پژوهش در برنامهريزي درسي سال سیزدهم دوره دوم شماره ( 24 پیاپی )51 زمستان 1935 صفحات 117 ـ 107 چکیده

Transcript

1 پژوهش در برنامهريزي درسي سال سیزدهم دوره دوم شماره ( 24 پیاپی )51 زمستان 1935 صفحات 117 ـ 107 Downloaded from journalskhuisfacir at 15:55 IRDT on Saturday June 24th 2017 تبیین نقش انگیزه پیشرفت تحصیلی در بهکارگیری استراتژیهای خـودرهبری جواد پورکريمي ابراهیم مـزاري* کبري خباره فرهاد فرهادي 1 استادیار دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران تهران ایران 2 دانشجوی دکتری دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران تهران ایران 3 دانشجوی دکتری دانشکده مدیریت دانشگاه خوارزمی تهران ایران 4 دانشجوی دکتری دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه عالمه طباطبایی تهران ایران چکیده هدف از پژوهش حاضر تبیین نقش انگیزه پیشرفت تحصیلی در بهکارگیری استـراتژیهای خـودرهبری دانشجویان دانشگاه بیرجند بوده است روش پژوهش توصیفی وطرح پژوهشی از نوع همبستگی بوده که برای تبیین مدل از مدلیابی معادالت ) استفاده ساختاری با کمک نرمافزار لیزرل ( شده است جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه بیرجند بوده که با نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای دانشکدههای نفر انتخاب و در مرحله دوم علوم و ادبیات به تعداد نفر تعیین شد از پرسشنامه نمونهگیری حجم نمونه ) با انگیزه پیشرفت تحصیلی حسینی و همکاران ( پایایی ( )α= / و پرسشنامه خودرهبری نک و مانز ) با پایایی ( )α= / جهت جمعآوری دادهها استفاده شد نتایج تی تکگروهی نشان داد انگیزه پیشرفت و استراتژیهای خودرهبری باالتر از حد متوسط بودهاند مدلیابی معادالت ساختاری نیز نشان داد انگیزه پیشرفت بر استراتژیهای خودرهبری ( )γ= / به عنوان یک سازه کلی تأثیرگذار بودهاست همچنین بر بهکارگیری استراتژیهای خودگفتگویی ( )γ= / خودپاداشدهی ( )γ= / خودتنبیهی ( )γ= / خودراهنمایی ( )γ= / تجسم عملکرد موفق ( )γ= / و تمرکز بر پاداشهای طبیعی ( )γ= / تأثیرگذار بوده است واژگان کلیدی : استراتژیهای خودرهبری انگیزه پیشرفت تحصیلی دانشجویان α α * نویسنده مسؤول : ابراهیم مزاری وصول : / / پذیرش : / /

2 /801 پژوهش در برنامهریزی درسي دوره دوم شماره ( 42 پیاپي )15 سال سیزدهم زمستان 5931 مقدمه خودرهبری ( ) فرایندی است که پاداشهای طبیعی نیز براساس ادبیات پیرامون انگیزشهای ) عالوه براین باطنی افراد تبیین شده است ( خودرهبری ترکیب شده جنبههای کلیدی چندین تئوری مهم و معروف انگیزش است ( ) افرادی که نیاز به خود را منعکس میکنند ( ) وقتی دانشجویان تعهد ( ) یادگیریشان را بر عهده میگیرند این امر باعث عزت نفس و اعتماد به نفس باالتر آنان شده سطوح باالی تعهد و توانایی خصوصیسازی فرایندهای یادگیری را برای رویارویی بهتر با نیازهای شخصی و اهداف یادگیریشان را موجب ) مارشال میشود ( پترسون و سوتار ( و سیمز ( ) باس ) این ویژگیها نشانگر این است که نیاز به پیشرفت میتواند پیشبینی کننده موفقیت افراد در فرایند خودتوسعهای ـ که خودرهبری جزئی از آن است ـ باشد ) خودرهبری فرایندی است که طی آن افراد در ) مانز و نک ( ) مانز و سیمز ( ) کارور و اسچیر راستای نیل به خودهدایتی و خودانگیزشی الزم برای عمل برخود تاثیر میگذارند (( به نقل از )) لذا افرادیکه انگیزه پیشرفت باالیی دارند از استراتژیهای خودرهبری برای ایجاد خودانگیزشی الزم برای حرکت بهسوی اهداف استفاده خواهند کرد با توجه به اهمیت و نقش خودرهبری و استراتژیهای آن در موفقیت افراد و وجود تعاطیها و ارتباطات رویکردها و تئوریهای انگیزشی با خودرهبری و استراتژیهای آن در پژوهش حاضر سعی بر آن شده تا نقش انگیزه دانشجویان و به ویژه انگیزه پیشرفت تحصیلی آنان در استفاده از استراتژیهای خودرهبری تبیین گردد خودرهبری به عنوان یک فرایند خودتأثیری ( ) مینگ و مارتین ( ) الک و التمن ( دسی و ریان ( کارور (( پیشرفت باالیی دارند بر دست یافتن به اهداف پافشاری مینمایند و تمایل دارند تا با اهداف چالش برانگیزتری مواجه شوند و مسؤولیت بیشتری بپذیرند ( ) دسی ( وویکالند و دووال ( ) در پژوهشهای خود به روابط مثبت و معناداری بین استراتژیهای خودرهبری و عملکرد افراد ) نیز در پژوهش خود دست یافتهاند مزاری ( رابطه مثبت و معناداری بین خودتوسعهای ـ که خودرهبری مهمترین مکانیزم آن است ـ و عملکرد افراد دست یافته است یافتن عواملی که بهکارگیری استراتژیهای خودرهبری را توسط دانشجویان تقویت نماید به بهبود عملکرد افزایش اعتماد به نفس عزت نفس و مسؤ ولیتپذیری آنان خواهد انجامید بسیاری از استراتژیهای خودرهبری براساس نظریههای انگیزشی تدوین شده است ( ) لذا ازمیان عوامل مؤثر بر خودرهبری انگیزش افراد نقش مهمی را در بهکارگیری ) معنا شده که با تفکرات و رفتارهای فردی شخص در ارتباط است )) و فرایندی است که طی آن افراد در راستای نیل به خودهدایتی و خودانگیختگی الزم برای عمل برخود تأثیر برخی میگذارند ( صاحبنظران فرایند خودرهبری را مشتمل بر سه دسته Downloaded from journalskhuisfacir at 15:55 IRDT on Saturday June 24th 2017 ازطریق آن دانشجویان بهطور مؤثر و کارآمدتری بر تالشهای خود سرمایهگذاری مینمایند مالکیت و مسؤولیت تجربههای آموزشی خود را برعهده میگیرند فرایندهای یادگیری را متناسب با شرایط خود تنظیم مینمایند و بدین طریق عالیق شایستگیها و تواناییهای استراتژیهای خودرهبری توسط آنان ایفا مینماید خودرهبری استراتژیهای رفتارمحوری را معرفی مینماید که براساس مفهوم انگیزش درونی و باطنی افراد استوارند ) و مفهومسازی خودرهبری از استراتژی

3 تبیین نقش انگیزه پیشرفت تحصیلي در بهکارگیری 503 / فرد بر رفتار او تأثیر میگذارد )) استراتژیهای تسهیل خودرهبری کننده توانمندسازی روانشناختی از طریق ارتقای تصورات معناداری هدفمداری خودمختاری شایستگی و خودکارآمدی است به عنوان مثال استراتژیهای پاداش طبیعی تسریع کننده احساس شایستگی خودکنترلی و به نقل از هدفمداری است (( )) در استراتژیهای حالیکه رفتارمحورخودرهبری احساس خودمختاری و شایستگی را ایجاد میکنند در کل اولین هدف تمامی استراتژیهای خودرهبری افزایش تصورات خودکارآمدی است ( ) استراتژیهای رفتارمحور شامل خودتنظیمگری اهداف خودپاداشدهی ( خودتنبیهی ( ) خودمشاهدهگری ( ) خودراهنمایی کردن ( خودگفتگویی ( ) و ) هستند ( ) این استراتژیها برای افزایش خودآگاهی ( ) به کمک گرفته میشوند خودمشاهدهگری شامل یک ارزیابی از رفتارهای فرد است که آگاهی را افزایش میدهد زمانیکه یک فرد بهطور مسلم در رفتارهایی درگیر میشود این نوع از خودارزیابی میتواند افراد را به رفتارهایی هدایت کند که باید آنها را تغییر دهند افزایش دهند و یا حذف کنند بر اساس این خودارزیابی بنیادی و اساسی افراد میتوانند در تنظیم اهدافی که سبب بهبود عملکردشان میشود به خود کمک ) استراتژی خودراهنمایی نمایند ( به عنوان یک یادآور استفاده میشود و معموال اهداف افراد را در خاطرشان یادآوری مینماید عالوه براین خودراهنمایی خودمشاهدهگری را نیز تقویت مینماید طبیعی تمرکز خود را بر انگیزشهای طبیعی معطوف نمودهاند افرادیکه به وظایفشان عالقهمند هستند و فرایندهای جالب وخوبی در کارشان دارند میتوانند بر جنبههای خوشایند و مثبت وظایف خود متمرکز شوند و جنبههای ناخوشایند کار خود را نادیده بگیرند یا جایگزین نمایند بنابراین آنها فعاالنه میتوانند جنبههای مطلوب و خوشایندی در کار خود تعبیه نمایند ( ) استراتژیهای الگوی فکری سازنده با خلق و ایجاد تناوب در فرایندهای فکری شناختی سرو کار دارند بهخصوص این مجموعه از استراتژیها سه روش را پیشنهاد میکنند که ممکن است سبب تناوب ) و بهبود الگوهای فکری شوند خودتحلیلی ( سیستمهای باور و اعتقاد فرد و تجسم ذهنی از پیامدهای عملکرد موفق و خودگفتگویی مثبت هستند ( ) خودگفتگویی مثبت به عنوان سومین روش ایجاد و ارتقای الگوی فکری سازنده زمانیکه با تجسم عملکرد موفق همراه میشود مداومت بر انجام وظایف اثربخشی و کارایی فرد را بهبود خواهد بخشید «گفتگوی با خود» روشی است که طی آن فرد پیرامون آنچه انجام داده و یا انجام خواهد داد به تکلم با خود میپردازد درصورتیکه وی به جنبههای مثبت سازنده و موفقیتگرای اقدامات خود متمرکز شود و به مرور آنها بپردازد استراتژی خودگفتگویی مثبت را به کار گرفتهاست این گفتگوی مثبت سبب اصالح و بهبود اعتقاد و باور فرد به فعلیتیافتن ) باتوجه به هدف خواهد شد ( ماهیت شناختی ـ انگیزشی استراتژیهای خودرهبری انگیزش دانشجویان و به ویژه انگیزه پیشرفت آنان به عنوان عاملی مهم در بهکارگیری استراتژیهای خودرهبری میتواند مورد بررسی قرار گیرد نظریات انگیزه پیشرفت بر ) و پژوهشهای پژوهشگرانی چون هوپ ( سیرز ( ) مکلالند ( دانیل و استیونسون( اتکینسون ( الفن ( ) مک اینزی ( ) نیکسون و فراست ( ) Downloaded from journalskhuisfacir at 15:55 IRDT on Saturday June 24th 2017 استراتژی اصلی میدانند استراتژیهای رفتارمحور (خودمدیریتی) که شامل توانایی مشاهده رفتار شناسایی و ارزیابی رفتارهای مؤثر و غیرمؤثر بهمنظور بهبود عملکرد میباشد استراتژیهای پاداش طبیعی که توانایی فرد در دریافت جنبههای مثبت وظیفه و تمرکز بر پاداشهای درونی آن است و استراتژیهای تفکرسازنده که در آن تفکر ) استراتژیهای پاداش

4 /880 پژوهش در برنامهریزی درسي دوره دوم شماره ( 42 پیاپي )15 سال سیزدهم زمستان 5931 ) و گاردن ( از ), و روش نقشه مفهومی ( )استوار است (به نقل تالش و کوششی است که فرد برای دستیابی به یک هدف یا کسب تسلط بر اشیاء امور افراد و یا اندیشهها و رسیدن ) به یک معیار متعالی از خود بروز میدهد ( توانست با فراهم نمودن تصویرهای ذهنی و خودراهبری فرد در فرایند آموزش انگیزه پیشرفت تحصیلی بیشتر آنان را موجب شوند بر اساس آنچه عنوان شد پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش انگیزه پیشرفت دانشجویان در به کارگیری استراتژیهای خودرهبری توسط آنان انجام شده است که برای دستیابی به این هدف فرضیههای پژوهش به صورت تفکیک شده تدوین و بررسی گردید به اعتقاد موری انگیزه پیشرفت به مفهوم انگیزه غلبه بر موانع و مبارزه با آنچه که به دشوار بودن شهرت دارد است ) رابینز ( ) انگیزه پیشرفت را گرایشی برای پیشیگرفتن بر دیگران بهمنظور دستیابی به پیشرفت با توجه به مالکهای مشخص تعریف کرده است انگیزه پیشرفت پدیدهای انعطافپذیر و قابل تغییر است بههمین دلیل چگونگی تفکر ادراک و تغییر افراد درباره علتهای موفقیت و شکستشان از عوامل اصلی انگیزه ) مکلالند پیشرفت به حساب میآید ( و اتکینسون( ) انگیزش پیشرفت را جستجوکردن و موفقیت و رقابت با استانداردهای عالی تعریف نمودهاند از لحاظ نظری افراد دارای انگیزش پیشرفت ویژگیهای ذیل را دارند : تکالیف نسبتا چالشبرانگیز را انجام میدهند در تکالیف و به ویژه تکالیف دشوار نسبتا پایدار عمل میکنند هوپ ( ) در مطالعات اولیه خود به این نتیجه رسید که افراد پس از کسب موفقیت سطح هدف خود را باال میبرند و پس از شکست آن را پایین میآورند مکللند ( روش پژوهش روش پژوهش حاضر توصیفی طرح پژوهشی همبستگی و روش تحلیل دادهها مدلیابی معادالت ساختاری است در پژوهش حاضر جامعه آماری شامل کلیه نفر بوده که دانشجویان دانشگاه بیرجند به تعداد با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای تصادفی چندمرحلهای ابتدا دانشجویان دانشکدههای علوم و ادبیات به تعداد نمونه نفر انتخاب شد و در مرحله بعد حجم نفر تعیین و متناسب با تعداد گروههای درسی هر دانشکده دانشجویان انتخاب شدند الف : پرسشنامه انگیزه پیشرفت تحصیلی : انگیزه پیشرفت تحصیلی با استفاده از پرسشنامه حسینی احقر اکبری و شریفی( ) که بر اساس نظریه دیوید مکللند ( ) ) معتقد است افرادی که نیاز به پیشرفت ساخته شده مورد سنجش قرار گرفتهاست ضریب پایایی باالیی دارند مشاغلی را ترجیح میدهند که به مقدار زیاد در آن شغل مسؤولیت داشته باشند به همین دلیل ترجیح میدهند همیشه در نقش مدیران حرفه خودشان عمل ) انگیزه را دلیل رفتار کنند لفرانکوین ( )α= / بهدست آمده است همچنین ضریب میداند از نظر وی انگیزه و انگیزش غالبا به صورت مترادف بهکار میروند با این حال میتوان انگیزه را دقیقتر از انگیزش دانست به این صورت که انگیزش را عامل کلی مولد رفتار ولی انگیزه را دلیل اختصاصی رفتار خاص به ) نهایتا اینکه انگیزه پیشرفت نیز حساب آورد ( خود تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله روشهای جدید یادگیری مانند یادگیری سیار ( پرسشنامه ( آلفای کرونباخ مؤلفه اعتماد به نفس ( ) / کمالگرایی ) / رقابتجویی( ) / نیاز به توجه و تشویق بیرونی ) / قدرتطلبی ( ) / هدفمداری ( ) / گرایش به تحرک و پیشرفت ( ) / و آیندهنگری ( ) / بهدست آمده است جهت بررسی روایی ابزار با توجه به تعداد مؤلفهها و حجم نمونه عالوه بر تحلیل محتوا از تحلیل عاملی تأییدی نیز استفادهشد پس از حذف خطاهای کوواریانس بررسی شاخصهای برازندگی χ Downloaded from journalskhuisfacir at 15:55 IRDT on Saturday June 24th 2017 ) به اعتقاد روانشناسان انگیزه پیشرفت ) است که این روشها خواهند

5 تبیین نقش انگیزه پیشرفت تحصیلي در بهکارگیری 555 / و( = / ) تحلیل عاملی را / و دکتری / درصد از نمونه را تشکیل میدهند نهایتا / درصد از نمونه مورد پژوهش را دانشجویان سازه برخوردار بوده است دادهاند قبل از بررسی فرضیههای اصلی پژوهش نرمال بودن توزیع متغیرها و نتایج توصیفی پژوهش بیان شده است : آزمون کولموگروف ـ اسمیرنوف نشان داد متغیر انگیزه ) ساخته شده که شش استراتژی هاگتون ( خودرهبری توسط آن سنجیده میشود ضریب پایایی )α= / بهدست آمده است همچنین ضریب پرسشنامه ( آلفای کرونباخ استراتژی تجسم عملکردموفق ( تمرکز بر پاداشهای طبیعی ( ) / ) / و استراتژیهای رفتارمحور (که از آنها تعبیر به خودمدیریتی میشود) شامل خودتنبیهی ( ) / خودتشویقی ( ) / و خودراهنمایی ( ) / خودگفتگویی ) / به دست آمده است جهت بررسی روایی این پرسشنامه نیز عالوه بر تحلیل محتوا از تحلیل عاملی تأییدی استفادهشد پس از حذف خطاهای χ کوواریانس بررسی شاخصهای برازندگی و( = / ) تحلیل عاملی را مورد تأیید قرارداد لذا میتوان گفت ابزار پژوهش از روایی سازه برخوردار بودهاست به منظور تحلیل دادهها از آمار حوزه توصیفی (میانگین و درصد) و آمار حوزه استنباطی( شامل آزمونهای کولموگروف ـ اسمیرنوف تی تکگروهی تحلیل عاملی تأییدی و مدلیابی معادالت ساختاری) استفاده شد یافتههای پژوهش پیشرفت با مقدار ( ) / و سطح معناداری ( توزیع نرمالی برخوردار است همچنین متغیر استراتژیهای خودرهبری با مقدار آزمون ( ) / و سطح معناداری ) / نیز از توزیع نرمالی برخوردار بوده است جهت بررسی وضعیت هر یک از مؤلفههای مورد پژوهش از آزمون تی تک گروهی استفاده شد از آنجا که میانگین متغیرها و مؤلفههای آنها عددی بین تا بهدست درصد آمده است آزمون تی تک گروهی با مقدار نمره) مورد بررسی قرار گرفت نتایج تی تک گروهی (جدول شماره و ) نشان داد میانگین انگیزه پیشرفت به صورت معناداری باالتر از مقدار ارزش آزمون ( ) است براین اساس میتوان گفت انگیزه پیشرفت دانشجویان باالتر از حد متوسط بوده است همچنین تمامی استراتژهای خودرهبری بهصورت معناداری باالتر از بودهاند بهمنظور بررسی فرضیههای پژوهش از روش تحلیل مدلیابی معادالت ساختاری استفاده شد که در شکل زیر ضرایب مسیر بین مؤلفهها و متغیرها آورده شده است جدول ـ نتایج آزمون تیتک گروهی انگیزه پیشرفت (تحصیلی) گروه درسی نشان داد دانشجویان یافتههای توصیفی مقدارتی انگیزه پیشرفت شیمی / ریاضی / زمین شناسی / فیزیک Df تفاوت میانگینها سطح معناداری 3/ تربیت سیاسی / / تاریخ / زبان / حقوق / علوم 821 رقابتجویی تشکیل دادهاند درصد از بدنی / نیازو بهفلسفه بیرونی نمونه را 12/972 توجه و / تشویق 3/ /9067 3/43727 کارشناسی ارشد 21/024 3/78911 هدفمداری 15/083 3/49422 گرایش به تحرک و پیشرفت 15/066 3/45333 آینده نگری 5/741 3/05591 انگیزه پیشرفت 17/462 3/48571 / اعتماد به نفس 19/917 کمالگرایی 21/426 آمار / زیست / ادبیات / جغرافیا / مقطع کارشناسی همچنین دانشجویان قدرتطلبی ) / از Downloaded from journalskhuisfacir at 15:55 IRDT on Saturday June 24th 2017 مورد تأیید قرارداد لذا میتوان گفت ابزار پژوهش از روایی دختر و / ب : پرسشنامه خودرهبری : این پرسشنامه توسط نگ و درصد از نمونه را دانشجویان پسر تشکیل

6 /881 پژوهش در برنامهریزی درسي دوره دوم شماره ( 42 پیاپي )15 سال سیزدهم زمستان 5931 جدول ـ نتایج آزمون تیتکگروهی استراتژیهای خودرهبری استراتژیهای خودرهبری خودتشویقی 12/77 3/40160 خودگفتگویی 10/578 3/49208 خودتنبیهی 14/114 3/44160 خودراهنمایی 5/772 3/04284 تجسم عملکرد موفق 16/409 3/ /505 3/44191 تمرکز بر پاداشهای طبیعی جدول ـ شاخصهای برازش مدل انگیزه پیشرفت (تحصیلی) و استراتژیهای خودرهبری شاخص برازندگی χ2/df SRMR GFI AGFI NFI NNFI IFI دامنه پذیرش 1-5 <005 >09 >09 >09 > مقدار محاسبه شده 1/48 3/304 3/75 3/70 3/78 3/77 3/77 شکل ـ مدل یابی معادالت ساختاری انگیزش پیشرفت (تحصیلی) و استراتژیهای خودرهبری (ضرایب مسیر) Downloaded from journalskhuisfacir at 15:55 IRDT on Saturday June 24th 2017 مقدارتی df تفاوت میانگینها سطح معناداری

7 تبیین نقش انگیزه پیشرفت تحصیلي در بهکارگیری 559 / پس از حذف خطاهای کوواریانس شاخص برازش مدل ) / در سطح معناداری با مقدار ( / و افزایشی جذر میانگین مجذورات خطای تقریب شاخص برازندگی هنجارشده نیکویی برازندگی تطبیقی و شاخص نشان میدهند که مدل فرضیه چهار : انگیزه پیشرفت تحصیلی دانشجویان در بهکارگیری استراتژی خودتنبیهی تأثیرگذار است بررسی ضرایب مسیر حاصل از مدلیابی معادالت ساختاری نشان داد انگیزه پیشرفت تحصیلی با ضریب اثر کلی / بر از برازش نسبتا خوبی با دادهها برخوردار است جهت بررسی معنادار بودن روابط بین متغیرها از آماره آزمون یا همان خودتنبیهی دانشجویان تأثیرگذار بوده است این یافته نشان میدهد افرادی که انگیزه پیشرفت باالتری دارند به خاطر اهمیت پیشرفت در نظر آنها زمانیکه اشتباهی رخ میدهد بهمنظور جلوگیری از تکرار اشتباه خود را تنبیه ± کوچکتر محاسبه شود رابطه میکنند خودتنبیهی یک حالت روانی و ناشی از پذیرش تعهد و نقش عامل در اشتباهات و شکستهای احتمالی است این امر نهتنها همچون تقویت منفی عمل میکند بلکه سطح هوشیاری فرد را بهمنظور جلوگیری از تکرار اشتباهات افزایش میدهد فرضیه یک : انگیزه پیشرفت تحصیلی دانشجویان در به کارگیری استراتژی خودگفتگویی توسط آنان تأثیرگذار است نتایج حاصل از مدلیابی نشان داد انگیزه پیشرفت با فرضیه پنجم : انگیزه پیشرفت دانشجویان در بهکارگیری استراتژی خودراهنمایی تأثیرگذار است استفاده شد از آنجا که معناداری در سطح خطای / بررسی شده بنابراین اگر میزان مقادیر حاصله با آزمون از معنادار نیست مقدار محاسبه شده برای مسیر انگیزه پیشرفت و استراتژیهای خودرهبری آمده است که در سطح ضریب اثر کلی / به دست / معنادار بوده است / بر استراتژی خودگفتگویی تأثیرگذار بررسی مسیر انگیزه پیشرفت به استراتژیهای خودرهبری و به استراتژی خودراهنمایی نشان داد انگیزه پیشرفت با بوده است ضریب اثرکلی فرضیه دو : انگیزه پیشرفت تحصیلی دانشجویان در بهکارگیری استراتژی خودپاداشدهی تأثیرگذار است نتایج نشان داد انگیزه پیشرفت تحصیلی با میزان ضریب اثرکلی بوده است دانشجویانی که در خود انگیزه پیشرفت بیشتری احساس میکنند برآن هستند در جهت اهداف و پیشرفت هر چه بیشتر خود را راهنمایی کنند خودراهنمایی با کسب دانش و معلومات مشاوره و هوشیاری نسبت به عوامل دخیل در موقعیتها صورت میگیرد / بر استراتژی خودپاداشدهی تأثیرگذار بوده است بهعبارت دیگر انگیزه پیشرفت سبب میشود که دانشجویان در موفقیتهایشان به خود پاداش بدهند و بدینطریق انگیزه خود را برای مداومت در فعالیتها افزایش دهند فرضیه سه : انگیزه پیشرفت تحصیلی دانشجویان در بهکارگیری استراتژی تمرکز بر پاداشهای طبیعی تأثیرگذار است با بررسی مسیر انگیزه پیشرفت به استراتژیهای خودرهبری و استراتژیهای خودرهبری به تمرکز بر پاداشهای طبیعی مشخص میشود که انگیز پیشرفت با ضریب اثر کلی / بر تمرکز بر پاداشهای طبیعی / بر خودراهنمایی دانشجویان تأثیرگذار فرضیه ششم : انگیزه پیشرفت دانشجویان در بهکارگیری استراتژی تجسم عملکرد موفق تأثیرگذار است مدلیابی معادالت ساختاری نشان داد انگیزه پیشرفت دانشجویان با ضریب اثر کلی / بر تجسم عملکرد موفق توسط آنان تأثیرگذار بوده است بهعبارت دیگر افرادی که در خود انگیزه پیشرفت بیشتری احساس میکنند قبل از نیل به موفقیت عملکرد موفق و پیامدهای ناشی از آن را ذهن خود مرور میکنند و بدینطریق انگیزه Downloaded from journalskhuisfacir at 15:55 IRDT on Saturday June 24th 2017 همچنین شاخصهای نسبت مجذور خی به درجه آزادی شاخص برازندگی χ شاخص نیکویی برازش دانشجویان تأثیرگذار بوده است بهعبارت دیگر افراد با انگیزه پیشرفت باالتر احتماال بیشتر به تالشهایشان و موفقیت در آنها به عنوان پاداش طبیعی عملشان مینگرند

8 /881 پژوهش در برنامهریزی درسي دوره دوم شماره ( 42 پیاپي )15 سال سیزدهم زمستان 5931 و مداومت خود را در پیگیری تالشها و اقداماتشان افزایش میدهند استراتژیهای خودرهبری تأثیرگذار بوده است بحث و نتیجهگیری پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش انگیزه پیشرفت تحصیلی جدول ـ جدول بررسی وضعیت فرضیههای پژوهش فرضیه فرضیه یک فرضیه دو فرضیه سه فرضیه چهار فرضیه پنج فرضیه شش فرضیه هفتم مسیر انگیزه پیشرفت تحصیلی استراتژیهای خودرهبری خود گفتگویی انگیزه پیشرفت تحصیلی استراتژیهای خودرهبری خود پاداشدهی انگیزه پیشرفت تحصیلی استراتژیهای خودرهبری تمرکز بر پاداشهای طبیعی انگیزه پیشرفت تحصیلی استراتژیهای خودرهبری خود تنبیهی انگیزه پیشرفت تحصیلی استراتژیهای خودرهبری خود راهنمایی انگیزه پیشرفت تحصیلی استراتژیهای خودرهبری تجسم عملکرد موفق انگیزه پیشرفت تحصیلی استراتژیهای خودرهبری مدلیابی معادالت ساختاری نشان داد انگیزه پیشرفت دانشجویان با ضریب اثر مستقیم / بر استراتژیهای خودرهبری به عنوان یک سازه کلی تأثیرگذار بوده است باتوجه به جدول شماره تمامی فرضیههای پژوهش مورد تأیید قرار گرفت و میتوان گفت انگیزه پیشرفت دانشجویان بر بهکارگیری استراتژیهای خودرهبری تأثیرگذار بوده است بهعبارت دیگر افرادیکه در خود انگیزه پیشرفت بیشتری احساس میکنند تالش میکنند تا خود را رهبری نمایند و بدینطریق احتمال موفقیت خود را افزایش دهند البته با توجه به ضریب الندای به دست آمده در مدلیابی معادالت ساختاری میتوان گفت به طور کلی انگیزه ضریب ضری اثر ب اثر مستقیم کل 3/66 3/04 3/55 3/60 3/06 3/03 3/47 وضعیت فرضیه در بهکارگیری استراتژیهای خودرهبری دانشجویان دانشگاه بیرجند انجام شده است نتایج تی تکگروهی نشان داد انگیزه پیشرفت و استراتژیهای خودرهبری دانشجویان در وضعیت مطلوبی قرار دارند مدلیابی معادالت ساختاری نشان داد انگیزه پیشرفت با مقدار ضریب اثر مستقیم )γ= / در بهکارگیری استراتژیهای خودرهبری به عنوان یک سازه کلی تأثیرگذار بوده است کورتینا و مانز ( همکاران (( هاگتون و جینکرسون ( )و هاگتون چیر فوتی مادیگان نک و سیینگ ( ) در Downloaded from journalskhuisfacir at 15:55 IRDT on Saturday June 24th 2017 فرضیه هفتم : انگیزه پیشرفت دانشجویان بر استراتژیهای خودرهبری به عنوان یک سازه کلی تأثیرگذار است نهایتا پیشرفت تحصیلی با مقدار ضریب تأثیر / بر

9 تبیین نقش انگیزه پیشرفت تحصیلي در بهکارگیری 551 / بهکارگیری استراتژیهای خودرهبری را توسط آنان فراهم نمود خودرهبری رویکردی جدید در رهبری اندیشه و رفتار است که از فرایندهای خودتأثیری ناشی میشود این عمل با مسؤولیتپذیری فرد و بهصورت آگاهانه و تعمدانه انجام میشود اصوال افرادیکه در خود انگیزه پیشرفت احساس میکنند مسؤولیتپذیری بیشتری در شکستها و موفقیتها بر عهده میگیرند و آنها اقدامات خود را آگاهانه پیگیری میکنند تا به پیشرفتی که مابه ازای این انگیزه است دست یابند لنجیکهال و ساندرز ( ) عنوان نمودهاند خودرهبری دانشجویان هیلر مارتینی و ساچز عنوان کردهاند استراتژیهای رفتارمحورخودرهبری احساس خودمختاری شایستگی و افزایش تصورات خودکارآمدی را در افراد موجب میشود که میتوان با تقویت این استراتژیها در دانشجویان پیامدهای مطلوب منبعث از آنها را نیز بهبود بخشید از دیگر نتایج بهدست آمده در پژوهش حاضر تأثیر انگیزه پیشرفت بودهاست براستراتژی تمرکز بر پاداشهای طبیعی γ این یافته بیانگر این مسأله است که انگیزه پیشرفت سبب میشود دانشجویان تالشهای خود را در نیل به موفقیت و پیشرفت به عنوان یک پاداش تلقی کنند بهعبارت دیگر کار و تالش در جهت پیشرفت و تحقق اهداف به مثابه یک پاداش طبیعی عمل نموده و در نظر فرد تالشها و فعالیتها فینفسه ارزشمند به حساب میآیند اینگونه میتوان فعل و فکر تحصیل و تالش و ارزشمندی آن را در نظام ارزشی درونی دانشجویان نهادینه ساخت تجسم سبب میشود در تالشهای خود بهطور مؤثرتر و کارآمدتری سرمایهگذاری نمایند مالکیت و مسؤولیت تجربیات آموزشی خود را برعهده بگیرند فرایندهای یادگیری را متناسب با شرایط خود تنظیم نمایند و بدین طریق عالیق شایستگیها و تواناییهای خود را منعکس نمایند براین عملکرد موفق اساس میتوان با آشناسازی و تشویق دانشجویان در بهکارگیری استراتژیهای خودرهبری مسؤولیتپذیری تالشمحوری خودتنظیمی فرایند یاددهی ـ یادگیری و پرورش استعدادهای آنان را توسعه بخشید نتایج پژوهش حاضر نشان داد انگیزه پیشرفت تحصیلی در بوده که تحت تأثیر انگیزه پیشرفت قرار گرفته است و نشان میدهد که افراد با انگیزه پیشرفت باالتر قبل از رسیدن به اهداف آن وضعیت را در ذهن خود مجسم میکنند و بدینطریق خود انگیزشی الزم برای نیل به موفقیت را در مارشال خود ایجاد میکنند مزاری خودگفتگویی γ پترسون و سوتار باس و و سیمز بهکارگیری استراتژیهای خودپاداشدهی خودراهنمایی γ خودتنبیهی تأثیرگذار بوده است این استراتژیها به استراتژیهای رفتارمحور خودرهبری معروفاند و از آنها به مفهوم خودمدیریتی یاد میشود دانشجویانی که از این استراتژیها استفاده میکنند درواقع به خودمدیریتی اندیشه و رفتار خود میپردازند این امر موجب افزایش تصورات خود کارآمدی در آنان شده و دایرهای از عمل خوب ـ نتیجه خوب را در آنان ایجاد میکند که تحت نظارت و مدیریت یک نظام ارزشی درونی است به هر میزان که از دیگر استراتژیهای خودرهبری مانز و نک مانز و سیمز اسچیر کارور و مینگ و مارتین الک و التمن دسی و ریان کارور دسی وویکالند و دووال نیز در پژوهشهای خود به روابط مثبت و معناداری بین استراتژیهای خودرهبری و Downloaded from journalskhuisfacir at 15:55 IRDT on Saturday June 24th 2017 پژوهشها و اظهارات خود نقش تعیین کننده انگیزش و نیاز به پیشرفت افراد در بهکارگیری استراتژیهای خودرهبری را بیان نمودهاند در پژوهش حاضر نیز تأثیر انگیزه پیشرفت تحصیلی دانشجویان در بهکارگیری تعدادی از استراتژیهای خودرهبری تأیید شدهاست که میتوان با ارتقای انگیزه دانشجویان و بهویژه انگیزه پیشرفت تحصیلی آنان زمینه دانشجویان به سیستم کنترلی درونی مجهز باشند تأثیر کمتری از محیط گرفته و میتوانند خود مسیر پیشرفت خود را فارغ از کنترل و تشویقهای بیرونی به پیش برند در و فارتنر این زمینه مانز و سمیز

10 /881 پژوهش در برنامهریزی درسي دوره دوم شماره ( 42 پیاپي )15 سال سیزدهم زمستان 5931 عملکرد افراد دست یافتهاند لذا بهکارگیری استراتژیهای خودرهبری عالوه بر اهداف و فعالیتهای تحصیلی تمامی عملکرد فرد را میتوانند تحت تأثیر قرار دهند بر این اساس عملکرد اجتماعی شغلی خانوادگی علمی و تخصصی دانشجویان با بهکارگیری استراتژیهای خودرهبری کارآمدتر و اثربخشتر خواهد شد منابع ] Downloaded from journalskhuisfacir at 15:55 IRDT on Saturday June 24th 2017

11 Downloaded from journalskhuisfacir at 15:55 IRDT on Saturday June 24th / تبیین نقش انگیزه پیشرفت تحصیلي در بهکارگیری