Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΧΩΡΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

Transcript

1 Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ Σ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Επιμέλεια: Κίτσιου Δήμητρα ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2014

2 Η Υποδομή Χωρικών Δεδομένων του Πανεπιστημίου Αιγαίου έχει σκοπό την υποστήριξη της συλλογής, οργάνωσης, τεκμηρίωσης, επεξεργασίας, ανάλυσης, αναζήτησης, απεικόνισης και διάθεσης χωρικών δεδομένων που παράγονται ή χρησιμοποιούνται από την πανεπιστημιακή κοινότητα.

3 Υλοποιήθηκε μέσω της Πράξης «Υποδομή Χωρικών Δεδομένων Πανεπιστημίου Αιγαίου» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ψηφιακή Σύγκλιση» (Άξονας Προτεραιότητας 02 «ΤΠΕ και βελτίωση της ποιότητας ζωής») και του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κρήτη και Νήσοι Αιγαίου» (Άξονας Προτεραιότητας 06 «Ψηφιακή Σύγκλιση & Επιχειρηματικότητα Περιφ. Νοτίου Αιγαίου»), με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

4 ΣΤΟΧΟΣ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΟΦΕΛΗ Αξιοποίηση της Υποδομής Χωρικών Δεδομένων από τους ερευνητές του Πανεπιστημίου Αιγαίου στο πλαίσιο του επιστημονικού τους έργου. Κατανόηση βασικών εννοιών της επεξεργασίας χωρικών δεδομένων και της χωρικής ανάλυσης. Χρήση του λογισμικού ESRI ArcMap για την επεξεργασία και ανάλυση γεωγραφικών πληροφοριών.

5 ΜΕΡΟΣ Α Επεξεργασία και ανάλυση γεωγραφικών πληροφοριών με τη χρήση του λογισμικού ESRI ArcMap

6 ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ sdi.aegean.gr

7 ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (webgis) Απεικόνιση Το Υποσύστημα Χαρτογραφικής Απεικόνισης του webgis επιτρέπει την απεικόνιση χωρικών δεδομένων (μέσω των αντίστοιχων υπηρεσιών), καθώς και την πραγματοποίηση βασικών χαρτογραφικών λειτουργιών και εκτυπώσεων.

8 ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (webgis) Επεξεργασία Μέσω του Διαδικτυακού Συστήματος Γεωγραφικών Πληροφοριών (webgis) δίνεται η δυνατότητα χρήσης εξειδικευμένων λογισμικών για την επεξεργασία και ανάλυση χωρικών και υδρακουστικών δεδομένων και την παραγωγή 2D και 3D χαρτών ή video.

9 ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (webgis) webgis

10 ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (webgis)

11 ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (webgis) Υποσύστημα χαρτογραφικής Απεικόνισης Υποσύστημα χαρτογραφικής επεξεργασίας και επεξεργασίας χωρικής πληροφορίας Υποσύστημα ανάλυσης χωρικής πληροφορίας Υποσύστημα επεξεργασίας video και υδρακουστικών δεδομένων Παρέχει ένα σύνολο λειτουργιών για την απεικόνιση και διαχείριση χαρτογραφικών επιπέδων (layers) Παρέχει ένα σύνολο λειτουργιών για την επεξεργασία γεω-χωρικών δεδομένων και τη σύνθεση χαρτών Παρέχει ένα σύνολο λειτουργιών για την ανάλυση γεω-χωρικών δεδομένων Παρέχει ένα σύνολο λειτουργιών για την επεξεργασία υδρακουστικών δεδομένων 4D και την παραγωγή video

12 Υποσύστημα χαρτογραφικής επεξεργασίας και επεξεργασίας χωρικής πληροφορίας

13 Υποσύστημα χαρτογραφικής επεξεργασίας και επεξεργασίας χωρικής πληροφορίας

14 Υποσύστημα χαρτογραφικής επεξεργασίας και επεξεργασίας χωρικής πληροφορίας

15 ESRI ArcMap

16 Η διεπιφάνεια του ArcMAP

17 ArcToolbox: περιέχονται διάφορα εργαλεία γεω-επεξεργασίας και ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να μετατρέψει δεδομένα από μια μορφή σε μία άλλη (data format), να αλλάξει το προβολικό σύστημα των δεδομένων κλπ. ArcCatalog: είναι ένα περιβάλλον εργασίας για τη διαχείριση γεωγραφικών δεδομένων. Εκτελεί παρόμοιες λειτουργίες με τον Windows Explorer, προσανατολισμένο όμως σε γεωγραφικά δεδομένα. Πιο συγκεκριμένα, μπορεί να γίνει διαγραφή, αντιγραφή, μετονομασία ενός χαρτογραφικού επιπέδου ή ενός συνόλου δεδομένων.

18 Διανυσματικό μοντέλο (Vector) Οι βασικές λογικές μονάδες σε ένα διανυσματικό μοντέλο είναι: σημεία, γραμμές, πολύγωνα O 0O O O 2 O O O 1 Ψηφιδωτό μοντέλο (Raster / Κάναβος) Διαίρεση της περιοχής ενδιαφέροντος σε μία σειρά χωρικών ενοτήτων / ψηφίδων (cells). Σε κάθε ψηφίδα αποθηκεύεται ΜΟΝΟ ΜΙΑ ΤΙΜΗ. O O O O 2 O O O 1 0 : WATER 1 : HIGHLAND 2 : WETLAND

19

20 Vector

21 A. Δημιουργία Ζώνων που Περιβάλλουν Γεωγραφικά Στοιχεία (Buffer) Στο ArcMAP υπάρχει η δυνατότητα να δημιουργηθούν ζώνες που περιβάλλουν τα γεωγραφικά στοιχεία που περιλαμβάνονται σε ένα shapefile. Οι ζώνες αυτές είναι γνωστές με την ονομασία Buffers. Buffers μπορούν να δημιουργηθούν γύρω από πολύγωνα, τόξα, και σημεία. Η απόσταση που θα απέχουν τα όρια του buffer από τα γεωγραφικά στοιχεία που αυτό περιβάλλει ορίζεται από τον χρήστη, ενώ οι μονάδες της απόστασης (μέτρα, μίλια, πόδια, κλπ) εξαρτώνται από το γεωγραφικό σύστημα συντεταγμένων του shapefile. Buffers Πολυγώνων Buffers Τόξων Buffers Σημείων

22 1. Δημιουργία buffer γύρω από shapefile σημείων Dissolve Type: None Dissolve Type: All

23 2. Δημιουργία buffer γύρω από shapefile γραμμών (οδικό δίκτυο)

24 3. Δημιουργία buffer γύρω από shapefile πολυγώνων (ακτογραμμή)

25 B. Συνδυασμός Γεωγραφικών Στοιχείων δυο διαφορετικών shapefiles UPDATE Αφαιρεί τμήματα πολυγώνων του πρώτου shapefile και τα αντικαθιστά με τα πολύγωνα του δεύτερου shapefile. CLIP Διαγράφει τα στοιχεία του πρώτου shapefile που βρίσκονται εκτός των περιοχών που περιλαμβάνει το δεύτερο shapefile. SPLIT Διαιρεί το πρώτο shapefile σε ένα σύνολο μικρότερων shapefiles. ERASE Διαγράφει τα στοιχεία του πρώτου shapefile που βρίσκονται εντός των περιοχών που περιλαμβάνει το δεύτερο shapefile.

26 B. Συνδυασμός Γεωγραφικών Στοιχείων δυο διαφορετικών shapefiles UNION Επικαλύπτει τα στοιχεία των δυο shapefiles, τοποθετεί κόμβους στα σημεία τομής τους και διατηρεί όλη τη πληροφορία και από τα δύο shapefiles. IDENTITY Επικαλύπτει τα στοιχεία των δυο shapefiles, και διατηρεί την πληροφορία και από τα δυο shapefiles η οποία όμως βρίσκεται εντός της περιοχής που καλύπτει το πρώτο shapefile. INTERSECT Επικαλύπτει τα δυο shapefiles και διατηρεί την πληροφορία της περιοχής που είναι κοινή και για τα δυο shapefile.

27 1. Συνδυασμός των στοιχείων δυο διαφορετικών shapefiles χρησιμοποιώντας την εντολή UPDATE

28 1. Συνδυασμός των στοιχείων δυο διαφορετικών shapefiles χρησιμοποιώντας την εντολή CLIP

29 1. Συνδυασμός των στοιχείων δυο διαφορετικών shapefiles χρησιμοποιώντας την εντολή ERASE

30 1. Συνδυασμός των στοιχείων δυο διαφορετικών shapefiles χρησιμοποιώντας την εντολή UNION

31 1. Συνδυασμός των στοιχείων δυο διαφορετικών shapefiles χρησιμοποιώντας την εντολή IDENTITY

32 1. Συνδυασμός των στοιχείων δυο διαφορετικών shapefiles χρησιμοποιώντας την εντολή INTERSECT

33 Γ. Εφαρμογή μεθόδων χωρικής παρεμβολής Ο όρος της χωρικής παρεμβολής αναφέρεται γενικά στη διαδικασία προσδιορισμού της τιμής μιας μεταβλητής z σε κάποιο σημείο (x, y) του χώρου, δεδομένου ότι είναι γνωστές οι τιμές της μεταβλητής αυτής σε ένα σύνολο σημείων, που είναι συνήθως τυχαία κατανεμημένα στο χώρο. Βάσει των μεθόδων χωρικής παρεμβολής, η αρχική αποσπασματική πληροφορία που περικλείουν τα αρχικά σημεία για την υπό εξέταση παράμετρο, μετατρέπεται σε συνεχή πληροφορία που αντιπροσωπεύεται από μία συνεχή επιφάνεια / κάναβο. Οι μέθοδοι σημειακής παρεμβολής μπορούν να κατηγοριοποιηθούν με διάφορους τρόπους. Σφαιρικές - Τοπικές Ακριβείας - Προσεγγιστικές

34 Μέθοδος παρεμβολής Αντιστρόφου Βαρύνουσας Απόστασης (Inverse Distance Weighted Interpolation Method, IDW) Η μέθοδος παρεμβολής της Αντιστρόφου Βαρύνουσας Απόστασης ανήκει στην κατηγορία των τοπικών μεθόδων παρεμβολής ακριβείας και η βασική της αρχή είναι ότι κατά τον υπολογισμό μιας τιμής σε ένα συγκεκριμένο σημείο του χώρου, δίνεται μεγαλύτερο βάρος στις τιμές που αντιστοιχούν στα γειτονικά του αρχικά σημεία όπου έχουν διεξαχθεί μετρήσεις, απ' ότι στα πιο απομακρυσμένα. Όπου: f(x,y) η προσομοιωμένη τιμή της υπό εξέταση παραμέτρου στο σημείο (x,y) w(d i ) η συνάρτηση βάρους z i η μετρημένη τιμή της παραμέτρου στο σημείο i d i η απόσταση του σημείου i από το σημείο (x,y)

35 Η συνεχής επιφάνεια που προκύπτει από της εφαρμογή αυτής της μεθόδου παρεμβολής εξαρτάται άμεσα από τη συνάρτηση βάρους που θα χρησιμοποιηθεί Η συνάρτηση βάρους μπορεί να πάρει πολλές μορφές, βασική όμως προϋπόθεση είναι να ισχύει για d->0, w(d i )-> άπειρο Συναρτήσεις που ικανοποιούν αυτήν την παραδοχή είναι της μορφής d -r (r>0), exp(-ad) ή exp(-ad 2 ) κοκ

36

37

38 ΜΕΡΟΣ Β Παραδείγματα επεξεργασίας και ανάλυσης γεωγραφικών πληροφοριών με τη χρήση του λογισμικού ESRI ArcMap

39 Α. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΟΣΟΣΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ ΣΕ ΥΠΟΛΕΚΑΝΕΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΠΟΤΑΜΩΝ Α1. Περιγραφή δεδομένων Τα δεδομένα είναι σε μορφή shapefiles και αφορούν στη Ν. Λέσβο και Ν. Ρόδο. 1. Χρήσεις γης που έχουν προέλθει από τη βάση δεδομένων Corine (shapefiles πολυγώνων) ( 2. Υδρογραφικό Δίκτυο (shapefiles γραμμών) 3. Όρια λεκανών και υπολεκανών απορροής ποταμών (shapefiles πολυγώνων) Α2. Περιγραφή μεθοδολογίας 1. Ανάπτυξη Χωρικής Βάσης Δεδομένων σε περιβάλλον ΓΣΠ και επεξεργασία της χωρικής πληροφορίας α. Με εφαρμογή της εντολής CLIP απομονώνεται από τη Ν. Λέσβο η χωρική πληροφορία (χρήσεις γης & υδρογραφικό δίκτυο) που αντιστοιχεί στη λεκάνη απορροής του ποταμού Τσικνιά. β. Με εφαρμογή της εντολής CLIP απομονώνεται από τη Ν. Ρόδο η χωρική πληροφορία (χρήσεις γης & υδρογραφικό δίκτυο) που αντιστοιχεί στη λεκάνη απορροής του ποταμού Γαδουρά. γ. Εφαρμογή της εντολής UNION μεταξύ των shapefiles [χρήσεις γης υπολεκάνης απορροής ποταμού Τσικνιά] & [όρια υπολεκανών απορροής ποταμού Τσικνιά] της Ν. Λέσβου. Προκύπτει ένα shapefile που περιέχει την πληροφορία και των 2 παραπάνω shapefiles. δ. Εφαρμογή της εντολής UNION μεταξύ των shapefiles [χρήσεις γης υπολεκάνης απορροής ποταμού Γαδουρά] & [όρια υπολεκανών απορροής ποταμού Γαδουρά] της Ν. Ρόδου. Προκύπτει ένα shapefile που περιέχει την πληροφορία και των 2 παραπάνω shapefiles.

40 2. Επεξεργασία της περιγραφικής πληροφορίας Υπολογισμός ποσοστών χρήσεων γης σε κάθε υπολεκάνη απορροής των ποταμών Τσικνιά και Γαδουρά. Ο υπολογισμός αυτός γίνεται βάσει της πληροφορίας που περιέχεται στους Attribute Tables των shapefiles που προέκυψαν στο Βήμα 1 με εφαρμογή της εντολής UNION. 3. Ανάπτυξη Θεματικών Χαρτών A3. Διαδικασία ελέγχου των αποτελεσμάτων Οι Attribute Tables των shapefiles που προέκυψαν στο Βήμα 1 μπορούν να εξαχθούν σε format συμβατό με το Excel και να γίνουν στη συνέχεια οι απαιτούμενοι υπολογισμοί στο περιβάλλον αυτό.

41 Ποταμός Τσικνιάς Παρακάτω φαίνεται ενδεικτικά ένα μέρος της σχετικής πληροφορίας που αφορά στην υπολεκάνη-1 του ποταμού Τσικνιά. Κάθε χρήση γης αντιστοιχεί σε ένα κωδικό 1-7 (class). ΥΠΟ-ΛΕΚΑΝΗ-1 ΠΟΣΟΣΤΟ ΧΡΗΣΗΣ ΓΗΣ ΑΝΑ ΕΜΒΑΔΟ ΥΠΟ-ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ FID_Aigean OBJECTID_1 CODE AREA_1 NAME CODE_CO RINE ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΧΡΗΣΗ ΓΗΣ EMBADO ΕΜΒΑΔΟ ΚΑΘΕ ΧΡΗΣΗΣ ΓΗΣ ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙ ΤΟΥ ΕΜΒΑΔΟΥ ΤΗΣ ΥΠΟΛΕΚΑΝΗΣ 7 5 Λ Ρ. Τσικνιάς 421 ΚΑΛΛΟΝΗΣ % 7 5 Λ Ρ. Τσικνιάς 112 ΚΑΛΛΟΝΗΣ % 7 5 Λ Ρ. Τσικνιάς 243 ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ Λ Ρ. Τσικνιάς 243 ΜΑΝΤΑΜΑΔΟΥ Λ Ρ. Τσικνιάς 243 ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ Χρήσεις γης 7 5 Λ Ρ. Τσικνιάς 211 ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ αστικές / βιομηχανικές περιοχές 7 5 Λ Ρ. Τσικνιάς 211 ΜΑΝΤΑΜΑΔΟΥ καλλιεργήσιμη γη 7 5 Λ Ρ. Τσικνιάς 211 ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ βοσκότοποι 7 5 Λ Ρ. Τσικνιάς 243 ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ δάση 7 5 Λ Ρ. Τσικνιάς 211 ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ δάση / σκληρόφυλλη βλάστηση 7 5 Λ Ρ. Τσικνιάς 242 ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ άλλες 7 5 Λ Ρ. Τσικνιάς 242 ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ελαιώνες 7 5 Λ Ρ. Τσικνιάς 242 ΚΑΛΛΟΝΗΣ Λ Ρ. Τσικνιάς 211 ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ Λ Ρ. Τσικνιάς 211 ΚΑΛΛΟΝΗΣ % 7 5 Λ Ρ. Τσικνιάς 321 ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ Λ Ρ. Τσικνιάς 321 ΜΑΝΤΑΜΑΔΟΥ Λ Ρ. Τσικνιάς 321 ΜΑΝΤΑΜΑΔΟΥ Λ Ρ. Τσικνιάς 321 ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ Λ Ρ. Τσικνιάς 321 ΚΑΛΛΟΝΗΣ Λ Ρ. Τσικνιάς 321 ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ Λ Ρ. Τσικνιάς 321 ΚΑΛΛΟΝΗΣ %

42 Ποταμός Γαδουράς Παρακάτω φαίνεται ενδεικτικά ένα μέρος της σχετικής πληροφορίας που αφορά στις υπολεκάνες 6 και 7 του ποταμού Γαδουρά. Κάθε χρήση γης αντιστοιχεί σε ένα κωδικό 1-7 (class). FID FID_GR38_c FID_corine FID_CLC200 AREA PERIMET ER CODE_00 DXF_TEXT ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ class FID_gadour ΕΜΒΑΔΟ ΕΜΒΑΔΟ ΚΑΘΕ ΧΡΗΣΗΣ ΓΗΣ ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙ ΤΟΥ ΕΜΒΑΔΟΥ ΤΗΣ ΥΠΟΛΕΚΑΝΗΣ ΥΠΟΛΕΚΑΝΗ ΛΙΝΔΙΩΝ Χρήσεις γης αστικές / βιομηχανικές ΛΙΝΔΙΩΝ % περιοχές ΛΙΝΔΙΩΝ % 2 καλλιεργήσιμη γη βοσκότοποι 4 δάση ΥΠΟΛΕΚΑΝΗ-7 5 δάση / σκληρόφυλλη βλάστηση ΛΙΝΔΙΩΝ % άλλες ΚΑΜΕΙΡΟΥ ελαιώνες ΛΙΝΔΙΩΝ % ΛΙΝΔΙΩΝ %

43

44 A4. Συμπεράσματα Λεκάνη απορροής ποταμού Τσικνιά, Ν. Λέσβος Τα ποσοστά κάθε χρήσης γης επί του συνολικού εμβαδού κάθε υπολεκάνης είναι (με bold σημειώνεται το υψηλότερο ποσοστό χρήσης γης για κάθε υπολεκάνη): Υπολεκάνη-1 ΧΓ1: 0.15%, ΧΓ2: 45.19%, ΧΓ3: 27.74%, ΧΓ4: 3.41%, ΧΓ5: 4.52%, ΧΓ0: 0.70%, ΧΓ7: 17.29% Χρήσεις Γης (ΧΓ) 1 αστικές / βιομηχανικές περιοχές 2 καλλιεργήσιμη γη 3 βοσκότοποι 4 δάση Υπολεκάνη-2 ΧΓ2: 32.3%, ΧΓ3: 10.38%, ΧΓ4: 5.37%, ΧΓ5: 14.32%, ΧΓ7: 37.63% 5 δάση / σκληρόφυλλη βλάστηση 0 άλλες 7 ελαιώνες Υπολεκάνη-3 ΧΓ1: 0.32%, ΧΓ2: 31%, ΧΓ3: 28.85%, ΧΓ4: 2.18%, ΧΓ5: 37.65%

45 A4. Συμπεράσματα Λεκάνη απορροής ποταμού Γαδουρά, Ν. Ρόδος Τα ποσοστά κάθε χρήσης γης επί του συνολικού εμβαδού κάθε υπολεκάνης είναι (με bold σημειώνεται το υψηλότερο ποσοστό χρήσης γης για κάθε υπολεκάνη): Υπολεκάνη-1 ΧΓ2: 27.01%, ΧΓ3: 8.2%, ΧΓ4: 1.31%, ΧΓ5: 49.88%, ΧΓ0: 2.99%, ΧΓ7: 10.61% Υπολεκάνη-2 ΧΓ2: 37.72%, ΧΓ4: 23.54%, ΧΓ5: 38.74% Υπολεκάνη-3 ΧΓ2: 26.22%, ΧΓ3: 16.84%, ΧΓ4: 26.08%, ΧΓ5: 28.97%, ΧΓ7: 1.89% Υπολεκάνη-4 ΧΓ1: 0.31%, ΧΓ2: 23.15%, ΧΓ3: 13.87%, ΧΓ4: 4.26%, ΧΓ5: 57.96% Υπολεκάνη-5 ΧΓ1: 0.46%, ΧΓ2: 23.38%, ΧΓ3: 2.53%, ΧΓ4: 13.86%, ΧΓ5: 52.11%, ΧΓ7: 7.66% Υπολεκάνη-6 ΧΓ2: 71.15%, ΧΓ5: 28.85% Υπολεκάνη-7 ΧΓ2: 19.42%, ΧΓ3: 33.55%, ΧΓ5: 47.04% Χρήσεις Γης (ΧΓ) 1 αστικές / βιομηχανικές περιοχές 2 καλλιεργήσιμη γη 3 βοσκότοποι 4 δάση 5 δάση / σκληρόφυλλη βλάστηση 0 άλλες 7 ελαιώνες

46 Β. ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΠΟΥ ΠΛΗΡΟΥΝ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ Στη θαλάσσια περιοχή του Στενού της Μυτιλήνης έχει πραγματοποιηθεί δειγματοληψία πεδίου σε συγκεκριμένους σταθμούς δειγματοληψίας με λήψη δειγμάτων από: (i) 1m βάθος (επιφάνεια) και (ii) +1m από το βυθό (βυθός) Οι παράμετροι που μετρήθηκαν ήταν η συγκέντρωση νιτρικών και η συγκέντρωση φωσφορικών. Ζητείται η παραγωγή ενός κανάβου (raster) όπου θα απεικονίζεται η περιοχή μελέτης. Για τον κάναβο αυτόν να ισχύουν τα εξής: (α) Pixels με τιμή 1 να αντιστοιχούν σε περιοχές όπου ισχύει ότι η συγκέντρωση νιτρικών στην επιφάνεια είναι μεγαλύτερη από τη συγκέντρωση νιτρικών στο βυθό και η συγκέντρωση φωσφορικών στην επιφάνεια είναι μεγαλύτερη από τη συγκέντρωση φωσφορικών στο βυθό. (β) Pixels με τιμή 0 σε κάθε άλλη περίπτωση.

47 B1. Περιγραφή δεδομένων Τα δεδομένα προέρχονται από δειγματοληψίες πεδίου σε συγκεκριμένους σταθμούς δειγματοληψίας (Μ) στο Στενό της Μυτιλήνης τον Ιούλιο Στενό Μυτιλήνης Δείγματα συλλέχθηκαν από 1 m βάθος (επιφάνεια) και +1m από το βυθό (βυθός). Μετρήθηκαν συγκεντρώσεις νιτρικών και φωσφορικών αλάτων.

48 Β2. Περιγραφή μεθοδολογίας 1. Εφαρμόζεται η μέθοδος παρεμβολής IDW (Inverse Distance Weighted Interpolation) τέσσερις (4) φορές. Μία φορά για κάθε παράμετρο και για τα 2 βάθη που έγιναν μετρήσεις. 2. Δεδομένου ότι στη συνέχεια πρόκειται να γίνει σύγκριση μεταξύ αυτών των κανάβων, κατά τη δημιουργία τους δόθηκε προσοχή ώστε να έχουν το ίδιο μέγεθος pixel και να καταλαμβάνουν την ίδια έκταση. Να βρίσκονται δηλαδή σε πλήρη αντιστοίχηση pixel-by-pixel. 3. Οι κάναβοι που δημιουργήθηκαν έχουν ανάλυση 30 m. Raster1: συγκεντρώσεις νιτρικών στην επιφάνεια (no3_surface) Raster2: συγκεντρώσεις νιτρικών στο βυθό (no3_bottom) Raster3: συγκεντρώσεις φωσφορικών στην επιφάνεια (po4_surface) Raster4: συγκεντρώσεις φωσφορικών στο βυθό (po4_bottom)

49 Θα δημιουργήσουμε έναν νέο κάναβο (Raster7) τα pixels του οποίου θα έχουν τιμή 1 όταν ισχύει η συνθήκη (α). Χρησιμοποιείται η πράξη AND της Άλγεβρας BOOLE. Raster7 = Raster5 AND Raster6 όπου: Raster5 = (Raster1 > Raster2) Raster6 = (Raster3 > Raster4) Boolean operators ~ Boolean NOT & Boolean AND ^ Boolean XOR Boolean OR

50 Β3. Διαδικασία ελέγχου των αποτελεσμάτων Β4. Συμπεράσματα Πόλη Μυτιλήνης Εργαλείο: Identity Raster7 Παρατηρείται ότι οι περιοχές όπου πληρείται το κριτήριο βρίσκονται στα βόρεια βορειοανατολικά και στα νότια του Στενού της Μυτιλήνης. Το αποτέλεσμα απεικονίζεται στο παράθυρο γραφικών του ArcMAP όπου έχει επιλεγεί οι τιμές 1 του Raster7 να απεικονίζονται με ροζ χρώμα. Οι περιοχές αυτές πληρούν το κριτήριο (α) που έχει τεθεί, ισχύει δηλαδή ότι «η συγκέντρωση νιτρικών στην επιφάνεια είναι μεγαλύτερη από τη συγκέντρωση νιτρικών στο βυθό ΚΑΙ η συγκέντρωση φωσφορικών στην επιφάνεια είναι μεγαλύτερη από τη συγκέντρωση φωσφορικών στο βυθό». Το αποτέλεσμα μπορεί εύκολα να επιβεβαιωθεί με χρήση του εργαλείου : Identity. Επιλέγοντας οποιοδήποτε pixel του Raster7 και έχοντας ανοιχτούς στο παράθυρο γραφικών και τους 4 αρχικούς κανάβους, απεικονίζονται ταυτόχρονα οι τιμές του συγκεκριμένου pixel για όλους τους κανάβους. Με σύγκριση των τιμών μπορεί να επιβεβαιωθεί το αποτέλεσμα.

51 Γ. ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΝΟΜΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕ ΜΙΚΡΟ ΑΡΙΘΜΟ ΓΕΝΝΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟ ΑΡΙΘΜΟ ΘΑΝΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2008 Γ1. Περιγραφή δεδομένων Τα δεδομένα είναι σε μορφή shapefile πολυγώνων. Η χωρική πληροφορία αφορά στους νομούς της Ελλάδος. Στον αντίστοιχο Attribute Table περιέχεται πληροφορία που αφορά στους αριθμούς γεννήσεων και θανάτων για το έτος 2008 για κάθε νομό. Η πληροφορία αυτή περιέχεται στις στήλες του Attribute Table ΓΕΝ_2008 και ΘΑΝ_2008 αντίστοιχα. Τα δεδομένα προέρχονται από τη Στατιστική Υπηρεσία.

52 Γ2. Περιγραφή μεθοδολογίας Επιλογή εκείνων των γραμμών του Attribute Table που αντιστοιχούν σε συγκεκριμένους νομούς που πληρούν το κριτήριο: Αριθμός γεννήσεων το έτος 2008 μικρότερος από 1000 ΚΑΙ Αριθμός θανάτων το έτος 2008 μεγαλύτερος από 1000 με χρήση του εργαλείου Select by Attributes και κατάλληλη πληκτρολόγηση του κριτηρίου.

53 Γ3. Διαδικασία ελέγχου των αποτελεσμάτων Γ4. Συμπεράσματα Το αποτέλεσμα εφαρμογής του κριτηρίου οπτικοποιείται στο παράθυρο γραφικών με την αυτόματη επιλογή (γαλάζιο χρώμα) των πολυγώνων (νομοί) για τα οποία ισχύει ότι: «ο αριθμός γεννήσεων το έτος 2008 είναι μικρότερος από 1000 ΚΑΙ ο αριθμός θανάτων το έτος 2008 είναι μεγαλύτερος από 1000». Φαίνεται ότι 5 νομοί της Eλλάδος πληρούν το κριτήριο αυτό. Το αποτέλεσμα μπορεί εύκολα να επιβεβαιωθεί με χρήση του εργαλείου : Identity, αφού επιλέγοντας κάποιο από τα 5 πολύγωνα εμφανίζεται η αντίστοιχη περιγραφική πληροφορία και μπορεί να γίνει επαλήθευση. Οι νομοί της Ελλάδος για τους οποίους πληρείται το κριτήριο για το έτος 2008 είναι οι εξής: Αρκαδίας, Λακωνίας, Καρδίτσας, Δράμας και Κιλκίς.

54 Δ. ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΝΟΜΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕ ΠΑΡΟΜΟΙΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΤΟ 1951 ΚΑΙ ΤΟ 2001 Δ1. Περιγραφή δεδομένων Τα δεδομένα είναι σε μορφή shapefile πολυγώνων. Η χωρική πληροφορία αφορά στους νομούς της Ελλάδος. Στον αντίστοιχο Attribute Table περιέχεται πληροφορία που αφορά στον πληθυσμό για τα έτη 2001 και 1951 για κάθε νομό. Η πληροφορία αυτή περιέχεται στις στήλες του Attribute Table ΠΡΑΓΜ_ΠΛΗ και ΠΡΑΓΜ_Π_5 αντίστοιχα. Τα δεδομένα προέρχονται από τη Στατιστική Υπηρεσία.

55 Δ2. Περιγραφή μεθοδολογίας Επιλογή εκείνων των γραμμών του Attribute Table που αντιστοιχούν σε συγκεκριμένους νομούς που πληρούν το κριτήριο: Πληθυσμός νομού το έτος 2001 μεγαλύτερος από ΚΑΙ Πληθυσμός νομού το έτος 1951 μεγαλύτερος από με χρήση του εργαλείου Select by Attributes και κατάλληλη πληκτρολόγηση του κριτηρίου.

56 Δ3. Διαδικασία ελέγχου των αποτελεσμάτων Δ4. Συμπεράσματα Το αποτέλεσμα εφαρμογής του κριτηρίου οπτικοποιείται στο παράθυρο γραφικών με την αυτόματη επιλογή (γαλάζιο χρώμα) των πολυγώνων (νομοί) για τα οποία ισχύει ότι: «Πληθυσμός νομού το έτος 2001 μεγαλύτερος από άτομα ΚΑΙ Πληθυσμός νομού το έτος 1951 μεγαλύτερος από άτομα». Φαίνεται ότι 6 νομοί της Eλλάδος πληρούν το κριτήριο αυτό. Το αποτέλεσμα μπορεί εύκολα να επιβεβαιωθεί με χρήση του εργαλείου : Identity, αφού επιλέγοντας κάποιο από τα 6 πολύγωνα εμφανίζεται η αντίστοιχη περιγραφική πληροφορία και μπορεί να γίνει επαλήθευση. Οι νομοί της Ελλάδος για τους οποίους πληρείται το κριτήριο για το έτος 2008 είναι οι εξής: Αχαΐας, Αιτωλοακαρνανίας, Λάρισας, Θεσσαλονίκης, Σερρών και Αττικής.

57 Ε. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΟΜΟΥΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ ΚΑΙ ΑΧΑΙΑΣ ΝΑ ΣΥΓΚΡΙΘΟΥΝ ΟΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΤΗ ΜΕ ΓΡΑΦΗΜΑ Ε1. Περιγραφή δεδομένων Τα δεδομένα είναι σε μορφή shapefile πολυγώνων. Η χωρική πληροφορία αφορά στους νομούς της Ελλάδος. Στον αντίστοιχο Attribute Table περιέχεται πληροφορία που αφορά στις δηλώσεις εισοδήματος για τα έτη 2002, 2005 και 2008 για κάθε νομό. Η πληροφορία αυτή περιέχεται στις στήλες του Attribute Table ΔΗΛ_ΕΙΣ_9, ΔΗΛ_ΕΙΣ_12 και ΔΗΛ_ΕΙΣ_15 αντίστοιχα. Τα δεδομένα προέρχονται από τη Στατιστική Υπηρεσία.

58 Ε2. Περιγραφή μεθοδολογίας Διαδικασία επιλογής (α) τύπου γραφήματος, (β) στηλών στον Attribute Table και (γ) μόνο των 2 Νομών Από το παράθυρο Layer Properties και την επιλογή Exclusion δίνεται η λογική σχέση στο αντίστοιχο πεδίο ώστε να δημιουργηθεί γράφημα τύπου Bar/Column μόνο για τους 2 νομούς (Αρκαδίας και Αχαΐας). Έχουν επιλεγεί οι 3 στήλες από τον Attribute Table όπου είναι αποθηκευμένη η ζητούμενη πληροφορία για τα 3 έτη. (α) (β) (γ) Μέσω της σχέσης αυτής ζητείται να ΜΗΝ εξαιρεθούν από την επεξεργασία οι νομοί με όνομα ΑΡΚΑΔΙΑΣ και ΑΧΑΙΑΣ (γ)

59 Ε3. Διαδικασία ελέγχου των αποτελεσμάτων Το αποτέλεσμα εφαρμογής του κριτηρίου οπτικοποιείται στο παράθυρο γραφικών, όπου στα πολύγωνα που αντιστοιχούν στους νομούς Αρκαδίας και Αχαΐας έχουν δημιουργηθεί γραφήματα τύπου Bar/Column. Έχει επιλεχθεί διαφορετικό χρώμα για κάθε έτος: Κόκκινο: Δηλ. εισοδήματος 2002 Πράσινο: Δηλ. εισοδήματος 2005 Μπλε: Δηλ. εισοδήματος 2008 Ε4. Συμπεράσματα Και για τους 2 νομούς οι δηλώσεις εισοδήματος για τα έτη 2002, 2005 και 2008 ακολουθούν ανοδική πορεία. Οι τιμές για τα έτη 2002 και 2005 είναι παραπλήσιες για τους 2 νομούς με υψηλότερες τιμές για το νομό Αχαΐας. Το έτος 2008 οι δηλώσεις εισοδήματος είχαν υψηλότερη τιμή για το νομό Αρκαδίας.

60 ΣΤ. ΓΙΑ ΤΗ ΝΗΣΟ ΛΕΣΒΟ ΝΑ ΒΡΕΘΕΙ Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΣΤΑ ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΒΟΟΕΙΔΗ ΣΤ1. Περιγραφή δεδομένων Τα δεδομένα είναι σε μορφή shapefile πολυγώνων. Η χωρική πληροφορία αφορά στις δημοτικές ενότητες (ΔΕ) της Ν. Λέσβου. Στον αντίστοιχο Attribute Table περιέχεται πληροφορία που αφορά στην κτηνοτροφική δραστηριότητα βοοειδών και αιγοπροβάτων. Η πληροφορία αυτή περιέχεται στις στήλες του Attribute Table ΒΟΟΕΙΔΗ και ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΑ αντίστοιχα. ΣΤ2. Περιγραφή μεθοδολογίας (α) Άνοιγμα του Attribute Table (β) Επιλογή της στήλης ΒΟΟΕΙΔΗ (γ) Επιλογή από το menu -> Create Graph (γ) (β)

61 (δ) Άνοιγμα του παράθυρου Create Graph Wizard (ε) Επιλογή Graph type: -> Vertical Bar ΣΤ3. Διαδικασία ελέγχου των αποτελεσμάτων Για τα βοοειδή δημιουργείται γράφημα όπου απεικονίζεται ο αριθμός των βοοειδών για κάθε ΔΕ της Ν. Λέσβου. Απεικονίζεται επίσης το αντίστοιχο υπόμνημα με τον ακριβή αριθμό για κάθε ΔΕ.

62 Η ίδια διαδικασία ακολουθείται και για την πληροφορία που αφορά στα ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΑ Eπιλογή κατάλληλης στήλης από τον Attribute Table

63 Για τα αιγοπρόβατα δημιουργείται γράφημα όπου απεικονίζεται ο αριθμός τους για κάθε ΔΕ της Ν. Λέσβου. Απεικονίζεται επίσης το αντίστοιχο υπόμνημα με τον ακριβή αριθμό για κάθε ΔΕ. ΣΤ4. Συμπεράσματα Βάσει της επεξεργασίας που έγινε η δημοτική ενότητα με τη μεγαλύτερη κτηνοτροφική δραστηριότητα όσον αφορά στα βοοειδή είναι η ΔΕ Μανταμάδου, ενώ όσον αφορά στα αιγοπρόβατα η ΔΕ Αγιάσου.