(2) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

Transcript

1 ΔΚΓΟΔΙ ΦΡΟΝΣΙΣΗΡΙΑ ΠΑΥΑΣΟΤΡΙΓΗ

2 (2) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

3 (3) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

4 (4) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

5 ΞΗΛΑΘΑΠ ΞΔΟΗΔΣΝΚΔΛΩΛ Ξξόινγνο 7 Δξσηήζεηο εηζαγσγήο ζρνιηθνύ εγρεηξηδίνπ 8-11 Ιαηηληθά θείκελα Ιαηηληθή Γξακκαηηθή Β ιπθείνπ (5) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

6 (6) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

7 ΞΟΝΙΝΓΝΠ Σν ζπγθεθξηκέλν βηβιίν απεπζύλεηαη ζηνπο καζεηέο ηεο Β' Λπθείνπ πνπ έρνπλ επηιέμεη ηε Θεσξεηηθή Καηεύζπλζε θαη δεκηνπξγήζεθε θπξίσο κε ζηόρν λα ηνπο θαηεπζύλεη ζηε ζσζηή αληηκεηώπηζε ηνπ καζήκαηνο ησλ Λαηηληθώλ. Πεξηιακβάλεη εξσηήζεηο ρσξηζκέλεο αλά θεθάιαην κε βάζε ηελ εηζαγσγή ηνπ ζρνιηθνύ εγρεηξηδίνπ ησλ καζεηώλ επηδηώθνληαο ηελ θαιύηεξε θαηαλόεζε ηεο ιαηηληθήο ινγνηερλίαο θαη ηε ζρέζε ηεο κε ηελ αληίζηνηρε αξραία ειιεληθή. Δλ ζπλερεία ην βηβιίν πεξηέρεη ηα ιαηηληθά θείκελα ηνπ ζρνιηθνύ εγρεηξηδίνπ κε εμαληιεηηθό ιεμηιόγην ζηελ πξνζπάζεηά καο λα βνεζεζνύλ νη καζεηέο ζηελ απνζηήζηζε ηεο κεηάθξαζεο πνπ αθνινπζεί θαη ζηελ απάληεζε ζε γξακκαηηθνύ θαη ζπληαθηηθνύ ηύπνπ δεηνύκελα θαη αζθήζεηο. Σέινο, ην βηβιίν πεξηιακβάλεη θαλόλεο γξακκαηηθήο πξνζαξκνζκέλνπο ζηηο απαηηήζεηο ηεο ζπγθεθξηκέλεο ηάμεο. Καηά ηε δηδαζθαιία ηνπ καζήκαηνο ησλ Λαηηληθώλ εξρόκαζηε ζπρλά αληηκέησπνη κε ην εξώηεκα πνηνο ν ιόγνο δηδαζθαιίαο ελόο καζήκαηνο πνπ αθνξά ζε κηα γιώζζα πνπ πιένλ δελ κηιηέηαη θαη δελ ρξεζηκνπνηείηαη δηεζλώο. Η επαθή όκσο κε ηε ζπγθεθξηκέλε γιώζζα θαη ε ιεπηνκεξεηαθή θαη ζε βάζνο δηδαζθαιία θαη επεμεξγαζία ηεο απνδεηθλύεη ηελ ηεξάζηηα ρξεζηκόηεηά ηεο θαη ηε ζπγγέλεηά ηεο κε όιεο ηηο γιώζζεο πνπ αλήθνπλ ζηελ ηλδνεπξσπατθή νηθνγέλεηα ζπκπεξηιακβαλνκέλεο θαη ηεο ειιεληθήο. Έηζη, κηα γιώζζα πνπ αξρηθά θαίλεηαη ζηνλ καζεηή ηεο Β Λπθείνπ ηδηαίηεξα δπζλόεηε θαη απαηηεηηθή, γίλεηαη ζηε ζπλέρεηα εμαηξεηηθά ελδηαθέξνπζα θαη ηνλ παξνηξύλεη λα ηελ αλαθαιύςεη. ηε δηαδηθαζία απηή ειπίδνπκε λα ζπκβάιεη θαη ην παξόλ βηβιίν (7) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

8 ΔΟΩΡΖΠΔΗΠ ΔΗΠΑΓΩΓΖΠ ΠΣΝΙΗΘΝ ΔΓΣΔΗΟΗΓΗΝ ΟΩΚΑΗΘΖ ΙΝΓΝΡΔΣΛΗΑ Διιεληθή θαη Ιαηηληθή: ηα ζεκέιηα ηεο Δπξώπεο. Θιαζηθέο ζπνπδέο 1. Αλαθέξαηε ζηνηρεία πνπ δείρλνπλ ηνπο δεζκνύο ηνπ Βπδαληίνπ κε ηε Οώκε. 2. Ξνηα ήηαλ ε ζέζε ηεο ιαηηληθήο ζην δπηηθό ηκήκα ηνπ ξσκατθνύ θξάηνπο; 3. Γηαηί είλαη απαξαίηεηε ε γλώζε ησλ θιαζηθώλ γισζζώλ; Ν παγθόζκηνο ραξαθηήξαο ηεο Ιαηηληθήο 4. Ξνηα ε ζεκαζία ηεο ιαηηληθήο γηα ηνλ πνιηηηζκό ηεο θεληξηθήο θαη δπηηθήο Δπξώπεο; 5. Ξνηεο γιώζζεο ιέγνληαη ξσκαληθέο ή ιαηηλνγελείο; Αλαθέξεηε παξαδείγκαηα. 6. Πε πνηνπο ηνκείο εληνπίδνπκε ηελ παξνπζία ηεο ιαηηληθήο γιώζζαο; ΙΑΡΗΛΗΘΖ ΓΙΩΠΠΑ ΘΑΗ ΙΝΓΝΡΔΣΛΗΑ Ζ ιαηηληθή γιώζζα 7. Πε πνηα γισζζηθή νηθνγέλεηα αλήθεη ε ιαηηληθή; 8. Ξνύ νθείινληαη νη νκνηόηεηεο αλάκεζα ζηε ιαηηληθή θαη ηελ ειιεληθή γιώζζα; 9. Ρη γλσξίδεηο γηα ην ιαηηληθό αιθάβεην; 10. Ξνηα ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο αξρέγνλεο ιαηηληθήο; 11. Από πόηε θαιιηεξγείηαη ζπζηεκαηηθά ε ιαηηληθή; Ζ γέλεζε ηεο ξσκατθήο ινγνηερλίαο 12. Ξνην έηνο ζεσξείηαη ην γελέζιην ηεο γέλλεζεο ηεο ιαηηληθήο ινγνηερλίαο θαη γηαηί; Δπνρέο ηεο ξσκατθήο ινγνηερλίαο 13. Ξνηεο νη επνρέο ηεο ξσκατθήο ινγνηερλίαο κε βάζε α) ηελ πεξηγξαθηθή δηαίξεζε θαη β) ηε δηαίξεζε κε ηζηνξηθά θξηηήξηα; (8) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

9 Γεληθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο ξσκατθήο ινγνηερλίαο 14. Αλαθέξαηε ζπλνπηηθά ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο ξσκατθήο ινγνηερλίαο. 15. Ξώο θαίλεηαη ε ζηελή ζπλάθεηα ηεο ξσκατθήο ινγνηερλίαο κε ηελ ειιεληθή γιώζζα θαη γξακκαηεία; 16. Πε πνηα ζρέζε βξίζθεηαη ν Οσκαίνο ινγνηέρλεο κε ην ειιεληθό πξόηππό ηνπ; 17. Ξνηεο είλαη νη ζπλέπεηεο ηνπ γεγνλόηνο όηη νη Οσκαίνη έρνπλ ζηε δηάζεζή ηνπο πξόηππα πνπ αλήθνπλ ζε δηαθνξεηηθέο επνρέο; 18. Ξνην γεγνλόο νδήγεζε ζηελ αλάκεημε ρξνληθά δηαθνξεηηθώλ πξνηύπσλ; 19. Γηαηί παξαηεξείηαη ζηε ξσκατθή ινγνηερλία κηα ηδηόξξπζκε εμέιημε ησλ ινγνηερληθώλ εηδώλ; Αλαθέξαηε παξάδεηγκα ηεο ηδηνξξπζκίαο απηήο. 20. Ξνηεο είλαη νη βαζηθέο αμίεο ηεο ξσκατθήο θνηλσλίαο, όπσο εθθξάδνληαη ζηε ιαηηληθή ινγνηερλία; 21. Ξνηα είλαη ηα θπζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο ιαηηληθήο γιώζζαο; Ζ εμέιημε ηεο ξσκατθήο ινγνηερλίαο Ξξνθιαζηθή επνρή 22. Ξνην είλαη ην πξώην ινγνηερληθό είδνο πνπ αλαπηύζζεηαη ζηε Οώκε; Αλαθέξαηε ηνπο ζπνπδαηόηεξνπο εθπξνζώπνπο ηνπ είδνπο θαηά ρξνλνινγηθή ζεηξά. 23. Ξνηα ηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ Ξιαύηνπ, ηνπ Θαηθηιίνπ θαη ηνπ Ρεξέληηνπ; 24. Ξνηνη νη ζεκαληηθνί ζπγγξαθείο ηξαγσδίαο ηελ πξνθιαζηθή επνρή; 25. Ρη είλαη ηξαγσδία πνπ νλνκάδεηαη praetexta; 26. Αλαθέξαηε ζπγγξαθείο επώλ θαη ηα έξγα ηνπο. 27. Ξνηα άιια είδε αλαπηύρζεθαλ ηελ επνρή απηή ζηελ πνίεζε εθηόο από ην δξάκα θαη ην έπνο; 28. Ξνηνο πεδoγξάθνο μερσξίδεη ηελ πεξίνδν απηή; (9) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

10 Θιαζηθή επνρή 29. Αλαθέξαηε ηα δύν ηκήκαηα ζηα νπνία κπνξνύκε λα ρσξίζνπκε ηελ θιαζηθή επνρή. 30. Ρη γλσξίδεη γηα ην θίλεκα ησλ Λενηέξσλ; α. Νη ρξόλνη ηνπ Θηθέξσvα 31. Ξνηα είλαη ηα γεληθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ Οσκαίνπ ινγνηέρλε ηεο επνρήο απηήο; 32. Ξνην ην πεδνγξαθηθό έξγν ηνπ Θηθέξσλα; 33. Ξνηνη άιινη πεδoγξάθνη δηαπξέπνπλ ηελ επνρή ηνπ Θηθέξσλα; 34. Ρη γλσξίδεηο γηα ην Βάξσλα θαη ην έξγν ηνπ; 35. Ρη γλσξίδεηο γηα ηνλ Ηνύιην Θαίζαξα θαη ην έξγν ηνπ; 36. Ρη γλσξίδεηο γηα ηνλ Θνξλήιην Λέπσηα θαη ην έξγν ηνπ; 37. Ρη γλσξίδεηο γηα ην Παιινύζηην Θξίζπν θαη ην έξγν ηνπ; 38. Ξνηνη νη ζεκαληηθόηεξνη πνηεηέο ηεο επνρήο θαη ηη γλσξίδεηο γηα ην έξγν ηνπο; β. Απγνύζηεηνη ρξόλνη 39. Ξνηνο ν ξόινο ηνπ ινγνηέρλε ηελ επνρή απηή; 40. Ξνηνη είλαη νη ζεκαληηθόηεξνη πνηεηέο ηεο επνρήο; 41. Αλαθέξαηε ηα ζεκαληηθόηεξα έξγα ηνπ Βεξγηιίνπ. 42. Αλαθέξαηε ηα ζεκαληηθόηεξα έξγα ηνπ Νξαηίνπ. 43. Ξνηνη είλαη νη ζεκαληηθόηεξνη ειεγεηαθνί πνηεηέο ηεο επνρήο; 44. Ξνηα ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο ξσκατθήο ειεγείαο; 45. Ρη γλσξίδεηο γηα ηνλ Νβίδην θαη ην έξγν ηνπ; 46. Ξνην ην έξγν ηνπ Ρίηνπ Ιηβίνπ θαη ηνπ Βηηξνπβίνπ; Κεηαθιαζηθή επνρή 47. Ξνηα ηα γεληθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο επνρήο; 48. Πε πνηα ηκήκαηα κπνξνύκε λα ρσξίζνπκε ηε κεηαθιαζηθή επνρή; (10) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

11 49. Ξνηνη νη ζεκαληηθόηεξνη εθπξόζσπνί ηεο ινγνηερλίαο ηεο επνρήο ηνπ θιαζηθηζκνύ; 50. Ξνηα είλαη ηα ζεκαληηθόηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηεο επνρήο ηνπ αξρατζκνύ; 51. Αλαθέξαηε ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο ινγνηέρλεο ηεο επνρήο ηνπ αξρατζκνύ. Ύζηεξε Αξραηόηεηα 52. Ξνηα είλαη ηα ζεκαληηθά γεγνλόηα πνπ ζθξαγίδνπλ ηελ επνρή; 53. Ρη γλσξίδεηε γηα ην θίλεκα ησλ «Λεν-λενηεξηθώλ»; 54. Ξνηα είλαη ε εμέιημε ηεο πνίεζεο ηελ επνρή απηή; 55. Αλαθέξαηε ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο πνηεηέο ηεο εζληθήο γξακκαηείαο ηεο επνρήο. 56. Ρη γλσξίδεηε γηα ην Βνήζην; 57. Αλαθέξαηε ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο Σξηζηηαλνύο ζπγγξαθείο ηεο επνρήο. (11) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

12 ΙΑΡΗΛΗΘΑ ΘΔΗΚΔΛΑ 1-20 KΔΗΚΔΛΝ 1 Ν ΔΜΝΟΗΠΡΝΠ ΞΝΗΖΡΖΠ Ovidius poeta in terra Pontica exulat. Epistulas Romam scriptitat. Epistulae plenae querelarum sunt. Romam desiderat et fortunam adversam deplorat. Narrat de incolis barbaris et de terra gelida. Poetam curae et miseriae excruciant. Epistulis contra iniuriam repugnat. Musa est unica amica poetae. ΙΔΜΗΙΝΓΗΝ ΝΠΗΑΠΡΗΘΑ/ΘΟΗΑ ΝΛΝΚΑΡΑ Ovidius-ii/i (αξζ. β ) = ν Νβίδηνο Θιεη. Δλ.: Ovidi όρη πιεζ., όπσο όια θαλνληθά ηα θύξηα νλόκαηα πξνζώπσλ, πόιεσλ, πνηακώλ, βνπλώλ. poeta-ae (αξζ. α ) = πνηεηήο terra-ae (ζει. α ) = γε, ρώξα epistula-ae (ζει. α ) = επηζηνιή Roma-ae (ζει. α ) = Οώκε όρη πιεζ. querela-ae (ζει. α ) = παξάπνλν fortuna-ae (ζει. α ) = ε ηύρε, ην ζπκβάλ ΔΡΔΟΝΠΖΚΝ: πιεζ. fortunae-arum = ε πεξηνπζία incola -ae (αξζ. & ζει. α ) = θάηνηθνο cura-ae (ζει. α ) = θξνληίδα, ε έγλνηα miseria-ae (ζει. α ) = δπζηπρία iniuria-ae (<in + ius, iuris = ην δίθαην) (ζει. α ) = αδηθία Musa-ae (ζει. α ) = ε Κνύζα amica-ae (ζει. α ) = ε θίιε ΔΞΗΘΔΡΑ Ponticus-a-um (επηζ. β ) = Ξνληηθόο, ηνπ Δπμείλνπ Ξόληνπ (ρσξίο παξαζεηηθά) plenus-a-um (επηζ. β ) + γελ. αληηθ. = πιήξεο, γεκάηνο adversus-a-um (επηζ. β ) = αληίζεηνο, ελάληηνο, αληίμννο barbarus-a-um (επηζ. β ) = βάξβαξνο Π: barbarior-ior-ius : gelidus-a-um (επηζ. β ) = παγσκέλνο amicus-a-um (επηζ. β ) = θηιηθόο unicus-a-um (επηζ. β ) = κνλαδηθόο (ρσξίο παξαζεηηθά) ΞΟΝΘΔΠΔΗΠ in (πξνζ.) + αηη. θίλεζε ζε ηόπν in (πξνζ.) + αθαηξ. ζηάζε ζε ηόπν (12) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

13 de (πξνζ.) + αθαηξ. α) αλαθνξά β) θίλεζε από ηόπν γ) αλαγθαζηηθό αίηην contra (πξνζ.) + αηη. = ελαληίνλ ελαληίσζε, ερζξηθή δηάζεζε Ζ ε λ α λ η ί σ ζ ε ζηα Ιαηηληθά εθθξάδεηαη κε: - contra + αηη. - adversus + αηη. - cum + αθαηξ. ΟΖΚΑΡΑ ex(s)ulo-avi-atum-are (1) = είκαη εμόξηζηνο scriptito-avi-atum-are (1) = γξάθσ ζπρλά ζακηζηηθό (= επαλαιακβάλεηαη ζπρλά) ηνπ ξ. scribo scripsi, scriptum, scribere (3)= γξάθσ sum, fui,, esse = είκαη ππάξρσ desidero-avi-atum-are (1) = επηζπκώ deploro-avi-atum-are (1) = ζξελώ narro-avi-atum-are (1) = δηεγνύκαη curo-avi-atum-are (1) = θξνληίδσ excrucio-avi-atum-are (1) = βαζαλίδσ repugno (<re + pugno)-avi-atum-are (1) = αληηκάρνκαη repugno + δνηθ. = αληηκάρνκαη θάηη repugno + contra + αηη. = κάρνκαη ελάληηα ζε θάηη expugno (1) = θπξηεύσ, εθπνξζώ oppugno (1) = πνιηνξθώ ΠΛΓΔΠΚΝΗ et (ζπκπι. ζπλδ.) = θαη παξαηαθηηθή ζπκπιεθηηθή ζύλδεζε, απιή θαηαθαηηθή ζπκπινθή ΚΔΡΑΦΟΑΠΖ Ν πνηεηήο Νβίδηνο είλαη εμόξηζηνο ζηε ρώξα ηνπ Δπμείλνπ Ξόληνπ. Γξάθεη ζπρλά επηζηνιέο ζηε Οώκε. Νη επηζηνιέο ηνπ είλαη γεκάηεο παξάπνλα. Δπηζπκεί ηε Οώκε θαη ζξελεί ηελ αληίμνε ηύρε. Γηεγείηαη γηα ηνπο βάξβαξνπο θαηνίθνπο θαη ηελ παγσκέλε γε. Νη έγλνηεο θαη νη δπζηπρίεο βαζαλίδνπλ ηνλ πνηεηή. Κε ηηο επηζηνιέο ηνπ κάρεηαη ελάληηα ζηελ αδηθία. Ζ Κνύζα είλαη ε κνλαδηθή θίιε ηνπ πνηεηή. ΞΑΟΑΡΖΟΖΠΔΗΠ (13) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

14 ΘΔΗΚΔΛΝ 2 ΓΗΓΩ ΘΑΗ ΑΗΛΔΗΑΠ Aeneas filius Anchisae est. Patria Aeneae Troia est. Graeci Troiam oppugnant et dolo expugnant. Aeneas cum Anchisa, cum nato et cum sociis ad Italiam navigat. Sed venti pontum turbant et Aenean in Africam portant. Ibi Dido regina novam patriam fundat. Aeneas reginae insidias Graecorum renarrat. Regina Aenean amat et Aeneas reginam. Denique Aeneas in Italiam navigat et regina exspirat. ΙΔΜΗΙΝΓΗΝ ΝΠΗΑΠΡΗΘΑ/ΘΟΗΑ ΝΛΝΚΑΡΑ Aeneas-ae (αξζ. α ) = ν Αηλείαο Αηη. Δλ.: Aeneam & Aenean filius-ii/-i (αξζ. β ) = γηνο Θιεη. Δλ.: fili Anchises-ae (αξζ. α ) = o Aγρίζεο Γηα ηελ θιίζε ηνπ βι. ζει. 40 patria-ae (ζει. α ) = παηξίδα Troia-ae (ζει. α ) = ε Ρξνία Graeci-orum (αξζ. β ) = νη Έιιελεο pluralia tantum, θαηά Ρδάξηδαλν, όπσο όια ηα νλόκαηα εζλώλ θαη ιαώλ. Ππάληα απαληνύλ θαη ηύπνη Δληθνύ: Graecus-i. dolus-i (αξζ. β ) = δόινο natus-i (αξζ. β ) = γηνο socius-ii (αξζ. β ) = ζύκκαρνο, θίινο, ζύληξνθνο Italia-ae (ζει. α ) = ε Ηηαιία ventus-i (αξζ. β ) = άλεκνο pontus-i (αξζ. β ) = ζάιαζζα Africa-ae (ζει. α ) = ε Αθξηθή Dido-onis (ζει. γ ) = ε Γηδώ Γηα ηελ θιίζε ηνπ βι. ζει. 40 regina-ae (ζει. α ) = βαζίιηζζα insidiae-arum (ζει. α ) = ελέδξα, παγίδα pluralia tantum ΔΞΗΘΔΡΑ novus-a-um (επηζ. β ) = λένο, θαηλνύξγηνο Θ: novus-a-um Π: recentior-ior-ius (magis novus-a-um) : novissimus-a-um (14) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

15 ΞΟΝΘΔΠΔΗΠ cum (πξνζ.) + αθαηξ. παξαβνιή, ηξόπνο, ζπλνδεία ή θνηλσλία, θηιηθή ή ερζξηθή δηάζεζε ad (πξνζ.) + αηη. θίλεζε ζε ηόπν (πξνζέγγηζε) in + αηη. θίλεζε ζε ηόπν (άθημε) ΟΖΚΑΡΑ sum, fui,, esse = είκαη, ππάξρσ oppugno (<ob + pugno)-avi-atum-are (1) = πνιηνξθώ expugno-avi-atum-are (1) = θπξηεύσ, εθπνξζώ navigo-avi-atum-are (1) = πιέσ turbo-avi-atum-are (1) = ηαξάδσ porto-avi-atum-are (1) = (κεηα)θέξσ, παξαζύξσ fundo-avi-atum-are (1) = ηδξύσ renarro (<re + narro)-avi-atum-are (1) = δηεγνύκαη από ηελ αξρή amo-avi-atum-are (1) = αγαπώ exspiro (<ex + spiro)-avi-atum-are (1) =πεζαίλσ, μεςπρώ ΠΛΓΔΠΚΝΗ sed (αληηζ. ζπλδ.) = αιιά ηίζεηαη ζηελ αξρή ηεο πξόηαζεο ή ηκήκαηνο ηεο πξόηαζεο παξαηαθηηθή αληηζεηηθή ζύλδεζε ΔΞΗΟΟΖΚΑΡΑ ibi (ηνπηθό επηξξ.) = εθεί denique (ρξνλ. επηξξ.) = ηειηθά ΚΔΡΑΦΟΑΠΖ Ν Αηλείαο είλαη γηνο ηνπ Αγρίζε. Ξαηξίδα ηνπ Αηλεία είλαη ε Ρξνία. Νη Έιιελεο πνιηνξθνύλ ηελ Ρξνία θαη κε δόιν ηελ θπξηεύνπλ. Ν Αηλείαο καδί κε ηνλ Αγρίζε, ην γην ηνπ θαη ηνπο ζπληξόθνπο ηνπ πιέεη πξνο ηελ Ηηαιία. Αιιά νη άλεκνη ηαξάδνπλ ηε ζάιαζζα θαη παξαζύξνπλ ηνλ Αηλεία ζηελ Αθξηθή. Δθεί ε βαζίιηζζα Γηδώ ηδξύεη λέα παηξίδα. Ν Αηλείαο δηεγείηαη από ηελ αξρή ζηε βαζίιηζζα ηελ παγίδα ησλ Διιήλσλ. Ζ βαζίιηζζα αγαπά ηνλ Αηλεία θαη ν Αηλείαο ηε βαζίιηζζα. Ρειηθά ν Αηλείαο πιέεη πξνο ηελ Ηηαιία θαη ε βαζίιηζζα πεζαίλεη. ΞΑΟΑΡΖΟΖΠΔΗΠ (15) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

16 KΔΗΚΔΛΝ 3 Ζ ΞΔΟΗΞΔΡΔΗΑ ΡΖΠ ΑΛΓΟΝΚΔΓΑΠ Cepheus et Cassiope Andromedam filiam habent. Cassiope, superba forma sua, cum Nymphis se comparat. Neptunus iratus ad oram Aethiopiae urget beluam marinam, quae incolis nocet. Oraculum incolis respondet: regia hostia deo placet! Tum Cepheus Andromedam ad scopulum adligat; belua ad Andromedam se movet. Repente Perseus calceis pennatis advolat; puellam videt et stupet forma puellae. Perseus hasta beluam delet et Andromedam liberat. Cepheus, Cassiope et incolae Aethiopae valde gaudent. ΝΠΗΑΠΡΗΘΑ/ΘΟΗΑ ΝΛΝΚΑΡΑ Cepheus-i (αξζ. β ) = ν Θεθέαο Γηα ηελ θιίζε ηνπ βι. ζει. 40 Cassiope-es (ζει α ) = ε Θαζζηόπε Γηα ηελ θιίζε ηνπ βι. ζει. 40 Andromeda-ae (ζει α ) = ε Αλδξνκέδα Γηα ηελ θιίζε ηνπ βι. ζει. 40 filia-ae (ζει α ) = θόξε Γνη. & Αθαηξ. Ξιεζ.: filiis & filiabus forma-ae (ζει α ) = νκνξθηά Nympha-ae (ζει α ) = ε Λύκθε εδώ: νη Λεξείδεο Neptunus-i (αξζ. β ) = ν Ξνζεηδώλαο ora-ae (ζει α ) = αθηή Aethiopia-ae (ζει α ) = ε Αηζηνπία ΙΔΜΗΙΝΓΗΝ (16) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

17 belua -ae (ζει α ) = θήηνο incola-ae (αξζ. & ζει. α ) = θάηνηθνο νraculum-i (νπδ. β ) = καληείν hostia-ae (ζει α ) = ζθάγην deus-i (αξζ. β ) = ζεόο ΘΙΗΠΖ ΡΝ ΝΠ. deus-i S i n g u l a r i s P l u r a l i s Nom. deus dei / dii / di Gen. dei deorum / deum Dat. deo deis / diis / dis Acc. deum Deos Voc. deus / dive / (dee) dei / dii / di Abl. deo deis / diis / dis scopulus-i (αξζ. β ) = βξάρνο Perseus-i (αξζ. β ) = ν Ξεξζέαο Γηα ηελ θιίζε ηνπ βι. ζει. 50 calceus-i (αξζ. β ) = παπνύηζη, κπνηάθη, ζαλδάιη puella-ae (ζει α ) = θνπέια hasta-ae (ζει α ) = δόξπ ΔΞΗΘΔΡΑ superbus-a-um (επηζ. β ) = ππεξήθαλνο iratus-a-um = νξγηζκέλνο επηζεηηθνπνηεκέλε κηρ. παζ. πξθκ. ηνπ ξ. irascor, iratus sum, irasci (απνζ. 3) = νξγίδνκαη marinus-a-um (επηζ. β ) = ζαιάζζηνο (ρσξίο παξαζεηηθά) (17) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

18 regius-a-um (επηζ. β ) = βαζηιηθόο (ρσξίο παξαζεηηθά) pennatus-a-um (επηζ. β ) = θηεξσηόο Π: pennatior : ΑΛΡΩΛΚΗΔΠ suus-a-um (θηεη. αλη. γ πξνζ.) = δηθόο ηνπ, δηθή ηεο, δηθό ηνπ (έλαο θηήηνξαο) δηθόο ηνπο, δηθή ηνπο, δηθό ηνπο (πνιινί θηήηνξεο) se πξνζσπηθή αλησλπκία γ πξνζώπνπ S i n g u l a r i s Ξ Ο Ν Π Ω Ξ Η Θ Ζ Α Λ Ρ Ω Λ Κ Η Α P l u r a l i s Λνm. ego Tu Nos vos Gen. mei Tui sui nostri/nostrum vestri/vestrum Sui Dat. mihi Tibi sibi Nobis vobis Sibi Acc. me Te se Nos vos Se Voc. Abl. (a) me (a) te (a) se (a) nobis (a) vobis (a) se qui, quae, quod (αλαθ. αλη.) = ν νπνίνο, ε νπνία, ην νπνίν ΟΖΚΑΡΑ habeo, habui, habitum, habere (2) = 1.έρσ/ 2.θνξώ/ 3.ζεσξώ comparo-avi-atum-are (1) = ζπγθξίλσ comparo me = ζπγθξίλνκαη urgeo, ursi,, urgere (2) = ζπξώρλσ, σζώ noceν, nocui, nocitum, nocere (2) + δνηθ. = βιάπησ, αθαλίδσ respondeν, respondi, responsum, respondere (2) = απαληώ placeo, placui, placitum, placere (2) + δνηθ. = αξέζσ adligo-avi-atum-are (1) = δέλσ moveo, movi, motum, movere (2) = θηλώ moveo me = θηλνύκαη, θαηεπζύλνκαη advolo-avi-atum-are (1) = θαηαθζάλσ πεηώληαο, ζπεύδσ video, vidi, visum, videre (2) = βιέπσ stupeo, stupui,, stupere (2) = ζακπώλνκαη deleo, delevi, deletum, delere (2) = ζθνηώλσ libero-avi-atum-are (1) = ειεπζεξώλσ gaudeo, gavisus sum, gaudere (εκηαπνζ.2) = ραίξνκαη (18) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

19 ΔΞΗΟΟΖΚΑΡΑ tum (ρξνλ. επηξξ.) = ηόηε repente (ηξνπ. επηξξ.) = μαθληθά valde (πνζνη. επηξξ.) = πάξα πνιύ ΚΔΡΑΦΟΑΠΖ Ν Θεθέαο θαη ε Θαζζηόπε έρνπλ θόξε ηελ Αλδξνκέδα. Ζ Θαζζηόπε, πεξήθαλε γηα ηελ νκνξθηά ηεο, ζπγθξίλεηαη κε ηηο Λεξείδεο. Ν Ξνζεηδώλαο νξγηζκέλνο ζηέιλεη ζηελ αθηή ηεο Αηζηνπίαο έλα ζαιάζζην θήηνο, πνπ αθαλίδεη ηνπο θαηνίθνπο. Ρν καληείν απαληά ζηνπο θαηνίθνπο: Βαζηιηθό ζθάγην αξέζεη ζην ζεό! Ρόηε ν Θεθέαο δέλεη ηελ Αλδξνκέδα ζε έλα βξάρν. Ρν θήηνο θαηεπζύλεηαη πξνο ηελ Αλδξνκέδα. Μαθληθά ν Ξεξζέαο θαηαθζάλεη πεηώληαο κε ηα θηεξσηά ηνπ ζαλδάιηα. Βιέπεη ηελ θνπέια θαη ζακπώλεηαη από ηελ νκνξθηά ηεο. Ν Ξεξζέαο ζθνηώλεη κε δόξπ ην θήηνο θαη ειεπζεξώλεη ηελ Αλδξνκέδα. Ν Θεθέαο, ε Θαζζηόπε θαη νη θάηνηθνη ηεο Αηζηνπίαο ραίξνληαη πάξα πνιύ. ΞΑΟΑΡΖΟΖΠΔΗΠ (19) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

20 KΔΗΚΔΛΝ 4 ΡΑ ΖΘΖ ΡΩΛ ΑΟΣΑΗΩΛ ΟΩΚΑΗΩΛ Apud antiquos Romanos concordia maxima sed avaritia minima erat. Romani in suppliciis deorum magnifici sed domi parci erant. Iustitia inter se certabant et patriam curabant. In bello pericula audacia propulsabant et beneficiis amicitias parabant. Delecti consultabant patriae; eis corpus ex annis infirmum sed ingenium propter sapientiam validum erat. ΝΠΗΑΠΡΗΘΑ/ΘΟΗΑ ΝΛΝΚΑΡΑ ΙΔΜΗΙΝΓΗΝ Romani-orum (αξζ. β ) = νη Οσκαίνη pluralia tantum concordia-ae (ζει. α ) = oκόλνηα avaritia-ae (ζει. α ) = πιενλεμία supplicium-ii/-i (νπδ. β ) = ηηκσξία ΔΡΔΟΝΠΖΚΝ: πιεζ. supplicia-orum = ιαηξεία deus-i (αξζ. β ) = ζεόο domus-us (ζει. δ ) = ζπίηη, παηξίδα Νη πηώζεηο domi, domum, domo έρνπλ απνθηήζεη επηξξεκαηηθή ζεκαζία θαη ρξήζε, δει. domi = ζην ζπίηη, ζηελ παηξίδα εδώ: ζηελ ηδησηηθή δσή ζηάζε ζε ηόπν domum = πξνο ην ζπίηη, πξνο ηελ παηξίδα θίλεζε ζε ηόπν domo = από ην ζπίηη, από ηελ παηξίδα θίλεζε από ηόπν iustitia-ae (ζει. α ) = δηθαηνζύλε singularia tantum patria-ae (ζει. α ) = παηξίδα bellum-i (νπδ. β ) = πόιεκνο periculum-i (νπδ. β ) = θίλδπλνο audacia-ae (ζει. α ) = ηόικε beneficium-ii/-i (νπδ. β ) = επεξγεζία amicitia-ae (ζει. α ) = θηιία. ζπκκαρία corpus-oris (νπδ. γ ) = ζώκα annus-i (αξζ. β ) = ρξόλνο ingenium-ii/-i (νπδ. β ) = πλεύκα sapientia-ae (ζει. α ) = ζνθία (20) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

21 ΔΞΗΘΔΡΑ antiquus-a-um (επηζ. β ) = αξραίνο, παιηόο magnus-a-um (επηζ. β ) = κεγάινο Π: maior-ior-ius : maximus-a-um parvus-a-um (επηζ. β ) = κηθξόο Π: minor, minor, minus : minimus-a-um magnificus-a-um (επηζ. β ) = κεγαινπξεπήο parcus-a-um (επηζ. β ) = νηθνλόκνο, θεηδσιόο delectus-a-um = εθιεγκέλνο νπζηαζηηθνπνηεκέλε κηρ. παζ.πξθκ. ηνπ ξ. deligo, delegi, delectum, deligere (3)= εθιέγσ infirmus-a-um (επηζ. β ) = αδύλακνο validus-a-um (επηζ. β ) = δπλαηόο ΑΛΡΩΛΚΗΔΠ is,ea,id (νξηζη.-δεηθη. αλη.) = απηόο, απηή, απηό ΞΟΝΘΔΠΔΗΠ apud (πξνζ.) + αηη. ζηάζε ζε ηόπν (πιεζίνλ) inter (πξνζ.) + αηη. = κεηαμύ ηνπηθά/ ρξνληθά/ αιιεινπάζεηα inter se = κεηαμύ ηνπο Ζ α ι ι ε ι ν π ά ζ ε η α ζηα Ιαηηληθά εθθξάδεηαη κε: α) ηελ επαλάιεςε νπζηαζηηθνύ: homo hominem amat, β) ηα alius-alium (πξνθεηκέλνπ γηα πνιιά πξόζσπα): alius alium amat, θαη alter-alterum (πξνθεηκέλνπ γηα δύν πξόζσπα): alter alterum amat, γ) ην επηζ. mutuus-a-um: mutuo amore devincti sunt δ) ηα inter nos, inter vos, inter se: inter se amant. ex (πξνζ.) + αθαηξ. εμσηεξηθό αλαγθαζηηθό αίηην/ θίλεζε από ηόπν/ έμνδν από θαηάζηαζε/ δηαηξεκέλν όιν propter (πξνζ.) + αηη. = εμαηηίαο εμσηεξηθό αλαγθαζηηθό αίηην ΟΖΚΑΡΑ certo-avi-atum-are (1) = (ζπλ)αγσλίδνκαη curo-avi-atum-are (1) +αηη. = θξνληίδσ propulso-avi-atum-are (1) = απνθξνύσ paro-avi-atum-are (1) = εηνηκάδσ, απνθηώ consulto-avi-atum-are (1) + δνη. ραξηζηηθή = θξνληίδσ γηα... (21) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

22 ΚΔΡΑΦΟΑΠΖ Πηνπο αξραίνπο Οσκαίνπο ππήξρε πάξα πνιύ κεγάιε νκόλνηα, αιιά ειάρηζηε πιενλεμία. Νη Οσκαίνη ήηαλ γελλαηόδσξνη ζηε ιαηξεία ησλ ζεώλ, αιιά νηθνλόκνη ζηελ ηδησηηθή ηνπο δσή. Ππλαγσλίδνληαλ κεηαμύ ηνπο σο πξνο ηε δηθαηνζύλε θαη θξόληηδαλ ηελ παηξίδα. Πηνλ πόιεκν απέθξνπαλ κε ηόικε ηνπο θηλδύλνπο θαη απνθηνύζαλ κε επεξγεζίεο ηηο ζπκκαρίεο. Δθιεγκέλνη άληξεο θξόληηδαλ γηα ηελ παηξίδα ζε απηνύο ην ζώκα ήηαλ αδύλακν από ηα ρξόληα, αιιά ην πλεύκα δπλαηό εμαηηίαο ηεο ζνθίαο. ΞΑΟΑΡΖΟΖΠΔΗΠ ΡΝ ΑΛΑΓΘΑΠΡΗΘΝ ΑΗΡΗΝ ΔΚΞΟΝΘΔΡΑ ob, per, propter + αηηηαηηθή de, ex, ab + aθαηξεηηθή (22) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

23 KΔΗΚΔΛΝ 5 ΔΛΑΠ ΙΑΡΟΖΠ ΡΝ ΒΗΟΓΗΙΗΝ Silius Italicus, poeta epicus, vir clarus erat. XVII (septendecim) libri eius de bello Punico secundo pulchri sunt. Ultimis annis vitae suae in Campania se tenebat. Multos in illis locis agros possidebat. Silius animum tenerum habebat. Gloriae Vergili studebat ingeniumque eius fovebat. Eum ut puer magistrum honorabat. Monumentum eius, quod Neapoli iacebat, pro templo habebat. ΝΠΗΑΠΡΗΘΑ/ΘΟΗΑ ΝΛΝΚΑΡΑ ΙΔΜΗΙΝΓΗΝ Silius-ii/-i (αξζ. β ) = o Πίιηνο (θιεη.: Sili) Italicus-a-um (επηζ. β ) (ρσξίο παξαζεηηθά) θαη νπζηαζηηθνπνηεκέλν Italicus-i (αξζ. β ) = Ηηαιηθόο vir-i (αξζ. β ) = άληξαο liber, libri (αξζ. β ) = βηβιίν vita-ae (ζει. α ) = δσή Campania-ae (ζει. α ) = ε Θακπαλία (πεξηνρή ηεο Λ. Ηηαιίαο) locus-i (αξζ. β ) = ν ηόπνο ΔΡΔΟΝΓΔΛΔΠ: πιεζ. loci-orum (αξζ.) = ρσξία βηβιίνπ loca-orum (νπδ.) = ηόπνη ager, agri (αξζ. β ) = αγξόο animus-i (αξζ. β ) = ςπρή gloria-ae (ζει. α ) = δόμα Vergilius-ii/-i (αξζ. β ) = ν Βηξγίιηνο (θιεη.: Vergili) puer, pueri (αξζ. β ) = παηδί magister, magistri (αξζ. β ) = δάζθαινο monumentum-i (νπδ. β ) = κλεκείν Neapolis-is (ζει. γ ) = ε Λεάπνιε Αηη. Δλ.: Neapolim Αθαηξ. Δλ.: Neapoli templum-i (νπδ. β ) = λαόο pro templo = ζα λαό Κεξηθέο θνξέο ην θαηεγνξνύκελν, αληί λα ηεζεί ζε νλνκαζηηθή ( θαηεγνξνύκελν ηνπ ππνθεηκέλνπ) ή ζε αηηηαηηθή ( θαηεγνξνύκeλν ηνπ αληηθεηκέλνπ), παίξλεη ηε κνξθή: - pro + αθαηξ. - (in) loco/ in numero + γελ. (23) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

24 ΔΞΗΘΔΡΑ epicus-a-um (επηζ. β ) = επηθόο (ρσξίο παξαζεηηθά) clarus-a-um (επηζ. β ) = έλδνμνο Punicus-a-um (επηζ. β ) = Θαξρεδνληαθόο (ρσξίο παξαζεηηθά) secundus-a-um (ηαθηηθό αξηζκ.) = δεύηεξνο ΑΞΝΙ.: duo, duae, duo ΡΑΘΡ.: secundus-a-um ΓΗΑΛΔΚ.: bini-ae-a ΔΞΗΟΟ.: bis ΞΝΙΙ.: duplex, duplicis ΑΛΑΙ.: duplus-a-um pulcher, pulchra, pulchrum (επηζ. β ) = όκνξθνο ultimus-a-um (επηζ. β ) = ηειεπηαίνο, ύζηεξνο Θ: (ultra) Π: ulterior-ior-ius : ultimus-a-um multus-a-um (επηζ. β ) = πνιύο. Ππλήζσο ζηνλ Ξιεζ. multi-ae-a Π: plures, plures, plura (-ia) : plurimi-ae-a tener, tenera, tenerum (επηζ. β ) = ηξπθεξόο, επαίζζεηνο ΑΟΗΘΚΖΡΗΘΑ septendecim (απνι.αξηζκ.) = δεθαεπηά ΑΞΝΙ.: septendecim ΡΑΘΡ.: septimus decimus ΓΗΑΛΔΚ.: septeni deni ΔΞΗΟΟ.: septies decies ΞΝΙΙ., ΑΛΑΙ.: όρη εύρξεζηα ΑΛΡΩΛΚΗΔΠ ille, illa, illud (δεηθη. αλη.) = εθείλνο, εθείλε, εθείλν ΞΟΝΘΔΠΔΗΠ pro (πξνζ.) + αθαηξ. = σο παξαβνιή (24) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

25 ΠΛΓΔΠΚΝΗ -que (ζπκπι. ζπλδ.) = θαη εγθιηηηθό, πξνζθνιιάηαη ζην ηέινο ηεο ιέμεο πνπ ζπλδέεη (αξρ. ηε) ζηελή θαηαθαηηθή ζπκπινθή (πξνζζήθε/ επέθηαζε ή εμαθνινύζεζε ηνπ α κέξνπο). ΟΖΚΑΡΑ teneo, tenui, tentum, tenere (2) = θξαηώ me teneo = παξακέλσ possideo, possedi, possessum, possidere (2) = θαηέρσ habeo, habui, habitum, habere (2) = 1.έρσ/ 2.θνξώ/ 3.ζεσξώ studeo, studui,, studere (2) + δνη. = ζπνπδάδσ, επηδηώθσ foveo, fovi, fotum, fovere (2) = πεξηβάιισ κε αγάπε honoro-avi-atum-are (1) = ηηκώ iaceo, iacui, iacitum, iacere (2) = θείκαη, βξίζθνκαη ΔΞΗΟΟΖΚΑΡΑ ut (αλαθ. επηξξ.) = όπσο ΚΔΡΑΦΟΑΠΖ Ν Πίιηνο Ηηαιηθόο, ν επηθόο πνηεηήο, ήηαλ έλδνμνο άλδξαο. Ρα δεθαεπηά βηβιία ηνπ γηα ην δεύηεξν Θαξρεδνληαθό πόιεκν είλαη σξαία. Ρα ηειεπηαία ρξόληα ηεο δσήο ηνπ έκελε ζηελ Θακπαλία. Πηα κέξε εθείλα θαηείρε πνιιά ρσξάθηα. Ν Πίιηνο είρε επαίζζεηε ςπρή. Δπεδίσθε (λα θηάζεη) ηε δόμα ηνπ Βηξγηιίνπ θαη πεξηέβαιιε κε αγάπε ην πλεύκα ηνπ. Ρνλ ηηκνύζε, όπσο ν καζεηήο (ηηκά) ην δάζθαιν. Ρν κλεκείν ηνπ, πνπ βξηζθόηαλ ζηε Λεάπνιε, ζεσξνύζε ζα λαό. ΞΑΟΑΡΖΟΖΠΔΗΠ (25) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

26 KΔΗΚΔΛΝ 6 ΝΗ ΛΝΚΝΗ In ea civitate, quam leges continent, boni viri libenter leges servant. Lex enim est fundamentum libertatis, fons aequitatis. Mens et animus et consilium et sententia civitatis posita est in legibus. Ut corpora nostra sine mente, sic civitas sine lege non stat. Legum ministri sunt magistratus, legum interpretes iudices, legum denique omnes servi sumus: sic enim liberi esse possumus. ΝΠΗΑΠΡΗΘΑ/ΘΟΗΑ ΝΛΝΚΑΡΑ ΙΔΜΗΙΝΓΗΝ civitatas-atis (ζει. γ ) = πνιηηεία Γελ. Ξιεζ.: civitatum & civitatium lex, legis (ζει. γ ) = λόκνο fundamentum-i (νπδ. β ) = ζεκέιην libertas-atis (ζει. γ ) = ειεπζεξία fons, fontis (αξζ. γ ) = πεγή Γελ. Ξιεζ.: fontium Αηη. Ξιεζ.: fontes & fontis aequitas-atis (ζει. γ ) = δηθαηνζύλε singularia tantum mens, mentis (ζει. γ ) = λνπο Γελ. Ξιεζ.: mentium Αηη. Ξιεζ.: mentes & mentis consilium-ii/-i (νπδ. β ) = ζθέςε sententia-ae (ζει. α ) = θξίζε corpus, corporis (νπδ. γ ) = ζώκα (26) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

27 minister, ministri (αξζ. β ) = ζεξάπνληαο, ππεξέηεο magistratus-us (αξζ. δ ) = νη αξρέο, ε εμνπζία, ν άξρνληαο Γνη. Δλ.: magistratui (& magistratu) interpres-etis (αξζ. & ζει. γ ) = εξκελεπηήο iudex-icis (αξζ. γ ) = δηθαζηήο servus-i (αξζ. β ) = δνύινο, ππεξέηεο ΔΞΗΘΔΡΑ bonus-a-um (επηζ. β ) = θαιόο boni-orum (αξζ. β ) = νη έληηκνη/ θαινί άληξεο/ πνιίηεο, pluralia tantum omnis-is-e (επηζ. γ ) = όινο, ν θαζέλαο (ρσξίο παξαζεηηθά) liber, libera, liberum (επηζ. β ) = ειεύζεξνο ΑΛΡΩΛΚΗΔΠ noster, nostra, nostrum (θηεη. αλη. α πξνζώπνπ) = δηθόο καο, δηθή καο, δηθό καο (πνιινί θηεη.) ΞΟΝΘΔΠΔΗΠ sine (πξνζ.) +αθαηξ. = ρσξίο εμαίξεζε ΠΛΓΔΠΚΝΗ enim (αηηηνι. ζπλδ.) = δηόηη ηίζεηαη κεηά από κία ή πεξηζζόηεξεο ιέμεηο ζηελ αξρή ηεο πξόηαζεο παξαηαθηηθή αηηηνινγηθή ζύλδεζε ut (παξαβ. ζπλδ.) = όπσο ΟΖΚΑΡΑ contineo, continui, contentum, continere (2) = ζπγθξαηώ, ζηεξεώλσ servo-avi-atum-are (1) = ηεξώ, θπιάζζσ pono, posui, positum, ponere (2) = ηνπνζεηώ sto, steti, statum, stare (1) = ζηέθνκαη, ππάξρσ possum, potui,, posse + ηει. απξθ. = κπνξώ ΔΞΗΟΟΖΚΑΡΑ libenter (ηξνπ. επηξξ.) = πξόζπκα sic (ηξνπ. επηξξ.) = έηζη (27) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

28 ΚΔΡΑΦΟΑΠΖ Πε απηή ηελ πνιηηεία, ηελ νπνία ζηεξεώλνπλ νη λόκνη, νη έληηκνη άληξεο πξόζπκα ηεξνύλ ηνπο λόκνπο. Γηαηί ν λόκνο είλαη ζεκέιην ηεο ειεπζεξίαο, πεγή ηεο δηθαηνζύλεο. Ν λνπο, ε ςπρή, ε ζθέςε θαη ε θξίζε ηεο πνιηηείαο βξίζθνληαη ζηνπο λόκνπο. Όπσο ηα ζώκαηά καο (δελ ππάξρνπλ) ρσξίο λνπ, έηζη θαη ε πνιηηεία δε ζηέθεηαη ρσξίο λόκν. Νη άξρνληεο είλαη ππεξέηεο ησλ λόκσλ, νη δηθαζηέο εξκελεπηέο ησλ λόκσλ, ηειηθά όινη είκαζηε ππεξέηεο ησλ λόκσλ γηαηί έηζη κπνξνύκε λα είκαζηε ειεύζεξνη. ΞΑΟΑΡΖΟΖΠΔΗΠ (28) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

29 KΔΗΚΔΛΝ 7 ΔΡΝΗΚΑΠΗΔΠ ΓΗΑ ΜΔΣΔΗΚΩΛΗΑΠΚΑ Caesar propter frumenti inopiam legiones in hibernis multis conlocat. Ex quibus quattor in Nerviis hiemare iubet et tribus imperat in Belgis remanere. Legatos omnes frumentum in castra importare iubet. Milites his verbis admonet: Hostes adventare audio; speculatores nostri eos prope esse nuntiant. Vim hostium cavere debetis; hostes enim de collibus advolare solent et caedem militum perpetrare possunt. ΝΠΗΑΠΡΗΘΑ/ΘΟΗΑ ΝΛΝΚΑΡΑ ΙΔΜΗΙΝΓΗΝ Caesar-aris (αξζ. γ ) = o Θαίζαξαο frumentum-i (νπδ. β ) = δεκεηξηαθά, ζηάξη inopia-ae (ζει. α ) = έιιεηςε legio-onis (ζει. γ ) = ιεγεώλα hiberna-orum (νπδ. β ) = ρεηκεξηλό ζηξαηόπεδν pluralia tantum Nervii-orum (αξζ. β ) = νη Λέξβηνη, ε ρώξα ησλ Λεξβίσλ pluralia tantum Belgae-arum (αξζ. α ) = νη Βέιγνη, ε ρώξα ησλ Βέιγσλ pluralia tantum legatus-i (αξζ. β ) = 1.δηνηθεηήο ιεγεώλαο/ 2.ύπαξρνο/ 3.πξεζβεπηήο castrum-i (νπδ. β ) = θξνύξην ΔΡΔΟΝΠΖΚΝ: πιεζ. castra-orum = ζηξαηόπεδν miles-itis (αξζ. γ ) = ζηξαηηώηεο verbum-i (νπδ. β ) = ιόγνο (29) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

30 hostis-is (αξζ. & ζει. γ ) = ερζξόο Γελ. Ξιεζ.: hostium Αηη. Ξιεζ.: hostes & hostis speculator-oris (αξζ. γ ) = αληρλεπηήο, θαηάζθνπνο vis (ζει. γ ) (ειιεηπη.) = δύλακε ΘΙΗΠΖ ΡΝ ΝΠ. vis S i n g u l a r i s P l u r a l i s Nom. vis vires Gen. virium Dat. viribus Acc. vim vires & viris Voc. vires Abl. vi viribus collis-is (αξζ. γ ) = ιόθνο Αθ. Δλ.: colle & colli Γελ. Ξιεζ. : collium Αηη. Ξιεζ.: colles & collis caedes-is (ζει. γ ) = ζθαγή Γελ. Ξιεζ. : caedium Αηη. Ξιεζ.: caedes & caedis ΑΛΡΩΛΚΗΔΠ hic, haec, hoc (δεηθη. αλη.) = απηόο, απηή, απηό ΑΟΗΘΚΖΡΗΘΑ quattor (απνι. αξηζκ.) = ηέζζεξηο, ηέζζεξα ΑΞΝΙ.: quattor ΡΑΘΡ.: quartus-a-um ΓΗΑΛΔΚ.: quaterni-ae-a ΔΞΗΟΟ.: quater ΞΝΙΙ.: quadruplex-icis ΑΛΑΙ.: quadruplus-a-um (30) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

31 tres, tria (απνι. αξηζκ.) = ηξεηο, ηξία ΑΞΝΙ.: tres, tria ΡΑΘΡ.: tertius-a-um ΓΗΑΛΔΚ.: terni (trini)-ae-a ΔΞΗΟΟ.: ter ΞΝΙΙ.: triplex-icis ΑΛΑΙ.: triplus-a-um ΞΟΝΘΔΠΔΗΠ ex quibus = ex eis δηαηξεκέλν όιν Αληί γηα ηε γ ε λ η θ ή δ η α η ξ ε η η θ ή ην δηαηξεκέλν όιν κπνξεί λα εθθξάδεηαη θαη εκπξόζεηα κε ηηο ex ή de + α θ α η ξ ε η η θ ή, ζπλήζσο όηαλ ην όιν είλαη: παξαζεηηθό επηζέηνπ, αλησλπκία ή αξηζκεηηθό. πνρξεσηηθά ρξεζηκνπνηείηαη εκπξόζεηε αθαηξεηηθή, όηαλ ην αξηζκεηηθό είλαη άθιηην, π.ρ. nemo e decem de (πξνζ.) + αθαηξ. = από θίλεζε από ηόπν ΟΖΚΑΡΑ conloco-avi-atum-are (1) = εγθαζηζηώ hiemo-avi-atum-are (1) = μερεηκσληάδσ iubeo, iussi, iussum, iubere (2) + αηη. + ηει. απξθ. = δηαηάδσ impero-avi-atum-are (1) + δνηθ. + ηει. απξθ. = δηαηάδσ remaneo, remansi,, remanere (2) = παξακέλσ κηρ. παζ. Ξξθκ.: mansus-a-um importo-avi-atum-are (1) = εηζάγσ, θέξλσ κέζα admoneo, admonui, admonitum, admonere (2) = ζπκβνπιεύσ advento-avi-atum-are (1) = πιεζηάδσ ζακηζηηθό ηνπ ξ. Advenio audio, audivi & -ii, auditum, audire (4) = αθνύσ, πιεξνθνξνύκαη audio + εηδ. απξθ. έκκεζε πιεξνθόξεζε audio + θαηεγ. κηρ. άκεζε πιεξνθόξεζε nuntio-avi-atum-are (1) + εηδ. απξθ. = αλαγγέιισ caveo, cavi, cautum, cavere (2) = θπιάγνκαη, πξνζέρσ (31) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

32 debeo, debui, debitum, debere (2) + ηει. απξθ. = πξέπεη, νθείισ advolo-avi-atum-are (1) = εμνξκώ soleo, solitus sum, solere (εκηαπνζ. 2) + ηει. απξθ. = ζπλεζίδσ perpetro-avi-atum-are (1) = δηαπξάηησ, θάλσ caedem perpetro = θαηαζθάδσ ΔΞΗΟΟΖΚΑΡΑ prope (ηνπ. επηξξ.) = θνληά Π: propius : proxime ΚΔΡΑΦΟΑΠΖ Ν Θαίζαξαο εμαηηίαο ηεο έιιεηςεο ζηαξηνύ εγθαζηζηά ιεγεώλεο ζε πνιιά ρεηκεξηλά ζηξαηόπεδα. Γηαηάδεη ηέζζεξηο από απηέο λα μερεηκσληάζνπλ ζηε ρώξα ησλ Λεξβίσλ θαη ηξεηο δηαηάδεη λα παξακείλνπλ ζηε ρώξα ησλ Βέιγσλ. Γηαηάδεη όινπο ηνπο δηνηθεηέο ησλ ιεγεώλσλ λα κεηαθέξνπλ ζηάξη ζην ζηξαηόπεδν. Ππκβνπιεύεη ηνπο ζηξαηηώηεο κε απηά ηα ιόγηα: Ξιεξνθνξνύκαη όηη νη ερζξνί πιεζηάδνπλ νη αληρλεπηέο καο αλαγγέιινπλ όηη απηνί είλαη θνληά. Ξξέπεη λα θπιάγεζηε από ηε δύλακε ησλ ερζξώλ γηαηί νη ερζξνί ζπλεζίδνπλ λα εμνξκνύλ από ηνπο ιόθνπο θαη κπνξνύλ λα θαηαζθάδνπλ ηνπο ζηξαηηώηεο. ΞΑΟΑΡΖΟΖΠΔΗΠ (32) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

33 KΔΗΚΔΛΝ 8 ΝΡΑΛ ΒΓΔΗΠ ΠΡΝ ΘΛΖΓΗ ΞΑΟΔ ΚΑΕΗ ΠΝ ΚΝΙΒΗ ΘΑΗ ΣΑΟΡΗ Gaius Plinius Cornelio Tacito suo salutem. Ridebis. Ego tres apros feroces cepi. Ipse? interrogabis. Ipse. Ad retia sedebam; erat in proximo non venabulum sed stilus et pugillares; cogitabam aliquid enotabamque; etsi retia vacua, plenas tamen ceras habebam. Silvae et solitudo sunt magna incitamenta cogitationis. Cum in venationibus eris, licebit tibi quoque pugillares adportare: videbis non Dianam in montibus sed Minervam errare. Vale! ΝΠΗΑΠΡΗΘΑ/ΘΟΗΑ ΝΛΝΚΑΡΑ ΙΔΜΗΙΝΓΗΝ Gaius-ii/-i (αξζ. β ) = ν Γάηνο (Kιεη. Gai) Plinius-ii/-i (αξζ. β ) = Ξιίληνο (Kιεη. Plini) Cornelius-ii/-i (αξζ. β ) = ν Θνξλήιηνο (Kιεη. Corneli) Tacitus-i (αξζ. β ) = Ράθηηνο salus-utis (ζει.γ ) = ζσηεξία, πγεία, επεκεξία aper, apri (αξζ. β ) = θάπξνο, αγξηνγνύξνπλν rete, retis (νπδ.γ ) = ην δίρηπ Αθαηξ. Δλ.: rete & reti Γελ. Ξιεζ.: retium 3 νκ.πη.ξι.: retia venabulum-i (νπδ. β ) = θπλεγεηηθή ιόγρε stilus-i (αξζ. β ) = γξαθίδα pugillares-ium (αξζ. γ ) = πιάθεο γξαθήο pluralia tantum (33) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

34 cera-ae (ζει.α ) = θεξί ΔΡΔΟΝΠΖΚΝ: πιεζ. cerae-arum = πιάθεο αιεηκκέλεο κε θεξί silva-ae (ζει.α ) = δάζνο solitudo-inis (ζει.γ ) = κνλαμηά incitamentum-i (νπδ. β ) = εξέζηζκα cogitatio-onis (ζει.γ ) = ζθέςε venatio-onis (ζει.γ ) = θπλήγη Diana-ae (ζει.α ) = ε Αξηεκε Minerva-ae (ζει.α ) = ε Αζελά mons, montis (αξζ. γ ) = ην βνπλό Γελ. Ξιεζ.: montium Αηη. Ξιεζ.: montes & montis ΔΞΗΘΔΡΑ ferox, ferocis (κνλνθαηάιεθην επηζ. γ ) = άγξηνο vacuus-a-um (επηζ. β ) = άδεηνο plenus-a-um = πιήξεο, γεκάηνο magnus-a-um (επηζ. β ) = κεγάινο ΑΛΡΩΛΚΗΔΠ ipse, ipsa, ipsum (νξηζη.-δεηθη.αλη.) = ν ίδηνο, ε ίδηα, ην ίδην aliquis, (aliqua ή aliquae), aliquod (ανξ. νπζ. αλη.) = θάπνηνο, θάηη ΠΛΓΔΠΚΝΗ etsi (ελαλη. ζπλδ.) = αλ θαη tamen (αληηζ. ζπλδ.) = όκσο (34) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

35 cum (ρξνλ. ζπλδ.) = όηαλ ΟΖΚΑΡΑ rideo, risi, risum, ridere (2) = γειώ capio, cepi, captum, capere (15 -io) = πηάλσ interrogo-avi-atum-are (1) = ξσηώ sedeo, sedi, sessum, sedere (2) = θάζνκαη adporto-avi-atum-are (1) = θέξλσ (θάπνπ) video, vidi, visum, videre (2) = βιέπσ erro-avi-atum-are (1) = πεξηπιαληέκαη valeo, valui,, valere (2) = είκαη δπλαηόο, πγηαίλσ Κηρ. Κειι. valiturus-a-um cogito-avi-atum-are (1) = ζθέθηνκαη enoto-avi-atum-are (1) = θξαηώ ζεκεηώζεηο licet, licuit (licitum est),, licere (2) (απξνζ.) = επηηξέπεηαη, είλαη δπλαηό Κηρ. Κειι. liciturus-a-um ΔΞΗΟΟΖΚΑΡΑ in proximo = πιάη κνπ prope (επηξξ.) = θνληά quoque (ηξνπ. επηξξ.) = επίζεο (35) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

36 ΚΔΡΑΦΟΑΠΖ Ν Γάηνο Ξιίληνο ζηέιλεη ηηο επρέο ηνπ ζηνλ Θνξλήιην Ράθηην. Θα γειάζεηο. Δγώ έπηαζα ηξία θνβεξά αγξηνγνύξνπλα. Ν ίδηνο; ζα ξσηήζεηο. Ν ίδηνο. Θαζόκνπλ θνληά ζηα δίρηπα ππήξρε πιάη κνπ όρη θπλεγεηηθή ιόγρε, αιιά γξαθίδα θαη πιάθεο γξαθήο ζθεπηόκνπλ θάηη θαη θξαηνύζα ζεκεηώζεηο αλ θαη είρα ηα δίρηπα άδεηα, είρα όκσο γεκάηεο ηηο πιάθεο. Ρα δάζε θαη ε κνλαμηά είλαη κεγάια εξεζίζκαηα ηεο ζθέςεο. Όηαλ παο ζην θπλήγη, ζα κπνξέζεηο θαη ζπ λα θέξεηο πιάθεο γξαθήο (ηόηε) ζα δεηο όηη δελ πεξηπιαληέηαη ε Άξηεκε ζηα βνπλά, αιιά ε Αζελά. Γεηα ζνπ! ΞΑΟΑΡΖΟΖΠΔΗΠ (36) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

37 KΔΗΚΔΛΝ 9 Ζ ΔΓΘΑΘΗΓΟΠΖ ΡΖΠ ΓΖΚΝΘΟΑΡΗΑΠ ΠΡΖ ΟΩΚΖ Tarquinius Superbus, septimus atque ultimus regum, hoc modo imperium perdit. Filius eius Sextus Tarquinius pudicitiam Lucretiae, uxoris Collatini, laedit. Maritus et pater et Iunius Brutus eam maestam inveniunt. Illis femina cum lacrimis iniuriam aperit et cultro se ipsam interficit. Brutus ex vulnere dolore magno cultrum extrahit et delictum punire parat. Populum concitat et Tarquinio imperium adimit. Liber iam populus Romanus duo consules, Iunium Brutum et Tarquinium Collatinum, deligere constituit. ΝΠΗΑΠΡΗΘΑ/ΘΟΗΑ ΝΛΝΚΑΡΑ ΙΔΜΗΙΝΓΗΝ Tarquinius-ii/-i (αξζ. β ) = ν Ραξθύληνο (Kιεη. Tarquini) Superbus-i (αξζ. β ) = ν πεξήθαλνο rex, regis (αξζ. γ ) = βαζηιηάο modus-i (αξζ. β ) = ηξόπνο imperium-ii/-i (νπδ, β ) = εμνπζία filius-ii/-i (αξζ. β ) = γηνο Θιεη. Δλ.: fili Sextus-i (αξζ. β ) = o Πέμηνο pudicitia-ae (ζει. α ) = αγλόηεηα Lucretia-ae (ζει. α ) = ε Ινπθξεηία uxor-oris (ζει. γ ) = ε ζύδπγνο Collatinus-i (αξζ. β ) = ν Θνιιαηίλνο (37) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

38 maritus-i (αξζ. β ) = ν ζύδπγνο pater, patris (αξζ. γ ) = παηέξαο Γελ. Ξιεζ.: patrum Iunius-ii/-i (αξζ. β ) = o Iνύληνο (Kιεη. Iuni) Brutus-i (αξζ. β ) = Βξνύηνο femina-ae (ζει. α ) = γπλαίθα lacrimα-ae (ζει. α ) = δάθξπ iniuria-ae (ζει. α ) = πξνζβνιή culter, cultri (αξζ. β ) = καραίξη vulnus-eris (νπδ. γ ) = ηξαύκα dolor-oris (αξζ. γ ) = πόλνο, νδύλε delictum-i (νπδ. β ) = έγθιεκα populus-i (αξζ. β ) = ιαόο consul-is (αξζ. γ ) = ύπαηνο ΔΞΗΘΔΡΑ septimus-a-um (ηαθη. αξηζκ.) = έβδνκνο ΑΞΝΙ.: septem ΡΑΘΡ.: septimus-a-um ΓΗΑΛΔΚ.: septeni-ae-a ΔΞΗΟΟ.: septies ΞΝΙΙ.: septemplex-icis ΑΛΑΙ.: maestus-a-um (επηζ. β ) = ζιηκκέλνο Romanus-a-um (επηζ. β ) = Οσκατθόο (ρσξίο παξαζεηηθά) liber, libera, liberum (επηζ. β ) = ειεύζεξνο (38) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

39 ΑΟΗΘΚΖΡΗΘΑ duo, duae, duo (απνι. αξηζκ.) = δύν ΑΞΝΙ.: duo, duae, duo ΡΑΘΡ.: secundus-a-um ΓΗΑΛΔΚ.: bini-ae-a ΔΞΗΟΟ.: bis ΞΝΙΙ.: duplex-icis ΑΛΑΙ.: duplus-a-um ΠΛΓΔΠΚΝΗ atque (ζπκπι. ζπλδ.) = θαη ζηελή θαηαθαηηθή ζπκπινθή (ην β κέξνο παξνπζηάδεηαη σο ρσξηζηό θαη νπζησδέζηεξν/ζπνπδαηόηεξν ηνπ α κέξνπο). ΟΖΚΑΡΑ perdo, perdidi, perditum, perdere (3) = ράλσ laedo, laesi, laesum, laedere (3) = βιάπησ, πξνζβάιισ invenio, inveni, inventum, invenire (4) + 2 αηη. = βξίζθσ aperio, aperui, apertum, aperire (4) +αηη. + δνη. = απνθαιύπησ interficio (<inter + facio), interfeci, interfectum, interficere (15 -io) = ζθνηώλσ extraho, extraxi, extractum, extrahere (3) = βγάδσ (ηξαβώληαο), ζύξσ punio, punivi & -ii, punitum, punire (4) = ηηκσξώ paro-avi-atum-are (1) = εηνηκάδνκαη concito-avi-atum-are (1) = μεζεθώλσ adimo (<ad + emo), ademi, ademptum, adimere (3) +αηη. + δνη. = αθαηξώ deligo (<de + lego), delegi, delectum, deligere (3) = εθιέγσ constituo, constitui, constitutum, constituere (3) + ηει. απξθ. ή βνπι. πξ. = απνθαζίδσ (39) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

40 ΔΞΗΟΟΖΚΑΡΑ iam (ρξνλ. επηξξ.) = ήδε, πηα ΚΔΡΑΦΟΑΠΖ Ν Ραξθύληνο ν πεξήθαλνο, έβδνκνο θαη ηειεπηαίνο από ηνπο βαζηιείο, ράλεη ηελ εμνπζία κε απηόλ ηνλ ηξόπν. Ν γηνο ηνπ, ν Πέμηνο Ραξθύληνο, πξνζβάιιεη ηελ αγλόηεηα ηεο Ινπθξεηίαο, γπλαίθαο ηνπ Θνιιαηίλνπ. Ν ζύδπγνο ηεο, ν παηέξαο ηεο θαη ν Ηνύληνο Βξνύηνο ηε βξίζθνπλ πεξίιππε. Ζ γπλαίθα απνθαιύπηεη κε δάθξπα ζε εθείλνπο ηελ πξνζβνιή θαη απηνθηνλεί κε έλα καραίξη. Ν Βξνύηνο βγάδεη κε κεγάιν πόλν ην καραίξη από ηελ πιεγή θαη εηνηκάδεηαη λα ηηκσξήζεη ην έγθιεκα. Μεζεθώλεη ην ιαό θαη αθαηξεί από ηνλ Ραξθύλην ηελ εμνπζία. Διεύζεξνο πηα ν ξσκατθόο ιαόο απνθαζίδεη λα εθιέμεη δύν ππάηνπο, ηνλ Ηνύλην Βξνύην θαη ηνλ Ραξθύλην Θνιιαηίλν. ΞΑΟΑΡΖΟΖΠΔΗΠ (40) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

41 KΔΗΚΔΛΝ 10 Ζ ΞΟΝΦΖΡΔΗΑ ΡΝ ΓΗΑ Aeneas bellum ingens geret in Italia. Populos feroces contundet, mores eis imponet et moenia condet. Tu Aeneam ad caelum feres. Postea Iulus, Aeneae filius, regnum ab Lavinio transferet et Albam Longam muniet. Post trecentos annos Ilia duos filios, Romulum et Remum, pariet, quos lupa nutriet. Romulus moenia Martia condet Romanosque de suo nomine appellabit. Romanis imperium sine fine erit. Caesar Augustus, ab Iulo ortus, Belli portas claudet et Saturnium regnum restituet. Hunc tu, ut Aeneam, in caelo accipies. ΝΠΗΑΠΡΗΘΑ/ΘΟΗΑ ΝΛΝΚΑΡΑ ΙΔΜΗΙΝΓΗΝ Aeneas-ae (αξζ. α ) = o Aηλείαο Αηη. Δλ.: Aeneam & Aenean bellum-i (νπδ. β ) = πόιεκνο Italia-ae (ζει. α ) = Ηηαιία populus-i (αξζ. β ) = ιαόο mos-moris (αξζ. γ ) = ζπλήζεηα, έζηκν ΔΡΔΟΝΠΖΚΝ: πιεζ. mores-um = ήζε, ζεζκνί moenia-ium (νπδ. γ ) = ηείρε pluralia tantum caelum-i (νπδ. β ) = νπξαλόο ΔΡΔΟΝΓΔΛΔΠ: πιεζ. caeli-orum (αξζ. β ) Iulus-i (αξζ. β ) = ν Ίνπινο filius-ii/-i (αξζ. β ) = γηνο Θιεη. Δλ.: fili (41) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

42 regnum-i (νπδ. β ) = βαζίιεην Lavinium-ii/-i (νπδ. β ) = ην Ιαβίλην Alba Longa (ζει. α ) = ε Άιβα Ιόγγα annus-i (αξζ. β ) = ρξόλνο Ilia-ae (ζει. α ) = ε Ηιία Romulus-i (αξζ. β ) = ν Οσκύινο Remus-i (αξζ. β ) = ν Οώκνο lupa-ae (ζει. α ) = ιύθαηλα Martius-a-um (επηζ. β ) = ηνπ Άξε (ρσξίο παξαζεηηθά) nomen-inis (νπδ. γ ) = όλνκα imperium-ii/-i (νπδ. β ) = εμνπζία finis-is (αξζ. γ ) = ηέινο, όξην Γελ. Ξιεζ.: finium Αηη. Ξιεζ.: fines & finis Caesar-aris (αξζ. γ ) = o Θαίζαξαο Augustus-i (αξζ. β ) = ν Αύγνπζηνο porta-ae (ζει. α ) = ε πόξηα ΔΞΗΘΔΡΑ ingens-entis (κνλνθαηάιεθην επηζ. γ ) = πειώξηνο, θνβεξόο ferox, ferocis (κνλνθαηάιεθην επηζ. γ ) = άγξηνο Saturnius-a-um (επηζ. β ) = ηνπ Θξόλνπ (ρσξίο παξαζεηηθά) (42) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

43 ΑΟΗΘΚΖΡΗΘΑ trecenti-ae-a (απνι.αξηζκ.) = ηξηαθόζηνη ΑΞΝΙ.: trecenti-ae-a ΡΑΘΡ.: trecentesimus-a-um ΓΗΑΛΔΚ.: treceni-ae-a ΔΞΗΟΟ.: trecenties ΞΝΙΙ., ΑΛΑΙ.: όρη εύρξεζηα duo,duae, duo (απνι. αξηζκ.) = δύν ΑΞΝΙ.: duo, duae, duo ΡΑΘΡ.: secundus-a-um ΓΗΑΛΔΚ.: bini-ae-a ΔΞΗΟΟ.: bis ΞΝΙΙ.: duplex-icis ΑΛΑΙ.: duplus-a-um ΟΖΚΑΡΑ gero, gessi, gestum, gerere (3) = δηεμάγσ, θάλσ contundo, contudi, contusum, contundere (3) = ζπληξίβσ impono, imposui, impositum, imponere (3) + αηη. +δνηθ. = επηβάιισ condo, condidi, conditum, condere (3) = θηίδσ fero, tuli, latum, ferre (3) = θέξσ, κεηαθέξσ, ππνθέξσ transfero, transtuli, translatum, transferre (3) = κεηαθέξσ munio, munivi & -ii, munitum, munire (4) = νρπξώλσ pario, peperi, partum, parere (15 -io) = γελλώ Κηρ. Κειι.: pariturus-a-um nutrio, nutrivi & -ii, nutritum, nutrire (4) = (αλα)ηξέθσ appello, avi-atum-are (1) = νλνκάδσ orior, ortus sum, oriri (απνζ. 4) = αλαηέιισ Κηρ. Κειι.: oriturus-a-um Ξξνζνρή ζηελ θιίζε ηνπ: α) Νξηζηηθή Δλεζηώηα θαηά ηε γ ζπδπγία β) πνηαθηηθή Ξαξαηαηηθνύ θαηά ηε γ θαη θαηά ηε δ ζπδπγία γ) β εληθό πξνζ. Ξξνζηαθηηθήο θαηά ηε γ ζπδπγία (orere) δ) Γεξνπλδηαθό oriundus-a-um claudo, clausi, clausum, claudere (3) = θιείλσ restituo, restitui, restitutum, restituere (3) = απνθαζηζηώ, μαλαθέξλσ accipio (<ad + capio), accepi, acceptum, accipere (15 -io) = (ππν)δέρνκαη (43) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

44 ΔΞΗΟΟΖΚΑΡΑ postea (ρξνλ. επηξξ.) = έπεηηα, κεηά post (πξνζ.) + αηη. = κεηά ρξνληθή αθνινπζία post (ρξνλ. επηξξ.) + αθαηξ. νξγαλ. ηνπ κέηξνπ ή ηεο δηαθνξάο = κεηά από... ΚΔΡΑΦΟΑΠΖ Ν Αηλείαο ζα δηεμάγεη θνβεξό πόιεκν ζηελ Ηηαιία. Θα ζπληξίςεη άγξηνπο ιανύο, ζα ηνπο επηβάιιεη ζεζκνύο θαη ζα ρηίζεη ηείρε. Δζύ ζα απνζεώζεηο ηνλ Αηλεία. Αξγόηεξα ν Ίνπινο, ν γηνο ηνπ Αηλεία, ζα κεηαθέξεη ην βαζίιεην από ην Ιαβίλην θαη ζα νρπξώζεη ηελ Άιβα Ιόγγα. Κεηά από ηξηαθόζηα ρξόληα ε Ηιία ζα γελλήζεη δύν γηνπο, ην Οσκύιν θαη ην Οώκν, ηνπο νπνίνπο ζα αλαζξέςεη κηα ιύθαηλα. Ν Οσκύινο ζα ρηίζεη ηα ηείρε ηνπ Άξε θαη ζα δώζεη ζηνπο Οσκαίνπο ην όλνκά ηνπ. Ζ εμνπζία ησλ Οσκαίσλ ζα είλαη ρσξίο ηέινο. Ν Θαίζαξαο Αύγνπζηνο, απόγνλνο ηνπ Ίνπινπ, ζα θιείζεη ηηο πύιεο ηνπ Ξνιέκνπ θαη ζα μαλαθέξεη ην βαζίιεην ηνπ Θξόλνπ. Δζύ ζα ηνλ ππνδερηείο ζηνλ νπξαλό, όπσο ( ζα έρεηο ππνδερηεί ) ηνλ Αηλεία. ΞΑΟΑΡΖΟΖΠΔΗΠ (44) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

45 KΔΗΚΔΛΝ 11 Ζ ΟΩΚΖ ΘΑΗ Ζ ΘΑΟΣΖΓΝΛΑ Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superavit et Saguntum vi expugnavit. Postea Alpes, quae Italiam ab Gallia seiungunt, cum elephantis transiit. Ubi in Italia fuit, apud Ticinum, Trebiam, Trasumenum et Cannas copias Romanorum profligavit et delevit. Populus Romanus cladem Cannensem pavidus audivit. In agro Falerno Hannibal ex insidiis Fabii Maximi se expedivit. Postquam XIV annos in Italia complevit, Carthaginienses eum in Africam revocaverunt. Ibi Hannibal bellum cum Romanis componere frustra cupivit. Denique cum P. Scipione apud Zamam dimicavit, sed Romani victoriam reportaverunt. ΝΠΗΑΠΡΗΘΑ/ΘΟΗΑ ΝΛΝΚΑΡΑ ΙΔΜΗΙΝΓΗΝ Hannibal-alis (αξζ. γ ) = ν Αλλίβαο dux, ducis (αξζ. & ζει. γ ) = ζηξαηεγόο annus-i (αξζ. β ) = ρξόλνο gens-ntis (ζει. γ ) = έζλνο, ιαόο Γελ. Ξιεζ.: gentium Αηη. Ξιεζ.: gentes & gentis Hispania-ae (ζει. α ) = ε Ηζπαλία bellum-i (νπδ. β ) = πόιεκνο Ρα νπζηαζηηθά bellum, pugna, acies, proelium ζε αθαηξεηηθή: α) όηαλ ζπλνδεύνπλ ξήκαηα κε ηε ζεκαζία ληθώ ή εηηώκαη, εθθξάδνπλ ηνλ ηξόπν θαη αλήθνπλ ζηελ αθαηξεηηθή νξγαληθή, π.ρ. Hannibal...omnes gentes Hispaniae b ello superavit. β) όηαλ ζπλνδεύνπλ θάπνην άιιν ξήκα, ηόηε αθνινπζνύληαη από επηζεηηθό πξνζδηνξηζκό, εθθξάδνπλ ρξόλν (πόηε;) θαη αλήθνπλ ζηελ αθαηξεηηθή ηνπηθή, π.ρ. B e l l o L a t i n o T. Manlius consul...praefuit exercitui Romanorum. (45) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

46 Saguntum-i (νπδ. β ) = ην Πάγνπλην vis (ζει. γ ) (ειιεηπη.) = δύλακε Alpes-ium (ζει. γ ) = νη Άιπεηο [ ζπλ. Δλ.: Αlpis, Alpis,, Alpem (-en),, Alpe] Italia-ae (ζει. α ) = ε Ηηαιία Gallia-ae (ζει. α ) = ε Γαιαηία elephas-antis (αξζ. γ ) = ν ειέθαληαο ΑΦΘΝΛΝΛ: θαη elephantus-i (αξζ. β ) Ticinus-i (αξζ. β ) = ν πνηακόο Ρίθηλνο Trebia-ae (αξζ. α ) = ν πνηακόο Ρξεβίαο Trasumenus-i (αξζ. β ) = ε ιίκλε Ρξαζηκέλε Cannae-arum (ζει. α ) = νη Θάλλεο copia-ae (ζει. α ) = αθζνλία ΔΡΔΟΝΠΖΚΝ: Ξιεζ. copiae-arum = ζηξαηησηηθέο δπλάκεηο Romani-orum (αξζ. β ) = νη Οσκαίνη pluralia tantum populus-i (αξζ. β ) = ιαόο Romanus-a-um (επηζ.β ) = Οσκατθόο (ρσξίο παξαζεηηθά) clades-is (ζει. γ ) = θαηαζηξνθή, ζπληξηβή Γελ. Ξιεζ.: cladium & cladum Αηη. Ξιεζ.: clades & cladis ager, agri (αξζ. β ) = αγξόο ager Falernus = ν Φαιεξλόο αγξόο, πεξηνρή ηεο Θακπαλίαο insidiae-arum (ζει. α ) = παγίδα, ελέδξα pluralia tantum Fabius-ii/-i (αξζ. β ) = ν Φάβηνο (θιεη.: Fabi) Maximus-i (αξζ. β ) = Κάμηκνο Carthaginienses-ium (αξζ. γ ) = νη Θαξρεδόληνη pluralia tantum Africa-ae (ζει. α ) = ε Αθξηθή Publius-ii/-i (αξζ. β ) = ν Ξόπιηνο (θιεη.: Publi) Scipio-onis (αξζ. γ ) = Πθηπίσλαο Zama-ae (ζει. α ) = ε Εάκα victoria-ae (ζει. α ) = λίθε ΔΞΗΘΔΡΑ Carthaginiensis-is-e (επηζ. γ ) = Θαξρεδόληνο (ρσξίο παξαζεηηθά) omnis-is-e (επηζ. γ ) = όινο (ρσξίο παξαζεηηθά) Cannensis-is-e (επηζ. γ ) = ησλ Θαλλώλ pavidus-a-um (επηζ. β ) = έληξνκνο (46) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

47 ΑΟΗΘΚΖΡΗΘΑ VI et XX sex et viginti (απνι. αξηζκ.) = είθνζη έμη ΑΞΝΙ.: viginti sex ΡΑΘΡ.: vicesimus sextus ΓΗΑΛΔΚ.: viceni seni ΔΞΗΟΟ.: vicies sexties ΞΝΙΙ., ΑΛΑΙ.: όρη εύρξεζηα XIV quattordecim (απνι. αξηζκ.) = δεθαηέζζεξα ΑΞΝΙ.: quattordecim ΡΑΘΡ.: quartus decimus ΓΗΑΛΔΚ.: quaterni deni ΔΞΗΟΟ.: quater decies ΞΝΙΙ., ΑΛΑΙ.: όρη εύρξεζηα ΠΛΓΔΠΚΝΗ ubi (ρξνλ. ζπλδ.) = επζύο σο, κόιηο ubi + Νξ. Ξξθκ. πξνηεξόρξνλν postquam (ρξνλ. ζπλδ.) = όηαλ, αθνύ postquam + Νξ. Ξξθκ. πξνηεξόρξνλν ΞΟΝΘΔΠΔΗΠ ab (πξνζ.) + αθαηξ. = από απνκάθξπλζε ΟΖΚΑΡΑ nascor, natus sum, nasci (απνζ. 3) = γελληέκαη Κηρ. Κειι.: nasciturus-a-um supero-avi-atum-are (1) = ληθώ expugno-avi-atum-are (1) = θπξηεύσ, εθπνξζώ seiungo, seiunxi, seiunctum, seiungere (3) = ρσξίδσ transeo, transi(v)i, transitum, transire (ζπλζ. eo) = πεξλώ, δηέξρνκαη profligo-avi-atum-are (1) = θαηαηξνπώλσ deleo, delevi, deletum, delere (2) = θαηαζηξέθσ, εμνινζξεύσ, εμνληώλσ audio, audivi & -ii, auditum, audire (4) = αθνύσ, πιεξνθνξνύκαη expedio, expedivi & -ii, expeditum, expedire (4) = απειεπζεξώλσ me expedio = μεθεύγσ, μεγιηζηξώ compleo, complevi, completum, complere (2) = ζπκπιεξώλσ revoco-avi-atum-are (1) = αλαθαιώ compono, composui, compositum, componere (3) = ηειεηώλσ κε ζπλζήθε (ηνλ πόιεκν) cupio, cupivi & -ii, cupitum, cupere (15 -io) = επηζπκώ (47) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

48 dimico-avi-atun-are (1) = αγσλίδνκαη, δίλσ κάρε reporto-avi-atum-are (1) = θεξδίδσ (ηε λίθε) ΔΞΗΟΟΖΚΑΡΑ postea (ρξνλ. επηξξ.) = έπεηηα, κεηά ibi (ηνπ.. επηξξ.) = εθεί frustra (ηξνπ. επηξξ.) = κάηαηα denique (ρξνλ. επηξξ.) = ηειηθά ΚΔΡΑΦΟΑΠΖ O Aλλίβαο, ν Θαξρεδόληνο ζηξαηεγόο, ζε ειηθία είθνζη έμη ρξνλώλ, λίθεζε ζηνλ πόιεκν όια ηα έζλε ηεο Ηζπαλίαο θαη θπξίεπζε κε ηε βία ην Πάγνπλην. Αξγόηεξα δηέζρηζε κε ειέθαληεο ηηο Άιπεηο, πνπ ρσξίδνπλ ηελ Ηηαιία από ηε Γαιαηία. Κόιηο βξέζεθε ζηελ Ηηαιία, θνληά ζηνλ πνηακό Ρίθηλν, ζηνλ πνηακό Ρξεβία, ζηε ιίκλε Ρξαζηκέλε θαη ζηηο Θάλλεο θαηαηξόπσζε θαη εμνιόζξεπζε ηηο ζηξαηησηηθέο δπλάκεηο ησλ Οσκαίσλ. Ν ξσκαïθόο ιαόο έληξνκνο πιεξνθνξήζεθε ηελ θαηαζηξνθή ζηηο Θάλλεο. Πηελ πεξηνρή ηνπ Φαιέξλνπ ν Αλλίβαο μέθπγε από ηελ ελέδξα ηνπ Φαβίνπ Καμίκνπ. Αθνύ ζπκπιήξσζε δεθαηέζζεξα ρξόληα ζηελ Ηηαιία, νη Θαξρεδόληνη ηνλ αλαθάιεζαλ ζηελ Αθξηθή. Δθεί ν Αλλίβαο κάηαηα πξνζπάζεζε λα ηειεηώζεη κε ζπλζήθε ηνλ πόιεκν ελαληίνλ ησλ Οσκαίσλ. Ρειηθά, αγσλίζηεθε ελάληηα ζηνλ Ξόπιην Πθηπίσλα θνληά ζηε Εάκα, αιιά νη Οσκαίνη θέξδηζαλ ηε λίθε. ΞΑΟΑΡΖΟΖΠΔΗΠ (48) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

49 KΔΗΚΔΛΝ 12 Ν ΞΑΡΝΠ ΑΗΚΗΙΗΝΠ ΞΑΙΝΠ ΘΑΗ ΡΝ ΠΘΙΑΘΗ ΡΖΠ ΘΝΟΖΠ ΡΝ L. Aemilio Paulo consuli iterum bellum cum Perse rege gerere obtigit. Ut domum ad vesperum rediit, filiola eius Tertia, quae tum erat admodum parvula, ad complexum patris cucurrit. Pater filiae osculum dedit sed animadvertit eam esse tristiculam. Quid est inquit mea Tertia? Cur tristis es? Quid tibi accidit? Mi pater respondit illa Persa periit. Perierat enim catellus eo nomine, quem puella multum amabat. Tum pater Tertiae dixit omen accipio. Sic ex fortuito dicto spem praeclari triumphi animo praesumpsit. ΝΠΗΑΠΡΗΘΑ/ΘΟΗΑ ΝΛΝΚΑΡΑ ΙΔΜΗΙΝΓΗΝ Lucius-ii/-i (αξζ. β ) = ν Ιεύθηνο (θιεη.: Luci) Aemilius-ii/-i (αξζ. β ) = Aηκίιηνο (θιεη.: Αemili) Paulus-i (αξζ. β ) = Ξαύινο consul-is (αξζ. γ ) = ύπαηνο bellum-i (νπδ. β ) = πόιεκνο Perses-ae (αξζ. α ) = ν Ξεξζέαο, βαζηιηάο ηεο Καθεδνλίαο Γηα ηελ θιίζε ηνπ βι. ζει. 41 rex, regis (αξζ. γ ) = βαζηιηάο domus-us (ζει. δ ) = ζπίηη, παηξίδα domum (ηνπ. επηξξ.) = πξνο ην ζπίηη, πξνο ηελ παηξίδα θίλεζε ζε ηόπν vesper-i (αξζ. β ) = δεηιηλό, βξαδάθη filiola-ae (ζει. α ) = θνξνύια [ππνθνξηζηηθό ηνπ filia-ae] Tertia-ae (ζει. α ) = ε Ρεξηία complexus-us (αξζ. δ ) = αγθαιηά pater, patris (αξζ. γ ) = παηέξαο Γελ. Ξιεζ.: patrum filia-ae (ζει. α ) = θόξε Γνη. & Αθαηξ. Ξιεζ.: filiis & filiabus osculum-i (νπδ. β ) = θηιί Persa-ae (αξζ. α ) = ν Ξέξζεο, ην όλνκα ηνπ ζθπιηνύ catellus-i (αξζ. β ) = ζθπιάθη (49) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

50 nomen-inis (νπδ. γ ) = όλνκα puella-ae (ζει. α ) = θνπέια omen-inis (νπδ. γ ) = νησλόο dictum-i (νπδ. β ) = ιόγνο spes-ei (ζει. ε ) = ειπίδα ζηνλ πιεζ. κόλν ηηο ηξεηο όκνηεο πηώζεηο ζε -es triumphus-i (αξζ. β ) = ζξίακβνο animus-i (αξζ. β ) = ςπρή ΔΞΗΘΔΡΑ parvulus-a-um (επηζ. β ) = κηθξνύιεο (ρσξίο παξαζεηηθά) tristiculus-a-um (επηζ.β )= ιηγάθη ζιηκκέλνο [ππνθνξηζηηθό ηνπ tristis-is-e](ρσξίο παξαζεηηθά) tristis-is-e (επηζ. γ ) = ζιηκκέλνο fortuitus-a-um (επηζ. β ) = ηπραίνο (ρσξίο παξαζεηηθά) praeclarus-a-um (επηζ. β ) = πεξίιακπξνο έρεη παξαζεηηθά, παξ όιν πνπ είλαη ζύλζεην κε ηελ prae-. ΑΛΡΩΛΚΗΔΠ quis, quid? (εξση. νπζ. αλη.) = πνηνο; ηη; meus, mea, meum (θηεη. αλη. γ πξνζ. γηα έλαλ θηήηνξα) = δηθόο κνπ, δηθή κνπ, δηθό κνπ ΠΛΓΔΠΚΝΗ ut (ρξνλ. ζπλδ.) = όηαλ, κόιηο ut + Νξ. Ξξθκ. πξνηεξόρξνλν ΞΟΝΘΔΠΔΗΠ ad + αηηηαηηθή ρξόλνο θαηά πξνζέγγηζε (εδώ). Νκνίσο κε ηηο πξνζέζεηο sub, circa + αηηηαηηθή. ΟΖΚΑΡΑ gero, gessi, gestum, gerere (3) = δηεμάγσ obtingit, obtigit,, obtingere (3) (απξνζ.) = ηπραίλεη, ζπκβαίλεη redeo, redi(v)i, reditum, redire (ζπλζ. eo) = επηζηξέθσ curro, cucurri, cursum, currere (3) = ηξέρσ (50) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

51 do, dedi, datum, dare (1) = δίλσ Ρα ζύλζεηα ηνπ do κε κνλνζύιιαβε πξόζεζε (π.ρ. abdo) θιίλνληαη θαηά ηελ 3 ε ζπδπγία, ελώ απηά κε δηζύιιαβε πξόζεζε (π.ρ. circumdo) θαλνληθά θαηά ηελ 1 ε ζπζπγία. animadverto, animadverti, animadversum, animadvertere (3) + εηδ. απξθ. = παξαηεξώ inquit γ ελ. πξνζ. Ξξθκ. ηνπ ειιεηπη. ξεκ inquam = ιέγσ accidit, accidit,, accidere (3) (ηξηηνπξνζ.) = ζπκβαίλεη respondeo, respondi, responsum, respondere (2) = απαληώ pereo, peri(v)i, peritum, perire (ζπλζ. eo) = ράλνκαη, πεζαίλσ (παζ. ηνπ perdo) amo-avi-atum-are (1) = αγαπώ dico, dixi, dictum, dicere (3) = ιέγσ accipio (<ad + capio), accepi, acceptum, accipere (15 -io) = δέρνκαη praesumo, praesumpsi, praesumptum, praesumere (3) = πξνγεύνκαη ΔΞΗΟΟΖΚΑΡΑ iterum (ρξνλ. επηξξ.) = γηα δεύηεξε θνξά, μαλά tum (ρξνλ. επηξξ.) = ηόηε admodum (πνζνη. επηξξ.) = πάξα πνιύ cur? (εξση. επηξξ.) = γηαηί; multum (πνζνη. επηξξ.) = πνιύ Π: plus : plurimum (51) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

52 ΚΔΡΑΦΟΑΠΖ Πην Ιεύθην Αηκίιην Ξαύιν, ύπαην γηα δεύηεξε θνξά, έηπρε λα δηεμάγεη πόιεκν κε ην βαζηιηά Ξεξζέα. Κόιηο επέζηξεςε ζπίηη ηνπ θαηά ην βξαδάθη, ε θνξνύια ηνπ ε Ρεξηία, ε νπνία ηόηε ήηαλ πάξα πνιύ κηθξνύια, έηξεμε ζηελ αγθαιηά ηνπ παηέξα. Ν παηέξαο ηε θίιεζε, αιιά παξαηήξεζε όηη απηή ήηαλ ιίγν ζιηκκέλε. Ρη είλαη, Ρεξηία κνπ; είπε. Γηαηί είζαη ζιηκκέλε; Ρη ζνπ ζπλέβε; Ξαηέξα κνπ, ν Ξέξζεο πέζαλε απάληεζε εθείλε. Γηαηί είρε πεζάλεη έλα ζθπιάθη κε απηό ην όλνκα, ην νπνίν ε θνπέια αγαπνύζε πνιύ. Ρόηε ν παηέξαο είπε ζηελ Ρεξηία: Γέρνκαη ηνλ νησλό. Έηζη από ηπραίν ιόγν πξνγεύηεθε ζηελ ςπρή ηνπ/λνεξά ειπίδα πεξίιακπξνπ ζξηάκβνπ. ΞΑΟΑΡΖΟΖΠΔΗΠ (52) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ

53 ΘΔΗΚΔΛΝ 13 ΞΩΠ Ζ ΓΛΩΠΖ ΛΗΘΖΠΔ ΡΖ ΓΔΗΠΗΓΑΗΚΝΛΗΑ Sulpicius Gallus legatus Luci Aemili Pauli erat, qui bellum adversus Persen regem gerebat. Serena nocte subito luna defecerat; ob repentinum monstrum terror animos militum invaserat et exercitus fiduciam amiserat. Tum Sulpicius Gallus de caeli ratione et de stellarum lunaeque statu ac motibus disputavit eoque modo exercitum alacrem in pugnam misit. Sic liberales artes Galli aditum ad illustrem illam Paulianam victoriam dederunt. Quia ille metum exercitus Romani vicerat, imperator adversarios vincere potuit! ΝΠΗΑΠΡΗΘΑ/ΘΟΗΑ ΝΛΝΚΑΡΑ ΙΔΜΗΙΝΓΗΝ Sulpicius-ii/-i (αξζ. β ) = ν Πνπιπίθηνο (θιεη. Sulpici) Gallus-i (αξζ. β ) = Γάιινο legatus-i (αξζ. β ) = 1.δηνηθεηήο ιεγεώλαο/ 2.ύπαξρνο/ 3.πξεζβεπηήο Perses-ae (αξζ. α ) = ν Ξεξζέαο, βαζηιηάο ηεο Καθεδνλίαο rex, regis (αξζ. γ ) = βαζηιηάο nox, noctis (ζει. γ ) = λύρηα Αθαηξ. Δλ.: nocte & noctu luna-ae (ζει. α ) = ζειήλε singularia tantum monstrum-i (νπδ. β ) = ζέακα παξάμελν θαη θνβεξό terror-oris (αξζ. γ ) = ηξόκνο animus-i (αξζ. β ) = ςπρή miles-itis (αξζ. γ ) = ζηξαηηώηεο (53) ΓΡΟΤΣΑ ΑΙΚΑΣΔΡΙΝΗ