Ψυχιατρική Περίθαλψη στην Ελλάδα Γ ΤΟΜΕΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ψυχιατρική Περίθαλψη στην Ελλάδα Γ ΤΟΜΕΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ"

Πύρρος Αναγνωστάκης
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Ψυχιατρική Περίθαλψη στην Ελλάδα Γ ΤΟΜΕΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ Κυρίτση Ελένη, Ευαγγέλου Ελένη, Βλάχου Ευγενία, Νταφογιάννη Χρυσούλα Δούσης Ευάγγελος, Κουτελέκος Ιωάννης, Μισουρίδου Ευδοκία

Ελένη, Βλάχου Ευγενία, Νταφογιάννη Χρυσούλα

2 Το ξεκίνημα της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης Δημοσιοποίηση του σκανδάλου της Λέρου στον διεθνή και εγχώριο Τύπο στις αρχές της δεκαετίας του 80. Η Ελλάδα κατηγορήθηκε για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και παραπέμφθηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Στρασβούργου. Το BBC γυρίζει κρυφά στη Λέρο το ντοκυμαντέρ Island of Outcasts (1989).

Η Ελλάδα κατηγορήθηκε για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και παραπέμφθηκε στο

4 Ευρωπαϊκός Κανονισμός 815/1984 «για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση» Ξεκινά υλοποίηση προγραμμάτων αποϊδρυματισμού με την οικονομική ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε όλα τα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία της χώρας (αλλού με κανονικούς ρυθμούς και αλλού με σημαντικές καθυστερήσεις).

ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε όλα τα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία της

5 Παρατηρήσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης για την κατάσταση που επικρατεί στα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία στην Ελλάδα Council of Europe (1994) Report to the Government of Greece on the visit to Greece carried out by the European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment (CPT) from 14 to 26 March Strasburg: Council of Europe. inf-eng.pdf

the European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment (CPT)

6 Council of Europe (1994) Έκθεση της Επιτροπής για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης. μεγάλα δωμάτια ασθενών με 20 κρεβάτια, χωρίς προσωπικούς χώρους για τους ασθενείς (π.χ. ντουλάπες, κομοδίνα), εσωτερικοί χώροι απρόσωποι που δεν επιτρέπουν την ιδιωτικότητα, με νοσοκομειακά ενδύματα που δεν ανταποκρίνονται στα μεγέθη των ασθενών,

μεγάλα δωμάτια ασθενών με 20 κρεβάτια, χω

7 Council of Europe (1994) Έκθεση της Επιτροπής για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης. χωρίς θέρμανση σε πολλά περίπτερα, που έχει σαν αποτέλεσμα ακόμα και θερμοκρασίες 19 ο C στους εσωτερικούς χώρους όπου υπάρχουν ασθενείς με σωματικά σύνδρομα ή αναπηρίες, με ποσοτικά ολιγάριθμες εγκαταστάσεις υγιεινής π.χ. 4 ντους για 82 ασθενείς στο Περίπτερο 18 ή ακατάλληλες ποιοτικά εγκαταστάσεις υγιεινής όπως π.χ. τούρκικες τουαλέτες που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν ανάπηρους ή ηλικιωμένους ασθενείς ή ακάθαρτοι χώροι ή γεμάτοι νερά,

με σωματικά σύνδρομα ή αναπηρίες, με ποσοτικά ολιγάριθμες εγκαταστάσεις υγιεινής π.χ.

8 Council of Europe (1994) Έκθεση της Επιτροπής για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης. η τροφή κρίνεται ικανοποιητική ποσοτικά αλλά ακατάλληλη ποιοτικά, οι κλειδωμένες έξοδοι, η απουσία χώρων δημιουργικής έκφρασης, η αδυναμία της πλειοψηφίας των ηλικιωμένων να μετακινηθούν, καθιστά ως αποκλειστικό μέσον ελέγχου της συμπεριφοράς τους τη λήψη φαρμάκων,

η τροφή κρίνεται ικανοποιητική ποσοτικά αλλά ακατάλληλη ποιοτικά, οι κλειδωμένες έξοδοι, η

9 Πρόγραμμα ΨΥΧΑΡΓΩΣ Το 1999, μετά τον ισχυρό σεισμό της Αθήνας που προκάλεσε σοβαρές ζημιές στα δημόσια ψυχιατρεία της πόλης, εγκρίθηκε ένα δεκαετές πλάνο που θα προωθούσε περαιτέρω την ψυχιατρική μεταρρύθμιση, με την ονομασία Ψυχαργώς.

της πόλης, εγκρίθηκε ένα δεκαετές πλάνο που θα προωθούσε

10 Το θεσμικό πλαίσιο της ΨΜ Tο άρθρο 9 του νόμου 2716/1999 καθορίζει το θεσμικό πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας των Μονάδων και Προγραμμάτων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης. Ο νόμος θεσμοθετεί σύστημα τομεοποίησης των ψυχιατρικών υπηρεσιών ανά γεωγραφική περιοχή.

Μονάδων και Προγραμμάτων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης.

11 Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (2011) Έκθεση Αξιολόγησης των Παρεμβάσεων Εφαρμογής της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης για την περίοδο Το σύστημα ψυχικής υγείας είναι κατακερματισμένο και χωρίς συντονισμό. Η ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών, αν και παρουσιάζει σημαντική βελτίωση σε σχέση με πρακτικές του παρελθόντος, εμφανίζει αρκετά προβλήματα που χρήζουν προσοχής. Το σύστημα ψυχικής υγείας παρουσιάζει αδυναμίες όσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικό.

Η ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών, αν και παρουσιάζει σημαντική βελτίωση σε σχέση με πρακτικές του παρελθόντος,

12 Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (2011) ΨΥΧΑΡΓΩΣ Γ ( ) Σχέδιο αναθεώρησης του Προγράμματος ΨΥΧΑΡΓΩΣ Τυπολογία υπηρεσιών υγείας στην κοινότητα: Κοινοτικά Κέντρα Ψυχικής Υγείας (Κ.Κ.Ψ.Υ.). Υπηρεσίες περίθαλψης στο σπίτι του ασθενούς/ κινητές μονάδες (επέμβασης σε οξεία κρίση, παρακολούθησης στο σπίτι (assertive outreach service)). Υπηρεσίες αντιμετώπισης νέων περιστατικών ψύχωσης (Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης). Ειδικά ιατρεία και ψυχοθεραπευτικές υπηρεσίες Υπηρεσίες τηλεφωνικής υποστήριξης.

Υπηρεσίες περίθαλψης στο σπίτι του ασθενούς/ κινητές μονάδες (επέμβασης σε οξεία κρίση, παρακολούθησης στο σπίτι (assertive

13 Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (2011) ΨΥΧΑΡΓΩΣ Γ ( ) Σχέδιο αναθεώρησης του Προγράμματος ΨΥΧΑΡΓΩΣ Τυπολογία υπηρεσιών εσωτερικής νοσηλείας Ψυχιατρικές κλινικές Γενικών Νοσοκομείων (Μονάδες οξέων περιστατικών και ακούσιας νοσηλείας και Μονάδες νοσηλείας για ειδικές διαταραχές). Ψυχιατρικά Νοσοκομεία (Μέχρι το 2015).

Ψυχιατρικές κλινικές Γενικών Νοσοκομείων (Μονάδες οξέων περιστατικών και ακούσιας

14 Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (2011) ΨΥΧΑΡΓΩΣ Γ ( ) Σχέδιο αναθεώρησης του Προγράμματος ΨΥΧΑΡΓΩΣ Τυπολογία υπηρεσιών ημερήσιας φροντίδας: Νοσοκομεία ημέρας/προγράμματα μερικής νοσηλείας, κέντρα ημέρας, προστατευμένα εργαστήρια εργασιακής αποκατάστασης, λέσχες ασθενών, προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, προστατευόμενη εργασία, κοινωνικοί συνεταιρισμοί περιορισμένης ευθύνης (ΚΟΙΣΠΕ), ομάδες αυτοβοήθειας.

νοσηλείας, κέντρα ημέρας, προστατευμένα εργαστήρια εργασιακής αποκατάστασης, λέσχες ασθενών, προγράμματα

15 Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (2011) ΨΥΧΑΡΓΩΣ Γ ( ) Σχέδιο αναθεώρησης του Προγράμματος ΨΥΧΑΡΓΩΣ Τυπολογία υπηρεσιών στέγασης: μετανοσοκομειακοί ξενώνες, ξενώνες μέσης και μακράς παραμονής, οικοτροφεία, προστατευόμενα διαμερίσματα, ανάδοχες οικογένειες.

υπηρεσιών στέγασης: μετανοσοκομειακοί ξενώνες, ξενώνες μέσης και

16 Η κατάργηση των ψυχιατρικών νοσοκομείων «Τα ψυχιατρικά νοσοκομεία επωμίσθηκαν το μεγαλύτερο βάρος της δημόσιας ψυχιατρικής περίθαλψης στην Ελλάδα μέχρι σήμερα. Η πορεία τους είναι συνυφασμένη με την πολυτάραχη ιστορία της Ελλάδας, τα κοινωνικά προβλήματα του πληθυσμού της και τη θέση των ψυχικά πασχόντων στον κοινωνικό ιστό. Σήμερα τα ψυχιατρεία συρρικνώνονται με γρήγορους ρυθμούς, αφήνοντας πίσω τους, ως εφόδια για τους νοσηλευτές ψυχικής υγείας οι οποίοι αναζητούν το νέο ρόλο και την ταυτότητα της νοσηλευτικής στην κοινότητα, την τόλμη, το ήθος και το σεβασμό προς τον ψυχικά πάσχοντα των πρωτοπόρων της ψυχιατρικής νοσηλευτικής». Μισουρίδου Ε. (2008) Tο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής και η ιστορία της ψυχιατρικής νοσηλευτικής στην Ελλάδα. Νοσηλευτική, 47(3):

Σήμερα τα ψυχιατρεία συρρικνώνονται με γρήγορους ρυθμούς, αφήνοντας πίσω τους, ως εφόδια για τους νοσηλευτές ψυχικής υγείας οι οποίοι αναζητούν το νέο ρόλο και την ταυτότητα της νοσηλευτικής

17 Κυρίτση, Β. (2001) Η Ψυχιατρική Νοσηλευτική στον Ελληνικό Χώρο μέχρι το τέλος του ΙΘ Αιώνα. Στο Δρομοκαΐτειο Θεραπευτήριο , Εκατό Δεκαπέντε Χρόνια Κοινωνικής Προσφοράς (χ.ε.) Ο χρόνος και η πείρα μάς έπεισε όλους και μας έκανε να πιστέψουμε ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτών των ασθενών κρύβει μέσα του μια άμετρη καλοσύνη κι ένα χαρακτηριστικό δείγμα ανθρωπιάς και αλτρουισμού. Ένας καλός λόγος, μια σωστή επαφή τούς έκανε ευτυχείς, τους ξυπνούσε από το λήθαργο της πάθησης, τους έφερνε κοντά στον υγιή άνθρωπο, τους έδινε μια καινούρια ζωή (Κυρίτση 2001, σελ.150).

ο Θεραπευτήριο 1887-1987+15, Εκατό Δεκαπέντε Χρόνια Κοινωνικής Προσφοράς (χ.ε.) Ο χρόνος και η πείρα μάς έπεισε όλους και μας έκανε να

18 Φαφαλιού, Μ.Σ. (1995) Ιερά Οδός 343, Μαρτυρίες από το Δρομοκαΐτειο. Αθήνα: Κέδρος. «Είναι πολύ δύσκολο για ένα μεγάλο ποσοστό προσωπικού να φανταστεί ότι ένας άρρωστος που βρίσκεται είκοσι χρόνια μέσα στο νοσοκομείο ότι θα πάει κάποια στιγμή έξω και θα μείνει. Κι αν σε βλέπουν να προσπαθείς προς αυτή την κατεύθυνση σε περνάνε ότι έχεις και κάποιο προσωπικό ψώνιο. Όμως μόνο αν εσύ είσαι σταθερός σ αυτό που λες, αν κουραστείς, άμα δούνε κάτι από τη δουλειά και την επιμονή και δείξει ο άρρωστος ότι μπορεί να κάνει ορισμένα πράγματα, τότε ναι, πείθονται. Αλλά όχι με τα λόγια. Δεν μπορείς να πεις λόγια είτε ν ανοίξεις αντιπαραθέσεις κρίνοντας τον συνάδελφο για την δουλειά που κάνει». (Από «Το δύσκολο έργο του νοσηλευτή», προφορική μαρτυρία της νοσηλεύτριας Ελένης Θεοδοσίου σελ ).

Κι αν σε βλέπουν να προσπαθείς προς αυτή την κατεύθυνση σε περνάνε ότι έχεις και κάποιο προσωπικό ψώνιο.

19 «Όταν ο άρρωστος είναι δεμένος ο ψυχίατρος είναι σπίτι του. Όταν ο άρρωστος είναι ελεύθερος, ο ψυχίατρος κάνει τη δουλειά του». Φράνκο Μπαζάλια (καθηγητής Ψυχιατρικής)

20 Αντί επιλόγου Πριν ήμασταν τρελοί, Τώρα είμαστε ασθενείς. Πότε τελικά θα μας θεωρήσουν ανθρώπους ; Simone Cristicchi ( ) (Α βραβείο Φεστιβάλ Ιταλικού τραγουδιού 2007, Η μελαγχολική ιστορία ενός ψυχοπαθούς που πέρασε όλη τη ζωή του στο Ψυχιατρείο)

(1977 - ) (Α βραβείο Φεστιβάλ Ιταλικού τραγουδιού 2007, Η

Σχετικά έγγραφα

Πτυχιακή Εργασία: «Η Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα» Επιμέλεια Εργασίας: Ταταρίδης Μιχάλης Τουμπουλίδης Ιωάννης

Πτυχιακή Εργασία: «Η Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα» Επιμέλεια Εργασίας: Ταταρίδης Μιχάλης Τουμπουλίδης Ιωάννης Η παρούσα εργασία αποτελεί την Πτυχιακή Εργασία και πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της