A GEING. Research Paper The Relationship between Psychological Well-being and Mental Toughness Among Elders: Mediator Role of Physical Activity

Transcript

1 I RANIAN J OURNAL of A GEING Winter Vol 11. Num 4 Research Paper The Relationship between Psychological Wellbeing and Mental Toughness Among Elders: Mediator Role of Physical Activity Mahdi Sohrabi 1, Rasool Abedanzade 2, Nahid Shetab Boushehri 2, *Sajad Parsaei 2, Hamideh Jahanbakhsh 1 1. Department of Motor Behavior and Sport Management, Faculty of Sport Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran. 2. Department of Sports Psychology, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran. Use your device to scan and read the article online Citation: Sohrabi M, Abedanzade R, Shetab Boushehri N, Parsaei S, Jahanbakhsh H. [The Relationship Between Psychological WellBeing and Mental Toughness Among Elders: Mediator Role of Physical Activity (Persian)]. Iranian Journal of Ageing. 2017; 11(4): :: A B S T R A C T Received: 06 Jun Accepted: 22 Oct Keywords: Mental toughness, Psychological wellbeing, Elder, Physical activity Objectives In recent years, psychology and psychotherapy have received particular attention, especially with regard to the elderly. As a direct consequence of the growing number of mental disorders among the elderly, it has become more important to identify factors affecting the mental health of the elderly. The purpose of this research was to study the relationship between psychological wellbeing and mental toughness among elders, with physical activity playing the mediator role. Methods & Materials This research is a descriptive correlational study. The study subjects included 217 active and nonactive elderly people (average age 65.38±3.12 y) selected through a purposeful sampling method. They completed international physical activity, psychological wellbeing and mental toughness questionnaires. The data were analyzed using the Pearson correlation coefficient. Full consciousness and mental health of inclusion criteria were having. Data were analyzed by using Pearson correlation test was used Bootstrap to determine Mediating Role of Physical Activity. SPSS21 and AMOS version 18 was used to analyze data. The significance level was considered as P<0.05. Results Based on the physical activity questionnaire results, the participants were divided into two groups: active and nonactive. The results revealed that there were positive and significant relationships between the majority of subscales of mental toughness and psychological wellbeing. It was also found that the average mental toughness and psychological wellbeing was higher among active elders than those who were inactive. Conclusion In accordance with the results of this study, the elders should be encouraged to perform physical activities, which in turn improves aspects of mental health such as psychological wellbeing and mental toughness. * Corresponding Author: Sajad Parsaei, MSc. Address: Department of Sports Psychology, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran. Tel: +98 (916) sajadparsaei93@gmail.com 538

2 4 شمارة 11 دوره 1395 زمستان بدنی فعالیت میانجی نقش سالمندان: در روانی استحکام و روانشناختی بهزیستی بین ارتباط 1 جهانبخش حمیده 2 پارسایی سجاد * 2 بوشهری شتاب ناهید 2 عابدانزاده رسول 1 سهرابی مهدی ایران. مشهد مشهد فردوسی دانشگاه ورزشی علوم دانشکده ورزشی مدیریت و حرکتی رفتار گروه 1 ایران. اهواز اهواز چمران شهید دانشگاه ورزشی علوم و بدنی تربیت دانشکده ورزشی روانشناسی گروه خرداد 17 دریافت: تاریخ 1395 آبان 01 پذیرش: تاریخ کلیدواژهها: روانی استحکام روانشناختی بهزیستی بدنی فعالیت سالمندی آمار افزایش دلیل به است. قرارگرفته توجه مورد سالمندان در بهخصوص رواندرمانی و روانشناسی مسائل اخیر سالهای در اهداف تحقیق این انجام از هدف است. کرده پیدا اهمیت سالمندان روان سالمت بر تأثیرگذار عوامل شناسایی سالمندان در روانی اختالالت است. بدنی فعالیت میانجیگر نقش با سالمندان در روانی استحکام و روانشناختی بهزیستی بین ارتباط بررسی استحکام بدنی فعالیت بینالمللی پرسشنامههای از استفاده با آن دادههای که است همبستگی توصیفی نوع از پژوهش این ها روش و مواد با غیرفعال( سالمند 110 و فعال سالمند )107 نفر 217 منظور بدین شد. جمعآوری سالمندان بین از روانشناختی بهزیستی و روانی کردند. تکمیل را مذکور پرسشنامههای آنها همه و شدند انتخاب 65/38±3/12 سنی میانگین با هدفمند نمونهگیری روش از استفاده برای شد. بررسی همبستگی ضریب از استفاده با دادهها بود. مطالعه به ورود معیارهای از ذهنی و روانی سالمت داشتن و کامل هوشیاری نرمافزار 18 نسخه و SPSS نرمافزار 21 نسخه از دادهها تجزیهوتحلیل برای و بوتاسترپ آزمون از بدنی فعالیت واسطهای نقش تعیین شد. گرفته نظر در 0/05<P معناداری سطح شد. استفاده AMOS داد نشان نتایج گرفتند. قرار غیرفعال و فعال گروه دو در بدنی فعالیت بینالمللی پرسشنامه از استفاده با شرکتکنندگان ها یافته دش مشخص همچنین دارد. وجود معناداری و مثبت ارتباط روانشناختی بهزیستی و روانی استحکام خردهمقیاسهای اکثر بین فعالیت متغیر نیز و است باالتر غیرفعال سالمندان به نسبت فعال سالمندان روانشناختی بهزیستی و روانی استحکام میانگین کند. نقش ایفای روانشناختی بهزیستی و روانی استحکام بین میانجیگر عامل عنوان به توانست بدنی به سالمندان تشویق روانشناختی بهزیستی و روانی استحکام در بدنی فعالیت میانجی نقش و حاضر پژوهش نتایج به توجه با گیری نتیجه کند. کمک آنها در روانشناختی بهزیستی افزایش و روانی سالمت افزایش به میتواند ورزشی و بدنی فعالیتهاي انجام مقدمه و پیگیری و ارزيابي به عالقهمندی اخير دهه چند طول در چشمگيري افزايش سالمندان زندگي سالمت و كيفيت بهبود بین در سالمندان زندگي كيفيت و روزانه عملكرد بهبود و يافته مطرح مهم هدفی عنوان به دنیا سرتاسر در پژوهشگران و محققان عوامل تأثیر تحت سالمندان زندگی کیفیت ]1[. است شده وضعیت فرهنگی وضعیت اطرافیان و خانواده مثل مختلفی روانی و روحی وضعیت و جسمانی وضعیت اجتماعی و اقتصادی زندگی سالمت و کیفیت از سالمندان درست ادراک آنهاست. ]2[. دهد قرار تأثیر تحت را متغیرها این میتواند درحالتوسعه كشورهاي در سالمندان جمعيت رشد سرعت افزايش آن دنبال به و سالمند جمعيت افزايش با است. زياد بسيار سالمند حرکتی و جسماني فعالیتهای مزمن بیماریهای آنها از تعدادي میشود موجب مسئله این كه میشود محدود مسئله اين كه شوند زمینگیر و وابسته ديگران به كامل بهطور اینرو از ]3[. میآورد وجود به را روانی اختالالت و مشکالت سازمانهای دولتها که است کرده بیان جهاني بهداشت سازمان مشغول سالمندان سالمت حیطه در که افرادی تمام و بینالمللی موفق سالمندي عهده از میتوانند صورتي در هستند فعالیت به خصوص در را کارآمد و مناسب شیوههایی كه برآيند پویا و را آن نیز زمان گذر با و کنند اجرا را آن و اتخاذ پویا سالمندی مراحل از اجتنابناپذیر مرحلهای سالمندي ]4[. کنند پیگیری و قوا تحليل معرض در را فرد كه است انسان زندگي طبيعي و حركتي و جسماني فعالیتهای ميزان كاهش و عضالنی نیروی حمایت از برخورداری عدم قبیل از بالقوهای و بسیار تهدیدات نیز بیماریهای به ابتال افزایش و تنهایی و گوشهگیری اجتماعی دنبال به و میدهد قرار روانشناختی بیماریهای ازجمله مختلف جسمانی ناتوانیهای دلیل به نیز سالمندان فردی استقالل آن ]5[. میگیرد قرار خطر معرض در ذهنی و روانی مسئول: نویسنده * پارسایی سجاد ورزشی. روانشناسی گروه ورزشی علوم و بدنی تربیت دانشکده اهواز چمران شهید دانشگاه اهواز نشانی: +98 )916( تلفن: sajadparsaei93@gmail.com الکترونیکی: پست 539

3 زمستان 1395 دوره 11 شمارة 4 کاهش تواناييهای جسمانی و روانی در سالمندان زمانی که با شيوه زندگي کمتحرک غيرفعال و ماشيني عصر حاضر همراه ميشود مشکالت سالمندي را افزايش میدهد و از نظر اقتصادي و اجتماعي و رواني هزينههاي سنگيني را به جامعه تحميل ميکند. سالمندان افرادی از جامعه هستند که در دنیاى معاصر با پیشرفتهای گسترده و عظیم علم و تکنولوژى بهویژه پیشرفت علوم بهداشتى و جمعیت روبهرشد با نیازهاى ویژه محسوب میشوند و دولتها بر خود الزم میدانند که برای سالمتی این افراد برنامههای ویژه داشته باشند ]6[. سالمت روانی و عمومی افراد سالمند ممکن است تحت تأثیر عواملی از قبیل انزوای اجتماعی فقر عدم احساس مفیدبودن و عدم استقالل قرار گیرد که این مسائل در احساس رفاه آنها تأثیر میگذارد و سالمت روانی آنها را در معرض خطر قرار میدهد. مجموعه این عوامل میتواند منجر به افت کیفیت زندگی سالمندان شود. پرکردن اوقات فراغت سالمندان به شکل مطلوب و کارآمد با فعالیتهای مناسب در سازگاری با تغییرات مربوط به این دوره نقش اساسی دارد ]7[. در سالهای اخیر مسائل روانشناسی و رواندرمانی در بین پژوهشگران مورد توجه قرارگرفته است. نتایج مطالعات مختلف نشاندهنده این موضوع است که آمار اختاللهای روانی از قبیل افسردگی فراموشی انزوای اجتماعی احساس تنهایی و احساس بیهودگی در بین سالمندان روزبهروز در حال افزایش است. بنابراین شناسایی عوامل تأثیرگذار بر سالمت روانی و عوامل مؤثر در پیشگیری و بهبود آن اهمیت فراوانی دارد. از طرفی رشد روزافزون جمعیت سالمندان تقاضاهای جدیدی را در زمینه بهبود سالمت کیفیت زندگی این افراد به ارمغان آورده است. طبق اعالم سازمان بهداشت جهانی یکی از راههای کاهش هزینههای درمانی و بهبود سالمت سالمندان شرکت در فعالیتهای بدنی است ]8[. فعالیتهای بدنی به عنوان ابزاری در دسترس و کمهزینه یکی از عواملی است که اخیرا بر نقش آن در پیشگیری و درمان اختاللهای روانی و همچنین ارتقای سالمت روانی و جسمانی تأکید فراوانی شده است. سبک زندگی غیرفعال با اختاللهایی نظیر افزایش خطر افسردگی و بیماریهای روانی مختلف بیماریهای قلبی و عروقی توانایی کم برای مقابله با استرس و اضطراب مقابله با بهرهوری پایین در کار و غیبت زیاد در محیط کار مرتبط است ]9[. فعالیت بدنی منظم و ورزش نقش مهم و تأثیرگذاری در تندرستی و سالمت روانی انسان دارد بهطوریکه شعار سازمان بهداشت جهانی در سال 2002»تحرک رمز سالمت«عنوان شد. سالمت مفهومی چندب عدی است که عالوه بر عدم بیماری و ناتوان نبودن احساس شادکامی و بهزیستی روانشناختی را نیز دربر میگیرد. ریف )1995( 1 بهزیستی روانشناختی را تالش برای کمال در جهت تحقق تواناییهای بالقوه واقعی فرد میداند. در این دیدگاه بهزیستی به معنای تالش برای استعال و ارتقاست که در تحقق استعدادها و تواناییهای بالقوه فرد نمایان میشود. هدف از بهزیستی روانشناختی ایجاد سالمت روانی و محیط سالم برای برقراری روابط صحیح انسانی است. بهزیستی روانشناختی نشاندهنده دستیابی شخص به قابلیتهای کامل روانی است ]10[. بهزیستی روانشناختی شش ب عد دارد که عبارتند از: خودپذیرشی )ارزیابی مثبت از خود و زندگی گذشته خود( رشد شخصیتی )احساس رشد و ادامه رشد به عنوان یک فرد( داشتن هدف در زندگی )اعتقاد به اینکه زندگی معنادار است.( ارتباط مثبت با دیگران )وجود ارتباط معنادار با دیگران( تسلط محیطی )ظرفیت مدیریت مؤثر زندگی شخصی و جهان اطراف( مستقلبودن )احساس فرد از تصمیمات خود( ]11[. محققان در تحقیقات خود بیان کردهاند که بهبود و ارتقای بهزیستی روانشناختی میتواند به این دلیل باشد که ابعاد بهزیستی در طول فعالیت جسمانی و بدنی میتواند موجب بهبود سالمت فرد شود و بیان کردهاند که بین فعالیتهای جسمانی ارتقادهنده سالمت با بهزیستی روانشناختی ارتباط قوی و مثبتی وجود دارد ]12[. تحقیقات مختلفی ثابت کردهاند که فعالیت بدنی و ورزش منظم در سنین مختلف ازجمله سالمندی نقش مهمی در کاهش مشکالت و اختالالت روانی و افزایش سالمت روانی و بهزیستی روانشناختی ایفا میکند. مرتضوی و همکاران )2012( در تحقیقی با عنوان»پیشگیری از اختالالت روانی و فعالیت بدنی در سالمندان«وضعیت سالمت روان را در دو گروه فعال و غیرفعال بررسی کردند. نتایج آنها نشان داد شرکت در فعالیت بدنی سبب بهبود سالمت روانی در سالمندان میشود ]13[. الواسکی 2 و همکاران )2005( در تحقیقی نشان دادند فعالیت بدنی عالوه بر تأثیر کوتاهمدت بر کیفیت زندگی و شادکامی میتواند اثرات طوالنیمدتی بر بهزیستی روانشناختی افراد سالمند حتی یک سال بعد از ورزش نیز بر جای بگذارد ]14[. کوستد و دودا )2009( 3 درک شرایط انگیزشی بر شاخصهای بهزیستی در ورزشکاران را بررسی کردند و نشان دادند شرایط انگیزشی حاکم در کالسهای ورزشی بر زمینهای داللت دارد که منجر به بهزیستی افراد و حفظ این حالت میشود ]15[. از طرفی سهم و میزان تأثیر فعالیت بدنی و ورزش در بهبود و ارتقای بهزیستی روانشناختی از طریق افزایش استحکام روانی باید در نظر گرفته شود ]16[. اولین بار کوباسا )1988( 4 استحکام روانی را مطرح کرد. او از طریق نظریههای وجودی در شخصیت 1. Ryff 2. Elavsky 3. Quested & Duda 4. Koubasa 540

4 4 شمارة 11 دوره 1395 زمستان بدنی فعالیت میانجی نقش سالمندان: در روانی استحکام و روانشناختی بهزیستی بین ارتباط میداند جهان و فرد مورد در باورها از ترکیبی را روانی استحکام زندگی کنترل هیجانی کنترل تعهد چالش مؤلفههای دارای که است. بینفردی اعتماد و خود تواناییهای به اعتماد درعینحال و پركاربردترين از يكي عنوان به رواني استحكام محسوب ورزش كاربردي روانشناسي در اصطالحات نامفهومترين به که است فرد شخصیتی ویژگیهای از یکی روانی استحکام ميشود. ترکیبی واقع در میآید. حساب به سالمت ارتقاي براي عاملی عنوان درونی فشارهاي برابر در را فرد که است جهان و خود درباره باورها از استحكام نظريهپردازان و پژوهشگران میسازد. مصون بیرونی و ویژه موقعیتهای در استرس و فشار بر مؤثر غلبه حسب بر را رواني تأثير تحت كمتر فرد اجرای و عملكرد بهطوريكه كردهاند تعريف استحکام تحقیقات طی ورزشی روانشناسان 17[. ]18 بگيرد قرار ناکامی بر غلبه و موفقیت به دستیابی برای مناسب راهکاری را روانی میدانند. روانی و ذهنی مهارتهای توسعه و بررسی به تحقیقی در )2000( 5 اولسوزسکی و کراوزینکی باالی افراد در بدنی فعالیت برنامههای و روانی ابعاد بین رابطه میزان و روانی استحکام بین دادند نشان و پرداختند سال 60 جعفری ]19[. دارد وجود معناداری و مستقیم رابطه بدنی فعالیت استحکام و معنوی بهزیستی رابطه بررسی در )2012( حاجلو و سالمندان روان سالمت دریافتند سالمندان روان سالمت با روانی روانی استحکام وجودی بهزیستی مذهبی بهزیستی متغیرهای با رد )2010( 6 دسایی ]20[. است پیشبینی قابل بهخوبی سن و به هیجانی«هوش و روانی استحکام بین»ارتباط عنوان با تحقیقی وضعیت از غیرفعال افراد به نسبت فعال افراد که رسیدند نتیجه این ]21[. هستند برخوردار مطلوبتری هیجانی هوش و روانی استحکام فعالیت با روانی استحکام بین رابطه پژوهشی شواهد ازآنجاییکه را بدنی فعالیت با روانشناختی بهزیستی رابطه همچنین و بدنی و کردهاند اثبات را مثبت رابطه وجود و بررسی جداگانه بهطور و بدنی فعالیت مختلف سطوح با افراد روی کمتری تحقیقات نیز تحقیق این در است گرفته صورت سالمندان قشر در ویژه بهطور تأثیرگذار روانشناختی مهم سازه دو بین رابطه تا بودیم درصدد روانشناختی بهزیستی و روانی استحکام یعنی سالمت بهبود بر دو این بین رابطه در را بدنی فعالیت میانجیگر نقش همچنین و پاسخگویی درصدد پژوهش این در اینرو از کنیم. بررسی متغیر با بتوانیم موضوع این اثبات صورت در تا برآمدیم سؤال این به وضعیت بهبود برای مؤثر گامی صحیح مداخالت و برنامهریزی برداریم. سالمندان روانی سالمت مطالعه روش طریق از دادهها بود. همبستگی توصیفی نوع از پژوهش این پژوهش آماری جامعه شد. جمعآوری مربوطه پرسشنامههای با اهواز شهر ساكن باالتر و سال 60 مرد سالمندان تمام شامل عمومي مراكز پژوهش اين در بود. 65/38±3/12 سنی میانگین عنوان به داشت وجود آنجا در سالمندان حضور احتمال كه مختلف ورزشی باشگاههای شامل كه شد گرفته نظر در پژوهش محيط سالمندان خانههای پارکها ورزشی مجموعههای و اماکن درمانگاههای بیمارستانها بانکها بازنشستگي كانونهای فرمول استفاده با مدنظر آماری جامعه بین از بود. غیره و عمومي به نفر 267 تعداد جامعه نامشخصبودن به توجه با و کوکران پرسشنامههای بررسی از پس شدند. انتخاب آماری نمونه عنوان تعداد این از که بود استفاده قابل پرسشنامه 217 تکمیلشده به مربوط بدنی فعالیت بینالمللی پرسشنامه به توجه با نفر 107 در بودند. غیرفعال گروه به مربوط نیز نفر 110 و بودند فعال گروه شرکتکنندگان سؤالهای به محققان پرسشنامهها تکمیل حین دادند. پاسخ پرسشنامهها در موجود عبارات با رابطه در به پاسخگويي توانايي كامل هوشياري کامل رضایت داشتن روانی و ذهنی سالمت و سال 60 باالی سن محقق سؤالهای از اطالعات گردآوری برای بود. مطالعه به ورود مالكهاي از فعالیت بینالمللی پرسشنامه فردی اطالعات پرسشنامههای بهزیستی پرسشنامه و روانی استحکام پرسشنامه بدنی اطالعاتی پرسشنامه تکمیل از قبل شد. استفاده روانشناختی شرکت به پرسشنامهها به مربوط سؤالهای و پژوهش مورد در و داشتند آرامش افراد که شرایطی در سپس شد. داده کنندگان کردند. تکمیل را پرسشنامهها بودند راحتی دادهها گردآوری ابزار روانشناختی بهزیستی پرسشنامه 18 که کرد طراحی 1989 سال در ریف کارول را مقیاس این تسلط خود پذیرش خردهمقیاس شش پرسشنامه این دارد. گویه رشد زندگی در هدف داشتن دیگران با مثبت روابط محیطی را عامل یک گویه سه هر مقیاس این در دارد. استقالل و فردي از ارزشی شش مقیاس سؤال هر به پاسخدادن براي میسنجند. است. شده گرفته نظر در موافق( )کامال 6 تا مخالف( )کامال 1 همسانی ابزار این روایی تأیید ضمن )2007( همکاران و جوشنلو کردند گزارش 0/87 تا 0/73 بین را آن زیرمقیاسهای درونی ضریب استفاده با پژوهش این در پرسشنامه این پایایی ]22[. خردهمقیاسهای پایایی آمد. دست به 0/88 کرونباخ آلفاي روابط 0/81 خود پذیرش ترتیب به نیز روانشناختی بهزیستی 0/79 فردی رشد 0/85 خودمختار: 0/76 دیگران با مثبت آمد. دست به 0/78 هدفمند زندگی و 0/80 محیط بر تسلط 5. Krawczynski & Olszewski 6. Desaei 541

5 4 شمارة 11 دوره 1395 زمستان روانی استحکام سؤالی 48 پرسشنامه استحکام سؤالی 48 پرسشنامه 2002 سال در همکاران و کالف چالش خردهمقیاس شش پرسشنامه این کردند. طراحی را روانی اعتماد و تواناییها به اعتماد زندگی کنترل هیجانی کنترل تعهد امتیازی پنج مقیاس یک در سؤال هر به پاسخ دارد. بینفردی ارزیابی موافق( )کامال 6 تا مخالف( )کامال 1 دامنه از لیکرت آزمون روش به پایایی ضریب همکاران و کالف توسط میشود. تحقیق چند در که ]23[ کردند گزارش 0/9 را مجدد آزمون و پژوهش این در 24[. ]25 است رفته کار به نیز کشور داخل در برای و شد تعیین کرونباخ آلفای روش به خردهمقیاسها پایایی هیجان کنترل آمد: دست به زیر مقادیر خردهمقیاسها از یک هر به اعتماد 0/85 تعهد 0/75 چالش 0/78 زندگی کنترل 0/74 پایایی پژوهش این در 0/80. بینفردی اعتماد و 0/82 تواناییها آمد. دست به 0/86 کرونباخ آلفاي ضریب استفاده با پرسشنامه بدنی فعالیت بینالمللی پرسشنامه کردند طراحی )2003( همکاران و کرایگ را پرسشنامه این فعاليت وضعيت كه است سؤالهایی شامل پرسشنامه اين ]26[. متوسط ضعيف دسته سه به را بدني فعاليت و بررسی را بدنی اين از بهداشت جهاني سازماني میکند. دستهبندی شديد و است. استفادهکرده بدنی فعالیت ميزان سنجش برای پرسشنامه استفاده پرسشنامه این از نيز كشور در مختلف مطالعات در این ]27[. است گرفته قرار تأیيد مورد آن پايایي و روایی و شده بدنی فعالیت از: عبارتند که است مقیاس پنج شامل پرسشنامه با مرتبط فعالیت رفتوآمد برای بدنی فعالیت روزانه کار با مرتبط و ورزش نوع خانواده از مراقبت و منزل تعمیراتی امور و منزل کار نشسته. حالت در صرفشده زمان و فراغت اوقات در بدنی فعالیت و شدید تمرین قسمت دو در را بدنی فعالیت پرسشنامه اين گفته فعالیتهایی به شدید تمرین میکند. بررسی متوسط تمرین بسیار میشود باعث و میخواهد زیادی بدنی قدرت که میشود ورزش مانند فعالیتهایی بکشید. نفس عادی حالت از سریعتر به كه بسكتبال و کوهنوردی باال سرعت با دوچرخهسواری هوازی شديد جسماني فعاليت طبقه در دارند نياز دقيقه در كالري 6 از بيش قدرت که میشود گفته فعالیتهایی به متوسط تمرین میگیرند. قرار حالت از سریعتر اندکی میشود باعث و میخواهد متوسط بدنی نظافت بدمينتون واليبال چون فعالیتهایی بکشید. نفس عادی فعاليت دارند احتياج دقيقه در كالري 6 تا 3 به كه پیادهروی و اتاق شدید و متوسط تمرین میشوند. گرفته نظر در متوسط جسماني روز 2 تا 1 فعالیت بدون از: عبارتند که است ارزشی 4 مقیاس شامل در گرفتن قرار برای شخص هر هفته. در روز 5 از بیش و روز 4 تا 3 از بیش یا دهد انجام متوسط فعالیت روز پنج از بیش باید فعال طبقه فعاليتي هرگونه ضمن در باشد. داشته هفته طی شدید فعالیت روز 3 میشود. حذف باشد دقيقه 10 از كمتر آن مدتزمان كه آماری روش و میانگین از آماری تجزیهوتحلیل برای تحقیق این در بررسی از پس شد. استفاده توصیفی آمار عنوان به انحرافمعیار ارتباط بررسی برای ویلک شاپیرو آزمون طریق از دادهها عادیبودن همبستگی ضریب از روانی استحکام و روانشناختی بهزیستی بین از بدنی فعالیت میانجیگری نقش بررسی منظور به و پیرسون برای شد. استفاده 7 بوتاسترپ آزمون و ساختاری معادالت الگویابی نرمافزار 21 نسخه از دادهها استنباطی و توصیفی تجزیهوتحلیل نرمافزار 18 نسخه از ساختاری معادالت الگویابی منظور به و SPSS شد. گرفته نظر P>0/05 در معناداری سطح شد. استفاده AMOS یافتهها کسب منظور به اولیه تحلیل چند اصلی تحلیل انجام از پیش از استفاده با ابتدا شد. انجام دادهها با ارتباط در مقدماتی بینش شرکتکنندگان ذکرشده مالکهاي و بدني فعاليت پرسشنامه شدند. تقسيم نفر( )110 غيرفعال و نفر( )107 فعال گروه دو به اعضاي انحرافمعيار و ميانگين به مربوط توصيفي يافتههاي جدول که همانطور شدهاند. داده نشان 1 شماره جدول در نمونه با مقایسه در فعال گروه آزمودنیهای میدهد نشان 1 شماره میانگین پژوهش متغیرهای همه در غیرفعال گروه آزمودنیهای داشتند. باالتری شماره جدول در پژوهش متغیرهای بین همبستگی ضرایب میدهد نشان 2 شماره جدول که همانگونه است. آمده 2 استحکام و روانشناختی بهزیستی میان ساده همبستگی ضریب بین همبستگی ضرایب است. معنادار 0/01 P سطح در روانی رد نیز روانی استحکام و روانشناختی بهزیستی خردهمقیاسهای است. مشاهده قابل 2 شماره جدول بهزیستی رابطه پیشنهادی الگوی آزمودن منظور به از بدنی فعالیت میانجیگری با و روانی استحکام و روانشناختی پیشنهادی الگوی شد. استفاده ساختاری معادالت الگویابی روش عنوان به متغیر یک که دارد متغیر سه درمجموع حاضر پژوهش مالک متغیر عنوان به متغیر یک )مستقل( پیشبین متغیر منظور به است. میانجی متغیر عنوان به متغیر یک و )وابسته( ساختاری معادالت الگویابی روش از پیشنهادی الگوی ارزیابی اساس بر دادهها با پیشنهادی الگوی برازش شد. استفاده شاخص عنوان به خی مجذور ازجمله برازندگی شاخصهای چه هر است. شده گزارش 3 شماره جدول در مطلق برازندگی میشود. کمتر مدل برازندگی باشد بزرگتر صفر از خی مجذور کوواریانسهای بین را معناداری تفاوت معنادار خی مجذور فرمول چون این وجود با میدهد. نشان مشاهدهشده و مفروض نمونههای مورد در آن مقدار دارد دربر را نمونه حجم خی مجذور 7. Bootstrap 542

6 زمستان 1395 دوره 11 شمارة 4 ارتباط بین بهزیستی روانشناختی و استحکام روانی در سالمندان: نقش میانجی فعالیت بدنی جدول 1. شاخصهای توصیفی متغیرهای پژوهش در دو گروه فعال و غیرفعال. متغیر شاخصهای توصیفی میانگین افراد فعال انحرافمعیار میانگین افراد غیرفعال انحرافمعیار 16/01 71/68 16/76 77/00 بهزیستی روانشناختی 3/32 12/98 3/63 14/68 پذیرش خود 2/92 12/26 3/52 13/62 روابط مثبت با دیگران 3/84 10/33 3/21 11/50 خودمختاری 3/67 10/81 3/36 12/64 تسلط بر محیط 3/12 10/54 3/56 11/41 زندگی هدفمند 3/67 10/54 3/52 11/52 رشد فردی 25/80 147/64 25/23 151/78 استحکام روانی 5/14 24/86 5/27 25/86 چالش 6/83 31/79 6/02 33/81 تعهد 5/48 21/14 4/83 22/10 کنترل هیجان 4/76 21/16 4/80 22/25 کنترل زندگی 5/84 27/06 5/71 29/52 اعتماد به تواناییهای خود 3/82 17/99 3/22 19/42 اعتماد بینفردی بزرگ متورم و معموال به لحاظ آماری معنادار میشود. به این دلیل بسیاری از پژوهشگران مجذور خی را نسبت به درجه آزادی آن )مجذور خی نسبی( بررسی کردهاند و معموال از نسبت )2 2 مقدار عددی( به عنوان شاخص سرانگشتی نیکویی برازش استفاده میکنند. همچنین شاخصهای مهم دیگر مانند GFI AGFI IFI TLI CFI و NFI نیز در جدول شماره 3 آمده است. در این شاخصها برازش 0/9 به باال قابل قبول قلمداد میشود. شاخص مناسب دیگر شاخص میانگین مربعات خطای برآورد )RMSEA( است که بر اساس آن مقدار کمتر از 0/08 قابل قبول است و برای مدلهای بسیار خوب 0/05 و کمتر در نظر گرفته میشود. همانگونه که جدول شماره 3 نشان میدهد شاخصهای برازندگی حاکی از برازش بسیار خوب الگوی پیشنهادی با دادههاست. تصویر شماره 1 الگوی پیشنهادی پژوهش حاضر همراه با ضرایب استاندارد مسیرها را نشان میدهد. همانطور که در تصویر شماره 1 مشاهده میشود ضرایب مسیر بهطور کامل معنادار به دست آمده است. وجود رابطه مستقیم معنادار تصویر 1. الگوی پیشنهادی پژوهش حاضر همراه با خردهمقیاسهای مکنون )تمام ضرایب در سطح 0/01>P معنادار هستند(. 543

7 زمستان 1395 دوره 11 شمارة /77 ** 12 0/70 ** 0/69 ** 11 0/53 ** 0/64 ** 0/65 ** 10 0/49 ** 0/49 ** 0/55 ** 0/56 ** 9 0/58 ** 0/59 ** 0/42 ** 0/48 ** 0/45 ** 8 0/73 ** 0/75 ** 0/81 ** 0/80 ** 0/87 ** 0/86 ** 7 0/17 * 0/08 0/08 0/18 ** 0/18 ** 0/15 * 0/15 * 6 0/42 ** 0/41 ** 0/33 ** 0/35 ** 0/36 ** 0/28 ** 0/30 ** 0/36 ** 5 0/60 ** 0/43 ** 0/33 ** 0/24 ** 0/26 ** 0/30 ** 0/24 ** 0/27 ** 0/29 ** 4 0/52 ** 0/57 ** 0/48 ** 0/30 ** 0/17 * 0/23 ** 0/29 ** 0/24 ** 0/25 ** 0/27 ** 3 0/58 ** 0/56 ** 0/67 ** 0/34 ** 0/38 ** 0/24 ** 0/32 ** 0/33 ** 0/31 ** 0/32 ** 0/32 ** استحکام روانی ردیف متغیر 2 1 جدول 2. ضرایب همبستگی بین متغیرهای پژوهش. 1 2 چالش ** 0/84 3 تعهد ** 0/84 ** 0/65 4 کنترل هیجان ** 0/78 ** 0/60 5 کنترل زندگی ** 0/78 ** 0/59 0/66 ** اعتماد به تواناییهای ** 0/84 خود 6 7 اعتماد بینفردی ** 0/62 ** 0/44 8 بهزیستی روانشناختی ** 0/42 ** 0/36 9 پذیرش خود ** 0/29 ** 0/26 10 روابط مثبت با دیگران ** 0/34 ** 0/30 11 خودمختاری ** 0/38 ** 0/31 12 تسلط بر محیط ** 0/33 ** 0/28 13 زندگی هدفمند ** 0/34 ** 0/29 14 رشد فردی ** 0/36 ** 0/29 P>0/05 * P>0/01 ** 544

8 4 شمارة 11 دوره 1395 زمستان بدنی فعالیت میانجی نقش سالمندان: در روانی استحکام و روانشناختی بهزیستی بین ارتباط برازندگی. شاخصهای اساس بر دادهها با پیشنهادی مدل برازش 3. جدول RMSEA NFI CFI TLI IFI AGFI GFI χ 2 /df df χ 2 مدل 0/052 0/933 0/973 0/967 0/974 0/901 0/931 1/ /498 پیشنهادی مدل حاضر. پژوهش پیشنهادی الگوی واسطهای مسیر برای بوتاسترپ نتایج 4. جدول مسیر مقدار بوت سوگیری استاندارد خطای معناداری سطح 0/0001 0/0445 0/0031 0/2179 0/2210 روانی استحکام بدنی فعالیت روانشناختی بهزیستی این مستقیم اثر از حاکی روانی استحکام و روانشناختی بهزیستی است. استحکام بر متغیر مسیر وجود حاضر پیشنهادی الگوی زیربنایی فرض یک روش از استفاده با واسطهای رابطه بود. واسطهای و غیرمستقیم واسطهای مسیر برای بوتاسترپ نتایج شد. بررسی بوتاسترپ کرد. مشاهده 4 شماره جدول در میتوان را پیشنهادی الگوی غیرمستقیم رابطه میدهد نشان 4 شماره جدول که همانطور بوتاسترپ آزمون نتایج آن بر عالوه است. معنادار متغیرها بین است معنادار 0/01 P سطح در غیرمستقیم رابطه داد نشان نیز روانشناختی بهزیستی بین رابطه در بدنی فعالیت متغیر بنابراین میکند نقش ایفای میانجی متغیر عنوان به روانی استحکام و بر روانشناختی بهزیستی تأثیر از میزانی که گفت میتوان و است. بدنی فعالیت متغیر از ناشی روانی استحکام بحث بهزیستی و روانی استحکام بین ارتباط بررسی به حاضر مطالعه نتایج میپردازد. غیرفعال و فعال سالمندان در روانشناختی بهزیستی و کلی روانی استحکام بین داد نشان حاضر پژوهش دارد وجود معناداری و مثبت رابطه سالمندان در کلی روانشناختی دیگر عبارتی به شد. شناخته میانجی یک عنوان به بدنی فعالیت و تأثیر روانشناختی بهزیستی و روانی استحکام روی بدنی فعالیت روانی استحکام خردهمقیاسهای اکثر بین همچنین دارد. مثبت و هیجان کنترل با خود پذیرش )بهجز روانشناختی بهزیستی و تسلط بینفردی اعتماد با دیگران با مثبت روابط بینفردی اعتماد داشت. وجود معناداری ارتباط بینفردی( اعتماد با محیط بر )2015( همکاران و استمپ یافتههای با حاضر پژوهش نتایج در را روانشناختی بهزیستی و روانی استحکام بین رابطه که که )2004( همکاران و 8 گرانتا و ]11[ دادند نشان دانشجویان سالمتي وضعيت بهبود بر بدنی فعالیت تا ثير بررسي به منظم بدنی فعالیت دادند نشان و پرداختند سالمند افراد ]28[ میشود افراد رواني و فيزيكي عملكرد افزايش باعث بهزیستی بین رابطه که )2000( اولزوسکی و کراوزینکی ونیز سال 60 باالی افراد در را بدنی فعالیت برنامههای و روانشناختی بیشتر روانی استحکام دارای افراد دارد. همخوانی ]19[ کردند بیان تا دارند انگیزه دارند پایین روانی استحکام که افرادی به نسبت و آرامش قادرند آنها طریق این از باشند. برونگرا و اجتماعي حفظ استرسزا و پرفشار موقعیتهای و مکانها در را خود راحتي میزان و دارند رقابتی حالت موقعيتها از بسياري در آنها كنند. و مشکالت با برخورد در و دارند پایینتری استرس و اضطراب ]29[. میکنند عمل مطلوبتری نحو به مختلف موقعیتهای موفق سالمندي با رابطه در پیشین پژوهشهای یافتههای و جسمی سالمت افراد اين زندگي شيوه و عادات دادهاند نشان ارتقادهنده زندگي نحوه و است داده قرار تأثیر تحت را آنها روانی میکند. كمك آنها زندگی کیفیت و سالمت بهبود به سالمت ورزش منظم برنامه داشتن فعال زندگي شیوه قبیل از عواملی میاندازد تعویق به را پيري فرايند جسمانی و بدني فعالیتهای و ]30[. میکند سالمندان نصیب را بيشتري نشاط و سالمتي و خردهمقیاسهایاستحکام داداکثر نشان همبستگی ضرایب نتایج معناداری رابطه روانشناختی بهزیستی خردهمقیاسهای و روانی تواناییهای به اعتماد بین ارتباطها قویترین داشتند. یکدیگر با چالش و خودمختاری تعهد و هدفمند زندگی فردی رشد و خود تعهد داشت. وجود دیگران با مثبت روابط و خودمختاری و تعهد محیط بر تسلط و خودمختاری بین رابط قویترین عنوان به که کرد تبیین گونه این میتوان را یافته این شد. شناسایی مستلزم فرد زندگی در پیچیده و متعدد مطالبات مدیریت احتماال مسئولیتهای تا است وظایف انجام در عمیق پشتکار و تعامل توجه با ]11[. شود انجام موفقیتآمیز بهطور اجتماعی و فردی مدل در تعهد عامل از )2002( همکاران و کالف که تعریفی به استحکام آوردهاند عمل به روانی استحکام از خود چهارب عدی با تکالیف موفقیتآمیز انجام برای فرد توانایی عنوان به را روانی و دارد وجود هدف به رسیدن راه در که مانعی یا مشکل هر وجود است آن انجام حال در شخص آنچه هر با عمیق درگیرشدن نیز 8. Granta 545

9 4 شمارة 11 دوره 1395 زمستان کسب به موفق که افرادی گفت میتوان بنابراین کردهاند. توصیف کنترل را کارها بود خواهند قادر میشوند بخش این در باال نمره ]24[. یابند دست آنها به و کنند همچنین و غیرفعال سالمندان در پژوهش این یافتههای روانشناختی بهزیستی و روانی استحکام میانگین باالتربودن تأیید را دیدگاه این غیرفعال سالمندان به نسبت فعال سالمندان و افراد در روانی استحکام خردهمقیاسهای و مؤلفهها که میکند موجب نوعی به بدنی فعالیتهاي و ورزش سمت به آنها گرایش حیطههاي در موفقیت زمینهساز و روانشناختی بهزیستی ارتقاي در آنان پیشرفت و ورزشکاران خانوادگی و اجتماعی مختلف میتوان داد نشان حاضر پژوهش نتایج که همانطور است. ورزش جسمانی و فیزیکی نظر از فعالبودن که کرد استنباط اینگونه باعث مهارت افزایش بر عالوه ورزشی فعالیتهاي در شرکت و ]31[. میشود آنها اجتماعی و روانی سالمت پیشرفت در منظم ورزشی برنامه و بدنی فعالیت داشتن دیگر بیانی به انجام در سالمندان توانایی تا میشود موجب کهنسالی دوران سالمت ابعاد و یابد بهبود دیگران به وابستگی بدون روزانه کارهای سالمت نقش ایفای قبیل از زندگی کیفیت و جسمانی روانی عملکرد جسمانی درد کاهش شادابی و سرزندگی عمومی سالمت مختلف جنبههای بهطورکلی و اجتماعی عملکرد عاطفی فعالیت داشتن با میبخشد. بهبود را سالمندان جسمانی و روانی از مراقبت بیماری پیرامون مهم نکات سالمندان منظم بدنی را بیشتر استقالل کسب و سالمتی بر درونی کنترل خود وضعیت و برخوردارند باالتری اعتمادبهنفس حس از فرامیگیرند فعالیتهای تا ثير بنابراين ]32[. کنند کسب را مناسبتری روانی میدهد نشان افراد رواني و جسماني آمادگي میزان بر منظم بدني عروقي و قلبی آمادگي به منجر فعالیتها اين در شركت كه رواني سالمت بهترشدن با مثبتی ارتباط عامل اين كه میشود میتواند ورزش و بدنی فعالیت میرسد نظر به دارد. خلقوخو و فعال زندگی در كه سالمنداني و شود پيري تأخیر به منجر ]33[. هستند بانشاطتر و سالمتر جسمانی و روانی نظر از هستند است. بوده روشن پيش مدتها از بدن و ذهن تنگاتنگ ارتباط و روانی استحکام ازجمله روانی مسائل بهبود بر تأکید بنابراین ویژه توجه آن به و گیرد قرار مدنظر باید روانشناختی بهزیستی افراد رفتار و عملکرد و موفقیت در میتواند موضوع این شود. در بلکه فردی زندگی شرایط در نهتنها جسمانی لحاظ از فعال براي خصوصیتی و باشد تأثیرگذار بسیار آنها اجتماعی زندگی موجب امر این درنتیجه شود. محسوب غیرفعال و فعال افراد تمایز و روانی استحکام بهویژه روانی و جسمانی سالمت سطح افزایش زندگی از رضایت که میشود سالمند افراد روانشناختی بهزیستی ]11[. داشت خواهد پی در را آنها خوشبینی و نهایی نتیجهگیری بدنی فعالیت میانجی نقش و حاضر پژوهش نتایج به توجه با سالمندان تشویق روانشناختی بهزیستی و روانی استحکام بر سالمت افزایش به میتواند ورزشی و بدنی فعالیتهاي انجام به در روانشناختی بهزیستی افزایش و شکلگیري فرایند روانی و ورزش وزارت مسئوالن است الزم بنابراین کند. کمک آنها سالمت زمینه در که کسانی تمام و بهداشت وزارت و جوانان به نسبت دارند مسئولیت سالمندان قشر ویژه بهطور و جامعه برنامهریزيهاي و شوند حساستر سالمندان بدنی فعالیت و ورزش باشند. داشته زمینه این در بیشتري بلندمدت و کوتاهمدت فراهم جامعه از قشر این براي را الزم وسایل و امکانات همچنین سالمت بهبود به جسمانی سالمت بر عالوه طریق این از تا کنند کنند. کمک نیز آنها روانی انجام جغرافیایی خاص منطقه یک در حاضر پژوهش که آنجا از توصیه کشور کل در مشابه بررسی آن تعمیم برای است شده میتوان حاضر مطالعه محدودیتهای مهمترین ازجمله میشود. کرد. اشاره پژوهش در شرکت برای مدنظر نمونه محدودبودن به قدردانی و تشکر جمعآوری در که عزیزانی تمامی از پژوهش این نویسندگان کمال کردند یاری را ما مطالعه این بهتر هرچه انجام و اطالعات نیز مالی حامی مقاله این میکنند. اعالم را قدردانی و تشکر است. نداشته 546

10 زمستان 1395 دوره 11 شمارة 4 ارتباط بین بهزیستی روانشناختی و استحکام روانی در سالمندان: نقش میانجی فعالیت بدنی References [1] Foruzandeh N, Foruzandeh M, Delaram M, Safdari F, Darakhshandeh S, Deris F, et al. [The effect of occupational therapy on some aspects of quality of life in schizophrenic patients (Persian)]. Journal of Shahrekord University of Medical Sciences. 2009; 10(4):517. [2] Barry PP. An overview of special considerations in the evaluation and management of the geriatric patient. The American Journal of Gastroenterology. 2000; 95(1):810. doi: /j x [3] Kalache A, Kickbusch I. A global strategy for healthy ageing. World health. 1997; 50(4):45. [4] Canbaz S, Sünter AT, Dabak S, Pekşen Y. The prevalence of chronic diseases and quality of life in elderly people in Samsun. Turkish Journal of Medical Sciences. 2003; 33(5): [5] Bashiri J. [The effect of aquatic balance exercise and whole body vibration training and detraining on neuromuscular performance, balance and risk of falling in elderly female (Persian)]. Journal of Research in Rehabilitation Sciences. 2014; 10(4): [6] Karimi Torghabeh E, Ehsani M, Koozechian H, Mehrabi Y. Effect of 16 weeks walking with different dosages on psychosocial function related quality of life among 60 to 75 years old men (Persian). Iranian Journal of Ageing. 2011; 5(18):2129. [7] Birren JE, Cohen GD, Sloane RB, Lebowitz BD, Deutchman DE, Wykle M, et al. Handbook of mental health and aging. New York: Academic Press; [8] Sun F, Norman IJ, While AE. Physical activity in older people: a systematic review. BMC Public Health. 2013; 13:449. doi: / [9] Straub OS. Health psychology. New York: Worth Publisher; [10] Ryff C, Keyes C, Shmotkin D. Optimal wellbeing: The empirical encounter of two tradition. Journal of Personality and Social Psychology. 2002; 62(6): [11] Stamp E, Crust L, Swann C, Perry J, Clough P, Marchant D. Relationships between mental toughness and psychological wellbeing in undergraduate students. Personality and Individual Differences. 2015; 75: doi: /j.paid [12] Besenski LJ. Health enhancing physical activity and eudaimonic wellbeing [MSc. thesis]. Saskatoon: University of Saskatchewan [13] Mortazavi SS, Mohammad K, Ardebili HE, Beni DB, Mahmoodi M, Keshteli AH. Mental disorder prevention and physical activity in Iranian elderly. International Journal of Preventive Medicine. 2012; 3(1):6472. PMCID: PMC [14] Elavsky S, McAuley E, Motl RW, Konopack JF, Marquez DX, Hu L, et al. Physical activity enhances longterm quality of life in older adults: Efficacy, esteem, and affective influences. Annals of Behavioral Medicine. 2005; 30(2): doi: / s abm3002_6 [15] Quested E, Duda, JL. Perceptions of the motivational climate, need satisfaction, and indices of welland illbeing among hip hop dancers. Journal of Dance Medicine & Science. 2009; 13(1): PMID: [16] Gerber M, Kalak N, Lemola S, Clough PJ, Pühse U, Elliot C, et al. Adolescents exercise and physical activity are associated with mental toughness. Mental Health and Physical Activity. 2012; 5(1):3542. doi: /j.mhpa [17] Jamhari F. [Survey the relationship between hardiness and propensity to anxiety and depression among men and women students of universities of Tehran (Persian)] [PhD thesis]. Tehran: University of Allameh Tabataba'i; [18] Crust L. Mental toughness in sport: A review. International Journal of Sport and Exercise Psychology. 2007; 5(3): doi: / X [19] Krawczynski M, Olszewski H. Psychological wellbeing associated with a physical activity programme for persons over 60 years old. Psychology of Sport and Exercise. 2000; 1(1):5763. doi: /S (00) [20] Jafari E, Hajloo N, Faghani R, Khazan K. [The relationship between soirituall wellbeing, hardiness and mental health in the elderly (Persian)]. Journal of Research in Behavioural Sciences. 2012; 10(6): [21] Desai M. Hardiness as predictor of mental health in woman executives. Jaipur: Amity University; [22] Joushanlou M, Rostami R, Nosratabadi M. [Examining the factor structure of the Keys comprehensive scale of wellbeing (Persian)]. Developmental Psychology. 2007; 3(9):3551. [23] Clough P, Earle K, Sewell D. Mental toughness: The concept and its measurement. In: I. Cockerill editor. Solutions in Sport Psychology. Massachusetts: Cengage Learning Company; [24] Abedanzadeh R, Ramezanzadeh H. [Relationship between mental toughness and psychological strategies in student athletes (Persian)]. Sport Psychology Review. 2013; 2(3):3950. [25] Rahmati F, Naimikia M. [The relationship between emotional intelligence and psychological hardiness in athlete and nonathlete students (Persian)]. Journal of Sport Management & Action Behavior. 2015; 11(22): [26] Craig CL, Marshall AL, Sjostrom M, Bauman AE, Booth ML, Ainsworth BE, et al. International physical activity questionnaire: 12Country reliability and validity. Medicine & Science in Sports & Exercise. 2003; 35(8): doi: /01. mss fb [27] BaghianiMoghaddam MH, BakhtariAghdam F, Asghari Jafarabadi M, Allahverdipour H, Saeed DabaghNikookheslat S, Nourizadeh R. [Comparing the results of pedometerbased data and International Physical Activity Questionnaire (IPAQ) (Persian)]. Journal of Health System Research. 2013; 9(6): [28] Granta S, Todda K, Aitchisonb TC, Kellyc P, Stoddartc D. The effects of a 12week group exercise programme on physiological and psychological variables and function in overweight women. Public Health. 2004; 118(1):3142. doi: /S (03) [29] Nicholls A, Perry J, Jones L, Sanctuary C, Carson F, Clough PJ. The mediating role of mental toughness in sport. The Journal of Sports Medicine and Physical Fitness. 2015; 55(78): PMID: [30] Craik FI, Salthouse TA. The handbook of aging and cognition. New York: Psychology Press;

11 زمستان 1395 دوره 11 شمارة 4 [31] Abdoli B, Abedan Zadeh R, Ramazan Zadeh H. (2013). [Relationship between mental toughness and psychological strategies in student athletes (Persian)]. Sport Psychology Studies. 3(7): [32] Beattie BL, Whitelaw N, Mettler M, Turner D. A vision for older adults and health promotion. American Journal of Health Promotion. 2003; 18(2): doi: / [33] Hassanpoor A, Masoodi R, Naderipoor A, Poor Mir Reza Kalhori R. [The effect of exercise program on the quality of life in Shahrekord elderly people (Persian)]. Iranian Journal of Ageing. 2007; 2(6): [34] Patterson SL. Effect of treadmill exercise training on spatial and temporal gait parameters in subjects with chronic stroke: A preliminary report. The Journal of Rehabilitation Research and Development. 2008; 45(2): doi: /jrrd

12 زمستان 1395 دوره 11 شمارة 4 549