Holton, D., P. Mackridge & E. Φιλιππάκη-Warburton. Greek: An Essential Grammar of the Modern Language.

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Holton, D., P. Mackridge & E. Φιλιππάκη-Warburton. Greek: An Essential Grammar of the Modern Language."

Transcript

1 [Γραμματικές της νέας Ελληνικής] Holton, D., P. Mackridge & E. Φιλιππάκη-Warburton. Greek: An Essential Grammar of the Modern Language. Μαίρη Σηφιανού Δήμητρα Θεοφανοπούλου - Κοντού: Journal of Greek Linguistics 1: Η γραμματική της ελληνικής των Holton, Mackridge και Philippaki-Warburton αποτελεί μια από τις πολλές γραμματικές της ελληνικής γλώσσας που έχουν εμφανιστεί τις τελευταίες δεκαετίες. [1] Στόχος της συγκεκριμένης γραμματικής, όπως δηλώνουν οι συγγραφείς της, είναι η ερμηνευτική και περιγραφική ανάλυση της σύγχρονης ελληνικής γλώσσας που θα βοηθήσει τους χρήστες της στην προφορική και γραπτή επικοινωνία. Εγείρονται έτσι δύο ερωτήματα: (α) αν επιτυγχάνει η γραμματική τους στόχους της και (β) σε τί διαφέρει από άλλες γραμματικές της ελληνικής. Όσον αφορά τα παραπάνω ερωτήματα, θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς κατά πόσο οι συγγραφείς είναι καταρτισμένοι για να πετύχουν τους εν λόγω στόχους. Ξεκινώντας από το πρώτο ερώτημα, μπορούμε να επισημάνουμε προηγούμενες κριτικές Ελλήνων και ξένων που εμφανίστηκαν μετά την ελληνική έκδοση. Στις κριτικές αυτές το βιβλίο περιγράφεται ως συστηματική και αποκλειστικά συγχρονική περιγραφή που αποτελεί ουσιαστική συμβολή στη μελέτη της δομής της ελληνικής γλώσσας σε όλα τα επίπεδα ανάλυσης (King 1998 Χαραλαμπάκης 1999 Μοσχονάς 1999). Το δεύτερο ερώτημα δεν μπορεί να απαντηθεί ρητά εξαρχής, αλλά σταδιακά μέσω της κριτικής αυτής. Όσον αφορά την κατάρτιση των συγγραφέων η απάντηση είναι προφανής: και οι τρεις συγγραφείς είναι φτασμένοι επιστήμονες και η επιστημονική τους συμβολή στην ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία είναι πασίγνωστη στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Ο David Holton είναι γνωστός ελληνιστής του οποίου η ερευνητική δουλειά και το διδακτικό έργο πιστοποιεί τη σε βάθος γνώση του της ελληνικής γλώσσας στη συγχρονική και τη διαχρονική της διάσταση. Ο Peter Mackridge είναι επίσης ευρέως γνωστός για τη συμβολή του στην ελληνική λογοτεχνία και για την έρευνα και διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας. Είναι ιδιαίτερα γνωστός στην Ελλάδα για το βιβλίο του The Modern Greek Language (1985) που μεταφράστηκε στα ελληνικά και εκδόθηκε από τις εκδόσεις Πατάκη (1999). Το εν λόγω βιβλίο χρησιμοποιείται ευρύτατα ως εγχειρίδιο από Έλληνες και ξένους. Τέλος, η Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton είναι διεθνώς γνωστή και χαίρει υψηλής εκτίμησης για την επιστημονική της δουλειά στον τομέα της θεωρητικής γλωσσολογίας και στην ανάλυση και περιγραφή της ελληνικής γλώσσας. Υπήρξε μια από τους πρωτοπόρους στη συγχρονική και διαχρονική ανάλυση της ελληνικής σε διάφορα επίπεδα περιγραφής κυρίως στο πλαίσιο του μετασχηματιστικού παραδείγματος. Η συμβολή της στην αναγνώριση και ανάλυση συγκεκριμένων συντακτικών φαινομένων της ελληνικής είναι σημαντική, όπως και η ικανότητά της να θέτει υπό αμφισβήτηση τη θεωρία με βάση τις περιγραφικές ανάγκες της ελληνικής. Η συνεργασία των τριών αυτών επιστημόνων που συνδυάζουν διαφορετικούς προσανατολισμούς και προσωπικότητες καταλήγει σε μια γραμματική που είναι επιστημονικά έγκυρη και αντικειμενική και η οποία δεν επιδεικνύει φανατισμό στην πραγμάτευση αμφιλεγόμενων ζητημάτων. Αποφεύγεται επίσης, όσο το δυνατό περισσότερο, η μονομέρεια που συχνά πηγάζει από μια στείρα προσκόλληση σε θεωρητικές και/ή ιδεολογικές αρχές. Η Γραμματική είναι ένα εκτεταμένο έργο (περίπου 500 σελίδων) το οποίο, πέρα από τους προλόγους, αποτελείται από τρία εκτεταμένα μέρη που αντιστοιχούν στα τρία επίπεδα περιγραφής: τη φωνολογία που περιλαμβάνει και το σύστημα γραφής (Μέρος Α), τη μορφολογία (Μέρος Β) και τη σύνταξη (Μέρος Γ). Υπάρχουν επίσης τρία ευρετήρια και ένα γλωσσάρι γραμματικών όρων. Το Μέρος Α περιλαμβάνει δύο ενότητες: το φωνολογικό σύστημα και το σύστημα γραφής. Η πρώτη ενότητα παρουσιάζει τα φωνήματα και τα αλλόφωνα, τα συμφωνικά συμπλέγματα και την κατανομή τους στην αρχή, τη μέση και το τέλος των λέξεων, τις εναλλαγές μεταξύ των αρχικών συμπλεγμάτων σε περιπτώσεις όπως φθηνός-φτηνός, χτες-χθες, άσχημος-άσκημος, πείσθηκε-πείστηκε, καθώς και τα υπερτεμαχιακά (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 1 / 8

2 χαρακτηριστικά του μήκους και του τόνου. Τα φαινόμενα αυτά εξετάζονται με συστηματικό και επιστημονικό τρόπο. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη μορφοφωνολογία και στα φωνολογικά φαινόμενα που επηρεάζουν τη θέση του τόνου. Τέλος εξετάζονται τα σχήματα επιτονισμού σε χωριστή υποενότητα με λεπτομερή και εμπεριστατωμένο τρόπο. Η ενότητα για τη φωνολογία ακολουθεί τις αρχές της δομικής και γενετικής φωνολογικής θεωρίας στην πιο κλασική τους εκδοχή, όπως τις εφαρμόζει και ο Σετάτος (1974) στην πολύ ενδιαφέρουσα μονογραφία του για τη φωνολογία της νέας ελληνικής. Όπως είναι αναμενόμενο από ένα βιβλίο γραμματικής, δεν είναι δυνατό να παρουσιαστούν και να συζητηθούν εναλλακτικές αναλύσεις για συγκεκριμένα φαινόμενα όπως οι διαφορετικές ερμηνείες για τα ηχηρά κλειστά [b, d, g] ή να τεθούν ζητήματα που αφορούν την ανάλυση της συλλαβής, του τόνου και του ρυθμού στο θεωρητικό πλαίσιο μιας μη γραμμικής και αυτοτεμαχιακής θεωρίας (βλ. Malikouti-Drachman 1997 Malikouti-Drachman & Drachman 1989, 1999). Στο πλαίσιο που υιοθετείται για την εν λόγω γραμματική, τα ζητήματα που ακολουθούν είναι ζωτικής σημασίας: (α) ο χειρισμός της αποβολής φωνήεντος με βάση την ηχητική ιεραρχία a > o > u > e > i όπως φαίνεται από παραδείγματα όπως μου αρέσει > μ' αρέσει, τα είπα > τά 'πα, ξαναέδωσα > ξανάδωσα. Η ανάλυση αυτή, που δεν απαντά σε εγχειρίδια γραμματικής, παρέχει μια νέα μέθοδο διδασκαλίας της αποβολής φωνηέντων ως ενιαίου φαινομένου, ενώ συνήθως παρουσιάζεται ως τρία διαφορετικά: αφαίρεση, έκθλιψη ή συναίρεση, χωρίς καμία επιστημονική βάση (β) η εδραίωση των κανόνων τονισμού και οι συνέπειές τους για τις φωνολογικές διαδικασίες. Η δεύτερη ενότητα του πρώτου μέρους αφορά το σύστημα γραφής, δηλαδή το αλφάβητο, τα διακριτικά (τους κανόνες του μονοτονικού συστήματος καθώς και το πιο παραδοσιακό σύστημα των διακριτικών) και τη στίξη. Η ενότητα αυτή, καθώς απουσιάζει ως ένα βαθμό από άλλες σύγχρονες γραμματικές της ελληνικής, συνιστά μια σαφή και συστηματική προσέγγιση του θέματος και έναν πολύ χρήσιμο οδηγό για τους φυσικούς ομιλητές αλλά και για όσους μαθαίνουν ελληνικά ως δεύτερη γλώσσα. Το δεύτερο μέρος αποτελείται από μια παραδειγματική παρουσίαση της μορφολογίας της νέας ελληνικής. Τα κύρια χαρακτηριστικά της ενότητας αυτής είναι: (α) η συστηματική ταξινόμηση των μερών του λόγου και οι περαιτέρω υποκατηγορίες τους (β) η πληρότητα, κατά το δυνατόν, των στοιχείων (γ) οι πολύ χρήσιμοι πίνακες κλιτικών παραδειγμάτων μετά από κάθε ανάλυση. Όπως είναι φυσικό, οι δύο βασικοί άξονες του μέρους αυτού είναι το ουσιαστικό και το ρήμα, τα οποία έχουν αποτελέσει αντικείμενα έρευνας από πολλές θεωρητικές οπτικές, τόσο δομικές όσο και γενετικές, καθώς και από την οπτική απόκτησης της γλώσσας. Καταρχήν το ζήτημα των κριτηρίων για την ταξινόμηση των ουσιαστικών έχει απασχολήσει πολλούς έλληνες μελετητές της γραμματικής (Κουρμούλης Μπαμπινιώτης & Κοντός 1967 Κλαίρης & Μπαμπινιώτης Τσοπανάκης 1994) χωρίς να υπάρχει γενική ομοφωνία. Οι συγγραφείς της συγκεκριμένης γραμματικής, ακολουθώντας τον Τριανταφυλλίδη (1941) κατηγοριοποιούν τα ουσιαστικά κατά γένος (αρσενικά, θηλυκά, διγενή, ουδέτερα) και κατά κλίση. Η θέση του τόνου χρησιμοποιείται ως πρόσθετο κριτήριο για την υποταξινόμηση των ουσιαστικών, ενώ η παρουσία οριστικού άρθρου θεωρείται βασικός δείκτης για το κλιτικό παράδειγμα. Όσον αφορά το ζήτημα της ταξινόμησης των ουσιαστικών θα ήθελα να αναφέρω άλλη μια ταξινόμηση που κατέχει περίοπτη θέση μεταξύ των ελληνικών γραμματικών, αυτή που βασίζεται στον αριθμό των διαφορετικών μορφολογικών πτώσεων. Σύμφωνα με την άποψη αυτή, που πρώτος εξέφρασε ο Κουρμούλης και εφάρμοσαν οι Μπαμπινιώτης και Κοντός,? τα ουσιαστικά διακρίνονται σε δίπτωτα 'με δύο μορφολογικά διαφορετικές πτώσεις (αρσενικά, θηλυκά και ουδέτερα, ισοσύλλαβα και ανισοσύλλαβα) και τρίπτωτα 'με τρεις μορφολογικά διαφορετικές πτώσεις' (αρσενικά και θηλυκά σε -ος). Το κριτήριο αυτό χρησιμοποιούν επίσης οι Κλαίρης & Μπαμπινιώτης ( ) και αποδείχτηκε πιο αποτελεσματικό από εκείνο που βασίζεται στο γένος. Κατά την άποψή μου το ζήτημα παραμένει ανοιχτό. Αξίζει επίσης να σημειωθεί εδώ ότι η κατάληξη -ες στον πληθυντικό των δευτερόκλιτων θηλυκών (π.χ. μέθοδες), που αναμφισβήτητα χρησιμοποιείται σε πολύ περιορισμένη κλίμακα (σ. 59), έχει αρχίσει να αποκτά μεγαλύτερη συχνότητα ενισχυόμενη από τα (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 2 / 8

3 επίθετα (βόρειες, κατατακτήριες). Μια παρόμοια τάση παρατηρείται επίσης στα διάφορα στάδια απόκτησης της γλώσσας από τα παιδιά (Θεοφανοπούλου-Κοντού 1973). Σε σχέση με κάποιους τύπους που χαρακτηρίζονται «λόγιοι», δηλαδή είναι λόγιας προέλευσης και απαντούν «στον επίσημο λόγο και στις επίσημες ονομασίες», θα μπορούσε να αναφέρει κανείς παραδείγματα όπως το Υπουργείο Αμύνης, το Συμβούλιο Επικρατείας, το αναλογούν ποσόν, γιατί οι τύποι αυτοί είναι αποδεκτοί μόνο σε τέτοια απολιθωμένα συμφραζόμενα, τουλάχιστον για την πλειοψηφία των ομιλητών. Το ρηματικό σύστημα της νέας ελληνικής (παραγωγή και μορφολογική ανάλυση) αποτέλεσε αντικείμενο εκτεταμένης έρευνας από ποικίλες θεωρητικές οπτικές (Seiler 1952 Koutsoudas 1962 Warburton 1970 Daltas 1979 Stephany 1985 Ράλλη 1988 Κλαίρης & Μπαμπινιώτης ) και εξετάζεται επίσης και σε πολλές γραμματικές, γεγονός που αντανακλά τη σημασία αλλά και την περιπλοκότητά του. Η μορφολογική ανάλυση του ρήματος περιλαμβάνει πλήρη παρουσίαση των ρηματικών τύπων σε όλα τα συστήματα κλίσης και συζυγίας με απόλυτα σαφείς υποδιαιρέσεις. Πληροφορίες που αφορούν τις βασικές κατηγορίες του ρηματικού συστήματος (θέμα, κατάληξη, χρόνος, όψη (ποιόν ενέργειας), τελεσμένοι χρόνοι, το βοηθητικό έχω, φωνή, γερούνδιο και μετοχές) καθώς και οι διαφορετικές τους χρήσεις παρατίθενται πριν από την εξέταση της μορφολογίας των διάφορων ρηματικών τύπων. Πρωτοποριακή όσον αφορά την ανάλυση του ρηματικού συστήματος είναι εδώ η χρήση κάποιων μη παραδοσιακών όρων στους οποίους οι συγγραφείς καταλήγουν με βάση σύγχρονα λειτουργικά κριτήρια και οι οποίοι, κατά την άποψή τους, καθιστούν την περιγραφή πληρέστερη και πιο διαφανή σημασιολογικά. Ένα παράδειγμα είναι ο όρος εξαρτημένος (dependent) που αντικαθιστά τον παραδοσιακό όρο υποτακτική αορίστου. Ο όρος αυτός εφαρμόζεται σε τύπους όπως γράψω, αγαπήσω και αντανακλά με ακρίβεια τη λειτουργία του στο σύστημα (έχει τα χαρακτηριστικά της συνοπτικής (συντελεσμένης) όψης και του μη παρελθοντικού χρόνου) άλλος ένας νέος όρος είναι ο απλός παρελθοντικός (simple past) που αντικαθιστά τον παραδοσιακό αόριστο. Ο όρος κλιτικά (clitics) χρησιμοποιείται επίσης εναλλακτικά για τον όρο ασθενείς αντωνυμίες (weak pronouns) και ο όρος μη-παρεμφατικός (non infinitive) χρησιμοποιείται για τον τύπο που μέχρι τώρα αναφερόταν ως απαρέμφατο (infinitive). Η απόπειρα των συγγραφέων να χρησιμοποιήσουν όρους που καθιστούν τη διάκριση «πιο ολοκληρωμένη» και σημασιολογικά «πιο διαφανή» με βρίσκει σύμφωνη. Ωστόσο, έχω κάποιες επιφυλάξεις για την καταλληλότητα κάποιων από αυτούς. Για παράδειγμα, ο όρος απλός (simple) για να δηλωθεί η συνοπτική όψη, προφανώς σε αντιστοιχία με τον simple past της αγγλικής που διακρίνεται έτσι από τον past continuous δεν είναι απόλυτα ικανοποιητικός για τη νέα ελληνική, τη στιγμή που το επίθετο απλός έχει ως αντίθετό του το επίθετο σύνθετος (complex). Επίσης με βασικό αίτημα τη διαφάνεια θα περίμενε κανείς την αντικατάσταση του όρου παρατατικός ο οποίος διατηρείται έτσι στην ελληνική μετάφραση (imperfect στο αγγλικό). Πρέπει να σημειωθεί ότι ο όρος παρατατικός δεν είναι περισσότερο διαφανής από τον αόριστο. Το δεύτερο μέρος κλείνει με παραγωγική μορφολογία που μπορεί να οριστεί ως σχηματισμός νέων λέξεων μέσω της επιθηματοποίησης, της προθηματοποίησης και του σχηματισμού συνθέτων. Κατά τα τελευταία χρόνια ένα μεγάλο μέρος της θεωρητικής γλωσσολογικής έρευνας έχει εστιάσει στον χώρο αυτόν και πολλές μελέτες πρότειναν ενδιαφέρουσες αναλύσεις στοιχείων της ελληνικής στον τομέα της παραγωγής (π.χ. Αναστασιάδη-Συμεωνίδη 1986) καθώς και της σύνθεσης (Malikouti-Drachman & Drachman 1989 Ράλλη 1992). Η γραμματική που εξετάζουμε θα μπορούσε να έχει αφιερώσει περισσότερο χώρο στον τομέα αυτόν με την παρουσίαση τυπικών μορφολογικών κανόνων, την αναγνώριση προβληματικών περιπτώσεων και την πραγμάτευση λεξικών φράσεων του τύπου φακοί επαφής, παιδική χαρά κλπ., σχήμα που χρησιμοποιείται ευρύτατα στη νέα ελληνική. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το τρίτο μέρος που είναι αφιερωμένο στη σύνταξη και το οποίο είναι περισσότερο εκτεταμένο από τα άλλα δύο. Η ενότητα αυτή παρουσιάζει μια πλήρη εικόνα της συντακτικής δομής της νέας ελληνικής, διαφωτίζοντας φαινόμενα που δεν περιλαμβάνονται στις περισσότερες (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 3 / 8

4 παλιότερες γραμματικές. Θα ήθελα επίσης να σημειώσω ότι η συντακτική περιγραφή ακολουθεί τις αρχές της «προτασιακής γραμματικής» παραλείποντας εσκεμμένα ζητήματα που σχετίζονται με συγκεκριμένες περιστάσεις συνεχούς λόγου. Πέρα από το γεγονός ότι η προτίμηση ενός μοντέλου περιγραφής έναντι κάποιου άλλου (προτασιακή ή κειμενική γραμματική) είναι θέμα προσωπικής επιλογής, η άποψή μου είναι ότι η «προτασιακή γραμματική» ανάλυση συγκεκριμένων δομών που μπορούν να εκφράζουν ποικίλες λειτουργίες του λόγου αποτελεί τη βάση και έτσι την προϋπόθεση για την ανάλυση της γλώσσας από την οπτική του λόγου. Η ενότητα της σύνταξης είναι προϊόν των σημαντικών εξελίξεων της συντακτικής θεωρίας των τελευταίων χρόνων. Εδώ εξετάζονται οι βασικές συντακτικές κατηγορίες ρήμα, ρηματική φράση, όνομα, ονοματική φράση κ.ά. καθώς και όλοι οι τύποι των κύριων και δευτερευουσών προτάσεων. Συζητώνται επίσης ποικίλα συντακτικά φαινόμενα όπως η σύγκριση, η υπόταξη, η αναφορά κ.ά. Τα βασικά χαρακτηριστικά της ενότητας αυτής είναι τα ακόλουθα: 1. Ο υψηλός βαθμός πρωτοτυπίας σε σύγκριση με άλλες περισσότερο παραδοσιακές γραμματικές της ελληνικής. Οι συγγραφείς χρησιμοποιούν με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο τους καρπούς της γλωσσολογικής έρευνας για την ελληνική. Ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν τους διαφεύγει ο απώτερος στόχος που είναι η περιγραφή, με θεωρητικά ουδέτερο και προσβάσιμο τρόπο, της συντακτικής δομής της ελληνικής. Οι περιγραφές είναι επιστημονικά έγκυρες, σαφείς και πλήρεις. 2. Η εύστοχη επιλογή παραδειγμάτων, τα οποία εκπροσωπούν την τρέχουσα γλωσσική πραγματικότητα όσον αφορά την προφορική και γραπτή μορφή της. Πρέπει να σημειωθεί ότι, σε γενικές γραμμές, η μέθοδος συλλογής δεδομένων για την ανάλυση ενός συγκεκριμένου φαινομένου ή για πλήρη γραμματική περιγραφή ποικίλλει ανάλογα με το θεωρητικό πλαίσιο που υιοθετείται και τους εκάστοτε στόχους. Έτσι, είναι δυνατό να επιλεγούν παραδείγματα από corpus που έχει συγκροτηθεί από κοινωνιογλωσσική περιγραφή μαζί με την αντίστοιχη στατιστική ανάλυση. Μια τέτοια προσέγγιση ωστόσο δεν είναι δυνατή στις περισσότερες περιπτώσεις για πρακτικούς λόγους. Εναλλακτικά, τα δεδομένα πρέπει να βασίζονται στη γλωσσική διαίσθηση των συγγραφέων, τη στιγμή που αυτή αντιπροσωπεύει την εσωτερικευμένη γνώση με βάση την οποία ως ή σαν φυσικοί ομιλητές παράγουν και κατανοούν τις προτάσεις. Η άποψη αυτή που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο της γενετικής-μετασχηματιστικής γραμματικής, με βάση τις αρχές της θεωρίας του Chomsky, έχει αμφισβητηθεί από πολλούς γλωσσολόγους. Οι συγγραφείς της γραμματικής που εξετάζουμε ακολουθούν μια μέση οδό. Η γλωσσική ποικιλία που παρουσιάζεται στο βιβλίο αντιπροσωπεύει το ευρύτερο γλωσσικό ιδίωμα που επικράτησε στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ τα παραδείγματα που χρησιμοποιούνται είναι σαφώς αντιπροσωπευτικά της σύγχρονης γλωσσικής πραγματικότητας. 3. Τα παραπάνω σημεία σε συνδυασμό με την προσβάσιμη οργάνωση των διαφορετικών μερών καθιστούν το βιβλίο εύχρηστο στη διδασκαλία. Δεν είναι δυνατό σε μια σύντομη κριτική να καλυφθούν όλα τα θέματα που θίγονται στο βιβλίο ή να αξιολογηθούν επαρκώς οι προτεινόμενες αναλύσεις. Ωστόσο, θα ήθελα να επισημάνω τους τομείς στους οποίους θεωρώ ότι πραγματοποιήθηκαν νέες προσεγγίσεις που συνάδουν με πιο σύγχρονες θεωρητικές τάσεις στον τομέα της σύνταξης: - α. Έγκλιση-τροπικότητα. Η γραμματική διακρίνει και ορίζει (χαρακτηρίζει) με σαφήνεια τις δύο αυτές έννοιες και τη μεταξύ τους σχέση, ενώ ορίζεται ο βασικός/πρωτοτυπικός χαρακτήρας κάθε έγκλισης (οριστική, υποτακτική, προστακτική) σε σχέση με την έννοια της τροπικότητας. Επιπρόσθετα, συζητώνται οι πιο εξειδικευμένες, λιγότερο πρωτοτυπικές χρήσεις και σημασίες που εκφράζονται με τις εγκλίσεις (υπόθεση, δυνατότητα, υποχρέωση, πιθανότητα κ.ά.). Η πραγμάτευση των ζητημάτων αυτών είναι σαφώς πρωτότυπη και αποτελεί ενδιαφέρουσα συμβολή στη συζήτηση για ένα σημαντικό θέμα που απουσιάζει από άλλες εκτεταμένες συντακτικές περιγραφές. - β. Όψη. Η αναγνώριση του ρόλου που παίζει η όψη (συνοπτική-μη συνοπτική) στη διαφοροποίηση των μονολεκτικών ρηματικών τύπων, μαζί με τους παράγοντες που καθορίζουν τη χρήση κάθε είδους όψης αποτελεί σημαντική συμβολή της συγκεκριμένης γραμματικής. Πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι η έγκλιση (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 4 / 8

5 -τροπικότητα και η όψη έχουν μελετηθεί εκτενώς τα τελευταία χρόνια και από θεωρητική άποψη και όσον αφορά τον ρόλο που παίζουν στην ανάλυση των προτάσεων της ελληνικής. (Βλ. Philippaki-Warburton & Veloudis 1984 Veloudis & Philippaki-Warburton 1983 Μόζερ 1994 Ιακώβου 1999 κ.ά.) - γ. Θεωρώ επίσης πολύ σημαντική την περιγραφή των επιρρηματικών προσδιορισμών που εκφέρονται με προθετικές φράσεις καθώς και την ανάλυση των προθετικών φράσεων. - δ. Το ζήτημα της σειράς των κύριων συστατικών της πρότασης μαζί με τον pro-drop χαρακτήρα της γλώσσας αποτελεί κεντρικό θέμα στη συντακτική ανάλυση της ελληνικής. Η συμβολή της I. Philippaki-Warburton στον τομέα αυτό είναι πρωτοπόρα. Σημαντική είναι και η συμβολή άλλων επιφανών γλωσσολόγων της ελληνικής όπως ο Drachman (1994), ο Joseph (1994), ο Horrocks (1994), οι Rivero & Terzi (1995) και άλλοι νεότεροι όπως οι Τσιμπλή (1990), Αλεξιάδου (1997), Αλεξιάδου & Αναγνωστοπούλου (1998). Η Philippaki-Warburton σε μια σειρά άρθρων (1982, 1985, 1987, 1990, 1998) ήταν από τους πρώτους έλληνες γλωσσολόγους (όπως και ο Drachman το 1970) που καθιέρωσε σαφή συντακτικά κριτήρια στο πλαίσιο της γενετικής θεωρίας, καθώς και τους πραγματολογικούς παράγοντες που επηρεάζουν την ποικιλία της σειράς των λέξεων. - ε. Ο ρόλος των κλιτικών, δηλαδή των αδύνατων τύπων των προσωπικών αντωνυμιών, στη σύνταξη (αναδιπλασιασμός των κλιτικών) ερευνάται εκτεταμένα. Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι ο όρος κλιτικά και οι λειτουργίες τους αναφέρονταν επίσης στη γραμματική των Joseph & Philippaki-Warburton (1987). - στ. Θα ήθελα επίσης να αναφέρων το κεφάλαιο για την αναφορά (anaphora) το οποίο, από όσο γνωρίζω, δεν περιλαμβάνεται σε καμία άλλη γραμματική της ελληνικής. Χωρίς να καταφεύγουν σε θεωρητικά ζητήματα και τεχνικούς όρους οι συγγραφείς πέτυχαν μια συστηματική και λεπτομερή περιγραφή του φαινομένου αυτού με ενδιαφέροντα σχόλια για ζητήματα που έχουν προκαλέσει έντονες συζητήσεις μεταξύ των θεωρητικών (Anagnostopoulou & Evaraert 1999). Τέλος τα τρία παραρτήματα στο τέλος του βιβλίου, όπως και το γλωσσάρι όπου ερμηνεύονται με ενάργεια οι πιο τεχνικοί θεωρητικοί όροι είναι πολύ χρήσιμα. Είναι γεγονός ότι η εποχή μας χαρακτηρίζεται από εντυπωσιακή ανάπτυξη της μελέτης της νέας ελληνικής. Πρόσφατα είδαμε την έκδοση λεξικών, μονογραφιών, άρθρων, αλλά επίσης ολοκληρωμένων γραμματικών με περιγραφή της γλώσσας σε όλα τα επίπεδα. Εκτός από τη γραμματική των Holton, Mackridge, Philippaki-Warburton πρέπει να αναφέρουμε τη Νεοελληνική Γραμματική του Τσοπανάκη (1994) με τη σημαντική συμβολή της στη μορφολογία και το λεξιλόγιο και τη γραμματική των Κλαίρη & Μπαμπινιώτη (από την οποία έχουν εκδοθεί μόνο οι δύο τόμοι, για το όνομα και το ρήμα) που έχει να προσφέρει μια νέα προσέγγιση. Τα έργα αυτά μπορούν να θεωρηθούν συμπληρωματικά και εν μέρει αναθεωρήσεις έργων που αποτέλεσαν σημεία αναφοράς στη βιβλιογραφία της νέας ελληνικής όπως η Νεοελληνική γραμματική της δημοτικής του Τριανταφυλλίδη (1941) και η Νεοελληνική σύνταξις (της κοινής δημοτικής) του Τζάρτζανου καθώς και άλλες γραμματικές πιο εξειδικευμένες (βλ. σημ. 1). Η γραμματική των Holton, Mackridge, & Philippaki-Warburton αποτελεί εμπεριστατωμένη και επιστημονική περιγραφή της νέας ελληνικής. Τα κύρια χαρακτηριστικά που εδραιώνουν την εγκυρότητά της είναι (α) η πληρότητα, (β) η συστηματικότητα και (γ) η χρηστικότητα. Σχολιάζω και τα τρία αυτά αμέσως πιο κάτω. 1. Πληρότητα. Η γραμματική αυτή είναι μια ολοκληρωμένη περιγραφή της σύγχρονης ελληνικής σε όλα τα επίπεδα: φωνολογία, ορθογραφία, μορφολογία και σύνταξη. Αντίθετα προηγούμενες γραμματικές είχαν την τάση να εστιάζουν σε ένα από αυτά. Η συγκεκριμένη γραμματική είναι επίσης πλήρης όσον αφορά το είδος των δεδομένων που λαμβάνει υπόψη. Η γλωσσική ποικιλία που περιγράφει είναι πράγματι αυτή που χρησιμοποιούν οι φυσικοί ομιλητές των αστικών περιοχών. Τα παραδείγματα είναι εύστοχα και προσδίδουν αντικειμενικό χαρακτήρα στη γραμματική στον βαθμό, ασφαλώς, που μπορεί να είναι αντικειμενική μια γραμματική που δεν βασίζεται σε ελεγχόμενο σώμα κειμένων οριζόμενο με κοινωνιογλωσσικά κριτήρια (βλ. Κακριδή-Ferrari & Χειλά-Μαρκοπούλου 1996). Ωστόσο, θα απαιτηθεί πολύς χρόνος για τη συγκρότηση ενός τέτοιου σώματος. 2. Συστηματικότητα. Πρόκειται για άλλο ένα βασικό χαρακτηριστικό της εν λόγω γραμματικής, με το (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 5 / 8

6 οποίο εννοούμε ότι τα φαινόμενα σε όλα τα επίπεδα περιγραφής παρουσιάζονται με συστηματικό τρόπο μέσα από σαφείς κανόνες που περιγράφουν τις κανονικότητες των δομών και τη χρήση τους. 3. Υψηλός βαθμός χρηστικότητας. Αυτός οφείλεται στην πληρότητα του έργου, στη σαφήνεια και την εύχρηστη διάταξη των θεμάτων, στους πίνακες μορφολογικών παραδειγμάτων, στα παραρτήματα και το γλωσσάρι όλα τα παραπάνω συμβάλλουν στην ευκολότερη πρόσβαση των ζητημάτων. Κλείνοντας την κριτική αυτή θα ήθελα να υπογραμμίσω τη θαυμάσια μετάφρασή της στην ελληνική από τον νεαρό γλωσσολόγο Δρ. Β. Σπυρόπουλο. Η γλώσσα της μετάφρασης είναι απλή, η απλή καθομιλουμένη, αλλά αποδίδει με επάρκεια το αγγλικό πρωτότυπο με άμεσο και πιστό τρόπο. Είναι αλήθεια ότι δεν καθίσταται πάντα δυνατή ή επιστημονικά αποδεκτή η σύγκριση μεταξύ γραμματικών μιας γλώσσας, ιδιαίτερα όταν διαφέρουν οι στόχοι, η μεθοδολογία και το θεωρητικό τους πλαίσιο. Κάθε γραμματική, με την προϋπόθεση ότι έχει επιστημονική βάση, επιτυγχάνει ή αποτυγχάνει ανάλογα με τον βαθμό στον οποίο κατορθώνει να πραγματοποιήσει τους στόχους της, που είναι η περιγραφή και η ερμηνεία των δεδομένων της με τη μέγιστη δυνατή αντικειμενικότητα. Η γραμματική των Holton, Mackridge και Philippaki-Warburton εκπληρώνει πλήρως τους παραπάνω στόχους. Αποτελεί μια γενική περιγραφική και ερμηνευτική ανάλυση της σύγχρονης ελληνικής. Χαρακτηρίζεται από επιστημονική εγκυρότητα, παραδειγματική μεθοδολογία και υψηλό βαθμό χρηστικότητας. Ανεξάρτητα με το αν κάποιος συμφωνεί ή διαφωνεί με μερικές από τις λύσεις ή τις ταξινομήσεις που παρέχει, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι οι συγγραφείς, αναγνωρισμένοι επιστήμονες και δάσκαλοι, προσέφεραν στο ελληνικό και διεθνές κοινό μια διεξοδική επιστημονική γραμματική της νέας ελληνικής, ένα ανεκτίμητο εργαλείο για την έρευνα και τη διδασκαλία της γλώσσας αυτής. Μτφρ. Μ. Χρίτη Βιβλιογραφικές αναφορές 1. Alexiadou, A Adverb Placement: A Case Study in Antisymmetric Syntax. Amsterdam: John Benjamins. 2. Alexiadou, A. & E. Anagnostopoulou Parametrizing AGR: Word Order, V-movement and EPP-Checking. Natural Language and Linguistic Theory 16: Anagnostopoulou, E Clitic Dependencies in Modern Greek. Διδάκτ. Διατρ., Πανεπιστήμιο του Salzburg. 4. Anagnostopoulou, E. & M. Everaert Toward a more complete typology of anaphoric expressions. Linguistic Inquiry 30: Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, A Ηνεολογίαστηνκοινήνεοελληνική. Επιστημονική Επετηρίδα της Φιλοσοφικής Σχολής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Παράρτημα αρ. 65, Θεσσαλονίκη. 6. Daltas, P The Inflectional Morphology of the Verb in Modern Greek Koine: A Variationist Approach. Διδακτ. διατρ., Πανεπιστήμιο του Leeds. 7. Drachman, G Copying and order-changing transformations in Modern Greek. Working Papers in Linguistics 4:1-30. Ohio State University. 8. Drachman, G Verb movement and minimal clauses. ΣτοThemes in Greek Linguistics [Current Issues in Linguistic Theory 117], επιμ. I. Philippaki-Warburton, K. Nikolaidis & M. Sifianou, Amsterdam: John Benjamins. 9. Horrocks, G Subjects and configurationality: Modern Greek clause structure. Journal of Linguistics 30: Householder, F. W., K. Kazazis & A. Koutsoudas Reference Grammar of Literary Dhimotiki. Bloomington: Indiana University. 11. Ιακώβου, Μ Τροπικές κατηγορίες του ρηματικού συστήματος της Ν.Ε. Διδακτ. διατρ., Πανεπιστήμιο Αθηνών. 12. Iatridou, S Clitics, anaphors and a problem of coindexation. Linguistic Inquiry 19: Joseph, B On weak subjects and pro-drop in Greek. Στο Themes in Greek Linguistics [Current Issues (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 6 / 8

7 in Linguistic Theory 117], επιμ. I. Philippaki-Warburton, K. Nicolaidis & M. Sifianou, Amsterdam: John Benjamins. 14. Joseph, B. & I. Philippaki-Warburton Modern Greek. Λονδίνο: Croom Helm. 15. Κακριδή-Ferrari, M. & Δ. Χειλά-Μαρκοπούλου Η γλωσσική ποικιλία και η διδασκαλία της νέας ελληνικής ως ξένης γλώσσας. Στο Ηνέαελληνικήωςξένηγλώσσα: προβλήματαδιδασκαλίας, Αθήνα: Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν. 16. King, P The Anglo-Hellenic Review 18: Κλαίρης, Χ. & Γ. Μπαμπινιώτης Γραμματική της νέας ελληνικής: Δομολειτουργική-Επικοινωνιακή. Ι (το όνομα), ΙΙ (το ρήμα). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. 18. Κουρμούλης, Γ Μορφολογικαί εξελίξεις της ελληνικής γλώσσης Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών 15: Koutsoudas, Α Verb Morphology in Modern Greek: A Descriptive Analysis. Bloomington: Indiana University. 20. Mackridge, P The Modern Greek Language. Οξφόρδη: Clarendon Press. Ελλ. μτφρ. Κ. Πετρόπουλος, με τίτλο Η νεοελληνική γλώσσα (Αθήνα: Πατάκης, 1990). 21. Malikouti-Drachman, A Prosodic domains in Greek compounding. Στο Proceedings of the 2nd International Conference on Greek Linguistics 1995, επιμ. G. Drachman, A. Malikouti-Drachman, C. Klidi & I. Fykias, Graz: Neugebauer. 22. Malikouti-Drachman, A. & G. Drachman Stress in Modern Greek. Studies in Greek Linguistics 9: Phonological government and projection: dissimilations and assimilations. Working Papers in Greek Grammar. Πανεπιστήμιο του Salzburg. 24. Mirambel, A La Langue grecque moderne. Description et analyse. Παρίσι: Klincksieck. Ελλ. μτφρ. Στ. Καρατζάς, με τίτλο Η νέα ελληνική γλώσσα. Περιγραφή και ανάλυση (Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη], 1978). 25. Μοσχονάς, Σ Μία εξαιρετική γραμματική. Καθημερινή, 24 Οκτωβρίου Μόζερ, A Ποιόν και απόψεις του ρήματος. Αθήνα. 27. Μπαμπινιώτης, Γ. & Π. Κοντός Συγχρονική γραμματική της κοινής νέας ελληνικής. Αθήνα. 28. Philippaki-Warburton, I Word order in MG. Transactions of the Philological Society 2: The theory of empty categories and the pro-drop parameter in Modern Greek. Journal of Linguistics 23: The analysis of the verb group in Modern Greek. Studies in Greek Linguistics 11: Functional categories and Modern Greek syntax. The Linguistic Review 15: Philippaki-Warburton, I. & I. Veloudis The subjunctive in complement clauses. Studies in Greek Linguistics 5: Ralli, A Elements de la morphologie du grec moderne: la structure du verbe. Διδακτ. διατρ., Πανεπιστήμιο του Montreal Compounds in Modern Greek. Rivista di Linguistica 4: Rivero, M.-L. & A. Terzi Imperatives, V-movement and logical mood. Journal of Linguistics 31: Roussou, A The syntax of complementizers. Διδακτ. διατρ. University College: Λονδίνο. 37. Seiler, H L'Aspect et le temps dans le verbe neogrec. Παρίσι: Les Belles Lettres. 38. Σετάτος, M Φωνολογία της κοινής νεοελληνικής. Αθήνα: Παπαζήσης. 39. Stephany, U Aspekt, Tempus und Modalität: zur Entwincklung der Verbal-grammatik in der Neugriechischen Kindersprache. Tübingen: Narr Verlag. 40. Theophanopoulou-Kontou, D Acquisition of nouns by children learning Greek as a native language. Μεταπτυχιακή εργασία, Columbus Ohio. 41. Τριανταφυλλίδης, Μ Νεοελληνική γραμματική (της δημοτικής). Αθήνα: ΟΕΔΒ. 42. Tsimpli, I.-M The clause structure and word order in Modern Greek. UCL Working Papers in Linguistics 2: (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 7 / 8

8 43. Τσοπανάκης, Α Νεοελληνική γραμματική. Αθήνα: Εστία Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη. 44. Τζάρτζανος, A Νεοελληνική σύνταξις (της κοινής δημοτικής). Αθήνα: ΟΕΣΒ. 45. Φιλιππάκη-Warburton, Ει Προβλήματα σχετικά με τη σειρά των όρων στις ελληνικές προτάσεις. Γλωσσολογία 1: Veloudis, I. & I. Philippaki-Warburton The subjunctive in Modern Greek. Studies in Greek Linguistics 4: Χαραλαμπάκης, Κ Κριτική της γραμματικής των D. Holton, P. Mackridge & I. Philippaki-Warburton, Greek: A Comprehensive Grammar of the Modern Language. 1η έκδ Λονδίνο & Νέα Υόρκη: Routledge. Διορθ. ανατ Νέα Εστία 145: 1712, Warburton, I On the Verb in Modern Greek. Bloomington, Ind.: Indiana University Publications. 1 Εκτός από τα πρωτοποριακά έργα των Μ. Τριανταφυλλίδη και των συνεργατών του Νεοελληνική Γραμματική της (Δημοτικής), Αθήνα 1941, και Αχιλλέα Τζάρτζανου Νεοελληνική Σύνταξις (της Κοινής Δημοτικής) 2 τόμ., Αθήνα , πρέπει να αναφερθούν οι ακόλουθες γραμματικές που εκδόθηκαν κατά τα τελευταία σαράντα χρόνια: α. Mirambel, A La langue grecque moderne. Paris: Klincksieck. Ελλ. μτφρ. Σ. Κ. Καρατζάς, Ηνέαελληνικήγλώσσα. Περιγραφή και ανάλυση. 2η έκδοση φωτοτυπική. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη]. β. Householder, F. W., K. Kazazis & A. Koutsoudas Reference Grammar of Literary Dhmotiki. Bloomington: Παν/μιο Indiana. γ. Μπαμπινιώτης, Γ. & Π. Κοντός Συγχρονική γραμματική της κοινής νέας ελληνικής. Αθήνα. δ. Mackridge, P The Modern Greek Language. Οξφόρδη: Clarendon Press. Ελλ. μτφρ. Κ. Πετρόπουλος. Η νεοελληνική γλώσσα. Αθήνα: Πατάκης. στ. Joseph, B. & I. Philippaki-Warburton Modern Greek. Λονδίνο: Croom Helm. ε. Τσοπανάκης, Α Νεοελληνική γραμματική. Αθήνα: Εστία. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη. ζ. Κλαίρης, Χ. & Γ. Μπαμπινιώτης Γραμματική της νέας ελληνικής:δομολειτουργική-επικοινωνιακή. 1:Το όνομα, 2:Το ρήμα. Αθήνα: Ελληνικά γράμματα. (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 8 / 8

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Γραμματική της Νέας Ελληνικής

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Γραμματική της Νέας Ελληνικής ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (1) ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΦΥ6755 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤ ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Γραμματική της Νέας Ελληνικής ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Holton, D., P. Mackridge & E. Φιλιππάκη-Warburton. Γραμματική της ελληνικής γλώσσας.

Holton, D., P. Mackridge & E. Φιλιππάκη-Warburton. Γραμματική της ελληνικής γλώσσας. [Γραμματικές της νέας Ελληνικής] Holton, D., P. Mackridge & E. Φιλιππάκη-Warburton. Γραμματική της ελληνικής γλώσσας. Γιάννης Βελούδης Holton, David, Peter Mackridge, Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton. Γραμματική

Διαβάστε περισσότερα

[+εαυτό / +Α] Αναφορικές εκφράσεις: δεδομένα από τα Νέα Ελληνικά. Brian D. Joseph Πανεπιστήμιο της Πολιτείας του Οχάιο

[+εαυτό / +Α] Αναφορικές εκφράσεις: δεδομένα από τα Νέα Ελληνικά. Brian D. Joseph Πανεπιστήμιο της Πολιτείας του Οχάιο [In D. Theofanopoulou-Kondou, X. Laskaratou, M. Sifianou, M. Georgiafendis, & V. Spyropoulos, eds. Sinxrones tasis stin eliniki glosologia. Meletes afieromenes stin Eirene Philippaki-Warburton [Synchronic

Διαβάστε περισσότερα

Θέµατα Μορφολογίας της Νέας Ελληνικής Ι. Κώστας Δ. Ντίνας Πανεπιστήµιο Δυτικής Μακεδονίας

Θέµατα Μορφολογίας της Νέας Ελληνικής Ι. Κώστας Δ. Ντίνας Πανεπιστήµιο Δυτικής Μακεδονίας Θέµατα Μορφολογίας της Νέας Ελληνικής Ι Κώστας Δ. Ντίνας Πανεπιστήµιο Δυτικής Μακεδονίας Η παρουσίαση επιλεγµένα θέµατα µορφολογίας της νέας ελληνικής µορφολογικά χαρακτηριστικά της ΝΕ, η λέξη στη νέα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Τ.Ξ.Γ.Μ.Δ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : Μ. ΤΣΙΓΚΟΥ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. Γενικά για την εργασία: Η εργασία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 202-203 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα η Ενότητα Οι πρώτες μέρες σε ένα σχολείο Διδακτικές : 9

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Παναρέτου Επίκουρη Καθηγήτρια Τομέας Γλωσσολογίας Τμήμα Φιλολογίας Πανεπιστήμιο Αθηνών. Γνωστικό αντικείμενο Γλωσσολογία: Κειμενογλωσσολογία

Ελένη Παναρέτου Επίκουρη Καθηγήτρια Τομέας Γλωσσολογίας Τμήμα Φιλολογίας Πανεπιστήμιο Αθηνών. Γνωστικό αντικείμενο Γλωσσολογία: Κειμενογλωσσολογία Ελένη Παναρέτου Επίκουρη Καθηγήτρια Τομέας Γλωσσολογίας Τμήμα Φιλολογίας Πανεπιστήμιο Αθηνών Γνωστικό αντικείμενο Γλωσσολογία: Κειμενογλωσσολογία ΑΘΗΝΑ 2009 ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Σπουδές 1976 Απολυτήριο

Διαβάστε περισσότερα

Διάγραμμα Μαθήματος. Σελίδα1 5

Διάγραμμα Μαθήματος. Σελίδα1 5 Διάγραμμα Μαθήματος Κωδικός Μαθήματος Τίτλος Μαθήματος Πιστωτικές Μονάδες ECTS EDUC-543 9 Προαπαιτούμενα Τμήμα Εξάμηνο Κανένα Παιδαγωγικών Σπουδών Χειμερινό/Εαρινό Κατηγορία Μαθήματος Γνωστικό Πεδίο Γλώσσα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΩΝΗΤΙΚΗ-ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ (Ι)

ΦΩΝΗΤΙΚΗ-ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΦΩΝΗΤΙΚΗ-ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) Βασικά σηµεία Η φωνητική µελετά τους φθόγγους Οι φθόγγοι διακρίνονται: κατά τον τόπο (διχειλικά, οδοντικά κτλ.) κατά τον τρόπο άρθρωσης (κλειστά, τριβόµενα κτλ.) Η Φωνολογία µελετά

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Γραμματική εντάσσεται στα ευρύτερα πλαίσια του γλωσσικού μαθήματος. Δε διδάσκεται χωριστά, αλλά με βάση την ενιαία προσέγγιση της γλώσσας, όπου έμφαση δίνεται στη λειτουργική χρήση της. Διδάσκεται

Διαβάστε περισσότερα

Διάγραμμα Μαθήματος. Σελίδα1 5

Διάγραμμα Μαθήματος. Σελίδα1 5 Διάγραμμα Μαθήματος Κωδικός Μαθήματος Τίτλος Μαθήματος Πιστωτικές Μονάδες ECTS EDUC-543DL 9 Προαπαιτούμενα Τμήμα Εξάμηνο Κανένα Παιδαγωγικών Σπουδών Χειμερινό/Εαρινό Κατηγορία Μαθήματος Γνωστικό Πεδίο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΓΛΩΣΣΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΓΛΩΣΣΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΓΛΩΣΣΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ Μέσω κανόνων Πλεονεκτήματα: κέρδος χρόνου, δυνατότητα επαναλήψεων, εκμετάλλευση των γνωστικών ικανοτήτων των μαθητών, λιγότερη διδακτική προετοιμασία.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΜΑΛΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΗ, University of California, San Diego (UCSD)

ΑΜΑΛΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΗ, University of California, San Diego (UCSD) 1 APPENDIX I Εισαγωγικό Επίπεδο ΑΜΑΛΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΗ, University of California, San Diego (UCSD) ΠΡΟΦΟΡΑ ΚΑΙ ΕΠΙΤΟΝΙΣΜΟΣ Η επιτυχία της επικοινωνίας εξαρτάται από την ικανότητα να αντιλαμβάνεται κανείς τον

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΡΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ. 1) Στάση του μαθητή/τριας κατά τη διάρκεια του μαθήματος: Δεν την κατέχει. Την κατέχει μερικώς. επαρκώς

ΦΟΡΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ. 1) Στάση του μαθητή/τριας κατά τη διάρκεια του μαθήματος: Δεν την κατέχει. Την κατέχει μερικώς. επαρκώς ΦΟΡΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Όνομα μαθητή/μαθήτριας:... Ισχύουσα Διάγνωση:... Στήριξη από ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό (ψυχολόγο, λογοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, κτλ.):... Σχολικό Έτος:... Σχολείο:.... Τάξη/Τμήμα:...

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1 Αναστασιάδη-Συμεωνίδη Α. (1984) «-έ: ένα νέο επίθημα της Νέας Ελληνικής», Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα 5, Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης, 89-110. 1. ----------------------------------

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΜΣ. ιατµηµατικό Πρόγραµµα ιδασκαλίας της Νέας Ελληνικής ως Ξένης Γλώσσας (ΠΜΣ),

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΜΣ. ιατµηµατικό Πρόγραµµα ιδασκαλίας της Νέας Ελληνικής ως Ξένης Γλώσσας (ΠΜΣ), ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΜΣ Αθήνα 19-7-2010 Το ιατµηµατικό Πρόγραµµα ιδασκαλίας της Νέας Ελληνικής ως Ξένης Γλώσσας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών προκηρύσσει για το ακαδ. έτος 2010 2011 δεκαπέντε (15)

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 013-014 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προγραμματισμός κατά ενότητα 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ Από τον τόπο μου σ όλη την Ελλάδα Ταξίδια, περιηγήσεις, γνωριμία

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ48 / Ελληνική Γλώσσα και Γλωσσολογία

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ48 / Ελληνική Γλώσσα και Γλωσσολογία Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ48 / Ελληνική Γλώσσα και Γλωσσολογία Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΛΠ Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό Θεματική Ενότητα ΕΛΠ48 Ελληνική

Διαβάστε περισσότερα

Γλωσσική Τεχνολογία. Μάθημα 3 ο : Βασικές Γλωσσολογικές Έννοιες Ι: Μορφολογία. Βασιλική Σιμάκη

Γλωσσική Τεχνολογία. Μάθημα 3 ο : Βασικές Γλωσσολογικές Έννοιες Ι: Μορφολογία. Βασιλική Σιμάκη 1 Γλωσσική Τεχνολογία Μάθημα 3 ο : Βασικές Γλωσσολογικές Έννοιες Ι: Μορφολογία 2 Επεξεργασία Φυσικής Γλώσσας Κυρίως γραπτή γλώσσα, κύριος στόχος η δημιουργία υπολογιστικών μοντέλων γλωσσολογικών θεωριών

Διαβάστε περισσότερα

«Η τροπικότητα στην Νέα Ελληνική» Ανάλυση βάσει του Επικοινωνιακού Δοµολειτουργικού Προτύπου

«Η τροπικότητα στην Νέα Ελληνική» Ανάλυση βάσει του Επικοινωνιακού Δοµολειτουργικού Προτύπου Πώς τροποποιούµε το µήνυµα: 1. Έγκλιση (σελ. 1) 2. Άποψη - Ποιόν Ενεργείας (σελ. 7) 3. Άρνηση - Ερώτηση (σελ. ) 4. Τροπικά (σελ. 13). Επιτονισµός και τόνος (σελ. 13) 1 1. Έγκλιση: Οριστική (+/-) Απαρέµφατο

Διαβάστε περισσότερα

ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2007 ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΥΠΟΤΡΟΦΩΝ ΚΑΘΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΑΤΑΛΑ Α ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2007 ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΥΠΟΤΡΟΦΩΝ ΚΑΘΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΑΤΑΛΑ Α ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2007 ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΥΠΟΤΡΟΦΩΝ ΚΑΘΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΑΤΑΛΑ Α ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Μετά την αλλαγή των σχολικών εγχειριδίων το σχολικό έτος 2006-2007 και επειδή, λόγω της εφαρμογής κύκλων συνδιδασκαλίας

Διαβάστε περισσότερα

Αξιότιμοι κυρίες και κύριοι, Αγαπητοί μου

Αξιότιμοι κυρίες και κύριοι, Αγαπητοί μου Αρχαία Ελληνική Γλώσσα: η βασική μέθοδος διδασκαλίας της Νεοελληνικής ως ξένης γλώσσας ΤΑΤΙΑ ΜΤΒΑΡΕΛΙΤΖΕ Υποψήφια διδάκτωρ του Ινστιτούτου Κλασσικής Φιλολογίας, Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του

Διαβάστε περισσότερα

H γλώσσα θεωρείται ιδιαίτερο σύστηµα,

H γλώσσα θεωρείται ιδιαίτερο σύστηµα, Δοµιστική µέθοδος διδασκαλίας - Δοµιστικά Προγράµµατα Γλωσσικής Διδασκαλίας Κώστας Δ. Ντίνας Πανεπιστήµιο Δυτικής Μακεδονίας 20ός αιώνας: δοµισµός, F. de Saussure (1916) επιστηµονικό κίνηµα - το όνοµά

Διαβάστε περισσότερα

Mirambel, André. [1978] Η νέα ελληνική γλώσσα. Περιγραφή και ανάλυση.

Mirambel, André. [1978] Η νέα ελληνική γλώσσα. Περιγραφή και ανάλυση. [Γραμματικές της νέας Ελληνικής] Mirambel, André. [1978] 1988. Η νέα ελληνική γλώσσα. Περιγραφή και ανάλυση. Σωτήρης Κ. Τσέλικας Mirambel, André. [1978] 1988. Η νέα ελληνική γλώσσα. Περιγραφή και ανάλυση.

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλα γλωσσικής επεξεργασίας: σύνταξη

Μοντέλα γλωσσικής επεξεργασίας: σύνταξη Μοντέλα γλωσσικής επεξεργασίας: σύνταξη Μάθημα: Εισαγωγή στις επιστήμες λόγου και ακοής Ιωάννα Τάλλη, Ph.D. Σύνταξη Είναι ο τομέας της γλώσσας που μελετά τη δομή των προτάσεων, δηλαδή ποια είναι η σειρά

Διαβάστε περισσότερα

Γνωστικό αντικείμενο: Ελληνικά. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Ομάδα Εργασίας Ελληνικών (Δημοτική Εκπαίδευση)

Γνωστικό αντικείμενο: Ελληνικά. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Ομάδα Εργασίας Ελληνικών (Δημοτική Εκπαίδευση) Διήμερο Εκπαιδευτικού Δημοτικής Εκπαίδευσης 2018-2019: Η Θέση και η Διδασκαλία της Δομής στο Μάθημα των Ελληνικών στο Δημοτικό Σχολείο (Γ μέχρι Στ τάξεις) Γνωστικό αντικείμενο: Ελληνικά ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Ομάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 2015-2016 Α ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 2015-2016 Α ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 2015-2016 Α ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Το μάθημα της Νέας Ελληνικής Γλώσσας στην Α Γυμνασίου διδάσκεται τρεις (3) περιόδους την εβδομάδα. Συνεπώς, το σύνολο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΜΣ. Αθήνα 08-08-2013

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΜΣ. Αθήνα 08-08-2013 Αθήνα 08-08-2013 ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΜΣ Το Διατμηματικό Πρόγραμμα Διδασκαλίας της Νέας Ελληνικής ως Ξένης Γλώσσας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών προκηρύσσει για το ακαδ. έτος 2013 2014 δεκαπέντε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΜΣ. ιατµηµατικό Πρόγραµµα ιδασκαλίας της Νέας Ελληνικής ως Ξένης Γλώσσας (ΠΜΣ),

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΜΣ. ιατµηµατικό Πρόγραµµα ιδασκαλίας της Νέας Ελληνικής ως Ξένης Γλώσσας (ΠΜΣ), Αθήνα 19-7-2011 ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΜΣ Το ιατµηµατικό Πρόγραµµα ιδασκαλίας της Νέας Ελληνικής ως Ξένης Γλώσσας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών προκηρύσσει για το ακαδ. έτος 2011 2012 δεκαπέντε (15)

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Κλαίρης - Γεώργιος Μπαμπινιώτης. Γραμματική της Νέας Ελληνικής. Δομολειτουργική - Επικοινωνιακή.

Χρήστος Κλαίρης - Γεώργιος Μπαμπινιώτης. Γραμματική της Νέας Ελληνικής. Δομολειτουργική - Επικοινωνιακή. [Γραμματικές της νέας Ελληνικής] Χρήστος Κλαίρης - Γεώργιος Μπαμπινιώτης. Γραμματική της Νέας Ελληνικής. Δομολειτουργική - Επικοινωνιακή. Γιαννούλα Γιαννουλοπούλου & Αναστάσιος Τσαγγαλίδης Χρήστος Κλαίρης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ Δ.Ε. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥΠΟΛΗ ΡΕΘΥΜΝΟ ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ Δ.Ε. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥΠΟΛΗ ΡΕΘΥΜΝΟ ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ Δ.Ε. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥΠΟΛΗ ΡΕΘΥΜΝΟ ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ 2010 2011 Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2010-2011 κατατάξεις πτυχιούχων Πανεπιστημίων, ΤΕΙ και πτυχιούχων ανωτέρων

Διαβάστε περισσότερα

Ο 19ος αιώνας Είδαμε ότι πρώτοι ιστορικο-συγκριτικοί επιστήμονες είχαν στόχο να εξηγήσουν τις ομοιότητες που παρατηρούσαν ανάμεσα στις γλώσσες. Είδαμε

Ο 19ος αιώνας Είδαμε ότι πρώτοι ιστορικο-συγκριτικοί επιστήμονες είχαν στόχο να εξηγήσουν τις ομοιότητες που παρατηρούσαν ανάμεσα στις γλώσσες. Είδαμε Ο 19ος αιώνας Είδαμε ότι πρώτοι ιστορικο-συγκριτικοί επιστήμονες είχαν στόχο να εξηγήσουν τις ομοιότητες που παρατηρούσαν ανάμεσα στις γλώσσες. Είδαμε επίσης ότι η ομοιότητα βασικών λέξεων οδήγησε στην

Διαβάστε περισσότερα

403 3. Μορφολογία ουσιαστικών στη γενική ενικού 3.1 134 3.2 135 3.3 136 3.4 137 3.5 138 3.6 139 3.7 140 3.8 141 3.9 142 4. Μορφολογία ουσιαστικών στη γενική ενικού 4.1 143 4.2 144 4.3 145 4.4 146 4.5 147

Διαβάστε περισσότερα

Δείκτες εισαγωγής συμπληρωματικών προτάσεων στη Νέα Ελληνική ως Γ2: πειραματική προσέγγιση με ρωσόφωνους μαθητές

Δείκτες εισαγωγής συμπληρωματικών προτάσεων στη Νέα Ελληνική ως Γ2: πειραματική προσέγγιση με ρωσόφωνους μαθητές Δείκτες εισαγωγής συμπληρωματικών προτάσεων στη Νέα Ελληνική ως Γ2: πειραματική προσέγγιση με ρωσόφωνους μαθητές Ελισσάβετ Νουχουτίδου Πανεπιστήμιο Αθηνών enouchou@phil.uoa.gr Abstract The main aim of

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (Syllabus)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (Syllabus) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Γλωσσολογία Νοτιοανατολικής Μεσογείου ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (Syllabus) ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Σταυρούλα Τσιπλάκου Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου stavroula.tsiplakou@ouc.ac.

Σταυρούλα Τσιπλάκου Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου stavroula.tsiplakou@ouc.ac. Σταυρούλα Τσιπλάκου Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου stavroula.tsiplakou@ouc.ac.cy 2 ο Π α γ κ ύ π ρ ι ο Σ υ ν έ δ ρ ι ο, 29 Ν ο ε μ β ρ ί ο υ 2 0 1 4,

Διαβάστε περισσότερα

Για κάθε φάση του σχεδίου διδασκαλίας προτείνονται δύο στάδια δραστηριοτήτων:

Για κάθε φάση του σχεδίου διδασκαλίας προτείνονται δύο στάδια δραστηριοτήτων: Πρόταση Σχεδίου Διδασκαλίας του Ρηματικού Συστήματος σε μαθητές της Ε Δημοτικού (Διάρκεια προτεινόμενου σεναρίου: 2 δίωρα) Ενότητα Γραμματικής 10 η : Κάνω κάτι ή βρίσκομαι σε μία κατάσταση Το σχέδιο διδασκαλίας

Διαβάστε περισσότερα

Γλωσσική επιμέλεια: επιλογή ή αναγκαιότητα; Άννα Ιορδανίδου

Γλωσσική επιμέλεια: επιλογή ή αναγκαιότητα; Άννα Ιορδανίδου Γλωσσική επιμέλεια: επιλογή ή αναγκαιότητα; Άννα Ιορδανίδου Γλωσσική επιμέλεια // Διαμόρφωση και οργάνωση κειμένου Η γλωσσική επιμέλεια αφορά τη γλωσσική μορφή και το περιεχόμενο, ενώ η διαμόρφωση και

Διαβάστε περισσότερα

Επισημάνσεις στη γραμματική διδασκαλία. των εγχειριδίων του Δημοτικού. Φώτης Α. Καβουκόπουλος

Επισημάνσεις στη γραμματική διδασκαλία. των εγχειριδίων του Δημοτικού. Φώτης Α. Καβουκόπουλος Επισημάνσεις στη γραμματική διδασκαλία των εγχειριδίων του Δημοτικού Φώτης Α. Καβουκόπουλος 2 Φώτης Καβουκόπουλος Ενδεικτική βιβλιογραφική παραπομπή για το παρόν κείμενο: Καβουκόπουλος, Φ.Α. 2015. Επισημάνσεις

Διαβάστε περισσότερα

Η γλώσσα ως σύστημα και ως χρήση. Ασπασία Χατζηδάκη, Επίκουρη καθηγήτρια ΠΤΔΕ

Η γλώσσα ως σύστημα και ως χρήση. Ασπασία Χατζηδάκη, Επίκουρη καθηγήτρια ΠΤΔΕ Η γλώσσα ως σύστημα και ως χρήση Ασπασία Χατζηδάκη, Επίκουρη καθηγήτρια ΠΤΔΕ 2009-10 Τι είναι γλώσσα; Γλώσσα είναι το σύστημα ήχων ( φθόγγων ) και εννοιών που χρησιμοποιούν οι ανθρώπινες κοινότητες για

Διαβάστε περισσότερα

5. Λόγος, γλώσσα και ομιλία

5. Λόγος, γλώσσα και ομιλία 5. Λόγος, γλώσσα και ομιλία Στόχοι της γλωσσολογίας Σύμφωνα με τον Saussure, βασικός στόχος της γλωσσολογίας είναι να περιγράψει τις γλωσσικές δομές κάθε γλώσσας με στόχο να διατυπώσει θεωρητικές αρχές

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική Γλωσσικών Μαθημάτων (ΚΠΒ307)

Διδακτική Γλωσσικών Μαθημάτων (ΚΠΒ307) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Διδακτική Γλωσσικών Μαθημάτων (ΚΠΒ307) Ενότητα #4: Λειτουργικός και Κριτικός Γραμματισμός Διδάσκων: Κατσαρού Ελένη ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Στάσεις σπουδαστών με Γ1 την Τουρκική προς τη γραμματική της Νέας Ελληνικής και η διδασκαλία αυτής ως ΞΓ

Στάσεις σπουδαστών με Γ1 την Τουρκική προς τη γραμματική της Νέας Ελληνικής και η διδασκαλία αυτής ως ΞΓ Κομοτηνή, 2 Οκτωβρίου 2016 Η Νέα Ελληνική Γλώσσα στον Παρευξείνιο Χώρο και στα Βαλκάνια Στάσεις σπουδαστών με Γ1 την Τουρκική προς τη γραμματική της Νέας Ελληνικής και η διδασκαλία αυτής ως ΞΓ Χασάν Καϊλή

Διαβάστε περισσότερα

ΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ

ΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ: ΧΡΟΝΟΙ, ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΙ ΑΛΛΟ; Αναστάσιος Τσαγγαλίδης Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης atsangal@enl.auth.gr ABSTRACT The paper discusses

Διαβάστε περισσότερα

Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα

Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 2012-2013 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα Ενότητα 1 Το ταξίδι των λέξεων στον χρόνο Η επιβίωση

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος της γαλλικής έκδοσης

Πρόλογος της γαλλικής έκδοσης Πρόλογος της γαλλικής έκδοσης Η Λατινική γραμματική της σειράς Bescherelle είναι μια εύκολη και πλήρης γραμματική της λατινικής γλώσσας, με αντικειμενικό στόχο να δι ευκολύνει τη μελέτη, τη μετάφραση και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι. Μορφολογία

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι. Μορφολογία ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι Διδάσκοντες: Επίκ. Καθ. Μαρία Λεκάκου, Λέκτορας Μαρία Μαστροπαύλου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ -

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ - ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ - Τάξη Δείκτες Επιτυχίας Κατανόηση Γραπτού Λόγου Δείκτες Επάρκειας A Τα παιδιά 1. Τοποθετούν ένα κείμενο σε πλαίσιο (θεματικό,

Διαβάστε περισσότερα

Πέτρος Κλιάπης 3η Περ. Ημαθίας

Πέτρος Κλιάπης 3η Περ. Ημαθίας ΧΡΟΝΟΣ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ Προβλεπόμενες ώρες: 232 130 για το βιβλίο Κάθε ενότητα: 8 12 ώρες (σύνολο 120 περίπου) Επετειακές: 2 ώρες (σύνολο 10 περίπου) [ενότητα: 16 20 σελίδες] 32 για το ανθολόγιο 70 για τις δραστηριότητες

Διαβάστε περισσότερα

Γ μέρος. 7. Ανάλυση των αποτελεσμάτων σε κύρια θέματα γραμματικής

Γ μέρος. 7. Ανάλυση των αποτελεσμάτων σε κύρια θέματα γραμματικής Γ μέρος 7. Ανάλυση των αποτελεσμάτων σε κύρια θέματα γραμματικής Στην παρούσα ενότητα αναλύονται τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα της επίδοσης των συμμετασχόντων σε 20 κύρια θέματα γραμματικής: 1. Μορφολογία

Διαβάστε περισσότερα

<5,0 5,0 6,9 7 7,9 8 8,9 9-10

<5,0 5,0 6,9 7 7,9 8 8,9 9-10 ΚΡΙΤΗΡΙΑ Εύρος θέματος Τίτλος και περίληψη Εισαγωγή Βαθμολογία

Διαβάστε περισσότερα

ιδασκαλία της ελληνικής γλώσσας σε µικτές τάξεις Περιλήψεις

ιδασκαλία της ελληνικής γλώσσας σε µικτές τάξεις Περιλήψεις ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ράση: Επιµόρφωση εκπαιδευτικών και µελών της εκπαιδευτικής κοινότητας Υποδράση: Ενδοσχολική Επιµόρφωση, Επιστ.υπεύθυνη: Μαρία Λιακοπούλου ιδασκαλία της ελληνικής

Διαβάστε περισσότερα

Λογισμικό: Αρχαία με Νόημα Κατηγορία αναπηρίας: Κώφωση Βαρηκοΐα Μάθημα: Αρχαία Ελληνικά Τάξη/εις: Α, Β Γυμνασίου

Λογισμικό: Αρχαία με Νόημα Κατηγορία αναπηρίας: Κώφωση Βαρηκοΐα Μάθημα: Αρχαία Ελληνικά Τάξη/εις: Α, Β Γυμνασίου Λογισμικό: Αρχαία με Νόημα Κατηγορία αναπηρίας: Κώφωση Βαρηκοΐα Μάθημα: Αρχαία Ελληνικά Τάξη/εις: Α, Β Γυμνασίου Παρουσίαση Λογισμικού: Κατερίνα Αραμπατζή Προμηθευτής: Ινστιτούτο Επεξεργασίας Λόγου Προσβασιμότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ. E-learning. Οδηγός Σπουδών

ΑΡΧΕΣ ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ. E-learning. Οδηγός Σπουδών ΑΡΧΕΣ ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ E-learning Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος Οικονομικής Επιστήμης, σας καλωσορίζει στο

Διαβάστε περισσότερα

Σχετικά με τη διδακτική προσέγγιση του γλωσσικού δανεισμού

Σχετικά με τη διδακτική προσέγγιση του γλωσσικού δανεισμού Σχετικά με τη διδακτική προσέγγιση του γλωσσικού δανεισμού Περιεχόμενα 1. Εισαγωγικά στοιχεία 1.1 Η τρέχουσα αντιμετώπιση του γλωσσικού δανεισμού 1.2 Η προσέγγιση του θέματος μέσα από το σχολείο 1.3 Σχετικά

Διαβάστε περισσότερα

ΡΗΜΑΤΑ. Στην πρώτη περίπτωση κάποιος ενεργεί (ρήμα) και η ενέργειά του αυτή ασκείται σε ένα άλλο πρόσωπο ή πράγμα έξω από αυτόν.

ΡΗΜΑΤΑ. Στην πρώτη περίπτωση κάποιος ενεργεί (ρήμα) και η ενέργειά του αυτή ασκείται σε ένα άλλο πρόσωπο ή πράγμα έξω από αυτόν. ΡΗΜΑΤΑ Τα ρήματα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη σε πλήθος ομάδα λέξεων μετά τα ουσιαστικά. Τα ρήματα δείχνουν πράξεις. Όπως δείχνουν και τα παρακάτω σχήματα έχουμε τις εξής περιπτώσεις. Στην πρώτη περίπτωση

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ -

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ - ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ - Τάξη Δείκτες Επιτυχίας Κατανόηση Γραπτού Λόγου Δείκτες Επάρκειας Γ Τα παιδιά 1. Τοποθετούν ένα κείμενο σε πλαίσιο (θεματικό,

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιότητες και Τεχνικές Σύνταξης Επιστημονικού Κειμένου Σχολιασμός ερευνητικής πρότασης

Ιδιότητες και Τεχνικές Σύνταξης Επιστημονικού Κειμένου Σχολιασμός ερευνητικής πρότασης Ιδιότητες και Τεχνικές Σύνταξης Επιστημονικού Κειμένου Σχολιασμός ερευνητικής πρότασης Αναστασία Χριστοδούλου, Dr. Γεώργιος Δαμασκηνίδης Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας & Φιλολογίας Θεσσαλονίκη, 2015 Ιδιότητες

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Αρχαιομάθειας. Κείμενο. Κατάλογος φαινομένων. Περιεχόμενα. [Διδασκαλία - Εκπαίδευση] Ηλεκτρονικές Ασκήσεις

Εργαστήριο Αρχαιομάθειας. Κείμενο. Κατάλογος φαινομένων. Περιεχόμενα. [Διδασκαλία - Εκπαίδευση] Ηλεκτρονικές Ασκήσεις [Διδασκαλία - Εκπαίδευση] Εργαστήριο Αρχαιομάθειας Ηλεκτρονικές Ασκήσεις Κατάλογος φαινομένων Περιεχόμενα - Κείμενο - Γραμματική - Συντακτικό - Λεξιλογικά - Ερμηνευτικά - Μεταφραστικά Κείμενο ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Με την προσδοκία ότι το βιβλίο αυτό θα αποβεί χρήσιμο σε μαθητές και συναδέλφους φιλολόγους, εύχομαι καλή επιτυχία στο έργο τους.

Με την προσδοκία ότι το βιβλίο αυτό θα αποβεί χρήσιμο σε μαθητές και συναδέλφους φιλολόγους, εύχομαι καλή επιτυχία στο έργο τους. 5 Πρόλογος Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια βελτιωμένη έκδοση του Συντακτικού της αρχαίας ελληνικής γλώσσας σε πίνακες που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2000. Η επανέκδοσή του κρίθηκε αναγκαία προκειμένου να

Διαβάστε περισσότερα

Η ρηματική όψη στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας

Η ρηματική όψη στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας Η ρηματική όψη στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας έσποινα Παπαδοπούλου depapa@lit.auth.gr Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Επιμορφωτικό σεμινάριο: Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014-2015 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014-2015 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 014-015 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 014-15 ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού του Εκπαιδευτικού

Διαβάστε περισσότερα

Επίπεδο: Πιθανή διάρκεια: Διδακτικό υλικό:

Επίπεδο: Πιθανή διάρκεια: Διδακτικό υλικό: Θεωρία: Η διδακτική πρόταση που ακολουθεί επικεντρώνεται στους ήχους /i/ και /e/, οι οποίοι δυσκολεύουν ιδιαίτερα τους αραβόφωνους μαθητές. Ο καθηγητής διδάσκει την προφορά ακολουθώντας τη μέθοδο της Παρουσίασης

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Γαβριέλλα Κοντογιαννίδου, Φιλόλογος 1. Το πρώτο βήμα μας είναι η κατανόηση του θέματος και η ένταξή του σε ευρύτερες θεματικές ενότητες Συνήθως, ένα θέμα Έκθεσης έχει

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 2015-2016 Β ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 2015-2016 Β ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ 2015-2016 Β ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Το μάθημα της Νέας Ελληνικής Γλώσσας στην Β Γυμνασίου διδάσκεται δυόμισι (2,5) περιόδους την εβδομάδα. Συνεπώς, το σύνολο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ. Παναγιώτης Δεμέστιχας Στέλλα Γκανέτσου

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ. Παναγιώτης Δεμέστιχας Στέλλα Γκανέτσου ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Παναγιώτης Δεμέστιχας Στέλλα Γκανέτσου ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Συγγραφείς: Παναγιώτης Δεμέστιχας, Στέλλα Γκανέτσου Υπεύθυνη Παραγωγής: Φωτεινή

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ Οι πρώτες μέρες σε ένα νέο σχολείο

ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ Οι πρώτες μέρες σε ένα νέο σχολείο ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α Β Γ Γυμνασίου Τα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο διδάσκονται δύο (2) ώρες την εβδομάδα με ελεύθερη επιλογή από το διδάσκοντα. Το δίωρο αυτό, εφόσον το επιθυμεί

Διαβάστε περισσότερα

Svetlana Berikashvili (Tbilisi) ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΑΡΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑΝΗΣ

Svetlana Berikashvili (Tbilisi) ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΑΡΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑΝΗΣ Phasis 13-14, 2010-2011 Svetlana Berikashvili (Tbilisi) ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΑΡΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑΝΗΣ Εισαγωγή Η αντιπαραβολική ανάλυση είναι πολύ σημαντική κατά την εκμάθηση

Διαβάστε περισσότερα

Μαρίνα Ματθαιουδάκη. Περίληψη

Μαρίνα Ματθαιουδάκη. Περίληψη Μαρίνα Ματθαιουδάκη Περίληψη Τα Ηλεκτρονικά Σώματα Κειμένων (ΗΣΚ) αποτελούνται από σειρά κειμένων (γραπτών ή προφορικών) και είναι αποθηκευμένα σε ηλεκτρονική μορφή και προσβάσιμα με τη χρήση εργαλείων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Π. ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΠΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Π. ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΠΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Π. ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΠΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ. ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΚΠ/ΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΑΞΗΣ ΥΠΟΔΟΧΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 20..-20.. Α/Α (Ονοματεπώνυμο,) τάξη μαθητή / μαθήτριας Αρχική

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι Εισαγωγικά: τι είναι γλώσσα, τι είναι γλωσσολογία Διδάσκοντες: Επίκ. Καθ. Μαρία Λεκάκου, Λέκτορας Μαρία Μαστροπαύλου Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Ι ΣΤΑΘΜΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Ι ΣΤΑΘΜΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΩΝ............................... 15 ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ................................... 17 ΜΕΡΟΣ Ι ΣΤΑΘΜΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Για τις κατατακτήριες εξετάσεις ακαδημαϊκού έτους 2017-2018 Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 57 του ν.4186/2013

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση Γ ( )

Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση Γ ( ) Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Διεύθυνση Δημοτικής Εκπαίδευσης Μάιος 2014 Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση Γ (2013-2014) Κεντρική Επιμόρφωση για Διευθυντές/ντριες & Εκπαιδευτικούς

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφίδες για τη Νεοελληνική Γλώσσα

Ψηφίδες για τη Νεοελληνική Γλώσσα [1] Ψηφίδες για τη Νεοελληνική Γλώσσα Παρουσίαση και ενδεικτικά παραδείγματα εκπαιδευτικής αξιοποίησης Συντάκτρια: Μαρία Αλεξίου (εκπαιδευτικός ΠΕ02, ΜΔΕ Θεωρητικής Γλωσσολογίας, συντονίστρια του ψηφιακού

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΩΣ ΔΕΥΤΕΡΗ/ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΩΣ ΔΕΥΤΕΡΗ/ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 1 Εκμάθηση του λεξιλογίου μιας γλώσσας σημαίνει να γνωρίζει ο σπουδαστής τη μορφή, τη σημασία, την κλίση, την παραγωγή, την πραγματολογική λειτουργία, την κοινωνική χρήση μιας λέξης.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟ Λύκειο ΑΡΧΑΊΑ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΓΛΏΣΣΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΉ ΓΛΏΣΣΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΆ ΒΙΟΛΟΓΊΑ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟ Λύκειο ΑΡΧΑΊΑ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΓΛΏΣΣΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΉ ΓΛΏΣΣΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΆ ΒΙΟΛΟΓΊΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟ Λύκειο 2016-17 ΑΡΧΑΊΑ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΓΛΏΣΣΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΉ ΓΛΏΣΣΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΆ ΒΙΟΛΟΓΊΑ ΦΥΣΙΚΉ ΛΟΓΟΤΕΧΝΊΑΣ ΝΕΌΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΎΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΊΑ ΠΟΛΙΤΙΚΉ ΤΑ ΠΑΙΔΕΊΑ ΒΙΒΛΙΑ ΑΡΧΑΊΑ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΓΛΏΣΣΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΤΛΟΣ ΠΕΡΙΟ ΙΚΟΥ ΑΠΟ - ΜΕΧΡΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΕΙΡΑΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΤΙΤΛΟΣ ΠΕΡΙΟ ΙΚΟΥ ΑΠΟ - ΜΕΧΡΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΕΙΡΑΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΙΤΛΟΣ ΠΕΡΙΟ ΙΚΟΥ ΑΠΟ - ΜΕΧΡΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΕΙΡΑΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ L' ANNÉE PHILOLOGIQUE 1924/1926 (I) - 2004 (LXXV) ΠΛΗΡΗΣ AUSTRALIAN JOURNAL OF 1981 (1:1) - 1988 (8:1) ΕΛΛΙΠΗΣ: Vol. 3(1) ΩΡΕΑ N.V.SMITH BULLETIN

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ -ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ -ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Σχέδιο Διδασκαλίας Τάξη: Β Γυμνασίου Μάθημα: Νεοελληνική Γλώσσα Θέμα: Η συνοχή ενός ευρύτερου Κειμένου Διάρκεια: Μία περίοδος Στην τέταρτη ενότητα ο προγραμματισμός προβλέπει έξι περιόδους. Η συγκεκριμένη

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η καλλιέργεια της ικανότητας για γραπτή έκφραση πρέπει να αρχίζει από την πρώτη τάξη. Ο γραπτός λόγος χρειάζεται ως μέσο έκφρασης. Βέβαια,

Διαβάστε περισσότερα

ヤ Διδασκαλία της Γλώσσας στις τάξεις Γ & Δ

ヤ Διδασκαλία της Γλώσσας στις τάξεις Γ & Δ ヤ Διδασκαλία της Γλώσσας στις τάξεις Γ & Δ Μαρία Θ. Παπαδοπούλου, PhD Σχολική Σύμβουλος 6ης Περιφέρειας Π.Ε. ν. Λάρισας Ελασσόνα, 19 Νοεμβρίου 2012 Επιμέρους τομείς στο γλωσσικό μάθημα 1. Προφορικός Λόγος

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΩΣΣΑ Γ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ. Πέτρος Κλιάπης 3η Περ. Ημαθίας

ΓΛΩΣΣΑ Γ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ. Πέτρος Κλιάπης 3η Περ. Ημαθίας ΓΛΩΣΣΑ Γ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Πέτρος Κλιάπης 3η Περ. Ημαθίας ΗΔομή του Εκπαιδευτικού Υλικού Για τη διδασκαλία της Γλώσσας στην Γ τάξη του Δημοτικού χρησιμοποιείται το παρακάτω υλικό: Βιβλίο του Μαθητή, 3 τεύχη (240

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΜΟΝΑ Α ΑΥΤΟΜΑΤΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΜΟΝΑ Α ΑΥΤΟΜΑΤΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΜΟΝΑ Α ΑΥΤΟΜΑΤΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ Ονοµατικά σύνολα της Νέας Ελληνικής: Εξάλειψη µορφολογικών αµφισηµιών

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακά ορόσημα λόγου

Αναπτυξιακά ορόσημα λόγου Αναπτυξιακά ορόσημα λόγου 0-6 μηνών 7-12 μηνών 13-18 μηνών 19-24 μηνών 2-3 ετών 3-4 ετών 4-5 ετών 5-6 ετών 6-7 ετών 0-6 μηνών Επαναλαμβάνει τους ίδιους ήχους Συχνά μουρμουρίζει, γελά και παράγει ευχάριστους

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΤΡΙΤΟ ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΙ: ΕΙΡΗΝΙΚΟΣ, ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΗ

ΜΑΘΗΜΑ ΤΡΙΤΟ ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΙ: ΕΙΡΗΝΙΚΟΣ, ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑ ΤΡΙΤΟ ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΙ: ΕΙΡΗΝΙΚΟΣ, ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΗ 1. Εισαγωγή - Τόσο στον Ειρηνικό, όσο και στην Αυστραλία και την Αμερική γηγενείς γλώσσες θεωρούνται οι γλώσσες των λεγόμενων «ιθαγενών»,

Διαβάστε περισσότερα

διευκρίνιση Η (προ)ιστορία Παραδοσιακή µέθοδος διδασκαλίας - «Παραδοσιακά» Προγράµµατα Γλωσσικής Διδασκαλίας

διευκρίνιση Η (προ)ιστορία Παραδοσιακή µέθοδος διδασκαλίας - «Παραδοσιακά» Προγράµµατα Γλωσσικής Διδασκαλίας Παραδοσιακή µέθοδος διδασκαλίας - «Παραδοσιακά» Προγράµµατα Γλωσσικής Διδασκαλίας Κώστας Δ. Ντίνας Πανεπιστήµιο Δυτικής Μακεδονίας διευκρίνιση ανέκαθεν η (γλωσσική) πράξη (πρέπει να) αντανακλά(;) τις θεωρητικές

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων στο νηπιαγωγείο: Διδακτικές προσεγγίσεις του προφορικού λόγου ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ

Ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων στο νηπιαγωγείο: Διδακτικές προσεγγίσεις του προφορικού λόγου ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ Ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων στο νηπιαγωγείο: Διδακτικές προσεγγίσεις του προφορικού λόγου ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ 1. Εισαγωγή: Γλωσσική ανάπτυξη και διδασκαλία Τι είναι γλωσσική ανάπτυξη: τι μαθαίνει το

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Δ.Π.Μ.Σ.)

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Δ.Π.Μ.Σ.) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Δ.Π.Μ.Σ.) «Διερμηνεία και Μετάφραση» Tων Τμημάτων: Φιλολογίας, Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Γαλλικής Γλώσσας και

Διαβάστε περισσότερα

«ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΩΣ Γ2»

«ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΩΣ Γ2» ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία: «ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΩΣ Γ2» Π.Μ.Σ.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ «Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ»

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ «Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ» ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ «Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ» ΕΙΣΗΓΗΣΗ: «Πρακτικές αξιολόγησης κατά τη διδασκαλία των Μαθηματικών» Γιάννης Χριστάκης Σχολικός Σύμβουλος 3ης Περιφέρειας

Διαβάστε περισσότερα

Νέες μέθοδοι-ορολογία. Μετά την. επικοινωνιακή προσέγγιση: η παιδαγωγική των κειμενικών ειδών. Κειμενικά είδη για διδακτική χρήση.

Νέες μέθοδοι-ορολογία. Μετά την. επικοινωνιακή προσέγγιση: η παιδαγωγική των κειμενικών ειδών. Κειμενικά είδη για διδακτική χρήση. Νέες μέθοδοι-ορολογία. Μετά την επικοινωνιακή προσέγγιση: η παιδαγωγική των κειμενικών ειδών. Κειμενικά είδη για διδακτική χρήση. Γραμματισμός: έννοια-παιδαγωγικές συνέπειες Σήμερα, στην αναπτυγμένη τεχνολογικά

Διαβάστε περισσότερα

Δεκτές είναι μόνο οι λέξεις της νέας Eλληνικής γλώσσας που υπάρχουν στα ισχύοντα βοηθήματα-λεξικά τα οποία είναι τα εξής (1) :

Δεκτές είναι μόνο οι λέξεις της νέας Eλληνικής γλώσσας που υπάρχουν στα ισχύοντα βοηθήματα-λεξικά τα οποία είναι τα εξής (1) : Α. ΓΕΝΙΚΑ Δεκτές είναι μόνο οι λέξεις της νέας Eλληνικής γλώσσας που υπάρχουν στα ισχύοντα βοηθήματα-λεξικά τα οποία είναι τα εξής (1) : 1. «Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής» Ίδρυμα Μ. Τριανταφυλλίδη, 1998

Διαβάστε περισσότερα

Μορφολογική Επίγνωση μαθητών δημοτικού στις ρηματικές κατηγορίες του Χρόνου, του Ποιού Ενεργείας και της Έγκλισης

Μορφολογική Επίγνωση μαθητών δημοτικού στις ρηματικές κατηγορίες του Χρόνου, του Ποιού Ενεργείας και της Έγκλισης K. Fragkopoulou, F. Kalamida, T. Kardamas, K. Kordouli, M. Marinis, Ch. Panagiotou & N. Vassalou (eds.). Theoretical and Applied Linguistics, 3 (2015) Μορφολογική Επίγνωση μαθητών δημοτικού στις ρηματικές

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ: ΚΛΙΤΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ Το κλιτικό παράδειγμα λόγιων τύπων μετοχών σε -ων ουσα, -ον / -ών, - ώσα, - ών/ -ών, -ούσα, -ούν

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ: ΚΛΙΤΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ Το κλιτικό παράδειγμα λόγιων τύπων μετοχών σε -ων ουσα, -ον / -ών, - ώσα, - ών/ -ών, -ούσα, -ούν ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ: ΚΛΙΤΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ Το κλιτικό παράδειγμα λόγιων τύπων μετοχών σε -ων ουσα, -ον / -ών, - ώσα, - ών/ -ών, -ούσα, -ούν Περιεχόμενα 1. Εισαγωγή 1.1 Παρουσίαση του θέματος 1.2 Η προσέγγιση

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Σπουδών για την Ελληνική Γλώσσα Α Επίπεδο

Πρόγραμμα Σπουδών για την Ελληνική Γλώσσα Α Επίπεδο Πρόγραμμα Σπουδών για την Ελληνική Γλώσσα Α Επίπεδο Πρόγραμμα Σπουδών για την Ελληνική Γλώσσα Α Επίπεδο Σκοπός: Να ορίσει το περιεχόμενο διδασκαλίας και μάθησης του Α Επιπέδου ελληνομάθειας. Σχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

Ο Γραπτός λόγος στο Νηπιαγωγείο

Ο Γραπτός λόγος στο Νηπιαγωγείο Ο Γραπτός λόγος στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 3: Γλωσσική και επικοινωνιακή ικανότητα Στελλάκης Νεκτάριος Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών ΤΕΕΑΠΗ Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί

Διαβάστε περισσότερα

5. Γενικά συμπεράσματα σχόλια ανοικτά ερωτήματα

5. Γενικά συμπεράσματα σχόλια ανοικτά ερωτήματα 5. Γενικά συμπεράσματα σχόλια ανοικτά ερωτήματα Το θέμα της προτασικής δομής και της σειράς των όρων στη γερμανική γλώσσα αποτελεί ένα ιδιαίτερα ευρύ και πολυδιάστατο αντικείμενο έρευνας, στο οποίο εμπλέκονται

Διαβάστε περισσότερα

2. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΝΓ

2. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΝΓ 2. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΝΓ 2.1. Πρόγραμμα Σπουδών Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας του Νηπιαγωγείου Στόχοι - Άξονες Περιεχομένου Κατανόηση θέματος που εκφέρεται στην ΕΝΓ.

Διαβάστε περισσότερα

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές Ενότητα 1: Εισαγωγικές Επισημάνσεις Ζακοπούλου Βικτωρία 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Ρετσινάς Σωτήριος ΠΕ 1703 Ηλεκτρολόγων ΑΣΕΤΕΜ

Ρετσινάς Σωτήριος ΠΕ 1703 Ηλεκτρολόγων ΑΣΕΤΕΜ Ρετσινάς Σωτήριος ΠΕ 1703 Ηλεκτρολόγων ΑΣΕΤΕΜ Τι είναι η ερευνητική εργασία Η ερευνητική εργασία στο σχολείο είναι μια δυναμική διαδικασία, ανοιχτή στην αναζήτηση για την κατανόηση του πραγματικού κόσμου.

Διαβάστε περισσότερα