Τοπικά Επενδυτικά Κεφάλαια: ΠαναγιώτηςΚυριάκου, Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου

Transcript

1 Τοπικά Επενδυτικά Κεφάλαια: Το παράδειγμα της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου ΠαναγιώτηςΚυριάκου, Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου Ερµούπολη, 12 Μαρτίου 2011

2 Ενέργειες της ΠΒΑ Σύσταση Ταµείου Χαρτοφυλακίου JESSICA από πόρους ΕΤΠΑ έσµευσηπόρωνδηµ. δαπάνηςύψους 10 εκαπότοπεπ για την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου Ενηµερωτικές ηµερίδες της ιαχειριστικής Αρχής της ΠΒΑ ΈγκρισηΟλοκληρωµένωνΑστικώνΠρογραµµάτωνσε5 αστικούς πόλους των νησιών και προσδιορισµός έργων «Μελέτη Αξιοποίησης νέων χρηµατοδοτικών εργαλείων στο πλαίσιο των Επιχειρησιακών Προγραµµάτων της προγραµµατικής περιόδου » Κατάλογος(ενδεικτικών) έργων Μέθοδος και Κριτήρια Αξιολόγησης

3 Καταλληλότητα δυνατότητες προσαρµογής στις συνθήκες της ΠΒΑ η ευχέρεια διαφοροποίησης και ευελιξίας των Περιφερειών πολλών άλλων κρατών-µελών στη περίπτωση της Ελλάδας όλες οι αναγκαίες ρυθµίσεις λαµβάνουν χώρα σε κεντρικό επίπεδο δεν υπάρχουν παραδείγµατα ή/και πρακτικές άλλων Περιφερειών εύκολα µεταφερόµενα στην ελληνική περίπτωση και ειδικότερα στις συνθήκες της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου

4 Γενικά συμπεράσματα 1/3 Ποιες μορφές των Τ.Α.Α. σύμφωνα με τις εθνικές νομοθεσίες και τις τοπικές συνθήκες, είναι η πλέον κατάλληλη? Ευέλικτες διαδικασίες στη δημόσια διοίκηση Εξετάζονται διαφορετικά σενάρια χρηματοδοτικού μίγματος (δάνεια, συμμετοχές). Η ανάληψη πρωτοβουλίας κινητοποίησης των έργων και ο ρόλος της διοίκησης του έργου ανήκει ως επί το πλείστον στους τοπικούς φορείς του δημόσιου τομέα Κατάλληλος προγραμματισμός αστικών παρεμβάσεων και διαχωρισμός ανάλογα με τις δυνατότητες χρηματοδότησης

5 Γενικά συµπεράσµατα 2/3 «Καλή πρακτική» Σχεδίου αστικής Ανάπτυξης βασίζεται στην οικονοµική ισορροπία µεταξύ διαφόρων «αντικειµένων» - έργων, όπως τα παρακάτω: ηµόσια κτίρια, χώροι µε πράσινο και δηµόσιοι χώροι κοινής ωφελείας. ηµόσια / ιδιωτικά κτίρια, περιοχές και χώροι που µπορεί να έχουν εµπορικό ενδιαφέρον. Αστικές υποδοµές που παράγουν «ταµειακές ροές» ικανές να αποπληρώσουν συνολικά ή εν µέρει την κατασκευή τους. Αστικές υποδοµές που έχουν κόστος, αλλά έχουν επίσης ισχυρά θετικά στοιχεία για την περιοχή και την κοινωνία στο σύνολό της.

6 Γενικά συµπεράσµατα 3/3 «Οικονομικά εύρωστο" έργο πρέπει να είναι σε θέση κατά τον κύκλο ζωής του να παράγει επαρκείς«ταμειακές ροές» ώστε να καταβάλει τους τόκους του χρέους, και, ταυτόχρονα, το πλεόνασμα της επιχείρησης θα πρέπει να μεταφερθεί στους μετόχους με τη μορφή της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου ή των μερισμάτων ή με την επίτευξη στόχων δημόσιου και γενικού συμφέροντοςχωρίςκόστος. Έτσι, τοκάθεέργοθαπρέπειναείναιέναςσυνδυασμός -τηςαπόδοσηςτωνταμειακώνροών, -τηςαύξησηςτουκεφαλαίου, καθώςκαιτης - κατάλληλης ισορροπίας των ιδιωτικών και δημόσιων συμφερόντων.

7 Αναγνώρισηεπενδυτικώνευκαιριών& αναγκών για την αστική ανάπτυξη στην ΠΒΑ ΟλοκληρωµέναΣχέδιαΑστικήςΑνάπτυξης(ΟΣΑΑ) ταέργαπουθακάνουνχρήσητωνεργαλείωντουjessica αποτελούν έργα ή τµήµατα ενός Ολοκληρωµένου Σχεδίου Αστικής Ανάπτυξης προσδιορίζουν ανάγκες οι οποίες αναζητούν χρηµατοδοτικές πηγές και δυνατότητες πέρα από τους πεπερασµένους πόρους της αµιγούς δηµόσιας χρηµατοδότησης

8 Τύποι παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του αστικού χώρου Κύρια Ζητήµατα Αστικού Χώρου Βορείου Αιγαίου Πληθυσµιακή γήρανση Ενίσχυση της Περιφερειακής Ανταγωνιστικότητας. ιασύνδεση Πανεπιστηµίουπεριφερειακού παραγωγικού συστήµατος για την προσέλκυση ανθρώπινου δυναµικού/ επενδύσεων Εγκαταλελειµµένο κτιριακό απόθεµα υποβαθµισµένες κεντρικές περιοχές και κτίρια Πολιτιστικό Απόθεµα Τύποι παρεµβάσεων που δυνητικά θα µπορούσαν ναυλοποιηθούνµέσωτουτααγιατην αντιµετώπιση των ζητηµάτων - ηµιουργία κοινωνικής υποδοµής και λειτουργία κοινωνικών δοµών υπηρεσιών που στοχεύουν στην αναβάθµιση της ποιότητας ζωής σύµφωνα µε τα χαρακτηριστικά του αστικού πληθυσµού του Βορείου Αιγαίου. - Υποδοµή και στήριξη εταιρικών σχηµάτων µε συµµετοχή της αυτοδιοίκησης, για την παροχή υπηρεσιών (π.χ. - επιχειρήσεις ηµιουργία ειδικής παροχήςεπιχειρηµατικής επιβατικού συγκοινωνιακού υποδοµής έργου) για την διασύνδεση έρευνας - επιχειρηµατικότητας. (π.χ. τεχνολογικά πάρκα, θερµοκοιτίδες κλπ). - Υποστήριξη στην κατασκευή ερευνητικής υποδοµής (εργαστήρια). - ηµιουργία εγκαταστάσεων τριτοβάθµιας εκπαίδευσης (νέα τµήµατα π.χ. Λήµνο) - Ανακαίνιση ανακατασκευή και αξιοποίηση κτιριακού αποθέµατος σε νέες χρήσεις (γραφεία, κατοικία, εµπορικές χρήσεις, πολιτισµός, εκπαίδευση). - Προστασία, ανάδειξη και αξιοποίηση «αστικών µνηµείων» και χώρων πολιτισµού

9 Κύρια Ζητήµατα Αστικού Χώρου Βορείου Αιγαίου Πολεοδοµικά και συγκοινωνιακά προβλήµατα κεντρικών περιοχών ιαχείριση αποβλήτωναπορριµµάτων Αναβάθµιση τουριστικού προϊόντος Συγκρούσεις χρήσεων γης κεντρικών περιοχών λιµενικών ζωνών Πολεοδοµική οργάνωση κεντρικών περιοχών Εξοικονόµησηενέργειας, αστική ενεργειακή πολιτική. Τύποι παρεµβάσεων που δυνητικά θα µπορούσαν να υλοποιηθούν µέσω του ΤΑΑ για την αντιµετώπιση των ζητηµάτων - Προγράµµατα αναπλάσεων απόσυρσης χρήσεων από τον αστικό ιστό. - Χρηµατοδότηση συγκοινωνιακών παρεµβάσεων - ηµιουργία υποδοµών οργάνωση συστηµάτων διαχείρισης. - Κατασκευή δικτύων αποχέτευσης µονάδες επεξεργασίας - ηµιουργία ειδικών έργων τουριστικής υποδοµής εντός αστικού χώρου(π.χ. κατασκευή λειτουργία µαρίνων). - Ανακαίνιση ανακατασκευή ανάδειξη τουριστικών πόρων (π.χ. µουσεία) - ηµιουργία υποδοµής για την οργάνωση του τουριστικού προϊόντος των νησιών(π.χ. δηµιουργία ζωνών διαµετακόµισης εντός λιµένων). - Χρηµατοδότηση έργων κυκλοφοριακών παρεµβάσεων (ανταποδοτικού χαρακτήρα). - Πολεοδοµική οργάνωση ζωνών φορτοεκφόρτωσης. - Εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης επιβατών µεταφορών - Αναπλάσεις πολεοδοµικών κέντρων- ενοτήτων - Εγκατάσταση συστηµάτων ΑΠΕ σε δηµόσια κτίρια

10 Όρια& τυπολογία των έργων αστικής ανάπτυξης Κύριο ζητούµενο η αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας Εστίαση σε σηµειακές παρεµβάσεις Εφαρµοσιµότητα σχεδίου αξιοποίησης χρήσεων Ικανότητα διαχείρισης των έργων Τουριστική ανάπτυξη Χρηµατοδότηση λοιπών δράσεων αστικής ανάπτυξης από αµιγώς δηµόσια επιχορήγηση του ΕΣΠΑ υνατότηταπρογραµµατισµού& διαχείρισης συνθετότερων παρεµβάσεων ηµιουργία πολιτιστικών χρήσεων σε συνδυασµό µε εµπορικές χρήσεις τεκµηριωµένη έρευνα τοπικής αγοράς γης& ακινήτων Ιδιοκτησιακό καθεστώς φορέας διαχείρισης έργων Βελτίωση ανταγωνιστικότητας πόλεων Επιχειρηµατική ανάπτυξη αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων ήµων

11 Κατάλογος εν δυνάμει έργων Jessica ιερεύνηση-αξιολόγηση καταλόγου εν δυνάµει έργων ΟΜΑ ΕΣ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ: - Εφικτότητα - Σηµαντικότητα

12 Η περιοχή Α, περιοχή των επιλογών υψηλής εφικτότητας και μεγάλης σημαντικότητας στο οποίο περιέχονται οιπλέονπροτιμητέεςεπιλογές. Οι περιοχές Β, λύσεις υψηλής εφικτότητας και μικρής σημαντικότητας ή χαμηλής εφικτότητας και μεγάλης σημαντικότητας αντίστοιχα. Εάν δεχθούμε ότι η σημαντικότητα έχει τηνίδιαβαρύτηταμετηνεφικτότητα, οι επιλογές αυτές είναι ισοδύναμες. Η περιοχή Γ, επιλογές με χαμηλή εφικτότητακαιμικρήσημαντικότητα. Η περιοχή αυτή είναι γενικά αποφευκτέα. ΕΦΙΚΤΟΤΗΤΑ (ΕΦΑΡΜΟΣΙΜΟΤΗΤΑ) Υψηλή Χαµηλή Μικρή Β Γ Α Β ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑ (ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ) Μεγάλη

13 Έχοντας, λοιπόν«χαρτογραφήσει» τις επιλογές μας τίθεται το ζήτημα της τελικής πρόκρισης κάποιας(ή κάποιων) για τελική μελέτη και αξιολόγηση μετά από σύγκρισή τους.

14 Ομαδοποίηση έργων Κατηγορία Α: αναπλάσεις περιοχών& αρχιτεκτονικών συνόλων Κατηγορία Β: Αξιοποίηση εμπορικών ακινήτων Κατηγορία Γ: Αξιοποίηση φυσικών πόρων (θερμαλισμός, περιοχές φυσικού κάλους κλπ.) Κατηγορία Δ: Βασικές υποδομές& κοινωνικός εξοπλισμός

15 Αξιολόγηση έργων ανά κατηγορία και με βάση τις ομάδες κριτηρίων Εφικτότητα, Σημαντικότητα

16 Αποκατάσταση και επανάχρηση του Κινηματοθεάτρου REX (Χίος) ηµιουργία σύγχρονου θερµαλιστικού κέντρου και ξενοδοχειακής µονάδας στα Θέρµα Κόλπου Γέρας(Λέσβος)

17 ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ JESSICA ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ηµιουργία σύγχρονου θερµαλιστικού κέντρου και ξενοδοχειακής µονάδας στα Θέρµα Κόλπου Γέρας

18 Σκοπός της προτεινόµενης επένδυσης Αξιοποίηση του γεωθερµικού πεδίου της περιοχής και των υπαρχουσών εγκαταστάσεων Κατασκευή θερµαλιστικού κέντρου που θα περιλαµβάνει: Αντικείµενο του έργου -Ξενοδοχείο 4 ή 5 * δυναµικότητας 130 κλινών -Νέο υδροθεραπευτήριο -Βοηθητικές εγκαταστάσεις -Υπαίθριες διαµορφώσεις -Εκσυγχρονισµό υφιστάµενων εγκαταστάσεων (οθωµανικό λουτρό, αναψυκτήριο) Τα Λουτρά στα Θέρµα της Λέσβου βρίσκονται σε παράκτια περιοχή στον Κόλπο της Γέρας, στον ευρύτερο περιαστικό χώρο της πόλης της Μυτιλήνης και ανήκουν στον ήµο Λέσβου. Οι υφιστάµενες εγκαταστάσεις αναπτύσσονται σε χώρο 6,5 στρεµάτων ενώ στην ιδιοκτησία του ήµου περιλαµβάνεται όµορο οικόπεδο συνολικής επιφάνειας 40 στρεµµάτων. Η ποσότητα και επάρκεια του νερού των θερµοπηγών καλύπτουν τις προδιαγαφές ενός τέτοιου εγχειρήµατος, όπως προκύπτει και από σχετικές µελέτες & έρευνες του Συνδέσµου Ιαµατικών ΠηγώνΕλλάδας. Τονερόείναιδιαυγέςσεθερµοκρασία39,7 βαθµούςκελσίου.

19 Κόστος επένδυσης 8,4 εκ. Ευρώ Στο παρόν προσχέδιο ο υπολογισµός του κόστους για το συγκεκριµένο µέγεθος µονάδας προκύπτει βάσει αρχείων κατασκευαστικών εταιρειών και αφορούν τιµές αγοράς, οι οποίες θεωρούνται ρεαλιστικότερες και περισσότερο συµβατές µε το είδος του έργου. Ακριβής καθορισµός του κόστους θα µπορέσεις να πραγµατοποιηθεί µετά την εκπόνηση των απαιτούµενωντεχνικώνµελετών. Κανονιστικά περιβαλλοντικά ζητήµατα Η περιοχή βρίσκεται εντός της Περιοχής Natura 2000 χαρακτηρισµένη ως Ειδική Περιοχή Προστασίας SPA. Η χρήση σύµφωνα µε το ΓΠΣ Μυτιλήνης δεν είναι ασύµβατη, ωστόσο προϋποθέτει : -τροποποίησητωνόρωντουγπσσεσχέση µε τους όρους δόµησης προκειµένου να είναι δυνατή η εκµετάλλευση της απαιτούµενης επιφάνειας - Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων

20 Σχήµα διοίκησης& διαχείρισης Το διοικητικό σχήµα θα διαµορφωθεί σε σχέση µε το επενδυτικό σχήµα στο οποίο προτείνεται νασυµµετέχουν: -Ο ήµος Λέσβου, ως κύριος µέτοχος και κάτοχος τουλάχιστον του 51% των µεριδίων του φορέα υλοποίησης και εκµετάλλευσης - Ιδιώτης(-τες) επενδυτής(-τές), οι οποίοι θα συµµετέχουν κατ αναλογία στη διοίκηση του έργου Εκτίµηση της αγοράς και της ζήτησης 1. Περιγραφή προϊόντων& υπηρεσιών 2. Ανάλυση αγοράς, εκτιµήσεις µεγέθους ανά κατηγορία προϊόντος/ υπηρεσίας 3. Εκτιµήσεις εσόδων ανά κατηγορία προϊόντος/υπηρεσίας

21 Ανάλυση κόστους- οφέλους Το βασικό σενάριο που αξιολογείται περιλαµβάνει την υλοποίηση του σχεδίου µε τη συµµετοχή του Τ.Α.Α. στην υλοποίηση του σχεδίου µε την παροχή δανείου, δεκαετούς διάρκειαςµεεπιτόκιο5%, ίσουµετο45%του π/υ του έργου Τουπόλοιπο55% θαπρέπεινακαλυφθείαπό ιδία συµµετοχή του µετοχικού σχήµατος. Η βιωσιµότητα της επένδυσης υπολογίζεται σε βάθος 15-ετίας, όταν εκτιµάται ότι η υπολειµµατική αξία της επένδυσης θα ισούται µε το αρχικό κεφάλαιο της επένδυσης(πλην τουδανείου)

22 Βιωσιµότητα: -Παρούσα αξία επένδυσης 1,25 εκ. Ευρώ -Συντελεστήςεσωτερικήςαπόδοσης(IRR) : 5,48% Αξιολόγηση Οικονοµικο-κοινωνικάοφέλη: 20 άµεσες θέσεις εργασίας Αξιοποίηση δηµόσιας περιουσίας µε οικονοµικά βιώσιµο τρόπο Συµβολή στη διαφοροποίηση/ αναβάθµιση του συνολικού τουριστικού προϊόντος Παροχή υπηρεσιών στον αστικό πληθυσµό της πόλης της Μυτιλήνης

23 Τ.Α.Α. Βορείου Αιγαίου Πιθανοί συμμετέχοντες στο ΤΑΑ Αναγκαίες θεσμικές ρυθμίσεις που θα απαιτηθούν Επενδυτική στρατηγική

24 Χρονικός προγραμματισμός έργα των οποίων οι χρηματοδοτήσεις θα προέλθουν από πόρους του ΕΣΠΑ( ) τα ΤΑΑ θα έχουν περιφερειακό χαρακτήρα Η διαδικασία σύστασης μπορεί να διαρκέσει από 9-12 μήνες

25 2011 Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν ηµοσίευση πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος επιλογής Τ.Α.Α. Προετοιµασία προτάσεων έργων από τις δηµοτικές αρχές ιαδικασίες ανάθεσης συµβάσεων Έναρξη περιόδου παρουσίασης των έργων στα Τ.Α.Α. Επιλογή Τ.Α.Α. Σύσταση των εταιρειών ειδικού σκοπού για την υλοποίηση των έργων Χρηµατοδότηση των έργων