Downloaded from yafte.lums.ac.ir at 1: on Friday November 2nd 2018

Transcript

1 فصلنامه علمي پژوهشي دانشگاه علوم پزشكي لرستان تاثیر موسیقی بر دلیریوم بعد از جراحی مفصل ران در سالمندان Downloaded from yafte.lums.ac.ir at : on Friday November nd 08 4 افسانه بیرانوند مسعود فلاحی حسن عشایري مهدي رهگذر مربی گروه پرستاري دانشکده پرستاري و ماماي ی دانشگاه علوم پزشکی لرستان استادیار گروه پرستاري دانشکده پرستاري و ماماي ی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی ایران دانشیار گروه توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران 4 استادیار گروه آمار دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی ایران یافته / دوره نهم / شماره / تابستان / 86 مسلسل دریافت مقاله: 8//9 پذیرش مقاله: 86//9 مقدمه : معمولا میزان بروز دلیریوم بعد از جراحی مفصل ران در سالمندان بالاست و باعث عوارض متعدد پیش آگهی بد وحتی مرگ و میر می شود. با توجه به عوارض مختلف داروها موسیقی می تواند یک روش غیر داروي ی بی خطر جهت پیشگیري از دلیریوم باشد. هدف این مطالعه تعیین تاثیر موسیقی بر دلیریوم بعد از جراحی مفصل ران در زنان سالمند بستري در بخش ارتوپدي بوده است. مواد و روشها: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی می باشد. نمونه هاي این پژوهش را 00 نفر اززنان سالمند داراي شکستگی مفصل ران بیمارستان شهدا خرم آباد در مدت 4 ماه تشکیل می داد. با توجه به معیارهاي ورود و روش نمونه گیري تصادفی به دوگروه 0 نفري آزمون و گواه تخصیص داده شدند. ابزار جمع آوري اطلاعات شامل پرسشنامه دموگرافیک و آزمون مختصر وضعیت روانی بود. در این پژوهش ابتدا با آزمون مختصر روانی وضعیت شناختی بیماران بررسی گردیده و براي افراد گروه آزمون یک روز قبل از عمل موسیقی باخ پخش شد. پخش موسیقی با استفاده از ضبط صوت مجهز به گوشی هر بار بیست دقیقه سه بار در روز به مدت پنج روز براي افراد گروه آزمون انجام شد. گروه کنترل فقط مراقبت هاي معمول بخش را دریافت می کردند. بعد از انجام مداخله در طی مداخله روزي دوبار آزمون مختصر وضعیت روانی از بیماران به عمل می آمد و وضعیت شناختی هر دو گروه بوسیله این آزمون سنجیده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون t مستقل و زوجی آنالیز کوواریانس وآزمون رتبه علامت دار ویلکاکسون انجام گردید. ها: یافته چكيده نتایج نشان داد می که نمره کل شناختی قبل از مداخله در گروه آزمون /78 و بعد از مداخله /94 بود. مقایسه نمره کل شناختی بعد از مداخله در دوگروه نشان می دهد که بین نمره کل شناختی بعد از مداخله در دوگروه اختلاف معنی داري وجود دارد (0/08=p). این اختلاف حتی با تعدیل اثر نمره کل شناختی قبل از مداخله (0/00>p) و تعدیل اثر سن (0/00>p) نیز معنی دار بود. بحث و نتیجه گیري: با توجه به یافته هاي پژوهش می توان نتیجه گرفت که موسیقی می تواند یک روش موثر و بی خطر غیر داروي ی و رفتاري جهت پیشگیري از دلیریوم بعد از جراحی مفصل ران در سالمندان باشد. واژه هاي کلیدي: موسیقی دلیریوم جراحی مفصل ران سالمندي آدرس مکاتبه: خرم آباد کمالوند مجتمع آموزشی دانشگاه علوم پزشکی پردیس دانشکده پرستاري و مامایی پست الکترونیک: a_beiranvand006@yahoo.com / یافته دوره نهم تابستان 86

2 Downloaded from yafte.lums.ac.ir at : on Friday November nd 08 مقدمه مساي ل بهداشتی سالمندان از مساي ل جوانان و میانسالان متفاوت می باشد (). تقریبا 7 مرگ ومیرهاي بعد از جراحی را افراد 6 سال تشکیل می دهند. باید توجه داشت که از این سن به بالاتر مرگ و میر به طور عمودي زیاد می شود. ازدیاد اعمال جراحی در سالمندان منجر به مراقبت دقیق در مقابل خطرات ناشی از جراحی و آماده نمودن بیمار براي جراحی شده است (). افراد سالمند در مقایسه با جوانان احتمال بیشتري دارد که مبتلا به بیماریها و ناتوانی هاي چند گانه مزمن گردند. 80 سالمندان آمریکایی داراي یک یا چند مسي له مزمن می باشند و در نتیجه حدود 40 آنان نسبت به انجام حداقل یک فعالیت روزمره زندگی محدودیت دارند. از کل موارد پذیرش در بیمارستان 0 از تخت هاي بیمارستان و 44 از کل روزهاي بستري در بیمارستان مربوط به سالمندان است. تمام اعمال جراحی سالمندان باعث استرس روانی و فیزیولوژیک در سالمندان شده و این استرس براي به هم زدن تعادل فیزیولوژیک سالمندان کافی خواهد بود (4). یکی از اعمال جراحی در سالمندان معالجات شکستگی استخوان است. شکستگی هاي مفصل ران در افراد مسن که به دلیل پوکی استخوان استخوانهاي شکننده دارند زنان) در (بخصوص از بروز بالایی برخوردار است. شکستگی شایعترین علت مرگ ناشی از ضربه بعد از این نوع 7 سالگی است که اغلب در زنان مشاهده می شود (9). خطر این شکستگی در طول زندگی براي زنان مردان بیماران /7 / 80 است. و براي تقریبا نیمی از این شکستگی ها در ساله یا بالاتر رخ می دهد.(0) سالخوردگان مبتلا به شکستگی مفصل ران استعداد زیادي براي ابتلاء به عوارض متعدد دارند که گاهی درمان این عوارض از درمان خودشکستگی مشکل تر و وسیع تر است (). در مقایسه با بیماران سایر بخشهاي بیمارستانی در سالمندان داراي شکستگی مفصل ران میزان بالاتري از اختلالات روانی گزارش شده است. 4 دمانس داراي شکستگی در دلیریوم افسردگی و شایعترین اختلال روانی هستند که در سالمندان مفصل ران بروز می کند. یک دلیریوم سندرم عصب روانشناختی پیچیده است با یک شروع حاد و دوره نوسانی که در همه بخشهاي بیمارستانی شایع بوده و تا 0 بیماران بستري در بیمارستان رخ می دهد. این سندرم در افراد سالمند و بیمارانی که سابقه اختلال شناختی دارند شایعتر است. شیوع و بروز دلیریوم در بیماران بخشهاي جراحی بویژه در بیماران تحت اعمال 7 6 کاردیوتوراسیک ارتوپدي کاتاراکت و در بخشهاي مراقبت ویژه و واحدهاي مراقبت ویژه قلبی بالاست. اند 0 حدود بیماران بستري در واحدهاي جراحی و واحدهاي مراقبت ویژه قلبی و 40 تا 0 بیماران در مرحله به هوش آمدن پس از عمل روي شکستگی ناحیه مفصل ران دچار یک دوره دلیریوم می شوند. میزان بروز دلیریوم دراین بیماران از 0 تا 6 متغیر است. بیمارانی که شکستگی گردن ران داشته برابر بیشتر از سایر بیماران داراي جراحی هاي غیر ارتوپدي دلیریوم را تجربه می کنند. بیماران با اختلالات روانی قبلی و ضایعات ارگانیک مغزي میزان بروز دلیریوم بعد از عمل بالاتري دارند.(0) وجود دلیریوم دلیلی بر پیش آگهی بد است. میزان مرگ و میر سه ماهه در بیمارانی که یک حمله دلیریوم داشته اند حدود ممکن است به تا 0. درصد برسد است که در بیمارانی که حین بستري در بیمارستان دچار دلیریوم می شوند میزان مرگ و میر در زنان بستري 0 تا 7 است. پس از ترخیص این بیماران ظرف یک ماه و ظرف 6 ماه فوت می کنند.. Hip. Neuropsychology. Osteoprosis 6. Cardiotoracic. Delirium 7. Cataract 4. Dementia / 6 یافته دوره نهم تابستان 86

3 Downloaded from yafte.lums.ac.ir at : on Friday November nd 08 سن بالا یک عامل خطر عمده در بروز دلیریوم است حدود 0 تا 40 درصد بیماران بستري که سن آنها بالاي 6 سال است یک دوره دلیریوم پیدا می کنند. 0 تا درصد دیگر از افراد 6 سال به بالا در حین پذیرش در بیمارستان دچار دلیریوم می شوند فرضیه (6). پاتوفیزیولوژي دلیریوم وجود دارد آنسفالوپاتی متابولیک کولینرژیک پیش مسمومیت هاي مختلفی در رابطه با که مهمترین آنها هاي دارویی شامل (بویژه آنتی ها) هاپیوگلیسمی استرس جراحی هایپوکسمی از عمل هایپوتانسیون نوع بیهوشی محرومیت از خواب و درد عدم تعادل الکترولیتی سن بالا ضایعات شنوایی و بینایی می شود.(0) استرس هاي فیزیکی از 4 قبیل جراحی سبب افزایش کورتیکواستروي یدها باشند. می تغییرات در کورتیزول و اختلال در میزان نوروترانسمیترها ممکن است باعث بروز دلیریوم شود.(9) دلیریوم سیر سریعی داشته ممکن است خود بخود برطرف شود و یا در صورت عدم درمان سریعا به سمت مرگ و یا دمانس پیشرفت نماید. در پاره اي موارد نقص داي می پایدار می ماند. برخی از محققان معتقدند که پیشرفت دلیریوم به طرف دمانس را پیشرفت کرده است عمدتا روي طول مدت بستري.(6) این سندرم بالینی توانایی عملکردي عملکرد شناختی و میزان مرگ و میر موثر است (7). این سندرم سالیانه مدت زمان بستري حدود / میلیون بیمار با هزینه اي حدود 4 بیلیون دلار را طولانی تر می کند. میزان مرگ ومیر این بیماران بین 6 تا 0 6 مساوي با خطر انفارکتوس میوکارد است که خطر آن را 7 حاد و سپسیس قرار داده است (0). هدف اولیه در درمان دلیریوم درمان علت زمینه اي است. هدف مهم دیگر تدارك حمایت فیزیکی حسی و محیطی است. در مراقبت هاي پرستاري این بیماران باید از نظر روانی حمایت شوند. کاهش اضطراب قبل از عمل در این افراد مهم است. تحقیقات نشان داده که گوش کردن به موسیقی درکاهش بروز دلیریوم در سالمندان تحت عمل جراحی شکستگی مفصل ران موثر است. از آنجا که موسیقی روي شناخت و حالات هیجانی و اضطراب تاثیر دارد و نیز بر تحریک مغز و تشکیل چرخه هاي نوروترانسمیتري مشخص در مغز موثر است ممکن است از طریق این مکانیسم ها بر کاهش بروز دلیریوم که اضطراب و نقص در چرخه هاي نوروترانسمیتري جزء عوامل ایجاد شوند موثر باشد براي حفظ و.(0) کننده موسیقی یک ابزار قوي آن محسوب می و مناسب نگهداري سلامتی و بویژه براي مراقبت 8 سالمندان می باشد و می تواند براي ایجاد حس تن آرامی تغییر خلق یا هوشیاري و ایجاد انحراف فکر استفاده شود (7). این پژوهش با هدف تعیین تاثیر موسیقی بر دلیریوم بعد از جراحی مفصل ران در سالمندان انجام گردید. مواد وروش ها این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی است. جامعه پژوهش دراین تحقیق شامل کلیه سالمندان بالاي 6 سال داراي شکستگی مفصل ران بستري در بخش ارتوپدي زنان بیمارستان شهداي خرم آباد می باشد. نمونه هاي انتخاب شده بطور تصادفی در یکی از گروههاي آزمون یا گواه قرار می گرفتند به طوري که در طول مدت نفر در 0 ماه 4 گروه آزمون و 0 نفر در گروه گواه قرار گرفتند. معیارهاي انتخاب نمونه شامل دارا بودن 6 سال سن یا بیشتر قرار گرفتن تحت عمل جراحی مفصل ران عدم وابستگی به مواد مخدر و الکل نداشتن ضایعه شنوایی یا بینایی نداشتن سابقه اختلال شناختی نداشتن سابقه عدم مصرف داروهاي 9 سایکواکتیو ونداشتن سابقه اختلالات روانی بود. ابزار جمع. Hypoglycemia. Hypoxemia. Hypotension 4. Corticosteroid. Cortisol 6. Acute Myocardial Infarction (AMI) 7. Sepsis 8. Relaxation 9. Psycho active / 7 یافته دوره نهم تابستان 86

4 Downloaded from yafte.lums.ac.ir at : on Friday November nd 08 6 آوري اطلاعات پرسشنامه دموگرافیک پرسشنامه غربالگري و آزمون مختصر وضعیت روانی بود. روایی و پایایی ابزار توسط بحیرایی (79) بر روي نمونه اي از 40 نفر از سالمندان مبتلا به دمانس و 6 نفر از سالمندان بهنجار صورت گرفت. نتایج نشان داد که این آزمون با توجه به نمره برش کل می تواند با حساسیت 9 97 و ویژگی بیماران مبتلا به دمانس را از افراد بهنجار افتراق دهد. هم چنین پایایی این ابزار با روش بازآزمایی به فاصله 0 روز بعد از آزمون اول 7 می باشد (6). از کلیه نمونه هاي پژوهش آزمون مختصر وضعیت روانی به عمل آمد و سپس براي افراد گروه آزمون روز قبل از عمل موسیقی باخ پخش شد پخش موسیقی با استفاده از ضبط صوت مجهز به گوشی هر بار بیست دقیقه سه بار در روز به مدت پنج روز براي افراد گروه آزمون انجام شد. گروه کنترل فقط مراقبت هاي معمول بخش را دریافت می کردند. در طی انجام مداخله روزي دو بار آزمون مختصر وضعیت روانی از بیماران به عمل می آمد. وضعیت شناختی هر دو گروه بوسیله این آزمون سنجیده شد و در نهایت نمرات شناختی قبل و بعد ازمداخله با هم مقایسه شد. براي تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون مستقل و t زوجی آنالیز کوواریانس وآزمون رتبه علامت دار ویلکاکسون استفاده شد. یافته ها یافته ها در جدول نشان می دهد که سن در گروه آزمون 7 سال و در گروه گواه 7/6 می باشد. اکثر سالمندان در ( 69 درصد) مقدار براي گروه آزمون دو گروه متاهل می باشند. 70 و براي گروه گواه 68 این بود. 8 سالمندان در دو گروه آزمون و گواه بی سواد بودند در گروه آزمون 84 و در گروه گواه با بودند بی سواد 86 توجه به یافته ها هر دو گروه از نظر متغیرهاي دموگرافیک همسان بودند. مقایسه نمره کل شناختی بعد از مداخله در دو گروه آزمون و گواه نشان داد که و انحراف معیار نمره کل شناختی در گروه آزمون (/94±/99) و در گروه گواه (/76±/0) بود وآزمون t این اختلاف را معنی دار نشان داد( p=0/08 ) (جدول ). همانطور که در جدول مشاهده می شود و انحراف معیار نمره کل شناختی قبل از مداخله در گروه آزمون (/78±4/88) و بعد از مداخله (/94±/99) می باشد. آزمون تی زوجی جهت مقایسه ها نشان داد که بین نمره کل شناختی قبل و بعد از مداخله درگروه آزمون اختلاف معنی داري وجود دارد (0/00>p). از آنجا که نمره کل شناختی بعد از مداخله ممکن است متاثر از نمره کل شناختی قبل از مداخله وسن باشد آنالیز کوواریانس انجام شد. اختلاف نمره کل شناختی بعد از مداخله در دو گروه آزمون و گواه با تعدیل اثر نمره کل شناختی قبل از مداخله و نیز سن در دو گروه معنی دارمی باشد (0/00>p) (جدول ). مقایسه رتبه اختلاف نمره متغیرهاي جهت یابی زمانی جهت یابی مکانی ثبت توجه یادآوري و زبان پیش و در گروه آزمون نشان می دهدکه بین رتبه اختلاف نمره متغیرهاي یاد شده قبل و بعد از مداخله اختلاف معنی دار است( p<0/0 ) (جدول 4 ).. Minimental state examination / 8 یافته دوره نهم تابستان 86

5 جدول شماره مقایسه زنان سالمند بستري در بخش ارتوپدي بیمارستان شهدا خرم آباد در دو گروه آزمون وگواه از نظر متغییر هاي زمینه اي Downloaded from yafte.lums.ac.ir at : on Friday November nd 08 وضعیت تاهل محل سکونت وضعیت تحصیلات سن متغییر متاهل بیوه مطلقه شهر روستا بی سواد ابتداي ی دیپلم انحراف معیار گواه =0 n آزمون 0=n مقدار درصد مقدار درصد آماره χ 0/ درجه آزادي مقدار احتمال( p ) 0/976 /000 0/900 0/ /000 0/ t=/ / / / / جدول شماره مقایسه نمره کل شناختی زنان سالمند بستري در بخش ارتوپدي بیمارستان شهدا شهرستان خرم آباد در دو گروه پیش از مداخله مقایسه قبل و بعد از مداخله گروه آزمون آزمون و گواه درقبل و بعد از مداخله (سال 8) انحراف معیار گروه گواه انحراف معیار مقایسه دو گروه t آماره 0/ / 4/79 /78 4/88 درجه آزادي 98 مقدار احتمال 0/90 0/08 98 /9 /76 /0 /94 df=49 /99 p<0/00 زوجی= 6/4t /88=W ویلکاکسون p<0/00 دو گروه با تی مستقل مقایسه شده اند. جدول شماره آنالیز کوواریانس براي مقایسه نمره کل شناختی بعد از مداخله با تعدیل اثر نمره کل شناختی قبل از مداخله و سن در تعدیل اثرمتغییر نمره کل شناختی پیش از مداخله سن دو گروه آزمون و گواه در زنان سالمند بستري در بخش ارتوپدي بیمارستان شهدا خرم آباد( 8 ) منبع تغییرات عرض از مبداء اثر متقابل گروه آزمون وگواه خطا مجموع عرض از مبداء اثر متقابل گروه آزمون وگواه خطا مجموع مجموع مجدورات درجه آزادي مجدورات F آماره /7 07/87 6/ 64/6 876/4 0/ / /6 7/68 0/ 7/ 47 مقدار احتمال p<0/00 p<0/00 p<0/00 p<0/00 p<0/00 p<0/00 4/87 70/8 / 947/9 60/7 4/4 8/ /9 0/47 4/4 8/79 47 / 9 یافته دوره نهم تابستان 86

6 Downloaded from yafte.lums.ac.ir at : on Friday November nd 08 جدول شماره 4 مقایسه رتبه اختلاف نمره متغیرهاي جهت یابی زمانی جهت یابی مکانی ثبت توجه یادآوري و زبان پیش و پس از مداخله در گروه آزمون در زنان سالمند بستري در بخش ارتوپدي بیمارستان شهدا شهرستان خرم آباد (سال ( 8 شاخص متغییر رتبه * * انحراف معیار /07 جهت یابی زمانی پیش ازمداخله /4 4/7 0/9 /9 0/9 جهت یابی مکانی پیش ازمداخله /76 0/6 آماره ویلکاکسون /77 احتمال مقدار <0/00 <0/00 /84 0/7 4/ 8/ 0/7 پیش ازمداخله /6 9/ ثبت <0/00 4/06 0/9 /96 0/00 / پیش ازمداخله /7 6 توجه <0/00 / / /94 0/00 0/6 پیش ازمداخله /8 0/09 یادآوري 0/00 /98 0/ /66 9/ /4 پیش ازمداخله 6/94 8/79 زبان * و انحراف معیار جداگانه محاسبه شده است. بحث و نتیجه گیري 0/00 /99 / 7/8 6/ دلیریوم یک سندرم شایع بعد از اعمال جراحی ارتوپدي در سالمندان است. همانطور که نتایج این پژوهش می دهد نشان شنیدن موسیقی در سالمندان تحت عمل جراحی مفصل ران باعث کاهش بروز دلیریوم شده و می توان گفت که موسیقی می تواند یک روش مناسب جهت پیشگیري از بروز دلیریوم باشد. مک کافریدر سال 004 در مطالعه خود با عنوان بررسی تاثیر گوش کردن موسیقی بر دلیریوم بعد از جراحی مفصل ران در سالمندان به این نتیجه رسید که موسیقی برمیزان دلیریوم بعد از جراحی مفصل ران در سالمندان موثر است. نتایج تحقیق وي نشان داد که گروه آزمون که به موسیقی گوش کرده بودند در مقایسه با گروه گواه میزان بروز کمتري از دلیریوم داشتند (4). بهزاد در سال 84 و کوزالین (998) در بررسیهاي جداگانه اي بیان کرده اند که موسیقی باعث هوشیاري و کاهش اغتشاش شعور می گردد (7 ). همچنین اشمیت (00) معتقد است که موسیقی باعث افزایش تمرکز و توجه تمایز تصورکردن تفکر انتزاعی افزایش درك واقعی فرد از مکان اشیاء و اشخاص و افزایش حس فرد از زمان بوسیله افزایش آگاهی از محیط و ارتباط بین زمان و ریتم می شود (8). بر اساس نتایج پژوهش نیز حاضر موسیقی باعث افزایش جهت یابی و توجه فرد می شود. هاي چاي سونگ پژوهشی با عنوان بررسی تاثیر موسیقی بر رفتارهاي آشفته و بی قراري در سالمندان مبتلا به دمانس انجام داد. نتایج تحقیق وي حاکی از این بود که بعد از گوش کردن موسیقی بی قراري و رفتاري آشفته به طور قابل ملاحظه اي کاهش می یابد (0/00>p) (8). با توجه به یافته هاي پژوهش که نشان دهنده تاثیر موسیقی بر وضعیت شناختی بعد از عمل جراحی مفصل ران در سالمندان است پیشنهاد می گردد که بیمارستانها و مراکز درمانی با اجراي موسیقی در بخشهاي مربوطه حین و پس از عمل جراحی از عوارض روانی جراحی نظیر اضطراب افسردگی و دلیریوم جلوگیري نموده و اثرات منفی بستري شدن را کاهش دهند. همچنین با توجه به تاثیر موسیقی بر شناخت سازمانهاي بهزیستی و مراکز نگهداري و / 60 یافته دوره نهم تابستان 86

7 Downloaded from yafte.lums.ac.ir at : on Friday November nd 08 آسایشگاههاي سالمندان می توانند از برنامه موسیقی جهت تاثیر بر وضعیت شناختی سالمندان داراي دمانس اختلالات حافظه و... استفاده نمایند. با توجه به یافته هاي پژوهش می توان نتیجه گرفت که موسیقی می تواند یک روش موثر و بی خطر جهت پیشگیري از دلیریوم بعد از جراحی مفصل ران در سالمندان باشد. تشکر و قدرانی از همکاري صمیمانه کارکنان محترم بخش ارتوپدي زنان بیمارستان شهدا خرم آباد و همچنین شرکت کنندگان در این پژوهش و همه کسانی که در گرد آوري داده ها پژوهشگران را یاري کردند سپاسگزاري می شود. / 6 یافته دوره نهم تابستان 86

8 Downloaded from yafte.lums.ac.ir at : on Friday November nd 08 References معماریان ر. کاربرد مفاهیم و نظریه هاي پرستاري تهران مرکز نشر آثار علمی دانشگاه تربیت مدرس 78 ص: 886 بررسی مساي ل سالمندي در ایران و جهان کنگره سالمندي تهران انتشارات آشنا 8 ص : 0 عسگري فر غ. بیماریهاي دوران سالمندي تهران انتشارات سازمان بهزیستی و دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی 80 ص.747 ع. مجیدي وحید 80 ص مساي ل سالمندي و طب سالمندان انتشارات 0 : کافیان ع بررسی سندرم دلیریوم در بیماران ترومایی پایان نامه دکتري دانشگاه شهید صدوقی یزد 80 ص : 6 حسام زاده ع. مقایسه کیفیت زندگی سالمندان مقیم خانواده و سالمندان سراي سالمندان. پایان نامه کارشناسی ارشد.4 دانشگاه علوم بهزیستی وتوانبخشی 8 ص: بهزاد م. اعجاز موسیقی تهران نشر محمد 84 ص اشمیت پترز ژ. مقدمه اي بر موسیقی درمانی ترجمه علی زاده محمدي تهران انتشارات گلسرخی 8 ص : Brunner LS and Suddarth p. Text book of medicalsurgical nursing, Philadelphi, lippincottco, 000: Chiziridis B. Post operative delirium after hip fracture treatment. GMS. 006; : Vander R. Post operative delirium. Dementia and geriatric cognitive disorder, 999; 0(): 0. Clark M. Use of music to decrease aggressive behaviors in people with dementia. Journal of gerontological nursing, 998; 4: 449. Rigney T. Delirium in the hospitalized elders and recommendations for practice. Geriatric nursing, 006; 7(): 4. Ruth C. The effect of music listening on acute confusion and delirium in elders undergoing elective hip fracture surgery. Journal of clinical nursing 004 ;:. kneafsey K. The therapeutic use of music in a care of elderly setting. Journal of clinical nursing, 998; 6: Kaplan HI Sadok Bj. Comprehensive text book of psychiatry. Baltimore: wiliams & wilkims. 00: Hays T. Well being in later life through music. Australasian journal of ageing, 00; 4: Sung H chuan I. Use of preferred music to decrease agitated behaviors in older people with dementia. journal of clinical nursing. 00; 4(9): 84 / 6 یافته دوره نهم تابستان 86