Χημικές αναλύσεις Κύρια στοιχεία (major) major): >1wt% (π.χ. SiO2, Al2O3, FeO, MgO, CaO, Na2O, K2O) Επουσιώδη στοιχεία (minor): wt% (TiO2,
|
|
- Νύξ Αλεβίζος
- 6 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Ιωάννης Ηλιόπουλος Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Μάρτιος 2017 ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΜΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ 1
2 Χημικές αναλύσεις Κύρια στοιχεία (major) major): >1wt% (π.χ. SiO2, Al2O3, FeO, MgO, CaO, Na2O, K2O) Επουσιώδη στοιχεία (minor): wt% (TiO2, MnO, P2O5, H2O, CO2) Ιχνοστοιχεία (trace): <0.1 wt% (εκφράζονται ως στοιχεία) Χημικές αναλύσεις 2
3 Κύρια στοιχεία (major) Που μας βοηθάνε: ταξινόμηση των μαγματικών πετρωμάτων μελέτη του χημικού ελέγχου επί των φυσικών ιδιοτήτων των συστημάτων τήγματος/κρυστάλλων. μελέτη της χημικής εξέλιξης των τηγμάτων (και κρυστάλλων) κατά τις διεργασίες της κρυστάλλωσης και της τήξης. Ιχνοστοιχεία (trace) Που μας βοηθάνε: μελέτη της χημικής εξέλιξης των μαγμάτων. ανίχνευση και τον προσδιορισμό των μαγματικών πηγών,, διάκριση μεταξύ ορισμένων μαγματικών διεργασιών. 3
4 Χημικές αναλύσεις Πως προσδιορίζεται μια χημική ανάλυση; Στην αρχή: υγρή χημεία (ογκομότρηση- τιτλοδοτηση, titration) Σήμερα: μέσω πληθώρας αναλυτικών τεχνικών που βασίζονται στην εκπομπή ή απορρόφηση συγκεκριμένου τμήματος του ηλεκτομαγνητικού φάσματος (φασματοσκοπικές μέθοδοι) Αναλυτικές τεχνικές 4
5 Αναλυτικές τεχνικές Οπιτική φασματομετρία Ατομική απορρόφηση (AA) Φθορισιμετρία ακτίνων Χ (XRF/ED- XRF/WD) Ιονισμός συζευγμένου επαγωγικά πλάσματος (ICP/OES -ICP/MS) Νετρονική ενεργοποίηση (NAA) Ηλεκτρονική μικροσκοπία σάρωσης (SEM/ED SEM/WD) Ηλεκτρονική μικροανάλυση (EMP) Χημική ανάλυση Μια χημική ανάλυση ενός πετρώματος κλείνει πάντα στο 100 wt%; 5
6 Από: Werner, 1997 (Proceedings of the Ocean Drilling Program, Scientific Results) 6
7 Closure problem Ποσότητες: Κίτρινο: 4, Κόκκινο: 21, Πράσινο: 9, Μπλε: 16, Καφέ: 9 Ποσοστά (%): Κίτρινο: 7, Κόκκινο: 36, Πράσινο: 15, Μπλε: 27, Καφέ: 15 Ποσότητες: Κίτρινο: 4, Κόκκινο: 11(21), Πράσινο: 9, Μπλε: 16, Καφέ:9 Ποσοστά (%): Κίτρινο: 8, Κόκκινο: 23, Πράσινο: 18, Μπλε: 33, Καφέ: 18 Ποσοστά (%): Κίτρινο: 7, Κόκκινο: 36, Πράσινο: 15, Μπλε: 27, Καφέ: 15 7
8 8
9 Διαγράμματα διαφοροποίησης Καρτεσιανά διαγράμματα δύο μεταβλητών (από Winter 2013) Διαγράμματα διαφοροποίησης (από Winter 2013) Τριγωνικά διαγράμματα 9
10 Διαγράμματα διαφοροποίησης (από Winter 2013) Στοιχειακοί λόγοι Pearce Διαγράμματα διαφοροποίησης (από Winter 2013) Μαθηματικά και γραφικά μοντέλα μαγματικής εξέλιξης 10
11 Ταξινόμηση με Βάση τη Χημική Σύσταση των Πετρωμάτων Η CIPW δυνητική (νορμική)) σύσταση Cross, Iddings, Pirson, Washington (1902) Υπολογίζει τη χημική σύσταση ενός πετρώματος σε ένα υποθετικό σύνολο πρότυπων, άνυδρων ορυκτών Πλεονέκτημα: ο περιορισμένος αριθμός πρότυπων νορμικών ορυκτών διευκολύνει τη σύγκριση μεταξύ πετρωμάτων Αγνοεί επίδραση γεωλογικών διεργασιών και διαφορετικών συνθηκών P-T Επικεντρώνεται στη πηγή της ύλης 11
12 Η CIPW δυνητική (νορμική)) σύσταση Πρώτα, κατανέμεται το Si στους αστρίους και μετά στα φεμικά νορμικά ορυκτά. Τονίζεται λοιπόν ο βαθμός κορεσμού του πετρώματος σε Si. Οι κατηγορίες που προκύπτουν: Πετρώματα υπέρκορα σε Si: νορμικό Q+Hy Πετρώματα κορεσμένα σε Si: νορμικό Hy Πετρώματα ακόρεστα σε Si: νορμικό Ol±Ne Με βάση τη δυνητική τους σύσταση Διάγραμμα ταξινόμησης μαγματικών πετρωμάτων Q -ANOR Q = =100xQ/( 100xQ/(Q+Or+Ab+An), ANOR = 100xAn/(An+Or), F =100x( x(ne+lc+kp)/( )/(Ne+Lc+Kp+Or+Ab+An) (Streckeisen & LeMaitre 1979) 12
13 Με βάση τη δυνητική τους σύσταση Ol Opx επίπεδο υποκορεσμού σε SiO 2 Αλκαλικοί βασάλτες επίπεδο κορεσμού σε SiO 2 Χαλαζιακοί θολεΐτες Ολιβινικοί θολεΐτες Αλκαλικοί βασάλτες Χαλαζιακοί θολεΐτες Ne Qz Ab Διάγραμμα ταξινόμησης βασαλτικών πετρωμάτων. Το διάγραμμα αποτελεί τη προβολή στη βάση του βασαλτικού τετραέδρου του σχήματος (Yoder and Tilley 1962) Με βάση τη δυνητική τους σύσταση Τρονδγε- μίτης Γρανίτης Διάγραμμα ταξινόμησης γρανιτικών πετρωμάτων με βάση τα δυνητικά ποσοστά συμμετοχής των αστρίων An: ανορθίτη, Ab: αλβίτη και Or: ορθόκλαστου (Barker 1979) 13
14 Με βάση τη χημική τους σύσταση ΑΛΚΑΛΙΚΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ (ΜΑΓΜΑΤΑ) ΥΠΑΛΚΑΛΙΚΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ (ΜΑΓΜΑΤΑ) Κορεσμένα & Υπέρκορα Ακόρεστα ΑΣΒΕΣΤΑΛΚΑΛΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ ΘΟΛΕΙΤΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ ΣΟΣΟΝΙΤΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ Με βάση τη χημική τους σύσταση Φωνόλιθος Αστριοειδίτης Τραχειανδεσίτης Τραχείτης (Q<20) Φωνο- τεφρίτης Τεφριφωνόλιθος Τραχει- ανδεσίτης (Q>20) Ρυόλιθος ακίτης Επιμέρους ταξινόμηση Πικρο- Βασάλτης Βασάλτης Βασαλτικός Ανδεσίτης Ανδεσίτης ΥΠΕΡΒΑΣΙΚΑ ΒΑΣΙΚΑ ΕΝ ΙΑΜΕΣΑ ΟΞΙΝΑ Τραχειβασάλτης Βασαλτικός Τραχειανδεσίτης Τραχειανδεσίτης Χαβαΐτης Μουγεαρίτης Βενμορεΐτης Καλιούχος Τραχειβασάλτης Σοσονίτης Λατίτης Διάγραμμα ταξινόμησης ηφαιστειακών πετρωμάτων TAS (Total-alkali alkali silica) (από Le Bas et al.. (1986) J. Petrol., 27, Oxford University Press. 14
15 Με βάση τη χημική τους σύσταση Μεϊμεχίτης Κοματιίτης Διάγραμμα ταξινόμησης ηφαιστειακών πετρωμάτων TAS (Total-alkali alkali silica) για πλούσια σε Mg πετρώματα (από Le Bas 2000) Με βάση τη χημική τους σύσταση Διάγραμμα AFM ταξινόμησης υπαλκαλικών μαγματικών πετρωμάτων (από Irvine & Baragar 1971) 15
16 Με βάση τη χημική τους σύσταση 5 K 2 Owt. % Σοσονιτικά 1 0 Χαμηλού Κ (Θολεϊτικά) SiO 2 wt. % Διάγραμμα K 2 O vs. SiO 2 ταξινόμησης των υπαλκαλικών, μαγματικών πετρωμάτων (από Peccerillo & Taylor 1976) Με βάση τη χημική τους σύσταση K 2 Owt. % 5 πολύ παχύς φλοιός Σοσονιτικά παχύς ηπειρωτικός φλοιός 1 0 Χαμηλού Κ (Θολεϊτικά) SiO 2 wt. % ωκεάνιος ή πολύ λεπτός ηπειρωτικός φλοιός Διάγραμμα K 2 O vs. SiO 2 ταξινόμησης των υπαλκαλικών, μαγματικών πετρωμάτων (από Peccerillo & Taylor 1976) 16
17 Με βάση τη χημική τους σύσταση Διάγραμμα Nb/Y vs Zr/TiO 2, ταξινόμησης ηφαιστειακών πετρωμάτων (από Winchester & Floyd, 1977) Με βάση τη χημική τους σύσταση Κομεντίτες: Al 2 O 3 > 1,33FeO+4,4 Παντελλερίτες: Al 2 O 3 <1,33FeO+4, Μεταργιλικοί Υπεραργιλικοί ANK 1.6 Διάγραμμα ACNK vs ANK ταξινόμησης γρανιτικών πετρωμάτων (από Maniar & Piccoli 1989) ACNK ACNK 17
18 Χρήση Ιχνοστοιχείων ως Εργαλείο για τον Καθορισμό Παλαιοτεκτονικών Περιβαλλόντων 18
19 Ιχνοστοιχεία Εξαιρετικά χρήσιμα για την αναγνώριση παλαιοτεκτονικών περιβαλλόντων που πλέον δεν είναι αναγνωρίσιμα Η προσέγγιση αυτών είναι καθαρά εμπειρική και βασίζεται σε γεωχημικές αναλύσεις πετρωμάτων από σύγχρονα περιβάλλοντα Εργαζόμαστε με στοιχεία δυσκίνητα από δευτερογενείς διεργασίες Με βάση τη χημική τους σύσταση Nbx2 Πετροτεκτονικό διάγραμμα Nb-Zr-Y, ταξινόμησης ηφαιστειακών πετρωμάτων (από Meschede 1986) WPB tholeiitic VAB WPB alkalic E-MORB N-MORB Zr/4 Y 19
20 ΥΠΟΜΝΗΜΑ Πετροτεκτονικά διακριτικά διαγράμματα: Ti-Zr-Y (Pearce & Cann 1973), Cr-Y (Pearce 1982), Ti-Mn-P (Mullen 1983), Ti- Si-Sr και Nb-Na-Sr (Vermeesch 2005) Με βάση τη χημική τους σύσταση Syn-COLG WPG Rb ppm Πετροτεκτονικό 10 διάγραμμα Y+Nb vs Rb, ταξινόμησης γρανιτικών VAG ORG πετρωμάτων (από Pearce et al. 1984) Y + Nb ppm 20
21 Και μερικές «πετρολογιές»» που πρέπει να ξέρουμε CA: Calc Alkaline CAB: Calc Alkaline Basalt COLG: Collision Granite IAT: Island Arc Tholeiites MORB: Mid-Ocean Ridge Basalt OIT: Oceanic Island Tholeiite ORG: Ocean Ridge Granite VAB: Volcanic Arc Basalt VAG: Volcanic Arc Granite WPB: Within-Plate Basalts WPG: Within Plate Granite Είδη και Σχέσεις Μαγμάτων 21
22 Είδη μαγμάτων και περιβάλλοντα λιθοσφαιρικών πλακών Κύρια Μάζα Τα Δυο Κύρια Είδη Βασικών Μαγμάτων Θολεϊτικοί Βασάλτες Συνήθως μικροκρυσταλλική, ενδοκοκκώδης, απουσία ολιβίνη, κλινοπυρόξενος = αυγίτης, ορθοπυρόξενος = υπερσθενής (συχνά περιθώρια γύρω από ολιβίνη, απουσία αλκαλικού άστριου, συχνή παρουσία γυαλιού και χαλαζία μεταξύ των κρυσταλλιτών Αλκαλικοί Βασάλτες Συχνά πιο αδροκρυσταλλική, συνήθης παρουσία ολιβίνη, παρουσία Ti-ούχου αυγίτη (ανοικτό κόκκινο χρώμα), απουσία ορθοπυρόξενου, πιθανή παρουσία αλκαλικού άστριου ή/και αστριοειδών, σπάνια παρουσία γυαλιού μεταξύ κρυσταλλιτών και απουσία χαλαζία Φαινοκρύσταλλοι Σπάνια παρουσία ολιβίνη, συνήθως διαβρωμένου, με σχηματισμούς περιθωρίων ορθοπυρόξενου, σπανιότατα ορθοπυρόξενος, συχνή παρουσία πλαγιόκλαστου (πρώιμη φάση), κλινοπυρόξενος = αυγίτης Συχνή παρουσία ολιβίνη με ζώνωση, απουσία ορθοπυρόξενου, σπανιότερη εμφάνιση πλαγιόκλαστου (όψιμη φάση), Ti-ούχος αυγίτης (ανοικτόκόκκινα περιθώρια) 22
23 Μαγματική Εξέλιξη Φωνόλιθος Αλκαλικές σειρές (εξέλιξη προς ακόρεστα πετρώματα) Αστριοειδίτης Τεφρι- φωνόλιθος Φωνοτεφρίτης Τραχείτης (Q<20) Τραχειανδεσίτης Τραχειανδεσίτης Υπαλκαλικές (Q>20) σειρές Ρυόλιθος (εξέλιξη προς κορεσμένα πετρώματα) Επιμέρους ταξινόμηση ροσάλτης Πικ Βασ Βασάλτης Βασαλτικός Ανδεσίτης Ανδεσίτης ακίτης Γρανιτικά πετρώματα (ασήμαντη εξέλιξη) ΥΠΕΡΒΑΣΙΚΑ ΒΑΣΙΚΑ ΕΝ ΙΑΜΕΣΑ ΟΞΙΝΑ Τραχειβασάλτης Βασαλτικός Τραχειανδεσίτης Τραχειανδεσίτης Χαβαΐτης Μουγεαρίτης Βενμορεΐτης Καλιούχος Τραχειβασάλτης Σοσονίτης Λατίτης Μαγματική Εξέλιξη Τα θολεϊτικά και τα αλκαλικά πετρώματα εξελίσσονται ως ανεξάρτητες σειρές μέσω της μαγματικής διαφοροποίησης, από μια κοινή πηγή (ποια;) Θολεΐτες: Μεσωκεάνιες ράχες (σπανιότερα σε ωκεάνια νησιά και ζώνες καταβύθισης) Αλκαλικά: Ωκεάνια νησιά και σπανιότερα σε ζώνες καταβύθισης 23
24 Μαγματική Εξέλιξη Δεν μπορεί να προκύψει η μια σειρά από την άλλη με διεργασίες κλασματικής κρυστάλλωσης, σε χαμηλές πιέσεις,, λόγω ύπαρξης θερμικού φραγμού Υγρό 1713 Θερμικός φραγμός Tr + L Ne + L Ab + L 1070 Ab + L 1060 Ne + Ab Ab + Tr Ne Ab Q Μαγματική Εξέλιξη Η δημιουργία μερικών τηγμάτων σε κάποιο βάθος και η κλασματική τους κρυστάλλωση σε μικρότερο μπορεί να οδηγήσει σε ποικιλία μαγμάτων. Πίεση (GPa) εφελινίτες Νε Βα ασανίτες λκαλικοί ασάλτες Αλ βα Θο ολεϊτικοί βα ασάλτες Θ.Φ. Χα αλαζιακοί θο λεΐτες Ολ λιβινικοί θο λεΐτες Βα ασάλτες πλ λούσιοι σε Al 20-25% Αλκαλικόςολιβινικόςβασάλτης, πλούσιος σε Al 2 O 3 τήγμα Ολιβινικόςθολεΐτης, πλούσιος σε Al 2 O 3 Ol En Cpx Ol En 25-30% τήγμα Αλκαλικός- Ολιβινικός Al-En ολιβινικός- Al-En Ολιβινικός- θολεΐτης, βασανίτης Al-Cpx Ολιβινικός Νεφελινίτης Al-En βασάλτης, πτωχός σε Al 2 O 3 Αλκαλικός πικρίτης Al-En Ol πτωχός σε Al 2 O 3 Ol Al-En 35-40% τήγμα Πικρίτης (Hy norm) Σύσταση Μανδύα Πλαγιόκλαστο Ολιβίνης + Ol + Opx + Cpx + Al-Opx + Al-Cpx Σχηματική απεικόνιση του μοντέλου κλασματικής κρυστάλλωσης των Green & Ringwood (1967) και Green (1969) (από Wyllie 1971: The Dynamic Earth: Textbook in Geosciences. John Wiley & Sons. 3 24
25 Μαγματική Εξέλιξη ΤΗ ALK (μέτριες-υψηλές Ρ) Al στον Cpx μειώνεται με τη μείωση της Ρ Μάγματα μικρού βάθους πλούσιους σε Al βασάλτες Πίεση (GPa) εφελινίτες Νε Βα ασανίτες λκαλικοί ασάλτες Αλ βα Θο ολεϊτικοί βα ασάλτες Θ.Φ. Χα αλαζιακοί θο λεΐτες Ολ λιβινικοί θο λεΐτες Βα ασάλτες πλ λούσιοι σε Al 20-25% Αλκαλικόςολιβινικόςβασάλτης, πλούσιος σε Al 2 O 3 τήγμα Ολιβινικόςθολεΐτης, πλούσιος σε Al 2 O 3 Ol En Cpx Ol En 25-30% τήγμα Αλκαλικός- Ολιβινικός Al-En ολιβινικός- Al-En Ολιβινικός- θολεΐτης, βασανίτης Al-Cpx Ολιβινικός Νεφελινίτης Al-En βασάλτης, πτωχός σε Al 2 O 3 Αλκαλικός πικρίτης Al-En Ol πτωχός σε Al 2 O 3 Ol Al-En 35-40% τήγμα Πικρίτης (Hy norm) Σύσταση Μανδύα Πλαγιόκλαστο Ολιβίνης + Ol + Opx + Cpx + Al-Opx + Al-Cpx Σχηματική απεικόνιση του μοντέλου κλασματικής κρυστάλλωσης των Green & Ringwood (1967) και Green (1969) (από Wyllie 1971: The Dynamic Earth: Textbook in Geosciences. John Wiley & Sons. 3 Μαγματική Εξέλιξη Θε ερμοκρασία o C Συσχετισμός των μαγματικών τύπων (από Kushiro 2001) 25
26 Συμπεριφορά των Στοιχείων κατά τις Μαγματικές Διεργασίες Κατανομές των Στοιχείων Κανόνες του Goldschmidt 1. Δυο ιόντα που έχουν τον ίδιο αριθμό οξείδωσης (τυπικό σθένος) και την ίδια ιοντική ακτίνα, μπορούν και ανταλλάσουν εύκολα θέσεις και εισέρχονται σε στερεά διαλύματα σε ποσότητες ίσες με τη συνολική τους περιεκτικότητα 26
27 Ποιο στοιχείο θα αντικαθιστά εύκολα τα Κ και Ca; Από ποιο στοιχείο θα αντικαθίσταται εύκολα το Mg; Κατανομές των Στοιχείων Κανόνες του Goldschmidt 2. Μεταξύ δυο ιόντων με παρόμοια ιοντική Υγρό (Υ) ακτίνα και ίδιο αριθμό οξείδωσης, αυτό με τη μικρότερη ακτίνα θα εντάσσεται κατά προτίμηση στη στερεή ΑΒ Στερεό Διάλυμα παρά στην υγρή φάση Α Β An Fo Ab Fa 27
28 Κατανομές των Στοιχείων Κανόνες του Goldschmidt 3. Αν δυο ιόντα έχουν παρόμοια ιοντική ακτίνα και διαφορετικούς αριθμούς οξείδωσης, τότε το ιόν με το μεγαλύτερο Α.Ο. θα εντάσσεται κατά προτίμηση στη στερεή παρά στην υγρή φάση Στο εξής θα ονομάζουμε κλασμάτωση την άνιση κατανομή ενός ιόντος μεταξύ δυο ανταγωνιστικών (και σε ισορροπία) φάσεων Κατανομές των Στοιχείων Για την κατανομή και την ανταλλαξιμότητα ενός στοιχείου i μεταξύ μιας υγρής (τήγματος)) και μιας στερεής φάσης θα ισχύει: i (υγρό) i (στερεό) Η σταθερά Κ της χημικής ισορροπίας θα είναι: Κ D = X στερεό i X i υγρό (Χ = το ποσοστό mol του στοιχείου στο στερεό ή στο υγρό) 28
29 Κατανομές των Στοιχείων Καθότι τα στοιχεία θεωρούνται πολύ ευδιάλυτα στο τήγμα θα ισχύει: K D = C S C L C S και C L οι συγκεντρώσεις του στοιχείου στο στερεό και στο τήγμα,, αντίστοιχα Η σταθερά K D ονομάζεται συντελεστής κατανομής ενός στοιχείου και συμβολίζεται επίσης και ως D Κατανομές των Στοιχείων Συμβατά ονομάζονται τα στοιχεία,, για τα οποία ισχύει D >> 1 (συγκεντρώνονται κυρίως στο στερεό). Είναι γενικά μικρής ιοντικής ακτίνας και έχουν μικρό Α.Ο. (Fe, Mg, Ni, Cr, Cu, W, Ru, Rh, Pd, Os, Ir, Pt, και Au) Ασύμβατα ονομάζονται τα στοιχεία, για τα οποία ισχύει D << 1 (συγκεντρώνονται κυρίως στο τήγμα) 29
30 Κατανομές των Στοιχείων Τα ασύμβατα στοιχεία υποδιαιρούνται επιπλέον σε δυο ομάδες: Υψηλής ισχύος πεδίου (High Field Strength Elements HFSE).. Είναι μικρά στοιχεία με μεγάλο φορτίο (REE, Th, U, Ce, Pb 4+, Zr, Hf, Ti, Nb, Ta) Λιθόφιλα μεγάλης ιοντικής ακτίνας (Large Ion Lithofile Elements LILE).. Έχουν μικρό φορτίο (K, Rb, Cs, Ba, Pb 2+, Sr), είναι ευκίνητα, ιδιαίτερα παρουσία ρευστών Κατανομές των Στοιχείων Δύο δεν είπαμε;;; Τα ασύμβατα στοιχεία υποδιαιρούνται επιπλέον σε δυο ομάδες: Και η τρίτη... Σπάνιες Γαίες (Rare Earth Elements REE). Πρακτικά είναι HFSE Σχετικά ασύμβατα Χαρακτηριστική συμπεριφορά στα ορυκτά Σχεδόν ανεπηρέαστες από εξαλλοιωτικές διεργασίες Εξαιρετικοί πετρογενετικοί δείκτες! 30
31 Κατανομές των Στοιχείων Ο συνολικός συντελεστής κατανομής για ένα πέτρωμα βρίσκεται αν αθροίσουμε αναλογικά τους επιμέρους συντελεστές για τα ορυκτά από τα οποία αποτελείται: D i = W A.D i Α D i = συντελεστής κατανομής ενός στοιχείου Α i στο ορυκτό Α W A = εκατοστιαία συμμετοχή του ορυκτού Α στο πέτρωμα Κατανομές των Στοιχείων Table Συντελεστές 9-1. Partition κατανομής Coefficients (CS/CL) για μερικά for Some κοινά Commonly ορυκτά Used Trace σε βασαλτικά Elements in και Basaltic ανδεσιτικά and Andesitic πετρώματα Rocks Olivine Opx Cpx Cpx Garnet Plag Plg Amph Magnetite Mt Rb Παράδειγμα: Ο D του Yb για ένα Sr Ba γρανατούχο λερζόλιθο (Ol=65%, Opx=10%, Cpx=20%, Ga=5%) θα Lu είναι: εδομένα από Rollinson (1993), *Eu 3+ /Eu Ni Cr La Ce Nd Sm Eu /1.5* Dy Er Yb Data from Rollinson (1993). * Eu 3+ /Eu 2+ Italics are estimated D=(0,65x0,049) + (0,10x0,34) + (0,20x0,542) + (0,05x6,167) =0,483 Η συμβατότητα εξαρτάται από τα ορυκτά και από το είδος του τήγματος Rare Earth Elements 31
32 Προβολές σε Διαγράμματα Διαγράμματα Διαφοροποίησης Τα δεδομένα των χημικών αναλύσεων προβάλλονται σε διαγράμματα των οποίων η τετμημένη είναι κάποιο στοιχείο που μεταβάλλεται συστηματικά με τη διαφοροποίηση η 32
33 Διαγράμματα Διαφοροποίησης Πιο συχνά χρησιμοποιούνται τα SiO 2 (διαγράμματα Harker), MgO, FeO/MgO, Zr κλπ. Διαγράμματα Διαφοροποίησης Πολλά ιχνοστοιχεία συμμετέχουν σε μια φάση Έτσι, η προβολή τους ως πορεία υγρού υποδεικνύει την κρυστάλλωση (ή τήξη) των φάσεων αυτών Π.χ. Ni στον ολιβίνη, Zr στο ζιρκόνιο, Hf, Nb, K/Rb στην αμφίβολο, Κ/Ba στον Κ-άστριο, Ca, Sr στα πλαγιόκλαστα, κ.λ.π. 33
34 Διαγράμματα Διαφοροποίησης Τα ασύμβατα ιχνοστοιχεία έχουν την τάση να συγκεντρώνονται στο τήγμα Αντικατοπτρίζουν διαρκώς την κατάσταση του τήγματος κατά τη διαδικασία δ κρυστάλλωσης ή τήξης Αποτελούν εξαιρετικούς πετρογενετικούς δείκτες Σπάνιες Γαίες (REE) Αποτελούν εξαιρετικούς πετρογενετικούς δείκτες Έχουν παρόμοιες χημικές ιδιότητες και επομένως συμπεριφέρονται όλες με παρόμοιο τρόπο κατά τις μαγματικές διεργασίες Συνήθως προβάλλονται σε κανονικοποιημένα αραχνοδιαγράμματα (ως προς χονδρίτες, MORB, πρωτογενή μανδύα κ.λ.π.).) προκειμένου να απαλείψουμε το φαινόμενο Oddo-Harkins 34
35 Φαινόμενο Oddo-Harkins ritic ικούς Meteorite) μετεωρίτες Λογαριθμική περιεκτικότητα Log (Abundance στους in CI χονδριτι Chondr 11 H 10 He 9 8 C O 7 Ne Mg Si Fe 6 N S Ar Ca Ni 5 Na 4 Al Ti P 3 K 2 F Cl V Li 1 B Sc Sn Ba Pt Pb 0 Be -1 Th U Atomic Number (Z) Ατομικός Αριθμός Ζ Τα στοιχεία με άρτιους ατομικούς αριθμούς είναι αφθονότερα στη φύση Σπάνιες Γαίες (REE) ης Πέτρωμα/Χονδρίτη Αύξηση ατομικού αριθμού Μείωση ασυμβατότητας 35
36 Σπάνιες Γαίες (REE) Σε χαμηλούς βαθμούς μερικής τήξης τα πιο ασύμβατα στοιχεία εμπλουτίζονται στο τήγμα Επομένως σε πετρώματα από μικρούς βαθμούς τήξης μεγαλύτερη συγκέντρωση LREE Με την αύξηση του τήγματος,, η περιεκτικότητα τους «αραιώνει» Πέτρωμα/Χονδρίτης Συγκεντρώσεις REE κανονικοποιημένες ως προς χονδρίτη για τήγματα που έχουν προέλθει από διάφορους βαθμούς τήξης (αριθμοί στις καμπύλες) από έναν υποθετικό γρανατούχο λερζόλιθο (από Winter 2001) Ατομικός αριθμός Σπάνιες Γαίες (REE) Η μορφή των γραφημάτων μπορεί να υποδείξει τον τύπο της πηγής, χωρίς όμως να είναι αδιαμφισβήτητο τρωμα/χονδρίτης Πέτ μικρότερος βαθμός μερικής τήξης μεγαλύτερος βαθμός μερικής τήξης τρωμα/χονδρίτης Πέτ μικρότερος βαθμός μερικής τήξης μεγαλύτερος βαθμός μερικής τήξης Εκχυμωμένος χονδριτικός μανδύας Γόνιμος χονδριτικός μανδύας La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu 36
37 Σπάνιες Γαίες (REE) Η παρουσία γρανάτη στην πηγή έχει ως αποτέλεσμα την κλασμάτωση των LREE στο παράγωγο τήγμα Η παρουσία πλαγιοκλάστου αντίστοιχα δημιουργεί χαρακτηριστικές αρνητικές ανωμαλίες στο Eu μανδύας: Ol, Opx, Cpx, Plg Πέτρωμα/Χονδρίτης μανδύας: Ol, Opx, Cpx, Spl La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu μανδύας: Ol, Opx, Cpx, Ga Πέτρωμα/Χονδρ ρίτης Πέτρωμα/Χονδρ ρίτης La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Μια διάσημη ανωμαλία! Το Eu κλασματώνεται συχνά στα διαγράμματα REE όαν όταν το πλαγιόκλαστο είναι μια φάση που κρυσταλλώνεται ή όταν το πλαγιόκλαστο είναι υπολειμματική φάση στην πηγή Το ευρώπιο παρουσιάζει μεγάλο συντελεστή κατανομής στο πλαγιόκλαστο Πέτρωμα α/χονδρίτης μανδύας: Ol, Opx, Cpx, Plg La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu 37
38 LREE depleted or unfractionated LREE enriched REE data for UM xenoliths LREE depleted or unfractionated Figure Chondrite-normalized normalized REE diagrams for spinel (a) and garnet (b) lherzolites. After Basaltic Volcanism Study Project (1981). Lunar and Planetary Institute. LREE enriched Άλλοι τύποι αραχνοδιαγραμμάτων Ως επέκταση του αραχνοδιαγράμματος REE μπορούν να χρησιμοποιηθούν και άλλοι τύποι αραχνοδιαγραμμάτων Συνήθως διαχωρίζονται τα LILE από τα HFSE και διατάσσονται με σειρά ασυμβατότητας Πέτρωμα/MORB αύξηση ασυμβατότητας LILE ευκίνητα στοιχεία Βασάλτες ωκεάνιων νησιών (OIB) αύξηση ασυμβατότητας HFSE δυσκίνητα στοιχεία Μέση σύσταση των βασαλτών ωκεάνιων νησιών στο αρανοδιάγραμμα ιχνοστοιχείων κανονικοποιημένων ως προς MORB (Pearce 1983). Τα δεδομένα είναι από τους Sun & McDonough (1989) (από Winter 2001). 38
Χημικές αναλύσεις Κύρια στοιχεία (major) major): >1wt% Επουσιώδη στοιχεία (minor): wt% Ιχνοστοιχεία (trace): <0.1 wt% Χημικές αναλύσεις Κύ
Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Ιωάννης Ηλιόπουλος Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Μάρτιος 2016 ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΜΑΓΜΑΤΙΚΩΝ
Διαβάστε περισσότεραC L = συγκέντρωση ιχνοστοιχείου στο υγρό C O = συγκέντρωση ιχνοστοιχείου στο αρχικό πέτρωμα πριν την έναρξη της τήξης F = κλάσμα του τήγματος που
Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Ιωάννης Ηλιόπουλος Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Μάρτιος 2016 ΜΟΝΤΕΛΑ ΜΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ
Διαβάστε περισσότεραI. Προέλευση μαγμάτων ΙΙ.Μαγματικές σειρές. Χριστίνα Στουραϊτη Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος
I. Προέλευση μαγμάτων ΙΙ.Μαγματικές σειρές Χριστίνα Στουραϊτη Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Μερική τήξη του μανδύα & τεκτονικό περιβάλλον 2 Βασάλτες Ωκεάνιων Νησιών (OIB) Οι Θερμές κηλίδες (Hotspots)
Διαβάστε περισσότεραΓεωχημεία Ιχνοστοιχείων
Γεωχημεία Ιχνοστοιχείων Ενότητα 1: Ιοντικές Υποκαταστάσεις Ενότητα 2: Κατανομή ιχνοστοιχείων Χριστίνα Στουραϊτη Γιατί μελετάμε τις ιοντικές υποκαταστάσεις των ιχνοστοιχείων Η μελέτη των ιοντικών υποκαταστάσεων
Διαβάστε περισσότεραΓεωχημεία Ιχνοστοιχείων
Γεωχημεία Ιχνοστοιχείων Συντελεστής Κατανομής Χριστίνα Στουραϊτη Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Ο υπολογισμός του Συντελεστή Κατανομής D To D συσχετίζει την συγκέντρωση ενός στοιχείου σε δύο διαφορετικές
Διαβάστε περισσότεραΑΣΚΗΣΗ 1 η. Ολική πυριτική Γη = ο σύγχρονος μανδύας + πρωτο-φλοιός = πρωταρχικός μανδύας
ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ (Υ4203) ΓΕΩΧΗΜΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΗΣ ΓΗΣ ΑΣΚΗΣΗ 1 η Θεωρητικό μέρος 1. Η σύσταση της γης Ο προσδιορισμός της σύστασης της Γης και των επιμέρους τμημάτων της είναι θεμελιώδους σημασίας
Διαβάστε περισσότεραΓεωχημεία Ιχνοστοιχείων
Γεωχημεία Ιχνοστοιχείων Συντελεστής Κατανομής Χριστίνα Στουραϊτη Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Γεωχημεία μαγμάτων πυριγενών πετρωμάτων Η κατανομή των ιχνοστοιχείων σε μια ακολουθία ηφαιστειακών
Διαβάστε περισσότερα1. Υποκαταστάσεις μεταξύ κυρίων στοιχείων (στερεά διαλύματα)
1. Υποκαταστάσεις μεταξύ κυρίων στοιχείων (στερεά διαλύματα) Υποκατάσταση Βαθμός Συναρμογής (CN) Ιοντική Ακτίνα Τύπος Παράδειγμα (C.N.) Å Fe +2 Mg +2 Fe +2 (6) 0.78 Mg +2 (6) 0.72 Πλήρης (Υψηλές T
Διαβάστε περισσότεραΜάθημα 2 ο ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΩΝ. Επικ. Καθ. Χ. Στουραϊτη Τομέας Οικονομικής Γεωλογίας - Γεωχημείας
Μάθημα 2 ο ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Επικ. Καθ. Χ. Στουραϊτη Τομέας Οικονομικής Γεωλογίας - Γεωχημείας Περιεχόμενα Σύγχρονες θεωρίες για το σχηματισμό της γης Κατανομή ιχνοστοιχείων Ιοντικές υποκαταστάσεις
Διαβάστε περισσότεραΓεωχημεία. Ενότητα 1: Γεωχημικές διεργασίες στο εσωτερικό της γης. Χριστίνα Στουραϊτη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος
Γεωχημεία Ενότητα 1: Γεωχημικές διεργασίες στο εσωτερικό της γης Χριστίνα Στουραϊτη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Γεωχημικές διεργασίες στο εσωτερικό της γης ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Διαβάστε περισσότεραΥποκαταστάσεις μεταξύ κυρίων στοιχείων (στερεά διαλύματα)
Υποκαταστάσεις μεταξύ κυρίων στοιχείων (στερεά διαλύματα) Υποκατάσταση Ιοντική Ακτίνα Ionic Radii (C.N.) Å Τύπος Fe +2 Mg +2 Fe +2 (6) 0.78 Mg +2 (6) 0.72 Πλήρης (Υψηλές T προτιμάται το Mg). Fe +2
Διαβάστε περισσότεραΓΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΑΝ. Εικόνα 1. Φωτογραφία του γαλαξία μας (από αρχείο της NASA)
ΓΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΑΝ Φύση του σύμπαντος Η γη είναι μία μονάδα μέσα στο ηλιακό μας σύστημα, το οποίο αποτελείται από τον ήλιο, τους πλανήτες μαζί με τους δορυφόρους τους, τους κομήτες, τα αστεροειδή και τους μετεωρίτες.
Διαβάστε περισσότεραΑΣΚΗΣΗ 2. Σπάνιες Γαίες (Rare Earth Elements, REE) Εφαρμογές των κανονικοποιημένων διαγραμμάτων REE
ΑΣΚΗΣΗ 2. Σπάνιες Γαίες (Rare Earth Elements, REE) Εφαρμογές των κανονικοποιημένων διαγραμμάτων REE Θεωρητικό Μέρος REE και Περιοδικός Πίνακας H 1 Li 3 Na K Rb Cs Fr 11 19 37 55 87 Be Mg Ca Sr 4 12 20
Διαβάστε περισσότεραΓεωχημεία. Ενότητα 1: Γεωχημικές διεργασίες στο εσωτερικό της γης. Χριστίνα Στουραϊτη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος
Γεωχημεία Ενότητα 1: Γεωχημικές διεργασίες στο εσωτερικό της γης Χριστίνα Στουραϊτη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Γεωχημικές διεργασίες στο εσωτερικό της γης ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Διαβάστε περισσότεραΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΛΟΙΟΥ ΤΗΣ ΓΗΣ.
ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΛΟΙΟΥ ΤΗΣ ΓΗΣ. Η σύσταση του φλοιού ουσιαστικά καθορίζεται από τα πυριγενή πετρώματα μια που τα ιζήματα και τα μεταμορφωμένα είναι σε ασήμαντες ποσότητες συγκριτικά. Η δημιουργία των βασαλτικών-γαββρικών
Διαβάστε περισσότεραΓεωχημεία Ιχνοστοιχείων
Γεωχημεία Ιχνοστοιχείων Συντελεστής Κτανομής Χριστίνα Στουραϊτη Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Ο υπολογισμός του Συντελεστή Κατανομής D To D συσχετίζει την συγκέντρωση ενός στοιχείου σε δύο διαφορετικές
Διαβάστε περισσότεραΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΑΣΚΗΣΗ 2 η. Σχήμα 1. Γεωλογικός Χάρτης της Σαντορίνης (Zellmer 1998) Μάρτιος 2015 Χ. ΣΤΟΥΡΑΪΤΗ
ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΑΣΚΗΣΗ 2 η Σχήμα 1. Γεωλογικός Χάρτης της Σαντορίνης (Zellmer 1998) Μάρτιος 2015 Χ. ΣΤΟΥΡΑΪΤΗ Ηφαιστειακό Τόξο του Αιγαίου - Ηφαιστιακά περώματα της Σαντορίνης Η Σαντορίνη βρίσκεται στο κέντρο
Διαβάστε περισσότεραΝόµοςπεριοδικότητας του Moseley:Η χηµική συµπεριφορά (οι ιδιότητες) των στοιχείων είναι περιοδική συνάρτηση του ατοµικού τους αριθµού.
Νόµοςπεριοδικότητας του Moseley:Η χηµική συµπεριφορά (οι ιδιότητες) των στοιχείων είναι περιοδική συνάρτηση του ατοµικού τους αριθµού. Περιοδικός πίνακας: α. Είναι µια ταξινόµηση των στοιχείων κατά αύξοντα
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (1) Ηλία Σκαλτσά ΠΕ ο Γυμνάσιο Αγ. Παρασκευής
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (1) Ηλία Σκαλτσά ΠΕ04.01 5 ο Γυμνάσιο Αγ. Παρασκευής Όπως συμβαίνει στη φύση έτσι και ο άνθρωπος θέλει να πετυχαίνει σπουδαία αποτελέσματα καταναλώνοντας το λιγότερο δυνατό
Διαβάστε περισσότεραNa/K (mole) A/CNK
Li, W.-C., Chen, R.-X., Zheng, Y.-F., Tang, H., and Hu, Z., 206, Two episodes of partial melting in ultrahigh-pressure migmatites from deeply subducted continental crust in the Sulu orogen, China: GSA
Διαβάστε περισσότεραΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟ ΙΚΟΤΗΤΑΣ : Οι ιδιότητες των χηµικών στοιχείων είναι περιοδική συνάρτηση του ατοµικού τους αριθµού.
1. Ο ΠΕΡΙΟ ΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ Οι άνθρωποι από την φύση τους θέλουν να πετυχαίνουν σπουδαία αποτελέσµατα καταναλώνοντας το λιγότερο δυνατό κόπο και χρόνο. Για το σκοπό αυτό προσπαθούν να οµαδοποιούν τα πράγµατα
Διαβάστε περισσότεραΓεωχημεία. Ενότητα 1: Γεωχημικές διεργασίες στο εσωτερικό της γης. Χριστίνα Στουραϊτη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος
Γεωχημεία Ενότητα 1: Γεωχημικές διεργασίες στο εσωτερικό της γης Χριστίνα Στουραϊτη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Γεωχημικές διεργασίες στο εσωτερικό της γης ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΠΥΡΙΓΕΝΩΝ
Διαβάστε περισσότεραΙ ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ. Παππάς Χρήστος Επίκουρος Καθηγητής
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΟΜΗ ΚΑΙ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ Παππάς Χρήστος Επίκουρος Καθηγητής ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ Ατομική ακτίνα (r) : ½ της απόστασης μεταξύ δύο ομοιοπυρηνικών ατόμων, ενωμένων με απλό ομοιοπολικό δεσμό.
Διαβάστε περισσότεραΠετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα
Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Ιωάννης Ηλιόπουλος Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Μάρτιος 2017 http://www.smithsonianmag.com/science-nature/what-physics-tells-us-aboutmaking-perfect-chocolate-180954252/?no-ist
Διαβάστε περισσότεραSample BKC-10 Mn. Sample BKC-23 Mn. BKC-10 grt Path A Path B Path C. garnet resorption. garnet resorption. BKC-23 grt Path A Path B Path C
0.5 0.45 0.4 0.35 0.3 Sample BKC-10 Mn BKC-10 grt Path A Path B Path C 0.12 0.1 0.08 Mg 0.25 0.06 0.2 0.15 0.04 0.1 0.05 0.02 0 0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 Core Rim 0.9 0.8 Fe 0 0 0.01 0.02
Διαβάστε περισσότεραΑρχές Κρυσταλλοχημείας: Ιοντικές υποκαταστάσεις. Γεωχημεία (Υ4203) Χ. Στουραϊτη
Αρχές Κρυσταλλοχημείας: Ιοντικές υποκαταστάσεις Γεωχημεία (Υ4203) Χ. Στουραϊτη Υποκαταστάσεις μεταξύ κυρίων στοιχείων (στερεά διαλύματα) Υποκατάσταση Ιοντική Ακτίνα Ionic Radii (C.N.) Å Τύπος Fe +2
Διαβάστε περισσότεραΜάθημα 1 ο. - Κατανομή των χημικών στοιχείων - Ταξινομήσεις. Επικ. Καθ. Χ. Στουραϊτη Τομέας Οικονομικής Γεωλογίας - Γεωχημείας. Γεωχημεία Δ εξάμηνο 1
Μάθημα 1 ο - Κατανομή των χημικών στοιχείων - Ταξινομήσεις Επικ. Καθ. Χ. Στουραϊτη Τομέας Οικονομικής Γεωλογίας - Γεωχημείας Γεωχημεία Δ εξάμηνο 1 Περιεχόμενα Εισαγωγή (Ορολογία & Ταξινομήσεις) Περιοδικός
Διαβάστε περισσότεραΚαλή Τσικνοπέμπτη!!! Καλή Τσικνοπέμπτη!!! 2
Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Ιωάννης Ηλιόπουλος Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Μάρτιος 2016 ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΦΑΣΕΩΝ (Μέρος
Διαβάστε περισσότεραΗ δομή και η σύσταση της γης. Χριστίνα Στουραϊτη Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος
Η δομή και η σύσταση της γης Χριστίνα Στουραϊτη Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος 10-3-2015 Γιατί μελετάμε τα πυριγενή πετρώματα? Τι θέλουμε να μάθουμε από την Γεωχημεία-Πετρολογία των πυριγενών πετρωμάτων?
Διαβάστε περισσότεραSUPPLEMENTAL INFORMATION. Fully Automated Total Metals and Chromium Speciation Single Platform Introduction System for ICP-MS
Electronic Supplementary Material (ESI) for Journal of Analytical Atomic Spectrometry. This journal is The Royal Society of Chemistry 2018 SUPPLEMENTAL INFORMATION Fully Automated Total Metals and Chromium
Διαβάστε περισσότεραΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Χριστίνα Στουραϊτη
1 ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Χριστίνα Στουραϊτη ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑΣ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2018-2019 ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ 1 η 2 η Εισαγωγή- Επεξηγήσεις,
Διαβάστε περισσότεραΑΣΚΗΣΗ 2 η Εφαρμογή Βασικών Αρχών Θερμοδυναμικής - Διαγράμματα Φάσεων Δύο Συστατικών
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ Πετρολογία Μαγματικών ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ & Μεταμορφωμένων Πετρωμάτων Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Εξάμηνο 6 ο / Ακαδ. Έτος 2016-2017 Ονοματεπώνυμο: Αρ. Μητρώου: Oμάδα: Αριθμός Θέσης: Ημερομηνία:
Διαβάστε περισσότεραEstimation of grain boundary segregation enthalpy and its role in stable nanocrystalline alloy design
Supplemental Material for Estimation of grain boundary segregation enthalpy and its role in stable nanocrystalline alloy design By H. A. Murdoch and C.A. Schuh Miedema model RKM model ΔH mix ΔH seg ΔH
Διαβάστε περισσότεραΘεωρητικό υπόβαθρο Αρχές που διέπουν την χημική διαφοροποίηση της γης (F. Albarede, Geochemistry an Introduction, 2003)
ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ (Υ4203) ΓΕΩΧΗΜΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΗΣ ΓΗΣ (Χ. Στουραϊτη) ΑΣΚΗΣΗ 3 η Θεωρητικό υπόβαθρο Αρχές που διέπουν την χημική διαφοροποίηση της γης (F. barede, Geochemistry an Introduction, 2003)
Διαβάστε περισσότεραΜαγματικά, πλουτώνια πετρώματα ΓΡΑΝΙΤΕΣ ΚΑΙ ΓΡΑΝΙΤΟΕΙΔΗ ΡΥΟΛΙΘΟΣ
Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, 2011 Μαγματικά, πλουτώνια πετρώματα ΓΡΑΝΙΤΕΣ ΚΑΙ ΓΡΑΝΙΤΟΕΙΔΗ ΡΥΟΛΙΘΟΣ Καλιούχος Άστριος ή Πλαγιόκλαστο Χαλαζίας Βιοτίτης ή Κεροστίλβη + Μοσχοβίτης (όχι με Κεροστλίβη) + Μαγνητίτης
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Περίοδοι περιοδικού πίνακα Ο περιοδικός πίνακας αποτελείται από 7 περιόδους. Ο αριθμός των στοιχείων που περιλαμβάνει κάθε περίοδος δεν είναι σταθερός, δηλ. η περιοδικότητα
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 1 Δομή της Γης
Κεφάλαιο 1 Δομή της Γης Σύνοψη Στο κεφάλαιο 1 μελετάται εκτενώς η προέλευση των στοιχείων που προέρχονται από τα ορυκτά πετρώματα που βρίσκονται στον φλοιό της γης. Μελετώνται οι διεργασίες της υγροποίησης,της
Διαβάστε περισσότερατροχιακά Η στιβάδα καθορίζεται από τον κύριο κβαντικό αριθµό (n) Η υποστιβάδα καθορίζεται από τους δύο πρώτους κβαντικούς αριθµούς (n, l)
ΑΤΟΜΙΚΑ ΤΡΟΧΙΑΚΑ Σχέση κβαντικών αριθµών µε στιβάδες υποστιβάδες - τροχιακά Η στιβάδα καθορίζεται από τον κύριο κβαντικό αριθµό (n) Η υποστιβάδα καθορίζεται από τους δύο πρώτους κβαντικούς αριθµούς (n,
Διαβάστε περισσότεραΣυχνή παρουσία ολιβίνη λβί με διαβρωμένου, με σχηματισμούς ζώνωση, απουσία ορθοπυρόξενου, παρουσία πλαγιόκλαστου (πρώιμη
Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Ιωάννης Ηλιόπουλος Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Μάρτιος 2016 ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ
Διαβάστε περισσότεραΕίναι μίγματα ορυκτών φάσεων Οι ορυκτές φάσεις μπορεί να είναι ενός είδους ή περισσότερων ειδών Μάρμαρο
Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, 2011 Είναι μίγματα ορυκτών φάσεων Οι ορυκτές φάσεις μπορεί να είναι ενός είδους ή περισσότερων ειδών Μάρμαρο Πολλοί κρύσταλλοι ασβεστίτη Γρανίτης Κρύσταλλοι χαλαζία, πλαγιοκλάστου,
Διαβάστε περισσότεραΤο άτομο του Υδρογόνου
Το άτομο του Υδρογόνου Δυναμικό Coulomb Εξίσωση Schrödinger h e (, r, ) (, r, ) E (, r, ) m ψ θφ r ψ θφ = ψ θφ Συνθήκες ψ(, r θφ, ) = πεπερασμένη ψ( r ) = 0 ψ(, r θφ, ) =ψ(, r θφ+, ) π Επιτρεπτές ενέργειες
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ. Αριάδνη Αργυράκη
ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Αριάδνη Αργυράκη ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Αναλυτική χημεία και γεωεπιστήμες 2. Ταξινόμηση μεθόδων ανάλυσης 3. Επιλογή μεθόδων ανάλυσης ΟΡΙΣΜΟΣ- ΣΤΟΧΟΙ Αναλυτική Γεωχημεία εφαρμογή της Αναλυτικής
Διαβάστε περισσότεραΙΑΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ
ΙΑΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΟΡΥΚΤΩΝ ΦΑΣΕΩΝ & ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΕΝΕΣΕΩΝ 13/4/2016 1 ιαγραμματική απεικόνιση Μια ομάδα πετρωμάτων θα παρουσιάσει διαφορές στην ορυκτολογικη σύσταση που θα αντιστοιχούν στις διαφορές
Διαβάστε περισσότεραΤι είναι. Πηγή του υλικού Μάγμα Τήξη πετρωμάτων στο θερμό κάτω φλοιό ή άνω μανδύα. ιαδικασία γένεσης Κρυστάλλωση (στερεοποίηση μάγματος)
Πυριγενή πετρώματα Τι είναι Πηγή του υλικού Μάγμα Τήξη πετρωμάτων στο θερμό κάτω φλοιό ή άνω μανδύα. ιαδικασία γένεσης Κρυστάλλωση (στερεοποίηση μάγματος) Είδη πυριγενών πετρωμάτων Ηφαιστειακά ή εκρηξιγενή
Διαβάστε περισσότεραΓεωχημεία. Ενότητα 1: Γεωχημικές διεργασίες στο εσωτερικό της γης. Χριστίνα Στουραϊτη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος
Γεωχημεία Ενότητα 1: Γεωχημικές διεργασίες στο εσωτερικό της γης Χριστίνα Στουραϊτη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Περιεχόμενα ενότητας Γένεση μαγμάτων & τεκτονικό περιβάλλον
Διαβάστε περισσότεραΑναπληρωτής Καθηγητής Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής - ΣΑΕΤ
Γενική και Ανόργανη Χημεία Περιοδικές ιδιότητες των στοιχείων. Σχηματισμός ιόντων. Στ. Μπογιατζής 1 Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης Π Δ Χειμερινό εξάμηνο 2018-2019 Π
Διαβάστε περισσότεραΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Αριάδνη Αργυράκη, Χριστίνα Στουραϊτη
1 ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Αριάδνη Αργυράκη, Χριστίνα Στουραϊτη Γεωχημεία στο Πρόγραμμα Σπουδών σας 2 Γεωχημεία Γεωμορφολογία Πετρολογία Στρωματογραφία/ Παλαιοντολογία Τεκτονική
Διαβάστε περισσότεραΑναλυτικά Εργαστήρια: Η συμβολή της Χημείας στην κοιτασματολογική έρευνα και στην υποστήριξη της δραστηριότητας του μεταλλευτικού κλάδου"
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΡΧΗ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ (Ε.Α.Γ.Μ.Ε.) Αναλυτικά Εργαστήρια: Η συμβολή της Χημείας στην κοιτασματολογική έρευνα και στην υποστήριξη της δραστηριότητας του μεταλλευτικού κλάδου"
Διαβάστε περισσότεραΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΙΣΟΤΟΠΩΝ. Ενότητα 2: Εφαρμογές ραδιενεργών ισοτόπων στην προέλευση των πετρωμάτων & ιζημάτων. Γεωχημεία (Υ 4203)
ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΙΣΟΤΟΠΩΝ Ενότητα 2: Εφαρμογές ραδιενεργών ισοτόπων στην προέλευση των πετρωμάτων & ιζημάτων Γεωχημεία (Υ 4203) Επικ. Καθ. Χριστίνα Στουραϊτη Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Περιεχόμενα Θεωρία
Διαβάστε περισσότερα3.4 ΠΕΤΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΕΠΑΡΧΙΕΣ ΚΑΙ ΣΕΙΡΕΣ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ
3.4 ΠΕΤΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΕΠΑΡΧΙΕΣ ΚΑΙ ΣΕΙΡΕΣ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ Το σύνολο των πετρωµάτων µιας περιοχής, τα οποία παρουσιάζουν κοινά πετρογραφικά και χηµικά γνωρίσµατα και είναι συγγενή µεταξύ τους, δηλαδή, προέρχονται
Διαβάστε περισσότεραΜέθοδος Γεωχρονολόγησης Lu-Hf
Μέθοδος Γεωχρονολόγησης Lu-Hf Lu HREE Hf HFSE Γεωχημεία Lu-Hf Γεωχημεία Lu-Hf Lu 4+ Hf 3+ Ca 3+ Zr 4+ 0.93 Å 0.81 Å 0.99 Å 0.79 Å Οι ιδιότητες τους μοιάζουν αρκετά με αυτές του Sm-Nd διότι το Hf προτιμά
Διαβάστε περισσότεραSupplementary Figure 1 Compositional change of REE of weathering profiles with
Supplementary Figure 1 Compositional change of REE of weathering profiles with increasing drilling depth. (a) and (b) use La and Y as proxies for total light and heavy REE, respectively. (c) Ce# is chondrite
Διαβάστε περισσότεραNature 528, (December 2015)
Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Ιωάννης Ηλιόπουλος Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Μάρτιος 2016 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ ΜΑΓΜΑΤΙΣΜΟΥ
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Ενότητα 4: Γεωχημικά θερμόμετρα, Εφαρμογές της γεωχημείας στην αναζήτηση κοιτασμάτων, Πρωτογενές και Δευτερογενές Περιβάλλον Χαραλαμπίδης Γεώργιος Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος
Διαβάστε περισσότεραΑλληλεπίδραση ακτίνων-χ με την ύλη
Άσκηση 8 Αλληλεπίδραση ακτίνων-χ με την ύλη Δ. Φ. Αναγνωστόπουλος Τμήμα Μηχανικών Επιστήμης Υλικών Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Ιωάννινα 2013 Άσκηση 8 ii Αλληλεπίδραση ακτίνων-χ με την ύλη Πίνακας περιεχομένων
Διαβάστε περισσότεραΛΥΣΕΙΣ. 1. Χαρακτηρίστε τα παρακάτω στοιχεία ως διαµαγνητικά ή. Η ηλεκτρονική δοµή του 38 Sr είναι: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 3d 10 4s 2 4p 6 5s 2
ΛΥΣΕΙΣ 1. Χαρακτηρίστε τα παρακάτω στοιχεία ως διαµαγνητικά ή παραµαγνητικά: 38 Sr, 13 Al, 32 Ge. Η ηλεκτρονική δοµή του 38 Sr είναι: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 3d 10 4s 2 4p 6 5s 2 Η ηλεκτρονική δοµή του
Διαβάστε περισσότεραΜεταφορά Πρότυπο διασποράς. Ευκίνητη φάση. Περιβάλλον κινητοποίησης στοιχείων. Περιβάλλον απόθεσης στοιχείων
Ευκίνητη φάση Μεταφορά Πρότυπο διασποράς Περιβάλλον κινητοποίησης στοιχείων Περιβάλλον απόθεσης στοιχείων ΣΤΑΔΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΒΑΘΟΥΣ ΠΕΡΒΑΛΛΟΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ Διάχυση μετάλλων σε περιβάλλοντα πετρώματα
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΩΓΗ
Κεφάλαιο 1ο-ΟΞΕΙΔΩΑΝΑΓΩΓΗ 1 ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΩΓΗ Ορισμοί : -Αριθμός οξείδωσης: I)Σε μία ιοντική ένωση ο αριθμός οξείδωσης κάθε στοιχείου είναι ίσος με το ηλεκτρικό φορτίο που έχει το
Διαβάστε περισσότεραΜάθημα 12ο. O Περιοδικός Πίνακας Και το περιεχόμενό του
Μάθημα 12ο O Περιοδικός Πίνακας Και το περιεχόμενό του Γενική και Ανόργανη Χημεία 201-17 2 Η χημεία ΠΠΠ (= προ περιοδικού πίνακα) μαύρο χάλι από αταξία της πληροφορίας!!! Καμμία οργάνωση των στοιχείων.
Διαβάστε περισσότεραΜάθημα 9ο. Τα πολυηλεκτρονιακά άτομα: Θωράκιση και Διείσδυση Το δραστικό φορτίο του πυρήνα Ο Περιοδικός Πίνακας και ο Νόμος της Περιοδικότητας
Μάθημα 9ο Τα πολυηλεκτρονιακά άτομα: Θωράκιση και Διείσδυση Το δραστικό φορτίο του πυρήνα Ο Περιοδικός Πίνακας και ο Νόμος της Περιοδικότητας Πολύ-ηλεκτρονιακά άτομα Θωράκιση- διείσδυση μεταβάλλει την
Διαβάστε περισσότεραΠετρογένεση Πυριγενών Πετρωμάτων και Οφιολιθικών Συμπλεγμάτων
Πετρογένεση Πυριγενών Πετρωμάτων και Οφιολιθικών Συμπλεγμάτων Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Σχολή Θετικών επιστημών, Τμήμα Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος Τομέας Ορυκτολογίας και Πετρολογίας
Διαβάστε περισσότερα1. ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΚΟΚΚΩΝ ΑΝΘΡΑΚΙΚΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ 2. ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΝΕΡΟΥ 3. ΚΥΡΙΑ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ 4. ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΚΑΘΙΖΗΣΗ 5.
1. ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΚΟΚΚΩΝ ΑΝΘΡΑΚΙΚΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ 2. ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΝΕΡΟΥ 3. ΚΥΡΙΑ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ 4. ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΚΑΘΙΖΗΣΗ 5. ΒΙΟΓΕΝΗΣ ΚΑΘΙΖΗΣΗ 1 Σχηματισμός μέσα σε λεκάνες απόθεσης κυρίως στη θάλασσα Θαλάσσια
Διαβάστε περισσότεραΜΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΕΡΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΟΛΥΤΙΚΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ
ΜΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΕΡΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΟΛΥΤΙΚΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ Προέλευση των αερίων συστατικών του θαλασσινού νερού, της ατμόσφαιρας και των ιζηματογενών πετρωμάτων. Ορισμένα από τα κύρια συστατικά του θαλασσινού
Διαβάστε περισσότεραΠετρογένεση Πυριγενών Πετρωμάτων και Οφιολιθικών Συμπλεγμάτων
Πετρογένεση Πυριγενών Πετρωμάτων και Οφιολιθικών Συμπλεγμάτων Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Σχολή Θετικών επιστημών, Τμήμα Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος Τομέας Ορυκτολογίας και Πετρολογίας
Διαβάστε περισσότεραΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Χριστίνα Στουραϊτη
1 ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ- ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Χριστίνα Στουραϊτη ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑΣ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2016-2017 ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΗΜ/ΝΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ 1 η Τετ 22/2/17 Εισαγωγή-
Διαβάστε περισσότεραГАЗАР ЗҮЙН БАЙРШИЛ. Региональ геологийн танилцуулга Геологийн тогтоц чулуулгийн геохими ГХШЭ-ийн хүдэржилт. Жаргалан.С*, Гарамжав.Д**, Ватанабэ.
Жаргалан.С*, Гарамжав.Д**, Ватанабэ.Я*** * ШУТИС, ГГТС ** АММИ,, Оюу Толгой төсөл *** Японы Геологийн Алба Региональ геологийн танилцуулга Геологийн тогтоц чулуулгийн геохими ГХШЭ-ийн хүдэржилт ГАЗАР ЗҮЙН
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΔΑΦΩΝ
ΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΔΑΦΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Χημική αποσάθρωση Διάσπαση και εξαλλοίωση υλικών κοντά στην επιφάνεια της γης Σχηματισμός προϊόντων κοντά σε κατάσταση χημικής ισορροπίας με την ατμόσφαιρα,
Διαβάστε περισσότεραΠετρογένεση Πυριγενών Πετρωμάτων και Οφιολιθικών Συμπλεγμάτων
Πετρογένεση Πυριγενών Πετρωμάτων και Οφιολιθικών Συμπλεγμάτων Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Σχολή Θετικών επιστημών, Τμήμα Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος Τομέας Ορυκτολογίας και Πετρολογίας
Διαβάστε περισσότεραΗλίας Χατζηθεοδωρίδης, Απρίλιος 2007 ΠΥΡΙΤΙΚΆ ΟΡΥΚΤΆ
Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, Απρίλιος 2007 ΠΥΡΙΤΙΚΆ ΟΡΥΚΤΆ 92% των ορυκτών του φλοιού της γης είναι πυριτικά 39% 12% 12% 11% 5% 5% 5% 3% 8% Πλαγιόκλαστα Αλκαλικοί άστριοι Χαλαζίας Πυρόξενοι Αμφίβολοι Μαρμαρυγίες
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Ενότητα 2: Συχνότητα κατανομής, Γεωχημικός χαρακτηρισμός και ταξινόμηση των ύλικών Χαραλαμπίδης Γεώργιος Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος και Μηχανικών Αντιρρύπανσης Άδειες Χρήσης
Διαβάστε περισσότεραΠανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών. Χημεία. Ενότητα 4: Περιοδικό σύστημα των στοιχείων
Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Χημεία Ενότητα 4: Περιοδικό σύστημα των στοιχείων Τόλης Ευάγγελος e-mail: etolis@uowm.gr Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΩΓΗ
ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΩΓΗ Ορισμοί : -Αριθμός οξείδωσης: I)Σε μία ιοντική ένωση ο αριθμός οξείδωσης κάθε στοιχείου είναι ίσος με το ηλεκτρικό φορτίο που έχει το αντίστοιχο ιόν Παράδειγμα:
Διαβάστε περισσότεραΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΣΩΣΤΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ
ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΣΩΣΤΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ Θέμα 1: Επιλέξτε και απαντήστε σε 6 από τις ακόλουθες 10 ερωτήσεις (30 μονάδες) 1. Τι ονομάζουμε δείκτη διάθλασης ενός μέσου; Τι αριθμητικές
Διαβάστε περισσότεραΔιαγράμματα φάσεων-phase Diagrams
Διαγράμματα φάσεων-phase Diagrams Φωτογραφία ηλεκτρονικού μικροσκοπίου που δείχνει την μικροκρυασταλλική δομή ανθρακούχου χάλυβα με περιεκτικότητα 0,44%C Περλίτης Φερρίτης (φερρίτης+σεμεντίτης) Φάσεις
Διαβάστε περισσότεραΠετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα
Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Ιωάννης Ηλιόπουλος Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Φεβρουάριος 2017 Strong explosion of
Διαβάστε περισσότεραQuantitative chemical analyses of rocks with X-ray fluorescence analyzer: major and trace elements in ultrabasic rocks
98 Scientific Note X : Quantitative chemical analyses of rocks with X-ray fluorescence analyzer: major and trace elements in ultrabasic rocks Kimiko Seno and Yoichi Motoyoshi,**- +, +, ;,**. -,/ Abstract:
Διαβάστε περισσότεραΠ ΕΤΡΟΛΟΓΙΑ Μ ΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ Μ ΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ Π ΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΑΣΚΗΣΗ 7
Π ΕΤΡΟΛΟΓΙΑ Μ ΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ Μ ΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ Π ΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΑΣΚΗΣΗ 7 3 4 5 Κύριες συστασιακές κατηγορίες πετρωμάτων Συστασιακή κατηγορία Κυρίαρχα χημικά στοιχεία Πρωτόλιθος Σημαντικότερα ορυκτά Χαλαζιακά
Διαβάστε περισσότεραΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΟΣΜΟΧΗΜΕΙΑΣ. Αριάδνη Αργυράκη
1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΟΣΜΟΧΗΜΕΙΑΣ Αριάδνη Αργυράκη Περιεχόμενα 2 1. Η προέλευση των χημικών στοιχείων στο σύμπαν 2. Δημιουργία του ηλιακού συστήματος 3. Μετεωρίτες και η σημασία τους στον προσδιορισμό της σύστασης
Διαβάστε περισσότεραΣτοιχεία Θερμοδυναμικής. Ι. Βασικές αρχές. Χριστίνα Στουραϊτη
Στοιχεία Θερμοδυναμικής Ι. Βασικές αρχές Χριστίνα Στουραϊτη Περιεχόμενα 1. Εισαγωγή 2. Ορισμοί Σύστημα, Φάση, Συστατικό, Θερμοδυναμικές ιδιότητες 3. Χημική Ισορροπία 2 Εισαγωγή Ποιο είναι το αντικείμενο
Διαβάστε περισσότεραΑτομικό βάρος Άλλα αμέταλλα Be Βηρύλλιο Αλκαλικές γαίες
Χημικά στοιχεία και ισότοπα διαθέσιμα στο Minecraft: Education Edition Σύμβολο στοιχείου Στοιχείο Ομάδα Πρωτόνια Ηλεκτρόνια Νετρόνια H Υδρογόνο He Ήλιο Ευγενή αέρια Li Λίθιο Αλκάλια Ατομικό βάρος 1 1 0
Διαβάστε περισσότεραΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΥΛΩΝ ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑ ΜΑΓΜΑΤΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΥΛΩΝ ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑ ΜΑΓΜΑΤΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ Ακαδημαϊκό Έτος 2016-2017 Μονάδες ECTS: 4 Ώρες εβδομαδιαίας Διδασκαλίας Θεωρίας & Φροντιστηρίου: 3 Ώρες εβδομαδιαίας
Διαβάστε περισσότεραΓΕΩΧΗΜΕΙΑ (Υ4203) ΓΕΩΧΗΜΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΗΣ ΓΗΣ ΑΣΚΗΣΗ 2 η 1. Χημικοί δεσμοί και θεωρία του κρυσταλλικού πεδίου (crystal field theory)
ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ (Υ4203) ΓΕΩΧΗΜΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΗΣ ΓΗΣ ΑΣΚΗΣΗ 2 η 1. Χημικοί δεσμοί και θεωρία του κρυσταλλικού πεδίου (crystal field theory) Θεωρητικό υπόβαθρο (Albarede F. Geochemistry An Introduction)
Διαβάστε περισσότεραΓένεση μάγματος στον ηπειρωτικό φλοιό. 1. Γενικά 2. Τήξη αφυδάτωσης 3. Υπολειμματικό υλικό στην πηγή 4. Μετανάστευση των υγρών
M1 Γένεση μάγματος στον ηπειρωτικό φλοιό 1. Γενικά 2. Τήξη αφυδάτωσης 3. Υπολειμματικό υλικό στην πηγή 4. Μετανάστευση των υγρών 5. Διαχωρισμός του μερικούτήγματος από την πηγή 1 1. Γενικά Η γένεση μάγματος
Διαβάστε περισσότεραΠεριοδικό Σύστημα Ιστορική Εξέλιξη
Περιοδικό Σύστημα Ιστορική Εξέλιξη Newlands (1864): ταξινόμηση στοιχείων κατά αύξουσα ατομική μάζα και σε οκτάβες H Li Be B C N O F Na Mg Al Si P S Cl K Ca Cr Ti Mn Fe Meyer (1865): σχέση ιδιοτήτων και
Διαβάστε περισσότεραΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΙΜΗ ΖΩΝΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΕΔΑΦΩΝ. Ε. Κελεπερτζής
ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΙΜΗ ΖΩΝΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΕΔΑΦΩΝ Ε. Κελεπερτζής 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κρίσιμη ζώνη Έδαφος (ορισμός, παράγοντες εδαφογένεσης, ορίζοντες εδάφους) Χημική και ορυκτολογική σύσταση εδάφους Ποσοτικοποίηση
Διαβάστε περισσότεραΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Για τη A τάξη Λυκείων ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΕΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2007 Για τη A τάξη Λυκείων ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΝΑ ΜΕΛΕΤΗΣΕΤΕ ΜΕ ΠΡΟΣΟΧΗ ΤΙΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
Διαβάστε περισσότεραΠετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα
Πετρολογία Μαγματικών & Μεταμορφωμένων μ Πετρωμάτων Μέρος 1 ο : Μαγματικά Πετρώματα Ιωάννης Ηλιόπουλος Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Γεωλογίας Τομέας Ορυκτών Πρώτων Υλών Μάρτιος 2017 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗΣ
Διαβάστε περισσότεραΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΥΛΩΝ ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑ ΜΑΓΜΑΤΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΡΥΚΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΥΛΩΝ ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑ ΜΑΓΜΑΤΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ Ακαδημαϊκό Έτος 2015-2016 Μονάδες ECTS: 4 Ώρες εβδομαδιαίας Διδασκαλίας Θεωρίας & Φροντιστηρίου: 3 Ώρες εβδομαδιαίας
Διαβάστε περισσότερα1. (α) Ποιες είναι οι τιμές των κβαντικών αριθμών για το ηλεκτρόνιο. (β) Ποια ουδέτερα άτομα ή ιόντα μπορεί να έχουν αυτή την ηλεκτρονική διάταξη;
1 η ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΠΡΟΟΔΟΥ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ : ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΗΤΡΩΟΥ : ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 1. (α) Ποιες είναι οι τιμές των κβαντικών αριθμών για το ηλεκτρόνιο (β) Ποια ουδέτερα άτομα ή ιόντα μπορεί να έχουν
Διαβάστε περισσότεραΥδρογεωχημεία Αναλυτική Γεωχημεία Ενότητα 1: Αναλυτική Γεωχημεία - Εισαγωγή
Υδρογεωχημεία Αναλυτική Γεωχημεία Ενότητα 1: Αριάδνη Αργυράκη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Αναλυτική χημεία και γεωεπιστήμες 2. Ταξινόμηση μεθόδων ανάλυσης 3.
Διαβάστε περισσότεραΜάγμα. Το μάγμα, όπως είναι γνωστό, είναι το μητρικό υλικό των πυριγενών πετρωμάτων και το τμήμα του που εκχύνεται σαν λάβα από τα ηφαίστεια είναι
ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΠΥΡΙΓΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ. Μάγμα. Το μάγμα, όπως είναι γνωστό, είναι το μητρικό υλικό των πυριγενών πετρωμάτων και το τμήμα του που εκχύνεται σαν λάβα από τα ηφαίστεια είναι προσιτό στην άμεση
Διαβάστε περισσότεραΣτοιχεία Θερμοδυναμικής. Ι. Θερμότητα. Χριστίνα Στουραϊτη
Στοιχεία Θερμοδυναμικής Ι. Θερμότητα Χριστίνα Στουραϊτη Περιεχόμενα 1. Χημική Θερμοδυναμική 2. Ορισμοί Σύστημα Σταθερότητα φάσεων Θερμοδυναμικές ιδιότητες Θερμότητα 3. Θερμότητα 2 Εισαγωγή Ποιο είναι το
Διαβάστε περισσότεραΓεωχημεία. Ενότητα 1: Γεωχημικές διεργασίες στο εσωτερικό της γης. Χριστίνα Στουραϊτη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος
Γεωχημεία Ενότητα 1: Γεωχημικές διεργασίες στο εσωτερικό της γης Χριστίνα Στουραϊτη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Γεωχημικές διεργασίες στο εσωτερικό της γης Ισοτοπική Γεωχημεία
Διαβάστε περισσότεραΔασική Εδαφολογία. Ορυκτά και Πετρώματα
Δασική Εδαφολογία Ορυκτά και Πετρώματα Ορισμοί Πετρώματα: Στερεά σώματα που αποτελούνται από συσσωματώσεις ενός ή περισσοτέρων ορυκτών και σχηματίζουν το στερεό φλοιό της γης Ορυκτά Τα ομογενή φυσικά συστατικά
Διαβάστε περισσότεραΤύποι Χημικών αντιδράσεων
Τύποι Χημικών αντιδράσεων 1. Αντιδράσεις καταβύθισης: Ανάμιξη διαλυμάτων δύο ιοντικών ουσιών και σχηματισμός στερεάς ιοντικής ουσίας (ίζημα) 2. Αντιδράσεις οξέων βάσεων: Βάση και οξύ αντιδρούν με μεταφορά
Διαβάστε περισσότεραΜέθοδος Γεωχρονολόγησης Re-Os
Μέθοδος Γεωχρονολόγησης Re-Os Γεωχημεία Re-Os Γεωχημεία Re-Os Το όσμιο είναι ένα ευγενές μέταλλο και ανήκει στην ομάδα των μετάλλων του λευκόχρυσου (PGE) Έχει θερμοκρασία τήξης 3033 C, το 4o κατά σειρά
Διαβάστε περισσότεραΜέθοδος χρονολόγησης Rb-Sr
Μέθοδος χρονολόγησης Rb-Sr Γεωχημεία του Rb και του Sr To Rb ανήκει στα αλκάλια, όπως και το Κ. To Sr ανήκει στις αλκαλικές γαίες, όπως και το μαγνήσιο και το ασβέστιο. Τα ουδέτερα άτομα των αλκαλίων έχουν
Διαβάστε περισσότεραΔιπλή διάθλαση είναι το φαινόμενο, κατά το οποίο το φως διερχόμενο μέσα από έναν ανισότροπο κρύσταλλο
ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΤΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2009 ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΣΩΣΤΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ 1. Συμπληρώστε τα κενά στις παρακάτω ερωτήσεις με τους σωστούς όρους. (30 μονάδες) Οι κρύσταλλοι, στους οποίους το φως διαδίδεται με ίδια ταχύτητα
Διαβάστε περισσότεραŠ ˆ ˆ ˆ Š ˆ ˆ Œ.. μ É Ó
ˆ ˆŠ Œ ˆ ˆ Œ ƒ Ÿ 2011.. 42.. 2 Š ˆ ˆ ˆ Š ˆ ˆ Œ.. μ É Ó Ñ Ò É ÉÊÉ Ö ÒÌ ² μ, Ê ˆ 636 ˆ ˆ Šˆ Œ ˆŸ ˆŒˆ - Šˆ Œ Š ˆ ˆ 638 Š ˆ ˆ ˆ : ˆ ˆŸ 643 ˆ ˆ Šˆ Š 646 Œ ˆ Šˆ 652 Œ ˆ Šˆ Š ˆ -2 ˆ ˆ -2Œ 656 ˆ ˆ Šˆ Š œ Š ˆ Œ
Διαβάστε περισσότεραAppendix B Table of Radionuclides Γ Container 1 Posting Level cm per (mci) mci
3 H 12.35 Y β Low 80 1 - - Betas: 19 (100%) 11 C 20.38 M β+, EC Low 400 1 5.97 13.7 13 N 9.97 M β+ Low 1 5.97 13.7 Positrons: 960 (99.7%) Gaas: 511 (199.5%) Positrons: 1,199 (99.8%) Gaas: 511 (199.6%)
Διαβάστε περισσότερα