ΧΡΟΝΙΑΡΕΣ ΜΕΡΕΣ. gpstwp. ΉγχΉΐΆΐ L' osioyz voyz xavmvioyz, TMOyL %ΆΙ<

Transcript

1 gpstwp ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΙΤΩΝ ΕΙΌΙ6- ΑΡΙΘΜΟΙ ΦΥΛΛΟΥ 35 - ΝΟΕΜΒΡΙΟΙ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΙ ΕΔΡΑ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΣ - ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΧΡΟΝΙΑΡΕΣ ΜΕΡΕΣ Σ ε λίγες μέρες έρχο νται τα Χριστούγεννα. Εί ναι η μεγαλύτερη γιορτή των Χριστιανών. Γιορτά ζουμε τη γέννηση του Χρίστου μας. Ο ι εκκλησίες θα πλημ μυρίσουν από χριστια νούς, τα πρόσωπα όλων θα λάμπουν χαρούμενα και μια γαλήνη θ' απλώ νεται στις καρδιές μας για να μας μαλακώσει από τον πόνο και την αδι κία. Ολοι μας να βρεθού με ξανά στις προγονικές μας εστίες, στο μικρό μας χωριό στην εκκλησία μας, να γιορτάσουμε τις άγιες μέρες τα "δωδε καήμερα" όπως τα λέμε στο χωριό μας και πα ντού, με τα πατροπαρά δοτα ήθη και έθιμα μας, με τις "βίζιντες" τα χρό νια πολλά με τις "λαλαγγίτες" και τα γλυκά, με τα κάλαντα των μικρών παι διών, όλες τις γιορτές, Χριστούγεννα - Πρωτο χρονιά - Φώτα με το γνω στό μας "ζιαφέτι" γλέντι Η 9ΨΩ>901 ΊΟ? ΉγχΉΐΆΐ L' osioyz voyz xavmvioyz, TMOyL %ΆΙ< Λ<ΚΆ!Γ$ΐΩ>Σ> Τ'εΣ ΧΦ091ΙΛ ποάάά ΧΆΦΟγΜΈΰ^Ο <Ι0 <h EO ΈΊΌΣ> "!Η.Τ.τ<Γ: ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Τα " Φ Ω Τ Α " στο χωριό 8α κόψουμε την Πρωτοχρονιάτικη πίτα κ α ι θα πά ρουν δωράκια όλα τα μικρά παιδιά. Το βράδυ θα κάνουμε το πατροπαρά δοτο "ΖΙΑΦΕΤΙ" με κοινό φαγητό και γλέντι. Παρακαλούνται όλοι οι χωριανοί μας να παρευρεθούν. ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΥ τραγούδι χορός κι αγάπη ο* όλους μας. Αυτές λοιπόν τις μέ ρες, πώχουν μια ξεχωρι στή σημασία για όλους μας ΤΙΣ ΛΕΜΕ ΧΡΟΝΙΑ Ρ Ε Σ ΜΕΡΕΣ. Ενα πραγματικό τρα γούδι, ένας υπέροχος Υμνος "Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία" ύμνος μεγαλειώδης, που'ψαλλαν οι απλοϊκοί βοσκοί που'δαν τους αγ γέλους να ανεβοκατεβαί νουν στον ουρανό και να ψάλλουν τον υπέροχο ύμνο... Και επί γης ΕΙΡΗ Ν Η. Αυτό είναι το νόημα των γιορτών. Αυτό πο θούμε όλοι μας να γίνει ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΝΤΟΥ και μαζί με τον ποιητή να πούμε όλοι: "ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ! Αγάπη, φως, ΕΙΡΗΝΗ, και στους λαούς αδέρ φια καλωσυνη. Χριστούγεννα! Το δίκιο κάντε Νόμο, του μίσους ν' αφανίσε τε το δρόμο". Αυτή η γέννηση του Θε ανθρώπου στον κόσμο, είναι νια όλους μας, μια ευκαιρία τη χρονιά αυτή ν' αρχίσουμε μια και νούργια ζωή, αναγνωρί ζοντας ομολογώντας και ζητώντας με ΠΙΣΤΗ, να'ρθει στη ζωή μας ο ΧΡΙΣΤΟΣ και να μας χα ρίσει την εσωτερική γα λήνη, το φως της πίστης και την ΠΑΝΑΝΘΡΩΠΙ ΝΗ ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ. ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΑΓΑ ΠΗΤΟΙ ΜΟΥ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ. Σ. Μ. ΟΙΚ. Από xis agpoiikcs aaxoaics στο χωριό ο ΧΕΦΛΟΧ Από μνήμες, φαντασίες κι ομολογίες, στα χυολογώ, ταξινομώ και κατα γράφω σκηνές και εικόνες από τις γεωγραφικές - αγροτικές ασχολίες των κατοίκων του χω ριού εικόνες κουραστικές και μονότονες. Αυτή τη φορά όμως θ α ανα φερθώ σε μια ξεκούραστη ευ χάριστη και διασκεδαστική ασχολία, όπως την έζησα μι κρό παιδί - παιδόπουλο ακό μη, στα παλιά και ιδίως στα δύ σκολα χρόνια της κατοχής. Στό ξέφλισμα του καλαμποκιού όπως γινόταν τότε, στα χαμηλά στρωτά μας σπίτια με χώμα κά τω από τη στέγη την ξενταβάνιαστη την καπνισμένη, με το τζάκι και πλάϊ τ' αχυρένιο στρώμα για να ξαπλώνεται η γριά η ζαρωμένη και να μαζεύ εται να ζεσταθεί όλη η πολυμε λή φαμελιά. Το καλαμπόκι (Αραβόσιτος) κοινώς αραποσίτι, είναι το γνω στό μονοετές δημητριακό φυ τό, από το οποίο βγαίνει το αλεύρι, το άμυλο, το λάδι κ.λ.π. ενώ από το βλααστό του το χαρτί και τα νήματα. Μπορεί να φθάσει τα δύο μέτρα ύψος. Στην κορυφή βγαίνει η φού ντα (αρσενικά φύλλα) σε μεγάλες ταξυανθίες και στις μασχάλες τα θη λυκά άνθη. Σπέρνεται την άνοι ξη σε χωράφια καλά οργωμένα και κοπρισμένα. Υπάρχει το ξε ρικό και ποτιστικό καλαμπόκι. Πολλές φορές ανάμεσα στις γραμμές του καλαμποκιού σπέρνουν και αναρριχώμενα φασόλια. Α π ό τα στάχυα του (ρόκες) βγάζουμε το αλεύρι και κάνουμε νόστιμο ψωμί τη μπωμπότα, που μας έσωσε στην κατοχή. Από την καλαμιά, την καλαμποκιά και τα φώκια, και τον καρπό (κτηνοτροφή) τρέφονται τα ζώα μας. Το καλαμπόκι λοιπόν είχε κι έχει πολύ δουλειά κάτω στο Βοϊδομάτη από την Ανοιξη ως το Χινόπωρο, (όργωμα, σβάρνισαμ, σπάρσιμο, σκάλισμα, πό τισμα, σπάσιμο της καλαμπο κιάς, μάσιμο, ξέφλισμα, τσιόλισμα (ξεσπίρισμα) άλεσμα και ζύμωμα τη γνωστή μας μπομπό τα. Πυτιά μας όλων που μεγα λώσαμε στην κατοχή. Σωστή "τυραγνία" που λέμε: Οταν λοιπόν έφθανε το μάζεμα μετά τον Αη - Δημήτρη - αρχές Νοέμβρ " π ->υ λέμε, Συνέχεια στην 8η σελίδα

2 Η ΣΕΛΙΔΑ 2 Acrcpeία Tscov vekpcbv σ τ η ν α ρ χ α ί α Ελλάΰα Από τον ΙΜικ. Χ, Ρομπέλη, φιλόλογο, πρ, Αυκοιάρχη Σύμφωνα με τις αρχαιότατες και πρωτόγονες αντιλήψεις και δοξασίες των αρχαίων Ελλήνων, η ψυχή, μετά το θάνατο, δεν απο χωριζόταν από το σώμα, αλλά συ νέχιζε να ζει κάτω από τη γη, ενω μένη με αυτό. Χαρακτηριστικός, εν προκειμέ νω, είναι ένας στίχος του Ρωμαίου ποιητή Βεργιλίου (70-19 π Χ ), ο οποίος αναφερόμενος στον εντα φιασμό του Πολυδώρου, λέγει: "Animamque sepulcro condimus" δηλ. και την ψυχή στον τάφο κρύβουμε (Αινείας, 3, 67). Η φράση αυτή του Βεργιλίου δεν εκφράζει, φυσικά, πεποίθηση δική του ή των συγχρόνων του, αλλά απηχεί μια παμπάλαια ιδέα, που διαιωνίστηκε και αποτυπώθη κε στερεότυπα στη γλώσσα, δεί χνοντας περίτρανα τη λαϊκή αυτή πίστη των ανθρώπων της εποχής του. Πρβλ. και την ευχή των Ρω μαίων στους νεκρούς: "Ave atque vale", δηλ. χαίρε και υγίαι νε. Και επειδή, ακριβώς, πίστευαν ότι οι νεκροί στη νέα τους ζωή μπορούσαν να δοκιμάσουν και χαρά και λύπη και τα συναφή συ ναισθήματα, επόμενο ήταν οι ζώ ντες να προσφέρουν σ' αυτούς χοές και θυσίες και προσφορές τροφών, φαγητών και ποτών για να τους ευχαριστήσουν, δροσί σουν και ανακουφίσουν, κι ακό μα, δεν παρέλειπαν να θάπτουν προσφιλή τους πράγματα, όπως ενδύματα, σκεύη, αγγεία, ξίφη και άλλα κτερίσματα, επί πλέον και ίππους και δούλους εθυσίαζαν σε ενταφιασμούς επισήμων προ σώπων, με την πεποίθηση ότι όλα αυτά θα τους εξυπηρετήσουν εκεί, όπως συνέβαινε και στην επίγεια ζωή τους. Αργότερα στην ομηρική εποχή και τους μετέπειτα χρόνους, και ιδιαίτερα σε πολεμικές περιό δους, οι νεκροί, για πρακτικούς λόγους, καίονταν, και τότε οι αντιλήψεις για την τύχη της ψυχής μετά θάνατο, άλλαξαν. Πίστευαν δηλ. ότι η ψυχή του νεκρού, απο χωριζόταν από το σώμα, που είχε καεί, και οδηγούνταν στον Αδη από τον ψυχοπομπό Ερμή. Αλλά και στην ταφή του νε κρού με κατόρυξη (παράχωση) τα ίδια επρέσθευαν. Πρέπει όμως να τονιστεί, ότι, παράλληλα με τη δο ξασία αυτή, την κάθοδο δηλ. της ψυχής στον Αδη, δεν έπαυσε ο πολύς κόσμος κι ο απλοϊκός λαός να εξακολουθεί να πιστεύει ότι μετά το θάνατο η ψυχή θάβεται μαζί με το σώμα. Οπωσδήποτε όμως κοινή και γενική πεποίθηση όλων ήταν ότι ο νεκρός έπρεπε να ταφεί ή να καεί. Το "άταφον" εθε ωρείτο μεγίστη συμφορά, φοβε ρότερη και από αυτόν το θάνα τον, γιατί, στην περίπτωση αυτή, η ψυχή δεν μπορούσε να μπει στον Αδη, αλλά περιπλανιόταν, σαν φάντασμα, μεταξύ των δύο κό σμων, των ζώντων και των νε κρών. Ετσι, η ψυχή του Πάτροκλου, παρουσιάστηκε στον ύπνο του Αχιλλέα, λέγοντας: "Θάψε με, όσο το δυνατό πιο γρήγορα, για να περάσω τις πύλες του Αδη. Με εμποδίζουν μακριά οι ψυχές, τα ομοιώματα (είδωλα) των νεκρών και δεν με αφήνουν να ενωθώ με αυτές πέρα από το ποτάμι, αλλά άσκοπα περιπλανιέμαι στον ευρύπυλο οίκο του Αδη" (Ομ. Ιλ. Ψ 71-74). (Από την πίστη αυτή προήλ θε και η σημερινή ιδέα για βρυκόλακες και φαντάσματα). Γεγονός, πάντως, είναι πως όλη η Αρχαιότητα πίστευε ότι με την ταφή του νεκρού και τις καθιερω μένες χοές, προσφορές κ.λ. η ψυ χή εύρισκε ανάπαυση και ευχαρί στηση. Η στέρηση της ταφής ενός νεκρού ήταν, κοντά στα άλλα, και μια συμπεριφορά ανάρμοστη, μι σητή και αποτρόπαια, που την απεχθάνονταν θεοί, άνθρωποι και υποχθόνιοι θεοί, που περίμε ναν να δεχτούν κάτω από τη γη το νεκρό, που τους ανήκε. Η δύναμη του ιερού αυτού χρέους, έκανε και το γέρο Πρίαμο να έρθει στο στρατόπεδο των Αρχαίων στην Τροία και να ζητήσει από τον Αχιλλέα το λείψανο του γιου του Εκτορα, για να τον θάψει με τις πρέπουσες τιμές. Και η Αντιγόνη, στο ομώνυμο δράμα του Σοφο κλή, αψηφώντας την απαγόρευση του Κρέοντα, σκόρπισε λίγο χώμα "" ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΙΤΩΝ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ: ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ι. ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Τ.Κ ΤΗΛ. (0653) ΣΥΝΤΑΣΣΕΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ - ΥΛΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ MIX. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Ν. ΠΑΝΟΥΣΗ 22 - Τ.Κ ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΤΗΛ. (0653) και (0651) ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Ν. ΜΟΥΚΑΣ ΠΑΡΟΔΟΣ ΚΑΣΤΡΙΣΟΓΙΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΤΗΛ. (0653) και (0651) ΕΔΡΑ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Τ.Κ ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ Χειρόγραφα που δημοσιεύονται ή όχι δεν επιστρέφονται. Οι ενυπόγραφες συνεργασίες εκφράζουν τις απόψεις εκείνων που υπογράφουν. στο άταφο πτώμα του αδελφού της Πολυνείκη, συνήθεια, που επέζησε μέχρι σήμερα, όταν προ τού σκεπαστεί το φέρετρο, οι πα ριστάμενοι, προεξάρχοντος του ιερέα, ρίχνουν λίγο χώμα στο νε κρό. Τόσο βαθιά ριζωμένη ήταν μέ σα τους η πίστη στο επιβεβλημέ νο καθήκον της ταφής, ώστε οι Αθηναίοι καυχιόνταν ότι έθαψαν και τους Πέρσες, που σκοτώθη καν στη μάχη του Μαραθώνα (490 π.χ.) και ο Μ. Αλέξανδρος τους Πέρσες, που έπεσαν στη μάχη του Γρανικού (334 π Χ ). Γνωστό, εξ άλλου, είναι πως και ολιγοήμερες ανακωχές συνάπτο νταν συχνά μεταξύ των εμπολέ μων για την ταφή των νεκρών τους. (Πρβλ. φράση: "τους νε κρούς υποσπόνδους απέδοσαν"). Υστερα απ' αυτά φαίνεται κα θαρά γιατί οι Αθηναίοι κατεδίκασαν σε θάνατο τους νικητές στρατηγούς οι οποίοι μετά την ναυμαχία στις Αργινούσες (406 π.χ.) δεν μπόρεσαν, λόγω τρικυ μίας, να μαζέψουν και να θά ψουν τους νεκρούς. Με τη λα μπρή εκείνη νίκη οι Αθηναίοι έσωσαν κι εδόξασαν, την Αθήνα, αλλά ταυτόχρονα έγιναν αφορ μή, ώστε εκατοντάδες ψυχών να περιπλανιώνται, λόγω μη ταφής των νεκρών. Οι τιμές, που αποδίδονταν στους νεκρούς, δεν τελείωναν με την ταφή. Εκτός από τις χοές, προσφορές, εναγίσματα κ.λ. που γίνονταν την τρίτη, ένατη, τριακο στή κ.λ. μέρα, (πρβλ. σημερινά τρισάγια και μνημόσυνα), συνή θισαν και σε άλλες μέρες να φέ ρουν φαγητά, ποτά, γλυκά, καρ πούς και να τα ρίχνουν στους τά φους. Ο ι χοές συνίσταντο από γάλα, μέλι, κρασί, που χύνονταν στο χώμα, και τρύπες ακόμη ανοίγονταν, για να φθάσουν όλα αυτά μέχρι το νεκρό. Αναφέρω εδώ την περίπτωση της Ιφιγένειας, η οποία πιστεύο ντας ότι ο αγαπημένος της αδελ φός Ορέστης πέθανε, ετοιμάζε ται να κάνει χοές, με γάλα, μέλι και κρασί, γιατί θεωρεί αυτά "θελκτήρια νεκροίς", δηλ. ευχα ριστούν και γλυκαίνουν τους νε κρούς. (Ιφιγ. εν Ταύροις, 163). Οι συγγενείς, λοιπόν και ιδιαί τερα τα άρρενα τέκνα, στα οποία έπεφτε, κατά κύριο λόγο, όλο το βάρος του ιερού αυτού καθήκοντος, είχαν υποχρέωση να ικανοποιήσουν την επιθυμία αυτή των νεκρών με τα καθιερω μένα νόμιμα. Ο Λουκιανός ανα φέρει ότι οι νεκροί τρέφονται με τις προσφορές των συγγενών στους τάφους. Και αν κάποιος δεν έχει συγγενή ή φίλο πάνω στη γη, "άσιτος ούτος νεκρός και λιμώττων (=πεινασμένος) εν αυτοίς πολιτεύεται (περί πένθους, 9). Εάν το επιβεβλημένο αυτό κα θήκον των επιταφίων φαγητών δεν γινόταν, τότε πίστευαν ότι οι ψυχές μπορούσαν να βγουν από τους τάφους και να βλάψουν τους οικείους των με ασθένειες, καταστροφές σιτηρών κ.λ. Ο Fustel de Coulanges στο Βιβλίο του "το αρχαίο Αστυ, σ. 513 αναφέρει το ακόλουθο ρωμαϊκό μύθευμα, που αφηγείται ο Οβίδιος (Fasti, 2,549): Κάποια μέρα, γράφει, λησμονήθηκαν οι προ σφορές στους νεκρούς. Οι ψυχές τότε βγήκαν από τους τάφους και ακούονταν να τρέχουν και να φω νάζουν γοερά στους δρόμους της πόλης και τους αγρούς του Λα τίου, έως ότου προσφέρθηκαν τα επιτάφια δείπνα και τότε επέστρε ψαν στους τάφους. Παραμέληση, λοιπόν, του κα θήκοντος αυτού, εσήμαινε διακο πή σχέσεων και επικοινωνίας ζώ ντων και νεκρών. Ο ι απόγονοι με τις χοές ευχαριστούσαν τους νε κρούς προγόνους, τους οποίους θεωρούσαν, τρόπον τινά, θεούς, προστάτες της οικογένειας, ικα νούς να τους βοηθήσουν σε μια δύσκολη στιγμή της ζωής τους. Ο ι αποθανόντες εύρισκαν ανάπαυ ση και ευδαιμονία και οι ζώντες έπαιρναν δύναμη και ευλογία από αυτούς, τους οποίους χαρακτήρι ζαν ως θεία όντα. Κι αυτό ήταν φυσικό, γιατί σε μια εποχή, όπου η έννοια της δημιουργίας των πά ντων και του ενιαίου θεού ήταν ανύπαρκτη, όλα στηρίζονταν στον πρόγονο νεκρό, που τον ελάτρευαν ως γενεσιουργό αίτιο της ύπαρξης τους. Ας σημειωθεί και τούτο: Κάθε οικογένεια είχε δικό της τόπο για την ταφή των μελών της και ρητώς απαγορευόταν να ταφούν εκεί άλλοι, που δεν αήκαν στο ίδιο οι κογενειακό δέντρο. Η φρ. "πα τρώος τάφος" σαφώς δηλώνει τούτο. Διηγούνται ότι οι Λακεδαιμό νιοι, πριν από κάποια μάχη προς τους Μεσσηνίους, έρραψαν στο δεξιό βραχίονα ταινία με το όνο μα τους, το πατρώνυμο, τη φυλή τους, έτσι ώστε σε περίπτωση θα νάτου, το πτώμα καθενός να τα φεί στον πατρικό οικογενειακό τάφο. (Και σήμερα στα νεκροτα φεία των χωριών κάθε οικογένεια έχει δικό της τόπο για την ταφή των νεκρών της. Μ ε το χωρισμό αυτό των γειτονικών συγγενικών τάφων, μπορεί κανείς να διαπι στώσει μακρινές συγγένειες των προγόνων τους, οι οποίες, με την πάροδο των ετών, σχεδόν λησμο νήθηκαν). Επανέρχομαι στο θέμα. Ιδού, λοιπόν, ποια σημασία απέδιδαν οι ευσεβείς αρχαίοι Ελ ληνες στους νεκρούς προγόνους και στα καθιερωμένα νόμιμα. Ο λ α αυτά σε συνδυασμό με τις θρησκευτικές τους δοξασίες, τα λατρευτικά έθιμα και τη λατρεία της οικογενειακής Εστίας, ένωναν τα μέλη μιας οικογένειας στενά μεταξύ τους και με την πόλη τους. Η θρησκεία τους ήταν συνδε δεμένη με τον πατριωτισμό και τη φιλοπατρία και αποτελούσε μια ηθική δύναμη της Πολιτείας, μεγί στης σπουδαιότητας και σημα σίας. Ιδιαίτερα, η λατρεία των νε κρών προγόνων συνέδεε αυτούς με μια σειρά συνεχών υποχρεώσε ων και καθηκόντων και καθιστού σε τους οικογενειακούς δεσμούς ιερούς και ισχυρούς. Ετσι, σε κρί σιμες περιστάσεις αντιμετώπιζαν με θάρρος πολυάριθμους εχ θρούς στα πεδία των μαχών, ακρι βώς γιατί αγωνίζονταν με αποθέ ματα ηθικών δυνάμεων υπέρ βω μών και εστιών και τάφων προγό νων και γενικότερα, για την πατρίδα, την οποία θεωρούσαν πιο πολύτιμη, πιο σεβαστή και πιο ιερή "μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων" (Πλατ. Κρίτων, 12). Αναδημοσιεύεται με άδεια του συγγραφέα από το περιοδικό ΚΟΝΙΤΣΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Σ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Kfflmw&E ι: ι ΠΑΛΛΗΝΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ϊ fc. ΤΗΛ %7 * ^5 ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΟΙΚΙΑ ΠΩΛΕΙΤΑΙ οικία στο χωριό Γεροπλάτανο Ιωαννίνων. Πληροφορίες στα τηλέφωνα , , ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΠΑΝΤΟΣ ΤΥΠΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ ΛΙΑΠΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 132 ΤΗΛ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ Π. ΒΑΑΕΤΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ Γραφείο: Αριστοτέλους 16 τηλ.: Οικία: Φιλελλήνων 26 τηλ.: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

3 ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ Την Κυριακή 19 Νοεμβρίου και ώρα έγινε στη ΒΙΓΛΑ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΥ, επιμνημόσυνη δέηση υπέρ των πεσόντων ηρώων του 2 / 39 Συντάγματος ΠΕΖΙΚΟΥ Μεσολογγίου που έπεσαν πο λεμώντας στην Μάχη 18ης Νοεμβρίου 1940 στη θέση ΒΙΓΛΑ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΥ (Βατσονωτό - Βούλγαρη). Η επιμνημόσυνη δέηση εψάλη υπό του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Δρυϊνουπόλεως Πωγωνιανής και Κονίτσης κ. Ανδρέα πλαισιωμένου από τον ιερέα του χωριού μας κι άλλους ιερείς. Την όλη εκδήλωση διοργά νωσε ο Σύλλογος Αιτωλ/νων Ιωαννίνων, σε συνεργασία με το Δήμο Αγρινίου Δήμο Θεσπιέων (Παναιτώλιο) Δήμο Καλπακίου, Τοπικό Συμβού λιο Γεροπλατάνου και Πολιτι στικό Σύλλογο Γεροπλατά νου. ΣΤΟ ΗΡΠΟ ΠΕΣΟΝΤΩΝ Παρευρέθηκαν, οι πολιτι κές, στρατιωτικές, αστυνομι κές και πυροσβεστικές Υπη ρεσίες του Νομού Ιωαννίνων, συγγενείς των θυμάτων και πλήθος κόσμου. Τιμές απέδωσε άγημα του 583 Τ.Π. Κονίτσης παρουσία του Στρατηγού Διοικητού 8ης Μεραρχίας. Στους τάφους κατέθεσαν από ένα λουλούδι μαθήτριες Λυκείου του Αγρινίου, προς τιμήν των 18 τσολιάδων πούπεσαν ηρωϊκά μαχόμενοι μαζί με τον Ανθυπολοχαγό ΑΝΤΡΕΑ ΤΣΙΓΚΑ που η προτο μή του κοσμεί την είσοδο της πόλης Αγρινίου. Το ιστορικό της ημέρας ανέπτυξε ο συνταξιούχος εκ παιδευτικός κ. Αηδόνης. Κατετέθησαν πάρα πολλά στεφάνια από τους εκπροσώ πους των πολιτικών στρατιω τικών πολιτιστικών φορέων και από τους συγγενείς των πάλληλες φονικές μάχες της Γκραμπάλας και στη μάχη της 18ης Νοεμβρίου 1940 στη θέση Βίγλα (λίγο μετά το Καλπάκι), εκεί που ο δρόμος στρίβει για το χωριό Βασιλι κό, πατρίδα του Αθηναγόρα πάνω από το χωριό Γεροπλάτανος έπεσαν ηρωϊκά 18 λε- Βέντες τσολιάδες μαζί με τον Ανθ/γό Ανδρέα Τσίγκα που η προτομή του κοσμεί την είσοδο της πύλης Αγρι νίου έναντι Super Market ALIMENTA. Ιεχάστηκαν για χρόνια πολλά και οι τάφοι ήταν εκεί σκόρπιοι στο λόφο της Βί γλας χορταριασμένοι... Το 1980 ο τότε Νομάρχης Ιωαννίνων κ. Λουκάς Φωτό- πουλος, Ναυπακτιώτης, σε συνεργασία με το Διοικητή της ένδοξης 8ης Μεραρχίας Ιωαννίνων περισυνέλεξαν τα οστά των 18 παλικαριών και τους έκαμαν 18 τάφους όπως βλέπετε στη φωτογρα φία. Τους έβαλε και από έναν σταυρό και όσων γνώ- ΒΙΓΛΑΣ Φωτογραφία από την επιμνημόσυνη δέηση στο Ηρώο πεσόντων Βίγλας. Η ΘΥΣΙΑ ΤΩΝ 18 ΑΓΡΙΝΙΩΤΩΝ ΗΡΩΩΝ ΤΟΥ 2/39 UL ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΣΤΗ ΒΙΓΛΑ ΤΗΝ Στον πόλεμο του 1940 έλαβε ενεργό μέρος και το 2 / 3 9 Σύνταγμα Πεζικού Με σολογγίου και κατ' ομολογία επιζώντων πήγε πεζά Μεσο λόγγι - Αγρίνιο - Καρβασαρά - Αρτα - Φιλιππιάδα - Γιάννε να - Καλπάκι και στην πρώτη βραδυά δέχτηκε επίθεση από Ιταλούς και χάθηκαν πολλοί Αιτωλ/νες. Στη συνέ χεια έλαβε μέρος στις αλλε- ΣΕΛΙΔΑ 3 ριζε τα ονόματα τα έβαλε, στους άλλους έβαλε ΑΓΝΩ ΣΤΟΣ. (Τώρα τα ονόματα εντοιχίστηκαν όλων). Εκαμε και ένα Η Ρ Ω Ο. Φέτος, για Ι 1 η φορά, στις 19 Νοεμβρίου έχει προ γραμματιστεί προσκύνημα των Αιτωλ/νων στη Βίγλα. Διοργανωτής θα είναι ο Δή μος Αγρινίου, ο Σύλλογος Αιτωλ/νων Ιωαννίνων και ο Δήμος θεσπέων (Παναιτώ- λιο) και ο Πολιτιστικός Σύλ λογος Γεροπλατάνου. Οι 18 ήρωες Αιτ/νες του 2 / 3 9 Συν/τος Μεσολογγίου που έπεσαν στη Βίγλα Γερο πλατάνου την Εφεδρος Ανθ/γός Τσί γκος Ανδρέας από Παναι τώλιο 2. Εφεδρος Ανθ/γός Μπουρτσάλας Δημήτριος από Πέρκο 3. Εφεδρος λοχίας Παπασπύρου Δημήτριος από Βα σιλόπουλο 4. Εφεδρος Δεκανέας Παπαντώνης Χαρίλαος από Λυσιμαχία 5. Στρατιώτης Παξιμαδέλος Κυριάκος από Μεσο λόγγι 6. Στρατιώτης Παπανικολάου Κων/νος από Αγρίνιο 7. Στρατιώτης Παπανικολάου Ελευθέριος από Αγρί νιο 8. Στρατιώτης Πεινασμέ νος Ευθύμιος από Αγιο Ηλία Μεσ. 9. Στρατιώτης Πολύζος Χρήστος από Ματαράγκα 10. Στρατιώτης Προβίδας Γεώργιος από Κοκκινόβρυση 11. Στρατιώτης Στραβοδήμος Αλέξανδρος από Κρυονέρια 12. Στρατιώτης Στρατόπουλος Σπυρίδων από Λιθοβούνι 13. Στρατιώτης Τσόλκας Χρήστος από Σταμνά 14. Στρατιώτης Ασημάκης Αλέξανδρος από Περδικόβρυση 15. Στρατιώτης Τάκας Σω τήριος 16. Στρατιώτης Κάλτσας Αθανάσιος από Αγγελόκαστρο 17. Στρατιώτης Μπαρτσάνας Γεώργιος 18. Στρατιώτης Μπλάνης Βασίλειος από Παναιτώλειο. Α.ΜΑΣΤΟΡΑΚΗΣ πεσόντων. Συγκίνησε βαθύτατα όλους το στεφάνι και η προσλαλιά του συμπολεμιστή των πεσόντων γέροντος πλέον, στρατιώτη του 4 0 χωριανού μας Χρήστου Τζέγκα. Στο τέλος το Τοπικό Συμ βούλιο και ο Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού μας δε ξιώθηκε τους προσκυνητές με κέρασμα ρακί και λουκού μι. Η όλη αυτή τελετή έληξε με τις καλύτερες εντυπώσεις θαυμασμού και πατριωτισμού ως ελάχιστο δείγμα τιμής προς τους πεσόντες ήρωες του 2 / 3 9 συντάγματος Ευζώ νων πούπεσαν στη ΒΙΓΛΑ στις Σ.ΟΙΚ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Α Π. ΚΙΤΣΟΥ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Χ Α Ρ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 3 (2ος όροφος) τηλ ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΞΥΛΟΤΎΠΟΥ ΜΠΕΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΙΟΛΙΟΣ ΕΡΓΟΛΑΒΟΣ ΒΕΛΕΡΕΦΟΝΤΟΥ 14 ΚΟΛΟΚΥΝΘΟΥ ΤΗΛ.: ΑΘΗΝΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΑΠΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΔΑΒΑΚΗ 23 ΣΥΚΙΕΣ ΘΕΣΣΑΛΟ, Ί Κ ί, ΤΗΛ.:

4 ΣΕΛΙΔΑ 4 Από τον Ελληνοϊιολικό Πόλεμο Πολεμική Πρωτοχρονιά στην iluguviavn (οπόσποσμο οπό το Βιβλίο "Πορείο rcvvoiuv" του Βασιλείου Αρχιμανδρίτη) Ζαν ΐσαγωγή Το Τάγμα Προκαλύψεως Κονίτσης στην αρχή του πολέμου λό γω της δημιουργηθείσης τακτι κής καταστάσεως ενετάχδη στη Μεραρχία Ιππικού μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου (1940). Τότε - ευρι σκόμενο στην περιοχή Πρεμετής - διετάχθη να πορευθεί προς "ανεύρεσιν" της Μεραρχίας του (VIII), και ακολούθησε αναγκα στικός το δρομολόγιο Πρεμετή Μέρτζανη - Μπουραζάνι - Βασι λικό - Κεφαλόβρυσο - Πωγωνιανή - Επισκοπή - Αιμπόχοβο - Αρ γυρόκαστρο - Γκολέμι - ΜΑΛΙ ΣΠΑΤΒ.Α. Η πορεία μας από την Πρεμε τή στην Πωγωνιανή ήταν τόσο βιαστική σαν να μας κυνηγού σαν. Κάποτε φτάσαμε κατατσακισμένοι κυριολεκτικά και άυπνοι. Σε δύο μέρες έρχονταν πρω τοχρονιά κι αφού βρισκόμαστε σε πορεία στα μετόπισθεν έπρε πε κάπου να σταματήσουμε έστω και για λίγο... Αφού βρέθη κε στο δρόμο μας η Πωγωνιανή, η όμορφη αυτή ακριτική κωμό πολη του Πωγωνίου ήταν τυχερό της να φιλοξενήσει έστω και για λίγο (τέσσερις μέρες) τους ακρί τες της γειτονικής επαρχίας της Κόνιτσας. Ο λ ο το τάγμα "βολεύτηκε" μέ σα στα σπίτια. Και παρ' όλες τις δυσκολίες τους απ' τον πόλεμο οι Βοστινιώτες προσπάθησαν με κάθε τρόπο να μας ευχαριστή σουν. Πώς πέρασαν αυτές οι χρο νιάρες μέρες ούτε το καταλάβα με, αφού από ώρα σε ώρα περι μέναμε τον Μέραρχο μας τον στρατηγό Κατσιμήτρο να επιθε ωρήσει το τάγμα για να συνεχί σουμε την πορεία μας για το και νούργιο μέτωπο στο Μάλι-Σπατ του Κουρβελεσίου. Δώσαμε οδηγίες στους στρα τιώτες μας να προσέξουν σχολα στικά το κάδε τι και πρώτα τον οπλισμό. Ηταν πολύ συγκινητικό όλο το τάγμα να βρεθεί συγκεντρωμέ νο στην Πωγωνιανή. Ιστορική πρέπει να μείνει η 2α του Γενάρη του 1941 όταν από ενωρίς ακόμη ομάδες-ομάδες, όπως βγαίναμε από τα καταλύ ματα μας πηγαίναμε σε μέρος που είχε καθορισθεί λίγο πιο πέ ρα απ' τα ακρινά σπίτια όπως μπαίνουμε στην Πωγωνιανή απ' τον δημόσιο δρόμο Ιωαννίνων Πωγωνιανής, όπου θ α έκανε την επιθεώρηση ο Στρατηγός. Ηταν ένας ανοιχτός χώρος, ότι έπρεπε για συγκέντρωση σε σχηματισμούς τόσων ανδρών και τόσων μεταγωγικών. Δεν είχε περάσει και πολύ ώρα και όλος ο χώρος εκείνος είχε καλυφθεί απ' τους σχηματι σμούς μας. Το τάγμα ήταν έτοιμο και με αγωνία περίμενε την άφιξη του στρατηγού. Και να! Σε λίγο το παράγγελμα του Διοικητού μας σήμανε την άφιξη του. Τον είδαμε πεζό να προχωρεί απ' τον δρόμο με την ακολουδία του κατ' ευδείαν προς την κεφα λή της παρατάξεως. Ο Διοικητής μας του έδωσε κανονική αναφορά. Ο Στρατη γός χαιρέτησε δια χειραψία τον «ρ» Βασίλειος Χρ. Αρχιμανδρίτης Αντ/ρχης Π.Δ. (Παπιγκιώτης) Διοικητή μας και τους επιτελείς του, προφανώς πολύ συγκινημέ νος γιατί ύστερα από τέσσερις (4) μήνες (δύο (2) μήνες επι στρατευμένο το τάγμα προς του πολέμου) βρίσκονταν μπροστά σ' ένα επίλεκτο τμήμα της Με ραρχίας που είχε αποκοπεί απ' αυτή για τόσο καιρό από τις τα κτικές συνδήκες που δημιουρ γούσε η εχθρική εισβολή. Πέρασε μπροστά απ' όλους μας και ανταποδίδοντας τον χαι ρετισμό και την αναφορά των βαθμοφόρων χαιρέτησε όλους δια χειραψίας με εκείνο το χα μόγελο που τον διέκρινε πάντο τε στις επαφές του με όλους ανεξαιρέτως. Οταν τελείωσε την επιθεώρηση βρέθηκε πάλι στην κεφαλή της παρατάξεως. Τότε από το στόμα του υπασπιστού του τάγματος ακούσαμε την μνημειώδη Ημερησία Διατα γή της Μεραρχίας που παρατί θεται στο τέλος. Ο Στρατηγός δεν περιορίστηκε μόνο σ' αυτά. Μ α ς μίλησε στη συνέχεια και για τη γενική κατάσταση του πολέ μου όπως την βλέπανε "οι μεγά λοι" του Στρατού μας, που είχαν και την ευθύνη των επιχειρήσε ων. Εκλεισε δε την ομιλία του με τα αλησμόνητα εκείνα λόγια που χαρακτηρίζουν τους ηγήτο ρες που είχαν πίστη στον αγώνα εκείνο τον άνισο υπέρ βωμών και εστιών. Και τώρα - είπε τελειώνοντας ΚΑΛΗ Α Ν Τ Α Μ Ω Σ Η ΣΤΗΝ ΑΥ ΛΩΝΑ. Ενα "Ζήτω ο Στρατηγός μας", ακούστηκε αυθόρμητα από τα στόματα όλων και αντήχησε η γύρω περιοχή. Σε λίγο με το πρόσταγμα του Διοικητού μας το τάγμα σε στά ση ΠΡΟΣΟΧΗΣ προέπεμψε τον Μέραρχο μας. Τον είδαμε να φεύγει προς την κατεύθυνση από όπου είχε έλδει, συνοδευόμενος απ' την ακολουδία του και τον Διοικητή μας Η Μνημειώδης Ημερησία Διαταγή της VIII Μεραργίας Μονάς 1320 Επιτελικόν Γραφείον II και Τ.Δ. Αριδ. Πρωτ. 128 Προς τον Διοικητήν του Ανε ξαρτήτου Τάγματος Κονίτσης Αντ/ρχην Πεζικού Ν. Γίγαν Επί τη αφίξει του υφ' υμάς Τάγματος και της υπαγωγής αυ τού εις τα Διαταγάς της Μεραρ χίας αποστέλλω εγκάρδιον χαιρετισμόν προς τους Αξιωματι κούς και οπλίτας, και την έκφρασιν της μεγάλης χαράς μου διότι οι αποτελούντες το Ηρωϊκόν και Ενδοξον Τάγμα Κονίτσης επα νέρχονται εις τους κόλπους της Μεραρχίας αφού επετέλεσαν κατά περίλαμπρον τρόπον την αποστολήν αυτών. Διότι ου μόνον απέκρουσαν τον εχδρόν, αλλά και αντεπιτεδέντες εξεδίωξαν τούτον εκ του πατρίου εδάφους, και τον κατεδίωξαν εντός του ιδικού του, γράψαντες λαμπράς σελίδας δόξης εις την Εσνικήν μας Ιστο ρία εκ παραλλήλου με τους συ ναδέλφους τους των υπολοίπων μονάδων της Μεραρχίας. Αξιωματικοί και οπλίται του Τάγματος Κονίτσης, επανέρχεσδε κατάφορτοι από δάφνας Νίκης και Δόξης, τας οποίας εδρέψατε με την ανδρείαν σας, την αυταπάρνησίν σας και τον ηρωϊσμόν σας, τον οποίον δαυμάζει υπερήφανος η Πατρίς και ολόκληρος ο κόσμος. ΕδεΙχδητε άξιοι της Πατρίδος, ηρωϊκά τέκνα της Ευάνδρου Ηπείρου και αντάξιοι απόγονοι ενδόξων προγόνων. Χαιρετίζω και πάλιν την επάνοδόν σας εις την Μεραρχίαν, η οποία ευελπιστεί ότι ηνωμένοι πλέον κατ' αγκώνα μετά των άλ λων μονάδων της Μεραρχίας, δα συνεχίσητε το ένδοξον και περίλαμπρον έργον σας χάριν της Ελευθερίας της δόξης και τι μής της Πατρίδος της οποίας υπήρξατε οι πρώτοι πρόμαχοι αποκρούσαντες την δολοφονικήν επίδεσιν του εχδρού. Τ.Τ. 712 τη 2α Ιανουαρίου 1941 Χαρ. Κατσιμήτρος Υποστράτηγος Διατηνακρίβειαν ο υπασπιστής του Τάγματος Κο νίτσης Χαρ. Παπασωτηρίου εφ. υπολ/γός πεζικού Η...ΠΟΡΤΑ Ο φ ί λ ο ς μου ο Χ. Γ κ έ γ κ α ς, που μου χ ά ρ ι σ ε κι έ ν α β ι β λ ί ο "Συλλογή Τραγουδιών" για μικρούς και μεγάλους κ α ι τον ε υ χ α ρ ι σ τ ώ π ο λ ύ, τις π ρ ο ά λ λ ε ς σ τ α κ α ζ ά ν ι α μου δ ι η γ ή θ η κ ε κ α ι το ε ξ ή ς : Ο τ α ν ήρθε γαμπρός στο Γεροπλάτανο, άκουγε διάφο ρ ε ς ι σ τ ο ρ ί ε ς γ ι α τον Π α π α - Θ α ν ά σ η. Π ή ρ α λ ο ι π ό ν το θ ά ρ ρ ο ς κι ε γ ώ μούπε, κ α ι του ζ ή τ η σ α δ α ν ε ι κ ά έ ν α πεν τ α κ ο σ ά ρ ι κ ο, σ ε β α σ τ ό π ο σ ό, γ ι α την μ α κ ρ ι ν ή δ ύ σ κ ο λ η εκείνη εποχή. Κι ο π α π ά ς τούπε: " Ν α ιδώ τι λ έ ε ι η π ό ρ τ α π α ι δ ί μ ο υ ". Ο Γ κ έ γ κ α ς δ ε ν κ α τ ά λ α β ε. Π ή γ α λ ο ι π ό ν σ τ ο σπίτι του. Ο π α π ά ς πίσω α π ό την π ό ρ τ α είχε μ ι α κ α τ ά σ τ α σ η γ ρ α μ μ έ ν ο υ ς ό λ ο υ ς ε κ ε ί ν ο υ ς π ο υ τους δ ά ν ε ι ζ ε. Ο π ο ι ο ς τ ά φ ε ρ ν ε πίσω έ β α ζ ε σ τ α υ ρ ό. Α ν λ ο ι π ό ν στην κ α τ ά σ τ α σ η ε ί χ ε ς τέ τ ο ι ο σ τ α υ ρ ό δ ι ε υ κ ό λ υ ν ε και σ ε ξ α ν α δ ά ν ε ι ζ ε. Π ή ρ ε το π ε ν τ α κ ο σ ά ρ ι κ ο, π έ ρ α σ α ν λ ί γ ε ς μ έ ρ ε ς και το ε π έ σ τ ρ ε ψ ε. Μ ε τ ά α π ό κ α ι ρ ό του ξ α ν α ζ ή τ η σ ε δ α ν ε ι κ ά. Τι λ έ ε ι η π ό ρ τ α ; Θ α δ ο ύ μ ε ; Π ή γ ε σ τ ο σπίτι, ε κ ε ί β ρ ή κ ε έ ν α ν ά λ λ ο χ ω ρ ι α ν ό που και α υ τ ό ς ζ η τ ο ύ σ ε δ α ν ε ι κ ά. Εκ π λ η κ τ ο ς δ ι ε π ί σ τ ω σ ε ο Γ κ έ γ κ α ς ότι στην κ α τ ά σ τ α σ η ο σ υ γ χ ω ρ ι α ν ό ς του δ ε ν είχε σ τ α υ ρ ό, ε ν ώ ο ί δ ι ο ς είχε. " Π ρ ώ τ α φέρνουμε τα παλιά και μετά παίρνουμε ξ α ν ά " είπε ο π α π ά ς. Π λ έ ν ο υ μ ε το πιάτο και μετά το γ ε μ ί ζ ο υ μ ε. Π ή ρ ε ο Γ κ έ γ κ α ς το χ ι λ ι ά ρ ι κ ο και μ ο ν ο λ ο γ ο ύ σ ε. Η π ό ρ τα θ α κ ά ν ε ι το θ α ύ μ α της. Ετσι ποίμενε το λ α ό του ο α ε ί μ ν η σ τ ο ς Π α π α - Θ α ν ά σ η ς. Α π λ ά χ ρ ι σ τ ι α ν ι κ ά κ α ι με π α ρ α δ ε ί γ μ α τ α. Α υ τ ά μ ο υ δ ι η γ ή θ η κ ε ο Χ. Γ κ έ γ κ α ς και μούπε ν α τα γ ρ ά ψ ω. Τον ευ χ α ρ ι σ τ ώ και π ά λ ι. Σ.ΟΙΚ. ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΕΙΔΗ Α Υ Τ Ο Κ Ι Ν Η Τ Ω Ν ΦΟΡΤΗΓΩΝ, ΛΕΩΦΟΡΕΙΩΝ, ΤΡΑΚΤΕΡ, ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ Πλήρης σειρά ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών εξαρτημάτων Μπαταρίες, Οργανα, Φανάρια, Μίζες, Δυναμοί ΜΙΧΑΗΛ Α. ΜΑΡΚΟΥ Γκραμπάλας 1 και Αγίας Μαρίνης τηλ και Ιωάννινα ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ ΠΛΑΚΙΔΙΩΝ ΤΟΙΧΟΥ-ΔΑΠΕΔΟΥ ΚΑΛΤΣΟΥΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΗΛ ΚΙΝ ΑΘΗΝΑ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΛΙΑΠΗΣ Καυσόξυλα - Κάρβουνα Ηπείρου ΤΗΛ.: Τ ΚΙΝΗΤΟ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΖ ΠΑΙΔΙΚΑ ΕΝΔΥΜΑΤΑ BABY HOUSE ΓΕΩΡΓΙΑ ΓΚΟΥΝΤΑ ΤΗΛ.: ΚΟΝΙΤΣΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΝΤΟΣ ΤΥΠΟΥ ΜΑΡΜΑΡΩΝ ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΑ - ΚΟΖΑΝΗΣ - ΚΑΒΑΛΑΣ ΤΖΑΚΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΔΕΑΗΜΗΤΡΟΣ ΤΗΛ.: και ΠΤΗΝΟΤΡΟΦΕΙΑ ΠΑΠΑΒΑΖΙΛΕΙΟΥ ΚΛΕΙΔΩΝΙΑ ΚΟΝΙΤΖΑΣ ΠΩΛΗΣΗ ΑΥΓΩΝ ΧΟΝΔΡΙΚΗ - ΛΙΑΝΙΚΗ ΤΗΛ.: Κ Α Φ Ε ΟΥΖΕΡΙ "Ο Γ Ε Ρ Ο Π Λ Α Τ Α Ν Ο Ζ " ΕΚΛΕΚΤΟΙ ΜΕΖΕΛΕΣ ΘΟΛΠΡΗΣ ΛΥΚΟΜΑΝΗΣ Αλικαρνασσού και Αστρου* - Τ Η Λ Α Θ Η Ν Α

5 ΣΕΛΙΔΑ 5 ΤΟΠΙΚΑ ΙΔΙΩΜΑΤΑ Συνεχίζουμε και σήμερα με τοπικά ιδιώματα του χωριού μας και της γύρω ευρύτερης περιοχής. Κουρί = μικρό δάσος γύρω από το χωράφι π.χ. το κουρί του Νάσση. Κοϋσιαλο = ο πολύ γέροντας. Φράσεις που λέμε: πως έγινες έτσι σαν κούσιαλο. Κουντούρ ς = είδος παπουτσιού. Τούρκικα Kundura. Κουσιουρής = ο εξάδελφος. Λέξη μάλλον Αλβανική. Κουσκούνι = λουρί ή μάλλινη ζώνη που αρχίζει από το σαμάρι περνάει από την ουρά του ζώου και καταλήγει στην άλλη πλευρά του σαμαριού. Βοηθάει πολύ στην ανηφόρα να μην γέρνει το σαμάρι του ζώου. Κουσιαδα ή κοσιάδα = τρέξιμο. Επί Τουρκοκρατίας κοσιάδα ήταν απόσπασμα καταδιωτικτικό "ήρθε κουσιαδα στο χωριό" ήρθε δηλαδή καταδιωκτικό απόσπασμα. Κασαπάς = (λ. Τούρκικη) = η πόλη. Χαρακτηριστική είναι η φράση: Κόντσα (Κόνιτσα) κασαπάς. Γιάννενα χωριό που φανέρωνε τη δόξα και την ακμή της Κόνιτσας. Κούρβα = η κακιά γυναίκα (λέξη υβριστική). Κουρμαίνομαι = ακούω προσεχτικά χωρίς να με βλέπουν. Κουσούρια = σωματικά βάσανα, πόνοι. Κουράδι = σφιχτό κόπρανο ανθρώπου. Κουβαρντάς = ανοιχτοχέρις Κουλιάστρα ή γλιάστρα = το πρώτο γάλα μετά τη γέννα της γίδας ή του προβάτου. Κουμάντο = (το) οργάνωση και διοίκηση ή διαχείριση. Φράσεις. Κάνω κουμάντο = διοικώ διευθύνω. Δεν μπορείς να κάνεις κουμάντο σε ξένο βιός ή ποιος κάνει κουμάντο εδώ μέσα τέλος πάντων κ.α. Κολοικτσομένος = (λάϊκ) άνθρωπος πολύ ευφυής, επιδέξιος, καταφερτζής και ικανός στη ζωή. Φράσεις: Δεν θα τα βγάλεις εύκολα πέρα μαζί του KEY'S HOUSE ΜΠΟΤΣΑΡΗΣ ΧΡΗΣΤΌΣ & ΜΠΟΤΣΑΡΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΛΕΙΔΙΑ ΚΑΙ ΚΛΕΙΔΑΡΙΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΑ ΧΕΡΟΥΛΙΑ ΧΑΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΟΩΡΑΚΙΣΜΕΝΕΣ ΠΟΡΤΕΣ ΙΤΑΛΙΑΣ TESIO & F.A.I.P. ΤΗΛ.: και ΚΙΝΗΤΟ: ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ 12 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Ο ΜΑΣΤΡΟΔΗΜΟΣ ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ MERCEDES - ΒΕΝΖ ΜΗΧΑΝΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΡΓΟΥΣ 151 ΤΗΛ.: FAX ΑΘΗΝΑ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΟΥΦΑΛΑΣ ΓΡΑΦΕΙΑ ΪΚβΕΙΗ Δουπώληβ Ιωάννινα Τηλ. Fox S "ΚΟΛΕΜΠΑΓ Α.Ε, M E G A C E N T E R ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΕΡΜΑΝΣΗ ΚΛΙΜΑΤΒΜΟΖ Η/ΜϊίΟΠΛΙΣΜΟί ΕΙΣΑΓΟΓΕΣ* ΙΙΑΓΛΠε ΕΜΠΟΡΙΟ Μάν8οςΚοΑΙμττας Μ-Η Μηχ/Κός Ε.ΜΛ πρόββίκχ; ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ! ΕΚΘΕΣΗ - ΑΠΟΘΗΚΗ So χλμ. Εθν, οδού Ιωαννίνων - ΚονΙτοης Τηλ.0651,62433 FOX ΧΡ. ΤΖΕΓΚΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΜΠΑΦΡΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΗΛ Οικ ΕΥΜΟΡΦΙΑ ΧΑΝΤΖΗΠΑΣΧΑΛΗ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 6 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΡΥΣΟΧΟΙΑΣ ΠΩΛΗΣΙΣ ΧΟΝΤΡΙΚΗ - ΛΙΑΝΙΚΗ ΝΙΚΟΣ Ι. ΚΑΤΣΑΝΟΣ ΘΕΟΔ. ΣΤΑΥΡΟΥ 12 ΤΗΛ.: ΙΗΡΟΚΡΗΝΗ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ είναι κωλοπετσωμένος. Συνώνυμα: παμπόνηρος, τετραπέρατος, καπάτσος. Αντίθετα: αφελής, άπειρος, ανόητος, αδέ ξιος- Κοψίδι = μικρό κομμάτι κρέατος. Φράσεις: φάε νύφη ζουμί - καλά είν' και τα κοψίδια. Κρένο = ομιλώ "Κάποιος κρέν'" ή δεν του κρένω είμαι μαλωμένος ή τέλος πάντων "κρίναμε" δηλαδή μιλήσαμε - αγαπηθήκαμε. Κρυότι = κρύο. Κισμέτ = η τύχη. "Καλό κισμέτ" καλή τύχη. Κυπρί = κουδούνι που κρεμάμε στα ζώα. Κωλόκουρο = το μαλλί του προβάτου που κουρεύομε κάτω από την ουρά στα πίσω σκέλη. Στο άλλο φύλλο συνέχεια και περισσότερα. Σ.ΟΙΚ. Βοηθήματα: 1. Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας Γ. Μπαμπινιώτη. 2. Ιηρόβαλτο. ΡΙΖΑ - ΠΩΓΩ- ΝΗΣΙΑ Κ.Ζ. ΦΑΚΑΤΣΕΛΗΣ. Διηγήσεις γερόντων του χωριού. Κονιτσιώτικα Χ. Ρεμπέλη. ΚΑΙ ΠΑΛΙ 01 ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΜΑΣ Κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών, πολλοί χωριανοί μας, μετανάστες στη Δυτική Ευρώπη (Γερμανία, Βέλγιο κ.α.) στη Σουηδία και στην Αμερική ήρθαν στο χωριό, για λίγο και συζητήσαμε τα διάφορα προβλήματα τους, που αν και έχουν χρόνια στα ξένα, πάντα υπάρχουν. Προ παντός όμως μας έλεγαν για τα πρώτα χρόνια για τις δυσκολίες του, ιδίως στη γλώσσα στο χώρο εργασίας και στην εν γένει ζωή τους. Πολλές φορές βρέθηκαν σε απόγνωση και νοστάλγησαν το χωριό τους. Αυτοί νοιώθουν καλύτερα από κάθε άλλο και τους σημερινούς πρόσφυγες και μετανάστες αν και υπάρχει μεγάλη διαφορά. Μεγάλο ρόλο στη ζωή τους έπαιξαν οι κοινωνικοί λειτουργοί, οι μεταφραστές, οι δικηγόροι και τα διοικητικά στελέχη που υλοποίησαν τα Προγράμματα Εύρεσης Εργασίας και Προσαρμογής. Πάντοτε τα ξένα ήταν δύσκολα γιατί καθώς λέει ο Ευριπίδης στη "Μήδεια" μόχθων ουκ άλλος ύπερθεν η γας πάτριας στέρεσθαι που σ' ελεύθερη μετάφραση, στη γλώσσα του χωριού μας θα πεί: Απ' τη στέρηση της πατρικής γης, δεν είναι άλλος καημός μεγάλος και πολλές φορές η "Εφημερίδα μας" για όλους μας, μου'λεγαν ήταν και είναι ένα μήνυμα παρηγοριάς ενθάρρυνσης και χαράς. ΠΑΛΙΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΑ ΣΥΝΕΡΓΑ Πήγαινα για πρώτη φορά στη ζωή μου -εδώ και πενήντα χρόνια στην Κόνιτσα σχολαρούδι τότε, με το μακαρίτη μπάρμπα μου Παπα - Θανάση. Στη Βίγλα περιμένοντας το λεωφορείο συναντήσαμε πολλούς, μεταξύ αυτών και τον πολύ φίλο τον Παπα - Θανάση. Τον αείμνηστο αναπληρωτή επιθεωρητή Δημοτικών Σχολείων από τον Αγιο Κοσμά (Καξιούς) ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ ΔΕΛΛΑΡΗ. Πήγαινε ν' αναλάβει υπηρεσία εποπτείας των σχολείων στην Κόνιτσα. Χαιρετισμούς, φιλιά και κουβεντολόγι ο Παπάς και ο Επιθεωρητής. Ντυμένος ωραία ο κ. Επιθεωρητής (γραβάτα, κουστούμι και το σήμα κατατεθέν των δασκάλων την ομπρέλα του). Πιο πέρα οι αποσκευές του με τ' απαραίτητα βιβλία κι ένα παράξενο στρατιωτικό σακκίδιο. Γεμάτο. Τούτο τι'ναι; ρώτησε ο Παπα - Θανάσης. Α! παπα - Θανάση αυτό είναι η τέχνη μας είπε γελαστός ο Επιθεωρητής. Δηλαδή τι; Να κοίταξε και το άνοιξε. Είχε μέσα και τι δεν είχε. (Τανάλιες, πένσες, σκεπαρνιές κατσαβίδια, βίδες, σφυράκια μικρά μεγάλα, πρόκες κ.λ.π.) Και τι τα θέλεις αυτά; Μα αυτά είναι τ' απαραίτητα σύνεργα μου θα χρειαστούν εκεί που πάω. Ηταν άλλωστε γνωστός ο Χ. Δελλάρης πολυτεχνίτης δάσκαλος. Του άρεσε να ασχολείται και με αυτά. Κατ' αυτάς ήρθε και το λεωφορείο και φύγαμε για την Κόνιτσα αργά - αργά και βαρυφορτωμένα φθάσαμε. Χαιρετήθηκαν και πήγαμε για τις δουλειές μας. Οταν τελειώσαμε πήγαμε - περάσαμε κι από το Γραφείο του κ. Επιθεωρητή. Εκεί κοντά στην αγορά ήταν. Εκεί έκπληκτοι είδαμε τον κ. Επιθεωρητή να επιδιορθώνει το χερούλι (πόμολο) της πόρτας του γραφείου του και γελαστός γελαστός και καλοσυνάτα είπε "Δε στάλεγα Παπα - Θανάση τα σύνεργα χρειάζονται. Καθώς όμως επιδιόρθωνε την πόρτα, μια αγκίδα μπήκε στο χέρι του. Τότε ο Παπα - Θανάσης, σήκωσε το πανώρασο και από μια εσωτερική τσέπη, έβγαλε ένα παράξενο πορτοφόλι λερωμένο και φθαρμένο με χίλια δυο ράμματα, βελόνια, τσιμπιδάκια, παραμάνες και με μεγάλη επιδεξιότητα του έβγαλε την αγκίδα από το χέρι του κ. Επιθεωρητή και ρουφώντας λίγο "νταμπάκο" αντί για καφέ, οι δυό καλοί φίλοι παπάς και δάσκαλος γέλασαν με την καρδιά τους λέγοντας "να τα σύνεργα πως χρειάζονται". Ωραίες παλιοτικές μορφές, κινήσεις με νόημα και αναμνήσεις παλιές, που διαβάζοντας τες θυμάται κανείς εκείνες τις αξέχαστες μορφές που χάνονται σιγά - σιγά στο κύλισμα του χρόνου. Σ.Μ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Συνταξιούχος δάσκαλος ΚΩΣΤΑΣ Φ. ΝΙΚΟΛΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 3, 2ος ΟΡΟΦΟΣ ΑΘΗΝΩΝ ΤΗΛ και ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΑΤΣΑΝΟΣ ΩΡΟΛΟΓΙΑ - ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ ΓΑΜΒΕΤΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΗΛ.: ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ALUMIL- ALPIN Παραδοσιακά κάγκελα ΓΟΡΑΣ ΘΑΝΑΣΗΣ Τηλ κινητό J37

6 ΣΕΛΙΔΑ 6 Η "Ηπαριπική Εστία" θεσσαλονίκη* τίμησε την 60η επέτειο οπό την oncacuscpuon ws KopuToas Μ ε ιδιαίτερη λαμπρότητα και επισημότητα γιορτάστηκε στη Θεσσαλονίκη από τους Ηπειρώτες και Βορειοηπειρώ τες της πόλης η 6 0 η επέτειος Απελευθέρωσης της Κορυ τσάς κατά τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο του Η επίσημη δοξολογία τελέ στηκε στον Ιερό Ν α ό της Νέας Παναγίας χοροστατούντος του εκπροσώπου του Παναγιωτάτου Μητροπολίτου Θ ε σ σ α λονίκης κ.κ. Παντελεήμονος του Β', Αιδεσιμολογιώτατου πατρός Χαραλάμπους. Ακολούθησε κατάθεση δάφνινων στεφάνων υπέρ των ανώνυμων Ελλήνων στρατιω τών που έπεσαν στα πεδία των μαχών πάνω στα Βουνά της Βο ρείου Ηπείρου: από τον εκπρό σωπο του Δημάρχου Θ ε σ σ α λονίκης κ. Γερογιάννη αντιδή μαρχο Οικονομικών, από τους προέδρους: της Ηπειρωτικής Εστίας Θεσσαλονίκης, της ΣΦΕΒΑ, του Πανελληνίου Συλ λόγου Απογόνων Μ α κ ε δ ο ν ο μάχων, στο Α γ α λ μ α της Ηπει ρώτισσας του , το οποίο ανηγέρθη από την Ηπειρωτική Εστία Θεσσαλονίκης το στη συμβολή των οδών Π. Με λ ά και Δημ. Γούναρη, για τον εορτασμό των 50χρονων του Επους του και της ιδρύ σεως της Η Ε Θ. Ο ι εορταστικές εκδηλώσεις ολοκληρώθηκαν στην αίθου σ α τελετών της Η Ε Θ με την ομι λία της συμπατριώτισσας σχο λικής συμβούλου του υπουρ γείου Παιδείας στο Ν ο μ ό Πέλ λας και Επιστημονικής συνεργάτιδος του Αριστοτε λείου Πανεπιστημίου Θ ε σ σ α λονίκης κ. Α δ έ λ α ς Ισμυρλιάδου με θ έ μ α : "Κορυτσά: Εκπαί δευση - Πολιτισμός". Η κ. Ισμυρλιάδου, της οποίας η διδακτορική διατριβή στη νεώτερη βαλκανική ιστο ρία με θέμα: "Κορυτσά - Εκπαί δευση - Οικονομία - Πολιτι σμός" βραβεύτηκε σε έκδοση του ΙΜΧΑ από την Α κ α δ η μ ί α Αθηνών στην κατηγορία "εθνι κά θέματα" τον Δεκέμβριο του 1999, στην τεκμηριωμένη ομι λία της τόνισε μεταξύ άλλων και τα εξής: "Σε ένα από τα αξιολογότερ α αστικά κέντρα της Βαλκανι κής εξελίχθηκε η Κορυτσά στη διάρκεια του 19ου και στις α ρ χές του 20ου αιώνα. Από το και μετά παρα τηρείται στην κοινωνία της Κο ρυτσάς μια βαθμιαία μετεξέλι ξη στο στάδιο της αγροτικής οικονομίας, στο στάδιο της με ταπρατικής (ανάπτυξη εμπο ρίου και βιοτεχνίας) καθώς και ανάπτυξη του τριτογενούς το μέα της οικονομίας (τραπεζι κές εργασίες, παροχή υπηρε σιών, όπως δασκάλων, για τρών, δικηγόρων) στοιχεία που σαφώς υποδηλώνουν ότι η κοινωία της Κορυτσάς μέσω της οικονομικής ανάπτυξης μετα βαίνει από την αγροτική, συ ντηρητική μορφή της σε μια πιο εξελιγμένη και προοδευτική μορφή αστικής κοινωνίας δε κτικής στις επιδράσεις τόσο της Δύσης, που παρείχε την ιδε ολογία του κοινωνικού προτύ που, όσο και του εθνικού κέ ντρου των Αθηνών, που παρεί χε την ιδεολογία του αντίστοι χου εθνικού προτύπου. Παράλληλα παρατηρείται και μια μόνιμη πηγή εξωγενούς εισοδήματος (εμβάσματα, με ταβίβαση κεφαλαίων, κληρο δοτημάτων, διαθηκών) από τους Ελληνες Κορυτσαίους της διασποράς. Η χρηματοδότηση αυτή παίζει το σημαντικότερο ρόλο στη πόλη της Κορυτσάς ως προς το εκπαιδευτικό δί κτυο κυρίως στην ίδρυση σχο λείων, τα οποία αποτέλεσαν το Βασικό μοχλό για τη διαμόρ φωση ιδεολογίας, τη συγκρό τηση κοινωνικής συνείδησης και τη διεύρυνση και αναπαρα γωγή του συγκεκριμένου κοι νωνικού σχήματος, του οποίου τα βασικά χαρακτηριστικά εί ναι η αναπτυγμένη οικονομική επιφάνεια και η σαφής ελληνι κή ταυτότητα. Παράλληλα προς το στόχο αυτό κινείται και η μέριμνα που προέρχεται από το ελληνικό κράτος για ανάπτυξη κυρίως της ελληνικής εκπαίδευσης της Κορυτσάς. Σκοπό της ελληνι κής πολιτείας αποτελεί επίσης η ενίσχυση της εθνικής συνεί δησης πληθυσμών που βρίσκο νται σε εθνικά διαμφισβητούμενες περιοχές της οθωμανι κής αυτοκρατορίας. Για το λό γο αυτό άλλωστε καταβάλλονται προσπάθειες ν α μη μειώνονται σημαντικά οι οικονομικές παροχές ακόμη και όταν η οικονομική κατά σταση του ελληνικού κράτους είναι δυσχερής. Ο συγκεκριμένος τρόπος χρηματοδότησης πρωτίστως από τις χορηγίες και τα κληρο δοτήματα των Ελλήνων Κορυτσαίων της διασποράς και δευ τερευόντως από το ελληνικό κράτος, προσδιορίζει ταυτό χρονα και τους παράγοντες πυ ρυθμίζουν τα εκπαιδευτικά ζ η τήματα της Κορυτσάς. Παράλ ληλα όμως σημαντικό ρόλο παίζει και η εκκλησία, αφού γε- ΤΖΙΝ ΠΑΝΤΕΛΟΝΙΑ ΑΡΓΥΡΩ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΛΥΚΟΜΑΝΕΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΛΚΜΕΝΟΥΣ 125 ΤΗΛ link Ί. *** ι S B ι i* Ί * Μ f '%Mw Στο κ έ ν τ ρ ο της φ ω τ ο γ ρ α φ ί α ς ο χ ω ρ ι α ν ό ς μ α ς και Α ν τ ι π ρ ό ε δ ρ ο ς της Η.Ε.Θ. Φ ι λ. Κ ο ύ γ κ λ η ς νικά η εκπαίδευση του ελληνι κού στοιχείου που βρισκόταν στις οθωμανικές επαρχίες τε λούσε υπό την εποπτεία του Πατριαρχείου και πιο συγκε κριμένα της τοπικής μητρόπο λης σύμφωνα με τις παραχω ρήσεις των Οθωμανών. Η μέριμνα του Πατριαρχείου για την εκπαίδευση εντείνεται ιδίως μετά τη δημιουργία της Εξαρχίας το με σκοπό να συγκρατηθούν οι χριστιανικοί πληθυσμοί στην θεσμοθετημέ νη εξουσία του Πατριαρχείου και να μην προσχωρήσουν στο νέο εκκλησιαστικό οργανισμό. Ο ι τρεις εξουσιαστικοί πόλοι, ελληνική πολιτεία, ελληνική Κοινότητα Κορυτσάς και εκ κλησία κατορθώνουν σε γενι κές γραμμές να συνεργάζο νται και στα εκπαιδευτικά θέ ματα αποφεύγοντας τις μεταξύ τους ρήξεις και τη δημιουργία πολώσεων πράγμα που δεν συμβαίνει σε άλλες περιοχές. Τον 19ο αιώνα σ' αυτή τη γε ωγραφική περιοχή διαμορφώ νεται μέσα από διάφορα πολι τιστικά σχήματα και κυρίως μέ σω εκπαίδευσης μια νέα εθνι κή συνείδηση με κ α θ α ρ ά ελληνικά χαρακτηριστικά που προσδιορίζονται από την ελλη νική γλώσσα, την ορθοδοξία, την νοοτροπία, την ιδεολογία και την παράδοση. Η περίπτωση της Κορυτσάς, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Πράγματι η δυνα μική της συνεχώς αναπτυσσό μενης σχολικής εκπαίδευσης στην Κορυτσά σ' όλες τις Βαθ μίδες από το νηπιαγωγείο έως το σταδιακά διαμορφωμένο πλήρες γυμνάσιο και το παρ θεναγωγείο οδηγεί στην υλο ποίηση των παραπάνω στόχων. Η διαπίστωση ισχύει τόσο για τα προγράμματα διδασκαλίας, στα οποία κυριαρχεί η διδα σκαλία της ελληνικής γλώσ σας και τα σχολικά εγχειρίδια, τα οποία σε πολλές περιπτώ σεις συμπίπτουν με τα αντίστοι χα του ελληνικού κράτους, όσο και για το διδακτικό προ σωπικό, το οποίο έχε πραγμα τοποιήσει σπουδές συνήθως σε εκπαιδευτικά ιδρύματα του ελληνικού κράτους". Τις εκδηλώσεις μνήμης πλαι σίωσε ομάδα νέων της "Ηπει ρωτικής Εστίας" Θεσσαλονί κης ντυμένων με τις παραδο σιακές ηπειρωτικές ενδυμα σίες. Μηνύματα έστειλαν οι κ.κ.: Κάρολος Παπούλιας τ. υπουργός, βουλευτής Ιωαννί νων, επίτιμο μέλος ΗΕΘ, Κ ω ν / νος Τασούλας βουλευτής Ιω αννίνων, Κων/νος Παπαδόπου λος πρύτανης Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Λάμπρος Ρίζος Νομάρχης Α ρ τας, Ευάγγελος Δημητρίου Αντιδήμαρχος Καθαριότητας Δήμου Θεσσαλονίκης. Τις εκδηλώσεις τίμησαν με την παρουσία τους: οι βουλευ τές Θεσσαλονίκης - πρώην υπουργοί κ. Μαγκριώτης, ΚούΒελας, οι Βουλευτές Θ ε σ σ α λονίκης κ. Ψωμιάδης, Ο ρ φ α νός, ο Γ.Γ. της Γραμματείας πα λιννοστούντων ομογενών του Υ Μ Α Θ κ. Καμενίδης, ο εκπρό σωπος του Δημάρχου Θ ε σ σ α λονίκης - αντιδήμαρχος Ο ι κ ο νομικών κ. Γερογιάννης, ο πρό εδρος εφετών συμπατριώτης κ. Σκούρτης, ο αντεισαγγελέας εφετών συμπατριώτης κ. Δημόπουλος, ο εκπρόσωπος του γε νικού Αστυνομικού Διευθυντή Θεσσαλονίκης συμπατριώτης υποδιευθυντής Δ / ν σ η ς Αμε σης Δ ρ ά σ η ς κ. Μαργαρίτης, η αντιπρόεδρος του Α ' Δημοτι κού Διαμερίσματος Θ ε σ σ α λ ο νίκης συμπατριώτισσα κ. Νέλλη Τσελεμέγκου - Ζήκα, ο πρό ε δ ρ ο ς της Εταιρείας μακεδόνι κων Σπουδών κ. ΒαΒούσκος, ο πρόεδρος κ. Παράσχος και μέ λη του Δ.Σ. της πανελληνίας Ομοσπονδίας Εφέδρων Αξιω ματικών - παράρτημα Θ ε σ σ α λονίκης, ο πρόεδρος κ. Χατζηχαρίσης και μέλη του Δ.Σ. του Πανελληνίου Συλλόγου Απο γόνων μακεδονομάχων "Ο Παύλος Μ ε λ ά ς ", ο πρόεδρος κ. Ντριγκόγιας και μέλη του Δ.Σ. της ΣΦΕΒΑ, Ο Δ ρ. Νομικής - πρόεδρος του Ινστιτούτου Διαβαλκανικών Σχέσεων κ. Ανθεμίδης, ο αρχαιολόγος κ. ΒαΒρίτσας, ο πρόεδρος του Συλ λόγου Φίλων της Ποδοσφαιρι κής Ο μ ά δ α ς ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ, κλιμάκια των Ηπειρωτικών Συλ λόγων και Αδελφοτήτων Θ ε σ σαλονίκης: Σουλιωτών, Αρτινών, Φουρκιωτών Κονίτσης, Βουρμπιανιτών, Γεροπλατανιτών, Ρουψιωτών, Κάτω Μ ε ρ ο παίων, Μεροπαίων, Παλαιοπυργιτών, Ωραιοκαστριτών, Πωγωνισκίων, Βησσανιωτών, Ενωσης Βλάχων Αλβανίας - πα ράρτημα Θεσ/νίκης, Χριστιανι κής Ενωσης Αυλώνας, Συλλό γου Φιλίας Θεσσαλονίκης Κορυτσάς. ΕΜΠΟΡΙΑ Π Ο Τ Ω Ν - Α Ν Α Ψ Υ Κ Τ Ι Κ Ω Ν ΓΚΙΚΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΖ ΚΑΤΣΑΡΗ 11 ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΤΗΛ ΚΑΙ Για γάμους πανηγύρια και ε κ δ η λ ώ σ ε ι ς ε ι δ ι κ έ ς τ ι μ έ ς. ΝΙΚΟΣ Δ. ΣΤΡΑΤΗΣ ΙΑΤΡΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ Χ Α Ρ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 2 (2ος Ο Ρ Ο Φ Ο Ι ) ΤΗΛ.: / Ο ι κ ί α ς : ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΠΡΑΤΗΡΙΟ ΥΓΡΩΝ Κ Α Υ Σ Ι Μ Ω Ν AVIN ΔΗΜΗΤΡΙΟΙ Κ Α Μ Ο Ν Α Ι - Θ Ω Μ Α Σ Υ Φ Α Ν Τ Η! Δ Ι Α Ν Ο Μ Η ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ Θ Ε Ρ Μ Α Ν Σ Η! ΤΗΛ ΚΙΝΗΤΟ ο ΧΙΛ. Ι Ω Α Ν Ν Ι Ν Ω Ν - Κ Ο Ν Ι Τ Σ Α!

7 ΣΕΛΙΔΑ 7 ΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΗ Ιβχσ - ft ΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ θέση εργασίας. Ο πρώτος δηλαδή τίτλος σπουδών τείνει ν α έχει την ίδια δύναμη στην αγορά εργασίας με αυτήν που είχε το απολυτήριο Γυμνασίου του 1950, γι αυτό χρειάζονται και μεταπτυχιακά προγράμματα, και τίτ λοι σπουδών, χρειάζονται μετεκπαιδεύσεις κάι μεγα λύτερη εξειδίκευση. Γι αυτό καλό είναι οι νέοι μας, αυτοί που αύριο θ α μας αντικαταστήσουν, ν' αρχίσουν από τώρα, μέσω της εφημερίδας μας να γράφουν, να προβληματίζο νται, να οραματίζονται, ν' ανταλλάσσουν απόψεις πως δηλαδή θ α γίνεται καλύτερος ο τόπος μας και πως αυτοί ποδηγέτες και αρχηγοί θ ' ανοίγουν νέους δρόμους και νέα επαγγέλματα για μια καλύτερη επαγγελματική αποκατάσταση. Σε μια τέτοια κίνηση και ανταλλαγή απόψεων μέσω καθώς είπαμε της εφη μερίδας μας, εμείς οι παλιότεροι δ α τους καμαρώ νουμε και θ α υπερηφανευόμαστε γι αυτούς. m ντίδα του κράτους με σωστές μορφές στρατηγικού σχε διασμού, για ενίσχυση της περιφέρειας πρέπει να'ναι κυ ρίαρχος στόχος. Ολοι μας οφείλουμε σ' αυτή την προ σπάθεια να συστρατευθούμε και ν α Βοηθήσουμε τον τό πο μας, ο καθένας μας με τον τρόπο του. Είναι χρέος όλων μας να υπάρξουμε. Είναι γεγονός ότι τα καφενεία, ήταν τόπος συγκέ ντρωσης, ανακούφισης, και ανταλλαγής απόψεων σ' όλες τις εποχές, και σ' ό λ α τα μέρη. Πολύ δε περισσό τερο στα χωριά μας! Το χωριό θέλει καφενείο έλεγαν οι παλιοί. Η ΕΥΘΥΝΗ Το έμβλημα του: Ενα στρογγυλό τραπέζι ή μακρου Πολλές φορές εκνευρίζομαι και ίσως να εκφράζομαι κι λ ό από μια ταύλα, στην καλύτερη περίπτωση, από μάρ απότομα ή απρόσεκτα με την έκδοση αυτής της εφημερί μαρο, ένα φλυτζάνι μ' αχνιστό καφέ, μια μισοσπασμέ δας. Ομως όλα έχουν την εξήγηση τους. νη ψάθινη καρέκλα, μια κιτρινισμένη εφημερίδα, μια Εχω αναλάβει τα πάντα. Συγκέντρωση ύλης, ανταποκρί κολτσίνα, λίγα λουκούμια και ρακί, κι έναν καφετζή με σεις, επίβλεψη στη σελιδοποίηση, διακόσμηση του φύλ μουστάκες, περίεργο, ν α τα μαθαίνει ό λ α και ν α ρί λου, τυπογραφικές διορθώσεις, έρευνες και δημοσιογρα χνει... αλάτι παντού. φικές καμπάνιες, φωτογραφίες, συνεδριάσεις της συντα Αντεξαν στο συναγωνισμό. Μ ' αυτή την αρμάτα κτικής Επιτροπής, συναντήσεις και συζητήσεις με αναγνώ τους. στες, χώρια η συγγραφή άρθρων, διηγημάτων, σχολίων Βέβαια δεν έχουν την πολυτέλεια των φασττης επικαιρότητας κ.λ.π. Βέβαια ό λ α αυτά τάχει ο αρχισυ φουντάδικων και των άλλων σύγχρονων καταστημά ντάκτης και μάλιστα οικειοθελώς. Μ ι α μικρή προσφορά των. ΚΑΙ ΠΑΛΙ 0 ΑΡ0Μ0ΣΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟΥ στον τόπο μας. Ε! συγχωρείστε μου και κανέναν εκνευρι Και σήμερα ακόμη, οι λιγοστοί κάτοικοι το θέλουν, σμό ή παράλειψη. οι συνταξιούχοι, τα ηλικιωμένα άτομα, α λ λ ά και οι νέ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΥ οι, θέλουν κάτι να πουν, να πιουν έναν καφέ κι ένα πο ΚΟΥΙΖ Δε γνωρίζω σε πιο σημείο βρίσκεται η αποπεράτω τήρι νερό και να παίξουν μια " ξ ε ρ ή " ή "κολιτσίνα". Ποιος είναι εκείνος, που κατά τη διάρκεια που βγάζαμε Ας μη τα περιφρονούμε τα παραδοσιακά καφενεία. ση και ασφαλτόστρωση, ενός μικρού τμήματος που τα τσίπουρα (καζάνια), έπαιρνε κάθε μέρα έναν ντενεκέ απόμεινε ατελείωτη στο δρόμο Μαυροβουνίου ΓεΑς μη προσπαθούμε ν α τα ισοπεδώσουμε όλα. Στο με βραστό νερό, με λίγη στάχτη (αλυσι'βα), από τα βαρέ μικρό καφενείο του χωριού μας, βρίσκεται ακόμη η ροπλατάνου. Εκείνο που γνωρίζω καλά είναι τα παρά λια και λούζονταν, λέγοντας ότι αισθάνεται ανανεωμένος πονα και οι διαμαρτυρίες των οδηγών του ΚΤΕΛ Ιωαν ζωή, βρίσκεται η παρηγοριά, η δυναμικότητα και η κι έκλεινε... πονηρά το μάτι του, η δε συμβία του χαμογε ανάμνηση της παλιάς συντροφικότητας της ζωής του νίνων κι όλων των οδηγών που αναγκάζονται να κά λούσε με νόημα. νουν αυτή τη διαδρομή με τα αυτοκίνητα τους. Είναι χωριού. Εχει κέρασμα μια ρακί με... πλούσιο μεζέ. γεγονός ότι υπάρχουν κι άλλες ανάγκες, στο Δήμο ΤΑ ΚΑΖΑΝΙΑ μας, και στην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων, ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ Για μια ακόμη φορά κι εφέτος βγάλαμε τα καζάνια ωστόσο όμως κι αυτός ο δρόμος, αυτό το κομμάτι, Η 2 5 Νοεμβρίου, διεθνώς έχει κατοχυρωθεί σαν τη Διε τα ρακοκάζανα που λέμε, για την γλυκόπιοτη ρακί "για πρέπει οπωσδήποτε να τελειώσει. Α ς μη μπλέξουμε θνή Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών. και πάλι στην γραφειοκρατία. το δάκρυ της Παναγιάς" που'λεγαν οι παλιότεροι. Εί Γιατί είναι γνωστό σ' όλους μας, ότι ακόμη και σήμερα με Κύριε Δήμαρχε με διαβάζεις; Κάτι πρέπει να κάνε ναι ένα σωστό πανηγύρι. Ο λ ο ι οι χωριανοί είχαμε λίγες διάφορες μορφές, ασκείται Βία, όπως συζυγικός ξυλο καζανιές, που ακόμη δόξα το Θ ε ώ τη βγάζουμε τη ρα τε! δαρμός, βιασμός, σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο ερ κή μας με τον παλιό παραδοσιακό τρόπο. Μ ε κάστανα Η ΑΝΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤ0Σ γασίας, Βιασμός, απρεπείς φράσεις και πειράγματα, με και κυδώνια ψητά, με γέλια, με τραγούδια και με πα Είναι γνωστό, εδώ και πολύ καιρό τι θόρυβος γίνε αποδέκτες πάντα τις γυναίκες. λιούς "σιακάδες" (αστεία) πίνοντας και από κανένα Είναι καιρός πλέον να ευαισθητοποιηθεί η κοινή γνώμη ται γύρω α π ' αυτό το θέμα και ποικίλες οι αντιδρά ποτήρι για να τη δοκιμάσουμε εάν είναι καλή, κάνουμε και αποτελεσματικά ν' αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση σεις. Δεν θ ' ασχοληθώ μ' αυτό το θέμα, διότι έχει κεφάλι και ζούμε παλιές αξέχαστες χωριανικές στιγ εξαντληθεί με το πλήθος των δημοσιευμάτων στον τύ από τη μια μεριά, αλλά και από την άλλη το "αδύναμο" ή μές. "ασθενές" όπως λέμε φύλο να μη δίνει ποικίλες αφορμές πο. Καλή σοδειά λοιπόν και του χρόνου καλύτερα με για σχόλια και παρεξηγήσεις. Σεβασμό λοιπόν στη γυναί Δεν μπορώ όμως να μην αναφέρω, τι μου είπε ανώ κάστανα βρασμένα και γλυκό κρασί (κάστανα Βέβαια κα και να τιμωρούνται εκείνοι που προβαίνουν σε πράξεις τατος δικαστικός φίλος μου -εν συντάξει- με τον όχι δικά μας, αλλά... από τα "μπουρμπουλόγια", απ' τα μορφής βίας, όπως ορίζουν οι Νόμοι της πολιτείας. οποίον πολλές φορές συζητήσαμε αυτό το θέμα: Μου Τσαραπλανά (Βασιλικό). είπε λοιπόν τα εξής: Α'01ΤΡΕΛΕΣ ΑΓΕΛΑΔΕΣ 0 ΚΟΥΜΠΑΡΑ! ΤΟΥ... ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ "Κατά τη μακρά μου δικαστική υπηρεσία στις εξε Είναι γνωστός ο θόρυβος που έγινε και γίνεται γύρω Στις 31 του Οκτώβρη γιορτάζεται η "ημέρα της απο τάσεις μαρτύρων και κατηγορουμένων οι εξεταζόμε από τα βοδινά κρέατα που πωλούνται στα καταστήματα ταμίευσης". Ο ι παλιοί δάσκαλοι μας, λέγανε "φασού νοι δήλωναν ότι είναι ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ Ο Ρ Θ Ο Δ Ο Ξ Ο Ι. Η τροφίμων και στα κρεοπωλεία. Ανακοινώσεις και κόντρα λι το φασούλι γεμίζει το σακκούλι", κι όλοι μας το πι δήλωση τους όμως αυτή κι ο όρκος τους που έδιναν, ανακοινώσεις, έλεγχοι παρέλεγχοι και η δουλειά πάει λέ στεύαμε. Και σήμερα το υπουργείο Παιδείας, πιστεύει καθόλου δεν τους εμπόδιζε να ψεύδονται ενσυνείδη γοντας. ότι τα παιδιά πρέπει να διδάσκονται τ' α γ α θ ά της απο τα και να διαπράττουν κάθε είδους εγκλήματα, μερι Η στήλη αυτή κι άλλη φορά έχει ασχοληθεί μ' αυτό το ταμίευσης, και κατά τη γνώμη του πολύ σωστά κάνει, οι κοί μάλιστα α π ' αυτούς φορούσαν και σταυρό, και θέμα της "σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας" χωρίς να εί δε ενήλικες πρέπει να το εφαρμόζουν. Ετσι έχουμε σω μάλιστα μεγαλούτσικο" και συνέχισε κουνώντας το μαστε ειδικοί ένα πράγμα τονίζουμε. Ν α γυρίσουμε όλοι κεφάλι του. στή οικονομία και πρόοδο. στον παραδοσιακό τρόπο διατροφής μας και ό λ α θ α πά "Αυτά δείχνουν ότι η αναγραφή στις αστυνομικές νε καλά. Στον τρόπο της φυσικής ζωής και τροφής των ζώ Ωστόσο όμως η κ. Ειρήνη Χρυσολωρά, έμπειρη δη μοσιογράφος στα " Ν Ε Α " έχει αντίθετη ταυτότητες του θρησκεύματος, δεν έχει καμία αξία. ων. Αυτή είναι και συνταγή της μακαρίτισσας Μάλε Μ ή γνώμη, λέγοντας και γράφοντας, ότι η αποταμίευση Τη δε θρησκευτική του ΠΙΣΤΗ ο καθένας μας την έχει τραινας "τρώτε χόρτα και φασουλάδα και αφήστε την μέσα του". Αυτά μου'πε. δεν είναι "αποτελεσματική μέθοδος". αγελάδα". Πόσο δίκιο είχε! Τι να σχολιάσω εγώ τα σχόλια δικά σας. Αλήθεια κ. Ε. Χρυσολωρά, η σπατάλη, η αλόγιστη Β1 ΚΑΙ ΠΑΛΙ 01 ΑΓΕΛΑΔΕΣ χρήση των αγαθών, ο υπερκαταναλωτισμός είναι κα Η...ΕΡΗΜΩΣΗ λύτερα; Θυμόσοφος γέροντας του χωριού, ακούγοντας από την Τώρα που'φυγαν και οι τελευταίοι ταξιδιώτες, φαί τηλεόραση για τις... "τρελές αγελάδες κ.λ.π." κοινώντας Πρέπει δηλαδή αυτά να διδάσκονται τα παιδιά μας; δηλαδή ν α μυηθούν τα βλαστάρια μας στο πνεύμα νεται καθαρά η ερήμωση των χωριών μας και η μονα το κεφάλι του μου'πε. Την ξέρεις την παροιμία: " Ο ύπνος του γρήγορου πλουτισμού; να βγάζουμε πέντε και να χική ζωή των γερόντων αρχίζει. Αλήθεια τι ήταν αυτό τρέφει το παιδί, ο ήλιος το μοσχάρι και το κρασί το γέρο ξοδεύουμε δέκα; ότι δηλαδή το πνεύμα της αποταμίευ που συνετέλεσε την ερήμωση, μαρασμό και εγκατά ντα τον κάνει παλικάρι;" Ναι του είπα. λειψη των χωριών μας; Αν γυρίσουμε πίσω και δούμε σης ανήκει στο παρελθόν; Πως να μην τρελαθούν οι αγελάδες; αφού ο τρόπος εκ Κυρία μου -αν με διαβάζετε- και νομίζω ότι με δια καθαρά την Ιστορία μας δ α τα βρούμε. Ο εμφύλιος τροφής των είναι αντίθετος από τους παραδοσιακούς πόλεμος, ο ψυχρός πόλεμος, η εξωτερική και εσωτε τρόπους εκτροφής των Βοοειδών. Η αγελάδα θέλει ήλιο, βάζετε- τι έχετε ν' απαντήσετε; ρική μετανάστευση, ο σκληρός στρατιωτικός νόμος ελευθερία, τροφή, φυσική, αέρα κι έξω κι όχι σαπιοάλευ01 ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΑΣ του 1967, οι αλληλοκατατρεγμοί, η έλλειψη αναπτυ ρα Βιταμίνες και καθιστική ζωή περιορισμένη μέσα στο Στο προηγούμενο φύλλο, η εφημερίδα μας, έγραψε ξιακής πολιτικής, η απασχόληση, οι περιπέτειες στις σταύλο για ν α παχύνει. Μ ε αυτόν τον τρόπο πως ν α μην και συγχάρηκε τα παιδιά του χωριού μας που πέτυχαν γειτονικές χώρες, η υπογεννητικότητα, η ανασφάλεια τρελαθεί και μη τρελάνει κι εμάς; εφέτος στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (ΑΕΙ - ΤΕΙ). Ευχά κ.α. Ο λ α αυτά δημιούργησαν τη σημερινή οδυνηρή ει Πόσο δίκιο έχει ο απλός σοφός γέροντας! ριστο αυτό, γιατί έτσι ανεβαίνει η ποιοτική στάθμη του κόνα των χωριών μας. ΚΑΙΜΑΥΤΑ... χωριού μας, γιατί είναι γνωστό ότι στην εποχή μας, το Οι διάφορες συμπεριφορές αναμεταξύ μας είχαν πτυχίο γίνεται όλο και πιο αναγκαίο στον αγώνα έντα πολύ κακά αποτελέσματα. Εδώ δεν ισχύει η παροιμία Και μ' αυτά ήρθε και ο χειμώνας με τα κρύα, βρ«% και ξης στην αγορά εργασίας, όμως ταυτόχρονα αναδει "όσο αραιώνουν τα σκόρδα τόσο χοντραίνουν". χιόνια. Κ Α Λ Ο ΧΕΙΜΩΝΑ ΦΙΛΟΙ Μ Ο Υ ΚΑΙ ΤΑ ΞΑΝΑΛΕΜΕ. κνύεται όλο και λιγότερο ικανό για να διασφαλίσει μια Ωστόσο πρέπει ν' αλλάξουμε συμπεριφορές. Η φρο Ο ΣΧΟΛ.ΤΗΣ

8 ΣΕΛΙΔΑ 8 xis agpoxikcs aaxoaics στο χωριό ο ΧΕΦΛΟΓ Η Χαρίκλεια Γ. Γόρα οχην Αμερική παίρνει το πτυχίο της ΘΕΙΚΟΣ ΕΡΧΟΜΟΣ Σε ίκνες μέρες που 9π'ρ8είς, Χριστέ στης γης τα μέρη, μη ξαφνιαστείς και, πάθος, πεις, έκανε το Αστέρι. Τώρα δεν έχει αγγέλους το "DIANA" να ψάλλουν. Τώρα Μιράζ, Φάντομ και Μινγκ, στη θέση τους 8α Βάλουν. ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ Την Ελένη Φέτα του Χρυ σοστόμου εγγονή του Απο στόλη και της Ελένης Κρέτση (από την κόρη τους Γε ωργία) που πέτυχε στις πα νελλήνιες εξετάσεις η εφημερίδα συγχαίρει και της εύχεται καλές σπουδές. ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΔΟΛΙΑΝΩΝ Α Ν Ω ΡΑΒΕΝΙΩΝ ΚΑΤΩ ΡΑΒΕΝΙΩΝ ΧΡΥΣΟΡΡΑΧΗΣ Τώρα, δεν έχουμε Βοσκούς, για να σε προσκυνήσουν. Δε βόσκουν πια τα ζωντανά, δεν ξέρουν να μασήσουν. Τα ζωντανά τα έχουμε μέσ' το παχνί κλεισμένα, κι απ' τις τροφές τρελλά3ηκαν κι εκείνα τα καημένα. Ομως εμείς οι ταπεινοί κι αμαρτωλοί συνάμα, άνθρωποι κα8ημερινοί προσμένουμε το θάμα. Μέσ' τη φτωχή μας την καρδιά, αγάπη όταν φτάσει, και με πιο λίγα αγαθά θα έχουμε χορτάσει. Για μας κατέβα, Ιησού, για μας που καρτεράμε, για μας που, αγαπώντας σε, μάθαμε ν' αγαπάμε. Γιώργος Μούκας Πολιτικός Μηχανικός Αν όλες οι δουλειές ήταν κουραστικές τούτη η ασχο λία, η δουλειά ήταν πραγμα τικό γλέντι, αληθινό πανηγύ ρι. Με μεγάλη χαρά αυτή τη στιγμή την περίμεναν όλοι και ιδίως τα μικρά παιδιά που βοηθούσαν κι αυτά. Τα βράδια οι νέοι και νέ ες, κόρες, γριές και γέροι καθισμένοι γύρω - γύρω, σταυροπόδι, εργάζονταν όλη τη νύχτα σχεδόν, τρα γουδώντας, ή λέγοντας αστεία, ή διηγώνταν διάφο ρα παλιά παραμύθια και λέ γοντας "γκουγκουβάσιες" (= μαντέματα για τους κα τοίκους του χωριού). Ο νοικοκύρης, ή η μάννα μεγάλη του σπιτιού ετοίμαζε "τραπέζι" για την παρέα, φασόλια βραστά, τραχανά, πίτα, γλυκό κρασί, γλυκόπιοτο τσίπουρο, ξερο ψημένα γκόρτσα, και κάπου κάπου κανένα "σουμπέκι" ή μουσταλευριά. Ηταν όλοι εκεί, όλη η οικογένεια, συγ γενείς, γειτόνοι, φίλοι, όλοι οι χωριανοί. Σήμερα εδώ, αύριο εκεί, μέχρι να τελειώ- σει τούτος ο "ξέφλος" και ν' αρχίσει ο άλλος στ' άλλο σπίτι. Μέχρι τα βαθιά χαρά ματα, μέχρι να λαλήσουν τα "ρίθια", πούλεγε η μάλε Πα ρασκευή η γιαγιά μου. Ο ι πιο μεγάλες έκαναν τις αρμαδιές, ωραίες κατακόκκι νες ή άσπρες κι άρχιζαν να τις κρεμούν στο νταβάνι και να φαίνεται όμορφο και ζε στό το σπίτι, και τα μικρά παιδιά ν α τσουβαζιάζουν στα "βλάχικα" σακιά τα φώ κια για τις καλύβες για τρο φή των ζώων κι έξω να βρέ χει να φυσάει και νάναι πη χτά το σκοτάδι και μέσα η γκαζόλαμπα, ή οι δάδες από δαδί στη γωνιά να σιγοφέγγουν θαμπά θαμπά. Ο ι πιο βιρτουόζες γυναίκες στα παραδοσιακά δημοτικά μας τραγούδια, άρχιζαν σι γά - σιγά τα παραπονιάρικα τραγούδια της ξενιτιάς. Το "Ξενιτεμένο μου πουλί και παραπονεμένο..." κ.λ.π. ή θ' αφήσω γένια και μαλλιά και δεν πάω στην ξενιτιά κ.λ.π. και οι άλλες κρατού σαν ίσο. Δεν είχαμε τότε τη λεόραση και ραδιόφωνο. Αν κανένας νοικοκύρης εί χε γραμμόφωνο ε τότε γινό ταν πανζουρλισμός. Θυμάμαι πού'λεγε ο γε ροντότερος της παρέας. "Οποιος από την παρέα βρει ρόκα με "μπλε" χρώμα τότε θα πάμε για ύπνο. Που όμως να βρεθεί. Κι ό λ ο προχωρούσε και λιγόστευε ο σωρός... Εικόνες απλής ζωής αγροτικής που τις ζήσαμε εμείς στο χωριό, τα παλιά, που ίσως τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας να τα νιώ θουν σαν παλιά ξεχασμένα παραμύθια μιας εποχής που σιγά - σιγά ξεχνιέται καθώς ο θόρυβος της θεριστοαλωνιστικής μηχανής του κα λαμποκιού κάτω στο Βοϊδο μάτη γίνεται όλο και πιο δια περαστικός. Σ.ΟΙΚ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ Από τους παρακάτω συμπατριώτες και φί λους λάβαμε τις ακόλουθες οικονομικές ενι σχύσεις για την έκδοση της εφημερίδας: Τακηνίκος Ταλιούρης Ιωάννης του Μιχάλη Μακάριος Νικόλαος Κούγκλης Χαράλαμπος Τους ευχαριστούμε θερμά. Όλες οι οικονομικές ενισχύσεις θα δημοσιεύονται στην εφημερίδα. Οποιος δεν θέλει να δημοσιευθεί χο όνομα του θα γράφεται η λέξη ανώνυμος. Και δίπλα ένας κωδικός αριθμός που θα γίνεται γνωστός στον ίδιο. Οικονομικός υπεύθυνος Β. Μούκας - Πάροδος Καστρισόγια 3 Τ.Κ Ιωάννινα τηλ Η διεύθυνση του ανταποκριτή Θεσσαλονίκης είναι: Κούγκλης Φίλιππος: Π. Σινδίκα 45 - τηλ.: Η διεύθυνση του ανταποκριτή της Αθήνας είναι Λιάπης Αν δρέας: Πάροδος Ανδριανού 4-6 Μεταμόρφωση Τ.Κ Α Θ Η Ν Α τηλ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΥ Σμύρνα, χρυσό και λίβανο, οι Μάγοι κουβαλούσαν. Ουράνιο, πλουτώνιο τώρα 8α προτιμούσαν. Συνέχεια από την 1 η σελίδα άρχιζε από το χωράφι -από το Βοϊδομάτη η μεταφορά του με τα πράματα (φορτη γά ζ ώ α : άλογο, φοράδα, μουλάρι γάιδαρο) από τον ανηφορικό παλιό δρόμο του Βοϊδοματιού αγκομα χώντας και ιδρωκοπώντας ζώα και άνθρωποι. Γίνονταν η συγκέντρωση του καλα μποκιού στο σπίτι σωρός κι εκεί σε λίγες μέρες στο σπί τι γίνονταν το ξεφλούδισμα, ο ξέφλος και το αρμάθιασμα και κρέμασμα του κα λαμποκιού στις γρέντες του σπιτιού. ΝΕΓΡΑΔΩΝ Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Γεροπλατάνου για τις Άγιες ημέρες που έρνονται και τον ερνομό της νέας γιλιετίας εύγεται Χρόνια Πολλά και Ειρήνη σε όλο τον κόσμο. ΜΠΑΡ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ - ΙΕΝΩΝΑΣ "ΑΙβΟΣ" ΑΙΑ0Φ0 ΖΑΓΟΡΙΟΥ Για κρατήσας Scocov: Τηλ. (0653) και FAX: (0651)79783 Βρισκόμαστε στην ευχάριστη θέση να ενημερώσουμε τους απανταχού Γεροπλατανίτες ότι το καλοριφέρ της εκκλησίας τοποθετήθηκιε και λειτουργεί. Ορισμένες μικρολεπτομέρειες που εκκρεμούν δεν μας επιτρέπουν ν α δημοσιεύσουμε τον ακριβή οικονομικό απολογι σμό. Πιστεύουμε ότι στο επόμενο φύλλο θα είμαστε σε θέση να το κάνουμε.