Πξνζδηνξηζκόο Γεηθηώλ Δλεξγεηαθήο Απόδνζεο ηνπ Οηθηζηηθνύ Σνκέα ζηελ Κύπξν. Δπξωπαϊθό Πξόγξακκα EPISCOPE

Transcript

1 ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΚΤΠΡΟΤ ΥΟΛΖ ΓΔΧΣΔΥΝΗΚΧΝ ΔΠΗΣΖΜΧΝ ΚΑΗ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ Μεηαπηπρηαθή δηαηξηβή Πξνζδηνξηζκόο Γεηθηώλ Δλεξγεηαθήο Απόδνζεο ηνπ Οηθηζηηθνύ Σνκέα ζηελ Κύπξν. Δπξωπαϊθό Πξόγξακκα EPISCOPE ΜΗΥΑΛΖ Α. ΥΡΗΣΟΦΖ Λεκεζφο 2014

2 ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΚΤΠΡΟΤ ΥΟΛΖ ΓΔΧΣΔΥΝΗΚΧΝ ΔΠΗΣΖΜΧΝ ΚΑΗ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ ΣΜΖΜΑ ΔΠΗΣΖΜΖ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ Πξνζδηνξηζκόο Γεηθηώλ Δλεξγεηαθήο Απόδνζεο ηνπ Οηθηζηηθνύ Σνκέα ζηελ Κύπξν. ηνπ Μηράιε Α. Υξηζηνθή Λεκεζφο 2014 i

3 ΔΝΣΤΠΟ ΔΓΚΡΗΖ Μεηαπηπρηαθή δηαηξηβή Πξνζδηνξηζκόο Γεηθηώλ Δλεξγεηαθήο Απόδνζεο ηνπ Οηθηζηηθνύ Σνκέα ζηελ Κύπξν Παξνπζηάζηεθε απφ Μηράιε Α. Υξηζηνθή Δπηβιέπσλ θαζεγεηήο: Γξ. Γέζπνηλα εξγίδνπ, Καζεγήηξηα ηκήκαηνο Δπηζηήκεο θαη Σερλνινγίαο Πεξηβάιινληνο Μέινο επηηξνπήο: Γξ. Κψζηαο Κψζηα, Αλαπιεξσηήο Καζεγεηήο θαη Δθπξφζσπνο ηεο ζρνιήο Γεσηερληθψλ Δπηζηεκψλ θαη Γηαρείξηζεο Πεξηβάιινληνο Μέινο επηηξνπήο: Γξ. Πέηξνο άββα, Δηδηθφ Δθπαηδεπηηθφ πξνζσπηθφ ηνπ ηκήκαηνο Δπηζηήκεο θαη Σερλνινγίαο Πεξηβάιινληνο Σερλνινγηθφ Παλεπηζηήκην Κχπξνπ Γεθέκβξηνο, 2014 ii

4 Πλεπκαηηθά δηθαηώκαηα Copyright Μηράιεο Α. Υξηζηνθή, 2014 Με επηθχιαμε παληφο δηθαηψκαηνο. All rights reserved. Ζ έγθξηζε ηεο κεηαπηπρηαθήο δηαηξηβήο απφ ην Σκήκα Δπηζηήκεο θαη Σερλνινγίαο Πεξηβάιινληνο ηνπ Σερλνινγηθνχ Παλεπηζηεκίνπ Κχπξνπ δελ ππνδειψλεη απαξαηηήησο θαη απνδνρή ησλ απφςεσλ ηνπ ζπγγξαθέα εθ κέξνπο ηνπ Σκήκαηνο. iii

5 ΔΤΥΑΡΗΣΗΔ Ζ παξνχζα κεηαπηπρηαθή κειέηε πξαγκαηνπνηήζεθε ζηα πιαίζηα ηνπ Μεηαπηπρηαθνχ Πξνγξάκκαηνο πνπδψλ ζην ηκήκα Δπηζηήκεο θαη Σερλνινγίαο Πεξηβάιινληνο, ηεο ζρνιήο Γηαρείξηζεο Δλεξγεηαθψλ Πφξσλ ηνπ Σερλνινγηθνχ Παλεπηζηεκίνπ Κχπξνπ ηελ πεξίνδν Ζ εθπφλεζε ηεο δηαηξηβήο έγηλε κε ηε βνήζεηα πνιιψλ αλζξψπσλ, νη νπνίνη ζπληέιεζαλ ν θαζέλαο κε ηε ζεηξά ηνπ ζηελ νινθιήξσζε ηεο, πξνζθέξνληαο απιφρεξα θάζε δπλαηή βνήζεηα. Έηζη ινηπφλ, ζα ήζεια λα δψζσ εγθάξδηεο επραξηζηίεο, νλνκαζηηθά ζηνπο πην θάησ. Θα ήζεια λα επραξηζηήζσ ηδηαίηεξα ηελ Γξ. Γέζπνηλα εξγίδε, επηζηεκνληθή ππεχζπλν ηνπ πξνγξάκκαηνο EPISCOPE γηα ηελ επίβιεςε, ηε βνήζεηα θαη ηηο ρξήζηκεο ππνδείμεηο πνπ κνπ παξείρε γηα ηελ επηηπρή νινθιήξσζε ηεο δηαηξηβήο κνπ. Δπραξηζηψ ηδηαίηεξα, ηελ Μαξίλα Μαξθίδε, εξεπλεηηθφ ζπλεξγάηε γηα ηελ πνιχηηκε βνήζεηα, ηηο ρξήζηκεο ππνδείμεηο θαη ηηο πνιιέο ψξεο πνπ κνπ παξείρε γηα ηελ επηηπρή νινθιήξσζε ηνπ πξνγξάκκαηνο. Δπραξηζηψ ηελ Μεηεσξνινγηθή Τπεξεζία Κχπξνπ, γηα ηελ παξνρή πιεξνθνξηψλ γηα ηηο θαηξηθέο ζπλζήθεο ζε εζληθφ επίπεδν ζηελ Κχπξν. Δπραξηζηψ, ηνλ Κππξηαθφ Οξγαληζκφ Αλαπηχμεσο Γεο γηα ηελ παξνρή πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ηα νηθηζηηθά απνζέκαηα ηνπ θαη ησλ ελνίθσλ ηνπο. Δπραξηζηψ, ηελ ηαηηζηηθή Τπεξεζία Κχπξνπ γηα ηα ζεκαληηθά ζηαηηζηηθά δεδνκέλα πνπ καο παξαρψξεζε αιιά θαη ηηο ρξήζηκεο ζπκβνπιέο σο πξνο ηε δηεμαγσγή κηαο ζσζηήο έξεπλαο. iv

6 ΠΔΡΗΛΖΦΖ Ζ παξνχζα κεηαπηπρηαθή δηαηξηβή αθνξά ηνλ πξνζδηνξηζκφ Γεηθηψλ Δλεξγεηαθήο Απφδνζεο ηνπ Οηθηζηηθνχ Σνκέα ζηελ Κχπξν. Γηα ηελ κειέηε ηνπ νηθηζηηθνχ ηνκέα ιήθζεθε ππφςε ην θηηξηαθφ απφζεκα ηνπ Κππξηαθνχ Οξγαληζκνχ Αλαπηχμεσο Γεο. Οη δείθηεο ελεξγεηαθήο απφδνζεο ζεσξνχληαη σο έλα ζεκαληηθφ εξγαιείν θαη κέζν κε ην νπνίν νη δηάθνξεο ρψξεο κπνξνχλ λα ππνζηεξίμνπλ ηε ράξαμε κηαο ελεξγεηαθήο πνιηηηθήο ψζηε νη πνιηηηθέο απνθάζεηο λα επηθεληξσζνχλ ζην ζρεδηαζκφ απνηειεζκαηηθψλ κέηξσλ θαη ζηελ παξαθνινχζεζε ηεο πξνφδνπ πξνο ηελ θαηεχζπλζε πινπνίεζεο ησλ ζηφρσλ ηεο ΔΔ. πιιέρζεθαλ ζηνηρεία θαη πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηελ ελεξγεηαθή απφδνζε θαη αλαβάζκηζε ηνπ νηθηζηηθνχ ηνκέα κε ζηφρν ηελ εμαγσγή δεηθηψλ νη νπνίνη ζα πξνζδηνξίδνπλ ηελ ελεξγεηαθή θαηάζηαζε πνπ επηθξαηεί θαη ηε βειηίσζε πνπ πθίζηαηαη ην νηθηζηηθφ θηεξηαθφ απφζεκα ζηελ Κχπξν. Αξρηθά έγηλε ε δεκηνπξγία ηεο θαηάιιειεο κεζνδνινγίαο κε ηελ νπνία έγηλε ε πξνζέγγηζε ηεο κειέηεο. Μεηέπεηηα δεκηνπξγήζεθαλ ηα εξσηεκαηνιφγηα πνπ ζπκπιεξψζεθαλ απφ ηνπο ελνίθνπο επί ηφπνπ ζηελ θαηνηθία ηνπο. Αθνινχζσο δφζεθαλ ζηελ Αξρή Ζιεθηξηζκνχ Κχπξνπ νη ππνγξακκέλεο εμνπζηνδνηήζεηο κε ζθνπφ ηελ αλάθηεζε ησλ εηήζησλ θαηαλαιψζεσλ ησλ θαηνηθηψλ. Έρνληαο πιένλ φια ηα απαξαίηεηα ζηνηρεία ζπκπιεξψζεθαλ νη απαηηνχκελνη πίλαθεο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ αξγφηεξα γηα ηελ εμαγσγή ησλ δεηθηψλ. Ζ δηαδηθαζία πνπ αλαθέξζεθε απνηέιεζε ην πην ρξνλνβφξν θνκκάηη ηεο έξεπλαο θαζψο αθνξνχζε θαη ηηο επηζθέςεηο ζηα δηάθνξα ζεκεία ησλ έξγσλ ζηελ Κχπξν. ηε ζπλέρεηα ηαμηλνκήζεθαλ ηα δεδνκέλα ζε δηάθνξνπο πίλαθεο πνπ αλαθέξνληαη πην θάησ θαη κέζα ζην παξάξηεκα ηεο δηαηξηβήο. Με ηνπο θαηάιιεινπο ππνινγηζκνχο κεηαμχ ησλ θαηαλαιψζεσλ θαη ησλ ειεθηξνκεραλνινγηθψλ εγθαηαζηάζεσλ θάζε θνξά εμήρζεζαλ νη ελεξγεηαθνί δείθηεο ηνπ θηηξηαθνχ απνζέκαηνο. Δπίζεο κειεηήζεθαλ φια ηα ελεξγεηαθά πξντφληα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηνπο ελνίθνπο. ην ηειηθφ ζηάδην ηεο κειέηεο ζπλνςίδνληαη ηα απνηειέζκαηα ηεο έξεπλαο θαη ησλ δηάθνξσλ ππνινγηζκψλ ππφ ηε κνξθή ησλ δεηθηψλ κε ζθνπφ ηελ αμηνπνίεζε ηνπο ζε δηάθνξεο έξεπλεο. Σέινο δεκηνπξγήζεθε κηα θνηλή γιψζζα πνπ απφ ζχλνια δεδνκέλσλ πνπ θαζφξηζε ηνπο δείθηεο ελεξγεηαθήο απφδνζεο ηνπ ππφ κειέηε θηηξηαθνχ απνζέκαηνο. v

7 ABSTRACT This thesis concerns the collection and process of data to determine the Energy Performance Indicators of the residential Sector in Cyprus. For this study the sample was compiled from the portfolio of the residential building stock of the Cyprus Land Development Corporation. This sample was representative of the building stock typology in Cyprus as was defined by previous studies contacted by the IEE EPISCOPE project. Collected data and information regarding the energy consumption and retrofitting of the residential building stock studied in order export the appropriate information regarding the Energy Performance Indicators and to determine the energy performance in buildings and to improve the tracking process of the continuous optimization of the refurbishment of the existing residential building stock in Cyprus. Initially, the development of the appropriate methodology was necessary in order to guide the study. Subsequently questionnaires were created and then completed by the residents during onsite visits, as well as a detailed study of the dwellings regarding the energy performance of the building envelope and the installation of the dwellings electromechanical systems. The second step was to collect and compile information regarding the actual energy consumption of each dwelling. For this, signed authorizations by each resident were given to the Electricity Authority of Cyprus, in order to recover the annual electricity consumption each house. With all the necessary information and data gathered the appropriate tables were completed and later used extract the necessary information, thus compiling the Energy Performance Indicators. The survey part of the process was the most time consuming due to the fact that on site visits had to be made on various locations of the projects in Cyprus, furthermore not all residents were willing to help. Moreover the lack of knowledge of the general public regarding energy conservation measures was very clear during this part of the study. Once all the data were collected, they were compiled, analyzed and allocated into various tables set out below in the appendix of this thesis. The appropriate calculations between the energy consumption and the electromechanical systems of the sample building stock were made and then exported. This generated a common language data sets required that defined the Energy Performance Indicators of the residential building stock under study. vi

8 ΚΟΠΟ ΔΡΔΤΝΑ Ο θχξηνο ζηφρνο ηεο παξνχζαο εξγαζίαο είλαη ε ζπιινγή ζηνηρείσλ θαη πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ηελ ελεξγεηαθή απφδνζε θαη αλαβάζκηζε ηνπ νηθηζηηθνχ ηνκέα θαη αθνινχζσο ε εμαγσγή δεηθηψλ, πνπ ζα πξνζδηνξίδνπλ ηελ ελεξγεηαθή θαηάζηαζε πνπ επηθξαηεί θαη ηε βειηίσζε πνπ πθίζηαηαη ην νηθηζηηθφ απφζεκα ηεο Κχπξνπ. Ο πξνζδηνξηζκφο δεηθηψλ ελεξγεηαθήο απφδνζεο ηνπ νηθηζηηθνχ ηνκέα απνηειεί κέξνο ηνπ Δπξσπατθνχ πξνγξάκκαηνο EPISCOPE, ην νπνίν εθαξκφδεηαη ζε 17 Δπξσπατθέο ρψξεο, εθ ησλ νπνίσλ κία είλαη ε Κχπξνο. Έλαο απφ ηνπο θχξηνπο ζηφρνπο ηνπ ελ ιφγσ πξνγξάκκαηνο είλαη λα ηεζνχλ νη βάζεηο γηα ηελ παξαθνινχζεζε ηεο ελεξγεηαθήο απαίηεζεο γηα αλαθαίληζε θαηνηθηψλ ζηνλ ηνκέα ηεο ζεξκνκφλσζεο θαη παξνρήο δεζηνχ λεξνχ ρξήζεο, ζην πιαίζην εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο θαη πξνζηαζίαο έλαληη ησλ θιηκαηηθψλ ζπλζεθψλ. Δπηπξφζζεηα ζηα ίδηα πιαίζηα, ην ζχζηεκα δεηθηψλ EPISCOPE έρεη σο ζηφρν λα παξαδψζεη έλα είδνο θνηλήο γιψζζαο σο πξνο ηελ αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ ζε δηεζλέο επίπεδν. πλεπψο κε ηελ πινπνίεζε ηνπ πξνγξάκκαηνο, νη δηάθνξεο εκπιεθφκελεο ρψξεο ζα κπνξνχλ λα ζπγθξίλνπλ ηα απνηειέζκαηα ηνπο, λα κειεηήζνπλ νπνηεζδήπνηε ηάζεηο θαη λα εμαγάγνπλ άιια δεδνκέλα. Γηα ηε ζπιινγή ησλ δεδνκέλσλ πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηνπο Πίλαθεο δελ πξνβιέπεηαη νπνηνζδήπνηε πεξηνξηζκφο ησλ δηαηάμεσλ ζε ζρέζε κε ηα εζληθά πηινηηθά έξγα. Οη κεηξήζεηο ζηα θηηξηαθά απνζέκαηα θάζε ρψξαο εμάγνληαη απηφλνκα απφ ηνπο ζπλεξγάηεο, ηα απνηειέζκαηα φκσο ησλ επηκέξνπο έξγσλ ζα πξέπεη λα κεηαθξάδνληαη κε ην θνηλφ ζχζηεκα δεηθηψλ πνπ νξίδεηαη απφ ην EPISCOPE, έηζη πνπ ε ζχγθξηζε λα είλαη εθηθηή. Παξφια απηά ην εξψηεκα πνπ πξέπεη λα απαληεζεί κέζα απφ ηε δηεμαγσγή ηεο έξεπλαο είλαη ν βαζκφο αμηνπηζηίαο ησλ ζηνηρείσλ πνπ ππάξρνπλ γηα ηηο θαηνηθίεο, αιιά θαη θαηά πφζν απηά είλαη πξαγκαηηθά δηαζέζηκα απφ ηηο δηάθνξεο ππεξεζίεο. ηελ πεξίπησζε πνπ δηαπηζησζνχλ ειιείςεηο, ζα πξέπεη λα δηεξεπλεζεί κε πνην ηξφπν ε βάζε πιεξνθνξηψλ κπνξεί λα βειηησζεί θαη λα δεκηνπξγεζεί έλα ζχζηεκα ή πξνγξάκκαηα ηαθηηθήο παξαθνινχζεζεο. vii

9 Μέζα ζηα πιαίζηα ηνπ πξνγξάκκαηνο EPISCOPE κειεηήζεθε επίζεο ην πηινηηθφ νηθηζηηθφ απφζεκα πνπ ιήθζεθε απφ ην portfolio ηνπ ΚΟΑΓ. Ζ πξνζπάζεηα απηή έγηλε κε ζθνπφ ηε κείσζε ησλ θελψλ πνπ βξίζθνληαη ζηνπο εζληθνχο δείθηεο ηεο Κχπξνπ. Τπφ ην θσο ησλ πην πάλσ αλακέλεηαη φηη νη δείθηεο παξαθνινχζεζεο πνπ ζα εμαρζνχλ ζα παξάζρνπλ ηηο απαξαίηεηεο βαζηθέο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηε ζεξκηθή πξνζηαζία ηνπ θηηξηαθνχ θειχθνπο, ηελ παξνρή ζπζηεκάησλ ςχμεο θαη ζέξκαλζεο θαη ηηο αλάγθεο ελέξγεηαο ζε νηθηζηηθέο κνλάδεο. εκαληηθφο παξάγνληαο φζνλ αθνξά ηηο πιεξνθνξίεο απηέο είλαη ην γεγνλφο φηη απηέο πξέπεη λα είλαη ζπκβαηέο κε ηηο πιεξνθνξίεο πνπ κπνξνχλ λα ζπιιέγνληαη απφ αμηφπηζηεο έξεπλεο θαη ππεξεζίεο ηεο Κχπξνπ. Δπηπιένλ, νη δείθηεο παξαθνινχζεζεο ζα πξέπεη λα αληηθαηνπηξίδνπλ άκεζα ηα απνηειέζκαηα ηεο παξαθνινχζεζεο θαη δελ ζα πξέπεη λα εμαξηψληαη απφ παξαδνρέο κνληέισλ θαη πεηξακαηηθψλ πξνζνκνηψζεσλ. Δλ θαηαθιείδη, ε φιε παξαθνινχζεζε απνζθνπεί ζηε ζέζπηζε κηαο αληηθεηκεληθήο βάζεο γηα πεξαηηέξσ αλάιπζε, ε νπνία ζα ιάβεη ηελ ίδηα κνξθή γηα φιεο ηηο ρψξεο πνπ ιακβάλνπλ κέξνο ζην πξφγξακκα ψζηε λα δηαθαλνχλ ηα πθηζηάκελα θελά θάζε ρψξαο. πλεπαθφινπζα ε θάζε ρψξα ζα κπνξεί λα πξνρσξήζεη ζε ζέζπηζε λνκνζεζηψλ θαη ζρεδίσλ πνπ λα θαηαδεηθλχνπλ ηηο ειιείςεηο θαη ηα θελά πνπ ελδερφκελα ππάξρνπλ ζηηο βάζεηο δεδνκέλσλ ηνπο κε απψηεξν ζθνπφ ηε κείσζε θαη ή εμάιεηςε ηνπο. viii