ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ. Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ετήσια έκθεση 2013

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2015) 118 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ετήσια έκθεση 2013 EL EL

2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. Εισαγωγή Αιτήσεις που εκκρεμούν από το Νέες αιτήσεις που ελήφθησαν το Χρηματοδότηση Παρακολούθηση Κλείσιμο των παρεμβάσεων Πρόταση για τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου για την ίδρυση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συμπεράσματα

3 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο κανονισμός (EΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου, της 11ης Νοεμβρίου 2002, για την ίδρυση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφεξής «o κανονισμός») προβλέπει την υποβολή έκθεσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με τις δραστηριότητες του Ταμείου το προηγούμενο έτος. Στην παρούσα έκθεση παρουσιάζονται οι δραστηριότητες του Ταμείου Αλληλεγγύης της ΕΕ (εφεξής «ΤΑΕΕ») κατά τη διάρκεια του 2013: η εξέταση των εκκρεμών και των νέων αιτήσεων και η αξιολόγηση των εκθέσεων υλοποίησης με σκοπό την προετοιμασία τους για κλείσιμο των παρεμβάσεων. Εξετάζεται επίσης η πρόταση τροποποίησης του κανονισμού η οποία υποβλήθηκε κατά τη διάρκεια του έτους 1. Κατά τη διάρκεια του 2013 η Επιτροπή έλαβε οκτώ νέες αιτήσεις για ενίσχυση από το ΤΑΕΕ, οι οποίες αντιστοιχούν στον μέσο αριθμό αιτήσεων που υποβάλλονται ετησίως. Τέσσερις αιτήσεις υποβλήθηκαν τον Ιανουάριο και οι υπόλοιπες τέσσερις ελήφθησαν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Τρεις από τις αιτήσεις αυτές αφορούσαν τις πλημμύρες στη Σλοβενία, την Αυστρία και την Κροατία τον Οκτώβριο/Νοέμβριο του Οι αιτήσεις που υποβλήθηκαν από τη Γερμανία, την Αυστρία, την Τσεχική Δημοκρατία και την Ουγγαρία αφορούσαν τις σοβαρές πλημμύρες του Μαΐου/Ιουνίου Η αίτηση που υποβλήθηκε από την Πορτογαλία αφορούσε τις γεωλισθήσεις και κατολισθήσεις στη νήσο Μαδέρα τον Ιανουάριο του Η Επιτροπή έκανε δεκτές όλες τις εν λόγω αιτήσεις, εξαιρουμένων εκείνων που υποβλήθηκαν από την Πορτογαλία και την Ουγγαρία, και πρότεινε την κινητοποίηση του ΤΑΕΕ. Η Επιτροπή ολοκλήρωσε επίσης την αξιολόγησή της σχετικά με αίτηση της Ρουμανίας που εκκρεμούσε από το 2012 και αφορούσε ξηρασία και πυρκαγιές, για την οποία επίσης πρότεινε την κινητοποίηση του Ταμείου. Σε οικονομικούς όρους, κατά τη διάρκεια του 2013, η Επιτροπή ενέκρινε ενίσχυση από το ΤΑΕΕ που ανήλθε συνολικά στο ποσό των 415,127 εκατ. ευρώ λεπτομερή στοιχεία παρατίθενται στο κεφάλαιο 4 «Χρηματοδότηση». Συνολικά, κατέστη δυνατό να καταβληθεί ενίσχυση 14,321 εκατ. ευρώ, συγκεκριμένα για τις πλημμύρες του 2012 στη Σλοβενία και την Αυστρία. Στα παραρτήματα 1 έως 3 παρουσιάζονται τα ισχύοντα κατώτατα όρια για την κινητοποίηση του Ταμείου για το 2013, σύνοψη των αιτήσεων που παρελήφθησαν και πλήρης κατάλογος των αιτήσεων που εξετάστηκαν από το 2002 και μετά. 1 Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου για την ίδρυση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, COM (2013) 522 final της

4 2. ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΚΚΡΕΜΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟ 2012 Ρουμανία (ξηρασία και πυρκαγιές) Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2012 σε μεγάλα τμήματα της Ρουμανίας σημειώθηκαν πολύ χαμηλές βροχοπτώσεις και επαναλαμβανόμενες περίοδοι εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών, γεγονός που οδήγησε σε ξηρασία, σημαντικές απώλειες εσοδείας, πολλές πυρκαγιές σε δάση και σε περιοχές με βλάστηση, λειψυδρία για τον πληθυσμό και συνακόλουθα προβλήματα των συστημάτων υδροδότησης και των συστημάτων παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας. Στη συνέχεια, η Ρουμανία υπέβαλε αίτηση για ενίσχυση από το ΤΑΕΕ στις 2 Νοεμβρίου Στις περιπτώσεις ξηρασίας, δεν είναι εύλογα δυνατή η εφαρμογή της διάταξης του κανονισμού σύμφωνα με την οποία οι αιτήσεις πρέπει να υποβάλλονται εντός 10 εβδομάδων από την επέλευση της πρώτης ζημίας. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή εφάρμοσε τις ίδιες αρχές τις οποίες είχε καθιερώσει κατά την αξιολόγηση της πρώτης συγκρίσιμης αίτησης για ενίσχυση από το ΤΑΕΕ, δηλαδή για την ξηρασία του 2008 στην Κύπρο. Συνεπώς, πρέπει να θεωρηθεί ότι η ημερομηνία έναρξης της προθεσμίας των 10 εβδομάδων για την υποβολή αίτησης είναι η ημερομηνία κατά την οποία εκτιμήθηκε ότι η ξηρασία κορυφώθηκε. Στη Ρουμανία, παρατεταμένες περίοδοι με χαμηλές βροχοπτώσεις, υψηλές θερμοκρασίες και πολλές πυρκαγιές κατά τη διάρκεια πολλών μηνών οδήγησαν σε συνθήκες σοβαρής ξηρασίας που έπληξε περίπου εκατ. εκτάρια γης σε 35 από τις 41 επαρχίες της Ρουμανίας με αποκορύφωμα την εκδήλωση μειζόνων πυρκαγιών σε δάση και σε περιοχές με βλάστηση στις 25 Αυγούστου Ως εκ τούτου, η Επιτροπή έκρινε ότι η 25η Αυγούστου 2012 έπρεπε να γίνει δεκτή ως η ημερομηνία έναρξης της μείζονος καταστροφής. Η αίτηση που υποβλήθηκε στην Επιτροπή στις 2 Νοεμβρίου 2012 τηρούσε, επομένως, τις προθεσμίες. Στην αρχική αίτηση που υπέβαλαν οι ρουμανικές αρχές εκτιμούσαν ότι η συνολική άμεση ζημία υπερέβαινε το ποσό των 1,9 δισεκατ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 263% του κατώτατου ορίου μείζονος καταστροφής για την κινητοποίηση του ΤΑΕΕ που ίσχυε για τη Ρουμανία το 2012 και ανερχόταν σε 735,487 εκατ. ευρώ (ήτοι 0,6% του ΑΕΕ βάσει των στοιχείων του 2010). Ωστόσο, αυτά τα αριθμητικά στοιχεία περιλάμβαναν γεωργικές ζημίες που είχαν επέλθει πριν από την καθορισθείσα ημερομηνία έναρξης και οι οποίες δεν μπορούσαν να συμπεριληφθούν στο συνολικό ποσό των ζημιών. Η Επιτροπή ζήτησε από τη Ρουμανία να επανεξετάσει την εκτίμησή της όσον αφορά τις ζημίες. Οι αναθεωρημένες συνολικές ζημίες που υποβλήθηκαν από τη Ρουμανία, μείον άλλο μη επιλέξιμο έμμεσο κόστος, ανέρχονταν σε 806,7 εκατ. ευρώ. Ποσοστό μεγαλύτερο από το 99% της εκτιμώμενης ζημίας αφορούσε την ιδιωτική γεωργία και τη δασοκομία και δεν είναι επιλέξιμο για ενίσχυση από το ΤΑΕΕ διότι δεν καλύπτεται από τις κατηγορίες των επιλέξιμων ενεργειών έκτακτης ανάγκης σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2012/2002. Ως εκ τούτου, το κόστος των επιλέξιμων ενεργειών σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2 ανερχόταν σε 2,476 εκατ. ευρώ (ήτοι το κόστος των ενεργειών έκτακτης ανάγκης των υπηρεσιών διάσωσης, ειδικότερα της κατάσβεσης πυρκαγιών και της μεταφοράς νερού, καθώς και των επιχειρήσεων αποκατάστασης των υποδομών υδροδότησης). Δεδομένου ότι η ενίσχυση από το ΤΑΕΕ δεν μπορεί 4

5 να υπερβεί το συνολικό κόστος των επιλέξιμων ενεργειών, η Επιτροπή αποφάσισε στις 3 Οκτωβρίου 2013 να προτείνει την κινητοποίηση του ταμείου για ποσό 2,476 εκατ. ευρώ για την κάλυψη του κόστους των επιλέξιμων ενεργειών. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας του προϋπολογισμού στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τη σύναψη της συμφωνίας εφαρμογής μεταξύ της Επιτροπής και της Ρουμανίας, η ενίσχυση του ΤΑΕΕ καταβλήθηκε στις 10 Μαρτίου

6 3. ΝΕΕΣ ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΛΗΦΘΗΣΑΝ ΤΟ 2013 Πλημμύρες στη Σλοβενία, την Αυστρία και την Κροατία (τρία περιστατικά) Στα τέλη Οκτωβρίου και στις αρχές Νοεμβρίου 2012 οι έντονες βροχοπτώσεις στη νοτιοανατολική Ευρώπη προκάλεσαν υπερχείλιση στις όχθες ποταμών με αποτέλεσμα να πλημμυρίσουν οι ευρύτερες περιοχές των ποταμών Sava, Kupa, Mura και Drava στη Σλοβενία και οι λεκάνες απορροής των ποταμών Mura, Drava και Lavant στην Αυστρία, καθώς και στο έδαφος της Κροατίας. Εν συνεχεία, και οι τρεις χώρες υπέβαλαν αιτήσεις για οικονομική ενίσχυση από το ΤΑΕΕ. Η αίτηση της Σλοβενίας αφορούσε μείζονα καταστροφή, ενώ οι αιτήσεις της Κροατίας και της Αυστρίας στηρίζονταν στην αποκαλούμενη διάταξη περί «γειτονικής χώρας», σύμφωνα με την οποία μια χώρα που έχει πληγεί από την ίδια καταστροφή με γειτονική χώρα στην οποία συνέβη μείζων καταστροφή μπορεί κατ' εξαίρεση να λάβει οικονομική ενίσχυση από το ΤΑΕΕ. (1) Σλοβενία: η αίτηση παρελήφθη στις 2 Ιανουαρίου 2013, εντός της προθεσμίας των 10 εβδομάδων από την καταγραφή της πρώτης ζημίας στις 28 Οκτωβρίου Η εκτίμηση της συνολικής άμεσης ζημίας ανήλθε στο ποσό των 359,535 εκατ. ευρώ, που προέκυψε ιδίως από σημαντικές ζημίες στη γεωργία, στη δασοκομία, στις τοπικές οδικές υποδομές και σε υδάτινα ρεύματα. Περισσότερες από κατοικίες, εγκαταστάσεις διοικητικής και οικονομικής δραστηριότητας, καθώς και 10 σχολεία υπέστησαν ζημίες. Το ποσό αυτό αντιστοιχούσε σε ποσοστό 1,008% του ΑΕΕ της Σλοβενίας και υπερέβαινε κατά πολύ το κατώτατο όριο μείζονος καταστροφής για την κινητοποίηση του ΤΑΕΕ που ίσχυε για τη Σλοβενία το 2013 και ανερχόταν σε 214,021 εκατ. ευρώ (ήτοι 0,6% του ΑΕΕ βάσει των στοιχείων του 2011). Ως εκ τούτου, στις 30 Απριλίου 2013, η Επιτροπή πρότεινε την κινητοποίηση οικονομικής ενίσχυσης ύψους 14,081 εκατομμυρίων ευρώ. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας του προϋπολογισμού στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τη σύναψη της συμφωνίας εφαρμογής μεταξύ της Επιτροπής και της Σλοβενίας, η οικονομική ενίσχυση καταβλήθηκε στις 19 Νοεμβρίου (2) Αυστρία: η καταστροφή στη Σλοβενία είχε επίσης αντίκτυπο και στην Αυστρία, αν και σε πολύ πιο περιορισμένο βαθμό. Η πόλη Lavamünd, που βρίσκεται ακριβώς στη συμβολή των ποταμών Drava (Drau) και Lavant στα σύνορα της Αυστρίας με τη Σλοβενία, πλημμύρισε και το νερό έφτασε σε ύψος δύο μέτρων, προκαλώντας ζημίες σε δημόσια κτίρια, ιδιωτικές κατοικίες, επιχειρήσεις και τοπικά έργα υποδομής. Η αίτηση υποβλήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2013, εντός της προθεσμίας των 10 εβδομάδων από την καταγραφή της πρώτης ζημίας στις 5 Νοεμβρίου Στις 28 Φεβρουαρίου 2013 παρελήφθησαν επικαιροποιημένα στοιχεία. Οι συνολικές άμεσες ζημίες που προκλήθηκαν από την καταστροφή ανέρχονταν σε 9,6 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχούσε μόλις σε μικρό τμήμα του κατώτατου ορίου μείζονος καταστροφής για την κινητοποίηση του ΤΑΕΕ, το οποίο ανερχόταν σε 1,798 δισεκατ. ευρώ (ήτοι 0,6% του ΑΕΕ της Αυστρίας το 2011). Ωστόσο, δεδομένου ότι η πλημμύρα στη Lavamünd προκλήθηκε από τα 6

7 ίδια αίτια με τη μείζονα καταστροφή στη Σλοβενία, οι αυστριακές αρχές υπέβαλαν την αίτησή τους βάσει της αποκαλούμενης διάταξης περί «γειτονικής χώρας». Παρά τις περιορισμένες ζημίες, που αντιστοιχούσαν μόλις σε ποσοστό 0,53% του κατώτατου ορίου, ήταν δυνατή η κινητοποίηση του ΤΑΕΕ. Η οικονομική ενίσχυση από το Ταμείο, που ανήλθε στο ποσό των ευρώ, καταβλήθηκε στις 19 Νοεμβρίου (3) Κροατία: η Κροατία, η οποία κατά τον χρόνο της καταστροφής καλυπτόταν από το πεδίο εφαρμογής του ΤΑΕΕ ως χώρα που συμμετείχε σε διαπραγματεύσεις για την ένταξή της στην ΕΕ, υπέβαλε την αίτησή της στις 3 Ιανουαρίου 2013 εντός της προθεσμίας των 10 εβδομάδων από την καταγραφή της πρώτης ζημίας στις 26 Οκτωβρίου Η Κροατία ανέφερε ότι καταστράφηκαν σημαντικές υποδομές καθώς και ιδιωτικά και δημόσια ακίνητα σε εννέα κομητείες, σε τέσσερις από τις οποίες η καταστροφή είχε σοβαρές επιπτώσεις στην τοπική οικονομία και στις συνθήκες διαβίωσης περίπου κατοίκων. Ιδιαίτερα επλήγησαν η γεωργία και η δασοκομία, βιομηχανικές και εμπορικές εγκαταστάσεις, ιδιωτικές κατοικίες, αναχώματα, γέφυρες και προβλήτες στην κροατική ακτογραμμή. Πλημμύρισαν αρκετές εκατοντάδες ιδιωτικές κατοικίες και πολλοί άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Στις υπόλοιπες πέντε κομητείες, χάρη στα αντιπλημμυρικά μέτρα που ελήφθησαν από την υπηρεσία Hrvatske vode (κροατικά ύδατα), κατέστη δυνατή η πρόληψη ζημιών σε ιδιωτικά ακίνητα. Οι κροατικές αρχές εκτίμησαν ότι οι συνολικές άμεσες ζημίες υπερέβαιναν τα 11,463 εκατ. ευρώ. Καθώς το ποσό αυτό ήταν σαφώς χαμηλότερο από το κατώτατο όριο μείζονος καταστροφής για την κινητοποίηση του ΤΑΕΕ, το οποίο ανερχόταν σε 259,805 εκατ. ευρώ (ήτοι 0,6% του ΑΕΕ βάσει των στοιχείων του 2011), η καταστροφή δεν μπορούσε να χαρακτηριστεί «μείζων φυσική καταστροφή». Ωστόσο, η Κροατία, όπως η Αυστρία, επικαλέστηκε τη διάταξη περί «γειτονικής χώρας», την οποία η Επιτροπή έκανε δεκτή. Η οικονομική ενίσχυση από το Ταμείο, που ανήλθε στο ποσό των ευρώ, καταβλήθηκε στις 15 Ιανουαρίου Πλημμύρες στην κεντρική Ευρώπη (τέσσερα περιστατικά) Τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2013, η κεντρική Ευρώπη επλήγη από μετεωρολογική κατάσταση πολύ παρόμοια με εκείνη που οδήγησε στις πλημμύρες του 2002 φαινόμενο που συμβαίνει μία φορά στα 100 χρόνια και μετέπειτα στην ίδρυση του ΤΑΕΕ. Εκ νέου, η Γερμανία, η Αυστρία και η Τσεχική Δημοκρατία επλήγησαν από ακραίες πλημμύρες. Επηρεάστηκε επίσης η Ουγγαρία, αν και σε πολύ πιο περιορισμένο βαθμό. Παρά τα εν μέρει υψηλότερα επίπεδα πλημμυρών, οι συνολικές ζημίες, μολονότι πολύ υψηλές, παρέμειναν χαμηλότερες από αυτές του 2002, ιδίως στην Αυστρία και την Τσεχική Δημοκρατία, χάρη στην αποτελεσματικότητα της αντιπλημμυρικής προστασίας και των μέτρων ελέγχου του κινδύνου που εφαρμόστηκαν από το 2002 και μετά. Στη συνέχεια, η Γερμανία υπέβαλε αίτηση για τη χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης από το ΤΑΕΕ βάσει του κριτηρίου της μείζονος καταστροφής, ενώ οι αιτήσεις της Αυστρίας και της Τσεχικής Δημοκρατίας υποβλήθηκαν βάσει της αποκαλούμενης διάταξης περί «γειτονικής χώρας». Η Ουγγαρία υπέβαλε αίτηση βάσει των κριτηρίων για «εξαιρετικές περιφερειακές καταστροφές». 7

8 (1) Γερμανία: η αίτηση παρελήφθη στις 24 Ιουλίου 2013, εντός της προθεσμίας των 10 εβδομάδων από την καταγραφή της πρώτης ζημίας στις 18 Μαΐου Σε μεγάλες περιοχές της Γερμανίας σημειώθηκαν εξαιρετικά έντονες βροχοπτώσεις και η στάθμη των υδάτων πολλών ποταμών έφτασε σε νέα πρωτοφανή επίπεδα. Οι πλημμύρες ήταν περισσότερο έντονες και περισσότερο σοβαρές από τις πλημμύρες του Αυγούστου του 2002 και από τις προηγούμενες θερινές πλημμύρες του Ιουλίου του 1954 που είχαν καταγραφεί ως ιστορικές. Συνολικά, δώδεκα γερμανικά ομόσπονδα κρατίδια (Länder) επλήγησαν άμεσα, οκτώ άτομα έχασαν τη ζωή τους, ενώ τουλάχιστον 128 άτομα τραυματίστηκαν. Περισσότεροι από άνθρωποι απομακρύνθηκαν από τις πληγείσες από τις πλημμύρες περιοχές ενώ συνολικά σχεδόν άνθρωποι επλήγησαν από την καταστροφή κατοικίες υπέστησαν ζημίες ή καταστράφηκαν ολοσχερώς ενώ επίσης αναφέρθηκαν ζημίες σε δημόσιες υποδομές. Οι γερμανικές αρχές εκτίμησαν ότι οι συνολικές άμεσες ζημίες υπερέβαιναν τα 8,153 δισεκατ. ευρώ. Δεδομένου ότι το ποσό αυτό υπερέβαινε κατά πολύ το κατώτατο όριο για την κινητοποίηση του ΤΑΕΕ που ίσχυε για τη Γερμανία το 2013 και ανερχόταν σε 3,679 δισεκατ. ευρώ (3 δισεκατ. ευρώ σε τιμές του 2002), η καταστροφή χαρακτηρίστηκε «μείζων φυσική καταστροφή». Στις 3 Οκτωβρίου 2013 η Επιτροπή πρότεινε την κινητοποίηση οικονομικής ενίσχυσης ύψους 360,454 εκατ. ευρώ. Ο αντίστοιχος διορθωτικός προϋπολογισμός (που καλύπτει επίσης τις περιπτώσεις της Αυστρίας και της Τσεχικής Δημοκρατίας που περιγράφονται κατωτέρω) εγκρίθηκε από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 20 Νοεμβρίου 2013 αλλά προέβλεπε ότι μεγάλο μέρος των απαραίτητων πιστώσεων δεν θα ήταν διαθέσιμες πριν από το Κατά συνέπεια, η ενίσχυση από το ΤΑΕΕ καταβλήθηκε στις 19 Μαρτίου 2014 μετά τη σύναψη της συμφωνίας εφαρμογής μεταξύ της Επιτροπής και της Γερμανίας. (2) Αυστρία: η Επιτροπή έλαβε την αίτηση στις 6 Αυγούστου 2013, εντός της προθεσμίας των 10 εβδομάδων από την καταγραφή της πρώτης ζημίας στις 30 Μαΐου Οι πλημμύρες έπληξαν επτά από τα εννέα ομόσπονδα κρατίδια (Länder) της Αυστρίας, και κυρίως το Φόραρλμπεργκ, το Τιρόλο, το Σάλτσμπουργκ, την Κάτω Αυστρία και την Άνω Αυστρία με πληθυσμό περίπου 4,6 εκατομμυρίων κατοίκων. Σε μερικές λεκάνες ποταμών (Saalach, Salzach, Inn, και Άνω Δούναβη) τα επίπεδα της πλημμύρας έφθασαν στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων 500 ετών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα εκτεταμένες ζημίες στις υποδομές, ιδίως στις προστατευτικές υποδομές κατά μήκος των ποταμών, στον τομέα των μεταφορών και στους τομείς της υδροδότησης και αποχέτευσης. Ιδιωτικές κατοικίες και περιουσίες υπέστησαν ζημίες ή καταστράφηκαν, ενώ σημειώθηκε απώλεια εσοδείας σε περισσότερα από εκτάρια γεωργικών γαιών που πλημμύρισαν. Περισσότερες από 300 επιχειρήσεις υπέστησαν άμεσες ζημίες, συμπεριλαμβανομένων και επιχειρήσεων του πολύ σημαντικού τομέα του τουρισμού. Η συνολική άμεση ζημία εκτιμήθηκε στο ποσό των 866,462 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχεί σε ποσοστό 48% του κατώτατου ορίου μείζονος καταστροφής, το οποίο ανερχόταν σε 1,798 δισεκατ. ευρώ (ήτοι 0,6% του ΑΕΕ της Αυστρίας), και επομένως δεν μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «μείζων καταστροφή». 8

9 Δεδομένου ότι η μείζων καταστροφή στη Γερμανία προκλήθηκε από το ίδιο καιρικό φαινόμενο, η αίτηση της Αυστρίας έγινε δεκτή δυνάμει της διάταξης του κανονισμού περί «γειτονικής χώρας». Στις 3 Οκτωβρίου 2013 η Επιτροπή αποφάσισε να προτείνει τη χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης ύψους 21,662 εκατ. ευρώ στην Αυστρία. Η οικονομική ενίσχυση από το Ταμείο καταβλήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου (3) Τσεχική Δημοκρατία: η Επιτροπή έλαβε την αίτηση στις 8 Αυγούστου 2013, εντός της προθεσμίας των 10 εβδομάδων από την καταγραφή της πρώτης ζημίας στις 2 Ιουνίου Καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις προκάλεσαν πλημμύρες με άνοδο της στάθμης των υδάτων που παρατηρείται μία φορά στα πενήντα χρόνια, ιδίως στις λεκάνες απορροής των ποταμών Berounka, Μολδάβα και Labe και έπληξαν ιδιαίτερα τις περιφέρειες της Νότιας Βοημίας, του Plzeň, της Κεντρικής Βοημίας, του Hradec Králové, του Liberec, του Ústí και την πόλη της Πράγας, που αντιστοιχούν περίπου στο 54% του εδάφους της Τσεχικής Δημοκρατίας και αφορούσαν άμεσα πάνω από το ένα τρίτο του πληθυσμού της χώρας. Σκοτώθηκαν 15 άτομα ενώ χρειάστηκε να απομακρυνθούν άνθρωποι. Οι πλημμύρες προκάλεσαν ζημίες ή κατέστρεψαν ιδίως τις υποδομές μεταφορών (σιδηροδρόμους, δρόμους και γέφυρες κ.λπ.), τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών, τα συστήματα υδροδότησης και αποχέτευσης, καθώς και τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Περισσότερες από ιδιωτικές κατοικίες υπέστησαν ζημίες. Εκτεταμένες ζημίες υπέστησαν επίσης υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και κοινωνικές υπηρεσίες, επιχειρήσεις, καθώς και ο τομέας της γεωργίας και της δασοκομίας. Η συνολική άμεση ζημία εκτιμήθηκε σε 637,131 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχούσε στο 73% του κατώτατου ορίου των 871,618 εκατ. ευρώ (ήτοι 0,6% του ΑΕΕ της Τσεχικής Δημοκρατίας), επομένως η καταστροφή δεν μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «μείζων». Ωστόσο, όπως και στην περίπτωση της Αυστρίας, οι πλημμύρες στην Τσεχική Δημοκρατία οφείλονταν στα ίδια μετεωρολογικά αίτια με τη μείζονα καταστροφή στη Γερμανία. Επομένως, η αίτηση βασίστηκε στην αποκαλούμενη διάταξη περί «γειτονικής χώρας». Στις 3 Οκτωβρίου 2013 η Επιτροπή αποφάσισε να προτείνει τη χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης ύψους 15,928 εκατ. ευρώ στην Τσεχική Δημοκρατία. Μετά την έγκριση του αντίστοιχου διορθωτικού προϋπολογισμού από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τη σύναψη της συμφωνίας εφαρμογής μεταξύ της Επιτροπής και της Τσεχικής Δημοκρατίας, η ενίσχυση από το ΤΑΕΕ καταβλήθηκε στις 19 Μαρτίου (4) Ουγγαρία: το κύμα ακραίων πλημμυρών στον Δούναβη και στους παραποτάμους του στα ανάντη του ποταμού στη Γερμανία και την Αυστρία έφτασε στην Ουγγαρία στις 4 Ιουνίου και διήρκεσε έως τις 14 Ιουνίου Η περιοχή που επλήγη περισσότερο ήταν η κεντρική Ουγγαρία, μέσα και γύρω από τη Βουδαπέστη, όπου προκλήθηκαν ζημίες σε υποδομές, ιδίως στον τομέα των μεταφορών, στα συστήματα ύδρευσης και αποχέτευσης, στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης, των τηλεπικοινωνιών, σε ιδιωτικές κατοικίες και σε επιχειρήσεις. Περίπου εκτάρια γεωργικής γης πλημμύρισαν, με αποτέλεσμα να σημειωθούν απώλειες εσοδείας. Ωστόσο, στάθηκε δυνατό να αποφευχθούν περισσότερο εκτεταμένες ζημίες χάρη σε ιδιαίτερα εντατικές ενέργειες έκτακτης ανάγκης. Η Επιτροπή έλαβε την αίτηση της Ουγγαρίας στις 9

10 13 Αυγούστου 2013, εντός της προθεσμίας των 10 εβδομάδων από την καταγραφή της πρώτης ζημίας στις 4 Ιουνίου Η Ουγγαρία εκτίμησε τις συνολικές άμεσες ζημίες σε 27,951 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχούσε σε ποσοστό μικρότερο από το 5% του κατώτατου ορίου μείζονος καταστροφής για την κινητοποίηση του ΤΑΕΕ, που ανερχόταν σε 569,258 εκατ. ευρώ (ήτοι 0,6% του ΑΕΕ της Ουγγαρίας), επομένως η καταστροφή απείχε μακράν από το να χαρακτηριστεί «μείζων καταστροφή». Το κριτήριο της «γειτονικής χώρας» δεν μπορούσε να εφαρμοστεί, δεδομένου ότι καμία από τις γειτονικές χώρες της Ουγγαρίας δεν υπέστη μείζονα καταστροφή από τις πλημμύρες. Συνεπώς, η αίτηση υποβλήθηκε βάσει των προβλεπόμενων κριτηρίων για τις αποκαλούμενες «εξαιρετικές περιφερειακές καταστροφές». Ωστόσο, από την αξιολόγηση της Επιτροπής προέκυψε το συμπέρασμα ότι η αίτηση της Ουγγαρίας δεν πληρούσε τα εξαιρετικά κριτήρια για περιφερειακές καταστροφές όπως ορίζονται στον κανονισμό, καθώς δεν παρείχε στοιχεία που να αποδεικνύουν σοβαρές και μακροχρόνιες επιπτώσεις για τις συνθήκες διαβίωσης του πληθυσμού και την οικονομική σταθερότητα της πληγείσας περιφέρειας. Συνεπώς, στις 3 Οκτωβρίου 2013 η Επιτροπή αποφάσισε να απορρίψει την αίτηση καθώς δεν μπορούσε να θεωρηθεί ότι αφορούσε εξαιρετική καταστροφή κατά την έννοια του κανονισμού. Οι ουγγρικές αρχές ενημερώθηκαν σχετικά. Πλημμύρες και κατολισθήσεις στη Μαδέρα (Πορτογαλία) Στις 4 και 5 Νοεμβρίου 2012 ασυνήθιστα υψηλές βροχοπτώσεις σε περιοχές της πορτογαλικής αυτόνομης περιφέρειας της Μαδέρας προκάλεσαν κατολισθήσεις και πλημμύρες που προξένησαν ζημίες σε δημόσιες υποδομές, ιδιωτικές περιουσίες και στον τομέα της γεωργίας. Κατά συνέπεια, η Πορτογαλία υπέβαλε αίτηση για οικονομική ενίσχυση από το ΤΑΕΕ, η οποία παρελήφθη από την Επιτροπή στις 14 Ιανουαρίου 2013, εντός της προθεσμίας των 10 εβδομάδων. Η Πορτογαλία ανέφερε συνολικές άμεσες ζημίες ύψους 25,7 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί μόλις στο 2,5% του κατώτατου ορίου μείζονος καταστροφής των 987,376 εκατ. ευρώ (ήτοι 0,6% του ΑΕΕ). Συνεπώς, η αίτηση υποβλήθηκε βάσει των προβλεπόμενων κριτηρίων για τις αποκαλούμενες «εξαιρετικές περιφερειακές καταστροφές». Δεδομένων των περιορισμένων επιπτώσεων της καταστροφής για τον πληθυσμό και την οικονομική σταθερότητα της Μαδέρας, και παρά το καθεστώς της Μαδέρας ως εξόχως απόκεντρης περιοχής, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αίτηση δεν πληρούσε τα εξαιρετικά κριτήρια περιφερειακής καταστροφής όπως ορίζονται στον κανονισμό. Στις 22 Απριλίου 2013 η Επιτροπή αποφάσισε να απορρίψει την αίτηση καθώς δεν μπορούσε να θεωρηθεί ότι αφορούσε εξαιρετική καταστροφή κατά την έννοια του κανονισμού. Οι πορτογαλικές αρχές ενημερώθηκαν σχετικά. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες κινητοποιείται οικονομική ενίσχυση από το Ταμείο, το πλήρες ποσό πρέπει να χρησιμοποιηθεί εντός 12 μηνών από την ημερομηνία εκταμίευσης του ποσού από την Επιτροπή. Η οικονομική ενίσχυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για ουσιώδεις ενέργειες έκτακτης ανάγκης και ανάκαμψης, όπως ορίζονται στο άρθρο 3 του κανονισμού. 10

11 4. ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ Το 2013 εγκρίθηκαν από την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή οικονομικές ενισχύσεις από το Ταμείο για επτά περιπτώσεις που αφορούσαν αιτήσεις που ελήφθησαν το 2012 και το Το αντίστοιχο προσχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 5 του έτους 2013 για τις αιτήσεις που ελήφθησαν το 2013 από τη Σλοβενία, την Αυστρία και την Κροατία (πλημμύρες Οκτωβρίου/Νοεμβρίου 2012) ολοκληρώθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου Μετά την έκδοση των αποφάσεων χορήγησης της ενίσχυσης και τη σύναψη των συμφωνιών εφαρμογής, η καταβολή των ποσών για τη Σλοβενία και την Αυστρία πραγματοποιήθηκε στις 19 Νοεμβρίου Για την Κροατία, το ποσό καταβλήθηκε στις 15 Ιανουαρίου Το προσχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 9 του έτους 2013 κάλυπτε τις καταστροφικές πλημμύρες που συνέβησαν στη Γερμανία, την Αυστρία και την Τσεχική Δημοκρατία τον Μάιο/Ιούνιο του 2013 και την αίτηση που υποβλήθηκε από τη Ρουμανία σχετικά με τα συμβάντα ξηρασίας και πυρκαγιών του Ποσό ύψους 150 εκατ. ευρώ από πιστώσεις πληρωμών (επί συνόλου 400,5 εκατ. ευρώ) κατέστη διαθέσιμο μόλις το Η καταβολή των ποσών και στις τέσσερις περιπτώσεις πραγματοποιήθηκε μετά τη μεταφορά των πιστώσεων του προϋπολογισμού στο έτος Οικονομική ενίσχυση από το Ταμείο Αλληλεγγύης έγκριση προϋπολογισμού το 2013 Δικαιούχο κράτος Καταστροφή Κατηγορία Ποσό (σε ευρώ) Σλοβενία Πλημμύρες 2012 Μείζων Αυστρία Πλημμύρες 2012 Γειτονική χώρα Κροατία Πλημμύρες 2012 Γειτονική χώρα Γερμανία Πλημμύρες 2013 Μείζων Αυστρία Πλημμύρες 2013 Γειτονική χώρα Τσεχική Δημοκρατία Πλημμύρες 2013 Γειτονική χώρα Ρουμανία Ξηρασία και πυρκαγιές 2012 Μείζων ΣΥΝΟΛΟ Ο διορθωτικός προϋπολογισμός (ΔΠ) αριθ. 5 του έτους 2013 καλύπτει την κινητοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης της ΕΕ για ποσό ύψους ευρώ για πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων και πιστώσεις πληρωμών σχετικά με τις καταστροφικές πλημμύρες που συνέβησαν στη Σλοβενία, την Κροατία και την Αυστρία το φθινόπωρο του ΕΕ L 327 της 6/12/2013. Ο διορθωτικός προϋπολογισμός (ΔΠ) αριθ. 9 για το έτος 2013 καλύπτει την κινητοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης της ΕΕ για ποσό ύψους 400,5 εκατ. ευρώ σε πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων και ποσό ύψους 250 εκατ. ευρώ σε πιστώσεις πληρωμών. Προτάθηκε από την Επιτροπή στις 3 Οκτωβρίου 2013 (COM(2013)691), τροποποιήθηκε από το Συμβούλιο στις 30 Οκτωβρίου 2013 και εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 20 Νοεμβρίου ΕΕ L 49 της 19/2/

12 5. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ Κατά τη διάρκεια του 2013 η Επιτροπή πραγματοποίησε επισκέψεις παρακολούθησης σε τρεις χώρες δικαιούχους προκειμένου να συζητήσει για τα συστήματα εφαρμογής που είχαν συγκροτηθεί και να απαντήσει σε συγκεκριμένα ερωτήματα που τέθηκαν από τις αρχές εφαρμογής: στη Lorca (Ισπανία) στις 5 Φεβρουαρίου 2013, σχετικά με την οικονομική ενίσχυση ύψους 21,071 εκατ. ευρώ που χορηγήθηκε μετά τον σεισμό που έπληξε την πόλη Lorca στις 11 Μαΐου

13 στη Γένοβα (Ιταλία) στις 23 Απριλίου 2013, σχετικά με την οικονομική ενίσχυση ύψους 18,062 εκατ. ευρώ που χορηγήθηκε μετά τις πλημμύρες του 2011 στη Λιγυρία και την Τοσκάνη στη Μπολόνια (Ιταλία) στις 5 Ιουνίου 2013, μετά τη χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης ύψους 670,192 εκατ. ευρώ λόγω των καταστροφικών σεισμών της 20ής Μαΐου 2012 που έπληξαν την Εμίλια-Ρομάνια, τη Λομβαρδία και το Βένετο. Και οι τρεις επισκέψεις επιβεβαίωσαν επαρκώς ότι οι οικείες αρχές προέβαιναν στην υλοποίηση και διενεργούσαν τους ελέγχους κατά τρόπο διαφανή και ορθό, τηρώντας τους κανόνες που επιβάλλονται από τον κανονισμό, τη σχετική απόφαση χορήγησης της ενίσχυσης και τη συμφωνία εφαρμογής. Μετά την παραλαβή των τελικών εκθέσεων, η Επιτροπή θα διενεργήσει περαιτέρω αναλύσεις και θα λάβει κατάλληλα μέτρα, όπου κρίνεται σκόπιμο. 6. ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ Το άρθρο 8 παράγραφος 2 του κανονισμού προβλέπει ότι, το αργότερο έξι μήνες μετά την εκπνοή της ετήσιας περιόδου από την ημερομηνία εκταμίευσης της οικονομικής ενίσχυσης, το δικαιούχο κράτος υποβάλλει έκθεση σχετικά με τη χρηματοδοτική εκτέλεση της οικονομικής ενίσχυσης (εφεξής: «έκθεση υλοποίησης») σε συνδυασμό με δήλωση που δικαιολογεί τις δαπάνες (εφεξής: «δήλωση εγκυρότητας»). Μετά το τέλος αυτής της διαδικασίας η Επιτροπή προχωρεί στο κλείσιμο της ενίσχυσης που χορήγησε το Ταμείο. Συνεπώς, κατά τη διάρκεια του 2013 έκλεισαν οι ακόλουθοι τέσσερις φάκελοι: (1) Γερμανία, καταιγίδα Kyrill του 2007: η οικονομική ενίσχυση από το Ταμείο ανήλθε στο ποσό των 166,91 εκατ. ευρώ. Η Γερμανία υπέβαλε στις 9 Ιουλίου 2009 την έκθεση υλοποίησης, περιλαμβανομένων 15 δηλώσεων εγκυρότητας που καταρτίστηκαν από τα γερμανικά ομόσπονδα κρατίδια (Länder) που επλήγησαν από την καταιγίδα. Κατά τις εργασίες λογιστικού ελέγχου της Επιτροπής απαιτήθηκαν περαιτέρω πληροφορίες από τις γερμανικές αρχές, οι οποίες υποβλήθηκαν τον Μάιο του Η Γερμανία δήλωσε ότι ποσό ύψους 9 778,59 ευρώ καλύφθηκε αργότερα από τρίτο μέρος. Ο κανονισμός προβλέπει ότι τα ποσά που καλύπτονται από τρίτα μέρη πρέπει να επιστρέφονται στην Επιτροπή. Η Επιτροπή ανέκτησε το εν λόγω ποσό τον Απρίλιο του 2013 και η υπόθεση περατώθηκε τον Μάιο του (2) Γαλλία, καταιγίδα Klaus του 2009: η οικονομική ενίσχυση από το Ταμείο ανήλθε στο ποσό των 109,38 εκατ. ευρώ. Η έκθεση υλοποίησης από τη Γαλλία παρελήφθη στις 31 Αυγούστου Κατόπιν εσωτερικού λογιστικού ελέγχου από τις γαλλικές αρχές, το δηλωθέν ποσό μη επιλέξιμων δαπανών ανερχόταν σε 1,105 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό διορθώθηκε μετέπειτα σε 1,066 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, από την αξιολόγηση της Επιτροπής προέκυψε ότι έπρεπε να ζητηθούν από τη Γαλλία περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη δήλωση εγκυρότητας. Τον Αύγουστο του 2013 η Γενική Διεύθυνση Προϋπολογισμού της Επιτροπής κίνησε τη διαδικασία συμψηφισμού για το ποσό των 1,066 εκατ. ευρώ με πληρωμή από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης 13

14 προς τη Γαλλία. Η Γαλλία δεν προέβαλε αντίρρηση και ο συμψηφισμός εκτελέστηκε στις 21 Αυγούστου Η υπόθεση περατώθηκε. (3) Ελλάδα, πλημμύρες του 2006 στον Έβρο: η οικονομική ενίσχυση από το Ταμείο ανήλθε στο ποσό των 9,31 εκατ. ευρώ. Η Επιτροπή παρέλαβε την έκθεση υλοποίησης από την Ελλάδα τον Ιούλιο του Χρειάστηκε να ζητηθούν συμπληρωματικές πληροφορίες από την Ελλάδα τον Απρίλιο του 2010 και τον Ιούνιο του Η Ελλάδα απέστειλε τις τελικές απαντήσεις τον Απρίλιο του 2013 βάσει των οποίων κατέστη δυνατό να επιλυθούν όλα τα εκκρεμή ζητήματα σχετικά με τη δήλωση εγκυρότητας. Η υπόθεση περατώθηκε τον Νοέμβριο του

15 (4) Ιταλία, σεισμός στο Αμπρούτσο του 2009: η οικονομική ενίσχυση ανήλθε στο ποσό των 493,77 εκατ. ευρώ. Η έκθεση υλοποίησης παρελήφθη από την Επιτροπή τον Ιανουάριο του Η Ιταλία ανέφερε ότι οι επιλέξιμες δαπάνες ανέρχονταν σε 919,98 εκατ. ευρώ, ποσό που υπερέβαινε την ενίσχυση του ΤΑΕΕ κατά 426,12 εκατ. ευρώ. Λαμβανομένου υπόψη του μεγέθους της οικονομικής ενίσχυσης, η υπόθεση αποτέλεσε αντικείμενο λογιστικού ελέγχου από την Επιτροπή, καθώς και αντικείμενο ελέγχου επιδόσεων που διενεργήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο. Η τελική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με τον έλεγχο επιδόσεων δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο του 2013 (ειδική έκθεση αριθ. 24/2012). Η τελική έκθεση λογιστικού ελέγχου της Επιτροπής απεστάλη στην Ιταλία τον Μάιο του Κατόπιν του λογιστικού ελέγχου της Επιτροπής εντοπίστηκαν μη επιλέξιμες δαπάνες. Η Ιταλία μπορούσε νομίμως, χωρίς να συμπεριλάβει τις παράτυπες δαπάνες στις δηλωθείσες, να δικαιολογήσει και πάλι επαρκές ποσό επιλέξιμων δαπανών για να καλύψει το σύνολο της οικονομικής ενίσχυσης του ΤΑΕΕ. Κατά συνέπεια, τα στοιχεία που εντοπίστηκαν δεν είχαν οικονομικό αντίκτυπο στον προϋπολογισμό της ΕΕ και δεν χρειάστηκε ανάκτηση κονδυλίων της ΕΕ. Η υπόθεση περατώθηκε στις 27 Νοεμβρίου Το 2013 η Επιτροπή έλαβε επίσης εννέα νέες εκθέσεις υλοποίησης για υποθέσεις που αφορούσαν τις πλημμύρες του 2010 από τη Σλοβακία, την Πολωνία, την Τσεχική Δημοκρατία, την Ουγγαρία, την Κροατία, τη Ρουμανία και τη Σλοβενία. Η Κροατία και η Τσεχική Δημοκρατία υπέβαλαν τις εκθέσεις τους για τις καταστροφές που συνέβησαν την άνοιξη και το φθινόπωρο του Επιπλέον, η Επιτροπή έλαβε έκθεση από την Ιταλία σχετικά με τις πλημμύρες του 2011 στο Βένετο. Στο τέλος της περιόδου που καλύπτεται από την παρούσα ετήσια έκθεση, η αξιολόγηση των εν λόγω εκθέσεων υλοποίησης βρισκόταν ακόμα σε εξέλιξη. 7. ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ (ΕΚ) ΑΡΙΘ. 2012/2002 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΈΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Όπως και τα προηγούμενα έτη, μόνο λίγες από τις αιτήσεις ενίσχυσης που παρελήφθησαν αφορούσαν μείζονες καταστροφές (δύο επί συνόλου οκτώ περιπτώσεων), ενώ οι υπόλοιπες έξι αιτήσεις αφορούσαν όλες εξαιρετικές περιφερειακές καταστροφές ή βασίζονταν στη διάταξη περί «γειτονικής χώρας». Όπως και τα προηγούμενα έτη, η αξιολόγηση για το κατά πόσον οι αιτήσεις ενίσχυσης για περιφερειακή καταστροφή πληρούν τα εξαιρετικά κριτήρια που προβλέπονται στον κανονισμό αποδείχθηκε δύσκολη και χρονοβόρα. Συνολικά, η εκτέλεση του Ταμείου Αλληλεγγύης το 2013, όπως και η πείρα που αποκομίστηκε τα προηγούμενα έτη, επιβεβαίωσε την άποψη της Επιτροπής ότι η λειτουργία του Ταμείου, ιδίως όσον αφορά την ενίσχυση της ικανότητας αντίδρασης, μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά με ορισμένες προσαρμογές σε περιορισμένο αριθμό διατάξεων του κανονισμού, διατηρώντας παράλληλα τη λογική και τον χαρακτήρα του Ταμείου και χωρίς να θίγονται θέματα που άπτονται της χρηματοδότησης ή του όγκου των επιτρεπόμενων δαπανών. 15

16 Ως εκ τούτου, βάσει της ανακοίνωσής της του 2011 σχετικά με «Το μέλλον του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης» 4, η Επιτροπή παρουσίασε στα μέσα του 2013 νομοθετική πρόταση για την τροποποίηση του κανονισμού 5. Η εν λόγω πρόταση περιλάμβανε ιδίως στοιχεία με γνώμονα τη βελτίωση της ικανότητας αντίδρασης του Ταμείου και την απλοποίηση της χρήσης του, με σαφέστερα κριτήρια ως προς τους δικαιούχους, την απλούστευση των υφιστάμενων κανόνων για ταχύτερη καταβολή της ενίσχυσης σε σύγκριση με το παρελθόν, την καθιέρωση της δυνατότητας προκαταβολών, τον σαφέστερο προσδιορισμό των επιλέξιμων δικαιούχων και δαπανών, ιδίως για τις περιφερειακές καταστροφές, και με έμφαση στις στρατηγικές πρόληψης των καταστροφών και διαχείρισης των κινδύνων για τα κράτη μέλη, περιλαμβανομένης της πλήρους εφαρμογής της συναφούς νομοθεσίας της Ένωσης σχετικά με την πρόληψη και διαχείριση κινδύνων καταστροφών και τη χρήση διαθέσιμης ενωσιακής χρηματοδότησης για σχετικές επενδύσεις. Οι διαβουλεύσεις σχετικά με την πρόταση ξεκίνησαν στα τέλη Νοεμβρίου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τον Δεκέμβριο στο Συμβούλιο υπό τη λετονική προεδρία. Οι διαπραγματεύσεις ολοκληρώθηκαν υπό την ελληνική προεδρία το Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 661/2014του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου για την ίδρυση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης τέθηκε σε ισχύ στις 28 Ιουνίου Τα αποτελέσματα θα παρουσιαστούν στην ετήσια έκθεση για το COM(2011) 613 τελικό. COM(2013)