Πολιτική Νομοθεσία. Όροι Πρότυπα. Έλεγχος Επιβολή. Εφαρμογή

Transcript

1 ΤΕΕ Περιβαλλοντική Ευθύνη Πρόληψη και Αποκατάσταση Περιβαλλοντικών Ζημιών Δρ. Χημικός Μηχανικός Μιλτιάδης Βασιλόπουλος

2 Περιβαλλοντική Ευθύνη {Ύδωρ δε...ευδιάφθαρτον...ράδιον φθείρειν φαρμακεύσιν: διό δη βοηθού δείται νόμου. Αν τις διαφθείρει εκών ύδωρ αλλότριον φαρμακίες Προς τω τιμήματι καθηράτω τας πηγάς ή Αγγείον του ύδατος οπήπερ αν οι των εξηγητών νόμοι αφηγώνται δείν γίγνεσθαι την κάθαρσιν εκάστοτε και εκάστοις} Το νερό εύκολα ρυπαίνεται Χρειάζεται νόμος για την προστασία του Αν κάποιος ηθελημένα ημ ρυπάνει νερό άλλου υποχρεούται εκτός από την αποζημίωση να καθαρίσει το νερό ή τον υποδοχέα του με όποιο τρόπο επιβάλλουν οι κανονισμοί Νόμοι Η 845

3 Δράσεις ΔΔ Πολιτική Νομοθεσία Όροι Πρότυπα ΠΔ 148 Έλεγχος Επιβολή Εφαρμογή

4 Περιβαλλοντική Ευθύνη Επικίνδυνες ή Αντικειμενική Ευθύνη Ζημία Υδάτων Οιονεί Δράσεις Ζημία Εδαφών Ζημία Βιοτόπων Προστατευμένων Ειδών Λοιπές Δράσεις Υποκειμενική Ευθύνη

5 Συσχέτιση με Οδηγίες ΥΔΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ Ζημία στις τιμές κατωφλίου και τα κριτήρια Παράρτημα ΙΙΙ ΦΥΣΗ IPPC Μεταλλαγμένα ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΡΥΠΑΣΜΕΝΟ ΕΔΑΦΟΣ

6 ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ Ζημιογόνοι ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗ Ζημιωμένοι Περιβάλλον Πολίτες Κράτος Επιχειρήσεις

7 Ασάφειες της Οδηγίας Περιβαλλοντικής Ευθύνης { Ως περιβαλλοντική ζημία η μετρήσιμη δυσμενής μεταβολή φυσικού πόρου ή η μετρήσιμη υποβάθμιση υπηρεσίας συνδεδεμένης με φυσικό πόρο, που μπορεί να συμβεί άμεσα ή έμμεσα} Περιορισμοί και όρια της ΜΕΤΡΗΣΗΣ προκύπτουν από την έλλειψη μοντέλων εκτίμησης του ρίσκου και υπολογισμού της ζημίας καθώς και πείρας διαχείρισης των απαιτήσεων Ορισμοί, όπως Σημαντική Ζημία-Αρχική Κατάσταση-Επιστημονική Εκτίμηση Εκπομπών-Επιλογή Επιλογή Μέτρων Αποκατάστασης Το Κράτος οφείλει να καθορίσει τους κανόνες τις τεχνικές τα πρότυπα και μεθοδολογίες εκτίμησης επιπτώσεων -ανάλυση κόστους οφέλους κλπ.

8 Διακριτές Περιπτώσεις Εφαρμογής της Οδηγίας Σημαντική Ζημία Διαπιστώθηκε Σημαντική Ζημία Απειλείται Σημαντική Ζημία Αποκαθίσταται

9 Διαφορετικές Νομικές Ερμηνείες

10 Περιβαλλοντική Επιθεώρηση Βιομηχανίας

11 Εκτίμηση Περιβαλλοντικής Ζημίας Χαρακτηρισμός ζημιογόνου ουσίας ή δράσης Προσδιορισμός ορ σ της ζημίας και του μεγέθους της Καθορισμός της αρχικών συνθηκών Εκτίμηση και επιλογή μέτρων αποκατάστασης της ζημίας Λήψη αρχικών ή και συμπληρωματικών μέτρων. Κόστος Αποκατάστασης και Αποζημιώσεις Παρακολούθηση η και Αξιολόγηση η

12 Μέθοδοι Δραχμοποίησης Εξωτερικού Κόστους Πρόληψη Δαπανών/ / Αποφυγή Κόστους {Δαπάνες ά Αποτροπής Ζημίας} Κόστος Αποκατάστασης Ζημίας {Κόστος Επαναφοράς στην Αρχική Κατάσταση Ζημία/ Κόστος {περιβαλλοντική Μεταβολή και οι Συνέπιες της} Ηδονικές Τιμές Πηγή: ΕΕ/ ΒΙΟ 02 /Φεβ 2003

13 Παράδειγμα Δραχμοποίησης Εξωτερικού κόστος (Αέρας} Κλίμα 0,19-0,0480,048 ε/ Xιλ CO2 Όξινη Βροχή 0,11 Ε -03/5,25 Ε -0,3 Ε/ gso2 Στοιβάδα Ο3 0,68 Ε / Χιλ CFC aq. Νέφος Ε -03/ 3,12 Ε -03/ g Ethylene eq. PM10 1,39E-03/ 59,3E-03 E/g PM10 Διοξίνη 12,95-27,7527,75 Ε/ pg TEQ Ευτροφισμός 4,7 Ε/ Xιλ P eq. XYTA 6-19 E/t Καύση 4-14 Ε/t Πηγή:ESTO network

14 Περιβαλλοντικό Δίκαιο Συνταγματική Συνθήκη- Άρθρα 258/ 260 Δικαστήριο ΔΕΚ / Ποινή εφάπαξ 2,5 Μ EURO/ EURO για κάθε Ημέρα Παράβασης Οδηγία Για τη Περιβαλλοντική Ευθύνη Οδηγία για το Περιβαλλοντικό Έγκλημα

15 Έκθεση της ΕΕ Com/2003/ 0317 τα Κ-Μ οφείλουν Να αυξήσουν τη λογοδοσία την ακεραιότητα και την διαφάνεια στη ΔΔ με τη χρήση εργαλείων διαχείρισης, προτύπων ελέγχου και παρακολούθησης Να αναπτύξουν εστιασμένες τεχνικές διερεύνησης, στατιστικές και δείκτες Να θεσπίσουν σαφείς κανόνες καταγγελίας δυσλειτουργιών Να βελτιώσουν τα εργαλεία διερεύνησης και να διαθέσουν εξειδικευμένο προσωπικό

16 Outcome- oriented versus Procedural Governance Α/Π = Αξιολόγηση / Παρακολούθηση Χρηστή Διοίκηση Α/Π Α/Π Α/Π Μεταβολών Διοικητικές Δράσεις Εκροή Διοικητικό Σύστημα Μεταβολές Κοινωνo-οικονομικέςοικονομικές Πηγή: F Rauschmayer et all Helmholz-Center 2008

17 Τι Πρέπει να Γίνει Πολιτική Ακεραιότητας Πολιτική Αξιολόγησης Ανάλυση Ρίσκου Κώδικες Συμπεριφοράς Εσωτερικός Έλεγχος Απολογισμός Ακεραιότητας Τράπεζα Ελεγκτικών Εκθέσεων Τράπεζα Παραβάσεων Έρευνες-Μελέτες Διώξεις Τράπεζα Δικαστικών Αποφάσεων

18 ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ Η διαφθορά (Δ) είναι έγκλημα εκ προθέσεως όχι εκ πάθους Υπάρχει σε όλα τα πολιτικά Συστήματα Επηρεάζει τη Δημοκρατία την Ανάπτυξη και τη Ποιότητα ζωής Μεταφορικά Δ= ισχύς(ι)+αρμοδιότητα(α)-λογοδοσία (Λ) Η καταπολέμηση της Διαφθοράς είναι συνεχής και αρχίζει με τη βελτίωση του συστημάτων, την εισαγωγή νέων τεχνολογιών απαιτεί πολιτική βούληση και συμμετοχή του πολίτη.

19 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΕΠΙΒΟΛΗΣ KA = Πα* Π δ* Π μ* Π κ* Πρόστιμο* e -rt ΚΑ Π α Π δ Π μ Π κ Π ό = Κίνητρο Αποτροπής = Πιθανότητα Αποκάλυψης = Πιθανότητα Διαπίστωσης = Πιθανότητα Πθ Μήνυσης = Πιθανότητα Καταδίκης Π Πθ ό Μή Πρόστιμο e = Σταθερά r = Επιτόκιο t = Χρόνος μεταξύ Αποκάλυψης/ Καταδίκης

20

21 Επιστημονικές Αξιολογήσεις Παρακολουθήσεις Κρατικών Δράσεων Διοικητική Δράση: Αξιολογήσεις Πολιτικής για νομοθεσία/ ενέργειες/ προγράμματα προς επίλυση κοινωνικών οικονομικών ή πολιτιστικών προβλημάτων Συστηματική Ανάλυση και Εκτίμηση: Επιπτώσεις της διοικητικής δράσης με στόχο τη βελτίωση ή αναπροσαρμογή θεσμών και διαδικασιών Επιστημονική Μεθοδολογία: Ανάπτυξη επιστημονικών μεθόδων εκτίμησης- ελέγχων- παρακολούθησης διοικητικών δράσεων Ποιοτικά Ποσοτικά Πρότυπα: Εισαγωγή επιστημονικών κριτηρίων και επαγγελματικών κανονιστικών ρυθμίσεων εφαρμογής Αξιολογήσεων