ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΤΙΤΛΟΣ: «ΤΑ ΖΩΑ ΤΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΥΛΗΣ»

Transcript

1 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΤΙΤΛΟΣ: «ΤΑ ΖΩΑ ΤΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΥΛΗΣ» ΕΠΙΜΟΡΦΟΥΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ:ΚΑΡΑΤΖΑ ΕΙΡΗΝΗ ΧΙΟΣ 2014 ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗΣ:ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΕΣ Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 1

2 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 1.Τίτλος Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής. 2.Τάξη στην οποία απευθύνεται Το σενάριο απευθύνεται σε παιδιά νηπιαγωγείου. 3.Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές ΟΙ δραστηριότητες καλύπτουν γνωστικά αντικείμενα που προβλέπει το ΔΕΠΠΣ για το νηπιαγωγείο. Στοχεύουν στην προσέγγιση πληροφοριών και γνώσεων που συνδέονται με τη μελέτη περιβάλλοντος, τη γλώσσα, τα μαθηματικά, τα εικαστικά και την πληροφορική. Ο Η/Υ χρησιμοποιείται ως εργαλείο ανακάλυψης, δημιουργίας και έκφρασης στο πλαίσιο των καθημερνών συλλογικών δραστηριοτήτων. 4.Συμβατότητα με το ΑΠΣ και το ΔΕΠΠΣ Το σενάριο είναι απολύτως συμβατό με το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών (ΑΠΣ) και το διαθεματικό ενιαίο πλαίσιο προγράμματος σπουδών(δεππσ).αποτελεί μια διαθεματική προσέγγιση για τα ζώα (κατοικίδια),εξακτινώνεται σε όλες τις μαθησιακές περιοχές, προάγοντας την ολόπλευρη σωματική, συναισθηματική, νοητική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών. Η μελέτη του συγκεκριμένου θέματος ξεκινάει βασιζόμενη στα βιώματα των παιδιών σχετικά με τα ζώα που γνωρίζουν και σίγουρα προκαλεί το ενδιαφέρον τους. Τα παιδιά θέλουν να πλουτίσουν τις γνώσεις τους για τα ζώα, παρατηρούν τους ζωικούς οργανισμούς, την ανάπτυξή τους, γνωρίζουν αρκετά χαρακτηριστικά τους. Παρατηρούν, θέτουν ερωτήσεις και ανακαλύπτουν μετά από παρατήρηση και διερεύνηση καθώς βρίσκονται σε άμεση σχέση και καθημερινή επαφή με αυτά (Ζώα του σπιτιού και της αυλής). 5.Γνώσεις και πρότερες ιδέες ή αντιλήψεις των νηπίων Τα παιδιά πολύ συχνά κατά τη διάρκεια των αυθόρμητων ανακοινώσεων μιλάνε για τα ζωάκια που έχουν στο σπίτι τους (όλα μένουν σε χωριό).έχουν στενή και καθημερινή επαφή μαζί τους και είναι συναισθηματικά δεμένα με αυτά. Μάλιστα κατά την ώρα των ελεύθερων δραστηριοτήτων τους αρέσει πολύ μέσα από το θεατρικό παιχνίδι να παίζουν ρόλους με ζώα. Γατάκια, σκυλάκια, άλογα κ.λ.π. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 2

3 Θεώρησα λοιπόν ότι στο θέμα αυτό τα παιδιά θα δείξουν μεγάλο ενδιαφέρον και θα βοηθήσουν με τις γνώσεις τους στην εξέλιξη και επεξεργασία του. Σε σχέση με τη χρήση του Η/Υ τα παιδιά και κυρίως τα νήπια γνωρίζουν τις βασικές έννοιες ( άνοιγμα-κλείσιμο υπολογιστή, χειρισμός ποντικιού, χρήση πληκτρολογίου) και τις βασικές λειτουργίες των λογισμικών που θα χρησιμοποιηθούν (κυρίως τα νήπια). Εφαρμόζουν τέλος τους κανόνες λειτουργίας της γωνιάς του υπολογιστή (χωρισμός σε ομάδες, συνεργασία και σεβασμός μεταξύ τους ). 6.Σκοπός και στόχοι Σκοπός: Ο σκοπός του εκπαιδευτικού σεναρίου είναι να γνωρίσουν τα παιδιά το ρόλο και τη σημασία που έχουν τα ζώα για τον άνθρωπο. Να καταλάβουν ότι ο άνθρωπος τα χρειάζεται για τα προϊόντα, τις υπηρεσίες και την αγάπη που του προσφέρουν. Να νιώσουν όμως και την ευθύνη του ανθρώπου για φροντίδα και αγάπη απέναντι στα ζώα. Στόχοι Α. Γνωστικοί στόχοι Μελέτη περιβάλλοντος Να διευρύνουν τις γνώσεις τους για τα ζώα που υπάρχουν στο άμεσο περιβάλλον τους. Να διακρίνουν τα χαρακτηριστικά που έχει το καθένα. Να γνωρίσουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που μας προσφέρουν. Να μάθουν το τρόπο αναπαραγωγής τους και το κύκλο της ζωής τους. Να καταλάβουν τις ανάγκες που έχουν τα ζώα για τροφή στέγη και ξεκούραση. Να συνειδητοποιήσουν τη συναισθηματική σχέση κάποιων ζώων με τον άνθρωπο. Να μάθουν για τις φιλοζωικές οργανώσεις και να αποκτήσουν περιβαλλοντική συνείδηση. Γλώσσα Να μιλήσουν για τα ζώα που έχουν σπίτι τους και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Να μάθουν τα ονόματα των ζώων όταν είναι νεογέννητα και όταν μεγαλώσουν. Να αναγνωρίζουν ονόματα ζώων από πίνακες αναφοράς. Να αποκτήσουν φωνολογική επίγνωση. Να βρίσκουν το όνομα του ζώου ακούγοντας τη φωνή του. Να ακούσουν και να αφηγηθούν ιστορίες με θέμα τα ζώα. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 3

4 Να γνωρίσουν τους μύθους του Αισώπου. Να δανειστούν από τη βιβλιοθήκη της τάξης βιβλία με θέμα τα ζώα. Να φτιάξουν το δικό τους παραμύθι για τα ζώα. Να κατανοήσουν ότι ο γραπτός λόγος είναι αναπαράσταση της γλώσσας και η εικόνα αναπαράσταση του κόσμου. Μαθηματικά Να ομαδοποιούν και να ταξινομούν με βάση ένα κριτήριο (όνομα, προϊόντα που παράγουν, τρόπος αναπαραγωγής κ.λ.π.) Να κάνουν μετρήσεις π.χ. (ζώα με 2 ή 4 πόδια) και να μπορούν να αντιστοιχήσουν ποσότητα με αριθμό. Να εξοικειωθούν με τα αριθμητικά σύμβολα (Μετράω και αναγνωρίζω τον αριθμό). Δημιουργία και έκφραση Να ζωγραφίσουν το αγαπημένο τους ζωάκι. Να εκφράσουν τα συναισθήματά τους για τα ζώα. Να δραματοποιήσουν ιστορίες που έχουν θέμα τους τα ζώα. Να τραγουδήσουν και να χορέψουν με τραγούδια για τα ζώα. Να παίξουν κουκλοθέατρο με φιγούρες ζώων. Να κατασκευάσουν ζώα με διάφορα υλικά. Β. Ως προς τη χρήση των νέων τεχνολογιών Να αναγνωρίζουν τις κυριότερες μονάδες του υπολογιστή και το ρόλο τους. Να μπορούν να χρησιμοποιούν το ποντίκι (μετακίνηση εικόνων ή αντικειμένων με τη μέθοδο drag and drop). Nα αναγνωρίζουν γράμματα και αριθμούς στο πληκτρολόγιο και να τα πληκτρολογούν. Να μάθουν τον Η/Υ ως μέσο για άντληση και επεξεργασία πληροφοριών από το διαδίκτυο. Να γνωρίσουν τη χρήση του Η/Υ ως εποπτικού μέσου διδασκαλίας και ως εργαλείο ανακάλυψης, δημιουργίας και έκφρασης με τη βοήθεια κατάλληλων λογισμικών. Να ταυτίσουν τον υπολογιστή με μια μηχανή που βοηθάει τον άνθρωπο στην εργασία του και που μπορεί να τον χρησιμοποιήσει για παιχνίδι και διασκέδαση. Γ. Παιδαγωγικοί στόχοι Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 4

5 Να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες συνεργασίας, επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης. Να ακολουθούν κανόνες (γωνιά Η/Υ) και να μάθουν να περιμένουν τη σειρά τους. Να αποδέχονται τη διαφορετικότητα των συμμαθητών τους. Να εκτιμήσουν τις ικανότητες τους μέσα από τις ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες. Να αναλάβουν πρωτοβουλίες και να αναπτύξουν τη δημιουργική και κριτική τους σκέψη. Να αποκτήσουν νέες γνώσεις μέσω της ανακάλυψης, της διερεύνησης και της βιωματικής προσέγγισης χρησιμοποιώντας τις προηγούμενες γνώσεις και εμπειρίες τους. 7. Κατηγορία λογισμικού. Συνδυασμός λογισμικών. Για την υλοποίηση του σεναρίου δόθηκε έμφαση στα διαδραστικά ψηφιακά εργαλεία γιατί με την ολοκλήρωση της ύλης του Β επιπέδου διαπίστωσα ότι η απήχησή τους έναντι των συμβατικών είναι καταλυτική. Χρησιμοποιήθηκαν τα παρακάτω λογισμικά: Το λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης Mindomo. Eίναι ανοικτού τύπου λογισμικό που δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να συμμετάσχουν ενεργά στη διαδικασία ανακάλυψης της γνώσης. Μέσω της χρήσης του συγκεκριμένου εργαλείου θα γίνει καταγραφή των αναπαραστάσεων των νηπίων προκειμένου να ανιχνευτούν οι γνώσεις τους σχετικά με το θέμα και ανακάλυψη παρερμηνειώνπαρανοήσεων. Στο συγκεκριμένο σενάριο χρησιμοποιήθηκε ως γνωστικό εργαλείο αλλά και ως εποπτικό μέσο. Ένα επιπλέον πλεονέκτημα είναι ότι ως εργαλείο Web 2.0 έχει τη δυνατότητα χρήσης ποικίλου πολυμεσικού υλικού δημιουργώντας ένα ιδιαίτερα πλούσιο και ελκυστικό περιβάλλον μάθησης αλλά και τη δυνατότητα χρήσης του ως υποστηρικτικό υλικό σε συμβατικές δραστηριότητες (κατασκευές, μουσική, αφήγηση παραμυθιών, δραματοποίηση κ.λ.π.) Το διαδίκτυο με τη χρήση φυλλομετρητή (Internet Explorer) και μηχανής αναζήτησης ( για τη συλλογή εικόνων προκειμένου να χρησιμοποιηθούν σε επόμενα λογισμικά. Τα παιδιά αποκτούν δεξιότητες έρευνας και οργάνωσης πληροφοριών. Το εργαλείο Web 2.0 animoto για τη συνθέσουν φιλμ για τα ζώα. Είναι εργαλείο που αρέσει πολύ στα παιδιά τα οποία ενθουσιάζονται βλέποντας τις εικόνες που έχουν επιλέξει να παίρνουν τη μορφή video.τα παιδιά αποκτούν ικανότητες διαχείρισης έργου, σχεδιασμού και παρουσίασης. Το site: (που περιέχεται ως σύνδεσμος στο λογισμικό Mindomo) και θα παρακολουθήσουμε παραμύθια με θέμα τους τα ζώα. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 5

6 Το storybird για τη δημιουργία του δικού μας ψηφιακού παραμυθιού. Πρόκειται για εργαλείο εύκολο στη χρήση με ελκυστική εικονογράφηση. Τα νήπια με τη βοήθεια της νηπιαγωγού επιλέγουν τις έτοιμες εικόνες που χρειάζονται για τη δημιουργία της ιστορίας και κατόπιν υπαγορεύουν το κείμενο και έτσι δημιουργούν το δικό τους ψηφιακό παραμύθι. Είναι πολύ χρήσιμο διαδικτυακό εργαλείο για την ανάπτυξη του προφορικού λόγου των νηπίων. Με το λογισμικό Μικροί καλλιτέχνες σε δράση ιδιαίτερα εύχρηστο και ελκυστικό για το νηπιαγωγείο τα παιδιά θα εκφραστούν δημιουργώντας εικόνες σχετικές με τα ζώα και το αγρόκτημα ζωγραφίζοντας με πινέλο, με σχήματα ή με τις μαγικές εικόνες. Επίσης με το Tux paint λογισμικό καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργίας που δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να ζωγραφίσουν τα δικά τους σχέδια, εισάγοντας έτοιμες εικόνες και προσθέτοντας κείμενο αν το επιθυμούν. To ψηφιακό άλμπουμ Mix book λογισμικό ανοικτού τύπου το περιεχόμενο του οποίου δημιουργείται από επιλογές των παιδιών, όπου με τη βοήθεια της νηπιαγωγού προσπαθούν για τη δημιουργία ωραίου αισθητικού αποτελέσματος. Να τονίσουμε επίσης το ρόλο του ως γνωστικού εργαλείου για την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και τη λήψη αποφάσεων. Το λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης Kidspiration δίνει τη δυνατότητα στον εκπαιδευτικό να κατευθύνει τη μαθησιακή διαδικασία με βάση τους στόχους που έχει επιλέξει. Επίσης είναι ένα εργαλείο αξιολόγησης των γνώσεων των νηπίων τα οποία με ενεργητικό τρόπο μάθησης και αλληλεπίδρασης οικοδομούν τη γνώση. Με τη βοήθεια του συγκεκριμένου λογισμικού θα γίνει σύγκριση και συσχετισμός με το αρχικό επίπεδο γνώσεων των παιδιών. Έχει ελκυστικό περιβάλλον μάθησης και είναι εύκολο στη χρήση από τα παιδιά (σέρνω και αφήνω-drag and drop). 8. Διάρκεια Η εκτιμώμενη διάρκεια του σεναρίου είναι 9ώρες (2ώρες Α φάση, 5 ώρες Β φάση, 2ώρες Γ φάση). Ο χρόνος θα επεκταθεί ή θα μειωθεί ανάλογα με το ενδιαφέρον των παιδιών. 9.Οργάνωση της τάξης και απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή Οργάνωση της τάξης Τα παιδιά θα εργαστούν σε ομάδες των τριών παιδιών ανομοιογενείς ως προς το φύλο τη ηλικία και τον τεχνολογικό γραμματισμό και θα αλλάζουν σύνθεση. Τα υπόλοιπα παιδιά θα απασχολούνται σε ελεύθερες δραστηριότητες. Όπου κρίνεται σκόπιμο θα υπάρχει συνεργασία από το σύνολο της τάξης. Μετά την ολοκλήρωση δραστηριοτήτων που έχουν σχέση με on line λογισμικά θα υπάρχει προβολή της Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 6

7 τελικής εργασίας των παιδιών και η οριστική μορφή των λογισμικών που χρησιμοποιήθηκαν. Ρόλος της νηπιαγωγού. Ο ρόλος της νηπιαγωγού είναι διαμεσολαβητικός και καθοδηγητικός προωθώντας τη μαθητοκεντρική και όχι τη δασκαλοκεντρική μάθηση. Η νηπιαγωγός συντονίζει, εμψυχώνει και ενθαρρύνει τα παιδιά. Είναι βοηθός και συμπαραστάτης τους κατά την εκτέλεση των δραστηριοτήτων και φροντίζει για τη συμμετοχή όλων των παιδιών. Βοηθάει ώστε να εξασφαλίζεται η συνεργατική μάθηση και δημιουργεί κατάλληλο περιβάλλον αλληλεπίδρασης στην τάξη για την οικοδόμηση νέων γνώσεων από τα παιδιά. Υλικοτεχνική υποδομή Υπολογιστής με σύνδεση στο διαδίκτυο. Εκτυπωτής. Βιντεοπροβολέας. Ψηφιακή φωτογραφική μηχανή. Ο υπολογιστής θα πρέπει να έχει εγκατεστημένα τα λογισμικά που θα αξιοποιηθούν με τα οποία τα παιδιά έχουν την απαραίτητη εξοικείωση. 10. Περιγραφή του σεναρίου. Το σενάριο στηρίζεται στις αρχές του εποικοδομητισμού και στις κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες. Στόχος της μάθησης είναι η τροποποίηση των γνώσεων που ήδη έχουν τα παιδιά. Στόχος της διδασκαλίας είναι η δημιουργία κατάλληλου περιβάλλοντος από την εκπαιδευτικό με το οποίο αλληλεπιδρούν οι μαθητές. Η μάθηση συντελείται μέσα από δραστηριότητες διερεύνησης, ανακάλυψης, έρευνας-πειραματισμού και επίλυσης προβλημάτων. Το σενάριο στηρίζεται στο πλαίσιο της παιδαγωγικής αλληλεπίδρασης όπου τα παιδιά ενθαρρύνονται να εκφράζουν, να ανταλλάσουν και να αντιπαραθέτουν τις ιδέες τους. Εντοπίζουν προβλήματα, θέτουν ερωτήσεις, κάνουν προβλέψεις, αναζητούν απαντήσεις και τις ελέγχουν καθώς δουλεύουν ομαδικά και συνεργατικά σε μαθησιακό περιβάλλον που βασίζεται στον κοινωνικό εποικοδομητισμό, στη διερευνητική μάθηση και εμπειρική-βιωματική προσέγγιση. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 7

8 Α Φάση. Αφόρμηση. Η επιλογή του συγκεκριμένου θέματος έγινε με αφορμή το ενδιαφέρον των παιδιών για τα ζώα που έχουν σπίτι τους ή στην αυλή τους. Πολλές φορές κατά την ώρα τωνελευθέρων δραστηριοτήτων δραματοποιούν ρόλους σε σχέση με τα ζώα που γνωρίζουν. Τα περισσότερα μένουν σε χωριό και έτσι έχουν την ευκαιρία να έρχονται σε καθημερινή επαφή με τα ζώα αυτά. Έτσι λοιπόν παίρνοντας αφορμή από την Παγκόσμια ημέρα προστασίας των ζώων (4 Οκτωβρίου) ξεκινήσαμε την επεξεργασία. Ελεύθερες δραστηριότητες. Τα σκυλάκια ξεκουράζονται μέσα στο σπιτάκι τους. Τα σκυλάκια ετοιμάζουν το φαγητό τους. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 8

9 Δημιουργία ομάδων. Αποφασίσαμε να μοιράσουμε ρόλους και τα παιδιά χωρίζονται σε μικρές ομάδες (τρία παιδιά σε κάθε ομάδα) και παίρνουν το όνομα τους από το ζώο που διαλέγουν (στη διαδικασία ονομασίας της κάθε ομάδας χρησιμοποιήσαμε τον πινάκα αναφοράς με τις εικόνες και τα ονόματα των ζώων που υπάρχει στη γωνιά του υπολογιστή με σκοπό να διευκολύνει επόμενες δραστηριότητες). Έτσι έχουμε τις ομάδες με τους σκύλους, τις γάτες, τα άλογα, τα βόδια, τα αιγοπρόβατα, τα πουλερικά. 1 η Δραστηριότητα.(2 ώρες, ) Το στάδιο της αφόρμησης και της δημιουργίας ομάδων θα ακολουθήσει εμπλουτισμένη εισήγηση με αξιοποίηση του λογισμικού εννοιολογικής χαρτογράφησης Mindomo.Θα χρησιμοποιηθεί ως εποπτικό μέσο αλλά και ως μέσο αξιολόγησης των γνώσεων των παιδιών. Το πλούσιο πολυμεσικό υλικό που περιέχει θα αξιοποιηθεί σε παράλληλες δραστηριότητες σχετικές με το θέμα. Ξεκινήσαμε βλέποντας τις φωτογραφίες με τα ζώα όπου όλα τα παιδιά είχαν κάτι να πουν για τα ζώα που είχαν σπίτι τους ή γνώριζαν από τη γειτονιά τους. Στη συνέχεια( η επεξεργασία έγινε σε τέσσερα μισάωρα) ακούσαμε τις φωνές των ζώων, αναφερθήκαμε στις τροφές τους, τις τροφικές αλυσίδες, τον τρόπο αναπαραγωγής τους, τα δικαιώματα και τις ανάγκες τους έτσι περιηγηθήκαμε σε όλους τους άξονες του mindomo αξιοποιώντας κάθε φορά τα ερεθίσματα που παίρναμε από το περιεχόμενο του λογισμικού ως αφορμή σε συμβατικές Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 9

10 δραστηριότητες μέσα στην τάξη ( παραμύθια,δραματοποιήσεις, τραγούδια, γλωσσικές- μαθηματικές δραστηριότητες κ.λ.π.). Κατά την παρουσίαση του κάθε άξονα τα παιδιά παρατηρούσαν διατύπωναν τις απόψεις τους, τις γνώσεις τους και τα ερωτήματα που είχαν. Η νηπιαγωγός παρατηρώντας και καταγράφοντας κάθε φορά τις αντιλήψεις, τις γνώσεις, και τις παρανοήσεις που προϋπήρχαν σχεδίαζε τις επόμενες δραστηριότητες. Προβολή και επεξεργασία του λογισμικού mindomo με παράλληλη καταγραφή των προγενέστερων γνώσεων των παιδιών. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 10

11 Β Φάση. 2 η Δραστηριότητα(1ώρα) Οι ομάδες αναλαμβάνουν δράση και μέσω του διαδικτύου και με την καθοδήγηση της νηπιαγωγού κάθε ομάδα προσπαθεί να βρει εικόνες σχετικές με την ομάδα του. Οι εικόνες αποθηκεύονται σε φάκελο στην επιφάνεια εργασίας με το αντίστοιχο όνομα της ομάδας. Αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία για όλες τις ομάδες θα τις χρησιμοποιήσουμε στο επόμενο λογισμικό ( animoto). Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 11

12 . Μετά την αναζήτηση και συλλογή εικόνων (με βοήθεια και καθοδήγηση της νηπιαγωγού) οι φωτογραφίες αποθηκεύτηκαν σε φακέλους στην επιφάνεια εργασίας. 3 η Δραστηριότητα(1 ώρα) Περνάμε λοιπόν στην αξιοποίηση του λογισμικού Web 2.0 Animoto και κάθε ομάδα αναλαμβάνει και πάλι δράση. Η νηπιαγωγός ανοίγει φύλλο επεξεργασίας του λογισμικού και επιλέγει τον τύπο παρουσίασης του video. Τα παιδιά επιλέγουν τις φωτογραφίες, οι οποίες έχουν αποθηκευτεί σε φάκελο στην επιφάνεια εργασίας κατά την προηγούμενη δραστηριότητα και τις βάζουν σε σειρά. Η ομάδα των γατιών δημιουργεί το video με γατάκια, πάντα με τη βοήθεια της νηπιαγωγού αξιοποιώντας το λογισμικό animoto. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 12

13 Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία από όλες τις ομάδες αρχίζει η προβολή στην ολομέλεια της τάξης με υπεύθυνη κάθε φορά μια ομάδα που αρχικά θα δείξει τις φωτογραφίες που έχει επιλέξει και στη συνέχεια την ενσωμάτωση τους στο λογισμικό Animoto για τη δημιουργία του video Τo video για κάθε ζώο είναι έτοιμο και τα παιδιά έτοιμα για την προβολή. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 13

14 Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 14

15 4 η Δραστηριότητα(1ώρα) Τα παιδιά παρακολουθούν ένα από τα παραμύθια που περιέχει το λογισμικό Mindomo από το site:bedtimestoriescollection με τίτλο: «Τα τρία γουρουνάκια» Και στη συνέχεια αποφασίζουμε τη δημιουργία του δικού μας ψηφιακού παραμυθιού. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 15

16 Το λογισμικό που θα χρησιμοποιήσουμε σε αυτή τη δραστηριότητα είναι το Storybird. Τα παιδιά επιλέγουν με τη βοήθεια της νηπιαγωγού τις έτοιμες εικόνες που περιέχει το λογισμικό και τις τοποθετούν σε λογική σειρά κατόπιν σκέψεως, υποθέσεων και προβληματισμού με στόχο να υπάρχει λογική εξέλιξη στην ιστορία. Αφού επιλέξουν τις εικόνες τα παιδιά υπαγορεύουν το κείμενο και η νηπιαγωγός το πληκτρολογεί. Τα παιδιά παρατηρούν τη μετατροπή των ιδεών τους σε γραπτό λόγο και νιώθουν σπουδαίοι συγγραφείς. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 16

17 Επεξεργασία του λογισμικού story bird για τη δημιουργία ιστορίας με θέμα τα ζώα. Τα παιδιά βλέπουν και ακούν την ιστορία όπως έχει διαμορφωθεί από τα άλλα παιδιά και προσθέτουν τη συνέχεια. Όταν ολοκληρωθεί όλη η ιστορία, η τάξη παρακολουθεί την προβολή της. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 17

18 5 η Δραστηριότητα(1 ώρα) Για τη δημιουργία και έκφραση θα αξιοποιηθούν τα λογισμικά Μικροί καλλιτέχνες σε δράση και tux paint. Με τη χρήση του λογισμικού Μικροί καλλιτέχνες σε δράση τα παιδιά θα μεταμορφωθούν σε μικρούς καλλιτέχνες και θα δημιουργήσουν εικόνες από το αγρόκτημα και τα ζώα του. Τα παιδιά δημιουργούν το αγρόκτημα με τις μαγικές εικόνες του λογισμικού Ενθουσιάστηκαν με το αποτέλεσμα (την εικόνα που συνδυάζει ήχους και κίνηση) αλλά και τον παιγνιώδη τρόπο ολοκλήρωσης του. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 18

19 Επιλέγουν χρώμα και χρωματίζουν το παπάκι. Ζωγραφίζουν με σχήματα το κοτοπουλάκι. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 19

20 Με το ανοικτό λογισμικό αισθητικής έκφρασης και δημιουργίας Tux paint τα παιδιά θα ζωγραφίσουν στο αγρόκτημα το αγαπημένο ζωάκι. Τα παιδιά δημιούργησαν το δικό τους αγρόκτημα επιλέγοντας τις σφραγίδες με τις έτοιμες εικόνες. Τους άρεσε η διαδικασία της σύνθεσης της εικόνας με αυτό τον τρόπο. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 20

21 Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 21

22 Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 22

23 6 η Δραστηριότητα(1 ώρα) Κατά την επεξεργασία του θέματος τα παιδιά φέρνουν στο νηπιαγωγείο φωτογραφίες με ζωάκια που έχουν σπίτι τους και μιλάνε σχετικά με αυτά. Έτσι λοιπόν αποφασίζουμε να δημιουργήσουμε με αυτές ένα ψηφιακό άλμπουμ κάνοντας χρήση του on line εκπαιδευτικού λογισμικού Mix book ?vk=mK4wXkUjgU Ενσωμάτωση των φωτογραφιών που έφεραν τα παιδιά με ζωάκια στο λογισμικό Mix Book. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 23

24 Προβολή του ολοκληρωμένου Mix Book σε όλη την τάξη. Κάθε παιδί περιγράφει το ζωάκι του και εκφράζει τα συναισθήματά του. Σε αυτή τη δραστηριότητα είχαμε τη συμμετοχή των γονιών οι οποίοι με τη φωτογραφική μηχανή του σχολείου ή την προσωπική τους τράβηξαν τις φωτογραφίες με τα ζωάκια που είχαν σπίτι τους και τις οποίες χρησιμοποιήσαμε για τη δημιουργία του ψηφιακού άλμπουμ της τάξης. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 24

25 Γ φάση 7 η Δραστηριότητα ( 2 ώρες) Θα τελειώσουμε τις δραστηριότητες μας με την αξιολόγηση των γνώσεων που αποκτήθηκαν κατά την επεξεργασία του θέματος, μέσω του λογισμικού εννοιολογικής χαρτογράφησης Kidspiration. Θα γίνει προσπάθεια σύγκρισης με τις αρχικές γνώσεις των παιδιών. (Η ανίχνευση αυτών είχε πραγματοποιηθεί με το λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης Mindomo.) Για το λόγο αυτό θα γίνει προσπάθεια να υπάρχουν κοινά θέματα επεξεργασίας. (Ποια είναι τα κατοικίδια ζώα και πως ονομάζονται τα μικρά τους. Τι μας προσφέρουν. Ποια είναι η τροφή τους. Τρόπος αναπαραγωγής.) Επίσης θα γίνει αξιολόγηση των στόχων που έχουν κατακτηθεί σε σχέση με τη γλώσσα (Ανάγνωση- γραφή ονομάτων ζώων) και τα μαθηματικά.(ομαδοποίηση, μέτρηση, αντιστοίχηση ποσότητας και αριθμού) Έννοιες μικρό- μεγάλο, αντιστοίχηση (Μαθηματικά) και ονομασία (Γλώσσα) των ζώων και των μικρών τους. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 25

26 Βρίσκουμε ποιά τροφή αρέσει σε κάθε ζώο.(σύγκριση με αρχικές γνώσεις- Mindomo) Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 26

27 Ομαδοποίηση με βάση ένα κριτήριο. (Γεννούν αυγά- γεννούν μικρά ) (Έννοια που έχουμε επεξεργαστεί μέσω λογισμικού Mindomo αξιολογούμε το τελικό επίπεδο γνώσεων σε σχέση με το αρχικό). Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 27

28 Αρίθμηση και κατηγοριοποίηση των ζώων με κριτήριο τον αριθμό των ποδιών.(στόχοι- Μαθηματικά) Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 28

29 Ομαδοποίηση, μέτρηση και αντιστοίχηση ποσότητας με αριθμό.(στόχοι-μαθηματικά) Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 29

30 Αναγνώριση του ονόματος του κάθε ζώου.(στόχοι-γλώσσα). Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 30

31 10.Αξιολόγηση εκπαιδευτικού σεναρίου. Αρχική. Κατά την πρώτη δραστηριότητα έγινε προσπάθεια καταγραφής των γνώσεων των παιδιών σχετικά με το θέμα μέσω του λογισμικού εννοιολογικής χαρτογράφησης Mindomo. Τα παιδιά έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον για το θέμα και κατά την προβολή του σχετικού υλικού. Όλα είχαν προσωπικές εμπειρίες σχετικά με ζωάκια που είχαν σπίτι τους ή που είχαν συναντήσει σε άλλα σπίτια και αγροκτήματα. Σχετικά με τις ιδιαίτερες γνώσεις σε σχέση με κάθε ζώο έγινε καταγραφή όσων δεν γνώριζαν ή που είχαν παρερμηνεύσει και έγινε προσπάθεια να καλυφθούν στις επόμενες δραστηριότητες. Β. Διαμορφωτική. Στη συνέχεια του σεναρίου τα παιδιά εργάστηκαν στις ομάδες τους χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Η σύνθεση των ομάδων ήταν καθοριστική για την εξέλιξη των δραστηριοτήτων όπου έγινε προσπάθεια να είναι ανομοιογενείς ως προς το φύλο, την ηλικία και τον τεχνολογικό γραμματισμό. Συνεργάστηκαν τηρώντας τους κανόνες της ομάδας και υπήρξε ισότιμη συμμετοχή από όλα τα παιδιά. Η καθοδήγηση και η υποστήριξη από τη νηπιαγωγό κυρίως για τα προνήπια κρίθηκε απαραίτητη. Το ενδιαφέρον όλων των παιδιών ήταν αμείωτο σε όλη τη διάρκεια επεξεργασίας του θέματος. Σε σχέση με την εκτέλεση των λογισμικών δεν παρουσιάστηκαν ιδιαίτερα προβλήματα. Η παρέμβαση της νηπιαγωγού βοήθησε τη διαδικασία όταν κρινόταν απαραίτητο κυρίως και πάλι για τα προνήπια γιατί τα νήπια είχαν εργαστεί και την προηγούμενη χρονιά με τα ίδια λογισμικά και είχαν την απαραίτητη εξοικείωση με αυτά. Επίσης η παρουσία της νηπιαγωγού ήταν σταθερή κατά την δημιουργία on line λογισμικών. Αφού είχε γίνει η κατάλληλη προετοιμασία από τη νηπιαγωγό για το κάθε λογισμικό, στη συνέχεια τα παιδιά έπρεπε να συλλέξουν και να επιλέξουν το υλικό, να ακολουθήσουν οδηγίες μέχρι να φτάσουμε στην ολοκλήρωση του κάθε λογισμικού. Κατά την υλοποίηση των δραστηριοτήτων η νηπιαγωγός παρατηρούσε τα παιδιά, τον τρόπο που εργαζόταν και τις αντιδράσεις τους στο νέο περιβάλλον μάθησης. Έδειξαν ενθουσιασμό με τη χρήση του Η/Υ ως γνωστικό μέσο (για τα παιδιά ήταν ευχάριστη ώρα παιχνιδιού), και ένιωσαν σπουδαίοι δημιουργοί όταν ολοκληρωνόταν κάθε λογισμικό και παρουσιαζόταν στην τάξη. Μετά την παρουσίαση, όλα ήθελαν να μιλήσουν για το τρόπο συμμετοχής τους και έδειχναν μεγάλη περηφάνια. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 31

32 Παρατηρήθηκε ακόμα η σημαντική εξοικείωση των παιδιών με τον Η/Υ και η γρήγορη κατάκτηση των τεχνολογικών στόχων που είχαμε. Μετά από κάθε δραστηριότητα στη γωνιά του Η/Υ ακoλουθούσαν συμβατικές δραστηριότητες που αποτελούσαν συνέχεια ή επανάληψη της εργασίας μας με τον Η/Υ. Γ. Τελική. Η αξιολόγηση του σεναρίου (για την εκπλήρωση των γνωστικών κυρίως στόχων) έγινε με τα φύλλα εργασίας του λογισμικού Kidspiration. Τα παιδιά εργάστηκαν εκτελώντας τις οδηγίες που δινόταν κάθε φορά. Οι παραλήψεις που σημειώθηκαν ήταν ελάχιστες και μπορούμε να πούμε ότι οι γνωστικοί στόχοι έχουν επιτευχτεί. Εκτός της συστηματικής παρατήρησης σε όλη τη διάρκεια και στο τέλος του σεναρίου για την αξιολόγηση χρησιμοποιήθηκε και φόρμα αξιολόγησης ( Rubric) με στόχο τον εντοπισμό προβλημάτων, τη δυνατότητα βελτιώσεων, την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα της εργασίας. Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 32

33 ΦΟΡΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΕ ΠΟΙΟΤΙΚΟΥΣ ΔΕΙΚΤΕΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ Αναζήτηση Πληροφοριών Συνάφεια Πληροφοριών Περιεχόμενο Αξιοποίηση- Οργάνωση Χρόνου Συνέπεια ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ 3 Αξιοποίησα τουλάχιστον 10 διαδικτυακές πηγές πληροφόρησης σχετικές με το θέμα μου. Πάνω από το 80% των πληροφοριών που συνέλλεξα είναι σχετικές με το θέμα που διερευνώ. Υπάρχει αντιστοιχία ανάμεσα στους σκοπούς της εργασίας και στο περιεχόμενο του σεναρίου σε ποσοστό άνω του75%. Αξιοποίησα και οργάνωσα το % του χρόνου που είχα στη διάθεση μου για την ολοκλήρωση του σεναρίου. Παρέδωσα το σενάριο μου χωρίς καθυστέρηση στην ομάδα μου. ΜΕΤΡΙΑ ΕΠΙΔΟΣΗ 2 Αξιοποίησα 5 έως 9 διαδικτυακές πηγές πληροφόρησης σχετικές με το θέμα μου. Οι 50-80% των πληροφοριών που συνέλλεξα είναι σχετικές με το θέμα που διερευνώ. Υπάρχει αντιστοιχία ανάμεσα στους σκοπούς της εργασίας και στο περιεχόμενο του σεναρίου σε ποσοστό μεταξύ του 50%-75%. Αξιοποίησα και οργάνωσα το 50-80% του χρόνου που είχα στη διάθεση μου για την ολοκλήρωση του σεναρίου. Παρέδωσα το σενάριο μου με καθυστέρηση 1 ημέρας στην ομάδα μου. ΧΑΜΗΛΗ ΕΠΙΔΟΣΗ 1 Αξιοποίησα κάτω από 5 διαδικτυακές πηγές πληροφόρησης σχετικές με το θέμα μου. Κάτω από το 50% των πληροφοριών που συνέλλεξα είναι σχετικές με το θέμα που διερευνώ. Υπάρχει αντιστοιχία ανάμεσα στους σκοπούς της εργασίας και στο περιεχόμενο του σεναρίου σε ποσοστό κάτω του 50%. Αξιοποίησα και οργάνωσα κάτω από το 50% του χρόνου που είχα στη διάθεση μου για την ολοκλήρωση του σεναρίου. Παρέδωσα το σενάριο μου με καθυστέρηση πάνω από 1 ημέρα στην ομάδα μου. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ 3 ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ 3 ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ 3 ΜΕΤΡΙΑ ΕΠΙΔΟΣΗ 2 ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ 3 Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 33

34 11. Φύλλα εργασίας Στο νηπιαγωγείο δε γίνεται χρήση φύλλων εργασίας με την τυπική έννοια του όρου. Το φύλλο εργασίας περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα υλικά και τις προφορικές οδηγίες που παρέχει η εκπαιδευτικός στα παιδιά, ώστε να πραγματοποιήσουν μια μαθησιακή δραστηριότητα. Αναφέρεται επομένως στο υποστηρικτικό διδακτικό υλικό που παρέχεται στα παιδιά. Σε αυτό το σενάριο ως υποστηρικτικό διδακτικό υλικό, δόθηκαν εκτυπωμένα τα φύλλα εργασίας που αναφέρονται στη τελευταία δραστηριότητα (λογισμικό kidspiration). Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 34

35 12.Επεκτασιμότητα Το σενάριο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πρόγραμμα περιβαλλοντικής αγωγής με θέμα τα ζώα του αγροκτήματος. Επίσης σε πρόγραμμα αγωγής υγείας με θέμα τη διατροφή και το ρόλο των ζωικών προϊόντων κρέας- γαλακτοκομικά. Το σενάριο αποτελεί αφορμή για να προγραμματίσουμε επισκέψεις σε αγροκτήματα, σε εργοστάσια γάλακτος και τυροκομίας. Να προσκαλέσουμε στο σχολείο άτομα από φιλοζωικές οργανώσεις ή να επισκεφτούμε το χώρο τους. Ως συνέχεια του συγκεκριμένου σεναρίου θα μπορούσαμε να μελετήσουμε τα ζώα του δάσους, της ζούγκλας, και της θάλασσας. Το σενάριο θα παρουσιαστεί στους γονείς οι οποίοι βοήθησαν στη συλλογή υλικού. Θα γίνει ανάρτηση στην προσωπική ιστοσελίδα της νηπιαγωγού και στην ιστοσελίδα του σχολείου με στόχο το διαμοιρασμό της γνώσης και της εργασίας. Βιβλιογραφία Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών για το Νηπιαγωγείο (ΔΕΕΠΣ 2003) Οδηγός Νηπιαγωγού. Εκπαιδευτικοί σχεδιασμοί. Δημιουργικά περιβάλλοντα μάθησης. Ο.Ε.Δ.Β. ΑΘΗΝΑ Επιμόρφωση εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση και εφαρμογή των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη. Τεύχος: 1 Γενικό Μέρος Γ έκδοση Πάτρα, Μάρτιος 2013 Επιμόρφωση εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση και εφαρμογή των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη. Τεύχος 2β: Κλάδος ΠΕ 60 Α έκδοση Πάτρα, Ιανουάριος 2013 Σημειώσεις Επιμορφωτή Γιάννη Ρε. Θεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ. Εκπαιδευτικό λογισμικό. Κατηγοριοποίηση εκπαιδευτικού λογισμικού. Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού Λογισμικού. Rubrics Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 35

36 Δικτυογραφία Τα ζώα του σπιτιού και της αυλής Σελίδα 36