ΕΝΟΤΗΤΑ Ι ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

Transcript

1 Αναλυτικά περιεχόμενα Πρόλογος στην ελληνική έκδοση Οι συγγραφείς Από τον πρόλογο στη 10η αμερικανική έκδοση ΕΝΟΤΗΤΑ Ι ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ xiii xvi xvii ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ Μικροβιολογία Οι μικροοργανισμοί ως κύτταρα Οι μικροοργανισμοί και το φυσικό περιβάλλον τους Η επίδραση των μικροοργανισμών στον άνθρωπο 9 ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΩΝ Οι ιστορικές ρίζες της μικροβιολογίας Μικροβιακή ποικιλομορφία και η γένεση της μοριακής μικροβιολογίας 19 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΖΩΗΣ 25 ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Εισαγωγή στη δομή των κυττάρων και των ιών Διάταξη του DNA στα μικροβιακά κύτταρα Το δέντρο της ζωής 31 ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ Φυσιολογική ποικιλότητα των μικροοργανισμών Προκαρυωτική ποικιλότητα Ευκαρυωτικοί μικροοργανισμοί 40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ 45 ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΜΟΡΙΑ ΝΕΡΟΥ ΣΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Ισχυροί και ασθενείς χημικοί δεσμοί Γενική θεώρηση των μακρομορίων και του νερού ως βιολογικού διαλύτη 49 ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ Πολυσακχαρίτες Λιπίδια Νουκλεϊκά οξέα Τα αμινοξέα και ο πεπτιδικός δεσμός Πρωτεΐνες: πρωτοταγής και δευτεροταγής δομή Πρωτεΐνες: δομές υψηλότερης τάξης και αποδιάταξη 60 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ 65 ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΑ ΚΑΙ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ Οπτική μικροσκοπία Τριδιάστατη απεικόνιση: μικροσκοπία αντίθεσης συμβολής, μικροσκοπία ατομικής δύναμης, και μικροσκοπία συνεστιακής σάρωσης με λέιζερ Ηλεκτρονιακή μικροσκοπία Κυτταρική μορφολογία και η σημασία του μικρού μεγέθους 74 ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ ΚΑΙ ΚΥΤΤΑΡΙΚΑ ΤΟΙΧΩΜΑΤΑ Κυτταροπλασματική μεμβράνη: Δομή Κυτταροπλασματική μεμβράνη: Λειτουργία Μεμβρανικά συστήματα μεταφοράς Το κυτταρικό τοίχωμα των προκαρυωτών: Πεπτιδογλυκάνη και συγγενή μόρια Η εξωτερική μεμβράνη των αρνητικών κατά Gram βακτηρίων 92 ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Μαστίγια και αυτοκινησία Κινήσεις ολίσθησης Περιβαλλοντικές αποκρίσεις: χημειοτακτισμός, φωτοτακτισμός, και άλλοι τακτισμοί 100 V ΔΟΜΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΓΚΛΕΙΣΤΑ ΤΩΝ ΠΡΟΚΑΡΥΩΤΩΝ Δομές επιφανείας των βακτηριακών κυττάρων και κυτταρικά έγκλειστα Αεροκυστίδια Ενδοσπόρια 110 vi

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ vii ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΘΡΕΨΗ, ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ, ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ 117 ΘΡΕΨΗ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Μικροβιακή θρέψη Θρεπτικά μέσα καλλιέργειας Εργαστηριακή καλλιέργεια μικροοργανισμών 124 ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΖΥΜΑ Βιοενεργητική Κατάλυση και ένζυμα 128 ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΝΩΣΕΙΣ ΥΨΗΛΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Οξειδοαναγωγή Το NAD ως οξειδοαναγωγικός φορέας ηλεκτρονίων Ενώσεις υψηλής ενέργειας και αποθήκευση ενέργειας 134 V ΚΥΡΙΕΣ ΚΑΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΟΔΟΙ, ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΩΝ, ΚΑΙ Η ΠΡΩΤΟΝΙΕΓΕΡΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ Διατήρηση ενέργειας: Επιλογές Η γλυκόλυση ως παράδειγμα ζύμωσης Αναπνοή και φορείς ηλεκτρονίων σχετιζόμενοι με τη μεμβράνη Διατήρηση της ενέργειας από την πρωτονιεγερτική δύναμη Ροή του άνθρακα στην αναπνοή: Ο κύκλος του κιτρικού οξέος 147 V ΚΑΤΑΒΟΛΙΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΜΟΡΦΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΣΥΝΘΕΣΗΣ Εναλλακτικές καταβολικές οδοί Βιοσύνθεση βασικών μονομερών 150 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΑΥΞΗΣΗ 157 ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΑΥΞΗΣΗΣ Κυτταρική αύξηση και διχοτόμηση Σύνθεση πεπτιδογλυκάνης και κυτταρική διαίρεση Αύξηση του πληθυσμού Ο κύκλος της αύξησης Άμεσες μετρήσεις της μικροβιακής αύξησης: Μετρήσεις του συνολικού αριθμού κυττάρων και του δείκτη βιωσιμότητας Έμμεσες μετρήσεις της μικροβιακής αύξησης: θολερότητα Συνεχής καλλιέργεια: Χημειοστάτης 171 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΑΥΞΗΣΗ Επίδραση της θερμοκρασίας στη μικροβιακή αύξηση Μικροβιακή αύξηση σε χαμηλές θερμοκρασίες Μικροβιακή αύξηση σε υψηλές θερμοκρασίες Μικροβιακή αύξηση σε χαμηλό ή υψηλό ph Ωσμωτικά φαινόμενα στη μικροβιακή αύξηση Οξυγόνο και μικροβιακή αύξηση 185 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 193 ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΓΟΝΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΟΝΙΔΙΑΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ Μακρομόρια και γενετική πληροφορία 195 Ι ΔΟΜΗ ΤΟΥ DNA Δομή του DNA: Η διπλή έλικα Δομή του DNA: Υπερελίκωση Γενετικά στοιχεία 204 ΙΙ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ DNA Αντιγραφή του DNA: Εκμαγεία και εκκινητές Αντιγραφή του DNA: Διχάλα αντιγραφής Αντιγραφή του DNA: Γραμμικά γενετικά στοιχεία 214 V ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ RNA Επισκόπηση της μεταγραφής Υποκινητές Σημεία τερματισμού της μεταγραφής Η μεταγραφική μονάδα Επεξεργασία του RNA και ριβοένζυμα 222 V ΠΡΩΤΕΪΝΟΣΥΝΘΕΣΗ Ο γενετικός κώδικας Μεταφορικό RNA Μετάφραση: Η διαδικασία της πρωτεϊνοσύνθεσης Αναδίπλωση και έκκριση πρωτεϊνών 235

3 viii ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΓΟΝΙ ΙΑΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 239 ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ Οι σημαντικότεροι τρόποι ρύθμισης 240 Ι ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΕΝΖΥΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΟΤΗΤΑΣ Αναστολή της ενζυμικής ενεργότητας Τροποποίηση των ενζύμων 243 ΙΙ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΓΡΑΦΗΣ: ΑΡΝΗΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΘΕΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Πρωτεΐνες δέσμευσης του DNA Αρνητικός έλεγχος της μεταγραφής: Καταστολή και επαγωγή Θετικός έλεγχος της μεταγραφής Καθολικός έλεγχος και το οπερόνιο lac 253 V ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΓΡΑΦΗΣ: ΑΛΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ Εξασθένηση Άλλα δίκτυα καθολικού ελέγχου Μεταγωγή σήματος και ρυθμιστικά συστήματα δύο στοιχείων Ρύθμιση του χημειοτακτισμού 263 V ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ Διαφορές στη γονιδιακή έκφραση μεταξύ προκαρυωτών και ευκαρυωτών 265 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΙΟΛΟΓΙΑ 269 ΙΟΣ ΚΑΙ ΙΟΣΩΜΑ Γενικές ιδιότητες των ιών Φύση του ιοσώματος 272 Ι ΑΥΞΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ Ο ιικός ξενιστής Ποσοτικός προσδιορισμός των ιών 277 ΙΙ ΙΙΚΟΣ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ Γενικές ιδιότητες του ιικού πολλαπλασιασμού Ιικός πολλαπλασιασμός: Προσκόλληση και διείσδυση Ιικός πολλαπλασιασμός: Παραγωγή ιικών νουκλεϊκών οξέων και πρωτεϊνών 284 V ΙΙΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ Επισκόπηση των βακτηριακών ιών (βακτηριοφάγων) Τ4: Ένας επιθετικός βακτηριοφάγος Λάμδα: ένας ήπιος βακτηριοφάγος Επισκόπηση των ζωικών ιών Ρετροϊοί Ιοειδή και πρωτεΐνες πρίον 304 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10 ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ 309 ΜΕΤΑΛΛΑΞΗ ΚΑΙ ΑΝΑΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ Μεταλλάξεις και μεταλλάγματα Μοριακή βάση των μεταλλάξεων Μεταλλαξιγένεση Μεταλλαξιγένεση και καρκινογένεση: Έλεγχος Ames Γενετικός ανασυνδυασμός 323 Ι ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ: N VVO Γενετικός μετασχηματισμός Μεταγωγή Πλασμίδια Σύζευξη και χρωμοσωματική κινητοποίηση Συμπληρωματικότητα Μεταθετόνια και αλληλουχίες ένθεσης 347 ΙΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ: N VTRO Περιοριστικά ένζυμα Καθορισμός αλληλουχιών και σύνθεση DNA Μοριακή κλωνοποίηση Πλασμίδια ως φορείς κλωνοποίησης Ο βακτηριοφάγος λ ως φορέας κλωνοποίησης Πολλαπλασιάζοντας το DNA: Αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης Μεταλλαξιγένεση in vitro και θεσηκατευθυνόμενη μεταλλαξιγένεση 366 V ΤΟ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΟ ΧΡΩΜΟΣΩΜΑ Γενετικός χάρτης του χρωμοσώματος της Escherichia coli 368

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ix ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙ ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ 375 Η ΠΡΩΙΜΗ ΓΗ, ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ, ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ Εξέλιξη της Γης και οι πρώτες μορφές ζωής Πρωτόγονη ζωή: Ο κόσμος του RNA, μοριακή κωδίκευση, και παραγωγή ενέργειας Ευκαρυώτες και οργανίδια: Ενδοσυμβίωση 383 Ι ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Εξελικτικά χρονόμετρα Αλληλουχίες ριβοσωματικού RNA και κυτταρική εξέλιξη Αλληλουχίες-υπογραφή, φυλογενετικοί ανιχνευτές, και ανάλυση μικροβιακών κοινοτήτων Μικροβιακή φυλογενετική βάσει αλληλούχισης ριβοσωματικού RNA Χαρακτηριστικά των πρωταρχικών «χώρων» της ζωής 394 ΙΙ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΙΑ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΜΕ ΤΗ ΦΥΛΟΓΕΝΕΤΙΚΗ Κλασική ταξινομία Μοριακή ταξινομία Η έννοια των ειδών στη μικροβιολογία Ονοματολογία και το Εγχειρίδιο του Bergey 405 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12 ΠΡΟΚΑΡΥΩΤΙΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ: ΒΑΚΤΗΡΙΑ 409 Η ΦΥΛΟΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΩΝ ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ Φυλογενετική επισκόπηση των Βακτηρίων 411 Ι ΦΥΛΟ 1: ΠΡΩΤΕΟΒΑΚΤΗΡΙΑ Πορφυρά φωτοτροφικά Βακτήρια Νιτροποιητικά Βακτήρια Θειοοξειδωτικά και σιδηροοξειδωτικά Βακτήρια Οξειδωτικά Βακτήρια του υδρογόνου Μεθανιότροφα και μεθυλότροφα Βακτήρια του γένους Pseudomonas Βακτήρια του οξικού οξέος Μη συμβιωτικά αερόβια αζωτοδεσμευτικά Βακτήρια Neisseria, Chromobacterium, και συγγενικά γένη Εντερικά Βακτήρια Vibrio και Photobacterium Ρικέτσιες Σπειράματα Ελυτροφόρα πρωτεοβακτήρια: Sphaerotilus και Leptothrix Βακτήρια με εκβλαστήσεις και προσθήκες/μίσχους Ολισθητικά μυξοβακτήρια Αναγωγικά πρωτεοβακτήρια θειικών και θείου 459 ΙΙ ΦΥΛΟ 2: ΒΑΚΤΗΡΙΑ ΘΕΤΙΚΑ ΚΑΤΑ GRAM Μη σποριωτικά, θετικά κατά Gram Βακτήρια χαμηλού ποσοστού G+C: Οξυγαλακτικά βακτήρια και συγγενείς τους Ενδοσποριογονικά, θετικά κατά Gram Βακτήρια χαμηλού ποσοστού G+C: Bacillus, Clostridium, και συγγενικά γένη Θετικά κατά Gram Βακτήρια χαμηλού ποσοστού G+C, χωρίς κυτταρικό τοίχωμα: Μυκοπλάσματα Θετικά κατά Gram Βακτήρια υψηλού ποσοστού G+C: Κορυνόμορφα και βακτήρια προπιονικού οξέος Θετικά κατά Gram Βακτήρια υψηλού ποσοστού G+C: Mycobacterium Νηματοειδή, θετικά κατά Gram Βακτήρια υψηλού ποσοστού G+C: Streptomyces και άλλοι ακτινομύκητες 481 V ΦΥΛΟ 3: ΚΥΑΝΟΒΑΚΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΧΛΩΡΟΦΥΤΑ Κυανοβακτήρια Προχλωρόφυτα και χλωροπλάστες 489 V ΦΥΛΟ 4: ΧΛΑΜΥΔΙΑ Τα χλαμύδια 491 VΙ ΦΥΛΟ 5: PLANCTOMYCES/PRELLULA Planctomyces: Ένα φυλογενετικά μοναδικό έμμισχο βακτήριο 493 VΙ ΦΥΛΟ 6: ΚΟΝΔΥΛΟΜΙΚΡΟΒΙΑ Verrucomicrobium και Prosthecobacter 495 VΙ ΦΥΛΟ 7: ΦΛΑΒΟΒΑΚΤΗΡΙΑ Bacteroides και Flavobacterium 496 Χ ΦΥΛΟ 8: Η ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ CYTOPHAGA Cytophaga και συγγενικά γένη 497

5 x ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Χ ΦΥΛΟ 9: ΠΡΑΣΙΝΑ ΘΕΙΟΒΑΚΤΗΡΙΑ Chlorobium και άλλα πράσινα θειοβακτήρια 498 ΧΙ ΦΥΛΟ 10: ΣΠΕΙΡΟΧΑΙΤΕΣ Σπειροχαίτες 501 ΧΙΙ ΦΥΛΟ 11: ΔΕΙΝΟΚΟΚΚΟΙ Deinococcus/Thermus 505 ΧΙΙΙ ΦΥΛΟ 12: ΠΡΑΣΙΝΑ ΜΗ ΘΕΙΙΚΑ ΒΑΚΤΗΡΙΑ Chloroflexus και Heliothrix 507 ΧΙV ΦΥΛΟ 13 ΚΑΙ 14: ΥΠΕΡΘΕΡΜΟΦΙΛΑ ΒΑΚΤΗΡΙΑ ΜΕ ΠΡΩΙΜΕΣ ΦΥΛΟΓΕΝΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΚΛΑΔΩΣΕΙΣ Thermotoga και Thermodesulfobacterium Aquifex, Thermocrinus, και συγγενικά γένη 509 XV ΦΥΛΟ 15 ΚΑΙ 16: NTROSPRA ΚΑΙ DEFERRBACTER Nitrospira, Deferribacter, και συγγενικά γένη 511 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13 ΠΡΟΚΑΡΥΩΤΙΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ: ΑΡΧΑΙΑ 513 ΦΥΛΟΓΕΝΕΤΙΚΗ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Φυλογενετική επισκόπηση των Αρχαίων Διατήρηση ενέργειας και αυτοτροφία στα Αρχαία 515 Ι ΦΥΛΟ: ΕΥΡΥΑΡΧΑΙΩΤΙΚΑ Ακραία αλόφιλα Αρχαία Παραγωγή μεθανίου από Αρχαία: Μεθανιογόνα Thermoplasmatales: Thermoplasma, Ferroplasma, και Picrophilus Υπερθερμόφιλα Eυρυαρχαιωτικά: Thermococcales και Methanopyrus Υπερθερμόφιλα Ευρυαρχαιωτικά: Archaeoglobales 529 Ι ΦΥΛΟ: ΚΡΕΝΑΡΧΑΙΩΤΙΚΑ Ενδιαιτήματα και ενεργειακός μεταβολισμός των Κρηναρχαιωτικών Υπερθερμόφιλα χερσαίων ηφαιστειακών ενδιαιτημάτων: Sulfolobales και Thermoproteales Υπερθερμόφιλα υποθαλάσσιων ηφαιστειακών ενδιαιτημάτων: Desulfurococcales 536 V ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΖΩΗ ΣΕ ΥΨΗΛΕΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΕΣ Θερμοσταθερότητα βιομορίων Υπερθερμόφιλα Αρχαία και μικροβιακή εξέλιξη 540 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΚΑΡΥΩΤΙΚΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ ΚΑΙ ΕΥΚΑΡΥΩΤΙΚΟΙ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ 543 Ι ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΕΥΚΑΡΥΩΤΙΚΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ/ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗ Η δομή του ευκαρυωτικού κυττάρου και ο πυρήνας Αναπνευστικά οργανίδια: Μιτοχόνδριο και υδρογονόσωμα Φωτοσυνθετικό οργανίδιο: Ο χλωροπλάστης Σχέσεις μιτοχονδρίων και χλωροπλαστών με τα Βακτήρια Άλλα οργανίδια και δομές του ευκαρυωτικού κυττάρου Επισκόπηση της γενετικής των ευκαρυωτών 551 ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΕΥΚΑΡΥΩΤΙΚΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Φυλογενετική επισκόπηση των Ευκαρύων Πρωτόζωα Μύκητες Μυξομύκητες Φύκη 565 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15 ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΓΟΝΙ ΙΩΜΑΤΙΚΗ 573 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΓΟΝΙΔΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΗΣ Φορείς γονιδιωματικής κλωνοποίησης και αλληλούχισης Κλωνοποίηση και χαρτογράφηση γονιδιωμάτων 578 Ι ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΑ ΓΟΝΙΔΙΩΜΑΤΑ Προκαρυωτικά γονιδιώματα Εξέλιξη και γονιδιακές οικογένειες Εξόρυξη γονιδίων Eυκαρυωτικά μικροβιακά γονιδιώματα Γονιδιώματα οργανιδίων 589 ΙΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ ΓΟΝΙΔΙΩΝ Πρωτεϊνωματική Mικροσυστοιχίες 594

6 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ xi ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16 ΙΟΙ ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ, ΦΥΤΩΝ, ΚΑΙ ΖΩΩΝ 599 ΙΟΙ ΠΡΟΚΑΡΥΩΤΩΝ Βακτηριοφάγοι RNA Βακτηριοφάγοι μονόκλωνου DNA: Εικοσαεδρικό ιόσωμα Βακτηριοφάγοι μονόκλωνου DNA: Νηματοειδές ιόσωμα Βακτηριοφάγοι δίκλωνου DNA: Τ Βακτηριοφάγοι δίκλωνου DNA: Ένας μεταθετός ιός 608 Ι ΙΟΙ ΕΥΚΑΡΥΩΤΩΝ Φυτικοί ιοί «Θετικοί» RNA-ιοί των ζώων «Αρνητικοί» RNA-ιοί των ζώων Ιοί δίκλωνου RNA: Ρεοϊοί Αντιγραφή δίκλωνων ζωικών DNA-ιών Ιοί δίκλωνου DNA: Ερπητοϊοί Ιοί δίκλωνου DNA: Ιοί της ευλογιάς Ιοί δίκλωνου DNA: Αδενοϊοί Ιοί που χρησιμοποιούν αντίστροφη μεταγραφάση 625 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 Ενεργειακοί υπολογισμοί στη βιοενεργητική των μικροβίων Π-1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 Εγχειρίδιο Συστηματικής Βακτηριολογίας του Bergey, 2η έκδοση Π-7 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3 Σημειώσεις του Επιστημονικού Επιμελητή (Σ.τ.Ε.Ε.) Π-16 Γλωσσάριο Γ-1 Ευρετήριο Ε-1