ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ. Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ειδικών Εκπαιδευτικών

Transcript

1 ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ειδικών Εκπαιδευτικών Π.Ι ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ T.Θ , 2252 Λευκωσία Tηλ: , Φαξ: Νοεμβρίου 2009 Θέμα: Εκδήλωση Ενδιαφέροντος για διδασκαλία στο Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ειδικών Εκπαιδευτικών Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου θα προσφέρει Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ειδικών Εκπαιδευτικών, σύμφωνα με τα νέα Σχέδια Υπηρεσίας. Το Πρόγραμμα αποτελείται από δύο φάσεις, τη Φάση Α που είναι κοινή για όλες τις ειδικότητες και τη Φάση Β που θα προσφερθεί ανά ειδικότητα. Συγκεκριμένα, η Φάση Α θα είναι κοινή για όλες τις ειδικότητες. Η φάση αυτή θα αποτελείται από 8 συναντήσεις (των τριών διδακτικών περιόδων η κάθε συνάντηση). Η Φάση Α θα έχει θεωρητικό χαρακτήρα με στόχο την παροχή γενικών γνώσεων και πληροφοριών για την Ειδική Εκπαίδευση στην Κύπρο και θα αποτελείται από τρεις θεματικές ενότητες: Ειδική Αγωγή (1 συνάντηση) Πρακτικές Ειδικής Αγωγής στην Κύπρο (5 συναντήσεις) Υποστηρικτική Τεχνολογία (2 συναντήσεις) Η Φάση Β θα αφορά στο συνδυασμό γνώσεων και πρακτικών προτάσεων και εφαρμογών ανά ειδικότητα. Αναμένεται να έχει περισσότερο βιωματικό χαρακτήρα με κυρίαρχες πρακτικές τη λύση προβλήματος, την αξιοποίηση εμπειριών και την αλληλεπίδραση μέσω της συνεργασίας. Στη Φάση Β, τα σεμινάρια θα υλοποιηθούν σε μικρότερες και πιο εξειδικευμένες ομάδες. Στόχος της Β Φάσης είναι να δώσει στον εκπαιδευτικό δυνατότητες ευελιξίας και έμπνευσης για δημιουργικότητα στην εργασία του. Έτσι, θα οργανωθούν σεμινάρια ξεχωριστά για τους εκπαιδευτικούς της κάθε ειδικότητας:

2 Ομάδα 1: Δάσκαλοι και Νηπιαγωγοί. Στα σεμινάρια που θα γίνουν για την ομάδα αυτή θα δοθεί έμφαση στην παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων και στην αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας. Ομάδα 2: Ψυχολόγοι, Ειδικοί Δάσκαλοι με συνδυασμό προσόντων και Ειδικοί Δάσκαλοι μη ελληνόφωνων πανεπιστημίων. Στα σεμινάρια που θα γίνουν για την ομάδα αυτή θα δοθεί έμφαση στην Ειδική Διδακτική των Ελληνικών και των Μαθηματικών και στην αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας. Ομάδα 3: Ειδικοί δάσκαλοι /Λογοθεραπευτές μη ελληνόφωνων πανεπιστημίων. Στα σεμινάρια που θα γίνουν για την ομάδα αυτή θα δοθεί έμφαση στην Ειδική Διδακτική των Ελληνικών και στην αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας. Η Φάση Β του Προγράμματος Επιμόρφωσης θα αποτελείται από τις εξής θεματικές ενότητες: 1. Εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα όρασης (4 συναντήσεις) 2. Εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα ακοής (4 συναντήσεις) 3. Εκπαίδευση παιδιών με: 3.1. Προβλήματα συμπεριφοράς και συναισθηματικά προβλήματα (1 συνάντηση) 3.2. Προβλήματα λόγου (1 συνάντηση) 3.3. Μαθησιακές δυσκολίες, (2 συναντήσεις) 3.4. Νοητική υστέρηση (2 συναντήσεις) 3.5. Αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός, σύνδρομα) (1 συνάντηση) 3.6. Σωματικές αναπηρίες (1 συνάντηση) 4. Ανατροφοδότηση μέσα από πρακτικές εφαρμογές (1 συνάντηση) To Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ειδικών Εκπαιδευτικών, αναμένεται να πραγματοποιηθεί την Άνοιξη του Τα μαθήματα αναμένεται να διεξάγονται σε απογευματινό χρόνο (Δευτέρα μέχρι Παρασκευή 3.30 μ.μ μ.μ.) και σε πρωινό χρόνο (Σάββατο 8:30-12:00) κατά την περίοδο 8 Φεβρουαρίου 22 Μαΐου Το Πρόγραμμα Επιμόρφωσης ενδέχεται να προσφερθεί σε όλες τις επαρχίες της ελεύθερης Κύπρου ανάλογα με τις ομάδες που συμπληρώνονται. Συγκεκριμένα οι δυο φάσεις θα διεξαχθούν στις πιο κάτω περιόδους: Α Φάση: Κοινή Επιμόρφωση για όλες τις ειδικότητες, από 8 Φεβρουαρίου μέχρι 8 Μαρτίου 2010 (8 τρίωρες συναντήσεις). Β Φάση: Επιμόρφωση ανά ειδικότητα, από 11 Μαρτίου μέχρι 22 Μαΐου 2010 (17 τρίωρες συναντήσεις).

3 Στα παραρτήματα επισυνάπτονται βασικές πληροφορίες τόσο για τους εκπαιδευτές (Παραρτήματα 1 και 2: Προϋποθέσεις και κριτήρια για διδασκαλία στο Πρόγραμμα, κριτήρια επιλογής, καθήκοντα, αμοιβή), όσο και για τα προγράμματα επιμόρφωσης (Παράρτημα 3: Γενική Περιγραφή του Προγράμματος, Παράρτημα 4: Περιγραφή του Προγράμματος-Φάση Α, Παράρτημα 5: Περιγραφή του Προγράμματος-Φάση Β ). Όσοι ενδιαφέρονται να διδάξουν στο Πρόγραμμα μπορούν να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους υποβάλλοντας την αίτησή τους μέσω του ιστοχώρου του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ( το αργότερο μέχρι και την Τρίτη 24 Νοεμβρίου Παράλληλα με την αίτηση, που θα υποβληθεί ηλεκτρονικά, οι ενδιαφερόμενοι εκπαιδευτές θα πρέπει να παραδώσουν στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο τα απαραίτητα συνοδευτικά αποδεικτικά προσωπικά ή να τα αποστείλουν ταχυδρομικώς στη διεύθυνση: ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Τ.Θ , 2252 Λευκωσία Τονίζεται πως οι αιτήσεις που δε θα είναι πλήρως συμπληρωμένες ή θα παραληφθούν εκπρόθεσμα δε θα ληφθούν υπόψη. Τονίζεται ότι άτομα που εκδήλωσαν ενδιαφέρον μετά από προηγούμενες προκυρήξεις (Αρ. Φακ , ημερ.13/7/2009 και ημερ. 8/5/09) θα πρέπει να υποβάλουν ξανά την αίτηση τους. Επίσης σημειώνεται πως άτομα που υπέβαλαν αίτηση στην προηγούμενη προκύρηξη (Αρ. Φακ , ημερ.13/7/2009) και έστειλαν τα απαραίτητα δικαιολογητικά δε χρειάζεται να τα ξαναστείλουν. Σημειώνεται πως η ανακοίνωση για την εκδήλωση ενδιαφέροντος για διδασκαλία στο Πρόγραμμα βρίσκεται στον ιστοχώρο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Αντρέας Χαραλάμπους Διευθυντής Π.Ι. για Γενική Διευθύντρια Υ.Π.Π.

4 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΝΑ ΔΙΔΑΞΟΥΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Πώς μπορεί κάποιος να εκδηλώσει το ενδιαφέρον του Όσοι ενδιαφέρονται να διδάξουν στο Πρόγραμμα θα πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις και να ικανοποιούν τα κριτήρια που ορίζονται. Όσοι ενδιαφέρονται να διδάξουν στο Πρόγραμμα μπορούν να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους υποβάλλοντας την αίτησή τους μέσω του ιστοχώρου του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ( το αργότερο μέχρι και την Τρίτη 24 Νοεμβρίου Οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να υποβάλουν παράλληλα με την αίτησή τους, όλα τα απαραίτητα αποδεικτικά τίτλων σπουδών, βεβαιώσεις επιμόρφωσης, διδακτικής εμπειρίας, κτλ. Προϋποθέσεις διδασκαλίας στο Πρόγραμμα Στο Πρόγραμμα μπορούν να διδάξουν άτομα, ιδιώτες, ακαδημαϊκοί ή εκπαιδευτικοί, οι οποίοι: κατέχουν Μεταπτυχιακό τίτλο σε θέματα Ειδικής Εκπαίδευσης και εργάζονται στο χώρο της ειδικής εκπαίδευσης Διαδικασία Υποβολής Αίτησης Όσοι ενδιαφέρονται να διδάξουν στο Πρόγραμμα μπορούν να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους υποβάλλοντας την αίτησή τους μέσω του ιστοχώρου του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ( το αργότερο μέχρι και την Τρίτη 24 Νοεμβρίου Τονίζεται πως οι αιτήσεις που δε θα είναι πλήρως συμπληρωμένες ή θα παραληφθούν εκπρόθεσμα δε θα ληφθούν υπόψη. Παράλληλα με την αίτηση που θα σταλεί μέσω τηλεομοιότυπου θα πρέπει οι ενδιαφερόμενοι εκπαιδευτές να παραδώσουν στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο τα απαραίτητα συνοδευτικά αποδεικτικά, προσωπικά ή να τα αποστείλουν ταχυδρομικώς στη διεύθυνση: ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Τ.Θ , 2252 Λευκωσία Άτομα που υπέβαλαν αίτηση στην προηγούμενη προκύρηξη (Αρ. Φακ , ημερ.13/7/2009) και έστειλαν τα απαραίτητα δικαιολογητικά δεν χρειάζεται να τα ξαναστείλουν. 4

5 Συνοδευτικά αποδεικτικά Οι ενδιαφερόμενοι εκπαιδευτές θα πρέπει να παραδώσουν στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο τα πιο κάτω συνοδευτικά αποδεικτικά: Περιγραφή σπουδών Περιγραφή επαγγελματικής εμπειρίας/ διδασκαλίας Κατάλογος με δημοσιεύσεις ερευνητικών ή άλλων εργασιών Αντίγραφα πτυχίων Αξιολόγηση Αιτήσεων Υποψηφιότητας Οι αιτήσεις των υποψηφίων παραλαμβάνονται από το Π.Ι. και στη συνέχεια προωθούνται για αξιολόγηση στην Ειδική Επιτροπή Αξιολόγησης, που συγκροτείται για το σκοπό αυτό από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Η Επιτροπή ελέγχει την αίτηση υποψηφιότητας και αξιολογεί την επάρκεια, τη συμβατότητα και τη συνάφεια των συνυποβαλλόμενων δικαιολογητικών. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι μία αίτηση δεν είναι πλήρης ή/και ότι τα δικαιολογητικά είναι ελλιπή, είναι δυνατόν να ζητηθούν από τους υποψηφίους συμπληρωματικά στοιχεία, τα οποία θα πρέπει να προσκομίσουν αμέσως, διαφορετικά η αίτησή τους δε θα ληφθεί υπόψη. Στη συνέχεια, τα άτομα που πληρούν τα κριτήρια, θεωρούνται εν δυνάμει εκπαιδευτές στο Πρόγραμμα. 5

6 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ Προϋποθέσεις συμμετοχής εκπαιδευτών Στο Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ειδικών Εκπαιδευτικών μπορούν να διδάξουν άτομα που εκδήλωσαν ενδιαφέρον σύμφωνα με την περιγραφή που γίνεται στο Παράρτημα 1. Κριτήρια επιλογής εκπαιδευτών Δυνατότητα διδασκαλίας στο χρόνο και στην επαρχία που προσφέρεται το Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ειδικών Εκπαιδευτικών Επιπρόσθετα προσόντα Ως επιπρόσθετα προσόντα θα θεωρηθούν τα ακόλουθα: (α) Προηγούμενη εμπειρία διδασκαλίας σε εκπαιδευτικό ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ή στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (β) Εμπειρία στη διδασκαλία ενηλίκων (γ) Ερευνητική εργασία σε αναγνωρισμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα ή ερευνητικό κέντρο σχετική με το θέμα και δημοσιεύσεις αναγνωρισμένης αξίας Διαδικασία διδασκαλίας στο Πρόγραμμα Οι εκπαιδευτές σε συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο πριν την έναρξη των μαθημάτων θα ενημερωθούν για τα θέματα στα οποία θα κληθούν να διδάξουν. Συγκεκριμένα, θα παρουσιαστεί το διάγραμμα του θέματος που θα διδάξουν και θα γίνει επεξήγηση της προσέγγισης που θα ακολουθήσουν για την επίτευξη των στόχων του Προγράμματος Επιμόρφωσης Ειδικών Εκπαιδευτικών. Τονίζεται ότι οι εκπαιδευτές αναμένεται να αναπτύξουν το υλικό σε συνεργασία με το Π.Ι. και να το παρουσιάσουν στους εκπαιδευτικούς που θα συμμετέχουν στο Πρόγραμμα Επιμόρφωσης. Οι εκπαιδευτές που θα αναπτύξουν το περιεχόμενο και το υλικό των συναντήσεων θα πρέπει να λάβουν υπόψη το επίπεδο των συμμετεχόντων, τόσο ακαδημαϊκά όσο και από άποψη εμπειρίας. Οι συμμετέχοντες στην επιμόρφωση θα κατέχουν τα απαραίτητα πτυχία για τη θέση του Ειδικού Δασκάλου ανάλογα με την ειδικότητά τους και σύμφωνα με το σχέδιο υπηρεσίας, ενώ παράλληλα θα εργάζονται στην Ειδική Εκπαίδευση. Οι συμμετέχοντες δεν θα είναι όλοι νεοεισερχόμενοι. Αντιθέτως, κάποιοι θα έχουν αρκετά χρόνια υπηρεσίας και διδακτικής εμπειρίας, παρόλο που δεν θα κατέχουν μόνιμη θέση. 6

7 Είναι πολύ σημαντικό να επισημανθεί ότι όλες οι συναντήσεις θα πρέπει να έχουν πρακτικό-βιωματικό χαρακτήρα. Επισημαίνεται η ανάγκη αποφυγής της διδασκαλίας με τη χρήση μακροσκελών θεωρητικών σημειώσεων, αλλά αντίθετα προτείνεται σύντομη παρουσίαση των σημαντικών πληροφοριών και περισσότερη εμπέδωση και εξάσκηση μέσα από συζήτηση σεναρίων, μελετών περίπτωσης, προβλημάτων και εμποδίων, καθώς επίσης μέσα από συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων σχετικά με την Κυπριακή Ειδική Εκπαίδευση. Καθήκοντα εκπαιδευτών Διδασκαλία σύμφωνα με το περιεχόμενο και το χρονοδιάγραμμα του Προγράμματος Ετοιμασία προσωπικών σημειώσεων διδασκαλίας και παράδοσή τους στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Ετοιμασία παρουσιάσεων για τους εκπαιδευομένους και παράδοσή τους στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Διόρθωση εργασιών χωρίς επιπρόσθετη αμοιβή Συμμετοχή σε συναντήσεις που διοργανώνονται από το ΠΙ Τήρηση και ενημέρωση εγγράφων (παρουσιολόγιο, στοιχεία εκπαιδευομένων κλπ.), τα οποία κρίνονται αναγκαία από το ΠΙ Παράδοση των εγγράφων στο ΠΙ Τήρηση χρονοδιαγραμμάτων όπως αυτά καθορίζονται από το ΠΙ (π.χ. παράδοση εντύπων) Συνεχής επικοινωνία με το ΠΙ ή/και άλλους εξωτερικούς φορείς που εμπλέκονται στο Πρόγραμμα Συμμετοχή στην αξιολόγηση του Προγράμματος Επικοινωνία με τους συμμετέχοντες στο Πρόγραμμα Ευθύνη προστασίας και ασφάλειας των χώρων στους οποίους διεξάγονται τα σεμινάρια καθώς και της υλικοτεχνικής υποδομής των χώρων αυτών Χειρισμός θεμάτων που πιθανόν να προκύψουν κατά τη διάρκεια του Προγράμματος Αμοιβή εκπαιδευτών Κάθε εκπαιδευτής θα τυγχάνει της σχετικής αμοιβής, όπως αυτή καθορίζεται από το τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού του Υπουργείου Οικονομικών, που είναι για ιδιώτες 71,76 ανά διδακτική περίοδο και για Δημόσιους Υπαλλήλους 51,26 ανά διδακτική περίοδο. Διδακτική περίοδος καθορίζεται το χρονικό διάστημα των 60 λεπτών. 7

8 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3 ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΙΔΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου προσφέρει Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ειδικών Εκπαιδευτικών σύμφωνα με τα νέα Σχέδια Υπηρεσίας. Με βάση τα νέα Σχέδια υπηρεσίας του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, προβλέπεται ότι πρόσωπα, δάσκαλοι, νηπιαγωγοί και λογοθεραπευτές - που κατά την έγκριση του νέου Σχεδίου Υπηρεσίας απασχολούνται, σε έκτακτη βάση ή με πλήρη απασχόληση, με καθήκοντα Δασκάλου στην Ειδική Εκπαίδευση, στις ειδικότητες Νοητικών και Συναισθηματικών και άλλων Προβλημάτων, Κωφών, Τυφλών και Λογοθεραπείας - θα αποκτήσουν, μέσα σε περίοδο που δεν θα υπερβαίνει τα δύο χρόνια από την ημερομηνία έγκρισης του νομοσχεδίου, πιστοποιητικό επιτυχούς συμπλήρωσης ειδικού προγράμματος επιμόρφωσης από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, πριν από το διορισμό τους σε μόνιμη θέση. 2. ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός του Προγράμματος Επιμόρφωσης Ειδικών Εκπαιδευτικών είναι η σφαιρική και έγκυρη ενημέρωση, καθώς και η επικαιροποίηση των γνώσεων των ειδικών εκπαιδευτικών σε βασικά θέματα νομοθεσίας, φιλοσοφίας, παιδαγωγικής και τεχνολογιών της ειδικής εκπαίδευσης στα πλαίσια της συνεχούς βελτίωσης της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης. 3. ΦΑΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 3.1. Φάση Α : Κοινή επιμόρφωση για όλες τις ειδικότητες (8 συναντήσεις) Η Φάση Α θα είναι κοινή για όλες τις ειδικότητες και θα αποτελείται από 8 συναντήσεις (των τριών διδακτικών περιόδων η κάθε συνάντηση). Η πρώτη φάση θα αφορά στο θεωρητικό μέρος με στόχο την παροχή γενικών γνώσεων και πληροφοριών για την Ειδική Εκπαίδευση στην Κύπρο και θα αποτελείται από τρεις θεματικές ενότητες: Ειδική Αγωγή (1 συνάντηση) Πρακτικές Ειδικής Αγωγής στην Κύπρο (5 συναντήσεις) Υποστηρικτική Τεχνολογία (2 συναντήσεις) 8

9 3.2. Φάση Β : Επιμόρφωση ανά ειδικότητα (17 συναντήσεις) Η Φάση Β θα προσφερθεί σε τρεις ομάδες ανά ειδικότητα και θα αποτελείται από 17 συναντήσεις. Η φάση αυτή θα αφορά στο συνδυασμό γνώσεων και πρακτικών προτάσεων και εφαρμογών ανά ειδικότητα. Αναμένεται ότι θα έχει περισσότερο βιωματικό χαρακτήρα με κυρίαρχες πρακτικές τη λύση προβλήματος, την αξιοποίηση εμπειριών και την αλληλεπίδραση μέσω της συνεργασίας. Στη Β φάση, τα σεμινάρια θα υλοποιηθούν σε μικρότερες και πιο εξειδικευμένες ομάδες. Στόχος της Β φάσης είναι να δώσει στον εκπαιδευτικό δυνατότητες ευελιξίας και έμπνευσης για δημιουργικότητα στην εργασία του. Έτσι, θα οργανωθούν ξεχωριστά σεμινάρια για τους εκπαιδευτικούς της κάθε ειδικότητας: Ομάδα 1: Δάσκαλοι και Νηπιαγωγοί. Στα σεμινάρια που θα γίνουν για την ομάδα αυτή, θα δοθεί έμφαση στην παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων και στην αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας. Ομάδα 2: Ψυχολόγοι, Ειδικοί Δάσκαλοι με συνδυασμό προσόντων και Ειδικοί Δάσκαλοι μη ελληνόφωνων πανεπιστημίων. Στα σεμινάρια που θα γίνουν για την ομάδα αυτή, θα δοθεί έμφαση στην Ειδική Διδακτική των Ελληνικών και των Μαθηματικών και στην αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας. Ομάδα 3: Ειδικοί δάσκαλοι /Λογοθεραπευτές μη ελληνόφωνων πανεπιστημίων. Στα σεμινάρια που θα γίνουν για την ομάδα αυτή, θα δοθεί έμφαση στην Ειδική Διδακτική των Ελληνικών και στην αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας. Η Φάση Β του Προγράμματος θα αποτελείται από τις εξής θεματικές ενότητες: 1. Εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα όρασης (4 συναντήσεις) 2. Εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα ακοής (4 συναντήσεις) 3. Εκπαίδευση παιδιών με: 3.1. Προβλήματα συμπεριφοράς και συναισθηματικά προβλήματα (1 συνάντηση) 3.2. Προβλήματα λόγου (1 συνάντηση) 3.3. Μαθησιακές δυσκολίες, (2 συναντήσεις) 3.4. Νοητική υστέρηση (2 συναντήσεις) 3.5. Αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός, σύνδρομα) (1 συνάντηση) 3.6. Σωματικές αναπηρίες (1 συνάντηση) 4. Ανατροφοδότηση μέσα από πρακτικές εφαρμογές (1 συνάντηση) 9

10 4. ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών θα γίνει μέσα από τον προσωπικό φάκελο επιτευγμάτων, ο οποίος θα περιλαμβάνει: Εκπαιδευτικό υλικό το οποίο θα αναπτύξουν κατά τη διάρκεια της επιμόρφωσης, με βάση τις αρχές απλοποίησης και προσαρμογής υλικού στην Ειδική Εκπαίδευση, για τη διδασκαλία συγκεκριμένης διδακτικής ενότητας του Αναλυτικού Προγράμματος σε ειδικό πληθυσμό της Ειδικής Εκπαίδευσης. Μελέτη περίπτωσης και πρακτική εφαρμογή δράσεων. Προετοιμασία μιας μελέτης περίπτωσης την οποία αντιμετωπίζουν στο σχολικό περιβάλλον. Η παρουσίαση αναμένεται να αναπτυχθεί με βάση τους πιο κάτω άξονες: Περιγραφή και ιστορικό περίπτωσης Περιγραφή προβλήματος προς επίλυση Διάγνωση προβλήματος Παρέμβαση που έχει εφαρμοστεί (υλικά, μέσα, επικοινωνία με άτομα, φορείς, οικογένεια) Θεωρητικό υπόβαθρο και βιβλιογραφική τεκμηρίωση παρέμβασης Αξιολόγηση της παρέμβασης. Οι συμμετέχοντες αναμένεται να ετοιμάσουν σύντομη παρουσίαση η οποία θα πηγάζει από το περιεχόμενο του προσωπικού φακέλου και θα πραγματοποιηθεί κατά την τελευταία συνάντηση. Ο προσωπικός φάκελος επιτευγμάτων (portfolio) θα παραδοθεί για σκοπούς αξιολόγησης. 10

11 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΔΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΑΣΗ Α 1. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ Στη Φάση Α του Προγράμματος θα προσφερθούν οι πιο κάτω θεματικές ενότητες, που αναλύονται στο πίνακα που ακολουθεί : 1. Ειδική Αγωγή (1 συνάντηση) 2. Πρακτικές Ειδικής Αγωγής στην Κύπρο (5 συναντήσεις): 2.1. Θεσμική και νομική οργάνωση της Ειδικής Αγωγής στην Κύπρο / Νομοθεσία, κανονισμοί (1 συνάντηση) 2.2. Αναλυτικό Πρόγραμμα / Εργασιακό πλαίσιο και ο ρόλος του ειδικού εκπαιδευτικού στο σχολείο (1 συνάντηση) 2.3. Απλοποίηση εκπαιδευτικού υλικού (1 συνάντηση) 2.4. Θέματα συνεργασίας ειδικού και γενικού εκπαιδευτικού και γονέων (1 συνάντηση) 2.5. Θεωρητικές προσεγγίσεις της ένταξης σε επίπεδο εκπαιδευτικής πράξης (1 συνάντηση) 3. Υποστηριχτική Τεχνολογία (2 συναντήσεις) ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ (3 ΔΙΔ. ΘΕΜΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΘΕΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΟΔΩΝ) 1η Ειδική Αγωγή Γενικές αρχές και στόχοι της Ειδικής Εκπαίδευσης Φιλοσοφικό υπόβαθρο Θεωρητική θεμελίωση των όρων ειδικές ανάγκες, ένταξη, συνεκπαίδευση και ενσωμάτωση Σύγχρονες τάσεις ειδικής εκπαίδευσης στο γενικό σχολείο, παιδαγωγική της ένταξης Κριτική παρουσίαση των διαφορετικών πλαισίων εφαρμογής της Ειδικής Αγωγής (ειδικό σχολείο, ειδική μονάδα, συνηθισμένη τάξη) 11

12 Συναντήσεις 2 η,3 η,4 η,5 η & 6 η Συναντήσεις 7 η & 8 η Πρακτικές Ειδικής Αγωγής στην Κύπρο Υποστηρικτική Τεχνολογία Θεσμική και νομική οργάνωση της Ειδικής Αγωγής στην Κύπρο / Νομοθεσία, κανονισμοί ( 2 η ) Αναλυτικό Πρόγραμμα / Εργασιακό πλαίσιο και ο ρόλος του ειδικού εκπαιδευτικού στο σχολείο ( 3 η ) Απλοποίηση εκπαιδευτικού υλικού ( 4 η ) Θέματα συνεργασίας ειδικού και γενικού εκπαιδευτικού και γονέων ( 5 η ) Θεωρητικές προσεγγίσεις της ένταξης σε επίπεδο εκπαιδευτικής πράξης ( 6 η ) Υποστηρικτική Τεχνολογία και πρακτικές εφαρμογές 2. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ - ΦΑΣΗ Α η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ (1 συνάντηση) Στόχοι Ι. Γενικές αρχές και στόχοι της Ειδικής Εκπαίδευσης Να γνωρίσουν οι ειδικοί εκπαιδευτικοί τις βασικές αρχές και στόχους της Ειδικής Εκπαίδευσης. II. Φιλοσοφικό υπόβαθρο Σύντομη παρουσίαση και συζήτηση του φιλοσοφικού υπόβαθρου στο οποίο στηρίζεται η Ειδική Εκπαίδευση της Κύπρου, μέσα από παρουσίαση και συζήτηση των αρχών από τις οποίες πηγάζει και των κατευθυντήριων γραμμών που ορίζει. Αναφορά σε θεμελιώδεις αρχές της ειδικής εκπαίδευσης: το θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα της αξιοπρεπούς διαβίωσης, η κοινωνική ασφάλεια και ισότητα, τα δικαιώματα των ατόμων με ειδικές ανάγκες και ικανότητες και οι υποχρεώσεις της πολιτείας απέναντι σε αυτά. III. Θεωρητική θεμελίωση των όρων ειδικές ανάγκες, ένταξη, συνεκπαίδευση και ενσωμάτωση Κριτική παρουσίαση των πιο κάτω όρων με βάση τη σύγχρονη βιβλιογραφία και τις τάσεις σε της ευρωπαϊκές χώρες, έχοντας ως σημείο αναφοράς και σύγκρισης την κυπριακή πραγματικότητα: ένταξη συνεκπαίδευση ενσωμάτωση 12

13 ΙV. Σύγχρονες τάσεις ειδικής εκπαίδευσης στο γενικό σχολείο, παιδαγωγική της ένταξης Παρουσίαση και συζήτηση της φιλοσοφίας και των σύγχρονων παιδαγωγικών και κοινωνιολογικών αντιλήψεων σχετικά με το θεσμό της ένταξης των παιδιών με ειδικές ανάγκες στα σχολεία γενικής αγωγής, με αναφορά στο νόμο περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες. Παρουσίαση και συζήτηση πρακτικών που εφαρμόζονται με βάση την ισχύουσα νομοθεσία: - πολυθεματική αξιολόγηση των παιδιών, - ενιαία αντιμετώπιση των παιδιών από της Επιτροπές, - συνεχής παρακολούθηση των παιδιών από τις συνδετικούς λειτουργούς και η ενημέρωση των Επιτροπών για την πορεία της εκπαίδευσής της, - η δημιουργία ατομικού φακέλου για το κάθε παιδί και η εξειδίκευση προσωπικού, τόσο με την αντικατάσταση εκπαιδευτικών που δεν έχουν σχετική ειδικότητα όσο και με την εισαγωγή νέων ειδικοτήτων. Σημαντικό είναι, το θέμα των διαφόρων ειδών ένταξης, όπως: - η φυσική ένταξη που αφορά τις αρχιτεκτονικές διευθετήσεις που διευκολύνουν την επαφή μεταξύ των παιδιών με ή χωρίς ειδικές ανάγκες, - η ονοματολογική ένταξη, κατά την οποία αποφεύγεται η ετικετοποίηση και οι εκφράσεις διάκρισης, - η διοικητική ένταξη, κατά την οποία τα παιδιά με ειδικές ανάγκες περικλείονται στο ίδιο νομοθετικό πλαίσιο, - η κοινωνική ένταξη με επαφές των παιδιών με ή χωρίς ειδικές ανάγκες, με την ένταξη στο Αναλυτικό Πρόγραμμα στο οποίο οι στόχοι πρέπει να είναι κοινοί και - η ψυχολογική ένταξη, κατά την οποία όλοι οι μαθητές διδάσκονται μαζί στην ίδια τάξη, την ίδια ώρα και με το ίδιο πρόγραμμα. V. Κριτική παρουσίαση των διαφορετικών πλαισίων εφαρμογής της Ειδικής Αγωγής (ειδικό σχολείο, ειδική μονάδα, συνηθισμένη τάξη) Να παρουσιαστούν κριτικά και να συζητηθούν οι τρεις τύποι σχολείων σε σχέση με την Ειδική Εκπαίδευση, με βάση την εμπειρία των ειδικών εκπαιδευτικών αλλά και τη διεθνή βιβλιογραφία και το πώς αυτά βρίσκουν εφαρμογή στην κυπριακή πραγματικότητα. 13

14 2.2 2 η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ (5 συναντήσεις) 1 η συνάντηση: I. Θεσμική και Νομική Οργάνωση της Ειδικής Αγωγής στην Κύπρο Στόχοι. Αναφορά στους μηχανισμούς Θεσμικής και Νομικής Οργάνωσης της Ειδικής Αγωγής: Εντοπισμός και παραπομπή παιδιού για αξιολόγηση Υλικός εξοπλισμός για το παιδί με ειδικές ανάγκες Ατομικό πρόγραμμα εκπαίδευσης και ατομικός φάκελος του μαθητή Παράταση και αναστολή φοίτησης Δικαιώματα γονιών κατά την αξιολόγηση Ενστάσεις Τρόποι παροχής ειδικής εκπαίδευσης (σε κανονική τάξη, σε ειδική μονάδα, σε ειδικό σχολείο, σε άλλους χώρους). II. Νομοθεσία, Κανονισμοί.Σύντομη παρουσίαση της σχετικής νομοθεσίας και κανονισμών με αναφορά στα πιο κάτω: Νόμος του 1999 (113(1) 1999), Περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Κανονισμοί 2001, Περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες 2001, Περί μηχανισμού έγκαιρου εντοπισμού Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Βιώματα από την εφαρμογή ανάλογων νόμων σε χώρες του εξωτερικού Αξιολόγηση της εφαρμογής της νομοθεσίας στην Κύπρο (γονείς, εκπαιδευτικοί). 2 η συνάντηση: III. Αναλυτικό Πρόγραμμα. Παρουσίαση του Αναλυτικού Προγράμματος για παιδιά με ειδικές ανάγκες (π.χ. στήριξη με υλικοτεχνική υποδομή) και παρουσίαση πρακτικών άλλων χωρών Ανάπτυξη ατομικού σχεδίου για το παιδί με ειδικές ανάγκες Βασικές αρχές δόμησης και αξιολόγησης των ατομικών σχεδίων των παιδιών Ενσωμάτωση του ατομικού προγράμματος και των μαθησιακών στόχων του μαθητή στην κανονική τάξη. IV. Εργασιακό πλαίσιο και ο ρόλος του Ειδικού Εκπαιδευτικού στο σχολείο. Αναφορά στις παραμέτρους του έργου του Ειδικού Εκπαιδευτικού σε σχέση με τα πιο κάτω: 14

15 Καθορισμός των πλαισίων εφαρμογής της ειδικής εκπαίδευσης του μαθητή (εξατομικευμένη προσέγγιση, παρακολούθηση μαθημάτων με στήριξη στην κανονική τάξη, ειδικό σχολείο) και οι συνέπειες της κάθε προσέγγισης Υλικοτεχνική υποδομή Υποστηρικτικό υλικό - τρόποι απόκτησής του από διάφορους φορείς Ασφάλεια παιδιών με ειδικές ανάγκες στο σχολείο Σχέσεις εκπαιδευτικού - γονέων - διευθυντή - εξωτερικών φορέων 3 η συνάντηση: V. Απλοποίηση Εκπαιδευτικού Υλικού Στόχοι Γνωριμία με το μαθητή-στόχο. Παρουσίαση βοηθητικών εργαλείων διερεύνησης των πιο κάτω επιμέρους στόχων: - Γνώση των ιδιαιτεροτήτων του μαθητή - Διερεύνηση προϋπάρχουσας γνώσης και δεξιοτήτων - Καθορισμός επιτεύξιμων στόχων για τη βελτίωση της γνώσης και των δεξιοτήτων Αναδόμηση του Αναλυτικού Προγράμματος για το παιδί-στόχο. Συζήτηση πρακτικών μεθόδων προσαρμογής του Αναλυτικού Προγράμματος, με εστίαση στους πιο κάτω τομείς διδακτικές περιοχές: - Ακαδημαϊκές γνώσεις - Κοινωνικές επικοινωνιακές δεξιότητες - Σωματική ακεραιότητα ασφάλεια - Σωματική και ψυχική υγεία - Επαγγελματικές δεξιότητες Τρόποι επίτευξης καθορισμένων στόχων μέσα από την απλοποίηση εκπαιδευτικού υλικού. Αναφορά σε ειδικές διδακτικές αρχές που θα πρέπει να διέπουν τη διαδικασία απλοποίησης του εκπαιδευτικού υλικού: - Χρήση ειδικών διδακτικών αρχών: Αρχή της δραστηριοποίησης του ειδικού εξελικτικού μηχανισμού (αισθητηριακά, γλωσσικά, κινητικά, συναισθηματικά ερεθίσματα) Αρχή της κινητικότητας (κατάκτηση του περιβάλλοντος, μορφοποίηση του «εγώ», λειτουργία ομάδας) 15

16 Αρχή της αγωγής του λόγου (ανάπτυξη επικοινωνιακών δεξιοτήτων προϋπόθεση για την κοινωνική και επαγγελματική ένταξη) Αρχή της κοινωνικοποίησης (αυτάρκεια, ανεξαρτητοποίηση) Αρχή της αληθινής παιδαγωγικής (συνεργασία, συντροφικότητα, αποδοχή του άλλου) Αρχή της πρακτικής μόρφωσης (εμπλουτισμός της εμπειρίας, της πρακτικής νοημοσύνης και των δεξιοτήτων Αρχή της εξατομικευμένης μάθησης (τι μπορεί να μάθει και όχι τι πρέπει να μάθει). - Αναπροσαρμογή της διδακτέας ύλης με την εφαρμογή διδακτικών αρχών, που αφορούν στο περιβάλλον στο άμεσο βίωμα (αίσθηση του χώρου, εμπειρία, αξιοποίηση της τοπικής κοινωνίας). - Εφαρμογή ειδικών διδακτικών χειρισμών (π.χ. παιχνίδι μίμησης, τεχνική δραματοποίησης, βιωματικοί τρόποι, ανάθεση ευθυνών και πρωτοβουλιών κ.ά.). Μέσα επίτευξης των στόχων. Δειγματική παρουσίαση χρήσιμων μέσων επίτευξης των στόχων: - Χρήση Τ.Π.Ε. ως εργαλείου διδασκαλίας, μάθησης και περιβάλλοντος μάθησης - Χρήση εκπαιδευτικών παιχνιδιών - Αξιοποίηση περιβάλλοντος Αξιολόγηση του υλικού. Παρουσίαση των μεθόδων και διαδικασιών αξιολόγησης του παραχθέντος υλικού: - Εξωτερική (Κεντρικός φορέας αξιολόγησης) - Εσωτερική (Μέθοδοι αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας του παραχθέντος υλικού) Προτεινόμενες σελίδες - βοηθήματα στον ιστοχώρο και βιβλιογραφία. Αναφορά και προβολή εύχρηστων και βοηθητικών ιστοσελίδων και σχετικής βιβλιογραφίας. 16

17 4 η συνάντηση: VI. Θέματα συνεργασίας ειδικού και γενικού εκπαιδευτικού και γονέων Στόχοι Συνεργασία σχολείου και οικογένειας: Γενική και σύντομη αναφορά στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη συνεργασία αυτή, με εστίαση στα πιο κάτω: - Εκπαιδευτική πολιτική (Νομοθεσία) - Θεσμικό πλαίσιο συνεργασίας - Εμπλεκόμενοι φορείς (Υπουργείο, Διευθύνσεις, Σχολική Εφορία, Σύνδεσμος Γονέων, Ιατρικές Υπηρεσίες, Γραφείο Ευημερίας, Εκπαιδευτική Ψυχολογία, ευρύτερη οικογένεια κ.ά.) Συνεργασία Ειδικού και Γενικού Εκπαιδευτικού. Γενική και σύντομη αναφορά στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη συνεργασία, με εστίαση στα πιο κάτω: - Θεσμικό πλαίσιο συνεργασίας - Ρόλος του Συνδετικού Λειτουργού Επίπεδα συνεργασίας. Παρουσίαση και συζήτηση των ποικίλων επιπέδων συνεργασίας: - Ενδοπροσωπικού, που δείχνει την οργάνωση των εμπειριών και των βιωμάτων των ατόμων μέσα στο περιβάλλον, - Διαπροσωπικού, που αφορά στις ανταλλαγές ανάμεσα στους ανθρώπους στα πλαίσια θεσμών, - Ισχύος, που δείχνει την επιρροή της θέσης/εξουσίας που υπάρχει ανάμεσα σε ομάδες ανθρώπων, - Ιδεολογικού, που αφορά τις αξίες, τα συστήματα των απόψεων και των αναπαραστάσεων και - Οργανωτικού, που καταγράφει τον τρόπο οργάνωσης, διεύθυνσης και λειτουργίας ενός πλαισίου. Παράμετροι συνεργασίας. Επεξηγηματική αναφορά στις παραμέτρους που πιθανό να διέπουν τη συνεργασία: - Συμβουλευτική οικογένειας - Υποστήριξη οικογένειας - Κατάρτιση ειδικού και γενικού εκπαιδευτικού 17

18 Δυσκολίες Προβλήματα. Συζήτηση για τις δυσκολίες και τα προβλήματα (από την εμπειρία των εκπαιδευομένων στις σχολικές μονάδες) που πιθανόν να προκύψουν στις συνεργασίες αυτές. Εισηγήσεις Προτάσεις Καλές πρακτικές. Κατάθεση προτεινόμενων λύσεων που απορρέουν από την εμπειρία των εκπαιδευτικών στις σχολικές μονάδες. Προτεινόμενες σελίδες - βοηθήματα στον ιστοχώρο και βιβλιογραφία. Αναφορά και προβολή εύχρηστων και βοηθητικών ιστοσελίδων και σχετικής βιβλιογραφίας. 5 η συνάντηση: VII. Θεωρητικές προσεγγίσεις της ένταξης σε επίπεδο εκπαιδευτικής πράξης. Συζήτηση των μοντέλων και των αξιών που διέπουν την αρχή της ενσωμάτωσης σε επίπεδο εκπαιδευτικής πράξης: Ιστορική πορεία της Εκπαίδευσης των παιδιών με ειδικές ανάγκες. Ανάλυση των θεωρητικών μοντέλων που καθορίζουν αν το παιδί πρέπει να διαχωρίζεται ή να εντάσσεται στην κανονική τάξη (κλινικό Vs κοινωνικό μοντέλο). Έννοιες ισότητας, δημοκρατίας και διαφορετικότητας σε σχέση με τις πρακτικές της Ε.Ε. Παρουσίαση των συνεπειών από τις πιο πάνω τακτικές για την κοινωνική ενσωμάτωση του παιδιού και την ακαδημαϊκή του πορεία- Τι υποστηρίζουν ερευνητικά δεδομένα για το πιο πάνω θέμα. Ανάλυση των τρόπων προσέγγισης της ανάπτυξης δραστηριοτήτων από τον ειδικό εκπαιδευτικό μαζί με τον εκπαιδευτικό της τάξης - Κοινωνική και ακαδημαϊκή ενσωμάτωση των παιδιών στην κανονική τάξη. Ειδική και Ενιαία Εκπαίδευση /Ένταξη - Ενιαίο Σχολείο: Προβλήματα και προοπτικές η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (2 συναντήσεις) Ο στόχος των ΤΠΕ στο περιβάλλον της Ειδικής Αγωγής θα μπορούσε να θεωρηθεί η αντιμετώπιση των ατομικών αναγκών των μαθητών με ΕΕΑ μέσω μίας κατάλληλης προσωπικής τεχνικής υποδομής. Η παροχή κατάλληλης τεχνικής υποδομής απαιτεί τη θεώρηση των βασικών αρχών της μάθησης και της διδασκαλίας, καθώς επίσης και του προσδιορισμού των εξατομικευμένων προσεγγίσεων και ειδών μάθησης. Στόχοι Οι ΤΠΕ χρησιμοποιούνται, για να καλύψουν μια σειρά λειτουργιών στον τομέα της Ειδικής Αγωγής. Χρήση των Τ.Π.Ε. Αναφορά στις ποικίλες λειτουργίες χρήσης των Τ.Π.Ε. ως: 18

19 - εργαλείου διδασκαλίας, μάθησης και περιβάλλοντος μάθησης - εργαλείου επικοινωνίας - διαγνωστικού και θεραπευτικού βοηθήματος - εργαλείου για διοικητικούς σκοπούς Επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην ανάπτυξη δεξιοτήτων. Παρουσίαση μεθόδων ανάπτυξης δεξιοτήτων για τη(ν): - χρήση νέων λογισμικών προγραμμάτων - αξιοποίηση της τεχνολογίας στη διδασκαλία και τη μάθηση - ανάπτυξη ικανοτήτων για αποτελεσματική προσαρμογή στις ανάγκες του μαθητή - ανάληψη πρωτοβουλιών για τη χρήση και αξιοποίηση της τεχνολογίας. Αρχές που διέπουν την αποτελεσματική χρήση των Τ.Π.Ε. Αναφορά στις αρχές που ενδείκνυται να διέπουν τη χρήση των Τ.Π.Ε. : - ασφαλής χρήση της τεχνολογίας - εμπλοκή των γονιών και της ευρύτερης κοινότητας - εξατομικευμένη μάθηση - επιλογή κατάλληλου υλικού πολιτιστικά προσαρμοσμένου στο μαθητή - χρήση με τρόπο που να προάγει την αυτοεκτίμηση του μαθητή, την αυτοπεποίθηση και την ομαδικότητα. Υποστηρικτική Τεχνολογία. Παρουσίαση στους εκπαιδευόμενους των επιπέδων αξιοποίησης, των προϊόντων βοηθητικής τεχνολογίας και των εργαλείων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για καλύτερη πρόσβαση στη βοηθητική τεχνολογία. α) Επίπεδα αξιοποίησης - Εξοπλισμός και Λογισμικά Προγράμματα β) Προϊόντα Υποστηρικτικής Τεχνολογίας: - Ηλεκτρονικός Εξοπλισμός Πρόσβασης (Accessible computer input) 1. βελτίωση (improving of the devices) 2. προσαρμογή (modifying the input devices) 3. χρήση κατάλληλου λογισμικού (using software to make input devices easier) - Εξειδικευμένος ηλεκτρονικός εξοπλισμός για φυσικές αναπηρίες (π.χ. Durable Medical equipment) για μαθησιακές δυσκολίες (εξοπλισμός και λογισμικό) 19

20 για οπτική απώλεια (εξοπλισμός και λογισμικό) για ακουστική απώλεια (εξοπλισμός και λογισμικό) για εναλλακτική επικοινωνία (Augmentative and alternative Communication) γ) Βελτιώνοντας την πρόσβαση στην Υποστηρικτική Τεχνολογία - Συστήματα πρόσβασης (System accessibility options) πληκτρολόγιο (keyboard settings) ήχος (sound settings) απεικόνιση (display settings) ποντίκι (mouse settings) Κάλυψη των αναγκών διαφόρων μορφών ειδικής εκπαίδευσης 20

21 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΔΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΑΣΗ Β 1. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΑΝΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Η Φάση Β του Προγράμματος Επιμόρφωσης Ειδικών Εκπαιδευτικών θα προσφερθεί ανά ειδικότητα στις εξής ομάδες: 1.1. Δάσκαλοι και Νηπιαγωγοί 1.2. Ψυχολόγοι, Ειδικοί Δάσκαλοι με συνδυασμό προσόντων, Ειδικοί Δάσκαλοι μη ελληνόφωνων πανεπιστημίων 1.3. Ειδικοί δάσκαλοι /Λογοθεραπευτές μη ελληνόφωνων πανεπιστημίων Το Πρόγραμμα μέσα από τη Β Φάση αποσκοπεί στην παροχή γνώσεων όσον αφορά τις πρόσφατες ερευνητικές και επιστημονικές εξελίξεις στην κάθε ειδικότητα σε συνδυασμό με πρακτικές προτάσεις /εφαρμογές ανά ειδικότητα. Αναμένεται να έχει κυρίως βιωματικό χαρακτήρα με κυρίαρχες πρακτικές τη λύση προβλήματος, την αξιοποίηση εμπειριών και την αλληλεπίδραση μέσω της συνεργασίας. Το Πρόγραμμα θα αποτελείται από τις εξής θεματικές ενότητες: 1. Εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα όρασης (4 συναντήσεις) 2. Εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα ακοής (4 συναντήσεις) 3. Εκπαίδευση παιδιών με: 3.1. Προβλήματα συμπεριφοράς και συναισθηματικά προβλήματα (1 συνάντηση) 3.2. Προβλήματα λόγου (1 συνάντηση) 3.3. Μαθησιακές δυσκολίες, (2 συναντήσεις) 3.4. Νοητική υστέρηση (2 συναντήσεις) 3.5. Αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός, σύνδρομα) (1 συνάντηση) 3.6. Σωματικές αναπηρίες (1 συνάντηση) 4. Ανατροφοδότηση μέσα από πρακτικές εφαρμογές (1 συνάντηση) 21

22 2. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΑΝΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΦΑΣΗ Β 2.1 Ειδικότητα: Δάσκαλοι και Νηπιαγωγοί 17 συναντήσεις των 3 ωρών η καθεμιά ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΘΕΜΑΤΟΣ Συναντήσεις 1,2,3,4 Όραση 1 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με την ειδική διδακτική των Ελληνικών και των Μαθηματικών και με έμφαση την αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα όρασης. Συναντήσεις 5,6,7,8 Ακοή 1 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με την ειδική διδακτική των Ελληνικών και των Μαθηματικών και με έμφαση την αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα ακοής. 9 Προβλήματα συμπεριφοράς 1 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας και Μαθηματικών) στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα συμπεριφοράς. 10 Προβλήματα λόγου 1 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας και Μαθηματικών) στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα λόγου. 11, 12 Μαθησιακές δυσκολίες 1 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές 22

23 εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας και Μαθηματικών) στην εκπαίδευση παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες. 13 Νοητική καθυστέρηση 1 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας και Μαθηματικών) στην εκπαίδευση παιδιών με νοητική καθυστέρηση. 14 Σωματικές αναπηρίες 1 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας και Μαθηματικών) στην εκπαίδευση παιδιών με σωματικές αναπηρίες. 15,16 Αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός σύνδρομα) 1 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας και Μαθηματικών) στην εκπαίδευση παιδιών με αναπτυξιακές διαταραχές. 17 Ανατροφοδότηση μέσα από πρακτικές εφαρμογές Παρουσίαση προσωπικού φακέλου επιτευγμάτων που θα περιλαμβάνει ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού μελέτη περίπτωσης, όπως τα πιο πάνω προκύπτουν μέσα από την επιμόρφωση αλλά και τις προσωπικές εμπειρίες και γνώσεις των εκπαιδευτικών. 23

24 2.2 Ειδικότητα: Ψυχολόγοι, Ειδικοί Δάσκαλοι με συνδυασμό προσόντων και Ειδικοί Δάσκαλοι μη ελληνόφωνων πανεπιστημίων 17 συναντήσεις των 3 ωρών η καθεμιά ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΘΕΜΑΤΟΣ Συναντήσεις 1,2,3,4 Όραση 2 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων με έμφαση στην ειδική διδακτική των Ελληνικών και των Μαθηματικών με την αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα όρασης. Συναντήσεις 5,6,7,8 Ακοή 2 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων με έμφαση στην ειδική διδακτική των Ελληνικών και των Μαθηματικών με την αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα ακοής. 9 Προβλήματα συμπεριφοράς 1 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας και Μαθηματικών) στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα συμπεριφοράς. 10 Προβλήματα λόγου 1 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές 24

25 εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας και Μαθηματικών) στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα λόγου. 11, 12 Μαθησιακές δυσκολίες 1 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας και Μαθηματικών) στην εκπαίδευση παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες. 13 Νοητική καθυστέρηση 1 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας και Μαθηματικών) στην εκπαίδευση παιδιών με νοητική καθυστέρηση. 14 Σωματικές αναπηρίες 1 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας και Μαθηματικών) στην εκπαίδευση παιδιών με σωματικές αναπηρίες. 15,16 Αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός σύνδρομα) 1 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας και Μαθηματικών) στην εκπαίδευση παιδιών με αναπτυξιακές διαταραχές. 17 Ανατροφοδότηση μέσα από πρακτικές εφαρμογές Παρουσίαση προσωπικού φακέλου επιτευγμάτων που θα περιλαμβάνει ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού μελέτη περίπτωσης, όπως τα πιο πάνω προκύπτουν μέσα από την επιμόρφωση αλλά και τις προσωπικές εμπειρίες και γνώσεις των εκπαιδευτικών. 25

26 2.3. Ειδικότητα: Ειδικοί δάσκαλοι / Λογοθεραπευτές μη ελληνόφωνων πανεπιστημίων 17 συναντήσεις των 3 ωρών η καθεμιά ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΘΕΜΑΤΟΣ Συναντήσεις 1,2,3,4 Όραση 3 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων με έμφαση στην ειδική διδακτική των Ελληνικών με την αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα όρασης. Συναντήσεις 5,6,7,8 Ακοή 3 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων με έμφαση στην ειδική διδακτική των Ελληνικών με την αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα ακοής. 9 Προβλήματα συμπεριφοράς 2 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας) στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα συμπεριφοράς. 10 Προβλήματα λόγου 2 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας) στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα λόγου. 11, 12 Μαθησιακές δυσκολίες 2 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας) στην εκπαίδευση παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες. 26

27 13 Νοητική καθυστέρηση 2 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας) στην εκπαίδευση παιδιών με νοητική καθυστέρηση. 14 Σωματικές αναπηρίες 2 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας) στην εκπαίδευση παιδιών με σωματικές αναπηρίες. 15,16 Αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός σύνδρομα) 2 Παρουσίαση σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές (Διδακτική Γλώσσας) στην εκπαίδευση παιδιών με αναπτυξιακές διαταραχές. 17 Ανατροφοδότηση μέσα από πρακτικές εφαρμογές Παρουσίαση προσωπικού φακέλου επιτευγμάτων που θα περιλαμβάνει: ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού μελέτη περίπτωσης, όπως τα πιο πάνω προκύπτουν μέσα από την επιμόρφωση αλλά και τις προσωπικές εμπειρίες και γνώσεις των εκπαιδευτικών. 27

28 3. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ - ΦΑΣΗ Β 3.1. Ειδικότητα: Δάσκαλοι και Νηπιαγωγοί Περιγραφή Ενότητας Ενότητα: Όραση 1 Συναντήσεις 1, 2, 3, 4 Σκοπός Παρουσίαση και έμφαση στην εφαρμογή σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές διδακτικής της Γλώσσας και των Μαθηματικών, στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα όρασης. Στόχοι 1. Ανασκόπηση της σύγχρονης επιστημονικής έρευνας για θέματα όρασης και εκπαίδευσης παιδιών με προβλήματα όρασης. 2. Τυπική και άτυπη ανάπτυξη, λειτουργία και παθολογία της όρασης. 3. Γνωστικά, διανοητικά, φυσικά και εκπαιδευτικά χαρακτηριστικά και ανάγκες παιδιών με προβλήματα όρασης. 4. Ψυχική υγεία και σωματική ασφάλεια παιδιών με προβλήματα όρασης. 5. Δεξιότητες συστηματικής αξιολόγησης ατόμων με προβλήματα όρασης. 6. Βασικές αρχές σχεδιασμού ή και προσαρμογής αναλυτικών προγραμμάτων για παιδιά με προβλήματα όρασης στα πλαίσια της συμπερίληψης σε μια ενιαία εκπαίδευση. 7. Εκπαιδευτικά προγράμματα ενιαίας εκπαίδευσης και μέθοδοι προσαρμογής εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε παιδιά με προβλήματα όρασης. 8. Βασικές αρχές δημιουργίας και προσαρμογής μη ακαδημαϊκών εκπαιδευτικών προγραμμάτων για παιδιά με 28

29 προβλήματα όρασης (αυτοεξυπηρέτηση και ικανοποίηση βασικών καθημερινών αναγκών, προσωπική ανάπτυξη κτλ.). 9. Τεχνητά μέσα στήριξης και βελτίωσης της ποιότητας της όρασης και τεχνολογία εκπαίδευσης ατόμων με προβλήματα όρασης. 10. Τροποποιήσεις στο σχολικό περιβάλλον και στην τάξη. 11. Θέση και ρόλος του ειδικού εκπαιδευτικού και συνεργασία με το γενικό εκπαιδευτικό. 12. Δεξιότητες και υποστηρικτικές υπηρεσίες για άτομα με προβλήματα όρασης για μια ομαλή μετάβαση από το σχολείο στην κοινωνία (διαβίωση, επαγγελματική αποκατάσταση, διά βίου εκπαίδευση). 13. Συντονισμός και συνεργασία με γονείς, οικογένεια, γιατρούς και την κοινότητα με στόχο την ένταξη και την αξιοποίηση ατόμων με προβλήματα όρασης στην ευρύτερη κοινωνία. 14. Ευαισθητοποίηση της κοινωνίας για θέματα όρασης. 15. Παρουσίαση της κυπριακής πραγματικότητας και το μέλλον για τα άτομα με προβλήματα όρασης. Ενότητα: Ακοή 1 Συναντήσεις 5, 6, 7, 8 Σκοπός Παρουσίαση και έμφαση στην εφαρμογή σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές διδακτικής της Γλώσσας και των Μαθηματικών, στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα ακοής. Στόχοι 1. Παρουσίαση θεμάτων, που σχετίζονται με την ακουολογία (ανάγνωση και κατανόηση διαφόρων ακουογραμμάτων). 2. Βαθμοί και τύποι απώλειας ακοής. 3. Κοχλιακά εμφυτεύματα. 4. Γλωσσικές δυσκολίες για κωφά και βαρήκοα παιδιά. 29

30 5. Εκπαιδευτικές προσεγγίσεις για αντιμετώπιση γλωσσικών δυσκολιών των κωφών /βαρήκοων παιδιών. 6. Θέματα συνεργασίας γενικών και ειδικών εκπαιδευτικών και γονέων. 7. Ειδική αναφορά στην κυπριακή πραγματικότητα και εκπαίδευση κωφών /βαρήκοων παιδιών. 8. Αναγνώριση και καταγραφή της Κυπριακής Νοηματικής Γλώσσας. 9. Καθολική ανίχνευση της ακοής, έγκαιρη παρέμβαση, ενιαία εκπαίδευση και κοχλιακά εμφυτεύματα. Ενότητα: Προβλήματα συμπεριφοράς και συναισθηματικά προβλήματα 1 Σκοπός Παρουσίαση και έμφαση στην εφαρμογή σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές διδακτικής της Γλώσσας και των Μαθηματικών, στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα συμπεριφοράς. 9 Στόχοι 1. Ανασκόπηση και παρουσίαση των πρόσφατων εξελίξεων στο θέμα προβλήματα συμπεριφοράς και συναισθηματικά προβλήματα σε παιδιά. 2. Παρουσίαση και μελέτη περιπτώσεων παιδιών με προβλήματα συμπεριφοράς και συναισθηματικά προβλήματα. 3. Χαρακτηριστικά παιδιών με προβλήματα συμπεριφοράς και συναισθηματικά προβλήματα. 4. Στρατηγικές παρέμβασης, χειρισμού και εκπαίδευσης παιδιών με προβλήματα συμπεριφοράς και συναισθηματικά προβλήματα. 5. Κοινωνικά, συναισθηματικά και συμπεριφορικά προβλήματα παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες. 6. Σύνδρομο Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας. 7. Συντονισμός και συνεργασία ειδικού εκπαιδευτικού, γενικού εκπαιδευτικού και γονιών. 8. Τεχνολογία και εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα συμπεριφοράς και συναισθηματικά προβλήματα. 30

31 Ενότητα: Προβλήματα λόγου 1 10 Σκοπός Παρουσίαση και έμφαση στην εφαρμογή σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές διδακτικής της Γλώσσας και των Μαθηματικών, στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα λόγου. Στόχοι 1. Βασική θεωρία της γλωσσικής ανάπτυξης, τυπική και άτυπη ανάπτυξη της γλώσσας. Τι επηρεάζει τη διαδικασία απόκτησης της γλωσσικής ικανότητας και τη διαδικασία της μάθησης και πώς υποστηρίζεται η διαδικασία μέσα από τη διδασκαλία. 2. Ψυχογλωσσολογικές διαδικασίες που διενεργούνται και επηρεάζουν τη δεξιότητα της γλώσσας (φωνολογική επεξεργασία, λεξική επεξεργασία, επεξεργασία πρότασης, πραγματολογική επεξεργασία). 3. Διαταραχές του λόγου και ορολογία. 4. Αιτίες, πρόληψη και παρέμβαση στις διαταραχές του λόγου και της επικοινωνίας. 5. Γνωστικά, διανοητικά, φυσικά και εκπαιδευτικά χαρακτηριστικά και ανάγκες σε παιδιά με προβλήματα λόγου και επικοινωνίας. 6. Σχέση μεταξύ της δεξιότητας της ομιλίας και της ανάπτυξης της δεξιότητας της ανάγνωσης και της γραφής. 7. Παρουσίαση και ανάλυση μελετών περίπτωσης παιδιών με προβλήματα λόγου και πιθανά σενάρια παρεμβατικής διδασκαλίας. 8. Παρουσίαση και ανάλυση μελετών περίπτωσης παιδιών με διαταραχές της επικοινωνίας, όσον αφορά στην κατανόηση και στην παραγωγή του λόγου και διαφοροποίηση της διδασκαλίας με βάση τις μαθησιακές ανάγκες του ειδικού πληθυσμού σε θέματα γλώσσας. 9. Δεξιότητες συστηματικής αξιολόγησης παιδιών με προβλήματα λόγου και επικοινωνίας. 10. Εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά με προβλήματα λόγου και επικοινωνίας. 11. Θέση και ρόλος του ειδικού εκπαιδευτικού, του λογοθεραπευτή, του ψυχολόγου και συνεργασία με το γενικό 31

32 εκπαιδευτικό, τους γονείς και άλλους ειδικούς. 12. Τεχνητά μέσα στήριξης και βελτίωσης των αισθήσεων της όρασης και της ακοής. 13. Χρήση της τεχνολογίας και άλλων εποπτικών μέσων στην εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα λόγου και επικοινωνίας. Ενότητα: Μαθησιακές δυσκολίες 1 Συναντήσεις 11, 12 Σκοπός Παρουσίαση και έμφαση στην εφαρμογή σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές διδακτικής της Γλώσσας και των Μαθηματικών, στην εκπαίδευση παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες. Στόχοι 1. Ανασκόπηση σύγχρονων ερευνητικών ευρημάτων και θεωρητικές προσεγγίσεις στο θέμα των μαθησιακών δυσκολιών. 2. Παρουσίαση θεωριών μάθησης και περιπτώσεων απόκλισης σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. 3. Ορισμός και διάγνωση μαθησιακών δυσκολιών. 4. Είδη και χαρακτηριστικά μαθησιακών δυσκολιών. 5. Ποσοστά και εμφάνιση μαθησιακών δυσκολιών. 6. Αιτίες και πρόληψη μαθησιακών δυσκολιών. 7. Βασικές αρχές και εκπαιδευτικές προσεγγίσεις για τις μαθησιακές δυσκολίες. 8. Παρέμβαση και εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. 9. Γνώση, Μεταγνώση και Μνήμη σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. 10. Μαθησιακές δυσκολίες σχετιζόμενες με το λόγο. 11. Μαθησιακές δυσκολίες σχετιζόμενες με την ανάγνωση. 32

33 12. Μαθησιακές δυσκολίες σχετιζόμενες με τη γραφή. 13. Μαθησιακές δυσκολίες σχετιζόμενες με τα Μαθηματικά. 14. Παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες και συμμετοχή τους στην ευρύτερη σχολική τάξη. 15. Θέση και ρόλος του ειδικού εκπαιδευτικού, λογοθεραπευτή, ψυχολόγου και συνεργασία με το γενικό εκπαιδευτικό, τους γονείς και άλλους ειδικούς στην εκπαίδευση παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες. 16. Χρήση της τεχνολογίας και άλλων εποπτικών μέσων στην εκπαίδευση παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες. Ενότητα: Νοητική υστέρηση 1 Συναντήσεις 13, 14 Σκοπός Παρουσίαση και έμφαση στην εφαρμογή σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές διδακτικής της Γλώσσας και των Μαθηματικών, στην εκπαίδευση παιδιών με νοητική υστέρηση. Στόχοι 1. Ανασκόπηση της σύγχρονης επιστημονικής έρευνας και εξελίξεις σε θέματα εκπαίδευσης παιδιών με νοητική υστέρηση. 2. Ορισμός και διάγνωση νοητικής υστέρησης. 3. Ποσοστά, αιτιολογία και πρόληψη νοητικής υστέρησης. 4. Γνωστικά, διανοητικά, φυσικά και εκπαιδευτικά χαρακτηριστικά και ανάγκες παιδιών με νοητική υστέρηση. 5. Κατηγοριοποίηση νοητικής υστέρησης (ήπια, μέτρια κτλ.). 6. Ψυχική υγεία και σωματική ασφάλεια παιδιών με νοητική υστέρηση. 7. Βασικές αρχές εκπαίδευσης παιδιών με νοητική υστέρηση. 8. Παρέμβαση και σύγχρονα εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά με νοητική υστέρηση. 9. Αναλυτικό Πρόγραμμα, εκπαιδευτικά περιβάλλοντα και ένταξη παιδιών με νοητική υστέρηση. 33

34 10. Οργάνωση και διαχείριση τάξης παιδιών με νοητική υστέρηση. 11. Τεχνολογία και η χρήση της στην εκπαίδευση παιδιών με νοητική υστέρηση. 12. Θέση και ρόλος του ειδικού εκπαιδευτικού και συνεργασία με το γενικό εκπαιδευτικό, τους γονείς και άλλους ειδικούς. 13. Προαγωγή και προώθηση της ένταξης και της συμπερίληψης των παιδιών με νοητική υστέρηση στην ενιαία εκπαίδευση. 14. Κυπριακή πραγματικότητα και μέλλον της εκπαίδευσης των παιδιών με νοητική υστέρηση. 15. Υποστηρικτικές υπηρεσίες για παιδιά με νοητική υστέρηση. 16. Παιδιά με νοητική υστέρηση και πορεία στο σχολικό περιβάλλον και το μεταβατικό στάδιο ένταξης στην κοινωνία. 17. Δεξιότητες ευαισθητοποίησης της κοινωνίας για θέματα νοητικής υστέρησης. Ενότητα: Αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός - σύνδρομα) 1 15 Σκοπός Παρουσίαση και έμφαση στην εφαρμογή σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές διδακτικής της Γλώσσας και των Μαθηματικών, στην εκπαίδευση παιδιών με αναπτυξιακές διαταραχές. Στόχοι 1. Ανασκόπηση της σύγχρονης επιστημονικής έρευνας και πρόσφατες εξελίξεις σε θέματα αυτισμού και άλλων αναπτυξιακών διαταραχών. 2. Ορισμός, διάγνωση και είδη αυτισμού και αναπτυξιακών συνδρόμων. 3. Ποσοστά, αιτιολογία και πρόληψη αυτισμού και αναπτυξιακών συνδρόμων. 4. Τυπική και άτυπη ανάπτυξη, λειτουργία και παθολογία του εγκεφάλου σε παιδιά με αυτισμό και άλλες αναπτυξιακές διαταραχές. 34

35 5. Ανάπτυξη του εγκεφάλου και η σχέση με τη γνωστική ανάπτυξη, τη γλωσσική ανάπτυξη, τις συμπεριφορές και κοινωνικές λειτουργίες σε παιδιά με αυτισμό και άλλα αναπτυξιακά σύνδρομα. 6. Νευροψυχοδιαγνωστική αξιολόγηση παιδιών με αυτισμό και άλλες αναπτυξιακές διαταραχές. 7. Γνωστικά, διανοητικά, φυσικά και εκπαιδευτικά χαρακτηριστικά και ανάγκες παιδιών με αυτισμό και άλλες αναπτυξιακές διαταραχές. 8. Ψυχική υγεία και σωματική ασφάλεια παιδιών με αυτισμό και άλλες αναπτυξιακές διαταραχές. 9. Αναλυτικά Προγράμματα και εκπαίδευση παιδιών με αυτισμό και άλλες αναπτυξιακές διαταραχές. 10. Παρεμβάσεις και εκπαίδευση παιδιών με αυτισμό και άλλες αναπτυξιακές διαταραχές. 11. Τεχνολογία και εκπαίδευση παιδιών με αυτισμό και άλλες αναπτυξιακές διαταραχές. 12. Θέση και ρόλος του ειδικού εκπαιδευτικού και συνεργασία με το γενικό εκπαιδευτικό, γονείς και άλλους ειδικούς. 13. Υποστηρικτικές υπηρεσίες για παιδιά με αυτισμό και άλλες αναπτυξιακές διαταραχές και μετάβαση από το σχολείο στην κοινωνία. 14. Παρουσίαση της κυπριακής πραγματικότητας και το μέλλον για τα παιδιά με αυτισμό και άλλες αναπτυξιακές διαταραχές. Ενότητα: Σωματικές αναπηρίες 1 16 Σκοπός Παρουσίαση και έμφαση στην εφαρμογή σύγχρονων ψυχολογικών προσεγγίσεων και εκπαιδευτικών μεθόδων αξιοποίηση της υποστηρικτικής τεχνολογίας σε συνδυασμό με πρακτικές εφαρμογές διδακτικής της Γλώσσας και των Μαθηματικών, στην εκπαίδευση παιδιών με σωματικές αναπηρίες. Στόχοι 1. Ανασκόπηση της σύγχρονης επιστημονικής έρευνας και εξελίξεις στο χώρο της εκπαίδευσης παιδιών με σωματικές αναπηρίες. 35