Νοσολογία_Νοσ Παθήσεις Ενδοκρινών Αδένων. C.D.A. Εβδ.5 01/29

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Νοσολογία_Νοσ. 1201 Παθήσεις Ενδοκρινών Αδένων. C.D.A. Εβδ.5 01/29"

Ονήσιμος Μαρκόπουλος
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 01/29

2 Ανατοµία _Φυσιολογία Ενδοκρινείς Αδένες Εβδ.9 Σύστηµα ενδοκρινών αδένων: 1. Υπόφυση 2. Επίφυση 3. Θυρεοειδής αδένας 4. Παραθυρεοειδής αδένες 5. Επινεφρίδια 6. Πάγκρεας 7. Ωοθήκες 8. Όρχεις 9. Θύµος αδένας 02/29

3 1. Θυρεοειδη 2. Παραθυρεοειδών 3. Επινεφριδίων 03/29

4 ΘΥΕΡΕΟΕΙ ΗΣ Α ΕΝΑΣ 1. Βάρος γρ 2. Μπροστά στον 2ο-3ο δακτύλιο της τραχείας 3. ύο λοβοί και ισθµός 4. Άνω και κάτω θυρεοειδική αρτηρία και φλέβα 5. Νέυρωση από συµπαθητικούς και παρασυµπαθητικούς κλάδους 6. Άµεση ανατοµική σχέση µε τα άνω και παλύνδροµα λαρυγγικά νεύρα 04/29

5 ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙ ΟΥΣ 1. Βρογχοκήλες 2. Θυρεοειδίτιδες 3. Όζοι-νεοπλάσµατα 05/29

6 ΘΥΡΕΟΕΙ ΗΣ- ΟΡΜΟΝΕΣ 1. Θυροξίνη (Τ4) 2. Τρι-ιωδο-θυρονίνη Η παραγωγή τους εξαρτάται από: 1. Επάρκεια σε Ιώδιο 2. ιέγερση του αδένα από TSH 3. Από την στάθµη τους στην περιφέρεια 06/29

7 ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙ ΟΥΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ 1. Μέτρηση θυρεειδικών ορµονών 2. οκιµασία διέγερσης µε TSH 3. οκιµασία πρόσληψης Ιωδίου 4. Μέτρηση επιπέδων TSH 5. Αντιθυρεοειδικά αντισώµατα 6. Υπερηχογράφηµα 7. Σπινθηρογράφηµα 8. FNA (κυτταρολογική εξέταση µε λεπτή βελόνα) 07/29

οκιµασία πρόσληψης Ιωδίου 4. Μέτρηση επιπέδων TSH 5.

8 ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙ ΟΥΣ 1. Βρογχοκήλες 2. Θυρεοειδίτιδες 3. Όζοι-νεοπλάσµατα ΒΡΟΓΧΟΚΗΛΕΣ 1.2. Απλή βρογχοκήλη 2.2. ιάχυτη τοξική βρογχοκήλη 2.3. Πολυοζώδης βρογχοκήλη 08/29

9 ΑΠΛΗ ΒΡΟΓΧΟΚΗΛΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ Έλλειψη ή ανεπάρκεια προσφοράς ιωδίου στον οργανισµό. Παρατεταµένη έκθεση σε βρογχοκηλογόνα φάρµακα ή τροφές. Συγγενή ενζυµική ανεπάρκεια στη σύνθεση θυρεοειδικών ορµονών. 09/29

10 ΑΠΛΗ ΒΡΟΓΧΟΚΗΛΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ 1. ιάχυτη διόγκωση του οργάνου 2. Πιθανή ανάπτυξη οζωδών διατάσεων 3. Αντισταθµιστική υπερτροφία του µεγέθους ως απάντηση στην υπερεκριση της TSH ΘΕΡΑΠΕΙΑ 1. Χορήγηση σκευασµάτων θυροξίνης 2. Χειρουργική θεραπεία (θυροειδεκτοµή) ΕΝ ΕΙΞΕΙΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ 1. Υποψία συνύπαρξης καρκίνου. 2. Συµπτώµατα πίεσης γύρω οργάνων. 3. Οπισθοστερνική (καταδυόµενη) βρογ-χοκήλη. 4. Αισθητική δυσµορφία τραχήλου. 10/29

Χορήγηση σκευασµάτων θυροξίνης 2. Χειρουργική θεραπεία (θυροειδεκτοµή) ΕΝ ΕΙΞΕΙΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ 1.

11 ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑ: 1. Χωρίς θεραπεία, µια απλή (µη τοξική) βρογχοκήλη αναµένεται να εξελιχθεί σε πολυοζώδη (100%), 2. Παρουσιάζει µεγαλύτερη συχνότητα ανάπτυξης καρκινώµατος από ότι στο γενικό πληθυσµό (10-12%) 3. Μπορεί να µεταπέσει σε τοξική βρογ-χοκήλη (5% - φαινόµενο Jodd Basedow). 11/29

12 ΘΥΡΕΟΤΟΞΙΚΑ ΣΥΝ ΡΟΜΑ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ 1. Παραγωγή αντισωµάτων που διεγείρουν τον θυρεοειδή. 2. ιάχυτη τοξική βρογχοκήλη 3. Τοξική πολυοζώδης βρογχοκήλη µε διάµεση υπερπλασία 4. Αυτόνοµα λειτουργούντα αδενώµατα 5. Τοξικό αδένωµα 6. Πολυοζώδης βρογχοκήλη µε τοξικά αδενώµατα 12/29

13 ΘΥΡΕΟΤΟΞΙΚΑ ΣΥΝ ΡΟΜΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ 1. Καρδιαγγειακό Ταχυκαρδία,µαρµαρυγή, αύξηση σφυγµού, πίεσης, αύξηση καρδιακής παροχής 2. Μυοσκελετικό Μυϊκή αδυναµία, εύκολη κόπωση, προκνηµιαίο µυξοίδηµα, µείωση τενόντιων αντανακλαστικών 3. Γαστρεντερικό Απώλεια βάρους, αύξηση όρεξης, αύξηση κινητικότητας εντέρου 4. Εξόφθαλµος 13/29

14 ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙ ΙΣΜΟΣ ΙΑΓΝΩΣΗ 1. Κλινική εικόνα 2. T3, T4, TSH 3. Ειδικές δοκιµασίες διέγερσης ΘΕΡΑΠΕΙΑ: 1. Χορήγηση αντιθυρεοειδικών φαρµάκων 2. Χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου (Ι 131 ) 3. Χειρουργική θεραπεία ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ: ιάχυτη βρογχοκήλη, πολυοζώδης βρογχοκήλη Ολική θυροειδεκτοµή Τοξικό αδένωµα Εκτοµή του λοβού Απαραίτητη προυπόθεση ο ασθενής να είναι ευθυρεοειδικός: b-blockers, αντιθυρεοειδικά φάρµακα 14/29

Χειρουργική θεραπεία ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ: ιάχυτη βρογχοκήλη, πολυοζώδης βρογχοκήλη Ολική θυροειδεκτοµή

15 ΟΖΟΣ ΘΥΡΕΟΕΙ ΟΥΣ ΙΑΓΝΩΣΗ 1. Υπερηχογράφηµα 2. Σπινθηρογράφηµα Ψυχρός όζος (20% πιθανότητα κακοήθειας Θερµός όζος 3. FNA (κυτταρολογική εξέταση µε λεπτή βελόνα) 15/29

16 16/29

17 Ονοµασία Συχνότητα εµφάνισης Θεραπεία Προσδόκιµο επιβίωσης* Θηλώδες 80% 0.8. ±Ι131 84% Θυλακιώδες 10% Ο.Θ. ±Ι131 70% Μυελοειδές 5-7% Ο.Θ. 68% Αδιαφορ. 3-5% Ο.Θ.+εξ. ακτ/λία + χηµειοθεραπεία 0% 17/29

18 ΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙ ΕΙΣ Α ΕΝΕΣ 18/29

19 ΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙ ΕΙΣ Α ΕΝΕΣ 1. Συνήθως 4 2. Μέσο βάρος mg 3. Στην οπίσθια επιφάνεια των λοβών του θυρεοειδούς 4. Ανατοµικές παραλαγές 5. Παραγωγή παραθορµόνης (ρύθµιση µεταβολισµού ασβεστίου και φωσφώρου) 19/29

20 ΥΠΕΡΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙ ΙΣΜΟΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΚ ΗΛΩΣΕΙΣ 1. Νευροψυχικό Κατάθλιψη, λήθαργος, εξάντληση, σύγχυση, νευρωσικές ή ψυχωσικές εκδηλώσεις, αϋπνία, πονοκέφαλοι, απάθεια, κώµα. 2. Ουροποιητικό Πολυουρία, πόνος στην οσφύ, αιµατουρία, κωλικός 3. Πεπτικό Ανορεξία, ναυτία, εµετοί, δυσκοιλιότητα, δυσπεψία, επιγαστραλγία 4. Μυοσκελετικό Οστικοί πόνοι, παθολογικά κατάγµατα, αρθριτικά ενοχλήµατα 20/29

πονοκέφαλοι, απάθεια, κώµα. 2. Ουροποιητικό Πολυουρία, πόνος στην οσφύ, αιµατουρία, κωλικός 3.

21 ΥΠΕΡΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙ ΙΣΜΟΣ Πρωτοπαθής ιάχυτη υπερπλασία Αδένωµα Καρκίνωµα ευτεροπαθής Νεφρική ανεπάρκεια Μειωµένη απορρόφηση ασβεστίου Τριτοπαθής Λειτουργική αυτονοµία µετά µεταµόσχευση νεφρού 21/29

22 ΥΠΕΡΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙ ΙΣΜΟΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑ - ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ Χειρουργική διερεύνηση και εντοπισµός αδενώµατος ιεγχειρητική λήψη PTH Προεγχειρητικός εντοπισµός µε Sestamibi 22/29

23 ΣΥΝ ΡΟΜΑ ΕΝ ΟΚΡΙΝΙΚΩΝ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ M ultiple E ndocrine N eoplasia 23/29

24 ΜΕΝ I 1. ιάχυτη υπερπλασία των παραθυρεοειδών (συνήθως αφορά τα θεµέλια κύτταρα), 2. Ενδοκρινικοί όγκοι του παγκρέατος µε υπερπαραγωγή ινσουλίνης (β-κύτταρα, ινσουλίνωµα) ή γαστρίνης (α-κύτταρα, γαστρίνωµα), και 3. Ογκοι του προσθίου λοβού της υπόφυσης IIa-b 1. Aµφοτερόπλευρο µυελοειδές καρκίνωµα του θυρεοειδή, 2. Αµφοτερόπλευρο,φαιοχρωµοκύτωµα, και 3. ιάχυτη υπερπλασία των παραθυρεοειδών (σπανιώτερα αδένωµα). 24/29

25 ΦΛΟΙΟΣ ΤΩΝ ΕΠΙΝΕΦΡΙ ΙΩΝ Την εξωτερική ή σπειροειδή ζώνη, αλατοκορτικοειδή, Τη µέση ή στηλιδωτή ζώνη, γλυκοκορτικοειδή,κορτιζόλη, Την εσωτερική ή δικτυωτή ζώνη, Κορτιζόλη, ανδρογόνα και οιστρογόνα. 25/29

26 ΕΠΙΝΕΦΡΙ ΙΑ Βάρος 4 γρ περίπου Στον άνω πόλο του κάθε νεφρού Φλοιώδης µοίρα, µυελώδης µοίρα 26/29

27 ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΕΠΙΝΕΦΡΙ ΙΩΝ 1. Σύνδροµο Cushing Αµφοτερόπλευρη υπερπλασία Αδένωµα, Καρκίνωµα 2. Πρωτοπαθής υπεραλδοστερονισµός ή σύνδροµο Conn 3. Ανδρογεννητικό ή αρρενοποιητικό σύνδροµο 4. Φαιοχρωµοκύτωµα 10% κακόηθες, 10% αµφοτερόπλευρο 27/29

28 ΦΑΙΟΧΡΩΜΟΚΥΤΤΩΜΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ 1. Σταθερή υπέρταση 2. Παροξυσµική υπέρταση 3. ιαταραχές του καρδιακού ρυθµού 4. ιαταραχές του ψυχισµού 5. Γαστρεντερικές διαταραχές ΙΑΓΝΩΣΗ 1. Κλινική εικόνα 2. Βινυλο-µανδελικό οξύ (VMA) 3. Κατεχολαµίνες ούρων 4. Αξονική τοµογραφία (εντοπισµός) 28/29

29 ΦΑΙΟΧΡΩΜΟΚΥΤΤΩΜΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ 1. Χειρουργική εκτοµή (και λαπαροσκοπικά) 2. Προεγχειρητική προετοιµασία α αναστολείς β αναστολείς Ρύθµιση ενδαγγειακού όγκου 3. Μετεγχειρητική παρακολούθηση διά βίου 29/29

Σχετικά έγγραφα

ΑΛΙΧΑΝΙΔΟΥ Ε.

ΠΟΙΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΩΝ ΕΝΔΟΚΡΙΝΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ; Χειρουργική ενδοκρινών αδένων Θυροειδής επινεφρίδια Παραθυροειδής ΑΛΙΧΑΝΙΔΟΥ Ε. Ο ρόλος του θυρεοειδή αδένα: Ο θυρεοειδής