ΓΙΠΛΩΜΑΣΙΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ΦΟΙΒΗ ΡΟΝΣΗΡΗ ηνπ ΙΩΑΝΝΗ (ΑΜ: 5754)

Transcript

1 ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΠΑΣΡΩΝ ΠΟΛΤΣΔΥΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΧΝ ΜΖΥΑΝΗΚΧΝ & ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΤΠΟΛΟΓΗΣΧΝ ΣΟΜΔΑ: ΖΛΔΚΣΡΟΝΗΚΖ & ΤΠΟΛΟΓΗΣΧΝ ΔΡΔΤΝΖΣΗΚΖ ΟΜΑΓΑ ΑΛΛΖΛΔΠΗΓΡΑΖ ΑΝΘΡΧΠΟΤ- ΤΠΟΛΟΓΗΣΖ ΓΙΠΛΩΜΑΣΙΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ΦΟΙΒΗ ΡΟΝΣΗΡΗ ηνπ ΙΩΑΝΝΗ (ΑΜ: 5754) Θέκα: «ρεδηαζκόο, αλάπηπμε θαη αμηνιόγεζε ζπζηήκαηνο ππνζηήξημεο απνθάζεσλ επηζθεπηώλ εκπνξηθνύ θαηαζηήκαηνο» Επηβιέπωλ: Καζεγεηήο θ. Ν. Αβνχξεο ΑΡΗΘΜΟ ΓΗΠΛΧΜΑΣΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ /2009 ΠΑΣΡΑ, ΙΟΤΝΙΟ 2009

2 2

3 ΠΙΣΟΠΟΙΗΗ Πηζηνπνηείηαη φηη ε Γηπισκαηηθή Δξγαζία κε ζέκα: «ρεδηαζκόο, αλάπηπμε θαη αμηνιόγεζε ζπζηήκαηνο ππνζηήξημεο απνθάζεσλ επηζθεπηώλ εκπνξηθνύ θαηαζηήκαηνο» ηεο θνηηήηξηαο ηνπ Σκήκαηνο Ζιεθηξνιφγσλ Μεραληθψλ θαη Σερλνινγίαο Τπνινγηζηψλ: Φνίβεο Ρνληήξε (ΑΜ: 5754) Παξνπζηάζηεθε δεκφζηα θαη εμεηάζηεθε ζην Σκήκα Ζιεθηξνιφγσλ Μεραληθψλ θαη Σερλνινγίαο Τπνινγηζηψλ ζηηο.../.../... Ο επηβιέπσλ Ο Γηεπζπληήο Σνκέα 3

4 4

5 Αξηζκόο Γηπισκαηηθήο Δξγαζίαο: Σίηινο: «ρεδηαζκόο, αλάπηπμε θαη αμηνιόγεζε ζπζηήκαηνο ππνζηήξημεο απνθάζεσλ επηζθεπηώλ εκπνξηθνύ θαηαζηήκαηνο» Φνηηήηξηα: Φνίβε Ρνληήξε Επηβιέπωλ: Καζεγεηήο θ. Ν. Αβνχξεο Πεξίιεςε: ηφρνο ηεο παξνχζεο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο είλαη ν ζρεδηαζκφο, ε αλάπηπμε θη ε αμηνιφγεζε ελφο πξσηφηππνπ πιεξνθνξηαθνχ ζπζηήκαηνο, ην νπνίν ππνζηεξίδεη ηε ιήςε θαηαλαισηηθψλ απνθάζεσλ κε γλψκνλα ην πεξηβάιινλ θαη ηελ πγεία ηνπ ρξήζηε/ θαηαλαισηή. Σν ζχζηεκα επηηξέπεη ηελ εηζαγσγή πιεξνθνξηψλ γηα ζπζηαηηθά θαη πξντφληα ηξνθίκσλ απφ θνηλφ θαη πεξηβαιινληηθέο νξγαλψζεηο κέζσ ηνπ ηζηνηφπνπ έηζη ψζηε λα είλαη ζε ζέζε λα παξέρεη έγθπξεο πιεξνθνξίεο ζην ρξήζηε φηαλ απηφο ρξεηάδεηαη λα πάξεη απνθάζεηο, ηελ ψξα δειαδή ηεο αγνξάο, κέζσ κηαο ππεξεζίαο Ηζηνχ κε ρξήζε θηλεηνχ ηειεθψλνπ. ηα πιαίζηα ηεο εξγαζίαο απηήο πινπνηήζεθε έλα πξσηφηππν ζχζηεκα κε φλνκα benatural, ην νπνίν πεξηιακβάλεη ζρεηηθφ ηζηφηνπν ( θαη ην νπνίν αμηνινγήζεθε απφ έκπεηξνπο θαη πξαγκαηηθνχο ρξήζηεο. 5

6 6

7 Δπραξηζηήξηα Αξρηθά, ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ηνλ θαζεγεηή θ. Νηθφιαν Αβνχξε γηα ηελ εκπηζηνζχλε θαη ηελ ππνζηήξημε πνπ κνπ έδεημε θαζ φιε ηε δηάξθεηα ηεο αλάπηπμεο θαη ζπγγξαθήο ηεο ζπγθεθξηκέλεο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο. Δπίζεο, ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ην Γεκήηξε Ράπηε, ηνλ Adrian Stoica θαη ην Νψληα Ρνληνγηάλλε (κε ηνπο νπνίνπο ζθεθηήθακε ην «benatural» πξηλ πεξίπνπ απφ έλα ρξφλν) γηα ηε βνήζεηα θαη πάλσ απφ φια ηελ ππνζηήξημή ηνπο. Σέινο, ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ην Λεπηέξε Παπαρξήζηνπ γηα ηηο ρξήζηκεο ζπκβνπιέο ηνπ θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ζρεδηαζκνχ ηεο δηεπηθάλεηαο ηνπ ζπζηήκαηνο θαζψο θαη ηελ Αγγειηθή- Δηξήλε Υνχληα, ην Υξήζην Καηζάλν θαη ην Γηψξγν Καρξηκάλε γηα ηηο δηνξζψζεηο πνπ πξφηεηλαλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο πξψηεο αμηνιφγεζεο ηνπ ζπζηήκαηνο. Δπηπιένλ ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ φινπο ηνπο ζπκθνηηεηέο θαη ζπλαδέιθνπο πνπ ζπκκεηείραλ ζηε δεχηεξε θάζε αμηνιφγεζεο. 7

8 8

9 Πεξηερόκελα 1. Δηζαγσγή ηφρνο ηεο Γηπισκαηηθήο Δξγαζίαο Γνκή ηεο Γηπισκαηηθήο Δξγαζίαο Αλαζθφπεζε Άιισλ Δξγαζηψλ απφ Βηβιηνγξαθία Δnumbers 4Mobiles Δξγαζία γηα ζπιινγή θαη αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ ησλ εηηθεηψλ ζπζθεπαζκέλσλ ηξνθίκσλ κέζσ θηλεηψλ ηειεθψλσλ Sixth Sense Eat Low Carbon Diet Calculator by Bon Appétit Management Company Ο νξηζκφο ηνπ πξνβιήκαηνο Πξψηεο ζθέςεηο θνππίδηα θαη Αλαθχθισζε Υεκηθά Πξφζζεηα ζηα Σξφθηκα Γελεηηθά Σξνπνπνηεκέλνη Οξγαληζκνί Ζ «benatural» ιχζε γηα ηελ ππνζηήξημε θαηαλαισηηθψλ απνθάζεσλ Δλεξγνί θαηαλαισηέο Δλεκεξσκέλνη θαηαλαισηέο Kαιχηεξεο θαηαλαισηηθέο απνθάζεηο ηελ ψξα ηεο αγνξάο ρεδηαζκφο ηνπ «benatural» Αλζξσπνθεληξηθφο ρεδηαζκφο Αλάιπζε Αξρηθήο Ηδέαο Αλάιπζε ηφρνπ πζηήκαηνο Καηαγξαθή θχξησλ εξγαζηψλ Αλάιπζε Απαηηήζεσλ Αλάιπζε Υξεζηψλ Αλάιπζε Δξγαζηψλ ρεδηαζκφο ζπζηήκαηνο κε πξφηππε βαζηθή νζφλε Αλάπηπμε ηνπ «benatural» Σερλνινγία πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε Ηζηφηνπνο Βάζε Γεδνκέλσλ Τπεξεζία Ηζηνχ Δθαξκνγή ηεο Κηλεηήο πζθεπήο ρεδηαζκφο ηεο βάζεο δεδνκέλσλ

10 5.3 Πξψηε πεηξακαηηθή έθδνζε ηζηνηφπνπ Ο απιφο επηζθέπηεο ηνπ ηζηνηφπνπ ελάξην Υξήζεο απινχ επηζθέπηε Ο εγγεγξακκέλνο ρξήζηεο ηνπ ηζηνηφπνπ ελάξην Υξήζεο εγγεγξακκέλνπ ρξήζηε Πξψηε πεηξακαηηθή έθδνζε εθαξκνγήο γηα θνξεηή ζπζθεπή ελάξην ρξήζεο εθαξκνγήο γηα θνξεηή ζπζθεπή Αμηνιφγεζε ηνπ «benatural» Πξψηε θάζε αμηνιφγεζεο Αμηνιφγεζε ηζηνηφπνπ Γεχηεξε πεηξακαηηθή έθδνζε ηζηνηφπνπ Αμηνιφγεζε εθαξκνγήο γηα θνξεηή ζπζθεπή Γεχηεξε πεηξακαηηθή έθδνζε εθαξκνγήο γηα θνξεηή ζπζθεπή Γεχηεξε θάζε αμηνιφγεζεο πκπεξάζκαηα Μειινληηθέο Πξνεθηάζεηο Παξάξηεκα Βαζηθφ Γισζζάξην Πεξηερφκελα Δηθφλσλ Γηάθξηζε ζην δηαγσληζκφ «Imagine Cup» Βηβιηνγξαθία

11 1. Δηζαγσγή 11

12 1.1 ηόρνο ηεο Γηπισκαηηθήο Δξγαζίαο Ζ θαηαζηξνθή θαη ε ξχπαλζε ηνπ πεξηβάιινληνο απνηειεί έλα ζνβαξφ, θνηλσληθφ θαη νηθνλνκηθφ δηεζλέο πξφβιεκα. Δίλαη ίζσο ε πξψηε θνξά ζηελ ηζηνξία ηεο Γεο φπνπ ν άλζξσπνο αληηκεησπίδεη ηελ νιηθή κεηακφξθσζε ηνπ θφζκνπ (θαη ησλ νηθνζπζηεκάησλ πνπ ηνλ απαξηίδνπλ), πνπ πξνθιήζεθε φρη κφλν απφ θπζηθέο δπλάκεηο, αιιά θαη απφ ηηο δξαζηεξηφηεηεο ησλ αλζξψπσλ ζηνλ πιαλήηε (Meacher). Γηα παξάδεηγκα, έρεη ππνινγηζηεί φηη ην 1/3 ηεο κφιπλζεο ηεο Γεο νθείιεηαη ζηηο Ζ.Π.Α. Πνηέ άιινηε ν άλζξσπνο δελ είρε πξνθαιέζεη ηέηνηεο θαηαζηξνθέο ζην πεξηβάιινλ ηνπ, κέζα ζε ηφζν ιίγν ρξνληθφ δηάζηεκα (Παξαζθεπφπνπινο, 2002). ηηο κέξεο καο, εηδηθά ζηηο αλαπηπγκέλεο δπηηθέο θνηλσλίεο, ελψ ν θφζκνο έρεη αξρίζεη λα αληηιακβάλεηαη ηε ζνβαξφηεηα ηνπ πξνβιήκαηνο παξάιιεια ληψζεη φηη δε κπνξεί λα ζπκβάιιεη απνθαζηζηηθά ζηελ εχξεζε ιχζεο Ζ βαζηθή αηηία πνπ νδήγεζε ζηελ αληζνξξνπία αλζξψπνπ- πεξηβάιινληνο, είλαη ε θαηαλαισηηθή ζπκπεξηθνξά ηνπ αλζξψπνπ ε νπνία ζπκβάιιεη έκκεζα ή/θαη άκεζα ζηελ θαηαζηξνθή ηνπ πεξηβάιινληνο. πλεηδεηά ή αζπλείδεηα, ε ίδηα ε θνηλσλία (αθνξά θπξίσο ηηο δπηηθέο θνηλσλίεο) έρεη δεκηνπξγήζεη ηελ αλάγθε ζηνλ άλζξσπν λα θαηαλαιψλεη φιν θαη πεξηζζφηεξν. Δηδηθά κέζσ ηεο δηαθήκηζεο, ν άλζξσπνο έρεη ηε ςεπδαίζζεζε φηη ρξεηάδεηαη λα αγνξάδεη ζπλέρεηα φιν θαη πεξηζζφηεξα αγαζά θαηλνχξγηα ξνχρα, απηνθίλεηα, ππνινγηζηέο, θηι-, αθφκα θη αλ δελ ηα ρξεηάδεηαη. Απηφο ν ηξφπνο δσήο δελ επεξεάδεη απιά ηνλ ίδην ηνλ άλζξσπν αιιά θαη ηα πεξηζζφηεξα είδε απηνχ ηνπ πιαλήηε. Δίλαη ραξαθηεξηζηηθφ φηη ηα ηειεπηαία 200 ρξφληα, γηα λα κπνξεί λα ζπλερίζεη ν άλζξσπνο απηή ηελ θαηαλαισηηθή ηνπ ζπκπεξηθνξά, δάζε νιφθιεξα έρνπλ θνπεί, πνηάκηα θαη ζάιαζζεο έρνπλ κνιπλζεί απφ ρεκηθά απφβιεηα, δηάθνξα είδε ρισξίδαο θαη παλίδαο είλαη ππφ εμαθάληζε θαη ρηιηάδεο ηεηξαγσληθά κέηξα γεο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα απνζεθεχνληαη ζθνππίδηα. Δπηπρψο, φπσο δειψλνπλ επηζηήκνλεο θαη πεξηβαιινληηθνί αλαιπηέο, ππάξρεη αθφκα ειπίδα γηα ηε ζσηεξία ηνπ πιαλήηε. Βαζηθή φκσο πξνυπφζεζε είλαη ε ξηδηθή αιιαγή ζπκπεξηθνξάο. Γηα ην ιφγν απηφ, ηα ηειεπηαία ρξφληα πξνζπαζνχλ λα ελεξγνπνηήζνπλ θαη λα ελεκεξψζνπλ φιν θαη πεξηζζφηεξν θφζκν γηα ηελ θξηζηκφηεηα ηεο ζεκεξηλήο θαηάζηαζεο ηνπ πεξηβάιινληνο. Άιισζηε δελ είλαη ηπραίν φηη έλλνηεο φπσο «πξάζηλε θαηαλάισζε» θαη «αεηθφξνο αλάπηπμε» γίλνληαη φιν θαη πην δεκνθηιείο. 12

13 θνπφο απηήο ηεο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο είλαη ν ζρεδηαζκφο θαη ε αλάπηπμε ελφο ζπζηήκαηνο πνπ ζα δίλεη ηε δπλαηφηεηα ζηνλ ελεξγφ πνιίηε/ θαηαλαισηή λα ελεκεξσζεί θαη λα έρεη πξφζβαζε ζε θξίζηκε, γηα πεξηβαιινληηθά ζέκαηα πιεξνθνξία, ηελ ψξα αθξηβψο πνπ πξέπεη λα πάξεη απνθάζεηο σο θαηαλαισηήο (ηελ ψξα ηεο αγνξάο). Ζ βαζηθή ινγηθή είλαη πσο εάλ θάζε άλζξσπνο/ θαηαλαισηήο είλαη ελήκεξνο γηα ηηο επηπηψζεηο πνπ έρνπλ νη απνθάζεηο ηνπ (αγνξέο ηνπ) ζην πεξηβάιινλ ηφηε ζα κπνξέζεη λα κεησζεί θαη ν ξπζκφο θαηαλάισζεο ησλ θπζηθψλ πφξσλ ηεο Γεο θη ε ξχπαλζε ηνπ πεξηβάιινληνο. Δπηπιένλ, ν ίδηνο ν άλζξσπνο, σο κέινο ηνπ νηθνζπζηήκαηνο, ζα κπνξέζεη λα σθειεζεί πξνζσπηθά αθνχ κε ζσζηή πιεξνθφξεζε ζα κπνξεί λα θάλεη θαιχηεξεο επηινγέο ζε φηη αθνξά ηελ πξνζσπηθή ηνπ πγεία αλαγλσξίδνληαο επηθίλδπλεο νπζίεο θαη ζπζηαηηθά. 1.2 Γνκή ηεο Γηπισκαηηθήο Δξγαζίαο Ζ δνκή ηεο παξνχζεο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο είλαη ε αθφινπζε: ην δεχηεξν θεθάιαην παξνπζηάδνληαη θάπνηεο εξγαζίεο απφ ηε βηβιηνγξαθία νη νπνίεο απνηεινχλ παξαδείγκαηα ηερλνινγηθψλ ιχζεσλ γηα ηελ ππνζηήξημε θαηαλαισηηθψλ απνθάζεσλ ησλ πνιηηψλ κε γλψκνλα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ηε πξνζσπηθή ηνπο πγεία. ην ηξίην θεθάιαην παξνπζηάδεηαη ε «benatural» ιχζε πνπ ζηφρν έρεη ηφζν ηελ ελεκέξσζε ηνπ θαηαλαισηή γηα ηηο επηπηψζεηο ησλ απνθάζεψλ ηνπ ζην πεξηβάιινλ θαη ζηελ πγεία ηνπ, φζν θαη ηελ παξνρή πιεξνθνξίαο φπνηε θαη φπνπ απηφο ηελ ρξεηάδεηαη. ην ηέηαξην θεθάιαην παξνπζηάδεηαη ν ζρεδηαζκφο ηνπ «benatural» ζπζηήκαηνο πνπ ζηεξίδεηαη ζηηο αξρέο ηνπ αλζξσπνθεληξηθνχ ζρεδηαζκνχ. Πην ζπγθεθξηκέλα, γηα ηε δηαδηθαζία ζρεδηαζκνχ ηνπ «benatural» επηιέρζεθε ε κεζνδνινγία Logical User- Centered Interactive Design (LUCID). ην πέκπην θεθάιαην παξνπζηάδεηαη ε δηαδηθαζία αλάπηπμεο ηνπ «benatural» ζπζηήκαηνο. Σν ζχζηεκα απηφ απνηειείηαη απφ δχν κέξε: έλαλ ηζηφηνπν θαη κηα εθαξκνγή γηα θνξεηέο ζπζθεπέο έηζη ψζηε ν ρξήζηεο λα κπνξεί λα έρεη πξφζβαζε ζηελ πιεξνθνξία πνπ ηνλ ελδηαθέξεη φπνπ θη αλ ην επηζπκεί. ην έθην θεθάιαην παξνπζηάδεηαη ε αμηνιφγεζε ηνπ «benatural» ζπζηήκαηνο. Ζ αμηνιφγεζε απηή ρσξίδεηαη ζε δχν κέξε: ηελ αμηνιφγεζε απφ εηδηθνχο ζε ζέκαηα 13

14 επρξεζηίαο θαη ηελ αμηνιφγεζε απφ πξαγκαηηθνχο ρξήζηεο. ηφρνο ηεο αμηνιφγεζεο είλαη ε δηφξζσζε πξνβιεκάησλ πνπ ζα πξνθχςνπλ. ην έβδνκν θεθάιαην παξνπζηάδνληαη θάπνηα ζπκπεξάζκαηα απφ ηε δηαδηθαζία ζρεδηαζκνχ, αλάπηπμεο θαη αμηνιφγεζεο ηνπ ζπζηήκαηνο «benatural». Σέινο, ζην φγδνν θεθάιαην παξνπζηάδνληαη θάπνηεο ηδέεο γηα κειινληηθέο επεθηάζεηο ηνπ ζπζηήκαηνο. 14

15 2. Αλαζθόπεζε Άιισλ Δξγαζηώλ από Βηβιηνγξαθία 15

16 Οη παξαθάησ εξγαζίεο απνηεινχλ παξαδείγκαηα ηερλνινγηθψλ ιχζεσλ γηα ηελ ππνζηήξημε ησλ θαηαλαισηηθψλ απνθάζεσλ ησλ πνιηηψλ κε γλψκνλα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ηε πξνζσπηθή ηνπο πγεία. 2.1 Δnumbers 4Mobiles Σν «Enumbers 4Mobiles» 1 είλαη κηα εθαξκνγή πνπ έρεη αλαπηπρζεί κε ζηφρν ηελ πιεξνθφξεζε ησλ θαηαλαισηψλ γηα ηνπο «Δ- αξηζκνχο». Πξφθεηηαη γηα κηα Java εθαξκνγή γηα θηλεηά ηειέθσλα πνπ δίλεη πιεξνθνξίεο γηα φια ηα πηζαλά «Δ» πνπ κπνξεί λα ζπλαληήζεη έλαο θαηαλαισηήο ζε θάπνηα εηηθέηα ζπζθεπαζκέλνπ ηξνθίκνπ. Ζ εθαξκνγή παξέρεη πιεξνθνξίεο γηα πηζαλέο αξλεηηθέο ζπλέπεηεο ζηνλ αλζξψπηλν νξγαληζκφ θαζψο θαη γηα ηελ πξνέιεπζε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ πξφζζεηνπ ηξνθίκσλ (αλ είλαη δειαδή δσηθήο πξνέιεπζεο ή απφ γελεηηθά ηξνπνπνηεκέλνπο νξγαληζκνχο). Δηθόλα 1 Δηθόλα ηεο νζόλεο θηλεηνύ ηειεθώλνπ πνπ ηξέρεη ηελ εθαξκνγή Enumbers 4Mobiles Μεηνλεθηήκαηα: Γηα ηελ αλαδήηεζε ελφο «Δ» ν ρξήζηεο θαιείηαη λα πιεθηξνινγήζεη ην λνχκεξφ ηνπ. ε πεξίπησζε φκσο πνπ δε ην γλσξίδεη, ηφηε δε κπνξεί λα αλαθηήζεη ηηο πιεξνθνξίεο πνπ ηνλ ελδηαθέξνπλ. Γηα παξάδεηγκα έρεη παξαηεξεζεί φηη πνιιέο θνξέο ζηηο εηηθέηεο ησλ ηξνθίκσλ αληί γηα ηνλ «Δ- αξηζκφ» ρξεζηκνπνηνχλ ηελ επίζεκε νλνκαζία ηνπ ρεκηθνχ πξφζζεηνπ. ε απηήλ ηελ πεξίπησζε, ν ρξήζηεο δε κπνξεί λα ην αλαδεηήζεη. 1 Αλάθηεζε απφ 16

17 2.2 Δξγαζία γηα ζπιινγή θαη αληαιιαγή πιεξνθνξηώλ ησλ εηηθεηώλ ζπζθεπαζκέλσλ ηξνθίκσλ κέζσ θηλεηώλ ηειεθώλσλ Ζ «Δξγαζία γηα ζπιινγή θαη αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ ησλ εηηθεηψλ ζπζθεπαζκέλσλ ηξνθίκσλ κέζσ θηλεηψλ ηειεθψλσλ» 2 είλαη κηα εξγαζία πνπ έρεη δεκνζηεπζεί απφ κηα νκάδα κεηαπηπρηαθψλ θνηηεηψλ απφ ηνπ Nagoya University, ζηελ Ηαπσλία θαη έρεη σο ζηφρν ηελ ελεκέξσζε ησλ θαηαλαισηψλ γηα ηα ζπζηαηηθά πνπ αλαγξάθνληαη ζηηο εηηθέηεο ησλ ηξνθίκσλ. Πξφθεηηαη νπζηαζηηθά γηα κηα Java εθαξκνγή γηα θηλεηά ηειέθσλα φπνπ ν ρξήζηεο ρξεζηκνπνηεί ην barcode reader ηνπ θηλεηνχ ηνπ ηειεθψλνπ (εθφζνλ είλαη δηαζέζηκν απφ ηε ζπζθεπή) γηα λα ελεκεξσζεί γηα ηα ζπζηαηηθά ελφο πξντφληνο. Αλ ην ζπγθεθξηκέλν πξντφλ δελ ππάξρεη ζηε βάζε δεδνκέλσλ ηνπ ζπζηήκαηνο, ηφηε ν ρξήζηεο θαιείηαη κέζσ ηνπ θηλεηνχ ηνπ ηειεθψλνπ λα πξνζζέζεη ηελ πιεξνθνξία ηεο εηηθέηαο ζην ζχζηεκα ψζηε θαη νη ππφινηπνη ρξήζηεο λα έρνπλ πξφζβαζε ζε απηή ηελ πιεξνθνξία ζην κέιινλ. Δπίζεο ν ρξήζηεο έρεη ηε δπλαηφηεηα λα πιεθηξνινγήζεη ην θχιν, ηελ ειηθία, θαη πφζεο ψξεο γπκλάδεηαη εκεξεζίσο θαζψο θαη άιια ραξαθηεξηζηηθά ηνπ (π.ρ. αλ είλαη έγθπνο) ψζηε λα κπνξεί λα ππνινγίζεη ηελ εκεξήζηα πνζφηεηα πξφζιεςεο ζξεπηηθψλ ζπζηαηηθψλ πνπ ρξεηάδεηαη. Δηθόλα 2 Δηθόλα ηνπ ζπζηήκαηνο ηεο εξγαζίαο γηα ζπιινγή θαη αληαιιαγή πιεξνθνξηώλ ησλ εηηθεηώλ ζπζθεπαζκέλσλ ηξνθίκσλ κέζσ θηλεηώλ ηειεθώλσλ Μεηνλεθηήκαηα: Γηα λα κπνξεί ε εθαξκνγή λα «δηαβάζεη» ην barcode ελφο πξντφληνο είλαη απαξαίηεηε ε ρξήζε θηλεηνχ ηειεθψλνπ κε barcode reader. Σα θηλεηά απηά ηειέθσλα δελ είλαη επξέσο δηαδεδνκέλα ζηελ αγνξά. 2 Αλάθηεζε απφ 17

18 2.3 Sixth Sense Σν «Sixth Sense» 3 είλαη κηα ηδέα πνπ έρεη ζρεδηαζηεί θαη αλαπηπρζεί απφ έλαλ ππνςήθην Γηδάθηνξα ηνπ Fluid Interfaces Group, ηνπ MIT Media Lab. Πξφθεηηαη γηα κηα θνξεηή ζπζθεπή φπνπ ην πξσηφηππν ηεο απνηειείηαη νπζηαζηηθά απφ έλα πξνβνιέα, έλα θαζξέθηε θαη κηα θάκεξα. Μέζσ ηνπ πξνβνιέα κπνξεί λα πξνβάιεη πιεξνθνξία πάλσ ζε επηθάλεηεο ή αληηθείκελα ζην ρψξν, επηηξέπνληαο ζην ρξήζηε λα αιιειεπηδξά κε ηελ πιεξνθνξία ρξεζηκνπνηψληαο ηα ρέξηα ηνπ θαη πξνθαζνξηζκέλεο ρεηξνλνκίεο.. Σν ζχζηεκα είλαη ζε ζέζε κέζσ ηεο θάκεξαο λα αλαγλσξίδεη κηα ζπγθεθξηκέλε ρεηξνλνκία αη λα ηελ αληηζηνηρεί ζε ζπγθεθξηκέλε εξγαζία φπσο π.ρ. ηε ιήςε κηαο θσηνγξαθίαο. Μηα πεηξακαηηθή ρξήζε ηνπ ζπζηήκαηνο είλαη ε αλαγλψξηζε αληηθείκελσλ θαη ε παξνπζίαζε πιεξνθνξηψλ γηα απηά. Γηα παξάδεηγκα, αλ ν ρξήζηεο πάεη ζην ζνχπεξ κάξθεη θαη ζέιεη λα αγνξάζεη ραξηί θνπδίλαο πνπ ε ζπζθεπαζία ηνπ λα είλαη φζν ην δπλαηφλ θηιηθφηεξε πξνο ην πεξηβάιινλ, ηφηε ζα κπνξεί λα θάλεη ηε βέιηηζηε αγνξά ζχκθσλα κε ηελ πιεξνθνξία πνπ ζα πξνβάιιεη ε ζπζθεπή πάλσ ζηε ζπζθεπαζία ηνπ πξντφληνο. Δηθόλα 3 Σν πξσηόηππν ηεο θνξεηήο ζπζθεπήο ηεο εξγαζίαο Sixth Sense Μεηνλεθηήκαηα: Αλ θη ε ηδέα είλαη πνιχ ελδηαθέξνπζα, πξφθεηηαη νπζηαζηηθά γηα κηα ιχζε ε νπνία δε ζα κπνξνχζε λα ιεηηνπξγήζεη απηή ηε ζηηγκή θαζψο ε ζπζθεπή δελ είλαη δηαζέζηκε ζηελ αγνξά, αιιά έρεη απιά θαηαζθεπαζηεί έλα πξσηφηππν. 3 Αλάθηεζε απφ 18

19 2.4 Eat Low Carbon Diet Calculator by Bon Appétit Management Company Σν «Eat Low Carbon Diet Calculator» 4 είλαη κηα ηζηνζειίδα πνπ έρεη αλαπηπρζεί απφ ηελ Bon Appétit Management Company θαη επηηξέπεη ζην ρξήζηε κέζσ κηαο πνιχ απιήο δηεπηθάλεηαο λα ππνινγίζεη ηελ πεξηβαιινληηθή επίπησζε πνπ έρνπλ νη δηαηξνθηθέο ηνπ ζπλήζεηεο. Όπσο ππνζηεξίδνπλ, ην ζχζηεκα παξαγσγήο θαη δηαθίλεζεο ηξνθίκσλ είλαη ππεχζπλν γηα ην 1/3 ηεο παγθφζκηαο παξαγσγήο δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα ζην νπνίν νθείιεηαη ην θαηλφκελν ηνπ ζεξκνθεπίνπ. Ο ρξήζηεο επηιέγνληαο ηηο ηξνθέο πνπ ζπλήζσο θαηαλαιψλεη θαη ηνλ ηξφπν καγεηξέκαηφο ηνπο (ηνπνζεηψληαο ηελ αληίζηνηρε εηθφλα ηνπ ηξνθίκνπ πάλσ ζην ηεγάλη φπσο θαίλεηαη ζηελ παξαθάησ εηθφλα), κπνξεί ακέζσο λα δεη ηελ πνζφηεηα CO 2 πνπ ηνπ αληηζηνηρεί ζε κηα θιίκαθα πνπ πξνζνκνηάδεη έλα ζεξκφκεηξν.. (Bon Appetit Management Company) Δηθόλα 4 Δηθόλα ηεο ηζηνζειίδαο Eat Low Carbon Diet Calculator Μεηνλεθηήκαηα: Οη πιεξνθνξίεο είλαη δηαζέζηκεο κνλφ κέζσ κηαο ηζηνζειίδαο, ε νπνία φκσο δελ είλαη δηαζέζηκε φπνηε ν ρξήζηεο κπνξεί λα ηε ρξεηάδεηαη (π.ρ. φηαλ βξίζθεηαη ζε έλα εζηηαηφξην θαη επηιέγεη ηη ζα θάεη). Δπίζεο, ε εξγαζία απηή εζηηάδεη κφλν ζηα ηξφθηκα θαη δελ έρεη ηε δπλαηφηεηα επέθηαζεο. 4 Αλάθηεζε απφ 19

20 20

21 3. Ο νξηζκόο ηνπ πξνβιήκαηνο 21

22 ηφρνο απηήο ηεο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο είλαη ηφζν ε ελεκέξσζε ηνπ θαηαλαισηή γηα ηηο επηπηψζεηο ησλ απνθάζεψλ ηνπ ζην πεξηβάιινλ θαη ζηελ πγεία ηνπ, φζν θη ε παξνρή πιεξνθνξίαο φπνηε θαη φπνπ απηφο ηελ ρξεηάδεηαη. Γηα ην ζθνπφ, αλαπηχρζεθε ην ζχζηεκα «benatural». 3.1 Πξώηεο ζθέςεηο Οη θαηαλαισηηθέο ζπλήζεηεο ηνπ αλζξψπνπ απνηεινχλ αδηακθηζβήηεηα έλα απφ ηα βαζηθά αίηηα ηεο ζεκεξηλήο θαηάζηαζεο ηνπ πεξηβάιινληνο θαζψο ε θνηλσλία έρεη δεκηνπξγήζεη έλα πξφηππν επεκεξίαο- πινχηνπ πνπ ζηεξίδεηαη εμ νινθιήξνπ ζ απηήλ ηελ θαηαλαισηηθή πνιιέο θνξέο ππεξθαηαλαισηηθή- ζπκπεξηθνξά. Έρνληαο ππφςε φηη δελ είλαη δπλαηφλ λα αιιάμεη εληειψο απηή ε ζπκπεξηθνξά κέζα ζε κία λχρηα, ζηφρνο απηήο ηεο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο είλαη λα παξνπζηάζεη ζηνλ θαηαλαισηή θάπνηεο δξάζεηο πνπ ζπλδένληαη κε ηηο επηπηψζεηο ησλ απνθάζεψλ ηνπ ζην πεξηβάιινλ. Οη πηζαλέο δξάζεηο ζηηο νπνίεο ζα κπνξνχζε λα εζηηάζεη θαλείο είλαη πνιιέο, αιιά ηξεηο ηέηνηεο πεξηπηψζεηο (νη νπνίεο ζα αλαιπζνχλ ζε βάζνο ζηελ εξγαζία απηή) είλαη νη παξαθάησ: 1. Ο αληίθηππνο ησλ ζθνππηδηψλ. Σα ζθνππίδηα πνπ δεκηνπξγνχληαη ηφζν θαηά ηελ παξαγσγή θαη δηαθίλεζε φζν θαη κεηά ηελ αγνξά θαη ηελ θαηαλάισζε πξντφλησλ, ζπρλά απνηεινχληαη απφ πιηθά πνπ δε κπνξνχλ λα αλαθπθισζνχλ θαζφινπ ή πνπ νη ίδηνη νη θαηαλαισηέο δελ ελδηαθέξνληαη λα ηα ζηείινπλ γηα αλαθχθισζε. 2. Ζ ρξήζε ρεκηθψλ πξνζζέησλ. Τπάξρνπλ ρεκηθά πξφζζεηα ηα νπνία είλαη επηθίλδπλα ηφζν γηα ηελ πγεία ησλ πνιηηψλ φζν θαη γηα ην πεξηβάιινλ αθνχ δχζθνια απνζπληίζεληαη (γηα παξάδεηγκα ην PVC 5 ) θαη κπνξνχλ λα ζπλερίδνπλ γηα δεθαεηίεο λα κνιχλνπλ. 3. Ζ ρξήζε Γελεηηθά Σξνπνπνηεκέλσλ Οξγαληζκψλ. Σα απνηειέζκαηα ηεο ρξήζεο θαη ηεο εηζαγσγήο απηψλ ησλ νξγαληζκψλ ζην πεξηβάιινλ είλαη αθφκα θαη ζήκεξα απξφβιεπηα. Οη πνιίηεο ζέινπλ λα ελεκεξψλνληαη γηα ηε ρξήζε ηνπο ζε ηξφθηκα θαη ζηελ ηξνθηθή αιπζίδα γεληθφηεξα. 5 Αλάθηεζε απφ 22

23 3.1.1 θνππίδηα θαη Αλαθύθισζε Ζ παγθφζκηα βηνκεραλία παθεηαξίζκαηνο αμίδεη $100 δηζεθαηνκκχξηα ην ρξφλν θαη απμάλεηαη 10-15% θάζε ρξφλν 6. Τπνινγίδεηαη φηη πεξίπνπ ην 10-15% ηεο ηειηθήο ηηκήο ελφο ηξνθίκνπ είλαη ην θφζηνο ηνπ παθεηαξίζκαηφο ηνπ. Όζν ε πνζφηεηα ησλ ζθνππηδηψλ πνπ παξάγεη ν άλζξσπνο απμάλεηαη ηφζν απμάλνληαη θαη ηα νηθνλνκηθά θφζηε θαη νη πεξηβαιινληηθέο επηπηψζεηο ζην πιαλήηε. Έλα επηπιένλ πξφβιεκα είλαη φηη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ησλ παθέησλ, δεκάησλ θαη ζπζθεπαζηψλ ηειηθά θαηαιήγεη ζηα ζθνππίδηα θαη δελ αλαθπθιψλεηαη πνηέ. Γηα παξάδεηγκα, νη θάηνηθνη ηεο Μεγάιεο Βξεηαλίαο παξάγνπλ ην αληίζηνηρν βάξνο πεξίπνπ 245 jumbo jets θάζε εβδνκάδα ή κε άιια ιφγηα 3,2 εθαηνκκχξηα ηφλνπο ην ρξφλν ζε ζθνππίδηα απφ παθέηα, δέκαηα θαη ζπζθεπαζίεο. Σπκπέξαζκα 1: Είλαη θαλεξό όηη ππάξρεη αλάγθε γηα κείωζε ηωλ πνζνηήηωλ ηωλ παθέηωλ, δεκάηωλ θαη ζπζθεπαζηώλ πνπ πεηηνύληαη ζηα ζθνππίδηα. Απηό κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεζεί κε ηνπο εμήο ηξόπνπο: i. κε αλαθύθιωζε, ii. κε ρξήζε αλαθπθιώζηκωλ θαη αλαθπθιωκέλωλ πιηθώλ γηα παθεηάξηζκα θαη iii. κε άζθεζε πίεζεο ζηηο εηαηξείεο παξαγωγήο πξνϊόληωλ θαη ζπζθεπαζηώλ γηα κείωζε ηωλ ζπζθεπαζηώλ πνπ ρξεζηκνπνηνύλ Υεκηθά Πξόζζεηα ζηα Σξόθηκα Σα ρεκηθά πξφζζεηα 7 ζηα ηξφθηκα είλαη νπζίεο νη νπνίεο πξνζηίζεληαη ζηα ηξφθηκα γηα λα δηαηεξήζνπλ ηε γεχζε ηνπο ή γηα λα βειηηψζνπλ ην άξσκα θαη ηελ εκθάληζή ηνπο. Γηα ηε ζσζηή ελεκέξσζε ησλ πνιηηψλ, θαζψο θαη γηα ην ζσζηφ έιεγρν, ζε θάζε πξφζζεην έρεη αλαηεζεί έλαο κνλαδηθφο αξηζκφο («Δ») 8. Αξρηθά απηνί νη «Δ αξηζκνί» ρξεζηκνπνηνχληαλ ζηελ Δπξψπε γηα φια ηα εγθεθξηκέλα πξφζζεηα. Πιένλ απηφ ην αξηζκεηηθφ ζχζηεκα έρεη πηνζεηεζεί θαη επεθηαζεί απφ ηνλ Οξγαληζκφ Σξνθίκσλ θαη Γεσξγίαο ησλ Ζλσκέλσλ Δζλψλ ψζηε λα αλαγλσξίδνληαη παγθνζκίσο φια ηα ρεκηθά πξφζζεηα, άζρεηα αλ είλαη εγθεθξηκέλα γηα ρξήζε. Όινη νη «Δ αξηζκνί» μεθηλνχλ κε ην γξάκκα «Δ», ελψ ζε δηάθνξεο ρψξεο εθηφο Δπξψπεο ρξεζηκνπνηνχλ κφλν ηνλ αξηζκφ. Σν αιάηη, ε δάραξε θαη ην μχδη ήηαλ απφ ηα 6 Αλάθηεζε απφ 7 Αλάθηεζε απφ 8 Αλάθηεζε απφ 23

24 πξψηα πξφζζεηα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα ηε δηαηήξεζε ηξνθίκσλ. Παξ φια απηά, ηα ηειεπηαία ρξφληα, κε ηελ αλάπηπμε ησλ επεμεξγαζκέλσλ ηξνθψλ, παξαηεξείηαη κηα αχμεζε ρξήζεο δηάθνξσλ ρεκηθψλ πξφζζεησλ ζηα ηξφθηκα. Αμηνζεκείσηνο είλαη φκσο επίζεο ν πξνβιεκαηηζκφο γηα πηζαλέο απεηιέο ζηελ πγεία σλ αλζξψπσλ ιφγσ ηεο ρξήζεο ησλ πξνζζέησλ απηψλ ζηα ηξφθηκα. ε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο, ε ρξήζε ηερλεηψλ πξνζζέησλ έρεη ζπλδεζεί κε ηελ εκθάληζε θαξθίλνπ, πξνβιεκάησλ ζηε ρψλεπζε θαη λεπξνινγηθψλ πξνβιεκάησλ φπσο ηνπ ADHD 9. Οη πεξηζζφηεξνη εηδηθνί, κε γλψκνλα ηα παξαπάλσ επξήκαηα, ζεσξνχλ ηε ρξήζε νξγαληθψλ πξνζζέησλ πξνηηκφηεξε απφ απηή ησλ ρεκηθψλ. Δπίζεο, φπσο αλαθέξζεθε θαη παξαπάλσ, εθηφο απφ ηηο πηζαλέο απεηιέο ζηελ αλζξψπηλε πγεία, πνιιά απφ απηά ηα ρεκηθά πξφζζεηα είλαη επηθίλδπλα γηα ην πεξηβάιινλ θαζψο είλαη δχζθνιν λα απνζπληεζνχλ θη έηζη κνιχλνπλ ην πεξηβάιινλ γηα δεθαεηίεο. Σπκπέξαζκα 2: Είλαη θαλεξό όηη πνιιά ρεκηθά πξόζζεηα κπνξεί λα θξύβνπλ θηλδύλνπο ηόζν γηα ην πεξηβάιινλ αιιά θαη γηα ηελ πγεία ηωλ αλζξώπωλ (ηδηαίηεξα αλ θαηαλαιώλνληαη ζε κεγάιεο πνζόηεηεο). Γηα ην ιόγν απηό, είλαη ζεκαληηθό: i. νη θαηαλαιωηέο λα ελεκεξώλνληαη ηόζν γηα ηηο πηζαλέο απεηιέο ζηελ πγεία πνπ κπνξνύλ λα έρνπλ αιιά όζν θαη γηα ηηο πεξηβαιινληηθέο ηνπο επηπηώζεηο. ii. λα αζθεζεί πίεζε ζηηο εηαηξείεο παξαγωγήο ηξνθίκωλ ώζηε λα κεηώζνπλ ηνλ αξηζκό ρεκηθώλ πξνζζέηωλ πνπ ρξεζηκνπνηνύλ θαη λα ηα αληηθαηαζηήζνπλ κε θπζηθά Γελεηηθά Σξνπνπνηεκέλνη Οξγαληζκνί Οη Γελεηηθά Σξνπνπνηεκέλνη ή Μεηαιιαγκέλνη Οξγαληζκνί (ΓΣΟ) είλαη νξγαληζκνί πνπ έρνπλ ηξνπνπνηεκέλν DNA σο απνηέιεζκα γελεηηθήο κεραληθήο 10. Με άιια ιφγηα, είλαη νξγαληζκνί πνπ δελ είλαη απνηέιεζκα θπζηθήο εμέιημεο, αιιά έρνπλ δεκηνπξγεζεί ζε εξγαζηήξηα απφ επηζηήκνλεο. Οη βαζηθέο ηνπο ρξήζεηο είλαη: 1. Γηα δεκηνπξγία θπηψλ πνπ κπνξνχλ λα αληέρνπλ ζε αληίμνεο ζπλζήθεο. Γηα παξάδεηγκα θπηά πνπ αληέρνπλ ζε ππεξβνιηθή δέζηε ή αληέρνπλ ζε έληνκα. 9 Attention Deficit Hyperactivity Disorder είλαη λεπξνινγηθή δηαηαξαρή πνπ πξνζβάιιεη ην 3-5% ηνπ παγθφζκηνπ πιεζπζκνχ θάησ ησλ 19 ρξνλψλ 10 Αλάθηεζε απφ 24

25 2. Γηα παξαγσγή λέσλ θαξκαθεπηηθψλ θαη άιισλ νπζηψλ. Γηα παξάδεηγκα παξαγσγή αλζξσπίλσλ εκβνιίσλ, πξσηετλψλ, θηι. Ζ δεχηεξε θαηεγνξία ησλ ΓΣΟ απνηειεί ηε λέα γεληά ΓΣ θπηψλ θαη ε ρξήζε ηνπο πξνο ην παξφλ είλαη πεξηνξηζκέλε. Ζ πξψηε θαηεγνξία ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ παξαγσγή ηξνθίκσλ. Σα πξψηα ΓΣ ηξφθηκα εηζήρζεζαλ ζηελ αγνξά ζηηο αξρέο ηνπ 1990 θαη ζπλήζσο πεξηέρνπλ ζφγηα, θαιακπφθη θαη βακβαθέιαην. Ζ ρξήζε ΓΣ ηξνθίκσλ έρεη δεκηνπξγήζεη κηα έληνλε ζπδήηεζε γηα ηα πιενλεθηήκαηα θαη ηα κεηνλεθηήκαηά ηνπο, κε θαλαηηθνχο ππνζηεξηθηέο θαη απφ ηηο δχν πιεπξέο. Απφ ηελ αξρή ηεο ρξήζεο ησλ ΓΣΟ κέρξη θαη ζήκεξα δελ ππάξρεη θακηά ηεθκεξησκέλε κειέηε πνπ λα απνδεηθλχεη πηζαλνχο θηλδχλνπο πγείαο. Οη ππνζηεξηθηέο ησλ ΓΣΟ ππνζηεξίδνπλ φηη πεξίπνπ 150 θπβεξλεηηθέο ή/θαη ηδησηηθά ρξεκαηνδνηνχκελεο έξεπλεο θαζψο θαη ηνπιάρηζηνλ 47 άξζξα πνπ έρνπλ δεκνζηεπζεί ζε επηζηεκνληθά πεξηνδηθά πηζηνπνηνχλ φηη δελ ππάξρεη θίλδπλνο γηα ηνπο θαηαλαισηέο. Δπηπιένλ, πηζηεχνπλ φηη ηα ΓΣ ηξφθηκα κπνξνχλ λα ιχζνπλ ην πξφβιεκα ηεο πείλαο ζε θησρέο ρψξεο. Απφ ηελ άιιε φκσο κεξηά, νξγαλψζεηο γηα ηα δηθαηψκαηα ησλ θαηαλαισηψλ (φπσο ε Γηεζλήο ησλ Καηαλαισηψλ θαη Greenpeace) ππνζηεξίδνπλ φηη νη ΓΣΟ δελ έρνπλ εξεπλεζεί επαξθψο θαη φηη είλαη άγλσζηα ηα καθξνπξφζεζκα απνηειέζκαηα ηεο ρξήζεο ηνπο ζηελ πγεία ησλ αλζξψπσλ. Τπάξρεη, επίζεο, ε άπνςε φηη νη επηζηήκνλεο δε ζα έπξεπε λα πεηξακαηίδνληαη κε ΓΣΟ θαζψο νη γελεηηθέο ηξνπνπνηήζεηο κπνξνχλ λα έρνπλ απξφβιεπηα απνηειέζκαηα, ηφζν ζηνλ ίδην ηνλ νξγαληζκφ πνπ ηξνπνπνηείηαη φζν θαη ζην πεξηβάιινλ (γηα παξάδεηγκα εμάπισζεο/ ππεξνρήο ησλ ΓΣ θπηψλ ιφγσ ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπο πνπ ζα είλαη βειηησκέλα ζε ζχγθξηζε κε ησλ κε κεηαιιαγκέλσλ θπηψλ). Σέινο, ππνζηεξίδνπλ φηη νη ΓΣΟ θαιιηεξγνχληαη ζε πνιιέο ρψξεο, αιιά παξάγνληαη κφλν απφ ιίγεο εηαηξείεο. Έηζη ινηπφλ, ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο αγξφηεο απφ δηαθνξεηηθέο ρψξεο επηιέγνπλ λα θαιιηεξγήζνπλ ηελ ίδηα γελεηηθά ηξνπνπνηεκέλε πνηθηιία κε απνηέιεζκα ζηγά ζηγά λα εμαθαλίδνληαη νη ηνπηθέο δηαθνξεηηθέο πνηθηιίεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαλ γηα αηψλεο ζηελ θάζε πεξηνρή. Μφλν ζηελ Ηλδία ππνινγίδεηαη φηη εθαηνληάδεο πνηθηιίεο ξπδηνχ (πεξίπνπ ) έρνπλ εμαθαληζηεί αθνχ νη αγξφηεο επηιέγνπλ ηελ ίδηα πνηθηιία γελεηηθά ηξνπνπνηεκέλνπ ξπδηνχ Αλάθηεζε απφ 25

26 Σπκπέξαζκα 3: Οη ΓΤΟ ρξεζηκνπνηνύληαη επξέωο γηα ηελ παξαγωγή ηξνθίκωλ, αιιά ε επίδξαζε απηώλ (ζεηηθή ή αξλεηηθή) ζην νηθνζύζηεκα δελ είλαη απνδεδεηγκέλε. Με ηε ινγηθή απηή, νη θαηαλαιωηέο πξέπεη: i. λα ελεκεξώλνληαη γηα ηελ ύπαξμε ΓΤΟ ζηε ηξνθή πνπ επηζπκνύλ λα αγνξάζνπλ, ii. λα ηα απνθεύγνπλ κέρξηο όηνπ λα ππάξμνπλ κειέηεο πνπ λα πηζηνπνηνύλ όηη είλαη αθίλδπλα, iii. λα αζθεζεί πίεζε ζηηο εηαηξείεο παξαγωγήο ηξνθίκωλ ώζηε λα απνθεύγνπλ ηε ρξήζε ΓΤΟ ζηα πξνϊόληα ηνπο θαη λα ηα πηζηνπνηνύλ (κέζω εηδηθώλ θνξέωλ) ωο κε κεηαιιαγκέλα. 3.2 Η «benatural» ιύζε γηα ηελ ππνζηήξημε θαηαλαισηηθώλ απνθάζεσλ Βαζηθφο ζηφρνο ηνπ «benatural» είλαη λα δψζεη ζηνπο πνιίηεο ην θίλεηξν λα είλαη πην ελεξγνί θαη ελεκεξσκέλνη γηα ζέκαηα πνπ αθνξνχλ ην πεξηβάιινλ, ηε δηαηξνθή θαη ηελ πγεία. ίγνπξα είλαη ζην ρέξη ηνπ θάζε πνιίηε λα αιιάμεη θάπνηεο απφ ηηο ζπλήζεηέο ηνπ ψζηε λα βνεζήζεη (γηα παξάδεηγκα λα ρξεζηκνπνηεί πνδήιαην γηα ηηο κεηαθηλήζεηο ηνπ, λα θιείλεη ηηο ειεθηξηθέο ζπζθεπέο φηαλ δελ ηηο ρξεζηκνπνηεί, θνθ), αιιά νπζηαζηηθή ιχζε ζην πξφβιεκα ηνπ πεξηβάιινληνο ζα ππάξμεη κφλν φηαλ πνιινί άλζξσπνη ελσζνχλ κε απηφ ην ζθνπφ. Έρνληαο εζηηάζεη, ζε πξψηε θάζε, ζε ηξία δεηήκαηα (ζθνππίδηα/ αλαθχθισζε, ρεκηθά πξφζζεηα θαη κεηαιιαγκέλα) ην «benatural» κπνξεί λα βνεζήζεη ηνπο πνιίηεο ψζηε λα παίξλνπλ θαιχηεξεο θαηαλαισηηθέο απνθάζεηο ηελ ψξα ηεο αγνξάο παξέρνληάο ηνπο ηηο θαηάιιειεο πιεξνθνξίεο Δλεξγνί θαηαλαισηέο Ο πξψηνο ζηφρνο ηνπ «benatural», φπσο πεξηγξάθηεθε θαη παξαπάλσ, είλαη λα δψζεη ην θίλεηξν ζηνπο θαηαλαισηέο λα είλαη ελεξγνί γηα ζέκαηα πνπ αθνξνχλ ην πεξηβάιινλ, ηε δηαηξνθή θαη ηελ πγεία. Γηα ηελ επίηεπμε απηνχ ηνπ ζηφρνπ, δεκηνπξγήζεθε έλαο ηζηφηνπνο ( πνπ ζηεξίδεηαη ζε Wiki- ινγηθή, φπνπ ν ρξήζηεο/ θαηαλαισηήο κπνξεί λα δίλεη θαη λα παίξλεη πιεξνθνξίεο γηα ηα ζπζηαηηθά ησλ πξντφλησλ πνπ αγνξάδεη. Με ηε βνήζεηα πνιιψλ εζεινληψλ/ πνιηηψλ ζηφρνο είλαη, κεηά απφ έλα ρξνληθφ δηάζηεκα, ην «benatural» λα είλαη ζε ζέζε λα πξνζθέξεη πιεξνθνξίεο γηα κηα κεγάιε γθάκα 26

27 δηαθνξεηηθψλ πξντφλησλ. Απηή ε ινγηθή Wiki- ηζηνηφπνπ (φπνπ ν ίδηνο ν ρξήζηεο πξνζζέηεη ή δηνξζψλεη, φπνπ είλαη αλαγθαίν, ηα ζπζηαηηθά ησλ πξντφλησλ) επηιέρηεθε -έρνληαο ππφςε θαη ην επηηπρεκέλν παξάδεηγκα ηεο Wikipedia- ψζηε ε πιεξνθνξία πνπ ζα πξνζθέξεη ην ζχζηεκα ζην θάζε θαηαλαισηή λα είλαη έγθπξε αθνχ ζα παξάγεηαη θαη ζα ειέγρεηαη απφ πνιινχο δηαθνξεηηθνχο ρξήζηεο Τη είλαη ην Wiki χκθσλα κε ηνλ νξηζκφ ηεο Wikipedia, ηεο πην γλσζηήο θαη επηηπρεκέλεο ειεχζεξεο εγθπθινπαίδεηαο ζην δηαδίθηπν, ε νπνία ρξεζηκνπνηεί θαη ε ίδηα ην ζχζηεκα wiki: «Wiki είλαη έλα είδνο ηζηνηφπνπ πνπ επηηξέπεη ζηνπο ρξήζηεο λα πξνζζέζνπλ, λα αθαηξέζνπλ ή λα επέκβνπλ αιιάδνληαο ην πεξηερφκελν ελφο ηζηνηφπνπ κε εχθνιν θαη γξήγνξν ηξφπν.» (Wikipedia) Ο φξνο Wiki επίζεο, κπνξεί λα αλαθέξεηαη θαη ζην πεξηβάιινλ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα θαηαζθεπαζηνχλ Wiki ζειίδεο. Απηφ πνπ ζηελ νπζία θάλεη έλα πεξηβάιινλ wiki είλαη λα απινπνηεί ηε δηαδηθαζία δεκηνπξγίαο HTML ζειίδσλ θαη λα θαηαγξάθεη αλά πάζα ζηηγκή θάζε αιιαγή πνπ πξαγκαηνπνηείηαη δίλνληαο ηε δπλαηφηεηα ζε κηα ηζηνζειίδα νπνηαδήπνηε ζηηγκή λα κπνξεί λα επαλέιζεη ζε θάπνηα απφ ηηο πξνεγνχκελεο θαηαζηάζεηο ηεο. Σα πεξηζζφηεξα wikis επηηξέπνπλ ηελ πξφζβαζε ησλ ρξεζηψλ ρσξίο θαλέλαλ απνιχησο πεξηνξηζκφ. Έηζη φινη έρνπλ ην δηθαίσκα λα ζπκβάινπλ ζηε ζπγγξαθή ηνπ πεξηερνκέλνπ ηεο ηζηνζειίδαο ρσξίο λα ππνβιεζνχλ ζε δηαδηθαζία "εγγξαθήο" φπσο ζπλήζσο επηβάιιεηαη ζε ζειίδεο ( π.ρ. θφξνπκ). Μηα ζπλέπεηα απηήο ηεο ινγηθήο είλαη πσο ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο δελ είλαη δπλαηφ λα ειεγρζεί ε εγθπξφηεηα ησλ πιεξνθνξηψλ ησλ wiki ζειίδσλ. Παξ' φια απηά ηα κεγάια wiki ηα νπνία έρνπλ αξθεηνχο ρξήζηεο πεξηέρνπλ αξθεηά αμηφπηζηε πιεξνθνξία. Γηα λα επηβεβαηψζεη ηνλ πξνεγνχκελν ηζρπξηζκφ ν Alexander Halayais, θαζεγεηήο ζην ηκήκα Δπηθνηλσληψλ ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Guinnipiac, ζέιεζε λα θάλεη έλα ηεζη γηα λα εμεηάζεη ηε Wikipedia σο αμηφπηζηε πεγή έγθαηξεο θαη έγθπξεο πιεξνθνξίαο. Γεκηνχξγεζε ινηπφλ έλα λέν θσδηθφ ρξήζηε θαη εηζήγαγε 13 ιάζε ζε δηάθνξα άξζξα ηεο Wikipedia. Όπσο ινηπφλ παξαηήξεζε φια ηα άξζξα είραλ δηνξζσζεί κέζα ζε έλα ρξνληθφ δηάζηεκα 3 σξψλ. 27

28 Σύληoκε Ιζηνξία ηνπ wiki Σν πξψην wiki, δεκηνπξγήζεθε ην 1994 θαη εγθαηαζηάζεθε ζηνλ Ηζηφ ζηηο 25 Μαξηίνπ ηνπ 1995 απφ ηνλ Ward Cunninghan. Απηφο εθεχξε ην φλνκα θαη ηελ έλλνηα wiki θαη θαηαζθεχαζε ηελ πξψηε κεραλή wiki. Σν Wiki απηφ είλαη επξχηεξα γλσζηφ σο Wiki Wiki Web θαη θηινμελείηαη ζηελ ηζηνζειίδα: « Γεκηνπξγήζεθε ζηελ θνηλφηεηα ησλ design pattern ζαλ έλα ζπκπιήξσκα ηνπ Portland Pattern Repository γηα λα δηεπθνιχλεη ηε ζπλεξγαζία πνιιψλ πξνγξακκαηηζηψλ. Οξηζκέλνη ππνζηεξίδνπλ φηη κφλν ην αξρηθφ wiki πξέπεη λα ιέγεηαη Wiki (κε θεθαιαίν) ή WikiWikiWeb 12. Ο Cunningham εκπλεχζηεθε ηνλ φξν wiki απφ ηα "wiki wiki" δειαδή ηα "γξήγνξα" ιεσθνξεία ππθλψλ δξνκνινγίσλ ζηνλ αεξνιηκέλα ηεο Υνλνινπινχ. Σν wiki Wiki ήηαλ ε πξψηε ραβαλέδηθε ιέμε πνπ έκαζε ζηελ πξψηε επίζθεςή ηνπ ζηα λεζηά. Ο Cunningham δήισζε: «επέιεμα ην wiki-wiki σο παξερεηηθφ ππνθαηάζηαην γηα ην «γξήγνξα» θαη κε απηφλ ηνλ ηξφπν απέθπγα ηελ νλνκαζία quick-web». Πξνο ην ηέινο ηεο δεθαεηίαο ηνπ '90, ε ηδέα ηεο ρξήζεο ησλ wikis ζε ηδησηηθέο θαη δεκφζηεο βάζεηο γλψζεσλ άξρηζε λα βξίζθεη κεγάιε απνδνρή. Απηφ ην γεγνλφο ελέπλεπζε ηνπο ηδξπηέο ηνπ έξγνπ Nupedia Jimmy Wales θαη Larry Sanger λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηελ ηερλνινγία wiki ζαλ βάζε γηα κηα ειεθηξνληθή εγθπθινπαίδεηα. Ζ Wikipedia μεθίλεζε ηνλ Ηαλνπάξην ηνπ 2001 θαη αξρηθά βαζίζηεθε ζην ινγηζκηθφ UseMod. Αξγφηεξα κεηαπήδεζε ζηνλ δηθφ ηεο αλνηθηφ θψδηθα codebase, πνπ πηνζεηήζεθε ζηε ζπλέρεηα απφ πνιιά άιια wikis. ηηο αξρέο ηνπ 2000, ηα wikis άξρηζαλ λα πηνζεηνχληαη φιν θαη πεξηζζφηεξν ζηηο επηρεηξήζεηο ζαλ ινγηζκηθφ πνπ επηηξέπεη ηε ζπλεξγαζία πνιιψλ ρξεζηψλ. Οη πην ζπλεζηζκέλεο ρξήζεηο ηνπ ήηαλ ζηηο επηθνηλσλίεο, ζε intranets θαη ζηε ζπιινγηθή ηεθκεξίσζε πξνγξακκάησλ, αξρηθά απφ ηερληθνχο ρξήζηεο. Σν Γεθέκβξην ηνπ 2002, ε Socialtext πξνψζεζε ηελ πξψηε εκπνξηθή αλνηθηή ιχζε wiki: Wikis αλνηθηνχ θψδηθα φπσο ηα MediaWiki, Kwiki θαη TWiki πνπ μεπέξαζαλ ην 1 εθαηνκκχξην downloads ζηα repos ηνπ Sourceforge κέρξη θαη ην ήκεξα νξηζκέλεο 12 Αλάθηεζε απφ 28

29 επηρεηξήζεηο ρξεζηκνπνηνχλ ηα wikis ζαλ ην κνλαδηθφ ζπιινγηθφ ινγηζκηθφ θαη ζαλ ππνθαηάζηαην ησλ ζηαηηθψλ intranets. Σν 2005 νη Los Angeles Times πεηξακαηίζηεθαλ κε ηε ρξήζε wiki ζην εθδνηηθφ ηκήκα ηεο ηζηνζειίδαο ηνπο. Σν έξγν Wikitorial ζχληνκα έθιεηζε θαζψο βάλδαινη (hackers) ην θαηέζηξεςαλ Wiki εθαξκνγέο ηνλ παξαθάησ πίλαθα παξνπζηάδνληαη κεξηθέο απφ ηηο πην ζεκαληηθέο wiki εθαξκνγέο πνπ έρεη αλαιάβεη ε Wikimedia (Ζ Wikimedia Foundation είλαη έλαο κε θεξδνζθνπηθφο νξγαληζκφο πνπ ηδξχζεθε ζηηο 20 Ηνπλίνπ ηνπ 2003 απφ ηνλ Jimmy Wales, θαη έρεη σο έδξα ηελ Florida ησλ ΖΠΑ. ηφρνο απηνχ ηνπ νξγαληζκνχ είλαη ε αλάπηπμε wiki- εθαξκνγψλ θαη ε δσξεάλ παξνρή ηνπο ζην θνηλφ. Ζ αλάπηπμε απηψλ ησλ εθαξκνγψλ ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε δσξεέο ) : Πίλαθαο 1 Παξαδείγκαηα wiki εθαξκνγώλ (πξνζαξκνζκέλν από dreamteam 13 ) Wiki Ηκεξνκελία Πεξηγξαθή Wikipedia Δγθπθινπαίδεηα πνπ πεξηιακβάλεη πεξηζζφηεξα απφ 7 εθαηνκκχξηα άξζξα ζε 250 γιψζζεο Wictionary Λεμηθφ, ζπλψλπκα,εηπκνινγίεο, κεηαθξάζεηο Wikibooks πιινγή εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ θαη βηβιίσλ Wikiquote πιινγή παξαπνκπψλ Wikisource Δθαξκνγή πνπ παξέρεη θαη κεηαθξάδεη έγγξαθα φπσο δεκφζηα έγγξαθα Wikimedia Commons Απνζήθε εηθφλσλ, ήρνπ θαη video κε πάλσ απφ 1,000,000 αξρεία Wikimedia Incubator Διέγρεη λέεο Wikimedia εθαξκνγέο θαη εθδφζεηο παιαηψλ εθαξκνγψλ ζε λέεο γιψζζεο Wikispecies Καηάινγνο εηδψλ : δψα, βαθηήξηα, πιαγθηφλ θαη άιια είδε δσήο Wikinews Νέα απφ δηάθνξεο ρψξεο ηνπ θφζκνπ Wikiversity Μαζήκαηα, πιηθφ θαη tests 13 Αλάθηεζε απφ 29

30 Τα κεγαιύηεξα wiki Wikipedia Wikinsider WikiZnanie World66 Travel Wiki Susning.nu TWikiWeb Wikinfo WikiWikiWeb Σεκείωζε: Ζ Wikipedia είλαη ην κεγαιχηεξν wiki, αιιά αθφκα θη αλ ζεσξεζεί φηη δελ είλαη εληαία αιιά θάζε γιψζζα είλαη δηαθνξεηηθφ wiki, εμαθνινπζεί λα βξίζθεηαη ζηελ θνξπθή, κε κεγαιχηεξν wiki ηελ αγγιηθή Wikipedia θαη πνιιέο γιψζζεο λα θαηαλέκνληαη αλάκεζα ζηα κεγαιχηεξα wiki Δλεκεξσκέλνη θαηαλαισηέο Γεχηεξνο ζηφρνο ηνπ «benatural» είλαη λα δψζεη ην θίλεηξν ζηνπο πνιίηεο λα είλαη πην ελεκεξσκέλνη γηα ζέκαηα πνπ αθνξνχλ ην πεξηβάιινλ, ηε δηαηξνθή θαη ηελ πγεία ηνπ. Γηα ην ιφγν απηφ, θάζε ρξήζηεο ηνπ «benatural» κπνξεί λα επηιέμεη λα ελεκεξψλεηαη κε βάζε θάπνηεο ιίζηεο ζπζηαηηθψλ ή θαη πξντφλησλ πνπ ζηφρν έρνπλ λα ελεκεξψλνπλ θαη λα ζπκβνπιεχνπλ ηνπο θαηαλαισηέο αλ πξέπεη λα αγνξάδνπλ ζπγθεθξηκέλα πξντφληα. Οη ιίζηεο απηέο είλαη: 1. Λίζηεο ζπζηαηηθψλ ή θαη πξντφλησλ πνπ εθδίδνληαη απφ αμηφπηζηνπο νξγαληζκνχο (φπσο ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή, ε WWF, ε Greenpeace, θ.α.). 2. Λίζηεο ζπζηαηηθψλ πνπ ν ίδηνο δεκηνπξγεί (γηα παξάδεηγκα γηα ηαηξηθνχο ιφγνπο φπσο αιιεξγίεο, δηαβήηε, θνθ). Έηζη ινηπφλ, γηα παξάδεηγκα, έλαο ρξήζηεο κπνξεί λα θηηάμεη κηα ιίζηα πνπ λα ηελ νλνκάζεη «Οη αιιεξγίεο κνπ» θαη λα πξνζζέζεη ζε απηήλ φια ηα ζπζηαηηθά πνπ ηνπ πξνθαινχλ αιιεξγία θαη ζα κπνξνχζε λα βξεη ζε έλα πξντφλ (γηα παξάδεηγκα θαξχδηα θαη απγφ). 14 Αλάθηεζε απφ 30

31 Δπίζεο, επεηδή δε ζέιεη λα θαηαλαιψλεη Γελεηηθά Σξνπνπνηεκέλα ηξφθηκα κπνξεί λα επηιέμεη θαη ηε ιίζηα ηεο Greenpeace «Οδεγφο Καηαλαισηψλ» (Greenpeace), ε νπνία εθδίδεηαη απφ ηνλ νξγαληζκφ γηα απηφ ην ζθνπφ. Γελ ππάξρεη θαλέλαο πεξηνξηζκφο γηα ηνλ αξηζκφ ησλ ιηζηψλ πνπ ζα επηιέμεη θάζε ρξήζηεο (είηε έρνπλ δεκηνπξγεζεί απφ ηνλ ίδην ην ρξήζηε είηε εθδίδνληαη απφ δηάθνξνπο νξγαληζκνχο). Αλ ν ρξήζηεο δελ επηιέμεη θακηά ιίζηα ηφηε νπζηαζηηθά δελ νξίδεη κε βάζε πνηά θξηηήξηα ζέιεη λα ελεκεξψλεηαη θη έηζη ην ζχζηεκα δε κπνξεί λα ηνπ δψζεη ζπγθεθξηκέλε απάληεζε ζην εξψηεκα αλ πξέπεη ή φρη λα θαηαλαιψζεη έλα πξντφλ Kαιύηεξεο θαηαλαισηηθέο απνθάζεηο ηελ ώξα ηεο αγνξάο Σέινο, ηξίηνο ζηφρνο ηνπ «benatural» είλαη ν πνιίηεο λα κπνξεί λα πάξεη θαιχηεξεο θαηαλαισηηθέο απνθάζεηο κε γλψκνλα ην πεξηβάιινλ θαη ηελ πγεία ηνπ. Γηα ην ιφγν απηφ, ην «benatural» κέινο κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεί ηνλ ηζηφηνπν ( γηα λα ελεκεξψλεηαη ηφζν κε βάζε ηηο πιεξνθνξίεο πνπ πξνζζέηνπλ φινη νη ρξήζηεο ζην ζχζηεκα (Wiki ινγηθή), αιιά θαη κε βάζε ηηο ιίζηεο πνπ ζα επηιέγεη. Δίλαη, φκσο, επίζεο ζεκαληηθφ ην «benatural» κέινο λα κπνξεί λα έρεη πξφζβαζε ζε απηή ηελ θξίζηκε πιεξνθνξία ηελ ψξα πνπ ηε ρξεηάδεηαη πεξηζζφηεξν, ηελ ψξα δειαδή πνπ απνθαζίδεη ηη λα αγνξάζεη. Γηα ην ζθνπφ απηφ, δεκηνπξγήζεθε κηα εθαξκνγή γηα θηλεηά ηειέθσλα, ε νπνία κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ζρεδφλ παληνχ φπσο γηα παξάδεηγκα κέζα ζε έλα ζνχπεξ κάξθεη (αξθεί λα έρεη Wi-Fi ή 3G ζχλδεζε ζην δηαδίθηπν). Ο ρξήζηεο κπνξεί λα «ξσηήζεη» ην «benatural» εμππεξεηεηή γηα ηα ραξαθηεξηζηηθά ελφο ζπγθεθξηκέλνπ πξντφληνο απιά απνζηέιινληαο ην barcode ηνπ (ην νπνίν είλαη κνλαδηθφ γηα θάζε πξντφλ). Σν ζχζηεκα αλαδεηά ζηε βάζε δεδνκέλσλ θαη έρνληαο ππφςε ηηο ιίζηεο ησλ ζπζηαηηθψλ θαη πξντφλησλ πνπ έρεη επηιέμεη ν ρξήζηεο ζην πξνθίι ηνπ, απαληά ζπκβνπιεχνληάο ηνλ αλ πξέπεη λα αγνξάζεη ή φρη ην πξντφλ. Σν παξαθάησ ζρήκα δίλεη κηα γεληθή εηθφλα ηνπ «benatural»: 31

32 Δηθόλα 5 Σν «benatural» 32

33 4. ρεδηαζκόο ηνπ «benatural» 33

34 4.1. Αλζξσπνθεληξηθόο ρεδηαζκόο Ο ζρεδηαζκφο ηνπ «benatural» ζηεξίρηεθε ζηηο αξρέο ηνπ αλζξσπνθεληξηθνχ ζρεδηαζκνχ (user- centered design). Οη αξρέο απηέο αθνξνχλ ηηο δηαδηθαζίεο αλάπηπμεο εχρξεζησλ ζπζηεκάησλ πξνζαξκνζκέλσλ ζηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ ρξεζηψλ ηνπο (Αβνχξεο, 2000). Δπηγξακκαηηθά: Ζ ζρεδίαζε πξέπεη λα εζηηάδεη ζηνπο ρξήζηεο θαη ηηο εξγαζίεο ηνπο ψζηε ηα γλσζηηθά, ηα θνηλσληθά ραξαθηεξηζηηθά θαη ε ζπκπεξηθνξά ηνπο λα γίλνληαη θαηαλνεηά απφ ηνπο ζρεδηαζηέο. Πξέπεη λα θαηαγξαθεί θαη λα κεηξεζεί ε αληίδξαζε ησλ ρξεζηψλ ζε φιεο ηηο θάζεηο ηνπ ζρεδηαζκνχ. Ζ δηαδηθαζία ζρεδίαζεο πξέπεη λα είλαη κηα επαλαιεπηηθή δηαδηθαζία πνπ λα επηηξέπεη ηε βαζκηαία βειηίσζε ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηεο δηεπηθάλεηαο. Ζ αμηνιφγεζε παίδεη ζεκαληηθφ ξφιν ζε θάζε θάζε αλάπηπμεο απηήο κεζφδνπ ζρεδηαζκνχ (ζηελ αλάιπζε, ην ζρεδηαζκφ θαη ζηελ πινπνίεζε). ην ηέινο θάζε θάζεο, πξέπεη λα ππάξρεη κηα θάζε αμηνιφγεζεο κε ηε ζπκκεηνρή είηε ρξεζηψλ ηνπ αλαπηπζζφκελνπ ζπζηήκαηνο είηε εηδηθψλ. Δηθόλα 6 Αζηεξνεηδέο κνληέιν αλάπηπμεο δηαδξαζηηθώλ ζπζηεκάησλ ζύκθσλα κε ηνπο Hix-Hartson (Αβνύξεο, 2000) Πην ζπγθεθξηκέλα, ε δηαδηθαζία αλάπηπμεο ηνπ «benatural» πξαγκαηνπνηήζεθε ζχκθσλα ηε κεζνδνινγία Logical User- Centered Interactive Design (LUCID), ε νπνία δηαθξίλεη έμη θάζεηο αλάπηπμεο (Αβνχξεο, 2000): 1. Αλάπηπμε αξρηθήο ηδέαο 34

35 2. Αλάπηπμε αλαγθψλ θαη απαηηήζεσλ 3. ρεδηαζκφο ζπζηήκαηνο κε πξφηππε βαζηθή νζφλε 4. Δπαλαιεπηηθφο ζρεδηαζκφο θαη βειηίσζε πξσηνηχπνπ 5. Αλάπηπμε ζπζηήκαηνο 6. Αξρηθή ιεηηνπξγία 4.2 Αλάιπζε Αξρηθήο Ιδέαο Καηά ηε θάζε απηή, νξίδεηαη ην πξφβιεκα θαη θαηαγξάθνληαη νη θχξηεο εξγαζίεο ηνπ ζπζηήκαηνο Αλάιπζε ηόρνπ πζηήκαηνο Ο ζηφρνο ηνπ «benatural» ζπζηήκαηνο είλαη ε παξνρή βνήζεηαο ζηνπο πνιίηεο ηελ ψξα αθξηβψο πνπ θαινχληαη λα πάξνπλ ηηο θαηαλαισηηθέο ηνπο απνθάζεηο (ηελ ψξα δειαδή ησλ αγνξψλ) κε γλψκνλα ην πεξηβάιινλ θαη ηελ πγεία ηνπο. (πεξηζζφηεξα ζην θεθ. 3) Αξρηθά, ζεκαληηθφ είλαη λα γίλεη κηα αλάιπζε ησλ εξγαζηψλ ηελ ηερληθή ηεο ηεξαξρηθήο αλάιπζεο εξγαζηψλ (κηα δηαδηθαζία δηαδνρηθήο δηάζπαζεο ζε ππφ- εξγαζίεο ησλ εξγαζηψλ πνπ εθηειεί ν ρξήζηεο κε ην ζχζηεκα ) πνπ πξαγκαηνπνηεί έλαο απιφο θαηαλαισηήο φηαλ πάεη γηα παξάδεηγκα ζε έλα ζνχπεξ κάξθεη γηα λα θάλεη ηηο αγνξέο ηνπ (ρσξίο ηε βνήζεηα ηνπ «benatural» ζπζηήκαηνο). Ο θαηαλαισηήο ζηελ αξρή πξέπεη λα απνθαζίζεη ηη ζέιεη λα αγνξάζεη αθξηβψο θαη λα ην θαηαγξάςεη ίζσο ζε κηα ιίζηα αγνξψλ γηα λα κε ην μεράζεη (έζησ φηη ν θαηαλαισηήο ζέιεη λα αγνξάζεη ζαπνχλη ρεξηψλ). Όηαλ θηάζεη ζην ζνχπεξ κάξθεη πξέπεη λα βξεη πνχ αθξηβψο βξίζθνληαη ηα ζαπνχληα ζηα ξάθηα ηνπ καγαδηνχ. Μφιηο ηα εληνπίζεη, αλ δελ έρεη θάπνηα ηδηαίηεξε πξνηίκεζε γηα ην πνηα ζπγθεθξηκέλε κάξθα, ζα πξέπεη λα θάλεη κηα κηθξή έξεπλα αγνξάο. Δπεηδή κάιηζηα ν ζπγθεθξηκέλνο θαηαλαισηήο έρεη πνιιέο πεξηβαιινληηθέο αλεζπρίεο, ζα πξνηηκήζεη λα αγνξάζεη ην ζαπνχλη πνπ λα είλαη φζν ην δπλαηφλ πην θηιηθφ πξνο ην πεξηβάιινλ. Αθνχ ινηπφλ θαηαιήμεη ζηε θαιχηεξε επηινγή κε γλψκνλα ην πεξηβάιινλ, ζα αγνξάζεη ην ζπγθεθξηκέλν πξντφλ. 35

36 Δηθόλα 7 Task Analysis: Αγνξά Πξντόληνο Καηαγξαθή θύξησλ εξγαζηώλ Οη βαζηθέο εξγαζίεο ηηο νπνίεο κπνξεί λα επηηειέζεη έλαο ρξήζηεο κε ην ζχζηεκα θαη νπζηαζηηθά ππνζηεξίδνπλ ηελ αγνξά ελφο πξντφληνο φπσο πεξηγξάθηεθε παξαπάλσ είλαη νη εμήο: 1. Δγγξαθή θαη Γεκηνπξγία Πξνθίι: Δγγξαθή ζην ζύζηεκα: Έλαο επηζθέπηεο ηνπ ηζηνηφπνπ κπνξεί, αλ ην επηζπκεί, λα γίλεη κέινο ηνπ ζπζηήκαηνο. Απηφ κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεζεί πιεθηξνινγψληαο ηα πξνζσπηθά ηνπ ζηνηρεία φπσο φλνκα ρξήζηε (username), ζπλζεκαηηθφ (password), φλνκα θαη δηεχζπλζε ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ. Γηακόξθσζε πξνθίι: Ο ρξήζηεο κπνξεί, αλ ην ζειήζεη, λα αιιάμεη ηα πξνζσπηθά ηνπ ζηνηρεία φπσο γηα παξάδεηγκα ηε δηεχζπλζε ηνπ ειεθηξνληθνχ ηνπ ηαρπδξνκείνπ, ή ην ζπλζεκαηηθφ (password) πνπ ρξεζηκνπνηεί γηα ηελ εηζαγσγή ηνπ ζην ζχζηεκα. Δπηινγή ιηζηώλ πξντόλησλ θαη ζπζηαηηθώλ: Απφ ηε ζηηγκή πνπ ν ρξήζηεο γίλεη κέινο ηνπ ζπζηήκαηνο, κπνξεί λα επηιέμεη λα ελεκεξψλεηαη κε βάζε ζπγθεθξηκέλεο ιίζηεο ζπζηαηηθψλ ή θαη πξντφλησλ πνπ έρνπλ εθδνζεί απφ αμηφπηζηνπο νξγαληζκνχο. Όηαλ ινηπφλ αλαδεηήζεη αξγφηεξα έλα πξντφλ (κέζσ ηνπ ηζηνηφπνπ ή ηεο εθαξκνγήο ζην θηλεηφ ηνπ), ε έλδεημε/ην θαλάξη πνπ ζα εκθαληζηεί θαη ζα ζπκβνπιεχεη ην ρξήζηε αλ πξέπεη ή φρη λα ην θαηαλαιψζεη ζα ζηεξίδεηαη ζηηο πιεξνθνξίεο απηψλ ησλ ιηζηψλ. Γεκηνπξγία πξνζσπηθήο ιίζηαο ζπζηαηηθώλ: Ο ρξήζηεο εθηφο απφ ηηο έηνηκεο ιίζηεο πνπ κπνξεί λα βξεη ζην ζχζηεκα κπνξεί λα επηιέμεη λα δεκηνπξγήζεη κηα πξνζσπηθή ιίζηα κε ζπζηαηηθά γηα ηα νπνία ζέιεη λα ελεκεξψλεηαη (γηα παξάδεηγκα ιίζηα κε ζπζηαηηθά ζηα νπνία έρεη αιιεξγία ή δε κπνξεί λα θαηαλαιψζεη γηα 36

37 ηαηξηθνχο ιφγνπο). Απηέο νη ιίζηεο φπσο θαη νη παξαπάλσ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηε ζσζηή εκθάληζε πιεξνθνξηψλ κεηά ηελ αλαδήηεζε ελφο πξντφληνο. Γηαγξαθή πξνζσπηθώλ ιηζηώλ ζπζηαηηθώλ: Αλ ν ρξήζηεο απνθαζίζεη φηη δε ζέιεη πιένλ λα ρξεζηκνπνηεί κηα ιίζηα ζπζηαηηθψλ, ηελ νπνία ν ίδηνο έρεη δεκηνπξγήζεη, ηφηε κπνξεί λα ε δηαγξάςεη απφ ην πξνθίι ηνπ. 2. Αλαδήηεζε πξντφληνο: Αλαδήηεζε πξντόληνο: Ο ρξήζηεο κπνξεί λα αλαδεηήζεη ην πξντφλ πνπ επηζπκεί πιεθηξνινγψληαο ην barcode ή ην φλνκά ηνπ. Αλ ην πξντφλ ππάξρεη ζηε βάζε δεδνκέλσλ ηνπ ζπζηήκαηνο, ηφηε κπνξεί λα πιεξνθνξεζεί γηα ηα ζπζηαηηθά πνπ πεξηέρεη θαη λα ελεκεξσζεί αλ ζα κπνξνχζε λα ην αγνξάζεη κε βάζε ηηο ιίζηεο ησλ ζπζηαηηθψλ ή θαη πξντφλησλ πνπ έρεη ήδε επηιέμεη ζην πξνθίι ηνπ. Αλαδήηεζε πξντόλησλ πνπ έρεη πξνζζέζεη ν ίδηνο ν ρξήζηεο ζην ζύζηεκα: Αλ ν ρξήζηεο ην επηζπκεί, κπνξεί λα δεη φια ηα πξντφληα πνπ ν ίδηνο έρεη πξνζζέζεη ζηε βάζε δεδνκέλσλ ηνπ ζπζηήκαηνο θαη λα ηα αλαδεηήζεη κε βάζε ην barcode ηνπο. 3. Πξνζζήθε πξντφληνο: Δηζαγσγή λένπ πξντόληνο: Ο ρξήζηεο κπνξεί λα εηζάγεη έλα λέν πξντφλ ζηε βάζε δεδνκέλσλ. Καηά ηε δηαδηθαζία απηή, ν ρξήζηεο θαιείηαη λα πξνζζέζεη ην barcode, ην φλνκα ηεο εηαηξείαο παξαγσγήο θαη ηα ζπζηαηηθά πνπ αλαγξάθνληαη ζηελ εηηθέηα ηεο ζπζθεπαζίαο. Δπίζεο, ζεκαληηθφ είλαη ν ρξήζηεο λα θαηαγξάςεη αλ ε ζπζθεπαζία ηνπ πξντφληνο είλαη απφ αλαθπθιψζηκα ή θαη αλαθπθισκέλα πιηθά (αλαγλσξίδνληαο ηα αληίζηνηρα εηθνλίδηα πάλσ ζηε ζπζθεπαζία). Γηόξζσζε πιεξνθνξηώλ πξντόληνο: Ο ρξήζηεο κπνξεί λα δηνξζψζεη ηελ πιεξνθνξία ελφο πξντφληνο πνπ ήδε ππάξρεη ζηε βάζε δεδνκέλσλ. Απηή ε δηαδηθαζία ζηεξίδεηαη ζηε wiki ινγηθή ηνπ ζπζηήκαηνο πνπ επηηξέπεη ζηνπο ρξήζηεο λα δηνξζψλνπλ πηζαλά ζθάικαηα άιισλ ρξεζηψλ. Όηαλ ν ρξήζηεο πιεθηξνινγήζεη έλα barcode ην νπνίν ππάξρεη ήδε ζηε βάζε δεδνκέλσλ, ηφηε ηππψλεηαη ε πιεξνθνξία ηνπ πξντφληνο απηνχ. Αλ ν ρξήζηεο αλαθαιχςεη θάπνην ιάζνο, κπνξεί λα ην δηνξζψζεη. 37

38 4.3 Αλάιπζε Απαηηήζεσλ Καηά ηε θάζε απηή, πξαγκαηνπνηείηαη ε αλάιπζε ησλ ρξεζηψλ θαζψο θαη ησλ εξγαζηψλ πνπ ζα εθηεινχλ απηνί ζην ζχζηεκα Αλάιπζε Υξεζηώλ ηελ πξψηε θάζε ηεο αλάιπζεο ησλ απαηηήζεσλ ηνπ ζπζηήκαηνο είλαη ζεκαληηθφ λα γίλεη πξνζδηνξηζκφο ησλ ηππηθψλ ρξεζηψλ ψζηε αξγφηεξα λα γίλεη ε αλάιπζε ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπο. Οη ρξήζηεο ηνπ ζπζηήκαηνο θαηεγνξηνπνηνχληαη ζηηο εμήο θαηεγνξίεο (Αβνχξεο, 2000): 1. Πξσηεύνληεο ρξήζηεο: είλαη απηνί πνπ πξφθεηηαη λα αιιειεπηδξνχλ απεπζείαο κε ην ζχζηεκα ζπρλά. 2. Γεπηεξεύνληεο ρξήζηεο: είλαη απηνί πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ην ζχζηεκα ζπαληφηεξα ή κέζσ ελφο ελδηακέζνπ. Σππηθφ παξάδεηγκα είλαη ην πξνζσπηθφ ζπληήξεζεο ηνπ ζπζηήκαηνο. 3. Σξηηεύνληεο ρξήζηεο: είλαη απηνί πνπ δε ρξεζηκνπνηνχλ πνηέ απεπζείαο ην ζχζηεκα, αιιά επεξεάδνληαη απφ ηελ εηζαγσγή ηνπ θαζψο είλαη ππνρξεσκέλνη λα κεηαβάινπλ θάπνηεο εξγαζίεο ηνπο ψζηε λα πξνζαξκνζηνχλ ζηηο απαηηήζεηο ηνπ. Με ηε ινγηθή απηή, ζηε πεξίπησζε ηνπ «benatural» πηζαλνί ρξήζηεο ηνπ ζπζηήκαηνο είλαη ρξήζηεο ηνπ δηαδηθηχνπ πνπ ζέινπλ λα ελεκεξσζνχλ γηα πεξηβαιινληηθά θαη δηαηξνθηθά ζέκαηα θαη ελδηαθέξνληαη λα ελεξγνπνηεζνχλ παξέρνληαο νη ίδηνη εζεινληηθά πιεξνθνξίεο γηα πξντφληα ζηε βάζε δεδνκέλσλ. Έηζη ινηπφλ: 1. Πξωηεύνληεο ρξήζηεο: είλαη ρξήζηεο ηνπ δηαδηθηχνπ πνπ ζέινπλ λα ελεκεξψλνληαη γηα ζέκαηα πγείαο θαη πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο. Γηα ην ιφγν απηφ, επηζθέπηνληαη ηνλ ηζηφηνπν θαη ρξεζηκνπνηνχλ ηελ εθαξκνγή ζηα θηλεηά ηνπο ηειέθσλα ψζηε λα έρνπλ πξφζβαζε ζηελ πιεξνθνξία ηνπ ζπζηήκαηνο φπνηε ην επηζπκνχλ. Παξαδείγκαηα ηέηνησλ ρξεζηψλ είλαη άηνκα κε πεξηβαιινληηθέο αλεζπρίεο, άηνκα κε δηαηξνθηθά πξνβιήκαηα, θ.α.. 38

39 2. Δεπηεξεύνληεο ρξήζηεο: είλαη νη δηαρεηξηζηέο ηνπ ζπζηήκαηνο πνπ ζθνπφ έρνπλ λα ζπληεξνχλ ην ζχζηεκα θαη λα πξνζζέηνπλ/ αλαλεψλνπλ ηηο ιίζηεο ζπζηαηηθψλ θαη πξντφλησλ πνπ εθδίδνληαη απφ αμηφπηζηνπο νξγαληζκνχο. 3. Τξηηεύνληεο ρξήζηεο: είλαη νη κε εγγεγξακκέλνη ρξήζηεο ηνπ ζπζηήκαηνο νη νπνίνη είλαη φκσο θαηαλαισηέο θαη ζα κπνξνχζε λα ηνπο ελδηαθέξεη ε πιεξνθνξία πνπ παξέρεηαη απφ ην ζχζηεκα Αλάιπζε Δξγαζηώλ ε απηή ηε θάζε ζρεδηαζκνχ αλαιχνληαη νη εξγαζίεο (tasks) πνπ έρνπλ λφεκα γηα ην ρξήζηε θαη πξέπεη λα αλαιπζνχλ ζε βάζνο. Ζ αλάιπζε ησλ εξγαζηψλ, ζηε ζπγθεθξηκέλε εξγαζία πξαγκαηνπνηήζεθε κε ηελ ηερληθή ηεο ηεξαξρηθήο αλάιπζεο εξγαζηψλ (hierarchical task analysis). Ζ ηερληθή απηή είλαη κηα δηαδηθαζία δηαδνρηθήο δηάζπαζεο ζε ππφ- εξγαζίεο ησλ εξγαζηψλ πνπ εθηειεί ν ρξήζηεο κε ην ζχζηεκα (Αβνχξεο, 2000). Έρνληαο ινηπφλ αλαιχζεη ηηο εξγαζίεο πνπ θάλεη έλαο απιφο θαηαλαισηήο φηαλ πάεη γηα ςψληα (ζηε παξάγξαθν 4.2.1), ην επφκελν βήκα είλαη ε αλάιπζε ησλ εξγαζηψλ πνπ ζα κπνξεί λα εθηειέζεη έλαο ρξήζηεο ζην «benatural». Oη βαζηθέο εξγαζίεο, φπσο αλαθέξζεθαλ θαη παξαπάλσ, πνπ κπνξνχλ λα επηηειέζνπλ νη ρξήζηεο είλαη νη εμήο: 1. Δγγξαθή θαη Γεκηνπξγία Πξνθίι: Όηαλ ν θαηαλαισηήο απνθαζίζεη λα γίλεη κέινο ηνπ ηζηνηφπνπ «benatural» αξρηθά θαιείηαη λα ζπκπιεξψζεη κηα ειεθηξνληθή θφξκα κε ηα ζηνηρεία ηνπ (φλνκα, επίζεην, δηεχζπλζε ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ, θ.α.) θαζψο θαη ηα ζηνηρεία πνπ ζα ρξεζηκνπνηεί γηα ηελ εηζαγσγή ηνπ ζην ζχζηεκα (ςεπδψλπκν θαη ζπλζεκαηηθφ). Μφιηο θαηαρσξήζεη ηε θφξκα απηή, ν θαηαλαισηήο θαιείηαη λα ειέγμεη ηα κελχκαηα ηνπ ειεθηξνληθνχ ηνπ ηαρπδξνκείνπ. Απηφ ζπκβαίλεη γηαηί ην ζχζηεκα ηνπ απνζηέιιεη απηφκαηα έλα κήλπκα ζηε δηεχζπλζε πνπ ν ίδηνο έρεη πιεθηξνινγήζεη ψζηε λα απνθεχγνληαη νη ιαλζαζκέλεο εγγξαθέο. Σν κήλπκα απηφ νπζηαζηηθά πεξηέρεη έλα ζχλδεζκν ηνλ νπνίν πξέπεη λα επηζθεθηεί ν θαηαλαισηήο γηα λα νινθιεξψζεη ηελ εγγξαθή ηνπ. Με ην ηέινο ηεο εγγξαθήο, ν ρξήζηεο νδεγείηαη ζην 39

40 πξνζσπηθφ ηνπ πξνθίι. Δθεί κπνξεί λα επηιέμεη κε βάζε πνηεο ιίζηεο νξγαληζκψλ ζα ελεκεξψλεηαη απφ ην ζχζηεκα. Αλ επίζεο ην επηζπκεί, κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη θαη ηηο δηθέο ηνπ πξνζσπηθέο ιίζηεο κε ζπζηαηηθά γηα ηα νπνία ζέιεη λα ελεκεξψλεηαη. Δηθόλα 8 Task Analysis: Δγγξαθή/Γεκηνπξγία Πξνθίι 2. Αλαδήηεζε Πξντφληνο: Όηαλ ν ρξήζηεο επηιέμεη λα αλαδεηήζεη έλα πξντφλ ηφηε πξέπεη λα πιεθηξνινγήζεη κηα ιέμε θιεηδί κε βάζε ηελ νπνία ζα πξαγκαηνπνηεζεί ε αλαδήηεζε. Ζ ιέμε θιεηδί κπνξεί λα είλαη ην barcode ηνπ πξντφληνο (ην νπνίν είλαη κνλαδηθφ γηα θάζε πξντφλ), ην φλνκά ηνπ ή ε εηαηξεία πνπ ην παξάγεη. Δπηπιένλ, κπνξεί ν ρξήζηεο λα επηζπκεί λα αλαδεηήζεη πξντφληα πνπ ππάξρνπλ ζηε βάζε δεδνκέλσλ ηνπ ζπζηήκαηνο θαη πεξηέρνπλ έλα ζπγθεθξηκέλν ζπζηαηηθφ. Ζ αλαδήηεζε ζε απηήλ ηελ πεξίπησζε ζα πξαγκαηνπνηεζεί κε ηελ ίδηα ινγηθή, απιά ν ρξήζηεο ζα πιεθηξνινγήζεη σο ιέμε θιεηδί ην φλνκα ηνπ ζπζηαηηθνχ. Σέινο, αλ ν ρξήζηεο ζέιεη λα πξαγκαηνπνηήζεη κηα ζχλζεηε αλαδήηεζε (γηα παξάδεηγκα επηζπκεί λα κάζεη πνηεο ζνθνιάηεο ζην ζχζηεκα πεξηέρνπλ θνπληνχθηα) ηφηε πξέπεη λα επηιέμεη ηελ επηινγή ηεο ζχλζεηεο αλαδήηεζεο θαη λα πιεθηξνινγήζεη ηηο ιέμεηο θιεηδηά (ζην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα: ζνθνιάηα, θνπληνχθη). 40

41 Δηθόλα 9 Task Analysis: Αλαδήηεζε Πξντόληνο 3. Πξνζζήθε Πξντφληνο: Όηαλ έλαο ρξήζηεο απνθαζίζεη λα πξνζζέζεη έλα πξντφλ ζηε βάζε δεδνκέλσλ ηνπ ζπζηήκαηνο ηφηε ζεσξείηαη δεδνκέλν φηη έρεη ην πξντφλ ζηα ρέξηα ηνπ ηε ζπγθεθξηκέλε ζηηγκή θαη είλαη ζε ζέζε λα γλσξίδεη φιεο ηηο πιεξνθνξίεο πνπ αλαγξάθνληαη ζηε ζπζθεπαζία ηνπ. Σν πξψην βήκα είλαη λα πιεθηξνινγήζεη ην barcode ηνπ πξντφληνο. Αλ ην barcode δελ ππάξρεη ζηε βάζε δεδνκέλσλ, ηφηε ν ρξήζηεο θαιείηαη λα ζπκπιεξψζεη πιεξνθνξίεο πνπ αλαγξάθνληαη ζηε ζπζθεπαζία φπσο φλνκα, εηαηξεία παξαγσγήο, αλ ε ζπζθεπαζία είλαη απφ αλαθπθισκέλν ή αλαθπθιψζηκν πιηθφ (ππάξρνπλ εηδηθά εηθνλίδηα ζηε ζπζθεπαζία ηνπ πξντφληνο πνπ απνδεηθλχνπλ αλ ην πιηθφ ηεο ζπζθεπαζίαο είλαη αλαθπθισκέλν ή θαη αλαθπθιψζηκν) θαη ηέινο ηα ζπζηαηηθά ηνπ. Αλ φκσο ην barcode ππάξρεη ήδε ζηε βάζε δεδνκέλσλ, ηφηε ε πιεξνθνξία ηνπ πξντφληνο εκθαλίδεηαη ζην ρξήζηε θη απηφο κπνξεί, αλ βξεη ιάζε, λα θάλεη ηηο απαξαίηεηεο δηνξζψζεηο. Δηθόλα 10 Task Analysis: Πξνζζήθε Πξντόληνο 41

42 4.4 ρεδηαζκόο ζπζηήκαηνο κε πξόηππε βαζηθή νζόλε Καηά ηε θάζε απηή, έρνληαο αλαιχζεη ηελ ηδέα, ηηο αλάγθεο θαη ηηο απαηηήζεηο ηνπ ζπζηήκαηνο, πξαγκαηνπνηείηαη κηα πξψηε πξνζπάζεηα ζρεδηαζκνχ ηεο δηεπηθάλεηαο ηνπ ηζηνηφπνπ, ηνπ κνληέινπ πινήγεζεο θαη ηεο κεηαθνξάο πνπ ζα ρξεζηκνπνηεζεί ζηε δηεπηθάλεηα. Απφ ηε ζηηγκή πνπ απνθαζίζηεθε ην φλνκα ηνπ ζπζηήκαηνο, ήηαλ απαξαίηεηε ε δεκηνπξγία ελφο ινγφηππνπ. Έηζη κεηά απφ δηάθνξεο δνθηκέο ζρεδηάζηεθε ην «benatural» ινγφηππν, ην νπνίν ρξεζηκνπνηείηαη θαη ζηνλ ηζηφηνπν αιιά θαη ζηελ εθαξκνγή γηα ην θηλεηφ ηειέθσλν. Δηθόλα 11 Σν benatural ινγόηππν Αξρηθά ηα ζρέδηα απηά έγηλαλ ζην ραξηί. Παξαθάησ παξνπζηάδεηαη ε αξρηθή ηδέα γηα ηελ εκθάληζε ηνπ ηζηνηφπνπ: Δηθόλα 12 Αξρηθόο ρεδηαζκόο ηεο Οζόλεο ηνπ ηζηνηόπνπ benatural.gr 42

43 Ζ αξρηθή ηδέα ηεο βαζηθήο κεηαθνξάο ηεο πξφηππεο νζφλεο ηνπ ηζηνηφπνπ ηνπ «benatural» ήηαλ ην ζπηξάι ηεηξάδην. Ζ κεηαθνξά απηή είρε ζθνπφ λα απμήζεη ηελ επρξεζηία ηνπ ζπζηήκαηνο αθνχ πνιινί ρξήζηεο ζπλεζίδνπλ είηε λα δεκηνπξγνχλ ιίζηεο αγνξάο ζε ηεηξάδηα κε ηα πξντφληα πνπ επηζπκνχλ λα αγνξάζνπλ είηε λα θξαηνχλ ηππσκέλεο ιίζηεο νξγαληζκψλ κε πιεξνθνξίεο γηα πξντφληα φπσο γηα παξάδεηγκα ηνλ «Οδεγφ Καηαλαισηή» ηεο Greenpeace γηα Γελεηηθά Σξνπνπνηεκέλα ηξφθηκα 15. Όζνλ δε αθνξά ην κελνχ πινήγεζεο, απφ ηελ αξρή απνθαζίζηεθε λα ππάξρεη έλα βαζηθφ κελνχ ην νπνίν λα είλαη πάληα εκθαλέο. Όηαλ φκσο έλαο ρξήζηεο θάλεη εηζαγσγή (log in) ζην ζχζηεκα κε ην ςεπδψλπκφ ηνπ ηφηε ζα εκθαλίδεηαη ην βαζηθφ κελνχ καδί κε κηα επηπιένλ επηινγή πνπ ζα είλαη ε ζειίδα ηνπ ρξήζηε. Μηα πξψηε ηδέα ηνπ κελνχ απηνχ θαίλεηαη παξαθάησ: Δηθόλα 13 Αξρηθή ηδέα γηα ην κελνύ πινήγεζεο ε ζπλέρεηα ηεο αξρηθήο ηδέαο πνπ ζρεδηάζηεθε ζε ραξηί, ππήξμαλ δηάθνξεο εθδνρέο ηεο πξφηππεο νζφλεο ηνπ ηζηνηφπνπ. Μεξηθέο απφ απηέο θαίλνληαη παξαθάησ: 15 Αλάθηεζε απφ 43

44 Δηθόλα 14 Δηθόλεο από πξόηππεο νζόλεο γηα ην benatural.gr Όπσο θαίλεηαη θαη απφ ηελ πνξεία ησλ παξαπάλσ πξνηχπσλ νζνλψλ, ζηγά ζηγά ε κεηαθνξά ηνπ ηεηξαδίνπ εγθαηαιείθζεθε θαη ζηε ζέζε ηεο ρξεζηκνπνηήζεθε ε κεηαθνξά ηνπ ςπγείνπ. ηφρνο ηεο κεηαθνξάο απηήο είλαη ε ζχλδεζε ηνπ ινγφηππνπ «be natural» κε ηε ζσζηή, πγηεηλή δηαηξνθή. Δπηπιένλ, ζηεξίδεηαη ζην γεγνλφο φηη πνιινί θαηαλαισηέο ζπλεζίδνπλ λα ζηεξίδνπλ πάλσ ζηα ςπγεία ηνπο κε καγλεηάθηα πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ηε ζσζηή δηαηξνθή θαη ηελ πγεία ηνπο. Μεηά ινηπφλ απφ δηάθνξνπο πεηξακαηηζκνχο κε πνιιά ςπγεία, δηαθνξεηηθά ζρήκαηα θαη ρξψκαηα απνθαζίζηεθε ε πξφηππε νζφλε ηνπ ζπζηήκαηνο λα είλαη ε παξαθάησ: 44

45 Δηθόλα 15 Σειηθή Πξόηππε νζόλε ζπζηήκαηνο Όηαλ έλαο ρξήζηεο ηνπ ζπζηήκαηνο αλαδεηά έλα πξντφλ ηφηε απνθαζίζηεθε ε απάληεζε ηνπ ζπζηήκαηνο λα δίλεηαη ζην ρξήζηε κέζσ ηεο εκθάληζεο ελφο θαλαξηνχ (traffic light) πνπ ζπλνδεχεηαη απφ επεμεγεκαηηθφ θείκελν (πνπ επεμεγεί ην ρξψκα ηνπ θαλαξηνχ κε βάζε ηηο ιίζηεο πνπ έρεη επηιέμεη ν ρξήζηεο). Ζ εηθφλα ηνπ θαλαξηνχ επηιέρηεθε γηαηί είλαη κηα κεηαθνξά πνπ φινη εχθνια θαηαιαβαίλνπλ. Σν θαλάξη κπνξεί λα έρεη ηηο παξαθάησ ελδείμεηο: 1. θφθθηλν: ην ζπγθεθξηκέλν πξντφλ είλαη επηθίλδπλν θαη δελ πξέπεη λα αγνξαζηεί. 2. πνξηνθαιί: ν θαηαλαισηήο πξέπεη λα πξνζέμεη πξηλ απνθαζίζεη ηελ αγνξά ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ πξντφληνο 3. πξάζηλν: ην πξντφλ είλαη αζθαιέο θαη ν θαηαλαισηήο κπνξεί λα ην αγνξάζεη 4. θιεηζηφ/ ζβεζηφ: ην ζχζηεκα δελ είλαη ζε ζέζε λα απαληήζεη αλ ην πξντφλ είλαη αζθαιέο γηαηί είηε ην ζπγθεθξηκέλν πξντφλ δελ ππάξρεη ζηε βάζε δεδνκέλσλ είηε ν ρξήζηεο δελ έρεη επηιέμεη θακηά ιίζηα πξντφλησλ ή ζπζηαηηθψλ απφ ην πξνθίι ηνπ κε βάζε ηηο νπνίεο ζα ελεκεξψλεηαη. 45

46 Δηθόλα 16 Δηθόλα πνξηνθαιί θαλαξηνύ Σέινο, ην «benatural» απνθαζίζηεθε λα αλαπηπρζεί ζηελ αγγιηθή γιψζζα ψζηε λα κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί απφ πνιινχο ρξήζηεο αθφκα θαη ζε δηαθνξεηηθέο ρψξεο. Απηφ κπνξεί λα γίλεη ηφζν ιφγσ ηεο wiki ινγηθήο πνπ θξχβεηαη απφ πίζσ, αιιά θαη ιφγσ ηνπ γεγνλφηνο φηη ην barcode θάζε πξντφληνο ζε θάζε ρψξα είλαη κνλαδηθφ θη άξα δελ πεξηνξίδεη ην ζρεδηαζκφ ηνπ ζπζηήκαηνο. 46

47 5. Αλάπηπμε ηνπ «benatural» 47

48 Γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηεο παξνχζεο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο, ζρεδηάζηεθε θαη αλαπηχρζεθε: έλαο ηζηφηνπνο φπνπ ν ρξήζηεο κπνξεί λα πξνζζέηεη, λα δηνξζψλεη θαη λα ελεκεξψλεηαη γηα ζπζηαηηθά δηαθφξσλ πξντφλησλ θαη κηα εθαξκνγή γηα θηλεηφ ηειέθσλν, φπνπ ν ρξήζηεο κπνξεί λα έρεη πξφζβαζε ζε πιεξνθνξία γηα ζπζηαηηθά πξντφλησλ φπνπ θη αλ απηφο βξίζθεηαη (γηα παξάδεηγκα ζε έλα ζνχπεξ κάξθεη ή ζε έλα πεξίπηεξν). 5.1 Σερλνινγία πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε Σν ζχζηεκα «benatural» απνηειείηαη απφ δηάθνξα ηκήκαηα πνπ ζπλδπάδνληαη γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηεο εξγαζίαο.. Οη πιεξνθνξίεο πνπ παξέρνληαη ζην ζχζηεκα απφ ηνλ ρξήζηε απνζεθεχνληαη ζε κηα SQL βάζε δεδνκέλσλ θαη είλαη ζηε ζπλέρεηα δηαζέζηκεο κέζσ κηαο ππεξεζίαο Ηζηνχ (web service). Ζ ππεξεζία Ηζηνχ πξνζπειαχλεηαη απφ κηα.net CF εθαξκνγή πνπ ηξέρεη ζηελ θηλεηή ζπζθεπή ηνπ ρξήζηε (PDA ή Smartphone). Σα πεξηζζφηεξα ζπζηαηηθά ηνπ ζπζηήκαηνο έρνπλ αλαπηπρζεί ρξεζηκνπνηψληαο C#. Επηγξακκαηηθά: Τερλνινγίεο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ: web services,.net Compact Framework,.NET Framework, ASP.NET Εμππεξεηεηέο: IIS 5.0, SQL Server 2005 Λεηηνπξγηθά Σπζηήκαηα: Windows XP Professional, Windows Mobile 6 Αλάπηπμε ζε: Visual Studio 2005 Professional Μηα εηθφλα ηεο αξρηηεθηνληθήο ηνπ ζπζηήκαηνο θαίλεηαη παξαθάησ: 48

49 Δηθόλα 17 Δηθόλα ηεο Αξρηηεθηνληθήο ηνπ benatural Ιζηόηνπνο Ο ηζηφηνπνο πινπνηήζεθε ζε ASP.NET θαη πεξηιακβάλεη θαη ζηελ πιεπξά ηνπ client θαη ζηελ πιεπξά ηνπ server. Δπηπιένλ έρεη ρξεζηκνπνηεζεί Javascript γηα εξγαζίεο φπσο ε απηφκαηε ζπκπιήξσζε ζηνηρείσλ θη ε επηβεβαίσζε φηη φια ηα απαξαίηεηα ζηνηρεία ησλ ειεθηξνληθψλ θνξκψλ είλαη ζπκπιεξσκέλα. Όπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί, ν ηζηφηνπνο απηφο ιεηηνπξγεί ζαλ ρψξνο «απνζήθεπζεο» γηα πιεξνθνξίεο γηα ηα ζπζηαηηθά πξντφλησλ. Όιε απηή ε πιεξνθνξία απνζεθεχεηαη ζε κηα SQL βάζε δεδνκέλσλ. O ηζηφηνπνο έρεη αλαπηπρζεί ζην Visual Studio 2005 Professional θαη ηξέρεη ζε IIS 5.0 εμππεξεηεηή Βάζε Γεδνκέλσλ Ζ βάζε δεδνκέλσλ ηνπ ζπζηήκαηνο έρεη ζρεδηαζηεί έηζη ψζηε λα ζπκκνξθψλεηαη κε ηελ ηξίηε θαλνληθή κνξθή. Απηφ ην ραξαθηεξηζηηθφ γλψξηζκα επηηξέπεη ηε κείσζε ησλ ζηνηρείσλ πνπ απνζεθεχνληαη, θαζψο επίζεο θαη, ηελ ειαρηζηνπνίεζε ηεο πνιππινθφηεηαο 49

50 ησλ εξσηήζεσλ. Δπηπιένλ, ε βάζε δεδνκέλσλ κπνξεί λα επεθηαζεί θαη λα πξνζαξκνζηεί ζε λέα ραξαθηεξηζηηθά. Ζ βάζε δεδνκέλσλ πινπνηήζεθε κε SQL Server 2005 θαη ηξέρεη ζε Windows XP Professional PC Τπεξεζία Ιζηνύ Ο ηζηφηνπνο αιιειεπηδξά κε ηελ εθαξκνγή ηεο θηλεηήο ζπζθεπήο ηνπ ρξήζηε κέζσ κηαο ππεξεζίαο Ηζηνχ (web service). Ζ ππεξεζία απηή ρξεζηκνπνηεί ηξεηο κεζφδνπο γηα ηε ζσζηή εηζαγσγή ηνπ ρξήζηε ζην ζχζηεκα θαη ηε ζσζηή αλάθηεζε πιεξνθνξηψλ γηα πξντφληα κε βάζε ην πξνζσπηθφ πξνθίι ηνπ ρξήζηε. Ζ ππεξεζία Ηζηνχ έρεη αλαπηπρζεί ζην Visual Studio 2005 Professional θαη ηξέρεη ζε IIS 5.0 εμππεξεηεηή Δθαξκνγή ηεο Κηλεηήο πζθεπήο Ζ εθαξκνγή ηεο θηλεηήο ζπζθεπήο είλαη έλαο ειαθξχο client γηα ηε «benatural» ππεξεζία. Γηα ηε ρξήζε ηεο ζπγθεθξηκέλεο ππεξεζίαο Ηζηνχ είλαη απαξαίηεηε ε ζχλδεζε ζην δίθηπν κέζσ 3G ή WiFi. Ζ εθαξκνγή έρεη αλαπηπρζεί ζην.net CF θαη ηξέρεη ζε έλα Smartphone κε Windows Mobile ρεδηαζκόο ηεο βάζεο δεδνκέλσλ Οη βαζηθέο έλλνηεο ηνπ ζπζηήκαηνο είλαη: 1. ρξήζηεο (θσδηθφο ρξήζηε- είλαη κνλαδηθφο γηα θάζε ρξήζηε-, φλνκα, επίζεην, ειηθία, θχιν, δηεχζπλζε ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ, ςεπδψλπκν, ζπλζεκαηηθφ, θσδηθφο ρψξαο, θσδηθφο γιψζζαο, θσηνγξαθία) 50

51 2. πξντόλ (θσδηθφο πξντφληνο- είλαη κνλαδηθφο γηα θάζε πξντφλ-, barcode, φλνκα, αξηζκφο ρξεζηψλ πνπ επηβεβαίσζαλ ηελ πιεξνθνξία) 3. εηαηξεία παξαγσγήο πξντόληνο (θσδηθφο εηαηξείαο- είλαη κνλαδηθφο γηα θάζε εηαηξεία-, φλνκα, ζηνηρεία επηθνηλσλίαο) 4. ζπζηαηηθό (θσδηθφο ζπζηαηηθνχ είλαη κνλαδηθφο γηα θάζε ζπζηαηηθφ-, φλνκα ζπζηαηηθνχ, πεξηγξαθή) 5. ρώξα (θσδηθφο ρψξαο είλαη κνλαδηθφο γηα θάζε ρψξα-, φλνκα) 6. γιώζζα (θσδηθφο γιψζζαο είλαη κνλαδηθφο γηα θάζε γιψζζα, φλνκα) 7. θαηεγνξία (θσδηθφο είλαη κνλαδηθφο γηα θάζε θαηεγνξία-, φλνκα, πεξηγξαθή) 8. ιίζηα (θσδηθφο ιίζηαο είλαη κνλαδηθφο γηα θάζε ιίζηα-, φλνκα, πεξηγξαθή) 9. εηθνλίδην (θσδηθφο εηθνληδίνπ είλαη κνλαδηθφο γηα θάζε εηθνλίδην-, φλνκα, πεξηγξαθή) 10. λέα (θσδηθφο λένπ είλαη κνλαδηθφο γηα θάζε λέν-, ηίηινο, θείκελν) 11. εηαηξεία πηζηνπνίεζεο (θσδηθφο εηαηξείαο πηζηνπνίεζεο είλαη κνλαδηθφο γηα θάζε εηαηξεία-, φλνκα, πεξηγξαθή, ζηνηρεία επηθνηλσλίαο) 12. πηζηνπνίεζε (θσδηθφο πηζηνπνίεζεο είλαη κνλαδηθφο γηα θάζε πηζηνπνίεζε-, πεξηγξαθή) Γηα λα πεξηγξαθεί ε ζρέζε ησλ παξαπάλσ ελλνηψλ ρξεζηκνπνηνχληαη νη παξαθάησ πξνηάζεσλ: Ο ρξήζηεο εηζάγεη πξντόλ ζηε βάζε δεδνκέλσλ (έλαο ρξήζηεο κπνξεί λα εηζάγεη πνιιά πξντφληα) Σν πξντόλ έρεη ζπζηαηηθό (έλα πξντφλ κπνξεί λα έρεη πνιιά ζπζηαηηθά, αιιά θη έλα ζπζηαηηθφ λα ππάξρεη ζε πνιιά δηαθνξεηηθά πξντφληα) πζηαηηθό είλαη ζπζηαηηθό (έλα ζπζηαηηθφ κπνξεί λα έρεη πνιιέο νλνκαζίεο) Ζ εηαηξεία παξαγσγήο έρεη πξντόλ (κηα εηαηξεία παξαγσγήο κπνξεί λα παξάγεη πνιιά δηαθνξεηηθά πξντφληα) Σν πξντόλ έρεη εηθνλίδην γηα παξάδεηγκα ην εηθνλίδην πνπ απνδεηθλχεη φηη ην πιηθφ ηεο ζπζθεπαζίαο είλαη απφ αλαθπθισκέλν ραξηί- (έλα πξντφλ κπνξεί λα έρεη πνιιά εηθνλίδηα, αιιά θαη έλα εηθνλίδην κπνξεί λα βξίζθεηαη ζε πνιιά πξντφληα) Ο ρξήζηεο έρεη ιίζηα (έλαο ρξήζηεο κπνξεί λα έρεη πνιιέο ιίζηεο, αιιά θαη θάζε ιίζηα νη δεκφζηεο- κπνξνχλ λα είλαη επηιεγκέλεο απφ πνιινχο δηαθνξεηηθνχο ρξήζηεο) 51

52 Ζ ιίζηα έρεη πξντόλ (κηα ιίζηα κπνξεί λα πεξηέρεη πνιιά πξντφληα, αιιά θη έλα πξντφλ κπνξεί λα βξίζθεηαη ζε πνιιέο ιίζηεο) Ζ ιίζηα έρεη ζπζηαηηθό (κηα ιίζηα κπνξεί λα πεξηέρεη πνιιά ζπζηαηηθά, αιιά θη έλα ζπζηαηηθφ κπνξεί λα βξίζθεηαη ζε πνιιέο ιίζηεο) Ο ρξήζηεο βξίζθεηαη ζε ρώξα (κία ρψξα κπνξεί λα έρεη πνιινχο ρξήζηεο) Ο ρξήζηεο ρξεζηκνπνηεί γιώζζα (κία γιψζζα κπνξεί λα νκηιείηαη απφ πνιινχο ρξήζηεο) Ο ρξήζηεο πξνζζέηεη λέν (έλαο δηαρεηξηζηήο κπνξεί λα πξνζζέζεη πνιιά λέα) Σν πξντόλ αλήθεη ζε θαηεγνξία (κία θαηεγνξία κπνξεί λα πεξηέρεη πνιιά πξντφληα, αιιά έλα πξντφλ κπνξεί λα αλήθεη ζε κία κφλν θαηεγνξία) Ζ εηαηξεία πηζηνπνίεζεο έρεη πηζηνπνίεζε (κηα εηαηξεία πηζηνπνίεζεο κπνξεί λα πξνζθέξεη πνιιέο δηαθνξεηηθέο πηζηνπνηήζεηο) Ζ εηαηξεία παξαγσγήο έρεη πηζηνπνίεζε (κηα εηαηξεία παξαγσγήο κπνξεί λα έρεη πνιιέο πηζηνπνηήζεηο, π.ρ. φηη ηα πξντφληα πνπ πξνζθέξεη δελ πξνέξρνληαη απφ ΓΣΟ) Έρνληαο ινηπφλ ππφςε απηέο ηηο πξνηάζεηο, ην δηάγξακκα ηεο βάζεο δεδνκέλσλ είλαη ην αθφινπζν: 52

53 news news_id news_title news_description certificator company_of_certificate_id name_company_of_certificate description_company_of_certificate certificator_has_certificate certificator_id certificate_id certificate certificate_id certificate_description brand_has_certificate brand_id certificate_id news_date contact_company_of_certificate news_type brand brand_id country country_id brand_name brand_contact_details country_name user user_id first_name last_name age country_id language_id username password user_add_product user_id product_id date product product_id barcode confirm_product product_name country_id confirm_count brand_has_product brand_id product_id product_has_category type_of_user_id product_id url category_id photo registered_by_mail sex category category_id category_description type_user type_of_user_id blacklist blacklist_id blacklist_has_ingredient blacklist_id category_title type_of_user_description blacklist_name ingredient_id blacklist_description robot_color blacklist_public user_id product_has_sign product_id sign_id blacklist_has_product product_id blacklist_id robot_color sign sign_id sign_title sign_description sign_picture ingredient ingredient_id ingredient_name language ingredient_description language_id language_id language_name product_has_ingredient product_id ingredient_id date Δηθόλα 18 Σν δηάγξακκα ηεο βάζεο δεδνκέλσλ 5.3 Πξώηε πεηξακαηηθή έθδνζε ηζηνηόπνπ Απφ ηελ αξρή ηεο ζρεδίαζεο ηνπ ηζηνηφπνπ απνθαζίζηεθε λα ππάξρεη έλα βαζηθφ κελνχ ην νπνίν ζα είλαη πάληα εκθαλέο. Με ηε ινγηθή απηή, ν απιφο επηζθέπηεο ηνπ ηζηνηφπνπ ζα κπνξεί λα έρεη πξφζβαζε κφλν ζην βαζηθφ κελνχ. Δάλ ν επηζθέπηεο εηζαρζεί ζην ζχζηεκα 53

54 (θάλεη log in) ηφηε ην βαζηθφ κελνχ ζα επεθηείλεηαη έηζη ψζηε λα έρεη πξφζβαζε θαη ζηελ πξνζσπηθή ηνπ ζειίδα (δειαδή ζην πξνθίι ηνπ), αιιά θαη ζηε ζειίδα φπνπ ζα κπνξεί λα θαηεβάζεη ηελ εθαξκνγή ηνπ «benatural» ζην θηλεηφ ηνπ ηειέθσλν Ο απιόο επηζθέπηεο ηνπ ηζηνηόπνπ Όηαλ έλαο θαηαλαισηήο επηζθεθηεί ηνλ ηζηφηνπν ηφηε εκθαλίδεηαη ε παξαθάησ θεληξηθή ζειίδα (home page): Δηθόλα 19 Κεληξηθή ζειίδα ηε ζειίδα απηή, ν απιφο επηζθέπηεο (πνπ δελ έρεη εγγξαθεί ζην ζχζηεκα) κπνξεί λα δηαβάζεη θάπνηεο πξψηεο πιεξνθνξίεο γηα ηελ ηδέα ηεο εξγαζίαο θαη ηηο εξγαζίεο πνπ κπνξεί λα εθηειέζεη ζηνλ ηζηφηνπν. ε φπνηα ζειίδα ηνπ ηζηνηφπνπ θη αλ βξίζθεηαη ν επηζθέπηεο κπνξεί λα επηζηξέςεη ζηελ αξρηθή απιά παηψληαο ην ινγφηππν «benatural» ζηελ πάλσ αξηζηεξή γσλία ηεο ζειίδαο. Σν βαζηθφ κελνχ πινήγεζεο ηνπ ηζηνηφπνπ βξίζθεηαη ζηα αξηζηεξά ηεο νζφλεο θαη απνηειείηαη απφ: 54

55 1. About us: πεξηέρεη πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο γηα ηελ εξγαζία απηή θαη ηνπο ζηφρνπο ηεο. 2. News: πεξηέρεη ηα λέα πνπ κπνξεί λα ελδηαθέξνπλ ηνπο επηζθέπηεο ηνπ ηζηνηφπνπ. Σα λέα απηά κπνξεί λα αθνξνχλ ηε ιεηηνπξγία ηνπ ζπζηήκαηνο ή πεξηβαιινληηθά θαη δηαηξνθηθά ζέκαηα. 3. Product: ν ρξήζηεο κπνξεί λα θάλεη αλαδήηεζε ή πξνζζήθε πξντφληνο. i. Search Product: ν επηζθέπηεο κπνξεί λα αλαδεηήζεη έλα πξντφλ πιεθηξνινγψληαο είηε ην barcode ηνπ είηε ην φλνκά ηνπ. Δπεηδή ν επηζθέπηεο δελ έρεη δεκηνπξγήζεη πξνζσπηθφ πξνθίι, ην θαλάξη πνπ εκθαλίδεηαη είλαη ζβεζηφ, ελψ ζηελ νζφλε ζα ηππσζνχλ νη πιεξνθνξίεο ηνπ πξντφληνο φπσο απηέο είλαη απνζεθεπκέλεο ζηε βάζε δεδνκέλσλ. ii. Add Product: ν απιφο επηζθέπηεο δε κπνξεί λα πξνζζέζεη ή λα δηνξζψζεη θάπνην πξντφλ ζηε βάζε δεδνκέλσλ. ηφρνο απηήο ηεο ξχζκηζεο είλαη λα απνθεπρζνχλ νη θαθφβνπιεο θαη ιαλζαζκέλεο πξνζζήθεο πξντφλησλ απφ ρξήζηεο πνπ δελ είλαη εγγεγξακκέλνη ζην ζχζηεκα. Ζ δηαδηθαζία αλαδήηεζεο ελφο πξντφληνο γηα έλα απιφ επηζθέπηε είλαη ε αθφινπζε: 55

56 Δηθόλα 20 Γηάγξακκα ξνήο: Αλαδήηεζε Πξντόληνο από απιό Δπηζθέπηε ελάξην Υξήζεο απινύ επηζθέπηε Ζ Μαξία είλαη 40 ρξνλψλ, παληξεκέλε, κεηέξα δχν παηδηψλ θαη εξγάδεηαη σο δαζθάια ζε Γεκνηηθφ ζρνιείν ζηελ Πάηξα. Σεο αξέζεη λα καγεηξεχεη θαη ζπρλά ςάρλεη ζην δηαδίθηπν γηα λέεο ζπληαγέο θαη ζπκβνπιέο γηα ζσζηή δηαηξνθή θαη θαιή πγεία. Μηα κέξα θαζψο έςαρλε, αλαθάιπςε ηνλ ηζηφηνπν «benatural» θαη απνθάζηζε λα δνθηκάζεη ηηο δπλαηφηεηέο ηνπ αξρηθά ρσξίο λα γίλεη κέινο. 56

57 Ήδε λσξίηεξα εθείλε ηε κέξα είρε αλαθαιχςεη κηα ζπληαγή ζηελ νπνία ρξεζηκνπνηνχζαλ έλα πξντφλ κε φλνκα «Food Delta», ην νπνίν δε γλψξηδε. Απνθάζηζε ινηπφλ λα αλαδεηήζεη ην ζπγθεθξηκέλν πξντφλ ζην «benatural». Δπέιεμε απφ ην κελνχ ην Search Product θαη πιεθηξνιφγεζε ην φλνκα ηνπ πξντφληνο, φπσο θαίλεηαη παξαθάησ: Δηθόλα 21 Παξάδεηγκα αλαδήηεζεο πξντόληνο Σν απνηέιεζκα ηεο αλαδήηεζεο: Δηθόλα 22 Παξάδεηγκα αλαδήηεζεο πξντόληνο Σν θαλάξη ήηαλ ζβεζηφ θαζψο ε Μαξία δελ έρεη εγγξαθεί θη άξα δελ έρεη δεκηνπξγήζεη ην πξνζσπηθφ ηεο πξνθίι (φπνπ ζα φξηδε ηα θξηηήξηα κε ηα νπνία ζα ελεκεξψλεηαη απφ ην 57

58 ζχζηεκα). Κάησ φκσο απφ ην θαλάξη, ήηαλ ηππσκέλε ε πιεξνθνξία ηνπ πξντφληνο φπσο είλαη απνζεθεπκέλε ζηε βάζε δεδνκέλσλ (ην barcode, ην φλνκα ηεο εηαηξείαο, ην φλνκα ηνπ πξντφληνο θαη ηα ζπζηαηηθά ηνπ) Ο εγγεγξακκέλνο ρξήζηεο ηνπ ηζηνηόπνπ Όηαλ έλαο ρξήζηεο επηζθεθηεί ηνλ ηζηφηνπν θαη εηζαρζεί (log in) ζην ζχζηεκα ηφηε εκθαλίδεηαη ε παξαθάησ θεληξηθή ζειίδα (home page): Δηθόλα 23 Κεληξηθή ζειίδα γηα εγγεγξακκέλνπο ρξήζηεο Όπσο θαίλεηαη απφ ηελ θεληξηθή ζειίδα πνπ εκθαλίδεηαη ζηνπο εγγεγξακκέλνπο ρξήζηεο, ην κελνχ πινήγεζεο δηαθέξεη ιίγν απφ ην κελνχ πινήγεζεο ηεο θεληξηθήο ζειίδαο πνπ εκθαλίδεηαη ζηνπο απινχο επηζθέπηεο. ε απηήλ ηελ πεξίπησζε ην κελνχ απνηειείηαη απφ ην αξρηθφ βαζηθφ κελνχ (About us, News, Product) ζπλ ηηο επηινγέο «my profile» θαη «mobile benatural». Πην αλαιπηηθά: 58

59 1. About us: πεξηέρεη πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο γηα ηελ εξγαζία απηή θαη ηνπο ζηφρνπο ηεο. Ζ ζειίδα απηή πεξηέρεη ην ίδην πεξηερφκελν κε απηφ ηεο ζειίδαο «About us» γηα ηνπο κε εγγεγξακκέλνπο ρξήζηεο. 2. News: πεξηέρεη ηα λέα πνπ κπνξεί λα ελδηαθέξνπλ ηνπο ρξήζηεο ηνπ ηζηνηφπνπ. Σα λέα απηά κπνξεί λα αθνξνχλ ηε ιεηηνπξγία ηνπ ζπζηήκαηνο ή πεξηβαιινληηθά θαη δηαηξνθηθά ζέκαηα. Ζ ζειίδα απηή επίζεο πεξηέρεη ην ίδην πεξηερφκελν κε απηφ ηεο ζειίδαο «News» γηα ηνπο κε εγγεγξακκέλνπο ρξήζηεο. 3. Product: ν ρξήζηεο κπνξεί λα θάλεη αλαδήηεζε ή πξνζζήθε πξντφληνο. i. Search Product: ν ρξήζηεο κπνξεί λα αλαδεηήζεη έλα πξντφλ πιεθηξνινγψληαο είηε ην barcode ηνπ είηε ην φλνκά ηνπ. Σν θαλάξη πνπ εκθαλίδεηαη κπνξεί λα έρεη πξάζηλν ή θίηξηλν ή θφθθηλν ρξψκα ή αθφκα θαη λα είλαη ζβεζηφ (αλάινγα ηηο επηινγέο πνπ έρεη θάλεη ν ρξήζηεο ζην πξνζσπηθφ ηνπ πξνθίι) Δπίζεο ζηελ νζφλε ηππψλνληαη νη πιεξνθνξίεο ηνπ πξντφληνο φπσο απηέο είλαη απνζεθεπκέλεο ζηε βάζε δεδνκέλσλ. ii. Add Product: ν ρξήζηεο κπνξεί λα πξνζζέζεη έλα πξντφλ ζηε βάζε δεδνκέλσλ. Αλ ην πξντφλ απηφ ππάξρεη ήδε ζηε βάζε ηφηε απιά ηππψλνληαη ζηελ νζφλε νη πιεξνθνξίεο γηα απηφ θαη ν ρξήζηεο κπνξεί λα πξαγκαηνπνηήζεη, αλ ρξεηάδεηαη, ηηο απαξαίηεηεο δηνξζψζεηο. Γηαθνξεηηθά, αλ ην πξντφλ δελ ππάξρεη ζηε βάζε δεδνκέλσλ ηφηε ν ρξήζηεο ην πξνζζέηεη πιεθηξνινγψληαο ηηο πιεξνθνξίεο πνπ αλαγξάθνληαη ζηε ζπζθεπαζία ηνπ. 4. My Page: ν ρξήζηεο κπνξεί λα αιιά αιιάμεη ηηο πξνζσπηθέο ηνπ πιεξνθνξίεο ζην πξνθίι ηνπ ή λα ειέγμεη ηε ιίζηα ησλ πξντφλησλ πνπ ν ίδηνο έρεη πεξάζεη ζηε βάζε δεδνκέλσλ ηνπ ζπζηήκαηνο. i. My Profile: ν ρξήζηεο κπνξεί λα αιιάμεη ηηο πξνζσπηθέο ηνπ πιεξνθνξίεο θαη λα επηιέμεη κε βάζε πνηα θξηηήξηα-ιίζηεο (WarnLists) ζέιεη λα ελεκεξψλεηαη απφ ην ζχζηεκα. Οη ιίζηεο απηέο δηαρσξίδνληαη ζε δχν θαηεγνξίεο: ηηο Γεκφζηεο Λίζηεο (My Public WarnLists) πνπ εθδίδνληαη απφ αμηφπηζηνπο νξγαληζκνχο θαη ηηο Πξνζσπηθέο Λίζηεο (My Own WarnLists) πνπ ν ίδηνο ν ρξήζηεο δεκηνπξγεί. ηηο ιίζηεο απηέο πεξηέρνληαη νλφκαηα πξντφλησλ ή θαη ζπζηαηηθψλ. ε θάζε πξντφλ θαη ζπζηαηηθφ κηαο ιίζηαο αληηζηνηρεί έλα ρξψκα (θφθθηλν, θίηξηλν ή πξάζηλν) πνπ αληηζηνηρεί ζηελ επηθηλδπλφηεηα ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ πξντφληνο ή ζπζηαηηθνχ. Σν ρξψκα απηφ ζα αληηζηνηρεί ζην ρξψκα ηνπ θαλαξηνχ πνπ ζα εκθαληζηεί φηαλ ν ρξήζηεο πξαγκαηνπνηήζεη κηα αλαδήηεζε πξντφληνο ζην ζχζηεκα. 59

60 ii. My Products: ν ρξήζηεο κπνξεί λα δεη ηππσκέλε ζηελ νζφλε ηνπ ππνινγηζηή ηε ιίζηα ησλ πξντφλησλ πνπ ν ίδηνο έρεη πξνζζέζεη ζηε βάζε δεδνκέλσλ ηνπ ζπζηήκαηνο. 5. Mobile benatural: ν ρξήζηεο κπνξεί λα θαηεβάζεη ηελ εθαξκνγή «benatural» ζηε θηλεηή ηνπ ζπζθεπή (PDA ή Smartphone) ψζηε λα έρεη πξφζβαζε ζην ζχζηεκα φπνηε ην επηζπκεί θαη απφ φπνπ ην επηζπκεί αξθεί λα έρεη πξφζβαζε ζε δίθηπν (κέζσ Wi-Fi ή 3G). Ζ δηαδηθαζία ηεο αλαδήηεζεο ελφο πξντφληνο είλαη αθξηβψο ε ίδηα κε απηή πνπ πεξηγξάθηεθε γηα ηνπο απινχο επηζθέπηεο, δειαδή: 60

61 Δηθόλα 24 Γηάγξακκα ξνήο: Αλαδήηεζε πξντόληνο από εγγεγξακκέλν ρξήζηε 61

62 Αληίζηνηρα, ε δηαδηθαζία πξνζζήθεο ελφο πξντφληνο ζην ζχζηεκα είλαη ε αθφινπζε: Δηθόλα 25 Γηάγξακκα ξνήο: Πξνζζήθε πξντόληνο από εγγεγξακκέλν ρξήζηε 62

63 Σέινο φιε ε δηαδηθαζία ηεο αιιαγήο ησλ πιεξνθνξηψλ ηνπ πξνθίι ελφο ρξήζηε είλαη ε παξαθάησ: Δηθόλα 26 Γηάγξακκα ξνήο: Αιιαγή πξνθίι από εγγεγξακκέλν ρξήζηε 63

64 Γηα λα εηζαρζεί θάπνηνο ζην ζχζηεκα αξθεί λα πιεθηξνινγήζεη ην ςεπδψλπκν θαη ην ζπλζεκαηηθφ πνπ είρε επηιέμεη φηαλ έθαλε ηελ εγγξαθή ηνπ. Ζ θφξκα εηζαγσγήο ζην ζχζηεκα βξίζθεηαη ζηελ θεληξηθή ζειίδα ζηε πάλσ δεμηά γσλία ηεο νζφλεο. Δηθόλα 27 Φόξκα εηζαγσγήο ζην ζύζηεκα ε πεξίπησζε πνπ ν ρξήζηεο δελ έρεη πξαγκαηνπνηήζεη ήδε ηελ εγγξαθή ηνπ, ηφηε αξθεί λα παηήζεη ην «Sign Up». ηε θφξκα εγγξαθήο πνπ εκθαλίδεηαη, ν ρξήζηεο πιεθηξνινγεί ηα πξνζσπηθά ηνπ ζηνηρεία, ην ςεπδψλπκν θαη ην ζπλζεκαηηθφ πνπ επηζπκεί θη έηζη εηζάγεηαη ζην ζχζηεκα. Δηθόλα 28 Φόξκα εγγξαθήο ελάξην Υξήζεο εγγεγξακκέλνπ ρξήζηε Ζ Μαξία αθνχ πήξε κηα πξψηε ηδέα ηνπ πψο δνπιεχεη ην ζχζηεκα «benatural» απνθάζηζε λα γίλεη κέινο θαζψο ήζειε λα κπνξεί λα ζπκκεηέρεη ελεξγά ζηελ θνηλφηεηα πνπ είρε δεκηνπξγεζεί. Πάηεζε ινηπφλ ην «Sign Up» θαη ζπκπιήξσζε ζηε θφξκα ηα πξνζσπηθά ηεο ζηνηρεία θαζψο θαη ην ςεπδψλπκν θαη ην ζπλζεκαηηθφ γηα λα εηζάγεηαη ζην ζχζηεκα. Αθνχ 64

65 ηειείσζε κε ηε δηαδηθαζία εγγξαθήο, απνθάζηζε λα δηακνξθψζεη ην πξνθίι ηεο ψζηε λα ελεκεξψλεηαη ζσζηά. Δπέιεμε κε βάζε πνηεο δεκφζηεο ιίζηεο νξγαληζκψλ ζέιεη λα ελεκεξψλεηαη θαη επίζεο δεκηνχξγεζε κηα πξνζσπηθή ιίζηα πνπ ηελ νλφκαζε «My diabetes» θαη πξνζέζεζε ην ζπζηαηηθφ «sugar» κε ηελ έλδεημε «red» αθνχ ιφγσ δηαβήηε απαγνξεχεηαη λα θαηαλαιψλεη ηξνθέο κε δάραξε. Δηθόλα 29 Παξάδεηγκα δεκηνπξγίαο πξνζσπηθήο ιίζηαο Μεηά ηηο αιιαγέο ζην πξνθίι ηεο, απνθάζηζε λα αλαδεηήζεη ην ίδην πξντφλ πνπ είρε αλαδεηήζεη πξηλ γίλεη κέινο ψζηε λα δεη ηηο δηαθνξέο ζηελ εκθάληζε ηνπ απνηειέζκαηνο ηεο αλαδήηεζεο. Δπέιεμε απφ ην κελνχ ην «search product» θαη πιεθηξνιφγεζε «food delta» (ε ίδηα αθξηβψο δηαδηθαζία πνπ είρε αθνινπζήζεη θαη πξηλ γίλεη κέινο). Σν απνηέιεζκα ηεο αλαδήηεζεο φκσο απηή ηε θνξά ήηαλ δηαθνξεηηθφ: 65

66 Δηθόλα 30 Παξάδεηγκα αλαδήηεζεο πξντόληνο από εγγεγξακκέλν ρξήζηε Όπσο θαίλεηαη θαη απφ ηελ εηθφλα, ην θαλάξη πιένλ δελ ήηαλ ζβεζηφ αιιά θφθθηλν. Σν θείκελν δίπια απφ ην θαλάξη εμεγεί ην ιφγν: «The ingredient sugar exists in the WarnList: My diabetes». Ζ Μαξία δειαδή κπνξεί πιένλ λα θαηαιάβεη ακέζσο κε κηα καηηά αλ κπνξεί ή φρη θαη γηα πνην ιφγν έλα πξντφλ ρσξίο λα ρξεηάδεηαη λα δηαβάζεη φια ηα ζπζηαηηθά ηνπ. 5.4 Πρώτη πειραματική έκδοςη εφαρμογήσ για φορητή ςυςκευή Ζ εθαξκνγή γηα ηε θνξεηή ζπζθεπή (Smartphone ή PDA) έρεη σο ζηφρν λα δίλεη γξήγνξα θαη εχθνια ζην ρξήζηε ζσζηή πιεξνθφξεζε φπνπ θη αλ απηφο βξίζθεηαη αξθεί λα ππάξρεη δηαζέζηκε ζχλδεζε ζην δηαδίθηπν κέζσ Wi-Fi ή 3G. Ο εγγεγξακκέλνο ρξήζηεο ινηπφλ ηνπ ζπζηήκαηνο πνπ απνθαζίδεη λα «θαηεβάζεη» ηελ εθαξκνγή «benatural» ζηε θνξεηή ηνπ ζπζθεπή, κπνξεί λα εθηειεί ηηο εμήο εξγαζίεο: 1. Να εηζάγεηαη ζην ζχζηεκα κε ην ςεπδψλπκν θαη ην ζπλζεκαηηθφ πνπ ρξεζηκνπνηεί θαη ζηνλ ηζηφηνπν. 66

67 Δηθόλα 31 Φόξκα εηζαγσγήο ζηελ εθαξκνγή "benatural" γηα θνξεηέο ζπζθεπέο 2. Να αλαδεηεί έλα πξντφλ πιεθηξνινγψληαο σο ιέμε θιεηδί ην barcode ηνπ. Σν απνηέιεζκα ηεο αλαδήηεζεο εκθαλίδεηαη φπσο θαη ζηνλ ηζηφηνπν κέζσ ελφο θαλαξηνχ θαη κε βάζε ηηο ιίζηεο πνπ έρεη επηιέμεη ν ρξήζηεο ζην πξνθίι ηνπ. Δάλ ν ρξήζηεο επηζπκεί λα ελεκεξσζεί πεξαηηέξσ γηα ην ιφγν πνπ ην θαλάξη έρεη ην ζπγθεθξηκέλν ρξψκα ηφηε αξθεί λα παηήζεη πάλσ ζην θαλάξη θαη εκθαλίδεηαη έλα κήλπκα κε ηελ επεμήγεζε. 67

68 Δηθόλα 32 Δηθόλα θόξκαο αλαδήηεζεο πξντόληνο εθαξκνγήο "benatural" γηα θνξεηέο ζπζθεπέο ελάξην ρξήζεο εθαξκνγήο γηα θνξεηή ζπζθεπή Ζ Μαξία ζέινληαο λα έρεη πξφζβαζε ζηελ πιεξνθνξία πνπ ηεο πξνζθέξεη ην ζχζηεκα «benatural» αθφκα θαη ηελ ψξα ησλ αγνξψλ ηεο, απνθάζηζε λα «θαηεβάζεη» ηελ εθαξκνγή ζην θηλεηφ ηεο ηειέθσλν (Smartphone). Όηαλ πήγε ινηπφλ ηελ επφκελε θνξά ζην ζνχπεξ κάξθεη απνθάζηζε αληί λα μνδέςεη ρξφλν δηαβάδνληαο ηηο εηηθέηεο ησλ πξντφλησλ λα ρξεζηκνπνηήζεη ην θηλεηφ ηεο ηειέθσλν θαη ηελ εθαξκνγή ηνπ «benatural». Αξρηθά κπήθε ζην ζχζηεκα ρξεζηκνπνηψληαο ην ςεπδψλπκν θαη ην ζπλζεκαηηθφ πνπ ρξεζηκνπνηνχζε θαη ζηνλ ηζηφηνπν. ηε ζπλέρεηα, απιά πιεθηξνιφγεζε ην barcode θαη πάηεζε «Go». Σν απνηέιεζκα ηεο αλαδήηεζεο: 68

69 Δηθόλα 33 Παξάδεηγκα αλαδήηεζεο πξντόληνο ζηελ εθαξκνγή θηλεηνύ ηειεθώλνπ 69

70 70

71 6. Αμηνιόγεζε ηνπ «benatural» 71

72 6.1 Πρώτη φάςη αξιολόγηςησ Όπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί, ζηνλ αλζξσπνθεληξηθφ ζρεδηαζκφ ε αμηνιφγεζε παίδεη ζεκαληηθφ ξφιν θαη ζην ηέινο θάζε θάζεο αλάπηπμεο πξέπεη λα ππάξρεη κηα θάζε αμηνιφγεζεο. Μεηά ινηπφλ ηελ πξψηε πεηξακαηηθή έθδνζε ηνπ ζπζηήκαηνο «benatural» πξαγκαηνπνηήζεθε ε πξψηε θάζε αμηνιφγεζεο κε ηε ζπκκεηνρή εηδηθψλ ζε ζέκαηα επρξεζηίαο. Ζ αμηνιφγεζε ζηεξίδεηαη ζε κηα ζεηξά επξεηηθψλ θαλφλσλ φπνπ νη εηδηθνί εζηηάδνπλ ζε δχν ζεκεία (Αβνχξεο, 2000): 1. Σε γεληθή ζρεδίαζε ησλ νζνλψλ ηνπ ζπζηήκαηνο 2. Σε ξνή ησλ κελπκάησλ θαη ησλ ελεξγεηψλ πνπ απαηηνχληαη γηα λα πξαγκαηνπνηεζεί κηα ζπγθεθξηκέλε δηεξγαζία. Μεξηθνί ηππηθνί ηέηνηνη θαλφλεο είλαη νη παξαθάησ 16 : Αηζζεηηθόο ζρεδηαζκόο ρσξίο πεξηηηά ζηνηρεία. Δίλαη ζρεδίαζε απιή, εύθνιε ζηελ εθκάζεζε θαη επράξηζηε αηζζεηηθά; Δίλαη ην site απαιιαγκέλν απφ κε απαξαίηεηα ζηνηρεία πνπ ζνπ απνζπνύλ ηελ πξνζνρή; Δίλαη ηα εηθνλίδηα εύιεπηα θαη ε ρξήζε ησλ γξαθηθώλ ρεηξηζηεξίσλ πξνθαλήο; Έρεη απνθεπρζεί ε ππεξβνιηθή ρξήζε scripts, applets, γξαθηθώλ θαη εηθόλσλ; πκθσλία ζπζηήκαηνο κε ηνπο ζηόρνπο ηνπ ρξήζηε Δίλαη νη ιέμεηο θαη νη έλλνηεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη θαηαλνεηέο πξνο ηνπο ρξήζηεο; Ζ αιιεινπρία ησλ δεηνύκελσλ ελεξγεηώλ αληαπνθξίλεηαη ζηηο πξνζδνθίεο ησλ ρξεζηψλ; Παξνπζηάδεηαη ε πιεξνθνξία κε απιφ θαη εχιεπην ηξφπν; Οη κεηαθνξέο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γίλνληαη θαηαλνεηέο απφ ηνπο ρξήζηεο; Διαρηζηνπνίεζε ηνπ κλεκνληθνύ θνξηίνπ ηνπ ρξήζηε Έρνπλ νη ππεξζύλδεζκνη θαηάιιειεο θαη πεξηγξαθηθέο εηηθέηεο; Μπνξνχλ νη ρξήζηεο λα θαηαιάβνπλ αλά πάζα ζηηγκή πνπ βξίζθνληαη κέζα ζην site ρσξίο λα ρξεηάδεηαη λα ζπκεζνύλ πνηα δηαδξνκή αθνινύζεζαλ; Γηαηήξεζε ζπλέπεηαο θαη πξνηύπσλ Υξεζηκνπνηνχληαη κε ζπλέπεηα ε νξνινγία θαη ηα γξαθηθά γηα λα ππνδειψζνπλ ηηο ίδηεο έλλνηεο ζε φιν ην site; Παξαπέκπνπλ νη ππεξζύλδεζκνη ζε ζειίδεο ή επηθεθαιίδεο κε ηελ ίδηα πεξηγξαθή κε απηνύο; 16 Instone K. (1997). Site Usability Heuristics for the Web. Αλάθηεζε απφ 72

73 Τπάξρεη έλα εληαίν look and feel ζε φιν ην site; Υξεζηκνπνηνχληαη νη θαζηεξσκέλεο ζπκβάζεηο γηα ηελ παξνπζίαζε ησλ ππεξζπλδέζκσλ; Ηθαλνπνηνχληαη νη πξνδηαγξαθέο ησλ πξνηύπσλ HTML; Γλώζε ηεο θαηάζηαζεο ηνπ ζπζηήκαηνο Ξέξεη ν ρξήζηεο πνπ είλαη ηώξα θαη ηη κπνξεί λα θάλεη ζηελ ζπλέρεηα; Παξέρεηαη θαηάιιειε αλάδξαζε γηα ηελ θαηάζηαζε ηνπ ζπζηήκαηνο; Τπνζηήξημε επειημίαο θαη απνδνηηθόηεηαο Τπνζηεξίδεη ην site εμίζνπ επθαηξηαθνύο αιιά θαη ζπρλνύο ρξήζηεο; Έρνπλ απνθεπρζεί νη ρσξίο πξνθαλή ιόγν δηαδηθαζίεο εγγξαθήο ζε ππεξεζίεο; Έρνπλ ιεθζεί ηα θαηάιιεια κέηξα ψζηε ηνπιάρηζηνλ νη πην ζεκαληηθέο ζειίδεο λα κπνξνύλ λα γίλνπλ bookmark; Γηαηήξεζε ειέγρνπ θαη ειεπζεξία θηλήζεσλ ηνπ ρξήζηε Παξέρνληαη ιεηηνπξγίεο πνπ ππνζηεξίδνπλ ηελ ειεπζεξία θηλήζεσλ ηνπ ρξήζηε; (πρ. links back to homepage, links back to top) Θα πξέπεη λα απνθεχγεηαη φζν ην δπλαηφλ λα εμαλαγθάδεηαη ν ρξήζηεο λα ρξεζηκνπνηήζεη άιινπο browsers, παιαηφηεξεο εθδφζεηο browser, ζπγθεθξηκέλα κέγεζνο νζφλεο, ζπγθεθξηκέλα fonts θαη ζπγθεθξηκέλα ρξψκαηα γηα λα κπνξεί λα ρξεζηκνπνηήζεη ηελ θάζε ζειίδα. Παξνρή ζαθώλ κελπκάησλ ιάζνπο Σα κελχκαηα ιάζνο επηηξέπνπλ ζηνλ ρξήζηε λα θαηαιάβεη ην πξόβιεκα θαη λα αλαλήςεη από απηό; ρεδηαζκόο γηα απνηξνπή ζθαικάησλ ρξήζηε Έρεη πξνηηκεζεί φπνπ είλαη δπλαηφ ε παξνπζίαζε ηηκώλ ζηνλ ρξήζηε από ηηο νπνίεο κπνξεί λα επηιέμεη αληί λα ηηο εηζάγεη ν ίδηνο; Εεηείηαη ε ζπλαίλεζε ηνπ ρξήζηε πξηλ νπνηαδήπνηε πηζαλώο επηθίλδπλε ελέξγεηα; (π.ρ. λα ραζνχλ νη πιεξνθνξίεο πνπ εηζήγαγε ζε κία θφξκα) Ειέγρεηαη ε πιεξνθνξία πνπ παξέρεη ν ρξήζηεο γηα πηζαλά ιάζε έγθαηξα; Βνήζεηα Καηά θαλφλα θαιφ είλαη λα απνθεχγεηαη ε βνήζεηα, αλ φκσο ρξεηάδεηαη εμαηηίαο ηεο πνιππινθφηεηαο ηεο αιιειεπίδξαζεο κε έλα site ηφηε πξέπεη: Σα βαζηθά ζεκεία ηεο λα είλαη ελζσκαησκέλα ζηελ θάζε ζειίδα. Να ππάξρνπλ επίπεδα βνήζεηαο θαη πξνθαλήο ηξφπνη λα νδεγεζείο ζε απηά. Να είλαη φζν πην ζχληνκε, απιή θαη πεξηεθηηθή γίλεηαη. Πινεγεζηκόηεηα θαη Αξρηηεθηνληθή Πιεξνθνξίαο Έρεη νξγαλσζεί θαηάιιεια ε πιεξνθνξία/ππεξεζίεο ηνπ site; Κάζε ζειίδα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη κία βαζηθή ηδέα θαη νη πην ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο λα είλαη γξακκέλεο ζηελ αξρή (pyramid writing style) 73

74 Τπάξρνπλ ππεξζχλδεζκνη ζε ζρεηηθέο πιεξνθνξίεο; (related links); Παξέρνληαη θαηάιιεινη κεραληζκνί ππνζηήξημεο ηεο πινήγεζεο ζε έλα site (π.ρ. κεραλή αλαδήηεζεο, quick links); Έρεη απνθεπρζεί ην άλνηγκα λέσλ παξαζύξσλ ρσξίο ζεκαληηθφ ιφγν; (νπζηαζηηθά θαηαξγεί ην πην θιαζζηθφ εξγαιείν πινήγεζεο ελφο ρξήζηε ζην web: ην BACK) Αμηνιόγεζε ηζηνηόπνπ ηνπο εηδηθνχο γηα ζέκαηα επρξεζηίαο αμηνινγεηέο δφζεθαλ νη παξαπάλσ επξεηηθνί θαλφλεο θαη ηνπο δεηήζεθε λα πεξηεγεζνχλ ζηνλ ηζηφηνπν ηνπ «benatural» θαη λα βαζκνινγήζνπλ ηα πξνβιήκαηα πνπ ζα ζπλαληήζνπλ κε ηελ παξαθάησ θιίκαθα: Καηαζηξνθηθό: Σν πξφβιεκα πνπ εληνπίζηεθε είλαη ηφζν ζνβαξφ πνπ νη ρξήζηεο πηζαλφηαηα δελ ζα κπνξέζνπλ λα ην μεπεξάζνπλ θαη είλαη πηζαλφ λα εγθαηαιείςνπλ ηελ αλαδήηεζε ηνπο ή αθφκε θαη ηνλ δηθηπαθφ ηφπν. νβαξό: Οη ρξήζηεο ζα θαηαθέξνπλ λα θέξνπλ εηο πέξαο ηελ επηηεινχκελε εξγαζία αιιά κε ζεκαληηθή ελφριεζε θαη κε απαξαίηεηα βήκαηα. Οη ρξήζηεο πηζαλφηαηα ζα αληηκεησπίζνπλ ζνβαξέο δπζθνιίεο γηα λα μεπεξάζνπλ ηνλ ελ ιφγσ πξφβιεκα. Μέηξην: Οη ρξήζηεο ζα θέξνπλ εηο πέξαο ηελ επηηεινχκελε εξγαζία αιιά ζα ρξεηαζηεί λα θαηαιάβνπλ θάπνηα επηπξφζζεηε πξνζπάζεηα γηα λα επηιχζνπλ ην εκθαληδφκελν πξφβιεκα. Γηα παξάδεηγκα κπνξεί λα ρξεηαζηεί λα αθνινπζήζνπλ πνιινχο ππεξζπλδέζκνπο ή δηάθνξεο δηαδξνκέο γηα λα βξνχλε ηειηθά ηελ ζσζηά δηαδξνκή. Σν πξφβιεκα ζε απηή ηελ θαηεγνξία αλακέλεηαη λα δπζθνιέςεη ηνπο ρξήζηεο κφλν ηελ πξψηε θνξά θαζψο πηζαλφηαηα ζηελ επφκελε επίζθεςε ηνπο ζα ζπκνχληαη πψο λα ην απνθχγνπλ. Γεπηεξεύσλ: Σν πξφβιεκα εκθαλίδεηαη νξηζκέλεο θνξέο θαη είλαη απιά ελνριεηηθφ ή είλαη πξφβιεκα θαθήο αηζζεηηθήο Απνηειέζκαηα πξώηνπ αμηνινγεηή νβαξφηεηα Μέηξην Πξφβιεκα Γελ ππάξρεη αλάδξαζε γηα ην ιάζνο πνπ πξνέθπςε φηαλ εηζάγνληαη ιαλζαζκέλα ζηνηρεία Καλφλαο πνπ παξαβηάδεη Παξνρή ζαθψλ κελπκάησλ ιάζνπο 74

75 εηζφδνπ ζηελ εθαξκνγή. Καηαζηξνθηθ ό Μέηξην Πξόηαζε: Ο ρξήζηεο ζα κπνξνχζε λα ελεκεξψλεηαη κε ην θαηάιιειν κήλπκα φηη έρεη εηζάγεη ιάζνο φλνκα ρξήζε ή θσδηθφ εηζφδνπ φπσο ζπλεζίδεηαη ζε ηέηνηεο πεξηπηψζεηο. Σν παξαθάησ κήλπκα (bug) εκθαλίζηεθε φηαλ ππνβιήζεθε ε θφξκα γηα εγγξαθήο λένπ ρξήζηε (πηζαλφλ λα νθείιεηαη ζην φηη δελ ζπκπιήξσζα ηελ ειηθία γηαηί κεηά νινθιήξσζα ηελ εγγξαθή κνπ θαλνληθά). Πξόηαζε: Θα πξέπεη λα είλαη εκθαλέο πνηα πεδία πξέπεη λα ζπκπιεξψζεη ν ρξήζηεο ζε κία θφξκα (π.ρ. κε * θαη λα αλαγξάθεηαη θάπνπ φηη ην * ζεκαίλεη φηη ην πεδίν είλαη ππνρξεσηηθφ) ψζηε λα απνθεχγνληαη ηέηνηα πξνβιήκαηα. ηελ παξαθάησ ζειίδα * ππάξρεη έλα θείκελν πνπ πεξηγξάθεη ηηο δπλαηφηεηεο πνπ έρεη ν ρξήζηεο ζηελ ζειίδα απηή αιιά ηα ρεηξηζηήξηα γηα ηηο ελέξγεηεο απηέο βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθφ ζεκείν ηεο δηεπηθάλεηαο θαη δελ είλαη πξνθαλήο ν ζπζρεηηζκφο ηνπο. * Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα άιιεο ζειίδεο αιιά δελ θαηαγξάθεηαη μαλά. ρεδηαζκφο γηα απνηξνπή ζθαικάησλ ρξήζηε Γλψζε ηεο θαηάζηαζεο ηνπ ζπζηήκαηνο πκθσλία ζπζηήκαηνο κε ηνπο ζηφρνπο ηνπ ρξήζηε Πξόηαζε: Θα πξέπεη λα ππάξρνπλ 75

76 ππεξζχλδεζκνη πξνο ηηο επηζπκεηέο ελέξγεηεο ελζσκαησκέλεο ζην θείκελν (π.ρ. ην edit your profile είλαη ιέμε-θιεηδί πνπ πξνζπάζεζα λα ηελ θάλσ θιηθ ηνπιάρηζηνλ 2 θνξέο κέρξη λα αληηιεθζψ πνπ βξίζθεηαη ε αληίζηνηρε ελέξγεηα) Σν back ζηελ επφκελε εηθφλα δελ ιεηηνπξγεί. Μέηξην Γηαηήξεζε ειέγρνπ θαη ειεπζεξίαο θηλήζεσλ ηνπ ρξήζηε Όηαλ επηιέγεηαη έλα checkbox αιιάδεη ην ηξέρνλ ζεκείν εζηίαζεο ζηελ νζφλε (κάιινλ ππάξρεη θάπνην scrollintoview γηα λα ζπλελλννχκαζηε ). Πξνζσπηθά κνπ θάλεθε αξθεηά ελνριεηηθφ. Γεπηεξεύσλ Γηαηήξεζε ειέγρνπ θαη ειεπζεξίαο θηλήζεσλ ηνπ ρξήζηε Γελ κνπ είλαη μεθάζαξν γηαηί ρξεηάδνληαη 3 θνπκπηά Save γηα λα θάλεηο edit ην πξνθίι ζνπ. Αηζζεηηθφο ζρεδηαζκφο ρσξίο πεξηηηά ζηνηρεία. Μέηξην πκθσλία ζπζηήκαηνο κε ηνπο ζηφρνπο ηνπ ρξήζηε 76

77 νβαξό Πξόηαζε: Αλ φλησο ν ζρεδηαζηήο ζεσξεί φηη νη 3 εξγαζίεο (δηαρείξηζε ινγαξηαζκνχ, δηαρείξηζε Public Warnlists θαη δηαρείξηζε Own Warnlists) είλαη αλεμάξηεηεο, θάηη πνπ εκκέζσο δηαθαίλεηαη κε ηα 3 δηαθνξεηηθά θνπκπηά, ηφηε ζα έπξεπε λα είλαη νκαδνπνηεκέλεο μερσξηζηά. Γηα παξάδεηγκα ζα κπνξνχζαλ λα είλαη 2 δηαθνξεηηθέο επηινγέο ζηελ ζειίδα My page: My Account, My Warnlists ή θάηη παξεκθεξέο. Αλ θαη ε εθαξκνγή είλαη έλα πξψην πξσηφηππν ζην κέιινλ ν ρξήζηεο ζα πξέπεη λα γλσξίδεη απφ πνηνλ νξγαληζκφ έρεη εθδνζεί ε θάζε ιίζηα ψζηε λα ηηο ζεσξεί αμηφπηζηεο. - Ζ δηαγξαθή ιίζηαο/ιηζηψλ ζα κπνξνχζε λα γίλεη θαηεπζείαλ απφ ηελ ίδηα νζφλε δηαιφγνπ ρσξίο λα απαηηείηαη επηπξφζζεην θιηθ. Γεπηεξεύσλ Τπνζηήξημε επειημίαο θαη απνδνηηθφηεηαο Γεπηεξεύσλ Δθηηκψ φηη ζα έπξεπε λα ππάξρεη ππεξζχλδεζκνο Τπνζηήξημε 77

78 γηα ηελ πξνζζήθε ελφο πξντφληνο θαη απφ ηελ ζειίδα πνπ βιέπεη ν ρξήζηεο πνηα πξντφληα έρεη αλεβάζεη ν ίδηνο ζην benatural. επειημίαο θαη απνδνηηθφηεηαο Αθoινπζψληαο ηνλ ππεξζχλδεζκν logged-in ζηελ παξαθάησ εηθφλα κε έθαλε log out απφ ηνλ ινγαξηαζκφ κνπ ελψ είρε ήδε ζπλδεζεί. Μέηξην ρεδηαζκφο γηα απνηξνπή ζθαικάησλ ρξήζηε Πξφζζεζα έλα product θαη πήγα λα ην δσ απφ ην My products αιιά ε ζειίδα «έζθαζε» νβαξό BUG Μέηξην Θα έπξεπε λα απνηξέπεηαη ν ρξήζηεο απφ ην λα εηζάγεη «θελφ» ζπζηαηηθφ. ρεδηαζκφο γηα απνηξνπή ζθαικάησλ ρξήζηε Μέηξην Σν auto complete ηνπ browser απνθξχπηεη ην dropbox πνπ εκθαλίδεη ηα ζπζηαηηθά πνπ ππάξρνπλ ήδε ζηελ βάζε γηα λα δηαιέμεη θαλείο. Γλψζε ηεο θαηάζηαζεο ηνπ ζπζηήκαηνο 78

79 Απνηειέζκαηα δεύηεξνπ αμηνινγεηή νβαξφηεηα Γεπηεξεύνπζα Πξφβιεκα ηε ζειίδα νη θαηαρσξήζεηο ζηα λέα θαίλνληαη κε αχμνπζα ζεηξά αξηζκψλ, ηίηιν θαη εκεξνκελία. 1 νλ ) Καιφ ζα ήηαλ ηα ζηνηρεία απηά λα είλαη θαιχηεξα δηαηεηαγκέλα ζην ρψξν, κε ρξήζε HTML πίλαθα (πηζαλψο «αφξαην» πνπ λα ζηνηρίδεη φκσο ηηο εκεξνκελίεο θιπ.) 2 νλ ) ζεσξψ πεξηηηή ηελ αξίζκεζε ησλ λέσλ. Θα πξνηηκνχζα λα έκπαηλε ζηελ αξρή ε εκεξνκελία 3 νλ ) Γελ είκαη ζίγνπξνο αλ ε ψξα είλαη απαξαίηεην λα εκθαλίδεηαη εδψ. Τπάξρεη ζηελ πξάμε πεξίπησζε λα έρεη ην ζχζηεκα πάλσ απφ 2-3 λέεο αλαθνηλψζεηο ζε κία κέξα; Καλφλαο πνπ παξαβηάδεη Αηζζεηηθφο ζρεδηαζκφο ρσξίο πεξηηηά ζηνηρεία 4 νλ ) Αλ επηιέμεη θάπνηνο κία αλαθνίλσζε, ζεσξψ πεξηηηφ λα πεξηιακβάλεηαη ην label News title. Αξθεί ε ηνπνζέηεζε θαη ην καξθάξηζκα ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπ ηίηινπ κε bold ή italic θνθ. Καηαζηξνθηθό νβαξό ηε ζειίδα Αλ ν ρξήζηεο αθήζεη θελφ ην add ingredient ν server ζθάεη θαη πξέπεη λα ρξεζηκνπνηήζνπκε ην back ζηνλ browser γηα λα επαλέξζνπκε. Μεηά ζθάεη θαη αλ πξνζπαζήζεη λα βάιεη θαη θάπνην ingredient ηε ζειίδα ρεδηαζκφο γηα απνηξνπή ζθαικάησλ ρξήζηε ρεδηαζκφο γηα απνηξνπή ζθαικάησλ ρξήζηε 79

80 Αλ ν ρξήζηεο αθήζεη θελφ ην add ingredient ν server ζθάεη θαη πξέπεη λα ρξεζηκνπνηήζνπκε ην back ζηνλ browser γηα λα επαλέξζνπκε. Σν ίδην θαη αλ παηήζνπκε ην θνπκπί ηνπ search ζην βαζηθφ κελνχ ηεο εθαξκνγήο (θάησ αξηζηεξά). Γεπηεξεύσλ ηε ζειίδα Αθνχ ν ρξήζηεο επηιέμεη επηηπρψο θάπνην πξντφλ ή αθφκε θαη αλ ιάβεη ην κήλπκα φηη δελ βξέζεθε ην πξντφλ πνπ αλαδεηά, πξέπεη λα παηήζεη έλα button DONE γηα λα ζπλερίζεη λα ςάρλεη. Θα κπνξνχζε ην search box λα εκθαλίδεηαη παξάιιεια κε ην πξντφλ ή ην κήλπκα ζθάικαηνο. Πινεγεζηκφηεηα θαη Αξρηηεθηνληθή Πιεξνθνξίαο Καηαζηξνθηθό Γεπηεξεύσλ ηε ζειίδα αλ ν ρξήζηεο πξνζπαζήζεη αλ βάιεη θάπνην ingredient ην ζχζηεκα ζθάεη ηε ζειίδα Όηαλ πξνζζέηνπκε πξντφληα ζα ήηαλ θαιφ απηά λα ζηνηρίδνληαη κε έλαλ πίλαθα ψζηε ε ζρεηηθή πιεξνθνξία (φλνκα πξντφληνο ρξψκα δπλαηφηεηα δηαγξαθήο) λα θαίλεηαη θαιχηεξα. ρεδηαζκφο γηα απνηξνπή ζθαικάησλ ρξήζηε Αηζζεηηθφο ζρεδηαζκφο ρσξίο πεξηηηά ζηνηρεία Γεπηεξεύσλ Μέηξην Μέηξην Θεσξψ ην ζηπιφ πνπ θαίλεηαη σο κέξνο ηνπ background πεξηηηφ κηαο θαη εκθαλίδεηαη θαη θνληά ζην θέληξν ηεο ζειίδαο. Αλ δελ έρσ πξνζζέζεη θαλέλα πξντφλ ζηε Μνπ βγάδεη ην κήλπκα: kahri, you have added the next products in benatural's database: [θελφ] Δλψ ζα έπξεπε λα βγάδεη θάηη ηνπ ηχπνπ: you have added no products Ο ρξήζηεο ίζσο ζα έπξεπε λα έρεη θαη ηε δπλαηφηεηα λα ςάμεη θαη ρσξίο ην barcode. Αλ πρ βάιεη coca cola Αηζζεηηθφο ζρεδηαζκφο ρσξίο πεξηηηά ζηνηρεία Παξνρή ζαθψλ κελπκάησλ ιάζνπο πκθσλία ζπζηήκαηνο κε ηνπο ζηφρνπο ηνπ 80

81 light ή θάηη ηέηνην. ρξήζηε Απνηειέζκαηα ηξίηνπ αμηνινγεηή νβαξφηεηα Πξφβιεκα Γελ ππάξρεη κήλπκα πνπ λα εμεγεί ζηνλ ρξήζηε πνην είλαη ην αθξηβέο πξφβιεκα (ζηελ ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε εζθαικέλν password). Καλφλαο πνπ παξαβηάδεη ζνβαξό Παξνρή ζαθψλ κελπκάησλ ιάζνπο Γεπηεξεύσλ ζαθέο κήλπκα γηαηί δελ κπνξεί λα γίλεη ην Login θαη θάπνηα ιχζε γηα ηελ πεξίπησζε πνπ ν ρξήζηεο έρεη μεράζεη ηα ζηνηρεία ηνπ ινγαξηαζκνχ ηνπ. Με νινθιεξσκέλνο έιεγρνο ηεο θφξκαο. Διέγρεηαη κφλν ην πεδίν ηνπ . Γηαηήξεζε ζπλέπεηαο θαη πξνηχπσλ 81

82 ζα πξφηεηλα θαη ηνλ έιεγρν ησλ άιισλ πεδίσλ, ηνπιάρηζηνλ δηαρσξίδνληαο ηνπο αξηζκνχο, ηα γξάκκαηα θαη ηνπο ππφινηπνπο ραξαθηήξεο. Πξνθαλψο πάεη θάηη ζηξαβά κε ην encoding... θαηαζηξνθηθό Γηαηήξεζε ζπλέπεηαο θαη πξνηχπσλ ζνβαξό Γχν πξάγκαηα εδψ. Αθελφο είλαη πξνηηκφηεξν θαηά ηελ γλψκε κνπ, ηα απνηειέζκαηα ηεο αλαδήηεζεο λα εκθαλίδνληαη ζηελ αξρή θαη πξηλ απφ ην νηηδήπνηε άιιν. Δδψ απηφ ην θαλάξη θιέβεη φιε ηελ πξνζνρή κε ζπλέπεηα λα εμαθαλίδεη ην απνηέιεζκα. Γεχηεξνλ, ε ζεκαζία ηνπ θαλαξηνχ θαη ηνπ κελχκαηνο δελ είλαη θαηαλνεηή. Σνπιάρηζηνλ εγψ αδπλαηψ λα θαηαιάβσ ηη ζεκαίλεη. Παξνρή ζαθψλ κελπκάησλ ιάζνπο - Πινεγεζηκφηεη α θαη Αξρηηεθηνληθή Πιεξνθνξίαο 82

83 πξνηείλσ, πξψηα ηα απνηειέζκαηα θαη κεηά νπνηνδήπνηε άιιν κήλπκα, καδί κε θάπνηα επεμήγεζε. Οδεγεί ζε ζειίδα πνπ δελ ππάξρεη. ζνβαξό Γηαηήξεζε ζπλέπεηαο θαη πξνηχπσλ- Πινεγεζηκφηεη α θαη Αξρηηεθηνληθή Πιεξνθνξίαο Δπίζεο θαλέλαο έιεγρνο ζηα πεδία ηεο θφξκαο. Σν bar code αο πνχκε, δελ έρεη ζπγθεθξηκέλν πιήζνο αξηζκψλ;;;; γεληθά, έθαλα εηζαγσγή ην 666 θαη κηα ραξά ην δέρηεθε θαη σο barcode θαη σο φλνκα! ζνβαξό 83

84 Τπνζέησ φηη ν ιφγνο πνπ δελ ππάξρνπλ άιιεο θαηεγνξίεο εθηφο απφ food and drinks είλαη ιφγσ απιφηεηαο. Παξφια απηά drop down κελνχ κε κία κφλν επηινγή είλαη άζρεκν. Γεπηεξεύσλ Πινεγεζηκφηεη α θαη Αξρηηεθηνληθή Πιεξνθνξίαο Τπάξρνπλ ηα αληίζηνηρα buttons πάλσ δεμηά πνπ ζε νδεγνχλ ζηηο αληίζηνηρεο ζειίδεο. Παξφια απηά πηζηεχσ πσο ζα έπξεπε νη επηθεθαιίδεο My profile θαη My products λα είλαη hyperlinks. Γεπηεξεύσλ Γηαηήξεζε ζπλέπεηαο θαη πξνηχπσλ 84

85 Καηά ηελ πξνζπάζεηα δεκηνπξγίαο κηαο Warnlist. Δλψ πξνζζέησ ingredients, κεηά ράλνληαη. θαηαζηξνθηθό Πινεγεζηκφηεη α θαη Αξρηηεθηνληθή Πιεξνθνξίαο Έιιεηςε επεμεγεκαηηθψλ ζρνιίσλ. ζνβαξό Πινεγεζηκφηεη α θαη Αξρηηεθηνληθή Πιεξνθνξίαο θαηαζηξνθηθό Καηά ηελ πξνζπάζεηα δεκηνπξγίαο ινγαξηαζκνχ: Παξνρή ζαθψλ 85

86 ζπκπιήξσζα κφλν ηα έμη πξψηα πεδία. κελπκάησλ ιάζνπο - ρεδηαζκφο γηα απνηξνπή ζθαικάησλ ρξήζηε θαη είρα απηφ ην απνηέιεζκα: ην κήλπκα ιάζνπο ζα έπξεπε λα είλαη πην ζαθέο Γεύηεξε πεηξακαηηθή έθδνζε ηζηνηόπνπ Με ην ηέινο ηεο πξψηεο θάζεο αμηνιφγεζεο ζηνλ ηζηφηνπν, πνιιά πξνβιήκαηα πνπ επηζεκάλζεθαλ απφ ηνπο αμηνινγεηέο έπξεπε λα δηνξζσζνχλ. Πξνηεξαηφηεηα αξρηθά δφζεθε ζηα πξνβιήκαηα πνπ ραξαθηεξίζηεθαλ «θαηαζηξνθηθά», ζηε ζπλέρεηα «ζνβαξά» θαη ηέινο «κέηξηα» ή «δεπηεξεχνληα». Σν πξψην βήκα πξαγκαηνπνηήζεθε δηνξζψλνληαο ιάζε πνπ νδεγνχζαλ ην ζχζηεκα ζε αζέκηην ηεξκαηηζκφ ή αδηέμνδν. Γηα ην ιφγν απηφ επηδηνξζψζεθε ε δηαδηθαζία εγγξαθήο ζην ζχζηεκα θαζψο επίζεο θαη νη δηαδηθαζίεο αλαδήηεζεο θαη πξνζζήθεο πξντφληνο έηζη ψζηε λα είλαη πην απιέο θαη θαηαλνεηέο γηα ην ρξήζηε. Δπίζεο δηνξζψζεθαλ ηα κελχκαηα ιάζνπο πνπ εκθαληδφληνπζαλ ψζηε λα είλαη πην ζαθή. Με ηε ινγηθή απηή, ε λέα ζειίδα πξνζζήθεο πιεξνθνξηψλ γηα έλα πξντφλ («add product») είλαη ε αθφινπζε: 86

87 Δηθόλα 34 Δηθόλα από ηνλ ηζηόηνπν benatural γηα πξνζζήθε πιεξνθνξηώλ πξντόληνο Δπηπιένλ ζηε ζειίδα ηνπ πξνθίι ηνπ ρξήζηε («My profile»), κεηά θαη απφ ηηο παξαηεξήζεηο ησλ εηδηθψλ αμηνινγεηψλ, απνθαζίζηεθε λα αθαηξεζνχλ ηα δηαθνξεηηθά θνπκπηά απνζήθεπζεο («Save») θαη λα αληηθαηαζηαζνχλ απφ έλα κφλν θνπκπί. Δηθόλα 35 Δηθόλα από ηζηόηνπν benatural γηα απνζήθεπζε αιιαγώλ ζην πξνθίι ηνπ ρξήζηε 87

88 Μία αθφκα παξαηήξεζε ησλ αμηνινγεηψλ ήηαλ φηη ζηηο ζειίδεο «product» θαη «my page» δελ ήηαλ εκθαλέο ην ππφ-κελνχ «search product», «add product» θαη «my profile», «my products» αληίζηνηρα. Γηα ην ιφγν απηφ πξνζηέζεθαλ ππεξζχλδεζκνη κε ζθνπφ λα δηεπθνιχλνπλ ηελ ειεχζεξε πινήγεζε ηνπ ρξήζηε ζην ζχζηεκα. Δηθόλα 36 Δηθόλα από ηζηόηνπν benatural γηα παξάδεηγκα ρξήζεο ππεξζπλδέζκσλ ηε ζπλέρεηα απνθαζίζηεθε λα αιιάμεη εληειψο ν ηξφπνο παξνπζίαζεο ησλ λέσλ («news») ηνπ ηζηνηφπνπ ψζηε λα είλαη θαη πην εχθνιν επαλάγλσζηα. Γηα ην ζθνπφ απηφ, επηιέρηεθε λα εκθαλίδεηαη εθηφο απφ ηνλ ηίηιν θαη ηελ εκεξνκελία ηνπ λένπ θαη νη πξψηεο δχν γξακκέο απφ ην θείκελν πνπ πεξηέρεη ψζηε ν ρξήζηεο λα κπνξεί λα δηαβάζεη ιίγν θαη λα θαηαιάβεη αλ ην λέν ηνλ ελδηαθέξεη θη αλ ζέιεη λα δηαβάζεη πεξηζζφηεξν. Δηθόλα 37 Δηθόλα από ηζηόηνπν benatural γηα Νέα ηνπ ζπζηήκαηνο Σέινο, ιφγσ ηεο χπαξμεο ηεο δηαδηθαζίαο αλαδήηεζεο πξντφληνο («search product») ζηελ νπνία ν ρξήζηεο κπνξεί λα αλαδεηήζεη έλα πξντφλ είηε κε βάζε ην barcode ηνπ είηε κε βάζε ην φλνκά ηνπ, απνθαζίζηεθε ε δηαγξαθή ηεο δπλαηφηεηαο γξήγνξεο αλαδήηεζεο ηνπ 88

89 ηζηνηφπνπ πνπ βξηζθφηαλ ζην θάησ αξηζηεξφ άθξν ηεο νζφλεο αθνχ νπζηαζηηθά επηηεινχζε αθξηβψο ηελ ίδηα εξγαζία Αμηνιόγεζε εθαξκνγήο γηα θνξεηή ζπζθεπή Ζ αμηνιφγεζε ηεο εθαξκνγήο γηα ηε θνξεηή ζπζθεπή έγηλε επίζεο κε βάζε ηνπο επξεηηθνχο θαλφλεο πνπ πεξηγξάθηεθαλ παξαπάλσ. Ο εηδηθφο ζε ζέκαηα αμηνιφγεζεο δεηήζεθε λα βαζκνινγήζεη ηα πξνβιήκαηα πνπ πξνθχπηνπλ (κε βάζε ηε ζνβαξφηεηά ηνπο) θαη λα πξνηείλεη πηζαλέο ιχζεηο Απνηειέζκαηα αμηνινγεηή νβαξφηεηα ζνβαξό Πξφβιεκα Όηαλ ην ζχζηεκα πεξηκέλεη λα ιάβεη απάληεζε απφ ηνλ εμππεξεηεηή, ν ρξήζηεο δελ θαηαιαβαίλεη φηη πξέπεη λα πεξηκέλεη θαζψο δελ ππάξρεη αλάδξαζε απφ ην ζχζηεκα. Γελ ππάξρεη ιφγνο χπαξμεο ησλ «<» θαη «>» Καλφλαο πνπ παξαβηάδεη Γλψζε ηεο θαηάζηαζεο ηνπ ζπζηήκαηνο δεπηεξεύσλ Γηαηήξεζε ειέγρνπ θαη ειεπζεξίαο θηλήζεσλ ηνπ ρξήζηε κέηξην Γελ είλαη ζαθήο ν ηξφπνο πνπ ν ρξήζηεο κπνξεί λα δηαγξάςεη, αλ ην ζέιεη, έλα λνχκεξν απφ ην barcode. Λύζε: λα πξνζηεζεί έλα θνπκπί «Delete» Γηαηήξεζε ειέγρνπ θαη ειεπζεξίαο θηλήζεσλ ηνπ ρξήζηε 89

90 δεπηεξεύσλ δεπηεξεύσλ θαηαζηξνθηθό Γελ είλαη ζαθήο ε νλνκαζία ηνπ θνπκπηνχ «Go» Λύζε: κεηνλνκαζία ζε «Search» ηελ πξψηε ζειίδα, φπνπ ν ρξήζηεο ζπκπιεξψλεη ην ςεπδψλπκν θαη ην ζπλζεκαηηθφ ηνπ γηα λα εηζαρζεί ζην ζχζηεκα, φηαλ αλνίμεη ην πιεθηξνιφγην γηα λα γξάςεη ηφηε ην πιεθηξνιφγην θξχβεη ηα textboxes Όηαλ ν ρξήζηεο παηάεη «Υ» ε εθαξκνγή θιείλεη ρσξίο λα ελεκεξψζεη ην ρξήζηε πκθσλία ζπζηήκαηνο κε ζηφρνπο ρξήζηε Πινεγεζηκφηεη α θαη Αξρηηεθηνληθή πιεξνθνξίαο ρεδηαζκφο γηα απνηξνπή ζθαικάησλ ρξήζηε δεπηεξεύσλ ζνβαξό δεπηεξεύσλ δεπηεξεύσλ Σν κήλπκα («the product doesn t exist in our database») πνπ εκθαλίδεηαη φηαλ ν ρξήζηεο θάλεη αλαδήηεζε ελφο πξντφληνο ην νπνίν δελ ππάξρεη απνζεθεπκέλν ζηε βάζε δεδνκέλσλ, δελ είλαη ζαθέο Γελ είλαη ζαθέο φηη πξέπεη ν ρξήζηεο λα παηήζεη πάλσ ζην θαλάξη ψζηε λα εκθαληζηεί επεμεγεκαηηθφ θείκελν γηα ην ιφγν πνπ ν ρξήζηεο πξέπεη ή δελ πξέπεη λα αγνξάζεη ην ζπγθεθξηκέλν πξντφλ Καηά ηελ αλαδήηεζε ελφο πξντφληνο κε ιέμε θιεηδί ην barcode ηνπ δελ εκθαλίδεηαη πνπζελά ην φλνκα ηνπ πξντφληνο ψζηε ν ρξήζηεο λα είλαη ζίγνπξνο γηα ηελ πιεξνθνξία πνπ δηαβάδεη Όηαλ ην θαλάξη έρεη πξάζηλν ρξψκα δελ εκθαλίδεηαη θαλέλα θείκελν πνπ λα επηβεβαηψλεη φηη ην πξντφλ είλαη αζθαιέο γηα ην ρξήζηε Παξνρή ζαθψλ κελπκάησλ ιάζνπο πκθσλία ζπζηήκαηνο κε ζηφρνπο ρξήζηε Γλψζε ηεο θαηάζηαζεο ηνπ ζπζηήκαηνο πκθσλία ζπζηήκαηνο κε ζηφρνπο ρξήζηε Γεύηεξε πεηξακαηηθή έθδνζε εθαξκνγήο γηα θνξεηή ζπζθεπή Μεηά ηα απνηειέζκαηα ηνπ εηδηθνχ ζε ζέκαηα επρξεζηίαο αμηνινγεηή, ηα πξνβιήκαηα πνπ πξνθχςαλ έπξεπε λα δηνξζσζνχλ κε γλψκνλα ηελ θξηζηκφηεηά ηνπο. Με ηε ινγηθή απηή, ην πξψην πνπ δηνξζψζεθε ήηαλ ην πξφβιεκα πνπ κπνξνχζε λα νδεγήζεη ζε αζέκηην 90

91 ηεξκαηηζκφ ηεο εθαξκνγήο. Γηα ην ιφγν απηφ φηαλ ν ρξήζηεο παηήζεη ην «Υ» ζην πάλσ δεμηφ κέξνο ηεο νζφλεο ηφηε εκθαλίδεηαη έλα κήλπκα πνπ επηηξέπεη ζην ρξήζηε λα αλαηξέζεη ηελ πξάμε ηνπ αλ ην επηζπκεί: Δηθόλα 38 Δηθόλα εθαξκνγήο benatural γηα θηλεηό ηειέθσλν γηα κήλπκα επηβεβαίσζεο όηη ν ρξήζηεο επηζπκεί λα θιείζεη ηελ εθαξκνγή Δπίζεο, φπσο ηφληζε θη ν αμηνινγεηήο, απαξαίηεηε είλαη ε αλάδξαζε απφ ην ζχζηεκα φηαλ απηφ πεξηκέλεη θάπνηα απάληεζε απφ ηνλ εμππεξεηεηή. Γηα ην ιφγν απηφ, φηαλ ν ρξήζηεο εηζάγεηαη ζην ζχζηεκα ή αλαδεηά έλα πξντφλ κε βάζε ην barcode ηνπ εκθαλίδεηαη ε παξαθάησ εηθφλα: 91

92 Δηθόλα 39 Δηθόλα εθαξκνγήο benatural γηα θηλεηό ηειέθσλν γηα αλάδξαζε ζπζηήκαηνο ηε ζπλέρεηα, κηαο θαη δελ ήηαλ ζαθέο φηη ν ρξήζηεο κπνξεί λα παηάεη πάλσ ζην θαλάξη (πνπ εκθαλίδεηαη ζηελ αλαδήηεζε) ψζηε λα δηαβάζεη πεξαηηέξσ πιεξνθνξίεο γηα ην πξντφλ, απνθαζίζηεθε λα αιιάμεη ν ηξφπνο εκθάληζεο ηνπ απνηειέζκαηνο ηεο αλαδήηεζεο θαζψο θαη λα αιιάμεη ην θνπκπί «Go» ζε «Search». Απνθαζίζηεθε επίζεο λα αιιάμνπλ ηα επεμεγεκαηηθά θείκελα πνπ εκθαλίδνληαη ψζηε λα είλαη πην ζαθή γηα ην ρξήζηε. Έηζη ινηπφλ έλα παξάδεηγκα αλαδήηεζεο είλαη ην παξαθάησ: Δηθόλα 40 Δηθόλα εθαξκνγήο benatural γηα θηλεηό ηειέθσλν γηα απνηέιεζκα αλαδήηεζεο πξντόληνο 92

93 Σέινο, γηα ηε δηαηήξεζε ειέγρνπ θαη ειεπζεξίαο θηλήζεσλ ηνπ ρξήζηε απνθαζίζηεθε ε αθαίξεζε ησλ θνπκπηψλ «<» θαη «>» θη ε πξνζζήθε ελφο θνπκπηνχ δηαγξαθήο («C»). Με ηνλ ηξφπν απηφ, ν ρξήζηεο κπνξεί κε απιφ θαη εχθνιν ηξφπν λα πιεθηξνινγήζεη ην barcode πνπ επηζπκεί θαη λα δηνξζψζεη πηζαλά ιάζε ηνπ. Δηθόλα 41 Δηθόλα εθαξκνγήο benatural γηα θηλεηό ηειέθσλν γηα αλαδήηεζε πξντόληνο 6.2 Γεύηεξε θάζε αμηνιόγεζεο Καηά ηε δεχηεξε θάζε αμηνιφγεζεο δεηήζεθε απφ πηζαλνχο ρξήζηεο λα αμηνινγήζνπλ ην ζχζηεκα «benatural». Γηα ην ζθνπφ απηφ, νη ρξήζηεο απηνί θαιέζηεθαλ λα πινεγεζνχλ ζηνλ ηζηφηνπν λα εθηειέζνπλ θάπνηεο βαζηθέο δηεξγαζίεο φπσο ε πξνζζήθε ελφο λένπ πξντφληνο ζηε βάζε δεδνκέλσλ ηνπ ζπζηήκαηνο θαη ε αλαδήηεζε ελφο πξντφληνο θαη ηέινο λα πξαγκαηνπνηήζνπλ κηα αλαδήηεζε ελφο πξντφληνο κέζσ ηεο εθαξκνγήο «benatural» κε έλα θηλεηφ ηειέθσλν. Αθνχ ινηπφλ αιιειεπίδξαζαλ κε ην ζχζηεκα ηνπο δεηήζεθε λα απαληήζνπλ ζε έλα εξσηεκαηνιφγην 17. ηφρνο ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ απηνχ ήηαλ ε κέηξεζε ηεο επρξεζηίαο ηνπ ζπζηήκαηνο. 17 USE Questionnaire (USE Questionnaire by Arnold M. Lund). Αλάθηεζε απφ 93

94 Δηθόλα 42 Δηθόλα εξσηεκαηνινγίνπ πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε γηα αμηνιόγεζε ηνπ ζπζηήκαηνο benatural Οη εξσηήζεηο ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ ρσξίδνληαη ζε ηέζζεξηο ππνθαηεγνξίεο: 1. Υξεζηκφηεηα Με βνεζάεη λα είκαη πην απνηειεζκαηηθφο Με βνεζάεη λα είκαη πην παξαγσγηθφο Δίλαη ρξήζηκν Μνπ δίλεη κεγαιχηεξν έιεγρν ζηηο δξαζηεξηφηεηεο πνπ εθηειψ ζηε δσή κνπ Με βνεζάεη λα εθπιεξψζσ πην εχθνια ηνπο ζηφρνπο κνπ Κεξδίδσ ρξφλν φηαλ ην ρξεζηκνπνηψ Ηθαλνπνηεί ηηο αλάγθεο κνπ Κάλεη φ,ηη ζα πεξίκελα λα θάλεη 2. Δπθνιία ρξήζεο 94

95 Δίλαη εχθνιν ζηε ρξήζε Δίλαη απιφ ζηε ρξήζε Δίλαη θηιηθφ πξνο ην ρξήζηε Υξεηάδεηαη ιίγα βήκαηα γηα λα πξαγκαηνπνηήζσ απηφ πνπ ζέισ Δίλαη επέιηθην Γελ ρξεηάδεηαη πξνζπάζεηα γηα λα ην ρξεζηκνπνηήζσ Μπνξψ λα ην ρξεζηκνπνηήζσ ρσξίο γξαπηέο νδεγίεο Γελ παξαηεξψ αζπλέπεηεο θαζψο ην ρξεζηκνπνηψ Θα αξέζεη θαη ζηνπο πεξηζηαζηαθνχο θαη ζηνπο ηαθηηθνχο ρξήζηεο Μπνξψ λα επαλέιζσ εχθνια θαη γξήγνξα κεηά απφ ιάζε Σν ρξεζηκνπνηψ κε επηηπρία θάζε θνξά 3. Δπθνιία εθκάζεζεο Έκαζα λα ην ρξεζηκνπνηψ γξήγνξα Θπκάκαη εχθνια πψο λα ην ρξεζηκνπνηψ Δίλαη εχθνιν λα κάζεηο λα ην ρξεζηκνπνηείο Έγηλα γξήγνξα επηδέμηνο κε απηφ 4. Ηθαλνπνίεζε Δίκαη ηθαλνπνηεκέλνο κε απηφ Θα ην ζπληζηνχζα ζε έλα θίιν Γνπιεχεη φπσο ζα ην ήζεια Δίλαη δηαζθεδαζηηθφ λα ην ρξεζηκνπνηείο Δίλαη ζαπκάζην Νηψζσ φηη ην ρξεηάδνκαη Δίλαη επράξηζην λα ην ρξεζηκνπνηείο ε θάζε εξψηεκα νη απαληήζεηο δίλνληαη ζε κηα θιίκαθα απφ 1 σο 7 φπνπ ην 1 αληηπξνζσπεχεη ην «θαζφινπ» θαη ην 7 ην «πνιχ». Σέινο ν ρξήζηεο αλ ην επηζπκνχζε κπνξνχζε λα πξνζζέζεη θάπνην ζρφιην. Οη απαληήζεηο ησλ ρξεζηψλ θαίλνληαη ζηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα (ζηνλ ρ άμνλα θαίλεηαη ε θιίκαθα απφ 1 σο 7 πνπ κπνξνχζαλ λα επηιέμνπλ νη ρξήζηεο, ελψ ζην ς ν αξηζκφο ησλ ρξεζηψλ).πλνιηθά ζηε δηαδηθαζία ζπκκεηείραλ 12 ρξήζηεο. 95

96 It helps me be more effective not at all It is easy to use a lot 1 - not at all 0% 2 0% 3 0% 4 0% 5 23% 6 46% 7 - a lot 31% not at all I learned to use it quickly a lot 1 - not at all 0% 2 0% 3 0% 4 8% 5 15% 6 23% 7 - a lot 54% not at all I am satisfied with it a lot 1 - not at all 0% 2 0% 3 8% 4 0% 5 0% 6 23% 7 - a lot 69% not at al l a lot 1 - not at all 0% 2 0% 3 0% 4 8% 5 8% 6 69% 7 - a lot 15% 96

97 It helps me be more productive not at all It is simple to use a lot 1 not at all 0% 2 0% 3 0% 4 8% 5 46% 6 38% 7 a lot 8% not at all It is useful a lot 1 - not at all 0% 2 0% 3 0% 4 8% 5 8% 6 31% 7 - a lot 54% not at all It is user friendly not at all a lot a lot 1 - not at all 0% 2 0% 3 8% 4 0% 5 0% 6 54% 7 - a lot 38% 1 - not at all 0% 2 0% 3 0% 4 0% 5 31% 6 15% 7 - a lot 54% It requires the fewest steps possible to accomplish what I want to do with it 97

98 not at all I easily remember how to use it a lot not at 1-0% all 2 0% 3 8% 4 8% 5 15% 6 38% 7 - a lot 31% not at all a lot 1 - not at all 0% 2 0% 3 0% 4 0% 5 8% 6 23% 7 - a lot 69% I would recommend it to a friend not at all a lot 1 - not at all 0% 2 0% 3 0% 4 0% 5 0% 6 31% 7 - a lot 69% It gives me more control over the activities in my life not at all It is flexible a lot 1 - not at all 0% 2 0% 3 8% 4 0% 5 23% 6 38% 7 - a lot 31% 98

99 not at all a lot 1 - not at all 0% 2 15% 3 0% 4 0% 5 38% 6 31% 7 - a lot 15% It makes the things I want to accomplish easier to get done not at all Using it is effortless a lot 1 - not at all 0% 2 0% 3 0% 4 15% 5 23% 6 46% 7 - a lot 15% not at all a lot I can use it without written instructions 1 - not at all 8% 2 8% 3 0% 4 8% 5 31% 6 23% 7 - a lot 23% not at all a lot It saves me time when I use it 1 - not at all 0% 2 8% 3 8% 4 15% 5 8% 6 23% 7 - a lot 38% 99

100 not at all a lot I don't notice any inconsistencies as I use it not at all a lot Both occasional and regular users would like it 1 - not at all 0% 2 0% 3 0% 4 8% 5 38% 6 23% 7 - a lot 31% 1 - not at all 0% 2 8% 3 8% 4 0% 5 23% 6 31% 7 - a lot 31% not at all It is easy to learn to use it a lot 1 - not at all 0% 2 0% 3 0% 4 8% 5 15% 6 38% 7 - a lot 38% not at all It is fun to use a lot 1 - not at all 0% 2 0% 3 0% 4 0% 5 8% 6 38% 7 - a lot 54% 100

101 not at all It meets my needs a lot 1 - not at all 0% 2 0% 3 0% 4 0% 5 31% 6 38% 7 - a lot 31% not at all a lot It works the way I want it to work 1 - not at all 0% 2 0% 3 8% 4 15% 5 38% 6 23% 7 - a lot 15% not at all a lot I can recover from mistakes quickly and easily 1 - not at all 0% 2 0% 3 8% 4 23% 5 23% 6 15% 7 - a lot 31% not at all It is wonderful a lot 1 - not at all 0% 2 0% 3 8% 4 0% 5 23% 6 38% 7 - a lot 31% 101