Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία ΘΕΜΑ: O ρόλος των mirnas στην Καρδιολογία. Συγγραφέας : Ορφανός Ιγνάτιος. ΜΠΣ Μοριακή και Εφαρμοσμένη Φυσιολογία

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία ΘΕΜΑ: O ρόλος των mirnas στην Καρδιολογία. Συγγραφέας : Ορφανός Ιγνάτιος. ΜΠΣ Μοριακή και Εφαρμοσμένη Φυσιολογία"

Transcript

1 Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία ΘΕΜΑ: O ρόλος των mirnas στην Καρδιολογία Συγγραφέας : Ορφανός Ιγνάτιος ΜΠΣ Μοριακή και Εφαρμοσμένη Φυσιολογία 2017

2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τα microrna είναι μη κωδικοποιημενα RNAs που παίζουν βασικούς ρόλους στη διαμόρφωση της γονιδιακής εκφρασης σε όλα σχεδόν τα βιολογικά συμβάντα Tα ΜicroRNAS μόρια έχουν ένα ρόλο σε πληθώρα ρυθμιστικών γεγονότων από τον έλεγχο του αριθμού των αντιγράφων βακτηριακής διαίρεσης έως την απενεργοποίηση χ χρωμοσωμάτων σε θηλαστικά Την τελευταία δεκαετία η συμμετοχή των micro RNAS σε διάφορες καρδιαγγειακές διαταραχές έχει διερευνυθεί σε in vivo και in vitro μελέτες.σε Αυτή την εργασία εξετάζονται μελέτες που επικεντρώνονται στην ανακάλυψη των MicroRNAs και των γονιδίων στόχων τους καθώς και της λειτουργικότητας τους. Τα επιλεγμένα micrornas που συζητούνται έχουν ρυθμιστικές επιδράσεις στην εκφραση του γονιδίου στόχου όπως αποδεικνύεται από τις προσεγγίσεις αλληλεπίδρασης microrna/3άκρου μη μεταφραζόμενης περιοχής (3 UTR) και οι προσεγγίσεις κέρδους/ απώλειας λειτουργίας. Οι καταχωρημένες οντότητες micro RNA κατηγοριοποιούνται σύμφωνα με την βιολογική σημασία των γονιδίων στόχων τους σε σχέση με τις καρδιακές παθολογίες δηλαδή καρδιακή υπερτροφία ίνωση και απόπτωση. Επιπλέον σε 86 μελέτες εντοπίστηκαν διάφορα υποψήφια mirnas που μπορεί να έχουν ιδιαίτερη σημασία στην οντογένεση καρδιακών παθήσεων καθώς ρυθμίζουν την έκφραση ομάδων γονιδίων στόχων που εμπλέκονται στην πρόοδο πολλαπλών δυσμενών καρδιαγγειακών επεισοδίων. Αυτή η εργασία προσπαθεί να απεικονίζει την συμμετοχή των mirnas σε διαφορετικές οδούς βιολογικής σηματοδότησης και παρέχει την επισκόπηση της τρέχουσας κατανόησης και της προόδου της έρευνας σε σχέση με τους ρόλους των mirnas στην Ανάπτυξη, Διαφοροποίηση, Μεταβολισμός και Απόπτωση στην καρδιαγγειακή υγεία. Τα mirnas είναι μικρά μη κωδικοποιημένα RNA που έχουν αναδειχθεί ως βασικoί ρυθμιστές για σχεδόν όλες τις απόψεις των ενδοκυτταρικών οδών σηματοδότησης στα ευκαρυωτικά κύτταρα Τα mirnas προέρχονται από μακρά πρωτογενή μεταγραφήματα (pri-mirna) και στην συνέχεια διασπώνται από την πυρηνική Ριβονουκλεάση, Drosha για να σχηματίσουν πρόδρομους microrna (PremiRNA) περίπου 70 νουκλεοτιδίων. Τα προ-mirnas εξάγονται στο κυτταρόπλασμα και περαιτέρω υποβάλλονται σε επεξεργασία σε περίπου 22 νουκλεοτιδικά δικλώνες mirnas από την ενδονουκλεάση Dicer mirna δεσμεύεται με Argonaute πρωτεϊνες μέσα στο σύμπλεγμά σίγασης που προκαλείται από RNA (RISC). Το RISC χρησιμοποιεί τον οδηγό κλώνο για να στοχεύσει τις μη μεταφραζόμενες περιοχές 3( 3UTR) μεταγραφών γονιδίου με ζευγαρώματα βάσεων Watson-Crick. Τα mirna είναι ενορχηστρωτές διαφόρων καρδιακών λειτουργιών, Κάθε mirna έχει πολλαπλούς στόχους. Κάθε γονίδιο ρυθμίζεται από πολλά mirnas όπου υπάρχουν ανταγωνιστικά μεταξύ τους mirna.

3 Η γονιδιακή έκφραση σε κύτταρα και ιστούς του κάθε πολύπλοκου οργανισμού ελέγχεται με ακρίβεια και εξαρτάται από διάφορες συνθήκες (όπως η ανάπτυξη αλλαγές στο περιβάλλλον ασθένειες ή φάρμακα ) σε μεγάλο βαθμό. Διάφορα κύτταρα

4 και συστήματα των οργάνων εντός του οργανισμού περιέχουν διαφορετικά προφίλ γονιδιακής έκφρασης Τo microrna ή mirna αποτελεί ένα σύνολο 22 μη κωδικοποιούντων νουκλεοτιδίων τα οποία ρυθμίζουν την έκφραση ομάδων ή μεμονωμένων κατά περίπτωση γονιδίων. Τα ώριμα mirnas ενσωματώνονται στο σύμπλοκο σίγασης RNA (RISC) ή RNA silencing complex. Δεν υπάρχουν ανεξάρτητα και υφίστανται πάντοτε σε συνδυασμό με ένα μόριο φορέα (argonaute complex) Η Αναγνώριση των mrna στόχων για συγκεκριμένα mirnas είναι το κρίσιμο βήμα για την αποσαφήνιση των φυσιολογικών λειτουργιών των mirnas. Δεδομένου ότι τα περισσότερα mirnas είναι μόνο εν μέρει συμπληρωματικά προς τις θέσεις στόχους τους.η γονιδιακή έκφραση σε κύτταρα και ιστούς του κάθε πολύπλοκου οργανισμού ελέγχεται με ακρίβεια και εξαρτάται από διάφορες συνθήκες (όπως η ανάπτυξη αλλαγές στο περιβάλλλον ασθένειες ή φάρμακα ) σε μεγάλο βαθμό. Διάφορα κύτταρα και συστήματα των οργάνων εντός του οργανισμού περιέχουν διαφορετικά προφίλ γονιδιακής έκφρασης στόχων mirna σε πραγματικά βιολογικά συστήματα. Πειραματική επικύρωση απαιτείται για τον προσδιορισμό φυσιολογικά σχετικών στόχων γονιδίων. Σε αυτή την εργασία εξετάζονται οι ρυθμιστικές επιδράσεις των mirnas στην καρδιακή αναδιαμόρφωση ιδιαίτερα η καρδιακή υπερτροφία ίνωση και η απόπτωση, καθώς και οι κυριότεροι τύποι των mirnas που επηρεάζουν τις σημαντικότερες καρδιακές παθήσεις και αποτελούν μελλοντικοί θεραπευτικοί στόχοι. Τέλος γίνεται αναφορά στις πιο πρόσφατες μελέτες σε ζωικά μοντέλα κυρίως.

5 Γονιδίωμα Μόνο το 20% είναι κωδικοποιητικό και μεταφράζεται τελικά σε πρωτεΐνες. Το 80% αποτελείται από μη κωδικοποιητικές αλληλουχίες. Αποτελεί ρυθμιστή της έκφρασης ή σίγασης των γονιδίων. Καθώς οι επιστήμονες ασχολούνταν με τα άχρηστα τμήματα του DNA που δεν είναι γονίδια και περιέχουν οδηγίες για πρωτεϊνες, ανακάλυψαν ένα πολύπλοκο σύστημα που ελέγχει τα γονίδια και αποκαλύπτει την ύπαρξη 193 άγνωστων ως σήμερα πρωτεϊνών, οι οποίες μάλιστα προέρχονται από περιοχές του γονιδιώματος που δεν περιλαμβάνουν γονίδια και ανήκουν στο λεγόμενο junk DNA ή «DNA σκουπίδι». Τουλάχιστον το 80% αυτού του DNA είναι ενεργό και χρειάζεται. Ένα άλλο 15%-17% διαθέτει υψηλότερες λειτουργίες που οι επιστήμονες εξακολουθούν να αποκωδικοποιούν.

6 O Ρόλος των mirnas στα βιολογικά συστήματα Ένα microrna (mirna) είναι ένα μικρό μη-κωδικοποίησης RNA μόριο (που περιέχει περίπου22 νουκλεοτίδια) που βρίσκονται στα φυτά τα ζώα και μερικούς ιούς και λειτουργεί ως RNA σίγηση για μετα μεταγραφική ρυθμιση της γονιδιακής έκφρασης. Ενώ η πλειοψηφία των mirnas βρίσκονται μέσα στο κύτταρο ορισμένα mirnas έχουν βρεθεί σε εξωκυτταρικό περιβάλλον όπως σε διάφορα βιολογικά υγρά και μέσα κυτταρικής καλλιέργειας. Κωδικοποιούνται από ευκαρυωτικό πυρηνικό DNA στον άνθρωπο αλλα και με ιικό DNA από ορισμένους ιούς που το γονιδίωμα τους βασίζεται σε DNA με λειτουργία mirnas μέσω ζευγαρώματος βάσεων με συμπληρωματικές αλληλουχίες εντός mrna μόρια. Ως αποτέλεσμα, αυτά τα μόρια mrna να σιγούν ακολουθούμενα από μία ή περισσότερες παρακάτω διαδικασίες. 1. Η διάσπαση του mrna κλώνου σε δύο κομμάτια,

7 2. Αποσταθεροποίηση του mrna μέσω βράχυνσης της πολύ(α)ουρά και 3. Λιγότερο αποτελεσματική μέταφραση του mrna σε πρωτεϊνες από τα ριβοσώματα. Οι Κυριοτέρες λειτουργίες των mirnas Όι κυριότερες λειτουργίες των micrornas στην καρδιολογία εκτείνονται στον έλεγχο των δικτύων των γονιδίων όπως η σίγαση mrna, η αύξηση ή ελάττωση του μέγεθους του mirna καθώς και η παρεμπόδιση του για τη μετατροπή του σε πρωτεϊνη. Επίσης συμμετέχουν σε καρδιοαγγειακές παθήσεις όπως η καρδιακή υπερτροφία καρδιακή ανεπάρκεια έμφραγμα του μυοκαρδίου και αρρυθμιογέννεση. Τέλος συμμετέχει στις κυτταρικές λειτουργίες του μυοκαρδίου όπως στον έλεγχο του κυτταρικού όγκου την συσταλτικότητα την ίνωση την αγγειογένεση και την έκφραση της μυοσίνης και τον έλεγχο της απόπτωσης όπως αναλύουμε παρακάτω μεταβάλλωντας τις πρωτείνες θερμικής καταπληξίας (θερμικού σοκ) και την δραστικότητα των κασπασών.

8 Ρόλος των mirnas στην απόπτωση Η Απόπτωση είναι προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος ο οποίος κανονικά εξασφαλίζει την κατάλληλη λειτουργική και μεταβολική οιμοιόσταση σε πολυκύτταρους οργανισμούς. Όπως και με άλλα ευκαρυωτικά κύτταρα η απόπτωση στα καρδιομυοκύτταρα μπορει να ενεργοποιηθεί με την ενεργοποίηση δυο κύριων οδών, μίας εξωγενούς οδού που μεσολαβείται από υποδοχείς θανάτου και μιας ενδογενούς που εμπεριέχει δυναμικό διαπερατότητας / διαμεμβράνης μιτοχονδρίων. Και οι δύο οδοί είναι γνωστό ότι ενεργοποιούν τις κασπάσες; Ενάρξεως (caspase 8,9,10) και τελικά ο εκτελεστής της απόπτωσης η κασπάση 3. Τα αποτελέσματα από μια πρόσφατη μελέτη κατέδειξαν ότι το mirνα-133 και το mirνα-874 ρυθμίζουν αρνητικά την έκφραση των Casp.3 και Casp.8 αντίστοιχα και προστατεύουν τα καρδιομυοκύτταρα από το κυτταρικό θάνατο που προκαλείται από το οξειδωτικό στρες. Το mirνα-133 Ρυθμίζει την έκφραση του Casp 9 με επακόλουθη μείωση των επιπέδων του Casp3 στον κυτταρικό θάνατο που προκαλείται από την νικοτίνη. Το mirνα-378 στοχεύει τη Casp.3 με συνακόλουθη εξασθένιση της προκαλούμενης απόπτωσης Εκτός από τις κασπάσες τα mirnas έχουν αποδειχθεί ότι στοχεύουν την οικογένεια Β- λεμβώματος 2 (Bcl2) εντός της ενδογενή οδού μιτοχονδριακής απόπτωσης. Λειτουργικά αυτά τα mirnas θα μπορούσαν να χωριστούν σε υποοικογένειες αντι-απόπτωσης και προ-απόπτωσης. Επί του παρόντος τα mirna-1, mirna-15b, mirna-30, mirna-34 mirna-497 αναφέρθηκαν ότι προάγουν τον θάνατο των καρδιοκυττάρων μέσω καταστολής της έκφρασης των γονιδίων Bcl2(αντι-αποπτωτική) ενώ τα mirna-149 και mirna-24 μη απόπτωση με στόχευση των προ-αποπτωτικών γονιδίων Puma και Bim. Τα mirnas αναφέρθηκαν ότι στοχεύουν διάφορα συστατικά των καταρρακτών σηματοδότησης που σχετίζονται με την ανοδική τάση. Για παράδειγμα το mirna-1 μεσολαβεί στην απόπτωση των κυττάρων H9c2 που προκαλούνται από υψηλή γλυκόζη, καταστέλλοντας την έκφραση των αντιαποπτωτικών γονιδίων όπως ο αυξητικό παράγοντας ινσουλίνης Ομοίως το mirna-320 προάγει την απόπτωση των καρδιομυοκυττάρων μειώνοντας το επίπεδο της πρωτεϊνης του θερμικού σοκ 20 (Hsp20). Σε αντίθεση με τους θετικούς ρυθμιστές της καρδιακής απόπτωσης αρκετά mirnas όπως ο mirna-21,mirna-199a, και mirna-30 έχουν αναφερθεί ότι ανταγωνίζονται την απόπτωση των καρδιακών κυττάρων. Ο mirna-21 εξασθενεί την καρδιακή απόπτωση δευτερογενώς από καρδιακή απόπτωση που προκαλείται από οξειδωτικό στρες, καταστέλλοντας την έκφραση προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου. Ο προστατευτικός ρόλος του mirna-21 τεκμηριώνεται από την παρατήρηση ότι κατά τη διάρκεια της βλάβης που προκλήθηκε από το υπεροξείδιο του υδρογόνου η αυξημένη έκφραση του mirna-21 προστατεύει τα κύτταρα από τον κυτταρικό θάνατο. Το mirna-21 καταστέλει την απόπτωση που προκαλείται από την υποξία μέσω στόχευσης της οδού PTEN/AKT. Η Υπερέκφραση του mirna-199a σε υποξικές συνθήκες καταστέλει τη Ρ53 και εξασθενεί η απόπτωση των καρδιομυοκυττάρων. Στην απόπτωση που προκαλείται από οξειδωτικό στρες η μείωση της έκφρασης του mirna-30 ρυθμίζει προς τα πάνω την Ρ53(μεταγραφικός πάραγοντας) και την σχετιζόμενη με δυναμίνη πρωτεϊνη 1. (Drp1), έναν εκκινητή της μιτοχονδριακής σχάσης που καταλήγει σε απόπτωση. Διάφορα άλλα mirnas έχουν αποδειχθεί ότι παίζουν κρίσιμους ρόλους στην επαγόμενη από υποξία απόπτωση στα καρδιομυοκύτταρα

9 μεταξύ αυτών τα mirna-100, mirna-101, mirna-132, mirna-15b,mirna- 20a, mirna-92a βρέθηκαν να ενισχύουν την απόπτωση με στοχοθέτηση αρνητικοί ρυθμιστές/παράγοντες στην ενδογενή οδό απόπτωση. Το μέγεθος του εμφράγματος και η απόπτωση μετρήθηκαν στις 4 εβδομάδες μετά τον ΜΙ. a - c Αντιπροσωπευτικά τμήματα χρωματίστηκαν με Masson trichome (κολλαγόνο: μπλε, μυ: ερυθρό ) σε διαφορετικές ομάδες ζώων. Η γραμμή κλίμακας υποδεικνύει 50 μm. d - fαντιπροσωπευτικά τμήματα χρωματίστηκαν με TUNEL. Η γραμμή κλίμακας υποδεικνύει 50 μm. g Ποσοτικά στοιχεία της ίνωσης. Το μέγεθος του εμφράγματος εξασθενήθηκε στην ομάδα θεραπείας SkM σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου και την ομάδα ΜΙ. ** ρ <0,01 έναντι ομάδας ελέγχου. p <0,01 έναντι ομάδας MI n = 3 για κάθε ομάδα. h Η ποσοτική ανάλυση της απόπτωσης των καρδιομυοκυττάρων προσδιορίστηκε με τη δοκιμασία χρώσης TUNEL. Τα δεδομένα παρουσιάζονται ως ο μέσος όρος ± SEM. Η σημασία υποδεικνύεται ως ** ρ<0,01 έναντι της ομάδας ελέγχου. p <0,01 έναντι της ομάδας MI.

10 ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΠΟΥ ΟΔΗΓΟΥΝ ΤΟ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟ ΣΕ ΑΝΑΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ Αναλόγως των συνθηκών η αναδιαμόρφωση μπορεί να είναι φυσιολογική ή παθολογική Παθολογική αναδιαμόρφωση οδηγεί σε μη αντισταθμιζόμενη υπερτροφία, διάταση κοιλίας, συστολική δυσλειτουργία και ηλεκτροφυσιολογικές μεταβολές που συνδέονται με επικίνδυνες αρρυθμίες.

11 Πρότυπο έκφρασης του mirna-22 σε απόκριση καρδιακής προσβολής Σε απομονωμένα καρδιομυοκύτταρα νεογέννητου πειραματικού μοντέλου αρουραίου, η έκφραση του mir-22 αυξάνεται ελαφρά όταν τα κύτταρα διεγείρονται από διαφορετικά υπερτροφικά ερεθίσματα, όπως η φαινυλεφρίνη, η αγγειοτασίνη II και ο ορός. Επιπλέον, η κυκλοφορία του mir-22 βρέθηκε αυξημένη στον ορό ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια και προτάθηκε ότι η αυξημένη κυκλοφορία του mir-22 προκαλείται από την αυξημένη έκφραση του mir-22 στις καρδιές των ασθενών. Όλες αυτές οι παρατηρήσεις δείχνουν ότι το mir-22 θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην καρδιακή απόκριση στις καταπονήσεις. Το mirna-22 ρυθμίζει την καρδιακή αναδιαμόρφωση Σχηματική απεικόνιση της λειτουργίας mir-22 στη ρύθμιση της καρδιακής αναδιαμόρφωσης Μία εγκάρσια όψη της καρδιάς που υποδεικνύεται από την πράσινη διακεκομμένη γραμμή στο μοντέλο της καρδιάς χρησιμοποιείται για να δείξει τον λειτουργικό ρόλο του mir-22 στην καρδιακή αναδιαμόρφωση συμπεριλαμβανομένης της καρδιακής υπερτροφίας.

12 Παρόλο που το mirna-22 εκφράζεται άφθονα στην καρδιά και δεν υπάρχει καμία ένδειξη για ένα δεύτερο αντίγραφο του mirna-22 στο γονιδίωμα είναι αρκετά περίεργο ότι αυτό το mirna δεν είναι διαθέσιμο για την ανάπτυξη ζώων ή για την καρδιακή μορφογένεση. Η γενική διαγραφή του mirna-22 δεν προκάλεσε πρόωρο θάνατο στα πειραματικά ποντίκια ή κάποια ανωμαλία στην καρδιά ωστόσο απαιτείται για την κανονική αναμόρφωση της καρδιάς ως απόκριση σε τάσεις. Σε μελέτες gain-of-function η εξαναγκασμένη έκφραση του mirna-22 στα νεογνά καρδιομυοκύτταρα αρκεί για να προκαλέσει υπερτροφία γεγονός που αποδεικνύεται από την αυξημένη έκφραση των γονιδιακών υπερτροφικών δεικτών ΑΝΡ και ΒΝΡ. Συνεπώς ή έκτοπη υπερέκφραση του mirna-22 από τα διαγονιδιακά στα καρδιομυοκύτταρα in vivo προκάλεσε καρδιακή υπερτροφία που συνδέεται με την μετατόπιση του μεταγραφικού μεταβολισμού υποδηλώντας ότι η ανάπτυξη της καρδιακής υπερτροφίας και η αλλαγή του καρδιακού μεταβολισμού θα μπορούσαν να συνδυαστούν δεδομένου ότι το mirna-22 έχει ενεργό ρόλο στο μεταβολισμό των κυττάρων. Σχηματική απεικόνιση τη λειτουργίας mirna-22 στα καρδιομυοκύτταρα έχουν επισημανθεί αρκετοί στόχοι mirna-22 και ρυθμιστικές βιολογικές διεργασίες (συστολή και μεταβολισμός) Αc : ομάδες ακετυλίου H : ιστόνη HDAC4 : αποακετυλάση ιστόνης4, MyoCD : μυοκαρδίνη

13 Κλινικός ρόλος και θεραπευτικό δυναμικό του mirna-22 στην καρδιακή υπερτροφία Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι οι μεταλλάξεις των γονιδίων mirna ή των βασικών συστατικών του μηχανισμού mirna, Drosha, DGCR8, Dicer, σχετίζονται με ανθρώπινες διαταραχές.πρόσφατα, ο Harper και οι συνεργάτες του εξέτασαν δέκα SNPs κοντά στον τόπο κωδικοποίησης mirna-22 και βρήκαν ότι ένα από αυτά ήταν στενά συνδεδεμένο με τη μεταβλητότητα της μάζας της αριστερής κοιλίας σε μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων. Ωστόσο, παραμένει να καθοριστεί εάν αυτό το SNP ρυθμίζει την έκφραση και τη λειτουργία του mir-22. Το σημαντικότερο είναι να διεξαχθούν μελλοντικές μελέτες για την ανίχνευση και τον εντοπισμό μεταλλάξεων mirna-22 σε ανθρώπους με υπερτροφική καρδιομυοπάθεια, διαστολή της καρδιομυοπάθειας και καρδιακή ανεπάρκεια, προκειμένου να καθοριστούν οι αιτιολογικοί ρόλοι του mirna-22 σε καρδιακές παθήσεις Οι Tu και συνεργάτες ανέφεραν επίσης ότι η ατορβαστατίνη εξασθένησε την επαγόμενη από την αγγειοτενσίνη ΙΙ υπερτροφική ανάπτυξη καρδιομυοκυττάρου καταπιέζοντας την ανοδική ρύθμιση του mirna-22 in vitro. Η φαρμακολογική παρέμβαση με την ατορβαστατίνη αναστέλλει την καρδιακή υπερτροφία που προκαλείται από τη συστηματική χορήγηση του mirna-22 μίμης in vivo. Ωστόσο, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην προσεκτική αντιμετώπιση του προβλήματος της εξειδίκευσης της χορήγησης αναστολέων mir-22, δεδομένου ότι το χτύπημα του mir-22 σε άλλους ιστούς / όργανα ενδέχεται να αυξήσει τον κίνδυνο πρόκλησης πολλαπλασιασμού κυττάρων και ογκογένεσης. Τα mirnas έχουν μεγάλες δυνατότητες για τη θεραπεία ανθρώπινων καρδιαγγειακών παθήσεων. Το mirna-22 έχει αποδειχθεί ότι ρυθμίζει την καρδιακή υπερτροφία με αρκετές ανεξάρτητες μελέτες. Παρόλο που η απώλεια λειτουργίας του mir-22 προκαλεί πρόωρη καρδιακή διαστολή σε καρδιές ποντικιού [18,20], η παροδική καταστολή του mirna-22 με τη χρήση του αντιγωτίνης ήταν σε θέση να καταστείλει την καρδιακή υπερτροφία σε καρδιές που έχουν υποστεί αγωγή με ισοπροτερενόλη χωρίς σημάδια διαστολής και χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες στην καρδιακή λειτουργία. Επιπροσθέτως, η συστηματική χορήγηση των αντιγόνων mir- 22 είναι σε θέση να μειώσει την αρτηριακή πίεση σε μοντέλο αυθόρμητης υπερτασικής αρουραίου. Αυτά τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν ότι το mir-22 μπορεί να είναι ένας μεγάλος δυνητικός στόχος στη θεραπευτική αγωγή της καρδιακής υπερτροφίας. Επομένως, το μέλλον του mirna-22 στην κλινική θεραπεία καρδιαγγειακών νοσημάτων είναι φωτεινό, αλλά πρέπει να ξεπεραστούν τα τεχνικά εμπόδια. Oι ερευνητές είναι βέβαιοι ότι η διερεύνηση και η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο το mirna-22 ρυθμίζει την καρδιακή φυσιολογική λειτουργία θα συμβάλει στην ανάπτυξη νέων θεραπευτικών μέσων για τη θεραπεία καρδιακών παθήσεων.

14 Ο Ρόλος των micrornas στη δημιουργία Αθηροσκλήρωσης Η Aθηροσκλήρωση και οι παρεπόμενες κλινικές επιπλοκές της, όπως το έμφραγμα του μυοκαρδίου, το εγκεφαλικό επεισόδιο και η περιφερική αρτηριακή νόσος, είναι η κύρια αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας στις δυτικές κοινωνίες. Σε απόκριση σε βιοχημικά και βιομηχανικά ερεθίσματα, ο σχηματισμός αθηροσκληρωτικών βλαβών λαμβάνει χώρα από τη συμμετοχή διάφορων τύπων κυττάρων, φλεγμονωδών μεσολαβητών και διατμητικής τάσης. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, τα micrornas (mirnas) έχουν αναδυθεί ως εξελικτικά διατηρημένα, μη κωδικοποιημένα μικρά RNA μόρια που χρησιμεύουν ως σημαντικοί ρυθμιστές και λεπτομερείς ρυθμιστές μιας σειράς παθοφυσιολογικών κυτταρικών επιδράσεων και μονοπατιών μοριακής σηματοδότησης που εμπλέκονται στην αθηροσκλήρωση. Αρκετές μελέτες αποκαλύπτουν τη σημασία των mirnas για τη ρύθμιση των οδών σηματοδότησης και λιποειδούς ομοιόστασης που μεταβάλλουν την ισορροπία της εξέλιξης και της παλινδρόμησης της αθηροσκληρωτικής πλάκας. Σε αυτή την εργασία, επισημαίνουμε τα τρέχοντα παραδείγματα των επιδράσεων που προκαλούνται από τους τύπους των mirnas στην εξέλιξη της αθηροσκλήρυνσης. Στο ήπαρ, τα mirnas καταστέλλουν την έκφραση των γονιδίων που εμπλέκονται στη συσκευασία και την έκκριση λιποπρωτεϊνών (π.χ., mir-30c, mir- 27b), πρόσληψη (π.χ mirna στόχευση LDLR και SRB1 ) και εκροή χοληστερόλης (π.χ. Η καταστολή του mirna του ABCA1 μειώνει την εκροή χοληστερόλης προς την απολιποπρωτεΐνη ΑΙ (apoa-i) και την βιογένεση της HDL. Δεδομένου ότι το φυσικό σωματίδιο HDL που προκαλεί την πρόσληψη χοληστερόλης (FC) και τις αναδιαμορφώσεις λόγω μετασχηματισμού της ακυλοτρανσφεράσης της λεκιθίνηςχοληστερόλης (FCAT) στον εστέρα χοληστερόλης (CE), τα εκκρινόμενα micrornas όπως το mirna-223, mirna-92a και mirna-126 είναι που ανιχνεύθηκε στα ώριμα σωματίδια HDL. Αυτές οι HDL μεσολαβούν στην εξωκυτταρική σηματοδότηση με καταστολή των γονιδίων στους ιστούς-στόχους και η αλληλεπίδραση HDL με μακροφάγα και ενδοθηλιακά κύτταρα μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ανταλλαγή mirna (δηλαδή λήψη ή παράδοση μέσω του υποδοχέα δέσμευσης Β1 (SR-B1). -B1 και οι μεταφορείς ABC11 και ATP8B1 μειώνουν την εκλεκτική πρόσληψη χοληστερόλης από το ήπαρ και την απέκκριση αντίστοιχα. Στα μακροφάγα, στόχος των mirna του ABCA1 μειώνει την εκροή χοληστερόλης και την αντίστροφη μεταφορά χοληστερόλης πίσω στο ήπαρ. Επιπλέον, τα mirnas ρυθμίζουν την πόλωση των μακροφάγων προς την κλασική Μ1 (π.χ.mirna- 33, mir-155) ή εναλλακτική Μ2 (π.χ., mirna-223, mirna-27a) φλεγμονώδη ενεργοποίηση, και επίσης ρυθμίζουν την πρόσληψη λιποπρωτεϊνών και τον σχηματισμό αφρωδών κυττάρων.

15 Ρόλος του ασβεστίου νατρίου NA + στην αρρυθμία Περίσσεια Ca 2+ και μεταβολικές αλλαγές προκαλούν αρρυθμίες.η περίσσεια ca 2+ στην καρδιά έχει πολλές πιθανές αιτίες. Ένας συχνός παράγοντας είναι ο τοξικός δακτυλιδισμός. Μια άλλη αιτία είναι η κυτταρική εκπόλωση που σχετίζεται με τραυματισμό. Περίσσεια Ca 2+ παρατηρείται όταν η[ca 2+ ] αυξάνεται προκαλώντας την αποθήκευση πολύ μεγάλης ποσότητας Ca 2+ στο ενδοπλασματικό δίκτυο. Έτσι λόγω της υπερφόρτωσης το ενδοπλασματικό δίκτυο ξεκινάει να απελευθερώνει Ca 2+ κυκλικά και αυθόρμητα ενώ στην συνέχεια το επαναπροσλαμβάνει. Η απελευθέρωση Ca 2+ μπορεί να είναι πολύ μεγάλη, ώστε να διεγείρει ένα μη εκλεκτικό δίαυλο κατιόντων που ενεργοποιείται από το Ca 2+ καθώς και τον ανταλλάκτη Na + -Ca 2+. Αυτές οι πηγές ρεύματος συνδυάζονται για να παράγουν το ρεύμα Iti ένα παροδικό ρεύμα εισόδου που προκαλεί όψιμη μετεκπόλωση εκπολώνοντας το κύτταρο πέρα από το επίπεδο του παράγοντας ένα αυτόνομο δυναμικό ενέργειας.

16 ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΚΑΡΔΙΑΚΟΥ ΜΥΟΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΒΑΘΜΟ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΑΤΡΟΦΙΑΣ Η καρδιά μπορεί να προσαρμοστεί έχοντας δυνατότητα εύρους μεταβολής από 70 έως 150%, με το δυναμικό εύρος να φθάνει το 100%. Επίδραση mirnas στην υπερτροφία Το βιο-χημικό στρες και άλλα παθολογικά ερεθίσματα ενδέχεται να προκαλέσουν καρδιακή αναδιαμόρφωση που εκδηλώνεται ως καρδιακή υπερτροφία με αύξηση του μεγέθους των μυοκυττάρων και του όγκου του μυοϊδιού, αλλά όχι του αριθμού κυττάρων μυοκυττάρων που διευκολύνει την παρατεταμένη καρδιακή απόδοση εν oψει της λειτουργικής προσβολής. Ωστόσο ένας τέτοιος προσαρμοστικός μηχανισμός είναι ευεργετικός βραχυπρόθεσμα, η παρατεταμένη υπερτροφία έχει δυνητικά καταστροφικές συνέπειες που οδηγούν τελικά σε καρδιακή ανεπάρκεια και θάνατο. Μελέτες που χαρακτηρίζουν τη μη ρυθμισμένη έκφραση του mirna σε

17 ζωικά μοντέλα καρδιακής υπερτροφίας που επάγονται από τη ζώνη θωρακικής αορτής ή μέσω συστήματος ενεργοποιημένης σηματοδότησης καλσινευρίνης έχουν αποκαλύψει αμφότερα ρυθμισμένα προς τα πάνω και προς τα κάτω mirnas. Λειτουργικές αναλύσεις αυτών των μη ρυθμισμένων mirnas κατέδειξαν ότι τα mirnas μπορούν να εξασκήσουν θετικές ή αρνητικές ρυθμιστικές επιδράσεις σε καρδιακές υπερτροφικές οδούς. Το είδος των mirnas στην υπερτροφία Ο Ρόλος ενός από τα πιο άφθονα καρδιακά mirna το mirr-1 στην υπερτροφία προτάθηκε από την αντίστροφη σχέση μεταξύ της έκφραση του και της εξέλιξης της καρδιακής υπερτροφίας σε ένα μοντέλο ποντικού εγκάρσίας αορτικής τομής (TAC). Μελέτες αύξησης της λειτουργίας του mirna σε νεογνική μυοκατταρική καλλιέργεια κατέδειξαν μείωση της ρύθμισης αρκετων υπερτροφικών γονιδίων στόχων του mirna-1 συμπεριλαμβανομένης και της πρωτεϊνης ενεργοποίησης RAS GTPASE της εξαρτόμενης από την κυκλίνη κινάση 9 (Cdk9) του RAS HOMOLOG εμπλουτισμένου στον εγκέφαλο (Rheb) και φιμπρονεκτίνη. Περαιτέρω μελέτες δείχνουν ότι το mirna-1 αποτρέπει την καρδιακή υπερτροφία καταστέλοντας τη καρδιά με την αναστολή δραστικότητας της ινσουλίνης του α;υξητικού παράγοντα (IGF1) και το εξωκυτταρικό παράγοντα επαναδιαμόρφωσης της μήτρας (TWf1). Το mirna-101 έδειξε ότι ρυθμίζει την έκφραση της σχετικής με ras πρωτεϊνης-1α (RAb1A) στο μοντέλο ποντικού που προκαλείται από την υπερτροφική διέγερση Ο και την κυτταρική υπερτροφία που προκαλείται από την αγγειοτενσίνη ΙΙ. Ανταγωνισμός του mirna-101 εξασθένησε τον υπερτροφικό φαινότυπο και στα δύο μοντέλα. Η Υπερτροφία των καρδιομυοκυττάρων που επάγεται από την μεγάλη γλυκόζη ρυθμίζεται από τον MIR-150 μέσω της ρυθμιστικής του επίδρασης στην κεφγραση του μεταγραφικού συν-ενεργοποιητή P300. Η Μείωση της ρύθμισης του mir-185 σε ένα μοντέλο ποντικού που προκαλείται από την υπερτροφία TAC προκάλεσε υπερτροφικά αποτελέσματα με την στόχευση πολλαπλών γονιδίων σε μονοπάτια σηματοδότησης ασβεστίου συμπεριλαμβανομένης της εξαρτώμενης από ασβέστιο /καλμοδουλίνη πρωτεϊνικής κινάσης ΙΙ δ ( Camk 2d) εναλάκτη νατρίου/ ασβεστίου 1Ncx1 πυρηνικός παράγοντας των ενεργοποιημένων Τ κυττάρων κυτοπλασμικό και εξαρτώμενο από καλσινευρίνη 3. ( Nfatc3). Το mir-185 επίσης εξασθενεί την υπερτροφία που προκαλείται από την ενδοθηλίνη 1 στα νεογνά κύτταρα αρουραίου όπως αποδεικνύεται από τις μειώσεις στο κυτταρικό μέγεθος και την έκφραση των υπερτροφικών δεικτών. Το mir-223 ανταγωνίζεται την υπερτροφία που προκαλείται από την ενδοθηλινη 1 ή την ΤΑC μέσω της στόχευσης της στόχευσης της καρδιακής κινάσης που εμπλέκεται στην τροπονίνη 1. Σε μοντέλα ποντικού το Mir-26 αναστέλλει την έκφραση του προβλεπόμενου γονιδίου στόχου GATA 4 σε καρδιακή υπερτροφία που προκαλείται από TAC. Παρομείως παρατηρήθηκε μείωση της ρύθμισης του mir-34a στην προκαλούμενη από αγγειοτενσίνη υπερτοφία σε κύτταρα του μυοκαρδίου με αποτέλεσμα την προ τα πάνω ρύθμιση της έκφρασης ενός γονιδίου που σχετίζεται με την αυτοφαγία Agt9a. Ένα άλλο αντί- υπερτροφικό mirna το mir-378 ελέγχει την καρδιακή υπερτροφία στο μοντέλο TAC μέσω καταστολής σηματοδότησης κινάσης ενεργοποιημένης από μιτογόνο πρωτεϊνη ( MAPK) με στόχευση MAPK1, Υποδοχέα 1 τύπου ινσουλίνης (Igf1r).(Grb2) και καταστολέα κινάσης της ras 1 (Ksr1).

18 Ο ρόλος του mirna-133 στην ρύθμιση της καρδιακή υπερτροφίας αποδείχθηκε με την επαγωγή της σε ποντικούς mirna-133 null. Μοριακές έρευνες αποκάλυψαν ότι το mirna-133 στοχεύει πολλαπλά αντί- υπερτροφικά γονίδια όπως η πρωτεϊνη ανταλλαγής τριφωσφορικής γουανοσίνης διφωσφορικής γουανοσίνης.( GPD-GTP). Η RHOA πρωτεϊνη 42 κυταρικής διαίρεσης, κινάση μεταγωγής σήματος (Cdc42) και ο πυρηνικός παράγοντας σύνθετο μέλος Α (Nelfa/Whsc2). Το MIR-145 ρυθμίζει αρνητικά της έκφραση της πρωτεϊνης σύνδεσης GATA6, και στην συνέχεια εξασθενεί την υπερτροφία σε μοντέλα κυτταρικής υπερτροφίας που προκαλείται από ισοπροτερενόλη Η Υπερέκφραση του mirna-9 καταστέλλει την καρδιακή υπερτροφία στα ζωικά μοντέλα. Παρομείως το mirna-98 αποδείχθηκε ότι είναι ένα αντι-υπερτροφικό mirna με στόχευση στην κυκλίνη D2. VASCULAR RUPTURE Σχηματική απεικόνιση της καρδιακή αναδιαμόρφωσης σε πειραματικά μοντέλα και ο τύπος των mirnas που συνδέονται.

19 Mοριακά σήματα που πυροδοτούν ενδοκυττάριες μεταβολές στην ίνωση Τα mirna ρυθμίζουν τη διαδικασία της καρδιακής ίνωσης με τη στόχευση των μορίων κλειδιού που μεσολαβούν στη μεταγραφή των γονιδίων ECM και την σηματοδότηση του TGFβ. Τα mirnas χρώματος μπλε υποδεικνύουν λειτουργία κατά της ίνωσης, τα mirnas χρώματα σε πορφυρό δείχνουν λειτουργία προ-ίνωσης. Τα παραγόμενα ενδοκυττάρια σήματα ως ανταπόκριση στα σήματα από τον μεσοκυττάριο χώρο ταυτοχρόνως προκαλούν επιλεκτική ενεργοποίηση ή σίγαση γονιδίων που σχετίζονται με την υπερτροφία και αναδιαμόρφωση. Η ύπαρξη κοινών κομβικών σημείων στις σηματοδοτικές οδούς παρέχει ευκαιρίες για αποτελεσματική θεραπευτική παρέμβαση. Οι διακεκομμένες γραμμές δείχνουν μετατόπιση μορίων από το κυτταρόπλασμα στον πυρήνα. Ctgf, αυξητικός παράγοντας συνδετικού ιστού. Rho-GTP, πρωτεΐνη που ενεργοποιεί Rho-GTPase. ROCK, Rho σχετιζόμενη με πρωτεΐνη κινάση περιτυλιγμένου πηνίου περιέχουσα πρωτεΐνη. SRF, παράγοντας απόκρισης ορού, Col1a1, κολλαγόνο, τύπου 1 α1. COL1α2, κολλαγόνο, τύπου 1 α2. COL3α1, κολλαγόνο, τύπος 3 α1, Tgfβ1, παράγοντας ανάπτυξης β1, TgfβR1, υποδοχέα 1 μετασχηματισμού του αυξητικού παράγοντα 1, Smad2 / 3, SMAD μέλος της οικογένειας 2/3; Σαλιγκάρι1, δάκτυλο ψευδαργύρου οικογένειας σαλιγκαριού 1 IL6, ιντερλευκίνη 6; IL6R, υποδοχέας ιντερλευκίνης 6, JAK1, Janus κινάση 1; STAT3, μορφοτροπέας σήματος και ενεργοποιητής της μεταγραφής 3, c-fos, ορό ογκογονικού οστεοσαρκώματος ορού μυός FBJ, Spry1, ομόλογο sprouty 1. Τα βέλη

20 της γραμμής παύσης δείχνουν τη μετεγκατάσταση των πρωτεϊνών. Τα βελάκια των σταθερών γραμμών δείχνουν καταρράκτες σηματοδότησης. ΚΑΡ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΑΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΔΙΑΚΗ ΑΝΑΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ mir-1 mir-30 mir-29 mir-133 mir-150 mir-21 mir-23a mir-125 mir-195 mir-199 mir-214 Σχηματική απεικόνιση του Τύπου των mirnas που επηρεάζουν αρνητικά ή θετικά την καρδιακή αναδιαμόρφωση.

21 MIR-208 Συσχέτιση εμβρυικού με ενήλικο σε καρδιακή ασθένεια Οι ομοιότητες μεταξύ εμβρυϊκού φαινοτύπου και καρδιακής ανεπάρκειας είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα ενεργοποίησης του εμβρυϊκού mirna 208. Τα γονίδια επαναπρογραμματίζονται και προκαλούνται παθολογικές αλλοιώσεις στη λειτουργία της καρδιάς. Το Υπερεκφρασμένο ενήλικο mirna-208 που παρουσιάζει ομοιότητες με το εμβρυικό μεταξύ των δύο φαινοτύπων σε σχέση με την καρδιακής ανεπάρκειας είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα ενεργοποίησης του εμβρυϊκού mirna 208. Τα γονίδια επαναπρογραμματίζονται και προκαλούνται παθολογικές αλλοιώσεις στη λειτουργία της καρδιάς, λόγω πρόκλησης καρδιακού στρες.

22 Μείωση Υπερτροφίας μετά από αναστολή mir-208 NATURE MEDICINE VOL.13 1 NO.4 (ΜΕ ΕΙΔΙΚΗ ΜΥΙΚΗ ΕΝΤΟΠ ΙΣΗ) ΑΝΤΙΑ ΡΡΥΘ ΜΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΙΟΡ ΡΥΘΜΙ ΣΗ ΤΟΥ

23 Η Υπερέκφραση του mir-208a προκαλεί υπερτροφική γονιδιακή έκφραση.

24 Ο Ρόλος του mirna-1 στον Αιφνίδιο Θάνατο Το mirνα-1 αποτελεί σημαντικό ρυθμιστή καρδιακής ηλεκτρικής αναδιαμόρφωσης και αρρυθμιογένεσης.συνδέεται με την απώλεια κοννεξίνης-43 συστατικής πρωτεΐνης των χασματικών συνάψεων (gap junctions).

25 Η Υπερέκφραση του mirνα-1 μειώνει την αποτελεσματικότητα του γονιδίου που κωδικοποιεί τη κοννεξίνη 43 και το γονίδιο που κωδικοποιεί τον εισερχόμενο ανορθωτή ιόντων Κ + ρεύμα Ι Κ1, που συμβάλλουν στον φαινότυπο ηλεκτρικής αναδιαμόρφωσης μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου. Η ηλεκτρική αναδιαμόρφωση μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου προκαλεί επέκταση του δυναμικού δράσης και επιβραδύνει την αγωγή. Τα παρατεταμένα δυναμικά δράσης είναι ευάλωτα στην εκκίνηση της αρρυθμίας μετά από τις επαναπολώσεις, ενώ η επιβράδυνση της αγωγής είναι ένα κρίσιμο συστατικό για τη δημιουργία ενός κυκλώματος αρρυθμίας - του υποστρώματος ιστού για τη συντήρηση της αρρυθμίας. Ως αποτέλεσμα των ανωτέρω είναι οι καρδιές των πειραματικών μοντέλων (αρουραίων) να έχουν μια σειρά ανωμαλιών, συμπεριλαμβανομένης της κοιλιακής διαφραγματικής ανεπάρκειας, των διαταραχών του καρδιακού ρυθμού και μιας εντυπωσιακής ανωμαλίας του κυτταρικού κύκλου των μυοκυττάρων.

26 Ο ρόλος του mirna-133 στην καρδιακή αναδιαμόρφωση Το mirna -133 με μειωμένη έκφραση συνδέεται με υπερτροφία λόγω υπέρταση, υπερτροφία λόγω στένωσης της αορτής και τέλος λόγω υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας. Ενώ αντίστοιχα η Υπερέκφραση του συνδέεται με αναστολή της υπερτροφίας και της υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας.τέλος η αναστολή του συνδέεται με αύξηση της υπερτροφίας κατά ένα μεγάλο σημαντικό βαθμό. Ο ρόλος του mirna-1 και mirna 133 στο QT syndrome(σύνδρομο καρδιακής αρρυθμίας) Το σύνδρομο του μακροχρόνιου QT (LQTS) είναι μια γενετική καρδιακή πάθηση που συνδέεται με την παρατεταμένη κοιλιακή επαναπόλωση, κυρίως αποτέλεσμα διαταραχών στα κανάλια καρδιακών ιόντων, K + η οποία προδιαθέτει τα άτομα σε απειλούμενες με τη ζωή αρρυθμίες. Το σύνδρομο επιμήκυνσης του επάρματος QT ελέγχεται και από το γονίδιο ERG το οποίο κωδικοποιεί ένα δίαυλο ιόντων καλίου. To mirνα-133 ρυθμίζει την αναστολή της έκφρασης του γονιδίου ERG σε επίπεδο πρωτεΐνης προκαλώντας μετα - μεταγραφική σίγαση του ERG με αποτέλεσμα την παράταση του QT συνδρόμου Αναπροσαρμογή των μυϊκών ειδικών μικροrnas mirνα-1 και mirνα-133 και καθοδική ρύθμιση του ERG (γονίδιο που σχετίζεται με αιθέρα-α-go-go ) σε καρδιές κουνελιού του μοντέλου (rberg, n = 5 καρδιές για κάθε ομάδα ) και σε ανθρώπινες καρδιές (HERG, n = 6 καρδιές για κάθε ομάδα) από άτομα με DM. Α και Β, αυξάνει τα επίπεδα mrna των mirνα-1 και mirνα-133. C και D, καθοδική ρύθμιση των επιπέδων πρωτεϊνών rberg και HERG σε καρδιές DM. ΑΡ, προεπεξεργασμένο με αντιγονικό πεπτίδιο. ( Ctl ), κουνέλια ελέγχου που έχουν τακτοποιημένα και εικονικά

27 χειρουργημένα ή ασθενείς με υγιείς καρδιές. *, ρ <0.05 έναντι ελέγχου. GAPDH, 3- φωσφορική αφυδρογονάση γλυκεραλδεΰδης.

28 Μελλοντική Κλινική Εφαρμογή Παρέμβαση έκφρασης mirna Κυτταροκαλλιέργειες, μετά από υβριδισμό που δίνει τη δυνατότητα να εκφραστούν τα επιθυμητά micrornas σε μυοκαρδιακά κύτταρα. in-vivo ΡΥΘΜΙΣΗ microrna Φυσιολογική Λειτουργία Αναστολή Ενίσχυση

29 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι εξελίξεις στη γενετική επιγενετική δείχνουν ότι: Η καρδιά συνεχίζει να αναγεννάται καθόλη τη διάρκεια της ζωής. Η αναγέννηση αυτή καθοδηγείται από τα micrornas που σηματοδοτούν τα όρια ρυθμιστικής παρέμβασης στο γονιδίωμα της καρδιάς ώστε να γίνουν στόχος θεραπευτικής παρέμβασης καθώς και η αναγνώριση επιγενετικών μηχανισμών ελεγχόμενων από τα mirnas έχει ήδη αρχίσει να χρησιμοποιείται για τις καινούργιες θεραπείες τόσο στο παρών όσο και στο μέλλον. Τα κυκλοφορούντα στα βιολογικά υγρά των mirnas περιέχουν μία πιθανή πηγή των βιοδεικτών. Η Διερεύνυση των συγκεκριμένων δραστηριοτήτων mirnas ανοίγει μία πιθανή θεραπευτική οδό. Ο Τύπος των mirnas μπορεί να καθορίσει την ευαισθησία την πρόγνωση και ανταπόκριση σε μελλοντικές θεραπείες. Η δυνατότητα γονιδιακής ρύθμισης των mirnas δημιουργεί καινούργιο πεδίο θεραπευτικής αντιμετώπισης πολλών νοσημάτων. Η μεταφραστικά έρευνα με επίκεντρο τα mirnas θα ανοίξει καινούργια πεδία στην θεραπευτική αντιμετώπιση σύνθετων νοσημάτων.

30 Βιβλιογραφία Feinberg MW, Moore KJ. Circ Res Feb 19;118(4): doi: /CIRCRESAHA Review. MicroRNA-management of lipoprotein homeostasis. Sun X, Feinberg MW. Circ Res Jun 20;115(1):2-6. doi: /CIRCRESAHA No abstract available. mirnas in atherosclerotic plaque initiation, progression, and rupture. Andreou I, Sun X, Stone PH, Edelman ER, Feinberg MW. Trends Mol Med May;21(5): doi: /j.molmed Epub 2015 Mar 11. Review. Department of Cellular and Integrative Physiology, University of Nebraska Medical Center, Omaha, NE 68198, USA. 2 Department of Anesthesiology, University of Nebraska Medical Center, Omaha, NE 68198, USA. Greenland P., Alpert J.S., Beller G.A., Benjamin E.J., Budoff M.J., Fayad Z.A., Foster E., Hlatky M.A., Hodgson J.M., Kushner F.G., et al ACCF/AHA guideline for assessment of cardiovascular risk in asymptomatic adults: A report of the American College of Cardiology Foundation/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines. Circulation. 2010;122:e584 e636. doi: /j.jacc Huikuri, Ην., Castellanos, Α. & Myerburg, RJ Ν. Engl. J. Med. 345 MicroRNA mir-133 Represses HERG K+ Channel Expression Contributing to QT Prolongation in Diabetic Hearts [2007] Xiao, Jiening Luo, Xiaobin Lin, Huixian Zhang, Ying et al Ιατρική Φυσιολογία Κουτσιλιέρης Μιχαήλ τόμος ΙΙ). science vol / Watson & Crick Nobel Prize in Physiology or Medicine (1962) 30 Σεπτεμβρίου Οκτωβρίου 2017 Christensen, P. K., Gall, M. A., Major-Pedersen, A., Sato, A., Rossing, P., Breum, L., Pietersen, A., Kastrup, J., and Parving, H. H. (2000) Scand. J. Clin. Lab. Invest. 60, Okin, P. M., Devereux, R. B., Lee, E. T., Galloway, J. M., and Howard, B. V. (2004)Diabetes 53, Journal Biological Chemistry

Επιγενετικές Μεταβολές στην ιαμόρφωση και Λειτουργία του Μυοκαρδίου. Ιωάννης Ρίζος Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Αττικό Νοσοκομείο

Επιγενετικές Μεταβολές στην ιαμόρφωση και Λειτουργία του Μυοκαρδίου. Ιωάννης Ρίζος Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Αττικό Νοσοκομείο Επιγενετικές Μεταβολές στην ιαμόρφωση και Λειτουργία του Μυοκαρδίου Ιωάννης Ρίζος Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Αττικό Νοσοκομείο Ερώτημα Ποια είναι η αντίδραση της καρδιάς μυοκαρδίου στα επιγεννετικά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΥΟΚΑΡ ΙΑΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑ Α

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΥΟΚΑΡ ΙΑΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΥΟΚΑΡ ΙΑΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑ Α ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΚΩΛΕΤΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΠΑΛΟΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΑΛΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΗΜΗΤΡΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙ ΗΣ ΜΑΡΙΑ ΑΓΓΕΛΑΚΗ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΒΛΑΧΟΣ ΑΓΑΘΟΚΛΕΙΑ ΜΗΤΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΓΩΓΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ

ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΓΩΓΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΓΩΓΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ Το ένζυμο Αδενυλική κυκλάση, υπεύθυνο για τη βιοσύνθεση του camp. Το camp είναι ένα παράδειγμα μορίου «αγγελιοφόρου» καθοδικά των G πρωτεινών Αύξηση του camp

Διαβάστε περισσότερα

Μοριακή Bιολογία ΔIAΛEΞΕΙΣ 9 & 10

Μοριακή Bιολογία ΔIAΛEΞΕΙΣ 9 & 10 Μοριακή Bιολογία ΔIAΛEΞΕΙΣ 9 & 10 ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΤΟΥ RNA, ΙΝΤΡΟΝΙΑ/ΕΞΟΝΙΑ & ΜΕΤΑ-ΜΕΤΑΓΡΑΦΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ Χρήστος Παναγιωτίδης, Ph.D. Καθηγητής Κυτταρικής/Μοριακής Βιολογίας Εργαστήριο Φαρμακολογίας, Τομέας Φαρμακογνωσίας/Φαρμακολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Το mir-29a ως βιοδείκτης στην υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια. Δ. Ντέλιος 1,2

Το mir-29a ως βιοδείκτης στην υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια. Δ. Ντέλιος 1,2 Το mir-29a ως βιοδείκτης στην υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια Δ. Ντέλιος 1,2 Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια - 1:500 στο γενικό πληθυσμό Πρωτεΐνες του σαρκομεριδίου ΜΥΗ7, MYBPC3, TNNI3, TNNT2, TPM1, MYL3, MYL2

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΙΑ 3 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. ΚΥΤΤΑΡΟΚΙΝΕΣ ή ΚΥΤΤΟΚΙΝΕΣ Dr ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΘΕΩΡΙΑ 3 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. ΚΥΤΤΑΡΟΚΙΝΕΣ ή ΚΥΤΤΟΚΙΝΕΣ Dr ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΘΕΩΡΙΑ 3 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΥΤΤΑΡΟΚΙΝΕΣ ή ΚΥΤΤΟΚΙΝΕΣ Dr ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Είδαμε ότι οι ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΜΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΝΟΣΙΑΣ είναι 1. Ανατομικοί φραγμοί - Δέρμα - Βλεννώδεις

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΓΩΓΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ

ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΓΩΓΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΓΩΓΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ Το ένζυμο Αδενυλική κυκλάση, υπεύθυνο για τη βιοσύνθεση του camp. Το camp είναι ένα παράδειγμα μορίου «αγγελιοφόρου» καθοδικά των G πρωτεινών Αύξηση του camp

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος κυτταρικού κύκλου-απόπτωση Πεφάνη Δάφνη Επίκουρη καθηγήτρια, Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ Μιχαλακοπούλου 176, 1 ος όροφος

Έλεγχος κυτταρικού κύκλου-απόπτωση Πεφάνη Δάφνη Επίκουρη καθηγήτρια, Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ Μιχαλακοπούλου 176, 1 ος όροφος Έλεγχος κυτταρικού κύκλου-απόπτωση Πεφάνη Δάφνη Επίκουρη καθηγήτρια, Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ Μιχαλακοπούλου 176, 1 ος όροφος Κυτταρικός κύκλος Φάσεις του κυτταρικού κύκλου G1:Αύξηση του κυττάρου και προετοιμασία

Διαβάστε περισσότερα

Η έκφραση του μεταγραφικού παράγοντα GATA 4 σε ισχαιμικές αλλοιώσεις του μυοκαρδίου σαν ισχυρός προγνωστικός παράγοντας.

Η έκφραση του μεταγραφικού παράγοντα GATA 4 σε ισχαιμικές αλλοιώσεις του μυοκαρδίου σαν ισχυρός προγνωστικός παράγοντας. Η έκφραση του μεταγραφικού παράγοντα GATA 4 σε ισχαιμικές αλλοιώσεις του μυοκαρδίου σαν ισχυρός προγνωστικός παράγοντας. Α. Τσίπης 1, Α.Μ. Αθανασιάδου 1, Ε. Πέτρου 2, Δ. Μηλιόπουλος 2, Α. Γκουζιούτα 2,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΓΩΓΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ

ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΓΩΓΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΓΩΓΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ Το ένζυμο Αδενυλική κυκλάση, υπεύθυνο για τη βιοσύνθεση του camp. Το camp είναι ένα παράδειγμα μορίου «αγγελιοφόρου» καθοδικά των G πρωτεινών Αύξηση του camp

Διαβάστε περισσότερα

Kυτταρική Bιολογία. Απόπτωση, ή Προγραμματισμένος Κυτταρικός Θάνατος ΔIAΛEΞΗ 20 (9/5/2017) Δρ. Xρήστος Παναγιωτίδης, Τμήμα Φαρμακευτικής Α.Π.Θ.

Kυτταρική Bιολογία. Απόπτωση, ή Προγραμματισμένος Κυτταρικός Θάνατος ΔIAΛEΞΗ 20 (9/5/2017) Δρ. Xρήστος Παναγιωτίδης, Τμήμα Φαρμακευτικής Α.Π.Θ. Kυτταρική Bιολογία ΔIAΛEΞΗ 20 (9/5/2017) Απόπτωση, ή Προγραμματισμένος Κυτταρικός Θάνατος Τι είναι απόπτωση; Απόπτωση είναι ο προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος Η καταστροφή του κυττάρου γίνεται «ήπια»

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο 1. Με ποιο μηχανισμό αντιγράφεται το DNA σύμφωνα με τους Watson και Crick; 2. Ένα κύτταρο που περιέχει ένα μόνο χρωμόσωμα τοποθετείται σε θρεπτικό υλικό που περιέχει ραδιενεργό

Διαβάστε περισσότερα

Σ.ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ,Μ.ΜΑΡΚΕΤΟΥ,Φ.ΠΑΡΘΕΝΑΚΗΣ, Ε.ΖΑΧΑΡΗΣ,Κ.ΡΟΥΦΑΣ, Ι.ΚΟΝΤΑΡΑΚΗ, Δ.ΒΟΥΓΙΑ, Π.ΒΑΡΔΑΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΓΝΗ

Σ.ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ,Μ.ΜΑΡΚΕΤΟΥ,Φ.ΠΑΡΘΕΝΑΚΗΣ, Ε.ΖΑΧΑΡΗΣ,Κ.ΡΟΥΦΑΣ, Ι.ΚΟΝΤΑΡΑΚΗ, Δ.ΒΟΥΓΙΑ, Π.ΒΑΡΔΑΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΓΝΗ Επίπεδα MiR-21 και mir-133 σε μονοπύρηνα κύτταρα περιφερικού αίματος σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια με διατηρημένο κλάσμα εξωθήσεως. Σ.ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ,Μ.ΜΑΡΚΕΤΟΥ,Φ.ΠΑΡΘΕΝΑΚΗΣ, Ε.ΖΑΧΑΡΗΣ,Κ.ΡΟΥΦΑΣ, Ι.ΚΟΝΤΑΡΑΚΗ,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΡΤΗΡΙΟΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗ Κολέτσα Τριανταφυλλιά Eπικ. Καθηγήτρια Παθολογικής Ανατομικής ΑΠΘ Aρτηριοσκλήρωση * Αρτηριδιοσκλήρωση (Υπερτασική) * Τύπου Mockemberg

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΖΑΪΥΟΥ-ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Κ.

ΠΑΖΑΪΥΟΥ-ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Κ. Γιατί μας απασχολεί Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 και 2 συνοδεύονται από μικρο και μακροαγγειακές επιπλοκές Σημαντικότερη αιτία νοσηρότητας και θνητότητας του διαβητικού πληθυσμού Ο κίνδυνος για καρδιαγγειακή

Διαβάστε περισσότερα

Κυτταρική Βιολογία. Ενότητα 12 : Απόπτωση ή Προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος. Παναγιωτίδης Χρήστος Τμήμα Φαρμακευτικής ΑΠΘ

Κυτταρική Βιολογία. Ενότητα 12 : Απόπτωση ή Προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος. Παναγιωτίδης Χρήστος Τμήμα Φαρμακευτικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Κυτταρική Βιολογία Ενότητα 12 : Απόπτωση ή Προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος Παναγιωτίδης Χρήστος ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

1. Πού πραγματοποιούνται η αντιγραφή και η μεταγραφή; ΘΩΜΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗ. 2. Ποιες είναι οι κατηγορίες γονιδίων με κριτήριο το προϊόν της μεταγραφής τους;

1. Πού πραγματοποιούνται η αντιγραφή και η μεταγραφή; ΘΩΜΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗ. 2. Ποιες είναι οι κατηγορίες γονιδίων με κριτήριο το προϊόν της μεταγραφής τους; Βιολογία Γ Ενιαίου Λυκείου / Θετική Κατεύθυνση κεφαλαιο 2ο: αντιγραφη, εκφραση και ρυθμιση τησ ΓενετικηΣ ΠληροφοριαΣ 1. Πού πραγματοποιούνται η αντιγραφή και η μεταγραφή; Ευκαρυωτικά κύτταρα: στον πυρήνα,

Διαβάστε περισσότερα

Βιοπληροψορική, συσιημική βιολογία και εξατομικευμένη θεραπεία

Βιοπληροψορική, συσιημική βιολογία και εξατομικευμένη θεραπεία Βιοπληροψορική, συσιημική βιολογία και εξατομικευμένη θεραπεία Φραγκίσκος Κολίσης Καθηγητής Βιοτεχνολογίας, Σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ, Διευθυντής Ινστιτούτου Βιολογικών Ερευνών και Βιοτεχνολογίας, EIE

Διαβάστε περισσότερα

Υποψήφιος διδάκτορας: Καββαδάς Παναγιώτης. Έτος ολοκλήρωσης διδακτορικής διατριβής: 2010

Υποψήφιος διδάκτορας: Καββαδάς Παναγιώτης. Έτος ολοκλήρωσης διδακτορικής διατριβής: 2010 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Υποψήφιος διδάκτορας: Καββαδάς Παναγιώτης Έτος ολοκλήρωσης διδακτορικής διατριβής: 2010 Μελέτη τοπ ρόλοπ της ιντεγκρινοσπνδεόμενης κινάσης στην πνεπμονική ίνσση, Διδακτορική Διατριβή, Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Βιολογία ΙI Κυτταρική Επικοινωνία Διδάσκοντες: Σ. Γεωργάτος, Θ. Τζαβάρας, Π. Κούκλης, Χ. Αγγελίδης Υπεύθυνος μαθήματος: Σ. Γεωργάτος Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

Μοριακή Bιολογία ΔIAΛEΞΕΙΣ OΔΟΙ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΥΚΑΡΥΩΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΓΩΓΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ

Μοριακή Bιολογία ΔIAΛEΞΕΙΣ OΔΟΙ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΥΚΑΡΥΩΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΓΩΓΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ Μοριακή Bιολογία ΔIAΛEΞΕΙΣ 11-13 OΔΟΙ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΥΚΑΡΥΩΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΓΩΓΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ (Πως γίνονται αντιληπτά τα μηνύματα και πως δίδονται οι απαντήσεις) Χρήστος Παναγιωτίδης, Ph.D. Καθηγητής Κυτταρικής/Μοριακής

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10. Στρατηγικές ρύθμισης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10. Στρατηγικές ρύθμισης ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10. Στρατηγικές ρύθμισης Oι μεταβολικές πορείες, όπως και η κυκλοφοριακή κίνηση ρυθμίζονται από σήματα. Η CTP, το τελικό προϊόν μιας πορείας πολλών βημάτων, ελέγχει τη ροή των αντιδράσεων σύνθεσής

Διαβάστε περισσότερα

Oδοί και μηχανισμοί ευκαρυωτικής μεταγωγής σήματος

Oδοί και μηχανισμοί ευκαρυωτικής μεταγωγής σήματος MOPIAKH BIOΛOΓIA ΦAPMAKEYTIKHΣ ΔIAΛEΞΕΙΣ 10-12 Oδοί και μηχανισμοί ευκαρυωτικής μεταγωγής σήματος (Πως γίνονται αντιληπτά τα μηνύματα και πως δίδονται οι απαντήσεις) Δρ. Xρήστος Παναγιωτίδης, Tµήµα Φαρµακευτικής

Διαβάστε περισσότερα

Το σύστημα τελομερών/τελομεράσης στις χρόνιες φλεγμονώδεις διαταραχές

Το σύστημα τελομερών/τελομεράσης στις χρόνιες φλεγμονώδεις διαταραχές Το σύστημα τελομερών/τελομεράσης στις χρόνιες φλεγμονώδεις διαταραχές Βιβλιογραφική Ανασκόπηση Κορδίνας Βασίλειος Μοριακός Βιολόγος και Γενετιστής Ειδικευόμενος Παθολόγος Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας-Πειραιά

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ Από την καρδιοπνευμονική στην καρδιοεγκεφαλική αναζωογόνηση ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ Μαρία Ι. Σεφέρου Ειδικευόμενη Καρδιολογίας Σισμανόγλειο Γ.Ν.Α. ΑΝΑΚΟΠΗ Ηλεκτρική Φάση Κυκλοφορική Φάση Μεταβολική Φάση ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. β Α3. δ Α4. γ Α5. γ. ΘΕΜΑ Β Β1. Στήλη Ι Στήλη ΙΙ 1 Α 2 Γ 3 Α 4 Β 5 Α 6 Α 7 Γ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. β Α3. δ Α4. γ Α5. γ. ΘΕΜΑ Β Β1. Στήλη Ι Στήλη ΙΙ 1 Α 2 Γ 3 Α 4 Β 5 Α 6 Α 7 Γ ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. β Α3. δ Α4. γ Α5. γ 1 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27 ΜΑΪΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Γονιδιωματική. G. Patrinos

Γονιδιωματική. G. Patrinos Γονιδιωματική Η μεταγονιδιωματική εποχή... Σημαντικότερα επιτεύγματα POST GENOME ERA Ολοκλήρωση της αποκρυπτογράφησης της αλληλουχίας των γονιδιωμάτων πολλών οργανισμών. Προτύπωση μεθοδολογιών για προσδιορισμό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ ΜΕ ΔΙΑΤΗΡΗΜΕΝΟ ΚΛΑΣΜΑ ΕΞΩΘΗΣΗΣ

ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ ΜΕ ΔΙΑΤΗΡΗΜΕΝΟ ΚΛΑΣΜΑ ΕΞΩΘΗΣΗΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ ΜΕ ΔΙΑΤΗΡΗΜΕΝΟ ΚΛΑΣΜΑ ΕΞΩΘΗΣΗΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ Αικατερίνη Αυγεροπούλου Διευθύντρια Ε.Σ.Υ Γ.Ν.Α ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΟΡΙΣΜΟΣ Η καρδιακή ανεπάρκεια με διατηρημένο κλάσμα εξώθησης

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή τη φράση, η οποία

Διαβάστε περισσότερα

«ΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΚΙΝΟΓΕΝΕΣΗ: ΒΙΟΧΗΜΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ»

«ΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΚΙΝΟΓΕΝΕΣΗ: ΒΙΟΧΗΜΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ» ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΜΟΝΑΔΑ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ «ΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΚΙΝΟΓΕΝΕΣΗ: ΒΙΟΧΗΜΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ»

Διαβάστε περισσότερα

Ρύθµιση κυτταρικής λειτουργίας. Μεταγωγή σήµατος

Ρύθµιση κυτταρικής λειτουργίας. Μεταγωγή σήµατος Ρύθµιση κυτταρικής λειτουργίας Μεταγωγή σήµατος 1 Εισαγωγή Η διαδικασία εξέλιξης των πολυκύτταρων οργανισµών (πρίν 2.5 δις χρόνια) άρχισε πολύ πιο αργά από την ύπαρξη των µονοκύτταρων οργανισµών (πρίν

Διαβάστε περισσότερα

314 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗ ΜΥΪΚΗ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Δ.Π.Θ.

314 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗ ΜΥΪΚΗ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Δ.Π.Θ. 314 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗ ΜΥΪΚΗ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Δ.Π.Θ. ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΜΥΪΚΗΣ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ ΧΡΟΝΙΑ Ή ΜΟΝΙΜΗ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ ΜΥΪΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Τα ορμονικά μόρια και η διαχείριση τους μέσα στο φυτό

Τα ορμονικά μόρια και η διαχείριση τους μέσα στο φυτό Φυσιολογία Φυτών Διαχείριση ορμονικών μορίων Τα ορμονικά μόρια και η διαχείριση τους μέσα στο φυτό Φυσιολογία Φυτών 3 ου Εξαμήνου Δ. Μπουράνης, Σ. Χωριανοπούλου 1 Φυσιολογία Φυτών Διαχείριση ορμονικών

Διαβάστε περισσότερα

Β1. Β2. ΘΕΜΑ 2ο 1. 2.

Β1. Β2. ΘΕΜΑ 2ο 1. 2. 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 20 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: BΙΟΛΟΓΙΑ (ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο Α1.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ Καθώς η επιστημονική γνώση και κατανόηση αναπτύσσονται, ο μελλοντικός σχεδιασμός βιοτεχνολογικών προϊόντων περιορίζεται μόνο από τη φαντασία μας Βιοτεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

Ηλίας Ηλιόπουλος Εργαστήριο Γενετικής, Τµήµα Γεωπονικής Βιοτεχνολογίας, Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών

Ηλίας Ηλιόπουλος Εργαστήριο Γενετικής, Τµήµα Γεωπονικής Βιοτεχνολογίας, Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών Χηµική Μεταβίβαση Σήµατος Ηλίας Ηλιόπουλος Εργαστήριο Γενετικής, Τµήµα Γεωπονικής Βιοτεχνολογίας, Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών 1 Η Επικοινωνία στα Ζωϊκά Κύτταρα 1. Δίκτυα εξωκυτταρικών και ενδοκυτταρικών

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα επικοινωνίας Ανθρωπίνου σώματος. ενδοκρινολογικό νευρικό σύστημα

Συστήματα επικοινωνίας Ανθρωπίνου σώματος. ενδοκρινολογικό νευρικό σύστημα Κύτταρο Το κύτταρο αποτελείται από μέρη τα οποία έχουν συγκεκριμένη δομή και επιτελούν μία συγκεκριμένη λειτουργία στην όλη οργάνωση του κυττάρου. Δομή κυτταροπλασματικής μεμβράνης Συστήματα επικοινωνίας

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15. Κυτταρική ρύθμιση. Ακαδημαϊκές Εκδόσεις 2011 Το κύτταρο-μια Μοριακή Προσέγγιση 1

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15. Κυτταρική ρύθμιση. Ακαδημαϊκές Εκδόσεις 2011 Το κύτταρο-μια Μοριακή Προσέγγιση 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15 Κυτταρική ρύθμιση Ακαδημαϊκές Εκδόσεις 2011 Το κύτταρο-μια Μοριακή Προσέγγιση 1 ΕΙΚΟΝΑ 15.1 Μηχανισμοί διακυτταρικής σηματοδότησης. Η διακυτταρική σηματοδότηση μπορεί να συμβαίνει είτε απευθείας

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογία του καρδιαγγειακού συστήματος. Κλειώ Μαυραγάνη

Φυσιολογία του καρδιαγγειακού συστήματος. Κλειώ Μαυραγάνη Φυσιολογία του καρδιαγγειακού συστήματος Κλειώ Μαυραγάνη Σύνοψη I. Γενικές αρχές καρδιαγγειακού συστήματος- Δομή και ρόλος II. III. IV. Προέλευση του καρδιακού ρυθμού και της ηλεκτρικής δραστηριότητας

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Στατίνες και σακχαρώδης διαβήτης Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Σακχαρώδης διαβήτης και καρδιαγγειακός κίνδυνος Μετα-ανάλυση

Διαβάστε περισσότερα

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Διάλεξη 5: Σακχαρώδης Διαβήτης και Άσκηση Υπεύθυνη Μαθήματος: Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς, Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη 5 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ

Διαβάστε περισσότερα

Ισχαιμική - λειτουργική ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδος. Χαράλαμπος Ι. Καρβούνης.

Ισχαιμική - λειτουργική ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδος. Χαράλαμπος Ι. Καρβούνης. Ισχαιμική - λειτουργική ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδος. Χαράλαμπος Ι. Καρβούνης. Η ισχαιμική ανεπάρκεια της μιτροειδούς αποτελεί ένα σύνθετο πρόβλημα της σημερινής καρδιολογίας, τόσο από πλευράς κατανόησης

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. γ Α3. α Α4. β Α5. β ΘΕΜΑ B B1. B2.

ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. γ Α3. α Α4. β Α5. β ΘΕΜΑ B B1. B2. ΘΕΜΑ Α Α1. γ (το πριμόσωμα) Α2. γ (οι υποκινητές και οι μεταγραφικοί παράγοντες κάθε γονιδίου) Α3. α (μεταφέρει ένα συγκεκριμένο αμινοξύ στο ριβόσωμα) Α4. β (αποδιάταξη των δύο συμπληρωματικών αλυσίδων)

Διαβάστε περισσότερα

BIOΛ154 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ι. ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ (Lubert Stryer)

BIOΛ154 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ι. ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ (Lubert Stryer) BIOΛ154 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ι ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ (Lubert Stryer) ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ 17.1 Η πυροσταφυλική αφυδρογονάση συνδέει τη γλυκόλυση με τον κύκλο του κιτρικού οξέος 17.2 O κύκλος του κιτρικού οξέος οξειδώνει μονάδες δύο ατόμων

Διαβάστε περισσότερα

Λείος μυς. Ε. Παρασκευά Αναπλ. Καθηγήτρια Κυτταρικής Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 2017

Λείος μυς. Ε. Παρασκευά Αναπλ. Καθηγήτρια Κυτταρικής Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 2017 Λείος μυς Ε. Παρασκευά Αναπλ. Καθηγήτρια Κυτταρικής Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 2017 1 Λείοι μύες Τοιχώματα κοίλων οργάνων Νεύρωση από ΑΝΣ Ακούσιες κινήσεις Λείες μυϊκές ίνες Ατρακτοειδή κύτταρα (μονοπύρηνα)

Διαβάστε περισσότερα

γ ρ α π τ ή ε ξ έ τ α σ η σ τ ο μ ά θ η μ α ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

γ ρ α π τ ή ε ξ έ τ α σ η σ τ ο μ ά θ η μ α ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ γ ρ α π τ ή ε ξ έ τ α σ η σ τ ο μ ά θ η μ α ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ' ΛΥΚΕΙΟΥ Τάξη: Γ Λυκείου Τμήμα: Βαθμός: Ονοματεπώνυμο: Καθηγητές: Θ Ε Μ Α A 1. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση: Α1. Το γονίδιο

Διαβάστε περισσότερα

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΟΡΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΟΡΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C. MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΟΡΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S Αδένες Έκκρισης Ορμονών Υπόφυση Θυρεοειδής Αδένας Παραθυροειδείς

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ 27 Μαΐου 2016 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Απαντήσεις Θεμάτων Πανελλαδικών Εξετάσεων Ημερησίων Γενικών Λυκείων (Νέο & Παλιό Σύστημα) ΘΕΜΑ Γ Γ.1 Ο χαρακτήρας της ομάδας αίματος στον άνθρωπο

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ (ΕΚΠΑ) ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΚ.ΕΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ

ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ (ΕΚΠΑ) ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΚ.ΕΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ (ΕΚΠΑ) ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΚ.ΕΤΟΥΣ 2017-2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ 1. Αναφέρατε τρεις τρόπους με τους οποίους ελέγχεται το άνοιγμα της πύλης ενός ιοντικού διαύλου

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11. Βιοενεργητική & Μεταβολισµός: Μιτοχόνδρια, Χλωροπλάστες & Υπεροξειδιοσώµατα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11. Βιοενεργητική & Μεταβολισµός: Μιτοχόνδρια, Χλωροπλάστες & Υπεροξειδιοσώµατα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 Βιοενεργητική & Μεταβολισµός: Μιτοχόνδρια, Χλωροπλάστες & Υπεροξειδιοσώµατα Τα ΥΠΕΡΟΞΕΙΔΙΟΣΩΜΑΤΑ Μέρος Ε ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΥΠΕΡΟΞΕΙΔΙΟΣΩΜΑΤΩΝ - Περιέχουν ένζυµα για ποικίλες µεταβολικές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΝΟΣΟΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ: Ενεργοποίηση των Τ κυττάρων από τους µικροοργανισµούς. Οι φάσεις των Τ κυτταρικών απαντήσεων

ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΝΟΣΟΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ: Ενεργοποίηση των Τ κυττάρων από τους µικροοργανισµούς. Οι φάσεις των Τ κυτταρικών απαντήσεων ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΝΟΣΟΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ: Ενεργοποίηση των Τ κυττάρων από τους µικροοργανισµούς Οι φάσεις των Τ κυτταρικών απαντήσεων Αναγνώριση του αντιγόνου και συνδιέγερση Αναγνώριση πεπτιδίων συνδεδεµένων µε το

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Αρχές μοριακής παθολογίας Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Μοριακή Παθολογία Ανερχόμενος κλάδος της Παθολογίας Επικεντρώνεται στην μελέτη και τη διάγνωση νοσημάτων Στον καθορισμό και την πιστοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Ποιες είναι οι ομοιότητες και οι διαφορές μεταξύ της αντιγραφής και της

Ποιες είναι οι ομοιότητες και οι διαφορές μεταξύ της αντιγραφής και της ΚΕΦ. 2 ο ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΡΙΣΕΩΣ Ποιες είναι οι ομοιότητες και οι διαφορές μεταξύ της αντιγραφής και της μεταγραφής; Διαφορές Αντιγραφή Μεταγραφή 1. Διατηρείται και μεταβιβάζεται η 1. Μεταβιβάζεται η γενετική

Διαβάστε περισσότερα

Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό»

Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό» Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό» Κάλιο Το 98% του ολικού Κ + του σώματος βρίσκεται στο εσωτερικό των κυττάρων Το 2% στο εξωκυττάριο

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Προσανατολισμού Γ Λυκείου Κεφάλαιο: Κεφάλαια 1,2,4 Ονοματεπώνυμο Μαθητή: Ημερομηνία: 08/12/2018 Επιδιωκόμενος Στόχος: 75/100

Βιολογία Προσανατολισμού Γ Λυκείου Κεφάλαιο: Κεφάλαια 1,2,4 Ονοματεπώνυμο Μαθητή: Ημερομηνία: 08/12/2018 Επιδιωκόμενος Στόχος: 75/100 Μάθημα/Τάξη: Βιολογία Προσανατολισμού Γ Λυκείου Κεφάλαιο: Κεφάλαια 1,2,4 Ονοματεπώνυμο Μαθητή: Ημερομηνία: 08/12/2018 Επιδιωκόμενος Στόχος: 75/100 ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό καθεμιάς

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 27 ΜΑΪΟΥ 2008 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 27 ΜΑΪΟΥ 2008 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 27 ΜΑΪΟΥ 2008 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 1 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο 1. β 2. δ 3. β 4. δ 5. β ΘΕΜΑ 2ο 1. Σχολικό βιβλίο, σελ.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΚΟΙΛΙΑΚΕΣ ΣΥΣΤΟΛΕΣ ΤΖΩΡΤΖ ΔΑΔΟΥΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΚΟΙΛΙΑΚΕΣ ΣΥΣΤΟΛΕΣ ΤΖΩΡΤΖ ΔΑΔΟΥΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΚΟΙΛΙΑΚΕΣ ΣΥΣΤΟΛΕΣ ΤΖΩΡΤΖ ΔΑΔΟΥΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ 2016 Το φάσμα των κοιλιακών αρρυθμιών κυμαίνεται

Διαβάστε περισσότερα

HPV DNA, E6, E7, L1, L2, E2, p16, prb, κυκλίνες, κινάσες, Ki67. Τι από όλα αυτά πρέπει να γνωρίζει ο κλινικός γιατρός; Αλέξανδρος Λαµπρόπουλος

HPV DNA, E6, E7, L1, L2, E2, p16, prb, κυκλίνες, κινάσες, Ki67. Τι από όλα αυτά πρέπει να γνωρίζει ο κλινικός γιατρός; Αλέξανδρος Λαµπρόπουλος HPV DNA, E6, E7, L1, L2, E2, p16, prb, κυκλίνες, κινάσες, Ki67. Τι από όλα αυτά πρέπει να γνωρίζει ο κλινικός γιατρός; Αλέξανδρος Λαµπρόπουλος δεν υπάρχει σύγκρουση συµφερόντων Ø Ποιό HPV τεστ είναι το

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία ΘΕΜΑ Α ΘΕΜΑ B

Βιολογία ΘΕΜΑ Α ΘΕΜΑ B Βιολογία προσανατολισμού Α. 1. β 2. γ 3. δ 4. γ 5. δ ΘΕΜΑ Α B1. 4,1,2,6,8,3,5,7 ΘΕΜΑ B B2. Σχολικό βιβλίο σελ. 103 Η γενετική καθοδήγηση είναι.υγιών απογόνων. Σχολικό βιβλίο σελ. 103 Παρ ότι γενετική καθοδήγηση

Διαβάστε περισσότερα

Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1], Τρ. Διδάγγελος[1], Ι. Γιώβος[3], Δ. Καραμήτσος[1]

Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1], Τρ. Διδάγγελος[1], Ι. Γιώβος[3], Δ. Καραμήτσος[1] Ολόγοςλεπτίνης/αδιπονεκτίνης ως ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας 10ετούς καρδιαγγειακού κινδύνου σε ινσουλινοθεραπευόμενους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1],

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ, ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ, ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ EIKONA 2.1 Ημισυντηρητικός μηχανισμός αντιγραφής του DNA 1. Να γράψετε τα ένζυμα που (α) προκαλούν ξετύλιγμα των αλυσίδων του αρχικού (μητρικού μορίου) DNA και (β) συνθέτουν τις νέες αλυσίδες του DNA.

Διαβάστε περισσότερα

ιαγονιδιακή τεχνολογία G. Patrinos

ιαγονιδιακή τεχνολογία G. Patrinos ιαγονιδιακή τεχνολογία Αντίστροφη γενετική Οργανισμός Γονιδίωμα ιαγονίδιο Γονίδιο Forward genetics Επαγόμενη Οργανισμός μεταλλαξογένεση Μεταλλαγμένος οργανισμός Εύρεση και μελέτη του υπεύθυνου γονιδίου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ

ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ Γενικά Η πρόληψη των επεισοδίων οξείας απόρριψης και η μακροχρόνια διατήρηση του νεφρικού μοσχεύματος αποτελούν τους στόχους της

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΝΟΣΟΥ. Γαργάνη Κωνσταντίνα: ΤΕ Νοσηλεύτρια Σ/Μ ΓΝΘ Παπανικολάου

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΝΟΣΟΥ. Γαργάνη Κωνσταντίνα: ΤΕ Νοσηλεύτρια Σ/Μ ΓΝΘ Παπανικολάου Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΝΟΣΟΥ Γαργάνη Κωνσταντίνα: ΤΕ Νοσηλεύτρια Σ/Μ ΓΝΘ Παπανικολάου Η στεφανιαία νόσος είναι µία πάθηση των αρτηριών της καρδιάς που οφείλεται

Διαβάστε περισσότερα

Διαγώνισμα Βιολογίας στα Κεφάλαια 1 έως 4 ΚΥΡΙΑΚΗ 7 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014

Διαγώνισμα Βιολογίας στα Κεφάλαια 1 έως 4 ΚΥΡΙΑΚΗ 7 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 Διαγώνισμα Βιολογίας στα Κεφάλαια 1 έως 4 ΚΥΡΙΑΚΗ 7 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. β Α3. β Α4. β Α5. β ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ B B1. Ο όρος γονιδιακή έκφραση αναφέρεται συνήθως σε όλη τη διαδικασία με την οποία

Διαβάστε περισσότερα

Μοριακή Βιολογία. Ενότητα # (5): Ωρίμανση του RNA, ιντρόνια/εξώνια και μεταγραφική ρύθμιση. Παναγιωτίδης Χρήστος Τμήμα Φαρμακευτικής

Μοριακή Βιολογία. Ενότητα # (5): Ωρίμανση του RNA, ιντρόνια/εξώνια και μεταγραφική ρύθμιση. Παναγιωτίδης Χρήστος Τμήμα Φαρμακευτικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μοριακή Βιολογία Ενότητα # (5): Ωρίμανση του RNA, ιντρόνια/εξώνια και μεταγραφική ρύθμιση Παναγιωτίδης Χρήστος Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ, ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ, ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΙΚΟΝΑ 2.4 ΣΤΑΔΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ σ ε λ ί δ α 1 ΕΙΚΟΝΑ 4.2β ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Να συμπληρώσετε τα κενά πλαίσια της εικόνας με την κατάλληλη λέξη ή φράση 2. Να γράψετε τον προσανατολισμό της μετακίνησης του ριβοσώματος

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολικό Σύνδρομο και Καρδιά

Μεταβολικό Σύνδρομο και Καρδιά Μεταβολικό Σύνδρομο και Καρδιά Β. ΚΩΤΣΗΣ MD, Ph.D, FESH ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΑΘΟΓΙΑΣ ΑΠΘ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ-24ΩΡΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ Γ ΠΑΘOΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΠΘ ΓΝΘ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Διάγνωση του

Διαβάστε περισσότερα

ΘΤΡΕΟΕΙΔΙΚΑ ΥΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑ ΓΙΩΡΓΟ ΜΙΙΦΡΟΝΗ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ

ΘΤΡΕΟΕΙΔΙΚΑ ΥΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑ ΓΙΩΡΓΟ ΜΙΙΦΡΟΝΗ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ ΘΤΡΕΟΕΙΔΙΚΑ ΥΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑ ΓΙΩΡΓΟ ΜΙΙΦΡΟΝΗ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ Θυρεοειδικές ορμόνες - δράσεις Οι θυρεοειδικές ορμόνες επηρεάζουν όλους τους ιστούς και τα οργανικά συστήματα στο σωμα

Διαβάστε περισσότερα

Άνδρας 52 ετών. Χωρίς προδιαθεσικούς παράγοντες. Ιστορικό HCM χωρίς απόφραξη του χώρου εξόδου της αριστερής κοιλίας. Υπό ατενολόλη των 25mg.

Άνδρας 52 ετών. Χωρίς προδιαθεσικούς παράγοντες. Ιστορικό HCM χωρίς απόφραξη του χώρου εξόδου της αριστερής κοιλίας. Υπό ατενολόλη των 25mg. Άνδρας 52 ετών. Χωρίς προδιαθεσικούς παράγοντες. Ιστορικό HCM χωρίς απόφραξη του χώρου εξόδου της αριστερής κοιλίας. Υπό ατενολόλη των 25mg. Εισήχθη στην καρδιολογική κλινική για διερεύνηση πρόσθιου θωρακικού

Διαβάστε περισσότερα

Αιμοσφαιρίνες. Αιμοσφαιρίνη Συμβολισμός Σύσταση A HbA α 2 β 2 F HbF α 2 γ 2 A 2 HbA 2 α 2 δ 2 s. Σύγκριση γονιδιακών και χρωμοσωμικών μεταλλάξεων

Αιμοσφαιρίνες. Αιμοσφαιρίνη Συμβολισμός Σύσταση A HbA α 2 β 2 F HbF α 2 γ 2 A 2 HbA 2 α 2 δ 2 s. Σύγκριση γονιδιακών και χρωμοσωμικών μεταλλάξεων A. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Αιμοσφαιρίνες Αιμοσφαιρίνη Συμβολισμός Σύσταση A HbA α 2 β 2 F HbF α 2 γ 2 A 2 HbA 2 α 2 δ 2 S HbS s α 2 β 2 Σύγκριση γονιδιακών και χρωμοσωμικών μεταλλάξεων ΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ Αλλαγή σε αζωτούχες

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4: Ανασυνδυασμένο DNA

Κεφάλαιο 4: Ανασυνδυασμένο DNA Κεφάλαιο 4: Ανασυνδυασμένο DNA 1. Η ανάπτυξη της γενετικής μηχανικής επέτρεψε: α. την κατανόηση των μηχανισμών αντιγραφής του γενετικού υλικού β. την απομόνωση των πλασμιδίων από τα βακτήρια γ. την πραγματοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Β'ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Θ.

ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Β'ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Θ. ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Β'ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΣ 1 ΙΕΡΙΛΗΨΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ: ΕΡΙΦΥΛΗ ΚΥΡΙΑΖΗ

Διαβάστε περισσότερα

Γενική Μικροβιολογία. Ενότητα 12 η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΙΟΛΟΓΙΑ

Γενική Μικροβιολογία. Ενότητα 12 η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΙΟΛΟΓΙΑ Γενική Μικροβιολογία Ενότητα 12 η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΙΟΛΟΓΙΑ Όνομα καθηγητή: Δ. ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Όνομα καθηγητή: Γ. ΖΕΡΒΑΚΗΣ Όνομα καθηγητή: ΑΝ. ΤΑΜΠΑΚΑΚΗ Τμήμα: ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ο.Ε.Φ.Ε. 2004 ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ο.Ε.Φ.Ε. 2004 ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ο.Ε.Φ.Ε. 2004 ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε την ορθή πρόταση: ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 1. Το κωδικόνιο του mrna που κωδικοποιεί το αµινοξύ µεθειονίνη είναι α. 5 GUA

Διαβάστε περισσότερα

Φάσμα group προπαρασκευή για Α.Ε.Ι. & Τ.Ε.Ι.

Φάσμα group προπαρασκευή για Α.Ε.Ι. & Τ.Ε.Ι. σύγχρονο Φάσμα group προπαρασκευή για Α.Ε.Ι. & Τ.Ε.Ι. µαθητικό φροντιστήριο Γραβιάς 85 ΚΗΠΟΥΠΟΛΗ 50.51.557 50.56.296 25ης Μαρτίου 74 ΠΛ.ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗΣ 50.50.658 50.60.845 25ης Μαρτίου 111 ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ 50.27.990

Διαβάστε περισσότερα

Μοριακή Βιολογία. Ενότητα # (6): Oδοί και μηχανισμοί ευκαρυωτικής μεταγωγής σήματος. Παναγιωτίδης Χρήστος Τμήμα Φαρμακευτικής

Μοριακή Βιολογία. Ενότητα # (6): Oδοί και μηχανισμοί ευκαρυωτικής μεταγωγής σήματος. Παναγιωτίδης Χρήστος Τμήμα Φαρμακευτικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μοριακή Βιολογία Ενότητα # (6): Oδοί και μηχανισμοί ευκαρυωτικής μεταγωγής σήματος Παναγιωτίδης Χρήστος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ 1ο. 1. γ 2. γ 3. δ 4. α 5. β

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ 1ο. 1. γ 2. γ 3. δ 4. α 5. β ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ Α Β ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 22 ΜΑΪΟΥ 2009 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ 1ο 1. γ 2. γ 3.

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολικές ανάγκες ανοσοκυττάρων

Μεταβολικές ανάγκες ανοσοκυττάρων Μεταβολικές ανάγκες ανοσοκυττάρων Στέργιος Κατσιουγιάννης PhD Μεταδιδακτορικός συνεργάτης Χαροκόπειο Πανεπιστήµιο Τµήµα Επιστήµης ιαιτολογίας και ιατροφής Μεταβολισµός και Ανοσολογία Ιστορικά το καλύτερο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ. Η τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA και οι εφαρμογές της...

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ. Η τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA και οι εφαρμογές της... ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ Η τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA και οι εφαρμογές της... Γενετική Μηχανική o Περιλαμβάνει όλες τις τεχνικές με τις οποίες μπορούμε να επεμβαίνουμε στο γενετικό υλικό των οργανισμών.

Διαβάστε περισσότερα

Η δομή και λειτουργία της φυσιολογικής καρδιάς και των αγγείων

Η δομή και λειτουργία της φυσιολογικής καρδιάς και των αγγείων Η δομή και λειτουργία της φυσιολογικής καρδιάς και των αγγείων Η μεταφορά των θρεπτικών ουσιών στα κύτταρα των ιστών και η απομάκρυνση από αυτά των αχρήστων γίνεται από το κυκλοφορικό σύστημα, το οποίο

Διαβάστε περισσότερα

Εξέλιξη και ανθρώπινος πολιτισμός: Η ρύθμιση του γονιδίου της λακτάσης

Εξέλιξη και ανθρώπινος πολιτισμός: Η ρύθμιση του γονιδίου της λακτάσης Εξέλιξη και ανθρώπινος πολιτισμός: Η ρύθμιση του γονιδίου της λακτάσης Η διατήρηση του ενζύμου της λακτάσης στους ενήλικες είναι ένα παράδειγμα πρόσφατης εξέλιξης στον άνθρωπο. Μας δείχνει επίσης πώς μεταλλαγές

Διαβάστε περισσότερα

TAKOTSUBO ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΡΑΓΙΣΜΕΝΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ

TAKOTSUBO ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΡΑΓΙΣΜΕΝΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ TAKOTSUBO ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΡΑΓΙΣΜΕΝΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Καγγελάρη Βασιλική 1 Τζιαμπαζάκη Στυλιανή Παδοπούλου Ευμορφία 3 1)νοσηλεύτρια,Ε.Ι.Γ.Ν. Ο Ευγγελισμός-Οφθ/τρειο-πολυκ/κή 2)νοσηλεύτρια,Μ.Ε.Λ Γ. Ν. Ο Ευαγγελισμός

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 20 Η ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης στους ευκαρυωτικούς οργανισμούς

Κεφάλαιο 20 Η ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης στους ευκαρυωτικούς οργανισμούς Κεφάλαιο 20 Η ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης στους ευκαρυωτικούς οργανισμούς Πυρίνας ανθρώπινου μεσοφασικού κυττάρου στον οποίο παρατηρούμε, με ανοσοφθορισμό, τη διάστικτη κατανομή της απακετυλάσης των

Διαβάστε περισσότερα

Το μονοπάτι της κινάσης MAP- ERK

Το μονοπάτι της κινάσης MAP- ERK Το μονοπάτι της κινάσης MAP- ERK 1 Σηματοδότηση μέσω μικρών GTPασών Η οικογένεια μορίων Ras (Rat Sarcoma virus) Ρύθμιση των πρωτεϊνών Ras Οι πρωτεΐνες Ras μετατρέπονται από την ανενεργή μορφή τους, που

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομη Περιγραφή Συνολικής Προόδου Φυσικού Αντικειμένου από την έναρξη του έργου μέχρι τις 30/06/2015

Σύντομη Περιγραφή Συνολικής Προόδου Φυσικού Αντικειμένου από την έναρξη του έργου μέχρι τις 30/06/2015 Σύντομη Περιγραφή Συνολικής Προόδου Φυσικού Αντικειμένου από την έναρξη του έργου μέχρι τις 30/06/2015 Δ1: Συντονισμός του έργου. Προκηρύξεις και επιλογή εξωτερικών επιστημονικών συνεργατών. Ολοκλήρωση

Διαβάστε περισσότερα

Λειτουργική Περιοχή της GTP-ασης

Λειτουργική Περιοχή της GTP-ασης Λειτουργική Περιοχή της GTP-ασης Οι πρωτεΐνες πού φαίνεται να εµπλέκονται στην περιοχή είναι οι πρωτεΐνες L7/L12. Οι πρωτεΐνες αυτές φαίνεται να είναι απαραίτητες για την ενεργότητα του ριβοσώµατος και

Διαβάστε περισσότερα

H ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Δημόπουλος Α.-Μ. Τουμανίδης Σ. Μπάμιας Α. Παρασκευαΐδης Ι. Νταλιάνης Α.

H ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Δημόπουλος Α.-Μ. Τουμανίδης Σ. Μπάμιας Α. Παρασκευαΐδης Ι. Νταλιάνης Α. H ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Δημόπουλος Α.-Μ. Τουμανίδης Σ. Μπάμιας Α. Παρασκευαΐδης Ι. Νταλιάνης Α. 2 ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 11 ΜΑΪΟΥ 2018 11.00-12.00 Ενδιαφέροντα Καρδιο-Ογκολογικά

Διαβάστε περισσότερα

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958. Περιεχόμενο

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958. Περιεχόμενο Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Υπεύθυνη Μαθήματος: Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς,Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη 3 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ Περιεχόμενο Συνδεση με τα προηγουμενα Πριν

Διαβάστε περισσότερα

Μια ενημέρωση για ασθενείς και παρόχους φροντίδας

Μια ενημέρωση για ασθενείς και παρόχους φροντίδας Μια ενημέρωση για ασθενείς και παρόχους φροντίδας Τι είναι το FoundationOne ; Το FoundationOne είναι μια εξέταση που ανιχνεύει γενωμικές μεταβολές (π.χ. μεταλλάξεις) που είναι γνωστό ότι σχετίζονται με

Διαβάστε περισσότερα

Υπερτροφική Μυοκαρδιοπάθεια

Υπερτροφική Μυοκαρδιοπάθεια Άγγελος Γ. Ρηγόπουλος, MD, FESC Leopoldina Krankenhaus Schweinfurt, Germany Πανελλήνια Σεµινάρια Οµάδων Εργασίας 2014, Θεσσαλονίκη 22.02.2014 No+conflict+of+interest.!! Disclosures Μυοκαρδιοπάθειες Davies'MJ.'Heart'2000;83:4697474

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Β2. Η εικόνα αντιστοιχεί σε προκαρυωτικό κύτταρο. Στους προκαρυωτικούς οργανισμούς το mrna αρχίζει να μεταφράζεται σε πρωτεΐνη πριν ακόμη

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Β2. Η εικόνα αντιστοιχεί σε προκαρυωτικό κύτταρο. Στους προκαρυωτικούς οργανισμούς το mrna αρχίζει να μεταφράζεται σε πρωτεΐνη πριν ακόμη ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΚΑΙ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 207 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α. δ Α2. δ Α3. β Α4. γ Α5.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΕΥΤΕΡΑ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΕΥΤΕΡΑ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΕΥΤΕΡΑ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. δ

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΤΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ STRESS ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΥΨΟΜΕΤΡΟΥ Η ατμοσφαιρική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛAΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΠΑΝΕΛΛAΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛAΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 16-06-2017 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α2. δ Α3. β Α4. γ Α5. α ΘΕΜΑ Β Β1. Α. φωσφορική ομάδα (Ι) E. υδροξύλιο (II) Β. mrna

Διαβάστε περισσότερα

Η µελέτη της ρύθµισης της πρωτεινοσύνθεσης στο επίπεδο του Ριβοσώµατος εντοπίζεται σε τρία επίπεδα

Η µελέτη της ρύθµισης της πρωτεινοσύνθεσης στο επίπεδο του Ριβοσώµατος εντοπίζεται σε τρία επίπεδα Η µελέτη της ρύθµισης της πρωτεινοσύνθεσης στο επίπεδο του Ριβοσώµατος εντοπίζεται σε τρία επίπεδα ΣτονΣτον ρόλο των διαφόρων οµάδων των ριβοσωµικών πρωτεινών. Κατά πόσο δηλαδή υπάρχει ετερογένεια στις

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Αρχές μοριακής παθολογίας Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Μοριακή Παθολογία Ανερχόμενος κλάδος της Παθολογίας Επικεντρώνεται στην μελέτη και τη διάγνωση νοσημάτων Στον καθορισμό και την πιστοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν.

ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν. ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν.Α ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΟΡΙΣΜΟΣ Το καρδιονεφρικό σύνδρομο (CRS) αναφέρεται σε παθοφυσιολογικές

Διαβάστε περισσότερα

Κεφ. 4 DNA, RNA και η ροή των γενετικών πληροφοριών

Κεφ. 4 DNA, RNA και η ροή των γενετικών πληροφοριών Κεφ. 4 DNA, RNA και η ροή των γενετικών πληροφοριών Η οικογενειακή ομοιότητα, οφείλεται στα κοινά γονίδια. Τα γονίδια πρέπει να εκφραστούν για να έχουν αποτέλεσμα, και η έκφραση αυτή ρυθμίζεται από πρωτεΐνες.

Διαβάστε περισσότερα