ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ-ΜΕΣΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ ( (;) π.χ.)

Transcript

1 ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ-ΜΕΣΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ ( (;) π.χ.)

2 Δημιουργία της ζωής Εξέλιξη του Ανθρώπου

3 Απολιθώματα της εξέλιξης των ανθρωπίδων στο Μουσείο Οστεολογίας στην Οκλαχόμα, ΗΠΑ

4 Homo Ηabilis (2,9 εκ.) Εμφανίζεται στην Αφρική και ονομάζεται από τους επιστήμονες «Ικανός Άνθρωπος-homo habilis» Ο «Ικανός άνθρωπος» ζει ομαδικά και φτιάχνει εργαλεία

5 Homo Erectus (1,5 εκ.) Τον «ικανό άνθρωπο» διαδέχεται ο «Όρθιος άνθρωπος-homo erectus» Ανακαλύπτει τη φωτιά και κατασκευάζει καλύτερα εργαλεία Ζει στην Αφρική, στην Ευρώπη και στην Ασία

6 Homo Sapiens ( εκ.) Ξεκίνησε σαν τροφοσυλλέκτης κυνηγός Έχει μεγαλύτερο εγκέφαλο από τους προηγούμενους και θάβει τους νεκρούς του

7 Homo Sapiens-Sapiens ( εκ.) Τελευταίος εμφανίζεται ο «Σοφότατος άνθρωπος-homo sapiens sapiens» Επινοεί την τέχνη και εξαπλώνεται σε όλη τη γη.

8 Οικονομία Οι οικονομικές δραστηριότητες του παλαιολιθικού ανθρώπου αποσκοπούσαν στην εξεύρεση τροφής και περιορίζονταν στο κυνήγι ζώων, πτηνών και στη συλλογή γαστερόποδων (σαλιγκαριών), χόρτων και καρπών. Oι δραστηριότητες αυτές γίνονταν ατομικά ή ομαδικά. Για το κυνήγι και την επεξεργασία της τροφής χρησιμοποιούνταν κατά κανόνα λίθινα, αλλά και οστέινα ή κεράτινα εργαλεία

9 Οικονομία Yλικά κατάλληλα για την κατασκευή των λίθινων εργαλείων ήταν ο πυριτόλιθος και ο χαλαζίας

10 Κοινωνία κοινωνική οργάνωση, έστω πρωτόγονη (αφοσίωση στην οικογένεια, οργάνωση σε φυλές, συνεργασία στο κυνήγι) συνδέονταν με δεσμούς συγγένειας και ζούσαν σε ολιγομελείς ομάδες 10 έως 30 ατόμων περίπου

11 δεν είχαν μόνιμη κατοικία, ακολουθούσαν τα κοπάδια ζώων που μετανάστευαν ζούσαν σε σπηλιές, σε πρόχειρες καλύβες και σε καταφύγια Καταφύγιο κατασκευασμένο από οστά Μαμούθ/ Mezhirich, Ουκρανία/

12 Υποθετική αναπαράσταση καλύβας, κοντά στην πόλη Nice, Γαλλία

13 Θρησκεία-Μαγεία- Σεβασμός προς τον άνθρωπο και πίστη στη μεταθανάτια ζωή Ο ενταφιασμός γίνεται στα σπήλαια και τις βραχοσκεπές, σε λάκκους που ανοίγονται για να δεχθούν αδιακρίτως άνδρες, γυναίκες και παιδιά.

14 Κοντά στην είσοδο σπηλαίου ορίζεται χρόνια πριν από σήμερα μόνιμος χώρος ενταφιασμού (νεκροταφείο), στον οποίο αποτίθενται βρέφη

15 Οι ταφές συνοδεύονται από ταφικές προσφορές (κτερίσματα) της κοινωνικής ομάδας, όπως εργαλεία, κέρατα ζώων ή άνθη. Σε πολλές περιπτώσεις, το πρόσωπο ή το σώμα του νεκρού στολίζεται με ώχρα, το λεγόμενο "χρυσό»

16 Εργαλεία κατασκεύαζε τα εργαλεία του και τα όπλα του κυρίως από πέτρες, αλλά και από οστά και κέρατα ζώων τυπικά εργαλεία της είναι οι πελεκημένες κροκάλες και οι χειροπελέκεις

17 Yλικά κατάλληλα για την κατασκευή των λίθινων εργαλείων ήταν ο πυριτόλιθος και ο χαλαζίας

18 Τέχνη

19 Δημιουργία έργων που δεν αφορούν μόνο βασικές ανάγκες για επιβίωση, αλλά έχουν και διακοσμητικό-συμβολικό χαρακτήρα

20 Ζωγραφική Δημιουργούν ζωγραφικές παραστάσεις (πάνω σε κόκαλα ή τοίχους σπηλαίων) που απεικονίζουν σκηνές από το ζωικό και το φυτικό βασίλειο

21

22 Ταύροι επιζωγραφισμένοι επάνω σε άγρια ζώα ( π.χ. περίπου!, Γαλλία, σπήλαιο Λασκό

23 Σπηλαιογραφίες Από τα σημαντικότερα δημιουργήματα ανάμεσα στο και π.χ. είναι οι βραχογραφίες (ζωγραφική στους τοίχους και στις οροφές σπηλαίων) που βρέθηκαν κυρίως στην Ευρώπη, σε μια ευρεία περιοχή η οποία εκτείνεται από την Πορτογαλία μέχρι τη Ρωσία. Σήμερα είναι γνωστά περισσότερα από 300. Από τα σημαντικότερα είναι αυτά του Λασκό στη Νοτιοδυτική Γαλλία και της Αλταμίρα

24 Από το σπήλαιο Σαρακινό του Πηλίου, προέρχονται δύο πλακίδια από σχιστόλιθο με εγχάρακτες παραστάσεις ανθρώπινων μορφών, καλυβών και ζώων

25 Αποτύπωμα χεριού ( π.χ. περίπου!, Γαλλία σπήλαιο Πες Μερλ

26 Πληγωμένος Βίσονας επιτίθεται σε άνθρωπο ( π.χ. περίπου), λεπτομέρεια από Βραχογραφία, μήκος Βίσονα 1,10 μ., Γαλλία, σπήλαιο Λασκό

27 Γλυπτική Κατασκευάζουν μικρά αγάλματα από πηλό, κόκαλο ή λίθο

28 Η Αφροδίτη του Βίλεντορφ ( π.χ. περί που), ύψος 11,5 εκ., ασβεστόλιθος, Βιέννη.

29 Η Αφροδίτη του Λοσέλ ( π.χ. περίπου), χαμηλό ανάγλυφο σκαλισμένο σε πέτρα, Γαλλία, Μουσείο Μπορντό.

30 Μικροτεχνία Σημαντικά καλλιτεχνικά δημιουργήματα είναι και τα κοσμήματα που κατασκευάζουν, όπως περιδέραια, βραχιόλια, σκουλαρίκια

31 Στοιχεία στολισμού και κατ επέκταση κοινωνικού συμβολισμού: διάτρητα δόντια αρκούδας και ελαφιού, όστρεα με οπή ανάρτησης

32 Νεολιθική εποχή ( π.χ.)

33 Οικονομία: Γεωργία-Κτηνοτροφία (παραγωγικό στάδιο)

34 Κοινωνία: Μόνιμη εγκατάσταση-οικογένεια

35 Δύο είδη μνημειακών οικοδομημάτων: θολωτές κατασκευές με πέτρες που στηρίζονται η μία επάνω στην άλλη, χωρίς συνδετικό υλικό ανάμεσά τους τα μεγαλιθικά οικοδομήματα με τεράστιους ογκόλιθους τοποθετημένους οριζόντια επάνω σε ορθοστάτες.

36 . ΝΕΟΛΙΘΙΚΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ

37

38 Τα νεολιθικά χωριά κτίσθηκαν κυρίως δίπλα σε ποτάμια για να ποτίζονται οι καλλιέργειες και να ξεδιψάνε τα κοπάδια των εξημερωμένων ζώων. Σταδιακά τα μικρά χωριά εξελίχθηκαν σε μεγάλες νεολιθικές πόλεις με πολλούς κατοίκους (η πρώτη πόλη της Ιστορίας, η Ιεριχώ, στην κοιλάδα της Ιορδανίας κάλυπτε έκταση στρεμμάτων και είχε πληθυσμό 1500 κατοίκων το 8 με 7000 π.χ.) Οι καλύβες ήταν φτιαγμένες από πλίνθους ή ξύλο, κτισμένες πάνω σε λίθινη βάση και περιβάλλονταν από λίθινο τοίχο με πύργο για να προστατεύονται είτε από ξένους εισβολείς είτε από πλημμύρα

39 Σέσκλο, Διμήνι

40 To Στόουνχεντζ είναι νεολιθικό μεγαλιθικό μνημείο του οποίου η διαμόρφωση συνεχίστηκε ως την Εποχή του Χαλκού (βρίσκεται κοντά στο Amesbury της Αγγλίας στην κομητεία του Wiltshire Πρόκειται για έναν κύκλο μεγαλίθων, που κατασκευάστηκε ανάμεσα στο 2500 π.χ. και το 2000 π.χ..

41 Η αρχαιολογική θέση Τσατάλ Χουγιούλ στην Ανατολία Ο πύργος της Ιεριχούς

42 Ναός του Μνάτζντρα στη Μάλτα, από την τελευταία περίοδο της Νεολιθικής εποχής

43 Ο ναός του Μνάτζντρα, στο νησί της Μάλτας, συγκαταλέγεται στα παλαιότερα ιερά της Ευρώπης (3000 π.χ.)

44 Ο οικισμός του Τσατάλ Χουγιούκ

45 Οικογένεια Βασική κοινωνική μονάδα ήταν η οικογένεια (πατέρας, μητέρα, παιδιά). Πολλές οικογένειες που συνδέονταν μεταξύ τους μέσω συγγένειας αποτελούσαν ένα σόι. Πολλά σόγια με ή χωρίς συγγένεια αποτελούσαν μια φυλή με κοινή γλώσσα, παραδόσεις, τόπο διαμονής και αρχηγό. Για τη διατήρηση της πρωτόγονης κοινωνίας θεσπίστηκαν συγκεκριμένοι κανόνες συμπεριφοράς, η παραβίαση των οποίων επέσυρε έως και θάνατο. Οι κανόνες αυτοί μετασχηματίστηκαν σιγά σιγά σε έθιμα και αποτέλεσαν τελικά το εθιμικό δίκαιο (σχετικά βλέπε τον πλατωνικό μύθο του Προμηθέα). Την πρωτόγονη κοινωνία κυβερνούσαν ο αρχηγός και οι γηραιότεροι, που είχαν εμπειρία και γνώριζαν τις παραδόσεις της φυλής. Για σημαντικά θέματα μπορούσε να ζητηθεί και η γνώμη όλων των μελών της φυλής. Σημαντικό επίσης ρόλο έπαιζε η θρησκεία (ανιμισμός : όλα τα στοιχεία της φύσης κατοικούνται από κάποιο πνεύμα θεά γονιμότητας) με τη μαγεία

46 Πήλινο ομοίωμα σπιτιού ( π.χ. Προϊστορικός οικισμός Πλατιά Μαγούλα Ζάρκου Τρικάλων

47

48

49 Εθιμικό δίκαιο

50 Εργαλεία

51 Η έναρξη της λατόμευσης Πελέκεις για κάθε χρήση

52

53

54 Κεραμική

55

56 Πήλινο αγγείο με πολύχρωμο διάκοσμο από το Διμήνι Θεσσαλίας ( π.χ.) (Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο)

57 Υφαντική Μαθηματικά Θρησκεία Μαγεία

58 Τέχνη

59

60

61

62

63

64 Πήλινο αγγείο σε σχήμα κριού, που βρέθηκε στην έρημο Νέγκεβ, Στο σημερινό Ισραήλ. 4 η χιλιετία π.χ. Μητέρα Θεά από το Τσατάλ-Χουγιούκ, μικρό γλυτπό Της 6 ης ή 5 ης χιλιετίας π.χ.

65 ΠροΪστορικά ενδύματα- Τα παλαιότερα κατάλοιπα ενδυμάτων στον κόσμο χρονολογούνται στην 8 η χιλιετία π.χ και Ανακαλύφθηκαν στο Ναχάλ Χεμάρ σε παλαιστινιακό έδαφος.

66 Κοιμώμενη γυναίκα της Χαλκολιθικής Εποχής στη Μάλτα (3 η χιλιετία π.χ.) Αγγείο με εγχάρακτη διακόσμηση από κάρδιο.