντι 0,2% τον Δεκέμβριο. Περαιτέρω, τον Ιανουάριο υποχώρησαν εν μέρει οι αποπληθωριστικές πιέσεις από την πτώση της τιμής της ενέργειας (Ιανουάριος: -5,3%, Δεκέμβριος: - 5,8%), με αποτέλεσμα να αυξηθεί τόσο ο δομικός πληθωρισμός, όσο και ο ΔΤΚ εξαιρουμένης της ενέργειας. Πιο συγκεκριμένα, ο δομικός πληθωρισμός αυξήθηκε στο 1,0%, από 0,9% τον Δεκέμβριο, και ο ΔΤΚ εξαιρουμένης της ενέργειας ανήλθε στο 1,1%, από 0,9% τον προηγούμενο μήνα. Η ενίσχυση του ρυθμού ανόδου των τιμών των υπηρεσιών, από 1,1% τον Δεκέμβριο σε 1,2%, αντικατοπτρίζει την αναζωπύρωση της εγχώριας ζήτησης. Η εγχώρια ζήτηση αναμένεται να ενδυναμωθεί τον Μάρτιο οπότε η ΕΚΤ αναμένεται να ενισχύσει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Έτσι, στο άμεσο μέλλον, η ανοδική τάση του Δείκτης οικονομικού κλίματος (ΕSI) Ο δείκτης οικονομικού κλίματος (ESI) μειώθηκε σημαντικά, στις 105,0 μονάδες τον Ιανουάριο από 106,7 μονάδες τον Δεκέμβριο. Η πτώση του δείκτη προήλθε από μείωση όλων των επιμέρους υποδεικτών (για τις κατασκευές, την καταναλωτική εμπιστοσύνη, τη βιομηχανία, και τις υπηρεσίες), ενώ ο υποδείκτης για το λιανικό εμπόριο παρέμεινε αμετάβλητος. Σε επίπεδο χώρας-μέλους,ο δείκτης σημείωσε σημαντική πτώση στην Ισπανία τη Γερμανία, κατά 4,1 και 2,1 μονάδες, αντίστοιχα. Η αποδυνάμωση του οικονομικού κλίματος στην Ισπανία οφείλεται κυρίως στην επιδείνωση του υποδείκτη για τις κατασκευές ενώ στη Γερμανία, ο υποδείκτης για τη βιομηχανία είναι αυτός που μειώθηκε περισσότερο. 8

9 Γερμανία Δείκτης καταναλωτικών προσδοκιών GfK Ο δείκτης καταναλωτικών προσδοκιών για το προσεχές δωδεκάμηνο αυξήθηκε ελαφρώς, στις 9,4 μονάδες τον Ιανουάριο από 9,3 μον. τον Δεκέμβριο, ενώ αναμένεται να παραμείνει στις 9,4 μονάδες τον Φεβρουάριο. Σημειώνεται ότι, οι εκτιμήσεις των νοικοκυριών για την οικονομική δραστηριότητα στο επόμενο δωδεκάμηνο και η πρόθεσή τους να προβούν σε αγορές, αυξήθηκαν τον Ιανουάριο. Η αισιοδοξία των νοικοκυριών πηγάζει από τις εξαιρετικά καλές συνθήκες της αγοράς εργασίας και την αύξηση της απασχόλησης. ΙΑΠΩΝΙΑ Επιδείνωση της οικονομικής δραστηριότητας στην Ιαπωνία υποδεικνύουν τα πρόσφατα στοιχεία που αφορούν τον πληθωρισμό, τη βιομηχανική παραγωγή και τις λιανικές πωλήσεις. Η Τράπεζα της Ιαπωνίας, στη συνεδρίασή της στις 28 και 29 Ιανουαρίου, επιδιώκοντας να τονωθεί η ανάπτυξη και να επιτευχθεί ο στόχος του 2,0% για τον πληθωρισμό, προχώρησε στη μείωση του βασικού της επιτοκίου σε αρνητικό επίπεδο στο -0,1% και παράλληλα διατήρησε τον ίδιο ρυθμό ενίσχυσης της νομισματικής βάσης. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι στο 4 ο τρίμηνο 2015 η ανάπτυξη θα επηρεασθεί αρνητικά από την αδύναμη κατανάλωση όπως φαίνεται από τη μείωση των λιανικών πωλήσεων τον Δεκέμβριο και από την αργή αύξηση των μισθών, αλλά και από την αδύναμη εσωτερική και εξωτερική ζήτηση όπως δείχνει η υποχώρηση της βιομηχανικής παραγωγής. Αναλυτικότερα, ο πληθωρισμός υποχώρησε στο χαμηλό επίπεδο του 0,2% τον Δεκέμβριο λόγω της συνεχιζόμενης πτώσης της τιμής του πετρελαίου. Επίσης υποχώρηση παρουσίασε ο δομικός πληθωρισμός (εξαιρουμένων των τροφίμων και της ενέργειας) στο 0,8% από 0,9% τον Νοέμβριο. Ωστόσο, αμετάβλητος στο 0,1% παρέμεινε ο δομικός πληθωρισμός (εξαιρουμένων των τροφίμων). Ο πληθωρισμός παρουσίασε υποχώρηση σε χαμηλό τριών μηνών 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,8 0,5 0,2 0,0-0,5 0,1-1,0 01/14 03/14 05/14 07/14 09/14 11/14 01/15 03/15 05/15 07/15 09/15 11/15 Πληθωρισμός Δομικός πληθωρισμός (ΤτΙαπωνίας) Δομικός πληθωρισμός Πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ιαπωνίας Παράλληλα, η βιομηχανική παραγωγή παρουσίασε υποχώρηση, κατά 1,6%, σε ετήσια βάση, τον Δεκέμβριο, έναντι αύξησης κατά 1,7% τον Νοέμβριο, ενώ σε μηνιαία βάση μειώθηκε, για δεύτερο στη σειρά μήνα, κατά 1,4%, περισσότερο από αυτό που αναμενόταν, έναντι μείωσης κατά 1,0% τον Νοέμβριο. Ωστόσο, για τον Ιανουάριο οι επιχειρήσεις αναμένουν αύξηση κατά 7,6%, σε μηνιαία βάση και για τον Φεβρουάριο αναμένουν μείωση κατά 4,1%. Μειωμένες ήταν και οι λιανικές πωλήσεις κατά 1,1%, σε ετήσια βάση τον Δεκέμβριο, όπως και τον Νοέμβριο, περισσότερο από αυτό που αναμενόταν, ενώ σε μηνιαία βάση η μείωση ήταν μικρότερη, της τάξης του 0,2%, έναντι 2,5% τον Νοέμβριο. Αυτή η υποχώρηση προήλθε από τις μειωμένες πωλήσεις χειμερινών ενδυμάτων, καυσίμων και άλλων εποχικών ειδών λόγω των καλών καιρικών συνθηκών. 6,0 4,0 2,0 0,0-2,0-4,0-6,0-8,0-10,0 Η βιομηχανική παραγωγή και οι λιανικές πωλήσεις σημείωσαν υποχώρηση Δεκ-14 Μαρ-15 Ιουν-15 Σεπ-15 Δεκ-15 Βιομηχανική παραγωγή Πηγή: Υπουργείο Οικονομίας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Ιαπωνίας ΚΙΝΑ Λιανικές πωλήσεις Τη συνέχιση της σταδιακής αποδυνάμωσης της μεταποίησης και αντιθέτως την ενδυνάμωση των υπηρεσιών υποδεικνύουν τα πρόσφατα στοιχεία τα αφορώντα τους δείκτες PMI για τη μεταποίηση και τις υπηρεσίες. Η επιχειρούμενη αναδιάρθρωση της οικονομίας της Κίνας από μια οικονομία που στηρίζεται στη μεταποίηση και τις επενδύσεις σε μια οικονομία που στηρίζεται στην κατανάλωση και άρα με ενισχυμένο τον τομέα των υπηρεσιών αποτελεί βασικό στόχο της κυβέρνησης προς την κατεύθυνση μιας πιο σταθερής ανάπτυξης. Στόχος της κυβέρνησης είναι ο ρυθμός ανάπτυξης να μην διαμορφωθεί χαμηλότερα του 6,5% μέχρι το 2020 συγκριτικά με 6,9% το 2015 και το ΑΕΠ αλλά και το κατά κεφαλή ΑΕΠ να έχουν διπλασιασθεί το 2020 σε σχέση με το Μάλιστα, η κυβέρνηση, πέραν των μέτρων προς τόνωση της ανάπτυξης (μείωση επιτοκίων και ποσοστού υποχρεωτικών καταθέσεων, επιτάχυνση έργων υποδομής), σχεδιάζει μείωση της παραγωγής χάλυβα αλλά και της παραγωγής άλλων προϊόντων προκειμένου να περιορισθεί η υπερβάλλουσα χρήση εργοστασιακού δυναμικού στη μεταποίηση. Αναλυτικότερα, ο επίσημος δείκτης ΡΜΙ στη μεταποίηση υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Αύγουστο 2012 και δείχνει ότι η μεταποίηση μειώθηκε για έκτο στη σειρά μήνα, ενώ ο δείκτης PMI στη μεταποίηση που καταρτίζεται από τη Markit υποδεικνύει ότι η μεταποίηση μειώθηκε για ενδέκατο στη σειρά μήνα. Αντιθέτως, η άνοδος που σημείωσε ο δείκτης PMI στις υπηρεσίες δείχνει ότι οι υπηρεσίες συνέχισαν να αυξάνονται. 9

10 53,0 51,0 49,0 47,0 Οι δείκτες PMI στη μεταποίηση παραμένουν κάτω από το 50,0 50,7 49,8 50,1 50,1 50,2 50,2 50,0 49,7 49,8 49,8 49,6 49,7 49,4 49,9 49,7 49,6 49,2 48,9 49,4 48,3 48,6 48,2 48,4 47,8 47,3 47,2 προηγούμενη εβδομάδα, δεν υπήρξε κάποια παρέμβαση της SNB στην αγορά συναλλάγματος για αποτροπή ενίσχυσης του φράγκου, καθώς το ποσό των μετρητών που οι εμπορικές τράπεζες της Ελβετίας έχουν καταθέσει στην ΤτΕλβετίας ανήλθε για την εβδομάδα που έληξε στις 29 Ιανουαρίου στα 472,7 δισ. φράγκα από 472,3 δισ. φράγκα, που ήταν την προηγούμενη εβδομάδα. 45,0 Ιαν-15 Απρ-15 Ιουλ-15 Οκτ-15 Ιαν-16 PMI Markit PMI Πηγές: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Κίνας, Markit Ισοτιμίες Σύμφωνα με τα στοιχεία του Χρηματιστηρίου του Σικάγο, οι τοποθετήσεις στο δολάριο ΗΠΑ (USD+DXY) για μη εμπορικές συναλλαγές (specs) την εβδομάδα που έληξε στις μειώθηκαν, ενώ οι συνολικές καθαρές (αγορές μείον πωλήσεις) θέσεις παρέμειναν σε θετικό επίπεδο για 90 η εβδομάδα. Ενισχύθηκε το αγοραστικό ενδιαφέρον για το ευρώ με αποτέλεσμα η καθαρή θέση υπέρ του δολαρίου να διαμορφωθεί στα $ 30,7 δισ. Οι τοποθετήσεις κατά του ευρώ για μη εμπορικές συναλλαγές (specs), την εβδομάδα που έληξε στις , μειώθηκαν για τρίτη κατά σειρά εβδομάδα κατά συμβόλαια, με αποτέλεσμα οι συνολικές καθαρές (αγορές μείον πωλήσεις) θέσεις να διαμορφωθούν στα συμβόλαια από την προηγούμενη εβδομάδα. Αναμένεται σταθεροποίηση των specs θέσεων εναντίον (short) του ευρώ δισ. Ιαν-00 6-Ιαν 6-Μαρ 6-Μαϊ 6-Ιουλ 6-Σεπ 6-Νοε 6-Ιαν -15,9 Στερλίνα: Μικτή η εβδομαδιαία εικόνα της στερλίνας, καθώς την 1 Φεβρουαρίου, εμφανίζει κέρδη έναντι του δολαρίου-ηπα (1,4289 USD/GBP) και απώλειες έναντι του ευρώ (0,7583 GBP/EUR). Ωστόσο, η στερλίνα διαπραγματεύεται από την αρχή του έτους χαμηλότερα κατά 3,4% έναντι του ευρώ και κατά 3,1% έναντι του δολαρίου. Η εξασθένιση της στερλίνας αποδίδεται στην πιθανότητα εξόδου (Brexit) του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. και της προοπτικής των επιτοκίων της ΤτΑγγλίας να παραμείνουν σταθερά εντός του Ωστόσο, θετικά αναμένεται να επηρεάσει την στερλίνα, η δημοσίευση σχεδίου παραμονής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αγορές ομολόγων Η πορεία του προγράμματος QE της ΕΚΤ Διατηρείται το αγοραστικό ενδιαφέρον για τις ομολογιακές τοποθετήσεις με αποτέλεσμα οι αποδόσεις να οδηγούνται σε νέα χαμηλά, λόγω των ανησυχιών για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας αλλά και μετά την απόφαση της ΤτΙαπωνίας να υιοθετήσει στην νομισματική της πολιτική το θεσμό των αρνητικών επιτοκίων. Οι αγορές κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ την εβδομάδα μέχρι 29 Ιανουαρίου στα πλαίσια εφαρμογής του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), διαμορφώθηκαν στα 544,17 δισ., με αποτέλεσμα ο μέσος εβδομαδιαίος όρος να διαμορφωθεί στα 11,6 δισ. Παράλληλα, στην ίδια περίοδο, η ΕΚΤ προέβη σε αγορές καλυμμένων ομολόγων, ύψους εκ. και ABS ύψους εκ. δισ Πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων ΕΚΤ Εφαρμογή προγράμματος: 47 εβδομάδες 50 Πηγή: CFTC,IMM, Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Alpha Bank Ευρώ: Το ευρώ, το οποίο εμφανίζεται ενισχυμένο στην αρχή της εβδομάδας, έναντι του δολαρίου- ΗΠΑ. Η ισοτιμία δολαρίου-ευρώ την 1 Φεβρουαρίου διαμορφωνόταν περί τα 1,0884 USD/EUR από 1,0826 USD/EUR που ήταν στις 25 Ιανουαρίου, με αποτέλεσμα να καταγράφει από την αρχή του έτους απώλειες 0,2%. Η ενίσχυση του ευρώ αποδίδεται σε μεγάλο ποσοστό στην εκτίμηση ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ δεν θα μπορέσει να προβεί σε τέσσερεις ανοδικές κινήσεις επιτοκίων το Ελβετικό φράγκο: Το ευρώ, εμφανίζει τάση ενίσχυσης στην αρχή της εβδομάδας, κινούμενο στην περιοχή των 1,1100 φράγκων. Σημειώνεται, ότι το ευρώ έχει ενισχυθεί από την αρχή του έτους έναντι του φράγκου, κατά 1,87%. Ωστόσο, την Πηγή: Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα, Διεύθυνση Oικονομικών Μελετών-Alpha Bank Στην Ελληνική αγορά ομολόγων, το εύρος τιμών (αγορά) της ελληνικής 10ετίας λήξης 2025 την 1 Φεβρουαρίου διαμορφωνόταν σε τιμές μεταξύ 63,86-64,39 ή με απόδοση 9,56%-9,68%. Υπενθυμίζεται ότι στις το 10-ετές ομόλογο είχε καταγράψει χαμηλό 5,475% και στις υψηλό 19,27%. 10

11 Η πιθανότητα ενίσχυσης του πρόγραμματος αγοράς περιουσιακών στιχείων της ΕΚΤ ενισχύει τo αγοραστικό ενδιαφέρον για τα ομόλογα της ΖτΕ. 0,48 Γερμανία 0,34 0,59 Ολλανδία 0,46 0,79 Γαλλία 0,66 2,84 Πορτογαλία 2,72 Ιταλία 1,43 1,57 1,74 Ισπανία 1,53 9,34 Ελλάδα 9, /1/2016 1/2/2016 Πηγή: Reuters, Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Alpha Bank Η διαφορά απόδοσης μεταξύ των ελληνικών 10ετών και γερμανικών ομολόγων (spread) ανήλθε στις 923 μονάδες βάσης. Η απόδοση του 10-ετούς γερμανικού ομολόγου, το σημείο αναφοράς για το κόστος δανεισμού της ζώνης του ευρώ, υποχώρησε στο 0,34%. Η 10-ετία της Πορτογαλίας την 1 Φεβρουαρίου εμφάνιζε απόδοση 2,72%, της Ισπανίας 1,53% και της Ιταλίας 1,43%. Η διαφορά απόδοσης του 10-ετούς πορτογαλικού ομολόγου σε σχέση με την αντίστοιχη του γερμανικού, αυξήθηκε σε εβδομαδιαία βάση, στις 237 μ.β. από 236 μ.β., ενώ του 10-ετούς ιταλικού ομολόγου με το γερμανικό υποχώρησε στις 109 μ.β. από 110 μ.β. Στις ΗΠΑ, η απόδοση του 10-ετούς ομολόγου διαμορφωνόταν στο 1,94% την Το επενδυτικό ενδιαφέρον στραμμένο στις ομολογιακές εκδόσεις του Ισπανικού ,2-19,2 38,5 6,4-80,8-54,6-25,1 Ρουμανία Ποσοστό ανεργίας Το ποσοστό της ανεργίας παρέμεινε αμετάβλητο στο 6,7% του εργατικού δυναμικού τον Δεκέμβριο, ενώ ο αριθμός των ανέργων αυξήθηκε στα 626 χιλ. άτομα από 621 χιλ. άτομα τον Νοέμβριο. Τον Δεκέμβριο, αμετάβλητο παρέμεινε το ποσοστό της ανεργίας, τόσο στους άνδρες στο 7,4%, όσο και στις γυναίκες στο 5,7%. Σύμφωνα με τις πρόσφατες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Νοέμβριος 2015), η ανεργία θα υποχωρήσει οριακά από 6,8% το 2014 σε 6,7% το 2015 και σε 6,6% το , Το έλλειμμα του ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών υποχώρησε κυρίως λόγω χαμηλότερου εμπορικού ελλείμματος (εκατ. ευρώ) 5,8 29,1 42,4 69,1-34,6-25,2 11/14 12/14 01/15 02/15 03/15 04/15 05/15 06/15 07/15 08/15 09/15 10/15 11/15 Πηγή: National Bank of FYROM Το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε για δεύτερο στη σειρά μήνα σε χαμηλό ενός έτους 7,0. ΠΓΔΜ Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών Το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε χαμηλότερο έλλειμμα 28,9 εκατ. στην περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2015, έναντι 49,5 εκατ. στην αντίστοιχη περίοδο του Αυτή η υποχώρηση του ελλείμματος ήταν αποτέλεσμα του χαμηλότερου εμπορικού ελλείμματος και του υψηλότερου πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών. Αντιθέτως, αρνητική συμβολή στο ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών είχε η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων. 6,5 6,0 Δεκ-14 Μαρ-15 Ιουν-15 Σεπ-15 Δεκ-15 Πηγή: National Institute of Statistics 11

12 Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ (ετήσιες εκατοστιαίες μεταβολές) Ετήσια στοιχεία ΑΕΠ (σε σταθερές τιμές αγοράς) -0,2-4,3-5,5-9,2-7,3-3,1 0,7 Ιδιωτική Κατανάλωση 3,4-1,6-6,4-9,9-7,9-2,5 0,7 Δημόσια Κατανάλωση -2,3 2,1-4,2-7,0-7,2-5,5-2,4 Ακαθάριστες Επενδύσεις -9,2-26,9-10,7-21,8-24,0-10,8 9,8 Εξαγωγές 3,6-18,2 4,4 0,8 1,1 1,7 7,4 Εισαγωγές 1,0-20,2-3,4-8,2-9,4-2,9 7,8 Ανεργία (%) 7,8 9,6 12,7 17,9 24,4 27,5 26,5 Συνολική Απασχόληση 1,0-1,2-3,6-7,6-8,9-4,9 0,7 Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (μέσα επίπεδα) 4,2 1,2 4,7 3,3 1,5-0,9-1,3 Χρηματοδότηση Ιδιωτικού Τομέα 15,9 4,2 0,0-3,1-4,0-3,9-3,1 Πρωτογενές Ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) -5,4-10,1-5,4-3,0-3,7-8,4 0,4 Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) 109,4 126,7 146,2 172,0 159,4 177,0 178,6 Ισοζύγιο Τρεχ. Συναλλαγών (% ΑΕΠ) -14,9-12,4-11,4-10,0-3,8-2,1-2,1 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Δείκτες Οικονομικής Συγκυρίας Τελευταία διαθέσιμη έτος έτος Q1 Q2 Q3 Q4 περίοδος Οικονομική Δραστηριότητα Όγκος Λιανικών Πωλήσεων (εκτός καυσίμων & λιπαντικών) -8,4-0,7 1,4 0,6-2,7-0,6 (11μηνο) Νέες εγγραφές ΙΧ Αυτοκινήτων 3,1 30,1 19,2 33,2-2,2 2,1 13,8 (12μηνο) Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα -25,6-5,8 29,2-5,6-22,2-6,4 (10μηνο) Μεταποίηση -1,1 1,8 5,2-1,0-0,2 1,0 (11μηνο) Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών ΡΜΙ στη μεταποίηση 46,0 49,9 48,5 47,1 37,5 48,6 50,2 (Δεκ.) Δείκτης Οικονομικού Κλίματος 90,6 99,5 96,8 91,6 79,9 86,7 91,6 (Ιαν. 2016) Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία 87,8 94,6 87,1 85,6 71,9 82,9 87,9 (Ιαν. 2016) Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών -69,0-54,0-37,0-44,0-61,0-62,0-63,9 (Ιαν.2016) Πιστωτική Επέκταση (τέλος περιόδου) Ιδιωτικός Τομέας -3,9-3,1-2,5-1,7-1,9-2,0-2,0 (Δεκ.) Επιχειρήσεις -4,9-3,7-2,2-0,5-0,8-0,9-0,9 (Δεκ.) - Βιομηχανία -2,8-3,3-0,9 2,7 2,8 2,4 2,4 (Δεκ.) - Κατασκευές 0,6-1,2 0,5 0,9 0,0-0,9-0,9 (Δεκ.) - Τουρισμός -2,6-0,6-1,2 0,4 0,6 0,6 0,6 (Δεκ.) Νοικοκυριά -3,5-2,9-3,0-3,1-3,2-3,1-3,1 (Δεκ.) - Καταναλωτικά Δάνεια -3,9-2,8-2,5-2,3-2,8-2,3-2,3 (Δεκ.) - Στεγαστικά Δάνεια -3,3-3,0-3,3-3,4-3,5-3,5-3,5 (Δεκ.) Τιμές Δείκτης Τιμών Καταναλωτή -0,9-1,3-2,4-2,1-1,8-0,6-0,2 (Δεκ.) Δομικός Πληθωρισμός -1,7-0,7-0,7-0,9-0,5 0,3 0,4 (Δεκ.) Δείκτης Τιμών Διαμερισμάτων -10,9-7,5-3,9-5,0-6,1-6,1 (3ο 3μηνο) ΑΕΠ σε σταθερές τιμές -3,1 0,7 0,4 0,9-1,1-1,1 (3ο 3μηνο) Ιδιωτική Κατανάλωση -2,5 0,7 0,7 1,8 0,3 0,3 (3ο 3μηνο) Δημόσια Κατανάλωση -5,5-2,4 0,4-1,5 0,4 0,4 (3ο 3μηνο) Επενδύσεις -10,8 9,8 10,1-0,5-12,9-12,9 (3ο 3μηνο) Εξαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών 1,7 7,4 3,2 1,4-11,4-14,4 (3ο 3μηνο) Εισαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών -2,9 7,8 9,3-3,5-19,9-19,9 (3ο 3μηνο) Ισοζύγιο Πληρωμών σε δισ. Εξαγωγές Αγαθών 26,9 26,8 6,1 6,5 6,0 22,7 (11μηνο) Εισαγωγές Αγαθών 47,7 49,1 11,1 11,1 9,2 38,5 (11μηνο) Εμπορικό Ισοζύγιο -20,8-22,3-5,0-4,6-3,3-15,8 (11μηνο) Ισοζύγιο Τρεχ/σών Συναλλαγών -3,7-3,8-3,2-0,4 5,6 1,1 (11μηνο) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ΕΛΣΤΑΤ, ΙΟΒΕ Το παρόν δελτίο έχει αποκλειστικά ενημερωτικό χαρακτήρα. Οι πληροφορίες που περιέχει προέρχονται από πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες αλλά δεν έχουν επαληθευτεί από την Alpha Bank. Το παρόν δεν αποτελεί συμβουλή ή σύσταση ούτε προτροπή για την διενέργεια οποιασδήποτε συναλλαγής. Επίσης δεν συνιστά έρευνα στον τομέα των επενδύσεων κατά την έννοια της ισχύουσας νομοθεσίας και ως εκ τούτου δεν έχει συνταχθεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νόμου για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τομέα των επενδύσεων. Η Alpha Bank δεν υποχρεούται να επικαιροποιεί ή να αναθεωρεί το δελτίο αυτό ούτε να προβαίνει σε ανακοινώσεις ή ειδοποιήσεις σε περίπτωση που οποιοδήποτε στοιχείο, γνώμη, πρόβλεψη ή εκτίμηση που περιέχεται σε αυτό μεταβληθεί ή διαπιστωθεί εκ των υστέρων ως ανακριβής. Η Alpha Bank και οι θυγατρικές της, καθώς επίσης τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, τα στελέχη και οι υπάλληλοι αυτών δεν παρέχουν καμία διαβεβαίωση ούτε εγγυώνται την ακρίβεια, την πληρότητα και την ορθότητα των πληροφοριών που περιέχονται και των απόψεων που διατυπώνονται στο παρόν ή την καταλληλότητά τους για συγκεκριμένη χρήση και δεν φέρουν καμία ευθύνη για οποιανδήποτε άμεση ή έμμεση ζημία θα μπορούσε τυχόν να προκύψει σε σχέση με οποιανδήποτε χρήση του παρόντος και των πληροφοριών που περιέχει εν όλω ή εν μέρει. Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή αναδημοσίευση αυτού του δελτίου ή τμήματος του πρέπει υποχρεωτικά να αναφέρει την Alpha Bank ως πηγή προελεύσεώς του. 12