ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΤΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟΥ ΕΛΤΙΟΥ ΤΗΣ

Transcript

1 ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΤΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟΥ ΕΛΤΙΟΥ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΗΜΟΣΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΝΕΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ PROBANK A.E. ΜΕ ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΜΕΤΡΗΤΩΝ ΚΑΙ ΙΚΑΙΩΜΑ ΠΡΟΤΙΜΗΣΗΣ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΠΑΛΑΙΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟ 21/06/2011 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΟ 01/12/2011 ΚΑΙ 17/01/2012 ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Το µετοχικό κεφάλαιο της PROBANK Α.Ε. θα αυξηθεί µέχρι µε την έκδοση και διάθεση νέων, κοινών, ονοµαστικών, µετά ψήφου µετοχών της PROBANK Α.Ε., ονοµαστικής αξίας 0,60 η κάθε µία και µε τιµή διάθεσης 0,80 για κάθε µία µετοχή, υπέρ των παλαιών µετόχων, σε αναλογία 1, νέες προς 1 παλαιά µετοχή. ιευκρινίζεται ότι για την παρούσα αύξηση µετοχικού κεφαλαίου δεν υπάρχει εγγύηση κάλυψης, εποµένως εάν η κάλυψη του ποσού της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου δεν είναι πλήρης, το µετοχικό κεφάλαιο θα αυξηθεί µέχρι το ποσό της κάλυψης, σύµφωνα µε το άρθρο 13α παρ. 1 του Κ.Ν. 2190/1920 εν προβλέπεται η εισαγωγή των µετοχών για διαπραγµάτευση στο Χρηµατιστήριο Αθηνών Το ιοικητικό Συµβούλιο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς ενέκρινε το περιεχόµενο του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου µόνον όσον αφορά την κάλυψη των αναγκών πληροφόρησης του επενδυτικού κοινού, όπως αυτές καθορίζονται από τις διατάξεις του Κανονισµού (ΕΚ) 809/2004 της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚ ΟΣΗΣ Η ηµεροµηνία του Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου είναι η

2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Συνοπτικές Πληροφορίες για την Τράπεζα Μετοχικό Κεφάλαιο - Μετοχική Σύνθεση Αναµενόµενο Χρονοδιάγραµµα Συνοπτικές Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες είκτες Κεφαλαιακής Επάρκειας Παράγοντες Κινδύνου Πληροφορίες για τις Τάσεις Έγγραφα στη διάθεση του κοινού ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝ ΥΝΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Επιλεγµένες Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες Πληροφορίες για τη σύνταξη του Ενηµερωτικού ελτίου και του Ελεγκτές της Τράπεζας Υπεύθυνα Πρόσωπα Νοµικός Έλεγχος Νόµιµοι Ελεγκτές Έγγραφα στη ιάθεση του Κοινού Φορολογικός Έλεγχος Πληροφορίες για την Τράπεζα Λιανική Τραπεζική ίκτυο Εξυπηρέτησης Καταστηµάτων Επενδύσεις Πληροφορίες για τα Κεφάλαια της Τράπεζας Ρευστότητα και Πηγές Κεφαλαίων Ρευστότητα Περιορισµοί στη Χρήση Κεφαλαίων Ενδεχόµενες Υποχρεώσεις Κεφαλαιακή Επάρκεια Εγγυήσεις και Εµπράγµατες Ασφάλειες Πληροφορίες για τις Τάσεις Ακίνητα Εγκαταστάσεις - Εξοπλισµός Πάγια Περιουσιακά Στοιχεία Οργανωτική ιάρθρωση Οµίλου ικαστικές και ιαιτητικές ιαδικασίες Πληροφορίες για τις Συµµετοχές της Τράπεζας Συνδεδεµένες εταιρίες Απολογιστικές Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες Χρήσεων Συναλλαγές µε Συνδεόµενα Μέρη Αµοιβές µελών ιοικητικού Συµβουλίου και ιευθυντικών Στελεχών χρήσεων ιεταιρικές Συναλλαγές Τράπεζας Σηµαντικές Αλλαγές στη Χρηµατοοικονοµική ή Εµπορική Θέση του Οµίλου ιοικητικά, ιαχειριστικά, Εποπτικά Όργανα & Ανώτατα ιευθυντικά Στελέχη Αµοιβές και Οφέλη Προσωπικό Μερισµατική Πολιτική Μετοχικό Κεφάλαιο Μετατρέψιµο Οµολογιακό άνειο Μέτοχοι Συµβάσεις Θεσµικό Πλαίσιο Λειτουργίας της Τράπεζας ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΤΙΤΛΟΥ ήλωση για την Επάρκεια του Κεφαλαίου Κίνησης Ίδια Κεφάλαια & Χρηµατοοικονοµικό Χρέος

3 5.3 Αναµενόµενο Χρονοδιάγραµµα Παράρτηµα Οι εγκεκριµένες από το ιοικητικό Συµβούλιο, δηµοσιευµένες ατοµικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας για τη χρήση 2011, οι οποίες συντάχθηκαν βάσει των ΠΧΑ καθώς και η αντίστοιχη έκθεση ελέγχου

4 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στο παρόν Συµπλήρωµα του Ενηµερωτικού ελτίου της (εφεξής ή «Συµπλήρωµα του Ενηµερωτικού ελτίου» ή «Συµπλήρωµα») σε συνδυασµό µε το εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο περιέχονται και παρουσιάζονται µε εύληπτο και κατανοητό τρόπο όλες οι πληροφορίες και τα οικονοµικά στοιχεία που είναι απαραίτητα προκειµένου οι επενδυτές να µπορούν µε εµπεριστατωµένο τρόπο να αξιολογήσουν τα περιουσιακά στοιχεία, τις υποχρεώσεις, τη χρηµατοοικονοµική κατάσταση, τα αποτελέσµατα και τις προοπτικές της ανώνυµης εταιρίας «ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK A.E.» (εφεξής ή η «Τράπεζα» ή η «Εταιρία» ή η «Εκδότρια» ή η «PROBANK»), καθώς και τα δικαιώµατα που απορρέουν από τις κοινές ονοµαστικές µετοχές της. Το παρόν Συµπλήρωµα του Ενηµερωτικού ελτίου σε συνδυασµό µε το εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο αφορά τη ηµόσια Προσφορά νέων µετοχών από την αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου µε καταβολή µετρητών υπέρ των παλαιών µετόχων της ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK A.E. έχει συνταχθεί σύµφωνα µε την ισχύουσα ελληνική νοµοθεσία και έχει εγκριθεί από το ιοικητικό Συµβούλιο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, µόνον όσον αφορά στην κάλυψη των αναγκών πληροφόρησης του επενδυτικού κοινού, όπως αυτές καθορίζονται από τις διατάξεις του Ν. 3401/2005 και του Κανονισµού (ΕΚ) 809/2004 της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Το παρόν Συµπλήρωµα του Ενηµερωτικού ελτίου αποτελείται από α) το έγγραφο αναφοράς και β) το σηµείωµα µετοχικού τίτλου. Σηµειώνεται ότι το παρόν Συµπλήρωµα του Ενηµερωτικού ελτίου αποτελεί αναπόσπαστο τµήµα του Ενηµερωτικού ελτίου που εγκρίθηκε την 19/01/2012 από το ιοικητικό Συµβούλιο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (εφεξής το «Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο»). Το παρόν Συµπλήρωµα του Ενηµερωτικού ελτίου περιέχει κάθε πληροφορία, της οποίας η δηµοσιοποίηση προβλέπεται από τον Κανονισµό (ΕΚ) 809/2004 της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και το άρθρο 16 του Ν. 3401/2005 και τον Κανονισµό (ΕΚ) 809/2004 της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, και η οποία αφορά την Εταιρία και την παρούσα έκδοση των Νέων Μετοχών της Εταιρίας συνεπεία της αύξησης του µετοχικού της κεφαλαίου. Το παρόν Συµπλήρωµα του Ενηµερωτικού ελτίου θα είναι διαθέσιµο στο επενδυτικό κοινό, σύµφωνα µε το άρθρο 14, παρ. 2 του Ν. 3401/2005 ως ισχύει, σε ηλεκτρονική µορφή στην ιστοσελίδα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς ( και στην ιστοσελίδα της Εταιρίας ( Βάσει του άρθρου 16 του Ν.3401/2005, οι επενδυτές που έχουν ήδη εγγραφεί για την αγορά των µετοχών, την έκδοση των οποίων αποφάσισε η Γενική Συνέλευση της Τράπεζας της 21/06/2011 και οι από 01/12/2011 και 17/01/2012 αποφάσεις του ιοικητικού Συµβουλίου, πριν τη δηµοσίευση του Συµπληρώµατος, µπορούν να υπαναχωρήσουν από την αγορά ή την εγγραφή το αργότερο εντός τριών (3) εργάσιµων ηµερών από τη δηµοσίευση του παρόντος Συµπληρώµατος. Ειδικότερα, το παρόν Συµπλήρωµα του Ενηµερωτικού ελτίου της 19/01/2012 περιλαµβάνει τις πλέον πρόσφατες πληροφορίες για την Εταιρία και τις θυγατρικές της που ανέκυψαν κατά το χρόνο που µεσολάβησε από την έγκριση του Ενηµερωτικού ελτίου από το ιοικητικό Συµβούλιο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, ήτοι από την 19/01/2012, µέχρι και την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Εάν υπάρχει διαφορά µεταξύ (α) των δηλώσεων που περιέχονται στο παρόν Συµπλήρωµα του Ενηµερωτικού ελτίου και (β) των αντίστοιχων δηλώσεων που περιέχονται στο Ενηµερωτικό ελτίο της 19/01/2012, οι δηλώσεις στο (α) υπερισχύουν ως οι πλέον πρόσφατες. 4

5 2 ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 2.1 Συνοπτικές Πληροφορίες για την Τράπεζα Μετοχικό Κεφάλαιο - Μετοχική Σύνθεση Το µετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας κατά την 31/12/2011 και κατά την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου ανερχόταν σε ,20 και διαιρείτο σε κοινές ονοµαστικές µετοχές, ονοµαστικής αξίας 0,60 εκάστη. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται η µετοχική σύνθεση της Τράπεζας την 25/05/2012: ΕΠΩΝΥΜΟ ΟΝΟΜΑ Αριθµός υφιστάµενων µετοχών % επί του συνολικού Αριθµός ικαιωµάτων Ψήφου (1) % επί του συνολικού 1 OLYMPIC INVESTMENTS INC ,67% ,67% 2 ΣΕΠΕΤΑΣ ΠΕΤΡΟΣ ,60% ,60% 3 WINVEST AE ,22% ,22% 4 ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΕΜΦΙΑΛΩΣΕΩΝ Α.Ε. (ΒΙΚΟΣ Α.Ε.) ,01% ,01% 5 ΦΑΦΑΛΙΟΣ ΣΤΑΜΟΣ ,95% ,95% 6 ΑΜΑΝΑΚΗΣ ΜΙΛΤΙΑ ΗΣ ,29% ,29% 7 ΛΥΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ,18% ,18% 8 ΦΑΦΑΛΙΟΣ Α ΑΜΑΝΤΙΟΣ ,87% ,87% 9 ΚΑΨΑΣΚΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ,75% ,75% 10 ΣΤΑΜΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ,73% ,73% Σύνολο ,28% ,28% Ίδιες Μετοχές (1) ,26% ,26% Υπόλοιποι µέτοχοι ,46% ,46% Τελικό Σύνολο Υφισταµένων Μετοχών ,00% ,00% Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα µη ελεγµένα από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή (1) Οι ίδιες µετοχές δεν υπολογίζονται για το σχηµατισµό απαρτίας, ενώ τα δικαιώµατα παράστασης στη Γ.Σ. και τα δικαιώµατα ψήφου για αυτές τις µετοχές αναστέλλονται, για όσο διάστηµα βρίσκονται στην κατοχή της Τράπεζας (άρθρο 16 του Κ.Ν. 2190/1920). Σηµειώνεται ότι στον αριθµό των ιδίων µετοχών συµπεριλαµβάνονται και ίδιες µετοχές της Τράπεζας που κατέχει η Probank Leasing A.E. 5

6 2.2 Αναµενόµενο Χρονοδιάγραµµα Το αναµενόµενο χρονοδιάγραµµα της ηµόσιας Προσφοράς παρατίθεται στη συνέχεια: Ηµεροµηνία Γεγονός 21/05/2012 Λήξη περιόδου άσκησης δικαιωµάτων προτίµησης και προεγγραφών. 22/05/2012 Έναρξη περιόδου διάθεσης των αδιάθετων 12/06/2012 Έγκριση του Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου της 19/01/2012 από το.σ. της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς 13/06/2012 ηµοσίευση του Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου της 19/01/2012 στην ιστοσελίδα της Τράπεζας και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς 13/06/2012 ηµοσίευση ανακοίνωσης για τη διάθεση του Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου της 19/01/ /06/2012 Λήξη δικαιώµατος υπαναχώρησης των εγγραφών 18/06/2012 Λήξη περιόδου διάθεσης των αδιάθετων 18/06/2012 Πίστωση νέων µετοχών σε δικαιούχους 20/06/2012 Ανακοίνωση για την κάλυψη της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου Σηµειώνεται ότι το ανωτέρω χρονοδιάγραµµα εξαρτάται από αρκετούς αστάθµητους παράγοντες και ενδέχεται να µεταβληθεί. Σε κάθε περίπτωση θα υπάρξει ενηµέρωση του επενδυτικού κοινού και των µετόχων µε σχετική ανακοίνωση, όπως προβλέπεται. Η περίοδος διάθεσης των τυχόν αδιάθετων µετοχών λήγει το αργότερο την ηµεροµηνία κάλυψης της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στο Κ.Ν. 2190/1920. Με την πιστοποίηση της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου από το ιοικητικό Συµβούλιο της Τράπεζας θα υπάρξει σχετική ενηµέρωση προς την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και θα δηµοσιευτεί ανακοίνωση για την κάλυψη της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου και τη διάθεση τυχόν αδιάθετων µετοχών στην ιστοσελίδα της Τράπεζας. Κάθε µέτοχος, θα λάβει εγγράφως βεβαίωση σχετικά µε τον αριθµό των µετοχών που του κατανεµήθηκαν. 2.3 Συνοπτικές Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες Η Εταιρία συντάσσει ετήσιες ατοµικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις βάσει των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς. Οι ακόλουθες χρηµατοοικονοµικές πληροφορίες αφορούν τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, την 31/12/2010 και την 31/12/2011. Οι πληροφορίες για τα οικονοµικά µεγέθη του Οµίλου της Τράπεζας παρουσιάζονται όπως αυτές προκύπτουν από: τις δηµοσιευµένες ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της χρήσης 2010 οι οποίες έχουν ελεγχθεί από τους Τακτικούς Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές κ. Σωτήρη Κωνσταντίνου (ΑΜ ΣΟΕΛ 13671) και κ. Μαρία ηµτσούδη (ΑΜ ΣΟΕΛ 28651) της ελεγκτικής εταιρίας Grant Thornton Α.Ε. και εγκρίθηκαν µε την από 21/06/2011 απόφαση της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των µετόχων της Τράπεζας. τις δηµοσιευµένες ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της χρήσης 2011 οι οποίες έχουν ελεγχθεί από τους Τακτικούς Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές κ. Σωτήρη Κωνσταντίνου (ΑΜ ΣΟΕΛ 13671) και κ. Ιωάννη Λέο (ΑΜ ΣΟΕΛ 24881) της ελεγκτικής εταιρίας Grant Thornton Α.Ε. και εγκρίθηκαν µε την από 29/05/2012 απόφαση του ιοικητικού Συµβουλίου της Τράπεζας. 6

7 Οι ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009 και την 31/12/2010 περιλαµβάνουν, πέραν της Τράπεζας, την PROBANK Α.Ε..Α.Κ., την PROBANK Χρηµατοδοτικές Μισθώσεις Α.Ε., την PROBANK AUTOLEASING Α.Ε., την PROBANK Μεσίτες Ασφαλίσεων Α.Ε., την PROFINANCE Α.Ε. και την εταιρία ΑΝΘΟΣ PROPERTIES Α.Κ.Ε. Όλες οι ανωτέρω θυγατρικές εταιρίες ενοποιούνται µε τη µέθοδο της ολικής ενοποίησης. Οι ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011 περιλαµβάνουν, πέραν της Τράπεζας, την PROBANK Α.Ε..Α.Κ., την PROBANK Χρηµατοδοτικές Μισθώσεις Α.Ε., την PROBANK Μεσίτες Ασφαλίσεων Α.Ε., την PROFINANCE Α.Ε. και την εταιρία ΑΝΘΟΣ PROPERTIES Α.Κ.Ε. Κατά τη διάρκεια της χρήσης 2011 ολοκληρώθηκε η συγχώνευση της PROBANK LEASING µε απορρόφηση της PROBANK AUTOLEASING Α.Ε. Όλες οι ανωτέρω θυγατρικές εταιρίες ενοποιούνται µε τη µέθοδο της ολικής ενοποίησης. Συνοπτικές χρηµατοοικονοµικές πληροφορίες ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται τα επιλεγµένα µεγέθη των ενοποιηµένων αποτελεσµάτων του Οµίλου για τις χρήσεις , βάσει των ΠΧΑ: ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΜΕΓΕΘΗ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Ποσά σε εκατ Καθαρά έσοδα από τόκους 109,31 107,90 118,32 Καθαρά έσοδα από προµήθειες 25,63 26,23 26,13 Λοιπά έσοδα* 54,37 10,10 16,04 Καθαρά λειτουργικά έσοδα 189,31 144,23 160,49 Σύνολο λειτουργικών εξόδων** -159,67-133,96-155,04 Ζηµίες αποµειώσεως οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου ,45 Κέρδη/ (Ζηµίες) προ Φόρων 29,64 10,26-329,00 Κέρδη/ (Ζηµίες) µετά από Φόρους 19,42 1,75-264,07 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. *Τα λοιπά έσοδα περιλαµβάνουν Έσοδα από µερίσµατα, αποτελέσµατα Χ/Ο πράξεων και λοιπά έσοδα εκµεταλλεύσεως. ** Το σύνολο λειτουργικών εξόδων περιλαµβάνει απάνες προσωπικού, Αποσβέσεις, Αποµείωση δανείων και λοιπών απαιτήσεων και Λοιπά λειτουργικά έξοδα Τα καθαρά έσοδα από τόκους της χρήσης 2011 ανήλθαν σε 118,32 εκατ. από 107,90 εκατ. τη χρήση 2010 και 109,31 εκατ. τη χρήση 2009, σηµειώνοντας σωρευτική αύξηση τριετίας κατά 8,24%. ως αποτέλεσµα της αύξησης των τόκων χορηγήσεων κατά 21,59% και των τόκων χρεογράφων κατά 41,37% η οποία οφείλεται σε αυξηµένους τόκους από Οµόλογα. Στις χρήσεις 2009, 2010 και 2011, τα καθαρά έσοδα από προµήθειες ανήλθαν σε 25,63 εκατ., σε 26,23 εκατ. και σε 26,13 εκατ. αντίστοιχα, σηµειώνοντας σωρευτική αύξηση τριετίας ύψους 1,94%, γεγονός που οφείλεται στις αυξήσεις των προµηθειών από έκδοση εγγυητικών επιστολών και στις προµήθειες από κίνηση κεφαλαίων. 7

8 Τα λοιπά έσοδα το 2010 παρουσίασαν σηµαντική µείωση εξαιτίας υψηλών κερδών από πώληση οµολόγων, ύψους 46,73 εκατ. τη χρήση 2009, τα οποία δεν επετεύχθησαν το Τη χρήση 2011 αυξήθηκαν σηµαντικά σε σχέση µε το 2010 εξαιτίας των κερδών στο χαρτοφυλάκιο συναλλαγών. Το σύνολο των λειτουργικών εξόδων σε ενοποιηµένη βάση για την τριετία µειώθηκε σωρευτικά κατά 2,90%, συγκεκριµένα διαµορφώθηκε σε 159,67 εκατ. τη χρήση 2009, σε 133,96 εκατ. τη χρήση 2010 και σε 155,04 εκατ. τη χρήση Κύρια αιτία των εν λόγω µεταβολών αποτελούν οι µεταβολές της αποµείωσης δανείων και λοιπών απαιτήσεων, η οποία διαµορφώθηκε σε 63,38 εκατ. το 2011 από 44,62 εκατ. τη χρήση 2010 και 71,79 εκατ. τη χρήση Τα αποτελέσµατα προ φόρων το 2011, σε ενοποιηµένη βάση, διαµορφώθηκαν σε ζηµίες ύψους 329,00 εκατ. λόγω των ζηµιών αποµείωσης ΟΕ, έναντι κερδών ύψους 10,26 εκατ. τη χρήση 2010 και 29,64 εκατ. τη χρήση Εκτός από τη ζηµία της αποµείωσης των Οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου αρνητικά επέδρασαν και τα υψηλά ποσά για αποµείωσης δανείων και λοιπών απαιτήσεων. Σηµειώνεται ότι εάν δεν ληφθούν υπόψη οι ζηµίες αποµείωσης ΟΕ ποσού 334,45 εκατ., τα ενοποιηµένα αποτελέσµατα προ φόρων του 2011 διαµορφώνονται σε κέρδη 5,45 εκατ. Τα αποτελέσµατα µετά από φόρους διαµορφώθηκαν το 2011 σε ζηµίες ύψους 264,07 εκατ. έναντι κερδών 1,75 εκατ. το 2010 και 19,42 εκατ. το Στον ακόλουθο πίνακα παρατίθενται τα ενοποιηµένα στοιχεία συνολικών εσόδων του Οµίλου για τις χρήσεις : ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΜΕΓΕΘΗ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΕΣΟ ΩΝ Ποσά σε εκατ Καθαρά κέρδη/ (ζηµίες) χρήσης 19,42 1,75-264,07 Λοιπά συνολικά έσοδα χρήσης µετά φόρων -8,80-4,68 11,01 Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα χρήσης 10,62-2,94-253,06 Συγκεντρωτικά συνολικά αποτελέσµατα χρήσης αποδιδόµενα σε: Ιδιοκτήτες της µητρικής 10,54-2,78-253,03 Μη ελεγχόµενα δικαιώµατα 0,08-0,15-0,03 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται τα επιλεγµένα µεγέθη των ενοποιηµένων καταστάσεων οικονοµικής θέσης της Τράπεζας για τις χρήσεις : ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΜΕΓΕΘΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 άνεια και Απαιτήσεις κατά πελατών (µετά από αποµειώσεις) 2.678, , ,38 Ταµείο και διαθέσιµα στην Κεντρική Τράπεζα 145, ,88 167,54 Απαιτήσεις κατά πιστωτικών ιδρυµάτων 451,39 177,35 106,83 Χαρτοφυλάκιο συναλλαγών 2,43 227,17 81,39 Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διαθέσιµο προς πώληση 319,62 7,99 7,70 Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διακρατούµενο µέχρι τη λήξη 2,82 457,88 138,83 8

9 ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΜΕΓΕΘΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Λοιπά στοιχεία Ενεργητικού* 129,05 147,38 244,95 Σύνολο Ενεργητικού 3.729, , ,63 Ίδια Κεφάλαια 352,20 331,25 71,71 Υποχρεώσεις προς πελάτες 3.003, , ,52 Υποχρεώσεις προς πιστωτικά ιδρύµατα 265,82 497,96 300,33 Λοιπά στοιχεία Παθητικού** 108,11 78,67 87,07 Σύνολο Υποχρεώσεων και Ιδίων Κεφαλαίων 3.729, , ,63 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. * Τα λοιπά στοιχεία Ενεργητικού περιλαµβάνουν τα εξής: Παράγωγα Χ/Ο προϊόντα Απαιτήσεις, Ενσώµατα Πάγια, Άυλα Πάγια, Αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις, Λοιπά στοιχεία Ενεργητικού. ** Τα λοιπά στοιχεία Παθητικού περιλαµβάνουν τα εξής: Παράγωγα Χ/Ο µέσα Υποχρεώσεις, Υποχρεώσεις από παροχές στο προσωπικό, Αναβαλλόµενες φορολογικές υποχρεώσεις, Λοιπά στοιχεία παθητικού. Την 31/12/2011 το υπόλοιπο του λογαριασµού «άνεια και Απαιτήσεις κατά Πελατών», µετά από τις αποµειώσεις, παρέµεινε στα ίδια περίπου επίπεδα και διαµορφώθηκε σε 2.657,38 έναντι 2.760,74 εκατ. την 31/12/2010 και 2.678,65 εκατ. την 31/12/2009. Όµως υπήρξαν επί µέρους αυξοµειώσεις, µε τα επιχειρηµατικά δάνεια προ αποµειώσεων να σηµειώνουν σωρευτική αύξηση τριετίας κατά 6,80%, ενώ τα καταναλωτικά δάνεια και οι πιστωτικές κάρτες µειώθηκαν σωρευτικά κατά 77,49% και 31,66% αντίστοιχα. Την 31/12/2011, το υπόλοιπο του λογαριασµού «Απαιτήσεις κατά Πιστωτικών Ιδρυµάτων» διαµορφώθηκε σε 106,83 εκατ. από 451,39 εκατ. την 31/12/2009 και 177,35 εκατ. την 31/12/2010 και αφορούσε κυρίως σε τοποθετήσεις στη διατραπεζική αγορά. Η σωρευτική µείωση κατά 76,33% οφείλεται στη χρήση των κεφαλαίων αφενός λόγω της ανάγκης που δηµιουργήθηκε από τη διαχρονικά αυξανόµενη έλλειψη ρευστότητας στην αγορά, για χορηγήσεις προς πελάτες και αφετέρου για την αγορά στοιχείων Ενεργητικού. Το υπόλοιπο του λογαριασµού «Χαρτοφυλάκιο Συναλλαγών» διαµορφώθηκε σε 81,39 εκατ. την 31/12/2011, παρουσιάζοντας σηµαντική αύξηση, από 2,43 εκατ. την 31/12/2009. Το ποσό των 81,39 εκατ. αφορά αποτίµηση µεριδίων Α/Κ την 31/12/2011, που αγόρασε η Τράπεζα. Το «Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διαθέσιµο προς πώληση» µειώθηκε σηµαντικά την 31/12/2010 επειδή µέρος του χαρτοφυλακίου, συγκεκριµένα Οµόλογα Ελληνικού ηµοσίου (ΟΕ ), µεταφέρθηκε στο «Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διακρατούµενο µέχρι τη λήξη». Αντίστοιχα, το «Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διακρατούµενο µέχρι τη λήξη» παρουσίασε µεγάλη αύξηση την 31/12/2010 σε σχέση µε τις προηγούµενες χρήσεις εξαιτίας προσθηκών ΟΕ αλλά και της ανωτέρω µεταφοράς. Το χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διακρατούµενο µέχρι τη λήξη µειώθηκε την 31/12/2011 κατά 69,68% από 457,88 εκατ. την 31/12/2010 κυρίως λόγω της αποµείωσης των ΟΕ. Το σύνολο του Ενεργητικού της ενοποιηµένης Κατάστασης Οικονοµικής Θέσης την 31/12/2011 διαµορφώθηκε σε 3.404,63 εκατ. έναντι 3.938,38 εκατ. την 31/12/2010 και 3.729,47 εκατ. την 31/12/2009, σωρευτικά µειωµένο για την τριετία κατά 8,71%, κυρίως λόγω των αποσβέσεων του PSI, αλλά και της µείωσης των απαιτήσεων κατά πιστωτικών ιδρυµάτων και του «Χαρτοφυλακίου Επενδύσεων διαθέσιµο προς πώληση». Την 31/12/2011 η µείωση του υπολοίπου του χαρτοφυλακίου επενδύσεων διακρατούµενου µέχρι τη λήξη από 457,88 εκατ. σε 138,83 εκατ. οφείλεται στη συµµετοχή της Τράπεζας στη διαδικασία του PSI. 9

10 Οι υποχρεώσεις προς πιστωτικά ιδρύµατα παρουσίασαν µείωση ύψους 39,69%, από 497,96 εκατ. την 31/12/2010 σε 300,33 εκατ. την 31/12/2011 λόγω κυρίως της χαµηλότερης αποτίµησης των ΟΕ που εκχωρούνταν για άντληση ρευστότητας από την Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ την 31/12/2010 σηµείωσε αύξηση κατά 87,33% σε σχέση µε την 31/12/2009 λόγω της εκχώρησης ΟΕ για τον ίδιο λόγο, σε υψηλότερη τιµή. Η Τράπεζα παραδοσιακά χρηµατοδοτεί τις δανειοδοτικές της δραστηριότητες και το χαρτοφυλάκιο επενδύσεων κυρίως µέσω των καταθέσεών της. Οι καταθέσεις πελατών διαµορφώθηκαν σε 2.945,52 εκατ. την 31/12/2011, παρουσιάζοντας σωρευτική µείωση ύψους 1,93% από 3.003,35 εκατ. την 31/12/2009, διαµορφώνοντας έτσι τη σχέση δανείων και απαιτήσεων κατά πελατών µετά αποµειώσεων και λοιπών απαιτήσεων ( 2.657,38 εκατ.) προς καταθέσεις, την 31/12/2011, σε ποσοστό ύψους 90,22%. Η αύξηση των καταθέσεων οφείλεται στην ωρίµανση των καταστηµάτων της Τράπεζας, καθώς και στην επέκταση του δικτύου της. Τα «Ίδια Κεφάλαια» του Οµίλου διαµορφώθηκαν σε 71,71 εκατ. την 31/12/2011 από 331,25 εκατ. την 31/12/2010 και 352,20 εκατ. την 31/12/2009 και συµπεριλαµβάνει ζηµίες εις νέον ποσού 235,22 εκατ. την 31/12/2011 έναντι κερδών εις νέον ποσού 34,57 εκατ. την 31/12/2010 και 44,76 εκατ. την 31/12/2009, το µετοχικό κεφάλαιο ύψους 75,24 εκατ., διαιρούµενο σε µετοχές ονοµαστικής αξίας 0,60 την 31/12/2011, έναντι την 31/12/2010 και 31/12/2009, τα δικαιώµατα µειοψηφίας ύψους 4,96 εκατ. την 31/12/2011, 5,00 εκατ. την 31/12/2010 και 6,03 εκατ. την 31/12/2009 και τα πάσης φύσεως αποθεµατικά ποσού 226,73 εκατ. την 31/12/2011, 237,94 εκατ. την 31/12/2010 και 247,66 εκατ. την 31/12/2009. Η µεταβολή των αποθεµατικών την 31/12/2011 έναντι της 31/12/2010 οφείλεται σε µείωση του αποθεµατικού εύλογης αξίας λόγω διαφορών ανακατάταξης και αποµείωσης των ΟΕ του Οµίλου και στην αγορά ιδίων µετοχών της Τράπεζας. Στον ακόλουθο πίνακα παρατίθενται οι πληροφορίες για τις ταµειακές ροές του Οµίλου για τις χρήσεις 2009, 2010 και 2011 σύµφωνα µε τα ΠΧΑ: ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΜΕΓΕΘΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ Ποσά σε εκατ Ταµειακές Ροές από Λειτουργικές ραστηριότητες 89,68-103,41-66,11 Ταµειακές Ροές από Επενδυτικές ραστηριότητες -272,20-138,11 9,24 Ταµειακές Ροές από Χρηµατοδοτικές ραστηριότητες 71,09-17,13-6,48 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Στον ακόλουθο πίνακα παρατίθενται επιλεγµένοι χρηµατοοικονοµικοί δείκτες του Οµίλου, οι οποίοι έχουν υπολογισθεί µε βάση τα οικονοµικά µεγέθη των χρήσεων : ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΕΙΚΤΕΣ ΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟ ΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Απόδοση Οµίλου επί των Ιδίων Κεφαλαίων (Μ.Ο.) προ φόρων 9,50% 3,00% -163,29% Απόδοση Οµίλου επί του Ενεργητικού (Μ.Ο.) προ φόρων 0,86% 0,27% -8,96% Σύνολο Λειτουργικών Εξόδων / Σύνολο Καθαρών Λειτουργικών Εσόδων 84,34% 92,88% 96,60% Σύνολο Λειτουργικών Εξόδων / Μ.Ο. Ενεργητικού 4,63% 3,49% 4,22% ΕΙΚΤΕΣ ΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΕΣΟ ΩΝ 10

11 Καθαρά Έσοδα από Τόκους / Σύνολο Καθαρών Λειτουργικών Εσόδων 57,74% 74,81% 73,73% Καθαρά Έσοδα από Τόκους / Μ.Ο. Ιδίων Κεφαλαίων 35,04% 31,58% 58,73% Καθαρά Έσοδα από Προµήθειες /Σύνολο Καθαρών Λειτουργικών Εσόδων 13,54% 18,18% 16,28% ΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ είκτης Ρευστών ιαθεσίµων 23,90% 21,23% 12,75% είκτης Ασυµφωνίας ληκτότητας απαιτήσεων υποχρεώσεων -0,82% -12,01% -22,45% ΕΙΚΤΕΣ ΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ Υποχρεώσεις προς Πελάτες / Απαιτήσεις κατά πελατών 112,12% 109,77% 110,84% Υποχρεώσεις προς Πελάτες / Σύνολο 80,53% 76,95% Ενεργητικού 86,52% άνεια (µετά από προβλέψεις) / Καταθέσεις 89,19% 91,10% 90,22% Ίδια Κεφάλαια / Σύνολο Ενεργητικού 9,44% 8,41% 2,11% Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Οι ακόλουθες πληροφορίες αφορούν τα στοιχεία ανά µετοχή για τις χρήσεις : ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑ ΜΕΤΟΧΗ Ποσά σε Αριθµός Μετοχών Τέλους Χρήσης (1) Μέρισµα ανά Μετοχή (σε ) (2) 0,10 0,043 - Λογιστική Αξία Μετοχής (3) * 3,93 3,70 0,57 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις (1) Αναφέρεται στον αριθµό µετοχών τέλους χρήσης ο οποίος αναπροσαρµόστηκε για τις χρήσεις σε συνέχεια της από 21/06/2011 Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των µετόχων της Τράπεζας που αποφάσισε τη διανοµή 4 µετοχών για κάθε 10 παλαιές από κεφαλαιοποίηση αποθεµατικών υπέρ το άρτιο (2) Αναφέρεται στο εγκεκριµένο ονοµαστικό µέρισµα από τις Τακτικές Γενικές Συνελεύσεις των µετόχων της Τράπεζας (3) Με βάση το φυσικό αριθµό µετοχών τέλους χρήσης * Η λογιστική αξία υπολογίζεται µε βάση τα Ίδια Κεφάλαια µε τα δικαιώµατα µειοψηφίας και τον αριθµό µετοχών τέλους έτους. 2.4 είκτες Κεφαλαιακής Επάρκειας Στους πίνακες που ακολουθούν παρατίθενται οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας της Τράπεζας και του Οµίλου κατά την 31/12 των χρήσεων 2009, 2010 και Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι από 01/01/2008 εφαρµόζεται το νέο πλαίσιο για τον υπολογισµό της κεφαλαιακής επάρκειας (Βασιλεία ΙΙ), και οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας των προηγουµένων χρήσεων έχουν προσαρµοσθεί µε βάση τις τρέχουσες απαιτήσεις. Σύµφωνα µε αυτό τροποποιήθηκε σηµαντικά ο υπολογισµός του πιστωτικού κινδύνου και των αντίστοιχων κεφαλαιακών απαιτήσεων και λαµβάνονται υπόψη οι κεφαλαιακές απαιτήσεις για το λειτουργικό κίνδυνο. 11

12 ΕΙΚΤΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Κύρια βασικά κεφάλαια (Upper Tier I) (α) 331,16 325,63 62,18 Πρόσθετα βασικά κεφάλαια (Lower Tier I) Μειώσεις (β) -0,24-0,82-3,51 Βασικά κεφάλαια (Tier I) (γ) 330,92 324,81 58,67 Κύρια συµπληρωµατικά κεφάλαια (Upper Tier II) 1,5 0 0 Πρόσθετα συµπληρωµατικά κεφάλαια (Lower Tier II) Μειώσεις -0, Συνολικά εποπτικά κεφάλαια (δ) 332,18 324,81 58,67 Σταθµισµένο έναντι κινδύνων Σταθµισµένο κατά πιστωτικό κίνδυνο ποσό ανοίγµατος 2.120, , ,81 Σταθµισµένο κατά λειτουργικό κίνδυνο ποσό ανοίγµατος 251,74 271,29 290,76 Σταθµισµένο κατά κίνδυνο αγοράς ποσό ανοίγµατος 0,2 0,25 0,00 Σύνολο σταθµισµένου έναντι κινδύνων (ε) ενεργητικού 2.372, , ,57 είκτες: είκτης Core TIER1 [(α)+(β)]/(ε) 13,95% 12,59% 2,27% Βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (γ)/(ε) 13,95% 12,59% 2,27% Συνολικός βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (δ)/(ε) 14,00% 12,59% 2,27% Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. ΕΙΚΤΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΟΜΙΛΟΥ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Κύρια βασικά κεφάλαια (Upper Tier I) (α) 342,71 335,17 64,08 Πρόσθετα βασικά κεφάλαια (Lower Tier I) Μειώσεις (β) -0,24-0,82-3,51 Βασικά κεφάλαια (Tier I) (γ) 342,47 334,35 60,57 Κύρια συµπληρωµατικά κεφάλαια (Upper Tier II) 1, Πρόσθετα συµπληρωµατικά κεφάλαια (Lower Tier II) Μειώσεις -0, Συνολικά εποπτικά κεφάλαια (δ) 343,73 334,35 60,57 Σταθµισµένο έναντι κινδύνων Σταθµισµένο κατά πιστωτικό κίνδυνο ποσό ανοίγµατος 2.317, , ,77 Σταθµισµένο κατά λειτουργικό κίνδυνο ποσό ανοίγµατος 269,48 286,45 305,36 Σταθµισµένο κατά κίνδυνο αγοράς ποσό ανοίγµατος 5,86 0,62 0,28 Σύνολο σταθµισµένου έναντι κινδύνων ενεργητικού (ε) 2.593, , ,41 είκτες: είκτης Core TIER1 [(α)+(β)]/(ε) 13,21% 11,89% 2,14% Βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (γ)/(ε) 13,21% 11,89% 2,14% Συνολικός βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (δ)/(ε) 13,26% 11,89% 2,14% Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. 12

13 Η συγκριτική µείωση της χρήσης 2010 έναντι της χρήσης 2009 οφείλεται στην αύξηση του σταθµισµένου έναντι κινδύνων χαρτοφυλακίου λόγω αύξησης των χορηγήσεων. Πιο συγκεκριµένα, η εν λόγω αύξηση οφείλεται στην αντίστοιχη άνοδο των χορηγήσεων κατά 3%. Την 31/12/2011 ο συνολικός βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας σε εταιρικό και ενοποιηµένο ανήλθε σε 2,27% και 2,14% αντίστοιχα. Με βάση τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της 26/10/2011 επικαιροποιήθηκαν οι όροι του Μνηµονίου και αποφασίστηκε ο δείκτης Core Tier 1 σε ποσοστό 10% ως απαιτούµενος δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζικών ιδρυµάτων. Μέχρι την 30/09/2012 ο χρησιµοποιούµενος δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας είναι ο συνολικός βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας, ήτοι ποσοστό 8%. Με την προϋπόθεση της πλήρους κάλυψης της παρούσας αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας, εκτιµάται από τη ιοίκηση της Τράπεζας ότι αυτή θα έχει ως αποτέλεσµα ο δείκτης Core TIER1 του Οµίλου, pro forma 1 µε στοιχεία της 31/12/2011, να διαµορφωθεί σε επίπεδο 5,87%, ενώ µε την προϋπόθεση της πλήρους κάλυψης της παρούσας αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου και του ΜΟ ο Βασικός είκτης Ιδίων Κεφαλαίων θα διαµορφωθεί σε 11,29%. Σύµφωνα µε την Π ΤΕ 2654/2012 ο ελάχιστος δείκτης Core TIER1 για τα πιστωτικά ιδρύµατα καθορίζεται σε 9% από την 30/09/2012 και σε 10% από την 30/06/2013. Σε περίπτωση που ο συγκεκριµένος δείκτης κατέλθει του εν λόγω ορίου, η Τράπεζα της Ελλάδος φροντίζει ώστε το πιστωτικό ίδρυµα να λάβει τα απαραίτητα µέτρα, για να επανέλθει ο συντελεστής στο ελάχιστο όριο το ταχύτερο δυνατόν. Σύµφωνα µε τις προτάσεις της Βασιλείας ΙΙ, η Τράπεζα έχει υιοθετήσει την «Τυποποιηµένη Μέθοδο» (Standardized Approach) για τη µέτρηση του πιστωτικού κινδύνου και του κινδύνου αγοράς, καθώς και τη «Μέθοδο Βασικού είκτη» (Basic Indicator Approach) για τη µέτρηση του λειτουργικού κινδύνου. Το Νέο PSI, σε συνδυασµό µε τον έλεγχο χαρτοφυλακίων δανείων από την Τράπεζα της Ελλάδος µε τη συνδροµή της Black Rock Solutions, δηµιουργούν για το σύνολο του τραπεζικού συστήµατος, συνακόλουθα και για την Probank, νέες συνθήκες και ανάγκες επιπλέον ενίσχυσης της κεφαλαιακής της επάρκειας. Η ιοίκηση της Probank παρακολουθεί τις εξελίξεις και θα λάβει όλα τα αναγκαία µέτρα για την ενίσχυση της Τράπεζας, όταν οριστικοποιηθούν τα παραπάνω. 2.5 Παράγοντες Κινδύνου Κίνδυνοι που σχετίζονται µε τη δηµοσιονοµική κρίση της Ελλάδας και τη µεταβλητότητα των Παγκόσµιων χρηµαταγορών Το Ελληνικό ηµόσιο έχει ήδη υπογράψει την εθελοντική ανταλλαγή Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου µε τη συµµετοχή ιδιωτών (Private Sector Involvement ή «PSI»). Πιθανή συµµετοχή του Ταµείου Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) στο µετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας Κίνδυνος που σχετίζεται µε τις Επιχειρηµατικές δραστηριότητες της Τράπεζας Ενδεχόµενη ανεπάρκεια του κεφαλαίου κίνησης για τους επόµενους 12 µήνες, συνεπάγεται αδυναµία του Οµίλου να αποπληρώσει εµπρόθεσµα τις υποχρεώσεις του. 1 Σηµειώνεται ότι για τον υπολογισµό του pro forma δείκτη έχει ληφθεί το συνολικό ποσό της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου. 13

14 Κίνδυνοι που Σχετίζονται µε το Μετατρέψιµο Οµολογιακό άνειο Κίνδυνος που σχετίζεται µε την άσκηση των δικαιωµάτων συµµετοχής στο Μετατρέψιµο Οµολογιακό άνειο υπέρ όσων συµµετείχαν στην αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας που αποφασίστηκε από την Τακτική Γενική Συνέλευση των µετόχων της 21/06/2011 και την 15/05/2012 απόφαση του ιοικητικού Συµβουλίου της Τράπεζας Οι Μετατρέψιµες Οµολογίες µπορεί να µην είναι κατάλληλη επένδυση για όλους τους επενδυτές Κίνδυνος από πιθανή υποχώρηση της αξίας των κοινών µετοχών της Τράπεζας στις οποίες µετατρέπονται οι Μετατρέψιµες Οµολογίες Κίνδυνος από το ισχύον Νοµοθετικό Πλαίσίο για Μετατρέψιµες Οµολογίες ως οµολογίες χαµηλής εξασφάλισης και από τυχόν αλλαγή του Νοµοθετικού Πλαισίου σχετικά µε τις Μετατρέψιµες Οµολογίες Κίνδυνος από τη µη διαπραγµάτευση των Μετατρέψιµων Οµολογιών σε Χρηµατιστήριο Αξιών Κίνδυνος από πιθανή ενεργοποίηση των όρων του Μετατρέψιµου Οµολογιακού ανείου Κίνδυνος από πιθανή υποχρεωτική µετατροπή των Μετατρέψιµων Οµολογιών σε κοινές ονοµαστικές µετοχές της Τράπεζας 2.6 Πληροφορίες για τις Τάσεις Ο Όµιλος δραστηριοποιείται αποκλειστικά στην Ελλάδα, επηρεάζεται όµως από τις διεθνείς οικονοµικές εξελίξεις, καθώς και από τον τρόπο λειτουργίας του τραπεζικού συστήµατος. Η αρνητική στάση των διεθνών αγορών απέναντι στην Ελληνική οικονοµία καθώς και η δηµοσιονοµική προσαρµογή της µε βάση τις πρόσφατες διεθνείς συµφωνίες µε την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο έχουν οδηγήσει σε µεγάλη ύφεση την ελληνική αγορά. Η αναµενόµενη υποχώρηση του ΑΕΠ κατά 5,5% το 2011, η εκτιµώµενη περαιτέρω υποχώρησή του κατά 2,8% το 2012, καθώς και η αυξηµένη ανεργία αποτελούν φυσικά επακόλουθα της κρίσης 2. Ο τραπεζικός κλάδος στην Ελλάδα το 2011 επηρεάστηκε αρνητικά αφενός από την εκροή καταθέσεων από το τραπεζικό σύστηµα και αφετέρου από την επιδείνωση της ποιότητας του δανειακού χαρτοφυλακίου. Η εκροή των καταθέσεων οφείλεται στην προσπάθεια των καταναλωτών να αναπληρώσουν τη µείωση των εισοδηµάτων τους και στο φόβο αποχώρησης της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Η ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου επιδεινώθηκε εξαιτίας της ύφεσης που επηρέασε την κερδοφορία των επιχειρήσεων, καθώς επίσης και την οµαλή αποπληρωµή των δανειακών υποχρεώσεων ιδιωτών και επιχειρήσεων. Οι δύο προαναφερόµενοι παράγοντες επηρεάζουν µεταξύ άλλων δυσµενώς τους ισολογισµούς των πιστωτικών ιδρυµάτων. Τα οικονοµικά αποτελέσµατα των πιστωτικών ιδρυµάτων για τη χρήση 2011 επιβαρύνθηκαν περαιτέρω από την αποµείωση της αξίας των Οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου, λόγω του PSI plus. 2 Πηγή : Τράπεζα Ελλάδος, Νοµισµατική Πολιτική, Ενδιάµεση Έκθεση (Νοέµβριος 2011), Σηµειώνεται ότι οι πληροφορίες από την ανωτέρω πηγή έχουν αναπαραχθεί πιστά και εξ όσων η Τράπεζα γνωρίζει και είναι σε θέση να βεβαιώσει µε βάση τις πληροφορίες που έχουν δηµοσιευθεί από την πηγή αυτή, δεν υπάρχουν παραλείψεις που θα καθιστούσαν τις αναπαραγόµενες πληροφορίες ανακριβείς ή παραπλανητικές. 14

15 Η επικείµενη έκθεση µε τα αποτελέσµατα της εξέτασης των δανειακών χαρτοφυλακίων των τραπεζών, που διενεργήθηκε από την Blackrock Solutions (BLS) για λογαριασµό της Τράπεζας της Ελλάδος αναµένεται ότι θα δηµιουργήσει πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες, γεγονός που θα οδηγήσει τις τράπεζες να προχωρήσουν σύντοµα σε κεφαλαιακές ενισχύσεις. Η έκθεση της BLS αναµένεται να δηµοσιευθεί εντός του Σηµειώνεται ότι από τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν στην Τράπεζα από την Black Rock Solutions (BRS) το ποσό των κατ αυτούς απαιτούµενων προβλέψεων για την τριετία από την 30/06/2011 µέχρι την 30/06/2014 ανέρχεται σε 305 εκατ. βάσει του βασικού σεναρίου και σε 394 εκατ. βάσει του ακραίου σεναρίου. Η Τράπεζα την 31/12/2011 µε τη συντηρητική πολιτική της έχει διενεργήσει προβλέψεις ύψους 165 εκατ., ενώ τη διαφορά θα την καλύψει σε βάθος τριετίας. Η Τράπεζα εν µέσω του επιδεινούµενου κλίµατος συνέχισε καθ όλη τη διάρκεια του 2011 τη χρηµατοδότηση των πελατών της, διοχετεύοντας ρευστότητα που προήλθε από τη διαχρονικά θετική σχέση µεταξύ καταθέσεων-χορηγήσεων καθώς και από την εκχώρηση δανειακών συµβάσεων και Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου στην ΕΚΤ µέσω της ΤτΕ για απόκτηση ρευστότητας. Μέχρι την 31/12/2011 η Τράπεζα είχε αντλήσει ρευστότητα ύψους 278,68 εκατ. από την ΕΚΤ η οποία αντιστοιχεί στο 9,46% των καταθέσεών της κατά την εν λόγω ηµεροµηνία. Επίσης, σύµφωνα µε τη ιοίκηση της Τράπεζας, σηµειώνεται ότι την 04/11/2011, η Τράπεζα εκµεταλλεύτηκε τη δυνατότητα προσφυγής στο µηχανισµό ELA 3 για άντληση ρευστότητας µέσω εκχώρησης απαιτήσεων. Για το διάστηµα 04/11/ /05/2012, η Τράπεζα είχε εκχωρήσει απαιτήσεις που κυµάνθηκαν από 230 εκατ. µέχρι 323 εκατ. και άντλησε ρευστότητα από 10 εκατ. µέχρι 235 εκατ. ανάλογα µε τις εβδοµαδιαίες ανάγκες της, ενώ υπήρξε και διάστηµα χωρίς ανάγκη προσφυγής στο µηχανισµό ELA. Σηµειώνεται ότι κατά την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος Ενηµερωτικού ελτίου, η Τράπεζα µπορεί να εκχωρήσει δυνητικά το σύνολο των δανείων της ανεξαρτήτου κατηγορίας µε σκοπό να αντλήσει επιπλέον ρευστότητα από το µηχανισµό ELA. Τη χρήση 2012 η Τράπεζα έχει ως κύριο στόχο την αντιµετώπιση των σηµαντικών δυσχερειών που προέρχεται από την έλλειψη ρευστότητας και των πιθανών αυξηµένων επισφαλειών, συνέπεια της ύφεσης και του δηµοσιονοµικού προβλήµατος, µε όσα µέσα διαθέτει, χωρίς να αµελεί την αναπτυξιακή της πορεία. Στα ανωτέρω πλαίσια η Τράπεζα κινείται µε γνώµονα το τρίπτυχο της διασφάλισης επαρκούς ρευστότητας, ικανοποιητικής κεφαλαιακής επάρκειας και ισχυροποίησης του ισολογισµού της µε τη διενέργεια των αναγκαίων προβλέψεων. Την 31/12/2010 ο δείκτης Core TIER1 του Οµίλου ανερχόταν σε 11,89% και την 31/12/2011 σε 2,14%. Η ιοίκηση της Τράπεζας εκτιµά ότι µε την παραδοχή της πλήρους κάλυψης της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου ο δείκτης κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων (Core Tier 1) του Οµίλου θα ανέλθει σε 6% περίπου, ενώ µε την παραδοχή της πλήρους κάλυψης της επικείµενης έκδοσης του µετατρέψιµου οµολογιακού δανείου ο συνολικός βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας θα ανέλθει σε 11% περίπου. Σηµειωτέον ότι το επερχόµενο αυστηρότερο εποπτικό πλαίσιο προβλέπει δείκτη κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων (Core Tier 1) σε 9% την 30/09/2012 και σε 10% την 30/06/2013. Η συντηρητική πολιτική της Τράπεζας όσον αφορά τις προβλέψεις, οι οποίες την 31/12/2010 σε ενοποιηµένη βάση ανήλθαν σε 115,74 εκατ. (4,02% του συνόλου των δανείων προ αποµείωσης την 31/12/2010) και 165,82 εκατ. την 31/12/2011 (5,87% του συνόλου των δανείων προ αποµείωσης την 31/12/2011) θα συνεχισθεί και το Είναι σηµαντικό ότι οι υψηλές εγγυήσεις και καλύψεις των δανείων προτρέπουν σε χαµηλές προβλέψεις σε σχέση µε τις αποµειούµενες απαιτήσεις. Βέβαια είναι κατανοητό ότι σε ένα επιδεινούµενο περιβάλλον όπως η Ελληνική αγορά, όπου η ύφεση έχει πλήξει την πλειονότητα των επιχειρήσεων, είναι αναµενόµενη η αύξηση των καθυστερήσεων. Όµως η Τράπεζα, συνεχίζοντας να επιδιώκει την υψηλή κάλυψη των δανείων της, προσδοκά σε χαµηλότερη αύξηση των προβλέψεων. 3 Emergency Liquidity Assistance. 15

16 Στη χρήση 2012, η ιοίκηση της Τράπεζας θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην περαιτέρω συγκράτηση του λειτουργικού κόστους µε ενέργειες όπως η επαναδιαπραγµάτευση των ενοικίων των καταστηµάτων και ο αυστηρός έλεγχος των δαπανών. Την κύρια πρόκληση για το επόµενο έτος θα αποτελέσει η προβληµατική ρευστότητα, που αντιµετωπίζει το σύνολο του τραπεζικού κλάδου. Η έλλειψη δυνατότητας προσφυγής στις διεθνείς αγορές κεφαλαίων και η µείωση της αξίας των εκχωρούµενων αξιών στην ΕΚΤ, µέσω των οποίων αντλείται ρευστότητα, έχει µειώσει σηµαντικά τη ρευστότητα του τραπεζικού συστήµατος και κατ επέκταση όλης της αγοράς. Η Τράπεζα θα συνεχίσει την προσέλκυση καταθέσεων ώστε να διατηρήσει τη διαχρονικά υψηλή σχέση µεταξύ χορηγήσεων και καταθέσεων. Την 31/12/2010 οι χορηγήσεις (µετά τις προβλέψεις) ανέρχονταν στο 91,10% των καταθέσεων δίνοντας ένα σηµαντικό περιθώριο ρευστότητας, ενώ την 31/12/2011 σε 90,22%. Το 2012 αναµένεται ότι η έλλειψη ρευστότητας θα επηρεάσει ανοδικά τα επιτόκια καταθέσεων µε αποτέλεσµα να αυξάνεται το µέσο κόστος καταθέσεων της Τράπεζας. Αντίθετα, το µέσο επιτόκιο χορηγήσεων εκτιµάται ότι θα παραµείνει σε σταθερά επίπεδα. Η µείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ αναµένεται να επηρεάσει πτωτικά και τα επιτόκια Euribor και κατά συνέπεια να επηρεάσει τα δάνεια πελατών που εκτοκίζονται µε βάση το Euribor. Επίσης, σχετικά µε την επάρκεια του κεφαλαίου κίνησης του Οµίλου βλέπε ενότητα 5.1 «ήλωση για την Επάρκεια του Κεφαλαίου Κίνησης» του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Στο πλαίσιο της αναπτυξιακής της πορείας η Τράπεζα θα συνεχίσει και τη χρήση 2012 έχοντας ως στόχο την αύξηση του αριθµού των καταστηµάτων κατά 5. Την 20/06/2011 η Τράπεζα της Ελλάδος έδωσε έγκριση στην Τράπεζα για τη λειτουργία 5 καταστηµάτων. Η Τράπεζα έχει ήδη προχωρήσει στη λειτουργία τους. Συγκεκριµένα τα καταστήµατα αυτά βρίσκονται 1 στη Θεσσαλονίκη, 1 στην Άρτα, 1 στην Πρέβεζα και 2 στην Αττική. Τα καταστήµατα είναι κλασικού τύπου. Λειτουργούσαν ως καταστήµατα άλλων τραπεζών οπότε ήταν ήδη διαµορφωµένα και είχαν ελάχιστο συνολικό κόστος διαµόρφωσης και εξοπλισµού που ανέρχεται µεταξύ 400 χιλ. και 500 χιλ. Το κόστος διαµόρφωσης περιλάµβανε διαµόρφωση χώρων, συστήµατα ασφαλείας, συστήµατα δεδοµένων, χρηµατοκιβώτια, κ.λπ. και καλύφθηκε από τα λειτουργικά κέρδη της Τράπεζας. Το κόστος θα επιβαρύνει το Α εξάµηνο του Η στελέχωση των καταστηµάτων θα γίνει κατά βάση από το υπάρχον προσωπικό της Τράπεζας. Αναφορικά µε τη χρηµατοδότηση των τρεχουσών λειτουργικών αναγκών της Τράπεζας βλέπε ενότητα 5.1 «ήλωση για την Επάρκεια του Κεφαλαίου Κίνησης». 2.7 Έγγραφα στη διάθεση του κοινού Οι δηµοσιευµένες ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας για τη χρήση 2011, οι οποίες συντάχθηκαν βάσει των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς (.Π.Χ.Α.), καθώς και η αντίστοιχη έκθεση ελέγχου. Οι δηµοσιευµένες οικονοµικές καταστάσεις των θυγατρικών της Τράπεζας για τη χρήση 2011, οι οποίες συντάχθηκαν σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς (.Π.Χ.Α.), καθώς και οι αντίστοιχες εκθέσεις ελέγχου. Συµπληρωµατική έκθεση του Νοµικού Ελέγχου της δικηγορικής εταιρίας ΚΑΡΑΤΖΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΙΚΗΓΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ. Η Έκθεση προσυµφωνηµένων διαδικασιών (που συντάχθηκε κατόπιν αιτήµατος του Συµβούλου) των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών κ.κ. Σωτήρη Κωνσταντίνου (ΑΜ ΣΟΕΛ 13671) και Ιωάννη Λέου (ΑΜ ΣΟΕΛ 24881) για τις χρήσεις

17 Η από 30/05/2012 επιστολή εξέτασης των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών της ήλωσης Επάρκειας Κεφαλαίου Κίνησης της ιοίκησης της Τράπεζας για τους επόµενους 12 µήνες από την ηµεροµηνία ισχύος του παρόντος Συµπληρώµατος Ενηµερωτικού ελτίου. Το από 15/05/2012 απόσπασµα πρακτικού του.σ. της Τράπεζας για τον καθορισµό των όρων του Μετατρέψιµου Οµολογιακού ανείου. 17

18 3 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝ ΥΝΟΥ Κίνδυνοι που σχετίζονται µε τη δηµοσιονοµική κρίση της Ελλάδας και τη µεταβλητότητα των Παγκόσµιων χρηµαταγορών Η αβεβαιότητα που απορρέει από την ελληνική δηµοσιονοµική κρίση αλλά και η οικονοµική ύφεση που αυτή συνεπάγεται έχει και είναι πιθανόν να συνεχίσει να έχει σηµαντική αρνητική επίδραση στην επιχειρηµατική δραστηριότητα, στα λειτουργικά αποτελέσµατα και στην οικονοµική κατάσταση του Οµίλου. Σχετικά µε τον εν λόγω κίνδυνο που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι το ΑΕΠ, σε πραγµατικούς όρους, αναµένεται να µειωθεί κατά 5,5% το Επίσης, σχετικά µε τον εν λόγω κίνδυνο που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο και κατόπιν της δηµοσίευσης των οικονοµικών καταστάσεων της Τράπεζας για τη χρήση 2011, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι η συνολική αξία του χαρτοφυλακίου του Οµίλου που αφορά σε οµόλογα του Ελληνικού ηµοσίου ανήλθε σε ποσό ύψους 467,29 εκατ. (ονοµαστική αξία 450 εκατ.) την 31/12/2011 (13,73% του συνολικού ενεργητικού και 99,84% του επενδυτικού χαρτοφυλακίου του Οµίλου, προ αποµείωση ΟΕ και 318,95% µετά την αποµείωση) έναντι 455,22 εκατ. (ονοµαστική αξία 450,19 εκατ.) την 31/12/2010 (11,56% του συνολικού ενεργητικού και 97,71% του επενδυτικού χαρτοφυλακίου του Οµίλου). το ύψος του υπολοίπου των δανείων της 31/12/2011 ανήλθε σε ποσό 32,53 εκατ. προς νοµικά και φυσικά πρόσωπα µε εγγύηση του Ελληνικού ηµοσίου Ως αποτέλεσµα της σοβαρής επιδείνωσης της δηµοσιονοµικής θέσης του Ελληνικού ηµοσίου, η χρηµατοδότηση των ελληνικών τραπεζών από τις διεθνείς χρηµαταγορές και τη διατραπεζική είναι, επί του παρόντος, περιορισµένη, µε αποτέλεσµα η Τράπεζα να εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό από το Ευρωσύστηµα για τη ρευστότητα και τη χρηµατοδότησή της Σχετικά µε τον εν λόγω κίνδυνο που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, και κατόπιν της δηµοσίευσης των οικονοµικών καταστάσεων της Τράπεζας για τη χρήση 2011, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι την 31/12/2011 από τα ΟΕ συνολικής λογιστικής αξίας 467,29 εκατ., οµόλογα ονοµαστικής αξίας 460,81 εκατ. και τρέχουσας αξίας 122,53 εκατ. αφορούσαν ενέχυρο για την παροχή ρευστότητας από την ΕΚΤ µέσω της ΤτΕ. Επίσης, σηµειώνεται ότι την 31/12/2011, ΟΕ ποσού 5 εκατ. (έχει γίνει χρήση 3,51 εκατ.) είχαν δοθεί στην ΤτΕ για Repos πελατών. Κατά την 31/12/2010 δάνεια ποσού 158,91 εκατ. αφορούσαν ενέχυρο για την παροχή ρευστότητας από την ΕΚΤ µέσω της ΤτΕ. Επίσης, την 31/12/2011 δάνεια 5 ύψους 219,86 εκατ. αφορούσαν ενέχυρο για την παροχή ρευστότητας (άντληση ρευστότητας 151,38 εκατ.) από την ΕΚΤ µέσω της ΤτΕ. Επίσης, σύµφωνα µε τη ιοίκηση της Τράπεζας, σηµειώνεται ότι την 04/11/2011, η Τράπεζα εκµεταλλεύτηκε τη δυνατότητα προσφυγής στο µηχανισµό ELA για άντληση ρευστότητας µέσω εκχώρησης απαιτήσεων. Από 04/11/ /05/2012 η Τράπεζα είχε εκχωρήσει 4 Πηγή: Για τη χρήση Σηµειώνεται ότι οι πληροφορίες από την ανωτέρω πηγή έχουν αναπαραχθεί πιστά και εξ όσων η Τράπεζα γνωρίζει και είναι σε θέση να βεβαιώσει µε βάση τις πληροφορίες που έχουν δηµοσιευθεί από την πηγή αυτή, δεν υπάρχουν παραλείψεις που θα καθιστούσαν τις αναπαραγόµενες πληροφορίες ανακριβείς ή παραπλανητικές. 5 Στο ποσό των ενεχυριασµένων δανείων περιλαµβάνονται και ποσό το οποίο αφορούσε ΟΕ, τα οποία είχαν παραχωρηθεί στην Τράπεζα µε reverse repo προς εξασφάλιση δανείων. Κατά την 31/12/2011 το εν λόγω ποσό ανήλθε σε 5 εκατ. 18

19 απαιτήσεις που κυµάνθηκαν από 230 εκατ. µέχρι 323 εκατ. και άντλησε ρευστότητα από 10 εκατ. µέχρι 235 εκατ. ανάλογα µε τις εβδοµαδιαίες ανάγκες της, ενώ υπήρξε και διάστηµα χωρίς ανάγκη προσφυγής στο µηχανισµό ELA. Το Ελληνικό ηµόσιο έχει ήδη υπογράψει την εθελοντική ανταλλαγή Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου µε τη συµµετοχή ιδιωτών (Private Sector Involvement ή «PSI»). Στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωζώνης της 26 ης Οκτωβρίου 2011 αποφασίσθηκε η υπογραφή Μνηµονίου Συνεννόησης σε συγκεκριµένες κατευθύνσεις Οικονοµικής Πολιτικής (το «Μνηµόνιο Συνεννόησης») µεταξύ της Ελλάδος και των κλιµακίων της Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και του ιεθνούς Νοµισµατικού Ταµείου ( ΝΤ). Το Μνηµόνιο Συνεννόησης υπογράφηκε την 9 η Φεβρουαρίου 2012, και σύµφωνα µε αυτό η Ελλάδα δεσµεύεται να προβεί σε διαβουλεύσεις µε τα ανωτέρω κλιµάκια για την υιοθέτηση µορφών πολιτικής που µεταξύ άλλων αφορούν τη ρύθµιση και εποπτεία του Χρηµατοοικονοµικού Τοµέα. Σύµφωνα µε τη ρύθµιση αυτή όλες οι τράπεζες θα πρέπει να αξιολογήσουν τις κεφαλαιακές τους ανάγκες και εφόσον χρειάζεται να τις καλύψουν, έτσι ώστε ο δείκτης βασικών πρωτοβαθµίων κεφαλαίων (core tier 1 capital ratio) να ανέλθει σε 9% από την 30/09/2012 και σε 10% από την 30/06/2013. Η αξιολόγηση των κεφαλαιακών αναγκών θα γίνει µε βάση την επίδραση των αποτελεσµάτων της διαγνωστικής µελέτης της BlackRock για τα δάνεια, την επίπτωση του PSI (Private Sector Involvement) και τα επιχειρηµατικά σχέδια που έχουν υποβάλει οι τράπεζες στην Τράπεζα της Ελλάδος. Την 21 η Φεβρουαρίου 2012 καθορίστηκαν οι όροι του σχεδίου αναδιάρθρωσης και ανταλλαγής των οµολόγων, ενώ την 24 η Φεβρουαρίου 2012 το Υπουργικό Συµβούλιο της Ελληνικής ηµοκρατίας ενέκρινε τους όρους αυτούς. Tο PSI αποσκοπεί στη συµµετοχή ιδιωτών σε πρόγραµµα εθελοντικής ανταλλαγής των Οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου. Το PSI στην αρχική µορφή του περιελάµβανε την ανταλλαγή Οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου µε νέους τίτλους µεγαλύτερης διάρκειας και µειωµένης ονοµαστικής αξίας κατά 21% σε σχέση µε τα ανταλλασσόµενα Οµόλογα του Ελληνικού ηµοσίου («Αρχικό PSI»). Στη σηµερινή µορφή του απαιτεί η µειωµένη ονοµαστική αξία να κυµανθεί σε υψηλότερο που φτάνει έως και το 70% υπό ορισµένες συνθήκες. Ειδικότερα το Μάρτιο του 2012, στο πλαίσιο των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ της 21ης Φεβρουαρίου 2012, που προσδιόρισαν το πλαίσιο του προγράµµατος PSI για την αποµείωση του δηµόσιου χρέους κατά 53,5%, τέθηκε σε εφαρµογή η διαδικασία ανταλλαγής των Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου (ΟΕ ). Σύµφωνα µε το Ν. 4052/2012 και τις σχετικές υπουργικές αποφάσεις, έλαβε χώρα πρόγραµµα ανταλλαγής των οµολόγων που είχαν εκδοθεί σύµφωνα µε το ελληνικό δίκαιο και παράλληλα υποβλήθηκε σχετική πρόταση προς τους οµολογιούχους µε τίτλους εκδόσεως του Ελληνικού ηµοσίου ή εγγυηµένων από το Ελληνικό ηµόσιο που είχαν εκδοθεί µε αλλοδαπό δίκαιο. Από το συνδυασµό αυτών έγινε αποδεκτή η ανταλλαγή των τίτλων από οµολογιούχους που κατέχουν περίπου το 96,9% των οµολογιών που αντιστοιχεί σε 199 δις έναντι συνόλου 205,5 δις. Πιο συγκεκριµένα αντηλλάγησαν οι παλαιοί τίτλοι µε νέους κατά τρόπο ώστε για κάθε 100 ονοµαστικής αξίας του παλαιού τίτλου οι οµολογιούχοι έλαβαν α) νέα οµόλογα της Ελληνικής ηµοκρατίας µε ονοµαστική αξία ίση µε 31,5% της ονοµαστικής αξίας των ανταλλασσόµενων τίτλων, β) τίτλους του Ευρωπαϊκού Ταµείου Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας µε ονοµαστική αξία ίση µε 15% της ονοµαστικής αξίας των ανταλλασσόµενων οµολόγων, και γ) αποσπώµενους τίτλους ΑΕΠ έκδοσης της Ελληνικής ηµοκρατίας µε λογιζόµενη αξία ίση µε την ονοµαστική αξία των νέων οµολόγων κάθε κατόχου. Σηµειώνεται ότι η οριστικοποίηση των διαφόρων πτυχών του θέµατος καθώς και τα πιθανά αποτελέσµατα της επίδρασης του προγράµµατος ανταλλαγής των Οµολόγων του Ελληνικού 19

20 ηµοσίου ενδεχοµένως να έχουν σηµαντική αρνητική επίδραση στα οικονοµικά αποτελέσµατα, χρηµατοοικονοµική κατάσταση και τα εποπτικά κεφάλαια της Probank. H ενδεχόµενη αλλαγή στην αναγνώριση υπόλοιπου αναβαλλόµενης επιστροφής φόρου, σχετιζόµενης µε το PSI θα έχει σηµαντική αρνητική επίπτωση στα αποτελέσµατα, τη χρηµατοοικονοµική κατάσταση και ιδίως στα εποπτικά κεφάλαια της Τράπεζας και του Οµίλου τα οποία, ανάλογα µε το ύψος της αναβαλλόµενης επιστροφής φόρου και µέχρι να λάβει χώρα η έκδοση του ΜΟ της Τράπεζας, ενδέχεται να διαµορφωθούν σε χαµηλότερα επίπεδα. Επίσης οι τράπεζες που κρίνονται βιώσιµες, µε βάση τα επιχειρηµατικά σχέδια που υποβάλλουν στην Τράπεζα της Ελλάδος, µπορούν να έχουν άµεση πρόσβαση στα απαιτούµενα κεφάλαια µέσω του Ταµείου Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) µε έκδοση κοινών άνευ ψήφου µετοχών και µετατρέψιµων οµολόγων. Οι τίτλοι αυτοί θα µπορούν να επαναγοραστούν από τους ιδιώτες µετόχους τους σε εύλογο χρονικό διάστηµα. Σηµειώνεται ότι σε περίπτωση που η Τράπεζα προσφύγει στο ΤΧΣ, συνεπεία της µερικής κάλυψης της Αύξησης του Μετοχικού Κεφαλαίου και του Μετατρέψιµου Οµολογιακού ανείου, τότε το ΤΧΣ θα προχωρήσει σε αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου µε κοινές µετοχές µε αποτέλεσµα να υπάρχει κρατική συµµετοχή στο µετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας και ταυτόχρονη αποµείωση του ποσοστού που διατηρούν οι µέτοχοι (dilution) στην Τράπεζα. Την 31/12/2011, τα Οµόλογα του Ελληνικού ηµοσίου (προ αποµείωσης) αντιπροσώπευαν το 13,73% του συνολικού ενεργητικού σε ενοποιηµένο επίπεδο (31/12/2010: 11,56%). O Όµιλος της Τράπεζας συµµετείχε στο PSI, µε το σύνολο του χαρτοφυλακίου οµολόγων του Οµίλου λήξης έως το 2020, ονοµαστικής αξίας 450 εκατ. Λόγω της συµµετοχής αυτής, ο Όµιλος αναγνώρισε στις οικονοµικές καταστάσεις της 31/12/2011 ζηµία αποµείωσης ύψους 334,48 εκατ. Σηµειώνεται ότι ο Όµιλος δεν κατείχε οµόλογα του Ελληνικού ηµοσίου λήξης µετά το Συνεπώς, µε την οριστικοποίηση των όρων του Νέου PSI, την 31/12/2011 τα ίδια κεφάλαια της Τράπεζας διαµορφώθηκαν σε 66,84 εκατ. Τυχόν ουσιώδης µείωση των κεφαλαίων από καταθέσεις πελατών, ειδικά στον τοµέα της λιανικής τραπεζικής, ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά τη χρηµατοδότηση της Τράπεζας Σχετικά µε τον εν λόγω κίνδυνο που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, και κατόπιν της δηµοσίευσης των οικονοµικών καταστάσεων της Τράπεζας για τη χρήση 2011, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι οι καταθέσεις πελατείας των ελληνικών τραπεζών την 31 εκεµβρίου 2011 µειώθηκαν κατά 40,79 δισ. (δηλαδή από 247,2 δισ. την 31/12/2010 στα 206,41 δισ. την 31/12/2011). Αντίστοιχα το εκέµβριο του 2010 µειώθηκαν κατά 31,6 δισ. (δηλαδή από 278,8 δισ. το εκέµβριο του 2009 στα 247,2 δισ. την 31/12/2010) 6 εξαιτίας της ανησυχίας για τη δηµοσιονοµική κατάσταση του Ελληνικού ηµοσίου και της οικονοµικής ύφεσης. Ειδικότερα, οι καταθέσεις της Τράπεζας διαµορφώθηκαν από 3,00 δισ. την 31/12/2009, σε 3,03 δισ. την 31/12/2010 και 2,94 δισ. την 31/12/ Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, Σηµειώνεται ότι οι πληροφορίες από την ανωτέρω πηγή έχουν αναπαραχθεί πιστά και εξ όσων η Τράπεζα γνωρίζει και είναι σε θέση να βεβαιώσει µε βάση τις πληροφορίες που έχουν δηµοσιευθεί από την πηγή αυτή, δεν υπάρχουν παραλείψεις που θα καθιστούσαν τις αναπαραγόµενες πληροφορίες ανακριβείς ή παραπλανητικές. 20

21 Η Τράπεζα υπόκειται σε διαγνωστική έρευνα της ποιότητας του εγχωρίου δανειακού χαρτοφυλακίου από την Τράπεζα της Ελλάδος µέσω της BlackRock Solutions. Ενδέχεται το αποτέλεσµα της διαγνωστικής έρευνας της Τράπεζας της Ελλάδος να απεικονισθεί στα αποτελέσµατα τέλους χρήσης 2011, µε πρόσθετες προβλέψεις του χαρτοφυλακίου δανείων, µε αρνητική επίδραση στα αποτελέσµατα, την χρηµατοοικονοµική κατάσταση και την κεφαλαιακή επάρκεια του Οµίλου. Σχετικά µε τον εν λόγω κίνδυνο που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, και κατόπιν της δηµοσίευσης των οικονοµικών καταστάσεων της Τράπεζας για τη χρήση 2011, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι σύµφωνα µε το Μνηµόνιο Οικονοµικής και Χρηµατοπιστωτικής Πολιτικής που έχει υπογραφεί µεταξύ της Ελλάδος και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του ιεθνούς Νοµισµατικού Ταµείου διεξήχθη διαγνωστική µελέτη για τις Ελληνικές Τράπεζες. Η µελέτη αυτή είχε σαν σκοπό τη θεώρηση του πιστωτικού κινδύνου των δανειακών χαρτοφυλακίων των πιστωτικών ιδρυµάτων και απαίτησε τη συλλογή στοιχείων σχετικά µε την πιστοληπτική ικανότητα των πιστούχων, την ποιότητα των πιστοδοτήσεων καθώς και τις αντίστοιχες εξασφαλίσεις τους. Τη µελέτη ανέλαβε ο ξένος οίκος Blackrock Solutions κατόπιν επιλογής από την Τράπεζα της Ελλάδος. Σηµειώνεται ότι από τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν στην Τράπεζα από την Black Rock Solutions (BRS) το ποσό των κατ αυτούς απαιτούµενων προβλέψεων για την τριετία από την 30/06/2011 µέχρι την 30/06/2014 ανέρχεται σε 305 εκατ. βάσει του βασικού σεναρίου και σε 394 εκατ. βάσει του ακραίου σεναρίου. Η Τράπεζα την 31/12/2011 µε τη συντηρητική πολιτική της έχει διενεργήσει προβλέψεις ύψους 165 εκατ., ενώ τη διαφορά θα την καλύψει σε βάθος τριετίας. Η διοίκηση της Τράπεζας θεωρεί ότι οι προβλέψεις που διενεργεί ήδη είναι επαρκείς για όλα τα ανωτέρω. Η Τράπεζα θεωρεί ότι δεν θα έχει σηµαντική επιβάρυνση στις κεφαλαιακές της ανάγκες βάσει των αποτελεσµατων της διαγνωστικής µελέτης της BRS. Επισηµαίνεται ωστόσο ότι δεν έχει κοινοποιηθεί στην Τράπεζα η οριστική εκτίµηση της Τράπεζας της Ελλαδος για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις µε βάση τα αποτελέσµατα της διαγνωστικής µελέτης της BRS αλλά και τις εκτιµήσεις της ΤτΕ, η οποία ενδέχεται να είναι διαφορετική από την ως άνω εκτίµηση της Τράπεζας. Πιθανή συµµετοχή του Ταµείου Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) στο µετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας Το πρόγραµµα ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο µέρος του δεύτερου µνηµονίου για την παροχή ρευστότητας στην Ελλάδα και εγκρίθηκε από την Βουλή των Ελλήνων µε το Ν. 4046/ και από το ΝΤ, την ΕΚΤ και την ΕΕ (Τρόικα) περιλαµβάνει προγραµµατισµένες εκταµιεύσεις συνολικού ποσού 50 δις ευρώ. Στα πλαίσια του Προγράµµατος, το Ελληνικό Ταµείο Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας ΤΧΣ δύναται να παρέχει προς τις ελληνικές τράπεζες οι οποίες θεωρούνται από την Τράπεζα της Ελλάδος ως βιώσιµες, το υπόλοιπο των απαιτούµενων κεφαλαίων, τα οποία οι τράπεζες δεν άντλησαν µέσω των κεφαλαιαγορών. Παρόλο που η Τράπεζα δεν έχει υποβάλει κανένα αίτηµα προς το ΤΧΣ, η ιοίκηση θεωρεί ότι η ύπαρξη του σχετικού µηχανισµού αποτελεί πρόσθετη διασφάλιση για τη δυνατότητά της να αντλήσει τα απαιτούµενα κεφάλαια σε περίπτωση που η παρούσα αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου και η έκδοση του ΜΟ δεν εισφέρουν το σύνολο των απαιτούµενων κεφαλαίων. Σηµειώνεται ότι η προσφυγή στο ΤΧΣ εκ µέρους της Τράπεζας δεν σηµαίνει ότι θα υπάρξει αποδοχή του αιτήµατός της. Τυχόν αίτηµα της Τράπεζας προς το ΤΧΣ θα ικανοποιηθεί, εφόσον κριθεί µεταξύ άλλων η βιωσιµότητα της µέσω ελέγχου και διαγνωστικής µελέτης που θα διενεργηθεί. Το επακριβές νοµοθετικό πλαίσιο για την συµµετοχή του ΤΧΣ στις τράπεζες δεν έχει καθορισθεί µέχρι σήµερα και συνεπώς δεν είναι εφικτός ο προσδιορισµός των πιθανών κινδύνων από τη συµµετοχή του ΤΧΣ στο κεφάλαιο της Τράπεζας. 21

22 Το πρόγραµµα ανταλλαγής οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου (PSI plus) και η Ελληνική οικονοµική κρίση είχαν ως αποτέλεσµα την αναγνώριση ζηµιών αποµείωσης των Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου, οι οποίες επηρέασαν αρνητικά την κατάσταση οικονοµικής θέσης, τα αποτελέσµατα και τους εποπτικούς δείκτες της Τράπεζας και του Οµίλου. Την ο συνολικός δείκτης εποπτικών κεφαλαίων (Core Tier I) του Οµίλου διαµορφώθηκε κάτω από 8%. Παράλληλα, η αδυναµία πρόσβασης των Ελληνικών τραπεζών στην διατραπεζική αγορά επηρέασε αρνητικά τη δυνατότητα της Τράπεζας να αντλεί ρευστότητα, ενώ από το Μάιο 2012 η Τράπεζα της Ελλάδος µέσω του έκτακτου µηχανισµού παροχής ρευστότητας (ELA) του Ευρωσυστήµατος αποτελεί το µοναδικό τροφοδότη ρευστότητας για την κάλυψη των άµεσων και µεσοπρόθεσµων χρηµατοδοτικών αναγκών του Οµίλου. Ενόψει των ανωτέρω, η ιοίκηση της Τράπεζας έχει προβεί σε σχεδιασµό και έχει ήδη ξεκινήσει ενέργειες προκειµένου να εξασφαλίσει τη συνέχιση της δραστηριότητάς της. Οι ενέργειες αυτές αφορούν την ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας του Οµίλου µέσω άντλησης κεφαλαίων, σύµφωνα µε το επιχειρηµατικό σχέδιο που έχει υποβληθεί στην Τράπεζα της Ελλάδος. Η Τράπεζα βρίσκεται ήδη στη διαδικασία της ηµόσιας Προσφοράς για την παρούσα αύξηση του µετοχικού της κεφαλαίου κατά 106 εκατ., την οποία θα ακολουθήσει η έκδοση µετατρέψιµου οµολογιακού δανείου ποσού 150 εκατ. Η παρούσα αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου θα ολοκληρωθεί στις 18/06/2012. Η έκδοση του ΜΟ θα γίνει αµέσως µετά τη λήξη της παρούσας αύξησης Κεφαλαίου. Σε περίπτωση που συγκεντρωθεί το ανωτέρω ποσό των 256 εκατ. και σε συνδυασµό µε το ποσό των ιδίων κεφαλαίων ιδιοκτητών µητρικής (µετά την ολοκλήρωση του PSI plus) των 67 εκατ. της 31/12/2011, ο Όµιλος θα έχει υπερκαλύψει τις απαιτούµενες κεφαλαίακές του ανάγκες και δεν θα έχει την ανάγκη προσφυγής στο ΤΧΣ. Πέραν των ανωτέρω υπάρχει επίσης και η απόφαση της Γενικής.Συνέλευσης των µετόχων της 11/05/2010, η οποία παρείχε εξουσιοδότηση στο.σ. για την έκδοση κοινού ή µετατρέψιµου οµολογιακού δανείου µέχρι του τότε ποσού του Μετοχικού Κεφαλαίου των 53,70 εκατ. Υπό το ισχύον νοµοθετικό πλαίσιο, Ν. 3864/2010 και Ν.4051/2012, στην περίπτωση όπου κάποιο χρηµατοπιστωτικό ίδρυµα προβεί σε αύξηση του µετοχικού του κεφαλαίου και η συµµετοχή του ιδιωτικού τοµέα στην ως άνω αύξηση µετοχικού κεφαλαίου είναι τουλάχιστον ίση µε 10% ή παραπάνω ποσοστού που θα καθοριστεί µε την πράξη του Υπουργού Οικονοµικών επί του ποσού της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου, το ΤΧΣ θα ασκεί το δικαίωµα ψήφου στη Γενική Συνέλευση των µετόχων στις εξειδικευµένες περιπτώσεις που µνηµονεύονται στο νόµο (για πλήρη περιγραφή των δικαιωµάτων του ΤΧΣ βλέπε υποενότητα Ταµείο Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας («ΤΧΣ» ή «Ταµείο») στην ενότητα 3.18 «Θεσµικό Πλαίσιο Λειτουργίας της Τράπεζας» του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου της 19/01/2012) άλλως ασκεί πλήρως τα δικαιώµατα ψήφου που του αναλογούν από τις µετοχές που κατέχει. Κίνδυνοι που σχετίζονται µε τις Επιχειρηµατικές δραστηριότητες της Τράπεζας Ενδεχόµενη ανεπάρκεια του κεφαλαίου κίνησης για τους επόµενους 12 µήνες, συνεπάγεται αδυναµία του Οµίλου να αποπληρώσει εµπρόθεσµα τις υποχρεώσεις του Η Τράπεζα, σε ενοποιηµένη βάση, παρουσίασε την 31/12/2011 ζηµίες προ φόρων 328,99 εκατ., λόγω ζηµιών αποµείωσης Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου ύψους 334,45 εκατ. Ο Βασικός δείκτης Ιδίων Κεφαλαίων (core tier I) του Οµίλου διαµορφώθηκε σε 2,14% ενώ για την Τράπεζα σε ατοµική βάση σε 2,27%. Η Τράπεζα αντλεί χρηµατοδότηση µέσω του Ευρωσυστήµατος, ήτοι µέσω του µηχανισµού Emergency Liquidity Assistance (ELA) της Τράπεζας της Ελλάδος. Λόγω του ιδιαίτερα ασταθούς υφιστάµενου οικονοµικού περιβάλλοντος η ιοίκηση δηλώνει ότι, µε βάση τα 22

23 σηµερινά δεδοµένα, το κεφάλαιο κίνησης του Οµίλου για τους επόµενους 12 µήνες δεν επαρκεί. Η πιθανότητα µη αντιστροφής της υπάρχουσας κατάστασης και συνέχιση της ανεπάρκειας του κεφαλαίου κίνησης για τους επόµενους 12 µήνες συνεπάγεται αδυναµία του Οµίλου να αποπληρώσει εµπρόθεσµα τις υποχρεώσεις του και ενδέχεται να οδηγήσει σε προληπτικά εποπτικά µέτρα ή κυρώσεις από την ΤτΕ, σύµφωνα µε την υφιστάµενη νοµοθεσία, οι οποίες δύναται να έχουν ουσιαστικά δυσµενείς επιδράσεις στην οµαλή λειτουργία, στα αποτελέσµατα και τη χρηµατοοικονοµική θέση της Τράπεζας Η ιοίκηση της Τράπεζας όµως εκτιµά ότι η κάλυψη των αναγκών της σε κεφάλαιο κίνησης θα πραγµατοποιηθεί τους επόµενους 12 µήνες µε τις ακόλουθες ενέργειες. 1) Την Αύξηση Κεφαλαίου της Τράπεζας κατά το ποσό των 106,67 εκατ. µε καταβολή µετρητών, υπέρ των παλαιών µετόχων. Κατά την ηµεροµηνία έγκρισης του Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου η διαδικασία εγγραφής των µετόχων στην ανωτέρω Αύξηση Κεφαλαίου ήταν σε εξέλιξη. Από την δηµόσια προσφορά για την αύξηση του µετοχικού της κεφαλαίου της Τράπεζας, της οποίας η άσκηση δικαιωµάτων προτίµησης και προεγγραφής έχει λήξει στις 21/05/2012, έχει ήδη συγκεντρωθεί, από εγγραφές συµµετοχής µε δέσµευση κεφαλαίων ποσό των 46,80 εκατ. περίπου, εγγραφές για τις οποίες υπάρχει δικαίωµα υπαναχώρησης εκ µέρους των επενδυτών και από προθέσεις συµµετοχής ποσού 11,70 εκατ. περίπου. 2) Την Έκδοση Μετατρέψιµου Οµολογιακού ανείου (ΜΟ ) ποσού 150 εκατ. Η έκδοση του ΜΟ και οι όροι του έχουν ήδη λάβει την έγκριση της Τράπεζα Ελλάδος µε την 1166/ απόφασή της, ενώ εκκρεµεί η έγκριση από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Η έκδοση του ΜΟ θα γίνει αµέσως µετά τη λήξη της Αύξηση Κεφαλαίου και δικαιούχοι συµµετοχής θα είναι όσοι συµµετείχαν στην Αύξηση Κεφαλαίου. Σηµειωτέον ότι ήδη η Τράπεζα έχει ήδη λάβει προθέσεις συµµετοχής ποσού 20,30 εκατ. Βάσει των παραπάνω ενεργειών η Τράπεζα έχει υπολογίσει ότι εφόσον επιτευχθεί η συγκέντρωση των απαιτούµενων προαναφερθέντων κεφαλαίων ποσού 256,67 εκατ. ο είκτης Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Core Tier 1) του Οµίλου θα ανέλθει σε 6% περίπου, ενώ ο Συνολικός Βασικός είκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας θα ανέλθει σε 11% 7 περίπου. Σηµειώνεται ότι σύµφωνα µε τους όρους του Μετατρέψιµου Οµολογιακού ανείου και εφόσον απαιτηθεί από τις αρµόδιες αρχές, µπορεί να µετατραπεί µέρος του σε µετοχές αυξάνοντας τον είκτη Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων. Επίσης, υπάρχει η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της Τράπεζας της 11/05/2010 για εξουσιοδότηση του.σ. για την έκδοση κοινού ή µετατρέψιµου οµολογιακού δανείου µέχρι του ποσού των 53,7 εκατ., απόφαση που θα υλοποιηθεί, εφόσον απαιτηθεί στο προσεχές χρονικό διάστηµα. Παράλληλα, κάτω από συγκεκριµένες προϋποθέσεις υπάρχει η δυνατότητα άντλησης κεφαλαίων από την πρόσβαση της Τράπεζας στους µηχανισµούς παροχής ρευστότητας του Ευρωσυστήµατος (ELA). Επίσης, η Τράπεζα έχει την επιπλέον δυνατότητα να προχωρήσει σε µείωση του δανειακού χαρτοφυλακίου της µε τη µη επαναχορήγηση των αναµενόµενων εισπράξεων (δόσεις δανείων τακτής λήξεως και µεταχρονολογηµένες επιταγές ως κάλυψη δανείων ανοικτών τρεχούµενων λογαριασµών). Τέλος, η Τράπεζα, αν και δεν έχει κινητοποιήσει τη διαδικασία, µπορεί να προσφύγει στο Ελληνικό Ταµείο Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) για ενίσχυση της ρευστότητάς της. Σηµειώνεται ότι η προσφυγή στο ΤΧΣ εκ µέρους της Τράπεζας δεν σηµαίνει ότι θα υπάρξει αποδοχή του αιτήµατός της. Τυχόν αίτηµα της Τράπεζας προς το ΤΧΣ θα ικανοποιηθεί, εφόσον κριθεί µεταξύ άλλων η βιωσιµότητα της µέσω ελέγχου και διαγνωστικής µελέτης που θα διενεργηθεί. Η ιοίκηση της Τράπεζας εκτιµά ότι µε τις προαναφερθείσες ενέργειες δύναται να καλυφθούν οι ανάγκες του Οµίλου σε κεφάλαια κίνησης. Ωστόσο, λόγω εξωγενών 7 Σηµειώνεται ότι για τον υπολογισµό του pro forma δείκτη έχει ληφθεί το συνολικό ποσό της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου και του ΜΟ υπό την παραδοχή της πλήρους κάλυψης. Κατά τον ανωτέρω υπολογισµό έχει ληφθεί υπόψη η επίδραση της διπλής µόχλευσης βάσει στοιχείων κατά την ηµεροµηνία της έκθεσης προσυµφωνηµένων διαδικασιών των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών και σύµφωνα µε την Π /ΤΕ 2630/

24 συνθηκών, η εκτίµηση του µέλλοντος εµπεριέχει σηµαντικό ποσοστό αβεβαιότητας. εν µπορεί να παρασχεθεί στο επενδυτικό κοινό και τους µετόχους καµία διασφάλιση ότι οι εκτιµήσεις της ιοίκησης για τις µελλοντικές ανάγκες του Οµίλου σε κεφάλαια κίνησης θα επαληθευτούν ή/και ότι οι µελλοντικές ενέργειες θα είναι επιτυχείς. Σχετική ανάλυση για το κεφάλαιο κίνησης παρατίθεται στις Ενότητα 5.1 «ήλωση για την επάρκεια κεφαλαίου κίνησης» του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Η αύξηση των µη εξυπηρετούµενων δανείων ενδέχεται να έχει αρνητική επίδραση στην επιχειρηµατική δραστηριότητα της Τράπεζας στο µέλλον Τα µη εξυπηρετούµενα δάνεια του Οµίλου, όπως αυτά ορίζονται από την Τράπεζα (καθυστερηµένες χορηγήσεις άνω των 90 ηµερών), αντιπροσώπευαν το 13,30% των δανείων προ προβλέψεων κατά την 31/12/2011 έναντι 9,00% την 31/12/2010. Η επίδραση της οικονοµικής κρίσης, η εφαρµογή του Μνηµονίου και οι αρνητικές µακροοικονοµικές συνθήκες, οδήγησε σε περισσότερα µη εξυπηρετούµενα δάνεια για το Οι ανωτέρω παράγοντες θα επηρεάσουν αρνητικά την πιστοληπτική ικανότητα των δανειοληπτών της Τράπεζας, µε αυξανόµενες καθυστερήσεις πληρωµών και αδυναµία εκπλήρωσης των υποχρεώσεών τους. Μελλοντικές προβλέψεις για µη εξυπηρετούµενα δάνεια θα µπορούσαν να έχουν σηµαντικές δυσµενείς επιπτώσεις στα λειτουργικά αποτελέσµατα της Τράπεζας. Επιπλέον, η ικανοποίηση από τις παρασχεθείσες εξασφαλίσεις είναι δυσκολότερη λόγω της οικονοµικής ύφεσης και της υφιστάµενης νοµοθεσίας. Σύµφωνα µε τον πρόσφατο Ν. 3869/2010 (ΦΕΚ Α, 130/ ), ως τροποποιήθηκε και ισχύει, φυσικά πρόσωπαοφειλέτες που δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα σύµφωνα µε τον Πτωχευτικό Κώδικα και έχουν περιέλθει, χωρίς δόλο, σε µόνιµη αδυναµία πληρωµής ληξιπρόθεσµων χρηµατικών οφειλών τους, δύνανται πλέον να επιτύχουν ρύθµιση των οφειλών τους και απαλλαγή από µέρος αυτών, εφόσον εκτελούν κανονικά τις υποχρεώσεις που επιβάλει η δικαστική απόφαση που εκδόθηκε σχετικά κατόπιν υποβολής σχετικής αίτησης στο αρµόδιο δικαστήριο (είτε προς επικύρωση του συµφωνηµένου µεταξύ του αιτούντος οφειλέτη και των πιστωτών του σχεδίου διευθέτησης οφειλών είτε για να κάνει δεκτή τη σχετική αίτηση επειδή δεν επήλθε συµφωνία επί του υποβληθέντος σχεδίου διευθέτησης οφειλών, σύµφωνα µε τις ισχύουσες διατάξεις). Εάν η τρέχουσα οικονοµική κρίση παραταθεί ή επιδεινωθεί, οι πτωχεύσεις ενδέχεται να αυξηθούν ή να τροποποιηθούν οι σχετικοί νόµοι και κανονισµοί για να περιορίσουν τις συνέπειες της ύφεσης στους οφειλέτες (επιχειρήσεις ή καταναλωτές). Για παράδειγµα, υφίστανται διατάξεις κατά την ηµεροµηνία έκδοσης του παρόντος Ενηµερωτικού ελτίου (Ν. 3814/2010 και οι παρατάσεις ισχύος του µε το Ν. 3858/3011, την Πράξη Νοµοθετικού Περιεχοµένου που δηµοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Α 1/ και το Ν. 3986/2011) σχετικά µε την αναστολή των πλειστηριασµών που επισπεύδονται για απαιτήσεις πιστωτικών ιδρυµάτων και εκδοχέων αυτών ύψους και την προστασία της πρώτης και µοναδικής κατοικίας του οφειλέτη από κατασχέσεις για ικανοποίηση αιτήσεων από καταναλωτικά δάνεια και κάρτες έναντι πιστωτικών ιδρυµάτων, σύµφωνα µε τις σχετικά ισχύουσες ειδικές διατάξεις στην Ελλάδα. Επίσης, έως την 31η εκεµβρίου 2012 δεν επιτρέπεται πλειστηριασµός της µοναδικής κατοικίας του οφειλέτη (εµπόρου ή µη), της οποίας η αξία δεν υπερβαίνει το όριο αφορολόγητης απόκτησης πρώτης κατοικίας προσαυξηµένο κατά 50% Οι εν λόγω αλλαγές ενδέχεται να έχουν δυσµενή επίδραση στην επιχειρηµατική δραστηριότητα του Οµίλου, στα λειτουργικά αποτελέσµατα και στην οικονοµική του κατάσταση. 24

25 Η επιδείνωση της αποτίµησης του δανειακού χαρτοφυλακίου εξαιτίας των αντίξοων χρηµατοοικονοµικών συνθηκών µπορεί να επηρεάσει δυσµενώς τη µελλοντική κερδοφορία της Τράπεζας και την αξία των εξασφαλίσεων που έχει λάβει Σχετικά µε τον εν λόγω κίνδυνο που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, και κατόπιν της δηµοσίευσης των οικονοµικών καταστάσεων της Τράπεζας για τη χρήση 2011, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι σηµαντικό µέρος των δανείων της Τράπεζας σε επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα έχουν εξασφαλισθεί µε δεσµεύσεις επί ακίνητης περιουσίας, κινητών αξιών, προθεσµιακών καταθέσεων και απαιτήσεων. Οι οικονοµικές συνθήκες συνέχισαν να επιδεινώνονται το 2011 και το Η Τράπεζα λόγω των δραστηριοτήτων της είναι εκτεθειµένη στα ακόλουθα είδη κινδύνων: πιστωτικό κίνδυνο, κίνδυνο αγοράς, κίνδυνο ρευστότητας λειτουργικό κίνδυνο και ασφαλιστικό κίνδυνο Σχετικά µε τον εν λόγω κίνδυνο που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, και κατόπιν της δηµοσίευσης των οικονοµικών καταστάσεων της Τράπεζας για τη χρήση 2011, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι η Τράπεζα παρουσιάζει χαµηλότερο δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας από τον απιτούµενο από την Τράπεζα της Ελλάδος ύψους 8%, λόγω της ζηµίας από την αποµείωση των Οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου. Ειδικότερα την 31/12/2010 ο συνολικός βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας, σε ενοποιηµένη βάση, διαµορφώθηκε στο 11,89%, ενώ την 31/12/2012 µειώθηκε στο 2,14%, χωρίς να λαµβάνεται υπόψη η επιτυχής ολοκλήρωση της αύξησης κεφαλαίου που βρίσκεται σε εξέλιξη καθώς επίσης και η διάθεση του Μετατρέψιµου Οµολογιακού δανείου που έχει αποφασίσει η Έκτακτη Γενική Συνέλευση των µετόχων της 28/12/2011). Σηµειώνεται ότι ο δείκτης βασικών ιδίων κεφαλαίων (Core Tier I) του Οµίλου, σύµφωνα µε την Τράπεζα της Ελλάδος, θα πρέπει να ανέλθει σε 9% από την 30/09/2012 και σε 10% από την 30/06/2013. Κίνδυνοι που Σχετίζονται µε το Μετατρέψιµο Οµολογιακό άνειο Κίνδυνος που σχετίζεται µε την άσκηση των δικαιωµάτων συµµετοχής στο Μετατρέψιµο Οµολογιακό άνειο υπέρ όσων συµµετείχαν στην αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας που αποφασίστηκε από την Τακτική Γενική Συνέλευση των µετόχων της 21/06/2011 και από τις 01/12/2011 και 17/01/2012 αποφάσεις του ιοικητικού Συµβουλίου της Τράπεζας Οι επενδυτές θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι Μετατρέψιµες Οµολογίες, οι οποίες είναι υποχρεωτικά µετατρέψιµες σε κοινές ονοµαστικές µετά ψήφου µετοχές φέρουν αυξηµένο κίνδυνο. Ανάλογα µε τις εξελίξεις και τις κεφαλαιακές απαιτήσεις για τα πιστωτικά ιδρύµατα που θα προκύψουν είναι πιθανόν η Τράπεζα της Ελλάδος να απαιτήσει την άµεση µετατροπή µέρους ή όλων των Οµολογιών σε κοινές ονοµαστικές µετοχές της Τράπεζας. Σηµειώνεται ότι σε περίπτωση έκτακτης (ολικής ή µερικής) υποχρεωτικής µετατροπής µε απόφαση της Τράπεζας ή της Τράπεζας της Ελλάδος σύµφωνα µε την Π. /Τ.Ε 2630/10 πριν τη συµπλήρωση της πενταετίας, τότε ο λόγος µετατροπής κάθε Μετατρέψιµης Οµολογίας σε κοινή(ές) ονοµαστική(ές) µετά ψήφου µετοχή(ές) θα είναι 1,25 εντός του 1 ου έτους, 1,20 εντός του 2 ου έτους, 1,15 εντός του 3 ου έτους, 1,10 εντός του 4 ου έτους και 1,00 εντός του 5 ου έτους. Επίσης ο κάτοχος Μετατρέψιµων Οµολογιών θα µπορεί να ασκεί το δικαίωµα προαιρετικής µετατροπής τους σε κοινές ονοµαστικές µετά ψήφου µετοχές για περιορισµένο χρονικό διάστηµα κάθε χρόνο, δηλαδή από 01/01 έως 15/01 και από 01/07 έως και 15/07 κάθε έτους. Η σχέση προαιρετικής µετατροπής των Οµολογιών σε µετοχές θα διαµορφωθεί σε µία (1) Οµολογία για µια (1) νέα, κοινή ονοµαστική µετά ψήφου µετοχή της Τράπεζας. Εφόσον παρέλθουν τα προαναφερθέντα διαστήµατα το δικαίωµα αυτό δεν ισχύει έως την επόµενη περίοδο προαιρετικής µετατροπής. 25

26 Οι Μετατρέψιµες Οµολογίες µπορεί να µην είναι κατάλληλη επένδυση για όλους τους επενδυτές Κάθε πιθανός επενδυτής σε Μετατρέψιµες Οµολογίες της Τράπεζας, θα πρέπει να προσδιορίσει την καταλληλότητα µιας τέτοιας επένδυσης µε βάση την προσωπική του κατάσταση. Συγκεκριµένα, κάθε πιθανός επενδυτής θα πρέπει: να έχει επαρκή γνώση και εµπειρία για να κάνει µια σοβαρή αξιολόγηση των Μετατρέψιµων Οµολογιών, των πλεονεκτηµάτων και των κινδύνων µιας επένδυσης σε Μετατρέψιµες Οµολογίες και των πληροφοριών που περιλαµβάνονται ή ενσωµατώνονται στο Συµπλήρωµα του Ενηµερωτικού ελτίου ή/και κατά παραποµπή στο Ενηµερωτικό ελτίο για την έκδοση του µετατρέψιµου οµολογιακού δανείου, να έχει πρόσβαση σε, και γνώση των κατάλληλων εργαλείων ανάλυσης για να αξιολογήσει, επί τη βάσει της συγκεκριµένης οικονοµικής του κατάστασης, µια επένδυση σε Μετατρέψιµες Οµολογίες και το αντίκτυπο που θα έχει µια τέτοια επένδυση στο συνολικό επενδυτικό του χαρτοφυλάκιο, να έχει επαρκείς οικονοµικές πηγές και ρευστότητα για να αναλάβει όλους τους κινδύνους µιας επένδυσης σε Μετατρέψιµες Οµολογίες, να αντιλαµβάνεται ενδελεχώς τους όρους των Μετατρέψιµων Οµολογιών και να είναι σε θέση να αξιολογεί (είτε µόνος είτε µε τη βοήθεια οικονοµικού συµβούλου) πιθανά σενάρια για οικονοµικούς παράγοντες, παράγοντες επιτοκίου και άλλους που µπορεί να επηρεάσουν την επένδυση του και την ικανότητα του να αναλάβει τέτοιους κινδύνους. Ένας πιθανός επενδυτής δεν θα πρέπει να επενδύσει σε Μετατρέψιµες Οµολογίες, οι οποίες αποτελούν πολύπλοκα χρηµατοπιστωτικά µέσα, αν δεν έχει την πείρα (είτε µόνος είτε µε τη βοήθεια οικονοµικού συµβούλου) να αξιολογήσει τους όρους των Μετατρέψιµων Οµολογιών και τον αντίκτυπο που θα έχει η επένδυση αυτή στο συνολικό επενδυτικό χαρτοφυλάκιο του. Κίνδυνος από πιθανή υποχώρηση της αξίας των κοινών µετοχών της Τράπεζας στις οποίες µετατρέπονται οι Μετατρέψιµες Οµολογίες Οι Μετατρέψιµες Οµολογίες, είναι υποχρεωτικά µετατρέψιµες σε κοινές ονοµαστικές µετοχές της Τράπεζας. Γεγονότα που µπορούν να συµβούν κατά την περίοδο µετατροπής που είναι εκτός ελέγχου της Τράπεζας (όπως π.χ. τα αποτελέσµατα της διαγνωστικής έρευνας από τον ξένο οίκο Blackrock Solutions, σύµβουλο της Τράπεζας της Ελλάδος, και αποφάσεις, οδηγίες της ΤτΕ σε εκτέλεση των ανωτέρω αποτελεσµάτων, προς εκτίµηση ενδεχόµενης ζηµίας από πιστωτική έκθεση του δανειακού χαρτοφυλακίου της Τράπεζας στην Ελλάδα κ.ά.), µπορούν να επηρεάσουν δυσµενώς την αξία των κοινών µετοχών της Τράπεζας και κατ επέκταση και την αξία των Μετατρέψιµων Οµολογιών. Κίνδυνος από το ισχύον Νοµοθετικό πλαίσιο για Μετατρέψιµες Οµολογίες ως οµολογίες χαµηλής εξασφάλισης και από τυχόν αλλαγή του Νοµοθετικού Πλαισίου σχετικά µε τις Μετατρέψιµες Οµολογίες Οι όροι και οι προϋποθέσεις των Μετατρέψιµων Οµολογιών βασίζονται στο Ελληνικό δίκαιο καθώς και στις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όπως αυτές εφαρµόζονται από τις ρυθµιστικές αποφάσεις της Τράπεζας της Ελλάδος. Αν, κατά την κρίση της Τράπεζας, οποιαδήποτε αλλαγή ή προτεινόµενη αλλαγή σε Νόµους, ή σε σχετικούς 26

27 Κανονισµούς της Ελληνικής ηµοκρατίας συµπεριλαµβανοµένων των φορολογικών νόµων και κανονισµών έχει δυσµενείς οικονοµικές επιπτώσεις για την Τράπεζα σε ότι αφορά την έκδοση των Μετατρέψιµων Οµολογιών, ή αν οι Μετατρέψιµες Οµολογίες δε θεωρούνται πλέον από την Τράπεζα της Ελλάδος ως στοιχείο των Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Tier I) (ως αποδεκτό στοιχείο ώστε να προσµετράται στην κεφαλαιακή επάρκεια της Τράπεζας και του Οµίλου της), η Τράπεζα µπορεί, υπό την προϋπόθεση προηγούµενης έγκρισης της Τράπεζας της Ελλάδος, στο µέτρο που απαιτείται και χωρίς προηγούµενη έγκριση από τους κατόχους των Μετατρέψιµων Οµολογιών, να τις µετατρέψει σε κοινές ονοµαστικές µετά ψήφου µετοχές της. Επίσης, καθώς οι µετατρέψιµες οµολογίες αποτελούν οµολογίες χαµηλής εξασφάλισης (subordinated debt) υπάγονται, µεταξύ άλλων, στο ισχύον νοµοθετικό πλαίσιο που περιγράφεται στην ενότητα 4.19 «Θεσµικό Πλαίσιο Λειτουργίας της Τράπεζας» και ειδικότερα τα σηµεία 4 και 5 του αναθεωρηµένου θεσµικού πλαισίου της τραπεζικής του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου, αναφορικά µε την νοµική κατάσταση των εν θέµατι µετατρέψιµων οµολογιών σε περίπτωση εφαρµογής των µέτρων εξυγίανσης, όπως αυτά περιγράφονται στην προαναφερθείσα ενότητα. Κίνδυνος από τη µη διαπραγµάτευση των Μετατρέψιµων Οµολογιών σε Χρηµατιστήριο Αξιών Οι Μετατρέψιµες Οµολογίες της Τράπεζας δεν θα διαπραγµατεύονται στην Αγορά Αξιών του Χρηµατιστηρίου Αθηνών ή σε οργανωµένη αγορά της Ελλάδας ή του εξωτερικού και δεν παρέχεται δικαίωµα πρόωρης εξόφλησης τους. Επίσης οι κοινές ονοµαστικές µετοχές της Τράπεζας, στις οποίες πρόκειται να µετατραπούν δεν διαπραγµατεύονται στην Αγορά Αξιών του Χρηµατιστηρίου Αθηνών ή σε οργανωµένη αγορά της Ελλάδας ή του εξωτερικού. Συνεπώς, οι επενδυτές θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι σε κάποια χρονική στιγµή µπορεί να µην είναι σε θέση να αγοράσουν ή να πωλήσουν τον επιθυµητό αριθµό Μετατρέψιµων Οµολογιών και στην τιµή που θεωρούν ως εύλογη, γεγονός το οποίο δυσχεραίνει την αποτίµηση της πραγµατικής αξίας τους, καθώς και τη ρευστοποίηση της επένδυσης τους (σχετικά µε τις κοινές ονοµαστικές µετοχές της Τράπεζας βλέπε παράγοντα κινδύνου «Οι Μετοχές δεν διαπραγµατεύονται σε Χρηµατιστήριο Αξιών» του Ενηµερωτικού ελτίου της 19/01/2012). Επίσης, συνεπεία της διακύµανσης των επιτοκίων εξαιτίας των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά, των οικονοµικών αποτελεσµάτων του Οµίλου, ή άλλων παραγόντων ενδέχεται η τιµή που µπορεί να µεταβιβασθούν να είναι χαµηλότερη από την τιµή αγοράς τους. Κίνδυνος από πιθανή ενεργοποίηση των όρων του Μετατρέψιµου Οµολογιακού ανείου Η πιθανή µερική ή ολική αλλαγή νόµων ή και κανονισµών της Τράπεζας της Ελλάδος ή ακόµη και πιθανή αλλαγή στην επίσηµη ερµηνεία των παρόντων µπορεί να υποχρεώσει την Τράπεζα, µετά από πρότερη έγκριση από την Τράπεζα της Ελλάδος, στο µέτρο που απαιτείται και χωρίς την προηγούµενη έγκριση από τους Οµολογιούχους, να προβεί στη µετατροπή µέρους ή του συνόλου των Μετατρέψιµων Οµολογιών, ώστε να συνεχίσουν να αποτελούν στοιχεία των Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Tier I). Αν και η θέση της Τράπεζας είναι ότι οποιαδήποτε αλλαγή όρων δεν θα οδηγήσει σε λιγότερο ευνοϊκούς όρους για τους επενδυτές εντούτοις υπάρχει το συγκεκριµένο ενδεχόµενο. Επίσης η Τράπεζα µπορεί χωρίς τη συγκατάθεση ή έγκριση των επενδυτών - κατόχων Μετατρέψιµων Οµολογιών να εφαρµόσει αλλαγές στους όρους που κρίνει απαραίτητες και είναι δευτερεύουσας ή τεχνικής σηµασίας ή γίνονται για τη διόρθωση λάθους και που κατά τη γνώµη της Τράπεζας δεν θα βλάψει σηµαντικά τα συµφέροντα των κατόχων των Μετατρέψιµων Οµολογιών. 27

28 Κίνδυνος από πιθανή υποχρεωτική µετατροπή των Μετατρέψιµων Οµολογιών σε κοινές ονοµαστικές µετοχές της Τράπεζας Υπάρχει ενδεχόµενο άµεσης µετατροπής των Μετατρέψιµων Οµολογιών σε κοινές ονοµαστικές µετά ψήφου µετοχές της Τράπεζας, σε περίπτωση ύπαρξης ή Γεγονότος Έκτακτης Ανάγκης Κεφαλαίου ή Γεγονότος Βιωσιµότητας, τα οποία εξαρτώνται από διάφορους απρόβλεπτους παράγοντες, οι οποίοι είναι εκτός ελέγχου της Τράπεζας. 28

29 4 ΕΓΓΡΑΦΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ 4.1 Επιλεγµένες Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες Οι επιλεγµένες χρηµατοοικονοµικές πληροφορίες που παρατίθενται κατωτέρω προέρχονται από τις ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας των χρήσεων που έληξαν την 31/12 των ετών 2009, 2010 και 2011, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία Grant Thornton και έχουν συνταχθεί µε βάση τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς (εφεξής «.Π.Χ.Α.). Η ανάγνωση των επιλεγµένων χρηµατοοικονοµικών πληροφοριών θα πρέπει να γίνεται σε συνδυασµό µε τις ενότητες 4.10 «Απολογιστικές Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες» του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου, καθώς και τις ανωτέρω αναφερόµενες ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις. Οι ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011 περιλαµβάνουν, πέραν της Τράπεζας, την PROBANK Α.Ε..Α.Κ., την PROBANK Χρηµατοδοτικές Μισθώσεις Α.Ε., την PROBANK Μεσίτες Ασφαλίσεων Α.Ε., την PROFINANCE Α.Ε. και την εταιρία ΑΝΘΟΣ PROPERTIES Α.Κ.Ε. Κατά τη διάρκεια της χρήσης 2011 ολοκληρώθηκε η συγχώνευση της PROBANK LEASING µε απορρόφηση της PROBANK AUTOLEASING Α.Ε. Όλες οι ανωτέρω θυγατρικές εταιρίες ενοποιούνται µε τη µέθοδο της ολικής ενοποίησης. Στη χρήση 2010 η Τράπεζα εφάρµοσε τροποποιήσεις του ΛΠ 39 και του ΠΧΑ 7, σύµφωνα µε τις οποίες έγινε ανακατάταξη ΟΕ από το «Χαρτοφυλάκιο διαθέσιµο προς Πώληση» στο «Χαρτοφυλάκιο διακρατούµενο µέχρι τη λήξη». Οι δηµοσιευµένες ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις των χρήσεων έχουν ελεγχθεί από τους Τακτικούς Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές κα Αθανασία Αραµπατζή (ΑΜ ΣΟΕΛ 12821) και κ. ηµήτριο Μελά (ΑΜ ΣΟΕΛ 22001) για τη χρήση 2009, κα Μαρία ηµτσούδη (ΑΜ ΣΟΕΛ 28651) και κ. Σωτήρη Κωνσταντίνου (ΑΜ ΣΟΕΛ 13671) για τη χρήση 2010 της ελεγκτικής εταιρίας Grant Thornton Α.Ε. και έχουν εγκριθεί µε τις από 11/03/2010 και 21/06/2011 αποφάσεις των Τακτικών Γενικών Συνελεύσεων των µετόχων της Τράπεζας. Οι δηµοσιευµένες ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της χρήσης 2011 έχουν ελεγχθεί από τους Τακτικούς Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές κ. Σωτήρη Κωνσταντίνου (ΑΜ ΣΟΕΛ 13671) και κ. Ιωάννη Λέο (ΑΜ ΣΟΕΛ 24881) της ελεγκτικής εταιρίας Grant Thornton Α.Ε. και εγκρίθηκαν µε την από 29/05/2012 απόφαση του ιοικητικού Συµβουλίου της Τράπεζας. Στον ακόλουθο πίνακα παρουσιάζονται επιλεγµένα µεγέθη των ενοποιηµένων καταστάσεων αποτελεσµάτων για τις χρήσεις : 29

30 ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΜΕΓΕΘΗ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Ποσά σε εκατ Καθαρά έσοδα από τόκους 109,31 107,90 118,32 Καθαρά έσοδα από προµήθειες 25,63 26,23 26,13 Λοιπά έσοδα* 54,37 10,10 16,04 Καθαρά λειτουργικά έσοδα 189,31 144,23 160,49 Σύνολο λειτουργικών εξόδων** -159,67-133,96-155,04 Ζηµίες αποµειώσεως οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου ,45 Κέρδη/ (Ζηµίες) προ Φόρων 29,64 10,26-329,00 Κέρδη/ (Ζηµίες) µετά από Φόρους 19,42 1,75-264,07 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E.. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. *Τα λοιπά έσοδα περιλαµβάνουν Έσοδα από µερίσµατα, αποτελέσµατα Χ/Ο πράξεων και λοιπά έσοδα εκµεταλλεύσεως. ** Το σύνολο λειτουργικών εξόδων περιλαµβάνει απάνες προσωπικού, Αποσβέσεις, Αποµείωση δανείων και λοιπών απαιτήσεων και Λοιπά λειτουργικά έξοδα Τα καθαρά έσοδα από τόκους της χρήσης 2011 ανήλθαν σε 118,32 εκατ. από 107,90 εκατ. τη χρήση 2010 και 109,31 εκατ. τη χρήση 2009, σηµειώνοντας σωρευτική αύξηση τριετίας κατά 8,24%. ως αποτέλεσµα της αύξησης των τόκων χορηγήσεων κατά 21,59% και των τόκων χρεογράφων κατά 41,37% η οποία οφείλεται σε αυξηµένους τόκους από Οµόλογα. Ως αποτέλεσµα των ανωτέρω ο λογαριασµός «έσοδα από τόκους και εξοµοιούµενα έσοδα» αυξήθηκε κατά 22,23% η οποία αύξηση αντισταθµίστηκε µερικώς από την αύξηση των τόκων καταθέσεων πελατών κατά 36,15%. Στις χρήσεις 2009, 2010 και 2011, τα καθαρά έσοδα από προµήθειες ανήλθαν σε 25,63 εκατ., σε 26,23 εκατ. και σε 26,13 εκατ. αντίστοιχα, σηµειώνοντας σωρευτική αύξηση τριετίας ύψους 1,94%, γεγονός που οφείλεται στις αυξήσεις των προµηθειών από έκδοση εγγυητικών επιστολών και στις προµήθειες από κίνηση κεφαλαίων. Τα λοιπά έσοδα το 2010 παρουσίασαν σηµαντική µείωση εξαιτίας υψηλών κερδών από πώληση οµολόγων, ύψους 46,73 εκατ. τη χρήση 2009, τα οποία δεν επετεύχθησαν το Τη χρήση 2011 αυξήθηκαν σηµαντικά σε σχέση µε το 2010 εξαιτίας των κερδών στο χαρτοφυλάκιο συναλλαγών. Το σύνολο των λειτουργικών εξόδων σε ενοποιηµένη βάση για την τριετία µειώθηκε σωρευτικά κατά 2,90%, συγκεκριµένα διαµορφώθηκε σε 159,67 εκατ. τη χρήση 2009, σε 133,96 εκατ. τη χρήση 2010 και σε 155,04 εκατ. τη χρήση Κύρια αιτία των εν λόγω µεταβολών αποτελούν οι µεταβολές της αποµείωσης δανείων και λοιπών απαιτήσεων, η οποία διαµορφώθηκε σε 63,38 εκατ. το 2011 από 44,62 τη χρήση 2010 και 71,79 εκατ. τη χρήση Τα αποτελέσµατα προ φόρων το 2011, σε ενοποιηµένη βάση, διαµορφώθηκαν σε ζηµίες ύψους 329,00 εκατ. λόγω των ζηµιών αποµείωσης ΟΕ, έναντι κερδών ύψους 10,26 εκατ. τη χρήση 2010 και 29,64 εκατ. τη χρήση Εκτός από τη ζηµία της αποµείωσης των Οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου αρνητικά επέδρασαν και τα υψηλά ποσά για αποµείωση δανείων και λοιπών απαιτήσεων. Σηµειώνεται ότι εάν δεν ληφθούν υπόψη οι ζηµίες αποµείωσης ΟΕ ποσού 334,45 εκατ., τα ενοποιηµένα αποτελέσµατα προ φόρων του 2011 διαµορφώνονται σε κέρδη 5,45 εκατ. Η ζηµία αποµείωσης ΟΕ ύψους 334,45 εκατ. οφείλεται στη συµµετοχή της Τράπεζας στο Σχέδιο ανταλλαγής ΟΕ, στη βάση του προγράµµατος PSI. Την 21/07/2011, ανακοινώθηκε 30

31 δήλωση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ζώνης του Ευρώ και των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχετικά µε την αναγκαιότητα της συµµετοχής του ιδιωτικού τοµέα στο πρόγραµµα εθελοντικής ανταλλαγής ΟΕ λήξεως µέχρι και το έτος 2020 (PSI). Το προαναφερθέν σχέδιο αφορούσε στην εθελοντική ανταλλαγή ΟΕ λήξεως µέχρι και το έτος 2020 µε νεοεκδοθέντα ΟΕ διάρκειας έως και 30 έτη και επρόκειτο να εφαρµοσθεί βάσει των συγκεκριµένων όρων των τεσσάρων δυνατών επιλογών που ανακοίνωσε την ίδια ηµεροµηνία το IIF. Την 25η Αυγούστου 2011, το ΥΠΟΙΚ απέστειλε επιστολή προς τους κατόχους ΟΕ προκειµένου να αποκτήσει µια ένδειξη της συµµετοχής των θεσµικών κατόχων ΟΕ στο εθελοντικό σχέδιο διαχείρισης υποχρεώσεων (Επιστολή Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος). Η Τράπεζα ανταποκρίθηκε θετικά στην Επιστολή Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος προκειµένου να συνεισφέρει στην επίτευξη του στόχου βιωσιµότητας του Ελληνικού χρέους. Στα πλαίσια αυτά η Τράπεζα προχώρησε σε εκτίµηση της αναµενόµενης αποµείωσης της αξίας του συνόλου των Ο.Ε.. που περιλαµβάνονταν στο χαρτοφυλάκιο ιακρατούµενο έως τη λήξη, κατά την 30/09/2011 και κατέγραψε τη ζηµιά αποµείωσης συνολικού ποσού 58,63 εκατ. Η ζηµιά αποµείωσης υπολογίστηκε µε βάση τους όρους που περιγράφονται στις τέσσερις διαφορετικές επιλογές της Επιστολής Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος. Η ονοµαστική αξία των Ο.Ε.. του χαρτοφυλακίου ιακρατούµενου έως τη λήξη που συµµετέχουν στο Σχέδιο ανέρχεται σε 450 εκατ. Η συνολική ζηµιά αποµείωσης ανερχόταν σε 58,63 εκατ. πριν την επίδραση της αναβαλλόµενης φορολογίας και συµπεριλάµβανε ποσό ύψους 12,93 εκατ. (προ φόρων) που αφορούσε στο αναπόσβεστο χρεωστικό αποθεµατικό «ιαθεσίµων προς Πώληση» για τα αναταξινοµηµένα Ο.Ε.. Η ζηµιά αποµείωσης προέκυψε ως η διαφορά µεταξύ της λογιστικής αξίας και της παρούσας αξίας των εκτιµώµενων µελλοντικών ταµειακών ροών προεξοφληµένων µε το αρχικό πραγµατικό επιτόκιο κάθε Ο.Ε.. Η συνολική ζηµιά αποµείωσης των Ο.Ε.. µετά την επίδραση της αναβαλλόµενης φορολογίας ανέρχεται σε 46,91 εκατ. Στη Σύνοδο Κορυφής των χωρών της ευρωζώνης της 26/10/2011, συµφωνήθηκε η εφαρµογή ενός νέου σχεδίου µειώσεως του ελληνικού χρέους, το οποίο καταργούσε τους όρους της ανωτέρω Οικονοµικής Πρότασης, και το οποίο προέβλεπε την ανάπτυξη ενός προγράµµατος εθελοντικής αντικαταστάσεως των ελληνικών οµολόγων που απέβλεπε στον περιορισµό του ελληνικού χρέους στο 120% του ΑΕΠ έως το Οι όροι του νέου σχεδίου οριστικοποιήθηκαν την 24/02/2012 µε σχετική πρόσκληση που απέστειλε η Ελληνική ηµοκρατία στους κατόχους των οµολόγων που ενέπιπταν στο εν λόγω νέο πρόγραµµα. Ειδικότερα, σύµφωνα µε τους όρους της πρόσκλησης, οι κάτοχοι των συγκεκριµένων εκδόσεων που εµπίπτουν στο νέο πρόγραµµα αναδιάρθρωσης κλήθηκαν να συµφωνήσουν µε τους ακόλουθους όρους ανταλλαγής: Κάθε ένα από τα οµόλογα (τα οποία εµπίπτουν στο πρόγραµµα αυτό) να ανταλλαγεί µε: α. είκοσι νέους τίτλους εκδόσεως Ελληνικού ηµοσίου, συνολικής ονοµαστικής αξίας ίσης µε το 31,50% της ονοµαστικής αξίας των οµολόγων που ανταλλάσσονται β. δύο οµόλογα εκδόσεως EFSF, διάρκειας ενός και δύο ετών, συνολικής ονοµαστικής αξίας ίσης µε το 15% της ονοµαστικής αξίας των τίτλων που ανταλλάσσονται. γ. τίτλο συνδεµένο µε την πορεία του ελληνικού ΑΕΠ (warrants) εκδόσεως Ελληνικού ηµοσίου. Ο τίτλος αυτός θα αποδίδει ετήσιο τόκο έως 1% επί ενός θεωρητικού ποσού που θα ισούται µε την ονοµαστική αξία των νέων οµολόγων εκδόσεως Ελληνικού ηµοσίου και υπό την προϋπόθεση ότι η αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ θα επιτυγχάνει συγκεκριµένους στόχους. Η πληρωµή του επιπρόσθετου αυτού τόκου θα ξεκινήσει από το Με βάση τα ανωτέρω, η αποµείωση της αξίας των υφιστάµενων τίτλων σε ονοµαστικούς όρους ανήλθε στο 53,5%. Επιπρόσθετα στην πρόσκληση διευκρινίζονται τα ακόλουθα: 31

32 Οι δεδουλευµένοι τόκοι των υφιστάµενων οµολόγων και δανείων µέχρι την 24/02/2012, θα καταβληθούν µέσω εξάµηνων οµολόγων µηδενικού τοκοµεριδίου εκδόσεως EFSF. Τα νέα οµόλογα που θα εκδοθούν από το Ελληνικό ηµόσιο θα έχουν διάρκεια από 11 έως 30 χρόνια ενώ το επιτόκιό τους, µε έναρξη τοκοφόρου περιόδου την 24/02/2012, θα διαµορφωθεί ως εξής: 2% έως το 2015,3% έως το 2020, 3,65% το 2021 και 4,3% για τη µεταγενέστερη περίοδο. Τα νέα οµόλογα εκδόσεως Ελληνικού ηµοσίου θα διέπονται από το αγγλικό δίκαιο. Την 12 η Μαρτίου 2012, ολοκληρώθηκε µε επιτυχία η αναδιάρθρωση του ελληνικού δηµόσιου χρέους µε την ανταλλαγή των οµολόγων ελληνικού δικαίου. Η Τράπεζα, συµµετείχε στο ανωτέρω πρόγραµµα αναδιαρθρώσεως ανταλλάσσοντας το σύνολο των επιλέξιµων οµολόγων εκδόσεως Ελληνικού ηµοσίου που κατείχε µε νέα οµόλογα, µε βάση τους όρους που περιγράφονται ανωτέρω. Ποσά σε εκατ. ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΙΑΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΛΗΞΗ Ζηµίες Λογιστική αξία προ Εκ των οποίων µεταφορά αποµειώσεως προ αποµείωσης από λοιπά συνολικά έσοδα φόρων 456,06 334,45 12,93 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2011 σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Σε σχέση µε τις οικονοµικές καταστάσεις της χρήσης που έληξε τη 31 εκεµβρίου 2011 το πρόγραµµα ανταλλαγής οµολόγων θεωρείται διορθωτικό γεγονός καθώς παρέχει στοιχεία για τις συνθήκες που επικρατούσαν την 31 εκεµβρίου Κατά συνέπεια η Τράπεζα αναγνώρισε ζηµιές αποµείωσης στις οικονοµικές καταστάσεις της 31 εκεµβρίου Σηµειώνεται ότι δεν συµµετείχαν στο πρόγραµµα ανταλλαγής οµόλογα εκδόσεως του Ταµείου Εγγυοδοσίας Επιχειρήσεων ΤΜΠΜΕ (νυν ΕΤΕΑΝ) ονοµαστικής αξίας 1,84 εκατ. και λογιστικής αξίας 1,77 εκατ. Τα αποτελέσµατα µετά από φόρους διαµορφώθηκαν το 2011 σε ζηµίες ύψους 264,07 εκατ. έναντι κερδών 1,75 εκατ. το 2010 και 19,42 εκατ. το Στον ακόλουθο πίνακα παρατίθενται τα ενοποιηµένα στοιχεία συνολικών εσόδων του Οµίλου για τις χρήσεις : ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΜΕΓΕΘΗ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΕΣΟ ΩΝ Ποσά σε εκατ Καθαρά κέρδη/ (ζηµίες) χρήσης 19,42 1,75-264,07 Λοιπά συνολικά έσοδα χρήσης µετά φόρων -8,80-4,68 11,01 Συγκεντρωτικά συνολικά αποτελέσµατα χρήσης 10,62-2,94-253,06 Συγκεντρωτικά συνολικά αποτελέσµατα χρήσης αποδιδόµενα σε: Ιδιοκτήτες της µητρικής 10,54-2,78-253,03 Μη ελεγχόµενα δικαιώµατα 0,08-0,15-0,03 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 32

33 Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται τα επιλεγµένα µεγέθη των ενοποιηµένων καταστάσεων οικονοµικής θέσης της Τράπεζας για τις χρήσεις : ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΜΕΓΕΘΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 άνεια και Απαιτήσεις κατά πελατών (µετά από αποµειώσεις) 2.678, , ,38 Ταµείο και διαθέσιµα στην Κεντρική Τράπεζα 145, ,88 167,54 Απαιτήσεις κατά πιστωτικών ιδρυµάτων 451,39 177,35 106,83 Χαρτοφυλάκιο συναλλαγών 2,43 227,17 81,39 Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διαθέσιµο προς πώληση Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διακρατούµενο µέχρι τη λήξη 319,62 7,99 7,70 2,82 457,88 138,83 Λοιπά στοιχεία Ενεργητικού* 129,05 147,38 244,95 Σύνολο Ενεργητικού 3.729, , ,63 Ίδια Κεφάλαια 352,20 331,25 71,71 Υποχρεώσεις προς πελάτες 3.003, , ,52 Υποχρεώσεις προς πιστωτικά ιδρύµατα 265,82 497,96 300,33 Λοιπά στοιχεία Παθητικού** 108,11 78,67 87,07 Σύνολο Υποχρεώσεων και Ιδίων Κεφαλαίων 3.729, , ,63 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. * Τα λοιπά στοιχεία Ενεργητικού περιλαµβάνουν τα εξής: Παράγωγα Χ/Ο προϊόντα Απαιτήσεις, Ενσώµατα Πάγια, Άυλα Πάγια, Αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις, Λοιπά στοιχεία Ενεργητικού. ** Τα λοιπά στοιχεία Παθητικού περιλαµβάνουν τα εξής: Παράγωγα Χ/Ο µέσα Υποχρεώσεις, Υποχρεώσεις από παροχές στο προσωπικό, Αναβαλλόµενες φορολογικές υποχρεώσεις, Λοιπά στοιχεία παθητικού. Την 31/12/2011 το υπόλοιπο του λογαριασµού «άνεια και Απαιτήσεις κατά Πελατών», µετά από τις αποµειώσεις, παρέµεινε στα ίδια περίπου επίπεδα και διαµορφώθηκε σε 2.657,38 εκατ. έναντι 2.760,74 εκατ. την 31/12/2010 και 2.678,65 εκατ. την 31/12/2009, παρουσιάζοντας παραµονή στα ίδια επίπεδα την τριετία. Όµως υπήρξαν επί µέρους αυξοµειώσεις, µε τα επιχειρηµατικά δάνεια προ αποµειώσεων να σηµειώνουν σωρευτική αύξηση τριετίας κατά 6,80%, ενώ τα καταναλωτικά δάνεια και οι πιστωτικές κάρτες µειώθηκαν σωρευτικά κατά 77,49% και 31,66% αντίστοιχα. Την 31/12/2011, το υπόλοιπο του λογαριασµού «Απαιτήσεις κατά Πιστωτικών Ιδρυµάτων» διαµορφώθηκε σε 106,83 εκατ. από 451,39 εκατ. την 31/12/2009 και 177,35 εκατ. την 31/12/2010 και αφορούσε κυρίως σε τοποθετήσεις στη διατραπεζική αγορά. Η σωρευτική µείωση κατά 76,33% οφείλεται στη χρήση των κεφαλαίων αφενός λόγω της ανάγκης που δηµιουργήθηκε από την διαχρονικά αυξανόµενη έλλειψη ρευστότητας στην αγορά, για χορηγήσεις προς πελάτες και αφετέρου για την αγορά στοιχείων Ενεργητικού. Το υπόλοιπο του λογαριασµού «Χαρτοφυλάκιο Συναλλαγών» διαµορφώθηκε σε 81,39 εκατ. την 31/12/2011, παρουσιάζοντας σηµαντική αύξηση, από 2,43 εκατ. την 31/12/2009. Το ποσό των 81,39 εκατ. αφορά αποτίµηση µεριδίων Α/Κ που κατείχε ο Όµιλος την 31/12/

34 Το «Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διαθέσιµο προς πώληση» µειώθηκε σηµαντικά την 31/12/2009 επειδή µέρος του χαρτοφυλακίου, συγκεκριµένα Οµόλογα Ελληνικού ηµοσίου (ΟΕ ), µεταφέρθηκε στο «Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διακρατούµενο µέχρι τη λήξη». Αντίστοιχα, το «Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διακρατούµενο µέχρι τη λήξη» παρουσίασε µεγάλη αύξηση την 31/12/2010 σε σχέση µε τις προηγούµενες χρήσεις εξαιτίας προσθηκών ΟΕ αλλά και της ανωτέρω µεταφοράς. Το χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διακρατούµενο µέχρι τη λήξη µειώθηκε κατά 69,68% από 457,88 εκατ. την 31/12/2010 κυρίως λόγω της αποµείωσης των ΟΕ. Η Τράπεζα παραδοσιακά χρηµατοδοτεί τις δανειοδοτικές της δραστηριότητες και το χαρτοφυλάκιο επενδύσεων κυρίως µέσω των καταθέσεών της. Οι καταθέσεις πελατών διαµορφώθηκαν σε 2.945,52 εκατ. την 31/12/2011, παρουσιάζοντας σωρευτική µείωση ύψους 1,93% από 3.003,35 εκατ. την 31/12/2009, διαµορφώνοντας έτσι τη σχέση δανείων και απαιτήσεων κατά πελατών µετά αποµειώσεων και λοιπών απαιτήσεων ( 2.657,38 εκατ.) προς καταθέσεις, την 31/12/2011, σε ποσοστό ύψους 90,22%. Η αύξηση των καταθέσεων οφείλεται στην ωρίµανση των καταστηµάτων της Τράπεζας, καθώς και στην επέκταση του δικτύου της. Οι υποχρεώσεις προς πιστωτικά ιδρύµατα παρουσίασαν µείωση ύψους 39,69%, από 497,96 εκατ. την 31/12/2010 σε 300,33 εκατ. την 31/12/2011 λόγω κυρίως της χαµηλότερης αποτίµησης των ΟΕ που εκχωρούνταν για άντληση ρευστότητας από την Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ την σηµείωσε αύξηση κατά 87,33% σε σχέση µε την λόγω της εκχώρησης ΟΕ για τον ίδιο λόγο, σε υψηλότερη τιµή. Τα «Ίδια Κεφάλαια» του Οµίλου διαµορφώθηκαν σε 71,71 εκατ. την 31/12/2011 από 331,25 εκατ. την 31/12/2010 και 352,20 εκατ. την 31/12/2009 και συµπεριλαµβάνει ζηµίες εις νέον ποσού 235,22 εκατ. την 31/12/2011 έναντι κερδών εις νέον ποσού 34,57 εκατ. την 31/12/2010 και 44,76 εκατ. την 31/12/2009, το µετοχικό κεφάλαιο ύψους 75,24 εκατ., διαιρούµενο σε µετοχές ονοµαστικής αξίας 0,60 την 31/12/2011, έναντι την 31/12/2010 και 31/12/2009, τα δικαιώµατα µειοψηφίας ύψους 4,96 εκατ. την 31/12/2011, 5,00 εκατ. την 31/12/2010 και 6,03 εκατ. την 31/12/2009 και τα πάσης φύσεως αποθεµατικά ποσού 226,73 εκατ. την 31/12/2011, 237,94 εκατ. την 31/12/2010 και 247,66 εκατ. την 31/12/2009. Η µεταβολή των αποθεµατικών την 31/12/2011 έναντι της 31/12/2010 οφείλεται σε µείωση του αποθεµατικού εύλογης αξίας λόγω διαφορών ανακατάταξης και αποµείωσης των ΟΕ του Οµίλου και στην αγορά ιδίων µετοχών της Τράπεζας. Σηµειώνεται ότι την 31/12/2011 από τα Οµόλογα του Ελληνικού ηµοσίου (ΟΕ ), οµόλογα ονοµαστικής αξίας 446,84 εκατ. ( 445,00 εκατ. την και 240,00 εκατ. την 31/12/2009) και τρέχουσας αξίας 167,31 εκατ. ( 347,86 εκατ. την και 245,15 εκατ. την ) αφορούν ενέχυρο για την παροχή ρευστότητας από την Τράπεζα της Ελλάδος. Οι ακόλουθες πληροφορίες αφορούν τα στοιχεία ανά µετοχή για τις χρήσεις : ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑ ΜΕΤΟΧΗ Ποσά σε Αριθµός Μετοχών Τέλους Χρήσης (1) Μέρισµα ανά Μετοχή (σε ) (2) 0,10 0,043 - Λογιστική Αξία Μετοχής (3) * 3,93 3,70 0,57 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις (1) Αναφέρεται στον αριθµό µετοχών τέλους χρήσης ο οποίος αναπροσαρµόστηκε για τις χρήσεις σε συνέχεια της από 21/06/2011 Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των µετόχων της Τράπεζας που αποφάσισε τη διανοµή 4 µετοχών για κάθε 10 παλαιές από κεφαλαιοποίηση αποθεµατικών υπέρ το άρτιο (2) Αναφέρεται στο εγκεκριµένο ονοµαστικό µέρισµα από τις Τακτικές Γενικές Συνελεύσεις των µετόχων της Τράπεζας (3) Με βάση το φυσικό αριθµό µετοχών τέλους χρήσης * Η λογιστική αξία υπολογίζεται µε βάση τα Ίδια Κεφάλαια µε τα δικαιώµατα µειοψηφίας και τον αριθµό µετοχών τέλους έτους. 34

35 Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τις ενοποιηµένες ταµειακές ροές της Τράπεζας ανά δραστηριότητα για τις χρήσεις : ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΜΕΓΕΘΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ Ποσά σε εκατ Ταµειακές Ροές από Λειτουργικές ραστηριότητες 89,68-103,41-66,11 Ταµειακές Ροές από Επενδυτικές ραστηριότητες -272,20-138,11 9,24 Ταµειακές Ροές από Χρηµατοδοτικές ραστηριότητες 71,09-17,13-6,48 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Η µεταβολή των ταµειακών ροών από λειτουργικές δραστηριότητες στις χρήσεις 2009 και 2010, έχει επηρεαστεί σε σηµαντικό βαθµό από τη µεταβολή του χαρτοφυλακίου συναλλαγών, καθώς και των τραπεζικών συναλλαγών, δηλαδή τη µεταβολή δανείων και απαιτήσεων κατά πελατών και τη µεταβολή των υποχρεώσεων προς πελάτες. Η µεταβολή των ταµειακών ροών από λειτουργικές δραστηριότητες τη χρήση 2011 επηρεάστηκε κυρίως από την αποµείωση των οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου καθώς και από τη µεταβολή των υποχρεώσεων προς τα πιστωτικά ιδρύµατα. Η µεταβολή των ταµειακών ροών από επενδυτικές δραστηριότητες στις χρήσεις 2009 και 2010 οφείλεται κυρίως στις αυξηµένες αγορές χαρτοφυλακίου διακρατούµενου µέχρι τη λήξη. Σύµφωνα µε τη ιοίκηση της Τράπεζας σηµειώνεται ότι οι επενδύσεις που αφορούν τις αγορές διαθέσιµων προς πώληση χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων προέρχονται από αγορά Α/Κ (οµολογιακό PROFUND Α.Ε..Α.Κ., A/K Μετοχικό ΠΟΣΕΙ ΩΝΑΣ) και Venture Capital. Η µεταβολή των ταµειακών ροών από επενδυτικές δραστηριότητες τη χρήση 2011 οφείλεται κυρίως στις εισπράξεις από λήξεις χαρτοφυλακίου διακρατούµενου µέχρι τη λήξη. Η µεταβολή των ταµειακών ροών από χρηµατοδοτικές δραστηριότητες στη χρήση 2009 προήλθε κυρίως από την αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας, ενώ στις χρήσεις 2009 και 2010 µεγάλο κονδύλι αφορά την πληρωµή των µερισµάτων. Σηµειώνεται ότι για τη χρήση 2011 η µεταβολή των εν λόγω ταµειακών ροών οφείλεται στη διανοµή χαµηλότερου µερίσµατος. Αναλυτική παρουσίαση των χρηµατοοικονοµικών πληροφοριών των χρήσεων γίνεται στην ενότητα 4.10 «Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες Χρήσεων » του παρόντος του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Στον πίνακα που ακολουθεί παρατίθενται οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας της Τράπεζας και του Οµίλου κατά την 31/12 των χρήσεων 2009, 2010 και ΕΙΚΤΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Κύρια βασικά κεφάλαια (Upper Tier I) 331,16 325,63 62,18 Πρόσθετα βασικά κεφάλαια (Lower Tier I) Μειώσεις -0,24-0,82-3,51 Βασικά κεφάλαια (Tier I) 330,92 324,81 58,67 Κύρια συµπληρωµατικά κεφάλαια (Upper Tier II) 1,5 0 0 Πρόσθετα συµπληρωµατικά κεφάλαια (Lower Tier II) Μειώσεις -0, Συνολικά εποπτικά κεφάλαια 332,19 324,81 58,67 Σταθµισµένο έναντι κινδύνων Σταθµισµένο κατά πιστωτικό κίνδυνο ποσό ανοίγµατος 2.120, , ,81 Σταθµισµένο κατά λειτουργικό κίνδυνο ποσό ανοίγµατος 251,74 271,29 290,76 35

36 ΕΙΚΤΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Σταθµισµένο κατά κίνδυνο αγοράς ποσό ανοίγµατος 0,2 0,25 0,00 Σύνολο σταθµισµένου έναντι κινδύνων ενεργητικού 2.372, , ,87 είκτες: είκτης Core TIER1 13,95% 12,59% 2,27% Βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας 13,95% 12,59% 2,27% Συνολικός βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας 14,00% 12,59% 2,27% Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. ΕΙΚΤΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΟΜΙΛΟΥ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Κύρια βασικά κεφάλαια (Upper Tier I) 342,71 335,17 64,08 Πρόσθετα βασικά κεφάλαια (Lower Tier I) Μειώσεις -0,24-0,82-3,51 Βασικά κεφάλαια (Tier I) 342,47 334,35 60,57 Κύρια συµπληρωµατικά κεφάλαια (Upper Tier II) 1,5 0 0 Πρόσθετα συµπληρωµατικά κεφάλαια (Lower Tier II) Μειώσεις -0, Συνολικά εποπτικά κεφάλαια 343,74 334,35 60,57 Σταθµισµένο έναντι κινδύνων Σταθµισµένο κατά πιστωτικό κίνδυνο ποσό ανοίγµατος 2.317, , ,77 Σταθµισµένο κατά λειτουργικό κίνδυνο ποσό ανοίγµατος 269,48 286,45 305,36 Σταθµισµένο κατά κίνδυνο αγοράς ποσό ανοίγµατος 5,86 0,62 0,28 Σύνολο σταθµισµένου έναντι κινδύνων ενεργητικού 2.593, , ,41 είκτες: είκτης Core TIER1 13,21% 11,89% 2,14% Βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας 13,21% 11,89% 2,14% Συνολικός βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας 13,26% 11,89% 2,14% Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρίας GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Η συγκριτική µείωση στη χρήση 2010 έναντι της χρήσης 2009 οφείλεται στην αύξηση του σταθµισµένου έναντι κινδύνων χαρτοφυλακίου λόγω αύξησης των χορηγήσεων. Πιο συγκεκριµένα, η εν λόγω αύξηση οφείλεται στην αντίστοιχη άνοδο των χορηγήσεων κατά 3%. Την 31/12/2011 ο συνολικός βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας σε εταιρικό και ενοποιηµένο ανήλθε σε 2,27% και 2,14% αντίστοιχα. Με βάση τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της 26/10/2011 επικαιροποιήθηκαν οι όροι του Μνηµονίου και αποφασίστηκε ο δείκτης Core Tier 1 σε ποσοστό 10% ως απαιτούµενος δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζικών ιδρυµάτων. Μέχρι την 30/09/2012 ο χρησιµοποιούµενος δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας είναι ο συνολικός βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας, ήτοι ποσοστό 8%. Με την προϋπόθεση της πλήρους κάλυψης της παρούσας αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας, εκτιµάται από τη ιοίκηση της Τράπεζας ότι αυτή θα έχει ως αποτέλεσµα ο 36

37 δείκτης Core TIER1 του Οµίλου, pro forma 8 µε στοιχεία της 31/12/2011, να διαµορφωθεί σε επίπεδο 5,87% ενώ µε την προϋπόθεση της πλήρους κάλυψης της παρούσας αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου και του ΜΟ ο Βασικός είκτης Ιδίων Κεφαλαίων θα διαµορφωθεί σε 11,29%. Σύµφωνα µε την Π ΤΕ 2654/2012 ο ελάχιστος δείκτης Core TIER1 για τα πιστωτικά ιδρύµατα καθορίζεται σε 9% από την 30/09/2012 και σε 10% από την 30/06/2013. Σε περίπτωση που ο συγκεκριµένος δείκτης κατέλθει του εν λόγω ορίου, η Τράπεζα της Ελλάδος φροντίζει ώστε το πιστωτικό ίδρυµα να λάβει τα απαραίτητα µέτρα, για να επανέλθει ο συντελεστής στο ελάχιστο όριο το ταχύτερο δυνατόν. Σύµφωνα µε τις προτάσεις της Βασιλείας ΙΙ, η Τράπεζα έχει υιοθετήσει την «Τυποποιηµένη Μέθοδο» (Standardized Approach) για τη µέτρηση του πιστωτικού κινδύνου και του κινδύνου αγοράς, καθώς και τη «Μέθοδο Βασικού είκτη» (Basic Indicator Approach) για τη µέτρηση του λειτουργικού κινδύνου. Το Νέο PSI, σε συνδυασµό µε τον έλεγχο χαρτοφυλακίων δανείων από την Τράπεζα της Ελλάδος µε τη συνδροµή της Black Rock Solutions, δηµιουργούν για το σύνολο του τραπεζικού συστήµατος, συνακόλουθα και για την Probank, νέες συνθήκες και ανάγκες επιπλέον ενίσχυσης της κεφαλαιακής της επάρκειας. Η ιοίκηση της Probank παρακολουθεί τις εξελίξεις και θα λάβει όλα τα αναγκαία µέτρα για την ενίσχυση της Τράπεζας, όταν οριστικοποιηθούν τα παραπάνω. Στον ακόλουθο πίνακα παρατίθενται επιλεγµένοι χρηµατοοικονοµικοί δείκτες του Οµίλου, οι οποίοι έχουν υπολογισθεί µε βάση τα οικονοµικά µεγέθη των χρήσεων : ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΕΙΚΤΕΣ ΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟ ΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Απόδοση Οµίλου επί των Ιδίων Κεφαλαίων (Μ.Ο.) προ φόρων 9,50% 3,00% -163,29% Απόδοση Οµίλου επί του Ενεργητικού (Μ.Ο.) προ φόρων 0,86% 0,27% -8,96% Σύνολο Λειτουργικών Εξόδων / Σύνολο Καθαρών Λειτουργικών Εσόδων 84,34% 92,88% 96,60% Σύνολο Λειτουργικών Εξόδων / Μ.Ο. Ενεργητικού 4,63% 3,49% 4,22% ΕΙΚΤΕΣ ΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΕΣΟ ΩΝ Καθαρά Έσοδα από Τόκους / Σύνολο Καθαρών Λειτουργικών Εσόδων 57,74% 74,81% 73,73% Καθαρά Έσοδα από Τόκους / Μ.Ο. Ιδίων Κεφαλαίων 35,04% 31,58% 58,73% Καθαρά Έσοδα από Προµήθειες /Σύνολο Καθαρών Λειτουργικών Εσόδων 13,54% 18,18% 16,28% ΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ είκτης Ρευστών ιαθεσίµων 23,90% 21,23% 12,75% είκτης Ασυµφωνίας ληκτότητας απαιτήσεων υποχρεώσεων -0,82% -12,01% -22,45% ΕΙΚΤΕΣ ΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ Υποχρεώσεις προς Πελάτες / Απαιτήσεις κατά πελατών 112,12% 109,77% 110,84% Υποχρεώσεις προς Πελάτες / Σύνολο Ενεργητικού 80,53% 76,95% 86,52% άνεια (µετά από προβλέψεις) / Καταθέσεις 89,19% 91,10% 90,22% Ίδια Κεφάλαια / Σύνολο Ενεργητικού 9,44% 8,41% 2,11% Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 8 Σηµειώνεται ότι για τον υπολογισµό του pro forma δείκτη έχει ληφθεί το συνολικό ποσό της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου. 37

38 Περισσότερες πληροφορίες για τον υπολογισµό των ανωτέρω δεικτών παρουσιάζονται στην ενότητα «Χρηµατοοικονοµικοί είκτες» του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. 4.2 Πληροφορίες για τη σύνταξη του Ενηµερωτικού ελτίου και του Ελεγκτές της Τράπεζας Υπεύθυνα Πρόσωπα Το Συµπλήρωµα του Ενηµερωτικού ελτίου περιέχει κάθε πληροφορία της οποίας η δηµοσιοποίηση προβλέπεται από τον Κανονισµό (ΕΚ) 809/2004 της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και η οποία αφορά την Τράπεζα και την παρούσα αύξηση του µετοχικού της κεφαλαίου. Τα φυσικά πρόσωπα που επιµελήθηκαν της σύνταξης του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου, οι οποίοι βρίσκονται στα γραφεία της Τράπεζας, Οδός Πειραιώς 74, , Μοσχάτο, είναι οι κάτωθι: κ. Μιλτιάδης αµανάκης, Πρόεδρος & ιευθύνων Σύµβουλος της Τράπεζας, κ. Αλέξανδρος Μουζακίτης, Γενικός ιευθυντής της Τράπεζας, και κ. ηµήτριος Κολυµάνης, Γενικός ιευθυντής της Τράπεζας. Οι επενδυτές που ενδιαφέρονται για περισσότερες πληροφορίες θα µπορούν να απευθύνονται στους ανωτέρω τις εργάσιµες ηµέρες και ώρες. Η Τράπεζα, τα µέλη του ιοικητικού Συµβουλίου της Τράπεζας και τα φυσικά πρόσωπα που επιµελήθηκαν από την πλευρά της Τράπεζας τη σύνταξη του Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου, είναι υπεύθυνοι για το περιεχόµενο του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Η Τράπεζα, τα µέλη του ιοικητικού Συµβουλίου της Τράπεζας και τα φυσικά πρόσωπα που επιµελήθηκαν από την πλευρά της Τράπεζας τη σύνταξη του Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου και ο Σύµβουλος Έκδοσης, βεβαιώνουν ότι το Συµπλήρωµα του Ενηµερωτικού ελτίου έχει συνταχθεί σύµφωνα µε τον Κανονισµό 809/2004 της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και το Ν. 3401/2005. Τα υπεύθυνα πρόσωπα που επιµελήθηκαν τη σύνταξη του Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου, τα µέλη του ιοικητικού Συµβουλίου της Τράπεζας, και ο Σύµβουλος Έκδοσης δηλώνουν ότι έχουν λάβει γνώση και συµφωνούν µε το περιεχόµενο του προς διάθεση στο επενδυτικό κοινό παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου και βεβαιώνουν υπεύθυνα ότι, αφού έλαβαν κάθε εύλογο µέτρο για το σκοπό αυτό, οι πληροφορίες που περιέχονται στο Συµπλήρωµα του Ενηµερωτικού ελτίου είναι, καθόσον γνωρίζουν αληθείς και δεν υπάρχουν παραλείψεις που να αλλοιώνουν το περιεχόµενο του. Επιπλέον, η Grant Thornton A.E. που διενήργησε, κατ εντολή του Συµβούλου, προσυµφωνηµένες ελεγκτικές διαδικασίες επί οικονοµικών στοιχείων του Ενηµερωτικού ελτίου, δηλώνει ότι «για το σκοπό του άρθρου 6 του Ν.3401/2005 και της παρ. 1.2 του Παραρτήµατος Ι και ΙΙΙ του Κανονισµού της Επιτροπής (ΕΚ) αριθµ. 809/2004, είναι υπεύθυνη για τις παρακάτω ενότητες του Ενηµερωτικού ελτίου µόνον εφόσον αφορά τις πληροφορίες που προέρχονται από την Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών, µε ηµεροµηνία 30/05/2012, η οποία ενσωµατώθηκε, κατά το όλο, στις ακόλουθες ενότητες του Ενηµερωτικού ελτίου: 2.3 «Συνοπτικές Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες» (πίνακας «Χρηµατοοικονοµικοί είκτες»), 2.4 «είκτες Κεφαλαιακής Επάρκειας» (πίνακες «είκτες 38

39 Κεφαλαιακής Επάρκειας Τράπεζας», «είκτες Κεφαλαιακής Επάρκειας Οµίλου»), 4.1 «Επιλεγµένες Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες», «Νόµιµοι Ελεγκτές», «Φορολογικός Έλεγχος» (στοιχεία για τις χρήσεις που περιλαµβάνονται στους πίνακες της ενότητας και προβλέψεις για φόρους φορολογικού ελέγχου), «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή για τις χρήσεις », «Επενδύσεις» (πίνακας «Επενδύσεις »), «Περιορισµοί στη χρήση κεφαλαίων», «Κεφαλαιακή Επάρκεια» (πίνακες «είκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας Τράπεζας», είκτες Κεφαλαιακής Επάρκειας Οµίλου» και proforma δείκτες), «Χρηµατοοικονοµικοί είκτες» (πίνακας «Χρηµατοοικονοµικοί είκτες»), 4.11 «Συναλλαγές µε Συνδεόµενα Μέρη» (πίνακες «Αµοιβές και λοιπές παροχές µελών.σ. και διευθυντικών στελεχών του Οµίλου», «ιεταιρικές Συναλλαγές»), 4.15 «Μερισµατική πολιτική» (πίνακας «Μερισµατική πολιτική»), «Αµοιβές και οφέλη» (πίνακας ενότητας), 5.1 «ήλωση για την επάρκεια Κεφαλαίου Κίνησης», 5.2 «Ίδια Κεφάλαια & Χρηµατοοικονοµικό Χρέος» (πίνακας «Χρέος και Ίδια Κεφάλαια», «Καθαρό Χρέος»), στις παραγράφους «Καθαρά Έσοδα από Τόκους», «Προβλέψεις αποµείωσης δανείων και λοιπών απαιτήσεων» και «Ανάλυση χαρτοφυλακίου Οµολόγων της Τράπεζας την 31/12/2011» της ενότητας «Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες Ενοποιηµένων Αποτελεσµάτων Χρήσεων », στις παραγράφους «Καθαρά Έσοδα από Τόκους» και «Ανάλυση χαρτοφυλακίου Οµολόγων της Τράπεζας την 31/12/2010 και 31/12/2011» της ενότητας «Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες επί των Ενοποιηµένων καταστάσεων Οικονοµικής Θέσης της 31/12/2009, της 31/12/2010 και της 31/12/2011» και βεβαιώνει υπεύθυνα ότι αφού έλαβε κάθε εύλογο µέτρο για το σκοπό αυτό, οι πληροφορίες που περιέχονται στις ανωτέρω ενότητες του Ενηµερωτικού ελτίου και προέρχονται από την Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της 30/05/2012, η οποία ενσωµατώθηκε κατά το όλο στις ενότητες αυτές είναι καθόσον γνωρίζει, αληθείς και δεν υπάρχουν παραλείψεις που να αλλοιώνουν το περιεχόµενο αυτών των πληροφοριών.» Ο Σύµβουλος Έκδοσης δηλώνει ότι δεν έχει συµφέροντα τα οποία δύνανται να επηρεάσουν σηµαντικά την παρούσα Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου, µε την εξαίρεση των αµοιβών που θα λάβει µε την επιτυχή ολοκλήρωση της παρούσας Αύξησης Μετοχικού Κεφαλαίου, καθώς και των τυχόν συναλλαγών των οµίλων τους στα πλαίσια των συνήθη δραστηριοτήτων τους ως πιστωτικά ιδρύµατα Νοµικός Έλεγχος Ο Νοµικός Έλεγχος της Τράπεζας και των συνδεδεµένων εταιριών της για τη χρονική περίοδο τριών ετών µέχρι και την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος Ενηµερωτικού ελτίου διενεργήθηκε από τη δικηγορική εταιρία «ΚΑΡΑΤΖΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΙΚΗΓΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» (ΑΜ ΣΑ 80013), Οµήρου 8, Αθήνα, τηλ , και συγκεκριµένα από το δικηγόρο κ. Αλέξανδρο Μεταλληνό (ΑΜ ΣΑ 16776). Η δικηγορική εταιρία δεν συνδέεται και δεν διατηρεί οποιοδήποτε συµφέρον ή σχέση µε την Τράπεζα υπό την παρατήρηση ότι η δικηγορική εταιρία «ΚΑΡΑΤΖΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΙΚΗΓΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» έχει κατά καιρούς παράσχει νοµική υποστήριξη στην Τράπεζα, στους κύριους µετόχους της Τράπεζας ή/και συνδεδεµένων µε αυτούς ή/και µε την Τράπεζα προσώπων (υπό την έννοια του άρθρου 42 ε παράγραφος 5 του Κ.Ν. 2190/1920), και παρέχει τέτοιες υπηρεσίες σε αυτά τα πρόσωπα και ενδέχεται να παρέχει αντίστοιχες υπηρεσίες στο µέλλον. Ο συµπληρωµατικός νοµικός έλεγχος στην Τράπεζα και τις θυγατρικές της, ο οποίος εκτείνεται από την 19/01/2012 (ηµεροµηνία του Εγκεκριµένου Ενηµερωτικού ελτίου) µέχρι την 24/05/2012, διενεργήθηκε από τη δικηγορική εταιρία «ΚΑΡΑΤΖΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΙΚΗΓΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ». Με βάση τα έγγραφα, τα στοιχεία, τις πληροφορίες και τις δηλώσεις που έθεσαν η Τράπεζα και οι θυγατρικές στη διάθεση της δικηγορικής εταιρίας, τη δήλωση της Τράπεζας και τις δηλώσεις των θυγατρικών εταιριών και άλλες επιστολές - βεβαιώσεις τις οποίες έλαβε κατά τη διενέργεια του νοµικού ελέγχου και µέσα στο πλαίσιο που οριοθετείται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, τα πορίσµατα του συµπληρωµατικού 39

40 Νοµικού Ελέγχου, παραµένουν ίδια σε σχέση µε αυτά που παρουσιάζονται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο Νόµιµοι Ελεγκτές Η Τράπεζα ελέγχεται από Τακτικό Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή. Τον έλεγχο των δηµοσιοποιηµένων ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων για τη χρήση που έληξε την 31/12/2009, οι οποίες συντάχθηκαν βάσει των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς (.Π.Χ.Α.), διενήργησαν 9 οι Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές κ.κ. Αθανασία Μ. Αραµπατζή (Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ ) και ηµήτριος Γ. Μελάς (Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ ) της ελεγκτικής εταιρίας GRANT THORNTON Α.Ε. (Ζεφύρου 56, , Π. Φάληρο, τηλ ). Τον έλεγχο των δηµοσιοποιηµένων ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων για τη χρήση που έληξε την 31/12/2010, οι οποίες συντάχθηκαν βάσει των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς (.Π.Χ.Α.), διενήργησαν 10 οι Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές κ.κ. Σωτήρης Κωνσταντίνου (Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ ) και Μαρία ηµτσούδη (Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ ) της ελεγκτικής εταιρίας GRANT THORNTON Α.Ε. (Ζεφύρου 56, , Π. Φάληρο, τηλ ). Τον έλεγχο των δηµοσιοποιηµένων ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011, οι οποίες συντάχθηκαν βάσει των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς (.Π.Χ.Α.), διενήργησαν 11 οι Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές κ.κ. Σωτήρης Κωνσταντίνου (Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ ) και Ιωάννης Λέος (Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ ) της ελεγκτικής εταιρίας GRANT THORNTON Α.Ε. (Ζεφύρου 56, , Π. Φάληρο, τηλ ). Σηµειώνεται ότι ουδείς εκ των Τακτικών Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών της Τράπεζας έχει παραιτηθεί ή ανακληθεί από την άσκηση των καθηκόντων του για την περίοδο που καλύπτουν οι ιστορικές χρηµατοοικονοµικές πληροφορίες καθώς και µέχρι την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου Έκθεση Ελέγχου για τη χρήση 2011 «Ελέγξαµε τις συνηµµένες εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρείας ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ οι οποίες αποτελούνται από την εταιρική και ενοποιηµένη κατάσταση οικονοµικής θέσης της 31ης εκεµβρίου 2011 και τις ατοµικές και ενοποιηµένες καταστάσεις αποτελεσµάτων χρήσεως και συνολικών εσόδων, µεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταµειακών ροών της χρήσεως που έληξε την ηµεροµηνία αυτή, καθώς και περίληψη σηµαντικών λογιστικών αρχών και µεθόδων και λοιπές επεξηγηµατικές πληροφορίες. Ευθύνη της ιοίκησης για τις Εταιρικές και Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις Η ιοίκηση έχει την ευθύνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση αυτών των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και για εκείνες τις εσωτερικές δικλίδες, που η διοίκηση καθορίζει ως απαραίτητες, ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση οικονοµικών καταστάσεων απαλλαγµένων από ουσιώδη ανακρίβεια, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. 9 Ηµεροµηνία Έκθεσης Ελέγχου 16/03/ Ηµεροµηνία Έκθεσης Ελέγχου 18/04/ Ηµεροµηνία Έκθεσης Ελέγχου 30/05/

41 Ευθύνη του Ελεγκτή Η δική µας ευθύνη είναι να εκφράσουµε γνώµη επί αυτών των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων µε βάση τον έλεγχό µας. ιενεργήσαµε τον έλεγχό µας σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Ελέγχου. Τα πρότυπα αυτά απαιτούν να συµµορφωνόµαστε µε κανόνες δεοντολογίας, καθώς και να σχεδιάζουµε και διενεργούµε τον έλεγχο µε σκοπό την απόκτηση εύλογης διασφάλισης για το εάν οι οικονοµικές καταστάσεις είναι απαλλαγµένες από ουσιώδη ανακρίβεια. Ο έλεγχος περιλαµβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για την απόκτηση ελεγκτικών τεκµηρίων, σχετικά µε τα ποσά και τις γνωστοποιήσεις στις εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις. Οι επιλεγόµενες διαδικασίες βασίζονται στην κρίση του ελεγκτή περιλαµβανοµένης της εκτίµησης των κινδύνων ουσιώδους ανακρίβειας των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά τη διενέργεια αυτών των εκτιµήσεων κινδύνου, ο ελεγκτής εξετάζει τις εσωτερικές δικλίδες που σχετίζονται µε την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων της εταιρείας, µε σκοπό το σχεδιασµό ελεγκτικών διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλά όχι µε σκοπό την έκφραση γνώµης επί της αποτελεσµατικότητας των εσωτερικών δικλίδων της εταιρείας. Ο έλεγχος περιλαµβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών αρχών και µεθόδων που χρησιµοποιήθηκαν και του εύλογου των εκτιµήσεων που έγιναν από τη διοίκηση, καθώς και αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων. Πιστεύουµε ότι τα ελεγκτικά τεκµήρια που έχουµε συγκεντρώσει είναι επαρκή και κατάλληλα για τη θεµελίωση της ελεγκτικής µας γνώµης. Γνώµη Κατά τη γνώµη µας, οι συνηµµένες εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις παρουσιάζουν εύλογα, από κάθε ουσιώδη άποψη, την οικονοµική θέση της Εταιρείας ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ και των θυγατρικών αυτής κατά την 31η εκεµβρίου 2011 και τη χρηµατοοικονοµική τους επίδοση και τις ταµειακές τους ροές για τη χρήση που έληξε την ηµεροµηνία αυτή σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έµφαση Θέµατος Εφιστούµε την προσοχή σας στη σηµείωση 3.2 των Οικονοµικών Καταστάσεων, στην οποία γίνεται αναφορά στις επιπτώσεις των ζηµιών αποµείωσης από την αναδιάρθρωση του Ελληνικού χρέους στα εποπτικά κεφάλαια της Τράπεζας και του Οµίλου, στις ενέργειες που έχει ήδη προβεί η ιοίκηση, καθώς και σε αυτές που προγραµµατίζει η ιοίκηση για την αποκατάσταση της κεφαλαιακής επάρκειας της Τράπεζας και του Οµίλου. Σηµειώνεται ότι, από την δηµόσια προσφορά για την αύξηση του µετοχικού της κεφαλαίου της Τράπεζας, της οποίας η άσκηση δικαιωµάτων προτίµησης και προεγγραφής έχει λήξει στις 21/05/2012, έχουν συγκεντρωθεί µέχρι την ηµέρα έκδοσης της παρούσας έκθεσής µας, από εγγραφές συµµετοχής µε δέσµευση κεφαλαίων ποσό 46,8 εκ. περίπου, εγγραφές για τις οποίες υπάρχει δικαίωµα υπαναχώρησης εκ µέρους των επενδυτών και από προθέσεις συµµετοχής ποσό 11,7 εκ. περίπου. Επιπρόσθετα υπάρχουν προθέσεις συµµετοχής στο Μετατρέψιµο Οµολογιακό άνειο, ποσού 20,3 εκ. περίπου. Η προθεσµία διάθεσης των αδιάθετων δικαιωµάτων από την αύξηση του Μετοχικού Κεφαλαίου, λήγει στις 18 Ιουνίου 2012 και στη συνέχεια θα ακολουθήσει η διάθεση του Μετατρέψιµου Οµολογιακού ανείου. 41

42 Καθώς τα µέχρι σήµερα συγκεντρωθέντα ποσά, δεν είναι επαρκή για κάλυψη των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας της Τράπεζας και του Οµίλου και λόγω του γεγονότος ότι η όλη διαδικασία συγκέντρωσης των απαραίτητων κεφαλαίων για αποκατάσταση των εποπτικών κεφαλαίων θα συνεχισθεί, δεν είµαστε σε θέση να γνωρίζουµε αν αυτά θα συγκεντρωθούν τελικά, δεδοµένης και της τρέχουσας οικονοµικής συγκυρίας. Αυτές οι συνθήκες µαζί µε άλλα θέµατα που παρατίθενται στη σηµείωση 2.2 των οικονοµικών καταστάσεων, υποδηλώνουν την ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας που µπορεί να εγείρει σηµαντική αµφιβολία για την ικανότητα της Τράπεζας και του Οµίλου να συνεχίσει τις δραστηριότητές της. Στη γνώµη µας δεν διατυπώνεται επιφύλαξη σε σχέση µε το θέµα αυτό. Αναφορά επί Άλλων Νοµικών και Κανονιστικών Θεµάτων Επαληθεύσαµε τη συµφωνία και την αντιστοίχηση του περιεχοµένου της Έκθεσης ιαχείρισης του ιοικητικού Συµβουλίου µε τις συνηµµένες εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις, στα πλαίσια των οριζόµενων από τα άρθρα 43α, 108 και 37 του Κ.Ν. 2190/1920.» Σχετικά µε την αναφορά των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών για την «Έµφαση Θέµατος» βλέπε ενότητες «Ρευστότητα και Πηγές Κεφαλαίων» και 5.1 «ήλωση για την Επάρκεια του Κεφαλαίου Κίνησης» του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις Κατόπιν σχετικής εντολής του Συµβούλου Έκδοσης και σύµφωνα µε τους όρους που προβλέπονται στην σχετική σύµβαση της Grant Thornton µε την Τράπεζα, διενεργήθηκαν από τους Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές κ.κ. Σωτήρη Α. Κωνσταντίνου (Α.Μ. Σ.Ο.Ε.Λ ) και Ιωάννη Γ. Λέο (Α.Μ. Σ.Ο.Ε.Λ ) της ελεγκτικής εταιρίας GRANT THORNON Α.Ε. (Α.Μ. Σ.Ο.Ε.Λ. 127) (Ζεφύρου 56, Π. Φάληρο, τηλ ) οι προσυµφωνηµένες ελεγκτικές διαδικασίες επί συγκεκριµένων οικονοµικών στοιχείων και πληροφοριών που περιλαµβάνονται στο Ενηµερωτικό ελτίο σύµφωνα µε το ιεθνές Πρότυπο Συναφών Υπηρεσιών 4400, το οποίο ισχύει σε «Αναθέσεις Εκτέλεσης Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών Συναφών µε τη Χρηµατοοικονοµική Πληροφόρηση» και η εξέταση της ήλωσης Επάρκειας του Κεφαλαίου Κίνησης που περιλαµβάνεται στο Συµπλήρωµα του Ενηµερωτικού ελτίου της 19/01/2012. Την ευθύνη για την κατάρτιση του Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου, συµπεριλαµβανοµένου του συνόλου των οικονοµικών πληροφοριών που περιλαµβάνονται σε αυτό, έχει η ιοίκηση της Τράπεζας. Ευθύνη των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών είναι να εκτελέσουν τις προσυµφωνηµένες διαδικασίες που απαριθµούνται παρακάτω και να γνωστοποιήσουν τα ευρήµατά τους. Οι διαδικασίες που συµφωνήσαν να διενεργήσουν οι Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές απαριθµούνται διακεκριµένα για κάθε µια κατηγορία οικονοµικών πληροφοριών στις παραγράφους 1-13 ακολούθως. Τα πεδία των ελεγκτικών διαδικασιών έχουν συµφωνηθεί µε το Σύµβουλο και µε την Τράπεζα στα πλαίσια της ΑΜΚ της Τράπεζας. Ευθύνη των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών ήταν να διενεργήσουν τις σχετικές διαδικασίες και να παρουσιάσουν τα ευρήµατα από τη διενέργεια των διαδικασιών αυτών. Αναλυτικά τα ευρήµατά τους από τη διενέργεια των ανωτέρω διαδικασιών παρουσιάζονται στις παραγράφους

43 Με δεδοµένο ότι η διενεργηθείσα εργασία δεν αποτελεί έλεγχο ή επισκόπηση, σύµφωνα µε τα ιεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα ή τα ιεθνή Πρότυπα Ανάθεσης Εργασιών Επισκόπησης, οι Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές δεν εξέφρασαν οποιαδήποτε άλλη επιβεβαίωση πέραν των όσων αναφέρονται στις παραγράφους Εάν είχαν διενεργήσει επιπρόσθετες διαδικασίες ή είχαν εκτελέσει έλεγχο ή επισκόπηση, ενδεχοµένως να είχαν υποπέσει στην αντίληψή τους και άλλα θέµατα, πέραν των αναφεροµένων στην ανωτέρω παράγραφο. 1. Αµοιβές και ωφέλειες των διοικητικών προσώπων ιενεργήσαµε τις παρακάτω ελεγκτικές διαδικασίες επί του πίνακα αµοιβών και ωφελειών των διοικητικών προσώπων (µέλη.σ. & των διοικητικών, διαχειριστικών και εποπτικών οργάνων της Τράπεζας) για τη χρήση 2011 που συνέταξε η Τράπεζα και παρατίθεται στο Παράρτηµα Ι. Ο εν λόγω πίνακας περιλαµβάνει αναφορά του ύψους της καταβληθείσας αµοιβής (συµπεριλαµβανοµένης οποιασδήποτε υπό όρους ή ετεροχρονισµένης αµοιβής) που κατέβαλε ο Όµιλος της Τράπεζας όπως ορίζεται στην ενότητα 15.1 του Παραρτήµατος Ι του Κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 809/2004 και των ποσών που έχει προβλέψει ή καταλογίσει στα δεδουλευµένα έξοδα η Τράπεζα και οι θυγατρικές της για συντάξεις, αποζηµιώσεις ή παρεµφερή οφέλη για τα ανωτέρω πρόσωπα την Αναλυτικά οι ελεγκτικές διαδικασίες που διενεργήσαµε έχουν ως εξής: 1. Συµφωνία των ποσών που αναφέρει ο πίνακας ως ετήσιες αποδοχές των διοικητικών προσώπων µε τις αντίστοιχες καταστάσεις ετησίων αποδοχών που εκτυπώνονται από το µηχανογραφικό σύστηµα και αντίγραφα των οποίων φυλάσσονται στην Υπηρεσία Προσωπικού. 2. Συµφωνία των λοιπών αποδοχών (εταιρική κάρτα, χρήση εταιρικού τηλεφώνου, χρήση εταιρικού αυτοκινήτου) του πίνακα µε αναλυτική κατάσταση που λάβαµε από την Υπηρεσία Προσωπικού. 3. Συµφωνία του ποσού που αναφέρει ο πίνακας ως πρόβλεψη συνταξιοδότησης µε την έκθεση του αναλογιστή της Τράπεζας µε ηµεροµηνία Από τις ανωτέρω ελεγκτικές διαδικασίες δεν προέκυψε κάποιο λάθος ή παράλειψη. 2. Ανάλυση των δανείων, των προβλέψεων και των διαγραφών ιενεργήσαµε τις παρακάτω ελεγκτικές διαδικασίες επί των πινάκων ανάλυσης των δανείων, των προβλέψεων και των διαγραφών που συνέταξε η Τράπεζα και παρατίθενται στο Παράρτηµα Ι: 1. Συµφωνία των κονδυλίων των πινάκων µε τις ελεγµένες οικονοµικές καταστάσεις των χρήσεων 2009, 2010 και Επαλήθευση αριθµητικών υπολογισµών. Από τις ανωτέρω ελεγκτικές διαδικασίες δεν προέκυψε κάποιο λάθος ή παράλειψη. 3. είκτες Κεφαλαιακής Επάρκειας ιενεργήσαµε τις παρακάτω ελεγκτικές διαδικασίες επί του πίνακα των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας της Τράπεζας σε εταιρική και ενοποιηµένη βάση για τις χρήσεις και του πίνακα pro-forma υπολογισµού των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας του Οµίλου και της Τράπεζας κατά την 31/12/2011, λαµβάνοντας υπόψη τα αντληθέντα κεφάλαια της Α.Μ.Κ. και του Μ.Ο.., που συνέταξε η Τράπεζα και παρατίθενται στο Παράρτηµα Ι: 43

44 1. Συµφωνία των κονδυλίων των πινάκων µε αντίστοιχες εποπτικές αναφορές της Τράπεζας της Ελλάδος για τις χρήσεις Συµφωνία των κονδυλίων των πινάκων του Οµίλου για τις χρήσεις µε τις δηµοσιοποιήσεις στοιχείων και πληροφοριών σε ενοποιηµένη βάση του Πυλώνα ΙΙΙ. 3. Επαναϋπολογισµός των proforma προσαρµογών (αφού ληφθούν υπόψη αφενός µόνο τα αντληθέντα κεφάλαια της Α.Μ.Κ. και αφετέρου αφού ληφθούν υπόψη τόσο τα αντληθέντα κεφάλαια της ΑΜΚ όσο και του Μ.Ο..) των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας του Οµίλου µε ηµεροµηνία καιεφόσον ληφθεί υπόψη η επίδραση της διπλής µόχλευσης, σύµφωνα µε τα οριζόµενα από την Π /ΤΕ 2630/ , βάσει στοιχείων κατά την ηµεροµηνία της παρούσας έκθεσης προσυµφωνηµένων διαδικασιών. Από τις ανωτέρω ελεγκτικές διαδικασίες δεν προέκυψε κάποιο λάθος ή παράλειψη. 4. Χρηµατοοικονοµικοί δείκτες ιενεργήσαµε τις παρακάτω ελεγκτικές διαδικασίες επί του πίνακα χρηµατοοικονοµικών δεικτών, που συνέταξε η Τράπεζα και παρατίθενται στο Παράρτηµα Ι: 1. Συµφωνία των δεδοµένων των χρηµατοοικονοµικών δεικτών µε τις ελεγµένες οικονοµικές καταστάσεις των χρήσεων 2009, 2010 και Επαναϋπολογισµός των χρηµατοοικονοµικών δεικτών. Από τις ανωτέρω ελεγκτικές διαδικασίες δεν προέκυψε κάποιο λάθος ή παράλειψη. 5. ιεταιρικές συναλλαγές ιενεργήσαµε τις παρακάτω ελεγκτικές διαδικασίες επί του πίνακα διεταιρικών συναλλαγών, που συνέταξε η Τράπεζα και παρατίθενται στο Παράρτηµα Ι: 1. Συµφωνία των κονδυλίων των πινάκων µε τις ελεγµένες οικονοµικές καταστάσεις των χρήσεων 2009, 2010 και Επισκόπηση των όρων διενέργειας των εν λόγω συναλλαγών για τη διαπίστωση ότι αυτές έγιναν σε όρους αγοράς. 3. Συµφωνία διεταιρικών υπολοίπων µε ατοµικά ισοζύγια λογιστικής των θυγατρικών εταιρειών του Οµίλου. 4. Συµφωνία υπολοίπων χορηγήσεων των θυγατρικών εταιρειών του Οµίλου µε µηχανογραφικές εκτυπώσεις ληκτότητας χορηγήσεων της Τράπεζας. 5. Συµφωνία υπολοίπων καταθέσεων των θυγατρικών εταιρειών του Οµίλου µε µηχανογραφικές εκτυπώσεις ληκτότητας καταθέσεων της Τράπεζας. 6. Συµφωνία των ποσών που αναφέρει ο πίνακας ως ετήσιες αποδοχές των διοικητικών προσώπων µε τις αντίστοιχες καταστάσεις ετησίων αποδοχών που εκτυπώνονται από το µηχανογραφικό σύστηµα και αντίγραφα των οποίων φυλάσσονται στην Υπηρεσία Προσωπικού. 7. Συµφωνία των λοιπών αποδοχών (εταιρική κάρτα, χρήση εταιρικού τηλεφώνου, χρήση εταιρικού αυτοκινήτου) του πίνακα µε αναλυτική κατάσταση που λάβαµε από την Υπηρεσία Προσωπικού. Από τις ανωτέρω ελεγκτικές διαδικασίες δεν προέκυψε κάποιο λάθος ή παράλειψη. 44

45 6. Κυριότερες επενδύσεις ιενεργήσαµε τις παρακάτω ελεγκτικές διαδικασίες επί του πίνακα και της ανάλυσης των κυριότερων επενδύσεων, που συνέταξε η Τράπεζα και παρατίθενται στο Παράρτηµα Ι: 1. Συµφωνία των κονδυλίων του πίνακα µε τις ελεγµένες οικονοµικές καταστάσεις των χρήσεων 2009, 2010 και Συµφωνία των κονδυλίων του πίνακα και της ανάλυσης µε το µητρώο παγίων της Τράπεζας και των θυγατρικών της. Από τις ανωτέρω ελεγκτικές διαδικασίες δεν προέκυψε κάποιο λάθος ή παράλειψη. 7. Χρέος και Ίδια Κεφάλαια ιενεργήσαµε τις παρακάτω ελεγκτικές διαδικασίες επί του πίνακα χρέους και ιδίων κεφαλαίων, που συνέταξε η Τράπεζα και παρατίθενται στο Παράρτηµα Ι: 1. Συµφωνία των κονδυλίων του πίνακα µε τις ελεγµένες οικονοµικές καταστάσεις της χρήσης Επαλήθευση αριθµητικών υπολογισµών. 3. Επαλήθευση της πληρότητας του πίνακα σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα από την παράγραφο 127 της οδηγίας CESR/05-054b και τις οδηγίες του Συµβούλου (σύµφωνα µε τις υποδείξεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς). 8. Καθαρό Χρέος ιενεργήσαµε τις παρακάτω ελεγκτικές διαδικασίες επί του πίνακα καθαρού χρέους, που συνέταξε η Τράπεζα και παρατίθενται στο Παράρτηµα Ι: 1. Συµφωνία του Ταµείου και των ιαθεσίµων στην Κεντρική Τράπεζα µε το Ισοζύγιο Επαλήθευση τρεχουσών χρηµατοοικονοµικών απαιτήσεων βάσει συµφωνίας λογαριασµών µε Ισοζύγιο , συµφωνίας οικονοµικών στοιχείων µε µηχανογραφικές εκτυπώσεις ληκτότητας χορηγήσεων και χρηµατοδοτικών µισθώσεων και συµφωνίας µε οικονοµικές καταστάσεις. 3. Επαλήθευση τρεχουσών χρηµατοοικονοµικών υποχρεώσεων βάσει συµφωνίας λογαριασµών µε Ισοζύγιο , συµφωνίας µε µηχανογραφικές εκτυπώσεις ληκτότητας καταθέσεων και συµφωνίας µε οικονοµικές καταστάσεις. 4. Συµφωνία των υπόλοιπων κονδυλίων του πίνακα µε τις οικονοµικές καταστάσεις της χρήσης Επαλήθευση αριθµητικών υπολογισµών. 6. Επαλήθευση της πληρότητας του πίνακα σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα από την παράγραφο 127 της οδηγίας CESR/05-054b. Από τις ανωτέρω ελεγκτικές διαδικασίες δεν προέκυψε κάποιο λάθος ή παράλειψη. 9. ιαφορές φορολογικού ελέγχου ιενεργήσαµε τις παρακάτω ελεγκτικές διαδικασίες επί του πίνακα διαφορών φορολογικού ελέγχου, που συνέταξε η Τράπεζα και παρατίθενται στο Παράρτηµα Ι: 1. Συµφωνία λογιστικών διαφορών µε εκθέσεις τακτικού ελέγχου φορολογίας εισοδήµατος των χρήσεων 2007 και 2008 των εταιρειών του Οµίλου. (Οι χρήσεις δεν έχουν ελεγχθεί φορολογικά για την Τράπεζα και για τις θυγατρικές της, µε εξαίρεση τις θυγατρικές εταιρείεςprofinance, Probank Μεσίτες Ασφαλίσεων Α.Ε. και Probank ΑΕ ΑΚ στις οποίες διενεργήθηκε περαίωση για τη χρήση 2009). 45

46 2. Συµφωνία πρόσθετων φορολογικών υποχρεώσεων περαίωσης για τη χρήση 2009 µε τα σχετικά εκκαθαριστικά σηµειώµατα του Ν.3888/2010 για τις εταιρείες Profinance, Probank Μεσίτες Ασφαλίσεων Α.Ε. και Probank ΑΕ ΑΚ. 3. Συµφωνία των σχηµατισµένων προβλέψεων για ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις µε το Ισοζύγιο και τις οικονοµικές καταστάσεις της Επαλήθευση αριθµητικών υπολογισµών. Από τις ανωτέρω ελεγκτικές διαδικασίες δεν προέκυψε κάποιο λάθος ή παράλειψη. 10. Οικονοµικά στοιχεία ιενεργήσαµε τις παρακάτω ελεγκτικές διαδικασίες επί των πινάκων οικονοµικών στοιχείων, που συνέταξε η Τράπεζα και παρατίθενται στο Παράρτηµα Ι: 1. Συµφωνία στοιχείων που περιλαµβάνονται στον υπολογισµό των µέσων υπολοίπων και του δείκτη NetInterestMargin µε τις ελεγµένες οικονοµικές καταστάσεις των χρήσεων 2009, 2010 και Συµφωνία ληκτότητας Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίουµε τις σχετικές καταστάσεις των Οικονοµικών Υπηρεσιών. Η συµφωνία διενεργήθηκε τόσο µε τις αρχικές λήξεις των Οµολόγων όσο και µε τις λήξεις των νέων τίτλων σύµφωνα µε τους όρους ανταλλαγής όπως περιγράφονται στην πρόσκληση ενδιαφέροντος της 24ης Φεβρουαρίου 2012 προς τους κατόχους των εντεταγµένων στο πρόγραµµα ΟΕ. 3. Συµφωνία στοιχείων ανά µετοχή µε τις ελεγµένες οικονοµικές καταστάσεις των χρήσεων 2009, 2010 και 2011 σύµφωνα µε όσα ορίζονται στο.λ.π Επαλήθευση αριθµητικών υπολογισµών. Από τις ανωτέρω ελεγκτικές διαδικασίες δεν προέκυψε κάποιο λάθος ή παράλειψη. 11. Περιορισµοί στη χρήση κεφαλαίων της Τράπεζας και του Οµίλου ιενεργήσαµε τις παρακάτω ελεγκτικές διαδικασίες αναφορικά µε τη δήλωση σύµφωνα και µε την οδηγία της CESR για τους περιορισµούς στη χρήση κεφαλαίων της Τράπεζας και του Οµίλου, που καταρτίστηκε από την Τράπεζα και παρατίθεται στο Παράρτηµα Ι: 1. Επισκόπηση πρακτικών Γενικών Συνελεύσεων και ιοικητικού Συµβουλίου για τις χρήσεις 2009, 2010 και 2011 µέχρι και την ηµεροµηνία της έκθεσης προσυµφωνηµένων διαδικασιών. 2. Λήψη έγγραφων παραστάσεων από τη Νοµική Υπηρεσία της Τράπεζας. Οι παραπάνω διαδικασίες εκτελέστηκαν αποκλειστικά στα πλαίσια εντοπισµού τυχόν περιορισµών στη χρήση κεφαλαίων, οι οποίοι επηρέασαν ή ενδέχεται να επηρεάσουν σηµαντικά, κατά άµεσο ή έµµεσο τρόπο τις δραστηριότητες του Οµίλου, πλην όσων προβλέπονται από το Κανονιστικό Πλαίσιο των Τραπεζών. Από τις ανωτέρω ελεγκτικές διαδικασίες δεν προέκυψε να υφίσταται κάποιος περιορισµός στη χρήση κεφαλαίων, πλην όσων προβλέπονται στο κανονιστικό πλαίσιο των τραπεζών και όσων αναφέρονται στη σχετική δήλωση της Τράπεζας. 12. Μη εφαρµογή κανονισµού proforma οικονοµικών καταστάσεων ιενεργήσαµε τις παρακάτω ελεγκτικές διαδικασίες αναφορικά µε τη δήλωση της ιοίκησης της Τράπεζας περί µη εφαρµογής του Κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 211/2007 σχετικά µε την προετοιµασία proforma οικονοµικών καταστάσεων για την περίοδο : 1. ιερεύνηση των ελεγµένων οικονοµικών καταστάσεων των χρήσεων 2009, 2010 και

47 2. Επισκόπηση πρακτικών Γενικών Συνελεύσεων και ιοικητικού Συµβουλίου για τις χρήσεις 2009, 2010 και 2011 µέχρι και την ηµεροµηνία της έκθεσης προσυµφωνηµένων διαδικασιών. Από τις ανωτέρω ελεγκτικές διαδικασίες δεν εντοπίσαµε κάποια συναλλαγή ή γεγονός για το οποίο, σύµφωνα µε τον Κανονισµό (ΕΚ) αριθµ. 2011/2007 απαιτείται η σύνταξη proforma οικονοµικών καταστάσεων. 13. Λοιποί πίνακες Ενηµερωτικού ελτίου ιενεργήσαµε τις παρακάτω ελεγκτικές διαδικασίες επί των πινάκων οικονοµικών στοιχείων, που συνέταξε η Τράπεζα και παρατίθενται στο Παράρτηµα ΙI: 1. Συµφωνία στοιχείων των πινάκων µε τις ελεγµένες οικονοµικές καταστάσεις των χρήσεων 2009, 2010 και Συµφωνία στοιχείων που χρησιµοποιούνται κατά τον υπολογισµό των χρηµατοοικονοµικών δεικτών µε τις ελεγµένες οικονοµικές καταστάσεις των χρήσεων 2009, 2010 και Συµφωνία συνόλου µη εξυπηρετούµενων δανείων µε καταστάσεις καθυστερήσεων που παράγονται από την Υπηρεσία Καθυστερήσεων. 4. Συµφωνία στοιχείων των Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου της 31/12/2011 µε τις σχετικές καταστάσεις των Οικονοµικών Υπηρεσιών. 5. Συµφωνία στοιχείων πινάκων καταναλωτικών δανείων, εξέλιξης ενεργών λογαριασµών και εξέλιξης δανείων σε συνεργασία µε εµπορικές αλυσίδες ηλεκτρικών ειδών µε µηχανογραφικές εκτυπώσεις χορηγήσεων της Τράπεζας. 6. Επαλήθευση αριθµητικών υπολογισµών Έγγραφα στη ιάθεση του Κοινού Κατά τη διάρκεια ισχύος του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου, τα ακόλουθα έγγραφα θα βρίσκονται στη διάθεση του επενδυτικού κοινού στα γραφεία της Τράπεζας (Οδός Πειραιώς 74, Μοσχάτο): Οι δηµοσιευµένες ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας για τη χρήση 2011, οι οποίες συντάχθηκαν βάσει των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς (.Π.Χ.Α.), καθώς και η αντίστοιχη έκθεση ελέγχου. Οι δηµοσιευµένες οικονοµικές καταστάσεις των θυγατρικών της Τράπεζας για τη χρήση 2011, οι οποίες συντάχθηκαν σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς (.Π.Χ.Α.), καθώς και οι αντίστοιχες εκθέσεις ελέγχου. Συµπληρωµατική έκθεση του Νοµικού Ελέγχου της δικηγορικής εταιρίας «ΚΑΡΑΤΖΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΙΚΗΓΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ». Η Έκθεση προσυµφωνηµένων διαδικασιών (που συντάχθηκε κατόπιν αιτήµατος του Συµβούλου) των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών κ.κ. Σωτήρη Κωνσταντίνου (ΑΜ ΣΟΕΛ 13671) και Ιωάννη Λέου (ΑΜ ΣΟΕΛ 24881) για τις χρήσεις Η από 30/05/2012 επιστολή εξέτασης των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών της ήλωσης Επάρκειας Κεφαλαίου Κίνησης της ιοίκησης της Τράπεζας για τους επόµενους 12 µήνες από την ηµεροµηνία ισχύος του παρόντος Συµπληρώµατος Ενηµερωτικού ελτίου. Το από 15/05/2012 απόσπασµα πρακτικού του.σ. της Τράπεζας για τον καθορισµό των όρων του Μετατρέψιµου Οµολογιακού ανείου. 47

48 4.2.5 Φορολογικός Έλεγχος Η Τράπεζα δηλώνει ότι δεν θα επηρεαστεί από τις ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις 2009, 2010 και 2011 για όσες εταιρίες δεν έχουν περαιώσει. Για τις χρήσεις αυτές πραγµατοποιούνται επαρκείς προβλέψεις για ενδεχόµενες φορολογικές διαφορές Φορολογικός Έλεγχος Τράπεζας Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι για τη χρήση του 2011 έχουν διενεργηθεί προβλέψεις ύψους 0,36 εκατ Φορολογικός Έλεγχος ενοποιούµενων εταιριών Probank Autoleasing Α.Ε. Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι για το α εξάµηνο της χρήσης 2011, η εταιρία σχηµάτισε πρόβλεψη ύψους Probank Μεσίτες Ασφαλίσεων Α.Ε. Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι για τη χρήση του 2011 έχουν διενεργηθεί προβλέψεις ύψους Profinance Α.Ε. Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι για τη χρήση του 2011 έχουν διενεργηθεί προβλέψεις ύψους Probank Α.Ε..Α.Κ. Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι για τη χρήση του 2011 έχουν διενεργηθεί προβλέψεις ύψους Probank Leasing Α.Ε. Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι για τις ανέλεγκτες χρήσεις 2009 και 2010 η πρόβλεψη ανήλθε σε , στην οποία περιλαµβάνεται σωρευτική πρόβλεψη ύψους που αφορά την Probank Autoleasing. Για τη χρήση 2011 η πρόβλεψη ανήλθε στο ποσό των ,85, που περιλαµβάνει και πρόβλεψη ΦΕ β εξαµήνου για την Probank Autoleasing ύψους

49 Ανθός PROPERTIES ΑΚΕ Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι «εν πραγµατοποιήθηκαν προβλέψεις για τις ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις 2009, 2010 και 2011.» 4.3 Πληροφορίες για την Τράπεζα Λιανική Τραπεζική Καταθέσεις Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι η ανάλυση των καταθετικών λογαριασµών σε ενοποιηµένη βάση κατά την 31/12 των χρήσεων , ανά κατηγορία λογαριασµού, παρουσιάζεται στον ακόλουθο πίνακα. ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Καταθέσεις όψεως ιδιωτών 95,99 86,03 83,21 Καταθέσεις ταµιευτηρίου 448,26 376,93 295,40 Καταθέσεις προθεσµίας ιδιωτών 1.823, , ,45 Καταθέσεις πελατών υπό µορφή Repos 4,54 3,97 3,66 Σύνολο 2.372, , ,71 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Το υπόλοιπο των καταθέσεων λιανικής Τραπεζικής κατά την 31/12/2011 ανήλθε σε 2.344,71 εκατ. και παρουσίασε µείωση κατά 1,16% σε σχέση µε την 31/12/2009 και κατά 6,29% από την 31/12/2010. Τη µεγαλύτερη µείωση κατά 34,10% σε σωρευτική βάση εµφάνισαν οι καταθέσεις ταµιευτηρίου ενώ αντιθέτως οι καταθέσεις προθεσµίας ιδιωτών αυξήθηκαν κατά 7,62% καθώς υπήρξε στροφή προς τις υψηλότοκες καταθέσεις Χορηγήσεις ή άνεια Στεγαστική Πίστη Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι την 31/12/2011 το ποσοστό της στεγαστικής πίστης επί των χορηγήσεων της Τράπεζας, σε ενοποιηµένη βάση, διαµορφώθηκε στο 9,42% (προ αποµείωσης), ενώ την 31/12/2010 το ποσοστό της στεγαστικής πίστης επί των χορηγήσεων της Τράπεζας, σε ενοποιηµένη βάση, διαµορφώθηκε στο 9,45% (προ αποµείωσης). Η χαµηλή επέκταση χορήγησης δανείων σε αυτόν τον τοµέα οφείλεται αφενός στη χαµηλή ζήτηση για αντίστοιχα δάνεια, κυρίως λόγω της χρηµατοοικονοµικής κρίσης, γεγονός που απεικονίζεται την 31/12/2011 όπου τα υπόλοιπα των δανείων στεγαστικής πίστης διαµορφώθηκαν σε 265,95 εκατ. παρουσιάζοντας µείωση ύψους 2,20% σε σχέση µε την 31/12/

50 Τη µεγαλύτερη αύξηση παρουσιάζουν τα δάνεια κυµαινόµενου επιτοκίου µε euribor, που αυξήθηκαν κατά 92,52% και τα επισκευαστικά κυµαινόµενου επιτοκίου κατά 56,14%. Τα στεγαστικά δάνεια σταθερού επιτοκίου παρουσίασαν µείωση 72,32% την 31/12/2011 σε σχέση µε την 31/12/2009 και 33,28% από την 31/12/2010 λόγω στροφής των ενδιαφερόµενων σε χαµηλότερου επιτοκίου δάνεια. Τα επισκευαστικά δάνεια κατά την υπό εξέταση περίοδο µειώθηκαν την 31/12/2011 σε 41,56 εκατ. έναντι 42,21 εκατ. την 31/12/2009. ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΑΝΕΙΩΝ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗΣ ΠΙΣΤΗΣ (προ αποµείωσης) Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Στεγαστικά σταθερού επιτοκίου 99,77 41,4 27,62 Στεγαστικά κυµαινόµενου επιτοκίου 78,19 103,38 111,91 Στεγαστικά κυµαινόµενου επιτοκίου 44,08 84,08 84,86 µε EURIBOR Σύνολο στεγαστικών δανείων 222,04 228,86 224,39 Επισκευαστικά σταθερού επιτοκίου 14,04 5,35 2,92 Επισκευαστικά κυµαινόµενου 16,56 24,46 25,86 επιτοκίου Επισκευαστικά κυµαινόµενου 11,6 13,26 12,78 επιτοκίου ΕΚΤ Σύνολο επισκευαστικών δανείων 42,21 43,07 41,56 Σύνολο 264,25 271,92 265,95 Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα, µη ελεγµένα από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές Καταναλωτική Πίστη Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι ο αριθµός των πελατών της χρήσεως 2011 αυξήθηκε κατά 14,31% έναντι της χρήσης 2010, ήτοι από πελάτες σε πελάτες, ενώ το 2010 µειώθηκε κατά 35,77% έναντι της χρήσεως 2009, δηλαδή από πελάτες σε πελάτες. Μειώθηκε επίσης και το συνολικό υπόλοιπο των δανείων από 99,71 εκατ. την 31/12/2009 σε 27,67 εκατ. την 31/12/2010, κα σε 22,44 εκατ. την 31/12/2011, ήτοι σωρευτικό ποσοστό µείωσης 77,50%. Ο λόγος της µείωσης ήταν η εφαρµογή αυστηρότερης πολιτικής στη χορήγηση δανείων καθώς και η αγορά χαµηλότερης αξίας αντικειµένων. Την 31/12/2010 και την 31/12/2011 το µεγαλύτερο µέρος των καταναλωτικών δανείων αφορούσε τα καταναλωτικά δάνεια κυµαινοµένου επιτοκίου. Αριθµός Πελατών ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ ΑΝΕΙΑ 31/12/ /12/ /12/2011 Μέσο Μέσο Συνολικά Επιτόκιο Αριθµός Συνολικά Επιτόκιο Αριθµός Συνολικά άνεια % Πελατών άνεια % Πελατών άνεια Μέσο Επιτόκιο % Ποσά σε εκατ. Κυµαιν/νου Επιτοκίου ,71 4,43% ,50 9,85% ,40 10,89% Σταθερού Επιτοκίου 237 3,00 7,91% 28 0,16 5,46% 18 0,03 10,29% Σύνολο ,71 7,80% ,67 9,82% ,44 10,89% Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 50

51 Πιστωτικές Κάρτες Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι η πορεία της Τράπεζας στο συγκεκριµένο χώρο ήταν δυναµική µε αποτέλεσµα ο συνολικός αριθµός εκδοθεισών καρτών την 31/12/2011 να ανέρχεται σε κάρτες µε συνολικό υπόλοιπο 52,82 εκατ. (προ αποµειώσεων) έναντι καρτών µε υπόλοιπο 63,12 εκατ. (προ αποµειώσεων) για την 31/12/2010 και καρτών µε υπόλοιπο 77,29 εκατ. (προ αποµειώσεων) την 31/12/ Χρεωστικές Κάρτες Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι την 31/12/2010 το πλήθος των χρεωστικών καρτών ανήλθε σε τεµάχια και την 31/12/2011 σε Επιχειρηµατική Τραπεζική Καταθέσεις Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρονται ότι τα υπόλοιπα των επιχειρηµατικών λογαριασµών κατά την 31/12 των χρήσεων 2009, 2010 και 2011, παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα: ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Καταθέσεις όψεως εταιριών 241,07 196,83 184,41 Καταθέσεις όψεως ηµοσίων Οργανισµών και Επιχειρήσεων 17,54 17,22 20,65 Καταθέσεις προθεσµίας εταιριών 327,75 268,27 323,30 Καταθέσεις προθεσµίας ηµοσίων Οργανισµών και Επιχειρήσεων 0,57 7,52 6,47 Καταθέσεις για εγγύηση ιδιωτών και εταιριών* 44,10 38,68 65,97 Σύνολο 631,04 528,51 600,81 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E *Αφορά επιταγές που έχουν προσκοµισθεί ως εγγύηση στην Τράπεζα και δεν έχουν εισπραχθεί έως την 31/12. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Το συνολικό υπόλοιπο των επιχειρηµατικών λογαριασµών την 31/12/2011 ανήλθε σε 600,81 εκατ. από 631,04 εκατ. την 31/12/2009, µειωµένο κατά 4,79% σε σωρευτική βάση τριετίας, γεγονός που οφείλεται στη χρήση των καταθέσεων για επιχειρηµατικούς σκοπούς λόγω της επιδείνωσης της ρευστότητας στην αγορά. αλλά αυξηµένο κατά 13,68% σε σχέση µε το υπόλοιπο της χρήσης Χορηγήσεις- άνεια Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι την περίοδο από 31/12/2009 έως 31/12/2011 σηµειώθηκε στροφή προς τα άνεια Τακτής Λήξης (.Τ.Λ.) από τους Ανοικτούς Αλληλόχρεους Λογαριασµούς (Α.Α.Λ.). Έτσι στο σύνολο των δανείων (που περιλαµβάνει στεγαστικά, καταναλωτικά, προς ιδιώτες και επιχειρηµατικά) οι νέοι λογαριασµοί.τ.λ. έφθασαν τους 1.148, ενώ οι νέοι λογαριασµοί Α.Α.Λ. έφθασαν τους

52 ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΝΕΡΓΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ (Tέλος περιόδου) 31/12/ /12/ /12/2011 άνεια Α.Α.Λ Νέοι Λογαριασµοί άνεια.τ.λ Νέοι Λογαριασµοί Σύνολο δανείων Α.Α.Λ.: Ανοικτός Αλληλόχρεος Λογαριασµός.Τ.Λ.: άνειο Τακτής Λήξης Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου Επιχειρηµατικά άνεια Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρονται τα ακόλουθα: Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει ανάλυση των επιχειρηµατικών δανείων της Τράπεζας. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΑΝΕΙΩΝ (µετά από αποµειώσεις) Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Χρηµατοπιστωτικά Ιδρύµατα 6,05 0,27% 7,2 0,30% 4,16 0,18% Βιοµηχανία 108,68 4,80% 120,66 4,99% 118,99 5,11% Βιοτεχνία 76,53 3,38% 70,37 2,91% 60,08 2,58% Κατασκευές 245,92 10,87% 282,43 11,68% 289,45 12,43% Τουρισµός 49,21 2,18% 51,96 2,15% 51,49 2,21% Γεωργία 12,77 0,56% 14,23 0,59% 15,61 0,67% Ναυτιλία 42,69 1,89% 76,19 3,15% 72,95 3,13% ηµόσιος Τοµέας 68,96 3,05% 66,09 2,73% 60,98 2,62% Εµπόριο 946,82 41,86% 923,53 38,20% 865,22 37,16% Λοιποί κλάδοι 704,43 31,14% 805,23 33,30% 789,43 33,90% Σύνολο 2.262,06 100,00% 2.417,89 100,00% 2.328,36 100,00% Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Τα επιχειρηµατικά δάνεια προς τον κλάδο των κατασκευών αποτελούν ποσοστό που ανέρχεται σε 12% περίπου του συνόλου των επιχειρηµατικών δανείων την 31/12/2011. Τα επιχειρηµατικά δάνεια προς το ηµόσιο Τοµέα καταλαµβάνουν µικρό ποσοστό και κατά την 31/12/2011 ανήλθαν σε 2,62% επί του συνόλου των δανείων (υπόλοιπο δανείων) και περιλαµβάνει κυρίως δάνεια σε ήµους και ηµοτικές επιχειρήσεις Συνεργασία µε Εµπορικές Αλυσίδες Ηλεκτρικών Ειδών Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι σύµφωνα µε την Τράπεζα, ο αριθµός των δανείων µέσω των εµπορικών αλυσίδων παρουσίασε µέσο ετήσιο ρυθµό αύξησης ύψους 10,09% τη χρήση 2011 έναντι της χρήσης 2009, ήτοι από δάνεια σε δάνεια. Αντίθετα, µείωση παρουσίασε το υπόλοιπο των συγκεκριµένων δανείων κατά 49,78%. Η εν λόγω µείωση 52

53 οφείλεται αφενός στη λήξη δανειακών υποχρεώσεων προηγούµενων ετών και αφετέρου στη αλλαγή των καταναλωτικών προτύπων προς χαµηλότερης αξίας αγορές. Την 31/12/2011, ο αριθµός των δανείων παρουσίασε αύξηση 4,64% σε σχέση µε την 31/12/2010 ενώ το υπόλοιπο µειώθηκε κατά 33,44%. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται η εξέλιξη του αριθµού δανείων και των ποσών των δανείων µέσω των εµπορικών αλυσίδων την 31/12 των χρήσεων 2009, 2010 και ΕΞΕΛΙΞΗ ΑΝΕΙΩΝ ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΑΛΥΣΙ ΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΙ ΩΝ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Αριθµός ανείων Υπόλοιπο Αριθµός ανείων Υπόλοιπο Αριθµός ανείων Υπόλοιπο ΣΥΝΟΛΟ , , ,08 Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Υπηρεσίες χρηµατοδοτικής µίσθωσης Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι οι υπηρεσίες µακροχρόνιας µίσθωσης αυτοκινήτων παρέχονται πλέον µέσω της θυγατρικής Probank Leasing Α.Ε., µετά την απορρόφηση της PROBANK AUTOLEASING ΑΕ. Η εταιρία προσφέρει όλα τα πλεονεκτήµατα της µακροχρόνιας µίσθωσης ιδιωτικής χρήσης επιβατικών αυτοκινήτων σε επιχειρήσεις και σε φυσικά πρόσωπα (ελεύθερους επαγγελµατίες ή µη) Ταµείο Εγγυοδοσίας Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων (ΤΕΜΠΜΕ) Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι η Τράπεζα έλαβε µέρος στο πρόγραµµα «Εγγύησης και επιδότησης δανείων αγοράς παγίων» µε 10 εγκρίσεις αρχικού υπόλοιπου 1,86 εκατ. Την 31/12/2011 υπήρχαν ενεργά 9 δάνεια µε υπόλοιπο 1,31 εκατ. Η Τράπεζα έχει επίσης συµµετάσχει στα ακόλουθα τρία προγράµµατα: i. «Εγγύηση και επιδότηση δανείων κάλυψης Κεφαλαίων Κίνησης» µε συνολικές εγκρίσεις δανείων αρχικού ποσού 227,50 εκατ. και υπολοίπου την 31/12/2011 ύψους 57,39 εκατ. που αντιστοιχούν σε δάνεια. ii. «Εγγύηση δανείων κάλυψης Κεφαλαίου Κίνησης» µε εγκρίσεις και αρχικό ποσό 125,87 εκατ. ενώ το υπόλοιπο των οποίων την 31/12/2011 ανερχόταν σε 61,89 εκατ. που αντιστοιχούσε σε δάνεια. iii. «Προγράµµατα Ειδικού Σκοπού» µε 180 εγκρίσεις ύψους 11,95 εκατ. και υπόλοιπου την 31/12/2011 ύψους 11,31 εκατ. που αντιστοιχούν σε 178 δάνεια Χρηµατοοικονοµική Τραπεζική Χρηµατιστηριακές Συναλλαγές Η εν λόγω ενότητα διαφοροποιείται σε σχέση µε αυτή του Εγκεκριµένου Ενηµερωτικού ελτίου ως προς το γεγονός ότι τη χρήση 2010 οι προµήθειες από χρηµατιστηριακές πράξεις ανήλθαν σε 0,68 εκατ. έναντι 0,99 εκατ. τη χρήση 2009 παρουσιάζοντας µείωση 53

54 κατά 31,31%, ενώ τη χρήση 2011 οι προαναφερθείσες προµήθειες ανήλθαν σε 0,37 εκατ. παρουσιάζοντας µείωση κατά 45,59% έναντι της 31/12/ Οµολογιακά και Κοινοπρακτικά άνεια Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι την 31/12/2011 το υπόλοιπο των δανείων ανερχόταν σε 163,41 εκατ. και αντιστοιχούσε σε 73 οµολογιακά δάνεια (εκτός των 8 οµολογιακών δανείων σε θυγατρικές εταιρίες της Τράπεζας που ανέρχονταν σε 154,40 εκατ. συνολικά κατά την εν λόγω ηµεροµηνία). Την ίδια ηµεροµηνία υπήρχαν κοινοπρακτικά οµολογιακά δάνεια και χρηµατοδοτήσεις σε 8 εταιρίες µε υπολειπόµενο κεφάλαιο 14,06 εκατ Ανάλυση ανά Τοµέα ραστηριότητας Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι η ανάλυση ανά τοµέα δραστηριότητας των εσόδων και εξόδων για τις χρήσεις παρατίθεται στους ακόλουθους πίνακες: ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ 31/12/2009 Λιανική Επιχειρηµατική Χρηµατοοικονοµική Ποσά σε εκατ. Τραπεζική Τραπεζική Τραπεζική Σύνολο Καθαρά Έσοδα από τόκους 23,28 83,31 2,72 109,31 Καθαρά Έσοδα από προµήθειες 4,83 19,85 0,95 25,63 Λοιπά Έσοδα Εκµεταλλεύσεως 6,35 37,89 10,14 54,37 Καθαρά Λειτουργικά Έσοδα 34,46 141,05 13,81 189,31 Λειτουργικά έξοδα -14,28-58,32-6,75-79,35 Αποσβέσεις -0,79-7,22-0,52-8,53 Αποµείωση δανείων και λοιπών απαιτήσεων -23,64-48, ,79 Έξοδα -38,71-113,69-7,27-159,67 Κέρδη προ φόρων -4,25 27,36 6,54 29,64 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2010 σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ 31/12/2010 Ποσά σε εκατ. Λιανική Επιχειρηµατική Χρηµατοοικονοµική Τραπεζική Τραπεζική Τραπεζική Σύνολο Καθαρά Έσοδα από τόκους 18,76 86,52 2,63 107,90 Καθαρά Έσοδα από προµήθειες 4,45 21,14 0,64 26,23 Λοιπά Έσοδα Εκµεταλλεύσεως 0,63 10,28-0,81 10,10 Καθαρά Λειτουργικά Έσοδα 23,83 117,94 2,46 144,23 Λειτουργικά έξοδα -11,53-61,02-7,87-80,42 Αποσβέσεις -0,65-7,50-0,77-8,93 Αποµείωση δανείων και λοιπών απαιτήσεων -5,62-39, ,62 Έξοδα -17,79-107,52-8,64-133,96 Κέρδη προ φόρων 6,04 10,41-6,18 10,26 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2010 σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 54

55 ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ 31/12/2011 Ποσά σε εκατ. Λιανική Επιχειρηµατική Χρηµατοοικονοµική Τραπεζική Τραπεζική Τραπεζική Σύνολο Καθαρά Έσοδα από τόκους 13,04 95,47 9,81 118,32 Καθαρά Έσοδα από προµήθειες 4,31 21,25 0,56 26,13 Λοιπά Έσοδα Εκµεταλλεύσεως 1,2 10,89 3,95 16,04 Καθαρά Λειτουργικά Έσοδα 18,55 127,62 14,32 160,49 Λειτουργικά έξοδα -11,61-69,35-1,75-82,72 Αποσβέσεις -0,60-7,75-0,59-8,94 Αποµείωση δανείων και λοιπών απαιτήσεων -0,83-62, ,38 Ζηµιές αποµείωσης οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου ,45-334,45 Έξοδα -13,04-139,65-336,79-489,49 Κέρδη προ φόρων 5,50-12,03-322,47-329,00 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011 σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Τα στοιχεία που αφορούν µεγέθη προ ζηµίας αποµείωσης ΟΕ είναι επεξεργασµένα από την Τράπεζα και επί αυτών έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Πιστοδοτήσεις Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι το υπόλοιπο του λογαριασµού «άνεια και Απαιτήσεις κατά Πελατών» του Οµίλου στις 31/12 των χρήσεων , διαµορφώθηκε ως ακολούθως: ΑΝΕΙΑ - ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΠΕΛΑΤΩΝ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Επιχειρηµατικά δάνεια 2.323, , ,99 Στεγαστικά δάνεια 264,25 271,92 265,95 Καταναλωτικά δάνεια 99,71 27,67 22,44 Πιστωτικές Κάρτες 77,29 63,12 52,82 Σύνολο δανείων & απαιτήσεων κατά πελατών 2.765, , ,20 Μείον: Αποµείωση δανείων και λοιπών απαιτήσεων -86,45-115,74-165,82 Σύνολο 2.678, , ,38 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Από τον ανωτέρω πίνακα προκύπτει ότι την 31/12/2011 το υπόλοιπο του λογαριασµού «άνεια και Απαιτήσεις κατά Πελατών», µετά από τις αποµειώσεις, ανήλθαν σε 2.657,38 εκατ. έναντι 2.760,74 εκατ. την 31/12/2010 και 2.678,65 εκατ. την 31/12/2009, παρουσιάζοντας σωρευτική µείωση τριετίας κατά 0,79% λόγω της αύξησης της αποµείωσης δανείων και λοιπών απαιτήσεων κατά 91,81% σε σωρευτική βάση. Κατά την υπό εξέταση περίοδο σηµαντική ήταν η µείωση των καταναλωτικών δανείων (προ αποµειώσεων) κατά 77,49% και των πιστωτικών καρτών (προ αποµειώσεων) κατά 31,66%, ενώ κατά την εν λόγω περίοδο αύξηση κατά 6,81% παρουσίασαν τα επιχειρηµατικά δάνεια (προ αποµειώσεων). 55

56 άνεια σε αθέτηση Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι τα δάνεια σε αθέτηση του Οµίλου για την 31/12/2009, 31/12/2010 και την 31/12/2011 παρουσιάζονται στους ακόλουθους πίνακες. Ποσά σε εκατ. Χαρτοφυλάκιο πελατών σε αθέτηση µη λιανικής τραπεζικής Προβλέψεις για πιστωτικούς κινδύνους για τους πελάτες µη λιανικής τραπεζικής % κάλυψης 31/12/ ,84 61,80 40% 31/12/ ,75 95,88 47% 31/12/ ,37 153,66 45% Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα µη ελεγµένα από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Χαρτοφυλάκιο πελατών σε αθέτηση λιανικής τραπεζικής Προβλέψεις για πιστωτικούς κινδύνους για τους πελάτες λιανικής τραπεζικής Ποσά σε εκατ. % κάλυψης 31/12/ ,31 24,65 72% 31/12/ ,18 19,85 70% 31/12/ ,57 12,17 33% Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα µη ελεγµένα από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις ΑΝΕΙΑ ΣΕ ΑΘΕΤΗΣΗ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Σε καθυστέρηση ,87 30,41 62,14 Σε καθυστέρηση > ,29 202,53 312,82 Σύνολο 187,15 232,94 374,97 Επιχειρηµατικά άνεια 152,84 204,75 338,39 Στεγαστικά άνεια 14,7 15,76 26,00 Καταναλωτικά άνεια 9,4 4,74 5,06 Πιστωτικές Κάρτες 10,21 7,68 5,51 Σύνολο δανείων και απαιτήσεων 187,15 232,94 374,97 Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα µη ελεγµένα από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Το συνολικό δανειακό χαρτοφυλάκιο του Οµίλου την 31/12/2009, 31/12/2010 και την 31/12/2011 παρουσιάζεται στον ακόλουθο πίνακα: 56

57 ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΑΝΕΙΑΚΟ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Σύνολο δανείων και απαιτήσεων κατά πελατών (προ αποµειώσεων) 2.765, , ,20 Προβλέψεις για πιστωτικούς κινδύνους 86,45 115,74 165,82 Προβλέψεις πιστωτικών κινδύνων ως % επί του συνολικού δανειακού χαρτοφυλακίου 3,13% 4,02% 5,87% ιαγραφές χρήσης ως % επί της αποµείωσης χρήσης * 30,40% 34,05% 20,16% Προβλέψεις για πιστωτικούς κινδύνους ως % επί των δανείων και απαιτήσεων µε αποµείωση αξίας 70,58% 66,05% 57,28% ιαγραφές χρήσης 18,78 15,12 12,65 Έξοδο για προβλέψεις για πιστωτικούς κινδύνους 61,79 44,41 62,73 Αποµείωση Χρήσης ως % επί των καθαρών διαγραφών δανείων * 328,98% 293,71% 495,96% Σύνολο µη εξυπηρετούµενων δανείων 187,15 232,94 374,97 Προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων ως % επί των µη εξυπ. δανείων > 90 ηµέρες χωρίς αποµείωση αξίας 46,19% 49,69% 44,22% Μη Εξυπηρετούµενα άνεια > 90 ηµερών ως % των δανείων και απαιτήσεων κατά πελατών (προ 6,77% 8,10% 13,28% αποµειώσεων)_ * Οι διαγραφές διενεργούνται σε ετήσια βάση Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα µη ελεγµένα από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Η αύξηση του δείκτη Συνολικές προβλέψεις / συνολικό δανειακό χαρτοφυλάκιο δάνεια (προ αποµειώσεων) από 3,13% την 31/12/2009 σε 4,02% την 31/12/2010 και 5,87% την 31/12/2011 οφείλεται στις δυσµενείς εξελίξεις της αγοράς που είχε ως αποτέλεσµα την αύξηση των καθυστερήσεων του δανειακού χαρτοφυλακίου παρότι η Τράπεζα εφαρµόζει συνετή πολιτική χορήγησης δανείων και φροντίζει να λαµβάνει ικανοποιητικές εξασφαλίσεις έναντι των χορηγήσεών της. Σηµειώνεται ότι από τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν στην Τράπεζα από την Black Rock Solutions (BRS) το ποσό των κατ αυτούς απαιτούµενων προβλέψεων για την τριετία από την 30/06/2011 µέχρι την 30/06/2014 ανέρχεται σε 305 εκατ. βάσει του βασικού σεναρίου και σε 394 εκατ. βάσει του ακραίου σεναρίου. Η Τράπεζα την 31/12/2011 µε τη συντηρητική πολιτική της έχει διενεργήσει προβλέψεις ύψους 165 εκατ., ενώ τη διαφορά θα την καλύψει σε βάθος τριετίας. Ο ακόλουθος πίνακας παρουσιάζει τις διαγραφές και την αποµείωση χρήσης ανά είδος δανείου του Οµίλου την περίοδο : Κίνηση Λογαριασµού Προβλέψεων για την Αποµείωση ανείων Ποσά σε εκατ. Επιχειρηµατικά άνεια Στεγαστικά άνεια Καταναλωτικά άνεια Πιστωτικές Κάρτες Σύνολο Υπόλοιπο 31/12/ ,46 0,67 4,03 5,28 43,44 Υπόλοιπο 1ης Ιανουαρίου ,46 0,67 4,03 5,28 43,44 ιαγραφές ανείων -11,34 0,00-1,17-6,27-18,78 Αποµείωση χρήσης 39,68 1,15 5, ,79 Υπόλοιπο 31/12/ ,8 1,82 8,82 14,01 86,45 Υπόλοιπο 1ης Ιανουαρίου ,8 1,82 8,82 14,01 86,45 ιαγραφές ανείων -4,71-0,21-2, ,12 Αποµείωση χρήσης 38,79 0,95-0,69 5,36 44,41 Υπόλοιπο 31/12/ ,88 2,56 5,92 11,37 115,74 Υπόλοιπο 1ης Ιανουαρίου ,88 2,56 5,92 11,37 115,73 57

58 Κίνηση Λογαριασµού Προβλέψεων για την Αποµείωση ανείων Ποσά σε εκατ. Επιχειρηµατικά άνεια Στεγαστικά άνεια Καταναλωτικά άνεια Πιστωτικές Κάρτες Σύνολο ιαγραφές ανείων - 4,13-0,14-1,80-6,58-12,65 Αποµείωση χρήσης 61,90 1,11-0,61 0,33 62,73 Υπόλοιπο 31/12/ ,66 3,53 3,52 5,12 165,82 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Ο συγκεντρωτικός πίνακας των χορηγήσεων σε καθυστέρηση άνω της 1 ηµέρας του Οµίλου, για τις χρήσεις παρατίθεται παρακάτω: Ποσά σε εκατ. άνεια µε καθυστέρηση άνω 1 ηµέρας χωρίς αποµείωση αξίας 31/12/2009 Επιχειρηµατικά άνεια Στεγαστικά άνεια Καταναλωτικά άνεια Πιστωτικές Κάρτες Σύνολο 1-90 ηµέρες 152,72 43,37 17,84 2,68 216, ηµέρες 5,88 3,58 0,65 0,05 10,16 πάνω από 181 ηµέρες 52,30 6,93 1,16 0,01 60,40 Σύνολο 210,90 53,88 19,64 2,74 287,17 Εύλογη αξία καλυµµάτων 144,09 63,91 10,11 0,00 218,11 άνεια µε καθυστέρηση άνω 1 ηµέρας µε αποµείωση αξίας άνεια και απαιτήσεις σε καθυστέρηση άνω 1 ηµέρας µε αποµείωση αξίας 95,69 4,20 7,60 15,00 122,48 Εύλογη αξία καλυµµάτων 31,50 4,16 0,62 0,00 36,28 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Ποσά σε εκατ. άνεια µε καθυστέρηση άνω 1 ηµέρας χωρίς αποµείωση αξίας 31/12/2010 Επιχειρηµατικά άνεια Στεγαστικά άνεια Καταναλωτικά άνεια Πιστωτικές Κάρτες Σύνολο 1-90 ηµέρες 479,73 70,11 6,31 2,30 558, ηµέρες 20,49 2,61 0,01 0,16 23,28 πάνω από 181 ηµέρες 30,50 7,06 0,73 0,02 38,31 Σύνολο 530,72 79,79 7,05 2,48 620,04 Εύλογη αξία καλυµµάτων 255,55 67,79 0, ,63 άνεια µε καθυστέρηση άνω 1 ηµέρας µε αποµείωση αξίας άνεια και απαιτήσεις σε καθυστέρηση άνω 1 ηµέρας µε αποµείωση αξίας 153,76 6,09 4,00 11,37 175,22 Εύλογη αξία καλυµµάτων 35,38 3,43 0,20 0,00 39,02 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2010, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. 58

59 Ποσά σε εκατ. άνεια µε καθυστέρηση άνω 1 ηµέρας χωρίς αποµείωση αξίας 31/12/2011 Επιχειρηµατικά άνεια Στεγαστικά άνεια Καταναλωτικά άνεια Πιστωτικές Κάρτες Σύνολο 1-90 ηµέρες 426,65 57,51 4,81 6,44 495, ηµέρες 32,60 7,04 0,04 0,36 40,04 πάνω από 181 ηµέρες 34,54 10,04 0,80 0,02 45,41 Σύνολο 493,79 74,59 5,64 6,83 580,85 Εύλογη αξία καλυµµάτων 283,61 69,85 1,05-354,51 άνεια µε καθυστέρηση άνω 1 ηµέρας µε αποµείωση αξίας άνεια και απαιτήσεις σε καθυστέρηση άνω 1 ηµέρας µε αποµείωση αξίας 271,23 8,92 4,22 5,12 289,50 Εύλογη αξία καλυµµάτων 77,80 6,20 0,21 0,00 84,22 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Ρυθµίσεις & αναδιαρθρώσεις πιστοδοτήσεων Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι την 31/12/2011 το σύνολο των επαναδιαπραγµατευθέντων δανείων, τα οποία θα είχαν χαρακτηριστεί ως ληξιπρόθεσµα ή αποµειωµένα αν δεν είχαν επαναδιαπραγµατευθεί, ανερχόταν σε 404,50 εκατ. για τον Όµιλο και 401,17 εκατ. για την Τράπεζα, ενώ για την 31/12/2010 το σύνολο των ως άνω δανείων ανερχόταν σε 171,67 εκατ. για τον Όµιλο και 163,67 εκατ. για την Τράπεζα ίκτυο Εξυπηρέτησης Καταστηµάτων ίκτυο Καταστηµάτων Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου, η Τράπεζα διέθετε εκτεταµένο δίκτυο 113 καταστηµάτων εκ των οποίων 100 καταστήµατα ήταν κλασικού τύπου καταστήµατα σε µεγάλες πόλεις της Ελλάδος και 13 νέου τύπου, ήτοι καταστήµατα µε µειωµένο προσωπικό. Πιο συγκεκριµένα, την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου, η κατανοµή του δικτύου των καταστηµάτων της Τράπεζας στην ελληνική επικράτεια έχει ως εξής: 64 στην Αττική, 1 στα ωδεκάνησα, 3 στην Ήπειρο, 3 στη Θράκη, 2 στις Ιονίους Νήσους, 4 στην Κρήτη, 7 στη Θεσσαλονίκη, 7 στη λοιπή Μακεδονία, 10 στη Πελοπόννησο, 5 στη Στερεά Ελλάδα και Εύβοια, 6 στη Θεσσαλία, και 1 στα Νησιά Βορείου Ελλάδος. Στον ακόλουθο πίνακα παρατίθεται η γεωγραφική κατανοµή των καταστηµάτων της Τράπεζας κατά την 31/12 των χρήσεων 2009, 2010 και 2011: 59

60 ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ 31/12/ /12/ /12/2011 Αττική ωδεκάνησα Ήπειρος Θεσσαλία Θράκη Ιόνιοι Νήσοι Κρήτη Μακεδονία Θεσσαλονίκη Λοιπή Μακεδονία Πελοπόννησος Στερεά Ελλάδα Εύβοια Νήσοι Βορείου Αιγαίου Σύνολο Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις ίκτυο ATM & APM Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι την 31/12/2011 η Τράπεζα διέθετε δίκτυο 179 ATM s, εκ των οποίων τα 68 βρίσκονται εκτός των καταστηµάτων της Τράπεζας (off site). Επίσης διαθέτει δίκτυο 19 APM (Automatic Payment Machines 12 ), εκ των οποίων 2 βρίσκονται εκτός των καταστηµάτων της Τράπεζας (off site), στα οποία οι πελάτες της Τράπεζας µπορούν να πληρώνουν µε µετρητά, δάνεια και κάρτες PROBANK, λογαριασµούς οργανισµών κοινής ωφελείας, κινητής τηλεφωνίας κ.λπ Επενδύσεις Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι επενδύσεις σε Ενσώµατα και Άυλα Πάγια που πραγµατοποίησε ο Όµιλος κατά τη χρήση 2011: ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ Ποσά σε εκατ Ενσώµατα Πάγια Γήπεδα-Οικόπεδα 0,34 Κτίρια-Εγκαταστάσεις κτιρίων 2,41 Έπιπλα, µηχανογραφικός & λοιπός εξοπλισµός 0,57 Μεταφορικά Μέσα 0,60 Μηχανολογικός εξοπλισµός 0,04 Σύνολο 3,96 Άυλα Πάγια Σύνολο επενδύσεων σε άυλα 8,27 Σύνολο Επενδύσεων 12,23 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες δεν έχουν επισκοπηθεί από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή. Τα άυλα πάγια στοιχεία στην πλειοψηφία τους αφορούν λογισµικά προγράµµατα Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 12 Αυτόµατα Μηχανήµατα Πληρωµής 60

61 Το µεγαλύτερο ποσό σε επενδύσεις παγίων τη χρήση 2011 ήταν σε συντήρηση κτιρίων και εγκαταστάσεων. Συνολικά επενδύθηκαν 2,41 εκατ. Επίσης, ποσό 0,57 εκατ. επενδύθηκε σε µηχανογραφικό εξοπλισµό. Το µεγαλύτερο ποσό επένδυσης του Οµίλου ήταν µέσω της θυγατρικής εταιρίας PROBANK Χρηµατοδοτικές Μισθώσεις. Το συνολικό κονδύλι ανήλθε σε 8,27 εκατ. τη χρήση Τρέχον επενδυτικό πρόγραµµα Σύµφωνα µε δήλωσή της, η Τράπεζα, µε την από 10/10/2006 απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπή της, έχει αναλάβει ισχυρή δέσµευση για την ολοκλήρωση της συµµετοχής της στην εταιρία «7L Capital Partners Emerging Europe L.P.» συνολικού ύψους 2,5 εκατ., εκ των οποίων ποσό ύψους 2,34 εκατ. είχε εκταµιευθεί µέχρι την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Σηµειώνεται ότι η ανωτέρω επένδυση θα χρηµατοδοτηθεί από ίδια κεφάλαια και δανεισµό. Επίσης, στο πλαίσιο της αναπτυξιακής της πορείας, η Τράπεζα συνεχίζει τη χρήση 2012 την αύξηση του αριθµού των καταστηµάτων της κατά 5. Την 20/06/2011 η Τράπεζα της Ελλάδος έδωσε έγκριση στην Τράπεζα για τη λειτουργία 5 καταστηµάτων. Η Τράπεζα έχει ήδη προχωρήσει στη λειτουργία τους. Συγκεκριµένα, τα καταστήµατα αυτά βρίσκονται 1 στη Θεσσαλονίκη, 1 στην Άρτα, 1 στην Πρέβεζα και 2 στην Αττική. Τα καταστήµατα είναι κλασικού τύπου. Λειτουργούσαν ως καταστήµατα άλλων τραπεζών οπότε είναι ήδη διαµορφωµένα και έχουν ελάχιστο συνολικό κόστος διαµόρφωσης και εξοπλισµού που ανέρχεται µεταξύ 400 χιλ. και 500 χιλ. Το κόστος διαµόρφωσης τους περιλαµβάνει διαµόρφωση χώρων, συστήµατα ασφαλείας, συστήµατα δεδοµένων, χρηµατοκιβώτια, κ.λπ. και καλύφθηκε από τα λειτουργικά κέρδη της Τράπεζας. Το κόστος θα επιβαρύνει το Α εξάµηνο του Η στελέχωση των καταστηµάτων έχει γίνει κατά βάση από το υπάρχον προσωπικό της Τράπεζας. Πέραν των ανωτέρω, ο Όµιλος δεν έχει αναλάβει καµία άλλη ισχυρή δέσµευση για την υλοποίηση σηµαντικών επενδύσεων. 4.4 Πληροφορίες για τα Κεφάλαια της Τράπεζας Ρευστότητα και Πηγές Κεφαλαίων Ακολούθως παρατίθεται ο πίνακας του καθαρού διατραπεζικού δανεισµού σε ενοποιηµένο επίπεδο κατά την 31/12 των χρήσεων : ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΑΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΑΝΕΙΣΜΟΥ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Απαιτήσεις κατά πιστωτικών Ιδρυµάτων 451,39 177,35 106,83 Υποχρεώσεις προς πιστωτικά ιδρύµατα 265,82 497,96 300,33 Σύνολο 185,57-320,62-193,50 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Οι καταθέσεις των πελατών της Τράπεζας ανήλθαν σε 2.945,52 εκατ. την 31/12/2011 έναντι 3.030,50 εκατ. την 31/12/2010 και 3.003,35 την 31/12/2009. Ο λόγος χορηγήσεις (µετά από προβλέψεις) προς καταθέσεις διαµορφώθηκε σε 90,22%, 91,10% και 89,19% 61

62 αντίστοιχα. Τα συνολικά Ίδια Κεφάλαια (συµπεριλαµβανοµένων των δικαιωµάτων µειοψηφίας) διαµορφώθηκαν σε 71,71 εκατ. την 31/12/2011 έναντι 331,25 εκατ. την 31/12/2010 και 352,20 εκατ. την 31/12/2009. Ο λόγος της µείωσης των Ιδίων Κεφαλαίων είναι η ζηµιά λόγω αποµείωσης Οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου. Τη χρήση 2011 οι τοποθετήσεις στη διατραπεζική αγορά µειώθηκαν σε 81,06 εκατ. έναντι 160,71 εκατ. τη χρήση 2010 και ο δανεισµός στη διατραπεζική αγορά µειώθηκε σε 290,33 εκατ. έναντι 455,16 εκατ. τη χρήση 2010, εξαιτίας των χαµηλότερων αναγκών για χρηµατοδότηση του χαρτοφυλακίου επενδύσεων. Την 31/12/2011 ο συνολικός δανεισµός από πιστωτικά ιδρύµατα ανήλθε σε 300,33 εκατ. Σηµειώνεται ότι την 31/12/2011 και την 31/12/2010, από τα Οµόλογα του Ελληνικού ηµοσίου (ΟΕ ) συνολικής ονοµαστικής αξίας 451,84 εκατ. και 450,19 εκατ. αντίστοιχα, οµόλογα ονοµαστικής αξίας 446,84 εκατ. ( 445,00 εκατ. την 31/12/2010) και τρέχουσας αξίας 116,08 εκατ. ( 347,86 εκατ. την 31/12/2010) αφορούσαν ενέχυρο για την παροχή ρευστότητας από την ΕΚΤ µέσω της ΤτΕ. Επίσης, σηµειώνεται ότι την 31/12/2011, ΟΕ ποσού 5,00 εκατ. (έχει γίνει χρήση 3,51 εκατ.) είχαν δοθεί στην ΤτΕ για Repos πελατών. Κατά την 31/12 των χρήσεων 2010 και 2011 δάνεια ποσού 158,91 εκατ. και ποσού 219,86 εκατ. αντίστοιχα αφορούσαν ενέχυρο για την παροχή ρευστότητας από την ΕΚΤ µέσω της ΤτΕ. Κατά την 31/12/2011, η Τράπεζα µε την περαιτέρω εκχώρηση δανείων µπορούσε να αντλήσει επιπλέον ρευστότητα ποσού 8,11 εκατ. Το πρόγραµµα άντλησης ρευστότητας από την ΕΚΤ µέσω της ΤτΕ, στο οποίο συµµετέχει η Τράπεζα, βασίζεται στην πράξη Συµβουλίου Νοµισµατικής Πολιτικής της ΤτΕ 54/ , όπως ισχύει, και στην εγκύκλιο 477/ της ΤτΕ, βάσει των οποίων µπορούν να εκχωρούνται από τις τράπεζες απαιτήσεις για άντληση ρευστότητας σε διάρκειες µέχρι τρεις (3) µήνες. Η Τράπεζα εξαιτίας της επικείµενης ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών λόγω συµµετοχής τους στο PSI δεν δανείζεται µέσω εκχώρησης δανείων στην ΕΚΤ µέσω της ΤτΕ και προσφεύγει πλέον στον ELA. Επίσης, σύµφωνα µε τη ιοίκηση της Τράπεζας, σηµειώνεται ότι την 04/11/2011, η Τράπεζα εκµεταλλεύτηκε τη δυνατότητα προσφυγής στο µηχανισµό ELA 13 για άντληση ρευστότητας µέσω εκχώρησης απαιτήσεων. Για το διάστηµα 04/11/ /05/2012, η Τράπεζα είχε εκχωρήσει απαιτήσεις που κυµάνθηκαν από 230 εκατ. έως 323 εκατ. και άντλησε ρευστότητα από 10 εκατ. µέχρι 235 εκατ. ανάλογα µε τις εβδοµαδιαίες ανάγκες της, ενώ υπήρξε και διάστηµα χωρίς ανάγκη προσφυγής στο µηχανισµό ELA. Σηµειώνεται ότι κατά την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος Ενηµερωτικού ελτίου, η Τράπεζα µπορεί να εκχωρήσει δυνητικά το σύνολο των δανείων της ανεξαρτήτου κατηγορίας µε σκοπό να αντλήσει επιπλέον ρευστότητα από το µηχανισµό ELA. Σύµφωνα µε τη ιοίκηση της Τράπεζας, επικουρικά ως πηγές χρηµατοδότησης και άντλησης ρευστότητας µπορούν να χρησιµοποιηθούν, ανάλογα µε τις εξελίξεις, και οι µηχανισµοί υποστήριξης που έχουν δηµιουργηθεί για την αντιµετώπιση της κρίσης της ελληνικής οικονοµίας όπως το Ταµείο Χρηµατοοικονοµικής Σταθερότητας, για την υποστήριξη της κεφαλαιακής επάρκειας, η χρηµατοδότηση µέσω Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας καθώς και ο ELA. Η Τράπεζα δεν έχει προχωρήσει µέχρι την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου στην έκδοση οµολογιακών δανείων για την κάλυψη των χρηµατοδοτικών αναγκών της. Σηµειώνεται ότι οι Οικονοµικές Καταστάσεις χρήσεως 2011 έχουν συνταχθεί µε βάση την αρχή της συνεχιζόµενης δραστηριότητας (going concern). Το πρόγραµµα ανταλλαγής οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου (PSI plus) και η Ελληνική οικονοµική κρίση είχαν ως αποτέλεσµα την αναγνώριση ζηµιών αποµείωσης των Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου (βλ. ενότητα Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες Ενοποιηµένων Αποτελεσµάτων 13 Emergency Liquidity Assistance 62

63 χρήσεων » υπο-ενότητα Ζηµίες Αποµειώσεων Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου), οι οποίες επηρέασαν αρνητικά την κατάσταση οικονοµικής θέσης, τα αποτελέσµατα και τους εποπτικούς δείκτες της Τράπεζας και του Οµίλου. Την 31/12/2011 ο συνολικός δείκτης εποπτικών κεφαλαίων ήταν κάτω από 8% και για να επανέλθει στο 8% τα κεφάλαια που απαιτούνται σε ενοποιηµένη βάση υπολογίζονται σε 160,20 εκατ. Παράλληλα, η αδυναµία πρόσβασης των Ελληνικών τραπεζών στην διατραπεζική αγορά επηρέασε αρνητικά τη δυνατότητα της Τράπεζας να αντλεί ρευστότητα, ενώ από τον Μάιο 2012 η Τράπεζα της Ελλάδος µέσω του έκτακτου µηχανισµού παροχής ρευστότητας (ELA) του Ευρωσυστήµατος αποτελεί το µοναδικό τροφοδότη ρευστότητας για την κάλυψη των άµεσων και µεσοπρόθεσµων χρηµατοδοτικών αναγκών του Οµίλου. Οι παράγοντες αυτοί σε συνδυασµό µε το υφιστάµενο δυσµενές οικονοµικό περιβάλλον στην Ελλάδα και διεθνώς εγείρουν εύλογες αµφιβολίες για τη δυνατότητα της Τράπεζας να συνεχίσει τις δραστηριότητές της. Ενόψει των ανωτέρω, η ιοίκηση της Τράπεζας έχει προβεί σε σχεδιασµό και έχει ήδη ξεκινήσει ενέργειες προκειµένου να εξασφαλίσει τη συνέχιση της δραστηριότητάς της. Οι ενέργειες αυτές αφορούν την ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας του Οµίλου µέσω άντλησης κεφαλαίων, σύµφωνα µε επιχειρηµατικό σχέδιο που έχει υποβληθεί στην Τράπεζα Ελλάδος και περιλαµβάνουν: Την παρούσα αύξηση κεφαλαίου της Τράπεζας (εφεξής «Αύξηση Κεφαλαίου») σύµφωνα µε την από 21/06/2011 απόφασης της Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων, µέχρι το ποσό των µε καταβολή µετρητών, υπέρ των παλαιών µετόχων. Κατά την ηµεροµηνία έγκρισης των Οικονοµικών Καταστάσεων χρήσεως 2011 η διαδικασία εγγραφής των µετόχων στην ανωτέρω Αύξηση Κεφαλαίου ήταν σε εξέλιξη. Από τη δηµόσια προσφορά για την αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας, της οποίας η άσκηση δικαιωµάτων προτίµησης και προεγγραφής έχει λήξει στις 21/05/2012, έχουν συγκεντρωθεί µέχρι την ηµεροµηνία έγκρισης των Οικονοµικών Καταστάσεων της χρήσης 2011, από εγγραφές συµµετοχής µε δέσµευση κεφαλαίων ποσό 46,8 εκατ. περίπου, εγγραφές για τις οποίες υπάρχει δικαίωµα υπαναχώρησης εκ µέρους των επενδυτών και από προθέσεις συµµετοχής ποσό 11,7 εκατ. περίπου. Η προθεσµία διάθεσης των αδιάθετων δικαιωµάτων από την αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου, λήγει στις 18/06/2012. Την Έκδοση Μετατρέψιµου Οµολογιακού ανείου(μο ) µέχρι του ποσού , σύµφωνα µε την από 28/02/2011 απόφασης της Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων. Η έκδοση του ΜΟ και οι όροι του έχουν ήδη λάβει την έγκριση της Τράπεζα της Ελλάδος µε την 1166/ απόφασή της, ενώ εκκρεµεί η έγκριση από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Η έκδοση του ΜΟ θα γίνει αµέσως µετά τη λήξη της παρούσας αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου και δικαίωµα συµµετοχής σε αυτό θα έχουν όσοι συµµετείχαν στην εν λόγω αύξηση, ενώ η Τράπεζα έχει ήδη λάβει προθέσεις συµµετοχής ποσού 20,3 εκατ. Την Απόφαση της Γ.Σ 11/05/2010 για εξουσιοδότηση του.σ. για την έκδοση κοινού ή µετατρέψιµου οµολογιακού δανείου µέχρι του τότε ποσού του Μετοχικού Κεφαλαίου των 53,7 εκατ., απόφαση που θα υλοποιηθεί, εφόσον απαιτηθεί στο προσεχές χρονικό διάστηµα. Με την επιτυχή αύξηση κεφαλαίου και την έκδοση του ΜΟ η Τράπεζα αναµένεται να έχει αποκαταστήσει το συνολικό δείκτη εποπτικών κεφαλαίων άνω του 8%. Μέχρι την ηµεροµηνία σύνταξης των οικονοµικών καταστάσεων η Αύξηση Κεφαλαίου και η έκδοση του ΜΟ δεν είχαν ολοκληρωθεί και ως εκ τούτου δεν µπορεί να παρασχεθεί καµία διασφάλιση ως προς το τελικό ποσό κεφαλαίων που θα αντλήσει η Τράπεζα προκειµένου να αποκαταστήσει του δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας στα απαιτούµενα όρια. Επιπλέον, από 30/09/2012 όλες οι Ελληνικές τράπεζες πρέπει να έχουν δείκτη κυρίων βασικών κεφαλαίων (core tier I) 9% και από την 30/06/2013 θα πρέπει να έχουν δείκτη 10%. Το ύψος των απαιτούµενων κεφαλαίων για τον Όµιλο θα διαµορφωθεί µετά από αξιολόγηση της Τράπεζας της Ελλάδος στην οποία θα ληφθούν υπόψη, µεταξύ άλλων, οι καταχωρηµένες 63

64 ζηµιές του PSI plus και τα αποτελέσµατα από την αξιολόγηση του δανειακού χαρτοφυλακίου από την BlackRock Solutions. Παράλληλα µε τη δυνατότητα για άντληση επαρκών κεφαλαίων και την αποκατάσταση της κεφαλαιακής του επάρκειας, η συνέχιση της δραστηριότητας του Οµίλου εξαρτάται σε κάποιο βαθµό και από την απρόσκοπτη πρόσβασή του στους µηχανισµούς παροχής ρευστότητας του Ευρωσυστήµατος. Η αδυναµία των Ελληνικών Τραπεζών να αποκτήσουν πρόσβαση στις διεθνές αγορές κεφαλαίου και στις χρηµαταγορές σε συνδυασµό µε την απώλεια καταθέσεων λόγω αυξηµένου δηµοσιονοµικού κινδύνου και επιδεινούµενης οικονοµικής κατάστασης οδηγούν σε εξάρτηση του Οµίλου από το µηχανισµό παροχής ρευστότητας του Ευρωσυστήµατος. Κατά την ηµεροµηνία έγκρισης των Οικονοµικών Καταστάσεων χρήσεως 2011, η συνολική βραχυπρόθεσµη χρηµατοδότηση του Οµίλου µέσω του Ευρωσυστήµατος ανέρχονταν σε 235 εκατ. Τέλος σηµειώνεται ότι η οικονοµική κατάσταση του Οµίλου εξαρτάται ιδιαιτέρως από τις µακροοικονοµικές και πολιτικές συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα. Η αβεβαιότητα που απορρέει από την ελληνική δηµοσιονοµική κρίση, η οικονοµική ύφεση που αυτή συνεπάγεται καθώς και η «κόπωση» ως προς τα µέτρα δηµοσιονοµικής προσαρµογής και η πολιτική αστάθεια έχει και είναι πιθανόν να συνεχίσει να έχει σηµαντική αρνητική επίδραση στην επιχειρηµατική δραστηριότητα, στα λειτουργικά αποτελέσµατα και στην οικονοµική κατάσταση του Οµίλου. Η συνέχιση της ύφεσης θα µπορούσε να οδηγήσει σε χαµηλότερη κερδοφορία, σε επιδείνωση της ποιότητας των στοιχείων του ενεργητικού του Οµίλου και στην απώλεια καταθέσεων. Παρά τους παράγοντες αβεβαιότητας που αναφέρονται ανωτέρω, η ιοίκηση της Τράπεζας, λαµβάνοντας υπόψη τους αντισταθµιστικούς παράγοντες που περιγράφονται στη συνέχεια, έχει βάσιµες προσδοκίες ότι θα συνεχίσει ο Όµιλος τις επιχειρηµατικές του δραστηριότητες στο προσεχές µέλλον και ως εκ τούτου εκτιµά ότι η αρχή της συνέχισης της δραστηριότητας αποτελεί µια κατάλληλη παραδοχή για την κατάρτιση και παρουσίαση των Οικονοµικών Καταστάσεων χρήσεως Σηµειώνεται, ωστόσο, ότι η δυνατότητα της Τράπεζας να συνεχίσει τις δραστηριότητές της εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό από µελλοντικά γεγονότα η εξέλιξη των οποίων δεν µπορεί να προβλεφθεί: Η Τράπεζα βρίσκεται ήδη σε διαδικασία άντλησης κεφαλαίων µέσω της παρούσας αύξησης κεφαλαίου και της έκδοσης ΜΟ. Τα κεφάλαια που αναµένεται να αντληθούν θα αποκαταστήσουν το δείκτη συνολικών ιδίων κεφαλαίων πάνω από τα προσωρινά όρια κεφαλαιακής επάρκειας που έχουν τεθεί και παράλληλα θα έχει χρόνο για να σχεδιάσει µελλοντικές κινήσεις για τυχόν πρόσθετα κεφάλαια προκειµένου ο δείκτης κυρίων βασικών κεφαλαίων (Core Tier I) να ανέλθει στο 9% την 30/09/2012 και στο 10% την 30/06/2013. Το πρόγραµµα ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο µέρος του δεύτερου µνηµονίου για την παροχή ρευστότητας στην Ελλάδα, που εγκρίθηκε από την Βουλή των Ελλήνων µε το Ν. 4046/ , περιλαµβάνει προγραµµατισµένες εκταµιεύσεις συνολικού ποσού 50 δις. Στα πλαίσια του Προγράµµατος, το Ελληνικό Ταµείο Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας ΤΧΣ δύναται να παρέχει προς τις ελληνικές τράπεζες οι οποίες θεωρούνται από την Τράπεζα Ελλάδος ως βιώσιµες, το υπόλοιπο των απαιτούµενων κεφαλαίων, τα οποία οι τράπεζες δεν άντλησαν µέσω των κεφαλαιαγορών. Παρόλο που η Τράπεζα δεν έχει υποβάλει κανένα αίτηµα προς το ΤΧΣ, η ιοίκηση θεωρεί ότι η ύπαρξη του σχετικού µηχανισµού αποτελεί πρόσθετη διασφάλιση για τη δυνατότητά της να αντλήσει τα απαιτούµενα κεφάλαια σε περίπτωση που η παρούσα αύξηση κεφαλαίου και η έκδοση του ΜΟ δεν εισφέρουν το σύνολο των απαιτούµενων κεφαλαίων. Σηµειώνεται ότι η προσφυγή στο ΤΧΣ εκ µέρους της Τράπεζας δεν σηµαίνει ότι θα υπάρξει αποδοχή του αιτήµατός της. Τυχόν αίτηµα της Τράπεζας προς το ΤΧΣ θα ικανοποιηθεί, εφόσον κριθεί µεταξύ άλλων η βιωσιµότητα της µέσω ελέγχου και διαγνωστικής µελέτης που θα διενεργηθεί. 64

65 Παρόλο που η Τράπεζα δεν έχει λάβει καµία σχετική διαβεβαίωση, η ιοίκησή της εκτιµά ότι θα συνεχιστεί η απρόσκοπτη πρόσβαση του Οµίλου στον έκτακτο µηχανισµό παροχής ρευστότητας του Ευρωσυστήµατος (ELA). Την επιτυχή ολοκλήρωση της ανταλλαγής Οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου (PSI plus), µε το οποίο επιτεύχθηκε η µείωση του δηµόσιου χρέους, και την ύπαρξη ενός ολοκληρωµένου προγράµµατος χρηµατοοικονοµικής στήριξης από την Τρόικα Ρευστότητα Πληροφορίες για τις Ταµειακές Ροές Χρήσεων Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει συνοπτικά τις ταµειακές ροές του Οµίλου, σύµφωνα µε τα.π.χ.α., των χρήσεων : Ποσά σε εκατ. Ταµειακές Ροές από Λειτουργικές ραστηριότητες Ταµειακές Ροές από Επενδυτικές ραστηριότητες Ταµειακές ροές από χρηµατοδοτικές δραστηριότητες Καθαρή αύξηση / (µείωση) στα ταµειακά διαθέσιµα και ταµειακά ισοδύναµα Ταµειακά διαθέσιµα και ταµειακά ισοδύναµα στην αρχή της χρήσης Ταµειακά διαθέσιµα και ταµειακά ισοδύναµα στο τέλος της χρήσης ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ 01/01 31/12/ /01 31/12/ /01 31/12/ ,68-103,41-66,11-272,20-138,11 9,24 71,09-17,13-6,48-111,43-258,66-63,35 650,74 539,31 280,66 539,31 280,66 217,30 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Κατά τη χρήση 2011 η µεταβολή των ταµειακών ροών από λειτουργικές δραστηριότητες επηρεάστηκε κυρίως από τις µεταβολές των απαιτήσεων και των υποχρεώσεων προς τα πιστωτικά ιδρύµατα, του χαρτοφυλακίου συναλλαγών, καθώς και από τη µεταβολή των δανείων και των απαιτήσεων κατά πελατών. Η µεταβολή των ταµειακών ροών από επενδυτικές δραστηριότητες οφείλεται κυρίως στις εισπράξεις από λήξεις χαρτοφυλακίου διακρατούµενου µέχρι τη λήξη, ενώ η µεταβολή των ταµειακών ροών από χρηµατοδοτικές δραστηριότητες αφορά την πληρωµή των µερισµάτων για την προηγούµενη χρήση. Κατά τη χρήση 2010, η µεταβολή των ταµειακών ροών από λειτουργικές δραστηριότητες επηρεάστηκε κυρίως από τις µεταβολές των απαιτήσεων και των υποχρεώσεων προς τα πιστωτικά ιδρύµατα, του χαρτοφυλακίου συναλλαγών, καθώς και τη µεταβολή των δανείων και των απαιτήσεων κατά πελατών. Η µεταβολή των ταµειακών ροών από επενδυτικές δραστηριότητες οφείλεται κυρίως στις αυξηµένες αγορές χαρτοφυλακίου διακρατούµενου µέχρι τη λήξη, ενώ η µεταβολή των ταµειακών ροών από χρηµατοδοτικές δραστηριότητες αφορά την πληρωµή των µερισµάτων για την προηγούµενη χρήση. 65

66 Κατά τη χρήση 2009, η µεταβολή των ταµειακών ροών από λειτουργικές δραστηριότητες επηρεάστηκε κυρίως από τις µεταβολές των δανείων, των απαιτήσεων και των υποχρεώσεων κατά πελατών. Η µεταβολή των ταµειακών ροών από επενδυτικές δραστηριότητες οφείλεται κυρίως στις αυξηµένες αγορές διαθεσίµων προς πώληση χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων, ενώ η µεταβολή των ταµειακών ροών από χρηµατοδοτικές δραστηριότητες προήλθε κυρίως από την αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας και την πληρωµή των µερισµάτων. Τα ταµειακά διαθέσιµα και ισοδύναµα του Οµίλου κατά την 31/12 των χρήσεων παρατίθενται στον παρακάτω πίνακα: ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΙΑΘΕΣΙΜΑ ΚΑΙ ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΙΣΟ ΥΝΑΜΑ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Ταµείο 33,70 32,74 68,25 Μη δεσµευµένες καταθέσεις στην τράπεζα Ελλάδος 54,48 67,72 42,21 Βραχυπρόθεσµες απαιτήσεις κατά πιστωτικών ιδρυµάτων 451,14 180,20 106,85 Σύνολο 539,31 280,66 217,30 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2010 και την 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Η πλεονάζουσα ρευστότητα της χρήσης 2009, που προήλθε από την αύξηση των καταθέσεων των πελατών, την αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας στη χρήση 2009 συνολικού ποσού 80 εκατ., καθώς και από την αναχρηµατοδότηση τίτλων του Ελληνικού ηµοσίου, χρησιµοποιήθηκε για τη χρηµατοδότηση του δανειακού χαρτοφυλακίου του Οµίλου. Στις χρήσεις 2010 και 2011, εξαιτίας των ιδιαίτερων συνθηκών που επικράτησαν στην Ελληνική αγορά και οδήγησαν στην έλλειψη ρευστών διαθεσίµων, εξαντλήθηκε η υπάρχουσα ρευστότητα και η Τράπεζα κατέφυγε στη διατραπεζική αγορά για τη χρηµατοδότηση των εργασιών, καθώς και στην παραχώρηση στοιχείων ενεργητικού της (δάνεια και ΟΕ ) στην ΤτΕ για την ενίσχυση της ρευστότητάς της Περιορισµοί στη Χρήση Κεφαλαίων Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι ο ελάχιστος δείκτης Core TIER1 καθορίζεται σε 9% από την 30/09/2012 και σε 10% από την 30/06/2013. Σύµφωνα µε οδηγίες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η Τράπεζα τηρεί υποχρεωτικά διαθέσιµα δεσµευµένα στην Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ). Την 31/12/2011, τα εν λόγω διαθέσιµα, σε ενοποιηµένη βάση, ανέρχονταν σε 57,09 εκατ. µειωµένα κατά 3,92% σε σχέση µε την 31/12/2010 που διαµορφώθηκαν σε 59,42 εκατ. Επίσης την 31/12/2011 δάνεια ύψους 219,86 εκατ. αφορούσαν ενέχυρο για την παροχή ρευστότητας από την ΤτΕ µε το αντίστοιχο ποσό για την 31/12/2010 να ανέρχεται σε 158,91 εκατ. Τέλος, την ίδια ηµεροµηνία ΟΕ ονοµαστικής αξίας 446,84 εκατ. και τρέχουσας αξίας 167,31 εκατ. είχαν δοθεί ως ενέχυρο για παροχή ρευστότητας από την ΤτΕ µε τα αντίστοιχα ποσά την 31/12/2010 να ανέρχονται σε 445,00 εκατ. και 347,86 εκατ. Επίσης, σηµειώνεται ότι την 31/12/2011 ΟΕ ονοµαστικής αξίας ποσού 3,51 εκατ. (τρέχουσας αξίας 1,35 εκατ.) είχαν δοθεί στην ΤτΕ για Repos πελατών. 66

67 4.4.4 Ενδεχόµενες Υποχρεώσεις Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι υπάρχουν ανέλεγκτες χρήσεις των εταιριών που απαρτίζουν τον Όµιλο για το 2009, το 2010 και το Για αυτές έχουν σχηµατισθεί προβλέψεις ύψους 1,08 εκατ. για την Τράπεζα και 1,18 εκατ. για τον Όµιλο την 31/12/2011, ενώ για την 31/12/2010 οι προβλέψεις ανέρχονταν σε 0,72 εκατ. και 0,85 εκατ. αντίστοιχα. Σηµειώνεται ότι από τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν στην Τράπεζα από την Black Rock Solutions (BRS) το ποσό των κατ αυτούς απαιτούµενων προβλέψεων για την τριετία από την 30/06/2011 µέχρι την 30/06/2014 ανέρχεται σε 305 εκατ. βάσει του βασικού σεναρίου και σε 394 εκατ. βάσει του ακραίου σεναρίου. Η Τράπεζα την 31/12/2011 µε τη συντηρητική πολιτική της έχει διενεργήσει προβλέψεις ύψους 165 εκατ., ενώ τη διαφορά θα την καλύψει σε βάθος τριετίας Κεφαλαιακή Επάρκεια Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι µετά την ψήφιση του Ν. 3601/2007 στις 20 Αυγούστου 2007, εκδόθηκαν ένδεκα Πράξεις του ιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος (Π ΤΕ 2588/2007, 2589/2007, 2590/2007, 2592/2007, 2594/2007, 2595/2007, 2630/2010, 2635/2010, 2645/2011, 2646/2011 και 2654/2012, ως τροποποιηθείσες ισχύουν) που καθορίζουν λεπτοµερώς τα της εφαρµογής της Βασιλείας ΙΙ. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τα ίδια κεφάλαια και τους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας της Τράπεζας, σε ατοµική και ενοποιηµένη βάση, σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα από την Τράπεζα της Ελλάδος: ΕΙΚΤΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Κύρια βασικά κεφάλαια (Upper Tier I) (α) 331,16 325,63 62,18 Πρόσθετα βασικά κεφάλαια (Lower Tier I) Μειώσεις (β) -0,24-0,82-3,51 Βασικά κεφάλαια (Tier I) (γ) 330,92 324,81 58,67 Κύρια συµπληρωµατικά κεφάλαια (Upper Tier II) 1,5 0 0 Πρόσθετα συµπληρωµατικά κεφάλαια (Lower Tier II) Μειώσεις -0, Συνολικά εποπτικά κεφάλαια (δ) 332,19 324,81 58,67 Σταθµισµένο έναντι κινδύνων Σταθµισµένο κατά πιστωτικό κίνδυνο ποσό ανοίγµατος 2.120, , ,818 Σταθµισµένο κατά λειτουργικό κίνδυνο ποσό ανοίγµατος 251,74 271,29 290,76 Σταθµισµένο κατά κίνδυνο αγοράς ποσό ανοίγµατος 0,2 0,25 0,00 Σύνολο σταθµισµένου έναντι κινδύνων (ε) ενεργητικού 2.372, , ,57 είκτες: είκτης Core TIER1 [(α)+(β)]/(ε) 13,95% 12,59% 2,27% Βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (γ)/(ε) 13,95% 12,59% 2,27% Συνολικός βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (δ)/(ε) 14,00% 12,59% 2,27% Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. 67

68 ΕΙΚΤΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΟΜΙΛΟΥ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Κύρια βασικά κεφάλαια (Upper Tier I) (α) 342,71 335,17 64,08 Πρόσθετα βασικά κεφάλαια (Lower Tier I) Μειώσεις (β) -0,24-0,82-3,51 Βασικά κεφάλαια (Tier I) (γ) 342,47 334,35 60,57 Κύρια συµπληρωµατικά κεφάλαια (Upper Tier II) 1,5 0 0 Πρόσθετα συµπληρωµατικά κεφάλαια (Lower Tier II) Μειώσεις -0, Συνολικά εποπτικά κεφάλαια (δ) 343,74 334,35 60,57 Σταθµισµένο έναντι κινδύνων Σταθµισµένο κατά πιστωτικό κίνδυνο ποσό ανοίγµατος 2.317, , ,77 Σταθµισµένο κατά λειτουργικό κίνδυνο ποσό ανοίγµατος 269,48 286,45 305,36 Σταθµισµένο κατά κίνδυνο αγοράς ποσό ανοίγµατος 5,86 0,62 0,28 Σύνολο σταθµισµένου έναντι κινδύνων ενεργητικού (ε) 2.593, , ,41 είκτες: είκτης Core TIER1 [(α)+(β)]/(ε) 13,21% 11,89% 2,14% Βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (γ)/(ε) 13,21% 11,89% 2,14% Συνολικός βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (δ)/(ε) 13,26% 11,89% 2,14% Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Η συγκριτική µείωση τη χρήση 2010 έναντι της χρήσης 2009 οφείλεται στην αύξηση του σταθµισµένου έναντι κινδύνων χαρτοφυλακίου λόγω αύξησης των χορηγήσεων. Πιο συγκεκριµένα, η εν λόγω αύξηση οφείλεται στην αντίστοιχη άνοδο των χορηγήσεων κατά 3%. Την 31/12/2011 ο συνολικός βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας σε εταιρικό και ενοποιηµένο ανήλθε σε 2,27% και 2,14% αντίστοιχα. Με βάση τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της 26/10/2011 επικαιροποιήθηκαν οι όροι του Μνηµονίου και αποφασίστηκε ο δείκτης Core Tier 1 σε ποσοστό 10% ως απαιτούµενος δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζικών ιδρυµάτων. Μέχρι την 30/09/2012 ο χρησιµοποιούµενος δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας είναι ο συνολικός βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας, ήτοι ποσοστό 8%. Με την προϋπόθεση της πλήρους κάλυψης της παρούσας αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας, εκτιµάται από τη ιοίκηση της Τράπεζας ότι αυτή θα έχει ως αποτέλεσµα ο δείκτης Core TIER1 του Οµίλου, pro forma 14 µε στοιχεία της 31/12/2011, να διαµορφωθεί σε επίπεδο 5,87%, ενώ µε την προϋπόθεση της πλήρους κάλυψης της παρούσας αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου και του ΜΟ ο Βασικός είκτης Ιδίων Κεφαλαίων θα διαµορφωθεί σε 11,29%.. Σύµφωνα µε την Π ΤΕ 2654/2012 ο ελάχιστος δείκτης Core TIER1 για τα πιστωτικά ιδρύµατα καθορίζεται σε 9% από την 30/09/2012 και σε 10% από την 30/06/2013. Σε περίπτωση που ο συγκεκριµένος δείκτης κατέλθει του εν λόγω ορίου, η Τράπεζα της Ελλάδος φροντίζει ώστε το πιστωτικό ίδρυµα να λάβει τα απαραίτητα µέτρα, για να επανέλθει ο συντελεστής στο ελάχιστο όριο το ταχύτερο δυνατόν. 14 Σηµειώνεται ότι για τον υπολογισµό του pro forma δείκτη έχει ληφθεί το συνολικό ποσό της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου. 68

69 4.4.6 Εγγυήσεις και Εµπράγµατες Ασφάλειες Εγγυήσεις Έχουν εκδοθεί από την Τράπεζα ενέγγυες πιστώσεις και εγγυητικές επιστολές όλων των µορφών προς τρίτους, όπως παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα: ΕΚΤΟΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Ενέγγυες Πιστώσεις 8,83 9,02 8,46 Εγγυητικές Επιστολές 238,20 276,70 284,84 Μη αντληθέντα πιστωτικά όρια 1.009, ,46 99,83 Σύνολο 1.256, ,18 393,13 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E., σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες δεν έχουν ελεγχθεί από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Οι ενέγγυες πιστώσεις αφορούν στην ανάληψη της υποχρέωσης από την Τράπεζα του πελάτη αγοραστή εισαγωγέα να πληρώσει τον πωλητή εξαγωγέα, εφόσον αυτός τηρήσει τους όρους της πίστωσης παρουσιάζοντας τα έγγραφα που απαιτούνται. Η Τράπεζα έχει αναλάβει υποχρεώσεις ύψους 8,46 εκατ. από έκδοση ενέγγυων πιστώσεων την 31/12/2011 έναντι 9,02 εκατ. την 31/12/2010 και 8,83 εκατ. την 31/12/2009. Οι εγγυητικές επιστολές αφορούν στην εγγύηση που παρέχει η Τράπεζα της τήρησης από πελάτη εντολέα υποχρέωσης οικονοµικού περιεχοµένου προς ένα δικαιούχο, τρίτο πρόσωπο. Η Τράπεζα την 31/12/2011 είχε εκδώσει εγγυητικές επιστολές ύψους 284,84 εκατ. έναντι συνολικού ποσού 276,70 εκατ. την 31/12/ Εµπράγµατες Ασφάλειες Την 31/12/2010 δεν υπήρχαν υποθήκες, προσηµειώσεις και εµπράγµατα βάρη εν γένει, που να έχουν εγγραφεί στα περιουσιακά στοιχεία της Τράπεζας, σε ενοποιηµένη βάση), εκτός από τις δεσµευµένες καταθέσεις στην Τράπεζα της Ελλάδος ύψους 59,42 εκατ. Την 31/12/2011 δεν υπήρχαν εµπράγµατα βάρη εγγεγραµµένα στα περιουσιακά στοιχεία της Τράπεζας, εκτός από τις δεσµευµένες καταθέσεις στην ΤτΕ οι οποίες ανέρχονταν σε 57,09 εκατ ιαχείριση Κινδύνου Αγοράς Αρχές διαχείρισης κινδύνου αγοράς Η παρούσα αξία του συνολικού χαρτοφυλακίου συναλλαγών και η αντίστοιχη τιµή VaR αναλύεται στον ακόλουθο πίνακα: Ποσά σε εκατ Παρούσα αξία χαρτοφυλακίου συναλλαγών 2,45 227,17 81,39 VaR χαρτοφυλακίου συναλλαγών 0,01 0,18 0,25 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 69

70 Επιτοκιακός Κίνδυνος Αρχές διαχείρισης επιτοκιακού κινδύνου Στους ακόλουθους πίνακες παρουσιάζεται η έκθεση της Τράπεζας (σε ενοποιηµένη βάση) στον επιτοκιακό κίνδυνο κατά την 31/12/2009, την 31/12/2010 και την 31/12/2011: Κίνδυνος επιτοκίου 31η εκεµβρίου 2009 σε ενοποιηµένη βάση Μη Ποσά σε εκατ. Έως 1 Από 1 έως Από 3 έως Από 1 Έως Πάνω από επηρεαζόµενα µήνα 3 µήνες 12 µήνες 5 έτη 5 έτη στοιχεία ΣΥΝΟΛΟ Σύνολο Ενεργητικού 1.301, ,06 452,91 225,51 116,61 354, ,47 Σύνολο Παθητικού 1.999,32 862,55 407,11 0,19 0,00 460, ,47 Άνοιγµα επιτοκιακού κινδύνου -698,29 416,51 45,80 225,32 116,61 246,24 352,20 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2010, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON Πιθανές ιαφορές οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Κίνδυνος επιτοκίου 31η εκεµβρίου 2010 σε ενοποιηµένη βάση Μη Ποσά σε εκατ. Έως 1 Από 1 έως Από 3 έως Από 1 Πάνω από επηρεαζόµενα µήνα 3 µήνες 12 µήνες Έως 5 έτη 5 έτη στοιχεία ΣΥΝΟΛΟ Σύνολο Ενεργητικού 1.128, ,87 306,18 218,57 264,07 614, ,38 Σύνολο Παθητικού 2.113, ,88 204,51 7,45 0,00 409, ,38 Άνοιγµα επιτοκιακού κινδύνου -984,81 202,99 101,66 211,13 264,07 536,20 331,25 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2010, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON Πιθανές ιαφορές οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Κίνδυνος επιτοκίου 31η εκεµβρίου 2011 σε ενοποιηµένη βάση Μη Ποσά σε εκατ. Έως 1 Από 1 έως Από 3 έως Από 1 Πάνω από επηρεαζόµενα µήνα 3 µήνες 12 µήνες Έως 5 έτη 5 έτη στοιχεία ΣΥΝΟΛΟ Σύνολο Ενεργητικού 1.168, ,85 364,02 11,18 84,22 655, ,63 Σύνολο Παθητικού 2.027,99 827,41 185,38 205,07 158, ,63 Άνοιγµα επιτοκιακού κινδύνου -859,55 293,45 178,65-193,89 84,22 497,13 0,00 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON Πιθανές ιαφορές οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Συναλλαγµατικός Κίνδυνος Στον επόµενο πίνακα παρουσιάζεται η έκθεση της Τράπεζας (σε ενοποιηµένη βάση) στο συναλλαγµατικό κίνδυνο κατά την 31/12/2009, την 31/12/2010 και την 31/12/2011: 70

71 Συναλλαγµατικός Κίνδυνος την 31η εκεµβρίου 2009 σε ενοποιηµένη βάση Ποσά σε εκατ. EUR USD GBP CHF JPY Λοιπά ΣΥΝΟΛΟ Σύνολο Ενεργητικού 3.636,48 64,23 5,88 16,71 2,51 3, ,47 Σύνολο Παθητικού 3.642,57 64,59 5,76 0,72 12,55 3, ,47 Πράξεις συναλλάγµατος (spot) -0,60 0,50 0,00 0,00 0,00-0,10 0,001 Ονοµαστική αξία προθεσµιακών παραγώγων συναλλάγµατος 5,83-0,09 0,00-16,06 10,05 0,00-0,27 Άνοιγµα συναλλαγµατικού κινδύνου 351,33 0,05 0,12 0,01 0,01 0,39 351,92 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2010, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON Πιθανές ιαφορές οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Συναλλαγµατικός Κίνδυνος την 31η εκεµβρίου 2010 σε ενοποιηµένη βάση Ποσά σε εκατ. EUR USD GBP CHF JPY Λοιπά ΣΥΝΟΛΟ Σύνολο Ενεργητικού 3.826,56 78,25 5,45 20,88 3,02 4, ,38 Σύνολο Παθητικού 3.861,76 62,33 5,46 0,98 4,41 3, ,38 Πράξεις συναλλάγµατος (spot) -11,40 0,60 0,00 11,14 0,00-0,40-0,07 Ονοµαστική αξία προθεσµιακών παραγώγων συναλλάγµατος 45,14-16,78 0,00-30,57 1,56 0,00-0,65 Άνοιγµα συναλλαγµατικού κινδύνου 329,78-0,26-0,01 0,46 0,18 0,38 330,53 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2010, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON Πιθανές ιαφορές οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Ποσά σε εκατ. Συναλλαγµατικός Κίνδυνος την 31η εκεµβρίου 2011 σε ενοποιηµένη βάση EUR USD GBP CHF JPY Λοιπά ΣΥΝΟΛΟ Σύνολο Ενεργητικού 3.307,17 62,15 4,69 21,72 3,06 5, ,63 Σύνολο Παθητικού 3.310,51 77,09 4,58 2,70 4,24 5, ,63 Πράξεις συναλλάγµατος (spot) -16,30 2,50 0,00 11,03 2,80 0,00 0,03 Ονοµαστική αξία προθεσµιακών παραγώγων συναλλάγµατος 17,98 12,42 0,00-29,15-1,46 0,00-0,22 Άνοιγµα συναλλαγµατικού κινδύνου -1,67-0,03 0,11 0,90 0,16 0,35 71,52 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON Πιθανές ιαφορές οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Κίνδυνος Ρευστότητας Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι την 31/12/2011 το σύνολο των καταθέσεων αφορούσε σε καταθέσεις διάρκειας έως 12 µήνες, ήτοι ποσοστό 87,75% επί του συνόλου της ρευστότητας των στοιχείων Ενεργητικού έναντι ποσοστού 88,24% την 31/12/2010 και 86,51% την 31/12/2009. Στους πίνακες που ακολουθούν παρουσιάζεται ο κίνδυνος ρευστότητας µε βάση το Ενεργητικό και Παθητικό της Τράπεζας, σε ενοποιηµένη βάση, για τις χρήσεις

72 Ποσά σε εκατ. Υποχρεώσεις προς πιστωτικά ιδρύµατα Κίνδυνος Ρευστότητας 31 η εκεµβρίου 2009 σε ενοποιηµένη βάση Έως 1 µήνα Από 1 έως 3 µήνες Από 3 έως 12 µήνες Από 1 έως 5 έτη Πάνω από 5 έτη ΣΥΝΟΛΟ 15,00 0,00 250,82 0,00 0,00 265,82 Υποχρεώσεις προς πελάτες 1.974,99 856,43 179,63 0,19 0, ,25 Λοιπές υποχρεώσεις 63,90 2,17 28,23 9,42 35,30 139,01 Συνολικές Υποχρεώσεις 2.053,88 858,60 458,69 9,61 35, ,08 Σύνολο στοιχείων Ενεργητικού 1.630,01 210,98 248, ,37 936, ,03 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2010, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON Πιθανές ιαφορές οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Ποσά σε εκατ. Υποχρεώσεις προς πιστωτικά ιδρύµατα Κίνδυνος Ρευστότητας 31 η εκεµβρίου 2010 σε ενοποιηµένη βάση Έως 1 µήνα Από 1 έως 3 µήνες Από 3 έως 12 µήνες Από 1 έως 5 έτη Πάνω από 5 έτη ΣΥΝΟΛΟ 0,00 12,86 455,16 0,00 0,00 468,03 Υποχρεώσεις προς πελάτες 1.955,47 875,84 207,66 12,44 0, ,41 Λοιπές υποχρεώσεις 42,93 1,00 21,51 6,25 5,07 76,76 Συνολικές Υποχρεώσεις 1.998,40 889,71 684,33 18,69 5, ,20 Σύνολο στοιχείων Ενεργητικού 1.377,09 271,37 297, , , ,21 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2010, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON Πιθανές ιαφορές οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Ποσά σε εκατ. Υποχρεώσεις προς πιστωτικά ιδρύµατα Κίνδυνος Ρευστότητας 31 η εκεµβρίου 2011 σε ενοποιηµένη βάση Έως 1 µήνα Από 1 έως 3 µήνες Από 3 έως 12 µήνες Από 1 έως 5 έτη Πάνω από 5 έτη ΣΥΝΟΛΟ 20,00 65,44 10,43 211,46 0,00 307,33 Υποχρεώσεις προς πελάτες 2.011,87 760,34 187,89 0,02 0, ,12 Λοιπές υποχρεώσεις 52,65 2,95 19,80 6,31 5,48 87,19 Συνολικές Υποχρεώσεις 2.084,53 828,73 217,57 217,78 5, ,09 Σύνολο στοιχείων Ενεργητικού 1.117,99 299,31 437, , , ,81 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON Πιθανές ιαφορές οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Την 31/12/2011, οι καταθέσεις της Τράπεζας (µητρικής) ανήλθαν σε 2.948,17 εκατ. και ήταν κατανεµηµένες σε λογαριασµούς. Το ύψος κατάθεσης στην Τράπεζα ανέρχεται, κατά µέσο όρο, σε 8.338, Πληροφορίες για τις Τάσεις Ο Όµιλος δραστηριοποιείται αποκλειστικά στην Ελλάδα, επηρεάζεται όµως από τις διεθνείς οικονοµικές εξελίξεις, καθώς και από τον τρόπο λειτουργίας του τραπεζικού συστήµατος. Η αρνητική στάση των διεθνών αγορών απέναντι στην Ελληνική οικονοµία καθώς και η δηµοσιονοµική προσαρµογή της µε βάση τις πρόσφατες διεθνείς συµφωνίες µε την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο έχουν οδηγήσει σε µεγάλη ύφεση την ελληνική αγορά. Η αναµενόµενη υποχώρηση του ΑΕΠ 72

73 κατά 5,5% το 2011, η εκτιµώµενη περαιτέρω υποχώρησή του κατά 2,8% το 2012, καθώς και η αυξηµένη ανεργία αποτελούν φυσικά επακόλουθα της κρίσης 15. Ο τραπεζικός κλάδος στην Ελλάδα το 2011 επηρεάστηκε αρνητικά αφενός από την εκροή καταθέσεων από το τραπεζικό σύστηµα και αφετέρου από την επιδείνωση της ποιότητας του δανειακού χαρτοφυλακίου. Η εκροή των καταθέσεων οφείλεται στην προσπάθεια των καταναλωτών να αναπληρώσουν τη µείωση των εισοδηµάτων τους και στο φόβο αποχώρησης της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Η ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου επιδεινώθηκε εξαιτίας της ύφεσης που επηρέασε την κερδοφορία των επιχειρήσεων, καθώς επίσης και την οµαλή αποπληρωµή των δανειακών υποχρεώσεων ιδιωτών και επιχειρήσεων. Οι δύο προαναφερόµενοι παράγοντες επηρεάζουν µεταξύ άλλων δυσµενώς τους ισολογισµούς των πιστωτικών ιδρυµάτων. Τα οικονοµικά αποτελέσµατα των πιστωτικών ιδρυµάτων για τη χρήση 2011 επιβαρύνθηκαν περαιτέρω από την αποµείωση της αξίας των Οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου, λόγω του PSI plus. Η επικείµενη έκθεση µε τα αποτελέσµατα της εξέτασης των δανειακών χαρτοφυλακίων των τραπεζών, που διενεργήθηκε από την Blackrock Solutions (BLS) για λογαριασµό της Τράπεζας της Ελλάδος αναµένεται ότι θα δηµιουργήσει πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες, γεγονός που θα οδηγήσει τις τράπεζες να προχωρήσουν σύντοµα σε κεφαλαιακές ενισχύσεις. Η έκθεση της BLS αναµένεται να δηµοσιευθεί εντός του Σηµειώνεται ότι από τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν στην Τράπεζα από την Black Rock Solutions (BRS) το ποσό των κατ αυτούς απαιτούµενων προβλέψεων για την τριετία από την 30/06/2011 µέχρι την 30/06/2014 ανέρχεται σε 305 εκατ. βάσει του βασικού σεναρίου και σε 394 εκατ. βάσει του ακραίου σεναρίου. Η Τράπεζα την 31/12/2011 µε τη συντηρητική πολιτική της έχει διενεργήσει προβλέψεις ύψους 165 εκατ., ενώ τη διαφορά θα την καλύψει σε βάθος τριετίας. Η Τράπεζα εν µέσω του επιδεινούµενου κλίµατος συνέχισε καθ όλη τη διάρκεια του 2011 τη χρηµατοδότηση των πελατών της, διοχετεύοντας ρευστότητα που προήλθε από τη διαχρονικά θετική σχέση µεταξύ καταθέσεων-χορηγήσεων καθώς και από την εκχώρηση δανειακών συµβάσεων και Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου στην ΕΚΤ µέσω της ΤτΕ για απόκτηση ρευστότητας. Μέχρι την 31/12/2011 η Τράπεζα είχε αντλήσει ρευστότητα ύψους 270,35 εκατ. από την ΕΚΤ η οποία αντιστοιχεί στο 9,17% των καταθέσεών της κατά την εν λόγω ηµεροµηνία. Επίσης, σύµφωνα µε τη ιοίκηση της Τράπεζας, σηµειώνεται ότι την 04/11/2011, η Τράπεζα εκµεταλλεύτηκε τη δυνατότητα προσφυγής στο µηχανισµό ELA 16 για άντληση ρευστότητας µέσω εκχώρησης απαιτήσεων. Για το διάστηµα 04/11/ /05/2012, η Τράπεζα είχε εκχωρήσει απαιτήσεις που κυµάνθηκαν από 230 εκατ. µέχρι 323 εκατ. και άντλησε ρευστότητα από 10 εκατ. µέχρι 235 εκατ. ανάλογα µε τις εβδοµαδιαίες ανάγκες της, ενώ υπήρξε και διάστηµα χωρίς ανάγκη προσφυγής στο µηχανισµό ELA. Σηµειώνεται ότι κατά την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος Ενηµερωτικού ελτίου, η Τράπεζα µπορεί να εκχωρήσει δυνητικά το σύνολο των δανείων της ανεξαρτήτου κατηγορίας µε σκοπό να αντλήσει επιπλέον ρευστότητα από το µηχανισµό ELA. Τη χρήση 2012 η Τράπεζα έχει ως κύριο στόχο την αντιµετώπιση των σηµαντικών δυσχερειών που προέρχεται από την έλλειψη ρευστότητας και των πιθανών αυξηµένων επισφαλειών, συνέπεια της ύφεσης και του δηµοσιονοµικού προβλήµατος, µε όσα µέσα διαθέτει, χωρίς να αµελεί την αναπτυξιακή της πορεία. 15 Πηγή : Τράπεζα Ελλάδος, Νοµισµατική Πολιτική, Ενδιάµεση Έκθεση (Νοέµβριος 2011), Σηµειώνεται ότι οι πληροφορίες από την ανωτέρω πηγή έχουν αναπαραχθεί πιστά και εξ όσων η Τράπεζα γνωρίζει και είναι σε θέση να βεβαιώσει µε βάση τις πληροφορίες που έχουν δηµοσιευθεί από την πηγή αυτή, δεν υπάρχουν παραλείψεις που θα καθιστούσαν τις αναπαραγόµενες πληροφορίες ανακριβείς ή παραπλανητικές. 16 Emergency Liquidity Assistance. 73

74 Στα ανωτέρω πλαίσια η Τράπεζα κινείται µε γνώµονα το τρίπτυχο της διασφάλισης επαρκούς ρευστότητας, ικανοποιητικής κεφαλαιακής επάρκειας και ισχυροποίησης του ισολογισµού της µε τη διενέργεια των αναγκαίων προβλέψεων. Την 31/12/2010 ο δείκτης Core TIER1 του Οµίλου ανερχόταν σε 11,89% και την 31/12/2011 σε 2,14%. Την 31/12/2010 ο δείκτης Core TIER1 του Οµίλου ανερχόταν σε 11,89% και την 31/12/2011 σε 2,14%. Η ιοίκηση της Τράπεζας εκτιµά ότι µε την παραδοχή της πλήρους κάλυψης της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου ο δείκτης κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων (Core Tier 1) του Οµίλου θα ανέλθει σε 6% περίπου, ενώ µε την παραδοχή της πλήρους κάλυψης της επικείµενης έκδοσης του µετατρέψιµου οµολογιακού δανείου ο συνολικός βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας θα ανέλθει σε 11% περίπου. Σηµειωτέον ότι το επερχόµενο αυστηρότερο εποπτικό πλαίσιο προβλέπει δείκτη κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων (Core Tier 1) σε 9% την 30/09/2012 και σε 10% την 30/06/2013. Η συντηρητική πολιτική της Τράπεζας όσον αφορά τις προβλέψεις, οι οποίες την 31/12/2010 σε ενοποιηµένη βάση ανήλθαν σε 115,74 εκατ. (4,02% του συνόλου των δανείων προ αποµείωσης την 31/12/2010) και 165,82 εκατ. την 31/12/2011 (5,87% του συνόλου των δανείων προ αποµείωσης την 31/12/2011) θα συνεχισθεί και το Είναι σηµαντικό ότι οι υψηλές εγγυήσεις και καλύψεις των δανείων προτρέπουν σε χαµηλές προβλέψεις σε σχέση µε τις αποµειούµενες απαιτήσεις. Βέβαια είναι κατανοητό ότι σε ένα επιδεινούµενο περιβάλλον όπως η Ελληνική αγορά, όπου η ύφεση έχει πλήξει την πλειονότητα των επιχειρήσεων, είναι αναµενόµενη η αύξηση των καθυστερήσεων. Όµως η Τράπεζα, συνεχίζοντας να επιδιώκει την υψηλή κάλυψη των δανείων της, προσδοκά σε χαµηλότερη αύξηση των προβλέψεων. Επίσης, σχετικά µε την επάρκεια του κεφαλαίου κίνησης του Οµίλου βλέπε ενότητα 5.1 «ήλωση για την Επάρκεια του Κεφαλαίου Κίνησης» του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Στη χρήση 2012, η ιοίκηση της Τράπεζας θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην περαιτέρω συγκράτηση του λειτουργικού κόστους µε ενέργειες όπως η επαναδιαπραγµάτευση των ενοικίων των καταστηµάτων και ο αυστηρός έλεγχος των δαπανών. Την κύρια πρόκληση για το επόµενο έτος θα αποτελέσει η προβληµατική ρευστότητα, που αντιµετωπίζει το σύνολο του τραπεζικού κλάδου. Η έλλειψη δυνατότητας προσφυγής στις διεθνείς αγορές κεφαλαίων και η µείωση της αξίας των εκχωρούµενων αξιών στην ΕΚΤ, µέσω των οποίων αντλείται ρευστότητα, έχει µειώσει σηµαντικά τη ρευστότητα του τραπεζικού συστήµατος και κατ επέκταση όλης της αγοράς. Η Τράπεζα θα συνεχίσει την προσέλκυση καταθέσεων ώστε να διατηρήσει τη διαχρονικά υψηλή σχέση µεταξύ χορηγήσεων και καταθέσεων. Την 31/12/2010 οι χορηγήσεις (µετά τις προβλέψεις) ανέρχονταν στο 91,10% των καταθέσεων δίνοντας ένα σηµαντικό περιθώριο ρευστότητας, ενώ την 31/12/2011 σε 90,22%. Το 2012 αναµένεται ότι η έλλειψη ρευστότητας θα επηρεάσει ανοδικά τα επιτόκια καταθέσεων µε αποτέλεσµα να αυξάνεται το µέσο κόστος καταθέσεων της Τράπεζας. Αντίθετα, το µέσο επιτόκιο χορηγήσεων εκτιµάται ότι θα παραµείνει σε σταθερά επίπεδα. Η µείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ αναµένεται να επηρεάσει πτωτικά και τα επιτόκια Euribor και κατά συνέπεια να επηρεάσει τα δάνεια πελατών που εκτοκίζονται µε βάση το Euribor. Στο πλαίσιο της αναπτυξιακής της πορείας η Τράπεζα θα συνεχίσει και τη χρήση 2012 έχοντας ως στόχο την αύξηση του αριθµού των καταστηµάτων κατά 5. Την 20/06/2011 η Τράπεζα της Ελλάδος έδωσε έγκριση στην Τράπεζα για τη λειτουργία 5 καταστηµάτων. Η Τράπεζα έχει ήδη προχωρήσει στη λειτουργία τους. Συγκεκριµένα τα καταστήµατα αυτά βρίσκονται 1 στη Θεσσαλονίκη, 1 στην Άρτα, 1 στην Πρέβεζα και 2 στην Αττική. Τα καταστήµατα είναι κλασικού τύπου. Λειτουργούσαν ως καταστήµατα άλλων τραπεζών οπότε ήταν ήδη διαµορφωµένα και είχαν ελάχιστο συνολικό κόστος διαµόρφωσης και εξοπλισµού που ανέρχεται µεταξύ 400 χιλ. και 500 χιλ. Το κόστος διαµόρφωσης περιλάµβανε διαµόρφωση χώρων, συστήµατα ασφαλείας, συστήµατα δεδοµένων, χρηµατοκιβώτια, κ.λπ. και καλύφθηκε από τα λειτουργικά κέρδη της Τράπεζας. Το κόστος θα 74

75 επιβαρύνει το Α εξάµηνο του Η στελέχωση των καταστηµάτων θα γίνει κατά βάση από το υπάρχον προσωπικό της Τράπεζας. Αναφορικά µε τη χρηµατοδότηση των τρεχουσών λειτουργικών αναγκών της Τράπεζας βλέπε ενότητα 5.1 «ήλωση για την Επάρκεια του Κεφαλαίου Κίνησης». 4.6 Ακίνητα Εγκαταστάσεις - Εξοπλισµός Το υπόλοιπο των λογαριασµών «Ενσώµατα και Άυλα Πάγια Στοιχεία» µετά από αποσβέσεις κατά την 31/12 των χρήσεων , σε ενοποιηµένη βάση, αναλύεται στον παρακάτω πίνακα: ΕΝΣΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΥΛΑ ΠΑΓΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Άυλα πάγια στοιχεία 4,05 3,18 9,14 Οικόπεδα 11,93 11,93 12,27 Κτίρια, Εγκαταστάσεις Κτιρίων 33,44 33,54 33,18 Έπιπλα, Μηχ/κός και λοιπός Εξοπλισµός 7,46 6,61 5,29 Μεταφορικά Μέσα 8,68 6,89 4,30 Μηχανολογικός εξοπλισµός 0,49 0,53 0,45 Αναπόσβεστα Ενσώµατα Πάγια Στοιχεία 62,00 59,49 55,49 Σύνολο αναπόσβεστων Ενσώµατων και Άυλων Πάγιων Στοιχείων 66,05 62,68 64,63 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E., σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες δεν έχουν επισκοπηθεί από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Πάγια Περιουσιακά Στοιχεία Ιδιόκτητα Ακίνητα Γήπεδα Οικόπεδα Κτίρια Η εν λόγω ενότητα διαφοροποιείται σε σχέση µε αυτή του Εγκεκριµένου Ενηµερωτικού ελτίου ως προς τα ακόλουθα: Η Τράπεζα διαθέτει ως ιδιόκτητα τα κάτωθι ακίνητα: Α/Α 1 2 Τοποθεσία- ιεύθυνση ήµος Κέρκυρας ( ιασταύρωση οδού Σ. Σαµαρά µε Λ. Αλεξάνδρας) ήµος Ρόδου ( ιασταύρωση Εθ. Μακαρίου και 25 ης Μαρτίου Χρήση Γηπέδων Επιφάνεια Κτιρίων (τ.µ.) Έτος Κτήσης Αξία κτήσης (ποσά σε ) Κατάστηµα 190, Κατάστηµα 284, Π. Τσαλδάρη 69-71, Περιστέρι Κατάστηµα 877, ,51 Σύνολο ,92 Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων από την Τράπεζα, µη ελεγµένων από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή Η PROBANK Χρηµατοδοτικές Μισθώσεις την 31/12/2011 κατείχε τα κάτωθι ακίνητα τα οποία είχαν εκµισθωθεί: 75

76 Αξία κτήσης Επιφάνεια Αριθµός Είδος ακινήτου (ποσά σε ) Κτιρίων (τ.µ.) 12 Βιοµηχανοστάσιο , ,33 95 Επαγγελµατική Στέγη , ,60 Σύνολο , ,93 Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων από την Τράπεζα, µη ελεγµένων από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή Ακίνητα από πλειστηριασµό Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι η Τράπεζα την 31/12/2011 κατείχε τις ιδιοκτησίες που αναφέρονται στον κατωτέρω πίνακα και οι οποίες προέρχονται από πλειστηριασµό. Πίνακας ακινήτων προς πώληση Αριθµός Είδος ακινήτων Αξία κτήσης (ποσά σε ) 6 Οικόπεδα ,10 5 Οικόπεδα µε κτίσµα ,84 12 Αγροτεµάχια ,00 4 Αγροτεµάχια µε κτίσµα ,93 2 Βιοτεχνικό κτίσµα ,56 28 Γραφεία ,93 28 ιαµερίσµατα ,57 2 ιαµέρισµα & κατάστηµα ,60 1 ιατηρητέα οικία ,63 9 Οικίες (µεζονέτες) ,85 7 Καταστήµατα ,67 1 Κατάστηµα µε αποθήκες ,59 1 Υπόγειο ,36 1 Θέση στάθµευσης 4.779, Σύνολο ,35 Το άθροισµα της αξίας κτήσης προκύπτει από την αξία συµβολαίου πλέον άλλων εξόδων που ενσωµατώνονται στην αξία κτήσης. Το άθροισµα των παραπάνω ιδιοκτησιών προκύπτει από την άθροιση των διακριτών ιδιοκτησιών κάθε πλειστηριασµού Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων από την Τράπεζα, µη ελεγµένων από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή Ενοικιαζόµενα Ακίνητα Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι την 31/12/2011 ο Όµιλος µίσθωνε συνολικά 105 ακίνητα και κατά τη χρήση 2011 κατέβαλε ποσό ύψους 32,62 εκατ. σε ετήσια µισθώµατα Ασφαλιστικές Καλύψεις Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται για τις κάτωθι καλύψεις: - Ασφάλιση Ηλεκτρονικού Εξοπλισµού: Τα συνολικά ασφάλιστρα για τη 12µηνη περίοδο από 28/02/2011 έως 28/02/2012 ανήλθαν σε ,85. Το ασφαλιζόµενο ποσό είναι 15,3 εκατ. και αντιπροσωπεύει κατά 100% την αξία αντικατάστασης του εξοπλισµού. 76

77 - Ασφάλιση περιουσίας: Τα ετήσια ασφάλιστρα για τη 12µηνη περίοδο από 28/02/2011 έως 28/02/2012 ανήλθαν σε ,32. Το συνολικό ποσό καλύψεων για τους ανωτέρω κινδύνους ανέρχεται σε 22,29 εκατ. και αντιπροσωπεύει κατά 100% την αξία αντικατάστασης των εν λόγω παγίων. - Ασφάλιση χρηµάτων: Τα συνολικά ασφάλιστρα που κατέβαλε η Τράπεζα για τη 12µηνη περίοδο 28/02/2011 έως 28/02/2012 ανήλθαν σε ,17. - Ασφάλιση Αστικής Ευθύνης: Τα συνολικά ασφάλιστρα που κατέβαλε η Τράπεζα για την ετήσια περίοδο από 28/02/2011 έως 28/02/2012 ανήλθαν σε ,00 µε ασφαλιζόµενο όριο 600 χιλ. Η ΑΝΘΟΣ PROPERTIES ATE έχει συµβληθεί για τις κάτωθι καλύψεις: - Ασφάλιση Περιουσίας: Τα συνολικά ασφάλιστρα για τη 12µηνη περίοδο από 21/07/2010 έως 21/07/ 2011 ανήλθαν σε ,27.Το ασφαλιζόµενο ποσό ανέρχεται σε 17,50 εκατ. και αντιπροσωπεύει κατά 100% την αξία αντικατάστασης των συγκεκριµένων παγίων. - Ασφάλιση Αστικής Ευθύνης: Τα συνολικά ασφάλιστρα που κατέβαλε η Τράπεζα για την ετήσια περίοδο από 21/07/2010 έως 21/07/ 2011 ανήλθαν σε 3.579,20 µε ασφαλιζόµενο όριο 2,50 εκατ. 4.7 Οργανωτική ιάρθρωση Οµίλου Στον παρακάτω πίνακα εµφανίζονται οι συµµετοχές της Τράπεζας στο µετοχικό κεφάλαιο των θυγατρικών της εταιριών την 31/12 του 2009, 2010 και 2011: ΕΠΩΝΥΜΙΑ Χώρα Σύστασης 31/12/ /12/ /12/2011 % % Άµεσης Αξία Άµεσης Άµεσης Αξία Άµεσης και συµ/xής (σε και συµ/xής (σε Έµµεσης εκατ. ) Έµµεσης εκατ. ) συµ/χής συµ/χής Αξία Άµεσης συµ/xής (σε εκατ. ) % Άµεσης και Έµµεσης συµ/χής PROΒΑΝΚ A.E..Α.Κ. ΕΛΛΑ Α 1,15 100,00% 1,15 100,00% 1,15 100,00% PROFINANCE A.E. ΕΛΛΑ Α 0,96 100,00% 0,96 100,00% 0,96 100,00% PROBANK ΧΡΗΜΟΤΟ ΟΤΙΚΕΣ ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ A.E. ΕΛΛΑ Α 17,65 79,70% 18,52 82,71% 19,29 82,94% PROBANK AUTOLEASING A.E. ΕΛΛΑ Α 0,77 91,08% 0,77 91,08% 0 PROBANK ΜΕΣΙΤΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ Α.Ε. ΕΛΛΑ Α 0,06 100,00% 0,06 100,00% 0,06 100,00% ΑΝΘΟΣ PROPERTIES ΑΚΕ ΕΛΛΑ Α 2,02 100,00% 2,02 100,00% 2,02 100,00% Σύνολο 22,60 23,47 23,47 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες δεν έχουν επισκοπηθεί από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. 77

78 4.8 ικαστικές και ιαιτητικές ιαδικασίες Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, κατωτέρω παρατίθενται οι ακόλουθες πληροφορίες σχετικά µε την τρέχουσα κατάσταση των εκκρεµών δικαστικών υποθέσεων της Τράπεζας και των θυγατρικών της. πέραν των συνήθων δικών που αφορούν τη διεκδίκηση για την είσπραξη των οφειλοµένων σε αυτήν ποσών, οι σηµαντικότερες από απόψεως αιτουµένου ποσού, σύµφωνα µε τη ιοίκηση, εκκρεµείς δικαστικές υποθέσεις κατά της Τράπεζας ανέρχονται συνολικά σε 9,68 εκατ. και 0,20 εκατ. και είναι οι ακόλουθες: Αγωγές κατά της Τράπεζας: Αγωγή φυσικού προσώπου, πρώην υπαλλήλου, η οποία συζητείται ενώπιον του Πολυµελούς Πρωτοδικείου Αθηνών την 18/12/2014 στην τακτική διαδικασία, ο οποίος αιτείται ποσό ύψους για ηθική βλάβη επικαλούµενης αβασίµως βλαπτική και προσβλητική συµπεριφορά της Τράπεζας εναντίον του. Πιθανολογείται η απόρριψη της. Αγωγή φυσικού προσώπου, το οποίο αιτείται να του καταβληθούν ποσά ύψους ,50 και ,90 αλληλεγγύως και εις ολόκληρον από την Τράπεζα και από άλλους εναγοµένους. Συζητείται µετά από αναβολές την 10/01/2013 στο Πολυµελές Πρωτοδικείο Αθηνών (Ενοχικό). εν πιθανολογείται η ευδοκίµηση της αγωγής. Αγωγή φυσικού προσώπου, το οποίο αιτείται ποσό ύψους , εκ των οποίων για ηθική βλάβη και το υπόλοιπο για περιουσιακή ζηµία. Πρωτοδίκως απερρίφθη από το Πολυµελές Πρωτοδικείο Αθηνών και πιθανολογείται η απόρριψη και της συζητηθείσας την 22/09/2011 έφεσης. ύο (2) αγωγές, στρεφόµενες κατά της Τράπεζας και δύο άλλων τραπεζών, ύψους και για αποζηµίωση λόγω ηθικής βλάβης και για ικανοποίηση περιουσιακής ζηµίας. Πρωτοδίκως στο Πολυµελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης απερρίφθησαν, ενώ ασκήθηκαν εφέσεις εκ των οποίων η µία µαταιώθηκε και η άλλη συζητήθηκε. Πιθανολογείται και η απόρριψη των εφέσεων. Αγωγή νοµικού προσώπου µε την οποία αιτείται ποσό , η οποία συζητήθηκε την 14/12/2011 ενώπιον του Πολυµελούς Πρωτοδικείου Αθηνών. Πιθανολογείται ότι θα γίνει δεκτή, αλλά η Τράπεζα έχει ασκήσει παρεµπίπτουσα αγωγή κατά του πελάτη της. Αγωγή νοµικού προσώπου για ποσό Πιθανολογείται η απόρριψή της. Η συζήτηση της αγωγής αναβλήθηκε για την 06/11/2014 ενώπιον του Πολυµελούς Πρωτοδικείου Αθηνών. Αγωγή φυσικού προσώπου για ποσό για εικαζόµενη ζηµία από πλαστογραφία εις βάρος του επιταγών, διαφυγόν κέρδος και ηθική βλάβη. Συζητείται την 15/11/2012 στο Πολυµελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Η ζηµία από τυχόν µερική αποδοχή της αγωγής πιθανολογείται µέχρι του ποσού των Αγωγή φυσικού προσώπου για ποσό ως αποζηµίωση για ηθική βλάβη. Συζητείται την 07/02/2013 στο Πολυµελές Αθηνών. Αµφίβολη η έκβασή της, αλλά σε κάθε περίπτωση για πολύ µικρότερο ποσό. Αγωγή δανειολήπτη για η οποία συζητείται µετ αναβολή την 08/11/2012 στο Πολυµελές Πρωτοδικείο Λιβαδειάς. Η Τράπεζα εκτιµά ότι δεν θα γίνει δεκτή. Αγωγή φυσικού προσώπου για συνολικό ποσό εκ των οποίων για χρηµατική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης και για αποζηµίωση. Συζητείται στο Πολυµελές Αθηνών την 23/01/2014. Αµφίβολη η έκβασή της, αλλά σε κάθε περίπτωση για πολύ µικρότερο ποσό που αφορά την ηθική βλάβη. Αγωγή εταιρίας και φυσικού προσώπου για χρηµατική αποζηµίωση λόγω ηθικής βλάβης και αντίστοιχα. Συζητείται στο Πολυµελές Πρωτοδικείο Αθηνών 78

79 την 11/04/2013. Η Τράπεζα εκτιµά ότι δεν θα πρέπει να γίνει δεκτή και πάντως σε αντίθετη περίπτωση για πολύ µικρότερα ποσά. Πέραν των ανωτέρω, έχουν ασκηθεί κατά της Τράπεζας επτά (7) αγωγές από πελάτες του υποκαταστήµατος στην οδό Σωκράτους, συνολικού ποσού 12,19 εκατ. Οι εν λόγω αγωγές έχουν ως βάση την εκ µέρους του υποδιευθυντή του υποκαταστήµατος, ιδιοποίηση ποσών που φέρονται ως κατατεθειµένα στην Τράπεζα. Αναφορικά µε την εν λόγω υπόθεση, η Τράπεζα έχει δηµιουργήσει πρόβλεψη συνολικού ποσού 10 εκατ., η οποία καλύπτει πλήρως τις επίδικες και µη απαιτήσεις των εµφανιζοµένων ως θιγοµένων πελατών. Αγωγές κατά των θυγατρικών εταιριών: εν έχουν ασκηθεί αγωγές κατά των εταιριών ΑΝΘΟΣ PROPERTIES ΑΚΕ, PROBANK Μεσίτες Ασφαλίσεων και PROFINANCE, ούτε αυτές συµµετέχουν σε οποιαδήποτε δίκη µε όποια ιδιότητα. Η εταιρία PROBANK Χρηµατοδοτικές Μισθώσεις, ως καθολική διάδοχος λόγω συγχώνευσης µε απορρόφηση της PROBANK AUTOLEASING A.E. έχει τις κάτωθι εκκρεµότητες Κατά των πράξεων είσπραξης ΦΠΑ ύψους και συνακόλουθου προστίµου ύψους η εταιρία έχει ασκήσει προσφυγές οι οποίες έγιναν δεκτές σε πρώτο βαθµό. Έχουν γίνει δεκτές τρεις εφέσεις κατά των πρωτοβαθµίων αποφάσεων επί των οποίων η PROBANK AUTOLEASING A.E. θα ασκήσει έφεση. Κατά της επιβολή τέλους 2% από το ήµο Αθηναίων σε ακαθάριστα έσοδα της εταιρίας για παρελθούσες χρήσεις (2003 & 2004) συνολικού ύψους έχουν ασκηθεί προσφυγές που πιθανολογείται ότι θα έχουν θετική έκβαση. Κατά πράξεων προσδιορισµού ΦΠΑ συνολικού ποσού για τις οικονοµικές χρήσει 2008 και 2009 ασκηθεί προσφυγές που πιθανολογείται ότι θα έχουν θετική έκβαση. Κατά της επιβολής τέλους από το ήµο Αθηναίων σε ακαθάριστα έσοδα της εταιρίας για παρελθούσα χρήση (2005) συνολικού ύψους έχει ασκηθεί προσφυγή που πιθανολογείται ότι θα έχει θετική έκβαση. Κατά της επιβολής τέλους από το ήµο Αθηναίων σε ακαθάριστα έσοδα της εταιρίας για παρελθούσα χρήση (2006) συνολικού ύψους (συµπεριλαµβανοµένου του αναλογούντος προστίµου ποσού ) έχουν ασκηθεί προσφυγή και αίτηση αναστολής που πιθανολογείται ότι θα έχουν θετική έκβαση Κατά της ταµειακής πρόσκλησης τέλους του ήµου Αθηναίων ύψους ασκήθηκε ανακοπή δικασίµου που δεν έχει προσδιορισθεί ακόµη καθώς και αίτηση αναστολής που δεν έγινε δεκτή. Πέραν αυτών η εταιρία PROBANK Χρηµατοδοτικές Μισθώσεις δηλώνει ότι δεν έχει άλλη δικαστική εκκρεµότητα πλην των διαφορών που απορρέουν από τις συµβάσεις χρηµατοδοτικών µισθώσεων που συνάπτει µε πελάτες της ή των διαφορών που απορρέουν από τις συµβάσεις µίσθωσης που έχει συνάψει η απορροφηθείσα PROBANK AUTOLEASING AE µε τους πελάτες της. Κατά της εταιρίας PROBANK ΑΕ ΑΚ έχουν ασκηθεί δύο αγωγές που αφορούν την υπόθεση του υποκαταστήµατος στην οδό Σωκράτους: Αγωγή συνολικού ύψους για αποζηµίωση τεσσάρων φυσικών προσώπων από αδικοπραξία. Η αγωγή, στην οποία είναι συνεναγόµενη και η Τράπεζα, συζητήθηκε την 10/11/

80 Αγωγή συνολικού ύψους για αποζηµίωση και ηθική βλάβη από ένα φυσικό πρόσωπο για την οποία έχει ορισθεί δικάσιµος την 11/12/2013. Πέραν των ανωτέρω δεν υπάρχει συµµετοχή της εταιρίας σε άλλες δίκες µε οποιαδήποτε ιδιότητα. Λαµβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, η ιοίκηση της Τράπεζας δηλώνει ότι ούτε η Τράπεζα ούτε άλλη εταιρία του Οµίλου εµπλέκεται σε οποιαδήποτε διοικητική, δικαστική ή διαιτητική διαδικασία (συµπεριλαµβανοµένων οποιωνδήποτε διαδικασιών που εκκρεµούν ή επαπειλούνται σε γνώση της Τράπεζας), κατά τους 12 µήνες που προηγούνται της ηµεροµηνίας του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου, που να µπορούσε να έχει ή να είχε (κατά την κρίση της Τράπεζας) σηµαντική επίπτωση στη χρηµατοοικονοµική θέση ή την κερδοφορία της Τράπεζας ή του Οµίλου. 4.9 Πληροφορίες για τις Συµµετοχές της Τράπεζας Συνδεδεµένες εταιρίες PROBANK LEASING Α.Ε. Η Τράπεζα συµµετέχει σήµερα µε ποσοστό 84,71% (άµεσα και έµµεσα) στο µετοχικό κεφάλαιο της Probank Leasing A.E. Την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου, το µετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας ανέρχεται σε διαιρούµενο σε κοινές ονοµαστικές µετοχές, ονοµαστικής αξίας 3,00 η κάθε µία. Η τρέχουσα µετοχική σύνθεση της εταιρίας έχει ως εξής: Μέτοχος Αριθµός Μετοχών Ποσοστό (%) συµµετοχής Τράπεζα PROBANK ,52% PROFINANCE A.E ,19% Λοιποί Μέτοχοι* ,29% Σύνολο ,00% *Λοιποί µέτοχοι 15,30%. Αποτελούνται από 43 φυσικά και νοµικά πρόσωπα, εκ των οποίων κανένας δεν έχει ποσοστό ανώτερο του 4%. Επιλεγµένα οικονοµικά στοιχεία της εταιρίας εµφανίζονται στον ακόλουθο πίνακα: ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ Ποσά σε εκατ Απαιτήσεις από χρηµατοδοτικές Μισθώσεις 169,02 Αποθεµατικά Κεφάλαια 0,55 Ίδια κεφάλαια 28,98 Σύνολο υποχρεώσεων 165,23 Κύκλος εργασιών 11,88 Σύνολο Καθαρών εσόδων 8,30 Ζηµίες µετά από φόρους -0,19 80

81 ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ Ποσά σε εκατ άνεια από Τράπεζα 155,53 Μερίσµατα σε Τράπεζα (αφορούν τη χρήση 2011) - Πηγή: Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την εταιρία για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E PROBANK Μεσίτες Ασφαλίσεων Α.Ε. Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι επιλεγµένα οικονοµικά στοιχεία της εταιρίας εµφανίζονται στον επόµενο πίνακα: ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ Ποσά σε εκατ Μη Κυκλοφορούν Ενεργητικό 0,01 Κυκλοφορούν ενεργητικό 2,20 Αποθεµατικά 0,03 Ίδια κεφάλαια 0,23 Μακροπρόθεσµες υποχρεώσεις 0,02 Βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις 1,96 Σύνολο Λειτουργικών Εσόδων 1,23 Κέρδη µετά από φόρους 0,03 άνεια από Τράπεζα - Μερίσµατα σε Τράπεζα (αφορούν τη χρήση 2011) - Πηγή: Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την εταιρία για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E PROBANK A.E..A.K. Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι επιλεγµένα οικονοµικά στοιχεία της εταιρίας εµφανίζονται στον επόµενο πίνακα: ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ Ποσά σε εκατ Μη κυκλοφορούν Ενεργητικό 0,01 Κυκλοφορούν ενεργητικό 2,21 Αποθεµατικά 0,01 Ίδια κεφάλαια 1,33 Μακροπρόθεσµες υποχρεώσεις 0,04 Βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις 0,84 81

82 ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ Ποσά σε εκατ Σύνολο Λειτουργικών Εσόδων 1,04 Ζηµίες προ φόρων -0,07 Ζηµίες µετά από φόρους -0,08 άνεια από Τράπεζα - Μερίσµατα σε Τράπεζα (αφορούν τη χρήση 2010) - Πηγή: Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την εταιρία για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E PROFINANCE A.E. Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι επιλεγµένα οικονοµικά στοιχεία της εταιρίας εµφανίζονται στον επόµενο πίνακα. ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ Ποσά σε εκατ Μη Κυκλοφορούν Ενεργητικό 0,09 Κυκλοφορούν ενεργητικό 1,00 Αποθεµατικά 0,01 Ίδια κεφάλαια 1,06 Σύνολο υποχρεώσεων 0,03 Σύνολο λειτουργικών εσόδων 0,22 Κέρδη µετά από φόρους 0,03 άνεια από Τράπεζα - Μερίσµατα σε Τράπεζα (αφορούν τη χρήση 2007) - Πηγή: Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την εταιρία για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E AΝΘΟΣ PROPERTIES Α.Κ.Ε. Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι η εταιρία εκµισθώνει ένα ακίνητο στην οδό Πειραιώς 74 στον δήµο Μοσχάτου. Τα έσοδα από την εκµίσθωση του ακινήτου ανήλθαν την 31/12/2011 σε 1,37 εκατ. Επιλεγµένα οικονοµικά στοιχεία της εταιρίας εµφανίζονται στον ακόλουθο πίνακα: 82

83 ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ποσά σε εκατ Επενδύσεις σε Ακίνητα 31,25 Κυκλοφορούν Ενεργητικό 0,10 Σύνολο Ενεργητικού 31,53 Ίδια κεφάλαια 1,63 Μακροπρόθεσµες Υποχρεώσεις (οµολογιακά δάνεια, κ.λπ.) 29,26 Σύνολο υποχρεώσεων 29,90 Κύκλος εργασιών 1,38 Κέρδη µετά από φόρους 0,35 άνεια µετά από Φόρους 28,00 Πηγή: Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την εταιρία για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Την 31/12/2011 η «ΑΝΘΟΣ PROPERTIES ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» είχε εκδώσει τρία οµολογιακά δάνεια: το πρώτο ύψους 10 εκατ. µε λήξη το 2020 και επιτόκιο euribor τριµήνου πλέον περιθωρίου 3,25% το δεύτερο ύψους 10 εκατ. µε λήξη το 2030 και επιτόκιο euribor τριµήνου πλέον περιθωρίου 3,25%, και το τρίτο ύψους 8 εκατ. µε λήξη το 2040 και επιτόκιο euribor τριµήνου πλέον περιθωρίου 3,25%. Σχετικά µε τις διεταιρικές συναλλαγές του Οµίλου βλέπε ενότητα «ιεταιρικές Συναλλαγές Τράπεζας » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου Απολογιστικές Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες Πληροφορίες σχετικά µε το ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί ο Όµιλος της ΤΡΑΠΕΖΑΣ PROBANK Η έντονη µεταβλητότητα που πηγάζει από το συνδυασµό αστάθειας και αβεβαιότητας στη διεθνή και στην εγχώρια πολιτική και οικονοµική σκηνή έχει επηρεάσει αρνητικά τον Τραπεζικό κλάδο γενικότερα και κατά συνέπεια και τον Όµιλο PROBANK. Τα υφιστάµενα προβλήµατα της Ελληνικής οικονοµίας και ιδιαίτερα του δηµοσίου τοµέα έχουν διαµορφώσει αρνητικές προσδοκίες, µε το δείκτη καταναλωτικής εµπιστοσύνης να συνεχίζει να κυµαίνεται σε χαµηλά επίπεδα για το Η µείωση του ΑΕΠ, που σύµφωνα µε την «Ενδιάµεση Έκθεση Νοµισµατικής Πολιτικής της Τράπεζας της Ελλάδος» κυµάνθηκε σε 6,9% το 2011 και αναµένεται να πλησιάσει το 5% το 2012, σε συνδυασµό µε την εκτιµώµενη αύξηση της ανεργίας σε ποσοστό ανώτερο του 19% στη διάρκεια του έτους και την πτώση της ιδιωτικής και δηµόσιας κατανάλωσης, που υπολογίζεται να ανέλθει σε ποσοστά 6% και 8% αντίστοιχα, είναι οι βασικοί παράγοντες της δηµιουργίας του αρνητικού κλίµατος έχοντας ως αποτέλεσµα τη συνεχιζόµενη µείωση των θετικών προσδοκιών. Το υφιστάµενο οικονοµικό πλαίσιο αποτρέπει τις ιδιωτικές επενδύσεις και επιτείνει το πρόβληµα της αποεπένδυσης, καθώς πολλές επιχειρήσεις είτε περιορίζουν τις επενδύσεις 83

84 τους, είτε µεταφέρουν τις παραγωγικές τους δραστηριότητες στο εξωτερικό, είτε κλείνουν τις επιχειρήσεις τους λόγω της οικονοµικής δυσχέρειας. Παράλληλα τα έσοδα του Ελληνικού ηµοσίου µειώνονται µε αποτέλεσµα, παρά την περιοριστική οικονοµική πολιτική, να αυξάνονται τα ελλείµµατα, να επιβαρύνονται τα δηµοσιονοµικά µεγέθη και το δηµόσιο χρέος να παραµένει σε πολύ υψηλό επίπεδο και να αυξάνονται οι πιθανότητες να καταστεί µη εξυπηρετήσιµο. Ελλιπής ρευστότητα Ο χρηµατοπιστωτικός κλάδος έχει επηρεαστεί έντονα λόγω της σηµαντικής µείωσης της ρευστότητας, η οποία οφείλεται στη συνεχιζόµενη µείωση των τραπεζικών καταθέσεων, καθώς και της επιδείνωσης της ποιότητας του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών. Πιο συγκεκριµένα, η µείωση των τραπεζικών καταθέσεων οφείλεται: α) στο περιορισµένο διαθέσιµο εισόδηµα εξαιτίας της αύξησης της ανεργίας, της µείωσης των εισοδηµάτων των αποταµιευτών και της αύξησης των φορολογικών υποχρεώσεών και β) στη φηµολογία για πιθανή έξοδο της Ελλάδος από τη Ευρωζώνη, η οποία οδήγησε σε διοχέτευση των αποταµιεύσεων σε τράπεζες του εξωτερικού. Καθώς ο τραπεζικός κλάδος συνεχίζει να παραµένει αποκλεισµένος από τη διατραπεζική αγορά, τα τραπεζικά ιδρύµατα για τη κάλυψη των αναγκών τους σε ρευστά διαθέσιµα καταφεύγουν σε µακροπρόθεσµη ή σε έκτακτη χρηµατοδότηση µέσω του Ευρωσυστήµατος και µέσω της Κεντρικής Τράπεζας. Η συνεχιζόµενη παροχή ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, καθώς και τα µέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας της ελληνικής οικονοµίας ( 28 δις - Ν. 3723/2008, 15 δις - Ν. 3845/2010, 25 δις - Ν. 3872/2010, 30 δις - Ν. 3965/2011), συνέβαλαν στη µείωση του προβλήµατος χωρίς βέβαια να το εξαλείψουν. Επίσης, η Τράπεζα της Ελλάδος έχει παράσχει έκτακτη χρηµατοδότηση ως αντιστάθµισµα της προαναφερθείσας απόσυρσης καταθέσεων του ιδιωτικού και του δηµόσιου τοµέα αλλά και της αποµείωσης της αξίας του αποδεκτού για πράξεις νοµισµατικής πολιτικής ενεχύρου. Τέλος, η ύπαρξη του Ταµείου Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας και του µηχανισµού Έκτακτης Παροχής Ρευστότητας (ELA) αποσκοπούν στην ενίσχυση των κεφαλαίων και της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών δίνοντας ακόµη µία δυνατότητα άντλησης κεφαλαίων. Πιέσεις στην Κερδοφορία των Πιστωτικών Ιδρυµάτων Όπως αναφέρεται στην «Έκθεση του ιοικητή της Τράπεζας Ελλάδος» η κερδοφορία των πιστωτικών ιδρυµάτων στη διάρκεια του 2011 επηρεάστηκε από τους ακόλουθους παράγοντες: α. τις ζηµίες από τη συµµετοχή του Ιδιωτικού Τοµέα στην ανταλλαγή οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου (PSI), β. το σχηµατισµό υψηλότερων προβλέψεων για την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου, γ. την υποχώρηση της οργανικής κερδοφορίας (δηλαδή καθαρά έσοδα από τόκους και προµήθειες), και, δ. τον εξορθολογισµό του κόστους λειτουργίας τους. 84

85 Επιδείνωση ανειακών Χαρτοφυλακίων Η µείωση του διαθέσιµου εισοδήµατος και η αύξηση της ανεργίας επέδρασαν αρνητικά στο συνολικό δανειακό χαρτοφυλάκιο των τραπεζών λόγω της αδυναµίας των δανειοληπτών να εκπληρώσουν τις δανειακές υποχρεώσεις τους. Μεγάλος αριθµός δανείων καθίσταται ληξιπρόθεσµος υποβαθµίζοντας το αντίστοιχο δανειακό χαρτοφυλάκιο και ως εκ τούτου οι τράπεζες διενεργούν αυξηµένες προβλέψεις αποµείωσης. Η εικόνα δεν διαφοροποιείται και σε επίπεδο επιχειρηµατικής τραπεζικής, καθώς οι µικροµεσαίες επιχειρήσεις αδυνατούν να λειτουργήσουν σε συνθήκες µειωµένης κατανάλωσης, υπέρµετρης φορολόγησης και δυσµενών δηµοσιονοµικών συνθηκών. Η προβληµατική κατάσταση οδηγεί πολλές από αυτές είτε να κλείσουν είτε να µη µπορούν να ανταποκριθούν οµαλά στις τραπεζικές υποχρεώσεις τους αυξάνοντας το ποσό των δανείων σε καθυστέρηση και το ποσό των απαιτούµενων προβλέψεων. Σηµειώνεται ότι στο τέλος εκεµβρίου 2011 ο λόγος των δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο των δανείων ανήλθε σε 15,9% από 10,5% στο τέλος εκεµβρίου (Πηγή: Έκθεση ιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος). Καθίσταται εµφανές ότι η βελτίωση της ρευστότητος, που αποτελεί το σοβαρότερο πρόβληµα του τραπεζικού συστήµατος, οδηγεί στη µείωση των πιστοδοτήσεων και κατ επέκταση των εσόδων από τόκους και προµήθειες. Κεφαλαιακή Επάρκεια Ο πιστωτικός κίνδυνος και ο κίνδυνος ρευστότητας σε συνδυασµό µε την κεφαλαιακή επάρκεια απασχολούν και θα συνεχίσουν να απασχολούν το σύνολο του τραπεζικού κλάδου. Την 31/12/2011 αυξήθηκαν τα δάνεια σε καθυστέρηση προς το σύνολο των δανείων (15,9% τον εκέµβριο 2011 έναντι 10,5% το εκέµβριο 2010), σε επίπεδο τραπεζών και τραπεζικών οµίλων, λόγω της προαναφερθείσας επιδείνωσης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Ο συνεχιζόµενος αποκλεισµός των ελληνικών τραπεζών από τις διεθνείς αγορές χρήµατος και κεφαλαίων, όπως προαναφέρθηκε, συνεχίζει να αποτελεί το σηµαντικότερο πρόβληµα για την ύπαρξη επαρκούς ρευστότητας, καθώς αποµειώνεται και η αξία του ενέχυρου µέσω του οποίου αντλούν ρευστότητα από το Ευρωσύστηµα. Με βάση τα στοιχεία του Ιουνίου του 2011, η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζικών ιδρυµάτων σηµείωσε υποχώρηση κυρίως λόγω της προβλεπόµενης συµµετοχής του ιδιωτικού τοµέα στην ανταλλαγή οµολόγων βάσει της συµφωνίας της 21/07/2011 (PSI 1). Έτσι, ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας ( ΚΕ) διαµορφώθηκε σε 12% για τις Τράπεζες, ενώ ο είκτης Βασικών Κεφαλαίων σε 10,9%. Θετική εξέλιξη υπήρξε αφενός από την επέκταση των εγγυήσεων (Ν. 3965/2011) που χορηγεί το Ελληνικό ηµόσιο για την κάλυψη οµολόγων που εκδίδουν οι τράπεζες για να τα καταθέσουν ως εξασφάλιση στο Ευρωσύστηµα και αφετέρου από την αύξηση του ύψους των εγγυήσεων που παρέχει το ελληνικό ηµόσιο στην Τράπεζα Ελλάδος (Πράξη 203/14/09/2011 και Ν4031/2011) για την πρόσθετη εξασφάλιση της αντλούµενης από τα πιστωτικά ιδρύµατα έκτακτης χρηµατοδότησης. Στα πλαίσια της συνόδου κορυφής της 26/10/2011 αποφασίσθηκε η συµµετοχή του ιδιωτικού τοµέα στο πρόγραµµα εθελοντικής ανταλλαγής Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου (ΟΕ ) λήξεως µέχρι και το έτος 2020 (PSI 1). Με βάση αυτή την απόφαση οι ελληνικές τράπεζες έχουν προβεί σε αποµειώσεις των Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου που κατέχουν. Η σύνοδος κορυφής της 26/10/2011 απαίτησε ακόµη υψηλότερη αποµείωση, αλλά δεν έχουν αποφασισθεί ακόµη οι λεπτοµέρειες και αναµένεται να ανακοινωθούν προσεχώς. 85

86 Η Τράπεζα έχει ήδη επιβαρύνει τα αποτελέσµατά της, καθώς και τα ίδια κεφάλαιά της από την ενδιάµεση οικονοµική κατάσταση της 30/06/2011. Πιο συγκεκριµένα, η ονοµαστική αξία των οµολόγων ελληνικού δηµοσίου (ΟΕ ) του χαρτοφυλακίου διακρατούµενου έως τη λήξη που συµµετέχουν στο PSI 1 ανέρχεται σε 450 εκατ., ενώ τα Ο.Ε.. ονοµαστικής αξίας 15 εκατ. που ανήκουν στο χαρτοφυλάκιο διαθέσιµο προς πώληση έχουν πωληθεί τον Ιούλιο του 2011 και ως εκ τούτου δεν έχουν συµπεριληφθεί στην εκτίµηση της ζηµίας αποµείωσης. Η συνολική ζηµία αποµείωσης ανέρχεται σε 58,63 εκατ. πριν την επίδραση της αναβαλλόµενης φορολογίας. Επίσης, η Τράπεζα επιβάρυνε τα αποτελέσµατά της, καθώς και τα ίδια κεφάλαιά της και στην οικονοµική κατάσταση της χρήσης Πιο συγκεκριµένα, η συνολική ζηµία αποµείωσης ανέρχεται σε 334,45 εκατ. πριν την επίδραση της αναβαλλόµενης φορολογίας και συµπεριλαµβάνει ποσό ύψους 12,93 εκατ. (προ φόρων) που αφορά στο αναπόσβεστο χρεωστικό αποθεµατικό «ιαθεσίµων προς Πώληση» για τα αναξιτοµηµένα ΟΕ. Η ζηµία αποµείωσης προέκυψε ως η διαφορά µεταξύ της λογιστικής αξίας και της παρούσας αξίας των εκτιµώµενων ταµειακών ροών προεξοφληµένων µε το αρχικό πραγµατικό επιτόκιο κάθε ΟΕ. Σύµφωνα µε το επικαιροποιηµένο µνηµόνιο του Ιουλίου 2011 ανετέθη σε διεθνώς αναγνωρισµένη εταιρία, που επέλεξε η Τράπεζα Ελλάδος σε συνεργασία µε το ΝΤ, την ΕΚΤ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η διενέργεια διαγνωστικής µελέτης για τα χαρτοφυλάκια των δανείων των Ελληνικών Τραπεζών. Σκοπός είναι η εύρεση και η αξιολόγηση των πιθανοτήτων δηµιουργίας µη εξυπηρετούµενων δανείων. Αναλόγως των αποτελεσµάτων θα διενεργηθούν προβλέψεις και θα απαιτηθεί κεφαλαιακή ενίσχυση των πιστωτικών ιδρυµάτων. Τέλος, το επερχόµενο αυστηρότερο εποπτικό πλαίσιο που προβλέπει δείκτη Core Tier 1 σε 9% την 30/09/2012 και σε 10% την 30/06/2013, περαιτέρω κεφαλαιακή ενίσχυση του τραπεζικού συστήµατος. Προβλέψεις Η Τράπεζα αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες που υπάρχουν στα νοικοκυριά να ανταποκριθούν στην οµαλή αποπληρωµή των υποχρεώσεών τους προβαίνει στη διενέργεια υψηλών προβλέψεων που επιβαρύνουν τα αποτελέσµατα και τα ίδια κεφάλαιά της. Επίσης, αναφορικά µε την παραδοσιακή πελατεία της, ήτοι τις Μ.Μ.Ε οι οποίες αντιµετωπίζουν σηµαντικά προβλήµατα και αδυνατούν να ανταπεξέλθουν οµαλά στις υποχρεώσεις τους, η Τράπεζα προβαίνει σε ρυθµίσεις δανείων που επιτρέπουν τη διατήρηση ενός υγιούς χαρτοφυλακίου. Χαρακτηριστικά οι προβλέψεις κάθε χρήσης ανέρχονται στο 100% της εκτιµώµενης απώλειας, ενώ διενεργούνται κάθε χρόνο προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις. Η ιοίκηση του Οµίλου εγκρίνει τα ποσά των προβλέψεων που σχηµατίζονται, ενώ η διαδικασία εκτίµησης των προβλέψεων ελέγχεται και βελτιώνεται. Η Τράπεζα δεν συµµετέχει µέχρι στιγµής σε οποιοδήποτε µέτρο ενίσχυσης ρευστότητας, όµως ως πιστωτικό ίδρυµα έχει όλες τις δυνατότητες που της παρέχει το ρυθµιστικό περιβάλλον, εφόσον έκτακτες συνθήκες το απαιτήσουν Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες Χρήσεων Η Εταιρία συντάσσει ετήσιες ατοµικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις βάσει των ιεθνών Προτύπων από τη χρήση 2007 (ηµεροµηνία µετασχηµατισµού 01/01/2006). Οι ακόλουθες χρηµατοοικονοµικές πληροφορίες αφορούν στις οικονοµικές καταστάσεις των χρήσεων 2009, 2010 και 2011, οι οποίες έχουν συνταχθεί σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς ( ΠΧΑ). 86

87 Οι οικονοµικές καταστάσεις των χρήσεων έχουν ελεγχθεί από τους Τακτικούς Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές κα Αθανασία Αραµπατζή (ΑΜ ΣΟΕΛ 12821) και κ. ηµήτριο Μελά (ΑΜ ΣΟΕΛ 22001) για τη χρήση 2009, κα Μαρία ηµτσούδη (ΑΜ ΣΟΕΛ 28651) και κ. Σωτήρη Κωνσταντίνου (ΑΜ ΣΟΕΛ 13671) για τη χρήση 2010, και κ. Σωτήρη Κωνσταντίνου (ΑΜ ΣΟΕΛ 13671) και κ. Ιωάννη Λέο (ΑΜ ΣΟΕΛ 24881) για τη χρήση 2011 της ελεγκτικής εταιρίας Grant Thornton Α.Ε. Οι οικονοµικές καταστάσεις των χρήσεων 2009 και 2010 εγκρίθηκαν µε τις από 11/03/2010, 21/06/2011 αποφάσεις των Τακτικών Γενικών Συνελεύσεων των µετόχων της Τράπεζας. Οι οικονοµικές καταστάσεις της χρήσης 2011 έχουν εγκριθεί από το.σ. της Τράπεζας της 29/05/2012. Το σύνολο των κονδυλίων που αφορούν τη χρήση 2009 προέρχονται από τις δηµοσιευµένες οικονοµικές καταστάσεις που έληξαν την 31/12/2010.Στη χρήση 2010, η Τράπεζα εφάρµοσε τροποποιήσεις του ΛΠ 39 και του ΠΧΑ 7, σύµφωνα µε τις οποίες έγινε ανακατάταξη Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου («ΟΕ») από το «Χαρτοφυλάκιο διαθέσιµο προς Πώληση» στο «Χαρτοφυλάκιο διακρατούµενο µέχρι τη λήξη». Εταιρίες που περιλαµβάνονται στις ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις Στον παρακάτω πίνακα παρατίθενται οι εταιρίες που αποτελούν τον Όµιλο Probank και περιλαµβάνονται στις ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις των χρήσεων , καθώς και το ποσοστό της άµεσης και έµµεσης συµµετοχής της Τράπεζας στο µετοχικό τους κεφάλαιο: ΕΠΩΝΥΜΙΑ Χώρα Σύστασης Αξία Άµεσης συµ/xής (σε εκατ. ) 31/12/ /12/ /12/2011 % Άµεσης Αξία % Άµεσης Αξία και Άµεσης και Άµεσης Έµµεσης συµ/xής Έµµεσης συµ/xής συµ/χής (σε εκατ. ) συµ/χής (σε εκατ. ) % Άµεσης και Έµµεσης συµ/χής PROΒΑΝΚ A.E..Α.Κ. ΕΛΛΑ Α 1,15 100,00% 1,15 100,00% 1,15 100,00% PROFINANCE A.E. ΕΛΛΑ Α 0,96 100,00% 0,96 100,00% 0,96 100,00% PROBANK ΧΡΗΜΟΤΟ ΟΤΙΚΕΣ ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ A.E. ΕΛΛΑ Α 17,65 79,70% 18,52 82,71% 19,29 82,95% PROBANK AUTOLEASING A.E. ΕΛΛΑ Α 0,77 91,08% 0,77 91,08% 0 PROBANK ΜΕΣΙΤΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ Α.Ε. ΕΛΛΑ Α 0,06 100,00% 0,06 100,00% 0,06 100,00% ΑΝΘΟΣ PROPERTIES ΑΚΕ ΕΛΛΑ Α 2,02 100,00% 2,02 100,00% 2,02 100,00% Σύνολο 22,60 23,47 23,47 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011 σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Όλες οι εταιρίες του Οµίλου δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Κατά την 07/05/2009 ολοκληρώθηκε η εξαγορά του 100% των µετοχών της Ανώνυµης Κτηµατικής Εταιρείας Ανθός Properties Α.Κ.Ε. από τη Τράπεζα. Επιπλέον η Τράπεζα κατά την διάρκεια της χρήσης 2009 αύξησε τη συµµετοχή της στις εταιρίες Probank Χρηµατοδοτικές Μισθώσεις Α.Ε. και Probank Autoleasing Α.Ε. κατά 4,88% και 0,66% αντίστοιχα. Κατά τη διάρκεια της χρήσης 2010 η Τράπεζα αγόρασε κοινές ονοµαστικές µετοχές της θυγατρικής εταιρίας Probank Χρηµατοδοτικές Μισθώσεις Α.Ε. συνολικής αξίας ,70 (αύξηση της συµµετοχής κατά 3,01%). Κατά τη διάρκεια της χρήσης 2011 ολοκληρώθηκε η συγχώνευση της PROBANK LEASING µε απορρόφηση της PROBANK AUTOLEASING. Όλες οι ανωτέρω θυγατρικές εταιρίες ενοποιούνται µε τη µέθοδο της ολικής ενοποίησης. 87

88 Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες Ενοποιηµένων Αποτελεσµάτων χρήσεων ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Ποσά σε εκατ Τόκοι και εξοµοιούµενα έσοδα 192,91 198,7 235,78 Τόκοι και εξοµοιούµενα έξοδα -83,59-90,8-117,46 Καθαρά έσοδα από τόκους 109,31 107,9 118,32 Έσοδα προµηθειών 25,84 26,42 26,46 Έξοδα προµηθειών -0,21-0,2-0,33 Καθαρά έσοδα από προµήθειες 25,63 26,23 26,13 Έσοδα από µερίσµατα 0,15 0,04 0,04 Κέρδη-Ζηµιές Χαρτοφυλακίου Συναλλαγών 1,79 5,17 9,68 Κέρδη-Ζηµιές Επενδυτικού Χαρτοφυλακίου 46, Λοιπά έσοδα εκµεταλλεύσεως 5,71 4,89 6,32 Σύνολο εσόδων 54,37 10,1 16,04 Καθαρά λειτουργικά έσοδα 189,31 144,23 160,49 απάνες προσωπικού -45,17-46,3-48,93 Λοιπά λειτουργικά έξοδα -34,18-34,11-33,79 Αποσβέσεις -8,53-8,93-8,94 Αποµείωση δανείων και λοιπών απαιτήσεων -71,79-44,62-63,38 Σύνολο λειτουργικών εξόδων -159,67-133,96-155,04 Ζηµίες αποµειώσεως οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου -334,45 Κέρδη/ (Ζηµίες) προ φόρων 29,64 10,26-329,00 Φόρος εισοδήµατος -10,23-8,52 64,93 Καθαρά κέρδη/ (ζηµίες) µετά από φόρους 19,42 1,75-264,07 Αναλογούντα σε: Ιδιοκτήτες της µητρικής 19,34 1,90-264,04 Μη ελεγχόµενα δικαιώµατα 0,08-0,15-0,03 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΕΣΟ ΩΝ Ποσά σε εκατ Καθαρά κέρδη/ (ζηµίες) χρήσης 19,42 1,75-264,07 Λοιπά συνολικά έσοδα: Χαρτοφυλακίου διαθέσιµου προς πώληση Κέρδη / Ζηµιές που προέκυψαν στη χρήση 35,73-10,48-2,22 Μεταφορά αποθεµατικού στα αποτελέσµατα λόγω ανακατάταξης ΟΕ 4,63 3,06 Μεταφορά στα κέρδη χρήσης -46,73 Μεταφορά αποθεµατικού στα αποτελέσµατα λόγω αποµείωσης Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου ,93 Επίδραση φόρου 2,2 1,17-2,76 Λοιπά συνολικά αποτελέσµατα χρήσης µετά φόρων -8,8-4,68 11,01 Συγκεντρωτικά συνολικά αποτελέσµατα χρήσης 10,62-2,94-253,06 Συνολικά αποτελέσµατα χρήσης αποδιδόµενα σε: Ιδιοκτήτες της µητρικής 10,54-2,78-253,03 Μη ελεγχόµενα δικαιώµατα 0,08-0,15-0,03 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/ /12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 88

89 Ανάλυση Εσόδων Τα ενοποιηµένα έσοδα του Οµίλου προέρχονται από καθαρά τραπεζικές εργασίες, στις οποίες εντάσσονται: α) η διαχείριση όλων των προϊόντων των πελατών (φυσικών και νοµικών προσώπων) που αφορούν ενδεικτικά έσοδα από προµήθειες, από καταθέσεις ταµιευτηρίου, όψεως, προθεσµίας, repos καθώς και στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια, β) δάνεια σε φυσικά και νοµικά πρόσωπα και γ) προµήθειες από παροχή υπηρεσιών σε πιστωτικές κάρτες, σε εργασίες συναλλάγµατος, υπηρεσίες εξυπηρέτησης λογαριασµών µισθοδοσίας κινήσεις κεφαλαίων και επενδυτικές υπηρεσίες. Επίσης, σηµειώνεται ότι σύµφωνα µε τη ιοίκηση της Τράπεζας, η πολιτική της σχετικά µε τα πλεονάζοντα αποθέµατα των διαθεσίµων της Τράπεζας, τα οποία δεν είχαν διατεθεί σε χορηγήσεις, ήταν να επενδύονται σε οµόλογα εκδόσεως του Ελληνικού ηµοσίου, σε εταιρικά οµόλογα και σε οµόλογα εκδόσεως άλλων εκδοτών, καθώς και στη διατραπεζική αγορά. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΣΟ ΩΝ Ποσά σε εκατ % 2010 % 2011 % Έσοδα από τόκους 192,91 70,63% 198,70 84,47% 235,78 84,73% Έσοδα από προµήθειες 25,84 9,46% 26,42 11,23% 26,46 9,51% Έσοδα από µερίσµατα 0,15 0,05% 0,04 0,02% 0,04 0,01% Αποτελέσµατα χ/ο πράξεων (χ/φ συναλλαγών) 1,79 0,65% 5,17 2,20% 9,68 3,48% Κέρδη επενδυτικού χαρτοφυλακίου 46,73 17,11% Λοιπά έσοδα εκµεταλλεύσεως 5,71 2,09% 4,89 2,08% 6,32 2,27% Σύνολο Εσόδων 273,13 100,00% 235,22 100,00% 278,28 100,00% Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Σύµφωνα µε τα στοιχεία του ανωτέρω πίνακα, κύρια πηγή των εσόδων του Οµίλου κατά τις χρήσεις 2009, 2010 και 2011 ήταν τα έσοδα από τόκους που αποτελούν το 70,63%, 84,47% και 84,73% των συνολικών εσόδων αντίστοιχα. Επίσης, σηµαντικά υπήρξαν και τα έσοδα από προµήθειες αποτελώντας το 9,46%, το 11,23% και το 9,51% αντίστοιχα στις τρεις χρήσεις. Τη χρήση 2009 υπήρξαν κέρδη από πώληση ΟΕ σε ποσοστό 17,11% του συνόλου, που δεν επαναλήφθηκαν στις επόµενες χρήσεις, ενώ τη χρήση 2011 τα αποτελέσµατα των χ/ο πράξεων του χαρτοφυλακίου συναλλαγών ανήλθαν σε 3,48% των συνολικών εσόδων έναντι 2,20% τη χρήση Η αυξητική πορεία του ποσοστού των εσόδων από τόκους και τραπεζικές προµήθειες στο σύνολο συνάδει µε το µακροπρόθεσµο σχεδιασµό της Τράπεζας να παραµείνει ουσιαστικά µια εµπορική τράπεζα. Ανάλυση ανά τοµέα ραστηριότητας Η ιοίκηση της Τράπεζας για την παρουσίαση των πληροφοριών χρησιµοποίησε τους εξής επιχειρηµατικούς τοµείς: Λιανική Τραπεζική: περιλαµβάνει όλους τους ιδιώτες καταναλωτές. Η Τράπεζα µέσω του δικτύου καταστηµάτων που διαθέτει προσφέρει στους πελάτες λιανικής τραπεζικής µία µεγάλη ποικιλία καταθετικών και επενδυτικών προϊόντων, καθώς επίσης και ένα ευρύ φάσµα παραδοσιακών προϊόντων και υπηρεσιών. Επιχειρηµατική Τραπεζική: περιλαµβάνει τους επαγγελµατίες καθώς και τις κάθε µεγέθους επιχειρήσεις (µικρές, µεσαίες, µεγάλες). Η Τράπεζα προσφέρει στην πελατειακή αυτή βάση ένα ευρύ φάσµα προϊόντων και υπηρεσιών που περιλαµβάνει δραστηριότητες παραδοσιακής τραπεζικής (καταθέσεις, δάνεια σε Ευρώ και ξένα νοµίσµατα) καθώς και δραστηριότητες συναλλάγµατος, εµπορικής τραπεζικής και κίνησης κεφαλαίων. 89

90 Χρηµατοοικονοµική Τραπεζική: περιλαµβάνει την παροχή χρηµατοοικονοµικών επενδυτικών υπηρεσιών και προϊόντων µέσω του δικτύου των καταστηµάτων της και των θυγατρικών της. Σύµφωνα µε παραδοχή της διοίκησης της Τράπεζας για την παρακολούθηση των αποτελεσµάτων ανά λειτουργικό τοµέα τα κέρδη/(ζηµίες) που προκύπτουν από πωλήσεις χρεογράφων εµπορικού και επενδυτικού χαρτοφυλακίου επιµερίζονται αναλογικά µε κριτήριο τα έσοδα στα αποτελέσµατα και των τριών (3) επιχειρηµατικών τοµέων της Τράπεζας και του Οµίλου. Η ανάλυση ανά τοµέα δραστηριότητας των εσόδων και εξόδων για τις χρήσεις παρατίθεται στους ακόλουθους πίνακες: ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ 31/12/2009 Λιανική Επιχειρηµατική Χρηµατοοικονοµική Ποσά σε εκατ. Τραπεζική Τραπεζική Τραπεζική Σύνολο Καθαρά Έσοδα από τόκους 23,28 83,31 2,72 109,31 Καθαρά Έσοδα από προµήθειες 4,83 19,85 0,95 25,63 Λοιπά Έσοδα Εκµεταλλεύσεως 6,35 37,89 10,14 54,37 Καθαρά Λειτουργικά Έσοδα 34,46 141,05 13,81 189,31 Λειτουργικά έξοδα -14,28-58,32-6,75-79,35 Αποσβέσεις -0,79-7,22-0,52-8,53 Αποµείωση δανείων και λοιπών απαιτήσεων -23,64-48, ,79 Έξοδα -38,71-113,69-7,27-159,67 Κέρδη προ φόρων -4,25 27,36 6,54 29,64 Προσθήκες παγίων 0,66 8,09 0,48 9,22 Στοιχεία ενεργητικού κατά 467, ,45 671, ,47 τοµέα Υποχρεώσεις κατά τοµέα 518, ,69 316, ,27 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2010 σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ 31/12/2010 Ποσά σε εκατ. Λιανική Επιχειρηµατική Χρηµατοοικονοµική Τραπεζική Τραπεζική Τραπεζική Σύνολο Καθαρά Έσοδα από τόκους 18,76 86,52 2,63 107,90 Καθαρά Έσοδα από προµήθειες 4,45 21,14 0,64 26,23 Λοιπά Έσοδα Εκµεταλλεύσεως 0,63 10,28-0,81 10,10 Καθαρά Λειτουργικά Έσοδα 23,83 117,94 2,46 144,23 Λειτουργικά έξοδα -11,53-61,02-7,87-80,42 Αποσβέσεις -0,65-7,50-0,77-8,93 Αποµείωση δανείων και λοιπών απαιτήσεων -5,62-39, ,62 Έξοδα -17,79-107,52-8,64-133,96 Κέρδη προ φόρων 6,04 10,41-6,18 10,26 Προσθήκες παγίων 0,42 5,66 0,54 6,62 Στοιχεία ενεργητικού κατά 437, , , ,38 τοµέα Υποχρεώσεις κατά τοµέα 473, ,05 408, ,13 90

91 Ποσά σε εκατ. ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ 31/12/2010 Λιανική Επιχειρηµατική Χρηµατοοικονοµική Τραπεζική Τραπεζική Τραπεζική Σύνολο Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2010 σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ 31/12/2011 Ποσά σε εκατ. Λιανική Επιχειρηµατική Χρηµατοοικονοµική Τραπεζική Τραπεζική Τραπεζική Σύνολο Καθαρά Έσοδα από τόκους 13,04 95,47 9,81 118,32 Καθαρά Έσοδα από προµήθειες 4,31 21,25 0,56 26,13 Λοιπά Έσοδα Εκµεταλλεύσεως 1,20 10,89 3,95 16,04 Καθαρά Λειτουργικά Έσοδα 18,55 127,62 14,32 160,49 Λειτουργικά έξοδα -11,61-69,35-1,75-82,72 Αποσβέσεις -0,60-7,75-0,59-8,94 Αποµείωση δανείων και λοιπών απαιτήσεων -0,83-62, ,38 Ζηµίες αποµείωσης οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου ,45-334,45 Έξοδα -13,04-139,65-336,79-489,48 Κέρδη/ (ζηµίες) προ φόρων 5,50-12,03-322,47-329,00 Προσθήκες παγίων 0,40 11,36 0,47 12,23 Στοιχεία ενεργητικού κατά τοµέα 362,21 2,262,53 779, ,63 Υποχρεώσεις κατά τοµέα 328, ,08 392, ,92 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011 σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Τα καθαρά έσοδα από τόκους κατέχουν ποσοστό ύψους 73,73% επί των καθαρών λειτουργικών εσόδων του Οµίλου για τη χρήση 2011 και διαµορφώθηκαν σε 118,32 εκατ. από 107,90 εκατ. το 2010, παρουσιάζοντας αύξηση ύψους 9,66%, και από 109,31 εκατ. το Η εξέλιξη αυτή σηµειώθηκε στο δυσµενές περιβάλλον της οικονοµικής ύφεσης που έχει διαµορφωθεί και έχει επηρεάσει αρνητικά τη χορήγηση δανείων. Η συνεχιζόµενη επέκταση του Οµίλου στη χορήγηση δανείων σε Μικροµεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ) απεικονίζεται µέσω της αύξησης του ποσού των καθαρών εσόδων από τόκους που αφορούν την επιχειρηµατική τραπεζική ύψους 10,34%, ήτοι από 86,52 εκατ. τη χρήση 2010 σε 95,47 εκατ. τη χρήση Η αύξηση αυτή σε σχέση µε τη χρήση 2009 ανήλθε σε 14,60%. Αντίστοιχα, τα καθαρά έσοδα από προµήθειες της επιχειρηµατικής τραπεζικής παρουσίασαν άνοδο ύψους 0,52% και διαµορφώθηκαν σε 21,25 εκατ. το 2011 από 21,14 εκατ. το 2010, αποτελώντας το 16,65% των συνολικών εσόδων του κλάδου για τη χρήση Το 2009 τα καθαρά έσοδα από προµήθειες της επιχειρηµατικής τραπεζικής ανέρχονταν σε 19,85 εκατ. και αντιστοιχούσαν σε ποσοστό 14,07% των λειτουργικών εσόδων του κλάδου. Η µείωση των συνολικών Λοιπών Εσόδων εκµετάλλευσης κατά 81,42% το 2010 οφείλεται στην πρόσκαιρη αύξηση τους την προηγούµενη χρήση λόγω των υψηλών κερδών από την πώληση οµολόγων του επενδυτικού χαρτοφυλακίου που δεν επαναλήφθηκε το 2010 όπου σαν ποσοστό επανήλθαν στα ιστορικά επίπεδα του 7%. Την 31/12/2011 τα καθαρά λειτουργικά έσοδα από την επιχειρηµατική τραπεζική αποτέλεσαν το 79,52% του συνόλου των καθαρών λειτουργικών εσόδων, ενώ την 31/12/2010 και την 31/12/2009 διαµορφώθηκαν σε 81,77% και 74,51% αντίστοιχα. Η εν λόγω βελτίωση των δύο τελευταίων χρήσεων σε σχέση µε τη χρήση 2009 είναι αποτέλεσµα αφενός της βελτίωσης των καθαρών λειτουργικών εσόδων της επιχειρηµατικής τραπεζικής 91

92 και αφετέρου της µικρότερης συµµετοχής της λιανικής τραπεζικής και της χρηµατοοικονοµικής τραπεζικής. Τα καθαρά λειτουργικά έσοδα του τοµέα λιανικής τραπεζικής ήταν µειωµένα το 2011 έναντι των προηγούµενων χρήσεων αφενός λόγω της αναδιάρθρωσης του χαρτοφυλακίου πελατών και αφετέρου λόγω της συντηρητικής προσέγγισης στην επέκταση των εργασιών της Τράπεζας σε αυτό τον τοµέα. Η µείωση ανήλθε σε ποσοστό 23,29% και τα καθαρά λειτουργικά έσοδα διαµορφώθηκαν σε 18,55 εκατ. το 2011 από 23,83 εκατ. το 2010, κυρίως λόγω της µείωσης των τόκων και των λοιπών εσόδων εκµετάλλευσης. Τα συνολικά έξοδα κατά την υπό εξέταση περίοδο παρουσίασαν αύξηση. Συγκεκριµένα, τη χρήση 2011 αυξήθηκαν κατά 365,39%% έναντι του 2010 και 306,05% έναντι του Ο κύριος λόγος της µεγάλης αύξησης είναι οι ζηµίες αποµείωσης των Οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου που ανήλθαν σε 334,45 εκατ. τη χρήση Σηµαντική αρνητική επίδραση είχε και στις τρεις χρήσεις η αποµείωση δανείων και λοιπών απαιτήσεων που κυµάνθηκε σε 44,96% του συνόλου των εξόδων στη χρήση 2009, σε 33,31% στη χρήση 2010 και σε 12,95% στη χρήση Ειδικότερα, τα συνολικά έξοδα, διαµορφωθήκαν από 159,67 εκατ. το 2009 σε 133,96 εκατ. το 2010 και σε 489,48 εκατ. το Τα καθαρά λειτουργικά έσοδα παρουσίασαν αυξοµειώσεις το υπό εξέτασιν διάστηµα και διαµορφώθηκαν µειωµένα κατά 23,81% το 2010 έναντι του 2009, ήτοι σε 144,23 εκατ. το 2010 από 189,31 εκατ. το 2009 και αυξηµένα κατά 11,27% το 2011 έναντι του 2010, ήτοι από 144,23 εκατ. το 2010 σε 160,49 εκατ. το Τα λειτουργικά έξοδα κυµάνθηκαν από 79,35 εκατ. το 2009 σε 80,42 εκατ. το 2010, και σε 82,72 εκατ. το Η επί µέρους αύξηση των λειτουργικών εξόδων οφείλεται κυρίως στην αυξηµένη µισθοδοσία λόγω µεγαλύτερου αριθµού εργαζοµένων στον Όµιλο, στη διεύρυνση του δικτύου καταστηµάτων µε αποτέλεσµα την µεγάλη αύξηση των ενοικίων και των λειτουργικών εξόδων των καταστηµάτων καθώς και στην αύξηση της εισφοράς για το Ταµείο Εγγύησης Καταθέσεων. Η αύξηση αυτή της εισφοράς οφείλεται τόσο στην αύξηση των καταθέσεων όσο και στην αύξηση του ποσοστού εισφοράς. Το µεγαλύτερο ποσοστό της αποµείωσης δανείων και λοιπών απαιτήσεων µεταξύ των χρήσεων 2009 και 2011 καταλαµβάνει ο τοµέας επιχειρηµατικής πίστης, και λιγότερο ο τοµέας λιανικής τραπεζικής όπου τα ποσά αποµείωσης ήταν µειωµένα. Τα κέρδη προ φόρων που αναλογούν στην επιχειρηµατική πίστη, ως ποσοστό των συνολικών κερδών προ φόρων κυµάνθηκαν στο 92,31% τη χρήση 2009 σε 101,46% τη χρήση 2010 έναντι αρνητικού αποτελέσµατος τη χρήση 2011 εξαιτίας της αύξησης της αποµείωσης δανείων. Χωρίς τις ζηµιές αποµείωσης Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου τα συνολικά ενοποιηµένα κέρδη προ φόρων από 29,64 εκατ. στη χρήση 2009 περιορίστηκαν σε 10,26 εκατ. στη χρήση 2010 και σε κέρδη 5,46 εκατ. στη χρήση Καθαρά Έσοδα από Τόκους Τα καθαρά έσοδα από τόκους, σε ενοποιηµένη βάση, για τις χρήσεις αναλύονται ως εξής: 92

93 ΚΑΘΑΡΑ ΕΣΟ Α ΑΠΟ ΤΟΚΟΥΣ Ποσά σε εκατ Τόκοι και εξοµοιούµενα έσοδα Τόκοι χορηγήσεων 174,18 178,31 211,79 Τόκοι πιστωτικών ιδρυµάτων 3,48 2,94 2,44 Τόκοι χρεογράφων 15,25 17,45 21,56 Σύνολο 192,91 198,70 235,78 Τόκοι και εξοµοιούµενα έξοδα Τόκοι καταθέσεων πελατών -81,43-84,91-110,87 Τόκοι πιστωτικών ιδρυµάτων -2,00-5,72-6,40 Τόκοι χρεογράφων & συµφωνιών επαναγοράς (Repos) -0,16-0,17-0,19 Σύνολο -83,59-90,80-117,46 Καθαρά έσοδα από τόκους 109,31 107,90 118,32 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Τα καθαρά έσοδα από τόκους της χρήσης 2011 ανήλθαν σε 118,32 εκατ. από 107,90 εκατ. τη χρήση 2010 και 109,31 εκατ. τη χρήση 2009, σηµειώνοντας σωρευτική αύξηση τριετίας κατά 8,24%. Η εν λόγω αύξηση ήταν αποτέλεσµα κυρίως της σωρευτικής αύξησης τριετίας του λογαριασµού «Τόκοι Χορηγήσεων» από 174,18 εκατ. τη χρήση 2009 σε 211,79 εκατ. τη χρήση 2011, που προέρχεται από τόκους δανείων και λοιπών χορηγήσεων, και της αύξησης των τόκων χρεογράφων συγκριτικά µε την αύξηση των τόκων καταθέσεων πελατών από τη χρήση 2009 στη χρήση Πιο συγκεκριµένα, ο ρυθµός αύξησης των τόκων χορηγήσεων ύψους 21,59%, κατά τις χρήσεις , καθώς και 23,71% το 2010 σε σύγκριση µε το 2009 και 18,77% το 2011 σε σύγκριση µε 2010, οφείλεται κυρίως στην αύξηση των επιτοκίων χορηγήσεων. Παράλληλα σηµαντική ήταν η σωρευτική αύξηση των τόκων χρεογράφων που κυµάνθηκε σε 41,37% και οφείλεται σε αυξηµένους τόκους από οµόλογα. Επιπροσθέτως, η µείωση των εσόδων από τόκους πιστωτικών ιδρυµάτων ύψους 29,88% κατά τη χρήση 2011 σε σχέση µε το 2010 και 15,51% το 2010 σε σχέση µε το 2009, οφείλεται στη µεγάλη µείωση των εσόδων από τόκους καταθέσεων διατραπεζικής αγοράς. Οι τόκοι και τα εξοµοιούµενα έξοδα αυξήθηκαν στην περίοδο και διαµορφώθηκαν σε ποσό ύψους 117,46 εκατ. το 2011 από 83,59 εκατ. το 2009, ως αποτέλεσµα της ανοδικής της πορείας των επιτοκίων στη διατραπεζική αγορά. Οι τόκοι καταθέσεων πελατών, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν ποσοστό άνω του 90% των τόκων και εξοµοιούµενων εξόδων, αυξήθηκαν την περίοδο και ανήλθαν σε 110,87 εκατ. το 2011 από 81,43 εκατ. στη χρήση 2009 υπερβαίνοντας το ρυθµό αύξησης των τόκων χορηγήσεων. Η έλλειψη ρευστότητας στο σύστηµα οδήγησε σε αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων και συνακόλουθα των τόκων καταθέσεων πελατών σε σχέση µε τις χρήσεις 2009 και H διακύµανση αυτή επηρέασε ανάλογα και τους συνολικούς τόκους και εξοµοιούµενα έξοδα. 93

94 ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΚΑΘΑΡΩΝ ΕΣΟ ΩΝ ΑΠΟ ΤΟΚΟΥΣ Ποσά σε εκατ. Μεταβολή λόγω Καθαρή µεταβολή όγκου Μεταβολή λόγω επιτοκίου Α. ΤΟΚΟΦΟΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ Απαιτήσεις κατά χρηµατοπιστωτικών -0,54-0,58 0,04 ιδρυµάτων Χρεόγραφα 2,20 6,69-4,49 άνεια και απαιτήσεις κατά πελατών 4,13 16,03-11,90 ΣΥΝΟΛΟ 5,79 22,14-16,35 Β. ΤΟΚΟΦΟΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ Υποχρεώσεις προς πιστωτικά ιδρύµατα 3,72 4,81-1,09 Υποχρεώσεις προς πελάτες 3,48 2,46 1,02 ΣΥΝΟΛΟ 7,20 7,27-0,07 Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Η καθαρή µεταβολή των εσόδων από τα τοκοφόρα στοιχεία του ενεργητικού τη χρήση 2010 έναντι της χρήσης 2009, επηρεάστηκε κυρίως από τη µεταβολή των εσόδων από τόκους δανείων και απαιτήσεων κατά πελατών, γεγονός που οφείλεται στο αυξηµένο µέσο υπόλοιπο δανείων κατά το 2010 και αφετέρου στη µικρή µείωση των επιτοκίων χορηγήσεων κατά τη χρήση 2010, γεγονός που οφείλεται στην αλλαγή του µίγµατος των δανείων. Η καθαρή µεταβολή των εξόδων των τοκοφόρων στοιχείων του παθητικού επηρεάστηκε αφενός από τη µεταβολή των εξόδων από τις υποχρεώσεις προς πιστωτικά ιδρύµατα και αφετέρου από τη µεταβολή των εξόδων από τις υποχρεώσεις προς πελάτες. Ειδικότερα κατά τη χρήση 2010, οι υποχρεώσεις της Τράπεζας προς πιστωτικά ιδρύµατα παρουσίασαν αύξηση γεγονός που οφείλεται στις ανάγκες χρηµατοδότησης της Τράπεζας για δάνεια και την αγορά χρεογράφων (ΟΕ ), ενώ ταυτόχρονα το επιτόκιο δανεισµού παρουσίασε περαιτέρω µείωση. Κατά την υπό εξέταση περίοδο, η καθαρή µεταβολή στα έξοδα τόκων από υποχρεώσεις προς πελάτες διαµορφώθηκε σε 3,48 εκατ. γεγονός που οφείλεται αφενός στην περαιτέρω αύξηση της καταθετικής βάσης της Τράπεζας και αφετέρου στην αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων, συνεπεία της ελλιπούς ρευστότητας που επικράτησε στο σύστηµα. ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΚΑΘΑΡΩΝ ΕΣΟ ΩΝ ΑΠΟ ΤΟΚΟΥΣ Ποσά σε εκατ. Μεταβολή λόγω Μεταβολή λόγω Καθαρή µεταβολή όγκου επιτοκίου Α. ΤΟΚΟΦΟΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ Απαιτήσεις κατά χρηµατοπιστωτικών ιδρυµάτων -0,50-1,71 1,20 Χρεόγραφα 4,10 0,69 3,41 άνεια και απαιτήσεις κατά πελατών 33,48-2,30 35,78 ΣΥΝΟΛΟ 37,08-3,31 40,40 Β. ΤΟΚΟΦΟΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ Υποχρεώσεις προς πιστωτικά ιδρύµατα 0,68-0,01 0,69 Υποχρεώσεις προς πελάτες 25,98-0,49 26,48 ΣΥΝΟΛΟ 26,66-0,51 27,17 Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. 94

95 Η καθαρή µεταβολή των εσόδων από τα τοκοφόρα στοιχεία του ενεργητικού τη χρήση 2011 έναντι της χρήσης 2010, επηρεάστηκε κυρίως από τη µεταβολή των εσόδων από τόκους δανείων και απαιτήσεων κατά πελατών, γεγονός που οφείλεται στην αύξηση λόγω µεταβολής του επιτοκίου κατά το 2011 και αφετέρου στην αύξηση του επιτοκίου από τα χρεόγραφα. Η καθαρή µεταβολή των εξόδων των τοκοφόρων στοιχείων του παθητικού επηρεάστηκε κυρίως από τις υποχρεώσεις προς πελάτες και πολύ λιγότερο από τις υποχρεώσεις προς πιστωτικά ιδρύµατα. Ειδικότερα κατά τη χρήση 2011, οι υποχρεώσεις της Τράπεζας προς πελάτες παρουσίασε µεγάλη µεταβολή λόγω αύξησης του µέσου επιτοκίου καταθέσεων ενώ ο όγκος της καταθετικής βάσης µειώθηκε. Αντίθετα, οι υποχρεώσεις προς πιστωτικά ιδρύµατα διαφοροποιήθηκαν ελάχιστα, κυρίως λόγω της αύξησης των επιτοκίων δανεισµού. Στον παρακάτω πίνακα παρατίθεται ανάλυση του υπολογισµού του καθαρού επιτοκιακού περιθωρίου (net interest margin): ΚΑΘΑΡΟ ΕΠΙΤΟΚΙΑΚΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ (Net Interest Margin) Ποσά σε εκατ Μέσο υπόλοιπο τοκοφόρων στοιχείων ενεργητικού 3.298, , ,72 Τόκοι και εξοµοιούµενα έσοδα 192,91 198,70 235,78 Μέσο υπόλοιπο τοκοφόρων στοιχείων παθητικού 3.052, , ,15 Τόκοι και εξοµοιούµενα έξοδα - 83,59-90,80-117,46 Καθαρά έσοδα από τόκους 109,31 107,90 118,32 Καθαρό επιτοκιακό περιθώριο 3,31% 3,05% 3,63% Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Καθαρό επιτοκιακό περιθώριο = Καθαρά έσοδα από τόκους / [Ταµείο και ιαθέσιµα στην κεντρική τράπεζα + Απαιτήσεις κατά πιστωτικών ιδρυµάτων + Οµόλογα & Οµολογίες Επενδυτικού χαρτοφυλακίου + άνεια και απαιτήσεις κατά πελατών (µετά από προβλέψεις )] Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Η άνοδος του µέσου υπολοίπου τοκοφόρων στοιχείων παθητικού από 3.052,98 εκατ. τη χρήση 2009 σε 3.387,15 εκατ. τη χρήση 2011 ήταν υψηλότερη από την αντίστοιχη άνοδο του µέσου υπολοίπου τοκοφόρων στοιχείων ενεργητικού το ίδιο διάστηµα, δηλαδή από 3.298,65 εκατ. σε 3.262,72 εκατ. Κατά την υπό εξέταση περίοδο, το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο παρουσίασε αύξηση και διαµορφώθηκε από 3,31% το 2009 σε 3,63% το 2011, γεγονός που οφείλεται στην αύξηση των περιθωρίων δανείων τη χρήση Το µέσο υπόλοιπο τοκοφόρων στοιχείων ενεργητικού προκύπτει ως ο µέσος όρος αρχής και τέλους χρήσης των στοιχείων: «Ταµείο και Ταµειακά ιαθέσιµα», «Επενδυτικό Χαρτοφυλάκιο και Χαρτοφυλάκιο Συναλλαγών», «Τοποθετήσεις διατραπεζικής» και «ανειακό Χαρτοφυλάκιο». Το µέσο υπόλοιπο τοκοφόρων στοιχείων παθητικού ισούται µε το µέσο όρο αρχής και τέλους χρήσης των Καταθέσεις όψεως, ταµιευτηρίου, διατραπεζικής και Repos. Καθαρά έσοδα από προµήθειες Τα καθαρά έσοδα από προµήθειες σε ενοποιηµένη βάση αναλύονται ως εξής: 95

96 ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ Ποσά σε εκατ Έσοδα προµηθειών Πράξεις συναλλάγµατος 0,11 0,12 0,11 Κίνηση κεφαλαίων 1,19 1,36 1,55 Εγγυητικές επιστολές 3,51 4,44 5,36 Πιστωτικές κάρτες 0,87 0,84 0,87 Εισαγωγές εξαγωγές 1,49 1,36 1,29 ιαχείριση διαθεσίµων (Α / Κ, Μετοχές) 1,52 1,73 1,68 Προµήθειες δανείων 7,11 7,43 7,10 Προµήθειες επί αξιών 5,76 5,14 4,28 Λοιπά έσοδα προµηθειών 4,29 4,01 4,22 Σύνολο εσόδων προµηθειών 25,84 26,42 26,46 Έξοδα προµηθειών Προµήθειες κίνησης λογαριασµών -0,15-0,17-0,29 Λοιπά έξοδα προµηθειών -0,06-0,03-0,04 Σύνολο εξόδων προµηθειών -0,21-0,20-0,33 Καθαρά έσοδα από προµήθειες 25,63 26,23 26,13 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Στις χρήσεις 2009, 2010 και 2011, τα καθαρά έσοδα από προµήθειες ανήλθαν σε 25,63 εκατ., σε 26,23 εκατ. και σε 26,13 εκατ. αντίστοιχα, σηµειώνοντας σωρευτική αύξηση τριετίας ύψους 1,95%, γεγονός που οφείλεται στις αυξήσεις των προµηθειών από έκδοση εγγυητικών επιστολών και στις προµήθειες από κίνηση κεφαλαίων. Οι προµήθειες από δάνεια παρέµειναν σε υψηλά επίπεδα, άνω των 7,00 εκατ. Οι προµήθειες επί αξιών παρουσίασαν µείωση ύψους 16,73% τη χρήση 2011 σε σχέση µε το 2010, λόγω της οικονοµικής κρίσης. Η ανάπτυξη των εργασιών της επιχειρηµατικής τραπεζικής στην τριετία έδωσε ώθηση στην έκδοση εγγυητικών επιστολών µε αποτέλεσµα τη σωρευτική άνοδο από τη χρήση 2009 στη χρήση 2011 κατά 52,71%. Τέλος, τα έσοδα διαχείρισης διαθεσίµων αυξήθηκαν σωρευτικά κατά 10,52%. Τα έσοδα αυτά περιλαµβάνουν κυρίως προµήθειες από διαχείριση αµοιβαίων κεφαλαίων. Κέρδη/ Ζηµίες Χαρτοφυλακίου Συναλλαγών Κύρια πηγή των εσόδων από χρηµατοοικονοµικές πράξεις το 2011 αποτέλεσαν τα κέρδη από το χαρτοφυλάκιο συναλλαγών τα οποία παρουσίασαν σηµαντική αύξηση και διαµορφώθηκαν από 1,79 εκατ. τη χρήση 2009 σε 5,17 εκατ. τη χρήση 2010 και σε 9,68 εκατ. τη χρήση 2011, εξαιτίας της εξαγοράς µεριδίων αµοιβαίων κεφαλαίων. Στον παρακάτω πίνακα παρατίθεται η ανάλυση των αποτελεσµάτων από χρηµατοοικονοµικές πράξεις κατά την περίοδο των χρήσεων , από πράξεις συναλλάγµατος και από κέρδη του χαρτοφυλακίου συναλλαγών. 96

97 ΚΕΡ Η / ΖΗΜΙΕΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ Ποσά σε εκατ Καθαρά αποτελέσµατα από πράξεις συναλλάγµατος 1,24 1,02 0,74 Κέρδη-Ζηµιές χαρτοφυλακίου συναλλαγών 0,55 4,15 8,95 Σύνολο 1,79 5,17 9,68 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Λοιπά έσοδα εκµετάλλευσης Τα λοιπά έσοδα εκµετάλλευσης του Οµίλου αναλύονται ως εξής: ΛΟΙΠΑ ΕΣΟ Α ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ Ποσά σε εκατ Έσοδα από λειτουργικές µισθώσεις 4,15 4,40 5,71 Κέρδη από εκποίηση παγίων 0,05 0,06 0,03 Ενοίκια κτιρίων & θυρίδων 0,01 0,02 0,03 Έσοδα από αξιολόγηση επενδυτικών προτάσεων Υπουργείου 0,94 0,34 - Λοιπές δραστηριότητες 0,56 0,06 0,55 Σύνολο 5,71 4,89 6,32 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Τα λοιπά έσοδα εκµετάλλευσης, σε ενοποιηµένη βάση, αυξήθηκαν σωρευτικά στην τριετία κατά 10,68%, από 5,71 εκατ. τη χρήση 2009 σε 6,32 εκατ. τη χρήση 2011, λόγω κυρίως της αύξησης των εσόδων από λειτουργικές µισθώσεις της θυγατρικής εταιρίας Probank Leasing Α.Ε. κατά 37,59%, δηλαδή από 4,15 εκατ. σε 5,71 εκατ. Λειτουργικά έξοδα Το σύνολο των λειτουργικών εξόδων σε ενοποιηµένη βάση για την τριετία µειώθηκε σωρευτικά κατά 2,97%, συγκεκριµένα διαµορφώθηκε σε 159,67 εκατ. τη χρήση 2009, σε 133,96 εκατ. τη χρήση 2010 και σε 154,93 εκατ. τη χρήση Κύρια αιτία των εν λόγω µεταβολών αποτελούν οι µεταβολές της αποµείωσης δανείων και λοιπών απαιτήσεων, η οποία διαµορφώθηκε σε 63,38 εκατ. το 2011 από 44,62 εκατ. τη χρήση 2010 και 71,79 εκατ. τη χρήση Επίσης, µείωση ύψους 1,14% παρουσίασαν τα έξοδα διοίκησης, τα οποία διαµορφώθηκαν σε 33,79 εκατ. τη χρήση 2011 από 34,18 εκατ. το 2009, παρόλη την αύξηση του δικτύου καταστηµάτων (2 νέα καταστήµατα στη χρήση 2009 και 6 νέα καταστήµατα εντός της χρήσης 2010). Αιτίες της µείωσης κατά τη χρήση 2011 ήταν κυρίως οι µειώσεις στα ενοίκια κτηρίων που στεγάζονται τα καταστήµατα, ιδίως κατά τη χρήση 2011 (µείωση 9,51% έναντι του 2010), µείωση των δικαστικών εξόδων (23,18% έναντι της χρήσης 2010) και µείωση των επισκευών µηχανογραφικού εξοπλισµού (15,33% έναντι της χρήσης 2010). Μικρή αύξηση σηµειώθηκε στην εισφορά ΤΕΚΕ. Τα λειτουργικά έξοδα αναλύονται ως εξής: 97

98 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟ Α Ποσά σε εκατ Έξοδα ιοίκησης 34,18 34,11 33,79 απάνες Προσωπικού 45,17 46,30 48,93 Αποσβέσεις Άυλων Παγίων Στοιχείων 1,32 1,38 2,31 Αποσβέσεις Ενσώµατων Πάγιων Στοιχείων 7,21 7,55 6,64 Αποµειώσεις δανείων και λοιπών απαιτήσεων για τη χρήση 71,79 44,62 63,38 Σύνολο 159,67 133,96 155,04 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Ο λογαριασµός «απάνες Προσωπικού», ο οποίος αποτελεί το 28,29%, 34,56% και 31,56% των λειτουργικών εξόδων του Οµίλου κατά τις χρήσεις 2009, 2010 και 2011 αντίστοιχα, αναλύεται στον ακόλουθο πίνακα: ΑΠΑΝΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Ποσά σε εκατ Μισθοί και ηµεροµίσθια 36,09 37,53 39,43 Εισφορές κοινωνικής ασφάλισης 8,01 8,42 8,37 Προβλέψεις αποζηµίωσης προσωπικού 0,57-0,19 0,42 Λοιπές δαπάνες προσωπικού 0,49 0,53 0,71 Σύνολο 45,17 46,30 48,93 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Οι δαπάνες προσωπικού αυξήθηκαν κατά 8,32% σε σωρευτική βάση, δηλαδή από 45,17 εκατ. τη χρήση 2009 σε 48,93 εκατ. τη χρήση 2011, αφενός λόγω της αύξησης µισθών και ηµεροµισθίων των εργαζοµένων στον Όµιλο κατά 9,25% που οφείλεται σε καταβολή επιδοµάτων µη ληφθέντων επιδοµάτων αδείας προηγουµένων ετών και αφετέρου στις προβλέψεις για αποζηµίωση προσωπικού και λόγω της αύξησης των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης κατά 4,49%, ήτοι από 8,01 εκατ. τη χρήση 2009 σε 8,37 εκατ. τη χρήση Τις χρήσεις δεν διανεµήθηκαν κέρδη στο προσωπικό από τα αντίστοιχα αποτελέσµατα των χρήσεων. Ο λογαριασµός «Αποµείωση δανείων και λοιπών απαιτήσεων» αναλύεται στον ακόλουθο πίνακα: ΑΠΟΜΕΙΩΣΗ ΑΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ Ποσά σε εκατ Αποµείωση δανείων 61,79 44,41 62,73 Αποµείωση λοιπών απαιτήσεων 10,00 0,21 0,65 Σύνολο 71,79 44,62 63,38 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009 και 31/12/2010, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Το κονδύλι «Αποµείωση λοιπών απαιτήσεων» ποσών 0,65 εκατ. για τη χρήση 2011, 0,21 εκατ. για τη χρήση 2010 και 10,00 εκατ. για τη χρήση 2009 αφορά στο σύνολό του προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις εκτός χορηγήσεων. 98

99 άνεια σε καθυστέρηση Το σύνολο των δανείων σε καθυστέρηση για τον Όµιλο ανάλογα µε το αριθµό των ηµερών και το είδος δανείου παρουσιάζονται αναλυτικά στην ενότητα «Πιστοδοτήσεις» του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Ζηµίες Αποµειώσεων Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου Η ζηµία αποµείωσης ΟΕ ύψους 334,45 εκατ. οφείλεται στη συµµετοχή της Τράπεζας στο Σχέδιο ανταλλαγής ΟΕ, στη βάση του προγράµµατος PSI. Την 21/07/2011, ανακοινώθηκε δήλωση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ζώνης του Ευρώ και των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχετικά µε την αναγκαιότητα της συµµετοχής του ιδιωτικού τοµέα στο πρόγραµµα εθελοντικής ανταλλαγής ΟΕ λήξεως µέχρι και το έτος 2020 (PSI). Το προαναφερθέν σχέδιο αφορά στην εθελοντική ανταλλαγή ΟΕ λήξεως µέχρι και το έτος 2020 µε νεοεκδοθέντα ΟΕ διάρκειας έως και 30 έτη και θα εφαρµοσθεί βάσει των συγκεκριµένων όρων των τεσσάρων δυνατών επιλογών που ανακοίνωσε την ίδια ηµεροµηνία το IIF. Την 25η Αυγούστου 2011, το ΥΠΟΙΚ απέστειλε επιστολή προς τους κατόχους ΟΕ προκειµένου να αποκτήσει µια ένδειξη της συµµετοχής των θεσµικών κατόχων ΟΕ στο εθελοντικό σχέδιο διαχείρισης υποχρεώσεων (Επιστολή Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος). Η Τράπεζα ανταποκρίθηκε θετικά στην Επιστολή Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος προκειµένου να συνεισφέρει στην επίτευξη του στόχου βιωσιµότητας του Ελληνικού χρέους. Στα πλαίσια αυτά η Τράπεζα προχώρησε σε εκτίµηση της αναµενόµενης αποµείωσης της αξίας του συνόλου των Ο.Ε.. που περιλαµβάνονται στο χαρτοφυλάκιο ιακρατούµενο έως τη λήξη. Η ζηµιά αποµείωσης υπολογίστηκε µε βάση τους όρους που περιγράφονται στις τέσσερις διαφορετικές επιλογές που περιγράφονται στην Επιστολή Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος. Η ονοµαστική αξία των Ο.Ε.. του χαρτοφυλακίου ιακρατούµενου έως τη λήξη που συµµετέχουν στο Σχέδιο ανέρχεται σε 450 εκατ. Η συνολική ζηµιά αποµείωσης κατά την 30/06/2011 ανήλθε σε 58,63 εκατ. πριν την επίδραση της αναβαλλόµενης φορολογίας και συµπεριλαµβάνει ποσό ύψους 12,93 εκατ. (προ φόρων) που αφορά στο αναπόσβεστο χρεωστικό αποθεµατικό «ιαθεσίµων προς Πώληση» για τα αναταξινοµηµένα Ο.Ε.. Η ζηµιά αποµείωσης προέκυψε ως η διαφορά µεταξύ της λογιστικής αξίας και της παρούσας αξίας των εκτιµώµενων µελλοντικών ταµειακών ροών προεξοφληµένων µε το αρχικό πραγµατικό επιτόκιο κάθε Ο.Ε.. Η συνολική ζηµιά αποµείωσης των Ο.Ε.. µετά την επίδραση της αναβαλλόµενης φορολογίας ανέρχεται σε 46,91 εκατ. Στη Σύνοδο Κορυφής των χωρών της ευρωζώνης της 26/10/2011, συµφωνήθηκε η εφαρµογή ενός νέου σχεδίου µειώσεως του ελληνικού χρέους, το οποίο καταργούσε τους όρους της ανωτέρω Οικονοµικής Πρότασης, και το οποίο προέβλεπε την ανάπτυξη ενός προγράµµατος εθελοντικής αντικαταστάσεως των ελληνικών οµολόγων που απέβλεπε στον περιορισµό του ελληνικού χρέους στο 120% του ΑΕΠ έως το Οι όροι του νέου σχεδίου οριστικοποιήθηκαν την 24/02/2012 µε σχετική πρόσκληση που απέστειλε η Ελληνική ηµοκρατία στους κατόχους των οµολόγων που ενέπιπταν στο εν λόγω νέο πρόγραµµα. Ειδικότερα, σύµφωνα µε τους όρους της πρόσκλησης, οι κάτοχοι των συγκεκριµένων εκδόσεων που εµπίπτουν στο νέο πρόγραµµα αναδιάρθρωσης κλήθηκαν να συµφωνήσουν µε τους ακόλουθους όρους ανταλλαγής: Κάθε ένα από τα οµόλογα (τα οποία εµπίπτουν στο πρόγραµµα αυτό) να ανταλλαγεί µε: α. είκοσι νέους τίτλους εκδόσεως Ελληνικού ηµοσίου, συνολικής ονοµαστικής αξίας ίσης µε το 31,50% της ονοµαστικής αξίας των οµολόγων που ανταλλάσσονται 99

100 β. δύο οµόλογα εκδόσεως EFSF, διάρκειας ενός και δύο ετών, συνολικής ονοµαστικής αξίας ίσης µε το 15% της ονοµαστικής αξίας των τίτλων που ανταλλάσσονται. γ. τίτλο συνδεµένο µε την πορεία του ελληνικού ΑΕΠ (warrants) εκδόσεως Ελληνικού ηµοσίου. Ο τίτλος αυτός θα αποδίδει ετήσιο τόκο έως 1% επί ενός θεωρητικού ποσού που θα ισούται µε την ονοµαστική αξία των νέων οµολόγων εκδόσεως Ελληνικού ηµοσίου και υπό την προϋπόθεση ότι η αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ θα επιτυγχάνει συγκεκριµένους στόχους. Η πληρωµή του επιπρόσθετου αυτού τόκου θα ξεκινήσει από το Με βάση τα ανωτέρω, η αποµείωση της αξίας των υφιστάµενων τίτλων σε ονοµαστικούς όρους ανήλθε στο 53,5%. Επιπρόσθετα στην πρόσκληση διευκρινίζονται τα ακόλουθα: Οι δεδουλευµένοι τόκοι των υφιστάµενων οµολόγων και δανείων µέχρι την 24/02/2012, θα καταβληθούν µέσω εξάµηνων οµολόγων µηδενικού τοκοµεριδίου εκδόσεως EFSF. Τα νέα οµόλογα που θα εκδοθούν από το Ελληνικό ηµόσιο θα έχουν διάρκεια από 11 έως 30 χρόνια ενώ το επιτόκιό τους, µε έναρξη τοκοφόρου περιόδου την 24/02/2012, θα διαµορφωθεί ως εξής: 2% έως το 2015,3% έως το 2020, 3,65% το 2021 και 4,3% για τη µεταγενέστερη περίοδο. Τα νέα οµόλογα εκδόσεως Ελληνικού ηµοσίου θα διέπονται από το αγγλικό δίκαιο. Την 12η Μαρτίου 2012, ολοκληρώθηκε µε επιτυχία η αναδιάρθρωση του ελληνικού δηµόσιου χρέους µε την ανταλλαγή των οµολόγων ελληνικού δικαίου. Η Τράπεζα, συµµετείχε στο ανωτέρω πρόγραµµα αναδιαρθρώσεως ανταλλάσσοντας το σύνολο των επιλέξιµων οµολόγων εκδόσεως Ελληνικού ηµοσίου που κατείχε µε νέα οµόλογα, µε βάση τους όρους που περιγράφονται ανωτέρω. ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΙΑΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΛΗΞΗ Λογιστική αξία προ Ζηµίες αποµειώσεως Εκ των οποίων µεταφορά από Ποσά σε εκατ. αποµείωσης προ φόρων λοιπά συνολικά έσοδα 456,06 334,45 12,93 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2011 σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Σε σχέση µε τις οικονοµικές καταστάσεις της χρήσης που έληξε τη 31 εκεµβρίου 2011 το πρόγραµµα ανταλλαγής οµολόγων θεωρείται διορθωτικό γεγονός καθώς παρέχει στοιχεία για τις συνθήκες που επικρατούσαν την 31 εκεµβρίου Κατά συνέπεια η Τράπεζα αναγνώρισε ζηµιές αποµείωσης στις οικονοµικές καταστάσεις της 31 εκεµβρίου Σηµειώνεται ότι δεν συµµετείχαν στο πρόγραµµα ανταλλαγής οµόλογα εκδόσεως του Ταµείου Εγγυοδοσίας Επιχειρήσεων ΤΜΠΜΕ (νυν ΕΤΕΑΝ). ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΙΑΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΛΗΞΗ Ποσά σε εκατ. Υπαγόµενα στο PSI Μη Υπαγόµενα στο PSI Ονοµαστική Αξία Λογιστική Αξία Ονοµαστική Αξία Λογιστική Αξία 450,00 134,55 1,84 1,77 Σύνολο 450,00 134,55 1,84 1,77 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2011 σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 100

101 Η εύλογη αξία των συµµετεχόντων στο PSI Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου ανέρχονταν την 31/12/2011 σε 168,5 εκατ., ενώ κατά την ηµεροµηνία ανταλλαγής 12/03/2012, σε 116,10 εκατ. Κέρδη προ φόρων Τα αποτελέσµατα προ φόρων το 2011, σε ενοποιηµένη βάση, διαµορφώθηκαν σε ζηµίες ύψους 329,00 εκατ. λόγω των ζηµιών αποµείωσης Οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου, έναντι κερδών ύψους 10,26 εκατ. τη χρήση 2010 και 29,64 εκατ. τη χρήση Εκτός από τη ζηµία της αποµείωσης των Οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου αρνητικά επέδρασαν και τα υψηλά ποσά για αποµειώσεις δανείων και λοιπών απαιτήσεων. Φόρος εισοδήµατος Ο φόρος εισοδήµατος του Οµίλου αναλύεται ως εξής: ΦΟΡΟΣ ΕΙΣΟ ΗΜΑΤΟΣ Ποσά σε εκατ Φόρος εισοδήµατος 12,62 3,14 4,63 Έκτακτη εισφορά του Ν. 3845/2010 & Ν.3808/2009 1,84 4,87 - Αναβαλλόµενη φορολογία -4,24 0,51-69,56 Σύνολο 10,23 8,52-64,93 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Ο συνολικός φόρος εισοδήµατος κυµάνθηκε από 10,23 εκατ. τη χρήση 2009 σε 8,52 εκατ. τη χρήση 2010 και σε όφελος ύψους 64,93 εκατ. από αναβαλλόµενη φορολογία τη χρήση Ο ονοµαστικός συντελεστής του φόρου εισοδήµατος για τη χρήση 2011 ήταν 20%, ενώ για τις χρήσεις ανερχόταν σε 25% και 24% αντίστοιχα. Ο υπολογισµός του φόρου εισοδήµατος για την εκάστοτε χρήση καταχωρείται ως έξοδο της χρήσης. Η συµφωνία του τρέχοντος φόρου εισοδήµατος που αναγνωρίστηκε στην κατάσταση αποτελεσµάτων ανά χρήση παρουσιάζεται στον ακόλουθο πίνακα: Ποσά σε εκατ Κέρδη προ φόρων 29,64 10,26-329,00 Φόρος µε βάση τον τρέχοντα συντελεστή 7,41 2,63-65,72 Έσοδα απαλλασσόµενα της φορολογίας -0,04-0,05 0,29 Μη εκπιπτόµενες φορολογικά δαπάνες 1,07 0,45 1,57 Επίδραση από αλλαγή συντελεστή 1,06 0,93-0,00 Έκτακτη εισφορά του Ν. 3845/2010 & 3808/2009 1,84 4,87 - Λοιπές επιδράσεις -1,12-0,31-1,07 Φόρος Εισοδήµατος 10,23 8,52-64,93 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. 101

102 Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες επί των Ενοποιηµένων Καταστάσεων Οικονοµικής Θέσης των χρήσεων της 31/12/2009, της 31/12/2010 και της 31/12/2011 Στον ακόλουθο πίνακα παρατίθενται οι Ενοποιηµένες Καταστάσεις Οικονοµικής Θέσης της Τράπεζας για τις χρήσεις : Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Ταµείο και διαθέσιµα στην Κεντρική Τράπεζα 145,51 159,88 167,54 Παράγωγα Χ/Ο προϊόντα - απαιτήσεις 0,03 0,30 0,42 Απαιτήσεις κατά πιστωτικών ιδρυµάτων 451,39 177,35 106,83 Χαρτοφυλάκιο συναλλαγών 2,43 227,17 81,39 άνεια και απαιτήσεις κατά πελατών 2.678, , ,38 Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων - Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διαθέσιµο προς πώληση 319,62 7,99 7,70 - Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διακρατούµενο µέχρι τη λήξη 2,82 457,88 138,83 Ενσώµατα πάγια στοιχεία 62,00 59,49 55,49 Άυλα πάγια στοιχεία 4,05 3,18 9,14 Αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις 7,41 7,98 75,56 Λοιπά στοιχεία ενεργητικού 55,55 76,42 104,32 ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 3.729, , ,63 ΠΑΘΗΤΙΚΟ Υποχρεώσεις προς πιστωτικά ιδρύµατα 265,82 497,96 300,33 Υποχρεώσεις προς πελάτες 3.003, , ,52 Παράγωγα χρηµατοοικονοµικά µέσα Υποχρεώσεις 0,31 0,97 0,65 Υποχρεώσεις από παροχές στο προσωπικό 3,24 3,05 3,47 Αναβαλλόµενες φορολογικές υποχρεώσεις 2,14 2,05 2,84 Λοιπά στοιχεία παθητικού 102,42 72,60 80,11 Σύνολο υποχρεώσεων 3.377, , ,92 Ι ΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Μετοχικό κεφάλαιο 53,74 53,74 75,24 ιαφορά από έκδοση µετοχών υπέρ το άρτιο 250,71 250,71 228,98 Μείον: Ίδιες µετοχές -2,48-7,08-7,77 Αποθεµατικά κεφάλαια 8,21 7,77 7,98 Αποθεµατικό εύλογης αξίας -8,78-13,46-2,45 Αποτελέσµατα εις νέον 44,76 34,57-235,22 Ίδια κεφάλαια µετόχων Τράπεζας 346,17 326,25 66,75 ικαιώµατα µειοψηφίας 6,03 5,00 4,96 Σύνολο ιδίων κεφαλαίων και δικαιωµάτων µειοψηφίας 352,20 331,25 71,71 ΣΥΝΟΛΟ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΚΑΙ Ι ΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 3.729, , ,63 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 102

103 Το σύνολο του Ενεργητικού της ενοποιηµένης Κατάστασης Οικονοµικής Θέσης την 31/12/2011 διαµορφώθηκε σε 3.404,63 εκατ. έναντι 3.938,38 εκατ. την 31/12/2010 και 3.729,47 εκατ. την 31/12/2009, σωρευτικά µειωµένο για την τριετία κατά 8,71%, κυρίως λόγω των αποσβέσεων του PSI, αλλά και της µείωσης των απαιτήσεων κατά πιστωτικών ιδρυµάτων και του «Χαρτοφυλακίου Επενδύσεων διαθέσιµο προς πώληση». Η µείωση του υπολοίπου του χαρτοφυλακίου επενδύσεων διακρατούµενου µέχρι τη λήξη από 457,88 εκατ. την 31/12/2010 σε 138,33 εκατ. την 31/12/2011 οφείλεται στη συµµετοχή της Τράπεζας στη διαδικασία του PSI. Το υπόλοιπο του λογαριασµού «Υποχρεώσεις προς Πιστωτικά Ιδρύµατα» διαµορφώθηκε σε 300,33 εκατ. την 31/12/2011 παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση µε την 31/12/2009 που είχε διαµορφωθεί σε 265,82 εκατ. Το υπόλοιπο του λογαριασµού «Υποχρεώσεις προς πελάτες» µειώθηκε σωρευτικά κατά 1,93%, από 3.003,35 εκατ. την 31/12/2009 σε 2.945,52 εκατ. την 31/12/2011, λόγω της εκροής καταθέσεων από το τραπεζικό σύστηµα που επηρέασε αρνητικά και την Τράπεζα. Τοκοφόρα στοιχεία Ενεργητικού και Παθητικού Στον παρακάτω πίνακα παρατίθεται ανάλυση των υπολοίπων του Οµίλου από τις τοκοφόρες δραστηριότητες, το ποσοστό των καθαρών εσόδων από τόκους και το µέσο επιτόκιο ανά κατάθεση ή δάνειο την 31/12 των χρήσεων 2009, 2010 και 2011 αντίστοιχα (σύµφωνα µε ΠΧΑ): Ποσά σε εκατ. ΜΕΣΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΤΟΚΟΣ ΜΕΣΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΜΕΣΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΤΟΚΟΣ ΜΕΣΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΜΕΣΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΤΟΚΟΣ ΜΕΣΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΤΟΚΟΦΟΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ Τοκοφόρες Καταθέσεις σε 467,74 2,74 0,59% 314,37 2,35 0,97% 142,09 1,69 1,19% Τράπεζες * Καταθέσεις στην Κ. Τράπεζα 139,02 0,74 0,51% 119,47 0,59 0,49% 113,21 0,75 1,25% Στεγαστικά άνεια 258,02 11,27 4,18% 265,90 10,28 3,98% 268,94 10,91 3,82% Επιχειρηµατικά άνεια 2.104,46 144,84 6,66% 2.339,98 158,24 7,16% 2.497,89 191,44 7,27% Οµόλογα 156,79 15,25 4,73% 385,03 17,45 4,93% 414,473 19,85 5,07% Καταναλωτικά άνεια και Καταναλωτική Πίστη 172,56 18,07 8,60% 113,83 9,79 8,17% 83,02 9,44 12,08% ΣΥΝΟΛΟ 3.298,65 192,91 5,36% 3.538,56 198,70 5,93% 3.519,62 234,08 6,28% ΤΟΚΟΦΟΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ Υποχρεώσεις προς 197,41 2,00 2,61% 381,90 5,72 1,00% 399,14 6,4 1,25% Π.Ιδρύµατα Καταθέσεις Ταµιευτηρίου 424,20 2,26 0,61% 453,98 2,03 0,58% 388,48 1,77 0,49% Τρέχουσες καταθέσεις 298,67 1,49 0,52% 327,34 1,61 0,45% 294,17 1,89 0,83% Καταθέσεις Προθεσµίας 2.128,02 77,68 4,13% 2.231,35 81,27 3,26% 2.301,54 107,21 4,62% Repos 4,68 0,16 4,10% 4,26 0,17 3,46% 3,81 0,19 4,94% ΣΥΝΟΛΟ 3.052,98 83,59 3,19% 3.398,81 90,80 2,37% 3.387,14 117,46 3,46% ιαφορά επιτοκίων δανείων - καταθέσεων χωρίς τη διατραπεζική αγορά 3,13% 5,04% 3,33% Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα µη ελεγµένα από Ορκωτούς Ελεγκτές - Λογιστές. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. * Συµπεριλαµβάνονται και τοποθετήσεις διατραπεζικής αγοράς. ** Για τον υπολογισµό του Μέσου Όρου Ιδίων Κεφαλαίων και Ενεργητικού των χρήσεων χρησιµοποιούνται τα αντίστοιχα µεγέθη αρχής και τέλους χρήσης 103

104 Το µέσο υπόλοιπο υπολογίζεται ως ο αριθµητικός µέσος όρος αρχής και τέλους έτους. Ο τόκος είναι ο σωρευτικός στη διάρκεια του αντίστοιχου έτους ενώ το µέσο επιτόκιο προκύπτει από το σταθµισµένο επιτόκιο ανά λογαριασµό δανείου και αφορά το τέλος κάθε ηµεροµηνίας αναφοράς. Τη χρήση 2011 το σύνολο των µέσων υπολοίπων των τοκοφόρων στοιχείων ενεργητικού σηµείωσαν σωρευτική αύξηση κατά 8,01% σε σχέση µε τη χρήση 2009, ενώ µεγαλύτερη αύξηση σηµείωσε το σύνολο των µέσων υπολοίπων των τοκοφόρων στοιχείων παθητικού ύψους 10,95%. Η αύξηση των στοιχείων ενεργητικού προήλθε κυρίως από τη σηµαντική κατά 164,34% αύξηση των επενδύσεων σε Οµόλογα Ελληνικού ηµοσίου (σε ονοµαστική τιµή) και κατά δεύτερο λόγο από την αύξηση των επιχειρηµατικών δανείων κατά 18,70%, οι οποίες χρηµατοδοτήθηκαν σε µεγάλο βαθµό από τη σηµαντική αύξηση των υπολοίπων καταθέσεων προθεσµίας και από την αύξηση των υποχρεώσεων προς Τραπεζικά Ιδρύµατα. Πτώση σηµειώθηκε κατά την υπό εξέταση περίοδο στις καταθέσεις ταµιευτηρίου, κατά 8,42% σε σωρευτική βάση λόγω της ανόδου των επιτοκίων στην αγορά που προκάλεσε στροφή του ενδιαφέροντος σε υψηλότοκες καταθέσεις (προθεσµιακές), που αντίστοιχα αυξήθηκαν κατά 8,15% ανάµεσα στο 2009 και Παρά την αύξηση των εισφορών για το Ταµείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ), το υπόλοιπο των καταθέσεων στην Κεντρική Τράπεζα σηµείωσε µείωση κατά 18,57% εξαιτίας της ανάγκης για µεγαλύτερη κάλυψη των ΟΕ που είχαν δοθεί στην ΤτΕ για παροχή ρευστότητας. Οι τόκοι των επιχειρηµατικών δανείων, που αποτελούν και τη σηµαντικότερη πηγή εσόδων από τόκους για την Τράπεζα, αυξήθηκαν κατά 32,17% το 2011 σε σχέση µε το 2009, λόγω της αύξησης των µέσων υπολοίπων των δανείων και της διατήρησης των επιτοκίων των επιχειρηµατικών δανείων σε υψηλά επίπεδα για στις χρήσεις 2010 και Ο τόκος των προθεσµιακών καταθέσεων αυξήθηκε κατά 11,86% µεταξύ 2009 και 2011, ενώ το µέσο επιτόκιο από 4,13% αυξήθηκε σε 4,62%. Το µέσο υπόλοιπο των στεγαστικών δανείων το 2011 σηµείωσε αύξηση κατά 4,23% έναντι του µέσου υπολοίπου 2009, ενώ ο τόκος µειώθηκε κατά 3,19% µε το µέσο επιτόκιο να υποχωρεί από 4,18% σε 3, 82% αντίστοιχα. Η µείωση των µέσων υπολοίπων της καταναλωτικής πίστης κατά 51,89% µε µείωση του τόκου κατά 45,82% τη χρήση 2011 έναντι της χρήσης 2009 οφείλεται στην µειούµενη χορήγηση αντίστοιχων δανείων κατά την εν λόγω περίοδο. Οι τοκοφόρες καταθέσεις στις Τράπεζες τη χρήση 2011 µειώθηκαν κατά 69,62% από τη χρήση 2009 γεγονός που οφείλεται αφενός στη µειωµένη ρευστότητα που επικρατούσε στο σύστηµα και αφετέρου στη χρήση των εν λόγω κεφαλαίων από την Τράπεζα για την παροχή δανείων και την αγορά ΟΕ. Η αύξηση της διαφοράς επιτοκίων δανείων και καταθέσεων, χωρίς τη διατραπεζική αγορά, από 3,13% σε 3,33% το 2011 έναντι του 2009 οφείλεται στην αύξηση της διαφοράς µεταξύ επιτοκίων χορηγήσεων - καταθέσεων. Το µέσο υπόλοιπο καταθέσεων προθεσµίας ως ποσοστό του µέσου υπολοίπου του συνόλου των τοκοφόρων στοιχείων παθητικού, κατά την υπό εξέταση περίοδο, παρέµεινε στα ίδια περίπου επίπεδα και διαµορφώθηκε σε 69,70% ή 2.128,02 εκατ. το 2009 και σε 67,95% ή 2.301,54 εκατ. το

105 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Ταµείο και διαθέσιµα στην Κεντρική Τράπεζα Το υπόλοιπο του λογαριασµού «Ταµείο και διαθέσιµα στην Κεντρική Τράπεζα» για τις χρήσεις , αναλύεται ως ακολούθως: ΤΑΜΕΙΟ ΚΑΙ ΙΑΘΕΣΙΜΑ ΣΤΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Υποχρεωτικές καταθέσεις και διαθέσιµα στην 57,33 59,42 57,09 Τράπεζα Ελλάδος ιαθέσιµα στην Τράπεζα Ελλάδος 54,48 67,72 42,21 Ταµείο και επιταγές εισπρακτέες 33,70 32,74 68,25 Σύνολο 145,51 159,88 167,54 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Η Τράπεζα είναι υποχρεωµένη να διατηρεί τρεχούµενο λογαριασµό στην «Τράπεζα της Ελλάδος» (ΤτΕ), µε σκοπό τη διευκόλυνση των ενδοτραπεζικών συναλλαγών µε την Κεντρική Τράπεζα, τις τράπεζες µέλη της και τα άλλα χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα καθώς και των διασυνοριακών πληρωµών σε ευρώ και των εκκαθαρίσεων των υπηρεσιών ίας Α.Ε. µέσω του συστήµατος TARGET (Trans- European Automated Real Time Gross Settlement Express Transfer System). Το υπόλοιπο του λογαριασµού «ιαθέσιµα στην Τράπεζα της Ελλάδος» ανήλθε σε ποσό ύψους 42,21 εκατ. την 31/12/2011, από 54,48 εκατ. την 31/12/2009, παρουσιάζοντας µείωση κατά 22,52%. Επιπλέον, η ΤτΕ απαιτεί από όλα τα πιστωτικά ιδρύµατα που είναι εγκατεστηµένα στην Ελλάδα να διατηρούν καταθέσεις που αντιστοιχούν στο 2% των συνολικών καταθέσεων των πελατών τους. Οι εν λόγω καταθέσεις είναι έντοκες, µε το επιτόκιο αναχρηµατοδότησης της Ε.Κ.Τ. Συγκεκριµένα, το υπόλοιπο του λογαριασµού «Υποχρεωτικές Καταθέσεις και ιαθέσιµα στην Τράπεζα της Ελλάδος», κατά την υπό εξέταση περίοδο, παρέµεινε στα ίδια περίπου επίπεδα και ανήλθε σε 57,09 εκατ. την 31/12/2011, από 59,42 εκατ. την 31/12/2010 και 57,33 εκατ. την 31/12/2009, γεγονός που οφείλεται στη διατήρηση του συνόλου των καταθέσεων στα ίδια επίπεδα κατά την εν λόγω περίοδο. Απαιτήσεις κατά πιστωτικών ιδρυµάτων Η ανάλυση του λογαριασµού παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα: ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ Ι ΡΥΜΑΤΩΝ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Τοποθετήσεις στη ιατραπεζική Αγορά 436,82 160,71 81,06 Ανταποκριτές εξωτερικού 7,32 9,52 17,77 Καταθέσεις όψεως 0,07 0,05 0,06 Καταθέσεις προθεσµίας 2,26 2,55 2,63 Λοιπές απαιτήσεις 4,93 4,51 5,31 Σύνολο 451,39 177,35 106,83 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009 και 31/12/2010, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 105

106 Την 31/12/2011, το υπόλοιπο του λογαριασµού «Απαιτήσεις κατά Πιστωτικών Ιδρυµάτων» διαµορφώθηκε σε 106,83 εκατ. από 451,39 εκατ. την 31/12/2009 και 177,35 εκατ. την 31/12/2010 και αφορούσε κυρίως σε τοποθετήσεις στη διατραπεζική αγορά. Η σωρευτική µείωση κατά 76,33% οφείλεται στη χρήση των κεφαλαίων αφενός λόγω της ανάγκης που δηµιουργήθηκε από την διαχρονικά αυξανόµενη έλλειψη ρευστότητας στην αγορά, για χορηγήσεις προς πελάτες και αφετέρου για την αγορά στοιχείων Ενεργητικού. Παράγωγα χρηµατοοικονοµικά µέσα Απαιτήσεις/Υποχρεώσεις Οι απαιτήσεις και υποχρεώσεις από παράγωγα χρηµατοοικονοµικά µέσα, καθώς και οι ονοµαστικές τους αξίες, παρουσιάζονται στον κατωτέρω πίνακα: 31/12/ /12/ /12/2011 Ονοµαστική Εύλογη Αξία Ονοµαστική Εύλογη Αξία Ονοµαστική Εύλογη Αξία Ποσά σε εκατ. Αξία Απαιτήσεις Υποχρεώσεις Αξία Απαιτήσεις Υποχρεώσεις Αξία Απαιτήσεις Υποχρεώσεις Συµβάσεις ανταλλαγής νοµισµάτων (FX 31,94 0,03 0,31 56,00 0,30 0,97 64,83 0,42 0,65 swaps) Προθεσµιακές πράξεις επί Οµολόγων (Bond Forward) Σύνολο 31,94 0,03 0,31 56,00 0,30 0,97 64,83 0,42 0,65 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. άνεια και απαιτήσεις κατά πελατών Το υπόλοιπο του λογαριασµού «άνεια και Απαιτήσεις κατά Πελατών», σε ενοποιηµένη βάση, για τις χρήσεις , διαµορφώθηκε ως ακολούθως: ΑΝΕΙΑ - ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΠΕΛΑΤΩΝ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Επιχειρηµατικά δάνεια 2.323, , ,99 Στεγαστικά δάνεια 264,25 271,92 265,95 Καταναλωτικά δάνεια 99,71 27,67 22,44 Πιστωτικές Κάρτες 77,29 63,12 52,82 Σύνολο δανείων & απαιτήσεων κατά πελατών 2.765, , ,20 Μείον: Αποµείωση δανείων και λοιπών απαιτήσεων -86,45-115,74-165,82 Σύνολο 2.678, , ,38 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Την 31/12/2011 το υπόλοιπο του λογαριασµού «άνεια και Απαιτήσεις κατά Πελατών», µετά από τις αποµειώσεις, ανήλθε σε 2.657,38 εκατ. έναντι 2.760,74 εκατ. την 31/12/2010 και 2.678,65 εκατ. την 31/12/2009, παρουσιάζοντας παραµονή στα ίδια επίπεδα την τριετία. Όµως υπήρξαν επί µέρους αυξοµειώσεις, µε τα επιχειρηµατικά δάνεια προ αποµειώσεων να σηµειώνουν σωρευτική αύξηση τριετίας κατά 6,80%, ενώ τα καταναλωτικά δάνεια και οι πιστωτικές κάρτες προ αποµειώσεων µειώθηκαν σωρευτικά κατά 77,49% και 31,66% αντίστοιχα. Η Τράπεζα έχει µεγάλη διείσδυση στον τοµέα των επιχειρηµατικών δανείων σε ΜµΕ µε αποτέλεσµα τα επιχειρηµατικά δάνεια προ αποµειώσεων την 31/12/2011 να αποτελούν το 87,91% του συνόλου του εν λόγω λογαριασµού, προ αποµείωσης δανείων και λοιπών απαιτήσεων. 106

107 Οι συσσωρευµένες αποµειώσεις δανείων την 31/12/2011 αποτέλεσαν το 5,87% του συνολικού χαρτοφυλακίου δανείων κατά πελατών προ αποµειώσεων έναντι ποσοστού 4,02% την 31/12/2010 και 3,13% την 31/12/2009. ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ Η ιοίκηση της Τράπεζας, εκτιµώντας τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικράτησαν στην χρηµατοοικονοµική αγορά κατά το β τρίµηνο του 2010, εφάρµοσε τις τροποποιήσεις των.λ.π.39 και.π.χ.α.7, οι οποίες εκδόθηκαν τον Οκτώβριο του 2008 και έχουν ισχύ από 01/07/2008. Με βάση τα ανωτέρω η ιοίκηση της Τράπεζας στις αρχές Απριλίου 2010 ανακατέταξε από το «Χαρτοφυλάκιο διαθέσιµο προς πώληση» στο «Χαρτοφυλάκιο διακρατούµενο µέχρι τη λήξη» Οµόλογα Ελληνικού ηµοσίου ονοµαστικής αξίας 300 εκατ. Για τα ανωτέρω Οµόλογα Ελληνικού ηµοσίου που ανακατατάχθηκαν υπάρχει σύµφωνα µε εκτίµηση της ιοίκησης η δυνατότητα της Τράπεζας αλλά και η πρόθεση της ιοίκησής της, για διακράτησή τους µέχρι τη λήξη. Η διαφορά µεταξύ της εύλογης αξίας και του κόστους κτήσης των τίτλων ποσού 20,62 εκατ., που έχει αναγνωριστεί στο «Αποθεµατικό εύλογης αξίας» θα αποσβεστεί σταδιακά µέχρι τη λήξη των χρεογράφων. Εάν η Τράπεζα δεν προχωρούσε στην παραπάνω ανακατάταξη η αρνητική αποτίµηση από τις αρχές Απριλίου έως την 31/12/2010 που θα προέκυπτε εάν είχαν αποτιµηθεί στην εύλογη αξία ανέρχεται στο ποσό των 52,27 εκατ. και κατά συνέπεια δεν καταχωρήθηκε στο «Αποθεµατικό εύλογης αξίας». εν έχουν γίνει ανακατατάξεις κονδυλίων για τη χρήση Το χαρτοφυλάκιο επενδύσεων αναλύεται ως εξής: Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διαθέσιµο προς πώληση Το υπόλοιπο του λογαριασµού «Χαρτοφυλάκιο Επενδύσεων ιαθέσιµο προς Πώληση», σε ενοποιηµένη βάση, για τις χρήσεις διαµορφώθηκε ως ακολούθως: ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ ΙΑΘΕΣΙΜΟ ΠΡΟΣ ΠΩΛΗΣΗ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Μερίδια Αµοιβαίων Κεφαλαίων 8,30 6,06 5,59 Μετοχές µη εισηγµένες στο Χ.Α.* 0,45 0,56 0,64 Οµόλογα Ελληνικού ηµοσίου 309, Venture Capital 1,53 1,37 1,47 Σύνολο** 319,62 7,99 7,70 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E. * Το υπόλοιπο του λογαριασµού «Μετοχές µη εισηγµένες στο Χ.Α.» για τις χρήσεις αφορά κυρίως µετοχές που κατέχει η Τράπεζα στην εταιρία ιατραπεζικά Συστήµατα Α.Ε. συνολικού ποσού 0,27 εκατ., στην ασφαλιστική εταιρία ΝΕΟΣ ΠOΣΕΙ ΩΝΑΣ συνολικού ποσού 0,24 χιλ. και PROPINDEX 40 χιλ. ** Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Για το εν λόγω χαρτοφυλάκιο δεν υπάρχει χρονικός περιορισµός διακράτησης. Η ένταξη των χρεογράφων στην κατηγορία αυτή δεν είναι δεσµευτική για τη ιοίκηση της Τράπεζας η οποία έχει τη δυνατότητα στο µέλλον να τα ρευστοποιήσει ή να τα εντάξει στο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο χρεογράφων. Τα χρεόγραφα αυτά κατά την κτήση τους καταχωρούνται στο κόστος κτήσεως. Η αποτίµηση κάθε χρεογράφου της κατηγορίας αυτής γίνεται µε βάση τις τρέχουσες τιµές ή, όπου δεν είναι διαθέσιµες, µε τις αξίες που προκύπτουν από µοντέλα αποτίµησης. Το αποτέλεσµα της αποτίµησης σχηµατίζει το αποθεµατικό εύλογής αξίας, καταχωρείται στην καθαρή θέση, και στη πώληση του χρεογράφου επηρεάζει το αποτέλεσµα. 107

108 Στο υπόλοιπο της 31/12/2011 περιλαµβάνονται Μερίδια Αµοιβαίων Κεφαλαίων ποσού 5,59 εκατ. της θυγατρικής εταιρίας PROBANK Α.Ε..Α.Κ. Το αντίστοιχο ποσό την 31/12/2010 διαµορφώθηκε σε 6,06 εκατ. και την 31/12/2009 σε 8,30 εκατ. Η επένδυση σε Venture Capital αφορά την επενδυτική εταιρία του εξωτερικού «7L Capital Partners Emerging Europe L.P.» (Ενότητα «Επενδύσεις» του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου). Τα µερίδια των Αµοιβαίων Κεφαλαίων και του Venture Capital αποτιµούνται στην εύλογη αξία και οι ζηµίες ή τα κέρδη εγγράφονται στο αποθεµατικό εύλογης αξίας. Την 31/12/2011 οι ζηµίες ανέρχονταν σε 3,07 εκατ. εκ των οποίων ποσό 2,71 εκατ. αφορούσε την ζηµιά που προέκυψε από την αποτίµηση των µεριδίων των Α/Κ και ποσό 0,48 εκατ. ζηµία από την αποτίµηση των µεριδίων του Venture Capital. Θετική αποτίµηση ύψους 0,12 εκατ. προήλθε από αποτίµηση µετοχών µη εισηγµένων στο ΧΑ. Το προαναφερθέν ποσό περιλαµβάνεται το λογαριασµό «Αποθεµατικά Εύλογης Αξίας Χρεογράφων» των ιδίων κεφαλαίων. εν έχει γίνει αλλαγή χαρακτηρισµού του χαρτοφυλακίου σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στο ΛΠ 39. Χαρτοφυλάκιο Επενδύσεων διακρατούµενο µέχρι τη λήξη Στο λογαριασµό «Χαρτοφυλάκιο Επενδύσεων ιακρατούµενο µέχρι τη Λήξη» περιλαµβάνονται τα χρεόγραφα που η ιοίκηση του Οµίλου έχει τη δυνατότητα και την πρόθεση να κρατήσει µέχρι τη λήξη τους. Τα χρεόγραφα που διακρατούνται µέχρι τη λήξη αποτιµώνται στο αναπόσβεστο κόστος µετά την αφαίρεση των συσσωρευµένων αποµειώσεών τους και το αποτέλεσµα της αποτίµησης καταχωρείται στην καθαρή θέση. Την 31/12/2011 το υπόλοιπο του λογαριασµού διαµορφώθηκε σε 138,83 εκατ., παρουσιάζοντας σηµαντική µεταβολή έναντι της 31/12/2010, που κυµάνθηκε στα 457,88 εκατ. (εξαιτίας της αποµείωσης των ΟΕ ύψους 334,45 εκατ.). Η αύξηση που παρατηρείται την 31/12/2010 έναντι της 31/12/2009 είναι αποτέλεσµα της µεταφοράς ΟΕ λογιστικής αξίας 302,83 εκατ. από το «Χαρτοφυλάκιο διαθέσιµο προς πώληση» στις «Επενδύσεις κατεχόµενες ως τη λήξη» καθώς και της προσθήκης ΟΕ λογιστικής αξίας 149,14 εκατ. Η κίνηση του χαρτοφυλακίου επενδύσεων για τα έτη παρουσιάζεται στους κατωτέρω πίνακες: Ποσά σε εκατ. ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ Χαρτοφυλάκιο διαθέσιµο προς πώληση Επενδύσεις κατεχόµενες ως τη λήξη Σύνολο Υπόλοιπο 01/01/2009 9,00 1,40 10,40 Προσθήκες 3.175,82 1, ,35 Πωλήσεις/µειώσεις ,85-0, ,99 Μεταβολή δουλευµένων τόκων 7,65 0,03 7,69 Απόσβεση Premium/discount -1,00-0,00-1,00 Προσαρµογή σε εύλογη αξία -11, ,00 µεταφερόµενη απευθείας σε αποθεµατικά Υπόλοιπο 31/12/ ,62 2,82 322,44 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2010, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 108

109 ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ Χαρτοφυλάκιο Επενδύσεις Ποσά σε εκατ. διαθέσιµο προς κατεχόµενες Σύνολο πώληση ως τη λήξη Υπόλοιπο 01/01/ ,62 2,82 322,44 Προσθήκες 0,31 149,14 149,45 Πωλήσεις/µειώσεις -1,20-0,15-1,35 Μεταβολή δουλευµένων τόκων 3,50 0,86 4,37 Απόσβεση Premium/discount -0,94 2,38 1,44 Μεταφορές σε χαρτοφυλάκιο διακρατούµενο -302,83 302,83 0,00 ως τη λήξη Προσαρµογή σε εύλογη αξία µεταφερόµενη -10,48 0,00-10,48 απευθείας σε αποθεµατικά Υπόλοιπο 31/12/2010 7,99 457,88 465,87 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2010, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ Χαρτοφυλάκιο Επενδύσεις Ποσά σε εκατ. διαθέσιµο προς κατεχόµενες Σύνολο πώληση ως τη λήξη Υπόλοιπο 01/01/2011 7,99 457,88 465,87 Προσθήκες 17,06 16,49 33,54 Πωλήσεις/µειώσεις -15,12-15,08-30,20 Μεταβολή δουλευµένων τόκων - -0,33-0,33 Απόσβεση Premium/discount - 1,39 1,39 Προσαρµογή σε εύλογη αξία µεταφερόµενη -2, ,22 απευθείας σε αποθεµατικά Ζηµίες αποµειώσεως Οµολόγων Ελληνικού ,52-321,52 ηµοσίου Υπόλοιπο 31/12/2011 7,70 138,83 146,53 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τη χρήση που έληξε την 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Κατά την υπό εξέταση περίοδο, οι προσθήκες και πωλήσεις / µειώσεις στο χαρτοφυλάκιο επενδύσεων (συµπεριλαµβάνεται το χαρτοφυλάκιο διαθέσιµο προς πώληση και οι επενδύσεις κατεχόµενες ως τη λήξη) αφορούν Οµόλογα Ελληνικού ηµοσίου (ΟΕ ). Περισσότερες πληροφορίες για την αποµείωση των ΟΕ παρατίθενται στην ενότητα «Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες Ενοποιηµένων Αποτελεσµάτων χρήσεων », υπο-ενότητα Ζηµίες Αποµειώσεων Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου του παρόντος Συµπληρώµατος Ενηµερωτικού ελτίου. Στο χαρτοφυλάκιο διακρατούµενο µέχρι τη λήξη την 31/12/2011 περιλαµβάνονται ΟΕ δεσµευµένα στην Τράπεζα της Ελλάδος για Repos πελατών ονοµαστικής αξίας 5,00 εκατ. (έχει γίνει χρήση 3,51 εκατ.), η εύλογη αξία των οποίων ανέρχεται σε 1,35 εκατ. ενώ την 31/12/2010 τα αντίστοιχα µεγέθη ανέρχονταν σε 3,87 εκατ. και 2,49 εκατ. Χαρτοφυλάκιο Συναλλαγών (Εµπορικό Χαρτοφυλάκιο) Το υπόλοιπο του λογαριασµού «Χαρτοφυλάκιο Συναλλαγών» διαµορφώθηκε σε 81,39 εκατ. την 31/12/2011, παρουσιάζοντας σηµαντική αύξηση, από 2,43 εκατ. την 31/12/2009. Η εν λόγω µεταβολή οφείλεται στην αύξηση των µεριδίων αµοιβαίων κεφαλαίων. 109

110 ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Οµόλογα τραπεζών 0, Μετοχές εισηγµένες στο Χ.Α. 0,35 0,02 0,00 Μερίδια αµοιβαίων κεφαλαίων 1,41 227,15 81,39 Σύνολο 2,43 227,17 81,39 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Το ποσό των 81,39 εκατ. αφορά µερίδια Α/Κ που κατείχε ο Όµιλος την 31/12/2011. Στο χαρτοφυλάκιο συναλλαγών (εµπορικό χαρτοφυλάκιο) περιλαµβάνονται τα χρεόγραφα που προορίζονται για µεταπώληση µε σκοπό την επίτευξη κέρδους από βραχυχρόνιες διακυµάνσεις των τιµών τους. Τα χρεόγραφα αυτά κατά την κτήση τους καταχωρούνται στην εύλογη αξία και µεταγενέστερα αποτιµούνται στην εύλογη αξία τους που προσδιορίζεται από τιµές που παρέχονται από χρηµατιστηριακές αγορές, διαπραγµατευτές χρεογράφων ή µοντέλα αποτίµησης. Τυχόν διαφορές εµφανίζονται στα αποτελέσµατα χρήσεως στα «Αποτελέσµατα Χρηµατοοικονοµικών πράξεων». Ανάλυση χαρτοφυλακίου Οµολόγων της Τράπεζας την 31/12/2011 Στους ακόλουθους πίνακες παρουσιάζεται η κατάσταση του χαρτοφυλακίου Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου της Τράπεζας ανά κατηγορά επένδυσης την 31/12/2010 και την 31/12/2011: ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΟΜΟΛΟΓΩΝ 31/12/2011 Ποσά σε εκατ. Ονοµαστική Αξία Λογιστική Αξία Εύλογη Αξία Χαρτοφυλάκιο Επενδύσεων 451,84 136,32 169,23 διακρατούµενο µέχρι τη λήξη Σύνολο 451,84 136,32 169,23 Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΟΜΟΛΟΓΩΝ 31/12/2011 Ληκτότητα Ποσά σε εκατ. Έως 1 έτος Από 1 έτος έως 5 Πάνω από 5 έτη έτη Σύνολο Χαρτοφυλάκιο Επενδύσεων διακρατούµενο µέχρι τη λήξη 57,25 1,77 77,30 136,32 Σύνολο 57,25 1,77 77,30 136,32 Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΟΜΟΛΟΓΩΝ 31/12/2010 Ποσά σε εκατ. Ονοµαστική Αξία Λογιστική Αξία Εύλογη Αξία Χαρτοφυλάκιο Επενδύσεων 450,19 455,22 351,81 διακρατούµενο µέχρι τη λήξη Σύνολο 450,19 455,22 351,81 Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 110

111 Ποσά σε εκατ. Χαρτοφυλάκιο Επενδύσεων διακρατούµενο µέχρι τη λήξη ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΟΜΟΛΟΓΩΝ 31/12/2010 Ληκτότητα Από 1 έτος έως 5 Έως 1 έτος έτη Πάνω από 5 έτη Σύνολο 199,31 255,91 455,22 Σύνολο 199,31 255,91 455,22 Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Κατά την 31/12/2010 και την 31/12/2011, η ονοµαστική αξία του χαρτοφυλακίου ΟΕ της Τράπεζας βάσει ληκτότητας και ανά ταξινόµηση είχε ως ακολούθως: Ποσά σε εκατ. ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ 31/12/2011 Ληκτότητα (Ονοµαστική αξία % του συνόλου) Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διαθέσιµο προς πώληση Χαρτοφυλάκιο Επενδύσεων διακρατούµενο µέχρι τη λήξη Ονοµαστική Αξία % % % % Σύνολο 451,84-100% Χαρτοφυλάκιο Συναλλαγών Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ 31/12/2010 Ληκτότητα (Ονοµαστική αξία % του συνόλου) Χαρτοφυλάκιο Συναλλαγών Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διαθέσιµο προς πώληση Χαρτοφυλάκιο Επενδύσεων διακρατούµενο µέχρι τη λήξη Ποσά σε εκατ. Ονοµαστική Αξία ,00 100% ,19 100% ,00 100% ,00 100% Σύνολο 450,19-100% - Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Σε συνέχεια της εφαρµογής του PSI η ονοµαστική αξία του χαρτοφυλακίου ΟΕ της Τράπεζας βάσει ληκτότητας και ανά ταξινόµηση, έχει διαµορφωθεί ως κατωτέρω: 111

112 Ποσά σε εκατ. ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΝΕΩΝ ΤΙΤΛΩΝ ΤΟΥ ΤΧΣ Ληκτότητα (Ονοµαστική αξία % του συνόλου) Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διαθέσιµο προς πώληση Χαρτοφυλάκιο Επενδύσεων διακρατούµενο µέχρι τη λήξη Ονοµαστική Αξία ΟΕ ,15 100% ,00 100% ,60 100% 141,75-100% Νέοι Τίτλοι ΤΧΣ 82,81 100% 82,81 100% Σύνολο ΟΕ 224,56-100% Χαρτοφυλάκιο Συναλλαγών Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Ενσώµατα και άυλα πάγια Το υπόλοιπο των λογαριασµών «Ενσώµατα και Άυλα Πάγια Στοιχεία» µετά από αποσβέσεις για τις χρήσεις , σε ενοποιηµένη βάση, αναλύεται στον παρακάτω πίνακα: ΕΝΣΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΥΛΑ ΠΑΓΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Άυλα πάγια στοιχεία 4,05 3,18 9,14 Οικόπεδα 11,93 11,93 12,27 Κτίρια, Εγκαταστάσεις Κτιρίων 33,44 33,54 33,18 Έπιπλα, Μηχ/κός και λοιπός Εξοπλισµός 7,46 6,61 5,29 Μεταφορικά Μέσα 8,68 6,89 4,30 Μηχανολογικός εξοπλισµός 0,49 0,53 0,45 Αναπόσβεστα Ενσώµατα Πάγια Στοιχεία 62,00 59,49 55,49 Σύνολο αναπόσβεστων Ενσώµατων και Άυλων Πάγιων Στοιχείων 66,05 62,68 64,63 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Η µείωση στο υπόλοιπο των λογαριασµών Ενσώµατα και Άυλα Πάγια Στοιχεία, αφαιρουµένων των αποσβέσεων, κατά 2,15% την 31/12/2011 έναντι της 31/12/2009 οφείλεται στον περιορισµό των επενδύσεων σε έπιπλα, µηχανογραφικό και λοιπό εξοπλισµό, σε λογισµικό, καθώς και σε µεταφορικά µέσα. Τα άυλα πάγια στοιχεία στην πλειοψηφία τους αφορούν λογισµικά προγράµµατα. Στην αναπόσβεστη αξία των άυλων παγίων της 31/12/2011, της 31/12/2010 και της 31/12/2009 τόσο του Οµίλου όσο και της Τράπεζας, περιλαµβάνεται ποσό 0,48 εκατ., 0,51 εκατ. και 0,55 εκατ., αντίστοιχα, το οποίο αφορά δικαιώµατα µηχανογραφικών συνδέσεων. Η µεγάλη αύξηση των άυλων παγίων στοιχείων την 31/12/2011 που διαµορφώθηκαν σε 9,14 εκατ. από 3,18 εκατ. την 31/12/2010, οφείλεται σε αγορά οπτικοακουστικού υλικού 112

113 ύψους 7,06 εκατ. από τη θυγατρική εταιρία PROBANK LEASING µε σκοπό την εκµίσθωσή του. Αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις υποχρεώσεις Το υπόλοιπο του λογαριασµού «Αναβαλλόµενες Φορολογικές Υποχρεώσεις» διαµορφώθηκε σε 2,84 εκατ. την 31/12/2011 από 2,05 εκατ. την 31/12/2010 και 2,14 εκατ. την 31/12/2009, ενώ το υπόλοιπο του λογαριασµού «Αναβαλλόµενες Φορολογικές Απαιτήσεις» διαµορφώθηκε σε 75,58 εκατ. την 31/12/2011 από 7,98 εκατ. την 31/12/2010 και 7,41 εκατ. την 31/12/2009. Η σηµαντική µεταβολή που παρουσίασε ο λογαριασµός «Αναβαλλόµενες Φορολογικές Απαιτήσεις» κατά την 31/12/2011 έναντι της 31/12 των χρήσεων 2010 και 2009 είναι αποτέλεσµα της ζηµίας που προέκυψε από την αποµείωση των ΟΕ εντός του 2011 (ήτοι ποσό 66,89 εκατ.). Η Τράπεζα αναγνωρίζει αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις στο βαθµό που εκτιµάται ότι η Τράπεζα θα εµφανίσει στο µέλλον φορολογητέα κέρδη ικανά να συµψηφίσουν τις εκπεστέες προσωρινές διαφορές. Η αναγνώριση, εντός της χρήσεως 2011, σηµαντικών ζηµιών αποµείωσης για τα οµόλογα εκδόσεως Ελληνικού ηµοσίου που συµµετείχαν στο πρόγραµµα ανταλλαγής οµολόγων (PSI) που ολοκληρώθηκε εντός του 2012, συνολικού ύψους 334 εκατ. προ φόρων, αποτέλεσε το λόγο για τη δηµιουργία ή το συµψηφισµό ισόποσων προσωρινών διαφορών για τις οποίες αναγνωρίστηκε αναβαλλόµενη φορολογία ύψους 66 εκατ. Οι προσωρινές διαφορές που δηµιουργήθηκαν καθώς και η σχετική αναβαλλόµενη φορολογία αναλύονται ως εξής: i. Ποσό 241 εκατ. αφορά ζηµίες οι οποίες αναγνωρίζονται φορολογικά εντός της χρήσεως Σύµφωνα µε τη φορολογική νοµοθεσία που ίσχυε µέχρι την ηµεροµηνία του ισολογισµού, τυχόν φορολογικές ζηµίες που δεν συµψηφίζονται µε κέρδη εντός της ιδίας χρήσεως, δύνανται να µεταφερθούν προς συµψηφισµό µε µελλοντικά κέρδη για διάστηµα όχι µεγαλύτερο των πέντε ετών. Η Τράπεζα, για τις εν λόγω ζηµίες, αναγνώρισε αναβαλλόµενη φορολογική απαίτηση ποσού 48 εκατ., αφού λήφθηκαν υπόψη οι εκτιµήσεις της ιοίκησης για την ύπαρξη φορολογητέων κερδών στο µέλλον, µε βάση το επιχειρηµατικό σχέδιο που καταρτίστηκε στα πλαίσια της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης και τα όσα ορίζει η φορολογική νοµοθεσία την 31/12/2011. Επιπλέον, η ψήφιση του Νόµου 4046/ , στο άρθρο 3 του οποίου προβλέπεται η δυνατότητα έκπτωσης της χρεωστικής διαφοράς που θα προκύψει σε βάρος των νοµικών προσώπων από τη συµµετοχή τους στο πρόγραµµα αναδιάταξης του ελληνικού χρέους, σε ίσες δόσεις µέχρι τη λήξη των νέων οµολόγων και ανεξαρτήτως του χρόνου διακράτησής τους, αρχής γενοµένης από τη χρήση του 2012 εντός της οποίας πραγµατοποιήθηκε η ανταλλαγή των οµολόγων και των δανείων που κατείχε η Τράπεζα, ενισχύει περαιτέρω τις εκτιµήσεις της ιοίκησης για τη δυνατότητα ανάκτησης της εν λόγω αναβαλλόµενης φορολογικής απαίτησης. ii. Ποσό 93 εκατ. αφορά ζηµίες εξ αποτιµήσεως για τις οποίες ποσό αναβαλλόµενης φορολογίας 18 εκατ. είτε συµψηφίστηκε µε υφιστάµενες αναβαλλόµενες φορολογικές υποχρεώσεις είτε σχηµάτισε αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις οι οποίες αναµένεται να ανακτηθούν στο µέλλον έως τη λήξη ή την πώληση των νέων οµολόγων. Η δυνατότητα ανάκτησης τυχόν φορολογικών ζηµιών που θα σχηµατιστούν από την πώληση των νέων οµολόγων θα εκτιµηθεί κατά το χρόνο που τυχόν τέτοιες πωλήσεις πραγµατοποιηθούν. Οι υπόλοιπες αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις της Τράπεζας αναµένεται να ανακτηθούν στο µέλλον µε το συµψηφισµό τους µε κέρδη. Η αναβαλλόµενη φορολογία έχει υπολογιστεί µε βάση τον ισχύοντα ονοµαστικό φορολογικό συντελεστή µε τον οποίο αναµένεται στις επόµενες οικονοµικές περιόδους να συµψηφιστούν οι προσωρινές φορολογητέες διαφορές της περιόδου αναφοράς. 113

114 Λοιπά στοιχεία ενεργητικού Τα υπόλοιπο του λογαριασµού «Λοιπά Στοιχεία Ενεργητικού» του Οµίλου αναλύεται ως εξής: ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Προκαταβολή φόρου εισοδήµατος 7,88 14,48 16,61 Λοιπές Απαιτήσεις από Ελληνικό ηµόσιο 3,50 2,35 5,06 Λοιπά δεδουλευµένα έσοδα 2,00 1,67 1,69 Περιουσιακά στοιχεία από πλειστηριασµούς 10,78 11,82 15,12 οσµένες εγγυήσεις 0,20 0,22 0,21 Συνεγγυητικό και Επικουρικό κεφάλαιο 0,96 1,04 1,12 Παραγγελίες παγίων για εκµίσθωση 0,06 0,74 5,51 Έξοδα επόµενων χρήσεων 0,55 0,58 0,56 Εκκαθάριση συναλλαγών από πιστωτικές κάρτες 1,46 0,68 0,09 Πρόσθετη εισφορά ΤΕΚΕ 24,14 37,42 51,67 Λοιπά στοιχεία 4,02 5,43 6,68 Σύνολο 55,55 76,42 104,32 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Το σύνολο των λοιπών στοιχείων ενεργητικού διαµορφώθηκε σε 104,32 εκατ. την 31/12/2011 από 55,55 εκατ. την 31/12/2009, σηµειώνοντας σηµαντική αύξηση. Στον εν λόγω λογαριασµό περιλαµβάνονται οι απαιτήσεις από το Ελληνικό ηµόσιο, οι δεδουλευµένοι τόκοι χορηγήσεων, οµολογιών και άλλων τοποθετήσεων καθώς και τα περιουσιακά στοιχεία από πλειστηριασµούς. Η πρόσθετη εισφορά ΤΕΚΕ αφορά στην αύξηση της εισφοράς των τραπεζικών ιδρυµάτων στο Ταµείο. Η πρόσθετη εισφορά ΤΕΚΕ οφείλεται σε πρόσθετη εισφορά (πέραν της τακτικής εισφοράς) βάσει του Ν. 3714/08 στο Ταµείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων. Η προκαταβολή φόρου εισοδήµατος αυξήθηκε στην τριετία κατά 110,79% και διαµορφώθηκε σε 16,61 εκατ. την 31/12/2011 έναντι 7,88 εκατ. τη 31/12/2009 λόγω αφενός του υπολογισµού της προκαταβολής µε βάση τα κέρδη της περασµένης χρήσης και αφετέρου λόγω της αύξησης της εισφοράς για Τράπεζες. Τα περιουσιακά στοιχεία από πλειστηριασµούς αυξήθηκαν κατά 40,25% την 31/12/2011 σε σχέση µε την 31/12/2009. Οι παραγγελίες παγίων περιουσιακών στοιχείων για εκµίσθωση αυξήθηκαν ιδιαίτερα από 0,06 εκατ. την 31/12/2009 σε 5,51 εκατ. την 31/12/2011 εξαιτίας αυξήσεων στις τρεις χρήσεις στις συµβάσεις της εταιρίας Probank Χρηµατοδοτικές Μισθώσεις Α.Ε. Οι λοιπές απαιτήσεις από το Ελληνικό ηµόσιο αυξήθηκαν σηµαντικά και ανήλθαν σε 5,06 εκατ. την 31/12/2011 λόγω του πιστωτικού υπολοίπου ΦΠΑ της Probank Leasing. ΠΑΘΗΤΙΚΟ Υποχρεώσεις προς πιστωτικά ιδρύµατα Κατά την υπό εξέταση τριετία το υπόλοιπο του λογαριασµού «Υποχρεώσεις προς Πιστωτικά Ιδρύµατα» παρουσίασε αυξοµείωση και διαµορφώθηκε σε 300,33 εκατ. την 31/12/2011, µειωµένο κατά 39,69% από την 31/12/2010 αλλά αυξηµένο κατά 12,98% από την 31/12/2009. Τα δάνεια από άλλες τράπεζες σε θυγατρικές εταιρίες, ήτοι Probank Χρηµατοδοτικές Μισθώσεις Α.Ε. και Probank Autoleasing A.E.T.E., παρουσίασαν µείωση 114

115 ύψους 33,33% την 31/12/2011 και διαµορφώθηκαν σε 10,00 εκατ. από 15,00 εκατ. την 31/12/2009. Οι θυγατρικές εταιρίες της Τράπεζας, έχοντας συνεχείς ανάγκες για νέα κεφάλαια εξαιτίας της ανάπτυξης του κύκλου εργασιών τους, απευθύνονται και στην τραπεζική αγορά. Η ιοίκηση της Τράπεζας λόγω ηθεληµένης µείωσης της εξάρτησης από συγκεκριµένους πελάτες, συµπεριλαµβανοµένων και των θυγατρικών της, υποστηρίζει το δανεισµό και από άλλους τραπεζικούς οµίλους εκµεταλλευόµενη έτσι πιθανούς ευνοϊκότερους όρους δανεισµού µέσω της διατραπεζικής αγοράς. Το υπόλοιπο του λογαριασµού «Υποχρεώσεις προς Πιστωτικά Ιδρύµατα», σε ενοποιηµένη βάση, αναλύεται ως εξής: ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΑ Ι ΡΥΜΑΤΑ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 ανεισµός διατραπεζικής αγοράς 250,82 455,16 290,33 άνεια τραπεζών 15,00 42,80 10,00 Σύνολο 265,82 497,96 300,33 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Την 31/12/2011 ο «ανεισµός ιατραπεζικής Αγοράς» διαµορφώθηκε σε 290,33 εκατ. από 455,16 εκατ. την 31/12/2010. Η εν λόγω µείωση οφείλεται σε χαµηλότερη αποτίµηση των ΟΕ που εκχωρούνταν στην Τράπεζα της Ελλάδος για άντληση ρευστότητας από την ΕΚΤ. Υποχρεώσεις προς πελάτες Το υπόλοιπο του λογαριασµού «Υποχρεώσεις προς Πελάτες», σε ενοποιηµένη βάση, αποτελείται από τις καταθέσεις πελατών κάθε µορφής και αναλύεται εξής: ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΠΕΛΑΤΕΣ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Καταθέσεις Ιδιωτών Καταθέσεις όψεως 95,99 86,03 83,21 Καταθέσεις ταµιευτηρίου 448,26 376,93 295,40 Καταθέσεις προθεσµίας 1.823, , ,45 Repos 4,54 3,97 3, , , ,71 Καταθέσεις Επιχειρήσεων Καταθέσεις όψεως εταιριών 241,07 196,83 184,41 Καταθέσεις προθεσµίας εταιριών 327,75 268,27 323,30 Καταθέσεις για εγγύηση ιδιωτών και εταιριών 44,10 38,68 65,97 612,93 503,78 573,68 Καταθέσεις ηµοσίων Οργανισµών και Επιχειρήσεων Καταθέσεις όψεως 17,54 17,22 20,65 Καταθέσεις προθεσµίας 0,57 7,52 6,47 18,11 24,73 27,12 Σύνολο 3.003, , ,52 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Το υπόλοιπο του λογαριασµού «Υποχρεώσεις προς Πελάτες» διαµορφώθηκε σε 2.945,52 εκατ. την 31/12/2011, παρουσιάζοντας σωρευτική µείωση ύψους 1,93% από 3.003,35 εκατ. την 31/12/2009, διαµορφώνοντας έτσι τη σχέση δανείων και απαιτήσεων κατά 115

116 πελατών µετά αποµειώσεων και λοιπών απαιτήσεων ( 2.657,38 εκατ.) προς καταθέσεις, το 2011, σε ποσοστό ύψους 90,22%. Η αύξηση των καταθέσεων οφείλεται στην ωρίµανση των καταστηµάτων της Τράπεζας, καθώς και στην επέκταση του δικτύου της. Το υπόλοιπο των «Καταθέσεων Προθεσµίας Ιδιωτών» διαµορφώθηκε σε 1.962,45 εκατ. από 1.823,53 εκατ. παρουσιάζοντας σωρευτική αύξηση ύψους 7,62%, αποτελώντας το µεγαλύτερο ποσοστό (66,62%) στο σύνολο των καταθέσεων της Τράπεζας, καθώς και οι καταθέσεις προθεσµίας εταιριών παρουσίασαν µικρή σωρευτική µείωση ύψους 1,36%, εξαιτίας της γενικότερης αναζήτησης αποδοτικότερων καταθέσεων. Το ίδιο χρονικό διάστηµα οι καταθέσεις όψεως εταιριών µειώθηκαν σωρευτικά κατά 23,51%, ενώ οι καταθέσεις όψεως ιδιωτών παρουσίασαν σωρευτική µείωση ύψους 13,31%. Ο λόγος των χορηγήσεων προς καταθέσεις του Οµίλου κατά την υπό εξέταση περίοδο παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα: Χορηγήσεις / Καταθέσεις Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Χορηγήσεις (προ προβλέψεων) Καταθέσεις % χορηγήσεων (προ προβλέψεων) επί καταθέσεων Χορηγήσεις (µετά από προβλέψεις) Καταθέσεις % χορηγήσεων (µετά από προβλέψεις) επί καταθέσεων 2.765, , , , , ,52 92,07% 94,92% 95,85% 2.678, , , , , ,52 89,19% 91,10% 90,22% Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Λοιπά στοιχεία παθητικού Το υπόλοιπο του λογαριασµού «Λοιπά Στοιχεία Παθητικού», σε ενοποιηµένη βάση, αναλύεται ως εξής: ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Επιταγές και εντολές πληρωτέες 42,77 30,02 33,53 Υποχρεώσεις από φόρο εισοδήµατος 14,95 7,76 5,36 Υποχρεώσεις από φόρους τέλη 9,09 4,17 4,62 Ασφαλιστικοί οργανισµοί 1,95 1,93 1,95 Έσοδα επόµενων χρήσεων 0,88 0,90 0,76 Υποχρεώσεις σε προµηθευτές 6,31 5,20 10,71 Υποχρεώσεις σε προσωπικό 1,37 1,50 3,26 Υποχρεώσεις προς πιστωτικές κάρτες 2,28 2,16 1,48 Μερίσµατα πληρωτέα 0,02 0,02 0,02 Λοιπές υποχρεώσεις 14,58 11,09 10,31 Εισφορά ΤΕΚΕ 8,20 7,90 8,10 Σύνολο 102,42 72,60 80,11 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 116

117 Την 31/12/2011 τα λοιπά στοιχεία παθητικού διαµορφώθηκαν σε 80,11 εκατ. έναντι 102,42 εκατ. τη χρήση µε 31/12/2009, παρουσιάζοντας µείωση ύψους 21,78%, κυρίως λόγω της µείωσης του ποσού των επιταγών και εντολών πληρωτέων κατά 21,60%. Η µείωση αυτή, είναι αποτέλεσµα των συνήθων µεταβολών στις τρέχουσες συναλλαγές της Τράπεζας καθώς και της στασιµότητας των εκταµιευθέντων δανείων. Οι υποχρεώσεις από φόρο εισοδήµατος την 31/12/2011 σηµείωσαν µεγάλη µείωση που ανήλθε σε 64,15% έναντι της 31/12/2009 λόγω µείωσης της φορολογητέας ύλης. Οι λοιπές υποχρεώσεις παρουσίασαν µείωση στην τριετία ύψους 29,29% και διαµορφώθηκαν σε 10,31 εκατ. την 31/12/2011 από 14,58 εκατ. την 31/12/2009. Μείωση κατά 49,17% σηµείωσαν οι υποχρεώσεις από φόρους - τέλη γεγονός που οφείλεται σε τακτοποίηση των υποχρεώσεων από τέλη κυκλοφορίας (αλλαγή τρόπου καταβολής σε ηµερήσια βάση αντί ανά 5 ηµέρες). Οι λοιπές υποχρεώσεις περιλαµβάνουν προσωρινούς λογαριασµούς καταστηµάτων, λοιπές προβλέψεις και προϋπολογισµένα έξοδα και αµοιβές τρίτων. Η παραµονή του λογαριασµού στα ίδια υψηλά επίπεδα οφείλεται στις αυξηµένες προβλέψεις για αποζηµίωση από ενδεχόµενες µελλοντικές υποχρεώσεις (εκτός προβλέψεων καθυστερηµένων δανείων) και αφορούν ποσά που προορίζονται για κάλυψη πιθανών λειτουργικών κινδύνων. Ανάµεσα σε αυτές περιέχεται και η πρόβλεψη για την υπόθεση του υποκαταστήµατος στην οδό Σωκράτους συνολικού ποσού 10 εκατ., η οποία καλύπτει πλήρως τις επίδικες και µη απαιτήσεις των εµφανιζοµένων ως θιγοµένων πελατών. Τέλος οι υποχρεώσεις σε προµηθευτές αυξήθηκαν σωρευτικά κατά 69,731% σε 10,71 εκατ. λόγω προκαταβολών της εταιρίας LEASING σε προµηθευτές για αγορά φωτοβολταϊκών συστηµάτων για πελάτες της. Τα ποσά που αντιστοιχούν στο λογαριασµό «Μερίσµατα Πληρωτέα» αναφέρονται σε µερίσµατα που δεν είχαν εισπραχθεί από τους δικαιούχους τους την 31/12 κάθε έτους. Ί ΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Τα «Ίδια Κεφάλαια» του Οµίλου διαµορφώθηκαν σε 71,71 εκατ. την 31/12/2011 από 331,25 εκατ. την 31/12/2010 και 352,20 εκατ. την 31/12/2009 και συµπεριλαµβάνουν ζηµίες εις νέον ποσού 235,22 εκατ. την 31/12/2011 έναντι κερδών εις νέον ποσού 34,57 εκατ. την 31/12/2010 και 44,76 εκατ. την 31/12/2009, το µετοχικό κεφάλαιο ύψους 75,24 εκατ., διαιρούµενο σε µετοχές ονοµαστικής αξίας 0,60 την 31/12/2011, έναντι 53,74 εκατ. διαιρούµενο σε µετοχές την 31/12/2010 και 31/12/2009, τα δικαιώµατα µειοψηφίας ύψους 4,96 εκατ. την 31/12/2011, 5,00 εκατ. την 31/12/2010 και 6,03 εκατ. την 31/12/2009 και τα πάσης φύσεως αποθεµατικά ποσού 226,73 εκατ. την 31/12/2011, 237,94 εκατ. την 31/12/2010 και 247,66 εκατ. την 31/12/2009. Η αύξηση των αποθεµατικών την 31/12/2011 έναντι της 31/12/2010 οφείλεται σε µείωση του αποθεµατικού εύλογης αξίας λόγω διαφορών ανακατάταξης και αποµείωσης των ΟΕ του Οµίλου και στην αγορά ιδίων µετοχών της Τράπεζας. Εντός του 2011 έλαβε χώρα διανοµή δωρεάν µετοχών µε κεφαλαιοποίηση αποθεµατικών υπέρ το άρτιο ποσού 21,50 εκατ. 117

118 Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες Ενοποιηµένων Ταµειακών Ροών Χρήσεων ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ 01/01 31/12/ /01/ 31/12/ /01-31/12/2011 Ποσά σε εκατ. Ταµειακές Ροές από Λειτουργικές ραστηριότητες Κέρδη χρήσης προ φόρων 29,64 10,26-329,00 Προσαρµογές στα κέρδη για: Αποσβέσεις ενσώµατων παγίων 7,21 7,55 6,64 Αποσβέσεις ασώµατων παγίων 1,32 1,38 2,31 (Κέρδη) / Zηµιές από πώληση ενσώµατων παγίων στοιχείων -0,02 0,06 0,08 Κέρδη από πωλήσεις χαρτοφυλακίου διαθεσίµου προς πώληση -46,73 0,00 - Πρόβλεψη για παροχές σε εργαζοµένους µετά τη συνταξιοδότηση 0,57-0,19 0,42 Αποµείωση δανείων και λοιπών απαιτήσεων 71,79 44,62 63,38 Ζηµίες αποµειώσεως οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου ,45 Aπόσβεση premium/discount Οµολόγων 1,00-1,44-1,39 Τόκοι Οµολόγων επενδυτικού χαρτοφυλακίου -16,00-20,84-23,23 Απόσβεση αποθεµατικού εύλογης αξίας 0,00 4,63 3,06 Αποµείωση υπεραξίας εξαγοραζόµενης εταιρίας Anthos Properties Α.Κ.Ε. 0,48 0,00 Σύνολο Προσαρµογών 19,62 35,76 385,71 Καθαρή µεταβολή στοιχείων του ενεργητικού και παθητικού που σχετίζονται µε λειτουργικές δραστηριότητες Μεταβολή υποχρεωτικών καταθέσεων στην Τράπεζα της Ελλάδος -8,61-2,09 2,33 Μεταβολή απαιτήσεων κατά /υποχρεώσεων προς πιστωτικά ιδρύµατα 99,47 235,25-200,47 Μεταβολή χαρτοφυλακίου συναλλαγών 4,91-224,74 145,78 Μεταβολή δανείων και απαιτήσεων κατά πελατών -348,69-126,5 39,99 Μεταβολή λοιπών στοιχείων ενεργητικού -31,02-21,08-27,91 Μεταβολή υποχρεώσεων προς πελάτες 295,51 27,15-84,98 Μεταβολή λοιπών στοιχείων παθητικού 34,10-18,98 8,12 Μεταβολή υποχρεώσεων από παράγωγα χρηµατοοικονοµικά µέσα 0,63 0,40-0,45 Σύνολο 95,57-84,56-60,88 Πληρωθέντες φόροι εισοδήµατος -5,89-18,86-5,23 Καθαρές ταµειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες 89,68-103,41-66,11 Ταµειακές Ροές από Επενδυτικές ραστηριότητες Αγορές ενσώµατων ακινητοποιήσεων -8,53-6,12-3,96 Αγορές άυλων περιουσιακών στοιχείων -0,69-0,51-8,27 Εισπράξεις από πώληση ενσώµατων ακινητοποιήσεων 0,91 1,01 1,25 Αγορές διαθέσιµων προς πώληση χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων ,61-0,31-17,06 118

119 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ 01/01 31/12/ /01/ 31/12/ /01-31/12/2011 Ποσά σε εκατ. Αγορές χαρτοφυλακίου διακρατούµενο µέχρι τη λήξη -1,56-149,14-16,49 Επενδύσεις σε θυγατρικές -2,57-0,87 - Εισπράξεις από πωλήσεις χαρτοφυλακίου διαθεσίµου προς πώληση 2.956,72 1,20 14,90 Εισπράξεις από λήξεις χαρτοφυλακίου διακρατούµενου µέχρι την λήξη 0,14 16,63 38,86 Καθαρές ταµειακές ροές από επενδυτικές δραστηριότητες -272,20-138,11 9,24 Ταµειακές Ροές από Χρηµατοδοτικές ραστηριότητες Αύξηση µετοχικού κεφαλαίου 80,09 0,00 0,00 Έξοδα αύξησης µετοχικού κεφαλαίου -0,27-0,24 Μερίσµατα πληρωθέντα -6,61-12,53-5,55 Αγορά ιδίων µετοχών -2,18-4,68-0,70 Πώληση ιδίων µετοχών 0,06 0,08 0,01 Καθαρές ταµειακές ροές από χρηµατοδοτικές δραστηριότητες 71,09-17,13-6,48 Καθαρή αύξηση / (µείωση) στα ταµειακά διαθέσιµα και ταµειακά ισοδύναµα -111,43-258,66-63,35 Ταµειακά διαθέσιµα και ταµειακά ισοδύναµα στην αρχή της χρήσης 650,74 539,31 280,66 Ταµειακά διαθέσιµα και ταµειακά ισοδύναµα στο τέλος της χρήσης 539,31 280,66 217,30 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Για περισσότερη πληροφόρηση, βλέπε ενότητα «Πληροφορίες για τις Ταµειακές Ροές Χρήσεων » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου Χρηµατοοικονοµικές Πληροφορίες επί της Ενοποιηµένης Κατάστασης Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων των χρήσεων 2009, 2010 και 2011 Ποσά σε εκατ. Υπόλοιπα κατά την 1η Ιανουαρίου 2009, σύµφωνα µε τα.π.χ.α. Μεταβολές ιδίων κεφαλαίων 1 Ιανουαρίου -31η εκεµβρίου 2009 Μετοχικό κεφάλαιο ιαφορά από έκδοση µετοχών υπέρ το άρτιο Τακτικό Αποθεµατικό Αποθεµατικό Εύλογης αξίας χρεογράφων Λοιπά Αποθεµατικά Αποτελέσµατα εις νέον Ίδιες µετοχές Μη ελεγχόµενα δικαιώµατα Σύνολο 41,10 183,54 3,77 0,02 1,15 34,85-0,36 7,71 271,77 Αύξηση µετοχικού κεφαλαίου 12,65 67, ,09 Έξοδα αύξησης µετοχικού -0,27-0,27 κεφαλαίου Σχηµατισµός τακτικού - - 1, , ,00 αποθεµατικού χρήσης Σχηµατισµός αφορολόγητου ,06 0, ,00 αποθεµατικού Σχηµατισµός αποθεµατικού ,46-2, ,00 από έσοδα φορολογηµένα κατ' ειδικό τρόπο ιανοµή µερισµάτων , ,35-6,52 Φορολόγηση αφορολόγητου αποθεµατικού ,20 0, ,01 119

120 ιαφορά από Ποσά σε εκατ. Μετοχικό κεφάλαιο έκδοση µετοχών υπέρ το άρτιο Τακτικό Αποθεµατικό Αποθεµατικό Εύλογης αξίας χρεογράφων Λοιπά Αποθεµατικά Αποτελέσµατα εις νέον Ίδιες µετοχές Μη ελεγχόµενα δικαιώµατα Σύνολο Μεταβολή ποσοστού σε - - 0, , ,41-1,37 θυγατρική Αγορά ιδίων µετοχών , ,18 Πώληση ιδίων µετοχών ,06-0,06 Συναλλαγές µε ιδιοκτήτες 12,65 67,17 1,09 0,00 2,20-9,42-2,12-1,76 69,81 Κέρδη χρήσης µετά φόρων 19,34-0,08 19,42 Λοιπά συνολικά έσοδα µετά από φόρους : ιαθέσιµου προς πώληση -8,80-8,80 χαρτοφυλακίου Συγκεντρωτικά Συνολικά 0,00 0,00 0,00-8,80 0,00 19,34 0,00 0,08 10,62 έσοδα χρήσης Υπόλοιπο Ιδίων Κεφαλαίων κατά την 31η εκεµβρίου ,74 250,71 4,86-8,78 3,35 44,76-2,48 6,03 352,20 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Μετοχικό κεφάλαιο ιαφορά από έκδοση µετοχών υπέρ το άρτιο Τακτικό Αποθεµατικό Αποθεµατικό Εύλογης αξίας χρεογράφων Λοιπά Αποθεµατικά Αποτελέσµατα εις νέον Ίδιες µετοχές ικαιώµατα µειοψηφίας Ποσά σε εκατ. Σύνολο Υπόλοιπο Ιδίων Κεφαλαίων κατά την 1η 53,74 250,71 4,86-8,78 3,35 44,76-2,48 6,03 352,20 Ιανουαρίου 2010 Μεταβολές ιδίων κεφαλαίων 1 Ιανουαρίου - 31η εκεµβρίου 2010 Σχηµατισµός τακτικού αποθεµατικού χρήσης - - 0, , ,00 Αγορά ιδίων µετοχών , ,68 Πώληση ιδίων µετοχών ,00 0,08-0,08 ιανοµή µερισµάτων , ,54 Φορολόγηση αφορολόγητου ,61 0, ,00 αποθεµατικού Μεταβολή ποσοστού σε θυγατρική - - 0, , ,87-0,87 Συναλλαγές µε ιδιοκτήτες 0,00 0,00 0,18 0,00-0,61-12,10-4,60-0,87-18,01 Κέρδη χρήσης µετά φόρων , ,15 1,75 Λοιπά Συνολικά µετά από φόρους: ιαθέσιµου προς πώληση χαρτοφυλακίου , ,68 Συγκεντρωτικά Συνολικά έσοδα χρήσης 0,00 0,00 0,00-4,68 0,00 1,90 0,00-0,15-2,94 Υπόλοιπο Ιδίων Κεφαλαίων κατά την 31η εκεµβρίου ,74 250,71 5,04-13,46 2,73 34,57-7,08 5,00 331,25 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2010, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 120

121 Μετοχικό κεφάλαιο ιαφορά από έκδοση µετοχών υπέρ το άρτιο Τακτικό Αποθεµατικό Αποθεµατικό Εύλογης αξίας χρεογράφων Λοιπά Αποθεµατικά Αποτελέσµατα εις νέον Τα αποθεµατικά εύλογης αξίας, τόσο σε ατοµική όσο και σε ενοποιηµένη βάση, σχηµατίζονται από την αποτίµηση του «ιαθέσιµου προς πώληση Χαρτοφυλακίου» αφαιρουµένων των αναβαλλόµενων φόρων που προκύπτουν. Η κίνηση του αποθεµατικού εύλογης αξίας αναλύεται στον παρακάτω πίνακα: ΚΙΝΗΣΗ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟΥ ΕΥΛΟΓΗΣ ΑΞΙΑΣ Ίδιες µετοχές ικαιώµατα µειοψηφίας Ποσά σε εκατ. Σύνολο Υπόλοιπο Ιδίων Κεφαλαίων κατά την 1η Ιανουαρίου ,74 250,71 5,04 (13,46) 2,73 34,57 (7,08) 5,00 331,25 Μεταβολές ιδίων κεφαλαίων 1 Ιανουαρίου - 31η εκεµβρίου 2011 Σχηµατισµός τακτικού αποθεµατικού χρήσης - - 0, (0,00) Αύξηση µετοχικού κεφαλαίου µε διανοµή δωρεάν µετοχών 21,50 (21,73) (0,24) Αγορά ιδίων µετοχών (0,69) - (0,69) Πώληση ιδίων µετοχών ,01-0,01 ιανοµή µερισµάτων (5,55) - - (5,55) Φορολόγηση αφορολόγητου αποθεµατικού ,21 (0,21) Μεταβολή ποσοστού σε θυγατρική - - (0,01) - - 0,02 - (0,01) - Συναλλαγές µε ιδιοκτήτες 21,50 (21,73) (0,00) - 0,21 (5,75) (0,69) (0,01) (6,48) Κέρδη/ (Ζηµίες) χρήσης µετά φόρων (264,04) - (0,03) (264,07) Λοιπά Συνολικά µετά από φόρους: ιαθέσιµου προς πώληση χαρτοφυλακίου , ,01 Συγκεντρωτικά Συνολικά αποτελέσµατα χρήσης ,01 - (264,04) - (0,03) (253,06) Υπόλοιπο Ιδίων Κεφαλαίων κατά την 31η εκεµβρίου ,24 228,98 5,03 (2,45) 2,94 (235,22) (7,77) 4,96 71,71 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Ποσά σε εκατ. Υπόλοιπο 01/01/2009 0,02 Καθαρά κέρδη/ζηµιές από µεταβολές στην εύλογη αξία 35,73 Μεταφορά αποθεµατικού στα κέρδη χρήσης -46,73 Μεταβολές αναβαλλόµενης φορολογίας 2,20 Καθαρό υπόλοιπο 31/12/2009-8,78 Καθαρά κέρδη/ζηµιές από µεταβολές στην εύλογη αξία -10,48 Μεταφορά αποθεµατικού στα αποτελέσµατα λόγω ανακατάταξης ΟΕ 4,63 Μεταβολές αναβαλλόµενης φορολογίας 1,17 Καθαρό υπόλοιπο 31/12/ ,46 Καθαρά Kέρδη / (Ζηµιές) από µεταβολές στην εύλογη αξία -2,22 Μεταφορά αποθεµατικού στα αποτελέσµατα λόγω ανακατάταξης Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου 3,06 Μεταβολές αναβαλλόµενης φορολογίας -2,76 Μεταφορά αποθεµατικού στα αποτελέσµατα λόγω αποµείωσης Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου 12,93 Υπόλοιπο 31/12/2011-2,45 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 121

122 Χρηµατοοικονοµικοί είκτες Παρακάτω παρατίθενται ορισµένοι χρηµατοοικονοµικοί δείκτες των χρήσεων , σε ενοποιηµένη βάση, σύµφωνα µε τα ΠΧΑ. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΕΙΚΤΕΣ ΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟ ΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Απόδοση Οµίλου επί των Ιδίων Κεφαλαίων (Μ.Ο.) προ φόρων 9,50% 3,00% -163,29% Απόδοση Οµίλου επί του Ενεργητικού (Μ.Ο.) προ φόρων 0,86% 0,27% -8,96% Σύνολο Λειτουργικών Εξόδων / Σύνολο Καθαρών Λειτουργικών Εσόδων 84,34% 92,88% 96,60% Σύνολο Λειτουργικών Εξόδων / Μ.Ο. Ενεργητικού 4,63% 3,49% 4,22% ΕΙΚΤΕΣ ΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΕΣΟ ΩΝ Καθαρά Έσοδα από Τόκους / Σύνολο Καθαρών Λειτουργικών Εσόδων 57,74% 74,81% 73,73% Καθαρά Έσοδα από Τόκους / Μ.Ο. Ιδίων Κεφαλαίων 35,04% 31,58% 58,73% Καθαρά Έσοδα από Προµήθειες /Σύνολο Καθαρών Λειτουργικών Εσόδων 13,54% 18,18% 16,28% ΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ είκτης Ρευστών ιαθεσίµων 23,90% 21,23% 12,75% είκτης Ασυµφωνίας ληκτότητας απαιτήσεων υποχρεώσεων -0,82% -12,01% -22,45% ΕΙΚΤΕΣ ΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ Υποχρεώσεις προς Πελάτες / Απαιτήσεις κατά πελατών 112,12% 109,77% 110,84% Υποχρεώσεις προς Πελάτες / Σύνολο 80,53% 76,95% Ενεργητικού 86,52% άνεια (µετά από προβλέψεις) / Καταθέσεις 89,19% 91,10% 90,22% Ίδια Κεφάλαια / Σύνολο Ενεργητικού 9,44% 8,41% 2,11% Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρίας GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 4.11 Συναλλαγές µε Συνδεόµενα Μέρη Οι παρακάτω πίνακες έχουν συνταχθεί από την Τράπεζα για τις χρήσεις 2009, 2010 και 2011, έχουν ελεγχθεί από τους Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές βάσει των προσυµφωνηµένων ελεγκτικών διαδικασιών για τις χρήσεις και παρουσιάζουν τις συναλλαγές της Τράπεζας µε συνδεόµενα µέρη, οι οποίες ορίζονται εννοιολογικά στις διατάξεις του σχετικού ιεθνούς Λογιστικού Προτύπου (.Λ.Π. 24), τον Κανονισµό 1606/2002 και την ενότητα 19 του Παραρτήµατος Ι του Κανονισµού (ΕΚ)809/2004. Μέρος των συναλλαγών της Τράπεζας διενεργείται µε τις συνδεδεµένες µε αυτήν εταιρίες PROBANK Leasing Α.Ε., PROBANK Autoleasing Α.Ε., PROBANK Μεσίτες Ασφαλίσεων Α.Ε., PROBANK Α.Ε..Α.Κ., 122

123 PROFINANCE Α.Ε. και ΑΝΘΟΣ PROPERTIES, οι οποίες ενοποιούνται µε τη µέθοδο της ολικής ενοποίησης. Σύµφωνα µε δήλωση της Τράπεζας, οι συναλλαγές αυτές διενεργούνται µε συνθήκες και όρους της αγοράς και εγκρίνονται από τα αρµόδια όργανα της Τράπεζας. Επιπλέον, σύµφωνα µε δήλωση της Τράπεζας δεν υπάρχουν άλλες συναλλαγές µε συνδεδεµένα πρόσωπα, όπως αυτά ορίζονται εννοιολογικά στις διατάξεις του σχετικού Προτύπου (.Λ.Π. 24) εκτός αυτών που παρατίθενται παρακάτω, σύµφωνα µε την Ενότητα 19 του παραρτήµατος Ι του Κανονισµού 809/2004 της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και όλες οι συναλλαγές µε συνδεόµενα µέρη έχουν συναφθεί σύµφωνα µε τους όρους της αγοράς. Ειδικότερα, σύµφωνα µε τη ιοίκηση της Τράπεζας, σηµειώνεται ότι η πολιτική χορήγησης δανείων στο προσωπικό καθώς και σε συνδεόµενα µέρη δεν διαφέρει από τη γενικότερη πολιτική χορήγησης δανείων της Τράπεζας. Τα χορηγηθέντα δάνεια στα ανωτέρω πρόσωπα είναι ενήµερα και καλύπτονται µε επαρκείς εξασφαλίσεις. Οι όροι των καταθέσεων στα ανωτέρω πρόσωπα δε διαφέρουν από τους αντίστοιχους παρεχόµενους όρους σε πελάτες της Τράπεζας οπότε δεν προσφέρονται ιδιαίτερα ωφελήµατα Αµοιβές µελών ιοικητικού Συµβουλίου και ιευθυντικών Στελεχών χρήσεων Οι αµοιβές των συνδεδεµένων προσώπων του Οµίλου, όπως αυτά ορίζονται εννοιολογικά στις διατάξεις του σχετικού Προτύπου (.Λ.Π. 24) παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα: ΑΜΟΙΒΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ ΜΕΛΩΝ.Σ. ΚΑΙ ΙΕΥΘΥΝΤΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 Μισθοί µελών.σ. και διευθυντικών στελεχών 3,68 3,84 4,94 Λοιπές παροχές σε µέλη.σ και διευθυντικά στελέχη 0,16 0,17 0,14 Σύνολο 3,84 4,02 5,08 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E., σύµφωνα µε ΠΧΑ. Πιθανές διαφορές οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις ιεταιρικές Συναλλαγές Τράπεζας Οι διεταιρικές συναλλαγές µεταξύ της Τράπεζας και των ενοποιούµενων µε αυτήν εταιριών για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011 παρουσιάζονται στον πίνακα που ακολουθεί: ΙΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ Ποσά σε εκατ. 31/12/ /12/ /12/2011 άνεια χορηγηθέντα σε συνδεδεµένες επιχειρήσεις Υπόλοιπα δανείων (1) 161,57 127,66 173,96 Τόκοι χορηγήσεων 3,49 4,04 8,14 Λοιπά διεταιρικά έσοδα (2) Συναλλαγές µε θυγατρική επιχείρηση (3) 0,16 0,13 0,06 Probank Leasing Α.Ε. Συναλλαγές µε θυγατρική επιχείρηση Probank Autoleasing A.E. 0,02 0,02 0,00 123

124 Συναλλαγές µε θυγατρική επιχείρηση (4) 0,17 0,64 0,86 Probank Μεσίτες Ασφαλίσεων Α.Ε. Συναλλαγές µε θυγατρική επιχείρηση Probank Α.Ε..Α.Κ. Συναλλαγές µε θυγατρική επιχείρηση Profinance A.E. 0,06 0,01 0,82 0,05 0,03 0,01 Καταθέσεις Συνδεδεµένων επιχειρήσεων Υπόλοιπα καταθέσεων 2,00 5,39 2,65 Τόκοι καταθέσεων 0,10 0,06 0,05 Λοιπά διεταιρικά έξοδα Συναλλαγές µε θυγατρική επιχείρηση Profinance A.E. 0,44 0,35 0,22 Συναλλαγές µε θυγατρική επιχείρηση Probank Χρηµατοδοτικές Μισθώσεις 0,00 0,00 0,05 Συναλλαγές µε θυγατρική επιχείρηση Probank Autoleasing A.E. 0,03 0,05 0,00 Συναλλαγές µε θυγατρική επιχείρηση Probank Μεσίτες Ασφαλίσεων A.E. 0,02 0,02 0,08 Συναλλαγές µε θυγατρική επιχείρηση ΑΝΘΟΣ PROPERTIES ΑΚΕ 0,80 1,40 1,38 Απαιτήσεις από θυγατρικές Απαιτήσεις από θυγατρικές 0,36 1,39 2,05 Υποχρεώσεις σε θυγατρικές Υποχρεώσεις σε θυγατρικές 0,05 0,04 0,10 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E., σύµφωνα µε ΠΧΑ Πιθανές διαφορές οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. άνεια Χορηγηθέντα σε Συνδεδεµένες Επιχειρήσεις (1) H Probank Leasing A.E. έχει συνάψει έξι (6) οµολογιακά δάνεια ύψους 80 εκατ., 10 εκατ., 18 εκατ., 15 εκατ., 15 εκατ. και 15 εκ. µε λήξεις αντίστοιχα το 2012, 2013, 2016, 2016, 2017 και Η Probank Autoleasing A.E. έχει συνάψει ένα (1) οµολογιακό δάνειο µε λήξη το 2014 και µε συνολικό κεφάλαιο ποσού 3 εκατ., ενώ η ΑΝΘΟΣ PROPERTIES ΑΚΕ έχει συνάψει τρία (3) οµολογιακά δάνεια ποσού 8 εκατ. (λήξης 2040), 10 εκατ. (λήξης 2030) και 10 εκατ. (λήξης 2020). Λοιπά ιεταιρικά Έσοδα (2) Η Τράπεζα έχει συνάψει συµβάσεις υποµίσθωσης ακινήτων µε τις εταιρίες Probank Leasing Α.Ε., Probank Autoleasing Α.Ε., Probank Α.Ε..Α.Κ., Profinance Α.Ε. και Probank Μεσίτες Ασφαλίσεων Α.Ε. Επίσης, η Τράπεζα έχει συνάψει συµβάσεις παροχής υπηρεσιών µε τις εταιρίες Probank Leasing Α.Ε. και Profinance Α.Ε. (3) - H Τράπεζα έχει συνάψει σύµβαση συνεργασίας µε την Probank Leasing Α.Ε. Η εν λόγω σύµβαση υπογράφηκε την 04/01/2010 και είναι ετήσιας διάρκειας µε δυνατότητα ανανέωσης για τα επόµενα χρόνια. Το αντικείµενο της συνεργασίας είναι η χρήση του δικτύου καταστηµάτων της Τράπεζας για την προώθηση των εργασιών της Probank Leasing Α.Ε. Συγκεκριµένα, βάσει της σύµβασης, η Τράπεζα αναλαµβάνει την υποχρέωση να παρέχει στη Probank Leasing Α.Ε. τη δυνατότητα επικοινωνίας µε τους πελάτες της Τράπεζας, την ενηµέρωση αυτών σχετικά µε το αντικείµενο εργασιών της Probank Leasing Α.Ε., τη διακίνηση των σχετικών διαδικαστικών εγγράφων για την κατάρτιση των χρηµατοδοτικών µισθώσεων και γενικά κάθε υπηρεσία που θα µπορούσε να συµβάλει στην πραγµατοποίηση του σκοπού της Probank Leasing Α.Ε. 124

125 - H Τράπεζα έχει συνάψει σύµβαση παροχής υπηρεσιών µε την εταιρία Probank Autoleasing Α.Ε. Η εν λόγω σύµβαση είναι ετήσιας διάρκειας και υπεγράφη την 04/01/ H Τράπεζα έχει συνάψει την 24/09/2002 σύµβαση παροχής πίστωσης µε ανοιχτό αλληλόχρεο λογαριασµό µε την εταιρία Probank Leasing Α.Ε. µε όριο πίστωσης που ανέρχεται σε 150 εκατ. - H Τράπεζα έχει συνάψει την 19/06/2002 σύµβαση παροχής πίστωσης µε ανοιχτό αλληλόχρεο λογαριασµό µε την εταιρία Probank Autoleasing Α.Ε. µε όριο πίστωσης που ανέρχεται σε 3,96 εκατ. - H Τράπεζα έχει συνάψει την 23/09/2009 σύµβαση παροχής πίστωσης µε ανοιχτό αλληλόχρεο λογαριασµό µε την εταιρία ΑΝΘΟΣ PROPERTIES ΑΚΕ µε όριο πίστωσης που ανέρχεται σε 1,00 εκατ. (4) H Τράπεζα έχει συνάψει σύµβαση παροχής υπηρεσιών µε την εταιρία Probank Μεσίτες Ασφαλίσεων Α.Ε. για την εξυπηρέτηση της τελευταίας από το δίκτυο καταστηµάτων της Τράπεζας. Η εν λόγω σύµβαση υπογράφηκε την 04/01/2010 και είναι ετήσιας διάρκειας. (5) Η Τράπεζα έχει συνάψει συµβάσεις αντιπροσώπευσης για τη διάθεση και εξαγορά µεριδίων αµοιβαίων κεφαλαίων, και θεµατοφυλακής αµοιβαίου κεφαλαίου µε την εταιρία Probank Α.Ε..Α.Κ. Οι συµβάσεις είναι ετησίως ανανεούµενες. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται τα υπόλοιπα χορηγήσεων και καταθέσεων καθώς και οι τόκοι των χορηγήσεων και των καταθέσεων για όλα τα µέλη.σ. και διευθυντικά στελέχη του Οµίλου σύµφωνα µε το ΛΠ 24 για την 31/12/2009, την 31/12/2010 και την 31/12/2011: Ποσά σε εκατ. Μέλη ιοικητικών Συµβουλίων και διευθυντικά στελέχη του Οµίλου Μέλη ιοικητικών Συµβουλίων και διευθυντικά στελέχη του Οµίλου Μέλη ιοικητικών Συµβουλίων και διευθυντικά στελέχη του Οµίλου Υπόλοιπο Τόκοι Τόκοι ανείων Καταθέσεις Χορηγήσεων Καταθέσεων 31/12/ /12/ /12/ /12/ ,84 19,79 0,37 0,62 31/12/ /12/ /12/ /12/ ,98 25,84 0,48 0,64 31/12/ /12/ /12/ /12/ ,60 32,35 0,48 1,10 Πηγή: Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις που συντάχθηκαν από την Τράπεζα για τις χρήσεις που έληξαν την 31/12/2009, 31/12/2010 και 31/12/2011, σύµφωνα µε ΠΧΑ, οι οποίες έχουν ελεγχθεί από την ελεγκτική εταιρία GRANT THORNTON A.E., σύµφωνα µε ΠΧΑ. Πιθανές διαφορές οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Την 16/12/2011 ολοκληρώθηκε η συγχώνευση µε απορρόφηση της PROBANK AUTOLEASING ΑΕ από την PROBANK Χρηµατοδοτικές Μισθώσεις ΑΕ. Ως ισολογισµός µετασχηµατισµού των εταιριών ορίστηκε ο ισολογισµός της 30/06/

126 4.12 Σηµαντικές Αλλαγές στη Χρηµατοοικονοµική ή Εµπορική Θέση του Οµίλου Σύµφωνα µε δήλωση της ιοίκησης, δεν έχει επέλθει καµία σηµαντική αλλαγή στη χρηµατοοικονοµική ή εµπορική θέση του Οµίλου, από την ηµεροµηνία σύνταξης των ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων της 31/12/2011 έως την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Η Τράπεζα λόγω της ανακεφαλαιοποίησης των Τραπεζών λόγω συµµετοχής τους στο PSI δεν δανείζεται µέσω εκχώρησης δανείων στην ΕΚΤ µέσω της ΤτΕ και προσφεύγει πλέον στον ELA.. Το πρόγραµµα άντλησης ρευστότητας από την ΕΚΤ µέσω της ΤτΕ, στο οποίο συµµετέχει η Τράπεζα, βασίζεται στην πράξη Συµβουλίου Νοµισµατικής Πολιτικής της ΤτΕ 54/ , όπως ισχύει, και στην εγκύκλιο 477/ της ΤτΕ, βάσει των οποίων µπορούν να εκχωρούνται από τις τράπεζες απαιτήσεις για άντληση ρευστότητας σε διάρκειες µέχρι τρεις (3) µήνες. Επίσης, σύµφωνα µε τη ιοίκηση της Τράπεζας, σηµειώνεται ότι την 04/11/2011, η Τράπεζα εκµεταλλεύτηκε τη δυνατότητα προσφυγής στο µηχανισµό ELA 17 για άντληση ρευστότητας µέσω εκχώρησης απαιτήσεων. Για το διάστηµα 04/11/ /05/2012, η Τράπεζα είχε εκχωρήσει απαιτήσεις που κυµάνθηκαν από 230 εκατ. έως 323 εκατ. και άντλησε ρευστότητα από 10 εκατ. µέχρι 235 εκατ. ανάλογα µε τις εβδοµαδιαίες ανάγκες της, ενώ υπήρξε και διάστηµα χωρίς ανάγκη προσφυγής στο µηχανισµό ELA. Σηµειώνεται ότι κατά την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος Ενηµερωτικού ελτίου, η Τράπεζα µπορεί να εκχωρήσει δυνητικά το σύνολο των δανείων της ανεξαρτήτου κατηγορίας µε σκοπό να αντλήσει επιπλέον ρευστότητα από το µηχανισµό ELA. Επίσης σηµειώνεται ότι η Έκτακτη Γενική Συνέλευση των µετόχων της Τράπεζας της 28/12/2011 αποφάσισε την έκδοση Μετατρέψιµου Οµολογιακού ανείου (ΜΟ ). Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά µε το ΜΟ, βλέπε ενότητα «Μετατρέψιµο Οµολογιακό άνειο» του παρόντος Συµπληρώµατος Ενηµερωτικού ελτίου ιοικητικά, ιαχειριστικά, Εποπτικά Όργανα & Ανώτατα ιευθυντικά Στελέχη Αµοιβές και Οφέλη Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι οι συνολικές αµοιβές και τα οφέλη των µελών των ιοικητικών, ιαχειριστικών και Εποπτικών Οργάνων και Ανώτερων ιοικητικών Στελεχών της Τράπεζας, τόσο από την Τράπεζα όσο και από τις θυγατρικές της εταιρίες για τη χρήση 2011, στις οποίες συµπεριλαµβάνονται µισθοί και λοιπές παροχές, παρατίθενται στον ακόλουθο πίνακα: Αµοιβές Μελών.Σ. (σε ) Πρόβλεψη αποζηµίωσης σε περίπτωση αποχώρησης (σε )* Χρήση εταιρικού τηλεφώνου** (σε ) Χρήση εταιρικού αυτοκινήτου*** (σε ) Ονοµατεπώνυµο Ιδιότητα Εταιρική Κάρτα 1 (σε ) Μικτές Αµοιβές (σε ) αµανάκης Μιλτιάδης Πρόεδρος Αντιπρόεδρος Α - Μη Σεπετάς Πέτρος Εκτελεστικό Μέλος Φαφαλιός Στάµος Αντιπρόεδρος Β - Μη Εκτελεστικό Μέλος Emergency Liquidity Assistance 126

127 Ονοµατεπώνυµο Ιδιότητα Εταιρική Κάρτα 1 (σε ) Μικτές Αµοιβές (σε ) Αµοιβές Μελών.Σ. (σε ) Πρόβλεψη αποζηµίωσης σε περίπτωση αποχώρησης (σε )* Χρήση εταιρικού τηλεφώνου** (σε ) Χρήση εταιρικού αυτοκινήτου*** (σε ) Μουζακίτης Αλέξανδρος Κολυµάνης ηµήτρης Εκτελεστικό µέλος.σ. - Γενικός ιευθυντής Εκτελεστικό Μέλος.Σ. - Γενικός ιευθυντής Κλοκίδης Ιωάννης Εκτελεστικό µέλος.σ Χατζηπαύλου Παύλος 3 Ανεξάρτητο Μέλος.Σ Ζαγοραίος Αλέξανδρος Ανεξάρτητο Μέλος.Σ Γυπαράκης Εµµανουήλ 2 Ανεξάρτητο Μέλος.Σ Σινιόσογλου Τοσίτσας Μιλτιάδης 3 Ανεξάρτητο Μέλος.Σ Λύρας Ιωάννης Παρασκευόπουλος ηµήτριος Ζοµπανάκης Ανδρέας Παπατριανταφύλλου Κωνσταντίνος Tσιτσιρίδης Ιωάννης Τσακιράκης Ιωάννης Λεκοσιώτης ιονύσης Ζαφείρης ηµήτρης Μη Εκτελεστικό Μέλος.Σ Μη Εκτελεστικό Μέλος.Σ Μη Εκτελεστικό Μέλος.Σ Γενικοί ιευθυντές & Μέλη Εποπτικών Οργάνων Βοηθός Γενικός ιευθυντής Αναπληρωτής Γενικός ιευθυντής Αναπληρωτής Γενικός ιευθυντής Υπεύθυνος Καν. Συµµόρφωσης Υπεύθυνος Μονάδας ιαχ. Κινδύνου (Risk Management) Σκίλαρης ηµήτρης 2 Γούναρης Αντώνης Υπεύθυνος Μονάδας ιαχ. Κινδύνου (Risk Management) Προϊστάµενος Υπηρεσίας ιαχ. ιαθεσίµων - Μέλος Επιτροπής ιαχείρισης Στοιχείων Ενεργητικού/Παθητικού (ALCO) Αναφέρεται στο ετήσιο ύψος της εταιρικής κάρτας. 2. Οι κ.κ. Α. Ζοµπανάκης, Ι. Λύρας και Ι. Κλοκίδης εκλέχθηκαν κατά την προαναφερθείσα Γενική Συνέλευση των µετόχων.. Ο κ.. Σκίλαρης έχει αποχωρήσει από τη θέση του Υπευθύνου Μονάδας ιαχείρισης Κινδύνου τον Ιούνιο 2011, όπου τον διαδέχτηκε στα καθήκοντά του ο κ.. Ζαφείρης. 3. Οι αµοιβές προέρχονται από συµµετοχή στην επιτροπή Ελέγχου του.σ. της Τράπεζας. * Οι προβλέψεις αποζηµίωσης σε περίπτωση αποχώρησης έχουν υπολογιστεί σύµφωνα µε το Ν. 3198/55 σε συνδυασµό µε το Ν. 2112/20. ** Υπολογίζεται µε βάση τη µηνιαία χρέωση. *** Αναφέρεται το καθαρό µηνιαίο µίσθωµα για τη χρήση Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. 127

128 Ο αριθµός µετοχών που κατέχουν τα µέλη των ιοικητικών, ιαχειριστικών και Εποπτικών Οργάνων και τα Ανώτερα ιοικητικά Στελέχη της Τράπεζας κατά την 25/05/2012, έχει ως εξής: Ονοµατεπώνυµο Αριθµός µετοχών (25/05/2012) αµανάκης Μιλτιάδης Σεπετάς Πέτρος Φαφαλιός Στάµος Μουζακίτης Αλέξανδρος Κολυµάνης ηµήτρης Ζαγοραίος Αλέξανδρος Σινιόσογλου Τοσίτσας Μιλτιάδης Λύρας Ιωάννης Κλοκίδης Ιωάννης IRRINVEST CO (συµφερόντων κ. Παρασκευόπουλου) Γενικοί ιευθυντές Μέλη Εποπτικών Οργάνων Παπατριανταφύλλου Κωνσταντίνος Tσιτσιρίδης Ιωάννης Τσακιράκης Ιωάννης Ζαφείρης ηµήτρης Λεκοσιώτης ιονύσης Γούναρης Αντώνης Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα µη ελεγµένα από ορκωτούς ελεγκτές λογιστές Προσωπικό Εξέλιξη προσωπικού Στις 31/12/2011 το προσωπικό της Τράπεζας ανέρχονταν σε άτοµα εκ των οποίων 783 άτοµα απασχολούνταν στο δίκτυο των καταστηµάτων της και 288 άτοµα σε κεντρικές υπηρεσίες. Αντίστοιχα στις θυγατρικές εταιρίες του Οµίλου οι εργαζόµενοι ανέρχονταν σε 44. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται η εξέλιξη του προσωπικού του Οµίλου κατά την τριετία : ΕΞΕΛΙΞΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ 31/12/ /12/ /12/2011 Αριθµός προσωπικού καταστηµάτων Αριθµός προσωπικού Κεντρικών και άλλων Υπηρεσιών Σύνολο Προσωπικού Τράπεζας Θυγατρικές εταιρίες Σύνολο προσωπικού Οµίλου Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα µη ελεγµένα από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή Την 25/05/2012 το προσωπικό της Τράπεζας κατείχε το 12,35% του µετοχικού της κεφαλαίου, ήτοι κοινές ονοµαστικές µετοχές. Οι εν λόγω µετοχές κατέχονταν από 902 υπαλλήλους, συµπεριλαµβανοµένων και των εκτελεστικών µελών του.σ. 128

129 Σηµειώνεται ότι κατά τη χρήση 2011, η Τράπεζα κατέβαλε για οµαδικά ασφάλιστρα ζωής και επιδοτήσεις εξόδων βρεφονηπιακών σταθµών, για το σύνολο του προσωπικού, ποσά ύψους 322,31 χιλ. και 320,16 χιλ. αντίστοιχα. Η Τράπεζα µε βάση την ισχύουσα νοµοθεσία Ν. 2112/20 & Ν. 3198/55 παρέχει εφάπαξ ποσό σε περίπτωση συνταξιοδότησης του προσωπικού, εξαντλώντας την υποχρέωσή της. Την 31/12/2011 και την 31/12/2010 το εν λόγω ποσό, υποχρεώσεις από παροχές στο προσωπικό, κυµαινόταν σε 3,47 εκατ. και σε 3,05 εκατ. αντίστοιχα έναντι 3,23 εκατ. την 31/12/2009, γεγονός που οφείλεται στην αλλαγή του νόµου και την εκπόνηση καινούριας αναλογιστικής µελέτης µε διαφορετικές παραδοχές Μερισµατική Πολιτική Η µερισµατική πολιτική που ακολούθησε η Τράπεζα κατά την περίοδο παρουσιάζεται στον ακόλουθο πίνακα: ΜΕΡΙΣΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ποσά σε εκατ (1) 2011 Κέρδη προς διάθεση µετά από φόρους χρήσης, Λοιπούς Φόρους και Φόρους Φορολογικού Ελέγχου Προηγούµενων Χρήσεων Τράπεζας 20,61 2,89-263,077 Συνολικό Μέρισµα 12,54 5,55 - % επί των Κερδών µετά από φόρους χρήσης, Λοιπούς Φόρους και Φόρους Φορολογικού Ελέγχου Προηγούµενων Χρήσεων 60,85% 192,29% - Αριθµός Μετοχών Τέλους Χρήσης (2) Μέρισµα ανά Μετοχή (σε ) (3) 0,1 0,043 - (1) Το µέρισµα της χρήσης αποτελείται από 2,74 εκατ. που προέρχονται από τα κέρδη χρήσης 2010 και 2,81 εκατ. που προέρχονται από κέρδη προηγούµενων χρήσεων (2) Αναφέρεται στον αριθµό µετοχών τέλους χρήσης ο οποίος αναπροσαρµόστηκε για τις χρήσεις σε συνέχεια της από 21/06/2011 Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των µετόχων της Τράπεζας που αποφάσισε τη διανοµή 4 µετοχών για κάθε 10 παλαιές από κεφαλαιοποίηση αποθεµατικών υπέρ το άρτιο (3) Αναφέρεται στο εγκεκριµένο ονοµαστικό µέρισµα από τις Τακτικές Γενικές Συνελεύσεις των µετόχων της Τράπεζας Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Το ιοικητικό Συµβούλιο της Τράπεζας αποφάσισε να προτείνει στην Τακτική Γενική Συνέλευση των µετόχων της Τράπεζας, που θα εγκρίνει τις ετήσιες οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας για τη χρήση 2011, τη µη διανοµή µερίσµατος Μετοχικό Κεφάλαιο Το µετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας κατά την 31/12/2011 και κατά την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου ανερχόταν σε ,20 και διαιρείτο σε κοινές ονοµαστικές µετοχές, ονοµαστικής αξίας 0,60 εκάστη. 129

130 Μετατρέψιµο Οµολογιακό άνειο Στον παρακάτω πίνακα παρατίθενται συνοπτικά οι όροι του Μετατρέψιµου Οµολογιακού ανείου, όπως αυτοί αποφασίστηκαν από το.σ. της Τράπεζας της 15/05/2012, όπως αυτό εξουσιοδοτήθηκε από την Έκτακτη Γενική Συνέλευση των µετόχων της Τράπεζας της 28/12/ Εκδότης ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK Α.Ε. 2 Είδος δανείου Έντοκο οµολογιακό δάνειο µετατρέψιµο σε κοινές µετοχές της ΤΡΑΠΕΖΑΣ PROBANK A.E (άρθρο 3 α Κ.Ν. 2190/1920, και άρθρο 8 Ν. 3156/2003). 3 Ποσό δανείου Μέχρι εκατόν πενήντα εκατοµµύρια ευρώ ( ) όπως αποφασίσθηκε στην Έκτακτη Γενική Συνέλευση των Μετόχων της Τράπεζας της ιάρκεια δανείου Πέντε (5) έτη και στη συνέχεια, στη λήξη του, άµεση υποχρεωτική µετατροπή σε κοινές µετοχές. 5 Σκοπός δανείου Αύξηση των Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων της Τράπεζας. 6 Πρόγραµµα δανείου Εκδίδεται από τον Εκδότη και περιέχει όλους τους όρους του δανείου σύµφωνα µε το άρθρο 1 παράγρ. 4 του Ν. 3156/ Ηµεροµηνία έκδοσης δανείου 20/06/ Ηµεροµηνία λήξης δανείου 30/06/ ικαίωµα συµµετοχής Όσοι συµµετείχαν στην αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας που αποφασίστηκε στη Γενική Συνέλευση των Μετόχων της Τράπεζας της 21/06/ υνατότητα συµµετοχής από µη δικαιούχους 11 Τρόπος συµµετοχής στο οµολογιακό δάνειο Οι αδιάθετες οµολογίες θα διατεθούν µε απόφαση του ιοικητικού Συµβουλίου της Τράπεζας σε τιµή όχι µικρότερη από την τιµή διάθεσης. Αναλογική συµµετοχή (1,125) οµολογίες προς (1) µετοχή που απέκτησε ο κάθε επενδυτής στην αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου που αποφασίσθηκε στην Γενική Συνέλευση των Μετόχων της 21/06/2011. Θα λαµβάνει χώρα στρογγυλοποίηση συµφώνα µε τα προβλεπόµενα στο όρο υπ αριθµ. 49 του παρόντος. 12 Αριθµός οµολογιών Μέχρι εκατόν πενήντα εκατοµµύρια ( ) ονοµαστικές οµολογίες 13 Περίοδος διάθεσης οµολογιών Οµολογίες από 20/06/2012 µέχρι xx.xx.2012 Αδιάθετες οµολογίες από xx.xx.2012 µέχρι xx.xx Ονοµαστική αξία οµολογίας Ένα ευρώ ( 1,00). 16 Τιµή έκδοσης οµολογιών Ένα ευρώ ( 1,00). 17 Τύπος και µορφή οµολογιών Σε φυσική µορφή και σύµφωνα µε εγγραφές στο βιβλίο οµολογιούχων. 130

131 18 Κλάσµατα οµολογιών εν θα εκδοθούν. 19 Εισαγωγή και διαπραγµάτευση των οµολογιών σε οργανωµένες αγορές. εν προβλέπεται η διαπραγµάτευσή τους 20 Επιτόκιο Σταθερό ετήσιο επιτόκιο 12,0% για τα πέντε (5) έτη. Σε περίπτωση υποχρεωτικής µετατροπής άνω του 20% των οµολογιών, το επιτόκιο των µη µετατραπέντων οµολογιών θα προσαρµόζεται ώστε η απόδοση των µη µετατραπέντων οµολογιών να µην υπερβαίνει το 80% της αρχικής απόδοσης και µε µέγιστο επιτόκιο το 18,0%. 21 Θεµατοφύλακας Η Τράπεζα χωρίς έξοδα. 22 Μεταβίβαση οµολογιών & τοκοµεριδίων 23 Περίοδος πληρωµής τοκοµεριδίων 24 Προαιρετική ακύρωση πληρωµής τοκοµεριδίων Επιτρέπεται η µεταβίβαση των οµολογιών µετά την και η διαδικασία των µεταβιβάσεων µέσω της Τράπεζας, ταυτόχρονα για τις οµολογίες και τα τοκοµερίδιά τους χωρίς διαχωρισµό, µε προτιµησιακό δικαίωµα υπέρ : α) των στελεχών και του προσωπικού της Τράπεζας και των Θυγατρικών της Εταιρειών, β) των µετόχων της Τράπεζας. Ο τόκος είναι πληρωτέος σε ετήσια βάση κάθε 30η Ιουνίου. Η πρώτη ηµεροµηνία πληρωµής είναι η 30/06/2013 και θα καλύπτει την περίοδο από την έκδοση του Οµολογιακού ανείου µέχρι την 30/06/2013. Κάθε οµολογία θα παύει να φέρει τόκο από την ηµεροµηνία µετά την ηµεροµηνία λήξης ή µετατροπής της. Αν η Τράπεζα καθ οιονδήποτε χρόνο, πριν από οποιαδήποτε ηµεροµηνία πληρωµής τοκοµεριδίου, διαπιστώσει ότι δεν ικανοποιείται ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας όπως ορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος (άρθρο 27 και άρθρο 28 στο Ν. 3601/2007), τότε µπορεί κατά τη διακριτική της ευχέρεια να επιλέξει την ακύρωση της πληρωµής των τοκοµεριδίων, σε µη σωρευτική βάση, για απεριόριστη χρονική περίοδο, στα πλαίσια των περιορισµών πληρωµής µερισµάτων και τη µη επιστροφή κεφαλαίου. Οποιαδήποτε ακυρωθείσα πληρωµή τοκοµεριδίου δεν θα οφείλεται και δεν θα καθίσταται πληρωτέα από την Τράπεζα. Σε περίπτωση ακύρωσης πληρωµής τοκοµεριδίου η Τράπεζα δεν θα θεωρείται ότι περιήλθε σε γεγονός αθέτησης υποχρέωσης και οι κάτοχοι των µετατρέψιµων οµολογιών δεν θα έχουν δικαίωµα υποβολής αίτησης για εκκαθάριση ή διάλυση της Τράπεζας. Η ενηµέρωση των οµολογιούχων θα γίνεται µε ανακοίνωση που θα δηµοσιεύεται σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στο υπ άριθ. 50 όρο του παρόντος 25 Υποχρεωτική ακύρωση πληρωµής τοκοµεριδίων Αν πριν από οποιαδήποτε ηµεροµηνία πληρωµής τοκοµεριδίων η Τράπεζα δεν τηρεί τις ελάχιστες απαιτήσεις φερεγγυότητας / κεφαλαιακής επάρκειας όπως ορίζονται από την Τράπεζα Ελλάδος άρθρο 27 και άρθρο 28 στο Ν. 3601/2007, τότε η Τράπεζα υποχρεωτικά θα ακυρώσει την πληρωµή των τοκοµεριδίων των µετατρέψιµων οµολογιών. 131

132 Η Τράπεζα Ελλάδος µπορεί να απαιτήσει, κατά τη διακριτική της ευχέρεια, την ακύρωση πληρωµής τόκων, στη βάση αξιολόγησης της φερεγγυότητας και της οικονοµικής κατάστασης της Τράπεζας. Οποιαδήποτε ακυρωθείσα πληρωµή τοκοµεριδίου δεν θα οφείλεται και δεν θα καθίσταται πληρωτέα από την Τράπεζα. Σε περίπτωση ακύρωσης πληρωµής τοκοµεριδίου η Τράπεζα δεν θα θεωρείται ότι περιήλθε σε γεγονός αθέτησης υποχρέωσης και οι κάτοχοι των µετατρέψιµων οµολογιών δεν θα έχουν δικαίωµα υποβολής αίτησης για εκκαθάριση ή διάλυση της Τράπεζας. Η ενηµέρωση των οµολογιούχων θα γίνεται µε ανακοίνωση που θα δηµοσιεύεται σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στο υπ άριθ. 50 όρο του παρόντος 26 Σχέση υποχρεωτικής µετατροπής των οµολογιών σε µετοχές 27 Υπαρξη προαιρετικής µετατροπής και σχέση προαιρετικής µετατροπής των οµολογιών σε µετοχές Μία (1) οµολογία σε µία (1) νέα, κοινή, ονοµαστική, µετά ψήφου µετοχή της Τράπεζας, ονοµαστικής αξίας εξήντα λεπτών του ευρώ ( 0,60). Σε περίπτωση υποχρεωτικής µετατροπής µέρους ή του συνόλου του δανείου µε απόφαση της Τράπεζας ή της Τράπεζας Ελλάδος σύµφωνα µε την Π. /Τ.Ε 2630/10 πριν τη συµπλήρωση της πενταετίας, τότε ο λόγος µετατροπής θα είναι (1,25) εντός του 1ου έτους, (1,20) εντός του 2ου έτους, (1,15) εντός του 3ου έτους, (1,10) εντός του 4ου έτους και (1,00) εντός του 5ου έτους. Θα λαµβάνει χώρα στρογγυλοποίηση συµφώνα µε τα προβλεπόµενα στο όρο υπ αριθµ. 49 του παρόντος. H σχέση προαιρετικής µετατροπής θα είναι µία (1) οµολογία σε µία (1) νέα, κοινή, ονοµαστική, µετά ψήφου µετοχή της Τράπεζας, ονοµαστικής αξίας εξήντα λεπτών του ευρώ ( 0,60). 28 Περίοδος προαιρετικής µετατροπής των οµολογιών σε κοινές µετοχές. ύο φορές τον χρόνο, από 1 µέχρι 15 Ιανουαρίου και από 1 µέχρι 15 Ιουλίου. 29 Υποχρεωτική µετατροπή Σε περίπτωση που συµβεί οποιοδήποτε γεγονός έκτακτης ανάγκης κεφαλαίου ή γεγονός βιωσιµότητας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι µετατρέψιµες οµολογίες θα µετατρέπονται υποχρεωτικά σε κοινές µετοχές στην τιµή υποχρεωτικής µετατροπής. 30 Σχέση µετατροπής των οµολογιών σε κοινές µετοχές και εταιρικές πράξεις 31 Πρώτη ηµεροµηνία προαιρετικής µετατροπής 32 Τελευταία ηµεροµηνία µετατροπής Η σχέση µετατροπής των οµολογιών σε µετοχές θα αναπροσαρµόζεται στις περιπτώσεις εταιρικών πράξεων(split, reverse split, µεταβολή ονοµαστικής αξίας, διανοµή δωρεάν µετοχών µε κεφαλαιοποίηση αποθεµατικών, κ.ά.). 1 µέχρι 15 Ιανουαρίου 2013 Μετά την πάροδο των πέντε (5) ετών από την έναρξη του Οµολογιακού ανείου υποχρεωτικά, ήτοι 30 Ιουνίου Τρόπος ασκήσεως του δικαιώµατος µετατροπής Με γραπτή αίτηση προς την Τράπεζα πριν τη διάρκεια της περιόδου µετατροπής. 132

133 34 Συνέπειες µετατροπής των οµολογιών σε κοινές µετοχές Ακύρωση των οµολογιών και αντικατάστασή τους µε κοινές ονοµαστικές µετοχές και παράλληλα αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας. 35 Μετατροπή των οµολογιών λόγω αλλαγής της Νοµοθεσίας ή του Κανονιστικού πλαισίου Αν, κατά την κρίση της Τράπεζας, οποιαδήποτε αλλαγή ή προτεινόµενη αλλαγή σε Νόµους, ή σε σχετικούς Κανονισµούς της Ελληνικής ηµοκρατίας, συµπεριλαµβανοµένων των φορολογικών νόµων και κανονισµών, έχει δυσµενείς οικονοµικές επιπτώσεις για την Τράπεζα σε ότι αφορά την έκδοση των µετατρέψιµων οµολογιών, ή αν οι µετατρέψιµες οµολογίες δεν θεωρούνται πλέον από την Τράπεζα της Ελλάδος ως στοιχείο των Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Tier I), η Τράπεζα µπορεί, υπό την προϋπόθεση προηγούµενης έγκρισης της Τράπεζας της Ελλάδος, στο µέτρο που απαιτείται και χωρίς προηγούµενη έγκριση από τους κατόχους, να τις µετατρέψει σε κοινές ονοµαστικές µετοχές. 36 Γεγονός έκτακτης ανάγκης κεφαλαίου («Γεγονός Έκτακτης Ανάγκης Κεφαλαίου» Γεγονός έκτακτης ανάγκης κεφαλαίου θα θεωρείται ότι έχει επέλθει όταν η Τράπεζα ανακοινώσει ότι : - Το ύψος των κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων (Core Tier I) είναι χαµηλότερο του ελάχιστου ποσοστού όπως ορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος (άρθρο 27 και άρθρο 28 στον Ν. 3601/2007). - Ο είκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας της Τράπεζας δεν είναι εντός των απαιτούµενου κανονιστικού ορίου όπως ορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος (άρθρο 27 και άρθρο 28 στον Ν. 3601/2007). - Κατά την αξιολόγηση της κεφαλαιακής επάρκειας της Τράπεζας καθώς και της οικονοµικής της θέσης και συνεπεία πραγµατικών ή αναµενόµενων γεγονότων, µπορεί να κρίνει, σε συνεννόηση µε την Τράπεζα της Ελλάδος, ότι πιθανόν η Τράπεζα να παύσει στο άµεσο µέλλον να ικανοποιεί τα ελάχιστα αποδεκτά όρια του δείκτη κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων, ή του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας, ανάλογα µε την περίπτωση, ή η Τράπεζα της Ελλάδος κατά την ενάσκηση των εποπτικών της καθηκόντων δύναται να θεωρήσει, κατά τη διακριτική της ευχέρεια, ότι πιθανόν η Τράπεζα να παύσει στο άµεσο µέλλον να ικανοποιεί τα ελάχιστα αποδεκτά όρια του δείκτη κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων, ή του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας, ανάλογα µε την περίπτωση. Η ενηµέρωση των οµολογιούχων θα γίνεται µε ανακοίνωση που θα δηµοσιεύεται σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στο υπ αριθ. 50 όρο του παρόντος 37 Γεγονός βιωσιµότητας («Γεγονός Βιωσιµότητας») Γεγονός βιωσιµότητας θα θεωρείται ότι έχει επέλθει όταν η Τράπεζα ανακοινώσει ότι : - Η Τράπεζα της Ελλάδος κρίνει ότι η υποχρεωτική εν όλω ή εν µέρει µετατροπή των µετατρέψιµων οµολογιών, που µε βάση τους όρους τους µπορούν να µετατραπούν σε κοινές µετοχές, είναι αναγκαία για βελτίωση της κεφαλαιακής επάρκειας και θα συµβάλει στη διατήρηση της φερεγγυότητας της Τράπεζας. - Η Τράπεζα της Ελλάδος κρίνει ότι η Τράπεζα θα χρειαστεί κρατική βοήθεια: (α) για τη διατήρηση της φερεγγυότητας της, (β) για την αποφυγή του ενδεχοµένου ειδικής εκκαθάρισης κατ το άρθρο 68 του Ν. 3601/2007 (γ) επειδή δεν είναι σε θέση να αποπληρώσει 133

134 σηµαντικό µέρος των υποχρεώσεών της. - Σε άλλες παρόµοιες καταστάσεις. Η ενηµέρωση των οµολογιούχων θα γίνεται µε ανακοίνωση που θα δηµοσιεύεται σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στο υπ αριθ. 50 όρο του παρόντος 38 Καθεστώς εξασφάλισης και προτεραιότητας κατάταξης των οµολογιούχων σε περίπτωση πιστωτικού γεγονότος Οι µετατρέψιµες οµολογίες αποτελούν άµεσες, µη εξασφαλισµένες και ελάσσονος προτεραιότητας υποχρεώσεις της Τράπεζας. Κατατάσσονται σε ίση µοίρα µεταξύ τους και τα δικαιώµατα και οι αξιώσεις των οµολογιούχων θα έχουν προτεραιότητα µόνο έναντι των µετόχων της Τράπεζας. 39 Απαγόρευση απόκτησης ποσοστού άνω του 5% του συνόλου των οµολογιών και των µετοχών Απαγορεύεται σε κάθε φυσικό ή νοµικό πρόσωπο οποιασδήποτε µορφής, λαµβανοµένου υπόψιν είτε αυτοτελώς είτε από κοινού µε τα λοιπά µέλη του οµίλου που ενδεχοµένως συµµετέχει, ή µε τις συνδεδεµένες µε αυτό εταιρείες κατά την έννοια του άρθρου 42 ε του ΚΝ2190/1920, ή µε τα πρόσωπα που ορίζονται στην παράγραφο 5 του άρθρου 23α του Κ.Ν. 2190/1920 να αποκτήσει οµολογίες περισσότερες εκείνων οι οποίες αθροιζόµενες µε τις ήδη κατεχόµενες οµολογίες και µετοχές θα υπερβαίνουν το 5% του µετοχικού κεφαλαίου που θα προκύψει κατά την µετατροπή σε µετοχές του συνόλου των εκδοθησοµένων οµολογιών. 40 Προστασία σε περίπτωση δηµόσιας πρότασης, εξαγοράς ή συγχώνευσης ή συνένωσης ή εισαγωγής στο Χρηµατιστήριο, της Τράπεζας Σε περίπτωση δηµόσιας πρότασης για απόκτηση µέρους ή ολόκληρου του µετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας σε οποιαδήποτε ηµεροµηνία και για όλη τη διάρκεια του Οµολογιακού ανείου ή σε περίπτωση εισαγωγής στο Χρηµατιστήριο, οι κάτοχοι οµολογιών µπορούν να τις µετατρέπουν σε µετοχές στην τιµή της προαιρετικής µετατροπής. 41 ικαίωµα προαιρετικής επαναγοράς του εκδότη 42 Έξοδα, φόροι και τέλη εκδόσεως του µετατρέψιµου οµολογιακού δανείου. εν υπάρχει 43 ίκαιο Ελληνικό 44 Οργάνωση οµολογιούχων σε οµάδα 45 Πληρεξούσιος καταβολών και εκπρόσωπος οµολογιούχων Βαρύνουν εξ ολοκλήρου την Tράπεζα Οι οµολογιούχοι θα ασκούν ατοµικά τα δικαιώµατά τους και όχι συλλογικά. εν υπάρχει 46 Παροχή εξασφαλίσεων και εγγυήσεων πάσης φύσεως 47 Πιστοληπτική αξιολόγηση του µετατρέψιµου οµολογιακού δανείου εν υπάρχει εν υπάρχει 48 Φορολόγηση Τοκοµεριδίων Σύµφωνα µε το ισχύον νοµικό και φορολογικό πλαίσιο, το εισόδηµα από τόκους οµολογιακών δανείων υπόκειται σε παρακράτηση φόρου 10% κατά την πληρωµή τους. 134

135 49 Στρογγυλοποίηση Όσα εκ των κλασµατικών υπολοίπων των οµολογιών και µετοχών (σε ακρίβεια δύο δεκαδικών ψηφίων µε στρογγυλοποίηση) που θα προκύπτουν και θα πλησιάζουν περισσότερο στη µονάδα, θα στρογγυλοποιούνται στη µονάδα µετοχής/οµολογίας µε βάση την αρχή, τα εγγύτερα αποκλείουν τα απώτερα. Ειδική επιτροπή του Εκδότη θα συσταθεί προκειµένου για τη διενέργεια της διαδικασίας στρογγυλοποίησης των κλασµατικών υπολοίπων των οµολογιών και µετοχών 50 Ενηµέρωση Η ενηµέρωση των οµολογιούχων για τα θέµατα που αφορούν στους όρους θα γίνεται µε ανακοίνωση του εκδότη στην ιστοσελίδα της Τράπεζας και µε ανάλογη δηµοσίευση σε µία εφηµερίδα ευρείας κυκλοφορίας Μέτοχοι Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι στο µετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας συµµετέχουν µέτοχοι εκ των οποίων οι 10 µεγαλύτεροι κατέχουν το 16,34% των κοινών ονοµαστικών µετοχών της Τράπεζας και το υπόλοιπο 81,46% των µετοχών ανήκει σε µετόχους από τους οποίους ο κάθε ένας κατέχει λιγότερο από 1% του µετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται η µετοχική σύνθεση της Τράπεζας και οι δέκα µεγαλύτεροι µέτοχοι την 25/05/2012: ΕΠΩΝΥΜΟ ΟΝΟΜΑ Αριθµός υφιστάµενων µετοχών % επί του συνολικού Αριθµός ικαιωµάτων Ψήφου (1) % επί του συνολικού 1 OLYMPIC INVESTMENTS INC ,67% ,67% 2 ΣΕΠΕΤΑΣ ΠΕΤΡΟΣ ,60% ,60% 3 WINVEST AE ,22% ,22% 4 ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΕΜΦΙΑΛΩΣΕΩΝ Α.Ε. (ΒΙΚΟΣ Α.Ε.) ,01% ,01% 5 ΦΑΦΑΛΙΟΣ ΣΤΑΜΟΣ ,95% ,95% 6 ΑΜΑΝΑΚΗΣ ΜΙΛΤΙΑ ΗΣ ,29% ,29% 7 ΛΥΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ,18% ,18% 8 ΦΑΦΑΛΙΟΣ Α ΑΜΑΝΤΙΟΣ ,87% ,87% 9 ΚΑΨΑΣΚΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ,75% ,75% 10 ΣΤΑΜΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ,73% ,73% Σύνολο ,28% ,28% Ίδιες Μετοχές (1) ,26% ,26% Υπόλοιποι µέτοχοι ,46% ,46% Τελικό Σύνολο Υφισταµένων Μετοχών ,00% ,00% Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα µη ελεγµένα από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή (1) Οι ίδιες µετοχές δεν υπολογίζονται για το σχηµατισµό απαρτίας, ενώ τα δικαιώµατα παράστασης στη Γ.Σ. και τα δικαιώµατα ψήφου για αυτές τις µετοχές αναστέλλονται, για όσο διάστηµα βρίσκονται στην κατοχή της Τράπεζας (άρθρο 16 του Κ.Ν. 2190/1920). Σηµειώνεται ότι στον αριθµό των ιδίων µετοχών συµπεριλαµβάνονται και ίδιες µετοχές της Τράπεζας που κατέχει η Probank Leasing A.E. Η Τράπεζα την 25/05/2012 κατείχε ίδιες µετοχές συνολικού κόστους κτήσης 7,68 εκατ. µε σκοπό την πώλησή τους. 135

136 4.18 Συµβάσεις Σχετικά µε την εν λόγω ενότητα που παρουσιάζεται στο Εγκεκριµένο Ενηµερωτικό ελτίο, συµπληρωµατικά αναφέρεται ότι την 31/12/2011 τα χρηµατοδοτικά ανοίγµατα των δέκα (10) µεγαλύτερων πελατών της Τράπεζας ανέρχονταν σε 236,36 εκατ., εκτός των δανείων προς θυγατρικές Θεσµικό Πλαίσιο Λειτουργίας της Τράπεζας Η Τράπεζα διέπεται από το Κ.Ν. 2190/1920, ο οποίος ρυθµίζει τη λειτουργία Ανωνύµων Εταιριών, καθώς και από το Ν. 3601/2007, ως ισχύει τροποποιηµένος από τους N. 3693/2008, N. 3746/2009, N. 3862/2010, N. 4002/2011, N. 4021/2011, N. 4063/2012 και τη Πράξη Νοµοθετικού Περιεχοµένου της 19ης Απριλίου 2012 (ΦΕΚ Α 94/2012), που διέπει τη λειτουργία των πιστωτικών ιδρυµάτων στην Ελλάδα. Ειδικότερα, ο θεσµικός νόµος περί πιστωτικών ιδρυµάτων, Ν. 3601/2007 «Ανάληψη και άσκηση δραστηριοτήτων από τα πιστωτικά ιδρύµατα», καθορίζει και ρυθµίζει τα ζητήµατα που αφορούν στη χορήγηση αδείας ιδρύσεως και λειτουργίας πιστωτικού ιδρύµατος στην Ελλάδα και ανάκληση αυτής, στις δραστηριότητες των πιστωτικών ιδρυµάτων και την ελεύθερη εγκατάσταση και παροχή υπηρεσιών και τις σχέσεις µε τρίτες χώρες, τα ζητήµατα σχετικά µε ειδικές συµµετοχές πιστωτικών ιδρυµάτων και συµµετοχές σε πιστωτικά ιδρύµατα, στην εποπτεία των πιστωτικών ιδρυµάτων από την Τράπεζα της Ελλάδος, τόσο σε ατοµική όσο και σε ενοποιηµένη βάση, καθώς και στα ζητήµατα συνεργασίας εποπτικών αρχών στο πλαίσιο εποπτείας σε ενοποιηµένη βάση, στα ζητήµατα δηµοσιοποιήσεως πληροφοριών από την Τράπεζα της Ελλάδος («ΤτΕ»), ειδικές ρυθµίσεις για τα ιδρύµατα ηλεκτρονικού χρήµατος, ζητήµατα σχετικά µε το επαγγελµατικό απόρρητο και τις υποχρεώσεις των προσώπων που είναι επιφορτισµένα µε το νόµιµο έλεγχο των ετήσιων ενοποιηµένων καταστάσεων, τα εποπτικά µέτρα και µέτρα εξυγίανσης των πιστωτικών ιδρυµάτων, το διορισµό επιτρόπου, τις κυρώσεις και ρυθµίσεις που αφορούν στην ειδική εκκαθάριση των πιστωτικών ιδρυµάτων και την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζικών οµίλων που περιλαµβάνουν και επιχειρήσεις παροχής επενδυτικών υπηρεσιών. Τα πιστωτικά ιδρύµατα που λειτουργούν στην Ελλάδα υποχρεούνται να τηρούν τους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας και ρευστότητας σύµφωνα µε όσα ορίζονται στις πράξεις του ιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος (Π ΤΕ) 2588/2007, 2589/2007, 2590/2007, 2592/2007, 2594/2007, 2595/2007, 2630/2010, 2635/2010, 2645/2011 και 2646/2011 και την Π ΤΕ 2654/2012 οι οποίες συγκροτούν το ισχύον πλαίσιο εποπτείας (Βασιλεία ΙΙ), να έχουν επαρκή εσωτερικό έλεγχο, καθώς και συστήµατα και διαδικασίες συµµορφώσεως και διαχειρίσεως κινδύνων (σύµφωνα µε την Π ΤΕ υπ Ν. 2577/2006, όπως ισχύει), να υποβάλλουν στην Τράπεζα της Ελλάδος περιοδικές αναφορές και αναλύσεις (Π ΤΕ 2640/2011), να συναλλάσσονται µε διαφάνεια µε το κοινό (Π ΤΕ 2501/2001), να παρέχουν στην ΤτΕ κάθε άλλη πληροφόρηση που ζητείται από αυτήν και, αναφορικά µε ορισµένες εργασίες και δραστηριότητες, να προβαίνουν σε γνωστοποιήσεις προς την ΤτΕ ή να ζητούν την προηγούµενη έγκρισή της. Το θεσµικό πλαίσιο εποπτείας των τραπεζών τροποποιήθηκε ουσιωδώς από το Ν. 4021/2011 «Ενισχυµένα µέτρα εποπτείας και εξυγίανσης των πιστωτικών ιδρυµάτων Ρύθµιση θεµάτων χρηµατοπιστωτικού χαρακτήρα Κύρωση της Σύµβασης Πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταµείου Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας και των τροποποιήσεών της και άλλες διατάξεις», ως ισχύει τροποποιηµένος µε το Ν. 4051/2012 µε τον οποίο ενισχύθηκαν σηµαντικά οι εποπτικές αρµοδιότητες της Τράπεζας της Ελλάδος, ενώ διευρύνθηκαν οι περιπτώσεις διορισµού επιτρόπου και οι αρµοδιότητές αυτού. Οµοίως ο Ν. 3864/2010 εισήγαγε ουσιαστικές ρυθµίσεις αναφορικά µε τα θέµατα ανακεφαλαιοποίησης των πιστωτικών ιδρυµάτων και πιο συγκεκριµένα τις διαδικασίες 136

137 ενεργοποίησης του Ταµείου Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας («ΤΧΣ» ή «Ταµείο»), ο οποίος τροποποιήθηκε περαιτέρω µε το ν. 4051/2012 όπως και µε τις Πράξεις Νοµοθετικού Περιεχοµένου της 19 ης Απριλίου (ΦΕΚ Α 84/2012) και της 30 ης Απριλίου 2012 (ΦΕΚ Α 103/2012) και την Πράξη Υπουργικού Συµβουλίου 15/ (ΦΕΚ Α 117/2012). Οι κυριότερες τροποποιήσεις που εισάγονται στο ανωτέρω περιγραφόµενο θεσµικό πλαίσιο λειτουργίας είναι οι ακόλουθες: 1. η δυνατότητα της Τράπεζας της Ελλάδος να απαιτεί την εκ µέρους της προηγούµενη έγκριση συναλλαγών των πιστωτικών ιδρυµάτων που κατά την κρίση της είναι δυνατόν να αποβούν σε βάρος της φερεγγυότητας του πιστωτικού ιδρύµατος ή την κατάρτιση και επιβολή σχεδίου ανάκαµψης και εξυγίανσης από τα πιστωτικά ιδρύµατα καθώς και η δυνατότητα της Τράπεζας της Ελλάδος να καταρτίζει η ίδια σχέδιο εξυγίανσης πιστωτικών ιδρυµάτων 2. η πραγµατοποίηση αύξησης κεφαλαίου ως µέτρο προληπτικής εποπτείας καθ υπόδειξη της Τράπεζας της Ελλάδος 3. η δυνατότητα διορισµού επιτρόπου όταν, µεταξύ άλλων, διαφαίνεται από την όλη πορεία του πιστωτικού ιδρύµατος κίνδυνος για το ίδιο ή για το χρηµατοπιστωτικό σύστηµα, όταν δεν είναι σε θέση να εκπληρώσει τις κεφαλαιακές υποχρεώσεις του, καθώς και όταν δεν καταρτίζει ή δεν εφαρµόζει σχέδια ανάκαµψης και εξυγίανσης ή δεν µεταβιβάζει παραχρήµα περιουσιακά στοιχεία του σε άλλο πιστωτικό ίδρυµα, σε περίπτωση που οι ανωτέρω ενέργειες ζητούνται από την Τράπεζα της Ελλάδος η δυνατότητα του επιτρόπου να αναλάβει µέχρι και την διοίκηση του πιστωτικού ιδρύµατος κατ επιλογή της Τράπεζας της Ελλάδος και να επιβάλει σειρά µέτρων εξυγίανσης, µεταξύ των οποίων, η αύξηση µετοχικού κεφαλαίου και η µεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων του πιστωτικού ιδρύµατος σε άλλο υφιστάµενο πιστωτικό ίδρυµα 4. η δυνατότητα της Τράπεζας της Ελλάδος µε απόφασή της να υποχρεώσει πιστωτικό ίδρυµα στη µεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων του προς άλλο πιστωτικό ίδρυµα ή προς άλλο πρόσωπο. Τα προς µεταβίβαση περιουσιακά στοιχεία προσδιορίζονται στην απόφαση της ΤτΕ και µπορούν να είναι δικαιώµατα, απαιτήσεις, υποχρεώσεις ή και συµβατικές σχέσεις. Το πιστωτικό ίδρυµα υποχρεούται να µεταβιβάσει τα προσδιοριζόµενα στην απόφαση µεταβίβασης περιουσιακά στοιχεία και αν το πιστωτικό ίδρυµα δεν προβεί σε αυτή τη µεταβίβαση, ορίζεται επίτροπος, ο οποίος µεταβιβάζει αυτά τα περιουσιακά στοιχεία σύµφωνα µε την απόφαση µεταβίβασης χωρίς τη σύµπραξη του διοικητικού συµβουλίου του πιστωτικού ιδρύµατος. Στα προς µεταβίβαση περιουσιακά στοιχεία δεν περιλαµβάνονται τα δάνεια χαµηλής εξασφάλισης (subordinated debts). 5. η δυνατότητα σύστασης µε απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών και κατόπιν εισήγησης της Τράπεζας της Ελλάδος µεταβατικού πιστωτικού ιδρύµατος υπό τον έλεγχο του Ελληνικού ηµοσίου, στο οποίο µεταβιβάζονται περιουσιακά στοιχεία του αρχικού πιστωτικού ιδρύµατος στα οποία δεν περιλαµβάνονται τα δάνεια χαµηλής εξασφάλισης (subordinated debts), προκειµένου το τελευταίο να τεθεί υπό ειδική εκκαθάριση 6. Η κεφαλαιακή ενίσχυση των πιστωτικών ιδρυµάτων θα παρέχεται µέσω συµµετοχής του Ταµείου σε αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου καθεκαστου πιστωτικού ιδρύµατος µε την έκδοση κοινών µετοχών ή υπό αίρεση µετατρέψιµων οµολογιών ή µε µετατατρεψιµα χρηµατοπιστωτικά µέσα. Με απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών θα καθοριστούν οι όροι µετατροπής των οµολογιών και κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρεια για την εφαρµογή των ως άνω. 7. Εάν η συµµετοχή του ιδιωτικού τοµέα στην ως ανω αναφερόµενη αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου είναι τουλάχιστον ίση µε το 10% ή ανώτερο ποσοστό, που θα καθοριστεί µε την απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών, επί του ποσού της αύξησης 137

138 του µετοχικού κεφαλαίου, το Ταµείο ασκεί το δικαίωµα ψήφου στη Γενική Συνέλευση µόνο για τις αποφάσεις τροποποίησης του καταστατικού, περιλαµβανοµένης της αύξησης ή µείωσης κεφαλαίου ή της παροχής σχετικής εξουσιοδότησης στο εκτελεστικό συµβούλιο, συγχώνευσης, διάσπασης, µετατροπής, αναβίωσης, παράτασης της διάρκειας ή διάλυσης της εταιρίας µεταβίβασης στοιχείων του ενεργητικού, περιλαµβανοµένης της πώλησης θυγατρικών, ή για όποιο άλλο θέµα απαιτείται αυξηµένη πλειοψηφία κατά τα προβλεπόµενα στο ν. 2190/1920. Το Ταµείο, µετά από απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος, χορηγεί σε πιστωτικό ίδρυµα το οποίο έχει κριθεί βιώσιµο από την Τράπεζα της Ελλάδος και το οποίο έχει υποβάλει αίτηµα κεφαλαιακής ενίσχυση βεβαίωση µε την οποία δεσµεύεται ότι θα συµµετάσχει στην αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου του εν λόγω πιστωτικού ιδρύµατος, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 7, για το ποσό που προσδιορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος. Το Ταµείο χορηγεί τη βεβαίωση εφόσον: α) το επιχειρησιακό σχέδιο του πιστωτικού ιδρύµατος έχει αξιολογηθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος ως βιώσιµο και αξιόπιστο, β) έχει εγκριθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος το ως άνω αίτηµα, το οποίο έχει γνωστοποιηθεί και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και γ) η Τράπεζα της Ελλάδος κρίνει τη χορήγηση της βεβαίωσης αναγκαία αφενός προκειµένου το πιστωτικό ίδρυµα να συνεχίσει απρόσκοπτα τη λειτουργία του (going concern) και να πληροί τις απαιτήσεις κεφαλαιακής επάρκειας σύµφωνα µε τις αποφάσεις της Τράπεζας της Ελλάδος και αφετέρου για τη διατήρηση της σταθερότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήµατος. Εάν το Ταµείο χορηγήσει την ως άνω βεβαίωση, το Ταµείο µέχρι την ολοκλήρωση της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου του πιστωτικού ιδρύµατος: (α) ορίζει έως δύο εκπροσώπους του στο ιοικητικό Συµβούλιο του πιστωτικού ιδρύµατος, που έχουν διευρυµένες εξουσίες (αναλυτικά περιγραφόµενες στην ενότητα «Ταµείο Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας» και εισηγούνται στο ιοικητικό Συµβούλιο τα αναγκαία µέτρα για τη διασφάλιση των συµφερόντων του Ταµείου και επιβλέπουν τη λήψη τους. 8. Το Ταµείο ενόψει συµµετοχής του σε µελλοντική αύξηση µετοχικού κεφαλαίου πιστωτικού ιδρύµατος το οποίο έχει κριθεί βιώσιµο από την Τράπεζα της Ελλάδος, δύναται να προκαταβάλλει την εισφορά του στην αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου ή µέρος της εισφοράς αυτής και µέχρι του ποσού που προσδιορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, χωρίς την τήρηση της διαδικασίας που προβλέπεται από το Ν. 3864/2010 και εφόσον τηρούνται συγκριµένες προϋποθέσεις που θέτει ο νόµος (βλ. αναλυτικά στην ενότητα «Ταµείο Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας». Το Ταµείο στην περίπτωση αυτή έχει τα ίδια δικαιώµατα που προβλέπονται στον ως άνω στοιχείο 8 ωστόσο, µε απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών, η οποία εκδίδεται ύστερα από γνώµη του Ταµείου, µπορεί να καθορίζονται περαιτέρω θέµατα εταιρικής διακυβέρνησης για το χρονικό διάστηµα που ακολουθεί την προκαταβολή της εισφοράς του Ταµείου έως την πιστοποίηση καταβολής του Μετοχικού Κεφαλαίου. Κατευθύνσεις αναφορικά µε τις κεφαλαιακές απαιτήσεις Το 1988 η Επιτροπή της Βασιλείας για την Τραπεζική Εποπτεία υιοθέτησε κατευθυντήριες οδηγίες που καθορίζουν ρητά τη σχέση µεταξύ του κεφαλαίου µιας τράπεζας και των πιστωτικών της κινδύνων. Αυτές οι οδηγίες έχουν εφαρµοσθεί από τις ρυθµιστικές αρχές του τραπεζικού κλάδου στις περισσότερες αναπτυγµένες χώρες, συµπεριλαµβανοµένης και της Ελλάδας. Οι οδηγίες της «Βασιλείας» έχουν σαν κύριο στόχο να ενισχύσουν την οµαλή λειτουργία του διεθνούς τραπεζικού συστήµατος και να µειώσουν τις ανταγωνιστικές ανισότητες µεταξύ των τραπεζών που δραστηριοποιούνται διεθνώς, µέσω της εναρµόνισης των ορισµών του κεφαλαίου, της καθιέρωσης µιας βάσης για την εκτίµηση (αξιολόγηση) του κινδύνου για κάθε κατηγορία στοιχείων ενεργητικού και της εφαρµογής ενός οµοιόµορφου δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας (Εποπτικά Ιδία Κεφάλαια προς Σταθµισµένο ως προς το Κίνδυνο Ενεργητικό Risk-Weighted Assets). Μετά από µακρά διαβούλευση και συνεργασία 138

139 µεταξύ των διεθνών τραπεζών και των ρυθµιστικών αρχών, τον Ιούνιο του 2004, η Επιτροπή της Βασιλείας για την Τραπεζική Εποπτεία εξέδωσε το αναθεωρηµένο πλαίσιο κεφαλαιακής επάρκειας, ενώ το Νοέµβριο του 2005, η εν λόγω Επιτροπή εξέδωσε τις τελικές προτάσεις της για τα νέα πρότυπα κεφαλαιακής επάρκειας, που είναι γνωστά ως «Βασιλεία ΙΙ». Η Βασιλεία ΙΙ προωθεί την υιοθέτηση ενισχυµένων πρακτικών στάθµισης του πιστωτικού κινδύνου και προσεγγίζει τον υπολογισµό των κεφαλαιακών απαιτήσεων δια της εισαγωγής µεθόδων που είναι προσανατολισµένες στον κίνδυνο αντισυµβαλλοµένου. Το αναθεωρηµένο πλαίσιο διατηρεί τα βασικά στοιχεία του πλαισίου κεφαλαιακής επάρκειας του 1988, συµπεριλαµβανοµένης της γενικής πρόβλεψης για τη διατήρηση του λόγου των ιδίων κεφαλαίων προς σταθµισµένο ενεργητικό κατ ελάχιστον στο 8%, και τη βασική δοµή του 1996 αναφορικά µε τη µεταχείριση του κινδύνου αγοράς και του ορισµού των στοιχείων που µπορούν να γίνουν δεκτά ως ίδια κεφάλαια. Σηµαντική καινοτοµία του αναθεωρηµένου πλαισίου αποτελεί η µεγαλύτερη χρήση της αξιολόγησης των κινδύνων που προκύπτουν από τα εσωτερικά συστήµατα των τραπεζών ως δεδοµένα για τον υπολογισµό των κεφαλαίων. Λαµβάνοντας αυτήν την κατεύθυνση, το πλαίσιο καθιερώνει λεπτοµερείς ελάχιστες απαιτήσεις που είναι σχεδιασµένες ώστε να διασφαλιστεί η ακεραιότητα των εσωτερικών αξιολογήσεων των κινδύνων. Το αναθεωρηµένο πλαίσιο εισάγει κεφαλαιακές απαιτήσεις για το λειτουργικό κίνδυνο και (µέσω του Πυλώνα ΙΙ) κατευθύνει τις τράπεζες ώστε να θεσπίσουν µια εσωτερική διαδικασία για την αξιολόγηση της κεφαλαιακής επάρκειας, λαµβάνοντας υπόψη τόσο τους κινδύνους που υπάγονται στον Πυλώνα Ι (δηλαδή τον κίνδυνο αγοράς, τον πιστωτικό και τον λειτουργικό κίνδυνο) όσο και άλλους κινδύνους, συµπεριλαµβανοµένων ενδεικτικά των κινδύνων ρευστότητας, συγκέντρωσης, επιτοκίων στο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο της Τράπεζας, καθώς και του στρατηγικού κινδύνου. Το αναθεωρηµένο πλαίσιο προβλέπει ένα εύρος επιλογών κλιµακούµενης εξειδίκευσης για τον προσδιορισµό των κεφαλαιακών απαιτήσεων σε σχέση µε τον πιστωτικό και λειτουργικό κίνδυνο που επιτρέπει στις τράπεζες και στις εποπτικές αρχές να επιλέξουν εκείνες τις προσεγγίσεις οι οποίες είναι οι πλέον κατάλληλες για τις δραστηριότητές τους και τη δοµή της χρηµαταγοράς τους. Επιπρόσθετα, µέσω του τρίτου Πυλώνα, η Βασιλεία ΙΙ ενισχύει σηµαντικά τις απαιτήσεις για τη δηµοσιοποίηση ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων πρακτικών που αφορούν στη διαχείριση κινδύνων και στην κεφαλαιακή επάρκεια. Το πλαίσιο της Βασιλείας ΙΙ ενσωµατώθηκε στη νοµοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Ιούνιο του 2006 µέσω των Οδηγιών 2006/48/ΕΚ και 2006/49/ΕΚ. Αυτές οι Οδηγίες µεταφέρθηκαν στο Ελληνικό δίκαιο τον Αύγουστο του 2007 δια του Ν. 3601/2007. Μετά την ψήφιση του Ν. 3601/2007, στις 20 Αυγούστου 2007, εκδόθηκαν δέκα Π ΤΕ που καθορίζουν λεπτοµερώς τα της εφαρµογής της Βασιλείας ΙΙ, οι οποίες τέθηκαν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου Οι Οδηγίες 2006/48/ΕΚ και 2006/49/ΕΚ τροποποιήθηκαν από την Οδηγία 2009/111/ΕΚ σχετικά µε τράπεζες συνδεδεµένες µε κεντρικούς οργανισµούς, µε ορισµένα στοιχεία των ιδίων κεφαλαίων, τα µεγάλα χρηµατοδοτικά ανοίγµατα, τις εποπτικές ρυθµίσεις και την διαχείριση κρίσεων και από την Οδηγία 2010/76/ΕΚ. Οι Οδηγίες 2009/111ΕΚ και 2010/76/ΕΚ µεταφέρθηκαν στο ελληνικό δίκαιο δια του Ν. 4021/2011 και των Π ΤΕ 2645/2010 και 2646/2010. Το εκέµβριο του 2010 η Επιτροπή της Βασιλείας για την Τραπεζική Εποπτεία εξέδωσε νέους κανόνες κεφαλαιακής επάρκειας, γνωστούς ως «Βασιλεία ΙΙΙ». Στις 20 Ιουλίου 2011 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση νέας οδηγίας και νέου κανονισµού σχετικά µε την εφαρµογή της Βασιλείας ΙΙΙ στις τράπεζες της ΕΕ. Οι νέοι κανόνες, όταν τεθούν σε ισχύ, θα αντικαταστήσουν τις Οδηγίες 2006/48/ΕΚ και 2006/49/ΕΚ. Σύµφωνα µε τις νέες ρυθµίσεις, µεταξύ άλλων: 139

140 ο ελάχιστος δείκτης κύριων στοιχείων των βασικών ιδίων κεφαλαίων (minimum common equity Tier 1 ratio) θα αυξηθεί σταδιακά από 2% σε 4,5% την 01/01/2015 (3,5% την 01/01/2013 και 4% την 01/01/2014). ο ελάχιστος δείκτης Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (minimum Tier Ι capital ratio) θα αυξηθεί σταδιακά από 4% σε 6% την 01/01/2015 (4,5% την 01/01/2013 και 5,5% την 01/01/2014). επίσης, οι τράπεζες θα υποχρεούνται να δηµιουργήσουν σταδιακά ένα αποθεµατικό διατήρησης κεφαλαίων (capital conservation buffer) 2,5% µέχρι την 01/01/2019 (0,625% την 01/01/2016, 1,25% την 01/01/2017 και 1,875% την 01/01/2018) πέραν των υφιστάµενων ελάχιστων ιδίων κεφαλαίων. Οι ελάχιστοι δείκτες που πρέπει να τηρούνται συµπεριλαµβανοµένου του αποθεµατικού διατηρήσεως κεφαλαίων (capital conservation buffer) και οι οποίοι θα ισχύουν από 01/01/2019 είναι: ο ελάχιστος δείκτης κύριων στοιχείων των βασικών ιδίων κεφαλαίων (minimum common equity capital ratio) σε 7% και ο συνολικός δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας σε 10,5%. Σύµφωνα µε τη ήλωση των Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων της Ζώνης του ευρώ που δηµοσιοποιήθηκε στις Βρυξέλλες την 26 η Οκτωβρίου 2011, οι κυβερνήσεις των κρατών της ζώνης του ευρώ προτίθενται να επιβάλουν το 9% ως ελάχιστο όριο του δείκτη Core Tier I το οποίο θα έχει εφαρµογή από 30/06/2012. Σύµφωνα µε την Π ΤΕ 2654/2012 ο ελάχιστος δείκτης Core TIER1 για τα πιστωτικά ιδρύµατα καθορίζεται σε 9% από την 30/09/2012 και σε 10% από την 30/06/2013. Το προαναφερθέν όριο αναφέρεται στο δείκτη Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων δηλαδή τον Tier 1 χωρίς τους υβριδικούς τίτλους. Σύµφωνα µε τις αποφάσεις της συνόδου κορυφής των χωρών της Ευρωζώνης οι τράπεζες θα πρέπει πρωτίστως να χρησιµοποιήσουν ιδιωτικούς κεφαλαιακούς πόρους για την κεφαλαιακή τους ενίσχυση, µεταξύ άλλων, µέσω αναδιάρθρωσης και µετατροπής του χρέους σε µετοχικούς τίτλους, ενώ θα πρέπει να υπόκεινται σε περιορισµούς ως προς την καταβολή µερισµάτων και πρόσθετων παροχών έως ότου επιτευχθεί ο στόχος. Εφόσον χρειαστεί, θα παρέχεται στήριξη από τις εθνικές κυβερνήσεις και σε περίπτωση που αυτή δεν µπορεί να παρασχεθεί, η ανακεφαλαιοποίηση θα χρηµατοδοτείται µέσω δανείου του Ευρωπαϊκού Ταµείου Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας. Στις 15 Μαΐου 2012 το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης οµόφωνα ενέκρινε το πακέτο «CRD 4» που αφορά την εφαρµογή της Βασιλείας ΙΙΙ µέσω της έκδοσης ενός κανονισµού και µίας οδηγίας. Το εν λόγω πακέτο θα υποβληθεί σε διαπραγµατεύσεις µε το Ευρωκοινοβούλιο µε προοπτική την έγκρισή του µέχρι τον Ιούνιο του Με την Π ΤΕ 2654/2012 το ποσοστό των σταθµισµένων κατά κίνδυνο στοιχείων ενεργητικού που οφείλουν να καλύπτουν τα πιστωτικά ιδρύµατα που εδρεύουν στην Ελλάδα µε στοιχεία κυρίων βασικών ιδίων κεφαλαίων καθορίστηκε κατ ελάχιστον σε 9% από την 30/09/2012 και 10% από την 30/06/2013. Πρόγραµµα Ανταλλαγής Οµολόγων (PSI) Στη σύνοδο κορυφής των χωρών της ευρωζώνης της 21 ης Ιουλίου 2011, συµφωνήθηκε η βελτίωση των όρων της πρώτης χρηµατοοικονοµικής ενίσχυσης της Ελλάδας, µέσω της µείωσης των επιτοκίων δανεισµού της χώρας και της επιµήκυνσης της λήξεως των χορηγηθέντων προς αυτή δανείων. Αποφασίστηκε επίσης η διεύρυνση των δραστηριοτήτων του Ευρωπαϊκού Ταµείου Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF). Στο πλαίσιο αυτό, διατυπώθηκε Οικονοµική Πρόταση για ένα εθελοντικό πρόγραµµα αντικατάστασης των 140

141 υφιστάµενων τίτλων εκδόσεως του Ελληνικού ηµοσίου, λήξεως έως το 2020 («PSI»), µε νέους τίτλους µεγαλύτερης διάρκειας που θα εκδοθούν από το Ελληνικό ηµόσιο και θα φέρουν εγγύηση κεφαλαίου από οργανισµό υψηλής πιστοληπτικής διαβάθµισης. Η αρχική Οικονοµική Πρόταση περιελάµβανε την ανταλλαγή Οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου µε νέους τίτλους µεγαλύτερης διάρκειας και µειωµένης εύλογης αξίας κατά 21% σε σχέση µε τα ανταλλασσόµενα Οµόλογα του Ελληνικού ηµοσίου. Το Μάρτιο του 2012, στο πλαίσιο των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ της 21ης Φεβρουαρίου 2012, που προσδιόρισαν το πλαίσιο του προγράµµατος PSI για την αποµείωση του δηµόσιου χρέους κατά 53,5%, τέθηκε σε εφαρµογή η διαδικασία ανταλλαγής των Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου (ΟΕ ). Σύµφωνα µε το Ν. 4052/2012 και τις σχετικές υπουργικές αποφάσεις, έλαβε χώρα πρόγραµµα ανταλλαγής των οµολόγων που είχαν εκδοθεί σύµφωνα µε το ελληνικό δίκαιο και παράλληλα υποβλήθηκε σχετική πρόταση προς τους οµολογιούχους µε τίτλους εκδόσεως του Ελληνικού ηµοσίου ή εγγυηµένων από το Ελληνικό ηµόσιο που είχαν εκδοθεί µε αλλοδαπό δίκαιο. Από το συνδυασµό αυτών έγινε αποδεκτή η ανταλλαγή των τίτλων από οµολογιούχους που κατέχουν περίπου το 96,9% των οµολογιών που αντιστοιχεί σε 199 δις έναντι συνόλου 205,5 δις. Πιο συγκεκριµένα αντηλλάγησαν οι παλαιοί τίτλοι µε νέους κατά τρόπο ώστε για κάθε 100 ονοµαστικής αξίας του παλαιού τίτλου οι οµολογιούχοι έλαβαν α) νέα οµόλογα της Ελληνικής ηµοκρατίας µε ονοµαστική αξία ίση µε 31,5% της ονοµαστικής αξίας των ανταλλασσόµενων τίτλων, β) τίτλους του Ευρωπαϊκού Ταµείου Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας µε ονοµαστική αξία ίση µε 15% της ονοµαστικής αξίας των ανταλλασσόµενων οµολόγων, και γ) αποσπώµενους τίτλους ΑΕΠ έκδοσης της Ελληνικής ηµοκρατίας µε λογιζόµενη αξία ίση µε την ονοµαστική αξία των νέων οµολόγων κάθε κατόχου. Μνηµόνιο Συνεννόησης και Μνηµόνιο Οικονοµικής και Χρηµατοπιστωτικής Πολιτικής Το Ελληνικό ηµόσιο και η Τράπεζα της Ελλάδος υπέγραψαν το Μάιο του 2010 Μνηµόνιο Οικονοµικής και Χρηµατοπιστωτικής Πολιτικής, το οποίο τροποποιήθηκε στις 6 εκεµβρίου 2011 µε το συµπληρωµατικό Μνηµόνιο Συνεννόησης (από κοινού το «Μνηµόνιο»). Το Μνηµόνιο προβλέπει την υιοθέτηση συγκεκριµένων µέτρων σταθεροποίησης και άλλων µέτρων στον εν γένει ελληνικό χρηµατοπιστωτικό τοµέα, συµπεριλαµβανοµένης της τραπεζικής εποπτείας. Το Μνηµόνιο ενσωµατώθηκε στο ελληνικό δίκαιο µε το Ν. 3845/2010, σε εφαρµογή του οποίου η Τράπεζα της Ελλάδος και το Ελληνικό ηµόσιο προέβησαν µε τη θέσπιση ειδικών νόµων και πράξεων στην ενίσχυση και περαιτέρω διευκρίνιση των κυρίων στοιχείων του ελληνικού εποπτικού πλαισίου και του πλαισίου διαχείρισης χρηµατοπιστωτικών κρίσεων. Το Μνηµόνιο προέβλεπε τη δηµιουργία ενός Ταµείου Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας («ΤΧΣ» ή «Ταµείο»), το οποίο ιδρύθηκε µε το Ν. 3864/2010, ως ισχύει τροποποιηµένος (βλ. κατωτέρω Ταµείο Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας). Πιο συγκεκριµένα, εντός του υφιστάµενου πλαισίου του Ευρωσυστήµατος, οι εθνικές κεντρικές τράπεζες µπορούν να παρέχουν στήριξη σε χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα που αντιµετωπίζουν προσωρινά προβλήµατα ρευστότητας, τα οποία ωστόσο είναι φερέγγυα. Σε περίπτωση που δοθεί τέτοια στήριξη από την Τράπεζα της Ελλάδος, θα είναι πλήρως εγγυηµένη από το Ελληνικό ηµόσιο κατά τρόπο που να συνάδει µε τις σχετικές απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας («ΕΚΤ») και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπροσθέτως, το Ελληνικό ηµόσιο και η Τράπεζα της Ελλάδος έθεσαν δια του Μνηµονίου, και των σχετικών µε αυτό θεσπισθέντων νόµων, σε εφαρµογή ένα νέο δίκτυ ασφαλείας µε στόχο τη διασφάλιση ενός υγιούς επιπέδου κεφαλαίου για τις τράπεζες και, κατά συνέπεια, τη βελτίωση των συνθηκών, ώστε να στηριχθεί η πραγµατική οικονοµία. Το Ελληνικό ηµόσιο και η Τράπεζα της Ελλάδος υπέγραψαν την Μνηµόνιο Συνεννόησης µε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή («Νέο Μνηµόνιο») αναφορικά, µεταξύ άλλων, µε 141

142 την παροχή ενίσχυσης σε προγράµµατα ανακεφαλαιοποίησης πιστωτικής ιδρυµάτων στην Ελλάδα. Κατόπιν αιτήµατος της Ελλάδας για χρηµατοδοτική ενίσχυση και σύµφωνα µε το Νέο Μνηµόνιο, το ΕΤΧΣ κατήρτισε την µία σειρά από συµβάσεις χρηµατοδοτικής διευκόλυνσης µία εκ των οποίων µε σκοπό τη χρηµατοδότηση της ανακεφαλαιοποίησης ορισµένων πιστωτικών ιδρυµάτων στην Ελλάδα. Το Νέο Μνηµόνιο, µαζί µε τις Συµβάσεις Χρηµατοδοτικής ιευκόλυνσης, ενσωµατώθηκε στο ελληνικό δίκαιο µε το Ν. 4046/2012. Σύµφωνα µε όσα περιλαµβάνονται στο Νέο Μνηµόνιο, οι εκταµιεύσεις της χρηµατοδοτικής ενίσχυσης προς την Ελλάδα από το Ε.Τ.Χ.Σ. υπόκεινται σε τριµηνιαίες αξιολογήσεις των όρων του καθ όλη την διάρκεια της συµφωνίας. Η αποδέσµευση των δόσεων βασίζεται στην τήρηση κριτηρίων ποσοτικής απόδοσης και σε µία θετική αξιολόγηση της προόδου η οποία πραγµατοποιείται σε σχέση µε τα κριτήρια πολιτικής της Απόφασης του Συµβουλίου 2011/734/ΕΕ της 12ης Ιουλίου Ταµείο Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας («ΤΧΣ» ή «Ταµείο») Σύσταση και Σκοπός: υνάµει του Ν. 3864/2010, ως ισχύει τροποποιηµένος από τους Νόµους 4021/2011, 4051/2012, 4056/2012, 4063/12 κα τις Πράξεις Νοµοθετικού Περιεχοµένου της 19 ης Απριλίου 2012 (ΦΕΚ Α 94/2012) και της 30 ης Απριλίου 2012 (ΦΕΚ Α 103/2012) όπως και µε την Πράξη Υπουργικού Συµβουλίου 15/2012 (ΦΕΚ Α 117/2012) (από κοινού για τους σκοπούς της παρούσας ενότητας ο «Νόµος»), ιδρύθηκε το ΤΧΣ ως νοµικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου µη ανήκον στο δηµόσιο τοµέα µε σκοπό τη διατήρηση της σταθερότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήµατος, µέσω της ενίσχυσης της κεφαλαιακής επάρκειας των πιστωτικών ιδρυµάτων, συµπεριλαµβανοµένων και θυγατρικών αλλοδαπών πιστωτικών ιδρυµάτων που λειτουργούν νόµιµα στην Ελλάδα και µέσω της κεφαλαιακής ενίσχυσης µεταβατικών πιστωτικών ιδρυµάτων που συστήνονται σύµφωνα µε το άρθρο 63Ε του Ν. 3601/2007. Στο σκοπό του ΤΧΣ δεν συµπεριλαµβάνεται η ενίσχυση της ρευστότητας που παρέχεται µε βάση το Ν. 3723/2008 ή στο πλαίσιο λειτουργίας του Ευρωσυστήµατος και της Τράπεζας της Ελλάδος. ιάρκεια: Το ΤΧΣ έχει διάρκεια µέχρι και την 30 Ιουνίου Κεφάλαιο: Το κεφάλαιο του ΤΧΣ ανέρχεται στο ποσό των 50 δισ. προερχόµενο από κεφάλαια που θα αντληθούν στο πλαίσιο του µηχανισµού στήριξης της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο δυνάµει του Ν. 3845/2010, θα καλυφθεί σταδιακά από το Ελληνικό ηµόσιο και θα ενσωµατώνεται σε τίτλους. Τα λειτουργικά έξοδα καλύπτονται από το ίδιο το ΤΧΣ. Μετά τη λήξη της διάρκειας του ΤΧΣ, εκκαθαρίσεως γενοµένης, το κεφάλαιο και η περιουσία του ΤΧΣ θα περιέλθει αυτοδικαίως στο Ελληνικό ηµόσιο. Οργανωτικά Ζητήµατα: Όργανα διοίκησης του ΤΧΣ είναι το Γενικό Συµβούλιο και η Εκτελεστική Επιτροπή του. Το πενταµελές Γενικό Συµβούλιο είναι αρµόδιο για την επίβλεψη της άσκησης των εξουσιών και αρµοδιοτήτων του ΤΧΣ, καθώς και για τον έλεγχο της διοίκησης και των δραστηριοτήτων του. ύο εκ των µελών του, συµπεριλαµβανοµένου του Προέδρου του, επιλέγονται µεταξύ προσώπων µε διεθνή εµπειρία σε τραπεζικά θέµατα. Τις θέσεις των υπολοίπων µελών του Γενικού Συµβουλίου συµπληρώνουν ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονοµικών, ένα πρόσωπο που ορίζεται από την ΤτΕ και ένα ακόµη πρόσωπο. Η τριµελής Εκτελεστική Επιτροπή είναι αρµόδια για την προπαρασκευή του έργου, την εφαρµογή των αποφάσεων και την εκτέλεση των πράξεων του Ταµείου. ύο εκ των µελών της, συµπεριλαµβανοµένου του ιευθύνοντος Συµβούλου, επιλέγονται µεταξύ προσώπων 142

143 µε διεθνή εµπειρία σε τραπεζικά θέµατα ή σε θέµατα εξυγίανσης πιστωτικών ιδρυµάτων. Ένα εκ των µελών της Εκτελεστικής Επιτροπής υποδεικνύεται από την ΤτΕ. Τα µέλη του Γενικού Συµβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής διορίζονται, µε απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών, για πενταετή θητεία, µε δυνατότητα ανανέωσης, µη δυνάµενη να υπερβεί την Σε περίπτωση κένωσης θέσεως µέλους του Γενικού Συµβουλίου ή της Εκτελεστικής Επιτροπής, η θέση πληρούται εντός εξήντα (60) ηµερών δια του διορισµού νέου µέλους µέχρις εξαντλήσεως της θητείας του αποχωρήσαντος µέλους. Εξαιρουµένου του εκπροσώπου του Υπουργείου Οικονοµικών στο Γενικό Συµβούλιο, καθώς και του µέλους που έχει οριστεί από την Τράπεζα τη Ελλάδος, για το διορισµό των µελών του Γενικού Συµβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής, καθώς και για την ανανέωση της θητείας τους, απαιτείται η σύµφωνη γνώµη του Euro Working Group. Τα µέλη του Γενικού Συµβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής θα πρέπει να είναι ανεπίληπτα και να µην: α) έχουν καταδικαστεί για αδίκηµα που επισύρει ποινή φυλάκισης µε ή χωρίς τη δυνατότητα µετατροπής της ποινής αυτής σε χρηµατική, β) έχουν κηρυχθεί σε πτώχευση, γ) λόγω οποιουδήποτε παραπτώµατος δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για την άσκηση επαγγέλµατος ή έχουν αποκλειστεί ή τεθεί σε διαθεσιµότητα από την αρµόδια αρχή ως προς την άσκηση επαγγέλµατος ή τους έχει απαγορευθεί να ασκούν καθήκοντα διευθυντή ή υπαλλήλου σε οποιαδήποτε δηµόσια αρχή ή σε ιδιωτική επιχείρηση, ή δ) έχουν υποπέσει σε βαρύ παράπτωµα. Οι ιδιότητες του Βουλευτή, µέλους της Κυβερνήσεως, στελέχους Υπουργείου ή άλλης δηµόσιας αρχής, στελέχους, υπαλλήλου ή συµβούλου χρηµατοπιστωτικού ιδρύµατος, το οποίο τελεί υπό την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος ή προσώπου που κατέχει 5% ή άνω του µετοχικού κεφαλαίου χρηµατοπιστωτικού ιδρύµατος, είναι ασυµβίβαστες µε εκείνην του µέλους του Γενικού Συµβουλίου ή της Εκτελεστικής Επιτροπής. Τα µέλη του Γενικού Συµβουλίου και του Εκτελεστικού Συµβουλίου, πλην του εκπροσώπου του Υπουργείου Οικονοµικών, κατά την άσκηση των αρµοδιοτήτων τους, λειτουργούν µε πλήρη αυτονοµία και δεν αναζητούν ή δέχονται οδηγίες από την Ελληνική Κυβέρνηση ή από άλλο κρατικό φορέα ή χρηµατοπιστωτικό ίδρυµα που εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος και δεν υπόκεινται σε κανενός είδους επιρροή. Ωσαύτως, η Ελληνική Κυβέρνηση ή άλλος κρατικός φορέας δεν δίνει κανενός είδους οδηγίες στα µέλη των Συµβουλίων του Ταµείου. Τα µέλη του Γενικού Συµβουλίου, το Εκτελεστικό Συµβούλιο και το προσωπικό του Ταµείου έχουν υποχρέωση πίστεως στο Ταµείο, ώστε να προκρίνουν τα συµφέροντα του Ταµείου έναντι των ιδίων αυτών συµφερόντων. Ο ιευθύνων Σύµβουλος είναι υπεύθυνος έναντι του Γενικού Συµβουλίου για την εκτέλεση των αποφάσεών του και για τον έλεγχο της διοίκησης και των πράξεων του Ταµείου. Ο ιευθύνων Σύµβουλος τηρεί ενήµερο το Γενικό Συµβούλιο, όσο συχνά απαιτείται από αυτό αλλά κατ ελάχιστον δέκα φορές ετησίως, για την εκτέλεση της πολιτικής και των πράξεων του Ταµείου, για όλα τα γεγονότα και συνθήκες που έχουν ή αναµένεται να έχουν σηµαντική επίδραση στην εκτέλεση της πολιτικής του Ταµείου και στη διοίκηση ή τις πράξεις του. Στις συνεδριάσεις του Γενικού Συµβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής δύνανται να συµµετέχουν ένας (1) εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ένας (1) εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ή οι αναπληρωτές τους. Στις συνεδριάσεις του Γενικού Συµβουλίου δύνανται να συµµετέχουν, κατόπιν προσκλήσεως του προεδρεύοντος, ο ιευθύνων Σύµβουλος ή ο αναπληρωτής του. Εφόσον εκλήθησαν νοµίµως, η απουσία των εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ή των αναπληρωτών τους δεν επηρεάζει τη νόµιµη συγκρότηση του Γενικού Συµβουλίου ή της Εκτελεστικής Επιτροπής. Οι προεδρεύοντες του Γενικού Συµβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής δύνανται να καλούν στελέχη του Ταµείου και λοιπούς ειδικούς στις συνεδριάσεις του Γενικού Συµβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής, όπως ορίζεται στον Εσωτερικό Κανονισµό Λειτουργίας τους. Χορήγηση της Κεφαλαιακής Ενίσχυσης από το ΤΧΣ: 143

144 ιαδικασία Ενεργοποίησης: Η διαδικασία χορήγησης κεφαλαιακής ενίσχυσης από το ΤΧΣ ενεργοποιείται µε την υποβολή σχετικού αιτήµατος προς αυτό από πιστωτικό ίδρυµα του οποίου η βιωσιµότητα έχει αξιολογηθεί από την ΤτΕ. Το αίτηµα του πιστωτικού ιδρύµατος πρέπει να συνοδεύεται από: (α) επιχειρησιακό σχέδιο, το οποίο καθορίζει τους τρόπους µε τους οποίους το πιστωτικό ίδρυµα θα διασφαλίσει βιωσιµότητα εντός πέντε ετών βάσει συντηρητικών εκτιµήσεων και το οποίο έχει αξιολογηθεί ως βιώσιµο και αξιόπιστο από την ΤτΕ, στο οποίο στοιχειοθετείται το ύψος της αναγκαίας κεφαλαιακής ενίσχυσης και περιγράφονται αναλυτικά τα µέτρα, τα οποία το πιστωτικό ίδρυµα προτίθεται να λάβει, ώστε να επιτευχθεί το συντοµότερο δυνατόν η διασφάλιση και ενίσχυση της φερεγγυότητάς του, µέσω, µεταξύ άλλων, αύξησης κεφαλαίου (και µέσω της παροχής κεφαλαιακής ενίσχυσης από το Ταµείο), της πώλησης κλάδων του πιστωτικού ιδρύµατος και/ή αποκατάστασης της κερδοφορίας του, µέσω µείωσης εξόδων, κινδύνων ή την εξασφάλιση στήριξης από άλλες εταιρίες του οµίλου, και (β) λεπτοµερές χρονοδιάγραµµα εφαρµογής των µέτρων που περιγράφονται στο επιχειρησιακό σχέδιο. Εντός δεκαπέντε (15) ηµερών από την υποβολή του επιχειρησιακού σχεδίου, το Ταµείο µπορεί, κατόπιν διαβούλευσης µε την Τράπεζα της Ελλάδος, να ζητήσει από το πιστωτικό ίδρυµα τροποποιήσεις στο εν λόγω σχέδιο, οι οποίες θα πρέπει να υιοθετηθούν από το πιστωτικό ίδρυµα εντός δέκα (10) ηµερών από της γνωστοποιήσεώς τους σε αυτό. Μετά την οριστικοποίηση των όρων και προϋποθέσεων αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου, το Ταµείο παρέχει την κεφαλαιακή ενίσχυση, τηρουµένων σε κάθε περίπτωση της νοµοθεσίας της Ε.Ε. περί κρατικών ενισχύσεων και των ακολουθούµενων πρακτικών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το πιστωτικό ίδρυµα οφείλει να εκπονήσει λεπτοµερές σχέδιο αναδιάρθρωσης ή να τροποποιήσει σχέδιο που έχει ήδη υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύµφωνα µε τη νοµοθεσία της Ε.Ε. περί κρατικών ενισχύσεων και τις ακολουθούµενες πρακτικές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο εγκρίνεται από το Ταµείο. Εντός τριών (3) µηνών από τη χορήγηση της κεφαλαιακής ενίσχυσης, το σχέδιο αναδιάρθρωσης πρέπει να υποβληθεί προς έγκριση από το Υπουργείο Οικονοµικών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης δεν πρέπει να υπερβαίνει τα τρία (3) χρόνια. Παράταση του χρόνου υλοποίησης µέχρι δύο (2) έτη µπορεί να χορηγηθεί µε απόφαση του Ταµείου, κατόπιν διαβούλευσης µε την Τράπεζα της Ελλάδος και µε την επιφύλαξη της έγκρισης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το Ταµείο παρακολουθεί και αξιολογεί την προσήκουσα εφαρµογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης και οφείλει περαιτέρω να παράσχει στο Υπουργείο Οικονοµικών κάθε αναγκαία πληροφόρηση και στοιχεία, προκειµένου να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις ενηµέρωσης προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το Ταµείο, µετά από απόφαση της ΤτΕ, χορηγεί σε πιστωτικό ίδρυµα το οποίο έχει κριθεί βιώσιµο από την ΤτΕ και το οποίο έχει υποβάλει αίτηµα κεφαλαιακής ενίσχυσης, βεβαίωση µε την οποία δεσµεύεται ότι θα συµµετάσχει στην αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου µέχρι του ποσού που προσδιορίζεται από την ΤτΕ. Το Ταµείο χορηγεί τη βεβαίωση εφόσον α) το επιχειρησιακό σχέδιο του πιστωτικού ιδρύµατος έχει αξιολογηθεί από την ΤτΕ ως βιώσιµο και αξιόπιστο, β) έχει εγκριθεί από την ΤτΕ το ως άνω αίτηµα, το οποίο έχει γνωστοποιηθεί και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και γ) η ΤτΕ κρίνει τη χορήγηση της βεβαίωσης αναγκαία αφενός προκειµένου το πιστωτικό ίδρυµα να συνεχίσει απρόσκοπτα τη λειτουργία του (going concern) και να πληροί τις απαιτήσεις κεφαλαιακής επάρκειας σύµφωνα µε τις αποφάσεις της και αφετέρου για τη διατήρηση της σταθερότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήµατος. 144

145 Η ανωτέρω δέσµευση του Ταµείου δεν ισχύει σε περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο ανακληθεί η άδεια του πιστωτικού ιδρύµατος ή έχει αρχίσει διαδικασία για την ανάκληση της άδειας του πριν από την έναρξη της διαδικασίας της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου. Εάν το Ταµείο χορηγήσει τη βεβαίωση δέσµευσης για τη συµµετοχή του στην αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου του πιστωτικού ιδρύµατος, µέχρι την ολοκλήρωση της: (α) ορίζει έως δύο εκπροσώπους του (οι «Εκπρόσωποι του ΤΧΣ») στο ιοικητικό Συµβούλιο του πιστωτικού ιδρύµατος, που έχει τις διευρυµένες εξουσίες που περιγράφονται αναλυτικά στην παρακάτω παράγραφο και εισηγούνται στο ιοικητικό Συµβούλιο τα αναγκαία µέτρα για τη διασφάλιση των συµφερόντων του Ταµείου και επιβλέπουν τη λήψη τους και β) µπορεί να ζητά από το πιστωτικό ίδρυµα κάθε στοιχείο και πληροφορία που θεωρεί απαραίτητα για την εκπλήρωση του σκοπού του, να διενεργεί ειδικούς ελέγχους (due diligence) και γενικά να ασκεί τα δικαιώµατα που του παρέχει ο νόµος για την εκπλήρωση του σκοπού του. Οι Εκπρόσωποι του ΤΧΣ έχουν τις ακόλουθες διευρυµένες εξουσίες και δικαιώµατα εκ της συµµετοχής του ιοικητικό Συµβούλιο του πιστωτικού ιδρύµατος: α) το δικαίωµα να ζητεί τη σύγκληση της Γενικής Συνέλευσης των µετόχων του πιστωτικού ιδρύµατος, β) το δικαίωµα αρνησικυρίας στη λήψη οποιασδήποτε απόφασης του Εκτελεστικού Συµβουλίου του πιστωτικού ιδρύµατος: i) σχετικής µε τη διανοµή µερισµάτων και την πολιτική παροχών προς τον Πρόεδρο, τον ιευθύνοντα Σύµβουλο και τα λοιπά µέλη του ιοικητικού Συµβουλίου, καθώς και τους γενικούς διευθυντές και τους αναπληρωτές τους, ήii) εφόσον η υπό συζήτηση απόφαση δύναται να θέσει σε κίνδυνο τα συµφέροντα των καταθετών ή να επηρεάσει σοβαρά τη ρευστότητα ή τη φερεγγυότητα ή την εν γένει συνετή και εύρυθµη λειτουργία του πιστωτικού ιδρύµατος (όπως επιχειρηµατική στρατηγική, διαχείριση στοιχείων ενεργητικού - παθητικού κ.λπ.), γ) το δικαίωµα να ζητεί την αναβολή επί τρεις (3) εργάσιµες ηµέρες της συνεδρίασης του ιοικητικού Συµβουλίου του πιστωτικού ιδρύµατος, προκειµένου να λάβει οδηγίες από το ιοικητικό Συµβούλιο του Ταµείου, το οποίο διαβουλεύεται για το σκοπό αυτόν µε την Τράπεζα της Ελλάδος. Το δικαίωµα αυτό µπορεί να ασκηθεί έως το πέρας της συνεδρίασης του ιοικητικού Συµβουλίου του πιστωτικού ιδρύµατος. δ) το δικαίωµα να ζητεί τη σύγκληση του Εκτελεστικού Συµβουλίου, ε) το δικαίωµα να εγκρίνει τον Οικονοµικό ιευθυντή στ) δικαίωµα ελεύθερης πρόσβασης στα βιβλία και στοιχεία του πιστωτικού ιδρύµατος. Το Ταµείο ενόψει της συµµετοχής του σε µελλοντική αύξηση µετοχικού κεφαλαίου πιστωτικού ιδρύµατος το οποίο έχει κριθεί βιώσιµο από την Τράπεζα της Ελλάδος, προκαταβάλλει την εισφορά του στην αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου ή µέρος της εισφοράς αυτής και µέχρι του ποσού που προσδιορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, ύστερα από απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδας, εφόσον: α. έχει υποβληθεί από το πιστωτικό ίδρυµα αίτηµα κεφαλαιακής ενίσχυσης, το οποίο συνοδεύεται από επιχειρησιακό σχέδιο και λεπτοµερές χρονοδιάγραµµα, β. το αίτηµα αυτό έχει εγκριθεί από την ΤτΕ και έχει γνωστοποιηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το δε ως άνω επιχειρησιακό σχέδιο έχει αξιολογηθεί από την ΤτΕ ως βιώσιµο και αξιόπιστο, γ. η ΤτΕ κρίνει ότι η προκαταβολή της εισφοράς είναι αναγκαία, προκειµένου: αα) το πιστωτικό ίδρυµα να πληροί τις απαιτήσεις κεφαλαιακής επάρκειας, σύµφωνα µε τις κάθε φορά ισχύουσες αποφάσεις της ΤτΕ, ββ) το πιστωτικό ίδρυµα να διατηρεί πρόσβαση στις πράξεις νοµισµατικής πολιτικής του Ευρωσυστήµατος και γγ) να διασφαλίζεται η σταθερότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήµατος και 145

146 δ. το πιστωτικό ίδρυµα έχει συνάψει µε το Ταµείο και το Ευρωπαϊκό Ταµείο Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας, ως εκ τρίτου συµβαλλόµενο, σύµβαση προεγγραφής στην αύξηση µετοχικού κεφαλαίου. Η προκαταβαλλόµενη εισφορά κατατίθεται σε λογαριασµό του πιστωτικού ιδρύµατος που τηρείται στην ΤτΕ αποκλειστικά για το σκοπό συµµετοχής του Ταµείου στην ως άνω αύξηση και αποδεσµεύεται µε την πιστοποίηση της καταβολής του κεφαλαίου. Αν η εισφορά συνίσταται σε τίτλους τηρούµενους στο Σύστηµα Άυλων Τίτλων του ν. 2198/1994, ως δεσµευµένος λογαριασµός στην ΤτΕ νοείται είτε εκείνος τον οποίο τηρεί το ίδιο το πιστωτικό ίδρυµα ως φορέας στο Σύστηµα Άυλων Τίτλων του ν. 2198/1994, είτε εκείνος τον οποίο τηρεί η ΤτΕ, ως φορέας του ως άνω Συστήµατος, υπό την ιδιότητα του θεµατοφύλακα του πιστωτικού ιδρύµατος. Έως την αποδέσµευση της ως άνω εισφοράς για την ολοκλήρωση της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου του πιστωτικού ιδρύµατος, η εισφορά µπορεί να χρησιµοποιηθεί αποκλειστικά για τη διασφάλιση ρευστότητας µέσω συναλλαγών πώλησης και επαναγοράς µε αντισυµβαλλόµενους της αγοράς (εξασφαλίζοντας το δικαίωµα επαναγοράς των ίδιων κινητών αξιών στους όρους της συναλλαγής επαναγοράς) ή και µέσω της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ή της ΤτΕ, στο πλαίσιο του Ευρωσυστήµατος. Στην περίπτωση αυτή εφαρµόζεται ο Κανονισµός Λειτουργίας Συστήµατος Παρακολούθησης Συναλλαγών επί Τίτλων µε Λογιστική Μορφή, όπως ισχύει κάθε φορά. Αν η συµµετοχή του Ταµείου στην αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου του πιστωτικού ιδρύµατος είναι µικρότερη από το ποσό που προκαταβλήθηκε, καθώς και αν η αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου δεν πραγµατοποιηθεί, το Ταµείο έχει αξίωση για επιστροφή του υπερβάλλοντος ή ολόκληρου του ποσού κατά περίπτωση, µε επιτόκιο που ορίζεται µε απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών, ύστερα από εισήγηση της ΤτΕ και του Ταµείου. Αν ανακληθεί η άδεια λειτουργίας του πιστωτικού ιδρύµατος πριν από την ολοκλήρωση της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου και συσταθεί µεταβατικό πιστωτικό ίδρυµα κατά τις διατάξεις του άρθρου 63 Ε του ν. 3601/2007, οι τίτλοι του ΕΤΧΣ, οι οποίοι είχαν δοθεί ως προκαταβαλλόµενη εισφορά του Ταµείου αποτελούν περιουσία του µεταβατικού πιστωτικού ιδρύµατος. Η ανωτέρω διαδικασία εφαρµόζεται ύστερα από απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία εκδίδεται ύστερα από σύµφωνη γνώµη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του ΕΤΧΣ και δηµοσιεύεται στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. Στην περίπτωση της προεγγραφής και προκαταβολής της εισφοράς του, ως εκτέθηκε ως άνω, το Ταµείο µέχρι την ολοκλήρωση της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου : έχει το δικαίωµα ορισµού έως Εκπροσώπων του ΤΧΣ στο ιοικητικό Συµβούλιο του πιστωτικού ιδρύµατος, οι οποίοι έχουν τα ίδια διευρυµένα δικαιώµατα και αρµοδιότητες, ως αυτά περιεγράφησαν πιο πάνω. Με απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών, η οποία εκδίδεται ύστερα από γνώµη του Ταµείου, µπορεί να καθορίζονται περαιτέρω θέµατα εταιρικής διακυβέρνησης για το χρονικό διάστηµα που ακολουθεί την προκαταβολή της εισφοράς του Ταµείου έως την πιστοποίηση καταβολής του µετοχικού κεφαλαίου. Χορήγηση Κεφαλαιακής Ενίσχυσης από το ΤΧΣ µέσω έκδοσης κοινών µετοχών ή υπό αίρεση µετατρέψιµων οµολογιών ή µε άλλα µετατρέψιµα χρηµατοπιστωτικά µέσα: Σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στο Νόµο, η κεφαλαιακή ενίσχυση θα παρέχεται προς τα πιστωτικά ιδρύµατα µέσω της συµµετοχής του ΤΧΣ σε αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου του πιστωτικού ιδρύµατος µε την έκδοση κοινών µετοχών ή υπό αίρεση µετατρέψιµων οµολογιών (Contingent Convertible Securities) ή µε άλλα µετατρέψιµα χρηµατοπιστωτικά µέσα. Οι εν λόγω υπό αίρεση µετατρέψιµες οµολογίες συνυπολογίζονται στον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας των βασικών ιδίων κεφαλαίων του πιστωτικού ιδρύµατος (Core Tier 1). Με Πράξη 146

147 του Υπουργικού Συµβουλίου» καθορίζονται οι όροι µετατροπής των οµολογιών και κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρεια για την υλοποίηση της χορήγησης της κεφαλαιακής ενίσχυσης. Σύµφωνα µε το Νόµο στην περίπτωση της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου µέσω έκδοσης κοινών µετοχών, η τιµή διάθεσης των µετοχών θα αντικατοπτρίζει την εύλογη αξία του πιστωτικού ιδρύµατος, όπως αυτή διαµορφώνεται χωρίς τη στήριξη ή ακόµη και τη δυνατότητα στήριξης από το Ελληνικό ηµόσιο, το Ταµείο ή την Τράπεζα της Ελλάδος ή τυχόν πράξης του Ευρωσυστήµατος. Για τον υπολογισµό της εύλογης αξίας θα πρέπει λαµβάνονται υπόψη: i) ως ανώτατο όριο η µέση τιµή των µετοχών του πιστωτικού ιδρύµατος κατά το χρονικό διάστηµα από την ηµεροµηνία ανακοίνωσης της αύξησης µετοχικού κεφαλαίου έως την ηµεροµηνία υποβολής του αιτήµατος στο ΤΧΣ, ii) η ενδεχόµενη ζηµία που προκύπτει από την εφαρµογή των διατάξεων του άρθρου 28 του Ν. 3601/2007, την οποία επιβαρύνονται οι υφιστάµενοι µέτοχοι του πιστωτικού ιδρύµατος και iii) τυχόν αποµειώσεις της αξίας λόγω ευρηµάτων ειδικού ελέγχου (due diligence) που διενεργείται κατόπιν εντολής του Ταµείου ή της Τράπεζας της Ελλάδος. Η κατά τα ανωτέρω εύλογη αξία προσδιορίζεται από το µέσο όρο των εκτιµήσεων δύο (2) ανεξάρτητων ελεγκτικών εταιριών, που διενεργούνται µε κοινά αποδεκτές µεθόδους και κριτήρια, βάσει των ανωτέρω κριτηρίων. Τα εν λόγω ελεγκτικά γραφεία ορίζονται από το Ταµείο και το πιστωτικό ίδρυµα, αντίστοιχα. Σε περίπτωση απόκλισης των µέσων τιµών των δύο εκτιµήσεων σε ποσοστό µεγαλύτερο του δεκαπέντε τοις εκατό (15%) η αξία προσδιορίζεται οριστικά από τρίτη ανεξάρτητη ελεγκτική εταιρία, η οποία ορίζεται µε απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών, µετά από εισήγηση του ιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, λαµβάνοντας υπόψη τις δύο αρχικές εκτιµήσεις. Σε κάθε περίπτωση, εάν το πιστωτικό ίδρυµα δεν είναι σε θέση να αντλήσει κεφάλαια από τον ιδιωτικό τοµέα, το ΤΧΣ µπορεί να αποφασίσει να προσφέρει κεφαλαιακή ενίσχυση σε τιµές σηµαντικά χαµηλότερες του µέσου όρου των τιµών που ισχύουν στην αγορά µετά την ανακοίνωση του πιστωτικού ιδρύµατος για αύξηση µετοχικού κεφαλαίου υπό όρους που ελαχιστοποιούν τους κινδύνους αρνητικών εξελίξεων και κατά συνέπεια την επιβάρυνση του ηµοσίου. Το ΤΧΣ διασφαλίζει ότι τα πιστωτικά ιδρύµατα που λαµβάνουν τη συνδροµή του παίρνουν µέτρα για αναδιάρθρωση, συγχώνευση ή εξαγορά ή µεταβίβαση των δραστηριοτήτων τους σε άλλο χρηµατοπιστωτικό οργανισµό εντός είκοσι τεσσάρων (24) µηνών από την κεφαλαιοποίηση. Το ΤΧΣ εκδίδει τίτλους παραστατικούς δικαιωµάτων κτήσης µετοχών για τις κοινές µετοχές που αναλαµβάνει όταν προβαίνει σε κεφαλαιακή ενίσχυση πιστωτικών ιδρυµάτων. Τους τίτλους αυτούς δύνανται να αναλάβουν ο ιδιωτικός τοµέας που συµµετέχει στην αύξηση κεφαλαίου του πιστωτικού ιδρύµατος που λαµβάνει χώρα µε τη συµµετοχή του ΤΧΣ, κατά το λόγο της συµµετοχής τους στην αύξηση. Με πράξη του Υπουργικού Συµβουλίου θα καθορίζεται περαιτέρω ο χρόνος έκδοσης των τίτλων, ο τρόπος έκδοσης των τίτλων, ο χρόνος άσκησης των δικαιωµάτων που ενσωµατώνουν, ο τρόπος άσκησης των δικαιωµάτων που ενσωµατώνουν, ο τρόπος υπολογισµού της αξίας των µετοχών, ο αριθµός των µετοχών για τις οποίες παρέχει δικαίωµα κτήσης κάθε τίτλος, οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες οι τίτλοι δύνανται να µεταβιβάζονται και κάθε άλλη λεπτοµέρεια εφαρµογής. Ειδικά δικαιώµατα των κοινών µετοχών: Σε περίπτωση χορήγηση κεφαλαιακής ενίσχυσης προς το πιστωτικό ίδρυµα από το ΤΧΣ µέσω έκδοσης κοινών µετοχών, οι κοινές µετοχές παρέχουν ειδικά δικαιώµατα. Πιο συγκεκριµένα: 147

148 Εάν το ΤΧΣ δεν εκπροσωπείται µε ένα τουλάχιστον µέλος στο ιοικητικό Συµβούλιο του πιστωτικού ιδρύµατος, στο µετοχικό κεφάλαιο του οποίου συµµετέχει, µετέχει σε αυτό µε ένα πρόσθετο µέλος. Ο εκπρόσωπος του ΤΧΣ στο ιοικητικό Συµβούλιο έχει: α) ελεύθερη πρόσβαση στα βιβλία και στοιχεία της Τράπεζας µε συµβούλους της επιλογής του, β) το δικαίωµα να ζητεί τη σύγκληση της Γενικής Συνέλευσης των µετόχων, γ) το δικαίωµα αρνησικυρίας στη λήψη οποιασδήποτε απόφασης του ιοικητικού Συµβουλίου του πιστωτικού ιδρύµατος: i) σχετικής µε τη διανοµή µερισµάτων και την πολιτική παροχών προς τον Πρόεδρο, τον ιευθύνοντα Σύµβουλο και τα λοιπά µέλη του ιοικητικού Συµβουλίου, καθώς και τους γενικούς διευθυντές και τους αναπληρωτές τους, ή ii) εφόσον η υπό συζήτηση απόφαση δύναται να θέσει σε κίνδυνο τα συµφέροντα των καταθετών ή να επηρεάσει σοβαρά τη ρευστότητα ή τη φερεγγυότητα ή την εν γένει συνετή και εύρυθµη λειτουργία του πιστωτικού ιδρύµατος (όπως επιχειρηµατική στρατηγική, διαχείριση στοιχείων ενεργητικού παθητικού κλπ.), δ) το δικαίωµα, έως το πέρας της συνεδρίασης του ιοικητικού Συµβουλίου του πιστωτικού ιδρύµατος, να ζητεί την αναβολή επί τρεις (3) εργάσιµες ηµέρες της συνεδρίασης, προκειµένου να λάβει οδηγίες από το Εκτελεστικό Συµβούλιο του ΤΧΣ, το οποίο διαβουλεύεται για το σκοπό αυτόν µε την Τράπεζα της Ελλάδος, ε) το δικαίωµα να ζητεί τη σύγκληση του ιοικητικού Συµβουλίου, και στ) το δικαίωµα να εγκρίνει τον Οικονοµικό ιευθυντή. Κατά την άσκηση των δικαιωµάτων του, ο εκπρόσωπος του Ταµείου στο Γενικό Συµβούλιο, λαµβάνει υπόψη του την επιχειρηµατική αυτονοµία του πιστωτικού ιδρύµατος. Σε κάθε περίπτωση οι αποδοχές των προσώπων που αναφέρονται ανωτέρω δεν µπορούν να υπερβαίνουν το σύνολο των αποδοχών του ιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Οι πάσης φύσης πρόσθετες απολαβές (bonus) των ιδίων προσώπων καταργούνται για το χρονικό διάστηµα συµµετοχής του πιστωτικού ιδρύµατος στο πρόγραµµα κεφαλαιακής ενίσχυσης από το ΤΧΣ. Σε περίπτωση εκκαθάρισης του πιστωτικού ιδρύµατος, το ΤΧΣ, ως µέτοχος, ικανοποιείται από το προϊόν εκκαθάρισης προνοµιακά έναντι όλων των άλλων µετόχων, από κοινού µε το ηµόσιο ως δικαιούχο προνοµιούχων µετοχών του Ν. 3723/2008. ικαίωµα ψήφου του ΤΧΣ: Στην περίπτωση χορήγηση κεφαλαιακής ενίσχυσης προς το πιστωτικό ίδρυµα από το ΤΧΣ µέσω αύξησης µετοχικού κεφαλαίου και έκδοσης κοινών µετοχών, εάν η συµµετοχή του ιδιωτικού τοµέα στην αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου είναι τουλάχιστον ίση µε ποσοστό 10% ή ανώτερο ποσοστό, που θα καθοριστεί µε την απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών, επί του ποσού της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου, το Ταµείο ασκεί το δικαίωµα ψήφου στη Γενική Συνέλευση του πιστωτικού ιδρύµατος µόνο για τις αποφάσεις τροποποίησης του καταστατικού, περιλαµβανοµένης της αύξησης ή µείωσης κεφαλαίου ή της παροχής σχετικής εξουσιοδότησης στο διοικητικό συµβούλιο, συγχώνευσης, διάσπασης, µετατροπής, αναβίωσης, παράτασης της διάρκειας ή διάλυσης της εταιρίας µεταβίβασης στοιχείων του ενεργητικού, περιλαµβανοµένης της πώλησης θυγατρικών, ή για όποιο άλλο θέµα απαιτείται αυξηµένη πλειοψηφία κατά τα προβλεπόµενα στο ν. 2190/1920 «περί ανωνύµων εταιρειών». Για τους σκοπούς υπολογισµού της απαρτίας και της πλειοψηφίας στη Γενική Συνέλευση, οι µετοχές του Ταµείου δεν λαµβάνονται υπόψη κατά τη λήψη αποφάσεων για άλλα θέµατα. Εάν, ωστόσο, διαπιστωθεί ουσιώδης παραβίαση των όρων του σχεδίου αναδιάρθρωσης, η οποία διαπιστώνεται µετά από οµόφωνη απόφαση των µελών του Γενικού Συµβουλίου και του Εκτελεστικού του Συµβουλίου, το Ταµείο ασκεί πλήρως τα δικαιώµατα ψήφου, χωρίς τους ανωτέρω περιορισµούς. ιάθεση Μετοχών και Οµολογιών: Το Ταµείο αποφασίζει τον τρόπο και τη διαδικασία διάθεσης των µετοχών και των υπό αίρεση µετατρέψιµων οµολογιών του, σε χρόνο που κρίνει σκόπιµο και πάντως εντός πενταετίας από τη συµµετοχή του στην αύξηση των ιδίων 148

149 κεφαλαίων του πιστωτικού ιδρύµατος εάν εφαρµόζεται το άρθρο 7α του Ν. 3864/2010 για το δικαίωµα ψήφου, εντός δε διετίας από τη συµµετοχή του στην αύξηση των ιδίων κεφαλαίων του πιστωτικού ιδρύµατος, δυνάµενης να παραταθεί για άλλα δύο χρόνια µε απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών, εάν δεν εφαρµόζεται το άρθρο 7α του Ν. 3864/2010. Η διάθεση µπορεί να γίνεται τµηµατικά ή άπαξ, κατά την κρίση του Ταµείου, υπό την προϋπόθεση ότι οι µετοχές ή οι υπό αίρεση µετατρέψιµες οµολογίες διατίθενται εντός των χρονικών ορίων του πρώτου εδαφίου. Η διάθεση των µετοχών ή των υπό αίρεση µετατρέψιµων οµολογιών, εντός των χρονικών ορίων του πρώτου εδαφίου, δεν µπορεί να γίνεται σε οποιαδήποτε επιχείρηση η οποία ανήκει άµεσα ή έµµεσα στο κράτος σύµφωνα µε την κείµενη νοµοθεσία. Η διάθεση πραγµατοποιείται µε σκοπό τη µεγιστοποίηση του οφέλους του ΤΧΣ και την προστασία των συµφερόντων του ηµοσίου, συνεκτιµώντας την ενίσχυση της χρηµατοπιστωτικής σταθερότητας και την τήρηση των όρων ανταγωνισµού στο χρηµατοπιστωτικό τοµέα. Επιτόκια Κατά το ελληνικό δίκαιο, τα επιτόκια που εφαρµόζονται σε τραπεζικά δάνεια και εν γένει στις παρεχόµενες πιστώσεις δεν υπόκεινται σε ανώτατο όριο εκ του νόµου, αλλά πρέπει να συµµορφώνονται µε ορισµένες προϋποθέσεις που αποσκοπούν στη διασφάλιση της σαφήνειας και της διαφάνειας, συµπεριλαµβάνοντας και την περίπτωση αναπροσαρµογής. Υφίστανται περιορισµοί στον ανατοκισµό και στο επιτόκιο υπερηµερίας. Ειδικότερα, ο µεν ανατοκισµός των τραπεζικών δανείων και πιστώσεων επιτρέπεται µόνο εφόσον προβλέπεται ρητά στη σχετική σύµβαση και υπόκειται στους περιορισµούς που θέτει το άρθρο 30 του Ν. 2789/2000 (όπως τροποποιήθηκε µε το άρθρο 42 του Ν. 2912/2001 και το άρθρο 47 του Ν. 2873/2000) και το άρθρο 39 του Ν. 3259/2004 (όπως συµπληρώθηκε µε το άρθρο 8 του Ν. 3723/2008). Ο δε τόκος υπερηµερίας δεν µπορεί να υπερβαίνει το άθροισµα του συµβατικού πέραν ενός ανώτατου ποσοστού οριζόµενου κάθε φορά από την Τράπεζα της Ελλάδος. Εξασφαλίσεις δανείων Από το 1992, δυνάµει του Ν. 2076/1992, όπως αντικαταστάθηκε από τον Ν. 3601/2007, επέτρεψε στις τράπεζες να χορηγούν στους πελάτες τους δάνεια και πιστώσεις µε εξασφαλίσεις επί ακινήτων και κινητών (συµπεριλαµβανοµένων και µετρητών). Η ενυπόθηκη χρηµατοδότηση από τράπεζες πραγµατοποιείται κυρίως µε προσηµείωση, λόγω του µικρότερου κόστους της προσηµείωσης έναντι του κόστους της υποθήκης και της ευχερέστερης εγγραφής της σε σχέση µε την υποθήκη. Η προσηµείωση δύναται να µετατραπεί σε υποθήκη µε βάση τελεσίδικη καταψηφιστική δικαστική απόφαση. Περιορισµοί στη χρήση κεφαλαίων Το πλαίσιο υποχρεωτικών δεσµεύσεων στην Τράπεζα της Ελλάδος έχει τροποποιηθεί σύµφωνα µε τους κανονισµούς του Ευρωσυστήµατος. Από τις 10 Ιουλίου 2000, ο συντελεστής δέσµευσης καθορίζεται ανά κατηγορία καταθέσεων προς πελάτες, αντί του ενιαίου συντελεστή 12%, που ίσχυε προηγουµένως για τις εµπορικές τράπεζες. Ο συντελεστής δέσµευσης είναι 2% για όλες τις κατηγορίες καταθέσεων προς πελάτες που αποτελούν την βάση δεσµεύσεων, µε εξαίρεση τις εξής κατηγορίες για τις οποίες ισχύει µηδενικός συντελεστής: προθεσµιακές καταθέσεις µε συµφωνηµένη λήξη άνω των δύο ετών, καταθέσεις υπό προειδοποίηση άνω των δύο ετών, repos (συµβάσεις επαναγοράς), και χρεόγραφα µε συµφωνηµένη λήξη άνω των δύο ετών. 149

150 Αυτός ο συντελεστής δέσµευσης εφαρµόζεται σε όλα τα πιστωτικά ιδρύµατα. Περιορισµοί στη ρευστοποίηση παρασχεθέντων εξασφαλίσεων Σύµφωνα µε το Ν. 3814/2010 οι πλειστηριασµοί, οι οποίοι επισπεύδονται για την ικανοποίηση απαιτήσεων που δεν υπερβαίνουν το ποσό των από πιστωτικά ιδρύµατα και εταιρίες παροχής πιστώσεων και από τους εκδοχείς των απαιτήσεων αυτών ανεστάλησαν µέχρι την 30 Ιουνίου Η ως άνω αναστολή παρατάθηκε µέχρι την 31 εκεµβρίου 2010 µε το Ν. 3858/2010, άρθρο 40 και µέχρι την 30/06/2011 δυνάµει της Πράξης Νοµοθετικού Περιεχοµένου που δηµοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Τεύχος Α 1/ Με τη Πράξη Νοµοθετικού Περιεχοµένου της 16 ης εκεµβρίου 2011 αναστέλλεται µέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους (2012) η διενέργεια πλειστηριασµών από τράπεζες, µεταξύ άλλων, εφόσον επισπεύδονται για ικανοποίηση χρηµατικών απαιτήσεων που δεν υπερβαίνουν το ποσό Ρύθµιση οφειλών επιχειρήσεων και επαγγελµατιών προς τα πιστωτικά ιδρύµατα Τον Ιανουάριο του 2010, ετέθη σε ισχύ ο Ν. 3816/2010 σχετικά µε τη δυνατότητα ρύθµισης ληξιπρόθεσµων (από την 1 Ιανουαρίου 2005 και µετά) και µη επιχειρηµατικών και επαγγελµατικών οφειλών, φυσικών και νοµικών προσώπων προς πιστωτικά ιδρύµατα. Και στις δύο περιπτώσεις η υπαγωγή στη ρύθµιση είχε ως προϋπόθεση την υποβολή σχετικού αιτήµατος προς την πιστώτρια τράπεζα έως την 15 Απριλίου Ειδικότερα, o νόµος προβλέπει, µεταξύ άλλων, ότι: για οφειλές έως 1,5 εκατ. ανά σύµβαση δανείου ή πίστωσης που είναι ληξιπρόθεσµες µετά την 30 Ιουνίου 2007 και µέχρι τη δηµοσίευση του N. 3816/2010 (ήτοι, µέχρι την 26 Ιανουαρίου 2010) αφαιρούνται και διαγράφονται οι τόκοι υπερηµερίας και ανατοκισµού, πλην αυτών που έχουν ήδη καταβληθεί στην τράπεζα µέχρι την 26 Ιανουαρίου Η διάρκεια της αποπληρωµής των ανωτέρω οφειλών εξαρτάται από παράγοντες όπως, αν η σχετική σύµβαση έχει καταγγελθεί ή αν πρόκειται για σύµβαση αλληλόχρεου λογαριασµού κ.τ.λ., ενώ για τα δύο πρώτα έτη της περιόδου αποπληρωµής θα καταβάλλονται µόνον τόκοι. Οι παρασχεθείσες εξασφαλίσεις διατηρούνται χωρίς άλλη διατύπωση, για οφειλές δανείου ή πίστωσης ληξιπρόθεσµες µετά την 1 Ιανουαρίου 2005 και µέχρι την 30 Ιουνίου 2007, υπάρχει πρόσθετη προϋπόθεση να καταβληθεί έως την 15 Μαΐου 2010 ποσό ίσο µε το δέκα τοις εκατό της οφειλής που προκύπτει αφαιρουµένων των τόκων υπερηµερίας και ανατοκισµού. Ο νόµος ανέστειλε τις διαδικασίες εκτέλεσης έως την 31 Ιουλίου 2010 για οφειλές για τις οποίες έχει κατατεθεί αίτηση ρύθµισης. Ο Ν. 3816/2010 έδινε, επίσης, τη δυνατότητα ρύθµισης οφειλών από δάνεια που δεν έχουν ακόµα καταστεί ληξιπρόθεσµα και το ανεξόφλητο κεφάλαιο του δανείου δεν υπερβαίνει τις Η ρύθµιση περιλαµβάνει, µεταξύ άλλων, τη δυνατότητα να δοθεί περίοδος χάριτος ενός έτους χωρίς καταβολή τόκων και κεφαλαίου και παράταση της συµβατικής διάρκειας του δανείου κατά τρία έτη. Καθώς ο νόµος έτασσε προθεσµία υποβολής των αιτήσεων περί υπαγωγής στις ως άνω ρυθµίσεις, η οποία παρήλθε, κατά συνέπεια, δεν υπάρχει πλέον δυνατότητα υποβολής αιτήµατος περί υπαγωγής στον ως άνω νόµο. 150

151 Ρύθµιση οφειλών υπερχρεωµένων φυσικών προσώπων Στις 3 Αυγούστου 2010 δηµοσιεύθηκε ο Ν. 3869/2010 (ΦΕΚ Α, 130/ ) σχετικά µε τη «Ρύθµιση οφειλών υπερχρεωµένων φυσικών προσώπων και άλλες διατάξεις». Ο Ν. 3869/2010 δίνει τη δυνατότητα στους υπερχρεωµένους οφειλέτες που έχουν περιέλθει σε αποδεδειγµένη µόνιµη αδυναµία να εξυπηρετήσουν τα ληξιπρόθεσµα χρέη τους, να ρυθµίσουν την εξόφληση ενός µέρους των χρεών τους για τέσσερα χρόνια και εφόσον ανταποκριθούν στη ρύθµιση να απαλλαγούν από το υπόλοιπο των χρεών τους. Στις ρυθµίσεις του νόµου υπάγονται όλα τα φυσικά πρόσωπα, καταναλωτές και επαγγελµατίες, µε εξαίρεση τους εµπόρους. Με το νέο νοµοθετικό πλαίσιο, ρυθµίζονται όλα τα χρέη προς τράπεζες (καταναλωτικά, στεγαστικά, επαγγελµατικά) καθώς και όλα τα χρέη προς τρίτους, µε εξαίρεση οφειλές από αδικοπραξία που διαπράχθηκε µε δόλο, διοικητικά πρόστιµα, χρηµατικές ποινές, οφειλές από φόρους και τέλη προς το ηµόσιο και Οργανισµούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τέλη προς Νοµικά Πρόσωπα ηµοσίου ικαίου και εισφορές προς τους οργανισµούς κοινωνικής ασφάλισης. Τα χρέη θα πρέπει να έχουν αναληφθεί πλέον του ενός έτους πριν την υποβολή της σχετικής αίτησης και η διαδικασία µπορεί να χρησιµοποιηθεί µόνο µια φορά. Προκειµένου ο οφειλέτης να θεωρηθεί ότι εντάσσεται στο πεδίο εφαρµογής του νόµου και να λάβει την από αυτόν παρεχόµενη προστασία πρέπει κατά τους έξι µήνες που προηγούνται της αίτησης να έχει προτείνει ανεπιτυχώς εξωδικαστικό συµβιβασµό µε τους πιστωτές του. Οι τράπεζες εντός πέντε εργασίµων ηµερών από την αίτηση του οφειλέτη οφείλουν να του παραδώσουν αναλυτική κατάσταση των προς αυτές οφειλών του κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα καθώς και το επιτόκιο µε το οποίο εκτοκίζεται η οφειλή. Ο οφειλέτης υποβάλλει αίτηση στο Ειρηνοδικείο παρουσιάζοντας στοιχεία σχετικά µε την περιουσία, το εισόδηµα, τα χρέη του καθώς και πρόταση συµβιβασµού. Η πρόταση συµβιβασµού θα πρέπει να γίνει δεκτή από το σύνολο των πιστωτών προκειµένου να επικυρωθεί από το Ειρηνοδικείο. Αν συγκατατίθενται στο σχέδιο συµβιβασµού πιστωτές µε απαιτήσεις που υπερβαίνουν το ήµισυ του συνολικού ποσού και στους οποίους συµπεριλαµβάνεται το σύνολο των εµπραγµάτως εξασφαλιζοµένων απαιτήσεων και περισσότερο από το ήµισυ των εργατικών απαιτήσεων, η συγκατάθεση των πιστωτών που αντίκεινται καταχρηστικά στο συµβιβασµό µπορεί να υποκατασταθεί υπό ορισµένες προϋποθέσεις. Οι απαιτήσεις των πιστωτών που είναι εξασφαλισµένες µε ειδικό προνόµιο ή εµπράγµατο δικαίωµα συνεχίζουν να εκτοκίζονται µέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης µε επιτόκιο ενήµερης οφειλής. Οι λοιπές απαιτήσεις παύουν µε την κοινοποίηση της αίτησης να παράγουν νόµιµους ή συµβατικούς τόκους. Οι οφειλές αυτές θεωρούνται ληξιπρόθεσµες και υπολογίζονται µε την τρέχουσα κατά το χρόνο κοινοποίησης της αίτησης αξία τους. Τα χρέη προς πιστωτές που έχουν παραληφθεί δεν επηρεάζονται. Ο οφειλέτης αναλαµβάνει την υποχρέωση να καταβάλλει κάθε µήνα και για χρονικό διάστηµα τεσσάρων ετών ένα µέρος του εισοδήµατός του στους πιστωτές του. Το ποσό που θα καταβάλει καθορίζεται από το αρµόδιο δικαστήριο µε βάση τα εισοδήµατά του και αφού ληφθούν υπόψη οι βιοτικές ανάγκες του ιδίου και των προστατευοµένων µελών της οικογενείας του. Το δικαστήριο µπορεί ακόµη και να απαλλάξει τον οφειλέτη από την υποχρέωση να καταβάλει µηνιαία ένα ορισµένο ποσόν όταν αυτός βρίσκεται σε εξαιρετικά δυσχερή θέση (π.χ. λόγω ανεργίας, προβληµάτων υγείας), επανεξετάζοντας όµως κάθε φορά την κατάσταση µετά από πέντε µήνες. Το δικαστήριο µπορεί να κρίνει απαραίτητη τη ρευστοποίηση της περιουσίας του οφειλέτη και να προβεί στον ορισµό εκκαθαριστή. Σε αυτή την περίπτωση ο οφειλέτης µπορεί να υποβάλει στο δικαστήριο πρόταση εκκαθάρισης ζητώντας να εξαιρεθεί από την εκποίηση η κύρια κατοικία του, εφόσον η αξία της δεν υπερβαίνει το προβλεπόµενο από τις ισχύουσες διατάξεις όριο αφορολόγητης απόκτησης πρώτης κατοικίας, προσαυξηµένο κατά 50%. Στην περίπτωση αυτή το δικαστήριο ρυθµίζει την ικανοποίηση απαιτήσεων των πιστωτών µέχρι συνολικό ποσό που ανέρχεται στο 85% της εµπορικής αξίας της κύριας κατοικίας, ενώ δύναται να προβλέψει επιπλέον ευνοϊκό επιτόκιο και περίοδο χάριτος, για χρονικό διάστηµα που µπορεί να φθάνει µέχρι 20 έτη. 151

152 Σε περίπτωση που µετά την κατάθεση στο αρµόδιο δικαστήριο αίτησης του οφειλέτη για ρύθµιση των χρεών ξεκινήσει ή συνεχιστεί οποιαδήποτε αναγκαστική εκτέλεση σε βάρος της περιουσίας του, το δικαστήριο, µετά από αίτηµα του οφειλέτη που δικάζεται µε τη διαδικασία των ασφαλιστικών µέτρων, διατάζει να σταµατήσει η αναγκαστική εκτέλεση, εφόσον πιθανολογείται η υπαγωγή του σε ρύθµιση. Η κανονική εκτέλεση από τον οφειλέτη των υποχρεώσεων σύµφωνα µε την ως άνω δικαστική απόφαση απαλλάσσει τον οφειλέτη από οποιοδήποτε ανεξόφλητο υπόλοιπο των απαιτήσεων, περιλαµβανοµένων απαιτήσεων πιστωτών που δεν είχαν ανακοινώσει τις απαιτήσεις τους. Κατόπιν αίτησης του οφειλέτη το δικαστήριο πιστοποιεί την εν λόγω απαλλαγή. Αν ο οφειλέτης καθυστερεί την ικανοποίηση των απαιτήσεων σύµφωνα µε την ρύθµιση για περισσότερο από τρεις µήνες ή άλλως δυστροπεί επανειληµµένα στην τήρηση της ρύθµισης, το δικαστήριο διατάσσει την έκπτωση του οφειλέτη από την ρύθµιση κατόπιν αίτησης θιγόµενου πιστωτή, η οποία πρέπει να υποβληθεί το αργότερο εντός τεσσάρων µηνών από την εν δηµιουργία του λόγου έκπτωσης. Σε αυτή την περίπτωση οι απαιτήσεις των πιστωτών επανέρχονται στο ύψος στο οποίο θα βρίσκονταν αν δεν είχε υποβληθεί η αίτηση του οφειλέτη αφαιρουµένου τυχόν ποσού που καταβλήθηκε από τον οφειλέτη. Τα δικαιώµατα των πιστωτών κατά συνοφειλετών ή εγγυητών δεν επηρεάζονται εκτός αν οι εν λόγω συνοφειλέτες ή εγγυητές υπόκεινται επίσης στην ίδια διαδικασία αφερεγγυότητας. Συνοφειλέτες και συνεγγυητές δεν έχουν δικαίωµα αναγωγής κατά του οφειλέτη για οποιοδήποτε ποσό πλήρωσαν. Τα δικαιώµατα των εµπραγµάτως ασφαλισµένων πιστωτών δεν επηρεάζονται. Έως την 31 η εκεµβρίου 2012 δεν επιτρέπεται πλειστηριασµός της µοναδικής κατοικίας του οφειλέτη (εµπόρου ή µη), της οποίας η αξία δεν υπερβαίνει το όριο αφορολόγητης απόκτησης πρώτης κατοικίας προσαυξηµένο κατά 50% Πρόσθετες υποχρεώσεις πληροφόρησης των πιστωτικών ιδρυµάτων Με την Π ΤΕ 2651/ , η οποία κατήργησε και αντικατέστησε στο σύνολό της την Π ΤΕ 2640/2011, επανακαθορίζονται και συµπληρώνονται οι υποχρεώσεις περιοδικής υποβολής εποπτικής φύσεως στοιχείων και πληροφοριών από τα πιστωτικά ιδρύµατα προς την Τράπεζα της Ελλάδος, ολοκληρώνοντας και σε τεχνικό επίπεδο την εφαρµογή του πλαισίου εποπτείας της Βασιλείας ΙΙ. Οι ως άνω αναφερόµενες υποχρεώσεις πληροφόρησης αφορούν στην υποβολή αναφορών επί των ακόλουθων θεµάτων: Μετοχική διάρθρωση, ειδικές συµµετοχές, πρόσωπα µε «ειδική σχέση» µε το υπόχρεο σε υποβολή στοιχείων ίδρυµα, καθώς και χρηµατοδοτικά ανοίγµατα προς αυτά τα πρόσωπα. Ίδια κεφάλαια και δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας. Κεφαλαιακές απαιτήσεις για πιστωτικό κίνδυνο, κίνδυνο αντισυµβαλλοµένου και κίνδυνο διακανονισµού παράδοσης. Κεφαλαιακές απαιτήσεις για κίνδυνο αγοράς του χαρτοφυλακίου συναλλαγών (συµπεριλαµβανοµένου του συναλλαγµατικού κινδύνου). Πληροφορίες σχετικά µε τη σύνθεση του χαρτοφυλακίου συναλλαγών. Κεφαλαιακές απαιτήσεις για λειτουργικό κίνδυνο. Μεγάλα χρηµατοδοτικά ανοίγµατα και κίνδυνος συγκέντρωσης. Κίνδυνος ρευστότητας. Στοιχεία διατραπεζικής αγοράς 152

153 Συστήµατα Εσωτερικού Ελέγχου. Οικονοµικές καταστάσεις και άλλες χρηµατοοικονοµικές πληροφορίες. Καλυµµένες οµολογίες. Πρόληψη και καταστολή της νοµιµοποίησης εσόδων από εγκληµατικές δραστηριότητες και της χρηµατοδότησης της τροµοκρατίας. Συστήµατα πληροφορικής. Λοιπά στοιχεία. Η Τράπεζα υποβάλει στην Τράπεζα της Ελλάδος πλήρη σειρά των αναφορών που επιτάσσει το κανονιστικό πλαίσιο σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην Π ΤΕ 2651/ Εκτός των ανωτέρω, σύµφωνα µε την Π ΤΕ 2644/2011 η Τράπεζα υποχρεούται να υποβάλλει στην ιεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήµατος της ΤτΕ την επόµενη εργάσιµη ηµέρα κάθε συναλλαγή της στην διατραπεζική αγορά. Ταµείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων Αρχικά ιδρύθηκε µε βάση το Ν. 2114/1993 το «Σύστηµα Εγγυήσεως Καταθέσεων» και εν συνεχεία το «Ταµείο Εγγύησης Καταθέσεων» δυνάµει του Ν.2324/1995 µε τον οποίο ενσωµατώθηκε στο ελληνικό δίκαιο η υπ αρ. 94/19/ΕΟΚ Οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της Ευρώπης ο οποίος κωδικοποιήθηκε και συµπληρώθηκε µε τους Ν. 2832/2000 και Ν. 3714/2008, και τέλος δυνάµει του Ν. 3746/2009 ιδρύθηκε το Ταµείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων το οποίο αποτελεί καθολικό διάδοχο του Ταµείου Εγγυήσεως Καταθέσεων. Το Ταµείο Εγγυήσεως Καταθέσεων και Επενδύσεων διέπεται από τις διατάξεις του Ν. 3746/2009, ως ισχύει τροποποιηµένος µε τις µε τις διατάξεις του Ν. 3775/2009, του Ν. 4021/2011 και του Ν. 4051/2012. Το Ταµείο Εγγυήσεως Καταθέσεων και Επενδύσεων (στο εξής ΤΕΚΕ), αποτελείται από το Σκέλος Καλύψεως Καταθέσεων, το Σκέλος Καλύψεως Επενδύσεων και το Σκέλος Εξυγίανσης και έχει ως σκοπό (α) την καταβολή αποζηµιώσεως στους καταθέτες των πιστωτικών ιδρυµάτων που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας στην Ελλάδα και αδυνατούν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους, (β) την καταβολή αποζηµιώσεως στους επενδυτές πελάτες των πιστωτικών ιδρυµάτων που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας στην Ελλάδα, δεν συµµετέχουν στο Συνεγγυητικό Κεφάλαιο Εξασφαλίσεως Επενδυτικών Υπηρεσιών και βρίσκονται σε αδυναµία εκπληρώσεως των υποχρεώσεών τους που απορρέουν από την παροχή καλυπτόµενων επενδυτικών υπηρεσιών και (γ) την χρηµατοδότηση των πιστωτικών ιδρυµάτων κατά την εφαρµογή ορισµένων εκ των µέτρων εξυγίανσης που προβλέπονται από το Ν.3601/2007, όπως ισχύει. Στο Σκέλος Κάλυψης Καταθέσεων του ΤΕΚΕ συµµετέχουν υποχρεωτικά όλα τα πιστωτικά ιδρύµατα, τα οποία έχουν λάβει άδεια λειτουργίας στην Ελλάδα, πλην αυτών που συµµετέχουν υποχρεωτικά στο Σκέλος Κάλυψης Επενδύσεων του ΤΕΚΕ Στο Σκέλος Κάλυψης Επενδύσεων του ΤΕΚΕ συµµετέχουν υποχρεωτικά όλα τα πιστωτικά ιδρύµατα, τα οποία έχουν λάβει άδεια λειτουργίας στην Ελλάδα, εκτός του Ταµείου Παρακαταθηκών και ανείων, εφόσον παρέχουν µία τουλάχιστον από τις καλυπτόµενες επενδυτικές υπηρεσίες που προβλέπει ο Ν. 3746/2009. Στο Σκέλος Εξυγίανσης του ΤΕΚΕ συµµετέχουν υποχρεωτικά όλα τα πιστωτικά ιδρύµατα, τα οποία έχουν λάβει άδεια λειτουργίας στην Ελλάδα. πλην αυτών που συµµετέχουν υποχρεωτικά στο Σκέλος Κάλυψης Επενδύσεων του ΤΕΚΕ 153

154 Το κεφάλαιο του εκάστου αντίστοιχου Σκέλους προέρχεται από τις ετήσιες εισφορές των πιστωτικών ιδρυµάτων που συµµετέχουν σε κάθε ένα από αυτά, σύµφωνα µε τα ειδικότερα αναφερόµενα στο νόµο, επιπλέον, δε, προβλέπεται υπό προϋποθέσεις και ο θεσµός της συµπληρωµατικής εισφοράς. υνάµει του Ν.3746/2009, το όριο καλύψεως της αποζηµιώσεως του ιδίου καταθέτη ανά πιστωτικό ίδρυµα ανέρχεται στο ποσό των (όπως είχε διαµορφωθεί µε το Ν. 3714/2008), ενώ το όριο καλύψεως εκάστου επενδυτή-πελάτη ανά ων πιστωτικών ιδρυµάτων που συµµετέχει στο Σκέλος Κάλυψης Επενδύσεων του ΤΕΚΕ ως προς τις παρεχόµενες επενδυτικές υπηρεσίες ανέρχεται σε Στο Ν.3746/2009 (όπως ισχύει τροποποιηµένος) ρυθµίζονται τα ειδικά θέµατα που αφορούν στο Ενεργητικό του Σκέλους Καλύψεως Καταθέσεων και Σκέλους Καλύψεως Επενδύσεων, αντίστοιχα, προσδιορίζονται επακριβώς οι καλυπτόµενες καταθέσεις και επενδυτικές υπηρεσίες, καθώς και οι εξαιρούµενες, η διαδικασία αποζηµιώσεως, η ενεργοποίησή της και οι σχετικές προθεσµίες, το ελάχιστο απαιτούµενο περιεχόµενο ενηµερώσεως των πελατών, καταθετών και επενδυτών, σχετικά µε το Ταµείο και το κάθε Σκέλος του, καθώς και ζητήµατα διοικητικά αλλά και λειτουργίας του ΤΕΚΕ. Οµοίως υπό τις ειδικότερες διατάξεις του Ν.3746/2009 (όπως ισχύει τροποποιηµένος), ρυθµίζονται τα θέµατα της κάλυψης του κεφαλαίου του Σκέλους Εξυγίανσης του ΤΕΚΕ, το ύψος και ο χρόνος των καταβολών όπως και οι εναλλακτικοί τρόποι καταβολής του εν λόγω κεφαλαίου. Απαγόρευση νοµιµοποίησης εσόδων από εγκληµατικές δραστηριότητες Η Ελλάδα είναι µέλος της ιεθνούς Οµάδας Χρηµατοοικονοµικής ράσης για την Καταπολέµηση της Νοµιµοποίησης Εσόδων από Παράνοµες ραστηριότητες (Financial Action Task Force) (FATF) και ως µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης συµµορφώνεται πλήρως µε τις συστάσεις της FATF και το σχετικό θεσµικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, τον Αύγουστο του 2008, η Βουλή ψήφισε το Ν. 3691/2008 για την Πρόληψη και καταστολή της νοµιµοποίησης εσόδων από εγκληµατικές δραστηριότητες και της χρηµατοδότησης της τροµοκρατίας, ο οποίος ενσωµάτωσε τις Οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συµβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης 2005/60/ΕΚ και 2006/70/ΕΚ, ο οποίος τροποποιήθηκε και συµπληρώθηκε από το Ν. 3932/2011. Οι κύριες διατάξεις της ελληνικής νοµοθεσίας για την πρόληψη και την καταστολή της νοµιµοποίησης εσόδων από εγκληµατικές δραστηριότητες και της χρηµατοδότησης της τροµοκρατίας έχουν ως εξής: Η νοµιµοποίηση εσόδων από εγκληµατικές δραστηριότητες και η χρηµατοδότηση της τροµοκρατίας αποτελούν ποινικά αδικήµατα. Στα πρόσωπα που δεσµεύονται από το νόµο περιλαµβάνονται, µεταξύ άλλων, τα πιστωτικά ιδρύµατα, τα χρηµατοδοτικά ιδρύµατα και ορισµένες ασφαλιστικές επιχειρήσεις. Τα χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα (και ορισµένα άλλα πρόσωπα) υποχρεούνται να εξακριβώνουν την ταυτότητα των πελατών, να τηρούν έγγραφα και να γνωστοποιούν στις αρχές ύποπτες συναλλαγές. Περιορισµοί τραπεζικού απορρήτου δεν εφαρµόζονται στη νοµιµοποίηση εσόδων από εγκληµατικές δραστηριότητες. Η εθνική αρχή για την καταπολέµηση της νοµιµοποίησης εσόδων από εγκληµατικές δραστηριότητες ιδρύθηκε και είναι υπεύθυνη για την εξέταση αναφορών που υποβάλλονται από τράπεζες και άλλα φυσικά και νοµικά πρόσωπα που υπάγονται στο νόµο και αφορούν σε ύποπτες συναλλαγές. Μεταξύ άλλων προσώπων, στη διοίκηση της εν λόγω Αρχής συµµετέχουν εκπρόσωποι διαφόρων Υπουργείων, της 154

155 Τράπεζας της Ελλάδος, της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, των φορολογικών αρχών και της αστυνοµίας. Τον Ιούλιο του 2002, η Βουλή ψήφισε το Ν. 3034/2002, ο οποίος ενσωµάτωσε τη ιεθνή Σύµβαση για την Καταστολή της Χρηµατοδότησης της Τροµοκρατίας, και µε τον οποίο ο Όµιλος έχει πλήρως συµµορφωθεί. Επιπρόσθετα, ο Όµιλος έχει συµµορφωθεί µε τη νοµοθεσία Η.Π.Α. για την καταπολέµηση της τροµοκρατίας (που είναι γνωστή ως «USA PATRIOT Act 2001»), που τέθηκε σε ισχύ τον Οκτώβριο 2001 και ενσωµατώνει σειρά διατάξεων που αφορούν τράπεζες και χρηµατοδοτικά ιδρύµατα αναφορικά µε τη νοµιµοποίηση εσόδων από εγκληµατικές δραστηριότητες παγκοσµίως. Η Τράπεζα της Ελλάδος, εξέδωσε, µέσω της Επιτροπής Τραπεζικών και Πιστωτικών Θεµάτων (στο εξής «ΕΤΠΘ»), την Απόφαση υπ αριθµ. 281/5/2009 για την Πρόληψη της χρησιµοποίησης των εποπτευόµενων από την Τράπεζα της Ελλάδος πιστωτικών ιδρυµάτων και χρηµατοπιστωτικών οργανισµών για τη νοµιµοποίηση εσόδων από παράνοµες δραστηριότητες και τη χρηµατοδότηση της τροµοκρατίας. Oι αποφάσεις ΕΤΠΘ 281/5/ και 290/12/ συµπληρώθηκαν από την απόφαση ΕΤΠΘ 300/30/ Επίσης, µε την Π /ΤΕ 2652/ τροποποιήθηκαν περαιτέρω οι Αποφάσεις ΕΤΠΘ 281/5/ και 285/6/ Επίσης δυνάµει της Απόφασης ΕΤΠΘ 290/12/ ρυθµίστηκαν τα θέµατα επιβολής διοικητικών κυρώσεων στα εποπτευόµενα από την Τράπεζα της Ελλάδος ιδρύµατα, σύµφωνα µε το άρθρο 52 του ν. 3691/2008. Οι Αποφάσεις της ΤτΕ υπ αριθµ. 281/5/2009 και 300/30/2010 (ως ισχύουν τροποποιηµένες) λαµβάνουν υπόψη την αρχή της αναλογικότητας και περιλαµβάνουν τις υποχρεώσεις όλων των πιστωτικών και χρηµατοπιστωτικών ιδρυµάτων καθώς και τις συστάσεις της FATF. Επίσης, αντικατοπτρίζουν την κοινή θέση ως προς τις υποχρεώσεις που επιβάλλονται από τον Κανονισµό της Ευρωπαϊκής Ένωσης 1781/2006 «περί των πληροφοριών για τον πληρωτή που συνοδεύουν τις µεταφορές χρηµάτων». Τέλος, τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύµατα υποχρεούνται να εφαρµόζουν τον Κανονισµό 1781/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 15 Νοεµβρίου 2006 «περί των πληροφοριών για τον πληρωτή που συνοδεύουν τις µεταφορές χρηµάτων». Υπηρεσίες Πληρωµών Η οδηγία 2007/64/EΚ της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις υπηρεσίες πληρωµών (ΟΥΠ), διασφαλίζει ενιαίους κανόνες για τις ηλεκτρονικές πληρωµές (π.χ. πληρωµές µε χρεωστική κάρτα ή µεταφορές χρηµάτων) σε 30 ευρωπαϊκές χώρες (στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην Ισλανδία, τη Νορβηγία και το Λιχτενστάιν). Η ΟΥΠ ορίζει λεπτοµερώς τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται στους χρήστες υπηρεσιών πληρωµών και καθιστά τις πληρωµές ταχύτερες και ασφαλέστερες. Επιτρέπει επίσης σε νέους φορείς, τα λεγόµενα «ιδρύµατα πληρωµών» (π.χ. εταιρείες µεταφοράς χρηµάτων, λιανέµποροι, εταιρείες τηλεφωνίας), να παρέχουν υπηρεσίες πληρωµών παράλληλα µε τις τράπεζες ως «πάροχοι υπηρεσιών πληρωµών». Η ΟΥΠ καλύπτει κάθε είδους πληρωµές µε ηλεκτρονικά µέσα και χωρίς µετρητά, από µεταφορές πίστωσης και εντολές άµεσης χρέωσης µέχρι πληρωµές µε κάρτα (συµπεριλαµβανοµένων των πιστωτικών καρτών), εµβάσµατα και πληρωµές µέσω κινητού τηλεφώνου και του ιαδικτύου εξαιρουµένων των πληρωµών µε µετρητά και επιταγές. Καλύπτονται οι πληρωµές σε οποιοδήποτε ευρωπαϊκό νόµισµα και όχι µόνο σε ευρώ, υπό την προϋπόθεση ότι οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωµών τόσο του πληρωτή όσο και του δικαιούχου βρίσκονται σε µια από τις 30 χώρες. Η ΟΥΠ µεταφέρθηκε στο ελληνικό δίκαιο µε το Ν. 3862/2010, όπως τροποποιείται µε την παρ. 1 του άρθρου 47 του ν. 3943/2011, σύµφωνα µε τον οποίο κάθε πάροχος υπηρεσιών πληρωµών, µεταξύ των οποίων και η Τράπεζα, οφείλει µεταξύ άλλων να διασφαλίζει σε ευπρόσιτη µορφή ένα ελάχιστο επίπεδο πληροφόρησης και διαφάνειας σχετικά µε τις 155

156 παρεχόµενες από αυτόν υπηρεσίες πληρωµών σύµφωνα µε τους όρους και τις προϋποθέσεις των άρθρων του Ν. 3862/2010. Το νέο νοµοθετικό πλαίσιο προβλέπει περαιτέρω σειρά προστατευτικών διατάξεων σχετικά µε τα δικαιώµατα των χρηστών υπηρεσιών πληρωµών. Προστασία Καταναλωτή Στο θεσµικό πλαίσιο που δεσµεύει τα πιστωτικά ιδρύµατα περιλαµβάνεται και πλέγµα διατάξεων που αφορά στην προστασία καταναλωτή, µε θεµελιώδη σχετικό νόµο τον Ν. 2251/1994, ως ισχύει. Στο Ν. 2251/1994 περιλαµβάνονται διατάξεις ουσιαστικού δικαίου που αφορούν στην καταχρηστικότητα γενικών όρων συναλλαγών, καθώς και κανόνες που αφορούν στην εµπορία από απόσταση χρηµατοοικονοµικών υπηρεσιών, ενώ παράλληλα διαλαµβάνονται ρυθµίσεις σχετικά µε τη διαφήµιση και απαγορεύονται οι αθέµιτες εµπορικές πρακτικές και παραπλανητικές πράξεις, παραλείψεις και εµπορικές πρακτικές και προσδιορίζονται οι συνέπειες κυρώσεις που επιβάλλονται σε περίπτωση παραβάσεως των σχετικών κανόνων. Επιπροσθέτως διαµορφώνεται το πλαίσιο συστάσεως, οργανώσεως και λειτουργίας των ενώσεων καταναλωτών, εισάγεται ο θεσµός του φιλικού διακανονισµού καταναλωτικών διαφορών, ρυθµίζονται ζητήµατα εκπροσωπήσεως καταναλωτών και οι προϋποθέσεις ασκήσεως συλλογικών αγωγών και οι έννοµες συνέπειες και τα αποτελέσµατα δικαστικών αποφάσεων επί σχετικών αγωγών. Ο Ν.2251/1994 προβλέπει, µεταξύ άλλων, την απαγόρευση επιβολής κατάσχεσης για ικανοποίηση απαιτήσεων πιστωτικών ιδρυµάτων από καταναλωτικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες, επί ακινήτου του οφειλέτη, το οποίο αποδεδειγµένα αποτελεί τη µοναδική κατοικία του, εφόσον ασκηθεί η σχετική ανακοπή και επιπλέον α) η απαίτηση της τράπεζας δεν υπερβαίνει το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ, β) δεν έχει εγγραφεί, µε τη βούληση του οφειλέτη, επί του ακινήτου αυτού προσηµείωση ή υποθήκη υπέρ της δικαιούχου τράπεζας, και γ) ο οφειλέτης βρίσκεται σε αποδεδειγµένη αδυναµία εκπλήρωσης. Παράλληλα, ισχύουν κανονιστικές πράξεις της ιοικήσεως που ρυθµίζουν ειδικά ζητήµατα σχετικά µε την προστασία καταναλωτή, µεταξύ άλλων, η Υπουργική Απόφαση Ζ1-798/2008 για την απαγόρευση αναγραφής γενικών όρων συναλλαγών που έχουν κριθεί καταχρηστικοί µε αµετάκλητες δικαστικές αποφάσεις, όπως τροποποιήθηκε και συµπληρώθηκε µε την Κοινή Υπουργική Απόφαση Ζ1-21/2011. Τέλος, µε την Υπουργική Απόφαση Ζ1-699/2010 ενσωµατώθηκε στο ελληνικό δίκαιο η οδηγία 2008/48/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου για τις συµβάσεις καταναλωτικής πίστεως και την κατάργηση της προϊσχύουσας οδηγίας 87/102/ΕΟΚ του Συµβουλίου, καθορίζεται το ελάχιστο περιεχόµενο προσυµβατικής ενηµέρωσης, θεσπίζεται η υποχρέωση αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας του καταναλωτή, καθορίζεται επίσης το περιεχόµενο της πληροφόρησης και τα δικαιώµατα σχετικά µε τις συµβάσεις πιστώσεως, το Συνολικό Ετήσιο Πραγµατικό Ποσοστό Επιβαρύνσεως και ρυθµίζονται ζητήµατα σχετικά µε τους πιστωτικούς φορείς και τους µεσίτες πιστώσεων και άλλα ειδικά ζητήµατα. Συµµετοχές τραπεζών Τα πιστωτικά ιδρύµατα πρέπει να ακολουθούν ορισµένες διαδικασίες αναφορικά µε τις συµµετοχές τους σε άλλες εταιρίες: Σύµφωνα µε το Ν. 3601/2007, τα πιστωτικά ιδρύµατα δεν µπορούν να κατέχουν σε επιχείρηση ειδική συµµετοχή µεγαλύτερη του 15% των ιδίων κεφαλαίων τους, εκτός εάν η σχετική επιχείρηση αποτελεί πιστωτικό ίδρυµα, χρηµατοδοτικό ίδρυµα, ασφαλιστική ή αντασφαλιστική επιχείρηση, επιχείρηση παροχής επενδυτικών υπηρεσιών και επιχείρηση της οποίας η δραστηριότητα αποτελεί άµεση προέκταση της τραπεζικής δραστηριότητας ή αφορά δευτερεύουσες τραπεζικές υπηρεσίες. Το σύνολο των ειδικών συµµετοχών των πιστωτικών ιδρυµάτων στις παραπάνω επιχειρήσεις δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το 60% 156

157 των ιδίων κεφαλαίων τους. Για τους σκοπούς του Ν. 3601/2007, ο όρος «ειδική συµµετοχή» σηµαίνει την άµεση ή έµµεση κατοχή τουλάχιστον του 10% του κεφαλαίου ή των δικαιωµάτων ψήφου µιας επιχείρησης ή την άσκηση ουσιώδους επιρροής στη διαχείριση της επιχείρησης αυτής. Για τον υπολογισµό των ανωτέρω ορίων δεν συµπεριλαµβάνονται οι µετοχές και τα µερίδια: (α) που κατέχονται από πιστωτικό ίδρυµα στο πλαίσιο χρηµατοδοτικής ενίσχυσης ή στήριξης που αποσκοπεί στην εξυγίανση ή τη διάσωση επιχείρησης για χρονικό διάστηµα µέχρι ενός έτους (µε ευχέρεια παράτασης ενός ακόµη έτους µε απόφαση της Τραπέζης της Ελλάδος), (β) που κατέχονται από πιστωτικό ίδρυµα λόγω παροχής υπηρεσιών αναδόχου εκδόσεως τίτλων και για χρονικό διάστηµα µέχρι έξι µηνών από την ηµεροµηνία λήξης της περιόδου διάθεσης των τίτλων, (γ) που κατέχονται στο όνοµα πιστωτικού ιδρύµατος αλλά για λογαριασµό τρίτου, (δ) που εντάσσονται στο χαρτοφυλάκιο συναλλαγών του πιστωτικού ιδρύµατος. Επιτρέπεται η υπέρβαση των ανωτέρω ποσοτικών και χρονικών ορίων µε απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος µόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και υπό την προϋπόθεση ότι το οικείο πιστωτικό ίδρυµα αυξάνει τα ίδια κεφάλαιά του ή λαµβάνει άλλα µέτρα ισοδύναµου αποτελέσµατος. Επίσης, η Τράπεζα της Ελλάδος µπορεί να επιτρέψει κατ εξαίρεση την υπέρβαση των ιδίων ως άνω ορίων υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό της υπέρβασης καλύπτεται από τα ίδια κεφάλαια του πιστωτικού ιδρύµατος, τα οποία δεν λαµβάνονται υπόψη για τον υπολογισµό του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας. Επιπροσθέτως, σύµφωνα µε την Π ΤΕ 2604/2008, τα πιστωτικά ιδρύµατα πρέπει να λαµβάνουν την έγκριση της Τραπέζης της Ελλάδος προκειµένου να αποκτήσουν ειδική συµµετοχή ή να επαυξήσουν υφιστάµενη ειδική συµµετοχή στο µετοχικό κεφάλαιο πιστωτικών ιδρυµάτων, χρηµατοδοτικών ιδρυµάτων, ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών εταιριών, επιχειρήσεων παροχής επενδυτικών υπηρεσιών, επιχειρήσεων διαχείρισης συστηµάτων πληροφορικής, επιχειρήσεων διαχείρισης ακίνητης περιουσίας, επιχειρήσεων διαχείρισης στοιχείων ενεργητικού και παθητικού, επιχειρήσεων διαχείρισης συστηµάτων πληρωµών, εξωτερικών οργανισµών πιστοληπτικής αξιολόγησης και επιχειρήσεων συλλογής και επεξεργασίας δεδοµένων οικονοµικής συµπεριφοράς. Για τους σκοπούς της Π ΤΕ 2604/2008, ο όρος «ειδική συµµετοχή» σηµαίνει την άµεση ή έµµεση κατοχή τουλάχιστον του 10% του κεφαλαίου ή των δικαιωµάτων ψήφου µιας επιχείρησης ή η άσκηση ουσιώδους επιρροής στη διαχείριση της επιχείρησης αυτής, ενώ έµµεση συµµετοχή θεωρείται εκείνη που κατέχεται από θυγατρική πιστωτικού ιδρύµατος. Υπό την επιφύλαξη των περί ανταγωνισµού κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι νέες και σηµαντικές συγκεντρώσεις επιχειρήσεων πρέπει να αναφέρονται στην Επιτροπή Ανταγωνισµού, η οποία εποπτεύεται από το Υπουργείο Ανάπτυξης κατά το Ν. 3959/2011 περί προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισµού. Το σχέδιο ενίσχυσης της ρευστότητας της ελληνικής οικονοµίας Το Νοέµβριο 2008, ψηφίστηκε ο Ν. 3723/2008, ο οποίος περιλαµβάνει το σχέδιο στήριξης των ελληνικών τραπεζών συνολικού ανώτατου ύψους, όπως σήµερα ισχύει, µέχρι 93 δισ. µε σκοπό την ενίσχυση της ρευστότητας της ελληνικής οικονοµίας. Ο νόµος θεσπίστηκε µε στόχο την ενίσχυση της κεφαλαιακής θέσης και της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών σε µία προσπάθεια θωράκισης της ελληνικής οικονοµίας από τις δυσµενείς επιπτώσεις της διεθνούς χρηµατοπιστωτικής κρίσης. Το σχέδιο στήριξης των ελληνικών τραπεζών τροποποιήθηκε από τους νόµους 3844/2010, 3845/2010, 3872/2010, 3965/2011 και 3986/2011 και τις Υπουργικές Αποφάσεις υπ αριθ /Β.527, 29850/Β.1465, 59181/Β.2585/ , 29264/Β.1377/2011 που αύξησαν την απόδοση των 157

158 προνοµιούχων µετοχών του πρώτου Πυλώνα, που αναφέρεται κατωτέρω, τροποποίησαν την απαγόρευση καταβολής µερισµάτων, αύξησαν το συνολικό ποσό που µπορεί να χορηγηθεί από το Ελληνικό ηµόσιο από το δεύτερο Πυλώνα, που αναφέρεται κατωτέρω, παρέτειναν τη διάρκεια του σχεδίου στο σύνολό του έως τις 31 εκεµβρίου 2011, αύξησαν την καταβληθείσα προµήθεια προς το Ελληνικό ηµόσιο για την παροχή εγγυήσεων, σύµφωνα µε το δεύτερο Πυλώνα από 1 Ιουλίου 2010 και µετά και αύξησαν τις αρµοδιότητες του εκπροσώπου του Ελληνικού ηµοσίου. Το σχέδιο ενίσχυσης της ρευστότητας της ελληνικής οικονοµίας, όπως ισχύει σήµερα, περιλαµβάνει τρεις βασικούς πυλώνες, καθένας εκ των οποίων περιγράφεται κατωτέρω: Πρώτος Πυλώνας: Τη διάθεση κεφαλαίων µέχρι 5 δισ. προκειµένου να αυξηθούν οι δείκτες των κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων (Tier I) των πιστωτικών ιδρυµάτων. Έναντι των κεφαλαίων που θα διατεθούν, θα εκδοθούν µη µεταβιβάσιµες προνοµιούχες εξαγοράσιµες µετά ψήφου µετοχές µε σταθερή απόδοση 10%. Οι µετοχές είναι υποχρεωτικά εξαγοράσιµες στην τιµή διάθεσης είτε µετά πάροδο πέντε ετών από την έκδοση είτε προαιρετικά σε προγενέστερο χρόνο µε έγκριση της Τράπεζας της Ελλάδος. Σε περίπτωση µη εξαγοράς εντός πέντε ετών από την έκδοση ή µη λήψης απόφασης από τη γενική συνέλευση της συµµετέχουσας τράπεζας για την εξαγορά, ο Υπουργός Οικονοµικών θα επιβάλλει, κατόπιν σύστασης της Τράπεζας της Ελλάδος, µία σταδιακά σωρευτική αύξηση 2% κατ έτος επί της σταθερής απόδοσης 10% που προβλέπεται κατά τη διάρκεια των πέντε πρώτων ετών από την έκδοση των µετοχών Ελληνικού ηµοσίου. Η τιµή έκδοσης των προνοµιούχων µετοχών πρέπει να είναι η ονοµαστική αξία των κοινών µετοχών της τελευταίας έκδοσης κάθε τράπεζας. υνάµει της υπ αριθµ /Β2884/2008 Απόφασης του Υπουργού Οικονοµικών, όπως ισχύει σήµερα, οι Τράπεζες θα υποχρεωθούν να µετατρέψουν τις προνοµιούχες µετοχές σε κοινές ή άλλη κατηγορία µετοχών, εφόσον δεν είναι δυνατή η εξαγορά τους κατά τα ανωτέρω λόγω του ότι δεν πληρούται ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας που θέτει η Τράπεζα της Ελλάδος αναφορικά µε τα Βασικά Ίδια Κεφάλαια. εύτερος Πυλώνας: Την παροχή εγγυήσεων του Ελληνικού ηµοσίου συνολικού ύψους µέχρι 85 δισ. σύµφωνα µε την υπ αρ. 260/2010 απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτές οι εγγυήσεις θα αφορούν νέα δάνεια (εξαιρουµένων των διατραπεζικών καταθέσεων) που θα συναφθούν (µε ή χωρίς την έκδοση τίτλων) από πιστωτικά ιδρύµατα µέχρι τις 30 Ιουνίου 2011 και θα έχουν διάρκεια από τρεις µήνες έως τρία έτη. Αυτές οι εγγυήσεις θα είναι διαθέσιµες στα πιστωτικά ιδρύµατα που καλύπτουν τον ελάχιστο δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας που θέτει η Τράπεζα της Ελλάδος, καθώς και τα κριτήρια που διαλαµβάνονται στην υπ αριθµ /Β2884/2008 Απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών, όπως ισχύει σήµερα, και αφορούν στην κεφαλαιακή επάρκεια, το µερίδιο αγοράς, το µέγεθος της εναποµένουσας διάρκειας των υποχρεώσεων και τη συµβολή του πιστωτικού ιδρύµατος στην χρηµατοδότηση των µικροµεσαίων επιχειρήσεων και των στεγαστικών δανείων. Οι όροι για την παροχή των εγγυήσεων προς τα πιστωτικά ιδρύµατα περιλαµβάνονται στις υπ αριθµ. 2/5121/2009 και 29850/B.1465 Αποφάσεις του Υπουργού Οικονοµικών. Το ως άνω ανώτατο συνολικό ποσό από το εύτερο Πυλώνα διαµορφώθηκε στα 85 δισ. µετά την τροποποίηση του οικείου άρθρου από το άρθρο 19 του ν.3965/2011. Το ίδιο άρθρο προβλέπει ότι για την παροχή του πρόσθετου ποσού (κατά το οποίο αυξήθηκε το ήδη προβλεπόµενο ανώτατο συνολικό ύψος των παρεχόµενων υπό τον Πυλώνα ΙΙ εγγυήσεων), ήτοι των 30 δισ., προϋποθέτει την υιοθέτηση και εφαρµογή σχεδίων για µεσοπρόθεσµες ανάγκες χρηµατοδότησης ανά πιστωτικό ίδρυµα, το οποίο βεβαιώνεται από την Τράπεζα της Ελλάδος. Η προετοιµασία, η ολοκλήρωση και η εφαρµογή των εν λόγω σχεδίων, τελούν υπό την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος και προϋποθέτουν την έγκριση της ίδιας και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σε συνεργασία µε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο. Τρίτος Πυλώνας: Τη διάθεση ειδικών τίτλων του Ελληνικού ηµοσίου ύψους µέχρι 8 δισ. Αυτοί οι τίτλοι θα έχουν διάρκεια έως τρία έτη, θα εκδοθούν από τον Οργανισµό ιαχείρισης ηµόσιου Χρέους (Ο.. Η.Χ.) µέχρι την 31 εκεµβρίου 2011 και θα παρέχονται σε συµµετέχοντα πιστωτικά ιδρύµατα που καλύπτουν τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας που 158

159 θέτει η Τράπεζα της Ελλάδος. Αυτοί οι τίτλοι έχουν µηδενικό επιτόκιο, εκδίδονται στην ονοµαστική αξία τους σε πολλαπλάσια του και διαπραγµατεύονται στο Χρηµατιστήριο Αθηνών. Εκδίδονται βάσει διµερών συµβάσεων µεταξύ του Ελληνικού ηµοσίου και του συµµετέχοντος πιστωτικού ιδρύµατος. Οι δανεισθέντες τίτλοι αποπληρώνονται είτε την ηµεροµηνία λήξης της διµερούς σύµβασης (ανεξαρτήτως της φυσικής λήξης των τίτλων) είτε την ηµεροµηνία κατά την οποία τα πιστωτικά ιδρύµατα παύουν να υπάγονται στο Ν. 3723/2008. Οι συµµετέχουσες τράπεζες που θα έχουν λάβει αυτούς τους τίτλους µπορούν να τους χρησιµοποιούν µόνο ως εξασφάλιση σε πράξεις αναχρηµατοδότησης ή πάγιων διευκολύνσεων από την ΕΚΤ ή/και ως εξασφάλιση για χρηµατοδοτήσεις µεταξύ πιστωτικών ιδρυµάτων. Το προϊόν της ρευστοποίησης αυτών των τίτλων απαιτείται να διατεθεί για την χορήγηση στεγαστικών δανείων και δανείων προς µικροµεσαίες επιχειρήσεις µε ανταγωνιστικούς όρους. Οι συµµετέχουσες τράπεζες που χρησιµοποιούν είτε την κεφαλαιακή διευκόλυνση είτε τη διευκόλυνση εγγυήσεως θα είναι υποχρεωµένες να δεχτούν έναν εκπρόσωπο διορισµένο από το Ελληνικό ηµόσιο. Αυτός ο εκπρόσωπος θα διοριστεί επιπροσθέτως των υπαρχόντων εκπροσώπων των συµµετεχουσών τραπεζών και θα έχει δικαίωµα αρνησικυρίας στη λήψη αποφάσεων µε στρατηγικό χαρακτήρα ή αποφάσεων µε τις οποίες µεταβάλλεται ουσιωδώς η νοµική ή χρηµατοοικονοµική κατάσταση της τράπεζας και για την έγκριση των οποίων απαιτείται απόφαση της γενικής συνέλευσης των µετόχων ή απόφαση για τη διανοµή µερισµάτων και την πολιτική παροχών προς τον Πρόεδρο, το ιευθύνοντα Σύµβουλο και τα λοιπά µέλη του ιοικητικού Συµβουλίου, καθώς και τους Γενικούς ιευθυντές και τους αναπληρωτές τους, µε απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών ή εφόσον κρίνει ότι η απόφαση αυτή δύναται να θέσει σε κίνδυνο τα συµφέροντα των καταθετών ή να επηρεάσει ουσιωδώς τη φερεγγυότητα και την εύρυθµη λειτουργία της τράπεζας. Ο ίδιος εκπρόσωπος παρίσταται στη Γενική Συνέλευση των κοινών µετόχων και έχει δικαίωµα αρνησικυρίας κατά τη συζήτηση και λήψη απόφασης για τα ίδια ως άνω θέµατα και έχει επίσης ελεύθερη πρόσβαση στα βιβλία και στοιχεία, στις εκθέσεις αναδιάρθρωσης και βιωσιµότητας, στα σχέδια για µεσοπρόθεσµες ανάγκες χρηµατοδότησης της Τράπεζας, καθώς επίσης και σε στοιχεία που αφορούν το επίπεδο παροχής χορηγήσεων στην πραγµατική οικονοµία. Οι ως άνω αποδοχές δεν θα µπορούν να υπερβαίνουν το σύνολο των αποδοχών του ιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, ενώ οι πάσης φύσεως πρόσθετες απολαβές (bonus) των ιδίων προσώπων καταργούνται για το χρονικό διάστηµα συµµετοχής σε αυτούς του πυλώνες. Περαιτέρω, το µέρισµα δεν µπορεί να υπερβαίνει το 35% των διανεµητέων κερδών της συµµετέχουσας τράπεζας (σε ατοµική βάση). Σύµφωνα µε το Ν. 3756/2009, όπως τροποποιήθηκε, για τις χρήσεις των ετών και 2010, οι συµµετέχουσες τράπεζες µπορούν να διανείµουν µέρισµα µόνο µε τη µορφή κοινών µετοχών, οι οποίες δεν πρέπει να προέρχονται από επαναγορά ιδίων µετοχών, ενώ η επαναγορά ιδίων µετοχών απαγορεύεται. Ρητά εξαιρούνται της εφαρµογής του νόµου, η διανοµή µερίσµατος επί προνοµιούχων µετοχών που έχουν εκδοθεί από πιστωτικά ιδρύµατα και διαπραγµατεύονται σε αλλοδαπές οργανωµένες αγορές. Σύµφωνα περαιτέρω µε το άρθρο 4 παράγραφος 3 εδ. γ του Ν.4063/2012, στην περίπτωση διανοµής µερίσµατος για τη χρήση 2011, ενόσω µία τράπεζα υπάγεται στις διατάξεις του Ν.3723/2008, η διανοµή µερίσµατος περιορίζεται αποκλειστικά στη διανοµή µετοχών, οι οποίες δεν πρέπει να προέρχονται από επαναγορά. Περαιτέρω, οι συµµετέχουσες τράπεζες υποχρεούνται να µην ασκούν επιθετικές εµπορικές στρατηγικές σε βάρος των ανταγωνιστών τους που δεν τυγχάνουν παρόµοιας προστασίας, συµπεριλαµβανοµένης της διαφήµισης των ενισχύσεων που λαµβάνουν από το σχέδιο. Επίσης, υποχρεούνται να αποφεύγουν την επέκταση των δραστηριοτήτων τους ή την επιδίωξη άλλων σκοπών µε τρόπους που θα επέφεραν αδικαιολόγητες στρεβλώσεις του ανταγωνισµού. Για το σκοπό αυτό, οι συµµετέχουσες τράπεζες οφείλουν να διασφαλίζουν ότι, κατά τη διάρκεια εφαρµογής των µέτρων, ο µέσος ετήσιος ρυθµός ανάπτυξης του ενεργητικού τους δεν θα υπερβαίνει όποιο από τα παρακάτω ποσοστά είναι υψηλότερο, δηλαδή: 159

160 (α) τον ετήσιο ρυθµό ανάπτυξης του ονοµαστικού ΑΕΠ της Ελλάδος κατά το προηγούµενο έτος, ή (β) το µέσο ετήσιο ρυθµό ανάπτυξης των στοιχείων του ενεργητικού της περιόδου για τον τραπεζικό τοµέα, ή (γ) το µέσο ετήσιο ρυθµό ανάπτυξης των στοιχείων του όγκου του ενεργητικού στον τραπεζικό τοµέα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης των προηγούµενων έξι µηνών. Προς το σκοπό εποπτείας της υλοποίησης και εφαρµογής του σχεδίου, ο Ν. 3723/2008 προβλέπει τη σύσταση Συµβουλίου Εποπτείας (το «Συµβούλιο») υπό την προεδρία του Υπουργού Οικονοµικών, µε τη συµµετοχή του ιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, του Υφυπουργού Οικονοµικών αρµόδιου για το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και των εκπροσώπων του ηµοσίου στα διοικητικά συµβούλια των συµµετεχουσών τραπεζών. Το Συµβούλιο θα συνεδριάζει µια φορά το µήνα, προκειµένου να συντονίζει την ορθή και αποτελεσµατική εφαρµογή του σχεδίου και να διασφαλίζει ότι η δηµιουργούµενη ρευστότητα θα χρησιµοποιηθεί προς όφελος των καταθετών, των δανειοληπτών και, γενικότερα, της ελληνικής οικονοµίας. Σε περίπτωση που οι συµµετέχουσες τράπεζες δεν συµµορφώνονται µε τις διατάξεις του σχεδίου, επιβάλλονται ορισµένες κυρώσεις, ενώ η παρασχεθείσα ρευστότητα δύναται να ανακληθεί ολικά ή µερικά. Στις 03 Μαΐου 2010, ψηφίστηκε ο Ν. 3844/2010, που τροποποίησε το Ν. 3723/2008, ο οποίος κατέστησε τις προνοµιούχες µετοχές µη υποχρεωτικά εξαγοράσιµες. Εάν δεν εξαγοραστούν µετά την πάροδο πέντε ετών από την έκδοσή τους, το τοκοµερίδιο θα αυξάνεται κατά 2% σωρευτικά ετησίως. Σηµειώνεται ότι η Τράπεζα δεν έχει υπαχθεί στις διατάξεις του Ν. 3723/2008 και ως εκ τούτου δεν απορρέει κάποια υποχρέωση ή δέσµευσή της σύµφωνα µε τις ανωτέρω διατάξεις. 160

161 5 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΤΙΤΛΟΥ 5.1 ήλωση για την Επάρκεια του Κεφαλαίου Κίνησης Ο είκτης Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Core Tier 1) του Οµίλου της 31/12/2011 ήταν 2,14% µετά την απεικόνιση και της αποµείωσης της αξίας των Οµολόγων του Ελληνικού ηµοσίου βάσει του PSI plus. Για να επανέλθει στο ελάχιστο απαιτούµενο σήµερα από τις Εποπτικές Αρχές ποσοστό ύψους 8% τα κεφάλαια σε ενοποιηµένη βάση πρέπει να αυξηθούν κατά Η Τράπεζα έχει προβεί σε σχεδιασµό και υλοποίηση ενεργειών προκειµένου ο είκτης Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων να ξεπεράσει το απαιτούµενο ελάχιστο ποσοστό του 8%, ώστε να ενισχυθεί η ρευστότητά της καθώς και το κεφάλαιο κίνησής της και να συνεχισθεί η απρόσκοπτη λειτουργία της. Οι ενέργειες αυτές περιλαµβάνουν: 1. Την Αύξηση Κεφαλαίου της Τράπεζας σύµφωνα µε την από 21/06/2011 απόφασης της Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων, µέχρι το ποσό των ευρώ µε καταβολή µετρητών, υπέρ των παλαιών µετόχων. Κατά την ηµεροµηνία έγκρισης του Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου η διαδικασία εγγραφής των µετόχων στην ανωτέρω Αύξηση Κεφαλαίου ήταν σε εξέλιξη. Από την δηµόσια προσφορά για την αύξηση του µετοχικού της κεφαλαίου της Τράπεζας, της οποίας η άσκηση δικαιωµάτων προτίµησης και προεγγραφής έχει λήξει στις 21/05/2012, έχει ήδη συγκεντρωθεί, από εγγραφές συµµετοχής µε δέσµευση κεφαλαίων ποσό των περίπου, εγγραφές για τις οποίες υπάρχει δικαίωµα υπαναχώρησης εκ µέρους των επενδυτών και από προθέσεις συµµετοχής ποσού ευρώ. περίπου. 2. Την Έκδοση Μετατρέψιµου Οµολογιακού ανείου (ΜΟ ) µέχρι του ποσού ευρώ, σύµφωνα µε την από 28/12/2011 απόφασης της Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων. Η έκδοση του ΜΟ και οι όροι του έχουν ήδη λάβει την έγκριση της Τράπεζα Ελλάδος µε την 1166/ απόφασή της, ενώ εκκρεµεί η έγκριση από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Η έκδοση του ΜΟ θα γίνει αµέσως µετά τη λήξη της Αύξηση Κεφαλαίου και δικαιούχοι συµµετοχής θα είναι όσοι συµµετείχαν στην Αύξηση Κεφαλαίου. Σηµειωτέον ότι ήδη η Τράπεζα έχει ήδη λάβει προθέσεις συµµετοχής ποσού Βάσει των παραπάνω ενεργειών η Τράπεζα έχει υπολογίσει ότι εφόσον επιτευχθεί η συγκέντρωση των απαιτούµενων προαναφερθέντων κεφαλαίων ποσού ο είκτης Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Core Tier 1) του Οµίλου θα ανέλθει σε 6% περίπου, ενώ ο Συνολικός είκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας θα ανέλθει σε 11% 18 περίπου. Σηµειώνεται ότι σύµφωνα µε τους όρους του Μετατρέψιµου Οµολογιακού ανείου και εφόσον απαιτηθεί από τις αρµόδιες αρχές, µπορεί να µετατραπεί µέρος του σε µετοχές αυξάνοντας τον είκτη Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων. 3. Την Απόφαση της Γ.Σ 11/05/2010 για εξουσιοδότηση του.σ. για την έκδοση κοινού ή µετατρέψιµου οµολογιακού δανείου µέχρι του τότε ποσού του Μετοχικού Κεφαλαίου των , απόφαση που θα υλοποιηθεί, εφόσον απαιτηθεί στο προσεχές χρονικό διάστηµα. Παράλληλα, υπάρχει η δυνατότητα άντλησης κεφαλαίων από την πρόσβασή της Τράπεζας στους µηχανισµούς παροχής ρευστότητας του Ευρωσυστήµατος (ELA). Ως γνωστόν η αδυναµία των ελληνικών τραπεζών να έχουν πρόσβαση στις διεθνές αγορές κεφαλαίου και 18 Σηµειώνεται ότι για τον υπολογισµό του pro forma δείκτη έχει ληφθεί το συνολικό ποσό της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου και του ΜΟ υπό την παραδοχή της πλήρους κάλυψης. Κατά τον ανωτέρω υπολογισµό έχει ληφθεί υπόψη η επίδραση της διπλής µόχλευσης βάσει στοιχείων κατά την ηµεροµηνία της έκθεσης προσυµφωνηµένων διαδικασιών των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών και σύµφωνα µε την Π /ΤΕ 2630/

162 στις χρηµαταγορές σε συνδυασµό µε την απώλεια καταθέσεων λόγω αυξηµένου δηµοσιονοµικού κινδύνου και της επιδεινούµενης οικονοµικής κατάστασης οδηγούν σε εξάρτηση του Οµίλου από το µηχανισµό παροχής ρευστότητας του Ευρωσυστήµατος (ELA). Αν και η Τράπεζα δεν έχει λάβει σχετική διαβεβαίωση, η ιοίκησή της εκτιµά ότι η άτυπη αυτή παροχή ρευστότητας από τον έκτακτο µηχανισµό παροχής ρευστότητας του Ευρωσυστήµατος θα συνεχισθεί. Επιπρόσθετα η Τράπεζα, σε περίπτωση που δεν συγκεντρώσει τα απαιτούµενα κεφάλαια από τις παραπάνω ενέργειες, έχει την επιπλέον δυνατότητα να προχωρήσει σε µείωση του δανειακού χαρτοφυλακίου της µε τη µη επαναχορήγηση των αναµενόµενων εισπράξεων (δόσεις δανείων τακτής λήξεως και µεταχρονολογηµένες επιταγές ως κάλυψη δανείων ανοικτών τρεχουµένων λογαριασµών) από την 01/06/2012 µέχρι την 31/05/2013, ποσού περίπου 360 εκατ. που ως ποσοστό των δανείων και απαιτήσεων κατά πελατών (µετά από αποµειώσεις) του Οµίλου την 31/12/2011 ανερχόταν σε 13,55%. Σηµειώνεται ότι, σύµφωνα µε τη διοίκηση της Τράπεζας, κατά το τελευταίο δωδεκάµηνο (από 06/2011 έως 05/2012) η ρευστότητα του Οµίλου αυξήθηκε κατά 178 εκατ., η οποία προήλθε από τη θετική διαφορά εισπράξεων χορηγήσεων υφιστάµενων και νέων δανείων ( ΤΛ (µη επαναχορήγηση δανείων) προς εταιρίες και ιδιώτες, ΑΤΛ (µείωση ορίων) και καταναλωτικά δάνεια µη επαναχορήγηση δανείων) και χωρίς να έχει γίνει αναστολή χορηγήσεων. Η επίτευξη της ανωτέρω αύξησης της ρευστότητας ήταν σύµφωνη µε τους στόχους που είχε θέσει η Τράπεζα στην έναρξη του προηγουµένου δωδεκαµήνου (Μάιος 2011), λαµβάνοντας υπόψη όλους τους παράγοντες που τότε επικρατούσαν στις αγορές. Σήµερα και λαµβάνοντας υπόψη τους παράγοντες που επικρατούν στις αγορές ο στόχος που έχει τεθεί για το επόµενο δωδεκάµηνο ανέρχεται σε 360 εκατ., έχοντας µεταβάλει την πολιτική της για την αύξηση της ρευστότητας - πέρα από τη θετική διαφορά των αναµενόµενων εισπράξεων / χορηγήσεων - και στη µείωση των χορηγήσεων µε τη µη επαναχορήγηση αναµενόµενων εισπράξεων από επιταγές. Επίσης το πρόγραµµα ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο µέρος του δεύτερου µνηµονίου για την παροχή ρευστότητας στην Ελλάδα και εγκρίθηκε από την Βουλή των Ελλήνων µε το Ν. 4046/ και από το ΝΤ, την ΕΚΤ και την ΕΕ (Τρόικα) περιλαµβάνει προγραµµατισµένες εκταµιεύσεις συνολικού ποσού 50 δις ευρώ. Στα πλαίσια του Προγράµµατος, το Ελληνικό Ταµείο Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) δύναται να παρέχει προς τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες θεωρούνται από την Τράπεζα Ελλάδος ως βιώσιµες, το υπόλοιπο των απαιτούµενων κεφαλαίων, τα οποία οι τράπεζες δεν άντλησαν µέσω των κεφαλαιαγορών. Παρόλο που η Τράπεζα δεν έχει υποβάλει κανένα αίτηµα προς το ΤΧΣ, η ιοίκηση θεωρεί ότι η ύπαρξη του σχετικού µηχανισµού αποτελεί πρόσθετη διασφάλιση για τη δυνατότητά της να αντλήσει τα απαιτούµενα κεφάλαια σε περίπτωση που η Αύξηση Κεφαλαίου και η έκδοση του ΜΟ δεν εισφέρουν το σύνολο των απαιτούµενων κεφαλαίων. Σηµειώνεται ότι η προσφυγή στο ΤΧΣ εκ µέρους της Τράπεζας δεν σηµαίνει ότι θα υπάρξει αποδοχή του αιτήµατός της. Τυχόν αίτηµα της Τράπεζας προς το ΤΧΣ θα ικανοποιηθεί, εφόσον κριθεί µεταξύ άλλων η βιωσιµότητα της µέσω ελέγχου και διαγνωστικής µελέτης που θα διενεργηθεί. Λόγω του ιδιαίτερα ασταθούς υφιστάµενου οικονοµικού περιβάλλοντος η ιοίκηση δηλώνει ότι, µε βάση τα σηµερινά δεδοµένα, το κεφάλαιο κίνησης του Οµίλου για τους επόµενους 12 µήνες δεν επαρκεί. Με την επιτυχή ολοκλήρωση των προαναφερθεισών ενεργειών συγκέντρωσης κεφαλαίου, δηλ. αύξησης κεφαλαίου και έκδοσης οµολογιακών δανείων, καθώς και µε τη δυνατότητα µείωσης του δανειακού χαρτοφυλακίου, η ιοίκηση της Τράπεζας δηλώνει ότι το κεφάλαιο κίνησης θα επαρκεί για τις τρέχουσες δραστηριότητες του Οµίλου για τους επόµενους (12) µήνες. Αναφορικά µε την επάρκεια του κεφαλαίου κίνησης του Οµίλου της Probank, η ελεγκτική εταιρία Grant Thornton Ανώνυµοι Ορκωτοί Ελεγκτές Α.Ε., κατ εντολή του Συµβούλου Έκδοσης σε σχετική επιστολή της µε ηµεροµηνία 30/05/2012, αναφέρει τα ακόλουθα: 162

163 «Θέµα: Επιστολή Εξέτασης της ήλωσης Επάρκειας Κεφαλαίου Κίνησης (η «ΕΚΚ») της διοίκησης της Τράπεζα PROBANK Α.Ε. (η «ιοίκηση») Αναφερόµαστε στη «ήλωση Επάρκειας Κεφαλαίου Κίνησης» όπως αυτή παρουσιάζεται στην Ενότητα 5.1 του Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου της 19/01/2012 (το «Ενηµερωτικό ελτίο») για τη ηµόσια Προσφορά των νέων µετοχών από την Αύξηση του Μετοχικού Κεφαλαίου (Α.Μ.Κ.) της Τράπεζας PROBANK A.E. (η «Τράπεζα» και ο «Όµιλος» µαζί µε τις θυγατρικές εταιρείες αυτής). Ευθύνη της ιοίκησης της Τράπεζας Η ιοίκηση της Τράπεζας αφού εξέτασε την υφιστάµενη χρηµατοοικονοµική δοµή του Οµίλου, όλες τις διαθέσιµες πηγές χρηµατοδότησης, τις αναµενόµενες ταµειακές ροές της περιόδου και αφού έλαβε υπόψη της την τρέχουσα οικονοµική συγκυρία εξέφρασε την άποψη ότι το κεφάλαιο κίνησης δεν επαρκεί για τις τρέχουσες δραστηριότητες του Οµίλου για τους επόµενους δώδεκα (12) µήνες όπως αυτό προκύπτει από τις χρηµατοοικονοµικές εκτιµήσεις που η ίδια έχει καταρτίσει σε τριµηνιαία βάση. Επιπλέον, η ιοίκηση της Τράπεζας δηλώνει ότι µε την επιτυχή ολοκλήρωση των ενεργειών συγκέντρωσης κεφαλαίου, δηλ. αύξησης κεφαλαίου και έκδοσης οµολογιακών δανείων, το κεφάλαιο κίνησης θα επαρκεί για τις τρέχουσες δραστηριότητες του Οµίλου για τους επόµενους (12) µήνες. Η σύνταξη της ανωτέρω ΕΚΚ αποτελεί αρµοδιότητα της ιοίκησης της Τράπεζας σύµφωνα µε την παράγραφο 3.1 του Παραρτήµατος ΙΙΙ του Κανονισµού (ΕΚ) αριθµός 809/2004 της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σύµφωνα µε τις παραγράφους όπως εµπεριέχονται στις Προτάσεις της ESMA αναφορικά µε τη συνεπή εφαρµογή του ανωτέρω κανονισµού έκδοσης Ενηµερωτικού ελτίου για την αύξηση µετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας. Η ιοίκηση του Οµίλου έχει την ευθύνη της κατάρτισης των σχετικών χρηµατοοικονοµικών προβλέψεων, συµπεριλαµβανοµένων των παραδοχών που υιοθετήθηκαν για την κατάρτιση των εν λόγω προβλέψεων. Ευθύνη του Ελεγκτή Η ευθύνη µας αφορά στην έκφραση συµπεράσµατος αναφορικά µε την κατάλληλη σύνταξη της ήλωσης Επάρκειας Κεφαλαίου Κίνησης βάσει στοιχείων που µας παρασχέθηκαν για την υποστήριξη των παραδοχών και, συνεπώς, της επάρκειας κεφαλαίου κίνησης του Οµίλου για τους επόµενους δώδεκα (12) µήνες. Πραγµατοποιήσαµε την εργασία µας σύµφωνα µε το ιεθνές Πρότυπο Ανάθεσης Εργασιών ιασφάλισης 3000 «Έργα ιασφάλισης πέραν Ελέγχου ή Επισκόπησης Ιστορικής Οικονοµικής Πληροφόρησης», όπου αξιολογήσαµε την εφαρµογή από την ιοίκηση, των «Αρχών για την προετοιµασία δηλώσεων επάρκειας κεφαλαίου κίνησης», όπως περιγράφονται στις παραγράφους που εµπεριέχονται στις Προτάσεις της ESMA Σχεδιάσαµε και πραγµατοποιήσαµε τις εργασίες µας µε σκοπό να συλλέξουµε όλες τις πληροφορίες, αναλύσεις και επεξηγήσεις που θεωρήσαµε αναγκαίες, όπου αυτές ήταν διαθέσιµες, προκειµένου να µπορέσουµε να αξιολογήσουµε κατά ποσό η ΕΚΚ έχει ετοιµαστεί βάσει των παραδοχών και εκτιµήσεων της ιοίκησης. Σηµειώνεται ότι η ΕΚΚ, οι συνοδεύουσες αυτήν χρηµατοοικονοµικές εκτιµήσεις, οι αναλύσεις ευαισθησίας, καθώς και οι βασικές παραδοχές, µεταξύ των οποίων και η παραδοχή της σταθεροποίησης της δηµοσιονοµικής και οικονοµικής κατάστασης της χώρας και της δυνατότητας πρόσβασης των ελληνικών πιστωτικών ιδρυµάτων σε εγχώριους και ευρωπαϊκούς µηχανισµούς παροχής ρευστότητας, στις οποίες βασίστηκαν οι χρηµατοοικονοµικές εκτιµήσεις, βασίζονται στα σηµερινά δεδοµένα. Οι χρηµατοοικονοµικές εκτιµήσεις εµπεριέχουν σηµαντικό βαθµό αβεβαιότητας καθώς βασίζονται µεταξύ άλλων σε παραδοχές για µελλοντικά γεγονότα. Οι χρηµατοοικονοµικές εκτιµήσεις αναφορικά µε το κεφάλαιο κίνησης του Οµίλου για τους 163

164 επόµενους 12 µήνες περιέχουν ακόµα µεγαλύτερο βαθµό αβεβαιότητας καθώς διενεργούνται εντός ενός ιδιαίτερα δυσµενούς µακροοικονοµικού περιβάλλοντος µε πλήθος οικονοµικών και πολιτικών κινδύνων και αβεβαιοτήτων και κινδύνων αγοράς οι οποίες έχουν επίδραση στο Ελληνικό τραπεζικό σύστηµα. Συνεπώς, µπορεί να υπάρξουν νέα γεγονότα και περιστατικά τα οποία να επηρεάσουν ή και αλλάξουν τις εκτιµήσεις και προβλέψεις αυτές. Ως εκ τούτου, δεν µπορούµε να διαβεβαιώσουµε ότι η πραγµατική εικόνα του κεφαλαίου κίνησης θα είναι αυτή που προβλέπεται από την ιοίκηση. Συµπέρασµα Με βάση την εκτελεσθείσα εργασία µας, δεν έχει περιέλθει στην αντίληψή µας οτιδήποτε θα µας οδηγούσε σε διαφοροποίηση της δήλωσης της ιοίκησης της Τράπεζας ότι το κεφάλαιο κίνησης του Οµίλου δεν επαρκεί για τις τρέχουσες δραστηριότητές του για τους επόµενους δώδεκα (12) µήνες και ότι µε την επιτυχή ολοκλήρωση των ενεργειών συγκέντρωσης κεφαλαίου, δηλ. αύξησης κεφαλαίου και έκδοσης οµολογιακών δανείων, το κεφάλαιο κίνησης θα επαρκεί για τις τρέχουσες δραστηριότητες του Οµίλου για τους επόµενους (12) µήνες. Αθήνα, 30/05/2012 Οι Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές Σωτήρης Α. Κωνσταντίνου (Α.Μ. Σ.Ο.Ε.Λ ) Ιωάννης Γ. Λέος (Α.Μ. Σ.Ο.Ε.Λ )» 5.2 Ίδια Κεφάλαια & Χρηµατοοικονοµικό Χρέος Κεφαλαιακή ιάρθρωση & Χρέος Στους πίνακες που ακολουθούν παρουσιάζονται η κεφαλαιακή διάρθρωση και οι καθαρές χρηµατοοικονοµικές υποχρεώσεις της Τράπεζας, σε ενοποιηµένη βάση, σύµφωνα µε τα στοιχεία των οικονοµικών καταστάσεων της 31/12/2011. Ποσά σε εκατ. Χρέος και Ίδια Κεφάλαια Σύνολο βραχυπρόθεσµου δανεισµού (χρέους) 95,33 ιατραπεζικός δανεισµός µε εξασφαλίσεις περιουσιακών στοιχείων (1) 85,33 άνεια Τραπεζών 10,00 Σύνολο µακροπρόθεσµου δανεισµού 205,00 ιατραπεζικός δανεισµός µε εξασφαλίσεις περιουσιακών στοιχείων (1) 205,00 Σύνολο τραπεζικού δανεισµού (χρέους) 300,33 Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Μετοχικό Κεφάλαιο 75,24 ιαφορά από έκδοση µετοχών υπέρ το άρτιο 228,98 Αποθεµατικό εύλογης αξίας -2,45 Λοιπά αποθεµατικά (2) -227,24 Ίδιες µετοχές -7,77 Σύνολο ιδίων κεφαλαίων (3) 66,75 Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν 164

165 διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. (1) Τα περιουσιακά στοιχεία αφορούν ΟΕ ονοµαστικής αξίας 446,84 εκατ. και δάνεια ύψους 219,86 εκατ. (2) Στα αποθεµατικά περιλαµβάνονται τα «κέρδη εις νέον» ύψους -235,22 εκατ. (3) Στα ίδια κεφάλαια δεν περιλαµβάνονται τα δικαιώµατα µειοψηφίας τα οποία ανέρχονταν σε 4,96 εκατ. Η Τράπεζα δεν έχει εκδώσει οποιασδήποτε µορφής χρεόγραφα εκτός από τους µετοχικούς της τίτλους. Καθαρό Χρέος Ποσά σε εκατ. 31/12/2011 Α. Ταµείο 68,25 Β1. ιαθέσιµα στην Κεντρική Τράπεζα 99,30 Β2. Απαιτήσεις κατά Πιστωτικών Ιδρυµάτων 106,83 C. Χαρτοφυλάκιο συναλλαγών 81,39 D. Ρευστότητα (Α)+(Β1)+(Β2)+(C) 355,76 Ε. Τρέχουσες χρηµατοοικονοµικές απαιτήσεις* Ε 1. Τρέχουσες χρηµατοοικονοµικές απαιτήσεις (Εκτός Ελληνικού ηµοσίου & ηµόσιων Οργανισµών) 1.471,12 Ε 1. Τρέχουσες χρηµατοοικονοµικές απαιτήσεις από Ελληνικό ηµόσιο & ηµόσιους Οργανισµούς 27,82 F. Τρέχουσες δανειακές υποχρεώσεις ( ιατραπεζικός δανεισµός & άνεια τραπεζών) 95,33 G. Μακροπρόθεσµα δάνεια πληρωτέα στην επόµενη χρήση - H. Λοιπές τρέχουσες χρηµατοοικονοµικές υποχρεώσεις** 2.946,15 Ι. Βραχυπρόθεσµες χρηµατοοικονοµικές υποχρεώσεις (F)+(G)+(H) 3.041,48 J. Καθαρές βραχυπρόθεσµες χρηµατοοικονοµικές υποχρεώσεις (Ι)-(Ε)- (D) 1.186,78 Κ. Μακροπρόθεσµα δάνεια 205,00 L. Οµόλογα - Μ. Λοιπά µη βραχυπρόθεσµα δάνεια - Ν. Μακροπρόθεσµες χρηµατοοικονοµικές υποχρεώσεις (Κ)+(L)+(Μ) 205,00 O. Καθαρό Χρέος (J)+(N) 1.391,78 Πηγή: Στοιχεία επεξεργασµένα από την Τράπεζα. Για την επαλήθευση των οικονοµικών στοιχείων του πίνακα έχουν διενεργηθεί οι προσυµφωνηµένες διαδικασίες που παρουσιάζονται στην Έκθεση Προσυµφωνηµένων ιαδικασιών της ελεγκτικής εταιρία GRANT THORNTON, η οποία παρατίθενται στην ενότητα «Προσυµφωνηµένες ιαδικασίες Ελέγχου από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τις χρήσεις » του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. * Στις τρέχουσες χρηµατοοικονοµικές απαιτήσεις περιλαµβάνονται παράγωγα χρηµατοοικονοµικά µέσα, απαιτήσεις και δάνεια, και απαιτήσεις κατά πελατών απαιτητά µέσα στην επόµενη χρήση. Οι τρέχουσες χρηµατοοικονοµικές απαιτήσεις του πίνακα έχουν υπολογιστεί µε τα δεδοµένα της ανταλλαγής των Οµολόγων Ελληνικού ηµοσίου. Κατά συνέπεια, στις τρέχουσες χρηµατοοικονοµικές απαιτήσεις περιλαµβάνονται µόνο οι δεδουλευµένοι τόκοι των ΟΕ κατά την 31/12/2011, οι οποίοι περιέχονται σε τίτλους εξάµηνης διάρκειας του Ταµείου Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας εκδόσεως 24/02/2012. ** Στις λοιπές τρέχουσες χρηµατοοικονοµικές υποχρεώσεις περιλαµβάνονται παράγωγα χρηµατοοικονοµικά µέσα και υποχρεώσεις προς πελάτες (λογαριασµοί καταθέσεων) µε ληκτότητα µέχρι και 12 µήνες. Πιθανές διαφορές στα αθροίσµατα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις 165

166 Η ιοίκηση της Τράπεζας δηλώνει ότι δεν έχει επέλθει ουδεµία σηµαντική µεταβολή στη χρηµατοοικονοµική θέση της Τράπεζας και του Οµίλου που να επηρεάζει τα ίδια κεφάλαια και τα ταµειακά διαθέσιµα από την ηµεροµηνία σύνταξης των ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων που έληξε την 31/12/2011 έως την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου. Η Τράπεζα λόγω της ανακεφαλαιοποίησης των Τραπεζών λόγω συµµετοχής τους στο PSI δεν δανείζεται µέσω εκχώρησης δανείων στην ΕΚΤ µέσω της ΤτΕ και προσφεύγει πλέον στον ELA. Το πρόγραµµα άντλησης ρευστότητας από την ΕΚΤ µέσω της ΤτΕ, στο οποίο συµµετέχει η Τράπεζα, βασίζεται στην πράξη Συµβουλίου Νοµισµατικής Πολιτικής της ΤτΕ 54/ , όπως ισχύει, και στην εγκύκλιο 477/ της ΤτΕ, βάσει τω οποίων µπορούν να εκχωρούνται από τις τράπεζες απαιτήσεις για άντληση ρευστότητας σε διάρκειες µέχρι τρεις (3) µήνες. Επίσης, σύµφωνα µε τη ιοίκηση της Τράπεζας, σηµειώνεται ότι την 04/11/2011, η Τράπεζα εκµεταλλεύτηκε τη δυνατότητα προσφυγής στο µηχανισµό ELA για άντληση ρευστότητας µέσω εκχώρησης απαιτήσεων. Από 04/11/ /05/2012 η Τράπεζα είχε εκχωρήσει απαιτήσεις που κυµάνθηκαν από 230 εκατ. µέχρι 323 εκατ. και άντλησε ρευστότητα από 10 εκατ. µέχρι 235 εκατ. ανάλογα µε τις εβδοµαδιαίες ανάγκες της, ενώ υπήρξε και διάστηµα χωρίς ανάγκη προσφυγής στο µηχανισµό ELA. Σηµειώνεται ότι κατά την ηµεροµηνία του παρόντος Συµπληρώµατος Ενηµερωτικού ελτίου, η Τράπεζα µπορεί να εκχωρήσει δυνητικά το σύνολο των δανείων της ανεξαρτήτου κατηγορίας µε σκοπό να αντλήσει επιπλέον ρευστότητα από το µηχανισµό ELA. 5.3 Αναµενόµενο Χρονοδιάγραµµα Το αναµενόµενο χρονοδιάγραµµα διάθεσης των Προσφερόµενων Μετοχών είναι το ακόλουθο: Ηµεροµηνία Γεγονός 21/05/2012 Λήξη περιόδου άσκησης δικαιωµάτων προτίµησης και προεγγραφών. 22/05/2012 Έναρξη περιόδου διάθεσης των αδιάθετων 12/06/2012 Έγκριση του Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου της 19/01/2012 από το.σ. της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς 13/06/2012 ηµοσίευση του Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου της 19/01/2012 στην ιστοσελίδα της Τράπεζας και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς 13/06/2012 ηµοσίευση ανακοίνωσης για τη διάθεση του Συµπληρώµατος του Ενηµερωτικού ελτίου της 19/01/ /06/2012 Λήξη δικαιώµατος υπαναχώρησης των εγγραφών 18/06/2012 Λήξη περιόδου διάθεσης των αδιάθετων 18/06/2012 Πίστωση νέων µετοχών σε δικαιούχους 20/06/2012 Ανακοίνωση για την κάλυψη της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου Σηµειώνεται ότι το παραπάνω χρονοδιάγραµµα εξαρτάται από αρκετούς αστάθµητους παράγοντες και ενδέχεται να µεταβληθεί. Σε κάθε περίπτωση θα υπάρξει ενηµέρωση του επενδυτικού κοινού και των µετόχων µε σχετική ανακοίνωση, όπως προβλέπεται. Η περίοδος διάθεσης των τυχόν αδιάθετων µετοχών λήγει το αργότερο την ηµεροµηνία κάλυψης της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στον Κ.Ν. 2190/1920. Με την πιστοποίηση της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου από το ιοικητικό Συµβούλιο της Τράπεζας θα υπάρξει σχετική ενηµέρωση προς την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και θα 166

167 δηµοσιευτεί ανακοίνωση για την κάλυψη της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου και τη διάθεση τυχόν αδιάθετων µετοχών στην ιστοσελίδα της Τράπεζας. Κάθε µέτοχος, θα λάβει εγγράφως βεβαίωση σχετικά µε τον αριθµό των µετοχών που του κατανεµήθηκαν. 167

168 6 Παράρτηµα 6.1 Οι εγκεκριµένες από το ιοικητικό Συµβούλιο, δηµοσιευµένες ατοµικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας για τη χρήση 2011, οι οποίες συντάχθηκαν βάσει των ΠΧΑ καθώς και η αντίστοιχη έκθεση ελέγχου 168

169 ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK Ατοµικές & Ενοποιηµένες Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις της 31 ης εκεµβρίου 2011 Βάσει των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς. Π. Χ. Α. Οι συνηµµένες ετήσιες οικονοµικές καταστάσεις για την χρήση από έως είναι εκείνες που εγκρίθηκαν από το ιοικητικό Συµβούλιο της Τράπεζας Probank A.E. την 29 η Μαίου 2012 και έχουν δηµοσιοποιηθεί µε την ανάρτησή τους στο διαδίκτυο στη διεύθυνση

170 Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις της 31ης εκεµβρίου 2011 κατά.π.χ.α. ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΟΡΚΩΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΛΟΓΙΣΤΩΝ... 9 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΕΣΟ ΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ Ι ΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ (ΕΜΜΕΣΗ ΜΕΘΟ ΟΣ) ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑ Αντικείµενο Εργασιών Εταιρική Χρήση ιοικητικό Συµβούλιο ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ Βάση παρουσίασης Αρχή της συνέχειας της επιχειρηµατικής δραστηριότητας ( going concern) Αλλαγές σε λογιστικές αρχές Ενοποίηση Χρηµατοοικονοµικά µέσα Μετατροπή σε ξένο νόµισµα Ενσώµατα Πάγια Στοιχεία Άυλα Πάγια Στοιχεία Περιουσιακά στοιχεία από πλειστηριασµούς Μισθώσεις Ταµειακά διαθέσιµα και ισοδύναµα Φόρος εισοδήµατος και αναβαλλόµενη φορολογία Παροχές προς τους εργαζόµενους Προβλέψεις, ενδεχόµενες υποχρεώσεις, ενδεχόµενες απαιτήσεις Μετοχικό Κεφάλαιο ιαφορά από Έκδοση Μετοχών Υπέρ το Άρτιο Ίδιες µετοχές Κέρδη ανά Μετοχή Αναγνώριση Εσόδων & Εξόδων ιανοµή Μερισµάτων Συναλλαγές µε συνδεδεµένα µέρη Πληροφόρηση κατά τοµέα

171 Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις της 31ης εκεµβρίου 2011 κατά.π.χ.α. 3. ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ, ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ Σηµαντικές λογιστικές αρχές, εκτιµήσεις και υποθέσεις Εκτίµηση της αξίας των οµολόγων εκδόσεως του Ελληνικού ηµοσίου που πουκατέχει η Τράπεζα Ανακτησιµότητα αναβαλλόµενων φορολογικών απαιτήσεων Καταχώρηση και αποτίµηση των χρηµατοοικονοµικών µέσων στην εύλογη αξία Προβλέψεις για ζηµίες από απαιτήσεις κατά πελατών Καθαρό κόστος προγραµµάτων εξόδου από την υπηρεσία Ωφέλιµη ζωή παγίων στοιχείων που υπόκεινται σε απόσβεση Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων διακρατούµενων µέχρι τη λήξη Φόροι εισοδήµατος Ενδεχόµενα γεγονότα ΚΑΘΑΡΑ ΕΣΟ Α ΑΠΟ ΤΟΚΟΥΣ ΚΑΘΑΡΑ ΕΣΟ Α ΑΠΟ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΕΣΟ Α ΑΠΟ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΚΕΡ Η / (ΖΗΜΙΕΣ) ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΛΟΙΠΑ ΕΣΟ Α ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΣ ΑΠΑΝΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΛΟΙΠΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟ Α ΑΠΟΜΕΙΩΣΗ ΑΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΦΟΡΟΣ ΕΙΣΟ ΗΜΑΤΟΣ ΖΗΜΙΕΣ ΑΠΟΜΕΙΩΣΕΩΣ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ ΚΕΡ Η ΑΝΑ ΜΕΤΟΧΗ ΜΕΡΙΣΜΑ ΑΝΑ ΜΕΤΟΧΗ ΤΑΜΕΙΟ ΚΑΙ ΙΑΘΕΣΙΜΑ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΣΑ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ Ι ΡΥΜΑΤΩΝ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΠΕΛΑΤΩΝ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ ΣΕ ΘΥΓΑΤΡΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΝΣΩΜΑΤΑ ΠΑΓΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΥΛΑ ΠΑΓΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΒΑΛΛΟΜΕΝΕΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

172 Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις της 31ης εκεµβρίου 2011 κατά.π.χ.α. 26. ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΑ Ι ΡΥΜΑΤΑ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΠΑΡΟΧΕΣ ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΑΦΟΡΑ ΑΠΟ ΕΚ ΟΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ ΥΠΕΡ ΤΟ ΑΡΤΙΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΙΣ ΝΕΟΝ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΕΥΛΟΓΗΣ ΑΞΙΑΣ Ι ΙΕΣ ΜΕΤΟΧΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΙΑΘΕΣΙΜΑ ΚΑΙ ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΙΣΟ ΥΝΑΜΑ ΕΝ ΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΣΜΕΥΣΕΙΣ Νοµικά θέµατα Φορολογικά θέµατα Μισθώσεις Λοιπές ενδεχόµενες υποχρεώσεις ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ ΕΥΛΟΓΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΙΝ ΥΝΩΝ Γενικά Πιστωτικός κίνδυνος Κίνδυνος αγοράς Συναλλαγµατικός κίνδυνος Κίνδυνος Επιτοκίου Κίνδυνος ρευστότητας ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΜΕ ΣΥΝ Ε ΕΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΟΨΙΓΕΝΗ ΓΕΓΟΝΟΤΑ

173 Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις της 31ης εκεµβρίου 2011 κατά.π.χ.α. ΕΚΘΕΣΗ ΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Στην αντίστοιχη Έκθεση της χρήσης 2010, είχαµε διατυπώσει τους προβληµατισµούς µας για την οικονοµική κατάσταση της χώρας και τις διαφαινόµενες δυσµενείς εξελίξεις, βασιζόµενοι στις δυσκολίες και την διστακτικότητα εφαρµογής, των πριν ένα σχεδόν χρόνο, συµφωνηθέντων µέτρων, αλλά ταυτόχρονα είχαµε εκφράσει την αισιοδοξία µας, όσον αφορά την αποφυγή των έντονα απαισιόδοξων σεναρίων, παραδεχόµενοι όµως, ότι για αρκετά από τα επόµενα χρόνια το κοινωνικοοικονοµικό περιβάλλον θα απείχε σηµαντικά από αυτό που επικρατούσε µέχρι το υστυχώς, οι εξελίξεις ήταν κατά πολύ δυσµενέστερες. Ιδιαίτερα για τις τράπεζες. Στις αρχές του θέρους υπήρξε η πρώτη συµφωνία ανταλλαγής οµολόγων, µε αποµείωση της ονοµαστικής της αξίας κατά 21%, όπως επίσης και του ελέγχου των δανειακών χαρτοφυλακίων από την εταιρεία Black Rock Solutions. Οι επιπτώσεις αυτής της ανταλλαγής οµολόγων αποτυπώθηκαν στις οικονοµικές καταστάσεις του πρώτου εξαµήνου και άφησαν τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας της Τράπεζας στα επίπεδα του 10%, τόσο σε ατοµική όσο κι ενοποιηµένη βάση. Στις αρχές του Φθινοπώρου, η πιστοποίηση της καθυστέρησης και οι παλινωδίες στη λήψη των µέτρων, οδήγησε και πάλι σε αυστηρότερη αντιµετώπιση, µε νέους όρους, που περιελάµβαναν µεγαλύτερη αποµείωση της ονοµαστικής αξίας των οµολόγων, στο ύψος του 50%. Επακολούθησαν οι δυσάρεστες πολιτικές εξελίξεις µε κυβερνητικές αλλαγές και επί πλέον καθυστερήσεις, που αύξησαν το παραπάνω ποσοστό στο 53,5%, µε τις οριστικές υπογραφές στις συµφωνίες και στις δανειακές συµβάσεις να µπαίνουν µε πολλή καθυστέρηση στο πρώτο τρίµηνο αυτού του χρόνου, η ανταλλαγή οµολόγων να υλοποιείται, ευτυχώς επιτυχώς, στις , χωρίς όµως να έχουν οριστικοποιηθεί όλες οι βασικές λεπτοµέρειες. Το θέµα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, που αναπόδραστα ανέκυψε µε την αποµείωση της ονοµαστικής αξίας κατά 53,5%, που όµως, λόγω του χειρισµού της σύµφωνα µε τα ΛΠ, έφτασε στο ύψος του 75%, παραµένει σ εκκρεµότητα. Ευτυχώς δόθηκε λύση, έστω και προσωρινή, για τις τέσσερις µεγάλες τράπεζες και µπορούν να συνεχίσουν να κάνουν χρήση των ευκολιών ρευστότητας από την ECB, έχοντας αποκαταστήσει τον δείκτη βασικών κεφαλαίων, στα επίπεδα του 8% τουλάχιστον. Όλα τα υπόλοιπα παραµένουν σ εκκρεµότητα, ενώ διατηρείται ο στόχος, για όλες τις τράπεζες, για δείκτη κύριων βασικών κεφαλαίων 9%, µέχρι τις Η Τράπεζα χωρίς να περιµένει την τελική λύση κι έχοντας εκτιµήσει µε πολλή καλή προσέγγιση τις, µετά το PSI+ και την Black Rock Solutions, ανάγκες της σε κεφάλαια, προχώρησε, τον εκέµβριο του 2011, σε έγκριση από Έκτακτη Γενική Συνέλευση έκδοσης Μετατρέψιµου Οµολογιακού ανείου (ΜΟ ), ύψους 150 εκατ., υπέρ όσων θα συµµετείχαν στην αύξηση κεφαλαίου. Ο συνδυασµός της αύξησης κεφαλαίου και του ΜΟ αποσκοπούσε στο να δώσει µια ικανοποιητική απόδοση στο µέτοχο για το συνολικό ποσό που θα επένδυε στην Probank. Συνολικά, τα κεφάλαια που µπορούν να συγκεντρωθούν, θα ανέρχονται στο ποσό των 256,7 εκ. ευρώ. Οι όροι του ΜΟ είναι τέτοιοι που η Tράπεζα της Ελλάδος αναγνωρίζει το ποσό των 150 εκ. ως βασικά κεφάλαια, που µπορούν να τραπούν, εάν υπάρξει ανάγκη, σε κύρια βασικά κεφάλαια µε τη µετατροπή των οµολογιών σε µετοχές. Το ΜΟ µετατρέπεται αναγκαστικά σε µετοχές µετά την πάροδο 5 ετών από την έκδοσή του. Η βασική σκέψη ήταν και είναι η διατήρηση της ανεξαρτησίας της Τράπεζας και η αυτόνοµη πορεία της, χωρίς να αποκλείεται η συµµετοχή της στις εξελίξεις που µάλλον είναι βέβαιο ότι θα λάβουν χώρα στο βραχυπρόθεσµο µέλλον. Η αύξηση κεφαλαίου άρχισε τον Ιανουάριο, αλλά µετά από αναγκαίες, λόγω των δυσµενών συνθηκών παρατάσεις, λήγει στις 18 Ιουνίου 2012, ενώ αµέσως µετά θα ξεκινήσει η διάθεση του ΜΟ για το οποίο έχει ήδη εκδηλωθεί ενδιαφέρον. Το γεγονός ότι η Τράπεζα βρίσκεται σε διαδικασία αύξησης για ποσό που καλύπτει τις κεφαλαιακές της ανάγκες, είναι η βάση στην οποία η ιοίκηση στηρίζει τη γνώµη της, ότι η Τράπεζα µπορεί να συνεχίζει τη λειτουργία της και ότι φυσικά, η ανακεφαλαιοποίησή 5

174 Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις της 31ης εκεµβρίου 2011 κατά.π.χ.α. της, µέσω της αύξησης και του ΜΟ, τελεί υπό την αίρεση της υλοποίησής των, λόγω των δυσµενών συνθηκών που επικρατούν αυτήν την περίοδο. Εάν η αύξηση κεφαλαίου δεν καλυφθεί πλήρως, η Τράπεζα σχεδιάζει την υλοποίηση της απόφασης της Γενικής Συνέλευσης του 2010, να εξουσιοδοτήσει το.σ. να µπορεί, µε απόφασή του, να εκδώσει µετατρέψιµο οµολογιακό δάνειο, το οποίο όµως θα είναι άµεσα µετατρέψιµο, ώστε να είναι ισοδύναµο αύξησης µε µετρητά. Με αυτόν τον τρόπο, αφ ενός µεν θα υποκαταστήσει το τυχόν ακάλυπτο ποσό της αύξησης που βρίσκεται σε εξέλιξη, µε δυνατότητα όµως να συµβάλλει στη συγκέντρωση µεγαλύτερου ποσού, αφ ετέρου δε, και είναι πολύ σηµαντικό, να δώσει την ευκαιρία στους επενδυτές, που λόγω της αβεβαιότητας, δίστασαν να συµµετάσχουν στην παρούσα αύξηση κεφαλαίου, να συµβάλλουν στην ανακεφαλαιοποίηση της Τράπεζας µέσα σε καλλίτερες συνθήκες. Εφ όσον η Τράπεζα προσπαθεί µέσω διαδικασιών αύξησης κεφαλαίου να επιτύχει την ανακεφαλαιοποίησή της µε κεφάλαια των µετόχων της ή και τρίτων, µπορεί να συνεχίσει τη λειτουργία της, πράγµα που θα ήταν αδύνατο υπό διαφορετικές συνθήκες. Εφ όσον το καταφέρει, κυρίως µε τη βοήθεια των µετόχων της, τότε θα µείνει εκτός ΤΧΣ διατηρώντας την ανεξαρτησία της και την αξία των µετόχων της. Τα χρονικά περιθώρια στενεύουν, η 30 η Σεπτεµβρίου είναι πολύ κοντά, παρ όλο που ίσως, όπως όλες οι προθεσµίες µέχρι σήµερα, να µετατεθεί κι αυτή. Η προσπάθεια θα συνεχιστεί, αναγνωρίζουµε την αρνητική επίδραση των πραγµατικά άσχηµων συνθηκών, αλλά αισιόδοξοι όπως πάντα, ελπίζουµε ότι µετά τις εκλογές, ο κίνδυνος της χώρας, που δικαιολογηµένα προβληµατίζει, θα µειωθεί σε εύλογα επίπεδα και θα µπορέσετε, στηριζόµενοι στη θετική σας άποψη για την Probank, να συµβάλλετε στη διατήρηση της ανεξαρτησίας της. Μετά απ όλα αυτά περιττό να πούµε ότι το 2011 ήταν µια αρκετά δυσκολότερη, από την προηγούµενη, χρονιά, που όµως η Τράπεζα την αντιµετώπισε ικανοποιητικά και αρκετά καλά σε σχέση µε τις υπόλοιπες ελληνικές τράπεζες. Το Ενεργητικό του Οµίλου µειώθηκε κατά 13,5% και ανήλθε στο ποσό των 3,4 δισ. ευρώ, οι καταθέσεις µειώθηκαν µόνο κατά 2,8% παρά τη συνολική τους µείωση σ επίπεδο αγοράς κατά 19.1%, ενώ οι πάσης φύσεως χορηγήσεις είχαν µια µείωση κατά 3,7%. Οι συνολικές προβλέψεις της χρήση ανήλθαν στο ποσό των 63,4 εκ. ευρώ, αυξηµένες κατά 42,1% από τις αντίστοιχες της προηγούµενης χρήσης, παρά την προσπάθεια πιο αποτελεσµατικού ελέγχου των καθυστερήσεων, οι οποίες, λόγω των συνθηκών της αγοράς, έχουν µια ταχύτερη άνοδο σε σύγκριση µε τις προηγούµενες χρήσεις. Σ ενοποιηµένη βάση, οι καθυστερήσεις άνω των 90 ηµερών, µετά από διαγραφές, αποτελούν το 13,3% του συνόλου των δανείων, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για την Τράπεζα ήταν 11,6%. Τα αντίστοιχα ποσοστά στη χρήση 2010 ήταν 7,7% και 6,8%. Παρά την αύξηση των καθυστερήσεων από έτος σε έτος, η σύνθεση του δανειακού χαρτοφυλακίου µε τη µικρή έκθεσή του σε στεγαστική κι ακόµη µικρότερη στην καταναλωτική πίστη, είχαν σαν συνέπεια ποσοστό καθυστερήσεων µικρότερο εκείνου της αγοράς. Στον Όµιλο, οι προβλέψεις καλύπτουν κατά 44,2% τις καθυστερήσεις άνω των 90 ηµερών, ενώ στην Τράπεζα κατά 47,9%. Ο λόγος προβλέψεις προς δάνεια ανήλθε στο 5,9% έναντι 3,9% στην προηγούµενη χρήση και θεωρούµε ότι οι προβλέψεις καλύπτουν επαρκώς τους σχετικούς κινδύνους. Σ αυτό το σηµείο θα πρέπει να σηµειωθεί ότι από τις πληροφορίες που µας παρασχέθηκαν από την Black Rock Solutions το ποσοστό των κατ αυτούς απαιτούµενων προβλέψεων κατά την µετά τις τριετία, είναι µικρότερο από το µέσο ποσοστό του συνόλου των 18 τραπεζών που ελέγχθηκαν, σε όλα τα σενάρια τα οποία επεξεργάστηκαν. Γενικά η Τράπεζα, όσον αφορά την ποιότητα του χαρτοφυλακίου της και την εκτίµηση των απαιτούµενων προβλέψεων, βρίσκεται στο ανώτερο 25% της κατανοµής των 18 τραπεζών που µελετήθηκαν. Γι αυτό θεωρούµε ότι η Τράπεζα δεν θα έχει σηµαντική επιβάρυνση στις κεφαλαιακές της ανάγκες εξ αυτού του λόγου. 6

175 Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις της 31ης εκεµβρίου 2011 κατά.π.χ.α. Ο λόγος δανείων προς καταθέσεις ήταν 95,8%, έναντι 94,9% στις , σταθερά στα επίπεδα του 95%, που διασφαλίζει ικανοποιητικά τον κίνδυνο ρευστότητας. Τα ίδια κεφάλαια επηρεάστηκαν σηµαντικά από τις επιπτώσεις της ανταλλαγής των ΟΕ. Η πραγµατική αποµείωση ανήλθε στο ποσό των 334,4 εκ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 74,3% της ονοµαστικής αξίας των οµολόγων και µετά την αφαίρεση του αναβαλλόµενου φόρου, ύψους 66,9 εκ. ευρώ, καταλήγει σε ζηµιά, εξ αυτού του λόγου, ύψους 267,5 εκ. ευρώ. Έτσι τα ίδια κεφάλαια σε επίπεδο οµίλου περιορίζονται στα 71,7 εκ. ευρώ, έναντι 331,2 εκ. ευρώ της προηγούµενης χρήσης. Στις , ο Όµιλος κατείχε ίδιες µετοχές, ιδιοκτησίας της Τραπέζης και ιδιοκτησίας της Probank Leasing A.E. κόστους κτήσης ,80 και αντίστοιχα, ήτοι συνολικού κόστους ,35 σε επίπεδο Οµίλου. Κατά την διάρκεια της χρήσης 2011 πραγµατοποιήθηκαν, έως τις , όπου αποφάσισε η Γ.Σ. την δωρεάν διανοµή 4 µετοχών ανά 10 παλαιές µετοχές, µε ισόποση κεφαλαιοποίηση αποθεµατικού υπέρ το άρτιο, αγορές µετοχών της Τράπεζας, στην αξία των ,70 και πωλήσεις µετοχών, στην αξία των Μετά τις πραγµατοποιήθηκαν αγορές µετοχών. Στις ο Όµιλος κατείχε ίδιες µετοχές, κόστους κτήσης ,05 ευρώ, µε σκοπό την πώλησή τους. Όσον αφορά τα έσοδα, παρά τις αντίξοες συνθήκες, οι καθαροί τόκοι αυξήθηκαν κατά 9,6%, ενώ οι καθαρές προµήθειες παρέµειναν σταθερές, µε το σύνολο των λειτουργικών εσόδων να ανέρχεται στο ποσό των 160,5 εκ. ευρώ, αυξηµένο κατά 11,3% από το αντίστοιχο της προηγούµενης χρήσης. Στην πλευρά των εξόδων, οι δαπάνες προσωπικού αυξήθηκαν κατά 5,7%, ανερχόµενες στο ποσό των 48,9 εκ. ευρώ, ενώ τα λοιπά γενικά έξοδα µειώθηκαν κατά 1,0% και οι αποσβέσεις παρέµειναν σταθερές. Το σύνολο των λειτουργικών εξόδων, προ προβλέψεων, αυξήθηκε κατά 2,6%, φτάνοντας στο ποσό των 91,7 εκ. ευρώ, έναντι 89,3 εκ. ευρώ, της προηγούµενης χρήσης. Ο δείκτης κόστους (χωρίς προβλέψεις) προς έσοδα, σ ενοποιηµένη βάση, ήταν 57,1%, ενώ στην Τράπεζα ήταν 56,6%, σηµαντικά βελτιωµένος σε σχέση µε τον αντίστοιχο της προηγούµενης χρήσης, 61,9% και 61,3 αντίστοιχα. Τα λειτουργικά κέρδη, δηλαδή τα προ προβλέψεων, αποµείωσης ΟΕ και φόρων αποτελέσµατα, ανήλθαν στο ποσό των 68,8 εκ. ευρώ για τον Όµιλο και στο ποσό των 65,7 εκ. ευρώ για την Τράπεζα, αυξηµένα κατά 25,3% και 23,3% αντίστοιχα, σε σχέση µε την χρήση Τα µετά από προβλέψεις αποτελέσµατα διαµορφώνονται σ ενοποιηµένη βάση στο ποσό των 5,4 εκ. ευρώ και σε ατοµική βάση στο ποσό των 6,4 εκ. ευρώ, µειωµένα κατά 46.9% και 42.0% αντίστοιχα, λόγω του αυξηµένου, σ αυτήν τη χρήση, ποσού προβλέψεων. Το τελικό αποτέλεσµα, µετά από την αποµείωση των ΟΕ και των φόρων, διαµορφώνεται σε ζηµία ύψους 264,1 εκ. ευρώ και 263,1 εκ. ευρώ σ επίπεδο Τράπεζας. Μετά από την ως άνω διαµόρφωση του αποτελέσµατος της υπό θεώρηση χρήσης, η Probank, µετά από επτά συνεχείς κερδοφόρες χρήσεις που επέτρεπαν την διανοµή µερίσµατος στους µετόχους της, δυστυχώς αναγκάζεται σ αυτήν τη χρήση να µη διανείµει µέρισµα. Όπως είδαµε παραπάνω η Τράπεζα, παρά τις αντίξοες συνθήκες, εξακολουθεί να έχει αρκετά καλά λειτουργικά αποτελέσµατα βελτιωµένα κατά 25,4% σε σχέση µε αυτά της προηγούµενης χρήσης. Αυτό είναι και το σηµαντικότερο κριτήριο της βιωσιµότητάς της. Με συνέχιση της προσπάθειας για πιο αποτελεσµατική διαχείριση και περαιτέρω ανάπτυξη των εργασιών, θεωρούµε ότι µπορούν να ξεπεραστούν οι δυσκολίες των επόµενων, λίγων ελπίζουµε, ετών και να βρεθούµε σε θέση ανταµοιβής των µετόχων µας, όχι µόνο µε ανοδική πορεία µεγεθών και δικτύου, αλλά και µε διανοµή κερδών. 7

176 Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις της 31ης εκεµβρίου 2011 κατά.π.χ.α. Προς το παρόν και το σύντοµο, ελπίζουµε, µέλλον, η προσοχή µας επικεντρώνεται στο ξεπέρασµα της κρίσης µε µετρηµένη ανάπτυξη. Έτσι το πρώτο τετράµηνο του 2012 ανοίξαµε 5 νέα καταστήµατα που στελεχώθηκαν, από το υπάρχον προσωπικό, προσλαµβάνοντας µόνο δύο έµπειρα στελέχη από άλλες τράπεζες. Το υπόλοιπο 2012, πιθανότατα, θα είναι περίοδος εξελίξεων στον τραπεζικό τοµέα και θα υπάρξουν περιπτώσεις για τις οποίες θα άξιζε να ενδιαφερθούµε. Αρκεί να είµαστε σε θέση που θα µας επιτρέπει να πάρουµε πρωτοβουλίες. Αυτή η θέση, είναι η θέση εκτός ΤΧΣ, µε ισχυρή κεφαλαιακή βάση. Γι αυτό, σας καλώ για πολλοστή φορά να συµµετάσχετε στην προσπάθεια ανακεφαλαιοποίησης της Probank. Όλοι εµείς οι υπάλληλοι της Probank σας βεβαιώνουµε ότι αξίζει και σας δηλώνουµε ότι θα συνεχίσουµε µε τη δουλειά µας να το αποδεικνύουµε. Η αναποδιά του haircut δεν πρέπει να µας πτοήσει. Την αναποδιά της χώρας µας θα την ξεπεράσουµε. Με προσπάθειες σαν και την δική µας. Και είναι πολλές. Και θα εµφανιστούν περισσότερες. Τέλος, ας µην αφήσουµε το θέµα της εισαγωγής στο Χ.Α. ασχολίαστο και σ αυτήν τη Γενική Συνέλευση. Παρ όλο που στα σηµερινά επίπεδα του Χρηµατιστηρίου ακούγεται µάλλον φαιδρό, αν θα δούµε ότι δεν υπάρχει πολύ χώρος ακόµα προς τα κάτω και συνεπώς, η µόνη κατεύθυνση που έχει προοπτική είναι η ανοδική, τότε αίρεται σηµαντικά η φαιδρότητα και, υπό συνθήκες σταθερότητας, το εγχείρηµα φαίνεται πραγµατοποιήσιµο. Όπως κάθε χρόνο, σας παρακαλώ να ενώσουµε τις ευχές µας προς όλο το προσωπικό της Probank για υγεία. Το προσωπικό, που καταφέρνει κάθε χρόνο να κρατά την Τράπεζα στα καλλίτερα επίπεδα αποτελεσµατικότητας, µεταξύ όλων των ελληνικών τραπεζών. Μοσχάτο, 29 Μαΐου 2012 Κατ εντολήν του ιοικητικού Συµβουλίου Μ. αµανάκης Πρόεδρος & /νων Σύµβουλος 8

177 Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις της 31ης εκεµβρίου 2011 κατά.π.χ.α. ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΟΡΚΩΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΛΟΓΙΣΤΩΝ Προς τους Μετόχους της Εταιρείας ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Ελέγξαµε τις συνηµµένες εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρείας ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ οι οποίες αποτελούνται από την εταιρική και ενοποιηµένη κατάσταση οικονοµικής θέσης της 31 ης εκεµβρίου 2011 και τις ατοµικές και ενοποιηµένες καταστάσεις αποτελεσµάτων χρήσεως και συνολικών εσόδων, µεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταµειακών ροών της χρήσεως που έληξε την ηµεροµηνία αυτή, καθώς και περίληψη σηµαντικών λογιστικών αρχών και µεθόδων και λοιπές επεξηγηµατικές πληροφορίες. Ευθύνη της ιοίκησης για τις Εταιρικές και Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις Η ιοίκηση έχει την ευθύνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση αυτών των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και για εκείνες τις εσωτερικές δικλίδες, που η διοίκηση καθορίζει ως απαραίτητες, ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση οικονοµικών καταστάσεων απαλλαγµένων από ουσιώδη ανακρίβεια, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Ευθύνη του Ελεγκτή Η δική µας ευθύνη είναι να εκφράσουµε γνώµη επί αυτών των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων µε βάση τον έλεγχό µας. ιενεργήσαµε τον έλεγχό µας σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Ελέγχου. Τα πρότυπα αυτά απαιτούν να συµµορφωνόµαστε µε κανόνες δεοντολογίας, καθώς και να σχεδιάζουµε και διενεργούµε τον έλεγχο µε σκοπό την απόκτηση εύλογης διασφάλισης για το εάν οι οικονοµικές καταστάσεις είναι απαλλαγµένες από ουσιώδη ανακρίβεια. Ο έλεγχος περιλαµβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για την απόκτηση ελεγκτικών τεκµηρίων, σχετικά µε τα ποσά και τις γνωστοποιήσεις στις εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις. Οι επιλεγόµενες διαδικασίες βασίζονται στην κρίση του ελεγκτή περιλαµβανοµένης της εκτίµησης των κινδύνων ουσιώδους ανακρίβειας των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά τη διενέργεια αυτών των εκτιµήσεων κινδύνου, ο ελεγκτής εξετάζει τις εσωτερικές δικλίδες που σχετίζονται µε την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων της εταιρείας, µε σκοπό το σχεδιασµό ελεγκτικών διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλά όχι µε σκοπό την έκφραση γνώµης επί της αποτελεσµατικότητας των εσωτερικών δικλίδων της εταιρείας. Ο έλεγχος περιλαµβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών αρχών και µεθόδων που χρησιµοποιήθηκαν και του εύλογου των εκτιµήσεων που έγιναν από τη διοίκηση, καθώς και αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων. Πιστεύουµε ότι τα ελεγκτικά τεκµήρια που έχουµε συγκεντρώσει είναι επαρκή και κατάλληλα για τη θεµελίωση της ελεγκτικής µας γνώµης. Γνώµη Κατά τη γνώµη µας, οι συνηµµένες εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις παρουσιάζουν εύλογα, από κάθε ουσιώδη άποψη, την οικονοµική θέση της Εταιρείας ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ και των θυγατρικών αυτής κατά την 31 η εκεµβρίου 2011 και τη χρηµατοοικονοµική τους επίδοση και τις ταµειακές τους ροές για τη χρήση που έληξε την ηµεροµηνία αυτή σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έµφαση Θέµατος Εφιστούµε την προσοχή σας στη σηµείωση 3.2 των Οικονοµικών Καταστάσεων, στην οποία γίνεται αναφορά στις επιπτώσεις των ζηµιών αποµείωσης από την αναδιάρθρωση του Ελληνικού χρέους στα εποπτικά κεφάλαια της Τράπεζας και του Οµίλου, στις ενέργειες που έχει ήδη προβεί η ιοίκηση, καθώς και σε αυτές που προγραµµατίζει η ιοίκηση για την αποκατάσταση της κεφαλαιακής επάρκειας της Τράπεζας και του Οµίλου. Σηµειώνεται ότι, από την δηµόσια προσφορά για την αύξηση του µετοχικού της κεφαλαίου της Τράπεζας, της οποίας η άσκηση δικαιωµάτων προτίµησης και προεγγραφής έχει λήξει στις , έχουν συγκεντρωθεί µέχρι την ηµέρα έκδοσης της παρούσας έκθεσής µας, από εγγραφές συµµετοχής µε δέσµευση κεφαλαίων ποσό 46,8 εκ. περίπου, εγγραφές για τις οποίες υπάρχει δικαίωµα υπαναχώρησης εκ µέρους των επενδυτών και από προθέσεις συµµετοχής ποσό 11,7 εκ. περίπου. Επιπρόσθετα υπάρχουν προθέσεις συµµετοχής στο Μετατρέψιµο Οµολογιακό άνειο, ποσού 20,3 εκ. περίπου. Η προθεσµία διάθεσης των αδιάθετων δικαιωµάτων από την αύξηση του Μετοχικού Κεφαλαίου, λήγει στις 18 Ιουνίου 2012 και στη συνέχεια θα ακολουθήσει η διάθεση του Μετατρέψιµου Οµολογιακού ανείου. Καθώς τα µέχρι σήµερα συγκεντρωθέντα ποσά, δεν είναι επαρκή για κάλυψη των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας της Τράπεζας και του Οµίλου και λόγω του γεγονότος ότι η όλη διαδικασία συγκέντρωσης των απαραίτητων κεφαλαίων για αποκατάσταση των εποπτικών κεφαλαίων θα συνεχισθεί, δεν είµαστε σε θέση να γνωρίζουµε αν αυτά θα συγκεντρωθούν τελικά, δεδοµένης και της τρέχουσας οικονοµικής συγκυρίας. 9

178 Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις της 31ης εκεµβρίου 2011 κατά.π.χ.α. Αυτές οι συνθήκες µαζί µε άλλα θέµατα που παρατίθενται στη σηµείωση 2.2 των οικονοµικών καταστάσεων, υποδηλώνουν την ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας που µπορεί να εγείρει σηµαντική αµφιβολία για την ικανότητα της Τράπεζας και του Οµίλου να συνεχίσει τις δραστηριότητές της. Στη γνώµη µας δεν διατυπώνεται επιφύλαξη σε σχέση µε το θέµα αυτό. Αναφορά επί Άλλων Νοµικών και Κανονιστικών Θεµάτων Επαληθεύσαµε τη συµφωνία και την αντιστοίχηση του περιεχοµένου της Έκθεσης ιαχείρισης του ιοικητικού Συµβουλίου µε τις συνηµµένες εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις, στα πλαίσια των οριζόµενων από τα άρθρα 43 α, 108 και 37 του Κ.Ν. 2190/1920. Αθήνα, 30 Μαΐου 2012 Οι Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές Σωτήρης Α. Κωνσταντίνου Γιάννης Λέος Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής Α. Μ. ΣΟΕΛ: Α.Μ. ΣΟΕΛ: Grant Thornton Oρκωτοί Ελεγκτές Α.Ε. Ζεφύρου 56, Παλαιό Φάληρο Α.Μ. ΣΟΕΛ