Βοήθεια ΕΛΒΙΖ στο καλαμπόκι Με 15 λεπτά παραλαμβάνει η εταιρεία στο Πλατύ, στα 16,5 αγοράζουν οι αποθήκες στα Οινόφυτα

Transcript

1 Ένθετο ΕΒ ΟΜΑ ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΑΓΟΡΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Αρ. Φύλλου Κωδ.: 7744 Τιµή 2 ευρώ Best seller η µαστίχα Αναψυκτικά εκ Χίου Πλώρη για τις ξένες αγορές βάζουν τα αναψυκτικά µε µαστιχέλαιο της εταιρείας «Προϊόντα Χίου». Best seller στην εγχώρια αγορά η σόδα. σελ. 40 Το ευρώ πιέζει το σιτάρι Φρένο στις εξαγωγές Πιέσεις δέχθηκαν στο τέλος της εβδοµάδας οι τιµές και οι εξαγωγές σιτηρών, µε αφορµή την ενίσχυση του ευρώ έναντι του δολαρίου. σελ. 17, 22 Εβδοµαδιαία µεταβολή τιµών 12/9 20/9 Σιτάρι σκληρό Καλαµπόκι Βαµβάκι 84,35 84,72 Ελαιόλαδο 2,59 2,55 Σιτάρι και καλαµπόκι: ευρώ/τόνος, βαµβάκι: σεντς/λίµπρα, ελαιόλαδο: ευρώ/κιλό Ο φόρος στα αγροτεµάχια Τα παιχνίδια της Πυθίας Στο ίδιο τσουβάλι µε όλους τους ιδιοκτήτες γης φαίνεται να βάζει η κυβέρνηση τους κατ' επάγγελµα αγρότες για το φόρο στα αγροτεµάχια. ΦΑΚΕΛΟΣ σελ Φθηνό ρεύμα οι βιομήχανοι, ακριβό οι αγρότες Μισές δουλειές κάνει η κυβέρνηση στο θέμα του ενεργειακού κόστους, μετά την απόφαση να ελαφρύνει τα τιμολόγια της ΔΕΗ στους βιομηχάνους. Στις λύσεις που δίνει η ειδική ρύθμιση για τη «διακοψιμότητα», η οποία κατατέθηκε αιφνιδίως την Πέμπτη στη Βουλή, δεν περιλαμβάνεται το αγροτικό ρεύμα. σελ ΕΚΘΕΣΗ ΟΟΣΑ ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΕΛΟΣ ΣΤΗ ΣΠΑΤΑΛΗ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ Φτάνει η αγορά ΣΕ ΠΡΟΒΑ Η ΣΟΓΙΑ σελ. 44 ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ σελ. 22, 35 Βοήθεια ΕΛΒΙΖ στο καλαμπόκι Με 15 λεπτά παραλαμβάνει η εταιρεία στο Πλατύ, στα 16,5 αγοράζουν οι αποθήκες στα Οινόφυτα Μικρή ανάσα στην ταλαιπωρημένη φέτος αγορά του καλαμποκιού φαίνεται να δίνει η απόφαση της διοίκησης της ΕΛΒΙΖ να προχωρήσει σε απευθείας παραλαβές προϊόντος από τους παραγωγούς, με τιμές οι οποίες αφήνουν πίσω τα ελάχιστα επίπεδα των προηγούμενων ημερών. Με 10 λεπτά προκαταβολή για «ανοιχτές» παραδόσεις ή Χωρίς λεφτά, θέλουν σταφύλια Καθεστώς τείνει να γίνει εκ μέρους πολλών οινοποιητικών επιχειρήσεων η μετάθεση των πληρωμών για τα οινοστάφυλα που παραλαμβάνουν. Σύμφωνα με καταγγελίες παραγωγών, τα οινοποιεία αγοράζουν φέτος το σταφύλι πληρώνοντας για το περσινό! σελ. 6 Και αγροτικό το νέο ΕΣΠΑ ράσεις για αγρότες και ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες ενσωματώνει το νέο ΕΣΠΑ Καινοτομία, η μείωση των επιτοκίων δανεισμού. σελ. 20, 37 με 15 λεπτά το κιλό για άμεση εξόφληση, η αγορά δείχνει να ανοίγει. Στα 16,5 λεπτά το κιλό παραλαμβάνουν οι «αποθήκες» σε Οινόφυτα και Χαλκίδα. σελ. 5, 22, ΜΕ 55 ΛΕΠΤΑ ΤΟ ΣΥΣΠΟΡΟ Εβδοµάδα προόδου για τις τιµές του σύσπορου βάµβακος, παρ ότι οι διαπραγµατεύσεις των Οµάδων Παραγωγών µε τους εκκοκκιστές συνεχίζονται. Ευχάριστη νότα τα 52 λεπτά (παραδοτέο), που ανακοίνωσαν την Πέµπτη τα εκκοκκιστήρια οντά, ενώ πολύ κοντά στα 55 λεπτά φαίνεται να καταλήγει η Οµάδα της Βοιωτίας µε τα εκκοκκιστήρια Μίχα. Παραφωνία οι Αφοί Καραγιώργου που µένουν στα 48 λεπτά. σελ. 4-5, 35, 49 Πλήρη αποσύνδεση των αγροτικών ε- νισχύσεων από την παραγωγή προτείνει στις χώρες μέλη του ο ΟΟΣΑ. Σε έκθεσή του, ο διεθνής Οργανισμός υ- ποστηρίζει ότι θα πρέπει να μπει τέλος στην πολιτική σπατάλης του παρελθόντος, που οδηγεί σε στρεβλώσεις την παραγωγή και το εμπόριο. σελ Έχει λύσεις το βαµβάκι Πρόκληση για υψηλές αποδόσεις σε ίνα οι νέες τεχνολογίες στο βαμβάκι λέει ο ειδικός της ICAC. σελ. 34 Άνοιξε δουλειές η λεβάντα Μικρό κόστος εγκατάστασης και καλή απόδοση από το δεύτερο έτος δίνει η καλλιέργεια λεβάντας, που μπορεί να πιάσει τα 900 ευρώ το στρέμμα. σελ. 12 Μια ευκαιρία χίλια βάσανα φέρνει το ιπποφαές, όπου «φυτρώνουν» οι σύμβουλοι σελ. 16, 41 ΣΑΒΒΑΤΟ: Ιωνά προφήτη, Κοδράτου αποστόλου Μήνας 9ος, Εβδ. 38η ΗΛΙΟΣ: Ανατολή 07:12 - ύση 19:24 ΣΕΛΗΝΗ: 16 ηµερών ΚΑΙΡΟΣ: Νεφώσεις

2 2 ΣΗΜΕΡΑ ΣΗΜΕΡΑ EDITORIAL ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ Aγαπητέ αναγνώστη, Το γεγονός ότι ο τομέας της αγροτικής παραγωγής γίνεται συχνά «καταφύγιο» αναζήτησης επαγγελματικής ενασχόλησης των «απογοητευμένων» κατοίκων των αστικών κέντρων δε σημαίνει τίποτα! Επίσης, το γεγονός ότι κάποιες σύγχρονες καταναλωτικές συνήθειες τόσο στον τομέα της διατροφής (ρόδια, τσάι, σταμναγκάθι κ.ά.), όσο και στη φαρμακευτική και τα καλλυντικά (λεβάντα, ιπποφαές, γκότζι μπέρι κ.ά.) οδηγούν σε διεύρυνση της ζήτησης από τις λεγόμενες συμπληρωματικές καλλιέργειες που με δυσκολία καλύπτουν το 2% του α- γροτικού ΑΕΠ, επίσης δε λέει πολλά! Άλλωστε, μεγάλο μέρος των «σπουδαγμένων» που στρέφονται στον τομέα της πρωτογενούς παραγωγής, φλερτάρουν περισσότερο με την ι- δέα του branding και τη δημιουργία δικτύων διάθεσης των προϊόντων (όπως π.χ. στο ελαιόλαδο) και λιγότερο μ αυτή καθ εαυτή την παραγωγή. Το ενδιαφέρον για τη χώρα μας ή- ταν και παραμένει στα προϊόντα που ιστορικά αποτέλεσαν το «βαρύ πυροβολικό». Για τα περισσότερα εξ αυτών, όχι μόνο δεν έχει υπάρξει πρόοδος σε ό,τι αφορά την οργάνωση και λειτουργία της αγοράς αλλά μπορεί να βρίσκονται και σε δυσμενέστερη θέση σε σχέση με προηγούμενα χρόνια! Κι αυτό γιατί, οι οργανώσεις (π.χ. ΕΑΣ Λάρισας) διαλύθηκαν, οι υποδομές χάθηκαν και οι παραγωγοί βρίσκονται σε απελπιστικά αδύναμη διαπραγματευτική θέση έναντι των εμπόρων! Agrenda Ανοδικές τάσεις επικράτησαν στα χρηµατιστήρια των αγροτικών εµπορευµάτων, από την αποδυνάµωση του δολαρίου. Η τάση αυτή ήταν ιδιαίτερα εµφανής στα συµβόλαια βαµβακιού και καλαµποκιού. Οι τιµές των πρώτων υλών των αζωτούχων λιπασµάτων, φαίνεται πως έπιασαν «πάτο» µετά από εφτά µήνες σταθερής διόρθωσης. Στο ελαιόλαδο αυξήθηκαν οι πωλήσεις σε µη κοινοτικούς προορισµούς. σελ. 22, 35 ΑΝΑΠΤΥΞΗ Δεν το βάζει κάτω η ελληνική σόγια παρά τις δυσκολίες της πρώτης σεζόν σελ. 44 Παίρνουν το φετινό σταφύλι αλλά ε- ξοφλούν την περσινή παραγωγή σελ. 6 Ειδικοί επιστήμονες φωτίζουν τα σκοτεινά σημεία των νέων καλλιεργειών σελ. 13 Καμπανάκι κινδύνου κρούει ο Επίτροπος Τσιόλος για το τσεκ του 2014 σελ. 11 Κερδισμένους όσους έβαλαν τεύτλα βγάζει η φετινή καμπάνια της ΕΒΖ σελ. 26, 31 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ 1022,75 ΚΛΕΙΣΙΜΟ: Οι πίνακες μετοχών σελ. 21 Με φθηνότερα λιπάσματα η περίοδος της φθινοπωρινής σποράς σελ Δράσεις για αγρότες και κατοίκους της υπαίθρου στο επόμενο ΕΣΠΑ σελ. 20, 37 Τρεις γενιές μαστιχοπαραγωγών απογειώνουν τα Προϊόντα Χίου σελ. 40 Νέος ιδιοκτήτης για την ιστορική καπνοβιομηχανία Γεωργιάδη σελ. 39 Συνέντευξη: Ο Τέρι Τάουνσεντ, η ICAC και το μέλλον του βάμβακος σελ. 34 Ο ΚΑΙΡΟΣ ΤΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ Ο ΚΑΙΡΟΣ ΤΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ ΔΟΛΑΡΙΟ ΗΠΑ... 1,35450 ΔΟΛΑΡΙΟ ΚΑΝΑΔΑ... 1,38290 ΛΙΡΑ ΒΡΕΤΑΝΙΑΣ... 0,84200 ΚΟΡΩΝΑ ΣΟΥΗΔΙΑΣ...8,57020 ΓΙΕΝ ΙΑΠΩΝΙΑΣ ,09000 ΦΡΑΓΚΟ ΕΛΒΕΤΙΑΣ...1,23330 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Μπούσουλας για φιλόδοξους εξαγωγείς ελληνικού ελαιολάδου σελ Η Τζούλια Πλέτσερ ξέρει τι σημαίνει να λιώνεις τα τακούνια σου σελ. 54 Επιταγή επανένταξης στην αγορά εργασίας για ανέργους σελ. 36 Στο Μόδεστο Λάρισας πραγματοποιήθηκε η 1η Γιορτή Νέου Αγρότη σελ. 33 BASF: Η γεωργία είναι η σημαντικότερη δουλειά πάνω στη Γη σελ. 53 ΕΒ ΟΜΑ ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΑΓΟΡΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ Green Box Eκδοτική Α.Ε. ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Γιάννης Πανάγος ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Πέτρος Αλεξανδρής ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Ειρήνη Σκρέκη ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΑΤΕΛΙΕ Αθηνά Βέη ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Παναγιώτης Αραβαντινός ΓΡΑΦΕΙΑ Νίκης 24, Σύνταγμα, Τ.Κ , ΤΗΛ , FAX: agrenda@agronews.gr ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική, η κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλον, χωρίς προηγούμενη άδεια του εκδότη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα. Σάββατο Νεφώσεις παροδικά αυξημένες σε κεντρικά και νότια. Άνεμοι βορείων διευθύνσεων ασθενείς έως μέτριοι και στα νοτιανατολικά έως θυελλώδεις. Θερμοκρασία σε πτώση. Κυριακή Παροδικά αυξημένες νεφώσεις στα ηπειρωτικά. Σποραδικές καταιγίδες σε περιοχές του νότιου Ιουνίου, της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδας. Άνεμοι βόρειοι μέτριοι ως ισχυροί και στα νοτιανατολικά τοπικά θυελλώδεις. Θερμοκρασία σε πτώση στα ανατολικά. ευτέρα Λίγες νεφώσεις παροδικά αυξημένες με πιθανότητα τοπικών βροχών σε ανατολικά και νότια. Άνεμοι βορείων διευθύνσεων σχεδόν μέτριοι ως μέτριοι και τοπικά στο Αιγαίο μέτριοι. Θερμοκρασία σε περαιτέρω πτώση. Ο ΗΓΙΕΣ ΓΕΩΠΟΝΩΝ Για τον περονόσπορο και τον ψευδόκοκκο των αµπελώνων, στο βλαστικό στάδιο µετά τον τρύγο, εξέδωσε ανακοίνωση το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου Βόλου. Όπως επισηµαίνουν οι ειδικοί, για τους αµπελώνες των υγρών περιοχών, όπου συχνά εµφανίζεται όψιµη προσβολή περονόσπορου, συνιστάται ένας ψεκασµός µε βορδιγάλειο πολτό ή επιτρεπόµενο για την καλλιέργεια σκεύασµα διότι έτσι επιτυγχάνεται η καταστροφή των ωοσπορίων του µύκητα που σχηµατίζουν τα φύλλα και δίνουν αργότερα τις ανοιξιάτικες µολύνσεις. Αναφορικά µε τους προσβεβληµένους από ψευδόκοκκο αµπελώνες Τρίτη Νεφώσεις παροδικά αυξημένες σε όλη τη χώρα, ενώ υπάρχει έντονη πιθανότητα τοπικών βροχών στα ανατολικά και τα νότια. Άνεμοι βόρειοι σχεδόν μέτριοι ως μέτριοι και τοπικά ισχυροί στο Αιγαίο. Θερμοκρασία χωρίς αξιόλογη μεταβολή. Τετάρτη Γενικά αίθριος καιρός σε όλη τη χώρα. Νεφώσεις κατά τόπους θα σημειωθούν στα ηπειρωτικά. Άνεμοι ασθενείς βόρειοι. Θερμοκρασία σε μικρή άνοδο. Πέµπτη & Παρασκευή Γενικά αίθριος θα είναι ο καιρός. Πιθανότατα να σημειωθούν τοπικές νεφώσεις στα ηπειρωτικά. Ά- νεμοι βόρειοι ασθενείς έως σχεδόν μέτριοι. Θερμοκρασία χωρίς αξιόλογη μεταβολή. συνιστάται ψεκασµός πλήρους κάλυψης της βλάστησης και του κορµού των πρέµνων. Στις περιπτώσεις µη γενικευµένης προσβολής, ωστόσο, συνιστάται να σηµαίνονται και να ψεκάζονται µόνο τα προσβεβληµένα πρέµνα ούτως ώστε αυτά µε την έναρξη της νέας βλαστικής περιόδου να ελέγχονται επισταµένως.

3

4 4 ΑΓΟΡΑ ΤΙΜΕΣ Ρύζι Σκληρό σιτάρι Βαμβάκι Καλαμπόκι Ελαιόλαδο Σταθερά πάνω από τα 15 σεντς ανά λίµπρα κινούνται οι τιµές του ακατέργαστου ρυζιού στην αγορά του Σικάγο το τελευταίο εξάµηνο. Στα 282 ευρώ ο τόνος δια- µορφώνονται οι τιµές του σκληρού σιταριού στην Ιταλία. Σηµαντική ώθηση στην τιµή βάµβακος από την έναρξη κινεζικών αγορών νέας σοδειάς. Υποχώρησε κάτω από τα 200 ευρώ ο τόνος το καλαµπόκι πρώτη φορά µετά από 15 µήνες. Πάνω από 2,55 ευρώ το κιλό η τιµή του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου στην Ισπανία. Με 52 λεπτά ο Δοντάς, για τα 55 πάνε οι Ομάδες Οι υψηλές αποδόσεις αυξάνουν τη ζήτηση για σύσπορο βαμβάκι Διασπασμένοι εμφανίζονται στα καφενεία οι εκκοκκιστές Λυγίζει το συντηρητικό τρίγωνο Μάρκου-Καραγιώργου-Σιάρκου ΤOY ΠΕΤΡΟΥ ΑΛΕΞΑΝ ΡΗ Πεδίο για σπέκουλα Το θέµα µε τις ανοικτές και κλειστές τιµές αφήνει περιθώρια στους εκκοκκιστές για τζογάρισµα στην πορεία του χρηµατιστηρίου Οι τελευταίες πληροφορίες θέλουν τους αδελφούς Δοντά να φορτώνουν βαμβάκια με 0,52 ευρώ το κιλό (παραδοτέο) και την ΕΑΣ Τρικάλων να παραλαμβάνει με 0,51 ευρώ το κιλό και πληρωμή τοις μετρητοίς, υποκινούμενοι τόσο από τις υψηλές αποδόσεις της φετινής παραγωγής σε ίνα, όσο και από το περιθώριο κινήσεων που τους δίνει πλέον η μείωση της τιμής του ρεύματος για τους βιομηχανικούς καταναλωτές. Την ίδια ώρα τα περισσότερα εκκοκκιστήρια κινούνται γύρω από τα 50 λεπτά το κιλό (συν τα μεταφορικά) και μόνο οι συντηρητικές επιχειρήσεις, όπως η εταιρεία Αφοι Καραγιώργου, μένουν πίσω παραλαμβάνοντας με 48 λεπτά το κιλό. Παράλληλα οι πληροφορίες θέλουν την τιμή που θα πληρωθεί το βαμβάκι για την Ομάδα Παραγωγών από τα Βάγια της Βοιωτίας να αγγίζει ή και να ξεπερνάει τα 55 λεπτά το κιλό, ενώ σε ανάλογη κατεύθυνση οδηγείται η διαπραγμάτευση και των μελών της Ομάδας Παραγωγών της Δράμας. Ήδη, οι πρώτες πράξεις έχουν γίνει από τα δύο αδέρφια Μίχα για θεσσαλικό προϊόν στα 0,57 ευρώ το κιλό, με τα μεταφορικά και τα μεσιτικά, παραδοτέο στη Θήβα. Αυτό σημαίνει τιμή στον Θεσσαλό παραγωγό περίπου στα 0,49 ευρώ το κιλό. Επίσης, διαρρέουν πληροφορίες για τιμή παραγωγού στις περιοχές Βοιωτίας και Φθιώτιδας γύρω στα 0,52-0,54 ευρώ το κιλό, χωρίς την παρέμβαση μεσίτη και για κοντινές αποστάσεις. Οι άλλες δύο εκκοκκιστικές επιχειρήσεις της Βοιωτίας (μικρότερης δυναμικότητας) διαρρέουν ότι θα προσφέρουν μεταξύ 0,47 και 0,49 ευρώ το κιλό, αλλά προς το παρόν τηρούν στάση αναμονής. Ουσιαστικά τα νέα από την αγορά δείχνουν ότι οι εκκοκκιστές δεν ακολουθούν ενιαία γραμμή στην τιμή με την οποία παραλαμβάνουν, καθώς η ζήτηση για το προϊόν παραμένει ζωηρή και ο μεταξύ τους ανταγωνισμός δείχνει έ- ντονος. Πληροφορίες αναφέρουν μάλιστα ότι τα μέλη της Πανελλήνιας Ένωσης Εκκοκκιστικών και Εξαγωγέων Βάμβακος αλλά και τους εκτός αυτής έχουν χωριστεί σε «στρατόπεδα», ακολουθώντας διαφορετική τιμολογιακή πολιτική, «παίζοντας» πολύ με τα μεταφορικά, τις μεσιτείες και τις Ομάδες Παραγωγών. Πάντως, από δω και πέρα, λέγεται από ανθρώπους της πιάτσας ότι η πολιτική των «συντηρητικών» εκκοκκιστηρίων Μάρκου, Καραγιώργου και Σιάρκου θα εξαρτηθεί από το πόσο θα αγοράσουν το σύσπορο βαμβάκι τα εκκοκκιστήρια των α- δελφών Μίχα στη Βοιωτία. Ανοιχτές και κλειστές τιµές Στην αγορά του εκκοκκισμένου οι τιμές χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Κλειστές και ανοιχτές τιμές (βάση χρηματιστηρίου): Στις κλειστές τιμές, το τελευταίο διάστημα οι πιο καλοπληρωτές είναι ορισμένοι Τούρκοι κλώστες που χρειάζονται άμεσα βαμβάκι. Τα επίπεδα που παίζουν αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, φτάνουν στην καλύτερη περίπτωση τα 192 σεντς δολαρίου το κιλό. Αυτό σε ευρώ είναι 1,43 ευρώ το κιλό επί αυτοκινήτου, Με βοήθεια από το δολάριο κατόπιν ανακοινώσεων της FED ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΒΑΜΒΑΚΟΣ ΤΟΥ Γ. ΠΑΠΑ ΟΓΙΑΝΝΗ ΝEA ΥOΡKH Από την ξαφνική πτώση του δολαρίου και όχι από θεµελιώδη στοιχεία στο βαµβάκι ήρθε η πρόσφατη άνοδος στο χρηµατιστήριο. Μπορεί να έχει µείνει λίγες µέρες πίσω η αµερικανική σοδειά, αλλά αυτό δεν είναι αρκετό για να ανεβούν σηµαντικά οι τιµές. Αντίθετα, η ανακοίνωση του προέδρου της οµοσπονδιακής τράπεζας FED των ΗΠΑ, Μπεν Μπερνάνκι, για συνέχιση της ίδιας νοµισµατικής πολιτικής της κεντρικής τράπεζας περί αγοράς αµερικανικών οµολόγων, η οποία δίνει ρευστότητα στο σύστηµα και διατηρεί τα επιτόκια χαµηλά, µείωσε απότοµα το δολάριο και όπως αναµενόταν ισχυροποίησε όλα τα εµπορεύµατα. Στη φυσική αγορά τις τελευταίες µέρες η αγορά της Κίνας φαίνεται πιο ζεστή. Σηµειώνεται ζήτηση σε εµπορικούς οίκους χωρίς όµως να πραγµατοποιούνται σηµαντικές πωλήσεις, όπως στο παρελθόν. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ Οι βροχές δεν επηρέασαν τα βαµβάκια ποιοτικά ή ποσοτικά, σύµφωνα µε τους παραγωγούς. Μπαίνουµε σε φουλ ρυθµούς συγκοµιδής και όλοι έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους στις αποδόσεις και το χρώµα. Όσον αφορά τις τιµές, οι Τούρκοι κλώστες πληρώνουν µέχρι 87 σεντς ανά λίµπρα (κατόπιν της πτώσης δολαρίου δίνει 1,415 ευρώ το κιλό), ενώ λιγοστοί εµπορικοί οίκοι δείχνουν ενδιαφέρον στα 3 σεντς ανά λίµπρα πάνω α- πό τις αντίστοιχες τιµές εκεµβρίου για λευκά βαµβάκια. Η ισπανική σοδειά για την ώρα είναι λιγάκι φτηνότερη και γι αυτό προσελκύει το ενδιαφέρον των ε- µπόρων περισσότερο. Για την ώρα τρέχει ένας διαγωνισµός για τόνους ελληνικού βαµβακιού σε τι- µές γύρω από τα σεντς ανά λίµπρα παραδοτέα σε αιγυπτιακό λιµάνι. (Εµπορεύµατα σελ. 35) Εβδοµαδιαία µεταβολή εκεµβρίου 2013 είκτης Λίβερπουλ 90,30 (+0,35) Ευρώ / ολάριο 1,3537 ΣΥΝΕ ΡΙΑΣΗ 18 /09/2013 Μήνας Κλείσιµο Μεταβολή εκέµβριος ,54 +1,10 Μάρτιος ,14 +0,99 Χρηµατιστήριο Νέας Υόρκης (σεντς ανά λίµπρα) Χρηµατιστηριακή άνοδος στο βαµβάκι, κυρίως λόγω της πτώσης του δολαρίου κατόπιν της ανακοίνωσης της FED.

5 ΑΓΟΡΑ ΤΙΜΕΣ 5 αλλά υπενθυμίζουμε ότι αφορούν εκκοκκισμένο βαμβάκι, όχι σύσπορο. Στις ανοιχτές τιμές οι εμπορικοί οίκοι έχουν τον πρώτο λόγο. Ανοιχτή τιμή (βάσει συμβολαίων Δεκεμβρίου) σημαίνει πως ο εκκοκκιστής έχει το δικαίωμα να κλείσει την τιμή, όποτε θελήσει, μέχρι τις 20 Νοεμβρίου. Σήμερα οι ανοιχτές τιμές των εμπόρων είναι περίπου στα 2 σεντς/λίμπρα πάνω από τις τιμές Δεκεμβρίου. Δηλαδή, αν ο εκκοκκιστής επέλεγε να κλείσει την τιμή σήμερα, θα ήταν 84,44+2=86,44 σεντς/ λίμπρα επί αυτοκινήτου (1,427 ευρώ/κιλό). Εκτιμάται ότι το κομμάτι αυτό έχει αρκετή σπέκουλα, καθώς ένας εκκοκκιστής μπορεί με αυτό τον τρόπο να τζογάρει στην πορεία του χρηματιστηρίου. Αν για παράδειγμα το χρηματιστήριο πάει 90 σεντς/λίμπρα, ο εκκοκκιστής θα μπορέσει να φιξάρει στα 93 σεντς, αντίθετα αν πάει στα 80 σεντς θα πιάσει τελική τιμή 82 σεντς/λίμπρα. Και στις δύο περιπτώσεις η ζήτηση δεν είναι η αναμενόμενη για την εποχή. Η αγορά αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε νευρικότητα όσον αφορά τον καιρό «οπότε θα έλεγα βρισκόμαστε εν αναμονή», σχολιάζει μεσίτης που ασχολείται κυρίως με εξαγώγιμο προϊόν. Το χρηματιστήριο στηρίζει τη φυσική αγορά βάμβακος Έκθεση USDA Χωρίς αντιδράσεις υποδέχτηκαν τα χρηµατιστήρια την αναµενόµενη έκθεση προσφοράς και ζήτησης βάµβακος του USDA, που µιλά για οριακά χαµηλότερη παραγωγή και λιγότερες εξαγωγές Χωρίς αντιδράσεις υποδέχτηκαν τα χρηματιστήρια την αναμενόμενη έκθεση προσφοράς και ζήτησης βάμβακος του Αμερικανικού Υπουργείου Γεωργίας (USDA), που μιλά για οριακά χαμηλότερη παραγωγή και χαμηλότερες εξαγωγές σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα, κρατώντας την αγορά στα επίπεδα των 85 σεντς ανά λίμπρα. Συγκεκριμένα, οι εκτιμήσεις για τα αρχικά αποθέματα αυξήθηκαν κατά δέματα σε 3,9 εκατ., με βάση αναθεωρημένα δεδομένα από τις 31 Ι- ουλίου 2013 για τις ΗΠΑ. Η πρόβλεψη για τα πλαίσια που θα κινηθεί η μέση τιμή για την επόμενη εμπορική περίοδο για τους παραγωγούς μειώθηκε κατα 3 σεντς, στα 69 με 85 σεντς ανά λίμπρα, αντιπροσωπεύοντας τις πρόσφατες κινήσεις και προσδοκίες της αγοράς. Οι προβλέψεις για την παγκόσμια προσφορά και ζήτηση βάμβακος είναι υψηλότερες για τα τελικά α- ποθέματα. Η εκτίμηση για την παραγωγή αυξήθηκε κατά 1 εκατ. δέματα, με βάση βελτιωμένα δεδομένα για τις σοδειές από την Ινδία, τη Βραζιλία και την Ελλάδα, μετά τη μερική μείωση σε Η- ΠΑ και Συρία. Eξάλλου, το ισοζύγιο της Κίνας παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο αυτό το μήνα, βασισμένο στις τωρινές ανακοινώσεις στην αγορά αποθεματικού, απελευθέρωσης, και στις πολιτικές ποσόστωσης εισαγωγής για το Λίγοι οι έµποροι, πολλά τα φασόν εκκοκκιστήρια Τα πρώτα στοιχεία όσον αφορά τη φετινή σοδειά μιλούν για εξαιρετικής ποιότητας προϊόν και μεγαλύτερη παραγωγή του αναμενομένου, από πέρυσι, λόγω υψηλών στρεμματικών αποδόσεων, παρά τη μείωση του αριθμού των καλλιεργημένων στρεμμάτων. Πολλά είναι τα εκκοκκιστήρια τα οποία έχουν τεθεί προς ενοικίαση ή προσφέρονται να εργαστούν φασόν για άλλες χρηματοοικονομικά ισχυρότερες επιχειρήσεις, αδυνατώντας να εξασφαλίσουν οποιαδήποτε χρηματοδότηση. Μάλιστα, σύμφωνα με την ICAP, η συγκέντρωση του τομέα σε λιγότερες επιχειρήσεις επιταχύνεται με ταχύ ρυθμό. «Η συγκομιδή είναι πολύ καλύτερη α- πό αυτή που περιμέναμε τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά, αλλά οι αβεβαιότητες είναι περισσότερες από ποτέ τα τελευταία χρόνια», αναφέρει ο πρόεδρος της Ένωσης Εκκοκκιστών - Εξαγωγέων Βάμβακος, Απόστολος Δοντάς. Όπως υ- ποστηρίζει «το τραπεζικό σύστημα δεν έχει τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσει ολόκληρη την παραγωγή», ενώ εκτιμά ότι μπορεί να αποδειχθεί μπούμερανγκ η μεγάλη εξάρτηση του τομέα από την τουρκική αγορά. Ποιες επιχειρήσεις κέρδισαν σε πωλήσεις το 2012 Σε 367,8 εκατ. ευρώ ανήλθαν τα συνολικά έσοδα 24 βιομηχανιών του τομέα το 2012 καταγράφοντας οριακή αύξηση 0,2%. Οι μεγάλες ποσοστιαίες αυξήσεις των πωλήσεων ορισμένων επιχειρήσεων αντισταθμίστηκαν α- πό ανάλογες μειώσεις των πωλήσεων άλλων επιχειρήσεων. Αύξηση πωλήσεων πέτυχαν 10 από τις 24 εταιρείες (41,7% του συνόλου). Τα αποτελέσματα των εταιρειών για το 2012, σύμφωνα με την ICAP, έχουν ως εξής: Η Αφοι Ν. Καραγιώργου ΑΒΕΕ είχε έσοδα 73,27 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 39,5% έναντι του Η Κάπα-Σίγμα Βαμβακουργία ΑΒΕΕ (στη Δράμα) είχε έσοδα 35,69 εκατ. ευρώ, αυξημένα έναντι κατά 23,3%. Η Σιάρκος ΑΕ (στις Σέρρες) είχε έσοδα 21,29 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 50,3% και η Κ. Β. Μάρκου ΑΒΕΕ (Βοιωτία-Λάρισα) είχε έσοδα 21,73 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 26,6%. Οι αναλυτές της τράπεζας Societe Generale «βλέπουν» επαναφορά της τιµής καλα- µποκιού στα επίπεδα άνω των 5 δολαρίων ανά µπούσελ στα διεθνή χρηµατιστήρια. Παρέμβαση ουσίας στο καλαμπόκι από την ΕΛΒΙΖ Καθηλωμένη η τιμή στα 0,16-0,165 ευρώ/κιλό παραδοτέο στα Οινόφυτα και τη Χαλκίδα Σε τιµές υψηλότερες από τις σηµερινές δεσµεύεται να εξοφλήσει τους παραγωγούς η ΕΛ- ΒΙΖ, εφόσον της φέρουν καλαµπόκι µε προκαταβολή 0,10 ευρώ το κιλό. Αυτό δηλώνει στην Agrenda o πρόεδρος της µεγαλύτερης βιοµηχανίας ζωοτροφών της χώρας, Βασίλης Χαλκίδης. «Όποτε θέλουν οι παραγωγοί θα τους εξοφλήσουµε ανάλογα µε την τιµή που θα επικρατεί ε- κείνη τη στιγµή στην αγορά», λέει και πιστεύει ό- τι «αργότερα θα ανέβει σίγουρα η τιµή του προϊόντος πάνω από τα επίπεδα που βρίσκεται τώρα». Ταυτόχρονα προειδοποιεί ότι «το καλαµπόκι σε αυτές τις τιµές των 0,13 ευρώ/κιλό, που επικρατούν τώρα, δεν συµφέρει κανέναν, γιατί θα έχει αντι-οικονοµικές συνέπειες στο σύνολο της αγοράς». Σύµφωνα µε τις πληροφορίες της Agrenda, η τιµή που δίνουν τα µεγάλα σιτεµπορικά «κέντρα» σε όλους, µεσίτες και παραγωγούς, αυτή τη στιγµή είναι 0,16-0,165 ευρώ το κιλό παραδοτέο στα Οινόφυτα ή τη Χαλκίδα. Έτσι, οι Βοιωτοί έχουν την υψηλότερη τιµή, µε 0,15 ευρώ και στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη η τιµή έχει κολλήσει στα 0,13 ευρώ, λόγω των µεταφορικών. Πάντως, το πρόβληµα των Ελλήνων παραγωγών είναι η έλλειψη αποθηκευτικών χώρων και οι αποθήκες της ΕΛΒΙΖ έχουν χωρητικότητα µέχρι τόνους, σε Πλατύ και Ξάνθη. Η επό- µενη εβδοµάδα είναι η πιο κρίσιµη, καθώς µπαίνει στην αγορά και το καλαµπόκι της Βόρειας Ελλάδας. «Αν δεν αποσυµφορηθεί λίγο η αγορά, θα υπάρξει πρόβληµα. Εµείς ήδη έχουµε δεχτεί κρούση από την Τουρκία για τόνους, οπότε πιστεύουµε ότι υπάρχει τρόπος να πουληθεί το επιπλέον καλαµπόκι σε καλή τιµή». Τέλος, αν θέλει ένας παραγωγός να εξοφληθεί τώρα, δεν τον συµφέρει, γιατί η εταιρεία δεν θα διαφοροποιηθεί πολύ από τον ανταγωνισµό και θα δώσει 0,14 ευρώ το κιλό ή το πολύ 0,15 εάν φέρει το προϊόν ο καλλιεργητής στο σιλό. Τι λένε οι διεθνείς αναλυτές Για σοδειά-ρεκόρ καλαµποκιού προετοιµάζονται οι Αµερικανοί, ύστερα από τρία χρόνια µειωµένης παραγωγής, παρά τη θερινή ξηρασία Χειραγώγηση Η «σύγκλιση» των τιµών δηµιουργεί υποψίες χειραγώγησης της αγοράς προς τα κάτω στις πολιτείες µε καλλιέργειες σιτηρών, όπως αναφέρει το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ. Την ίδια στιγµή, οι αναλυτές της τράπεζας Societe Generale προβλέπουν ότι οι τιµές θα ε- πανέλθουν στα επίπεδα άνω των 5 δολαρίων α- νά µπούσελ στα διεθνή χρηµατιστήρια και ειδικά τους τρεις τελευταίους µήνες του 2013, ενώ τώρα βρίσκονται στα 4,55 δολάρια ανά µπούσελ. Εξέλιξη χρηματιστηριακών τιμών καλαμποκιού

6 6 ΑΓΟΡΑ ΤΙΜΕΣ Πράσινα µήλα Την έγκριση της χρήσης σκευασµάτων φυτοπροστασίας µε τη δραστική ουσία διφαινυλαµίνη, για την εµβάπτιση των µήλων και αχλαδιών, µε σκοπό την αποτελεσµατική προστασία και συντήρησή τους- η οποία πέρυσι είχε δοθεί αναµένουν οι µηλοπαραγωγοί του ήµου Αγιάς από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Ελαιώνας Άµφισσας Τις τέσσερις δράσεις στις οποίες επικεντρώνεται η στήριξη του παραδοσιακού ελαιώνα Άµφισσας, που αφορούν την αποζηµίωση για τη φετινή παραγωγή, την ανασύσταση του φυτικού κεφαλαίου, το πρόγραµµα ανάδειξης του παραδοσιακού χαρακτήρα του ελαιώνα και τα αρδευτικά έργα, τόνισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κατά την επίσκεψή του στις πληγείσες από τις πυρκαγιές περιοχές της Άµφισσας και της Βοιωτίας. Πιστοποίηση αυγών Σε αλλαγή του τρόπου κοστολόγησης των αυγών τα οποία πιστοποιεί, προχώρησε ο ΕΛΓΟ ήµητρα. Στο εξής, θα πιστοποιεί µε το ειδικό σήµα και θα κοστολογεί µόνο τα αυγά που συσκευάζονται και πωλούνται µε τη σχετική ένδειξη και όχι το σύνολο της παραγωγής. Εν συντομία / / / /13 Στρεµµατική Μέχρι 30 Σεπτεµβρίου µπορούν οι παραγωγοί που καλλιεργούν φθινοπωρινή πατάτα σε έκταση µεγαλύτερη του ενός στρέµµατος να καταθέσουν αίτηση µαζί µε τα απαραίτητα δικαιολογητικά, στην αρµόδια ιεύθυνση Αγροτικής Οικονοµίας, προκειµένου να λάβουν την στρεµµατική ενίσχυση που ορίζει ο Καν.1405/2006. Ζωικό κεφάλαιο Εγκρίθηκε η δαπάνη ευρώ από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για το πρόγραµµα εξυγίανσης του ζωικού κεφαλαίου. Σύµφωνα µε τη σχετική απόφαση, η πληρωµή υποχρεώσεων του προγράµµατος «Εξυγίανση του ζωικού κεφαλαίου της χώρας», για το οικονοµικό έτος 2013, θα γίνει µέσω της τράπεζας Πειραιώς. Ροδάκινα 47,647 16,180 56,918 21,729 Καρπούζια 117, , , ,193 Eπιτρ. Σταφύλια 13,811 19,412 19,605 24,323 Νεκταρίνια 22,997 9,046 25,241 9,527 Βερίκοκα 14,549 7,912 14,578 7,912 σε τόνους Σύμφωνα με τα στοιχεία του Incofruit-Hellas Αγοράζουν φέτος το σταφύλι πληρώνοντας για το περσινό Σύμφωνα με καταγγελίες από το Αμύνταιο και τη Νάουσα, οι οινοποιίες Τσάνταλη και Μπουτάρη εξοφλούν ένα χρόνο μετά ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΚΡΟΚΟΥ Στην πλάτη των παραγωγών φαίνεται να χρηματοδοτούν τις επιχειρήσεις τους οι δύο μεγαλύτερες οινοποιίες της Ελλάδας, του Ευάγγελου Τσάνταλη και του Κωνσταντίνου Μπουτάρη. Σύμφωνα με καταγγελίες από την περιοχή του Αμυνταίου και της Νάουσας, οι δύο βιομηχανίες τα 2 με 3 τελευταία χρόνια μεταθέτουν την πληρωμή των οινοστάφυλων στους αμπελουργούς, μετά από 12μηνο. Έτσι, φέτος αγοράζουν το σταφύλι, πληρώνοντας για το περσινό! Ουσιαστικά, μεταφέρουν το έντονο πρόβλημα ρευστότητας, που αντιμετωπίζουν, στους αμπελουργούς, αφού δεν τους πληρώνουν έγκαιρα για το σταφύλι που παίρνουν, δημιουργώντας τους ανασφάλεια. Γενικότερα οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές για το σταφύλι λόγω του καλού κλίματος που συνέβαλε στην ποιότητά τους, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε ικανοποιητικές τιμές πώλησής τους. Μέση τιµή παραγωγού Πιο αναλυτικά, η ποικιλία Ξινόμαυρο πωλείται από 0,33 (β ποιότητα) έως 0,40 (β ποιότητα) ευρώ το κιλό. Παρομοίως, οι τιμές των ξενικών ποικιλιών κινούνται σε ικανοποιητικά επίπεδα, α- πό 0,40 έως 0,60 ευρώ το κιλό, ενώ οι τιμές των οινοστάφυλων στη νότια Ελλάδα και την Κρήτη, ξεκινούν από 0,25 και φτάνουν τα 0,45 ευρώ το κιλό. Όλες οι παραπάνω τιμές αφορούν οινοστάφυλα παραδοτέα στα κατά τόπους οινοποιεία. Η καλή χρονιά οφείλεται στις ευνοϊκές κλιματικές συνθήκες οι οποίες συνέβαλαν, σύμφωνα με ανακοίνωση της ΚΕΟΣΟΕ, στην ομαλή εξέλιξη του βλαστικού κύκλου και στην κανονική ωρίμαση των σταφυλιών, (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων χαλαζόπτωσης σε Σάμο, Λήμνο, Αττική και Νάουσα). Συνακόλουθα, η φετινή παραγωγή οίνου ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΟΠΩΡΟΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ Βελτιώθηκαν αυτή την εβδοµάδα οι ρυθµοί συγκοµιδής των επιτραπέζιων σταφυλιών λόγω της διαφαινόµενης αύξησης της ζήτησης από τις ευρωπαϊκές αγορές. Με χαµηλούς ρυθµούς συνεχίστηκαν οι εξαγωγές ροδάκινων και νεκταρινιών. Εν τω µεταξύ, µετά τη µη έγκριση εξαγωγής ακτινιδίων µε τεχνητή ωρίµανση αναµένεται το τρίτο δεκαήµερο του Οκτώβρη η συγκοµιδή ποικιλιών φυσιολογικώς ωριµασµένων. ΤΙΜΗ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ ΣΤΑ ΟΙΝΟΣΤΑΦΥΛΑ ΑΝΑ ΠΟΙΚΙΛΙΑ Ποικιλία Παραδοτέο στο οινοποιείο Sauvignon Blanc 0,6 Chardonnay, Μαλαγουζιά, 0,45-0,55 Ροδίτης, Ασύρτικο Merlot 0,45-0,50 Syrah 0,40-0,45 Καμπερνέ 0,45 Σαρντονέ, Ξινόμαυρο α ποιότητα, Μαντηλάρι 0,40 Θραψαθήρι άνω των 11 βαθμών, Γκρένα Ρουζ, Αγιωργίτικο, Μοσχάτο ερυθρό, Βηλάνα άνω των 11 βαθμών, Ασύρτικο 0,35 Ξινόμαυρο β ποιότητα 0,33 Σαββατιανό 0,28-0,35 Βηλάνα κάτω των 11 βαθμών, Θραψαθήρι κάτω των 11 βαθμών, Ροζακί 0,25 (ευρώ ανά κιλό) έχει αυξηθεί, σύμφωνα με το τμήμα Οίνου του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, κατά 18,78% σε σύγκριση με την παραγωγή της περιόδου 2012/13 και 34,55% σε σύγκριση με αυτή της περιόδου 2011/2012. Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρώτη αυτή εκτίμηση είναι αυξημένη κατά 14,21% και από το μέσο όρο πενταετίας ( HL). Συγκεκριμένα, ό- πως εκτιμά το τμήμα Οίνου του υπουργείου, η φετινή οινοπαραγωγή θα ανέλθει στα HL. Όσον αφορά τις κατηγορίες οίνων, το υπουργείο εκτιμά την παραγωγή, οίνων με ΠΟΠ στο 10%, οίνων με ΠΓΕ στο 24,32%, των ποικιλιακών οίνων στο 3,51% και των υπόλοιπων οίνων στο 62,17%. Οι ερυθροί και ερυθρωποί αντιστοιχούν στο 38,38% στο σύνολο της παραγωγής και οι λευκοί στο 61,62%. Να σημειωθεί, πάντως, ότι δεν υπάρχουν αποθέματα από την περσινή χρονιά, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα απορρόφησης των οινοστάφυλων.

7 ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΠΛΗΡΩΜΕΣ 7 ΞΕΜΕΙΝΑΝ ΑΠΟ ΚΑΥΣΙΜΑ Όλες οι κατηγορίες παραγωγών αντιµετωπίζουν πρόβληµα, αλλά οξύτερο είναι το θέµα στις τάξεις των κτηνοτρόφων, αµπελουργών και από αυτή την περίοδο των καλλιεργητών καλαµποκιού Ορατότης μηδέν στις φάρμες Κράτος, μεταποίηση και αλυσίδες φορτώνουν χρέη τους αγρότες ΤΟΥ ΠΕΤΡΟΥ ΑΛΕΞΑΝ ΡΗ alexandris@agronews.gr Μικρή προκαταβολή Το χειρότερο είναι ότι η Κοµισιόν αναµένεται να µειώσει την προκαταβολή του τσεκ στο 50% από 70% Εκρηκτική είναι από άποψη έλλειψης ρευστότητας η κατάσταση που ε- πικρατεί στην αγορά της υπαίθρου. Η κινητήριος δύναμη των τοπικών οικονομιών, που ήταν για πολλά χρόνια οι αγρότες, έχει στερέψει, με πρώτους τους παραγωγούς αγελαδινού και αιγοπρόβειου γάλακτος, που βλέπουν από πέρυσι να ανοίγει συνεχώς η ψαλίδα μεταξύ παραδόσεων και πληρωμών. Οι αμπελουργοί είναι, επίσης, οι «χαμένοι» της υπόθεσης (βλ. ρεπορτάζ σελ. 6), με τους παραγωγούς καλαμποκιού να προστίθενται από φέτος στην «προβληματική» κατηγορία. Και, βέβαια, το σύνολο των παραγωγών έχει επωμιστεί τα βάρη είτε των καταστημάτων γεωργικών ε- φοδίων, είτε των βιομηχανιών και - αλυσιδωτά - του λιανεμπορίου. Το μεγαλύτερο πρόβλημα, όμως, προέρχεται από τις καθυστερήσεις πληρωμών του ελληνικού κράτους. Είτε μιλάμε για μικρά ποσά (de minimis, ΕΦΚ πετρελαίου κ.λπ.) είτε για μεγαλύτερα (τσεκ, εξισωτική αποζημίωση, ευρωπαϊκά προγράμματα και ΦΠΑ) οι πληρωμές τους μετατίθενται αργότερα από ό,τι προγραμματίζουν οι παραγωγοί. Η χειρότερη εξέλιξη, φέτος, είναι το γεγονός ότι η Κομισιόν αναμένεται να εγκρίνει προκαταβολή μόνο για το 50% του τσεκ και όχι του 70%. Κάποιες φορές, τέλος, υπάρχουν εκκρεμμότητες που μπορεί να «χάνονται» μέχρι και πριν από το έτος 2009, για τις οποίες το κράτος διαβεβαιώνει ότι... κάποτε θα πληρώσει. Χαρακτηριστικά είναι τα όσα τραγελαφικά συνέβησαν τους τελευταίους τρεις μήνες με τις επιστροφές ΦΠΑ. Επίσης, το υπουργείο Οικονομικών τηρεί μία ύποπτη «σιγή ιχθύος» σχετικά με το πότε ακριβώς θα ε- ξοφληθεί η επιστροφή του ΕΦΚ πετρελαίου στους δικαιούχους αγρότες (σ.σ. την περιμέναμε μέσα στον Σεπτέμβριο), ενώ το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έχει φτάσει να μιλάει για εξόφληση της εξισωτικής αποζημίωσης για τις αρχές Οκτωβρίου, ε- νώ πρόκειται για κοινοτικά χρήματα. Μόνη λύση τα ΠΣΕΑ για ελιές «Ο υφιστάµενος κανονισµός του ΕΛΓΑ δεν µπορεί να καλύψει τη ζηµιά που έχουµε από τη µειωµένη φετινή παραγωγή. Καλύπτει συγκεκριµένα φυσικά αίτια, παγετό, χαλάζι, πληµµύρες, καύσωνα, ανεµοθύελλα κλπ. Η µειωµένη, όµως, παραγωγή, µπορεί να ενταχθεί σε Πρόγραµµα Κρατικών Οικονοµικών Ενισχύσεων (ΠΣΕΑ)», ξεκαθάρισε ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Μάξι- µος Χαρακόπουλος, απαντώντας σε ερώτηση βουλευτή του ΠΑΣΟΚ. Πάντως, την Παρασκευή 13 Σεπτεµβρίου ολοκληρώθηκαν τα πρώτα πορίσµατα, µε βάση τα οποία θα γίνει η εισήγηση στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης για να ορίσει επιστηµονική επιτροπή που θα εξετάσει τις αιτίες του φαινοµένου της σχινοκαρπίας. Ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ, Βασίλης Έξαρχος, εξήγησε ότι «παρακολουθούµε την εξέλιξη του φαινοµένου. Για να ενταχθεί σε ΠΣΕΑ µία καλλιέργεια πρέπει α) να έχουµε µείωση της παραγωγής κατά περιφερειακή ενότητα πάνω από 30% του µέσου όρου της προηγούµενης τριετίας και β) να έχει προσδιοριστεί ο λόγος που προκαλεί αυτή τη ζηµιά από µία επιστηµονική επιτροπή, που θα κληθεί να βρει το αίτιο. Χωρίς τεκ- µηρίωση και χωρίς πραγµατικά δεδοµένα, δηλαδή αν δεν γίνει η συγκοµιδή να έχου- µε τα τελικά νούµερα, δεν µπορούµε να υποβάλουµε αίτηµα ΠΣΕΑ στην Κοµισιόν».

8 8 ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ Η αγορά της ΕΕ Όλο το χρόνο κονδύλια για τη μελισσοκομία Μαζί με τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης οι δράσεις για το μέλι Σε τόνους ανήλθε το 2011 η παραγωγή µελιού στην ΕΕ, σύµφωνα µε τη EUROSTAT. Η παραγωγή της ΕΕ παρουσιάζει ελαφρά αύξηση τα τελευταία δέκα χρόνια (+6% από το 2010), µε αρνητικές και θετικές ετήσιες διακυµάνσεις, α- νάλογα µε τις καιρικές συνθήκες. Η τιµή πώλησης του µελιού εξαρτάται από το είδος και την ποιότητά του και από το δίαυλο εµπορίας. Το επιτραπέζιο µέλι (αντιστοιχεί στο 85% του µελιού που πωλείται στην ΕΕ) πωλείται σε υψηλότερες τιµές από το βιοµηχανικό, ενώ το µονοανθικό είναι και αυτό ακριβότερο. Όσον α- φορά τον δίαυλο εµπορίας, οι µελισσοκόµοι ε- πιτυγχάνουν την υψηλότερη δυνατή τιµή, όταν πωλούν απευθείας τα προϊόντα τους. Η δεύτερη καλύτερη επιλογή είναι η πώληση επεξεργασµένου µελιού σε λιανοπωλητές, ενώ στην τρίτη θέση βρίσκονται οι πωλήσεις σε συσκευαστές και διανοµείς. Το µεγαλύτερο µέρος του µελιού της ΕΕ πωλείται απευθείας στους καταναλωτές από τους µελισσοκόµους. Αυτό σχετίζεται επίσης µε τον µη επαγγελ- µατικό, κατά κύριο λόγο, χαρακτήρα της µελισσοκοµίας στα περισσότερα κράτη µέλη. ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΟΥΣΚΑ Βελτίωση της διαχείρισης τ ων μέτρων για τη στήριξη της μελισσοκομίας, χωρίς ωστόσο να υπάρξουν αλλαγές στον σχετικό κανονισμό, προωθεί η Κομισιόν προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι δράσεις γύρω από τον τομέα μπορούν να υλοποιούνται και να χρηματοδοτούνται καθ όλη τη διάρκεια του έτους. Επιπρόσθετα προτείνει τον καλύτερο συντονισμό μεταξύ εθνικών και ενωσιακών σχεδίων εφαρμοσμένης έρευνας, ενώ επιδιώκει την αποτελεσματικότερη υλοποίηση των υφιστάμενων δράσεων, α- ναζητώντας πιθανές συνέργειες με τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης για: Στήριξη της ίδρυσης και του εκσυγχρονισμού των εκμεταλλεύσεων νεαρών μελισσοκόμων. Χρήση γεωργοπεριβαλλοντικών μέτρων για την αύξηση της διαθεσιμότητας μελιτοφόρων φυτών για τις μέλισσες. Στην κατεύθυνση αυτή, η Κομισιόν παρουσίασε την πέμπτη κατά σειρά έκθεσή της σχετικά με την εφαρμογή των εθνικών μελισσοκομικών προγραμμάτων στα κράτη μέλη που καλύπτουν τις χρήσεις 2009/2010, 2010/2011 και 2011/2012. Συγκεκριμένα, το 2012 η Επιτροπή ζήτησε να διενεργηθεί εξωτερική αξιολόγηση των έξι μέτρων που λαμβάνονται υπέρ του τομέα της μελισσοκομίας. Κοµισιόν Η µελέτη της Επιτροπής δείχνει ότι τα εθνικά µελισσοκοµικά προγράµµατα συνέβαλαν στον περιορισµό της αύξησης του κόστους παραγωγής Η μελέτη ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2013, και όπως προκύπτει τα ε- θνικά μελισσοκομικά προγράμματα συνέβαλαν: Στον περιορισμό της αύξησης του κόστους παραγωγής (ιδίως λόγω των αγωγών κατά της βαρρόας και της ανασύστασης του μελισσοκομικού κεφαλαίου), με αποτέλεσμα να αμβλύνουν τις επιπτώσεις των δαπανών αυτών στο εισόδημα των μελισσοκόμων. Στη στήριξη της παραγωγής υ- ψηλής ποιότητας μελιού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ ταυτόχρονα διασφάλισαν ότι το κατώτερο άκρο της παραγωγής παραμένει ανταγωνιστικό, Είχαν έμμεσες θετικές επιπτώσεις και στην αγροτική ανάπτυξη και στο περιβάλλον. Ωστόσο, η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι θα μπορούσε να σημειωθεί περαιτέρω βελτίωση, ε- νώ ο εξωτερικός αξιολογητής συνέστησε έναν σαφέστερο προσανατολισμό εκ μέρους της Ένωσης ό- σον αφορά τα μελισσοκομικά προγράμματα, καθώς η επιλογή των συγκεκριμένων μέτρων γίνεται επί του παρόντος σε εθνικό ή ακόμη και περιφερειακό επίπεδο. Θα πρέπει επίσης να εξευρεθούν συνέργειες μεταξύ των ενωσιακών ερευνητικών προγραμμάτων και της εφαρμοσμένης έρευνας, προκειμένου να εξασφαλιστεί η καλύτερη σύνδεση μεταξύ βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας, καθώς και να αποφευχθούν ενδεχόμενες αλληλεπικαλύψεις. Προϋπολογισμός ανά κράτος μέλος Η Ένωση συµµετέχει στη χρηµατοδότηση των µελισσοκοµικών προγραµµάτων µέχρι ποσοστού 50% των δαπανών, που αναλαµβάνουν τα κράτη µέλη. Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι οι ετήσιοι πόροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που προορίζονται για τον τοµέα της µελισσοκοµίας το 2011, αυξήθηκαν σε 32 εκατ. ευρώ. Το 2011 έξι κράτη µέλη (Βουλγαρία, ανία, Γερµανία, Ελλάδα, Φιλανδία και Σουηδία) προέβλεψαν χαµηλότερες δαπάνες από τον προϋπολογισµό που τους αναλογεί σε συνάρτηση µε τον αριθµό των κυψελών που διαθέτουν. Το α- ντίστοιχο ποσό των πόρων της ΕΕ αναδιανεµήθηκε µεταξύ των υπόλοιπων κρατών µελών. Γενικά, το ποσοστό τείνει να είναι χαµηλότερο κατά το πρώτο έτος του προγράµµατος και αυξάνεται προς το τρίτο έτος. Το 2010 και το 2011, οι µεγαλύτεροι δικαιούχοι [Ισπανία (93%, 84%), Ελλάδα (97%, 92%), Γαλλία (90%, 88%), Ιταλία (96%, 92%) και Ρουµανία (100%, 85%)] χρησιµοποίησαν πολύ αποτελεσµατικά τον προϋπολογισµό τους. Το ίδιο συνέβη και το 2012 [Ελλάδα (97%), Γαλλία (92%), Ι- ταλία (93%) και Ρουµανία (98%)], µε εξαίρεση την Ισπανία όπου χρησιµοποιήθηκε µόνο το 69% του προϋπολογισµού. ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΑΠΑΝΩΝ ΑΝΑ ΕΙ ΟΣ ΜΕΤΡΟΥ ΑΝΑ ΚΡΑΤΟΣ ΜΕΛΟΣ Για την περίοδο , τα μέτρα που έλαβαν τη μεγαλύτερη στήριξη ήταν κατά σειρά τα εξής: Η καταπολέμηση της βαρρόας και η τεχνική βοήθεια. Οι δαπάνες για αυτά ήταν συστηματικά οι υψηλότερες, αντιστοιχώντας κατά μέσο όρο στο 27-30% για την καταπολέμηση της βαρρόας και στο 24-28% για την τεχνική βοήθεια. Τα κράτη μέλη που αξιοποίησαν περισσότερο τις δυνατότητες καταπολέμησης της βαρρόας ήταν η Ισπανία, η Ουγγαρία και η Πολωνία. Εντούτοις, η Ελλάδα σταμάτησε να επωφελείται από το συγκεκριμένο μέτρο το 2011 και το 2012 λόγω του πληθωρισμού του κόστους των αγωγών, της αντοχής της βαρρόας στις αγωγές, του κινδύνου παρουσίας κατάλοιπων στα ΕΜΠΟΡΙΑ Περίπου το 1/5 της παγκόσµιας παραγωγής µελιού αποτελεί αντικείµενο ε- µπορικών συναλλαγών στη διεθνή αγορά, σύµφωνα µε τα δεδοµένα του FAO. Οι παγκόσµιες εξαγωγές κυµαίνονται από έως τόνους, ε- νώ το 2011 ανήλθαν σε τόνους περίπου. Η Κίνα αύξησε τις εξαγωγές της και τα τελευταία τέσσερα έτη αποτελεί τον πρώτο εξαγωγέα παγκοσµίως, µε τόνους µελιού το προϊόντα μελισσοκομίας και των υψηλών θερμοκρασιών που ευνοούν την ανάπτυξη γόνων καθ ό- λη τη διάρκεια του έτους και την ανθεκτικότητα της βαρρόας. Τα μέτρα τεχνικής βοήθειας χρησιμοποιούνται από τη συντριπτική πλειονότητα των κρατών μελών. Οι δυνατότητες που παρέχουν χρησιμοποιήθηκαν το 2011 και το 2012 κυρίως από την Ιταλία, την Ελλάδα, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Τσεχική Δημοκρατία, την Πολωνία και την Ισπανία. Οι ενέργειες που αποσκοπούν να διασφαλίσουν τον εξορθολογισμό της εποχιακής μετακίνησης συνεχίζουν να αποτελούν το τρίτο ευρύτερα υποστηριζόμενο μέτρο, αντιπροσωπεύοντας το 16-20% των δαπανών. Τη μεγαλύτερη χρήση των εν λόγω ενεργειών κάνουν κυρίως χώρες της νότιας Ευρώπης, όπως η Ελλάδα, η Ι- σπανία και η Ρουμανία, με μεγάλη ποικιλία βλάστησης και μακρές περιόδους ανθοφορίας. Τα μέτρα για την ανασύσταση του μελισσοκομικού κεφαλαίου ακολουθούν στην τέταρτη θέση. Η χρήση τους αντιπροσώπευε το 19% των δαπανών το 2010, μέγεθος που μειώθηκε σε 16% το Από αυτή τη δράση επωφελούνται κυρίως η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Πολωνία. Τα μέτρα σχετικά με την ε- φαρμοσμένη έρευνα βρίσκονται στην πέμπτη θέση (4-6% των δαπανών). Η Γαλλία εξακολουθεί να είναι το κράτος μέλος που διαθέτει το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού του στην εφαρμοσμένη έρευνα, δαπανώντας περίπου 1,4 εκατομμύρια το Τέλος, οι δαπάνες για τη διενέργεια αναλύσεων μελιού βρίσκονται στην τελευταία θέση και μειώθηκαν περαιτέρω στα κράτη μέλη. Το 2010 αντιστοιχούσαν στο 6% των συνολικών δαπανών, το 2011 στο 4% και το 2012 στο 3%. Η Ισπανία, μία από τις χώρες με τον υψηλότερο προϋπολογισμό για αναλύσεις μελιού τα έτη 2007 έως 2009, μείωσε τις δαπάνες της το 2010 και, στη συνέχεια, και το 2011 και το ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΓΟΡΑ Το 2011 η παγκόσμια παραγωγή μελιού ανήλθε σε τόνους, σύμφωνα με τον FAO. Η παραγωγή αυξάνεται αργά αλλά σταθερά την τελευταία δεκαετία, με εξαίρεση τα έτη 2007 και Η Κίνα είναι η πρώτη χώρα παραγωγής μελιού με τόνους, που αντιστοιχούν στο 27,3% της συνολικής παγκόσμιας παραγωγής. Ακολουθεί η ΕΕ με τόνους (13,3%). Άλλες βασικές χώρες παραγωγής μελιού είναι η Τουρκία, με σταθερή αύξηση της παραγωγής, η Ουκρανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Το μερίδιο της Νότιας και Κεντρικής Αμερικής έχει μειωθεί, κυρίως λόγω σημαντικής πτώσης της παραγωγής στην Αργεντινή από το 2005 και μετά. Οι παγκόσμιες εξαγωγές κυμαίνονται από έως τόνους ε- δώ και αρκετά έτη, το 2011 ανήλθαν σε τόνους περίπου. Η Κίνα αύξησε τις εξαγωγές της και τα τελευταία τέσσερα έτη α- ποτελεί τον πρώτο εξαγωγέα παγκοσμίως, εξάγοντας περίπου τόνους μελιού το Η ΕΕ και οι ΗΠΑ είναι οι δύο κυριότεροι εισαγωγείς μελιού. Ολόκληρη η μελέτη στο

9

10 10 ΕΥΡΩΠΗ ΚΟΣΜΟΣ Είναι ώρα να κοπούν οι επιδοτήσεις; Εκτιµήσεις ΟΟΣΑ: Ενίσχυση των παραγωγών ανά χώρα Με τα εμπορεύματα ψηλά, είναι σπατάλη αυτές οι ενισχύσεις, επιμένει ο ΟΟΣΑ ΤΗΣ ΦΑΝΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Γενικευμένη απομάκρυνση από τη στήριξη που συνδέεται άμεσα με την παραγωγή προτείνει ο ΟΟΣΑ, καθώς, όπως υποστηρίζει σε έκθεσή του, οι επιδοτήσεις που αντιπροσωπεύουν περίπου το ή- μισυ του συνόλου, οδηγούν σε στρεβλώσεις την παραγωγή και το εμπόριο. Ενώ οι χώρες του ΟΟΣΑ ολοένα και αποσυνδέουν τις ενισχύσεις από την παραγωγή, οι αναδυόμενες αγορές στηρίζονται περισσότερο στην προστασία των συνόρων και τα μέτρα στήριξης των τιμών της αγοράς που φορολογούν τους καταναλωτές. «Με τις παγκόσμιες αγορές τροφίμων και εμπορευμάτων να αναμένεται να συνεχίσουν να κινούνται σε υψηλά επίπεδα, είναι η κατάλληλη στιγμή για τις κυβερνήσεις να δεσμευτούν σε μια αξιόπιστη και ευρεία μεταρρύθμιση των γεωργικών ενισχύσεων», δήλωσε ο Κεν Ας, Διευθυντής Γεωργίας και Εμπορίου του ΟΟΣΑ. «Η ικανοποίηση των αναγκών ενός ολοένα και αυξανόμενου παγκόσμιου πληθυσμού απαιτεί μια μετατόπιση από τις στρεβλώσεις και την πολιτική σπάταλη του παρελθόντος στη λήψη μέτρων που βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα, επιτρέποντας στους αγρότες να α- νταποκρίνονται στα μηνύματα της αγοράς, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι η πολυπόθητη καινοτομία χρηματοδοτείται πλήρως», τονίζει ο Ας. Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση του ΟΟΣΑ, που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου, οι αγροτικές ε- πιδοτήσεις στις ηγετικές χώρες στον α- γροτικό τομέα στον κόσμο αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια του 2012, βάζοντας τέλος στη μακροπρόθεσμη πτωτική τάση και τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα που καταγράφηκαν το Η στήριξη των παραγωγών σε 34 κράτη μέλη ανήλθε σε δισ. δολάρια το Χώρες που προσφέρουν στους αγρότες τα υψηλότερα επίπεδα στήριξης σηµειώνουν περαιτέρω αυξήσεις των ενισχύσεων (Ιαπωνία 56%, Κορέα 54%, Νορβηγία 63% και Ελβετία 57%), ενώ χώρες µε σχετικά χαµηλή στήριξη να τις µειώνουν ακόµα περισσότερο (Ισραήλ 11%, Μεξικό 12%, ΗΠΑ 7%), όπως προκύπτει από τον παραπάνω πίνακα από εκατ. δολάρια ένα χρόνο νωρίτερα, σημειώνει στην έκθεσή του ο οργανισμός που εδρεύει στο Παρίσι. Ο Ο- ΟΣΑ άρχισε να παρακολουθεί τα δεδομένα αυτά από τα μέσα της δεκαετίας του Ο παγκόσμιος δείκτης τιμών σε 55 είδη τροφίμων που παρακολουθούνται α- πό τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών ( FAO) μειώθηκε κατά μέσο όρο σε 211,8 το περασμένο έτος από τα επίπεδα ρεκόρ 227,6 το 2011, ακόμη περισσότερο από το διπλάσιο του επιπέδου πριν από μια δεκαετία. Η δημόσια στήριξη στους παραγωγούς διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στο 1/6 των ακαθάριστων γεωργικών εσόδων στις 47 χώρες που καλύπτονται στην έκθεση του ΟΟΣΑ με τίτλο «Αγροτική πολιτική: Παρακολούθηση και Αξιολόγηση 2013». Η εκτίμηση της στήριξης των παραγωγών αυξήθηκε στο 17% των ακαθάριστων γεωργικών εσόδων το 2012, σε σύγκριση με 15% το 2011, σύμφωνα με τη νέα ανάλυση. Στηρίζουν τα κέρδη Στο 19% από 18% αυξήθηκαν τα αγροτικά έσοδα της ΕΕ το 2012, χάρη στις ενισχύσεις, λέει ο ΟΟΣΑ ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Αύξηση αποδόσεων κατά 20% σχεδιάζει η Syngenta Μια σηµαντική πρωτοβουλία µε στόχο να εγκαθιδρύσει το ρόλο της στη διατροφική α- σφάλεια, στη διατήρηση πηγών και στην ανάπτυξη της βιώσιµης γεωργίας ξεκινά η αµερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας Syngenta. Όπως ανακοίνωσε η εταιρεία σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου, έχει θέσει ως στόχο την παραγωγή σπόρων που θα εµπεριέχουν 20% πρόσθετη παραγωγικότητα σε συγκεκριµένα δηµοφιλή είδη, χωρίς να χρησιµοποιείται περισσότερο νερό η γη, θέτοντας ως ορίζοντα το Μεταξύ άλλων συµπεριλαµβάνονται η ενίσχυση των αγροτικών κοινοτήτων, η προστασία των οικο-συστηµάτων και η διατήρηση των µη ανανεώσιµων πηγών. Μαθαίνοντας πώς εκτρέφονται οι γαλοπούλες στη Βρετανία Μικροί και µεγάλοι Βρετανοί είχαν την ευκαιρία να µάθουν για τις γαλοπούλες και πώς εκτρέφονται σε α- γρόκτηµα στο Cookham Dean έξω από το Μπερκσάιρ στη νότια Αγγλία. Οι παραδοσιακές γαλοπούλες Copas στη φάρµα Kings Coppice πρωταγωνίστησαν τη ευτέρα 16 Σεπτεµβρίου σε µια ανοιχτή µέρα για το κοινό. Οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να δουν µια επίδειξη σκύλων της φάρµας που προσέχουν τις γαλοπούλες, να απολαύσουν βόλτες µε τρακτέρ και ρυµουλκούµενα οχήµατα και δοκιµές σκαλίσµατος και να δοκιµάσουν φρεσκο-µαγειρεµένα εδέσµατα γαλοπούλας. Τα παιδιά εντυπωσιάστηκαν ιδιαίτερα α- πό τα µικρά γαλόπουλα, τα οποία ήθελαν να τα κρατήσουν και να παίξουν µαζί τους. Φονικό πέρασµα πληµµυρών από το Κολοράντο Οκτώ νεκροί και κατεστραµµένα σπίτια είναι ο πρώτος απολογισµός από τις πληµµύρες στο Κολοράντο στις Σεπτεµβρίου. Οι κτηνοτρόφοι κλήθηκαν να µετακινήσουν τα ζώα µακριά από τη βροχή και τα ορµητικά ρεύµατα στα λιβάδια, καθώς οι πληµµύρες απλώθηκαν στα ανατολικά της επαρχίας. Σχεδόν 600 άνθρωποι αγνοούνται στις κοµητείες Larimer και Boulder και πιστεύεται ότι πολλοί εξακολουθούν να είναι εγκλωβισµένοι σε αποµακρυσµένες περιοχές και οι ζηµιές στις καλλιέργειες είναι ανυπολόγιστες. Ο Πρόεδρος Μπαράκ Οµπάµα κήρυξε την περιοχή σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και διέθεσε οµοσπονδιακά κονδύλια για να βοηθήσει τις τοπικές αρχές. Το Farm Bill παραβιάζει τους κανόνες του ΠΟΕ Το νέο αγροτικό νοµοσχέδιο των ΗΠΑ, γνωστό ως Farm Bill, ενδέχεται να οδηγήσει σε παραβίαση των κανόνων του Παγκόσµιου Οργανισµού Εµπορίου για τις ε- πιδοτήσεις, τονίζει το εµπορικό λόµπι των ΗΠΑ ζητάντας την άµεση αναµόρφωσή του. Όπως υποστηρίζεται σε επιστολή προς το Κογκρέσο, µια αρνητική απόφαση του ΠΟΕ θα µπορούσε να εκθέσει τις ε- ξαγωγές των ΗΠΑ σε εµπορικά αντίποινα. Υπενθυµίζεται ότι η Βραζιλία πέτυχε να ε- πιβάλει 830 εκατ. δολάρια ως δασµούς α- ντιποίνων για αγαθά των ΗΠΑ, όταν κέρδισε µια υπόθεση στον ΠΟΕ για τις επιδοτήσεις βάµβακος των ΗΠΑ. Σύµφωνα µε τους επικριτές του, το νέο Farm Bill αντί να θωρακίσει τις ΗΠΑ απέναντι σε νέες προσφυγές, µπορεί να τις βάλει σε νέες περιπέτειες.

11 ΕΥΡΩΠΗ ΚΟΣΜΟΣ Καμπανάκι Τσιόλος για το τσεκ του 2014 Σε αναμμένα κάρβουνα για τα εκκρεμή ζητήματα της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής [ European Union 2013, photographer Tomas Bauras] ΤΗΣ ΦΑΝΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ giannakopoulou@agronews.gr Τον κώδωνα του κινδύνου έ- κρουσε ο Επίτροπος Γεωργίας, Ντατσιάν Τσιόλος, τονίζοντας ό- τι αν δεν κλείσουν ως τις 30 Σεπτεμβρίου τα ανοικτά θέματα της ΚΑΠ τότε δεν θα μπορούν οι Βρυξέλλες να κάνουν ορισμένες πληρωμές του Οι Υπουργοί γεωργίας της ΕΕ θα προσπαθήσουν να δώσουν ένα τέλος στο «δράμα» της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου Γεωργίας στις Βρυξέλλες Τέλος στο δράμα Τα ανοικτά θέματα της νέας ΚΑΠ οριστικοποιούνται στις 30 Σεπτεμβρίου Ο Ντ. Τσιόλος τονίζει ότι οι νομοθέτες θα πρέπει να καταλήξουν άμεσα. τη Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου. Τα εκκρεμή ζητήματα αφορούν: το πλαφόν άμεσων ενισχύσεων, τη μεταφορά κεφαλαίων μεταξύ των δύο πυλώνων της ΚΑΠ, και πότε θα ισχύσουν τα α- γρο-περιβαλλοντικά μέτρα (το 2014 ή το 2016). Υπενθυμίζεται ότι όταν οι ευρωβουλευτές και τα κράτη μέλη συναντήθηκαν την Τρίτη 17 Σεπτεμβρίου, σημειώθηκε μόνο περιορισμένη πρόοδος. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Γεωργίας του Ευρωκοινοβουλίου (COMAGRI), Πάολο Ντε Κάστρο, δήλωσε σε επιστολή του προς τα κράτη μέλη ότι, ακόμη και αν μια συμφωνία δεν επιτευχθεί κατά την τριμερή σύσκεψη, η COMAGRI θα εξακολουθεί να είναι υποχρεωμένη να ψηφίσει ε- πί του συνολικού πακέτου μεταρρύθμισης της ΚΑΠ στις 30 Σεπτεμβρίου. «Η κατάσταση αυτή, ωστόσο, θα οδηγήσει σε νομική αβεβαιότητα της οποίας η έκβαση θα είναι δύσκολο να προβλεφθεί», ανέφερε σχετικά. Ο Ντατσιάν Τσιόλος, Επίτροπος Γεωργίας, δήλωσε ότι «είναι σημαντικό οι συν-νομοθέτες να βρουν ένα αποτέλεσμα πριν α- πό το τέλος του Σεπτεμβρίου διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος να μην είμαστε σε θέση να κάνουμε ορισμένες πληρωμές το 2014». Η βιοποικιλότητα έχει αξία Υπέρ της αναγνώρισης των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας των αυτόχθονων φυτών ψήφισε πρόσφατα το Ευρωκοινοβούλιο, σε μια προσπάθεια να προστατεύσει τις τοπικές ποικιλίες από ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση, κυρίως από φαρμακευτικές εταιρείες. Κατά την ψηφοφορία της 12ης Σεπτεμβρίου, οι Ευρωβουλευτές έκαναν ένα βήμα πιο κοντά στην επικύρωση του πρωτοκόλλου της Ναγκόγια, μιας σύμβασης του ΟΗΕ για τη βιοποικιλότητα, που υπογράφηκε στην ιαπωνική πόλη το Η σύμβαση αυτή θεσμοθετεί την προστασία της βιοποικιλότητας θέτοντας όρια στο ποσοστό γενετικών πόρων, τους οποίους εκμεταλλεύονται οι εταιρείες στην παρασκευή των προϊόντων τους. Οι κανόνες δίνουν τα δικαιώματα χρήσης της πνευματικής ιδιοκτησίας της βιοποικιλότητας σε αυτούς στους οποίους ανήκει: στους ντόπιους πληθυσμούς. Δεν ήταν εύκολο οι ευρωβουλευτές να καταλήξουν σε συμφωνία εξαιτίας κατεστημένων συμφερόντων. Άλλωστε «το 90% του γενετικού υλικού είναι στο Νότο και το 90% των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στο Βορρά», δήλωσε η Γαλλίδα Ευρωβουλευτής των Πρασίνων Σαντρίν Μπελιέ που έφερε την πρόταση προς ψήφιση στο Κοινοβούλιο.

12 12 ΠΡΟΙΟΝ ΤΗΣ ΕΒ ΟΜΑ ΑΣ Ανθίζει στην πέτρα η λεβάντα Με κόστος εγκατάστασης 350 ευρώ/στρέμμα, η απόδοση μπορεί να φθάσει και τα 900 ευρώ Συγκριτικό πλεονέκτηµα Παράγουµε καλύτερη ποιότητα από τη Γαλλία και περισσότερο έλαιο από τη Βουλγαρία ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΖΑΡΙΤΑ Ένα στρέμμα καλλιέργειας λεβάντας αν και ήδη από το δεύτερο έτος αποδίδει 500 κιλά φυτικής παραγωγής, φτάνει την μέγιστη απόδοση το 4ο έτος παράγοντας κιλά. Από αυτή την ποσότητα παράγονται 16 λίτρα αιθέριου ελαίου και αποφέρουν στον καλλιεργητή περί τα 900 ευρώ, καθώς αυτή τη στιγμή οι τιμές πώλησης στην αγορά είναι ευρώ/λίτρο. Ωστόσο, όπως τονίστηκε σε πρόσφατο συνέδριο για τις νέες καλλιέργειες καλό θα ήταν να υπάρχει μεγαλύτερη προσοχή καθώς πολλά από τα αρωματικά φυτά βρίσκονται ακόμη σε πειραματικό στάδιο. Η αρχική επένδυση για την αγορά και φύτευση μοσχευμάτων σε ένα στρέμμα από εξειδικευμένο φυτώριο, κοστίζει ευρώ και η απαιτούμενη προεργασία είναι μόνον το όργωμα και σβάρνισμα του χωραφιού. Μια καλλιέργεια λεβάντας δεν χρειάζεται φυτοπροστατευτικά, ούτε άλλες ιδιαίτερες φροντίδες, εκτός από καθαρισμό χόρτων και νερό, με πότισμα το καλοκαίρι προκειμένου να παραχθούν οι μέγιστες ποσότητες βιομάζας. Σύμφωνα με πληροφορίες έμπειρου γεωπόνου που εξειδικεύεται στην λεβάντα και συμβουλεύει παραγωγούς στο Κιλκίς, η απόδοση των καλλιεργειών λεβάντας ανέρχεται στα 16 λίτρα αιθέριου ελαίου ανά 800 κιλά χλωρής βιομάζας, όπου είναι μια καλή μέση παραγωγή ενός μη-ξηρικού Levandula Η ονομασία της προέρχεται από το λατινικό ρήμα lavare που σημαίνει πλένω, επειδή οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν άνθη λεβάντας για τον αρωματισμό του νερού των λουτρών τους. Τη συνήθεια αυτή λέγεται ότι την πήραν από τους αρχαίους Έλληνες. Η λεβάντα προσαρµόζεται πλήρως στις κλιµατολογικές συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα. κτήματος. Προτείνει μάλιστα στους παραγωγούς που αναζητούν εναλλακτικές, να φυτέψουν 2 στρέμματα πειραματικά, για να δουν και μόνοι τους τις αποδόσεις. Το κύριο εμπόδιο αυτή τη στιγμή στην καλλιέργεια λεβάντας, όπως και όλων των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών, έγκειται στο γεγονός ότι οι παραγόμενες ποσότητες είναι λίγες για να είναι υπολογίσιμες στις διεθνείς αγορές. Το ελληνικό αιθέριο έλαιο υστερεί σε ποιότητα σε σχέση με αυτό της Βουλγαρίας, ωστόσο υπερτερεί έναντι του αντίστοιχου γαλλικού. Αντίθετα, σε σχέση με τις παραγόμενες ποσότητες, η χώρα μας έχει μεγαλύτερο όγκο παραγωγής από τη Βουλγαρία, όχι όμως και από τη Γαλλία. Πάντως, θετικό είναι ότι η εγχώρια παραγωγή αιθέριου ελαίου απορροφάται πλήρως από την αγορά, δεδομένης της αυξανόμενης ζήτησης. Προτιµά ξηρά κλίµατα Η λεβάντα αναπτύσσεται καλύτερσε ξηροθερμικές συνθήκες. Παρουσιάζει ιδιαίτερη αντοχή σε περιοχές που υπάρχουν χαμηλές θερμοκρασίες το χειμώνα. Το καλοκαίρι απαιτεί περιοχές με μεγάλη ηλιοφάνεια. Γενικά η απόδοση της καλλιέργειας εξαρτάται από το μικροκλίμα, το οποίο επηρεάζεται από το υψόμετρο, την τοπογραφία, το γεωγραφικό πλάτος κ.λπ. Αποδόσεις βιοµάζας και αιθέριου ελαίου Έτος Ξηρική παραγωγή σε 1 στρέµµα Παραγωγή µε πότισµα σε 1 στρέµµα 1ο 100 κιλά κιλά 2ο κιλά κιλά 3ο κιλά κιλά 4ο κιλά κιλά Μέση Απόδοση Αιθέριου ελαίου: 9-12 λ./στρ λ./στρ Οι χρήσεις της λεβάντας Θεραπευτικές ιδιότητες Μυοχαλαρωτικό Βρίσκει ιδιαίτερες χρήσεις στο χώρο της αισθητικής και προσωπικής περιποίησης Το αιθέριο έλαιο της λεβάντας έχει α- ντιοξειδωτική δράση και μπορεί να ε- φαρμοστεί απευθείας αδιάλυτο στο δέρμα σε αντίθεση με τα υπόλοιπα αιθέρια έλαια. Ιδιαίτερη προτίμηση παρατηρείται τον τελευταίο καιρό για χρήση αιθέριου έλαιου λεβάντας στη βιομηχανία τροφίμων, όπως σε ποτά, παγωτά, στην α- ρωματοποιία, στη σαπωνοποιία και στον αρωματισμό χώρων. Μια άλλη εκτεταμένη του χρήση είναι ως απωθητικό σκώρου. Πρόσφατα, η αρωματοθεραπεία έγινε πολύ δημοφιλής, όπου το αιθέριο έλαιο της λεβάντας χρησιμοποιείται ως μυοχαλαρωτικό. Έχουν αναφερθεί πολλές θεραπευτικές δράσεις της, όπως ηρεμιστική, σπασμολυτική, αντι-ιική, τοπική αναισθητική και αντιβακτηριδιακή. Το αιθέριο έλαιο έχει αντιοξειδωτική δράση και μπορεί να εφαρμοστεί απευθείας αδιάλυτο στο δέρμα σε αντίθεση με άλλα. Η απόδοση της καλλιέργειας εξαρτάται από το µικροκλίµα, το οποίο επηρεάζεται από το υψόµετρο, την τοπογραφία, το γεωγραφικό πλάτος κ.λπ. Το αιθέριο έλαιο της λεβάντας χρησιµοποιείται ως µυοχαλαρωτικό.

13 ΦΥΤΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13 Κάθε αρχή και δύσκολη για τα αρωματικά φυτά Τα σκοτεινά σημεία για τους νέους επενδυτές φωτίζουν οι ειδικοί ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΖΑΡΙΤΑ Στοιχεία καλλιέργειας, απόδοσης και περιεκτικότητας ελαίου Φυτό Φυτά/Στρέµµα Συγκοµιδή Απόδοση/Στρέµµα Περιεκτικότητα ελαίου Ρίγανη Ιούλιο κιλά 5% ενδρολίβανο Μάιο/Ιούλιο/Οκτώβριο κιλά 2-3% Φασκόµηλο Απρίλιο κιλά 1-3% Μέντα Ιούνιο/Αύγουστο/Σεπτέµβριο κιλά 0,5-3,9% Μελισσόχορτο Μάιο/Ιούλιο/Σεπτέµβριο 500 κιλά 0,001-0,003% ίκταµο Ιούνιο κιλά 1,3-1,7% Θυµάρι Μάιο κιλά 1-3% Κρίταµο Μάιο/Ιούλιο/Οκτώβριο κιλά - Στη φθηνή λύση του μη πιστοποιημένου σπόρου στρέφονται οι νέοι καλλιεργητές αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών. Ο λόγος είναι το γεγονός ότι δεν έχουν εγγραφεί α- κόμα οι ντόπιες ποικιλίες στον Εθνικό Κατάλογο και ότι είναι πολύ ακριβά τα εισαγόμενα φυτάρια, με αποτέλεσμα να αποτυγχάνουν πολλές προσπάθειες νέων φυτεύσεων. Αυτά επισήμανε στην ομιλία της η Κατερίνα Γρηγοριάδου, ιδρυτικό μέλος της «Έ- νωσης Αρωματικών Φαρμακευτικών Φυτών Ελλάδας», κατά τη διάρκεια του 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου για τις Νέες Καλλιέργειες, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, στις 15 και 16 Σεπτεμβρίου. Η κυρία Γρηγοριάδου, επίσης, ανέφερε ότι η κατάσταση στο χώρο της διακίνησης πολλαπλασιαστικού υλικού αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στην Ελλάδα απέχει πολύ από το να χαρακτηριστεί ιδανική. Το αυξημένο κόστος έστρεψε πολλούς παραγωγούς στην προμήθεια «σπόρου» από τη Βουλγαρία ή από άλλες αναξιόπιστες πηγές, γεγονός που οδήγησε σε αρκετές αποτυχίες καλλιεργειών καθώς τις περισσότερες φορές ο «σπόρος» ήταν ακατάλληλος. Πιστοποιημένο πολλαπλασιαστικό υλικό εισάγεται μόνο από το εξωτερικό και φυσικά ο ενδιαφερόμενος μπορεί να προμηθευτεί μόνον ποικιλίες που έχουν δημιουργηθεί για άλλα περιβάλλοντα και όχι για την Ελλάδα. Σύμφωνα με την κυρία Γρηγοριάδου, το πολλαπλασιαστικό υλικό κοστίζει από 0,25 έως 0,35 ευρώ το στρέμμα, που σημαίνει πως το κόστος φύτευσης ανέρχεται σε ευρώ ανά στρέμμα, αναλόγως με το είδος. Τέλος, ανέφερε ότι η προμήθεια πολλαπλασιαστικού υλικού επί ελληνικού εδάφους μέχρι σήμερα βασίζεται κυρίως σε ιδιωτικές πρωτοβουλίες, όμως τα αξιόλογα εγχειρήματα αυξάνονται. Πόσο κοστίζει ένα αποστακτήριο αιθέριου ελαίου Το κόστος ενός αποστακτηρίου αιθέριου ελαίου για τη µεταποίηση των αρωµατικών φυτών κυµαίνεται από 400 ευρώ για µικρή οικοτεχνικού τύπου παραγωγή µέχρι και ευρώ για βιοµηχανικές εγκαταστάσεις. Όπως επισήµανε και στην οµιλία του στο 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τις Νέες Καλλιέργειες ο Περικλής ια- µαντόπουλος, λέκτορας του Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας στη Σχολή Γεωπονικών Επιστηµών και επιστηµονικός συνεργάτης και εκπαιδευτής στην «Ελληνική Γεωργία», υπάρχουν τρεις τρόποι απόσταξης φυτικού υλικού: Απόσταξη µε βρασµό Η πρώτη περίπτωση είναι αυτή της απόσταξης µαζί µε νερό, κατά την οποία το φυτικό υλικό βράζει µαζί µε το νερό. Αυτή η διαδικασία χρησιµοποιείται σε µικρής κλί- µακας αποστακτήρια, οι τιµές των οποίων κυµαίνονται από ευρώ και έχει το µειονέκτηµα ότι «χάνονται» αρκετά υδατοδιαλυτά συστατικά. Για µικρές µονάδες Στη δεύτερη περίπτωση το φυτικό υλικό δεν έρχεται σε επαφή µε το νερό και τα πτητικά συστατικά παραλαµβάνονται µε την προϋπόθεση ότι έχει γίνει σωστή στοίβαξη του φυτικού υλικού. Το κόστος µίας τέτοιας εγκατάστασης είναι πιο ακριβό από την πρώτη περίπτωση, αλλά µπορεί να πραγµατοποιηθεί σε µικρές βιοτεχνικές µονάδες. Βιοµηχανική εφαρµογή Στην τρίτη περίπτωση ο ατµός παράγεται από ξεχωριστή τουρµπίνα, οπότε το κόστος είναι πολύ µεγαλύτερο καθώς ο υποδοχέας (άµβυκας) του φυτικού υλικού είναι πολύ µεγαλύτερος. Το σύστηµα αυτό αφορά βιοµηχανικές εγκαταστάσεις µε κόστος που µπορεί να κυµαίνεται από ευρώ. Σύµφωνα µε τα στοιχεία του κ. ιαµαντόπουλου, η χλωρίδα της χώρας µας περιλαµβάνει περίπου είδη φυτών, εκ των οποίων είδη χαρακτηρίζονται ως αρωµατικά και φαρµακευτικά φυτά.

14 14 ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΕΦΟ ΙΑ ΕΛΤΙΟ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Κυκλοκόνιο ελιάς ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: KΑΤΕΡΙΝΑ ΜΑΝΤΖΑΦΟΥ Η ασθένεια του κυκλοκόνιου της ελιάς προσβάλλει τα φύλλα και τους ποδίσκους των καρπών και σπανιότερα τους καρπούς και τους τρυφερούς βλαστούς. Σύµφωνα µε τους γεωπόνους του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών Ναυπλίου, ο µύκητας εµφανίζεται κυρίως στην επάνω επιφάνεια των φύλλων µε σχηµατισµό κυκλικών κηλίδων, µε χρώµα σταχτί καστανό και καπνώδη εµφάνιση. Όταν η προσβολή γίνεται σοβαρή, παρατηρείται φυλλόπτωση, µε αποτέλεσµα το δέντρο να εξασθενεί. Για να πραγµατοποιηθούν µολύνσεις είναι απαραίτητη η βροχή ή πολύ υψηλή υγρασία (σχηµατισµός δρόσου) και σχετικά χαµηλές θερµοκρασίες. Ση- µειώνεται ότι η καταπολέµηση του κυκλοκόνιου βασίζεται στην ε- φαρµογή προληπτικών ψεκασµών µε χαλκούχα σκευάσµατα, ενώ ο φθινοπωρινός ψεκασµός είναι καθοριστικός για την εξέλιξη της ασθένειας. Οι ειδικοί συνιστούν το ψεκαστικό υγρό να βρέχει καλά το φύλλωµα, καθώς ιδιαίτερα ευαίσθητες ποικιλίες στο κυκλοκόνιο είναι η Καλαµών και το Μανάκι. Η ποικιλία Μεγαρίτικη (Λαδολιά) και η Κορωνέϊκη παρουσιάζουν σχετική αντοχή στην ασθένεια. Σκευάσµατα ΑΛΦΑ ΓΕΩΡΓΙΚΑ ΕΦΟ ΙΑ: CUPROFIX DISPERSS 20 WG, Cuprofix ultra 40 WG ΒΙΟΡΥΛ: Υδροξείδιο Χαλκού 500WP, Βορδιγάλειος πολτός 20WP DUPONT: Kocide Opti 30 WG ELANCΟ: Champ 37,5WG/36,3SC FARMA-CHEM SA: FANCY 50WP&WG (50 % β/β υδροξειδίου του χαλκού), BOUILLIE 20WP (20% β/β βορδιγάλειου πολτού). Περονόσπορος της αµπέλου Σε αµπελώνες που βρίσκονται σε ιδιαίτερα υγρές περιοχές, ό- που εµφανίζεται συχνά όψιµη προσβολή περονόσπορου, συνιστάται ψεκασµός µε βορδιγάλειο πολτό ή ένα επιτρεπόµενο για την καλλιέργεια χαλκούχο σκεύασµα. Σύµφωνα µε τους γεωπόνους του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών Μαγνησίας, σκοπός είναι η καταστροφή των ωοσπορίων του µύκητα που σχηµατίζονται στα φύλλα και δίνουν αργότερα τις ανοιξιάτικες µολύνσεις. Όσον αφορά τον ψευδόκοκκο, σε προσβεβληµένους αµπελώνες συνιστάται ένας ψεκασµός µε εγκεκριµένο εντοµοκτόνο και µε πλήρη κάλυψη της βλάστησης και του κορµού των πρέµνων. Στην περίπτωση που η προσβολή δεν είναι γενικευµένη, οι γεωπόνοι συνιστούν να ψεκάζονται µόνο τα προσβεβληµένα πρέµνα. Σκοπός της επέµβασης είναι η µείωση του πληθυσµού, πριν αυτά α- ποσυρθούν για διαχείµαση στο ριζικό σύστηµα ή στα ρυτιδώµατα. Σκευάσµατα ΑΛΦΑ ΓΕΩΡΓΙΚΑ ΕΦΟ ΙΑ: Katanga express 80 WG, Valbon 1,75/70 WG (περονόσπορος), Pyrinex 25 CS (ψευδόκοκκος) ΒΙΟΡΥΛ: Mancozeb 80WP (περονόσπορος) DUPONT: Equation Pro WG, Kocide Opti 30 WG, Curzate /25 WG ELANCO: Electis 750WG, Champ 37,5WG/36,3SC (περονόσπορος), Reldan 225EC (ψευδόκοκκος) FARMA-CHEM SA: ALFIL DUPLO (περονόσπορος), FARM- COMPLEX 8/40WP (περονόσπορος), ECHO 48 EC (ψευδόκοκκος). Όχι ακόµα Στις περιοχές µε µέτριους και χαµηλούς πληθυσµούς του εντόµου δεν συνιστάται κάποιου είδους αντιµετώπιση Αλλάζουν χρώμα τα πορτοκάλια Με τρεις τρόπους η καταπολέμηση της μύγας Μεσογείου στους οπωρώνες ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΟΥΣΚΑ douska@agronews.gr ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΠΡΟΕΙ ΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Την εμφάνισή του σε αρκετούς πορτοκαλεώνες της Κεντρικής Ελλάδας έκανε το έντομο της Μύγας Μεσογείου. Τα πρώτα νύγματα με ωοτοκίες σε καρπούς πορτοκαλιάς έχουν παρατηρηθεί στην περιοχή της Άρτας. Οι προσβολές στους καρπούς α- πό το έντομο είναι σοβαρές όταν αυτοί αρχίζουν να αλλάζουν χρώμα με αποτέλεσμα να ωριμάζουν πρόωρα και να πέφτουν. Σύμφωνα με τα στοιχεία των γεωπόνων, οι συλλήψεις στο δίκτυο φερομονικώ παγίδων είναι υψηλές στην ηπειρωτική ζώνη της Άρτας (Χαλκιάδες Κεραμάτες) και Θεσπρωτίας (Γλυκή), μέτριες στις περιοχές Άγιος Θωμάς Στεφάνη και Λούρος της Πρέβεζας. Επιπλέον, να σημειωθεί ότι για τις περιοχές με μέτριους και χαμηλούς πληθυσμούς του εντόμου δεν συνιστάται αντιμετώπιση ακόμα. Όσον α- φορά, όμως, τις περιοχές με αυξημένους πληθυσμούς οι ειδικοί του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών Ιωαννίνων συνιστούν να γίνει ά- μεση καταπολέμηση με έναν από τους τρεις συνιστώμενους τρόπους: μαζική παγίδευση, δολωματικοί ψεκασμοί και ψεκασμοί καλύψεως. Η μαζική παγίδευση βασίζεται σε έ- τοιμο δόλωμα, με μορφή παγίδων, προσέλκυσης και θανάτωσης των ακμαίων του εντόμου με δραστική ουσία δελταμεθρίν. Η ανάρτηση των παγίδων γίνεται με χαμηλό πληθυσμό εντόμων, πριν την ωρίμανση των καρπών. Οι δολωματικοί ψεκασμοί πρέπει να γίνονται σειρά παρά σειρά με την προσθήκη δολώματος, σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες εγκεκριμένου σκευάσματος (λάμδα σιαλοθρίν 1 έως 2 ε- φαρμογές ανά 14 ημέρες). Οι ψεκασμοί καλύψεως συνιστάται να γίνονται σε όλο το φύλλωμα των ΦΡΟΝΤΙ ΕΣ Ορθή συγκοµιδή των ακτινιδίων Αν δεν εκδοθεί απόφαση από την αρµόδια ιεύθυνση δεν πραγµατοποιείται συγκοµιδή ακτινιδίων, τονίζεται σε σχετική απόφαση µε αφορµή την έναρξη της νέας εµπορικής περιόδου των ακτινιδίων και σε εφαρµογή της ΥΑ /10 ΦΕΚ Παραγωγοί και διακινητές οφείλουν να προσέξουν τα εξής: δεν πραγµατοποιείται καµία συγκοµιδή, εάν δεν εκδοθεί σχετική Απόφαση από την αρµόδια ιεύθυνση. κάθε διακινητής, πριν την έναρξη της συγκοµιδής, ενηµερώνει εγγράφως την αρµόδια ιεύθυνση, υποβάλλοντας σχετική Υπεύθυνη ήλωση, ένα εικοσιτετράωρο πριν την έναρξη της συγκοµιδής, στην οποία θα δηλώνεται η ηµεροµηνία έναρξης της συγκοµιδής, η αναµενόµενη παραγωγή σε τόνους, ο τόπος αποθήκευσης (ακριβή στοιχεία αποθήκης) και ο τόπος συσκευασίας (ακριβή στοιχεία συσκευαστηρίου). κατά τη συσκευασία των ακτινιδίων στον τόπο παραγωγής και την αποστολή τους προς οποιοδήποτε προορισµό (εγχώρια αγορά, κοινοτικές χώρες), οι βαθµοί Brix πρέπει να είναι 6,2. Αντιµετώπιση Μαζική παγίδευση, δολωµατικοί ψεκασµοί και ψεκασµοί καλύψεως δέντρων. Κατάλληλα εντομοκτόνα είναι το δελταμεθρίν (1 εφαρμογή), το φοσμέτ (έως 3 εφαρμογές ανά ημέρες) και το βιολογικό σκεύασμα Bauveria basiana (έως 5 εφαρμογές α- νά 7 ημέρες) το οποίο χρησιμοποιείται μόνο στη μανταρινιά και απαιτεί μεγαλύτερο αριθμό εφαρμογών.

15

16 16 ΠΑΡΟΥ ΑΓΡΟΚ Νέες καλλιέργειες, παλιά λάθη Ιπποφαές δεν σημαίνει εύκολο κέρδος για τον άπειρο Έλληνα παραγωγό Ο Αριστοτέλης Γκουλιάφας από την Αιανή Κοζάνης μιλά στην Agrenda για την εμπλοκή του με την καλλιέργεια ιπποφαούς Ο Αριστοτέλης Γκουλιάφας είναι ιδρυτικό µέλος, ενός συνεταιρισµού παραγωγών ιπποφαούς στη Μακεδονία, ο οποίος αποτελείται από περίπου 20 µέλη. ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΖΑΡΙΤΑ Έλλειψη πληροφόρησης Οι παραγωγοί χρειάζονται την κατάλληλη πληροφόρηση, η οποία δυστυχώς αποδεικνύεται δυσεύρετη Καλλιεργώντας ιπποφαές για παραπάνω από δύο χρόνια, και χωρίς να βλέπει τα υ- ποσχόμενα αποτελέσματα, άρχισε να υποψιάζεται πως δεν έκανε ο ίδιος κάτι σωστά. Ο Αριστοτέλης Γκουλιάφας στην Αιανή Κοζάνης είναι ένας από τους πρώτους παραγωγούς που στράφηκαν στην καλλιέργεια του πολλά υποσχόμενου ιπποφαούς. Προχώρησε σε σημαντική επένδυση μαζί με τον αδερφό του, όμως στην πορεία συνάντησε, όπως και ο ί- διος μας είπε, πολλά προβλήματα για τα οποία δεν ευθυνόταν αυτός. Ειδικά επειδή πρόκειται για μια καινούργια καλλιέργεια, οι παραγωγοί χρειάζονται την κατάλληλη πληροφόρηση, η οποία δυστυχώς αποδεικνύεται δυσεύρετη στην Ελλάδα. Οι γεωπόνοι τους ο- ποίους συμβουλεύτηκε, μας είπε πως «του παρουσίασαν την καλλιέργεια του ιπποφαούς σαν μία απλή, σχεδόν αυτόματη διαδικασία». Τον είχαν πληροφορήσει, μας είπε, πως το ιπποφαές, «δεν χρειάζεται ούτε νερό, ούτε περίφραξη, και γενικώς ο- ποιαδήποτε άλλη προσοχή όπου κανονικά θεωρείται αναγκαία στις περισσότερες καλλιέργειες». «Αυτό ίσως και να ισχύει, εν μέρει, για τις γερμανικές ποικιλίες, στη Γερμανία, λόγω διαφορετικών συνθηκών» δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Γκουλιάφας, «όμως στην Ελλάδα ούτε βρέχει τόσο συχνά παντού, ούτε έχει τις ανάλογες κλιματολογικές συνθήκες, και τελικά χρειάστηκε να κάνω ακριβώς το αντίθετο απ ό,τι με είχαν συμβουλέψει», τόνισε. Ο ίδιος λοιπόν κατέληξε να είναι μέρα και νύχτα στο χωράφι του, προκειμένου να καλύψει μερικά έστω από τα προβλήματα που, λόγω παραπληροφόρησης, εμφανίζονταν ε- πανωτά. Καταρχάς αναγκάστηκε να εγκαταστήσει ποτιστικά συστήματα, αφού το φυτό τα πρώτα 2 χρόνια, όντας στην ανάπτυξη, χρειαζόταν τουλάχιστον ανά 3 με 4 ημέρες πότισμα και εξακολουθεί ακόμα και μετά το 2ο έτος, να έχει ανάγκη από νερό καθώς ωριμάζει μέχρι και τον 6ο χρόνο. Όταν απευθύνθηκε στους γεωπόνους του για το θέμα, οι ίδιοι «ισχυρίστηκαν πως όταν του έλεγαν ότι δεν χρειάζεται νερό, εννοούσαν πως δεν χρειάζεται πότισμα μετά από τα 3 πρώτα χρόνια», όμως και πάλι σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του Γκουλιάφα Αριστοτέλη, το φυτό χρειάζεται πότισμα, τουλάχιστον για τα πρώτα 6 χρόνια φύτευσής του. Επέκταση του συνεταιρισµού Ο Αριστοτέλης Γκουλιάφας είναι ιδρυτικό μέλος ενός συνεταιρισμού παραγωγών ιπποφαούς στη Μακεδονία, ο οποίος αποτελείται από περίπου 20 μέλη. Αυτή την περίοδο βρίσκονται σε διαδικασίες επανασύστασης και επέκτασης του συνεταιρισμού. Αναγκαίο για τους καλλιεργητές ιπποφαούς, είναι να οργανωθούν και να πληροφορούνται καλύτερα αφού δεν υπάρχει στην πράξη, η κατάλληλη ερευνητική κάλυψη, σύμφωνα με τον κ. Γκουλιάφας. Προοπτικές και επενδυτικό ενδιαφέρον όμως, μπορούν να υπάρξουν, α- φού υπάρξει πρώτα η κατάλληλη παραγωγή. Για τη φετινή χρονιά οι περισσότεροι παραγωγοί του συνεταιρισμού, συσκεύασαν και πούλησαν με δική τους πρωτοβουλία τα λίγα κιλά νωπού ιπποφαούς όπου κατάφεραν να αποκομίσουν. Η αγορά του ιπποφαούς, γενικά, παρουσιάζεται πολλά υποσχόμενη και με αυξημένα ποσοστά κέρδους, ενώ παράλληλα η ζήτηση παγκοσμίως αυξάνεται σταθερά.

17 ΣΙΑΣΗ ΤΗΜΑ W 41 E E K L Y Είναι αξιόλογο διατροφικό συµπλήρωµα, εξαιτίας των πολλών βιταµινών που περιέχει, µε αποτέλεσµα να προσφέρει τόνωση, ευεξία και ενέργεια. Οι φαρµακευτικές ιδιότητές του δεν έχουν τελειωµό Είναι κατάλληλο για την αντιµετώπιση ερεθισµών του δέρµατος, όπως πληγές, εγκαύµατα, ακµή, δυσχρωµίες, έκζε- µα, ψωρίαση. Το έλαιο του ιπποφαούς είναι πολύ πλούσιο σε βιταµίνες, φλαβονοειδή, πολυακόρεστα οξέα, φυτοστερόλες και σάκχαρα. Όλες αυτές οι ουσίες έχουν πολύτιµες φαρµακευτικές ιδιότητες για εσωτερική ή εξωτερική χρήση. Με τα φύλλα του και τους φλοιούς του γίνονται θεραπευτικά ροφήµατα. Χρησιµοποιείται από τη βιοµηχανία καλλυντικών για κρέµες ηµέρας και νύχτας, κρέµες περιποίησης των µατιών, µάσκες προσώπου, λοσιόν σώµατος, έλαιο σώµατος, κρέµες χεριών, γαλάκτωµα ντε- µακιγιάζ, ζελ κ.λπ. Το έλαιο αυτών των καρπών χρησιµοποιείται ακόµα και σε κρέ- µες για το ευαίσθητο δέρµα των µωρών ή για την φροντίδα του στήθους των γυναικών που θηλάζουν. Είναι συστατικό των σαµπουάν, ενώ είναι ένα φυτικό συντηρητικό εξαιτίας τις βιταµίνης Ε που περιέχει. Ευεργετικές επιδράσεις Είναι αξιόλογο διατροφικό συµπλήρωµα, ε- ξαιτίας των πολλών βιταµινών που περιέχει, µε αποτέλεσµα να προσφέρει τόνωση, ευεξία και ενέργεια, ενώ ενισχύει και το ανοσοποιητικό. ρα επίσης κατά των τοξικών ουσιών που προσλαµβάνουµε καθη- µερινά, του οξειδωτικού στρες που προκαλεί η νικοτίνη στους καπνιστές και γενικότερα κατά του στρες. Με τον καρπό ήρθαν και τα προβλήματα Όταν τα φυτά καρποφόρησαν στον 3ο χρόνο, παρατηρήθηκε πως το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής, εκτός α- πό το γεγονός ότι ήταν ανησυχητικά μικρή, καταστράφηκε καθώς επλήγει από πολλούς παράγοντες. Όπως διαπιστώθηκε λοιπόν στην πράξη, ο καρπός μπορεί να φαγωθεί από πτηνά και έντομα όπως οι ακρίδες, μέχρι και μεγάλα θηλαστικά όπως οι αρκούδες, και άρα η περίφραξη και η προστασία από τα έντομα είναι αναγκαία. Και όχι απλά κάθε περίφραξη, αλλά μέχρι και ηλεκτρικό φράχτη μπορεί να χρειαστεί ο παραγωγός στην Βόρεια Ή- πειρο, την Κεντρική Μακεδονία ή τη Θεσσαλία, αφού αρκετά θηλαστικά αρέσκονται στο ιπποφαές. Όσο για την ποσότητα της παραγωγής, ο κ. Γκουλιάφας καταγγέλλει: «Ξεκινήσαμε με αρκετά λάθος συνταγή, για να έχουμε σωστή παραγωγή, καθώς μας είχαν δώσει πολλά θηλυκά δέντρα, και αναλογικά ελάχιστα αρσενικά». Κατανοώντας ότι πρόκειται για μία σύνθετη δουλειά, που χρειάζεται επιστημονικές συμβουλές, τον ρωτήσαμε πώς βρήκε ο ίδιος λύσεις στα προβλήματά του και τι σκοπεύει να κάνει από την επόμενη χρονιά. Απάντησε απεγνωσμένος, ότι «η καιροσκοπική φιλοσοφία αλλά και οι πρακτικές συμβουλές των Ελλήνων γεωπόνων, στους οποίους είχα στραφεί για βοήθεια, με απογοήτευσαν πλήρως και έ- τσι έψαξα πληροφορίες από τον δρ. Αλεσάνδρου Βούλπε (Alesandru Vulpe), έναν γεωπόνο και γνώστη του ιπποφαούς από τη Ρουμανία», ο οποίος είχε πειραματιστεί με πάνω από 100 ποικιλίες, προκειμένου να καταλήξει στις κατάλληλες για κάθε κλίμα και όπως μας πληροφορεί ο κ. Γκουλιάφας. «Όσες φορές, είχε συμβουλέψει παραγωγούς για κάτι το οποίο δεν γνώριζε στην πράξη από προηγούμενη εμπειρία, τους προειδοποιούσε και τους παρότρυνε να φυτέψουν μικρές εκτάσεις, μέχρι να βρουν την κατάλληλη ποικιλία ή φόρμουλα για το κτήμα τους». Οι πρώτες κουβέντες που του είπε ο κ. Βούλπε, όταν είδε το χωράφι ήταν «αυτή η καλλιέργεια είναι για σεμινάριο-παράδειγμα προς αποφυγήν». Καταρχάς είχε φυτέψει μεταξύ άλλων και ποικιλίες όπου παράγουν περισσότερο ξύλο απ ό,τι καρπό. Συνεχίζοντας, ο Δρ. Αλεσάνδρου, του είπε ότι είχε ελάχιστα, αν όχι καθόλου, αρσενικά δενδρύλλια και άρα δεν θα μπορέσει να έχει την απαιτούμενη ποσότητα καρπού. Γι αυτόν και μόνο το λόγο, η αρχική του παραγωγή του εμφανίστηκε μειωμένη κατά 70%, και συνυπολογίζοντας το κόστος των υπόλοιπων λαθών, μπορεί κανείς να κατανοήσει γιατί ο κ. Γκουλιάφας κατηγορεί κάποιους Έλληνες γεωπόνους, αφού η τελική του συγκομιδή ήταν μόλις κιλά αντί για 2,5 τόνους. i Γκουλιάφας Αριστοτέλης Ελληνικό Βιολογικό Ιπποφαές Αιανής, τηλ: gouliafasaris@hotmail.com Ακατάλληλες ποικιλίες Η αρχική του παραγωγή του εµφανίστηκε µειωµένη κατά 70% σε σχέση µε την αναµενόµενη

18 42 ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Οι εξαγορές δίνουν ρυθμό στο λιανεμπόριο ΤΗΣ ΕΣΠΟΙΝΑΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ Εξυγίανση και συγκέντρωση δυνάμεων αναμορφώνουν το τοπίο στον κλάδο του οργανωμένου λιανεμπορίου, τα μεγέθη του οποίου βρίσκονται σε πτωτική πορεία την τελευταία τριετία. Πηγές της αγοράς επισημαίνουν ότι φέτος ο τζίρος του οργανωμένου λιανεμπορίου θα πέσει και κάτω από τα 8,5 δισ. Ευρώ όταν πριν από μία πενταετία περίπου άνετα ξεπερνούσε τα 11 δισ. Ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αναμένεται ότι θα επιτείνει τις επιχειρηματικές ανατροπές στον κλάδο. Στο πλαίσιο αυτό αποκαλύπτουν εκπρόσωποι του κλάδου αλυσίδες που χειρίζονται από 5 έως και 30 καταστήματα βρίσκονται στο στόχαστρο των μεγάλων για εξαγορά. Ο λόγος είναι τα σοβαρά προβλήματα βιωσιμότητας που αντιμετωπίζουν λόγω ανύπαρκτης ρευστότητας. Θυμίζεται η περίπτωση των αλυσίδων Δούκας και Μπαλάσκας, τμήμα των ο- ποίων εξαγοράστηκαν από την αλυσίδα Σκλαβενίτη και ακόμη πιο πρόσφατα η πρόταση εξαγοράς της κερκυραϊκής αλυσίδας Δήμητρα που έγινε από την εταιρεία Μασούτης. Περί τα 2,5 δισ. ευρώ πωλήσεις έχασαν από τα ταμεία τους οι οργανωμένες αλυσίδες σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα ίκτυο Πάνω από καταστήµατα λειτουργούσαν οι µεγάλοι του λιανεµπορίου το 2012 Συµµάζεµα από τους µεγάλους Οσον αφορά τα σχέδια των μεγάλων παικτών, οι εξαγορές σαφώς και βρίσκονται στις άμεσες προτεραιότητές τους. Ω- στόσο, αιχμή της στρατηγικής τους παραμένει η εκ βάθρων αναμόρφωση των δομών τους ακόμη και με κλείσιμο καταστημάτων με απώτερο στόχο τον περιορισμό των λειτουργικών τους εξόδων. Ετσι η αλυσίδα Μαρινόπουλος, ακούγεται ότι θα κλείσει -όπως ήδη έχει πράξεικάποια μικρά καταστήματα, ενώ ο ΑΒ Βασιλόπουλος στην παρούσα φάση παλεύει να ορθοποδήσει την αλυσίδα που ε- ξαγόρασε στην Σερβία. Η οποία σύμφωνα και με την έκθεση της πολυεθνικής Dehlaize της πρόσθεσε ζημιά ύψους 200 εκατ. Ευρώ. Την ίδια στιγμή, νέα εξαγορά φημολογείται ότι έχει στα σχαριά και η αλυσίδα Μασούτης και συγκεκριμένα της λιανεμπορικής εταιρείας Λάρισα που ηγείται στην τοπική αγορά, ενώ ο όμιλος Μετρό (My Market και Μετρό) φημολογείται ό- τι συζητά την απόκτηση 2 καταστημάτων από την αλυσίδα Γαληνός Λαουτάρης. Η τελευταία έχει ήδη μεταβιβάσει δύο σημεία πώλησης που λειτουργούσε στην Πάρο στην αλυσίδα Market In καθώς και ένα κατάστημα στη Χαλκίδα στην εταιρεία ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός. Σχετικά με το πολυδιαφημιζόμενο «σενάριο» περί πώλησης του δικτύου που διατηρει η αλυσίδα Βερόπουλος στο εξωτερικό στην εταιρεία ΑΒ Βασιλόπουλος, τελευταίες πληροφορίες λένε ότι δεν ισχύει. O επιχειρηματίας Νίκος Βερόπουλος δεν προτίθεται να αποχωριστεί τα δυνατά του χαρτιά που είναι τα καταστήματα του εξωτερικού και η αλυσίδα Χαλκιαδάκης που ηγείται στην Ανατολική Κρήτη. Μετά τις πρόσφατες εξαγορές που πραγματοποίησε η αλυσίδα Σκλαβενίτη, επόμενος στόχος είναι η δημιουργία ενός νέου αποθηκευτικού κέντρου, καθώς ο νυν χώρος δεν επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών του δικτύου. Σε αναζήτηση επενδυτή εμφανίζεται να βρίσκεται η αλυσίδα super markets «Αρβανιτίδης». Τα προβλήματα της τελευταίας άρχισαν να γίνονται γνωστά στα μέσα του Η εταιρεία, με έδρα τη Βέροια, έχει συσσωρευμένες οφειλές ύψους 8,7 εκατ. ευρώ για ασφαλιστικές εισφορές, ενώ οφείλει δεδουλευμένα και στους εργαζομένους. ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ TOP-10 ΑΛΥΣΙ ΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α ΑΛΥΣΙ Α ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ* 567* 772* 742* ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ LIDL HELLAS ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ ΒΕΡΟΠΟΥΛΟΣ* 232* 229* 219* ΜΑΣΟΥΤΗΣ METRO / My Market ΓΑΛΑΞΙΑΣ ΜΑKRO Cash & Carry ΑΡΒΑΝΙΤΙ ΗΣ ΣΥΝΟΛΑ * Δεν περιλαμβάνονται τα καταστήματα του εξωτερικού Σε ελεύθερη πτώση βρίσκεται το ποσό που ξοδεύουν τα νοικοκυριά για τις εβδομαδιαίες καταναλωτικές τους ανάγκες. Ε- κτιμάται ότι τον τελευταίο χρόνο η αξία του καλαθιού μειώθηκε κατά 10%, που α- ποτελεί και τη μεγαλύτερη μείωση της τελευταίας δεκαετίας. Την ίδια στιγμή, αυξήθηκε ο αριθμός των καταστημάτων που επισκέπτονται οι καταναλωτές προκειμένου να πραγματοποιήσουν τις αγορές τους, προσπαθώντας να εκμεταλλευτούν τις προσφορές της κάθε αλυσίδας. Έρευνα του Εργα Ευρήµατα Τα παραπάνω καταγράφονται σε έρευνα για την καταναλωτική συμπεριφορά που διεξήγαγε το Εργαστήριο Μάρκετινγκ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, με καθηγητή τον Γιώργο Μπάλτα, ενώ πραγματοποιήθηκε σε δείγμα νοικοκυριών. Σύμφωνα λοιπόν με την έρευνα η μέση δαπάνη των καταναλωτών ανά επίσκεψη σε σούπερ μάρκετ εκτιμάται σήμερα στα 53,13 ευρώ εμφανίζοντας μείωση κατά 10% από το 2012 που ήταν σχεδόν 60 ευρώ. Αναλυτικότερα, το 66,8% -από 60% πέρυσι- των ερωτηθέντων δαπανά ως 50 ευρώ κάθε φορά που ψωνίζει, το 23,8% -από 42% το ξοδεύει από 51 ως 100 ευρώ και μόνο το 9,4% -από 8% πέρυσι- ξεπερνά τα 100 ευρώ σε μία επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ. Την ίδια στιγμή, η μέση μηνιαία δαπάνη υπολογίζεται σήμερα στα 289,7 ευρώ, σημαντικά υπολειπόμενη από την αντίστοιχη του 2012 που έφθανε τα 322,5 ευρώ. Ωστόσο, η «ψαλίδα» είναι ακόμη μεγαλύτερη συγκριτικά με το 2011 που άγγιζε ρα 334 εκατ. Ευρώ. Αυτό σημαίνει ό- τι σε διάστημα τριών χρόνων χάθηκαν α- πό τα ταμεία των σούπερ μάρκετ περίπου 45 ευρώ μηνιαίως από την αγορά των καταναλωτικών προϊόντων. Το σηµερινό προφίλ του καταναλωτή 94,8% 73,5% 72,6% Εχει αποφασίσει τι θα ψωνίσει Συγκρίνει τιµές Κάνει στροφή στα ελληνικά προϊόντα 60% 47,3% 42% Αγοράζει µόνο τα άκρως απαραίτητα Αγοράζει εν τον φθηνότερα ενδιαφέρει προϊόντα η µάρκα

19 ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ 43 στηρίου Μάρκετινγκ Ο καταναλωτής Το 72,6% των νοικοκυριών έχει κάνει στροφή στα ελληνικά προϊόντα, ενώ το 60% αγοράζει τα άκρως απαραίτητα Στο κυνήγι των προσφορών Ενδιαφέρον εύρημα της έρευνας είναι ότι οι αγορές πλέον από τα σούπερ μάρκετ μοιάζουν με το κυνήγι του χαμένου θησαυρού, καθώς οι καταναλωτές προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες του νοικοκυριού τους βρίσκονται σε μία διαρκής αναζήτηση των καλύτερων προσφορών που πραγματοποιούν οι αλυσίδες του οργανωμένου λιανεμπορίου. Με βάση τα ευρήματα της έρευνας το 55,6% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι ψωνίζει σταθερά από ένα σούπερ μάρκετ και το 54,6% χρησιμοποιούν περισσότερες από μία εναλλακτικές επιλογές. Τα αντίστοιχα περυσινά ποσοστά πέρυσι ή- ταν 65,7% και 34,3%. Αυτό αποδεικνύει πως πολύ περισσότεροι καταναλωτές μοιράζουν πια σήμερα τις αγορές τους σε εναλλακτικά καταστήματα, ως συνέχεια της προσπάθειας που καταβάλλουν για αποτελεσματικότερη κατανομή του συμπιεσμένου οικογενειακού προϋπολογισμού. Πηγές της αγοράς επιβεβαιώνουν τα παραπάνω και συμπληρώνουν ότι τον τελευταίο χρόνο παρατηρείται μια σταθερά αυξανόμενη κατηγορία καταναλωτών, η οποία πραγματοποιεί τις αγορές της α- ποκλειστικά με βάση τις προσφορές που διενεργεί η κάθε αλυσίδα. Επίσης, το 49,5% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι ψωνίζουν ως πέντε φορές το μήνα, ενώ το 94,8% των ερωτηθέντων υποστήριξαν ότι έχουν προαποφασίσει τα είδη που θα αγοράσουν πριν ε- πισκεφτούν το σούπερ μάρκετ. Στο θέμα της μάρκας προαποφασισμένο εμφανίζεται μόνο το 58% των ερωτηθέντων. Γεγονός που σημαίνει ότι περιορίζεται χρόνο με το χρόνο η λεγόμενη «πιστότητα» της μάρκας και αυξάνεται α- πό την άλλη η δυναμική των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Δυναμική, όμως συγκεντρώνουν και «ξεχασμένα» προϊόντα Made in Greece. Σύμφωνα με την έρευνα η κρίση ώθησε τους Ελληνες να αντιληφθούν την κρισιμότητα της αγροτικής και βιομηχανικής παραγωγής για την ε- πιβίωση της χώρας. Το ενδιαφέρον των καταναλωτών για το Made in Greece είναι μία χρήσιμη εξέλιξη και μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά αφενός στην α- νασυγκρότηση του παραγωγικού ιστού της χώρας και αφετέρου στην τόνωση της απασχόλησης σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Mερίδιο αγοράς των Private label στον κόσµο 13% Ελλάδα 53% Ελβετία 47% Μ. Βρετανία 41% Γερµανία 34% Πορτογαλία 28% Ουγγαρία 28% Πακιστάν 29% Ην Αραβικά Εµιράτα 29% Βενεζουέλα 20% ΗΠΑ 7% Κίνα 9% Χιλή 8% Μεξικό Πηγή: Εκτιµήσεις παραγ όντων της αγοράς Οι πωλήσεις των 10 µεγαλύτερων εταιρειών - κατάταξη ως προς τη µεταβολή (σε χιλ. ευρώ) Επωνυµία Μεταβολή ιαµαντής Μασούτης ΑΕ Σ/Μ ,64% Ι. & Σ. Σκλαβενίτης ΑΕΕ ,84% Πέντε ΑΕΕ ,68% Άλφα Βήτα Βασιλόπουλος ΑΕ ,86% Μετρό ΑΕΒΕ ,78% Καρφούρ Μαρινόπουλος ΑΕ ,28% Αφοί Βερόπουλοι ΑΕΒΕ ,43% Αρβανιτίδης ΑΕΕΕ ,34% Μάκρο Κας & Κάρυ ΧΑΕΕ ΑΕ ,70% Dia Hellas ΑΕ ,36% Σύνολο των 10 µεγάλων ,04% Σύνολο ,98% Προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας Κάποτε κάλπαζαν τώρα απλώς αυξάνονται αλλά µε πολύ πιο αργούς ρυθµούς απ ό,τι πριν µια τριετία, τονίζουν παράγοντες του οργανωµένου λιανεµπορίου για τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Σύµφωνα µε τους ίδιους το µερίδιό τους επί των συνολικών εσόδων του κλάδου εκτιµάται ότι πλέον φθάνει κατά µέσο όρο στο 20%, ενώ εάν συµπεριληφθεί και η Lidl τότε ανεβαίνει στο 22%. Σε απόλυτο µέγεθος εκτιµάται ότι ο τζίρος τους υπερβαίνει τα 2,1 δισ. ευρώ. Στοιχείο που αναµφίβολα επιβεβαιώνει την δυναµική τους είναι ότι το 2012, σύµφωνα και µε έρευνα της Icap το 100% των καταναλωτών αγόρασαν τουλάχιστον ένα προϊόν ιδιωτικής ετικέτας. Η αυξητική τάση του µεριδίου τους όπως όλα δείχνουν θα συνεχιστεί και στο µέλλον, καθώς πέραν της ανταγωνιστικότερης τιµής τους έχουν εδραιωθεί στη συνείδηση ακόµη πιο πολλών καταναλωτών ως εφάµιλλα των «επώνυµων» για την ποιότητα, τη συσκευασία και τη συνολική τους εικόνα. Σύµφωνα µε στοιχεία ερευνών, τα ελληνικά προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας είναι κατά µέσο όρο φθηνότερα κατά 45% από τα αντίστοιχα επώνυµα προϊόντα. Τη µεγαλύτερη εξοικονόµηση φαίνονται να προσφέρουν τα προϊόντα στις κατηγορίες προσωπικής υγιεινής και οικιακής καθαριότητας φθάνοντας το 50%. Αντίστοιχα αποτελέσµατα προκύπτουν και από το παρατηρητήριο τιµών e-prices της Γενικής Γραµµατείας Καταναλωτή. Λόγω της ύφεσης αλλά και της διαφορετικής φιλοσοφίας που έχει αναπτύξει ο καταναλωτής τη τελευταία διετία -ως απόρροια και πάλι της κρίσης, ότι δηλαδή πρέπει τα λεφτά µου να πιάνουν τόπο συγκρίνει περισσότερο σε σχέση µε το παρελθόν τα προϊόντα, δίδοντας µεγαλύτερη έµφαση στο θέµα της τιµής. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας παρουσιάζουν σηµαντική αύξηση ζήτησης. Την ίδια στιγµή, οι καταναλωτές θεωρούν, ότι υπάρχει µεγάλη ανταπόκριση και από την πλευρά της προσφοράς µε τα σουπερ µάρκετ να προσφέρουν πλέον περισσότερες επιλογές µη επώνυµων προϊόντων.

20 44 ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΡΕΠΟΡΤΑΖ Πασχάλης Κρέτα: Τα υσκολίες και µειωµένη απόδοση ιαφορετικές καλλιεργητικές τεχνικές και ποικιλίες την επόµενη χρονιά ετοιµάζουν οι επιχειρηµατίες και οι αγρότες, που αντιµετώπισαν φέτος δυσκολίες και µειωµένες αποδόσεις Με προβλήματα η σεζόν για την ελληνική σόγια Η εταιρεία χρωστά στους παραγωγούς της Κορινθίας περί το 1 εκατ. ευρώ. Μήνυση με την οποία αιτούνται την άσκηση ποινικής δίωξης κατά του Α- λέξανδρου Χατζόπουλου, νόμιμου εκπροσώπου της εταιρείας Πασχάλης Κρέτα και κατά παντός υπευθύνου, υ- πέβαλε η ΕΑΣ Κιάτου. Την ίδια στιγμή, κατά δεκάδες φθάνουν στο γραφείο του Α. Χατζόπουλου οι διαταγές πληρωμών από παραγωγούς και λοιπούς προμηθευτές της εταιρείας του, ενώ έχουν κατατεθεί εναντίον του και αγωγές αποζημίωσης για αδικοπραξίες (ανυπόγραφα τιμολόγια). Η εταιρεία Πασχάλης Κρέτα, όπως μας λέει ο νόμιμος εκπρόσωπος της ΕΑΣ Κιάτου, Κωνσταντίνος Παπαβασιλείου, έχει φέρει σε απόγνωση τους παραγωγούς της Κορινθίας καθώς τους χρωστά περί το 1 εκατ. ευρώ από το Η εταιρεία, σύμφωνα Στην έλλειψη εμπειρίας και τεχνογνωσίας στην καλλιέργεια της σόγιας αποδίδουν όσοι επιχειρηματίες και α- γρότες συνάντησαν δυσκολίες και μειωμένες αποδόσεις φέτος. Χωρίς να αποθαρρύνονται, δηλώνουν στην Agrenda ότι θα δοκιμάζουν διαφορετικές καλλιεργητικές τεχνικές και ποικιλίες την επόμενη χρονιά, ακολουθώντας και το παράδειγμα πιο έμπειρων παραγωγών, όπως είναι η άτυπη Ομάδα που έχει δημιουργηθεί στα Τενάγη Φιλίππων (Καβάλα-Δράμα). Άλλωστε, η πρώτη χρονιά ήταν πιλοτική και τους έμαθε κυρίως ποιες ποικιλίες είναι καλύτερες για το ελληνικό κλίμα, ποια χωράφια ταιριάζουν περισσότερο στη σόγια και ποια λάθη να αποφεύγονται με τον μηχανολογικό εξοπλισμό. Πάντως, ο Θέμης Καλπακίδης από την Καβάλα, παραγωγός σόγιας ε- δώ και 7 χρόνια, μας είπε ότι πέτυχε πολύ καλές αποδόσεις (πάνω α- πό 400 κιλά το στρέμμα), αξιοποιώντας τη γνώση που έχει αποκτήσει. Όλη η Ομάδα της περιοχής είχε κλείσει συμβόλαια με το εργοστάσιο βιοντίζελ των Σερρών «Φυτοενέργεια» στα 0,45 ευρώ το κιλό και ήδη αυτές τις μέρες συγκομίζει με βάση αυτή την τιμή. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της ΕΛΒΙΖ, Βασίλης Χαλκίδης, δεν πτοείται από τη φετινή χρονιά, παρά τα μόλις στρέμματα που σπάρθηκαν με σόγια. Λέει στην Agrenda ότι θα συνεχίσει συμβολαιακά για την επόμενη χρονιά και ήδη βρίσκεται σε συζητήσεις για τη χρηματοδότηση του project από την τράπεζα Πειραιώς. Παράλληλα, προετοιμάζει το στελεχιακό του δυναμικό: Δέκα Έλληνες γεωπόνοι ταξίδεψαν στην ιταλική ε- ταιρεία αγροτικών εφοδίων Sipcam για να δουν από κοντά τις τεχνικές καλλιέργειας που έχουν αναπτύξει ε- δώ και χρόνια οι Ιταλοί. Επίσης, η ΕΛ- ΒΙΖ συμφώνησε με την εταιρεία ζωοτροφών Ferrero για ανταλλαγή τεχνογνωσίας στη σύνθεση ζωοτροφών, στην εκπαίδευση των ζωοτεχνών και στην πιστοποίηση της ποιότητας. Και οι υπόλοιπες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες για την επανεγκατάσταση της σόγιας στην Ελλάδα δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα, αλλά τα στρέμματα ήταν λίγα και αναμένεται επέκταση των προσπαθειών την επόμενη χρονιά. Μάλιστα, η πλειοψηφία όσων παραγωγών δοκίμασαν την επίσπορη καλλιέργεια (επανασπορά του χωραφιού μετά από κριθάρι ή άλλο χειμερινό σιτηρό) διαπίστωσαν ότι δεν ευνοείται από το ελληνικό κλίμα. Π.Α. Φτηνότερο λίπασμα Από Οκτώβριο οι μειώσεις Πολλοί διεθνείς αναλυτές βλέπουν καθοδικές Η άτυπη Οµάδα Παραγωγών της Καβάλας είχε κλείσει συµβόλαια µε το εργοστάσιο «Φυτοενέργεια» στα 0,45 ευρώ το κιλό και αυτές τις µέρες συγκοµίζει. Credit Suisse Η ελβετική τράπεζα εξέδωσε προειδοποίηση για «αρνητικές προοπτικές», όσον αφορά τις µετοχές των ευρωπαϊκών λιπασµατοβιοµηχανιών ΤOY ΓΙΑΝΝΗ ΤΣΑΤΣΑΚΗ tsatsakis@agronews.gr Μειωμένοι κατά τουλάχιστον 15-20% θα είναι οι τιμοκατάλογοι χονδρικής που θα εκδώσουν οι βιομηχανίες λιπασμάτων για την ελληνική αγορά τον επόμενο μήνα, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες της Agrenda. Αν και ακόμα δεν έχουν δοθεί στους χονδρέμπορους και στα καταστήματα οι οριστικοί τιμοκατάλογοι από τις βιομηχανίες και τους εισαγωγείς, τα μηνύματα δείχνουν ότι η πολύμηνη πτώση στις διεθνείς τιμές των πρώτων υλών λιπασμάτων θα έρθει στην Ελλάδα κατά την περίοδο λίπανσης πριν τη φθινοπωρινή σπορά του «Το τελευταίο διάστημα η παραγωγή των επιχειρήσεων του κλάδου αυξήθηκε με υψηλούς ρυθμούς. Παράλληλα αυξάνεται και η παγκόσμια ζήτηση, με ρυθμούς όμως πολύ χαμηλότερους της τάξης του 3%- 4%, όταν, για να απορροφηθεί η παγκόσμια παραγωγή οι ρυθμοί αυτοί θα έπρεπε να ήταν σχεδόν διπλάσιοι», εξηγεί ο Γιάννης Βεβελάκης, πρόεδρος του Συνδέσμου Παραγωγών και Εμπόρων Λιπασμάτων (ΣΠΕΛ). ιεθνείς τιµές πρώτων υλών Γι αυτόν το λόγο, κυρίως, έχουν εισέλθει σε παρατεταμένη περίοδο αποκλιμάκωσης οι τιμές των λιπασμάτων με την παγκόσμια αγορά να αναζητά νέα σημεία ισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης. Οι πιέσεις στις τιμές αναμένεται να ενταθούν στο ε- πόμενο διάστημα, ύστερα από τις τελευταίες επιχειρηματικές εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο και κυρίως, όπως έ-