ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2014) 365 final ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Τελική έκθεση εφαρμογής της στρατηγικής εσωτερικής ασφάλειας της ΕΕ ( ) EL EL

2 1. Εισαγωγή Η στρατηγική εσωτερικής ασφάλειας (ΣΕΑ) του καταρτίστηκε με σκοπό να επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να αντιμετωπίσει υφιστάμενες και νεοεμφανιζόμενες απειλές για την ασφάλεια της ευρωπαϊκής κοινωνίας, των πολιτών της και των οργανισμών που λειτουργούν στην ΕΕ. Στόχος της στρατηγικής αυτής είναι να προσδιοριστούν οι προκλήσεις για την εσωτερική ασφάλεια της ΕΕ δεδομένου ότι πολλές από τις σύγχρονες προκλήσεις για την ασφάλεια έχουν διασυνοριακό και διατομεακό χαρακτήρα και ότι κανένα κράτος μέλος δεν είναι από μόνο του σε θέση να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά αυτές τις απειλές. Στη στρατηγική προσδιορίζονται επίσης κοινές αρχές και κατευθυντήριες γραμμές με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων στις οποίες βασίζεται το ευρωπαϊκό πρότυπο ασφάλειας, με στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη κοινών εργαλείων και πολιτικών μέσω μιας πιο ολοκληρωμένης προσέγγισης. Στην ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η στρατηγική εσωτερικής ασφάλειας της EE στην πράξη 2» προσδιορίζονται πέντε βασικοί στρατηγικοί στόχοι τους οποίους πρέπει να επιδιώξουν η ΕΕ και τα κράτη μέλη της προκειμένου να επιδείξουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στην καταπολέμηση και την πρόληψη του σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος, της τρομοκρατίας και του ηλεκτρονικού εγκλήματος, στην ενίσχυση της διαχείρισης των εξωτερικών τους συνόρων και στην αύξηση της ανθεκτικότητάς τους έναντι φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών. Προσδιορίζονται επίσης συγκεκριμένες δράσεις που πρέπει να αναληφθούν σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Το και το η Επιτροπή υπέβαλε εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή της ΣΕΑ και προσάρμοσε τις δράσεις και τις συστάσεις στις νέες εξελίξεις. Οι εκθέσεις επικεντρώνονται στις προσπάθειες που καταβάλλονται σε επίπεδο ΕΕ, και παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την πρόοδο που έχει επιτευχθεί και τις τρέχουσες και μελλοντικές προκλήσεις. Στην πιο πρόσφατη ανακοίνωσή της, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «η επόμενη και τελευταία έκθεση για την υλοποίηση της στρατηγικής εσωτερικής ασφάλειας θα υποβληθεί στα μέσα του Η έκθεση θα αξιολογήσει κατά πόσον οι στόχοι της στρατηγικής εσωτερικής ασφάλειας έχουν επιτευχθεί και θα εξετάσει επίσης τις μελλοντικές προκλήσεις στον τομέα της εσωτερικής ασφάλειας». Βάσει των ανωτέρω συμπερασμάτων και των αξιολογήσεων που περιλαμβάνονται στις δύο προηγούμενες εκθέσεις, η παρούσα τρίτη και τελευταία έκθεση για τη ΣΕΑ έχει διττό στόχο. Πρώτον, αξιολογεί τις ενέργειες που έχουν υλοποιηθεί στο πλαίσιο των πέντε στρατηγικών στόχων της ΣΕΑ μετά το Δεύτερον, προσδιορίζει πιθανές μελλοντικές προκλήσεις, διατομεακούς στόχους και αναδυόμενες απειλές με στόχο μια ανανεωμένη στρατηγική εσωτερικής ασφάλειας, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής «Μια ανοικτή και ασφαλής Ευρώπη: από τη θεωρία στην πράξη» 5, στην οποία παρουσιάζονται προτάσεις για το μελλοντικό θεματολόγιο της ΕΕ στον τομέα των εσωτερικών υποθέσεων. 1 Στρατηγική εσωτερικής ασφάλειας για την Ευρωπαϊκή Ένωση: προς ένα ευρωπαϊκό πρότυπο ασφάλειας, 5842/2/ COM(2010) COM(2011) COM(2013) COM(2014)

3 Κατά την κατάρτιση της παρούσας έκθεσης, η Επιτροπή έλαβε υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη δεύτερη έκθεση για τη ΣΕΑ Τα σημαντικότερα επιτεύγματα της εφαρμογής της ΣΕΑ Η προώθηση της ευρωπαϊκής εσωτερικής ασφάλειας έχει λάβει νέα ώθηση τα τελευταία έτη χάρη στην εφαρμογή της ΣΕΑ και στοχευμένων στρατηγικών. Οι πέντε στρατηγικοί στόχοι της ΣΕΑ είναι 1) εξάρθρωση των διεθνών εγκληματικών δικτύων, 2) πρόληψη της τρομοκρατίας και αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης και της στρατολόγησης τρομοκρατών, 3) αύξηση των επιπέδων ασφάλειας των πολιτών και των επιχειρήσεων στον κυβερνοχώρο, 4) ενίσχυση της ασφάλειας μέσω της διαχείρισης των συνόρων και 5) αύξηση της ανθεκτικότητας της Ευρώπης σε περιπτώσεις κρίσεων και καταστροφών. Από το 2010, έχει συντελεστεί σημαντική πρόοδος ως προς την επίτευξη των ανωτέρω στόχων, όπως προκύπτει από τις δύο εκθέσεις της Επιτροπής για τη ΣΕΑ, καθώς και από την παρούσα έκθεση. Η ΣΕΑ αποτελεί τον βασικό άξονα των στρατηγικών εσωτερικής ασφάλειας της ΕΕ κατά τα τελευταία έτη. Έχει συμβάλει στην περαιτέρω ενίσχυση των ικανοτήτων της ΕΕ, των κρατών μελών της και άλλων ενδιαφερόμενων μερών και στην ενδυνάμωση της επιχειρησιακής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών. Επίσης, έχει συνεισφέρει στην υιοθέτηση μιας περισσότερο διατομεακής προσέγγισης σε όλα τα επίπεδα. Κατά την εφαρμογή της στρατηγικής χρειάστηκε να αντιμετωπιστούν διάφορες προκλήσεις. Η χρηματοοικονομική κρίση και οι επακόλουθοι δημοσιονομικοί περιορισμοί στην Ευρώπη επηρέασαν σε κάποιο βαθμό τη διαθεσιμότητα των πόρων. Οι νέες τεχνολογίες προσέφεραν νέες ευκαιρίες για τους ενδιαφερόμενους φορείς στον τομέα της ασφάλειας, αλλά ταυτόχρονα έχουν δημιουργήσει νέες απειλές, συμπεριλαμβανομένης της αυξανόμενης απειλής του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο και της ανάγκης ανάπτυξης ολοκληρωμένης προσέγγισης για την καταπολέμησή του. Οι ισχυρισμοί σχετικά με την εφαρμογή προγραμμάτων συλλογής πληροφοριών μεγάλης κλίμακας, παρότι δεν σχετίζονται άμεσα με τη συνεργασία στον τομέα της επιβολής του νόμου, πυροδότησαν έντονη δημόσια συζήτηση σχετικά με τις συνθήκες υπό τις οποίες πρέπει να επιτευχθεί η ασφάλεια. Ως αποτέλεσμα, ενισχύθηκε η αποφασιστικότητα όσον αφορά τη διασφάλιση αμοιβαίας εμπιστοσύνης, τη χάραξη καθολικότερων πολιτικών ασφάλειας και την ανάγκη να ενισχυθεί η ενσωμάτωση των θεμελιωδών δικαιωμάτων στις πολιτικές εσωτερικής ασφάλειας. Τέλος, όσον αφορά την εξωτερική διάσταση της ασφάλειας, η ΕΕ βρέθηκε αντιμέτωπη με τις επιπτώσεις περιφερειακών συγκρούσεων και σημαντικών πολιτικών αλλαγών, όπως η Αραβική Άνοιξη, οι συγκρούσεις στην υποσαχάρια Αφρική και η σύγκρουση στη Συρία, οι οποίες είχαν αντίκτυπο στην εσωτερική ασφάλεια της ΕΕ. Οι ανωτέρω προκλήσεις επιβεβαίωσαν την ανάγκη ύπαρξης της ΣΕΑ, η οποία έχει εφαρμοστεί αποτελεσματικά, τόσο μέσω γενικών πρωτοβουλιών όσο και μέσω πρωτοβουλιών που σχετίζονται με καθέναν από τους πέντε ειδικούς στόχους της. Η νομοθεσία και οι μηχανισμοί συνεργασίας παρέχουν πλέον κοινά εργαλεία για τη βελτίωση της προστασίας των ευρωπαϊκών κοινωνιών και οικονομιών από το σοβαρό και οργανωμένο /2636 (RSP). 3

4 έγκλημα. Η αυξημένη συνεργασία στους τομείς της επιβολής του νόμου και της δικαιοσύνης αποδείχθηκε απαραίτητη για την αντιμετώπιση κοινών απειλών, όπως η εμπορία ανθρώπων, η τρομοκρατία, το έγκλημα στον κυβερνοχώρο και η διαφθορά. Καταβλήθηκαν σημαντικές προσπάθειες προκειμένου να ενισχυθεί η εφαρμογή μιας πολυτομεακής και ολοκληρωμένης προσέγγισης, η οποία αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους της ΣΕΑ, με στόχο την αντιμετώπιση των ολοένα και πιο σύνθετων προκλήσεων για την ασφάλεια. Υλοποιήθηκαν πρωτοβουλίες για τη συνένωση των δυνάμεων διαφορετικών φορέων και για την ανάπτυξη και καθιέρωση συνεργειών μεταξύ πολιτικών και δράσεων. Η μόνιμη επιτροπή εσωτερικής ασφάλειας (COSI), η οποία συστάθηκε δυνάμει της Συνθήκης της Λισαβόνας, ανέλαβε καθήκοντα το Η COSI καθίσταται σταδιακά το κέντρο βάρους της ολοκληρωμένης διυπηρεσιακής επιχειρησιακής προσέγγισης για την εσωτερική ασφάλεια της ΕΕ. Θα πρέπει να ενισχυθεί ο επιχειρησιακός χαρακτήρας της COSI όσον αφορά τον συντονισμό του έργου των κρατών μελών, της Επιτροπής και των οργανισμών της ΕΕ. Μέσω της περαιτέρω ανάπτυξης των επαφών με την Επιτροπή Πολιτικής και Ασφάλειας (ΕΠΑ) της ΕΕ μπορεί να επιτευχθεί αποτελεσματικότερη διασύνδεση της εξωτερικής και της εσωτερικής διάστασης της εσωτερικής ασφάλειας Κύρια επιτεύγματα σε επίπεδο συγκεκριμένων στόχων κατά την περίοδο Στόχος 1: Εξάρθρωση των διεθνών εγκληματικών δικτύων Στη ΣΕΑ προσδιορίζονται τρεις βασικές δράσεις: 1) εντοπισμός και εξάρθρωση εγκληματικών δικτύων, 2) προστασία της οικονομίας από τη διείσδυση της εγκληματικότητας και 3) δήμευση προϊόντων εγκλήματος. Για την υλοποίηση των ανωτέρω δράσεων αναλήφθηκαν πολλές προσπάθειες με σκοπό την περαιτέρω ανάπτυξη της αστυνόμευσης βάσει εμπιστευτικών πληροφοριών και την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου και της συνεργασίας τους με άλλες αρχές. Το καλύτερο παράδειγμα είναι η ανάπτυξη και εφαρμογή του κύκλου πολιτικής της ΕΕ για την καταπολέμηση του σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος 7. Τα κράτη μέλη της ΕΕ, με την υποστήριξη των θεσμικών οργάνων και των οργανισμών της ΕΕ, ορίζουν προτεραιότητες 8 κυρίως βάσει της αξιολόγησης της Ευρωπόλ για τον κίνδυνο σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος (SOCTA) 9, καθορίζουν στρατηγικούς στόχους σε πολυετή σχέδια και εκπονούν ετήσια επιχειρησιακά σχέδια, τα οποία στη συνέχεια εκτελούνται Συμπεράσματα του Συμβουλίου της Καταρτίστηκε από την Ευρωπόλ με τη συμβολή των κρατών μελών, των οργανισμών ασφάλειας και δικαιοσύνης της ΕΕ και σημαντικών τρίτων χωρών. Συμπεράσματα του Συμβουλίου της Συνοπτικά οι προτεραιότητες της ΕΕ για την περίοδο είναι οι εξής: 1) παράνομη/παράτυπη μετανάστευση, 2) εμπορία ανθρώπων, 3) παραποιημένα αγαθά κατά παράβαση των κανονισμών που αφορούν την υγεία, την ασφάλεια και τα τρόφιμα, και προϊόντα ανεπαρκούς ποιότητας, 4) απάτη που αφορά τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης και την «ενδοκοινοτική απάτη αφανούς εμπόρου» (ΕΑΑΕ), 5) παραγωγή και διακίνηση συνθετικών ναρκωτικών, 6) διακίνηση κοκαΐνης και ηρωίνης, 7) εγκλήματα στον κυβερνοχώρο (επιγραμμική απάτη και απάτες με κάρτες πληρωμών, επιγραμμική σεξουαλική εκμετάλλευση παιδιών και επιθέσεις στον κυβερνοχώρο, 8) κίνδυνος πυροβόλων όπλων για τους πολίτες και παράνομη διακίνηση πυροβόλων όπλων, 9) οργανωμένο έγκλημα κατά της ιδιοκτησίας που διαπράττεται από μετακινούμενες ομάδες του οργανωμένου εγκλήματος. 4

5 Ο ρόλος των οργανισμών ασφάλειας και δικαιοσύνης ενισχύθηκε, με αποτέλεσμα την παροχή αυξημένης επιχειρησιακής στήριξης από την Ευρωπόλ 10 και τη Eurojust 11 σε έρευνες με τη συμμετοχή κοινών ομάδων έρευνας (ΚΟΕ) 12, στρατηγικές και επιχειρησιακές αναλύσεις, καθώς και προτάσεις για νέες νομικές βάσεις 13 και για τους δύο οργανισμούς. Ο θεσμός των ειδικών διασυνοριακών δικτύων επιβολής του νόμου αναπτύχθηκε περαιτέρω και έλαβε (χρηματοδοτική) στήριξη, όπως και οι κοινές ομάδες έρευνας (ΚΟΕ). Η χρηματοδότηση της ΕΕ, και ιδίως το χρηματοδοτικό πρόγραμμα «Πρόληψη και καταπολέμηση της εγκληματικότητας (ISEC)», βοήθησε τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη διασυνοριακή συνεργασία τους. Θεσπίστηκαν ολοκληρωμένα πλαίσια πολιτικής για διάφορα εγκληματικά φαινόμενα, με σκοπό την παροχή καθοδήγησης για τη συνεργασία μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων φορέων. Η στρατηγική της ΕΕ για τα ναρκωτικά ( ) 14 έδωσε νέα κατεύθυνση στον τομέα της καταπολέμησης της διακίνησης ναρκωτικών, συμπεριλαμβανομένων αλλαγών στη δυναμική των αγορών παράνομων ναρκωτικών ουσιών. Η ταχέως αναπτυσσόμενη απειλή των νέων ναρκωτικών αντιμετωπίζεται μέσω νομοθετικών προτάσεων σχετικά με τις νέες ψυχοδραστικές ουσίες 15. Επιπλέον, η πρώτη κοινή έκθεση του ΕΚΠΝΤ και της Ευρωπόλ για τις αγορές ναρκωτικών, η οποία δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο του 2013, αποτέλεσε σημαντική εξέλιξη για τον προσδιορισμό των νεοεμφανιζόμενων τάσεων και για την ενίσχυση των συνεργειών μεταξύ των οργανισμών 16. Η πολιτική της ΕΕ όσον αφορά την εμπορία ανθρώπων η οποία συνίσταται σε μια ολοκληρωμένη και πολυτομεακή προσέγγιση (οι τέσσερις πτυχές: (πρόληψη, προστασία, δίωξη, εταιρικές σχέσεις) αντανακλάται στην οδηγία του 2011 για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και για την προστασία των θυμάτων της 17. Η στρατηγική της ΕΕ για την εξάλειψη της εμπορίας ανθρώπων , η οποία θεσπίστηκε από την Επιτροπή και εγκρίθηκε από το Συμβούλιο 19, έχει πλέον τεθεί σε εφαρμογή. Το 2013 δημιουργήθηκε πλατφόρμα της κοινωνίας των πολιτών της ΕΕ κατά της εμπορίας ανθρώπων, η οποία απαρτίζεται από περισσότερους από 100 οργανισμούς. Στις 13 Δεκεμβρίου 2011 τέθηκε σε εφαρμογή η οδηγία σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας 20, η οποία επιβάλλει την εναρμόνιση των ποινικών αδικημάτων και προβλέπει 10 Μέχρι το τέλος του τρίτου τριμήνου του 2013, η Ευρωπόλ είχε διευκολύνει την ανταλλαγή και πλέον επιχειρησιακών μηνυμάτων και είχε κινήσει σχεδόν υποθέσεις (που αντιστοιχούν σε αύξηση της τάξεως των 15% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012). Η Ευρωπόλ παρείχε υποστήριξη στις επιχειρήσεις των κρατών μελών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολυκλαδικής Πλατφόρμας κατά των Εγκληματικών Απειλών (EMPACT), μέσω της δημοσίευσης της έκθεσης SOCTA 2013 και μέσω της βοήθειας που παρείχε η μονάδα υποστήριξης της EMPACT (ESU). 11 Το 2013, η Eurojust έκλεισε 639 υποθέσεις και είχε 937 εκκρεμείς υποθέσεις, εκ των οποίων οι 257 σχετίζονταν με το οργανωμένο έγκλημα. 12 Το 2013, 34 συνολικά κοινές ομάδες έρευνας (ΚΟΕ) έλαβαν (χρηματοδοτική) στήριξη από τη Eurojust ενώ, η Ευρωπόλ συμμετείχε επίσημα ως μέλος σε 35 ΚΟΕ και παρείχε συστηματική επιχειρησιακή υποστήριξη σε άλλες COM(2013) 173, COM(2013) / Απόφαση 2005/387/ΔΕΥ του Συμβουλίου Οδηγία 2011/36/ΕΕ. 18 COM(2012) Συμπεράσματα του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου Οδηγία 2011/93/ΕΕ. 5

6 ελάχιστες κυρώσεις. Επίσης, στοχεύει στην καταπολέμηση του σεξουαλικού τουρισμού και της παιδικής πορνογραφίας στο διαδίκτυο. Ελήφθησαν σημαντικά αντίμετρα για την αντιμετώπιση εγκλημάτων κερδοσκοπικού χαρακτήρα, όπως η σύσταση υπηρεσιών ανάκτησης περιουσιακών στοιχείων στα κράτη μέλη και η θέσπιση της διασυνοριακής συνεργασίας τους 21, η πρόταση για την τέταρτη οδηγία σχετικά με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες 22 καθώς και ο κανονισμός για τις μεταφορές χρηματικών ποσών 23 και η συμφωνία για μια νέα οδηγία σχετικά με τη δέσμευση και τη δήμευση των προϊόντων του εγκλήματος 24. Η θέσπιση μηχανισμού αναφοράς και αξιολόγησης περιπτώσεων διαφθοράς οδήγησε στη δημοσίευση της πρώτης έκθεσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της διαφθοράς 25 τον Φεβρουάριο του Η έκθεση εξηγεί τι μέτρα κατά της διαφθοράς εφαρμόζονται σε κάθε κράτος μέλος, ποια από αυτά έχουν αποτέλεσμα, τι θα μπορούσε να βελτιωθεί και με ποιον τρόπο. Ζητεί τη θέσπιση αυστηρότερων προτύπων ακεραιότητας και προτείνει βελτιώσεις στους μηχανισμούς ελέγχου στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων. Γνωρίζοντας την απειλή που αποτελεί η παράνομη χρήση πυροβόλων όπλων για την ασφάλεια των πολιτών, σε ανακοίνωση της Επιτροπής 26 παρουσιάζονται ορισμένοι τρόποι με τους οποίους η ΕΕ μπορεί να βοηθήσει τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τις προσπάθειές τους για τον περιορισμό των απειλών. Η ΕΕ έχει επικυρώσει το Πρωτόκολλο του ΟΗΕ για τα πυροβόλα όπλα 27. Οι αυξημένοι κίνδυνοι των παραποιημένων αγαθών και των προϊόντων ανεπαρκούς ποιότητας πρέπει να περιοριστούν λόγω των οικονομικών επιπτώσεών τους για τη νόμιμη οικονομία, τους προϋπολογισμούς των κυβερνήσεων και την υγεία των πολιτών. Η ανάγκη αυτή οδήγησε στη θέσπιση σειράς μέτρων, όπως το σχέδιο δράσης των τελωνείων της ΕΕ κατά των παραβιάσεων των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας 28 για τα έτη , καθώς και η δράση της ΕΕ για την ενίσχυση της καταπολέμησης του λαθρεμπορίου τσιγάρων 29. Η οδηγία σχετικά με την ευρωπαϊκή εντολή έρευνας σε ποινικές υποθέσεις θεσπίζει ένα κοινό μηχανισμό στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τη συγκέντρωση κάθε είδους στοιχείων σε ποινικές υποθέσεις 30. Για παράδειγμα, οι δικαστικές αρχές δύνανται να ζητήσουν από τις αντίστοιχες αρχές άλλων κρατών μελών να ανακρίνουν μάρτυρες, να διενεργήσουν κατ οίκον έρευνες ή να παρακολουθήσουν τραπεζικούς λογαριασμούς. Με αυτό το μέτρο καθιερώνεται επίσης η αυτόματη αμοιβαία αναγνώριση εντολών έρευνας και περιορίζονται οι λόγοι άρνησης εκτέλεσης της εντολής από άλλο κράτος μέλος. Σημαντική πρόοδος έχει επιτευχθεί στον τομέα της διασυνοριακής ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου. Υφιστάμενες πρωτοβουλίες, όπως η 21 Τα αιτήματα ανίχνευσης περιουσιακών στοιχείων μέσω του SIENA (που χρησιμοποιείται από 20 κράτη μέλη) αυξήθηκαν από 475 το 2012 σε και πλέον το Επιπλέον, μειώθηκε ο χρόνος ανταπόκρισης στα αιτήματα αυτά. 22 COM(2013) COM(2013) ΕΕ L 127 της , σ COM(2014) COM(2013) ΕΕ L 89 της , σ ΕΕ C 80 της , σ COM(2013) 324, Συμπεράσματα του Συμβουλίουτης 10ης Δεκεμβρίου ΕΕ L 130 της , σ. 1. 6

7 απόφαση του Prüm 31 και η σουηδική πρωτοβουλία 32, εφαρμόστηκαν σταδιακά από τα κράτη μέλη. Οι αρχές επιβολής του νόμου απέκτησαν πρόσβαση σε ορισμένα συστήματα πληροφοριών, π.χ. στη βάση δεδομένων EURODAC που περιέχει δεδομένα δακτυλικών αποτυπωμάτων, εντός αυστηρού ρυθμιστικού πλαισίου 33. Τον Δεκέμβριο του 2012, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με το ευρωπαϊκό πρότυπο ανταλλαγής πληροφοριών (EIXM) 34. Η Επιτροπή συνεργάζεται στενά με τα κράτη μέλη και με την Ευρωπόλ για την υποστήριξη της εφαρμογής του EIXM. Η Επιτροπή παρουσίασε πρόταση οδηγίας για τη ρύθμιση της επεξεργασίας από τα κράτη μέλη των δεδομένων που περιέχονται στους φακέλους επιβατών (δεδομένα PNR) για σκοπούς επιβολής του νόμου 35. Είναι σημαντικό να εγκριθεί τελικά η πρόταση οδηγίας. Υλοποιήθηκαν δράσεις ενίσχυσης της κατάρτισης των αρχών επιβολής του νόμου από τους οργανισμούς της ΕΕ με σκοπό την ενίσχυση των ατομικών και κοινών ικανοτήτων τους 36. Η Επιτροπή παρουσίασε το ευρωπαϊκό πρόγραμμα κατάρτισης για την επιβολή του νόμου (LETS) ως μια νέα προσέγγιση στην κατάρτιση 37. Το πρόγραμμα βασίζεται σε τέσσερα σκέλη εκμάθησης 38 και στοχεύει στην κατάρτιση διαφόρων κατηγοριών υπαλλήλων αρμόδιων για την επιβολή του νόμου (αστυνομικών, συνοριοφυλάκων, τελωνειακών) όλων των βαθμίδων, ενώ περιλαμβάνει προγράμματα ανταλλαγής Στόχος 2: Πρόληψη της τρομοκρατίας και αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης και της στρατολόγησης τρομοκρατών Το 2010 προσδιορίστηκαν τρεις βασικές δράσεις: 1) παροχή σε κοινότητες των μέσων για πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης και της στρατολόγησης τρομοκρατών, 2) αποκλεισμός των τρομοκρατών από πηγές χρηματοδότησης και υλικά και παρακολούθηση των οικονομικών τους συναλλαγών, και 3) προστασία των μεταφορών. Στον τομέα της συνεργασίας με τις κοινότητες, τις τοπικές αρχές και την κοινωνία των πολιτών, η Επιτροπή έχει αναλάβει διάφορες δράσεις. Τον Σεπτέμβριο του 2011, η Επιτροπή θέσπισε το δίκτυο για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη ριζοσπαστικοποίηση (RAN 39 ), το οποίο παρέχει σε τοπικούς επαγγελματίες τα μέσα για την αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης και της στρατολόγησης τρομοκρατών. Τον Ιανουάριο του 2014, η Επιτροπή εξέδωσε την ανακοίνωση σχετικά με την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης που οδηγεί στην τρομοκρατία και στον βίαιο εξτρεμισμό 40. Στις προτεινόμενες δράσεις περιλαμβάνονται μέτρα πρόληψης και μέτρα για την ενίσχυση της αντίστασης και την παροχή βοήθειας σε ριζοσπαστικοποιημένα άτομα για την απεμπλοκή και την /615/ΔΕΥ /960/ΔΕΥ. 33 Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 603/ COM(2012) COM(2011) Το 2013, η CEPOL παρείχε κατάρτιση σε περισσότερα από άτομα 36, τα οποία συμμετείχαν σε 100 και πλέον διαφορετικές δραστηριότητες κατάρτισης. 37 COM(2013) Σκέλος 1: Βασικές γνώσεις της ενωσιακής διάστασης επιβολής του νόμου, Σκέλος 2: Αποτελεσματική διμερής και περιφερειακή συνεργασία, Σκέλος 3: Θεματική εξειδίκευση της ΕΕ στον τομέα της αστυνόμευσης, Σκέλος 4: Μη στρατιωτικές αποστολές και ανάπτυξη ικανοτήτων σε τρίτες χώρες COM(2013)

8 αποριζοσπαστικοποίησή τους. Παράλληλα, η Επιτροπή δημοσίευσε συλλογή βέλτιστων πρακτικών και προσεγγίσεων που προσδιορίστηκαν μέσω του RAN. Η Επιτροπή αντέδρασε στο πιεστικό φαινόμενο των αλλοδαπών μαχητών που μεταβαίνουν σε περιοχές συγκρούσεων (ιδίως στη Συρία) μέσω διαφόρων δράσεων, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με βέλτιστες πρακτικές μέσω του RAN. Η Επιτροπή παρακολούθησε στενά την εφαρμογή του προγράμματος ΕΕ-ΗΠΑ για την παρακολούθηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας της (TFTP 41 ), το οποίο συμφωνήθηκε το Το TFTP, το οποίο χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο από την ΕΕ και από τα κράτη μέλη, αποδείχθηκε πολύτιμο εργαλείο για την ταυτοποίηση και τον εντοπισμό των τρομοκρατών και των δικτύων υποστήριξής τους σε ολόκληρο τον κόσμο 42. Καταβλήθηκαν σημαντικές προσπάθειες για την εγγύηση της ασφάλειας μέσω της προστασίας και του εντοπισμού επικίνδυνων αγαθών, όπως εκρηκτικών και χημικών, βιολογικών, ραδιενεργών και πυρηνικών ουσιών (CBRN), με τη συνεχιζόμενη εφαρμογή δύο σχεδίων δράσης 43 και του κανονισμού σχετικά με την κυκλοφορία στην αγορά και τη χρήση πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών 44. Έχει αρχίζει να εφαρμόζεται μια νέα προσέγγιση για την υλοποίηση του ευρωπαϊκού προγράμματος προστασίας των υποδομών ζωτικής σημασίας (EPCIP) 45, η οποία εστιάζεται στην πρόληψη, την ετοιμότητα και την αντιμετώπιση, και ιδίως στις αλληλεξαρτήσεις μεταξύ των διαφόρων τομέων. Οι δραστηριότητες αξιολόγησης κινδύνων στον τομέα της αεροπορικής ασφάλειας έχουν επεκταθεί προκειμένου να καλυφθεί ευρύ φάσμα κινδύνων που σχετίζονται με τους επιβάτες 46. Η εν λόγω μεθοδολογία, η οποία σχεδιάστηκε από κοινού με εμπειρογνώμονες των κρατών μελών και με το κέντρο ανάλυσης πληροφοριών της ΕΕ, αποτελεί πλαίσιο αναφοράς για τις μελλοντικές δραστηριότητες σε αυτόν τον τομέα. Επίσης, το δίκτυο AirPol και η Επιτροπή εξακολούθησαν να καταρτίζουν οδηγίες της ΕΕ σχετικά με την προστασία ευάλωτων στόχων στα αεροδρόμια. Για την αντιμετώπιση των εμφανιζόμενων κρίσεων, όπως οι τρομοκρατικές ενέργειες στη Νορβηγία, στο Μπουργκάς και την Τουλούζη, τα κράτη μέλη έλαβαν την υποστήριξη της Ευρωπόλ, της Eurojust, του IntCen και πλατφορμών επιβολής του νόμου, όπως το ATLAS. Το δίκτυο ATLAS της ΕΕ, το οποίο απαρτίζεται από ειδικές δυνάμεις επέμβασης σε 28 κράτη μέλη, εξακολούθησε να αναπτύσσει τις ικανότητές του. Τον Απρίλιο του 2013, εκτέλεσε επιτυχώς κοινές ασκήσεις αντιμετώπισης προσομοιώσεων συντονισμένων τρομοκρατικών επιθέσεων σε εννέα κράτη μέλη Στόχος 3: Αύξηση των επιπέδων ασφάλειας των πολιτών και των επιχειρήσεων στον κυβερνοχώρο 41 ΕΕ L 195 της , σ COM(2013) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 98/ SWD(2013) Αυτό το έργο βασίστηκε στα αποτελέσματα της Διάσκεψης της Λευκωσίας του 2012 σχετικά με την «ασφάλεια των πτήσεων έναντι τρομοκρατικών απειλών», που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο. 47 IP/13/335. 8

9 Στη ΣΕΑ προσδιορίζονται τρεις βασικές δράσεις: 1) δημιουργία ικανοτήτων των αρχών επιβολής του νόμου και των δικαστικών αρχών, 2) συνεργασία με τη βιομηχανία για την ενεργό συμμετοχή και την προστασία των πολιτών, και 3) βελτίωση της δυνατότητας αντιμετώπισης επιθέσεων στον κυβερνοχώρο. Η SOCTA υπογραμμίζει ότι το έγκλημα στον κυβερνοχώρο με κίνητρο το κέρδος συνδέεται με πολλά άλλα είδη εγκλημάτων. Επίσης, οι ευρωπαίοι πολίτες φάνηκαν ευαισθητοποιημένοι σχετικά με αυτή την απειλή σε ειδική έκδοση του Ευρωβαρόμετρου σχετικά με την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο 48, το 76% των κατοίκων της ΕΕ απάντησαν ότι ο κίνδυνος να πέσουν θύματα εγκληματικής ενέργειας στον κυβερνοχώρο αυξήθηκε κατά τους τελευταίους δώδεκα μήνες. Θεσπίστηκαν μέτρα για την αντιμετώπιση αυτής της απειλής. Η ΕΕ εξέδωσε την οδηγία για τις επιθέσεις κατά συστημάτων πληροφοριών 49, με την οποία εναρμονίζεται το ποινικό δίκαιο των κρατών μελών όσον αφορά τα εν λόγω αδικήματα π.χ. παράνομη πρόσβαση σε συστήματα πληροφοριών, παράνομη παρεμβολή σε συστήματα και δεδομένα και παράνομη υποκλοπή και διευκολύνεται η συνεργασία μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου. Η στρατηγική της ΕΕ για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο 50, η οποία εγκρίθηκε τον Φεβρουάριο του 2013, παρουσιάζει ένα όραμα να καταστεί το διαδικτυακό περιβάλλον της ΕΕ το ασφαλέστερο παγκοσμίως. Το Συμβούλιο 51 και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 52 επικρότησαν τη στρατηγική αυτή. Μεταξύ άλλων, η στρατηγική τονίζει την ανάγκη συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την αύξηση της πρόληψης και της ανθεκτικότητας. Η Επιτροπή εκπόνησε την πρώτη έκθεση σχετικά με την πρόοδο που έχει επιτευχθεί και συνεχίζει τις προσπάθειες για την υλοποίηση των δράσεων της στρατηγικής. Η Επιτροπή πρότεινε επίσης οδηγία για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών 53, η οποία στοχεύει στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κρατών και στην αύξηση της συνεργασίας για συμβάντα στον κυβερνοχώρο. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο για τα Εγκλήματα στον Κυβερνοχώρο (EC3) της Ευρωπόλ εγκαινιάστηκε στις αρχές του Το EC3 εξελίσσεται σταδιακά σε κομβικό σημείο για ζητήματα που αφορούν το έγκλημα στον κυβερνοχώρο και συνεργάζεται με τα κράτη μέλη, τη Eurojust και τρίτες χώρες για τη διεξαγωγή διαφόρων επιτυχημένων ερευνών 54. Συνεργάζεται επίσης με τον ιδιωτικό τομέα μέσω συμβουλευτικών ομάδων σχετικά με την ασφάλεια στο διαδίκτυο και τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Η Επιτροπή εξακολούθησε να προωθεί τη σύμβαση της Βουδαπέστης για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο ως ένα πλαίσιο διεθνούς συνεργασίας για την καταπολέμηση του ηλεκτρονικού εγκλήματος και ως υπόδειγμα για την εθνική νομοθεσία. Η Επιτροπή και οι ΗΠΑ συνεργάστηκαν για τη σύσταση, το 2012, μιας παγκόσμιας συμμαχίας κατά της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στο διαδίκτυο 55, στην οποία 48 Ειδικό Ευρωβαρόμετρο 404 (Νοέμβριος 2013). 49 Οδηγία 2013/40/ΕΕ. 50 JOIN(2013) Συμπεράσματα του Συμβουλίου της P7_TA(2013)0376. Πίνακας εφαρμογής που παρουσιάστηκε κατά τη διάσκεψη υψηλού επιπέδου που πραγματοποιήθηκε ένα έτος μετά την έγκριση της στρατηγικής: 53 COM(2013)

10 συμμετέχουν σήμερα 53 χώρες και η οποία στοχεύει στη βελτίωση του εντοπισμού των θυμάτων, στην αποτελεσματικότερη δίωξη των αυτουργών, στην αύξηση της ευαισθητοποίησης και στη μείωση του αριθμού των εικόνων σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών που είναι διαθέσιμες στο διαδίκτυο. Δεδομένης της ταχείας ανάπτυξης του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο, είναι πολλά αυτά πρέπει να γίνουν ακόμα. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά συνεισφέρουν ήδη σε ένα ασφαλέστερο διαδικτυακό περιβάλλον για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις Στόχος 4: Ενίσχυση της ασφάλειας μέσω της διαχείρισης των συνόρων Στη ΣΕΑ προσδιορίζονται τέσσερις βασικές δράσεις: 1) πλήρης αξιοποίηση του δυναμικού του EUROSUR, 2) ενίσχυση της συμβολής του Frontex στα εξωτερικά σύνορα, 3) κοινή διαχείριση κινδύνων για την κυκλοφορία εμπορευμάτων διαμέσου των εξωτερικών συνόρων και 4) βελτίωση της διυπηρεσιακής συνεργασίας σε εθνικό επίπεδο. Για την υλοποίηση των ανωτέρω βασικών δράσεων, η ΕΕ πραγματοποίησε δραστηριότητες με στόχο τη διαφύλαξη των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των ελευθεριών, όπως η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων εντός του χώρου Σένγκεν και η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών εντός της εσωτερικής αγοράς, παράλληλα με την ενίσχυση της εσωτερικής ασφάλειας της ΕΕ. Ο στόχος αυτός επιτεύχθηκε μέσω της αξιοποίησης των συνεργειών μεταξύ των πολιτικών διαχείρισης των συνόρων για τα πρόσωπα και για τα αγαθά, καθώς και με τη διαχείριση της μετανάστευσης σε συνδυασμό με την καταπολέμηση του εγκλήματος κατά την εφαρμογή της στρατηγικής ολοκληρωμένης διαχείρισης των συνόρων. Χάρη στα μέτρα για την ενίσχυση των γνώσεων των συνοριοφυλάκων, των τελωνειακών υπαλλήλων, των αστυνομικών και άλλων αρχών σχετικά με την κατάσταση στο έδαφος, τη θάλασσα και τον αέρα, υπάρχει πλέον μια ισχυρότερη βάση για τον προσδιορισμό και τη λήψη αναλογικών και αποτελεσματικών μέτρων στα σύνορα της ΕΕ. Σημαντικό μέτρο αποτελεί η θέση σε ισχύ, στα τέλη του 2013, του EUROSUR 56, ενός συστήματος πολλαπλών στόχων για την ανίχνευση και την πρόληψη του διασυνοριακού εγκλήματος, το οποίο συμβάλλει παράλληλα στη διάσωση μεταναστών στα εξωτερικά σύνορα του χώρου Σένγκεν. Ένα άλλο μέτρο είναι η έναρξη ισχύος της νέας νομοθεσίας για τη διακυβέρνηση του χώρου Σένγκεν 57. Η νέα νομοθεσία επιδιώκει τη βελτίωση της αξιολόγησης και της παρακολούθησης, την παροχή της αναγκαίας υποστήριξης στα κράτη μέλη και την επανόρθωση πιθανών αδυναμιών για τη διατήρηση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης εντός του χώρου Σένγκεν. Οι διάφορες αναλύσεις του Frontex και η εισαγωγή ενός συστήματος πληροφοριών Σένγκεν δεύτερης γενιάς (SIS II) 58 συνεισφέρουν περαιτέρω στην ενίσχυση των γνώσεων. Το SIS II περιλαμβάνει ενισχυμένες δυνατότητες που υποστηρίζουν την ανάλυση των πληροφοριών. Η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων διευκολύνεται μέσω της εισαγωγής του συστήματος πληροφοριών για τις θεωρήσεις (VIS) 59 και της δέσμης μέτρων για τα ευφυή σύνορα 60, η do/policies/organized-crime-and-human-trafficking/global-alliance-against-childabuse/docs/global_alliance_report_201312_en.pdf 56 Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1052/2013 για τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Επιτήρησης των Συνόρων (Eurosur). 57 Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1053/2013 Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1051/ Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1987/ Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 767/ COM(2013) 95, COM(2013)

11 οποία αποτελείται από νομοθετικές προτάσεις για τη θέσπιση ενός συστήματος καταχώρισης εισόδου/εξόδου (ΣΚΕΕ) και ενός προγράμματος καταχώρισης ταξιδιωτών (ΠΚΤ), τα οποία επί του παρόντος τελούν υπό συζήτηση. Τα ζητήματα της ταχείας εισαγωγής και εξαγωγής αγαθών και της προστασίας της εσωτερικής αγοράς αντιμετωπίζονται επί του παρόντος με την ανάπτυξη πρωτοβουλίας για την ασφάλεια της εφοδιαστικής αλυσίδας και τη διαχείριση κινδύνων 61. Προκειμένου να διαθέτει τις απαραίτητες ικανότητες για την υποστήριξη των κρατών μελών της ΕΕ, ο Frontex έχει ενισχυθεί με την έγκριση της αναθεωρημένης νομικής βάσης του 62. Ο Frontex παρέχει αυξημένη επιχειρησιακή στήριξη στα κράτη μέλη που υφίστανται υψηλές μεταναστευτικές πιέσεις, για παράδειγμα στα ελληνοτουρκικά σύνορα και στο Αιγαίο πέλαγος. Μέσω δράσεων στο πλαίσιο της ειδικής ομάδας «Μεσόγειος» της ΕΕ 63, παρέχεται ολοκληρωμένη υποστήριξη για την προστασία της ζωής των μεταναστών και για την περαιτέρω ελάφρυνση του φόρτου των μεσογειακών κρατών μελών της ΕΕ που πλήττονται περισσότερο Στόχος 5: Αύξηση της ανθεκτικότητας της Ευρώπης σε κρίσεις και καταστροφές Στη ΣΕΑ προσδιορίζονται τέσσερις βασικές δράσεις: 1) πλήρης αξιοποίηση της ρήτρας αλληλεγγύης, 2) ανάπτυξη προσέγγισης που λαμβάνει υπόψη κάθε πιθανό ενδεχόμενο κατά την εκτίμηση των απειλών και κινδύνων, 3) σύνδεση των κέντρων ευαισθητοποίησης για διάφορες καταστάσεις, 4) ανάπτυξη ευρωπαϊκής ικανότητας αντίδρασης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση καταστροφών. Για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής και αποδοτικής αντιμετώπισης των κρίσεων χρειάστηκε να δοθεί απάντηση σε κρίσιμα ερωτήματα (ποιος είναι υπεύθυνος για τι, πότε, πού και πώς), καθώς και να διασφαλιστεί η υιοθέτηση διατομεακής προσέγγισης. Αυτή η ανάγκη οδήγησε στην κατάρτιση κοινής πρότασης 64 της Επιτροπής και της ΕΥΕΔ για απόφαση του Συμβουλίου σχετικά με την εφαρμογή της ρήτρας αλληλεγγύης που περιλαμβάνεται στη Συνθήκη της Λισαβόνας (άρθρο 222 της ΣΛΕΕ). Η πρόταση αυτή συζητείται επί του παρόντος με τα κράτη μέλη. Η ρήτρα αλληλεγγύης θα παρέχει ένα γενικό πλαίσιο αντιμετώπισης καταστάσεων «εάν ένα κράτος μέλος δεχθεί τρομοκρατική επίθεση ή πληγεί από φυσική ή ανθρωπογενή καταστροφή». Η έγκριση του νέου μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ 65 από το Συμβούλιο στις 17 Δεκεμβρίου 2013 συμβάλλει στη δημιουργία ευρωπαϊκής ικανότητας αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών. Βασίζεται σε προδεσμευμένους πόρους των κρατών μελών και σε βελτιωμένο σχεδιασμό και θα υποστηρίζεται από το Κέντρο Συντονισμού Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών, το οποίο άρχισε να λειτουργεί τον Μάιο του Καταρτίζονται εθνικές αξιολογήσεις κινδύνων βάσει των κατευθυντήριων γραμμών 66 της Επιτροπής του Τον Απρίλιο του 2014 η Επιτροπή εξέδωσε την πρώτη επισκόπηση των φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών στην ΕΕ, η οποία περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με 12 σοβαρούς φυσικούς και ανθρωπογενείς κινδύνους που περιέχονται στις COM(2012) 793, 8761/3/ Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1168/ / JOIN(2012) ΕΕ L 347 της , σ SEC(2010)

12 εθνικές αξιολογήσεις κινδύνων που έχουν ήδη καταρτιστεί από τα κράτη μέλη. Περιλαμβάνει επίσης πληροφορίες σχετικά με συναφείς πολιτικές της ΕΕ και τα αποτελέσματα σχετικών ερευνητικών δράσεων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ 67. Η απόφαση σχετικά με σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας 68 θα συμβάλει στην ενίσχυση της ικανότητας διαχείρισης κινδύνων της ΕΕ στον τομέα της δημόσιας υγείας. Η συνεργασία σε επίπεδο ΕΕ μεταξύ πολυτομεακών και τομεακών κέντρων στην Επιτροπή και στους αρμόδιους οργανισμούς ενισχύθηκε με στόχο την υποστήριξη των κρατών μελών. Η συνεργασία αυτή διευκολύνθηκε μέσω ενός νέου πλαισίου για την ανταλλαγή διαβαθμισμένων πληροφοριών 69. Χάρη στις ολοκληρωμένες ρυθμίσεις της ΕΕ για την αντιμετώπιση πολιτικών κρίσεων 70 που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 13 Ιουνίου 2013, είναι πλέον δυνατή η ευέλικτη και κλιμακούμενη αντιμετώπιση κρίσεων σε πολιτικό επίπεδο στην ΕΕ Σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων κατά την εφαρμογή της ΣΕΑ. Ο σεβασμός και η διαφύλαξη των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των πολιτών της ΕΕ, καθώς και όσων κατοικούν ή διαμένουν προσωρινά εντός των συνόρων της αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της ΣΕΑ. Η δέσμευση αυτή αποτελεί απόρροια της Συνθήκης της Λισαβόνας και της απαίτησης να διασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ 71. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή θέσπισε τη στρατηγική για την αποτελεσματική εφαρμογή του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση 72 και στη συνέχεια παρακολούθησε την εφαρμογή της, μεταξύ άλλων μέσω ετήσιων εκθέσεων 73. Η Επιτροπή εκπόνησε επιχειρησιακές κατευθυντήριες γραμμές προκειμένου τα θεμελιώδη δικαιώματα να λαμβάνονται υπόψη στις εκτιμήσεις επιπτώσεων 74. Επίσης, παρέσχε πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τα ένδικα μέσα σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ μέσω της νέας πύλης της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης 75. Σε συνεργασία με το Συμβούλιο της Ευρώπης, έλαβε σημαντικά μέτρα για την προσχώρηση της ΕΕ στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) 76. Λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να εξασφαλιστεί η προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (άρθρο 8 του Χάρτη), το 2012 η Επιτροπή πρότεινε δέσμη μέτρων για την προστασία των δεδομένων στην ΕΕ 77. Η εν λόγω νομοθεσία, η οποία επί του παρόντος τελεί υπό συζήτηση, θα επηρεάσει τους τρόπους με τους οποίους διασφαλίζεται η εσωτερική ασφάλεια της ΕΕ. 67 SWD(2014) 134 final. 68 Απόφαση 1082/2013/EΕ. 69 Απόφαση 2013/488/ΕΕ του Συμβουλίου Στην περίπτωση της εσωτερικής ασφάλειας της ΕΕ, ιδιαίτερη σημασία έχουν τα ακόλουθα άρθρα του Χάρτη θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ: Άρθρα 1 έως 26, 37, 38, 45, 46 και 47 έως COM(2010) SEC(2011) Στις 5 Απριλίου 2013, τα 47 μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης και η ΕΕ οριστικοποίησαν το σχέδιο της συμφωνίας προσχώρησης της ΕΕ στην ΕΣΔΑ. Το Δικαστήριο της ΕΕ αναμένεται να εκδώσει τη γνωμοδότησή του σχετικά με το κείμενο την άνοιξη του COM (2012) 9, COM (2012) 10, COM (2012)

13 Αυτές οι περισσότερο θεσμικής φύσεως εξελίξεις συνοδεύτηκαν από άλλες προσπάθειες σε πρακτικό επίπεδο για την περαιτέρω ενσωμάτωση των θεμελιωδών δικαιωμάτων στον τομέα της ασφάλειας στην ΕΕ. Για παράδειγμα, ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (FRA) εξέδωσε ορισμένες γνωμοδοτήσεις 78 και εκθέσεις 79 σχετικά με διάφορα ζητήματα, από την προστασία των δεδομένων και τη ριζοσπαστικοποίηση μέχρι τα εγκλήματα μίσους και τον εξτρεμισμό, τα οποία έχουν αντίκτυπο στους τομείς της εσωτερικής ασφάλειας, και ανέπτυξε πρακτικά εργαλεία για δημόσιους λειτουργούς 80. Τον Δεκέμβριο του 2013, ο FRA παρουσίασε τον οδηγό αστυνομικής κατάρτισης βάσει των θεμελιωδών δικαιωμάτων 81, ο οποίος αποτελεί συμπλήρωμα εγχειριδίου σχετικά με τις διακρίσεις λόγω εθνοτικού χαρακτηρισμού που εκδόθηκε το Με την έγκριση του μηχανισμού αξιολόγησης του χώρου Σένγκεν το καθιερώνεται η παρακολούθηση του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων από την κοινότητα επιβολής του νόμου στα κράτη μέλη κατά την εφαρμογή του κεκτημένου Σένγκεν 84. Τα μέτρα της ΕΕ για την προστασία των θυμάτων της εγκληματικότητας στοχεύουν στην περαιτέρω προστασία των δικαιωμάτων κάθε πολίτη. Παραδείγματα αποτελούν η έκδοση οδηγίας για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων της εγκληματικότητας 85, ο κανονισμός για την αμοιβαία αναγνώριση μέτρων προστασίας σε αστικές υποθέσεις 86 και η οδηγία περί της ευρωπαϊκής εντολής προστασίας 87. Τέλος, έχει σημειωθεί ικανοποιητική πρόοδος όσον αφορά την ανάπτυξη ευρωπαϊκού χώρου δικαιοσύνης με βάση την αμοιβαία αναγνώριση και την αμοιβαία εμπιστοσύνη. Η ΕΕ έχει ήδη εκδώσει τρεις οδηγίες σχετικά με τα δικονομικά δικαιώματα των υπόπτων και των κατηγορουμένων. Στόχος τους είναι η προστασία του δικαιώματος σε διερμηνεία και μετάφραση κατά την ποινική διαδικασία 88, του δικαιώματος ενημέρωσης στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών και ενημέρωσης σχετικά με τις κατηγορίες 89, του δικαιώματος πρόσβασης σε δικηγόρο, του δικαιώματος ενημέρωσης τρίτου προσώπου σε περίπτωση στέρησης της ελευθερίας και του δικαιώματος επικοινωνίας με τρίτα πρόσωπα και με προξενικές αρχές κατά τη διάρκεια της στέρησης της ελευθερίας Προκλήσεις για το μέλλον Η ΕΕ και τα κράτη μέλη θα αντιμετωπίσουν διάφορες προκλήσεις κατά τα επόμενα έτη. Η Ευρώπη σταδιακά εξέρχεται από την οικονομική και κοινωνική κρίση που έχει αφήσει τα 78 Διατίθενται στη διεύθυνση 79 Διατίθενται στη διεύθυνση 80 Βλ. FRA (2013), Joining up fundamental rights. Toolkit for local, regional and national public officials FRA (2010), Towards More Effective Policing, Understanding and preventing discriminatory ethnic profiling: a guide. 83 Βλ. υποσημείωση / Οδηγία 2012/29/ΕΕ, ΕΕ L 315 της , σ (ΕΕ) αριθ. 606/ /99/ΕΕ. 88 Οδηγία 2010/64/EΕ. 89 Οδηγία 2012/13/EΕ. 90 Οδηγία 2013/48/EΕ. 13

14 ίχνη της και έχει καταστήσει τις κοινωνίες μας πιο ευάλωτες και επιρρεπείς στον ρατσισμό και στην ξενοφοβία. Αποτελεί μέρος ενός παγκοσμιοποιημένου και διασυνδεδεμένου κόσμου, όπου αναμένεται περαιτέρω αύξηση του πληθυσμού, της κινητικότητας και της μεταφοράς αγαθών. Η ΕΕ θα αντιμετωπίσει δημογραφικές αλλαγές, μεγαλύτερη αστικοποίηση, κοινωνίες με μεγαλύτερη ποικιλομορφία, καθώς και ελλείψεις στην αγορά εργασίας. Επίσης, η Ευρώπη θα έλθει αντιμέτωπη με τις πιθανές συνέπειες της πολιτικής αστάθειας σε διάφορα μέρη του κόσμου και ιδίως στις χώρες της άμεσης γειτονίας της. Γεγονότα όπως η Αραβική Άνοιξη και η τρέχουσα κρίση στη Συρία, καθώς και η κατάσταση στην Ουκρανία, απαιτούν την ανάληψη κατάλληλων δράσεων. Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων. Χάρη στην εφαρμογή των μέτρων που αναφέρονται στο κεφάλαιο 2 της παρούσας ανακοίνωσης, τόσο σε νομοθετικό όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της διαθέτουν ενισχυμένα εργαλεία για την καλύτερη προστασία των ευρωπαϊκών κοινωνιών και οικονομιών. Έχουν δημιουργηθεί μηχανισμοί για την ανάληψη διυπηρεσιακών επιχειρησιακών δράσεων με σκοπό την αντιμετώπιση απειλών για την ασφάλεια, έχει θεσπιστεί μια πιο συνεκτική και εναρμονισμένη μέθοδος εργασίας για διάφορες επιχειρησιακές υπηρεσίες (αστυνομία, εισαγγελείς, συνοριοφύλακες, τελωνειακούς υπαλλήλους, καθώς και για τις υπηρεσίες διαβαθμισμένων πληροφοριών και για τον στρατό, στις περιπτώσεις που κρίνεται απαραίτητο) στον τομέα των διασυνοριακών απειλών για την ασφάλεια, ενώ οι διασυνοριακές διυπηρεσιακές επιχειρησιακές δράσεις των αρχών των κρατών μελών με την υποστήριξη των οργανισμών της ΕΕ ενισχύθηκαν και έφεραν αποτέλεσμα σε επιχειρησιακό επίπεδο. Στην ανακοίνωση της Επιτροπής «Μια ανοικτή και ασφαλής Ευρώπη: από τη θεωρία στην πράξη» έχουν ήδη προσδιοριστεί οι τομείς των πολιτικών εσωτερικής ασφάλειας όπου πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες από την ΕΕ και τα κράτη μέλη για την αποτελεσματική εφαρμογή της ΣΕΑ. Το παρόν κεφάλαιο εστιάζεται στις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά τα προσεχή έτη. Η εφαρμογή της νομοθεσίας και η εδραίωση των επιτευγμάτων αυτών, καθώς και η ενίσχυση της έμπρακτης συνεργασίας, θα αποτελέσουν προτεραιότητες για τις μελλοντικές εργασίες. Η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της νομοθεσίας και των πολιτικών θα καταστήσουν δυνατή την προσαρμογή των δράσεων της ΕΕ. Για την πρόληψη, τον εντοπισμό και την έρευνα απαιτείται αυξημένη και αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου και των δικαστικών αρχών των κρατών μελών, με τις αρμόδιες υπηρεσίες της ΕΕ και μεταξύ των ίδιων των οργανισμών της ΕΕ με πλήρη χρήση των υφιστάμενων μέσων της ΕΕ. Η προσέγγιση με επίκεντρο τον πολίτη θα πρέπει να εξακολουθήσει να αποτελεί κατευθυντήρια αρχή για την εσωτερική ασφάλεια της ΕΕ και για την αξιοποίηση των ευκαιριών και την αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων. Η Επιτροπή, η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα κράτη μέλη, οι οργανισμοί της ΕΕ, οι ειδικές πλατφόρμες εμπειρογνωμόνων σε θέματα ασφάλειας και πολλοί άλλοι θα πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν αποτελεσματικά σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον. 14

15 Όπως περιγράφεται λεπτομερώς στο κεφάλαιο 4, η Επιτροπή φρονεί ότι η ΕΕ θα πρέπει να καταρτίσει επικαιροποιημένη έκδοση της ΣΕΑ επανεξετάζοντας τις δράσεις που θα πρέπει να αναληφθούν στο πλαίσιο κάθε τρέχοντα στόχου για την περίοδο Θεματικές προκλήσεις Σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα Γενικά, το οργανωμένο και σοβαρό διασυνοριακό έγκλημα εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική απειλή για την εσωτερική ασφάλεια της ΕΕ πλήττοντας σοβαρά τα θύματα και την κοινωνία γενικότερα. Το 2013 η Ευρωπόλ υπολόγισε ότι στην ΕΕ δραστηριοποιούνται ομάδες οργανωμένου εγκλήματος. Η ασφάλεια της Ευρώπης εξακολουθεί να διατρέχει κίνδυνο από τη διείσδυση ομάδων οργανωμένου εγκλήματος στη νόμιμη οικονομία. Η οικονομική κρίση και οι επακόλουθες αλλαγές στην καταναλωτική ζήτηση έχουν επίσης οδηγήσει σε αλλαγές στις αγορές των προϊόντων εγκλήματος. Η ανάπτυξη διεθνών οδών εμπορικών συναλλαγών και η ελεύθερη κυκλοφορία εντός της ΕΕ έχουν ως αποτέλεσμα τη μετατόπιση των οδών διακίνησης διαφόρων εμπορευμάτων (π.χ. ηρωίνη, εμπορία ανθρώπων). Στην αγορά παράνομων ναρκωτικών εξακολουθεί να δραστηριοποιείται ο μεγαλύτερος αριθμός ομάδων οργανωμένου εγκλήματος (κατά προσέγγιση το ένα τρίτο). Τα οικονομικά εγκλήματα, και ιδίως η απάτη, έχουν αυξηθεί σημαντικά, ενώ η απάτη διευκολύνεται σε μεγάλο βαθμό από τη διαθεσιμότητα ενισχυμένων εργαλείων επικοινωνίας και τεχνολογίας που επιτρέπουν τη στόχευση ατόμων και εταιρειών στο διαδίκτυο. Ορισμένες απειλές, όπως τα συνθετικά ναρκωτικά και το έγκλημα στον κυβερνοχώρο, αυξάνονται, παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την αντιμετώπισή τους σε εθνικό, ενωσιακό και διεθνές επίπεδο. Άλλες απειλές, όπως η εμπορία ανθρώπων και η διακίνηση κοκαΐνης, παρότι δεν αυξάνονται σε εξίσου μεγάλο βαθμό, ενδέχεται να εξακολουθήσουν να αποτελούν σοβαρή πρόκληση για την ΕΕ κατά τα προσεχή έτη. Στη SOCTA 2013, η Ευρωπόλ προσδιόρισε επίσης δύο νεοεμφανιζόμενες απειλές, οι οποίες θα πρέπει να παρακολουθούνται κατά τα επόμενα έτη: πρόκειται για το περιβαλλοντικό έγκλημα και την απάτη στον τομέα της ενέργειας 91. Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή θα συνεχίσει τις προσπάθειες για την υλοποίηση των ακόλουθων δράσεων σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους φορείς: 91 Το 2013 δημοσιεύθηκε ειδική αξιολόγηση απειλής με τίτλο «Environmental crime in the EU» (Περιβαλλοντικό έγκλημα στην ΕΕ), η οποία έδινε έμφαση στα δύο πλέον διαδεδομένα αδικήματα: τη διακίνηση παράνομων αποβλήτων και την εμπορία απειλούμενων ειδών με τη συμμετοχή του οργανωμένου εγκλήματος. Η ΕΕ θεωρείται σημαντικός προορισμός και χώρα διέλευσης των διακινούμενων απειλούμενων ειδών, ενώ παράνομα απόβλητα διακινούνται εντός της ΕΕ και σε προορισμούς εκτός των συνόρων της. Σε αυτόν τον τομέα δραστηριοποιούνται ειδικές ομάδες οργανωμένου εγκλήματος. Οι μελλοντικές ενέργειες θα πρέπει να προσδιοριστούν με βάση: α) διάφορα νομικά μέσα, β) συντονισμένες υφιστάμενες δράσεις επιβολής για το περιβαλλοντικό έγκλημα, στις οποίες συμμετέχουν διάφορα όργανα/οργανισμοί η Ευρωπόλ, η Eurojust, η Ιντερπόλ και το UNODC, γ) την πρόσφατη ανακοίνωση της Επιτροπής για την παράνομη εμπορία άγριων ειδών, συμπεριλαμβανομένης διαβούλευσης με τους ενδιαφερόμενους φορείς, καθώς και δ) τις προσπάθειες του δικτύου EnviCrimeNet για την κατάρτιση στρατηγικής και επιχειρησιακών δράσεων. Στη SOCTA δόθηκε έμφαση στην ενδοκοινοτική απάτη αφανούς εμπόρου (ΕΑΑΕ) στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου (απάτη στον τομέα της ενέργειας), που είναι παρόμοια με την απάτη στον τομέα της εμπορίας των πιστώσεων ρύπων που αποκαλύφθηκε πρόσφατα. Οι ομάδες οργανωμένου εγκλήματος δραστηριοποιούνται ήδη στους τομείς των εναλλακτικών πηγών ενέργειας (αιολική και ηλιακή) και της διαχείρισης αποβλήτων, τους οποίους χρησιμοποιούν για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. 15

16 εφαρμογή του κύκλου πολιτικής της ΕΕ για το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα αξιολόγηση των τρόπων με τους οποίους το οργανωμένο έγκλημα επενδύει στην οικονομία και εντοπισμός των ευάλωτων σημείων της νόμιμης οικονομίας που εκμεταλλεύονται οι εγκληματικές ομάδες, όπως η διαφθορά και η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες παρακολούθηση της πρώτης έκθεσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένων των κεφαλαίων ανά χώρα και του θεματικού κεφαλαίου σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις και κατάρτιση της δεύτερης έκθεσης, η οποία πρόκειται να δημοσιευτεί το 2016 υποστήριξη της ταχείας έγκρισης της νομοθεσίας, όπως η τέταρτη οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η οποία στοχεύει στην αντιμετώπιση των χρηματοπιστωτικών και οικονομικών εγκλημάτων και, μεταξύ άλλων, στην πρόληψη της εκμετάλλευσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος μέσω της συγκάλυψης της προέλευσης των προϊόντων των εγκληματικών δραστηριοτήτων ή της διοχέτευσης χρήματος με σκοπό την τρομοκρατία εξέταση του ενδεχομένου υποβολής πρότασης για οδηγία σχετικά με την ποινικοποίηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η οποία θα επιβάλει την προσέγγιση, ως ένα βαθμό, των ορισμών και των κυρώσεων βάσει του άρθρου 83 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ εφαρμογή της στρατηγικής της ΕΕ για τα ναρκωτικά και υποστήριξη της ταχείας έγκρισης της νομοθεσίας σχετικά με τις νέες ψυχοδραστικές ουσίες εφαρμογή της στρατηγικής της ΕΕ για την εξάλειψη της εμπορίας ανθρώπων Για την επίτευξη αυτού του στόχου, πρέπει να παραταθεί η θητεία του Συντονιστή της ΕΕ για τη δράση κατά της εμπορίας ανθρώπων παρακολούθηση της μεταφοράς και της εφαρμογής της οδηγίας σχετικά με την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και την προστασία των θυμάτων παρακολούθηση της μεταφοράς και της εφαρμογής της οδηγίας σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης των παιδιών εξέταση της ανάγκης χάραξης ολοκληρωμένης στρατηγικής της ΕΕ για την προστασία των παιδιών από τα σεξουαλικά εγκλήματα παρακολούθηση της ανακοίνωσης για την καταπολέμηση του εγκλήματος που σχετίζεται με τα όπλα, διασφαλίζοντας παράλληλα το δικαίωμα νόμιμης πώλησης και ιδιοκτησίας πυροβόλων όπλων. Για τον σκοπό αυτό μπορεί, μεταξύ άλλων, να αναθεωρηθεί η υφιστάμενη νομοθεσία της ΕΕ σχετικά με την πώληση και μεταβίβαση πυροβόλων όπλων εντός της ΕΕ υποστήριξη ενισχυμένης συνεργασίας για την αναθεώρηση και την επιβολή της πολιτικής ελέγχου των εξαγωγών, προκειμένου να ενισχυθούν οι ικανότητες των αρχών επιβολής του νόμου, των τελωνειακών αρχών και των αρχών ελέγχου των εξαγωγών για εντοπισμό και πρόληψη της διασυνοριακής διακίνησης αντικειμένων στρατηγικής σημασίας και υψηλού κινδύνου Για την επίτευξη αυτού του στόχου, η Επιτροπή θα υποστηρίξει την ανταλλαγή πληροφοριών και ορθών πρακτικών, καθώς και την εκπόνηση προγράμματος ανάπτυξης ικανοτήτων και κατάρτισης σε επίπεδο ΕΕ για τους προαναφερθέντες φορείς συνέχιση της αξιολόγησής της σχετικά με την έκταση του περιβαλλοντικού εγκλήματος και της απάτης στον τομέα της ενέργειας και εξεύρεση μέτρων για την αντιμετώπισή τους. 16

17 Έγκλημα στον κυβερνοχώρο Οι ευκαιρίες διάπραξης εγκλημάτων στον κυβερνοχώρο έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα ο καθένας να μπορεί εύκολα να γίνει δράστης τέτοιων εγκλημάτων. Δεν απαιτούνται τεχνικές δεξιότητες, αφού τα απαραίτητα εργαλεία είναι διαθέσιμα στο διαδίκτυο σε εκδόσεις φιλικές προς τον χρήστη και σε λογικές τιμές. Τα ψηφιακά νομίσματα και οι διαδικτυακές πλατφόρμες διευκολύνουν πολλές μορφές σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος. Ο αριθμός των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο είναι πιθανό να αυξηθεί κατά τα προσεχή έτη, παρά τα σημαντικά μέτρα που έχουν ληφθεί για τη βελτίωση της ικανότητας καταπολέμησης της εγκληματικότητας και για την ενίσχυση της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο. Κατά συνέπεια, πρέπει να αυξηθεί η επιχειρησιακή ικανότητα καταπολέμησης του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο. Πρέπει να αντιμετωπιστούν διάφορες προκλήσεις, όπως η ελλιπής καταγγελία εγκλημάτων στον κυβερνοχώρο από τα θύματα, η περίπλοκη διαδικασία εντοπισμού των δεδομένων του εγκληματιών στον κυβερνοχώρο, οι ανησυχίες σχετικά με την αμοιβαία νομική συνδρομή σε περιπτώσεις εγκλημάτων στον κυβερνοχώρο και η δικαιοδοσία στον κυβερνοχώρο. Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή θα συνεχίσει τις προσπάθειες για την υλοποίηση των ακόλουθων δράσεων, σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους φορείς: εφαρμογή της στρατηγικής της ΕΕ για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο περαιτέρω υποστήριξη του έργου του Ευρωπαϊκού Κέντρου για Εγκλήματα στον Κυβερνοχώρο (EC3) της Ευρωπόλ περαιτέρω συνδρομή προς τα κράτη μέλη με σκοπό την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους για την καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο. (εθνικά κέντρα για εγκλήματα στον κυβερνοχώρο) υποστήριξη της έγκρισης της πρότασης οδηγίας για τη θέσπιση μέτρων που θα εξασφαλίζουν κοινό υψηλό επίπεδο ασφάλειας δικτύων και πληροφοριών σε ολόκληρη την ΕΕ και προώθηση της νέας εντολής του ENISA υποστήριξη της έγκρισης και εφαρμογής της Σύμβασης της Βουδαπέστης για εγκλήματα στον κυβερνοχώρο υποστήριξη, ανάπτυξη και διεύρυνση της παγκόσμιας συμμαχίας κατά της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών στο διαδίκτυο περαιτέρω ανάπτυξη, από κοινού με το EC3, της συνεργασίας με εταίρους εκτός της ΕΕ και με τον ιδιωτικό τομέα για την ενίσχυση των δράσεων αντιμετώπισης Τρομοκρατία, ριζοσπαστικοποίηση και διαχείριση κρίσεων Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, έχουν διαπραχθεί αρκετές τρομοκρατικές επιθέσεις, κυρίως από άτομα ή μικρότερες ομάδες, αλλά με σοβαρές συνέπειες. Κατά τη διάρκεια του 2012, έλαβαν χώρα περισσότερες από 200 επιτυχημένες ή αποτυχημένες τρομοκρατικές επιθέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση 92. Οι επιθέσεις στον μαραθώνιο της Βοστόνης και στο εμπορικό κέντρο του Ναϊρόμπι το 2013 απέδειξαν ότι τα ριζοσπαστικοποιημένα άτομα και οι οργανωμένες τρομοκρατικές ομάδες δεν εστιάζουν το ενδιαφέρον τους μόνο σε παραδοσιακούς στόχους, αλλά όλο και περισσότερο επιδιώκουν να πλήξουν ευάλωτους 92 Στην έκθεσή της Terrorism Situation & Trend Report (έκθεση σχετικά με την κατάσταση και τις τάσεις της τρομοκρατίας) (TE-SAT) του 2013, η Ευρωπόλ ανέφερε ότι το 2012 στην ΕΕ έχασαν τη ζωή τους 17 άτομα λόγω τρομοκρατικών επιθέσεων, πραγματοποιήθηκαν 219 τρομοκρατικές επιθέσεις σε κράτη μέλη της ΕΕ, συνελήφθησαν 537 άτομα για αδικήματα που σχετίζονται με την τρομοκρατία και έλαβαν χώρα δίκες για κατηγορίες τρομοκρατίας κατά 400 ατόμων συνολικά. 17