Αντιθρομβωτικές ιδιότητες γιαουρτιού εμπλουτισμένου με φυτικής προέλευσης αναστολείς του Παράγοντα Ενεργοποίησης Αιμοπεταλίων (PAF)

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Αντιθρομβωτικές ιδιότητες γιαουρτιού εμπλουτισμένου με φυτικής προέλευσης αναστολείς του Παράγοντα Ενεργοποίησης Αιμοπεταλίων (PAF)"

Λωΐς Δουμπιώτης
6 χρόνια πριν
Προβολές:

Αναστασίου, Γ.Μηλιάς, Ε.Μήτσου, Χ.Κόκαλης, Τ.Νομικός, Μ.Γιαννακούλια, Ε.Φραγκοπούλου, Δ.Παναγιωτάκος, Σ.

1 Αντιθρομβωτικές ιδιότητες γιαουρτιού εμπλουτισμένου με φυτικής προέλευσης αναστολείς του Παράγοντα Ενεργοποίησης Αιμοπεταλίων (PAF) Μ.Ντετοπούλου, Α.Μικελλίδη, Ι.Βλαχογιάννη, Μ.Ξανθοπούλου, Χ.Αργυρού, Κ.Αναστασίου, Γ.Μηλιάς, Ε.Μήτσου, Χ.Κόκαλης, Τ.Νομικός, Μ.Γιαννακούλια, Ε.Φραγκοπούλου, Δ.Παναγιωτάκος, Σ.Αντωνοπούλου Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής, Σχολή Επιστημών Υγείας και Αγωγής Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο

Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων Το έργο

Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) και από Εθνικούς

Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα, Δράση

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Υπουργείο Παιδείας και

Ε. Π. Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα (ΕΠΑΝ

2 Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων Το έργο συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) και από Εθνικούς Πόρους, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα, Δράση Συνεργασία 2011 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού ΓΓΕΤ ΕΥΔΕ-ΕΤΑΚ Ε. Π. Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα (ΕΠΑΝ ΙΙ), ΠΕΠ Μακεδονίας Θράκης, ΠΕΠ Κρήτης και Νήσων Αιγαίου, ΠΕΠ Θεσσαλίας Στερεάς Ελλάδας Ηπείρου, ΠΕΠ Αττικής

3 WHO World (Health Organization):

Παράγοντας Ενεργοποίησης Αιμοπεταλίων (PAF) o Ο ισχυρότερος φλεγμονώδης και θρομβωτικός παράγοντας o Βιοσυντίθεται από πολλούς τύπους κυττάρων o Παρουσιάζει πληθώρα δράσεων o Αύξηση επιπέδων σε

4 Παράγοντας Ενεργοποίησης Αιμοπεταλίων (PAF) o Ο ισχυρότερος φλεγμονώδης και θρομβωτικός παράγοντας o Βιοσυντίθεται από πολλούς τύπους κυττάρων o Παρουσιάζει πληθώρα δράσεων o Αύξηση επιπέδων σε καταστάσεις φλεγμονής, οξειδωτικού στρες και καταστροφής ενδοθηλίου Ονομασία κατά IUPAC: 1-Ο-αλκυλο-2-ακετυλο-sn-γλυκερο-3-φωσφο-χολίνη Demopoulos, C.A., R.N. Pinckard, and D.J. Hanahan, Platelet-activating factor. Evidence for 1-O-alkyl-2-acetyl-sn-glyceryl-3-phosphorylcholine as the active component (a new class of lipid chemical mediators). J Biol Chem, (19): p

PAF και Αθηροσκλήρωση Φλεγμονής Τοπική φλεγμονή στο εσωτερικό του αγγείου Οξείδωσης Οξειδωτική Τροποποίηση (Ox-LDL) Κατακράτησης Τα αφρώδη κύτταρα, στον υπενδοθηλιακό χώρο, σχηματίζονται εύκολα και

5 PAF και Αθηροσκλήρωση Φλεγμονής Τοπική φλεγμονή στο εσωτερικό του αγγείου Οξείδωσης Οξειδωτική Τροποποίηση (Ox-LDL) Κατακράτησης Τα αφρώδη κύτταρα, στον υπενδοθηλιακό χώρο, σχηματίζονται εύκολα και παρουσιάζουν μειωμένη ταχύτητα εξόδου των LDL που περιέχουν Demopoulos, C.A., H.C. Karantonis, and S. Antonopoulou, Platelet activating factor a molecular link between atherosclerosis theories. European Journal of Lipid Science and Technology, (11): p

Μεσογειακή Διατροφή Η ευεργετική της δράση θεωρείται ότι οφείλεται στην ύπαρξη βιοδραστικών συστατικών στα τρόφιμα αντι-φλεγμονώδη δράση αντι-θρομβωτική δράση

6 Μεσογειακή Διατροφή Η ευεργετική της δράση θεωρείται ότι οφείλεται στην ύπαρξη βιοδραστικών συστατικών στα τρόφιμα αντι-φλεγμονώδη δράση αντι-θρομβωτική δράση αντι-οξειδωτική δράση βελτιώνουν τον μεταβολισμό λιποειδών μειώνουν την αρτηριακή πίεση επιτυγχάνουν καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο συντελούν στην καλή λειτουργία του ενδοθηλίου

7 Αναστολείς του PAF (φυσικής προέλευσης) Μέλι Τυρί Ψάρια Κρασί Ελαιόλαδο Karantonis HC, Tsantila N, Stamatakis G, Samiotaki M, Panayotou G, Antonopoulou S, et al. Bioactive Polar Lipids In Olive Oil, Pomace And Waste Byproducts. Journal of Food Biochemistry. 2008;32(4): Fragopoulou E, Antonopoulou S, Tsoupras A, Tsantila N, Grypioti A, Gribilas G, et al. Antiatherogenic properties of red/white wine, musts, grape- skins, and yeast. Chemistry and Physics of Lipids. 2004;130(1):66-. Tsorotioti SE, Nasopoulou C, Detopoulou M, Sioriki E, Demopoulos CA, Zabetakis I. In vitro anti-atherogenic properties of traditional Greek cheese lipid fractions. Dairy Sci & Technol. 2014:1-13. Παραπροϊόντα Ελαιουργίας

Αναστολείς του PAF σε τρόφιμα της Μεσογειακής Δίαιτας In

των αθηρωματικών πλακών Υποστροφή των ήδη σχηματισμένων

Αθηρογόνος δίαιτα Αθηρογόνος δίαιτα + Αναστολείς του PAF

C, et al In vivo antiatherogenic properties of olive oil

Atherosclerosis regression study in rabbits upon olive

8 Αναστολείς του PAF σε τρόφιμα της Μεσογειακής Δίαιτας In vivo σε υπερχοληστερολαιμικά κουνέλια Αναστολή σχηματισμού των αθηρωματικών πλακών Υποστροφή των ήδη σχηματισμένων αθηρωματικών πλακών Αθηρογόνος δίαιτα + Τυπική τροφή Αθηρογόνος δίαιτα Αθηρογόνος δίαιτα + Αναστολείς του PAF (πολικά λιποειδή Ελαιολάδου) Karantonis, H.C, et al In vivo antiatherogenic properties of olive oil and its constituent lipid classes in hyperlipidemic rabbits., Nutr Metab Cardiovasc Dis. Apr;16(3):174-85, 2006 Tsantila Ν., et al. Atherosclerosis regression study in rabbits upon olive pomace polar lipid extract administration. Nutr, Metab Cardiovasc Dis 20(10), , Αναστολείς PAF (ελαιοπυρήνα) + Συμβαστατίνη

9 Γιαούρτι εμπλουτισμένο με αναστολείς του PAF από παραπροϊόντα ελαιουργίας Διατροφική παρέμβαση σε φαινομενικά υγιείς εθελοντές (άνδρες/γυναίκες ετών) Περίοδος wash out Έναρξη της μελέτης (χρόνος 0) 4 εβδομάδες Ενδιάμεσος Χρόνος 8 εβδομάδες Λήξη της μελέτης Κριτήρια αποκλεισμού Ιστορικό καρδιαγγειακής ή άλλης φλεγμονώδους νόσου, Συμπτώματα κρυολογήματος ή γρίπης, Οδοντικά προβλήματα, Ηπατικές ή νεφρικές ασθένειες, Λήψη αντιφλεγμονώδους και υπολιπιδαιμικής αγωγής, Λήψη αντιβιοτικού τους τελευταίους 2 μήνες, Λήψη συμπληρώματος διατροφής κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους. Επιδόρπιο Γιαουρτιού 1,6% λιπαρά Μερίδα 150g

10 Αρχική Εκδήλωση Ενδιαφέροντος Ν= άτομα υπέγραψαν συμφωνητικό εθελοντικής συμμετοχής 78 άτομα αποκλείστηκαν (είτε γιατί δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις είτε για προσωπικούς λόγους) Ομάδα Α (μη κατανάλωσης γιαουρτιού) Ν=31 Ομάδα Β (απλό γιαούρτι) Ν=30 Ομάδα Γ (εμπλουτισμένο γιαούρτι) Ν=31 1 άτομο αποχώρησε 4 άτομα αποχώρησαν 2 άτομα αποχώρησαν 30 εθελοντές ολοκλήρωσαν τη μελέτη 16 άντρες - 14 γυναίκες 26 εθελοντές ολοκλήρωσαν τη μελέτη 13 άντρες 13 γυναίκες 29 εθελοντές ολοκλήρωσαν τη μελέτη 15 άντρες 14 γυναίκες

11 Μεθοδολογία Στατιστική Επεξεργασία Μεθοδολογία Η μέτρηση των επίπεδων γλυκόζης, τριγλυκεριδίων (TG), ολικής χοληστερόλης (TC) και HDL χοληστερόλης (HDL-C) έγινε φασματοφωτομετρικά, στον ορό. Ο υπολογισμός της LDL χοληστερόλης έγινε χρησιμοποιώντας την εξίσωση του Friedwald [LDL-C = TC HDL-C - TG/5.0 (mg/dl). Η ινσουλίνη (Invitrogen) μετρήθηκε με ανοσοενζυμική δοκιμασία (ELISA) στον ορό. Στατιστική Επεξεργασία Ο έλεγχος της κανονικότητας Kolmogorov-Smirnov H σύγκριση μεταξύ 0-4εβδομάδες, 0-8 εβδομάδες paired t-test (μεγέθη ήταν κανονικά) Wilcoxon test (μεγέθη ήταν μη κανονικά) Ο έλεγχος της διαφοροποίησης ανάμεσα στις τρεις παρεμβάσεις Repeat measures ANOVA εάν τα μεγέθη ήταν κανονικά Kruskal Wallis στη περίπτωση που οι μεταβλητές δεν ακολουθούσαν κανονική κατανομή Επίπεδο σημαντικότητας (p-value) μικρότερο του 0,05. Το στατιστικό λογισμικό, που χρησιμοποιήθηκε για την ανάλυση είναι το SPSS 21

Αποτελέσματα Διατροφικής Παρέμβασης Χαρακτηριστικά εθελοντών και βασικοί βιοχημικοί δείκτες στην έναρξη της παρέμβασης Ομάδα Α (μη κατανάλωση γιαουρτιού) Ομάδα Β (απλό γιαούρτι) Ομάδα Γ

12 Αποτελέσματα Διατροφικής Παρέμβασης Χαρακτηριστικά εθελοντών και βασικοί βιοχημικοί δείκτες στην έναρξη της παρέμβασης Ομάδα Α (μη κατανάλωση γιαουρτιού) Ομάδα Β (απλό γιαούρτι) Ομάδα Γ (εμπλουτισμένο γιαούρτι) p Ηλικία (έτη) 49,2 ±8,9 48,8 ±9,2 46,7 ±8,5 P=0,531 Συστολική πίεση (mmhg) Διαστολική πίεση (mmhg) Δείκτης Μάζας σώματος (kg/m 2 ) 125,2 ±17,8 128,7 ±17,3 120,6 ±12,3 P=0,168 76,5 ±9,3 77,4 ±9,2 73,5 ±8,7 P=0,242 27,7 ±6,4 28,4 ± 3,9 27,2 ±3,6 P=0,627 Γλυκόζη (mg/dl) 106,3 ±18,1 109,4 ±10,7 105,5 ±7,7 P=0,698 Τριγλυκερίδια (mg/dl) 112,8 ±59,0 120,7 ±49,3 115,1 ±50,5 P=0,856 HDL (mg/dl) 53,2 ±15,7 54,0 ±12,6 54,5 ±12,7 P=0,973 LDL (mg/dl) 134,4 ±35,6 133,9 ±25,6 141,8 ±32,2 P=0,778 Ινσουλίνη (μu/ml) 12,1 ±8,4 10,9 ±5,9 11,5 ±8,2 P=0,834

13 Αποτελέσματα Διατροφικής Παρέμβασης Βασικοί βιοχημικοί δείκτες κατά τη διάρκεια της παρέμβασης Ομάδα Ελέγχου P (0-4) (0-8) Απλό Γιαούρτι P (0-4) (0-8) Εμπλουτισμένο Γιαούρτι P (0-4) (0-8) Γλυκόζη (mg/dl) 109,3 ± 19,1 103,8 ± 13,1 0,170 0, ,4 ± 14,5 107,5 ± 10,8 0,259 0, ,0 ± 45,1 113,0 ± 50,4 0,865 0,617 Τριγλυκερίδια (mg/dl) 115,4 ± 48,9 102,0 ± 44,2 0,208 0, ,8 ± 52,3 116,1 ± 52,3 0,660 0, ± 54,2 117,6 ± 53,5 0,672 0,833 HDL (mg/dl) 52 ± 16,8 53,2 ± 16,2 0,369 0,673 52,0 ± 14,5 51,6 ± 14,5 0,224 0,066 55,6 ± 16,3 53,2 ± 16,7 0,117 0,684 LDL (mg/dl) 127,4 ± 38,7 125,4 ± 54,2 0,240 0, ,6 ±25,5 131,7 ± 28,0 0,144 0, ,2 ± 30,4 135,1 ± 34,5 0,081 0,193 Ινσουλίνη (μu/ml) 14,1 ± 8,2 10,2 ± 5,4 0,218 0,808 11,0 ±9,6 11,3 ± 7,6 0,735 0,627 10,9 ± 7,6 11,7 ± 7,9 0,319 0,964

Διεγέρτη (μμ) +PAF +ADP +TRAP EC 50 (Efficient Concentration 50) Αντιστοιχεί στη

14 % Συσσώρευση Πειραματική Διαδικασία Μέτρησης EC 50 Αίμα Πλάσμα Πλούσιο σε Αιμοπετάλια (PRP) EC Συγκέντρωση Διεγέρτη (μμ) +PAF +ADP +TRAP EC 50 (Efficient Concentration 50) Αντιστοιχεί στη συγκέντρωση του παράγοντα η οποία προκαλεί συσσώρευση των αιμοπεταλίων ίση με το 50% της μέγιστης.

15 Αποτελέσματα EC 50 PAF (μm) EC 50 ADP (μm) EC 50 TRAP (μm) ΕΝΑΡΞΗ 4 εβδομάδες Ενδιάμεσος Χρόνος 8 εβδομάδες ΤΕΛΟΣ P1 (o-4 εβδ.) P2(o-8 εβδ.) Α 53,3 (25,1-106,5) 53,0 (24,8-111,0) 54,2 (24,6-152,0) 0,668 0,517 Β 38,7 (23,1-94,5) 47,8(24,1-105,7) 30,8(21,9-180,1) 0,485 0,395 Γ 32,6 (26,5-67,5) 60,8(27,8-132,0) 51,7 (25,7-99,6) 0,002 0,011 Α 3,2 (2,5-5,9) 3,3 (2,4-4,6) 3,4 (2,4-4,6) 0,909 0,493 Β 4,6 (3,4-7,4) 3,4 (3,1-7,6) 5,3 (3,2-8,0) 0,670 0,191 Γ 4,5 (3,2-7,5) 4,4 (2,8-8,8) 5,6 (3,0-7,8) 0,585 0,274 A 0,86 (0,69-0,99) 0,94 (0,75-1,26) 1,00 (0,68-1,23 0,123 0,398 Β 0,89 (0,67-1,14) 0,97 (0,68-1,44) 0,90 (0,72-1,42) 0,062 0,166 Γ 0,90 (0,70-1,27) 0,92 (0,66-1,26) 0,87 (0,67-1,10) 0,469 0,485

16 Αποτελέσματα Σύγκριση μεταξύ των ομάδων Μεταβολές στο EC 50 PAF σε σχέση με το χρόνο έναρξης της παρέμβασης και για τις 3 ομάδες στον ενδιάμεσο χρόνο και στο τέλος της παρέμβασης. Ομάδα Α: Ομάδα Ελέγχου Ομάδα Β: Απλό γιαούρτι Ομάδα Γ: Εμπλουτισμένο γιαούρτι p=0,048 p=0,040

ικανότητα των αιμοπεταλίων να συσσωρεύονται από το ADP και TRAP

17 Αποτελέσματα Σύγκριση των 3 παρεμβάσεων Δεν διαφοροποιούνται ως προς Διατροφικές συνήθειες Φυσική δραστηριότητα Κλασικούς βιοχημικούς δείκτες Την ικανότητα των αιμοπεταλίων να συσσωρεύονται από το ADP και TRAP Διαφοροποιούνται ως προς Την ικανότητα των αιμοπεταλίων να συσσωρεύονται από τον PAF (EC 50 PAF)

18 Αποτελέσματα- Συζήτηση Κατανάλωση σε ημερήσια βάση του εμπλουτισμένου με αναστολείς του PAF γιαουρτιού Μείωσε τη δραστικότητα των αιμοπεταλίων μόνο έναντι του PAF παρατηρούμενη αναστολή σχηματισμού αθηρωματικών πλακών στα πειραματόζωα είχε συσχετιστεί μόνο με τη μεταβολή της ικανότητας της συσσώρευσης των αιμοπεταλίων από τον PAF

19 Συμμετέχοντες- Ευχαριστίες Σμαραγδή Αντωνοπούλου Καθηγήτρια Βιοχημείας, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Τζώρτζης Νομικός Επίκουρος Καθηγητής Βιοχημείας, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Ελισάβετ Φραγκοπούλου Επίκουρη Καθηγήτρια Βιοχημείας, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Μαρία Γιαννακούλια Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Δημοσθένης Παναγιωτάκος Καθηγητής Βιοστατιστικής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αδαμαντίνη Κυριακού Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Μικροβιολογίας, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Μεταδιδακτορικοί και Μεταπτυχιακοί φοιτητές Ι. Βλαχογιάννη Dr., Ν. Μικελλίδη Ms., Μ. Ξανθοπούλου Dr., Ε. Μήτσου Ms., Γ. Mηλιάς Dr., Χ. Κόκαλης Χ. Αργυρού, Ms., Κ. Αναστασίου Dr. Συνεργάτες Κωνσταντίνος Δημόπουλος Καθηγητής Βιοχημείας και Χημείας Τροφίμων, τμήμα Χημείας ΕΚΠΑ. Δέσποινα Περρέα Καθηγήτρια Βιοχημείας, τμήμα Ιατρικής ΕΚΠΑ.

Σχετικά έγγραφα

Κορινθιακή σταφίδα, ένα «παραδοσιακό» τρόφιμο

Κορινθιακή σταφίδα, ένα «παραδοσιακό» τρόφιμο ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού ΓΓΕΤ ΕΥΔΕ-ΕΤΑΚ Ε. Π. Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα (ΕΠΑΝ ΙΙ), ΠΕΠ Μακεδονίας