ΓΗΠΛΩΜΑΣΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ: Ζ ΤΜΒΑΖ MANAGEMENT ΔΗΖΓΖΣΡΗΑ: ΞΖΜΗΣΗΓΟΤ ΟΦΗΑ (Α.Δ.Μ.:623)

Transcript

1 ΑΡΗΣΟΣΔΛΔΗΟ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΝΟΜΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΜΖΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΟΤ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ ΠΟΤΓΧΝ ΣΟΜΔΑ ΔΜΠΟΡΗΚΟΤ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΟΤ ΓΗΚΑΗΟΤ ΜΑΘΖΜΑ: ΓΗΚΑΗΟ ΔΜΠΟΡΗΚΧΝ ΓΗΚΑΗΟΠΡΑΞΗΧΝ ΓΗΠΛΩΜΑΣΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ: Ζ ΤΜΒΑΖ MANAGEMENT ΔΗΖΓΖΣΡΗΑ: ΞΖΜΗΣΗΓΟΤ ΟΦΗΑ (Α.Δ.Μ.:623) Επηβιέπουζα Καζεγήηρηα: Ο. Χαηδενηθοιάου-Αγγειίδου 1

2 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟ Α. ΔΗΑΓΧΓΖ i) Έλλνηα, ζεκαζία, ξφινο management ii) H αλάπηπμε ηνπ κάλαηδκελη B. Ζ ΤΜΒΑΖ MANAGEMENT i) Δηζαγσγηθέο Παξαηεξήζεηο ii) Ηζηνξηθά iii) Αλαιπηηθφηεξα νη ιφγνη ζχλαςεο ηεο ζχκβαζεο δηαρείξηζεο iv) Σα ζπκβαιιφκελα κέξε v) Μνξθέο εκθάληζεο ζχκβαζεο management 1. Γλήζηεο θαη κε γλήζηεο ζπκβάζεηο management 2. Δζληθέο θαη δηεζλείο ζπκβάζεηο management Γ. ΟΗ ΝΔΔ ΜΟΡΦΔ ΤΜΒΑΔΧΝ ΣΖ ΤΓΥΡΟΝΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΔΝ ΓΔΝΔΗ i) Δπψλπκεο ή Ρπζκηζκέλεο πκβάζεηο ii) Αλψλπκεο ή κε ξπζκηζκέλεο ζπκβάζεηο Γ. Ζ ΝΟΜΗΚΖ ΦΤΖ ΣΖ ΤΜΒΑΖ ΜΑΝΑΣΕΜΔΝΣ i) Μεηθηή ζχκβαζε E. Πεξηερόκελν ζύκβαζεο κάλαηδκελη i) χκβαζε Πιαίζην ii) Αλαιπηηθφηεξα νη ππνρξεψζεηο ησλ κεξψλ iii) Τπνρξεψζεηο δφηε ηνπ management α) Τπνρξέσζε Γηνίθεζεο β) Τπνρξέσζε πιηθνηερληθήο ππνζηήξημεο γ) Τπνρξέσζε Λνγνδνζίαο δ) Παξεπφκελεο Τπνρξεψζεηο δα) πκβάζεηο ππνζηήξημεο δβ) χκβαζε δηαρείξηζεο εθθίλεζεο iv) Τπνρξεψζεηο ιήπηε management α) Τπνρξέσζε ακνηβήο - Τπνινγηζκφο ακνηβήο β) Τπνρξέσζε απφδνζεο δαπαλψλ γ) Τπνρξέσζε ζχκπξαμεο/ζπλεξγαζίαο δ) Ζ ππνρξέσζε πίζηεο v) Ζ ζχκβαζε management σο δηαξθήο ζχκβαζε Σ. ΛΖΞΖ ΣΖ ΤΜΒΑΖ MANAGEMENT - Έλλνκεο ζπλέπεηεο θαηαγγειίαο Ε. ΓΗΑΚΡΗΖ ΣΖ ΤΜΒΑΖ ΜΑΝΑΣΕΜΔΝΣ ΑΠΟ ΤΓΓΔΝΔΗ ΤΜΒΑΔΗ i) Ζ ζχκβαζε know-how (παξαρψξεζε ηερλνγλσζίαο) 2

3 ii) Ζ ζχκβαζε consulting 1. Σν είδνο θαη ε θχζε ησλ ζπκβνπιεπηηθψλ ππεξεζηψλ 2. Μνξθέο εκθάληζεο α) Μanagement consulting β) Consulting engineering 3. Δπζχλε Consultant iii) Αλάζεζε ιεηηνπξγηψλ ή δξαζηεξηνηήησλ (Outsourcing) 1. Ζ ζχκβαζε αλάζεζεο ιεηηνπξγηψλ ή δξαζηεξηνηήησλ (ε ζχκβαζε outsourcing) 2. Γηαθξίζεηο ηνπ outsourcing 3. Αλάζεζε δξαζηεξηνηήησλ θαη κεηαβίβαζε επηρείξεζεο. 4. χκβαζε κάλαηδκελη θαη δεηήκαηα εξγαηηθνχ δηθαίνπ iv) Ζ ζχκβαζε δηθαηφρξεζεο (ζχκβαζε franchising) v) ΓΗΑΜΔΟΛΑΒΖΣΗΚΔ ΚΑΗ ΤΜΒΑΔΗ ΔΠΗΜΔΛΔΗΑ ΞΔΝΩΝ ΤΜΦΔΡΟΝΣΩΝ - Οη ζπκβάζεηο εκπνξηθήο αληηπξνζσπείαο θαη δηαλνκήο α) χκβαζε δηαλνκήο β) χκβαζε εκπνξηθήο αληηπξνζσπείαο vi) Ννκνινγηαθά Παξαδείγκαηα H. ΕΖΣΖΜΑΣΑ ΔΣΑΗΡΗΚΟΤ ΓΗΚΑΗΟΤ i) ΚΔΦΑΛΑΗΟΤΥΗΚΔ ΔΣΑΗΡΗΔ α) Αλψλπκεο Δηαηξίεο - Γηνηθεηηθφ πκβνχιην θαη χκβαζε Μάλαηδκελη β) Δηαηξίεο Πεξηνξηζκέλεο Δπζχλεο γ) ΗΓΗΩΣΗΚΔ ΚΔΦΑΛΑΗΟΤΥΗΚΔ ΔΣΑΗΡΗΔ ii) Πξνζσπηθέο Δηαηξίεο - Ζ αξρή ηεο απηνδηαρείξηζεο ησλ πξνζσπηθψλ εηαηξηψλ Θ. ΕΖΣΖΜΑΣΑ ΔΤΘΤΝΖ ΣΟΤ ΓΗΟΗΚΖΣΖ/ΜΑΝΑΣΕΔΡ i) ΤΜΒΑΖ ΜΑΝΑΣΕΜΔΝΣ ΚΑΗ ΠΡΟΣΑΗΑ ΣΡΗΣΩΝ - ΔΤΘΤΝΖ ΣΟΤ ΜΑΝΑΣΕΔΡ ΔΝΑΝΣΗ ΣΖ ΑΝΑΘΔΣΟΤΑ ΔΠΗΥΔΗΡΖΖ ii) Δπζχλε ηνπ κάλαηδεξ έλαληη ηεο αλαζέηνπζαο αλψλπκεο εηαηξίαο iii) Γηαρεηξηζηηθφ Πηαίζκα iv) Απαιιαθηηθέο Ρήηξεο Η. Ζ ΤΜΒΑΖ ΜΑΝΑΣΕΜΔΝΣ Χ ΔΡΓΑΛΔΗΟ ΓΖΜΟΗΧΝ ΦΟΡΔΧΝ i) Σν κάλαηδκελη ησλ κε θεξδνζθνπηθψλ / Γεκνζίσλ Οξγαληζκψλ ii) Γεκφζηα Γηνίθεζε Γεκφζην Μάλαηδκελη iii) Οη πκπξάμεηο Γεκνζίνπ θαη Ηδησηηθνχ Σνκέα 3

4 ΤΝΣΟΜΟΓΡΑΦΗΔ ΑΠ Άξεηνο Πάγνο ΑΚ Αζηηθφο Κψδηθαο Βι. Βιέπε ΓΔΔ Γίθαην Δπηρεηξήζεσλ θαη Δηαηξηψλ ΓΔΚ Γηθαζηήξην Δπξσπατθψλ Κνηλνηήησλ ΓΔΝ Γειηίν Δξγαηηθήο Ννκνζεζίαο ΔΔκπΓ Δπηζεψξεζε Δκπνξηθνχ Γίθαηνπ ΔπηζθΔΓ Δπηζθφπεζε Δκπνξηθνχ Γηθαίνπ εδ. Δδάθην επ. Δπφκελα Δθ Δθεηείν ΚξηηΔ Κξηηηθή Δπηζεψξεζε ΜνλΠξΘεο Μνλνκειέο Πξσηνδηθείν Θεζζαινλίθεο λ. Νφκνο λ.δ. Ννκνζεηηθφ Γηάηαγκα παξ. Παξάγξαθνο ζεκ. εκείν ζ. ειίδα ηδ χλδεζκνο Διιήλσλ Δκπνξηθνιφγσλ χληαγκα ΥξΗΓ Υξνληθά Ηδησηηθνχ Γηθαίνπ 4

5 Πξόινγνο Ζ παξνχζα εξγαζία απνηειεί ηε δηπισκαηηθή εξγαζία κε αληηθείκελν ηε χκβαζε Μάλαηδκελη, ε νπνία εθπνλήζεθε ζην πιαίζην ησλ κεηαπηπρηαθψλ ζπνπδψλ κνπ ζηνλ θιάδν ηνπ Δκπνξηθνχ θαη Οηθνλνκηθνχ Γηθαίνπ ηνπ Σκήκαηνο Ννκηθήο ηνπ Αξηζηνηειείνπ Παλεπηζηεκίνπ Θεζζαινλίθεο. θνπφο ηεο παξνχζαο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο είλαη ε παξνπζίαζε, κέζσ ηεο βηβιηνγξαθηθήο θαη λνκνινγηαθήο αλαζθφπεζεο θαη έξεπλαο ηεο ζχκβαζεο κάλαηδκελη, κία κνξθή ζχκβαζεο ηεο ζχγρξνλεο νηθνλνκίαο, ε νπνία έθαλε ηελ εκθάληζε ηεο πξνθεηκέλνπ λα ηθαλνπνηήζεη ηηο αλάγθεο ησλ επηρεηξήζεσλ γηα αλάπηπμε, θαηλνηνκία, θεξδνθνξία, επηβίσζε ζηνλ αληαγσληζκφ. Δπηρεηξείηαη ε παξνπζίαζε ησλ κνξθψλ εκθάληζεο θαη ηεο λνκηθήο θχζεο ηεο ζχκβαζεο κάλαηδκελη, νη ππνρξεψζεηο ησλ ζπκβαιινκέλσλ, ε ζχγθξηζε κε έηεξεο κνξθέο ζπκβάζεσλ ηεο ζχγρξνλεο νηθνλνκίαο θαη ν εληνπηζκφο δεηεκάησλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ ην δίθαην ησλ εκπνξηθψλ εηαηξηψλ γηα ηα δηαρεηξηζηηθά φξγαλα ησλ εηαηξηψλ πνπ πξνζηξέρνπλ ζηε ζπλδξνκή ηνπ Γηνηθεηή γηα λα αλαιάβεη ηε δηνίθεζή ηνπο θαη ηε δηαρείξηζή ηνπο. Απφ ηε ζέζε απηή δξάηηνκαη ηεο επθαηξίαο λα εθθξάζσ ηηο επραξηζηίεο κνπ ζηνπο δηδάζθνληεο Καζεγεηέο ηνπ Δκπνξηθνχ θαη Οηθνλνκηθνχ Γηθαίνπ ηνπ Σκήκαηνο Ννκηθήο ηνπ Αξηζηνηειείνπ Παλεπηζηεκίνπ Θεζζαινλίθεο γηα ηελ εμαηξεηηθή δηδαζθαιία ηνπο θαη ηελ πνιχηηκε ζπλδξνκή θαη θαζνδήγεζή ηνπο θαηά ηε δηάξθεηα ησλ κεηαπηπρηαθψλ ζπνπδψλ κνπ. Θεζζαινλίθε, Γεθέκβξηνο

6 Α. ΔΗΑΓΩΓΖ i) Έλλνηα, ζεκαζία, ξόινο management Οη θάζε είδνπο νξγαληζκνί θαη επηρεηξήζεηο, σο νξγαλσκέλα ζχλνια, δηέπνληαη θαη ιεηηνπξγνχλ κε ζπγθεθξηκέλα ζπζηήκαηα θαη δηαδηθαζίεο, έρνπλ δνκή θαη ζηφρνπο θαη πθίζηαληαη δηφηη ηθαλνπνηνχλ αλζξψπηλεο αλάγθεο, παξάγνληαο πξντφληα θαη παξέρνληαο ππεξεζίεο 1. θνπφο θάζε νηθνλνκηθνχ νξγαληζκνχ είλαη ε απνηειεζκαηηθφηεηα θαη ε αλάπηπμε, ν νπνίνο ζθνπφο ζπγθεθξηκελνπνηείηαη φηαλ θαζνξίδνληαη νη ζηφρνη, ήηνη φηαλ ππάξρεη απνηειεζκαηηθφο ζρεδηαζκφο έλα ζπγθεθξηκέλν ζηξαηεγηθφ ζρέδην πνπ λα νδεγεί ζηε δηελέξγεηα θεξδνθφξσλ θαη επηηπρεκέλσλ ζπλαιιαγψλ, ζηελ αχμεζε ηεο απνδνηηθφηεηαο ηνπ θχθινπ εξγαζηψλ ηνπο, ηεο απνδνηηθφηεηαο ηνπ θεθαιαίνπ, ηεο επίηεπμεο θέξδνπο, ηεο δεκηνπξγίαο βέιηηζησλ ζπλζεθψλ εξγαζίαο πνπ νδεγνχλ κε ηε ζεηξά ηνπο ζηελ ηθαλνπνίεζε ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ηελ επίιπζε ησλ νπνηνδήπνηε πξνβιεκάησλ πξνθχςνπλ ζην πιαίζην απηψλ ησλ πξνζπαζεηψλ, φπσο π.ρ. ηε κείσζε ηεο ξχπαλζεο ηνπ πεξηβάιινληνο 2. Πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζνχλ νη σο άλσ ζηφρνη θαη λα πινπνηεζεί ην εθάζηνηε ζηξαηεγηθφ ζρέδην - πξνγξακκαηηζκφο νη θάζε είδνπο νηθνλνκηθνί νξγαληζκνί ρξεζηκνπνηνχλ παξαγσγηθνχο πφξνπο κε ζπζηεκαηηθφ ηξφπν. Ζ ιεηηνπξγία ηνπο επεξεάδεηαη απφ παξάγνληεο θαη δπλάκεηο πνπ αλήθνπλ ζην εζσηεξηθφ θαη εμσηεξηθφ πεξηβάιινλ ηνπο. Σν εζσηεξηθφ πεξηβάιινλ απνηεινχλ νη αλζξψπηλνη πφξνη θαη δηάθνξνη παξαγσγηθνί (νηθνλνκηθνί θαη θπζηθνί) πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη κέζα ζην πιαίζην ησλ απνθάζεσλ ησλ αλζξψπσλ. Πξφθεηηαη δειαδή γηα ηηο κεηαβιεηέο πνπ βξίζθνληαη θάησ απφ ηνλ άκεζν έιεγρν ησλ νξγαληζκψλ. Οη αλζξψπηλνη πφξνη ζπλίζηαληαη ζηελ πξνζθνξά θαη ζπκβνιή ησλ managers, ηεο εγεζίαο θαη ησλ κε δηνηθεηηθψλ ζηειερψλ φπσο είλαη π.ρ. ην πξνζσπηθφ πνπ αζρνιείηαη κε ρεηξσλαθηηθέο εξγαζίεο ή εξγαζίεο ρεηξηζκψλ ζηνπο αληίζηνηρνπο ηνκείο ιεηηνπξγίαο ηεο επηρείξεζεο. Οη θπζηθνί πφξνη απνηεινχληαη απφ ηηο πξψηεο χιεο (απνζέκαηα), ηηο νπνίεο ε επηρείξεζε κεηαηξέπεη ζε αγαζά αλψηεξεο αμίαο (outputs) ηνλ κεραλνινγηθφ 1 Βι. Υπηήξε Λεσλίδα, Μάλαηδκελη, Αξρέο Γηνίθεζεο Δπηρεηξήζεσλ, 2006, ζ Βι. Πεηξίδνπ Δπγελία, Γηνίθεζε Management, Μηα εηζαγσγηθή πξνζέγγηζε, 2011, ζ. 44 6

7 εμνπιηζκφ, ηα αθίλεηα ηεο επηρείξεζεο θαη ηα ζπζηήκαηα δηαλνκήο. Οη ηερλνινγηθνί πφξνη σο δηάζηαζε ηνπ εζσηεξηθνχ πεξηβάιινληνο ηεο επηρείξεζεο ζηελ νπζία αλαθέξνληαη ζηελ ηερλνινγία πνπ εθαξκφδεη κηα επηρείξεζε 3. Οη εμσηεξηθνί παξάγνληεο (εμσηεξηθφ πεξηβάιινλ) πνπ επεξεάδνπλ ηελ επηηπρία ησλ ζηφρσλ ησλ νξγαληζκψλ είλαη νη θπβεξλεηηθέο πνιηηηθέο, νη απαηηήζεηο ησλ θαηαλαισηψλ, νη ελέξγεηεο ησλ αληαγσληζηψλ, νη απνθάζεηο ησλ ρξεκαηνδνηψλ, ε δηαζέζηκε εξγαηηθή δχλακε, ε λνκνζεζία, νη εμειίμεηο ηεο ηερλνινγίαο, ε αξκνληθή ζπλεξγαζία κε πξνκεζεπηέο, δειαδή κεηαβιεηέο πνπ επηδξνχλ απνθαζηζηηθά ζηε ιεηηνπξγία ησλ νξγαληζκψλ θαη δελ βξίζθνληαη θάησ απφ ηνλ άκεζν έιεγρφ ηνπο. Ζ επίηεπμε θαη ε πινπνίεζε ησλ ζηφρσλ θαη ησλ ζθνπψλ ησλ νηθνλνκηθψλ νξγαληζκψλ, δειαδή πςειά θέξδε, πςεινί ξπζκνί αλάπηπμεο, ηθαλνπνηεκέλνη εξγαδφκελνη, θνηλσληθή αληαπφθξηζε, πξαγκαηνπνηνχληαη κέζσ ηεο Γηνίθεζεο Μάλαηδκελη, πνπ απνηειεί ηε ζπλερή δπλακηθή δηαδηθαζία ηεο ιήςεο απνθάζεσλ, ηνπ πξνγξακκαηηζκνχ, ηεο νξγάλσζεο, ηεο δηεχζπλζεο, ηνπ ειέγρνπ φισλ ησλ παξαγσγηθψλ πφξσλ πνπ ζπκκεηέρνπλ ζηελ νηθνλνκηθή πξνζπάζεηα 4. Ο φξνο ''management'' απνδίδεηαη ζηελ ειιεληθή ηνπ κεηάθξαζε κε ηνπο φξνπο ''Οξγάλσζε θαη Γηνίθεζε'', ''Γηεχζπλζε'', ''Γηνηθεηηθή''. Ωο επηθξαηέζηεξνο φξνο ρξεζηκνπνηείηαη ν φξνο ''Γηνίθεζε'' 5 σο ε επξχηεξε έλλνηα πνπ πεξηιακβάλεη φιεο ηηο άιιεο εξκελείεο πνπ αθνξνχλ ζηηο επηκέξνπο ιεηηνπξγίεο θαη ζηνηρεία ηεο Γηνίθεζεο 6. ηελ πξνζπάζεηα καο λα θαηαλνήζνπκε ηη είλαη ην management ζα ζπλαληνχζακε πνιινχο νξηζκνχο ζε δηάθνξα θείκελα, νη νπνίνη δελ παξνπζηάδνπλ, φπσο ππνζηεξίδεηαη, ζεκαληηθέο δηαθνξέο. Ωο έλαο ζχγρξνλνο νξηζκφο ραξαθηεξίδεηαη εθείλνο πνπ αλαθέξεη ην management σο ε εξγαζία καδί κε άιινπο θαη κέζσ άιισλ γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηεο επηρείξεζεο αιιά θαη ησλ κειψλ ηεο. Ο manager επνκέλσο αλαιακβάλεη λα πξνγξακκαηίδεη, λα νξγαλψλεη, λα 3 Βι. ηζηόηνπν ν απόιπηνο θόκβνο γηα ηελ επηρεηξεκαηηθόηεηα, άξζξν ΔΠΗΥΔΗΡΖΖ ΚΑΗ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝ 4 Βι. Πεηξίδνπ Δπγελία, Γηνίθεζε Management, Μηα εηζαγσγηθή πξνζέγγηζε, 2011, ζ. 45, 36. Όπσο ραξαθηεξηζηηθά θαηαγξάθεηαη, εθείλν γηα ην νπνίν ελδηαθέξεηαη κηα επηρείξεζε είλαη λα επηηύρεη ην «ηαίξηαζκα» (fit) αλάκεζα ζην εμσηεξηθό θαη εζσηεξηθό πεξηβάιινλ, αλάκεζα ζηηο επθαηξίεο θαη ζηηο απεηιέο από ηε κία κεξηά θαη κε ηηο δπλάκεηο θαη αδπλακίεο από ηελ άιιε, βι. Γεσξγόπνπιν, ηξαηεγηθό Μάλαηδκελη, 2006, ζ Πξνηηκάηαη από ηνπο ζπγγξαθείο ε ειιεληθή ιέμε Γηνίθεζε, ώζηε λα απνδίδεηαη ε δξαζηεξηόηεηα ηνπ ''δηνηθείλ'' ή λα απνδσζεί ην νξγαλσκέλν ζύλνιν ησλ αλζξώπσλ πνπ θαηέρνπλ ζεζκηθέο ζέζεηο εμνπζίαο θαη αζθνύλ δηνίθεζε, Βι. Υπηήξε Λεσλίδα, Μάλαηδκελη, Αξρέο Γηνίθεζεο Δπηρεηξήζεσλ, 2006, ζ Βι. Πεηξίδνπ Δπγελία, Γηνίθεζε Management, Μηα εηζαγσγηθή πξνζέγγηζε, 2011, ζ. 33 7

8 ζηειερψλεη, λα ζπληνλίδεη, λα παξαθηλεί, λα θαζνδεγεί θαη λα ειέγρεη 7. Οη παξαπάλσ ελέξγεηεο ηνπ manager ζπληζηνχλ ηηο ιεηηνπξγίεο ηνπ management θαη εηδηθφηεξα: Πξνγξακκαηηζκφο: Λεηηνπξγία θαζνξηζκνχ ζηφρσλ θαη δηακφξθσζεο ζρεδίσλ δξάζεο γηα ηελ επίηεπμή ηνπο, ιακβαλνκέλσλ ππφςε ησλ πεξηνξηζκψλ θαη επθαηξηψλ πνπ ππάξρνπλ ζην πεξηβάιινλ εζσηεξηθφ θαη εμσηεξηθφ - ηεο επηρείξεζεο. Οξγάλσζε: Λεηηνπξγία θαηακεξηζκνχ εξγαζίαο, θαηαλνκήο πφξσλ, αλάζεζεο εξγαζηψλ ζε άηνκα θαη θαζνξηζκνχ ησλ ζρέζεσλ εμνπζίαο θαη επζχλεο. Γηεχζπλζε Ζγεζία: Λεηηνπξγία γηα ηελ θαηεχζπλζε θαη επίβιεςε ησλ εξγαδνκέλσλ θαη επεξεαζκνχ ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπο κέζσ ζπζηεκάησλ θαη δηαδηθαζηψλ παξαθίλεζεο, επηθνηλσλίαο δηακφξθσζεο, νξάκαηνο, θνπιηνχξαο θαη εξγαζηαθνχ θιίκαηνο θαη δηεπζέηεζεο ζπγθξνχζεσλ. Έιεγρνο: Λεηηνπξγία γηα ηνλ έιεγρν απνηειεζκάησλ, ζπζηεκάησλ, δηαδηθαζηψλ θαη εξγαδνκέλσλ γηα ηε δηαπίζησζε ηνπ βαζκνχ επίηεπμεο ησλ πξνγξακκαηηζζέλησλ θαη ηελ αλάιεςε δηνξζσηηθψλ δξάζεσλ 8. Οη παξαπάλσ ελέξγεηεο ή ιεηηνπξγίεο ηεο δηνίθεζεο ζα εμαζθαιίζνπλ έλα επλντθφ εζσηεξηθφ πεξηβάιινλ, γηα λα ιεηηνπξγήζεη ε νηθνλνκηθή κνλάδα κε ηέηνην ηξφπν ψζηε λα ρξεζηκνπνηεί ηνπο θαηάιιεινπο πφξνπο απφ ην εμσηεξηθφ ηεο πεξηβάιινλ θαη λα πξνζθέξεη ζε απηφ πξντφληα ή ππεξεζίεο, επηηπγράλνληαο ηνπο νηθνλνκηθνχο θαη θνηλσληθνχο 9 ζηφρνπο ηεο 10. ii)h αλάπηπμε ηνπ κάλαηδκελη Σν management, φπσο θαηαγξάθεηαη 11, δελ αλαπηχρζεθε μαθληθά, αιιά κάιινλ εμειίρζεθε πξννδεπηηθά, απφ ηηο αξρέο ηνπ εηθνζηνχ αηψλα. Οξηζκέλα απφ ηα 7 Βι. Patrick J. Montana & Bruce H. Charnov, Μαλαηδκελη, ζ. 20, 21 8 Βι. Υπηήξε Λεσλίδα, Μάλαηδκελη, Αξρέο Γηνίθεζεο Δπηρεηξήζεσλ, 2006, ζ. 31 θαζώο θαη Patrick J. Montana & Bruce H. Charnov, Μαλαηδκελη, ζ Κνηλσληθόο ξόινο επηρεηξήζεσλ: νη επηρεηξήζεηο αλαιακβάλνπλ θνηλσληθό ξόιν έζησ θαη αλ ππαθνύλ κόλν ζηηο ππνρξεώζεηο πνπ επηβάιιεη ε λνκνζεζία ζρεηηθά κε ζέκαηα θνηλσληθνύ ελδηαθέξνληνο, όπσο νη λόκνη γηα ηνλ πεξηνξηζκό ηεο κόιπλζεο, ηελ πγηεηλή, ηελ αζθάιεηα ζηνπο ρώξνπο εξγαζίαο, ηελ απνθπγή ηνπ αζέκηηνπ αληαγσληζκνύ. Αληηκεησπίδνπλ επίζεο πξνιεπηηθά ηα κειινληηθά θνηλσληθά πξνβιήκαηα πνπ έκκεζα ζρεηίδνληαη κε ηε ιεηηνπξγία ηνπο θαη ελ ηέιεη ζπκκεηέρνπλ ζηελ αληηκεηώπηζε θνηλσληθώλ πξνβιεκάησλ. Δλδεηθηηθά παξαδείγκαηα: εθπαίδεπζε θαη ζηήξημε επάισησλ θνηλσληθώλ νκάδσλ, αλαθύθισζε, ρξήζε αλαθπθιώζηκσλ πιηθώλ, ρνξεγίεο, θηιαλζξσπίεο, δσξεέο, βξαβεία, ππνηξνθίεο. Βι. Πεηξίδνπ Δπγελία, Γηνίθεζε Management, Μηα εηζαγσγηθή πξνζέγγηζε, 2011, ζ. 49, 50, 51, Βι. Πεηξίδνπ Δπγελία, Γηνίθεζε Management, Μηα εηζαγσγηθή πξνζέγγηζε, 2011, ζ Βι. Patrick J. Montana & Bruce H. Charnov, Μαλαηδκελη, ζ. 33 8

9 πξψηα θείκελα γηα ην management ρξνλνινγνχληαη απφ ηελ αξρή ηεο βηνκεραληθήο επαλάζηαζεο πνπ άξρηζε ην δέθαην φγδνν αηψλα ζηελ Αγγιία θαη εμαπιψζεθε αξγφηεξα, ην δέθαην έλαην αηψλα ζηελ Δπξψπε θαη ζηελ Ακεξηθή. Με ηελ πξφνδν πξνο εθβηνκεράληζεο θαη ηελ εμάπισζή ηεο, ε αχμεζε ηνπ κεγέζνπο ησλ επηρεηξήζεσλ, ε κεηαβνιή ηνπ ραξαθηήξα ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ θαη ε κεηάβαζε πξνο ηε καδηθή παξαγσγή θαηέζηεζε έληνλε ηελ αλάγθε γηα εθπαηδεπκέλα ζηειέρε θαη γηα κηα ζεσξία ηνπ κάλαηδκελη πξνθεηκέλνπ λα θαηαζηεί δπλαηή ε δηνίθεζε κεγάισλ νξγαληζκψλ, ν πξνγξακκαηηζκφο θαη ν έιεγρνο πνιιψλ γξακκψλ παξαγσγήο 12. ην ηέινο ηνπ δεθάηνπ ελάηνπ αηψλα, φηαλ νη Ζλσκέλεο Πνιηηείεο γλψξηδαλ ηαρεία νηθνλνκηθή αλάπηπμε, είραλ αλάγθε κεγάινπ αξηζκνχ εξγαηψλ γηα λα ηξνθνδνηήζνπλ ηελ αλαπηπζζφκελε βηνκεραλία. Ζ πιεηνςεθία ησλ εξγαηψλ πνπ ήξζαλ ζηελ Ακεξηθή γηα λα θαιχςνπλ ηελ αλάγθε απηή ήηαλ θπξίσο κεηαλάζηεο θαη αλεηδίθεπηνη. Ωο εθ ηνχηνπ, εμαηηίαο ησλ εζηκηθψλ θαη πνιηηηζηηθψλ δηαθνξψλ απηνχ ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ, απαηηνχληαλ κεγάινο αξηζκφο πην εηδηθεπκέλσλ ζηειερψλ, ψζηε θαη πάιη κία ζεσξία ηνπ κάλαηδκελη λα θαζίζηαηαη αλαγθαία 13. B. Ζ ΤΜΒΑΖ MANAGEMENT i) Δηζαγωγηθέο Παξαηεξήζεηο Απφ ηηο αλσηέξσ εηζαγσγηθέο παξαηεξήζεηο αλαθνξηθά κε ηελ έλλνηα θαη ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο Γηνίθεζεο-Μάλαηδκελη, έρεη θαηαζηεί ζαθήο ν πξσηαξρηθφο ηεο ξφινο γηα ηελ επηβίσζε, ηελ απνηειεζκαηηθή ιεηηνπξγία θαη ηελ θεξδνθφξα αλάπηπμε ηνπ εθάζηνηε νηθνλνκηθνχ νξγαληζκνχ. πρλά θαζίζηαηαη δπζρεξέο γηα ηηο επηρεηξήζεηο λα πινπνηήζνπλ ηνπο αλσηέξσ αλαθεξφκελνπο ζηφρνπο, θαζψο δελ έρνπλ ηελ απαξαίηεηε ηερλνγλσζία, πείξα, νξγάλσζε θαη επηρεηξεκαηηθέο δεμηφηεηεο. Έηζη, νη επηρεηξήζεηο δεηνχλ ηε ζπλδξνκή ηξίησλ γηα λα αλαιάβνπλ, έλαληη αληαιιάγκαηνο, ην έξγν ηεο δηνίθεζεο, ηεο νξγάλσζεο θαη ηεο δηεχζπλζεο, θαη νη νπνίνη ηξίηνη ρξεζηκνπνηνχλ πξνο ηνχην ηε ζχκβαζε management. 12 Βι. Υπηήξεο Λεσλίδαο, Μάλαηδκελη, Αξρέο Γηνίθεζεο Δπηρεηξήζεσλ, 2006, ζ. 46. Τπήξμε δειαδή αλάγθε γηα ηελ νλνκαδόκελε «δηεπζπληηθή επαλάζηαζε», Βι. Οη ζπλέπεηεο ησλ ηερλνινγηθώλ κεηαβνιώλ θαηά ηνλ 20ν αηώλα όπσο απηέο εθδειώζεθαλ ζηνπο ρώξνπο ηεο εξγαζίαο θαη ηεο νξγάλσζεο ησλ επηρεηξήζεσλ, άξζξν ζην δηαδίθηπν θαη ηελ εθεί παξαπνκπή ζε North D., Γνκή θαη κεηαβνιέο ζηελ νηθνλνκηθή ηζηνξία, Αζήλα, Δθδόζεηο Κξηηηθή, 2000, ζ Βι. Patrick J. Montana & Bruce H. Charnov, Μαλαηδκελη, ζ. 33 9

10 Πξφθεηηαη γηα κία λέα ζπκβαηηθή κνξθή ηεο ζχγρξνλεο νηθνλνκίαο 14, ακθνηεξνβαξή ζχκβαζε, κε ηελ νπνία κηα επηρείξεζε (manager, δφηεο ηνπ management) αλαιακβάλεη έλαληη αληαιιάγκαηνο λα δηνηθήζεη ηελ επηρείξεζε ηνπ άιινπ ζπκβαιινκέλνπ (ιήπηεο ηνπ management, αλαζέηνπζα επηρείξεζε) ζην φλνκα, γηα ινγαξηαζκφ θαη κε θίλδπλν ηνπ ηειεπηαίνπ. Με ηε ζχκβαζε απηή ν ιήπηεο ηνπ management αλαζέηεη ηε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζήο ηνπ ζε έλαλ manager, ν νπνίνο έρεη εηδηθέο γλψζεηο θαη θήκε, ψζηε λα απμήζεη ηελ απνδνηηθφηεηα ηεο επηρείξεζήο ηνπ ιήπηε κέζσ ησλ γλψζεσλ, ηεο πείξαο, ηεο επηρεηξεκαηηθήο ηερλνγλσζίαο θαη ηεο επηρεηξεζηαθήο θήκεο ηνπ δφηε ηνπ κάλαηδκελη 15. Ο ιήπηεο εμαθνινπζεί λα έρεη ηνλ επηρεηξεκαηηθφ θίλδπλν ηεο επηρείξεζήο ηνπ 16. ii) Ηζηνξηθά Ζ ζχκβαζε κάλαηδκελη εκθαλίζηεθε ζην Ζλσκέλν Βαζίιεην ήδε ζηα ηέιε ηνπ δεθάηνπ ελάηνπ αηψλα θαζψο είρε πνιιέο απνηθίεο ζηε Ννηηναλαηνιηθή Αζία, φπνπ θαη άξρηζαλ λα δξαζηεξηνπνηνχληαη επηρεηξήζεηο βξεηαληθψλ ζπκθεξφλησλ. Ζ άλζεζε ησλ επηρεηξήζεσλ απηψλ απαηηνχζε ηε ζηειέρσζή ηνπο κε θαηαξηηζκέλν πξνζσπηθφ θαη ηελ αλάζεζε ηεο δηνίθεζήο ηνπο ζε έκπεηξα θαη εμεηδηθεπκέλα άηνκα. Δπεηδή νη απαηηήζεηο απηέο δελ κπνξνχζαλ λα θαιπθζνχλ απφ ην έκςπρν δπλακηθφ ησλ γεγελψλ πεξηνρψλ, εκθαλίζηεθαλ ηα ιεγφκελα «Managing Agencies» ζηελ Αγγιία, ηα νπνία έλαληη αληαιιάγκαηνο εθνδίαδαλ ηηο επηρεηξήζεηο ησλ απνηθηψλ κε εθπαηδεπκέλν ζηελ Αγγιία πξνζσπηθφ θαη παξάιιεια αλαιάκβαλαλ ηελ φιε νξγάλσζε, δηνίθεζε θαη δηαρείξηζή ηνπο, παξακέλνληαο φκσο νη επηρεηξήζεηο απηέο απηνηειή ππνθείκελα δηθαίνπ. ηηο ΖΠΑ ε ζχκβαζε κάλαηδκελη εκθαλίζηεθε ζηηο αξρέο ηνπ εηθνζηνχ αηψλα, αξρηθά ζηνλ ηνκέα ηεο ελέξγεηαο, φηαλ κηθξφηεξνπ κεγέζνπο επηρεηξήζεηο παξνρήο ελέξγεηαο αλέζεζαλ ηε δηνίθεζή ηνπο ζηηο ιεγφκελεο ''Engineering Management Companies'', νη νπνίεο κέζσ ηεο κεηαθνξάο ηεο ηερλνγλσζίαο ηνπο πξφζθεξαλ ηελ ππνζηήξημή ηνπο ζην δηνηθεηηθφ ηνκέα ησλ επηρεηξήζεσλ, ψζηε νη ηειεπηαίεο λα 14 Βι. Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ Βι. Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ Βι. Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ

11 είλαη ζε ζέζε κεηαγελέζηεξα λα αλαιάβνπλ απηνδχλακα ηε δηνίθεζή ηνπο. Έπεηηα ε ζχκβαζε management θαζηεξψζεθε θαη ζηνπο ηνκείο ησλ κεηαθνξψλ, ησλ αζθαιίζεσλ, ησλ εθδφζεσλ, ησλ μελνδνρεηαθψλ επηρεηξήζεσλ θ.α., ελψ κεηά ηνλ Β' παγθφζκην πφιεκν, κε δεδνκέλν φηη νη ζπκβάζεηο management ιεηηνπξγνχζαλ, κεηαμχ άιισλ, θαη σο έλα κέζν κεηαθνξάο ηερλνγλσζίαο, ήηαλ πνιχηηκεο γηα ηελ επίηεπμε ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ησλ επηρεηξεκαηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ ζην πιαίζην ηεο αχμεζεο ηνπ δηεζλνχο αληαγσληζκνχ 17. iii) Αλαιπηηθόηεξα νη ιόγνη ζύλαςεο ηεο ζύκβαζεο δηαρείξηζεο Οη ιφγνη πνπ νδεγνχλ ην θνξέα κηαο επηρείξεζεο ζηε ζχλαςε ζχκβαζεο δηαρείξηζεο ζχκβαζε management είλαη θαηά θαλφλα νηθνλνκηθήο θχζεσο, φπσο ε αλάγθε αλαδηάξζξσζεο, ε αληηκεηψπηζε εκπνξηθψλ θαη νηθνλνκηθψλ πξνβιεκάησλ, ε πξνζαξκνγή ζε λέεο αληαγσληζηηθέο ζπλζήθεο, ε ελίζρπζε ηεο απνδνηηθφηεηαο 18. Μηα επηρείξεζε, ε νπνία δελ δηαζέηεη πξνζσπηθφ έκπεηξν θαη εθπαηδεπκέλν, θαηάιιειν λα αλαιάβεη ηε δηνίθεζε ηνπ ζπλφινπ ή κέξνπο ηεο επηρείξεζεο, αιιά νχηε θαη ηελ θαηάιιειε γηα ην ζθνπφ απηφ ππνδνκή θαη ηερλνγλσζία, πξνζθεχγεη ζηε βνήζεηα ηξίησλ, νη νπνίνη, δηαζέηνληαο ηελ απαηηνχκελε ηερλνγλσζία, πείξα θαη επηρεηξεκαηηθέο δεμηφηεηεο, αλαιακβάλνπλ έλαληη ακνηβήο ην έξγν ηεο δηνίθεζεο, δηεχζπλζεο θαη νξγάλσζεο ηεο επηρείξεζεο 19. Καη' απηφλ ηνλ ηξφπν επηηπγράλεηαη ε απνηειεζκαηηθφηεξε νξγάλσζε ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο, ε βειηίσζε ηεο εηθφλαο ηεο ζηελ αγνξά, ε επίηεπμε θέξδνπο θαη ε επηβίσζή ηεο ζηνλ εζσηεξηθφ θαη δηεζλή αληαγσληζκφ. Με ηε ζχκβαζε management θαιχπηεηαη πξσηαξρηθά ην έιιεηκκα ηεο δηνίθεζεο, ελψ δελ απνθιείεηαη λα εμαζθαιίδεηαη θαη ε κειινληηθή απηνδχλακε αλάιεςε ηεο δηνίθεζεο απφ ηελ επηρείξεζε πνπ αξρηθά δήηεζε ηε βνήζεηα ηνπ manager 20. Ζ αλάζεζε ηεο δηνίθεζεο ελδερνκέλσο λα θξίλεηαη αλαγθαία γηα πξνζσπηθνχο ιφγνπο, φπσο π.ρ. ν ζάλαηνο ηνπ ηδηνθηήηε θαη δηνηθεηή κηαο νηθνγελεηαθήο επηρείξεζεο πξνθεηκέλνπ λα αληηκεησπηζηνχλ ηξέρνπζεο αλάγθεο ηεο 17 Βι. Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ. 603 θαη Martinek, Moderne Vertragstypen, II, ζ. 277, Βι. Αζαλαζίνπ Λ.Η., Ζ ζύκβαζε δηαρείξηζεο εηαηξίαο (management contract), Διιεληθή Γηθαηνζύλε 2004(45) ζ Βι. Σζνπξνύηε Αηθαηεξίλε, Ζ ζύκβαζε κάλαηδκελη, ΚξηηΔ 2/2002, ζ Βι. Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ

12 επηρείξεζεο 21. Παξάιιεια κε ηελ είζπξαμε ηνπ αληαιιάγκαηνο, ν κάλαηδεξ δχλαηαη λα εθκεηαιιεπηεί ηε ζχκβαζε ψζηε λα πξνσζήζεη ζηηο ηνπηθέο αγνξέο πξντφληα πνπ παξάγνληαη απφ ηελ εηαηξία management. Με δεδνκέλν φηη ν δφηεο ηνπ κάλαηδκελη κπνξεί λα ζπλδπάδεη ηε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο ηνπ ιήπηε κε ηελ παξνρή ηερλνγλσζίαο, είλαη δπλαηή ε αζθαιήο αμηνπνίεζε ησλ επηρεηξεκαηηθψλ κπζηηθψλ ηεο εηαηξίαο, ρσξίο ηε γλσζηνπνίεζε απηψλ ζε ηξίηνπο, εθφζνλ βέβαηα θαη ν ιήπηεο δελ θαζίζηαηαη γλψζηεο ηεο ηερλνγλσζίαο, θαζψο θαη ε πεξαηηέξσ αλάπηπμή ηνπο, ρσξίο ηελ αλάιεςε επηρεηξεκαηηθνχ θηλδχλνπ. Γελ απνθιείεηαη επίζεο κηα εηαηξία κάλαηδκελη αληί λα ηδξχζεη κηα δηθή ηεο επηρείξεζε ζε έλα αλαπηπζζφκελν θξάηνο θαη λα αλαιάβεη ηνλ θίλδπλν επέλδπζεο εηζάγνληαο θεθάιαηα, λα αλαιακβάλεη ηε δηαρείξηζε κηαο εγρψξηαο επηρείξεζεο απνιακβάλνληαο έηζη ηα νθέιε απφ ηελ παξνπζία ηεο ζηελ μέλε αγνξά. 22 iv) Σα ζπκβαιιόκελα κέξε Καηά θαλφλα ζε κία ζχκβαζε management ηα δχν ζπκβαιιφκελα κέξε ζα είλαη επηρεηξήζεηο, κνξθψκαηα ηνπ εηαηξηθνχ δηθαίνπ 23, ρσξίο λα απνθιείεηαη θαη ε πεξίπησζε ηνπ θπζηθνχ πξνζψπνπ, γεγνλφο ζπάλην. Ο ιήπηεο ηνπ management είλαη θαηά θχξην ιφγν επηρείξεζε κε πεξηνξηζκέλε ηερλνγλσζία θαη κε πεξηνξηζκέλεο δηνηθεηηθέο ηθαλφηεηεο ζηνλ επηρεηξεκαηηθφ θιάδν πνπ δξαζηεξηνπνηείηαη. Ο δφηεο ηνπ management αληίζεηα, είλαη επηρείξεζε εγλσζκέλεο θήκεο θαη κε εηδηθέο γλψζεηο management, ε νπνία δηαζέηεη επηηειείν δηεπζχλνληνο πξνζσπηθνχ κε γλψζεηο δηνίθεζεο επηρεηξήζεσλ ή έρεη εηδηθεπηεί ζην αληηθείκελν δξαζηεξηφηεηαο ηνπ ιήπηε. Γελ απνθιείεηαη λα πξφθεηηαη γηα επηρείξεζε, ε νπνία έρεη αλαπηχμεη δηθφ ηεο ζχζηεκα νξγάλσζεο θαη ιεηηνπξγίαο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο (know-how), ζπλνδεπφκελν απφ άπια αγαζά (ζήκαηα, δηαθξηηηθνχο ηίηινπο, good will) ή πξντφληα θαη ππεξεζίεο. Ζ θαηαμίσζε ησλ 21 Βι. Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ. 604, θαζώο θαη Σζνπξνύηε Αηθαηεξίλε, Ζ ζύκβαζε κάλαηδκελη, ΚξηηΔ 2/2002, ζ Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ. 604, 23 Δηδηθά γηα ηνλ manager, ην ζύλεζεο είλαη λα πξόθεηηαη γηα λνκηθό πξόζσπν θαη ζπγθεθξηκέλα γηα εκπνξηθή εηαηξία κε θεξδνζθνπηθό ραξαθηήξα. Καηά θαλόλα θεξδνζθνπηθό ραξαθηήξα ζα έρεη θαη ν ιήπηεο ηνπ management, σζηόζν δελ απνθιείεηαη λα ζπλάπηνπλ ηέηνηεο ζπκβάζεηο θαη λνκηθά πξόζσπα κε θεξδνζθνπηθνύ ραξαθηήξα, όπσο έλα δεκόζην λνζνθνκείν. Βι. Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ

13 εηαηξηψλ απηνχ ηνπ είδνπο ζε έλα ζπγθεθξηκέλν επίπεδν επηρεηξεκαηηθήο δξάζεο (π.ρ. δηνίθεζε κεγάισλ μελνδνρείσλ), ηνπο εμαζθαιίδεη δηεζλή θήκε, πξφζβαζε ζε ρξεκαηνδνηηθέο πεγέο εμαηηίαο ηεο πηζηνιεπηηθήο ηνπο ηθαλφηεηαο. Δπνκέλσο νη εηαηξίεο απηέο είλαη ζε ζέζε λα παξάζρνπλ ερέγγπα απνηειεζκαηηθήο δηνίθεζεο επηρεηξήζεσλ κε ην αληηθείκελν ηεο αλαζέηνπζαο. v) Μνξθέο εκθάληζεο ζύκβαζεο management 1. Γλήζηεο θαη κε γλήζηεο ζπκβάζεηο management Γλήζηα απνθαινχκε ηελ ζχκβαζε management φηαλ ν manager ελεξγεί πξάμεηο δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο ηεο επηρείξεζεο ζην φλνκα θαη γηα ινγαξηαζκφ ηεο ηειεπηαίαο. ε απηή ηε κνξθή ζχκβαζεο management ν manager ελεξγεί σο άκεζνο αληηπξφζσπνο ηεο αλαζέηνπζαο επηρείξεζεο θαη επνκέλσο νη δηθαηνπξαμίεο πνπ απηφο επηρεηξεί ελεξγνχλ ακέζσο ππέξ θαη θαηά εθείλεο. ηελ πεξίπησζε ηεο κε γλήζηαο ζχκβαζεο management ν manager επηρεηξεί ηηο δηαρεηξηζηηθέο πξάμεηο ζην δηθφ ηνπ φλνκα, γηα ινγαξηαζκφ φκσο ηεο επηρείξεζεο ηελ νπνία δηνηθεί. Μηα ηέηνηα κνξθή management πξνηηκάηαη, φπσο ππνζηεξίδεηαη, φηαλ ν manager δηαζέηεη θαιή θήκε θαη φλνκα ζηνλ νηθείν ηνκέα επηρεηξεκαηηθήο δξάζεο. Δλ πξνθεηκέλσ, ε ζρέζε κεηαμχ δφηε θαη ιήπηε ηνπ management είλαη απηή ηεο έκκεζεο αληηπξνζψπεπζεο, κε απνηέιεζκα νη ηεινχκελεο δηθαηνπξαμίεο λα δεζκεχνπλ αξρηθά ηνλ ίδην ηνλ manager. Ζ κεηαθνξά ησλ έλλνκσλ απνηειεζκάησλ ζην πξφζσπν ηεο δηνηθνχκελεο επηρείξεζεο απαηηεί ζηε ζπλέρεηα άιιεο δηθαηνπξαμίεο (φπσο π.ρ. κεηαβίβαζε δηθαηψκαηνο, αλαδνρή ρξένπο). 2. Δζληθέο θαη δηεζλείο ζπκβάζεηο management Με θξηηήξην ηελ ηζαγέλεηα ηνπ δφηε θαη ηνπ ιήπηε δηαθξίλνπκε ηηο ζπκβάζεηο management ζε εζληθέο θαη δηεζλείο. Δζληθέο είλαη νη ζπκβάζεηο management, φηαλ θαη νη δπν ζπκβαιιφκελνη έρνπλ ηελ ίδηα εζληθφηεηα θαη δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηελ ίδηα ρψξα. Ωο δηεζλείο ραξαθηεξίδνληαη νη ζπκβάζεηο φηαλ ε εηαηξία management είλαη αιινδαπή εηαηξεία ζε ζρέζε κε ηελ επηρείξεζε πνπ επηζπκεί ηε δηνίθεζε ηεο απφ ηελ πξψηε. 13

14 Ζ ελ ιφγσ δηάθξηζε ζρεηίδεηαη κε ηηο ζπλζήθεο ηεο εζληθήο νηθνλνκίαο ηεο ρψξαο ηνπ ιήπηε ηνπ management. Οη δηεζλείο ζπκβάζεηο management εληνπίδνληαη θπξίσο ζε επηρεηξήζεηο ρσξψλ πνπ βξίζθνληαη ζε αλάπηπμε, δηφηη νη ζπκβάζεηο ζπληζηνχλ κέζν κεηαθνξάο ηερλνγλσζίαο απφ ηηο αλαπηπγκέλεο νηθνλνκηθά ρψξεο ζε αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. Οη εζληθέο ζπκβάζεηο management ζπλεζίδνληαη ζε κηθξνκεζαίεο επηρεηξήζεηο, νη νπνίεο επηδηψθνπλ κε απηφ ηνλ ηξφπν ηελ επηβίσζή ηνπο ζηνλ αληαγσληζκφ κε νκνεηδείο επηρεηξήζεηο. ηε δηεζλή ζχκβαζε management ε εμάξηεζε ηνπ ιήπηε απφ ην δφηε ραξαθηεξίδεηαη εληνλφηεξε ζε ζχγθξηζε κε ηελ εζληθή ζχκβαζε management. ηε δηεζλή, εμάιινπ, ζχκβαζε management ην ζηνηρείν ηεο εθπαίδεπζεο ηνπ πξνζσπηθνχ ηεο επηρείξεζεο έρεη ηδηαίηεξε ζεκαζία, δηφηη ζε βάζνο ρξφλνπ δελ απνθιείεηαη ε αλάιεςε ηεο δηνίθεζεο ηεο επηρείξεζεο (ιήπηε ηνπ management) απφ ηελ ίδηα ηελ επηρείξεζε, ζηειερσκέλε κε ην εθπαηδεπκέλν πξνζσπηθφ. Γελ πξέπεη λα παξαβιέςνπκε φηη ε δηάθξηζε απηή ελδηαθέξεη θαη απφ άπνςε δεηεκάησλ ηδησηηθνχ δηεζλνχο δηθαίνπ, πνπ ελδέρεηαη λα πξνθχςνπλ ζηελ πεξίπησζε ηεο δηεζλνχο ζχκβαζεο management 24. Καηά ην άξζξν 25 ΑΚ εδ. β ζα εθαξκνζηεί ζηηο δηεζλείο ζπκβάζεηο κάλαηδκελη ην δίθαην πνπ αξκφδεη ζηε ζχκβαζε απφ ην ζχλνιν ησλ εηδηθψλ ζπλζεθψλ, ήηνη ην δίθαην ηεο ραξαθηεξηζηηθφηεξεο παξνρήο, ελ πξνθεηκέλσ ε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο. Ζ ζηελή ζχλδεζε ηεο παξνρήο κε ηνλ ηφπν εγθαηάζηαζεο ηεο αλαζέηνπζαο επηρείξεζεο (ιήπηεο ηνπ κάλαηδκελη) θαζηζηά εθαξκνζηέν ην δίθαην ηεο εγθαηάζηαζεο ηνπ ιήπηε, σζηφζν ζηελ πξάμε ζηηο δηεζλείο ζπκβάζεηο κάλαηδκελη ππάξρεη ζπκθσλία ησλ κεξψλ σο πξνο ηελ ππαγσγή ζε δηαηηεζία ησλ δηαθνξψλ πνπ ζα πξνθχςνπλ απφ ηελ εξκελεία ή ηε ιεηηνπξγία ηεο ζχκβαζεο 25. Άιιεο κνξθέο εκθάληζεο αλάινγα κε ην αληηθείκελν ηεο δηαρείξηζεο είλαη νη παξαθάησ: Γηνίθεζε ησλ πξνκεζεηώλ (Inventory Management): Αθνξά ηε ιήςε απνθάζεσλ, ηνλ πξνγξακκαηηζκφ, νξγάλσζε, δηεχζπλζε θαη έιεγρν ηνπ εθνδηαζκνχ κε πξψηεο, βνεζεηηθέο θαη εκηθαηεξγαζκέλεο χιεο θαη ηηο δηάθνξεο ππνζηεξηθηηθέο ππεξεζίεο. Ο ηνκέαο απηφο πξαγκαηεχεηαη δειαδή δεηήκαηα πνπ αθνξνχλ ζηελ πνζφηεηα, ζηελ ηηκή, ζην ρξφλν θαη ζηνπο φξνπο παξάδνζεο ησλ 24 Βι. Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ Βι. Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ

15 πξνκεζεηψλ, θαζψο θαη ζηελ απνζήθεπζε θαη δηαθίλεζε ηνπο. Logistics: Απνηειεί ηε δηαδηθαζία ηνπ ζρεδηαζκνχ, πινπνίεζεο θαη ειέγρνπ ηεο απνηειεζκαηηθήο θαη απνδνηηθήο ξνήο θαη απνζήθεπζεο πξντφλησλ, ππεξεζηψλ θαη ζρεηηθψλ πιεξνθνξηψλ απφ ηελ αξρηθή παξαγγειία θαη παξαγσγή κέρξη ηελ ηειηθή παξάδνζε ζηνλ ηειηθφ θαηαλαισηή. Σν ζχζηεκα Logistics παξέρεη ππεξεζίεο ηφζν ζην ηκήκα παξαγσγήο φζν θαη ζην ηκήκα κάξθεηηλγθ ελφο νξγαληζκνχ. Γηνίθεζε Παξαγσγήο (Production Management): Θέκαηα πνπ πξαγκαηεχεηαη είλαη ε επηινγή θαη νξγάλσζε παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο, ηνπ εμνπιηζκνχ, ε κειέηε, ε ζπληήξεζε θαη ε αληηθαηάζηαζε κεραλεκάησλ, ε θνζηνιφγεζε ηεο παξαγσγήο θαη ν έιεγρνο ηεο πνηφηεηαο ηεο παξαγσγήο θαη ν πξνγξακκαηηζκφο ηεο εθηέιεζεο ησλ εξγαζηψλ. Γηνίθεζε ηεο Γηάζεζεο ησλ πξντόλησλ (Marketing Management): Αληηθείκελν ηεο κνξθήο απηήο management είλαη ε ιήςε απνθάζεσλ, ν πξνγξακκαηηζκφο, ε νξγάλσζε, ε δηεχζπλζε θαη ν έιεγρνο ησλ ζηνηρείσλ ηνπ ''κίγκαηνο ηνπ κάξθεηηλγθ'' (marketing mix), δει. ηνπ πξντφληνο (product), ηεο πξνψζεζεο (promotion), ηεο δηαλνκήο (place), ηεο ηηκήο (price). Ηδηαίηεξα ζεκαληηθή ιεηηνπξγία ραξαθηεξίδεηαη ε έξεπλα ηνπ Μάξθεηηλγθ (marketing research) θαη αζρνιείηαη κε ηε ζπιινγή θαη επεμεξγαζία πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ηε ζπκπεξηθνξά ησλ θαηαλαισηψλ θαη ηηο ζπλζήθεο ηνπ αληαγσληζκνχ. Γηνίθεζε Υξεκαηννηθνλνκηθήο Λεηηνπξγίαο (Financial Management): Αθνξά ζηε ιήςε απνθάζεσλ, ηνλ πξνγξακκαηηζκφ, ηελ νξγάλσζε, ηε δηεχζπλζε θαη ηνλ έιεγρν ηεο ρξεκαηνδφηεζεο ησλ δξαζηεξηνηήησλ ησλ νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ, ηεο αμηνιφγεζεο ησλ επελδχζεσλ, ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ ειέγρσλ, ηελ παξαθνινχζεζε ησλ δηαθφξσλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ, ηεο ηακεηαθήο ξνήο, ησλ κεηαβνιψλ ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, ηεο θνζηνιφγεζεο. Γηνίθεζε Αλζξσπίλσλ Πόξσλ: Αθνξά ζηνλ πξνγξακκαηηζκφ θαη ζηελ νξγάλσζε ηεο ζηειέρσζεο, ηεο εθπαίδεπζεο θαη ηεο αλάπηπμεο ησλ εξγαδνκέλσλ, ζηελ αμηνιφγεζε ηεο απφδνζεο, ζηελ παξνρή θηλήηξσλ θαη αληακνηβψλ, ζηηο εξγαζηαθέο ζρέζεηο, ζηηο ζπλζήθεο πγηεηλήο θαη αζθαιείαο 26. Γ. ΟΗ ΝΔΔ ΜΟΡΦΔ ΤΜΒΑΔΩΝ ΣΖ ΤΓΥΡΟΝΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΔΝ ΓΔΝΔΗ 26 Βι. Πεηξίδνπ Δπγελία, Γηνίθεζε Management, Μηα εηζαγσγηθή πξνζέγγηζε, ζ

16 Όπσο ππνζηεξίδεηαη, ε ηερλνινγηθή αλάπηπμε, ε δηεζλνπνίεζε ησλ ζπλαιιαγψλ, νη νηθνλνκηθέο εμειίμεηο θαη νη απμεκέλεο αλάγθεο ησλ ζπλαιιαζζνκέλσλ δεκηνχξγεζαλ ηηο πξφζθνξεο ζπλζήθεο γηα ηελ ηαρεία δηάδνζε λέσλ, άγλσζησλ κέρξη πξφζθαηα ζπκβαηηθψλ κνξθψλ ζε δηάθνξνπο ηνκείο ηεο νηθνλνκίαο, φπσο ησλ ρξεκαηνδνηήζεσλ, ησλ επελδχζεσλ, ηεο νξγάλσζεο θαη ιεηηνπξγίαο ησλ επηρεηξήζεσλ 27. Υαξαθηεξηζηηθά παξαδείγκαηα ηέηνησλ ζπκβάζεσλ είλαη ε ζχκβαζε ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο (leasing), νη ζπκβάζεηο factoring θαη forfaiting, ε ζχκβαζε δηθαηφρξεζεο (franchising), ε ζχκβαζε ρξνλνκεξηζηηθήο κίζζσζεο (time sharing) θ.α. Τπνζηεξίδεηαη, φηη κεηαμχ ησλ θαλφλσλ δηθαίνπ πνπ ζέηεη ν λνκνζέηεο ζηε δηάζεζε ησλ ζπκβαιινκέλσλ γηα ηε ξχζκηζε ησλ ζπκβαηηθψλ ζρέζεσλ θαη ησλ εηδηθφηεξσλ αλαγθψλ πνπ εκθαλίδνληαη ζηε ζπκβαηηθή πξαγκαηηθφηεηα ηεο νηθνλνκίαο ππάξρεη ζεκαληηθή απφζηαζε, θαζψο ν αξηζκφο ησλ ζπκβαηηθψλ ηχπσλ πνπ ξπζκίδνληαη ζηνλ Αζηηθφ Κψδηθα θαη ζε άιια λνκνζεηήκαηα είλαη πεξηνξηζκέλνο. Αθφκε φκσο θαη ζηελ πεξίπησζε ησλ λνκνζεηηθά ξπζκηζκέλσλ ζπκβαηηθψλ ηχπσλ, νη ηδηάδνπζεο πεξηπηψζεηο πνπ μεθεχγνπλ απφ ην πιαίζην ηεο βαζηθήο κνξθήο κηαο ζχκβαζεο, νη ιεγφκελεο «παξαιιαγέο» ησλ ξπζκηζκέλσλ ζπκβαηηθψλ ηχπσλ απαηηνχλ ηδηαίηεξε αληηκεηψπηζε 28. i) Δπώλπκεο ή Ρπζκηζκέλεο πκβάζεηο Οη δηαηάμεηο ηνπ «γεληθνχ κέξνπο» ηνπ ελνρηθνχ δηθαίνπ ξπζκίδνπλ θαη αλαθέξνληαη ζε κηα αθεξεκέλε ελνρηθή ζρέζε, ε νπνία έρεη αλαρζεί ζε βαζηθφ ηχπν απφ ην λφκν θαη ελππάξρεη ζηνλ ππξήλα θάζε ζπγθεθξηκέλεο ελνρηθήο ζρέζεο. Αλαθνξηθά κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ «εηδηθνχ κέξνπο» ηνπ ελνρηθνχ δηθαίνπ, ππνζηεξίδεηαη φηη ηίζεληαη θαλφλεο πνπ αθνξνχλ νξηζκέλεο κνξθέο ελνρηθψλ ζρέζεσλ πνπ ζπκπιεξψλνπλ ή ηξνπνπνηνχλ ηηο ξπζκίζεηο ηνπ «γεληθνχ κέξνπο». Με ηνπο θαλφλεο απηνχο ξπζκίδνληαη νξηζκέλνη ηχπνη ελνρηθψλ ζπκβάζεσλ, νη νπνίνη θξίζεθαλ σο ζεκαληηθνί απφ ηνπο ζπληάθηεο ηνπ Αζηηθνχ Κψδηθα ιφγσ ηεο καθξφρξνλεο παξνπζίαο ηνπο ζηε ζπλαιιαθηηθή πξαθηηθή θαη ηεο λνκηθήο 27 Βι. Γεσξγηάδε Απόζηνιν, Νέεο Μνξθέο πκβάζεσλ ηεο ύγρξνλεο Οηθνλνκίαο, πέκπηε έθδνζε, 2008, ζ Βι. Γεσξγηάδε Απόζηνιν, Νέεο Μνξθέο πκβάζεσλ ηεο ύγρξνλεο Οηθνλνκίαο, πέκπηε έθδνζε, 2008, ζ. 1, 2 16

17 παξάδνζεο. Οη ελ ιφγσ ζπκβάζεηο ραξαθηεξίδνληαη σο «επώλπκεο» ή «ξπζκηζκέλεο» 29. Σα νπζηψδε γλσξίζκαηα ησλ ξπζκηζκέλσλ ζπκβαηηθψλ ηχπσλ πξνζδηνξίδνληαη απφ ηνλ ίδην ηνλ λφκν. ii) Αλώλπκεο ή κε ξπζκηζκέλεο ζπκβάζεηο Με δεδνκέλε ηε ξαγδαία θαη ηαρεία εμέιημε ησλ ζπλαιιαγψλ, ε εθ ησλ πξνηέξσλ απαξίζκεζε ησλ ζπλαιιαθηηθψλ κνξθψλ ηεο θαζεκεξηλφηεηαο θξίλεηαη απφ ηνπο ζπγγξαθείο κάηαηε θαη αδχλαηε. Έηζη, ε ειεπζεξία ησλ ζπκβάζεσλ θαη ε ειεπζεξία πξνζδηνξηζκνχ ηνπ πεξηερνκέλνπ ηεο ζχκβαζεο πξνζθέξεη ζηνπο ζπλαιιαζζνκέλνπο ηε δπλαηφηεηα λα ζπλδένληαη ζπκβαηηθά κε ηχπνπο πνπ απνθιίλνπλ είηε δελ έρνπλ ζρέζε κε ηνπο ζπκβαηηθνχο ηχπνπο πνπ ξπζκίδνληαη κε ηηο δηαηάμεηο 496 ΑΚ επ.. Πξφθεηηαη γηα ηηο «αλώλπκεο» ή «κε ξπζκηζκέλεο ζπκβάζεηο», ησλ νπνίσλ ηα νπζηψδε γλσξίζκαηα παξνπζηάδνπλ πςειφ βαζκφ ηδηνκνξθίαο πνπ θαζηζηά δχζθνιε ηε δηαηχπσζε ή ηελ επηινγή ξπζκηζηηθψλ θαλφλσλ. Οη ζπλαιιαζζφκελνη έηζη, ζην πιαίζην ηεο αξρήο ηεο ειεπζεξίαο ησλ ζπκβάζεσλ επηιέγνπλ ηε ζχκκεημε ή ηε ζπγρψλεπζε ζηνηρείσλ απφ δηάθνξεο ξπζκηζκέλεο ζπκβάζεηο ζε κηα λέα ελφηεηα θαη ηελ αλαλέσζε θαη πξνζαξκνγή ησλ ήδε ξπζκηζκέλσλ ζπκβαηηθψλ ηχπσλ ζηηο λέεο νηθνλνκηθέο θαη ηερλνινγηθέο ζπλζήθεο. Μεξηθέο απφ ηηο «αξξχζκηζηεο», «αλψλπκεο» ή «κε ξπζκηζκέλεο» ζπκβάζεηο εκθαλίδνληαη ηφζν ζπρλά ζηελ πξάμε, ψζηε λα ραξαθηεξίδνληαη σο «ηππνπνηεκέλεο ζηηο ζπλαιιαγέο» ζπκβάζεηο. Έηζη, σο λέεο κνξθέο ζπκβάζεσλ ηεο ζύγρξνλεο νηθνλνκίαο νξίδνληαη νη ηππνπνηεκέλεο ζηηο ζπλαιιαγέο ζπκβάζεηο, κεηαμχ ησλ νπνίσλ εληάζζεηαη θαη ε ζύκβαζε management 30. Γ. Ζ ΝΟΜΗΚΖ ΦΤΖ ΣΖ ΤΜΒΑΖ ΜΑΝΑΣΕΜΔΝΣ i) Μεηθηή ζύκβαζε 29 Δπώλπκεο είλαη θαη νη ελνρηθέο ζπκβάζεηο πνπ ξπζκίδνληαη εθηόο ΑΚ, ζε άιινπο βαζηθνύο λόκνπο ή εηδηθά λνκνζεηήκαηα, βι. Γεσξγηάδε Απόζηνιν, Νέεο Μνξθέο πκβάζεσλ ηεο ύγρξνλεο Οηθνλνκίαο, πέκπηε έθδνζε, 2008, ζ Βι. Γεσξγηάδε Απόζηνιν, Νέεο Μνξθέο πκβάζεσλ ηεο ύγρξνλεο Οηθνλνκίαο, πέκπηε έθδνζε, 2008, ζ. 6 επ. 17

18 Ζ ζχκβαζε management εληάζζεηαη ζπλεπψο, ζχκθσλα κε ηα παξαπάλσ ζηηο λέεο κνξθέο ζπκβάζεσλ ηεο ζχγρξνλεο νηθνλνκίαο, είλαη αξξχζκηζηε ζην ειιεληθφ δίθαην θαη ραξαθηεξίδεηαη σο κεηθηή 31 θαη εηδηθφηεξα σο κεηθηνηππηθή ζχκβαζε, ε νπνία ζπλδπάδεη ζηνηρεία απφ πεξηζζφηεξεο ξπζκηζκέλεο ζηνλ Αζηηθφ Κψδηθα ζπκβάζεηο, φπσο ηε ζχκβαζε εληνιήο (713 ΑΚ) 32, ηε ζχκβαζε εξγαζίαο θαη ζπγθεθξηκέλα ηε ζχκβαζε παξνρήο αλεμάξηεησλ ππεξεζηψλ, εθφζνλ ζηηο πεξηπηψζεηο απηέο εθιείπεη ην ζηνηρείν εμάξηεζεο ηνπ δφηε ηνπ management απφ ηνλ ιήπηε 33 θαη ν ξφινο ηνπ εκθαλίδεη νκνηφηεηεο κε εθείλνλ ηνπ ειεχζεξνπ επαγγεικαηία παξφρνπ ππεξεζηψλ 34. Δθφζνλ κε ηε ζχκβαζε απηή ηα κέξε απνβιέπνπλ ζηελ επέιεπζε ελφο νξηζκέλνπ ή νξηζηνχ απνηειέζκαηνο, εκθαλίδνληαη θαη ραξαθηεξηζηηθά ζχκβαζεο έξγνπ 35. Οη ζεσξίεο πνπ έρνπλ δηαηππσζεί γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ δεηήκαηνο εχξεζεο ησλ θαλφλσλ δηθαίνπ πνπ ξπζκίδνπλ κηα ζχκβαζε κάλαηδκελη είλαη νη αθφινπζεο: Θεσξία ηεο απνξξφθεζεο: Ζ ζχκβαζε κάλαηδκελη πξέπεη λα ππάγεηαη εληαία ζηνλ ζπκβαηηθφ ηχπν, ζηνλ νπνίν ππάγεηαη ε θπξίαξρε παξνρή ηεο ζχκβαζεο. Θεσξία ηνπ ζπλδπαζκνχ: Δθαξκφδνληαη νη θαλφλεο πεξηζζφηεξσλ ζπκβαηηθψλ ηχπσλ, θαζψο θάζε παξνρή ζα πξέπεη λα ξπζκίδεηαη θαη' αξρήλ απφ ηνπο πξνζήθνληεο ζε απηήλ θαλφλεο. Θεσξία αλάινγεο εθαξκνγήο: Δθαξκφδνληαη αλαινγηθά νη δηαηάμεηο ηνπ Αζηηθνχ Κψδηθα γηα ηε ζχκβαζε έξγνπ ή γηα ηε ζχκβαζε παξνρήο ππεξεζηψλ. Γεκηνπξγηθή Θεσξία: Οη θαλφλεο πνπ ζα ξπζκίζνπλ ηελ εθάζηνηε ζχκβαζε 31 Ζ κεηθηή ζύκβαζε απνηειεί ζπγθεξαζκό (ζηνηρείσλ) πεξηζζνηέξσλ ζπκβαηηθώλ ηύπσλ, από ηνπο νπνίνπο είηε όινη είηε κόλν νξηζκέλνη είλαη ξπζκηζκέλνη ζηνλ λόκν.ζ κεηθηή ζύκβαζε απνβιέπεη ζηε ξύζκηζε κηαο νηθνλνκηθά εληαίαο ζπλαιιαθηηθήο ζρέζεο, βι. Γεσξγηάδε Απόζηνιν, Νέεο Μνξθέο πκβάζεσλ ηεο ύγρξνλεο Οηθνλνκίαο, πέκπηε έθδνζε, 2008, ζ Ζ νκνηόηεηα ησλ δύν ζπκβάζεσλ έγθεηηαη ζην γεγνλόο όηη θαη ζηε ζύκβαζε κάλαηδκελη, όπσο θαη ζηε ζύκβαζε εληνιήο θύξην αληηθείκελό ηνπο είλαη ε δηεμαγσγή ηεο ππόζεζεο ηνπ ελόο ζπκβαιινκέλνπ από ηνλ άιιν. Χζηόζν ην ζηνηρείν πνπ δηαθξίλεη ηε ζύκβαζε κάλαηδκελη από ηε ζύκβαζε εληνιήο είλαη ε ακνηβή, ε νπνία δελ πξνβιέπεηαη ζηελ ηειεπηαία, ελώ ζην δίθαηό καο δελ ππάξρεη ξύζκηζε γηα έκκηζζε εληνιή θαη βέβαηα ην ζπλεξγαζηαθό ζηνηρείν κεηαμύ δηνηθεηή-κάλαηδεξ θαη ηνπ ιήπηε ηνπ κάλαηδκελη πνπ εθιείπεη από ηε ζύκβαζε εληνιήο. Βι. Σζνπξνύηε Αηθαηεξίλε, Ζ ζύκβαζε κάλαηδκελη, ΚξηηΔ 2/2002, ζ Βι. Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ Βι. Σζνπξνύηε Αηθαηεξίλε, Ζ ζύκβαζε κάλαηδκελη, ΚξηηΔ 2/2002, ζ. 93, ππνζηεξίδεηαη βέβαηα, όηη κε ηελ αλάιεςε ηεο ππνρξέσζεο παξνρήο νξγαλσηηθώλ θαη ηερληθώλ ππεξεζηώλ, ν δόηεο επηδηώθεη θαη ηελ εμππεξέηεζε ηδίσλ ζπκθεξόλησλ, γεγνλόο πνπ εκπνδίδεη ηελ έληαμε ηεο εμεηαδόκελεο ζύκβαζεο ζηελ ακηγώο ζύκβαζε παξνρήο ππεξεζηώλ. 35 Όπσο ππνζηεξίδεηαη, όκσο, ην ζηνηρείν ηεο επίηεπμεο ηνπ νηθνλνκηθνύ απνηειέζκαηνο ζηε ζύκβαζε κάλαηδκελη δελ είλαη ην κνλαδηθό πνπ ηε ραξαθηεξίδεη, θαζώο δελ πξέπεη λα παξαβιέπνληαη νη άιιεο ππνρξεώζεηο πνπ αλαιακβάλεη ν δηνηθεηήο-κάλαηδεξ, όπσο ε κεηαθνξά ηερλνγλσζίαο, ε εθπαίδεπζε ηνπ ιήπηε, ε πιηθνηερληθή ππνζηήξημε, ππνρξεώζεηο πνπ δελ είλαη ραξαθηεξηζηηθέο γηα ηε ζύκβαζε έξγνπ, βι. Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ. 606 θαη Σζνπξνύηε Αηθαηεξίλε, Ζ ζύκβαζε κάλαηδκελη, ΚξηηΔ 2/2002, ζ

19 κάλαηδκελη ζα πξνζδηνξηζηνχλ ειεχζεξα απφ ηνλ δηθαζηή κε βάζε ηελ θαιή πίζηε θαη ηα ζπλαιιαθηηθά ήζε, κε γλψκνλα ηνλ επηδησθφκελν ζηε ζχκβαζε ζθνπφ. Τπνζηεξίδεηαη φηη νη ζεσξεηηθέο απηέο θαηαζθεπέο εκθαλίδνπλ ηαπηφρξνλα πιενλεθηήκαηα θαη κεηνλεθηήκαηα θαη ζα έπξεπε λα εθαξκφδνληαη θαη' αξρήλ ζπλδπαζηηθά, ψζηε ν πξνζδηνξηζκφο ηνπ πεξηερνκέλνπ ησλ εθαηέξσζελ δηθαησκάησλ θαη ππνρξεψζεσλ λα είλαη θξίζηκνο γηα λα δηαπηζησζεί πνηεο ζα είλαη νη εθαξκνζηέεο δηαηάμεηο 36. πλεπψο, σο εθαξκνζηέεο δηαηάμεηο νξίδνληαη νη δηαηάμεηο πεξί εληνιήο, κε εμαίξεζε εθείλεο πνπ δελ ζπκβηβάδνληαη κε ηνλ έκκηζζν ραξαθηήξα ηεο ζχκβαζεο management. Δπίζεο, εθαξκνζηέεο θξίλνληαη νη δηαηάμεηο γηα ηε ζχκβαζε εξγαζίαο εθηφο απφ εθείλεο πνπ είλαη πξνζαξκνζκέλεο απνθιεηζηηθά ζε ζχκβαζε εμαξηεκέλεο εξγαζίαο θαζψο θαη νη δηαηάμεηο ηνπ γεληθνχ ελνρηθνχ δηθαίνπ (ΑΚ 287 επ.) 37. E. Πεξηερόκελν ζύκβαζεο κάλαηδκελη i) ύκβαζε Πιαίζην Ζ ζχκβαζε management απνηειεί ζχκβαζε πιαίζην κε ηελ νπνία ξπζκίδνληαη νη ππνρξεψζεηο ησλ κεξψλ ζρεηηθά κε ηε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο 38. Ζ ππνρξέσζε ηεο δηαρεηξίζηξηαο εηαηξίαο είλαη ε επξείαο θχζεσο ππνρξέσζε δηνίθεζεο. Αληηθείκελν δηνίθεζεο είλαη ε δηαρεηξηδφκελε εηαηξία είηε σο ζχλνιν είηε ηκήκα απηήο 39, κε ηελ πξνυπφζεζε φηη ην ηκήκα απηήο παξνπζηάδεη νηθνλνκηθή θαη ιεηηνπξγηθή απηνηέιεηα 40. ην πιαίζην ηεο ππνρξέσζεο δηνίθεζεο ηεο επηρείξεζεο είλαη δπλαηφ λα πξνθχςνπλ επηκέξνπο λνκηθέο θαη πιηθέο πξάμεηο, φπσο ε ππνρξέσζε ηνπ δφηε γηα εθπαίδεπζε ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπ ιήπηε, πψιεζε πξντφλησλ ζηνλ ιήπηε, 36 Βι. Σζνπξνύηε Αηθαηεξίλε, Ζ ζύκβαζε κάλαηδκελη, ΚξηηΔ 2/2002, ζ. 97 θαζώο θαη Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ Βι. Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ Βι. Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ Ζ αλάζεζε δηεθπεξαίσζεο νξηζκέλεο ππόζεζεο ή παξνρήο ζπγθεθξηκέλεο ππεξεζίαο δελ εκπίπηεη ζηελ έλλνηα ηεο δηαρείξηζεο εηαηξίαο, βι. Αζαλαζίνπ Λ.Η., Ζ ζύκβαζε δηαρείξηζεο εηαηξίαο (management contract), Διιεληθή Γηθαηνζύλε 2004(45) ζ Βι. Αζαλαζίνπ Λ.Η., Ζ ζύκβαζε δηαρείξηζεο εηαηξίαο (management contract), Διιεληθή Γηθαηνζύλε 2004(45) ζ

20 ζπκβάζεηο πψιεζεο θαη πξνκήζεηαο αγαζψλ, ζπκβάζεηο πξφζιεςεο ή δαλεηζκνχ πξνζσπηθνχ. Οη επηκέξνπο ζπκβάζεηο 41 θαη πιηθέο πξάμεηο βνεζνχλ ζηελ εθπιήξσζε ηεο ππνρξέσζεο ηνπ δφηε θαη γη' απηφ νλνκάδνληαη θαη ζπκβάζεηο εθηειεζηηθέο ηεο βαζηθήο ζχκβαζεο 42. Απφ ηηο εθηειεζηηθέο ζπκβάζεηο δηαθξίλνληαη νη ''ζπκπιεξσκαηηθέο'' ή ''ζπλνδεπηηθέο'' ζπκβάζεηο, νη νπνίεο είλαη απηνηειείο δηθαηνπξαμίεο θαη ζπλάπηνληαη ζε θείκελν μερσξηζηφ απφ εθείλν ηεο ζχκβαζεο κάλαηδκελη, σζηφζν απνηεινχλ κε απηήλ κία νηθνλνκηθή θαη λνκηθή ελφηεηα, ήηνη νη ζπκβάζεηο παξαρψξεζεο αδεηψλ εθκεηάιιεπζεο δηθαησκάησλ βηνκεραληθήο ηδηνθηεζίαο, ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο κεραλεκάησλ 43. ii) Αλαιπηηθόηεξα νη ππνρξεώζεηο ηωλ κεξώλ Οη ζπκβάζεηο κάλαηδκελη θαηαξηίδνληαη ζηελ πξάμε πάληα εγγξάθσο θαη ζπληάζζνληαη ζε πνιπζέιηδα έγγξαθα. Σν έγγξαθν δηαηξείηαη ζε δχν ελφηεηεο, ην πξννίκην θαη ην θχξην κέξνο. ην πξννίκην πεξηγξάθεηαη ην αληηθείκελν ηεο ζχκβαζεο κε ηαπηφρξνλε παξάζεζε θξίζηκσλ γηα ηελ εξκελεία θαη ηελ εθαξκνγή ηεο ζχκβαζεο νξηζκψλ. Σν θχξην κέξνο ρσξίδεηαη ζε ηξείο ππνελφηεηεο: α) αλαιπηηθή ξχζκηζε ησλ ππνρξεψζεσλ θαη ησλ δηθαησκάησλ ησλ κεξψλ θαηά ηελ πξνπαξαζθεπαζηηθή πεξίνδν, β) πξνβιέςεηο ζρεηηθά κε ηηο ππεξεζίεο πνπ θαιείηαη λα παξάζρεη ν δηνηθεηήο θαηά ηελ θχξηα θάζε (the operating period), γηα ην χςνο θαη ηνλ ηξφπν ππνινγηζκνχ ηεο ακνηβήο θ.α., γ) ζπκθσλίεο γηα ην εθαξκνζηέν δίθαην, ηελ ππαγσγή ησλ δηαθνξψλ ζε δηαηηεζία, ηελ παξνρή εγγπήζεσλ ζηνλ δηνηθεηή γηα ηελ εμαζθάιηζε θαηά ησλ απαηηήζεσλ ηνπ ιήπηε. Γελ απνθιείεηαη λα πεξηιακβάλνληαη ζηε ζχκβαζε παξαξηήκαηα νηθνλνκνηερληθνχ πεξηερνκέλνπ, φπσο π.ρ. ζηηο πεξηπηψζεηο ζπκβάζεσλ δηεζλνχο management ζπλεζίδεηαη λα επηζπλάπηνληαη πίλαθεο, ζηνπο νπνίνπο παξνπζηάδεηαη ν αξηζκφο 41 Δμαληιεηηθή απαξίζκεζε ησλ εθηειεζηηθώλ ζπκβάζεσλ ζεσξείηαη κάηαηε θαζώο ε ζύλαςή ηνπο εμαξηάηαη από ηε κνξθή θαη ην αληηθείκελν ηεο ζύκβαζεο, βι. Σζνπξνύηε Αηθαηεξίλε, Ζ ζύκβαζε κάλαηδκελη, ΚξηηΔ 2/2002, ζ Βι. Γεσξγηάδε ηαύξν, Ζ ζύκβαζε δηνίθεζεο θαη δηαρείξηζεο επηρείξεζεο (management agreement), ΥξΗΓ Γ/2003, ζ. 606 θαη Σζνπξνύηε Αηθαηεξίλε, Ζ ζύκβαζε κάλαηδκελη, ΚξηηΔ 2/2002, ζ. 100, Βι. Σζνπξνύηε Αηθαηεξίλε, Ζ ζύκβαζε κάλαηδκελη, ΚξηηΔ 2/2002, ζ