Undergroun d Gas Storage. (LNG), 0,680 bcm

Transcript

1 ΥΠΟΓΕΙΑ ΑΠΟΘΗΚΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΝΟΤΙΑΣ ΚΑΒΑΛΑΣ 15 ο Συνέδριο ΙΕΝΕ Αθήνα Νοέµβριος 2010 ρ Κωνσταντίνος Α. Νικολάου Γεωλόγος Πετρελαίων, Ενεργειακός Οικονοµολόγος, Τεχνικός Σύµβουλος Ενεργειακής Αιγαίου ΑΕ 1

2 Ελληνική Αγορά Φυσικού Αερίου Δίκτυο Διάθεσης Φυσικού Αερίου Undergroun d Gas Storage Νότια Καβάλα Gazprom -Ρωσία 2.8 bcmετησίως έως το 2016 Sonatrach, Αλγερία, (LNG), 0,680 bcm έως το 2021 Botas, Τουρκία, 0,750 bcm έως το 2021 ΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ!!! [Η ετήσια παροχή Φυσικού αερίου στον Ελλαδικό χώρο ανέρχεται σεπερίπου 4.bcm, η οποία υπολείπεται σηµαντικά των µέγιστων δυνατοτήτων της υπάρχουσας υποδοµής που είναι περίπου 8 bcm. ( bottle neck του αγωγού στην Βουλγαρία (έως 3 bcm) ] 2

3 Ο ΝΟΤΙΟΣ ΙΑ ΡΟΜΟΣ ΦΑ LNG terminals Ρεβυθούσα: Χωρητικότητα Μ3 Σχεδιαζόµενη Αναβάθµιση στα Μ3 ΥΦΑ υνατότητα Αεριοποίησης : 12,5 εκατ Μ3/ηµ. Σχεδιαζόµενη Αναβάθµιση : στα 19,5 εκατ Μ3/ηµ Προοπτικές Ελληνικής Αγοράς Αερίου Δίκτυο Σχεδιαζόμενων Αγωγών. Σχεδιαζόµενοι Αγωγοί στην Περιοχή -TGI: Τουρκία Ελλάδα Ιταλία, : 8-11 bcm, (Αέριο από Κασπία, Κεντρική Ασία (Azerbaijan). -TAP: Τουρκία, Ελλάδα, Αλβανία, Ιταλία : 10 bcm. (Αέριο από Κασπία, (Azerbaijan), Ιράν) -SOUTH STREAM: Ρωσία, Μαύρη Θάλασσα, κεντρική Ευρώπη και Ελλάδα, Ιταλία : 30 bcm, (Αέριο από Ρωσία) -NΑBUCCO : Κασπία, Azerbaijan, Τουρκία, Κεντρική Ευρώπη: 30 bcm, (Αέριο από Azerbaijan) 3

4 ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΑΠΟΘΗΚΕΥΤΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ Σε ένα δίκτυο φυσικού αερίου (ΦΑ) υπάρχουν διακυμάνσεις της ζήτησης αλλά και της τροφοδοσίας (πρόσφατες κρίσεις στην τροφοδοσία της Ευρώπης με ρωσικό αέριο) Για την ομαλή λειτουργία ενός δικτύου ΦΑ χρησιμοποιείται ένας συνδυασμός τερματικών σταθμών υγροποιημένου αερίου (LNG terminal) και υπόγειων αποθηκευτικών χώρων (UGS). Ο μόνος χώρος «αποθήκευσης» ΦΑ στην Ελλάδα βρίσκεται στον τερματικό σταθμό της Ρεβυθούσας(LNG terminal), με δυνατότητα πλήρης κάλυψης των αναγκών της Ελλάδας για μία(1) εβδομάδα Η προτεινόμενη αποθήκευση ΦΑ στο Κοίτασμα ΦΑ Νότιας Καβάλας (UGS)είναι η μοναδική τοποθεσία στην Ελλάδα με προϋποθέσεις κατασκευής και λειτουργίας Υπόγειας Αποθήκης ΦΑ. 4 4

5 ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΑΠΟΘΗΚΩΝ Φ.Α ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ - ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΦΟ ΙΑΣΜΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΙΑΚΥΜΑΝΣΕΩΝ ΖΗΤΗΣΗΣ (ηµερήσια, εβδοµαδιαία, µηνιαία, εποχιακά, ετήσια) Αποθήκευση σε περιόδους χαµηλής ζήτησης, απόληψη σε περιόδους υψηλής ζήτησης) ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΗΣΗ ΦΟΡΤΙΟΥ προσαρµογή όρων προµήθειας µε την ζήτηση - εξισορρόπηση παραλαβών και παραδόσεων ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ ΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΙΜΩΝ( αποθήκευση σε περιόδους χαµηλών τιµών και πωλήσεις σε περιόδους υψηλών τιµών ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΡΕΒΥΘΟΥΣΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑ ΕΙΞΗ ΤΗΣ ΣΑΝ ΠΥΛΗ ΕΙΣΟ ΟΥ ΦΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΦΑ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΧΟΝ ΡΕΜΠΟΡΙΑΣ, ΚΑΛΥΨΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΕΦΟ ΙΑΣΜΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΩΝ κλπ 5

6 Εξομάλυνση διακυμάνσεων ζήτησης δικτύου ΦΑ μέσω UGS Εισπίεσηαερίου στην Αποθήκη Προμήθεια αερίου από Αποθήκη Κατανάλωση Περίσσευμα Αερίου εισπιέζεται στην Αποθήκη 6

7 ΥΠΟΓΕΙΑ ΑΠΟΘΗΚΗ ΝΟΤΙΑΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ 7

8 Υπάρχοντα κοιτάσματα και εγκαταστάσεις Κοίτασµα Νότιας Καβάλας 8 8

9 Η Εξέδρα της Νότιας Καβάλας 9 9

10 ΔΟΜΗ ΝΟΤΙΑΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΕΙΣΜΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΥΠΕ ΑΦΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ 10

11 Αθροιστική ΠαραγωγήΑερίου M 3 X Διάγραμμα Παραγωγής ΦΑ Νότιας Καβάλας Ηµερήσιος Ρυθµός Παραγωγής M 3 /D 1/81 1/82 1/83 1/84 1/85 1/86 1/87 1/88 1/89 1/90 1/91 1/92 1/93 1/94 1/95 1/96 1/97 1/98 1/99 1/00 1/01 1/02 1/03 1/04 1/05 1/06 1/07 1/08 1/09 Έτη

12 Νότια Καβάλα: Πρόβλεψη μελλοντικής Παραγωγής (Business as usual) Πρόβλεψη απόδοσης γεώτρησης SK-4A Αθροιστική Παραγωγή Αερίου m Αθροιστική Παραγωγή Ηµερήσιος Ρυθµός Παραγωγής m3/d 0 Ρυθµός Παραγωγής Αερίου 5/17/11 2/10/14 11/6/16 8/3/19 4/29/22 1/23/25 0 Έτη 12

13 Δυναμικό Μοντέλο Νότιας Καβάλας ΤΡΙΣ ΙΑΣΤΑΤΟ ΥΝΑΜΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ Βάθος ταµιευτήρα: µ Βάθος θάλασσας: 58 µ Αρχικά αποθέµατα: 995 εκατ Μ3 Απόληψη ως σήµερα 847 εκατ Μ3 (RF 85%) Εναποµείναν αέριο:148 εκατ Μ3 Προς απόλειψη: 100 εκατ Μ3 Ταµιευτήρας: Ψαµµίτης (Τουρβιδίτες) Πετροφυσικά χαρακτηριστικά: Πορώδες (avg) 22%; ιαπερατότητα(avg) 100 mdκάλυµµα: Εβαπορίτες ( ορυκτό άλας). εν υπάρχει υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας. Dry gas (0.14 mol% CO2). P ini =182 bar (τωρινή Pres 27bar), T res 95 C. AOF wells = MM m 3 /d 13

14 ΥΠΟΓΕΙΑ ΑΠΟΘΗΚΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΝΟΤ. ΚΑΒΑΛΑΣ ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Αέριο αγωγού για την συµπλήρωση του cushion gas. ιασύνδεση της πλατφόρµας Κάπα µε τις εγκαταστάσεις Σίγµα µε αγωγό υψηλής δυναµικότητας µήκους 32 km Γεωτρήσεις: 3 (έως 4 ), 7 5/8 completion; Min THP 18 bar. 14

15 ΥΝΑΜΙΚΟΤΗΤΑ ΥΠΟΓΕΙΑΣ ΑΠΟΘΗΚΗΣ ΦΑ 3 Γεωτρήσεις Παραγωγής και Εισπίεσης Αποληψιµότητα : 4 MM m 3 /day. Εισπίεση-Έκχυση : 5 MM m 3 /day. Ωφέλιµο φορτίο αερίου( Working gas ): 360 MM m 3. Φορτίο βάσης(cushion gas ): 360 MM m 3. Παραγωγικοί Κύκλοι: 2.0 το έτος, των 90ηµερών έκαστοςx 360 εκατμ3 ( συνολικό δυναµικό= 720 εκατμ3. Κύκλοι Εισπίεσης: 2.0 δύο το έτος, των 75 ηµερών έκαστος. 15

16 Η Δυναμικότητα της Νότιας Καβάλας σε παγκόσμιο επίπεδο 16 16

17 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΣΧΗΜΑ ΥΠΟΓΕΙΑΣ ΑΠΟΘΗΚΗΣ ΝΟΤΙΑΣ ΚΑΒΑΛΑΣ 17

18 ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΚΥΡΙΩΤΕΡΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ (400 εκατ., Genesis / Technip, 2010) ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΔΑΠΑΝΕΣ εκατ. ΑΓΩΓΟΙ 93 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΞΗΡΑΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ «Κ» ΓΕΩΤΡΗΣΕΙΣ 40 ΑΕΡΙΟ ΒΑΣΗΣ 62 ΣΥΝΟΛΟ 400 % Κόστος στοιχείων επένδυσης UGS Elements as % of total CAPEX 15% 10% 5% 47% Pipelines Onshore facilities Platform modifications Drilling Cushion gas 23% 18

19 ΣΧΗΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Επενδυτής Energean oil& gas Κοινοπραξία Άδειες (περιβαλλοντικά κλπ) Αέριο βάσης Cushion Gas Τεχνογνωσία Τοπική Τεχνική Υποστήριξη Υποδομές Κοινωνική Αποδοχή Χρηματοδοτικά Ιδρύματα χρηματοδοτήσεις SPV Underground Gas Storage Τεχνική Υποστήριξη Kavala Oil HSE track record 19

20 ΓΙΑΤΙ Η ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΙΓΑΙΟΥ; 1) Η ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΕ είναι κάτοχος των αδειών εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων του Πρίνου και της Νότιας Καβάλας( εκπνοή δεύτερης παράτασης: 23 Νοεμβρίου 2014) 2) Βάση του νόμου δίνονται αυτοδίκαιες ανανεώσεις για επιπλέον πενταετία (-ες), εφόσον συνεχίζονται οι εργασίες πετρελαίου και ο ανάδοχος εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του ( Ν 2779/99 άρθρο 6) ή μέχρις εξάντλησης του κοιτάσματος. 3) Το άρθρο 17 παρα. 4 του Ν 3428/2007, για το ΦΑ, προβλέπει την δυνατότητα αντικατάστασης της άδειας εκμετάλλευσης με άδεια αποθήκευσης ΦΑ 4) Η ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΙΓΑΙΟΥ διαθέτει τεχνογνωσία Ε&Π Υ/Α 5) Οι εγκαταστάσεις στο ΣΙΓΜΑ και οι εργασίες πετρελαίου θα διευκολύνουν την κατασκευή και λειτουργία της υπόγειας αποθήκης και θα επηρεάζονται από αυτές. ( λειτουργίες σε καθεστώς ασφάλειας προσωπικού και ασφάλειας περιβάλλοντος). 20