«Νοσοκομειακές Επιτροπές Μεταγγίσεων» Οργάνωση - είκτες παρακολούθησης έργου

Transcript

1 «Νοσοκομειακές Επιτροπές Μεταγγίσεων» Οργάνωση - είκτες παρακολούθησης έργου Δρ Ελισάβετ Ι. Γρουζή Αιματολόγος Συντ. Διευθύντρια Ν.Υ. Αιμοδοσίας Γ.Α.Ο.Ν.Α. «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ»

2 Ορθή κλινική πρακτική στις μεταγγίσεις Διαδικασίες ορθής πρακτικής σε όλα τα στάδια της αλυσίδας της μετάγγισης εντός νοσοκομείου Ορθολογική χρήση αίματος και παραγώγων του Ανάπτυξη μεθόδων περιορισμού των μεταγγίσεων Ανάπτυξη εναλλακτικών προσεγγίσεων Διαχείριση αιμοθεραπείας (PBM)

3

4 Η ασφαλής μεταγγισιοθεραπεία στο επίπεδο του νοσοκομείου εξαρτάται από σύνθετη διαδικασία που απαιτεί ενσωμάτωση και συντονισμό μεταξύ πολλών νοσοκομειακών τμημάτων όπως : Εργαστήρια Νοσηλευτική Υπηρεσία Αναισθησιολογικό Τμήμα Χειρουργικά Τμήματα Παθολογικά Τμήματα Τμήμα Επειγόντων Διοικητικές Υπηρεσίες Υπηρεσίες Μεταφοράς

5 Θεσμοθέτηση Νοσοκομειακών Επιτροπών Ιατρικής Μεταγγίσεων (ΝΕΙΜ) από τον ΠΟΥ Το 2003 σύστησε τη δημιουργία ΝΕΙΜ σε κάθε Νοσοκομείο (Hospital Transfusion CommiKee) που ευθύνεται «για την εφαρμογή της εθνικής πολιτικής και των κατευθυντήριων οδηγιών της ορθής χρήσης του αίματος σε τοπικό επίπεδο» Η ΝΕΙΜ πρέπει να έχει εξουσιοδότηση γι αυτό εντός των δομών του νοσοκομείου, όπως επίσης και για τον καθορισμό της πολιτικής του νοσοκομείου σε σχέση με τις μεταγγίσεις και την επίλυση των προβλημάτων που προκύπτουν

6 WHO: Ο ρόλος των ΝΕΙΜ AIDE- MEMOIRE for Nadonal Health Programmes 2004 Αποτελεσματική εφαρμογή των εθνικών οδηγιών Εκπαίδευση του προσωπικού του νοσοκομείου Καθορισμός standards operasng procedures Παρακολούθηση και αξιολόγηση σε επίπεδο νοσοκομείου Της χρήσης του αίματος και των παραγώγων του Των ανεπιθύμητων συμβαμάτων και λαθών που συνδέονται με τη μετάγγιση

7 Hospital Transfusion CommiWee " Fact sheet N 279 June % των νοσοκομείων χωρών με υψηλό εισόδημα 53% των νοσοκομείων χωρών με μέσο εισόδημα 50% των νοσοκομείων χωρών με χαμηλό εισόδημα " Fact sheet N 279 Updated June 2014 >75% των νοσοκομείων χωρών με υψηλό εισόδημα >50% των νοσοκομείων χωρών με μέσο και χαμηλό εισόδημα

8 Θεσμοθέτηση ΝΕΙΜ στην Ελλάδα ΦΕΚ Β 1132/ «σε κάθε Νοσηλευτικό Ιδρυμα Ν.Π.Δ.Δ. ή Ν.Π.Ι.Δ. που εποπτεύεται από το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας συστήνεται με απόφαση του ΔΣ μετά από γνώμη της Επιστημονικής Επιτροπής, Νοσοκομειακή Επιτροπή Ιατρικής των Μεταγγίσεων» Νόμος 3402/2005 (ΦΕΚ Α / 258/ (Αναδιοργάνωση του συστήματος Αιμοδοσίας και λοιπές διατάξεις) οι Ν.Υ. Αιμοδοσίας σε συνεργασία με τις ΝΕΙΜ «παρέχουν συμβουλές προς τους θεράποντες ιατρούς για τη σωστή χρήση του αίματος και των παραγώγων του» Σκοπός της είναι η ορθολογική χρήση του αίματος και των Προϊόντων του από τα Κλινικά Τμήματα των Νοσοκομείων και ο περιορισμός των ανεπιθύμητων συμβάντων κατά τη μεταγγισιοθεραπεία, περιλαμβανομένων και των λοιμώξεων που μεταδίδονται με το αίμα

9 Οι ΝΕΙΜ στις ΗΠΑ Regulatory and Accredidng Requirements Οι υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης απαιτείται να επανεξετάζουν και να ελέγχουν την πρακτική μετάγγισης και τις ανεπιθύμητες αντιδράσεις προκειμένου να αποζημιωθούν από το Center of Medicare/Medicaid Program Ακόμη και αν επιλέξουν να μην αποζημιωθούν είναι υποχρεωμένοι να συμμορφωθούν σύμφωνα με τον CFR που περιλαμβάνει οδηγίες σχετικές με τις ανεπιθύμητες αντιδράσεις και τους κινδύνους των μεταγγίσεων: 21CRF (a), 21CRF (b), 21CRF (a), 21CRF (b), 21CRF (c), και CRF Code of Federal Regula]ons (CRF)

10 Οι ΝΕΙΜ στις ΗΠΑ Ηδη από το 1982, σε κάθε νοσοκομείο απαιτείται ένας αξιόπιστος μηχανισμός διασφάλισης της καταλληλότητας του αίματος, προκειμένου τα νοσοκομεία να λάβουν διαπίστευση από τη Μικτή Επιτροπή Διαπίστευσης Νοσοκομείων (Joint Commission on Accreditaqon of Healthcare Organizaqons, JCAHO) την American Associaqon of Blood Banks (AABB) το Αμερικάνικο Κολλέγιο Παθολόγων (College of American Pathologists, CAP) Transfus Med Rev 2004;18: Blood Transfusion 2012;10:1-3

11 Regulatory and Accredidng Requirements American Associadon of Blood Banks (AABB) Απαιτεί παρακολούθηση της χρήσης του αίματος μέσω προγράμματος αξιολόγησης από επιτροπή κρίσης που παρακολουθεί και θέτει κανόνες για τη μετάγγιση αίματος και παραγώγων του: Αίτηση αίματος Ταυτοποίηση του ασθενούς Λήψη και σήμανση του δείγματος Λοιμώδεις και μη λοιμώδεις επιπλοκές Τα «παρ ολίγον λάθη» Διαχείριση και καταστροφή Κατάλληλη χρήση Πολιτική χορήγησης αίματος Κάλυψη των αναγκών των ασθενών Συμμόρφωση με τις κατευθυντήριε οδηγίες που έχουν τεθεί ΑΑΒΒ Standards 26 th ed, 2009;8.2

12 Regulatory and Accredidng Requirements The College of American Pathologists (CAP) Το CAP απαιτεί για τη διαπίστευση των εργαστηρίων εποπτεία των μεταγγίσεων, όπως επιβάλει δια των γενικών standards του ελέγχου ποιότητας, που προδιαγράφουν ότι διευθυντής της Αιμοδοσίας πρέπει να εκτιμά την απόδοση του εργαστηρίου με διεπιστημονικό τρόπο μέσω Επιτροπής Οι απαιτήσεις του CAT για τη διαπίστευση των τραπεζών αίματος απαιτούν τεκμηρίωση ότι ο υπεύθυνος ιατρός (medical director) συμμετέχει ενεργά στον καθορισμό κριτηρίων για την αξιολόγηση της πρακτικής μετάγγισης και στην αναθεώρηση των περιπτώσεων που δεν πληρούν τα κριτήρια ελέγχου CAP Transfusion Medicine Check List 2004

13 Καναδάς Η θεσμοθέτηση της HTC αποτελεί προϋπόθεση για διαπίστευση στα νοσοκομεία του Καναδά Στο Οντάριο, το provincial Ministry of Health and Long- Term Care, Blood Programs CoordinaSng Office (BPCO) έχουν λάβει διάφορες πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της χρήσης του αίματος και την ασφάλεια της μετάγγισης Ontario Regional Blood CoordinaSng Network (ORBCoN) που συγκροτήθηκε το 2006 από το BPCO, είχε ως σκοπό σε συνεργασία με τα νοσοκομεία να βελτιώσει τη λειτουργία των HTC Owens et al. Transfusion and Apheresis Science 2012:

14 Current status of HTC in Ontario % of hospitals had a HTC 48% (2001) 90% (2011) (96 respondents) a muls- site or regional HTC 23 respondents (27%) Benefits : taking advantage of expersse from mulsple sites and facilitasng implementason of standardized processes across the region which results in improved consistency in pracsce. Increasing use of technologies such as webcassng and videoconferencing Owens et al. Transfusion and Apheresis Science 2012:

15

16

17 The exact structure of HTC can le to the discredon of the insdtudon, so long as the issues are addressed Shulman & Saxena. Hematology 2005

18 Αντικείμενα της ΝΕΙΜ αποτελούν: Την ανάπτυξη συστημάτων για την εφαρμογή των εθνικών κατευθυντήριων οδηγιών εντός του νοσοκομείου Τη συνεργασία με την Υπηρεσία Αιμοδοσίας για τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας αίματος και παραγώγων του ανά πάσα στιγμή Ανάπτυξη στρατηγικών αποφυγής μετάγγισης Προεγχειρητική διερεύνηση και αντιμετώπιση αναιμίας Πρωτόκολλο αντιμετώπισης μαζικής αιμορραγίας Τη συνεργασία με τα αρμόδια τμήματα για να εξασφαλίσει επαρκείς ποσότητες υγρών υποκατάστασης όγκου και άλλων εναλλακτικών της μετάγγισης σκευασμάτων ανά πάσα στιγμή Την ανάπτυξη τυποποιημένων διαδικασιών λειτουργίας του νοσοκομείου για όλα τα βήματα της διαδικασίας της μετάγγισης Την ανάπτυξη και καθιέρωση συγκεκριμένης διαδικασίας αίτησης αίματος Ι Transfus Med Rev 2004;18: Blood Transfusion 2012;10:1-3

19 Αντικείμενα της ΝΕΙΜ αποτελούν: Την εκπαίδευση όλου του προσωπικού του νοσοκομείου που εμπλέκονται με την μετάγγιση Την παρακολούθηση της χρήσης του αίματος και των παραγώγων του εντός του νοσοκομείου Την ιχνηλασιμότητα του αίματος και των συστατικών του Την παρακολούθηση και διερεύνηση των σοβαρών ανεπιθύμητων αντιδράσεων ή σφαλμάτων που σχετίζονται με τη μετάγγιση, λαμβάνοντας διορθωτικά και προληπτικά μέτρα όπου απαιτείται, καθώς και την καταγραφή και αναφορά τους στο εθνικό σύστημα αιμοεπαγρύπνησης Διενέργεια ελέγχων (audit) Διενέργεια κλινικών μελετών ΙΙ Transfus Med Rev 2004;18: Blood Transfusion 2012;10:1-3

20 Δυναμική διαδικασία με επικαλυπτόμενα στοιχεία Θέτει διαδικασίες Επιθεωρεί Αναθεωρεί Haynes SL, Torella F. Transfus Med Rev 2004;18:93-104

21 Παραδείγματα θεσμοθετημένων διαδικασιών από τις ΝΕΙΜ Συναίνεση ασθενούς για μετάγγιση Αρνηση ασθενούς για μετάγγιση Παραγγελία αίματος προ μετάγγισης (Τ&S, T&CXM) Πρόγραμμα μέγιστης παραγγελίας αίματος προεγχειρητικά (MSBOS) Διαδικασία παραγγελίας που περιλαμβάνει πότε πρέπει να γίνει η μετάγγιση (STAT vs NOW, ASAP vs TODAY) Ενδείξεις μετάγγισης αίματος και παραγώγων Εναλλακτικές προσεγγίσεις μετάγγισης Ταυτοποίηση του ασθενούς (κατά τη δειγματοληψία και κατά τη χορήγηση του αίματος) Πρακτική χορήγησης (π.χ. μεταφορά, κρέμασμα του ασκού, κα) Διαχείριση μαζικής μετάγγισης

22 Οι ΝΕΙΜ στο Ηνωμένο Βασίλειο θεσμοθετήθηκαν το 1998, με σκοπό την ανάπτυξη ενός μηχανισμού που θα έχει την ευθύνη των εφαρμογών των Κοινοτικών και Εθνικών οδηγιών (UK Chief Medical Officer) Αναπτύχθηκαν στα πλαίσια μιας ενιαίας εθνικής πολιτικής που ονομάσθηκε «Be er Blood Transfusion» Health Service Circular 1998/228 Health Service Circular 2002/009 Health Service Circular 2007/00 Σύμφωνα με την Health Service Circular 1998/228 τα νοσοκομεία έπρεπε να έχουν θέσει σε λειτουργία τις επιτροπές αυτές έως τον Μάρτιο 2000, οι οποίες έπρεπε να έχουν θεσμοθετήσει πρωτόκολλα που να βασίζονται στις εθνικές οδηγίες Σε έρευνα που έγινε το 2001 βρέθηκε ότι 91% των νοσοκομείων είχαν HTC, αλλά μόλις το 34% αυτών είχαν εγκρίνει πρωτόκολλα για τη μετάγγιση ερυθρών h p://transfusionguidelines.org.

23 Οι ΝΕΙΜ στο Ηνωμένο Βασίλειο Health Service Circular 2007/00. Be er Blood Transfusion. Safe and appropriate use of Blood. Available at: h p://transfusionguidelines.org Ενσωματώθηκαν οι απαιτήσεις των ασθενών για ενημέρωση και συναίνεση, όπως διατυπώνονται σε γενικές αρχές από το NaSonal PaSent Safety Agent (NPSA) Η λειτουργία των HTC έγινε υποχρεωτική και απαραίτητη για τα νοσοκομεία όταν συμπεριλήφθηκαν στην νομοθεσία για τη διαπίστευση των Νοσοκομειακών Υπηρεσιών Αιμοδοσίας, και των Οργανισμών των Νοσοκομείων Οι διατάξεις αυτές καθιστούν υποχρεωτική την τεκμηρίωση της ιχνησιλασιμότητας (100%), της διερεύνησης των ανεπιθύμητων συμβαμάτων, των ενδείξεων μετάγγισης, και της συναίνεσης του ασθενούς

24 Membership of UK Blood Transfusion Commi ees Η ιεραρχική δομή καθιερώθηκε το 2001 Nadonal BCT Επιβλέπει τη Be er Blood Transfusion με κατεύθυνση προς την βελτίωση της πρακτικής των μεταγγίσεων βάζοντας το πλαίσιο λειτουργίας των περιοχικών BCT και HTCs Δρα ως οργανωτική επιτροπή για τη διεξαγωγή εθνικών συγκριτικών ελέγχων καθώς και των δεδομένων του SHOT και υποστηρίζει τις συστάσεις του Νοσοκομειακή Ομάδα Μεταγγίσεων (Hospital transfusion Team) Haynes SL, Torella F. Transfus Med Rev 2004;18:93-104

25 Νοσοκομειακή Ομάδα Μεταγγίσεων (HTT) Συνολική υπευθυνότητα της μεταγγισοθεραπείας στο νοσοκομείο Υπεύθυνος Αιματολόγος Υπεύθυνος του εργαστηρίου της Νοσοκομειακής Υπηρεσίας Αιμοδοσίας Εξειδικευμένες Νοσηλεύτριες (Transfusion Pracddoners) Εφαρμογή κατευθύνσεων και πολιτικών Διερεύνηση ανεπιθύμητων συμβαμάτων Συντονισμό εκπαίδευσης Διενέργεια audit Προτάσεις βελτίωσης Αλλοι Συναντήσεις 1-4 φορές τον μήνα

26 SHOT Annual Report 2013, July 2014

27 BCSH guidelines on Administradon of Blood Components 5 th EdiSon, 2012

28 Νοσοκομειακή Επιτροπή Μεταγγίσεων (ΝΕΙΜ, HTC) Συναντήσεις 3-6 φορές ετησίως Αποτελείται από Νοσοκομειακή Ομάδα Μεταγγίσεων Εκπροσώπηση όλων των ειδικοτήτων των χρηστών Αντιπρόσωποι της Περιοχικής Επιτροπής Μεταγγίσεων (Regional Transfusion Commi ee) Επεξεργασία αναφορών της Νοσοκομειακής Ομάδας Μεταγγίσεων Ανασκόπηση Χρήσης αίματος και παραγώγων Ανεπιθύμητων συμβαμάτων Εκπαίδευσης Αποτελεσμάτων audit Αναφορά Ομάδα διαχείρισης κινδύνου Εποπτεία Από την ομάδα επιτήρησης του κλινικού έργου (clinical governance)

29 Εκπαίδευση Στόχοι Ασφάλεια μεταγγίσεων Εκπαίδευση όλων των εμπλεκομένων στη διαδικασία της μετάγγισης (+e- learning) Εκπαίδευση στις διαδικασίες ελέγχου των 10 σημείων κλειδιών σύμφωνα με την BCSH Ορθή πρακτική μεταγγίσεων Εκπαίδευση γιατρών και νοσηλευτών Στις ενδείξεις μετάγγισης Στις εναλλακτικές μεθόδους Σε μεθόδους αποφυγής μεταγγίσεων Διαχείριση της αιμοθεραπείας Ελεγχος της επάρκειας σε τακτά χρονικά διαστήματα (2-3 χρόνια?)

30 Η εφαρμογή του συστήματος αυτού στο ΗΒ οδήγησε στην επίτευξη σε εθνικό επίπεδο μείωσης της χρήσης μεταγγίσεων ερυθρών κατά 15% Adrian Newland Ex- Chair NBTC

31 Η εφαρμογή του συστήματος αυτού στο Ηνωμένο Βασίλειο οδήγησε στην επίτευξη σε εθνικό επίπεδο των εξής στόχων: Μείωση της χρήσης μεταγγίσεων ερυθρών κατά 15% Συνεχή εκπαίδευση όλων των εμπλεκομένων στη μετάγγιση Διερεύνηση ανεπιθύμητων συμβαμάτων σε ποσοστό 100% Τεκμηρίωση των ενδείξεων μετάγγισης Συναίνεση των ασθενών Ιχνηλασιμότητα σε ποσοστό 100% Διενέργεια εθνικών ελέγχων (audits) Διενέργεια αξιόπιστων κλινικών μελετών (TOPPS, N Engl J Med 2013;368: )

32 Συνολικός αριθμός σοβαρών συμβαμάτων που δηλώθηκαν την περίοδο (n=13.141)

33 SHOT Annual Report 2013, July 2014

34 SHOT Annual Report 2014

35 2014, Adrian Newland Ex- Chair NBTC

36 Επίλογος Στη χώρα μας που το σύστημα Αιμοδοσίας σε μεγάλο βαθμό είναι ενσωματωμένο στα νοσοκομεία, οι ΝΕΙΜ μπορεί να έχουν καθοριστικό ρόλο στην ασφάλεια της μετάγγισης Οι μεγάλες προκλήσεις για τις ΝΕΙΜ περιλαμβάνουν τη συνεχή εκπαίδευση όλων των επαγγελματιών υγείας που εμπλέκονται με τη μετάγγιση, με έμφαση στη γνώση των ενδείξεων για τη χρήση του αίματος, τη διαχείριση της αιμοθεραπείας (padent blood management), καθώς και την ενημέρωση και συναίνεση του ασθενούς για τις θεραπευτικές αποφάσεις που τους αφορούν και ιδιαίτερα για τη μετάγγιση

37 A consistent, professional approach to safe transfusion pracdce can save lives Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας