روایی و پایایی آزمون رشد حرکتی درشت- نسخه سوم در کودکان سه تا 01 سال شهر اهواز

Transcript

1 )مقالۀ پژوهشی( روایی و پایایی آزمون رشد حرکتی درشت نسخه سوم در کودکان سه تا 01 سال شهر اهواز *1 فرزاد محمدی عباس بهرام حسن خلجی فرهاد قدیری 1 دانشجو دکترای رفتار حرکتی. 2 استاد گروه رفتار حرکتی. 3 دانشیار گروه رفتار حرکتی. 4 استادیار گروه رفتار حرکتی. چکیده زمینه و هدف: آزمون رشد حرکتی درشتنسخه سوم یک آزمون فرایندمحور سنجش رشد حرکتی کودکان است. هدف مطالعه ارزیابی روایی و پایایی این ابزار در کودکان سه تا 01 سال اهواز بود. روش بررسی: راهبرد تحقیق توصیفیهنجاری و طرح تحقیق مقطعی بود. تعداد 0011 کودک سه تا 01 سال شهر اهواز از هشت منطقه به صورت نمونهگیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار تحقیق آزمون TGMD3 بود. از روشهای آماری تحلیل عاملی ضریب همبستگی درون طبقهای و پیرسون استفاده شد. یافتهها: شاخص روایی محتوایی دامنهای از 1/01 تا یک را نشان داد. پایایی همسانی درونی خردهآزمونهای جابجایی توپی و کل آزمون به ترتیب 1/08 1/08 و 1/10 و پایایی آزمونبازآزمون 1/19 1/19 و 1/18 بدست آمد. ضرایب پایایی درونارزیاب خردهآزمونهای جابجایی توپی و کل آزمون به ترتیب 1/11 1/10 و 1/11 و پایایی بینارزیاب 1/10 1/19 و 1/10 بدست آمد. برای ارزیابی روایی سازه طرح دو عاملی اولریخ از طریق تحلیل عاملی تاییدی تایید شد. ضرایب همبستگی خردهآزمونها با سن مثبت و باال بود. نتیجهگیری: با توجه به تایید روایی و پایایی آزمون TGMD3 میتوان با اطمینان برای ارزیابی رشد حرکتی کودکان اهواز اسفاده کرد. همبستگی خردهآزمونها با سن از قابلیت تمایز سنی و ماهیت رشدی آزمون حمایت میکند. نتایج تحقیق محدود به جامعه فعلی است و نماینده تمام ایران نیست. مطالعات آینده بایستی بر اساس تنوع فرهنگی مناطق دیگر ویژگیهای این آزمون را ارزیابی کنند. واژههای کلیدی: بنیادی TGMD3 رشد حرکتی تاخیر حرکتی. و گروه رفتار حرکتی دانشکده علوم ورزشی دانشگاه خوارزمی تهران تهران ایران. 3 گروه رفتار حرکتی و روانشناسی ورزش دانشکده علوم ورزشی دانشگاه اراک اراک ایران. * نویسندۀ مسؤول: فرزاد محمدی گروه رفتار حرکتی دانشکده علوم ورزشی دانشگاه خوارزمی تهران تهران ایران. تلفن: farzad.mohammadi59@gmail.com دريافت مقاله: 7316/4/71 دريافت مقالۀ اصالحشده: 7316/5/77 اعالم قبولي: 7316/5/74

2 روايي و پايايي آزمون رشد حرکتي درشت مقدمه بنیادی الگوهای حرکتی هدفمندی هستند) 1 ( که سنگ بنای حرکات پیشرفتهاند) 2 (. این مهارتها که در زمرهی حرکتی درشتاند ی هستند که با عضالت درشت بدن اجرا شده )3( و به جابجایی و کنترلشیء تقسیم می شوند) 4 (. بر اساس شواهد پژوهشی شایستگی در مهارت بنیادی در سنین پایین با مشارکت در فعالیتهایبدنی در دورهی نوجوانی) 5 ( و اواسط بزرگسالی) 6 ( ارتباط دارد. بنابراین سنجش این مهارتها در ابتدای کودکی میتواند نقش مهمی را در تشخیص تاخیرهای حرکتی و اعمال برنامههای مداخلهای ایفا کند و بدینترتیب بر فعالیتبدنی آیندهی کودکان اثرگذار باشد. دو رویکرد فرایندمحور و نتیجهمحور جهت سنجش بنیادی وجود دارد. رویکرد نتیجه محور به نتیجه پایانی حرکت و رویکرد فرایندمحور بر توصیف ویژگی شکل و مکانیک حرکت میپردازد) 4 (. هر کدام از این دو رویکرد دارای مزایایی است. به عنوان مثال مزیت رویکرد نتیجهمحور ساده بودن اندازهگیری آن و رویکرد فرایندمحور معتبر بودن اطالعات برای شده است که با ایجاد تغییراتی کیفیت آن نسبت به TGMD2 بهبود یابد. از جمله این تغییرات تغییر نام کنترلشیء به توپی است. در خردهآزمون جابجایی مهارت سکسکه جایگزین مهارت جستن شد. در توپی غلتاندن توپ حذف و پرتاپ از زیر دست و ضربه فورهند یکدستی اضافه شدند) 13 (. در نسخه جدید تغییراتی در برخی معیارهای اجرا جهت وضوح در نمرهدهی نیز ایجاد شد تا مشاهده الگوهای حرکتی بهبود یابد. عالوه بر این همهی معیارهای اجرا که بایستی به تعداد تکرار خاصی اجرا می شدند برای به حداکثر رساندن همسانی در تمام مهارتها به چهار تکرار پیدرپی تغییر یافتند) 9 (. روانسنجی با بازنگری TGMD3 ارزیابی ویژگیهای ویژگیهای روانسنجی آن قبل از کابرد اهمیت دارد. روایی یکی از آزمون بتوانند سازهای بسنجد) 14 (. است و منظور از آن این است که که ادعای سنجش آن را دارد پایایی به همسانی عملکرد در اجراهای متعدد اشاره دارد و جهت اطمینان از اینکه ارزیابیها از هرگونه خطای تصادفی اندازهگیری مبرا هستند محاسبه آن ضروری است) 15 (. مفهوم پایایی به این معنی است که چند درصد از تغییرات نمره مشاهده شده در بردارندهی تغییرات نمره واقعی است که این مفهوم به صورت نسبت واریانس این دو نمره بیان میشود) 1 (. به عبارتی آزمونی پایاست که کمترین واریانس خطای اندازهگیری را داشته باشد) 16 (. آزمون TGMD3 ابتدا در ایاالت متحده به کار گرفته شد. نتایج مطالعه وبستر و اولریخ )2017( همبستگی سنی متوسط تا باالیی را در توپی) 0/47 ( و جابجایی) 0/39 ( نشان داد. همسانی درونی در همه گروههای سنی بسیار باال بود. ضریب پایایی آزمونبازآزمون برای جابجایی) 0/97 ( توپی) 0/95 ( و کل )0/97(TGMD3 و روایی سازه از طریق تحلیل عاملی تاییدی )CFA( تایید محقق است) 7 (. برای ارزیابی جامعتر شایستگی حرکتی کودکان استفادهی همزمان از هر دو رویکرد ضروری است) 8 (. آزمون رشد حرکتی درشتنسخه سوم) TGMD 3( آزمونی نرممرجع میباشد) 9 ( که از مزایای دو رویکرد برخوردار است. این آزمون ابزاری فرایندمحور است که تعدادی مولفه نتیجهمحور نیز دارد. مولفههای نتیجهمحور شامل انجام چهار بار اجرای متناوب مهارت های یورتمه لیلی سکسکه و همچنین پرتاب توپ از پایین دست به مسافت 4/6 متر میباشد) 10 (. آزمونهای نرم مرجع استاندارد بایستی هر 15 سال بدلیل تغییرات افراد در طول زمان بهروزرسانی و بازنگری شوند. آزمون TGMD3 نسخه جدید TGMD(1985) )11( و TGMD2(2000) )12( است. در TGMD3 تالش

3 387 فرزاد محمدی و همکاران تا شد) 10 (. والنتینی جانل و وبستر )2016( روایی محتوایی صوری و سازه TGMD3 را برای کودکان برزیلی تایید کردند. همچنین در پژوهش آنها پایایی درونارزیاب) 0/60 0/90( و بینارزیاب )0/85 بازآزمون)جابجایی 0/93 و تا 0/99( و آزمون توپی 0/81( تایید شد. همسانی درونی برای خردهآزمونهای جابجایی )0/63( بدست آمد) 17 (. اسپانیایی توپی )0/76( و استوان و کل آزمون )0/74( همکاران )2017( نسخهی TGMD3 را ترجمه و ویژگیهای روانسنجی آن را بررسی کردند. شاخصهای پایایی درونارزیاب و همسانی درونی روایی سازه از طریق CFA حمایت شد) 18 (. بینارزیاب عالی بودند) 0/89 >(. سپیسکا) 2010 ( نشان داد که بین نمرات TGMD 2 کودکان جمهوری چک با ایاالت متحده تفاوت وجود داشت) 19 (. هاوین و همکاران )2007( نیز نشان دادند که نرم های TGMD2 ایاالت متحده که در برای کودکان هلندی مناسب نمیباشد) 20 (. تهیه شده بر اساس ادبیات تحقیق نرمها برای جمعیتی خاص و ویژه ساخته میشوند به عنوان مثال نرمهای قد کودکان آمریکایی برای کودکان ژاپنی مناسب نیستند. در حرکتی نیز این موضوع صادق است) 21 (. والرند )1989( نیز ذکر کرد که تعمیمدهی نتایج ارزیابی مالک محدود به جامعه ای است که ابزار در مورد آن هنجاریابی شده است) 22 (. بنابراین ارزیابی ویژگیهای روانسنجی TGMD3 جوامع مختلف بایستی قبل از استفاده بررسی شود. در در ایران پیش از این روایی و پایایی TGMD2 مورد بررسی قرار گرفت. پایایی همسانی درونی) 0/74 فرخی و همکاران )2014( تا 0/80( آزمون بازآزمون )0/65 تا 0/81( درونارزیاب) 0/95 >( و همچنین روایی سازه آزمون را تایید کردند) 23 (. اما آزمون TGMD3 هنوز در کشور استانداردسازی نشده است. وقتی که یک وسیله اندازهگیری ابداع و یا میشود ارزیابی بازنگری ویژگیهای روانسنجی آن قبل از انتشار برای استفاده عمومی اهمیت دارد )24(. بر این اساس هدف از پژوهش حاضر ترجمه نسخه فارسیTGMD3 و ارزیابی ویژگیهای روانسنجی آن در کودکان سه تا 10 سال شهر اهواز میباشد. روش بررسي روش تحقیق از نوع توصیفیهنجاری طرح و تحقیق از نوع مقطعی بود. دادهها به صورت مقطعی طی دوره زمانی مشخص جمعآوری شدند. شرکتکنندگان تحقیق شامل 1600 نفر با میانگین سنی 6/56±2/29 )%50 پسر( از کودکان سه تا 10 سال شهر اهواز بودند که با روش نمونهگیری خوشهای از مناطق هشتگانه اهواز انتخاب شدند. کودکانی که دارای صدمات عصبشناختی و اسکلتیعضالنی بودند از تحقیق کنار گذاشته شدند. که بود ابزار جمعآوری دادههای تحقیق آزمون TGMD3 بنیادی کودکان را در دامنه سنی سه تا 10 سال ارزیابی میکند. این آزمون شامل شش مهارت جابجایی)دویدن یورتمه رفتن لیلی کردن سکسکه دویدن پرش افقی و سرخوردن( مهارت توپی هفت و )ضربه زدن دو دستی به یک توپ ایستا ضربه فورهند به یک توپ که توسط خود فرد رها شده دریبل ایستا با یک دست گرفتن دو دستی ضربه به یک توپ ایستا با پا پرتاب از باالی دست و پرتاب از پایین دست( است. هر مهارت دارای سه تا پنج معیار اجراست. آزمونگر در دو کوشش رسمی برای هر معیار در صورت وجود داشتن نمره یک و یا در صورت وجود نداشتن نمره صفر ثبت میکند. آزمونگر کل نمرات هر معیار را از هر دو کوشش مهارت برای بدست آوردن نمرات خام هر مهارت جمع میکرد. هر خردهآزمون نمره خام کلی دارد که از جمع نمرهی مربوطه به دست میآید. نمرات کلی خردهآزمون جابجایی بین صفر تا 46 و خردهآزمون مهاتهای توپی بین صفر تا 54 بود. نمره خام کلی آزمون بین صفر تا 100 است) 9 (. قبل از استفاده از آزمون بایستی به فارسی ترجمه میشد. برای این کار از روش ترجمه مستقل دوگانه

4 روايي و پايايي آزمون رشد حرکتي درشت معکوس ( independent double backreverse )translation استفاده شد ) 22 و 25 (. بر اساس این روش چهار مترجم دو زبانه برای ترجمه کردن فرم نمره دهی در تحقیق همکاری کردند. دو نفر از آنها به طور مستقل آیتمهای TGMD3 را از انگلیسی به فارسی ترجمه کردند و دو نفر دیگر ترجمههای فارسی آنها را به طور مستقل به انگلیسی ترجمه کردند. ترجمهی آنها شامل نام مهارت معیار اجرا و دستورالعمل اجرای TGMD3 بود. بعد از انجام چهار ترجمه مستقل همه ی مترجمان به همراه محقق در یک جلسه حضور یافتند و ترجمهها را با نسخهی اصلی آزمون مقایسه کردند. نسخه ی فارسی TGMD3 بازبینی و ساخته شد و به اتفاق آرا نسخهی نهایی ترجمه شده برای استفاده در تحقیق آماده شد. بعد از تهیه فرم فارسی و قبل از استفاده از آن روایی محتوایی آن بررسی شد. برای تعیین روایی محتوایی از پرسشنامه شاخص روایی محتوایی )CVI( استفاده شد پنج متخصص رفتار حرکتی نظرات خود را دربارهی هر معیار نمرهدهی آزمون TGMD3 در قالب سه آیتم "ساده بودن" "واضح بودن"و "مربوط بودن" رب اساس یک طیف لیکرتی 4 قسمتی تکمیل کردند. بعد از بررسی شاخص روایی محتوایی در تمام معیارهای نمره دهی TGMD3 جهت ارزیابی رشد حرکتی درشت کودکان سه تا 10 سال اهواز بکار گرفته شد. قبل از اجرای آزمون موافقتنامهی معاونت پژوهشی اداره کل آموزش و پرورش خوزستان رضایت نامه والدین و موافقت کودک اخذ شد. پروتکل ارزیابی شامل نمایش تکنیک صحیح اجرای مهارت به همراه آموزش آن قبل از ارزیابی کودکان بود. بعد از نمایش و آموزش کالمی کودک هر مهارت را در یک کوشش آزمایشی اجرا میکرد. سپس دو کوشش اصلی توسط کودک اجرا میشد. مدت زمان اجرای آزمون برای هر کودک بین 2025 دقیقه طول میکشید. ضبط ویدویی با یک دوربین فیلمبرداری)پاناسونیک مدل )VDRD50 انجام شد و این امر به این دلیل بود تا امکان تحلیل ویدیویی پس از آزمون برای ارزیاب فراهم باشد. دو ارزیاب ابتدا به صورت مستقل از هم %10 از کل آزمودنیها )160 نفر( را که بطور تصادفی از همهی گروهها و دو جنس انتخاب شده بودند به منظور بررسی پایایی بین ارزیابها تحلیل کردند. سپس تحلیلهای ویدیویی سایر آزمودنیها بوسیله یکی از دو ارزیابها انجام شد. همچنین یک ارزیاب یک تحلیل دیگر از %10 آزمودنیها )160 نفر( را به منظور پایایی درونارزیاب در یک ماه بعد از ارزیابی اول پایایی انجام داد. به منظور ارزیابی آزمونبازآزمون %10 آزمودنیها ) 160 نفر( انتخاب و دو بار اجرا کردند. TGMD3 را بافاصله 7 تا 10 روز این فاصله با توجه به برنامه مدرسه غیبت کودک و روز تعطیل تنظیم میشد. نمرات خام برای محاسبهی خردهآزمون جابجایی و توپی و همچنین کل TGMD3 استفاده شد. ارزیابی روایی محتوایی از طریق شاخص روایی محتوایی) CVI ( و با استفاده از نظرسنجی از پنج متخصص رفتار حرکتی کشور صورت گرفت. بر اساس مطالعات قبلی CVI بزرگتر از 0/75 یا 0/80 به عنوان مقدار قابل قبول در نظر گرفته میشود) 26 (. همسانی درونی با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ محاسبه شد. ضریب پایایی مساوی یا بیشتر از 0/70 بیشتر از به عنوان حداقل پایایی قابل قبول و مساوی یا 0/90 به عنوان پایایی ایدهآل محسوب میشود )27(. پایایی آزمونبازآزمون از طریق ضریب همبستگی پیرسون برای دو ارزیابی) 28 ( انجام شد. توافق بینارزیاب و درونارزیاب با استفاده از ضریب همبستگی درون طبقهای )ICC( مورد بررسی قرار گرفت. توافقهای ICC کمتر از 0/40 به عنوان ضعیف بین 0/40 تا 0/75 به عنوان نسبتا خوب تا خوب و باالتر از 0/75 به عنوان عالی در نظر گرفته شدند) 27 (. برای ارزیابی روایی سازه TGMD3 طرح دو عاملی اولریخ )2016( فرض و از طریق تحلیل عاملی تاییدی) CFA ( آزمون شد) 9 (. بارهای عاملی استاندارد شده 0/40 یا بیشتر به عنوان

5 383 فرزاد محمدی و همکاران χ² حداقل معیار پارامتر در نظر گرفته شد. تناسب کلی دادهها برای ارزیابی مدل دو عاملی مفروض نخست بر مبنای 2 معنیدار نبودن خی دو) χ( بررسی میشود. مقدار پایین در ارزیابی برازش مطلق مدل )یعنی غیرمعنیدار( بیانگر برازش خوب است اما pvalues بشدت χ² تحت تاثیر حجم نمونه قرار می گیرد و در نمونههای بزرگ احتمال معنیدار بودن آن بسیار زیاد است. عبارتی دار χ² آزمونهای به به عنوان آزمونهای محافظهکار و محدودکننده هستند که در آنها بندرت pvalues معنی نمیشود) 29 (. بنابراین ارزیابی مدل از طریق CFA شاخصهای برازش انجام گرفت. این شاخصها عبارتند از : شاخص نیکویی برازش) GFI ( نیکویی برازش اصالح شده) AGFI ( شاخص برازش هنجار نشده شاخص برازش هنجار شده) NFI ( )NNFI( برازش تطبیقی) CFI ( شاخص برازش فزاینده شاخص )IFI( شاخص ریشه میانگین استاندارد شده مجذور باقیمانده )SRMR( و ریشه میانگین مجذور خطای برآورد.)RMSEA( از مقادیر AGFI بزرگتر از 0/90 و GFI بزرگتر از 0/95 به عنوان برازش خوب تلقی میشود. مقادیر بزرگتر در 0/95 شاخص برازش هنجار نشده) NNFI ( شاخص برازش تطبیقی) CFI ( و شاخص برازش فزاینده )IFI( به عنوان مقدار خوب تلقی میشود) 30 (. در شاخص برازش هنجار شده) NFI ( مقدار بزرگتر از 0/90 و در شاخص )RMSEA( و شاخص مجذور ریشه میانگین مجذور خطای برآورد ریشه میانگین استاندارد شده باقیمانده) SRMR ( مقدار پاینتر از عنوان مقادیر قابل قبول خوب تلقی میشوند) 29 (. و پایین تر از 0/08 0/06 به به عنوان برای بررسی ارتباط بین سن با توپی و جابجایی از ضریب همبستگی گشتاوری پیرسون استفاده شد. تمامی تجزیه و تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزارهای SPSS نسخه 22 و لیزرل نسخه 8/8 صورت گرفت. در تمام محاسبات آماری سطح معنیداری 0/05 در نظر گرفته شد. يافتهها جدول 1 اطالعات جمعیت شناختی شرکت کنندگان نظیر میانگین سنی و انحراف استاندارد فراوانی و فراوانی نسبی و همچنین فراوانی برتری دست و پا را در هر یک از گروههای سنی نشان میدهد. خردهآزمون جابجایی در همهی گروهها )بجز گروه 10 سال( میانگین نمرات خام باالتری از خردهآزمون توپی داشت)جدول 2 (. نمره خام باالتر نشان دهندهی شایستگی مهارت حرکتی باالتر است. نتایج آزمون ضریب همبستگی نشان می دهد که بین متغیر سن و میانگین نمرات خام خردهآزمون جابجایی) r)1600(=0/83 p=0/000 ( خردهآزمون مهارت های توپی) p=0/000 0/84=)1600(r( و آزمون کل TGMD3 0/88=)1600(r( )0/000=p رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. به عبارتی با افزایش سن میانگین عملکرد نمونه هنجاری در آزمون TGMD3 بهبود یافته است که ماهیت رشدی آزمون را نشان می دهد )جدول 2(. روایی محتوایی آزمون شاخص روایی محتوایی) CVI ( TGMD3 از طریق پنج متخصص نظر با و رفتار حرکتی کشور نشان داد که CVI تمامی معیار های اجرا در دامنه 0/80 تا یک قرار داشت. محتوایی TGMD3 به خوبی برقرار است. لذا روایی نتایج ضریب همبستگی درونطبقهای )ICC( برای ارزیابی پایایی بینارزیاب نشان داد که در خردهآزمون α( خرده =0/97 95% CI ]0/96 جابجایی )]0/98 آزمون توپی 95% CI ]0/97 0/98[( )α آزمون کل و 0/98= ]0/97 0/98[( TGMD3 =0/98 95% CI α( مقدار ضریب پایایی برای دو ارزیاب و 160 نمونه باال و نزدیک به یک است )جدول 3(. نتایج ارزیابی پایایی درونارزیاب نیز نشان داد که در خردهآزمون جابجایی =0/99 95% CI ]0/99 0/98[(

6 α α روايي و پايايي آزمون رشد حرکتي درشت )α خردهآزمون توپی ]0/993 0/996[( )α =0/99 95% CI آزمون و کل TGMD3 )α =0/99 95% CI ]0/994 0/997[( مقدار ضریب پایایی برای دو بار ارزیابی و 160 نمونه باال و نزدیک به یک است و تغییرپذیری بسیار کمی وجود دارد)جدول 3 (. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین نمرات آزمون بازآزمون در خردهآزمون جابجایی )]0/94 )r)160(=0/92 P=0/000 BCa 95% CI]0/90 خردهآزمون توپی 0/95[( ]0/92 95% BCa و کل آزمون TGMD3 )r)160(=0/94 P=0/000 CI )r)160(=0/95 P=0/000 BCa 95%CI]0/0 94/96[( رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد)جدول 4(. ضریب آلفای کرونباخ برای محاسبه همسانی درونی در خردهآزمون توپی جابجایی برابر با برابر با =0/85 α=0/85 و برای خردهآزمون کل آزمون TGMD3 برابر با 0/91=α است. همچنین به تفکیک جنسیت ضریب آلفای کرونباخ برای خردهآزمون جابجایی در پسران برابر با 0/85=α و در دختران برابر 0/86= خردهآزمون توپی در پسران برابر با 0/87=α و در دختران برابر α=0/82 و کل آزمون TGMD3 در پسران برابر با 0/92=α و در دختران برابر 0/91=α است. تمام ضریبها از مقدار قابل قبول )جدول 5(. بیشتر هستند 0/70 با توجه به اینکه معموال بار عاملی بزرگتر از 0/40 را به عنوان بار عاملی قابل قبول در نظر میگیرند محتوای جدول 6 گویای این است که همهی آیتمهای )مهارت های( عامل اول)عامل جابجایی( بار عاملی )همبستگی( بسیار باالیی را نشان میدهند. در عامل دوم ) توپی( نیز همهی آیتمها بار عاملی باالیی را نشان میدهند البته آیتم پرتاب باالی شانه بار عاملی زیر یعنی 0/50 0/48 را نشان میدهد که بار عاملی قابل قبولی میباشد. همچنین قدر مطلق مقادیر T در همهی آیتمها باالتر از 1/96 میباشند که نشاندهنده این است که سوال مربوطه قادر به سنجش معنیدار متغیرش است. بنابراین بارگیری باالی مهارتها روی عاملهای مربوطه حاکی از این است که این عاملها منعکس کننده اصلیترین سازه مورد اندازهگیری توسط آزمون یعنی سازهی رشد حرکتی درشت میباشد)جدول 6(. با توجه به شاخصهای برازش در جدول 7 و معیار مقبولیت مقادیر این شاخصها میتوان بیان کرد که هر چند شاخص χ2 بسیار باالی نمونه تحقیق است) 29 ( معنیدار است که آن هم بدلیل حجم و همچنین نسبت کای اسکوئر به درجه آزادی )χ2/df( معنیدار است 2 389/02= χ )df=64 اما مقدار شاخصهای p=0/000( معتبرتر دیگر کامال ایدهآل است مقادیر SRMR RMSEA پایینتر از )29( CFI 0/06 NNFI NFI AGFI GFI و و همچنین مقادیر نزدیک به IFI و یک هستند) 30 (. بر این اساس برازش دو عاملی بودن مدل ساختاری TGMD3 برای نمونههای این تحقیق مطلوب است و تحلیل عاملی تاییدی از روایی سازه ابزار TGMD3 حمایت میکنند)جدول 7(.

7 385 فرزاد محمدی و همکاران سن جدول 7 : اطالعات جمعیت شناختي شرکت کنندگان بر اساس گروههای سني میانگین سنی و پسر دختر دست برتر)فراوانی( پای برتر)فراوانی( انحراف معیار فراوانی فراوانی نسبی فراوانی فراوانی نسبی راست چپ راست چپ / /07±0/ 3 سال / /05±0/ 4 سال / /05±0/ 5 سال / 05±0/ 6 سال / /05±0/ 7 سال / /06±0/ 8 سال / /06±0/ 9 سال / /06±0/ 10 سال /56±2/ مجموع 29 جدول 3 : میانگین و انحراف استاندارد نمرات خام آزمون TGMD3 بر اساس سن کل آزمون TGMD3 خردهآزمون توپی خردهآزمون جابجایی SD M SD M SD M 7/7 29/09 3/7 13/4 5/5 15/6 8/9 37/6 4/4 16/8 6/2 20/8 8/7 45/5 5/1 20/3 5/1 25/2 9/3 53/04 5/6 23/9 5/5 29/1 9/1 60/8 6/7 28/2 4/2 32/5 9/1 66/6 6/1 31/6 4/4 35 8/6 73/8 6/1 36/5 4/1 37/2 6/8 78/1 5/1 39/2 3/6 38/8 r=0/88 P=0/000 r=0/84 P=0/000 r=0/83 P=0/000 سن 3 سال 4 سال 5 سال 6 سال 7 سال 8 سال 9 سال 10 سال R P 0/000 0/000 0/000 0/000 0/000 0/000 جدول 3: نتايج ضريب همبستگي درون طبقهای پايايي بینارزياب و درونارزياب 95% CI ICC)α( آزمون TGMD3 پایایی ]0/96 0/98[ 0/97 خردهآزمون جابجایی ]0/98 0/97[ 0/98 خردهآزمون توپی بینارزیاب ]0/97 0/98[ 0/98 کل آزمون TGMD3 ]0/99 0/98[ 0/98 خردهآزمون جابجایی ]0/996 0/993[ 0/99 خردهآزمون توپی درونارزیاب ]0/994 0/997[ 0/99 کل آزمون TGMD3

8 روايي و پايايي آزمون رشد حرکتي درشت BCa 95% CI ]0/90 0/94[ ]0/92 0/95[ ]0/94 0/96[ جدول 4: ضرايب همبستگي پیرسون برای پايايي آزمون بازآزمون Sig. r N M±SD مرحله آزمون TGMD3 0/000 0/ /4±8/8 آزمون خردهآزمون جابجایی 32/9±7/8 بازآزمون 0/000 0/ /4±10/9 آزمون خردهآزمون توپی 32/9±9/8 بازآزمون 0/000 0/ /8±18/7 آزمون کل آزمون TGMD3 65/8±16/8 بازآزمون زیر گروه پسر دختر مجموع جدول 5: ضرايب آلفای همساني دروني برای هر يک از زير گروههای نمونه هنجاری خردهآزمون کل آزمون TGMD3 توپی جابجایی تعداد α=0/92 α=0/87 α=0/ α=0/91 α=0/82 α=0/ α=0/91 α=0/85 α=0/ مقدار T 30/8 22/6 41/5 30/1 28/2 32/4 27/7 35/5 37/4 34/3 33/1 19/5 25/6 جدول 6: بارهای عاملي و واريانس خطای هر آيتم TGMD3 )7633=N( بارهای عاملی واریانس خطا توپی جابجایی آیتم 0/51 0/70 دویدن 0/70 0/54 یورتمه رفتن 0/27 0/86 لیلی کردن 0/53 0/68 سکسکه دویدن 0/58 0/65 پرش افقی 0/48 0/72 سر خوردن 0/59 0/64 ضربه دو دستی به توپ ثابت 0/41 0/77 ضربه فورهند به توپ 0/36 0/80 دریبل ایستای یک دستی 0/43 0/75 دریافت کردن دو دستی 0/46 0/73 ضربه با پا به توپ ایستا 0/77 0/48 پرتاب از باالی دست 0/64 0/60 پرتاب از زیر دست

9 381 فرزاد محمدی و همکاران جدول 7 : مقادیر شاخصهای نیکویی برازش برای مدل دو عاملی TGMD3 RMSEA GFI AGFI NFI NNFI CFI IFI SRMR χ2/df df χ2 شاخص های برازش مدل دو عاملی 0/056 0/96 0/94 0/96 0/96 0/96 0/96 0/03 6/08 64 مدل دو عاملی *389/02 >0/06 <0/95 <0/90 <0/90 <0/95 <0/95 <0/95 >0/08 مقدار قابل قبول بین 2 تا 5 *) P 0/05 ()دو دامنه(. بحث هدف از این مطالعه ترجمه بین فرهنگی مهارت معیارهای اجرا و دستورالعمل آزمون TGMD3 و ارزیابی ویژگیهای روانسنجی آن در کودکان شهر اهواز بود. نتایج روایی محتوایی نشان داد که تمام گویههای مهارتها دارای ضریب توافق 0/80 تا یک بودند و روایی محتوایی آزمون تایید شد. این نتیجه با تحقیقات قبلی که ترجمه بین فرهنگی را در جوامع مختلف انجام داده بودند همخوانی داشت ) 17 و 18 (. حرکتی درشت آزمون TGMD3 و معیارهای اجرای آن قسمتی از رساله اولریخ )11( بود. اولریخ پس از مروری بر نشریات رشد حرکتی کتابهای درسی و تعدادی از برنامههای درس تربیت بدنی مدارس ابتدایی لیستی از حرکتی بنیادی مشترک تمام این منابع را تهیه و برای گروهی از متخصصان رشد حرکتی و معلمان تربیتبدنی ابتدایی ارسال کرد تا بطور مستقل هر مهارت و معیار اجرایی آنها را ارزیابی کنند. این کار جهت تالش در زمینه ایجاد روایی محتوایی صورت گرفت. مهارتها و معیارهایی که بیش از %90 توافق را در بین متخصصان کسب کرده بودند در آزمون گنجانده شدند) 13 (. این مهارتها و معیارهای آنها در این تحقیق نیز مورد توافق متخصصان رشد حرکتی ایران قرار گرفت و روایی محتوایی آن تایید شد. ضریب پایایی بینارزیاب و درونارزیاب در این مطالعه باال بود و مقادیر مناسبی برای پایایی درونارزیاب و بینارزیاب در جابجایی و توپی مشاهده شد. به عبارتی تغییرپذیری بسیار کمی هم در بین ارزیاب ها که بطور مستقل یک مهارت واحد را ارزیابی کردند و هم در یک ارزیاب که یک مهارت واحد را دو بار با فاصله زمانی یک ماه ارزیابی کرد وجود داشت. این نتیجه با نتایج نسخه قبلی این آزمون در زمینه پایایی درون ارزیاب در ایران) 23 ( همخوانی داشت. همچنین با نتایج بررسی پایایی بینارزیاب و درونارزیاب که در فرهنگ های دیگر در مورد TGMD3 صورت گرفته بود ) و 31 ( نیز موافق بود. از منابع خطا که نمرات یک آزمون را تحت تاثیر قرار می دهد اشتباهات نمرهگذاری است. توافق بینارزیابها در یک آزمون مشابه بایستی مثبت و باال باشد تا از پایایی آزمون اطمینان حاصل شود. تایید پایایی درونارزیاب و بین ارزیاب در فرهنگهای مختلف ممکن است نشان دهندهی شیوهی اجرا و نمره گذاری روشن و بدون ابهام آزمون TGMD3 به عنوان یک آزمون استاندارد باشد. معموال پایایی آزمونهایی که انتظار میرود متغیر مورد اندازهگیری آنها در مدت زمان معینی تغییر نکند به شیوه نمونهگیری زمانی یا آزمون بازآزمون ارزیابی می شود که بررسی ثبات نتایج آزمون در دو زمان متفاوت است. نتایج پایایی آزمون بازآزمون نشان داد که نمرات آزمون بطور معنیداری با نمرات بازآزمون ارتباط داشت. همبستگی مثبت و باالی خردهآزمونها و کل آزمون بین مراحل آزمون و بازآزمون یک نشانگر قوی پایایی آزمون است. این نتیجه نیز با نتایج نسخه قبلی آزمون در ایران) 23 ( و همچنین آزمون TGMD3 در جوامع دیگر) و 31( همخوانی داشت. بین آزمون و

10 روايي و پايايي آزمون رشد حرکتي درشت بازآزمون تفاوت زیادی دیده نشد و نمرات با هم همبستگی داشتند. معموال احتمال دارد که فاصله زمانی بین دو آزمون بر نتایج آزمون دوم اثرگذار باشد. عواملی مثل تمرین رشد حافظه خستگی و غیره از منابع خطا هستند که بر روی این نوع پایایی اثرگذارند. البته این موارد ممکن است که بر تکالیف شناختی بیشتر از تکالیف حرکتی اثر گذار باشند. در این مطالعه فاصله بین دو آزمون هفت تا 10 روز )با توجه به غیبت دانش آموز برنامه مدرسه و روز تعطیل و...( تنظیم شد و نمرات دو آزمون با هم هماهنگی داشتند. در نتیجه ثبات زمانی آزمون TGMD3 تایید شد. همسانی درونی TGMD3 بمنظور اطمینان از همگنی متغیرهای آزمون ارزیابی شد. ضریب پایایی مساوی یا بیشتر از 0/70 به عنوان حداقل پایایی قابل قبول و مساوی یا بیشتر از 0 90/ به عنوان پایایی ایدهآل محسوب میشود) 27 (. نتایج همسانی درونی دارای دامنه ای از 0/82 تا 0/92 در خردهآزمونها و کل آزمون و با توجه به جنس بود. نتایج همسانی درونی در این مطالعه با نتایج نسخه قبلی آزمون در ایران) 23 ( و همچنین آزمون TGMD3 در دیگر کشورها )10 17 و 31( همخوانی داشت. ضرایب بدست آمده در سطح خوب تا عالی بودند و نشان دهندهی این است که ابزار بطور پایداری ساختارهای مربوطه را در خردهآزمونها و کل آزمون بر اساس جنس بررسی میکند. به عبارتی منعکس با خردهآزمون نیز در مهارت پرتاب باالی شانه دیده شد) 0/48 ( که البته در محدوده قابل قبول قرار داشت. عالوه بر این تمام یافتههای شاخصهای نیکویی برازش مدل قابل قبول است و نشان دهندهی نیکویی برازش نمراتTGMD3 در مدل دو عاملی بود و مقادیر باالتر از نسخه قبلی یعنی TGMD2 ایرانی که توسط) 23 ( گزارش شده بود هستند. این اغلب کودکان کنندهی یکنواختی مهارتها و معیارهای اجرای TGMD 3 است. برای بررسی روایی سازه از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. حرکتی همبستگی متوسط تا باالیی با خردهآزمونهای TGMD3 داشتند. عالوه براین دو مهارت لیلی و دریبل در نسخه جدید TGMD3 همبستگی باالیی با خردهآزمونهای مربوطه داشتند )0/80 (. همهی همبستگیها مثبت و معنیدار بود و حمایت بیشتری را برای مدل دو عاملی پیشنهاد شدهی TGMD3 فراهم میکرد. پایینترین همبستگی مهارت بنابراین با توجه به شاخصهای برازش TGMD 3 و مطابق با مطالعاتی که از این آزمون در فرهنگهای دیگر استفاده کردهاند )17 18 و 31( مطالعه ما از مدل دو عاملی جابجایی و توپی برای شایستگی حرکتی پشتیبانی میکند. دیگر یکی تحلیل از جنبههای روایی سازهی آزمونهای رشدی بررسی رابطهی متغیر سن با نمرهی عملکرد در آزمون است. نتایج آزمون ضریب همبستگی نشان داد که بین متغیر سن و میانگین نمرات خام خردهآزمون توپی جابجایی آزمون کل و TGMD3 رابطه مثبت و معنیداری مشاهده شد. این نتیجه با نتایج تحقیقات وبستر و اولریخ )2017( و استوان و همکاران )2017( همخوانی داشت) 10 و 18(. به عبارتی با افزایش سن میانگین عملکرد شرکتکنندگان آزمون در TGMD3 بهبود یافت که ماهیت رشدی آزمون را نشان میدهد و شواهدی را برای روایی سازه فراهم می کند) 15 (. به بیان دیگر نشان دهنده این است که آزمون TGMD3 قادر است بهبود مورد انتظار در حرکتی بنیادی را همراه با افزایش سن نشان دهد. مهم است که ذکر کنیم که بنیادی حرکتی با سن ارتباط دارند اما به سن وابسته نیستند) 32 (. بطور خالصه روایی محتوایی و سازه به همراه پایایی درونارزیاب و بینارزیاب ثبات زمانی آزمون بازآزمون و همسانی درونی آزمون TGMD3 مورد حمایت قرار گرفتند. روایی همزمانپیشبین و همچنین روایی کلینیکی TGMD3 برای کودکان دارای ناتوانی در این مطالعه بررسی نشد و این از محدودیتهای این

11 381 فرزاد محمدی و همکاران تحقیق بود و بایستی در تحقیقات آینده بررسی شود. این مطالعه نشان میدهد که TGMD3 برای ارزیابی شایستگی حرکتی بنیادی کودکان سه تا 10 سال شهر اهواز مناسب است. نتیجهگیری بر اساس نتایج ارزیابی پایایی بینارزیاب درون ارزیاب آزمون بازآزمون و همسانی درونی و همچنین ارزیابی روایی محتوایی و سازه آزمون TGMD3 دارای درجه باالیی از پایایی و روایی بود. مقادیر این یافتهها شواهد کافی را برای این نسخه آزمون فراهم می کند و به کاربران آزمون اطمینان میدهد که این ابزار یک ابزار معتبر و مناسب برای جامعه تحقیق است. نتایج تحقیق محدود به جامعه فعلی است و نماینده تمام جامعه ایران نیست. بنابراین مطالعات آینده بایستی بر اساس تنوع فرهنگی و جغرافیایی مناطق دیگر ویژگیهای روانسنجی این آزمون را بررسی کنند. قدرداني در اجرای پروتکل تحقیق افراد و موسسات زیادی با ما همکاری داشتند. از کلیه آزمودنیهای تحقیق مدیران و معلمان ورزش آنها معاونت پژوهش اداره کل آموزش و پرورش استان خوزستان تشکر میکنیم. قابل ذکر است این مقاله از رساله دانشجوی دکتری رفتار حرکتی دانشگاه خوارزمی تهران با شماره ثبت پژوهش و عنوان "روایی پایایی و هنجاریابی آزمون رشد حرکتی درشت نسخه سوم در کودکان 3 تا 10 سال شهر اهواز" که توسط دانشگاه خوارزمی تهران تامین اعتبار شده استخراج گردیده است. 1Burton AW, Miller DE. Movement skill assessment. Human Kinetics; Clark JE, Metcalfe JS. The mountain of motor development: A metaphor. Motor development: Research and reviews. 2002; 2(163190). 3Clark JE. Motor development. InV. S. Ramachandran (Ed.) Encyclopedia of Human Behavior (Vol. 3, pp ). 4Haywood K, Getchell N. Life Span Motor Development 6th Edition. Human Kinetics; 2014 Jul 21. 5Barnett LM, Van Beurden E, Morgan PJ, Brooks LO, Beard JR. Childhood motor skill proficiency as a predictor of adolescent physical activity. Journal of adolescent health Mar 31; 44(3): Lloyd M, Saunders TJ, Bremer E, Tremblay MS. Longterm importance of fundamental motor skills: A 20 year followup study. Adapted physical activity quarterly Jan; 31(1): Morgan PJ, Barnett LM, Cliff DP, Okely AD, Scott HA, Cohen KE, Lubans DR. Fundamental movement skill interventions in youth: a systematic review and metaanalysis. Pediatrics Oct 1: peds Rudd J, Butson ML, Barnett L, Farrow D, Berry J, Borkoles E, Polman R. A holistic measurement model of movement competency in children. Journal of sports sciences Mar 3; 34(5): Ulrich D A. Test of Gross Motor Development (3rd Ed.) Austin TX: ProEd. 10Webster EK, Ulrich DA. Evaluation of the Psychometric Properties of the Test of Gross Motor Development 3rd Edition. Journal of Motor Learning and Development. 2017: Ulrich DA. Test of gross motor development Austin, TX: PROED. 12Ulrich DA. Test of gross motor development Austin, TX: PROED. 13Ulrich DA. Introduction to the Special Section: Evaluation of the Psychometric Properties of the TGMD3. Journal of Motor Learning and Development Jun; 5(1):14. 14Salvia J, Ysseldyke JE, Bolt S. Assessment Boston MA: Houghton. 15Urbina S. Essentials of Psychological Testing. Hoboken, NJ: John C Wiley and Sons. 16Thomas JR, Silverman S, Nelson J. Research methods in physical activity, 7E. Human kinetics; 2015 May Valentini NC, Zanella LW, Webster EK. Test of Gross Motor Development Third Edition: Establishing Content and Construct Validity for Brazilian Children. Journal of Motor Learning and Development. 2016:1 22. منابع

12 روايي و پايايي آزمون رشد حرکتي درشت Estevan I, MolinaGarcía J, Queralt A, Álvarez O, Castillo I, Barnett L. Validity and Reliability of the Spanish Version of the Test of Gross Motor Development3. Journal of Motor Learning and Development. 2017: Cepicka L. Normative data for the Test of Gross Motor Development2 in 7yr.old children in the Czech Republic. Perceptual and motor skills Jun; 110(3_suppl): Houwen S, Visscher C, Hartman E, Lemmink KA. Gross motor skills and sports participation of children with visual impairments. Research Quarterly for Exercise and Sport Mar 1; 78(2): Payne VG, Isaacs LD. Human motor development: A lifespan approach (8th Ed.) New York: McGraw Hill. 22Vallerand RJ. Toward a methodology for the transcultural validation of psychological questionnaires Implications for Studies in the french language. Canadian PsychologyPsychologie Canadienne Oct 1; 30(4): Farrokhi A, Zadeh Z, Kazemnejad A, Ilbeigi S. Reliability and validity of test of gross motor development2 (Ulrich, 2000) among 310 aged children of Tehran City. Journal of Physical Education and Sport Management May 31; 5(2): Ulrich DA, Webster EK, Pitchford EA. The psychometric properties of the TGMD3 in a sample of children from the USA Presented at the 14th European Federation of Sport Psychology Congress in Bern, Switzerland. 25HernandezNieto R. Contributions to statistical analysis Mérida, MX: Los Andes University Press. 26Kim Y, Park J, Lee H, Bang H, Park HJ. Content validity of an acupuncture sensation questionnaire. The Journal of Alternative and Complementary Medicine Oct 1; 14(8): Nunnally JC. Bernstein. IH (1994). Psychometric theory. 1994; 3. 28Anastasi A. Urbina. (1997). Psychological testing. Englewood Cliffs, NJ PrenticeHall International Inc. 29Kline RB. Principles and practice of structural equation modeling. Guilford publications; Hu LT, Bentler PM. Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural equation modeling: a multidisciplinary journal Jan 1; 6(1): Wagner MO, Webster EK, Ulrich DA. Psychometric Properties of the Test of Gross Motor Development 3rd Edition (German translation) Results of a PilotStudy. Journal of Motor Learning and Development. 2016: Gallahue DL, Ozmun JC, Goodway JD. Understanding Motor Development: Infants, Children, Adolescents, Adults (7th Edition) New York, NY: McGrawHill Education.

13 317 فرزاد محمدی و همکاران The Validity and Reliability of Test of Gross Motor Development 3 rd Edition among 310 Years Old Children in Ahvaz Farzad Mohammadi 1*, Abbas Bahram 2, Hasan Khalaji 3, Farhad Ghadiri 4 1PhD Student of Motor Behavior. 2Professor of Motor Behavior. 3Associated Professor of Motor Behavior. 4Assistant Professor of Motor Behavior. 1,2,4Department of Motor Behavior, Faculty of Sport Sciences, Kharazmi University Tehran, Tehran, Iran. 3Department of Motor Behavior and Sport Psychology,Faculty of Sport Science, Arak University, Arak,Iran. *Corresponding author: Farzad Mohammadi; Department of Motor Behavior, Physical Education and Sport Science Faculty, Kharazmi Univercity of Tehran, Tehran, Iran. Tel: farzad.mohammadi59@gmail.com Abstract Background and Objective: The Test of Gross Motor Development 3 rd Edition is a processoriented test to assess childrens motor development. The aim of study was to evaluate the validity and reliability of this test for 310 years old children in Ahwaz. Subjects and Methods: The strategy and design of the research were descriptivenormative and crosssectional, respectively. One thousand and six undred children aged 310 years old were chosen from eight districts of the city using cluster sampling. Our research tool was TGMD3. The Factor analysis, interclass and Pearson correlation coefficients statistical methods were used. Results: Content Validity Index shows a range of 0.80 to 1. The internal consistency for the locomotor, ball skills subtests and total TGMD3 was 0.85, 0.85 and 0.91 respectively. In addition, the reliability of testretest was 0.92, 0.94 and The intrarater reliability coefficient for the locomotor, ball skills subtests and total TGMD3 was 0.98, 0.99 and 0.99 respectively, while interrater was 0.97, 0.98 and 0.98, respectively. In order to evaluate the construct validity, Ulrich s twofactor design was confirmed using Confirmatory factor analysis. Correlation coefficients of the subtests were highly positive with age. Conclusion: Considering the confirmation of validity and reliability of TGMD3, it can be safely used to evaluate the motor development in Ahwaz children. The correlation of subtests with age supported the age discrimination capability and developmental nature of the test. Our results are limited to current population and should not be considered as a representation of the whole country, Iran. Future studies may evaluate the properties of this test based on the cultural diversity of other regions. Keywords: Fundamental skills, TGMD3, Motor development, Motor deley. Please cite this paper as: Mohammadi F, Bahram A, Khalaji H, Ghadiri F. The Validity and Reliability of Test of Gross Motor Development 3 rd Edition among 310 Years Old Children in Ahvaz. Jundishapur Sci Med J 2017; 16(4): Received: July 8, 2017 Revised: Aug 2, 2017 Accepted: Aug 5, 2017