γ ρ α π τ ή ε ξ έ τ α σ η σ τ o μ ά θ η μ α Ν Ε Ο Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Γ Λ Ω Σ Σ Α Β Λ Υ Κ Ε Ι Ο Υ

Transcript

1 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑδυαδικό 2η εξεταστική περίοδος από 20/12/15 έως 5/01/16 γ ρ α π τ ή ε ξ έ τ α σ η σ τ o μ ά θ η μ α Ν Ε Ο Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Γ Λ Ω Σ Σ Α Β Λ Υ Κ Ε Ι Ο Υ Τάξη: Β Λυκείου Τμήμα: Βαθμός: Ονοματεπώνυμο: Καθηγητές: Κείμενο Τα ριάλιτι σόου και η ειρωνεία της υπόθεσης Ο Αντυ Γουόρχολ, είχε πει κάποτε ότι στο μέλλον όλοι θα γίνονται διάσημοι για δεκαπέντε λεπτά. Ο περίφημος δημιουργός της ποπ αρτ είχε αντιληφθεί από πολύ νωρίς ότι η διάδοση της τηλεόρασης θα πάρει τόσο μεγάλες διαστάσεις που για να γεμίσει τον αδηφάγο τηλεοπτικό χρόνο, θα έχει ανάγκη όχι μόνο από τους κάθε λογής αστέρες: ηθοποιούς, τραγουδιστές, μοντέλα κ.λπ., αλλά και από τον κάθε απλό άνθρωπο. Δεν υπάρχει εμπορική τηλεόραση που να μην έχει στο εβδομαδιαίο πρόγραμμά της κάποιο reality show ή κάτι το ανάλογο. Η ευρηματικότητα των παραγωγών είναι μεγάλη. Από τις εκπομπές που λύνουν (;) οικογενειακές διαφορές μέχρι την τελευταία και πιο εξελιγμένη μορφή reality show του Μεγάλου Αδελφού (Big Brother). Το σκεπτικό αυτών των εκπομπών είναι απλό. Τίποτα δεν προκαλεί περισσότερο την περιέργεια του μέσου ανθρώπου από το να μαθαίνει τα μυστικά και τα προβλήματα των διπλανών του. Στην ουσία αυτές οι εκπομπές δεν κάνουν άλλο από το να μετατρέπουν σε τηλεοπτικό θέαμα, προσωπικά προβλήματα και ιστορίες καθημερινής τρέλας. Συνήθως το κόστος παραγωγής τους είναι χαμηλό και η τηλεθέαση εγγυημένη, οπότε η δουλειά για τους δημιουργούς, είναι σίγουρη και κερδοφόρα. Για ποιο λόγο όμως αυτού του είδους οι εκπομπές έχουν τόσο υψηλή τηλεθέαση; Καταρχήν πρόκειται για απλά και εύπεπτα προγράμματα, τα οποία δεν απαιτούν ιδιαίτερη σκέψη αλλά ούτε και μεγάλη προσοχή από αυτούς που τα βλέπουν. Δεν είναι λίγοι οι τηλεθεατές που σε σχετικές έρευνες έχουν δηλώσει, ότι παρακολουθούν κάποιο reality show, προκειμένου να χαλαρώσουν και να ξεχάσουν για λίγο τα προβλήματα τους. Ορισμένοι ειδικοί θεωρούν ότι η επιτυχία αυτών των προγραμμάτων οφείλεται στο γεγονός ότι, ο θεατής βλέποντας την «διαπόμπευση» του εμφανιζόμενου στην εκπομπή, αισθάνεται κατά κάποιον τρόπο καλύτερα που ο ίδιος δεν έχει την ανάγκη να καταφύγει στην τηλεόραση προκειμένου να λύσει τα προβλήματά του. Η επιτυχία των εν λόγω εκπομπών είναι τόσο μεγάλη που έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό και μια σειρά από άλλα τηλεοπτικά προγράμματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα δελτία ειδήσεων, τα οποία όλο και πιο συχνά παρουσιάζουν τις ιστορίες του αστυνομικού ρεπορτάζ υπό τη μορφή reality show, με συνεντεύξεις και προφίλ του θύτη, των συγγενών του θύματος, μέχρι και του κάθε περίεργου ή περαστικού που επιθυμεί να καταθέσει την άποψη του επί του θέματος. Η θεαματοποίηση του γεγονότος και η πληθώρα ασήμαντων και άχρηστων πληροφοριών που παρουσιάζονται για το θέμα, έχει ως αποτέλεσμα να χάνεται πολλές φορές η ουσία της ίδιας της είδησης. Σε μια εποχή όπου γίνεται τόσος λόγος για την ανάγκη της προστασίας της ιδιωτικότητας, όλο και περισσότεροι άνθρωποι εμφανίζονται διατεθειμένοι να θυσιάσουν το δικαίωμα στο απόρρητο της ιδιωτικής τους ζωής και στην αξιοπρέπεια, προκειμένου να εμφανιστούν σε κάποιο τηλεoπτικό σόου. Οι ίδιοι οι συμμετέχοντες ομολογούν συχνά ότι καταφεύγουν στην τάδε ή στη δείνα εκπομπή, επειδή δεν έχουν πού αλλού να απευθυνθούν. Άρα, δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι, όσο μεγαλύτερη είναι η μοναξιά και η απελπισία ενός ανθρώπου, τόσο πιο εύκολα δέχεται να εμφανιστεί σε κάποιο σε reality show. Η ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι όλη αυτή η δημοσιοποίηση των προσωπικών καταστάσεων αντί να βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους, τους απομονώνει και τους περιθωριοποιεί ακόμη περισσότερο. Η θεματολογία και η αισθητική των reality έχουν προκαλέσει τις αντιδράσεις πολλών οργανώσεων οι οποίες διαμαρτύρονται για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται και παρουσιάζονται τα προσωπικά δράματα κάποιων ανθρώπων. Ο εξευτελισμός της προσωπικότητας και η γελοιοποίηση των «φιλοξενουμένων» στα τηλεοπτικά στούντιο, δημιουργεί ακόμα περισσότερα προβλήματα στους ίδιους αλλά και στις οικογένειές τους

2 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑδυαδικό 2η εξεταστική περίοδος από 20/12/15 έως 5/01/16 Η μεγάλη απήχηση της trash-tv (τηλε-σκουπίδια), στο ευρύ κοινό αποτελεί χωρίς αμφιβολία ένα πολύ αρνητικό κοινωνικό φαινόμενο, με το οποίο κάποια στιγμή οι αρμόδιοι περί των τηλεοπτικών θα πρέπει να ασχοληθούν σοβαρά. Η ελευθερία της τηλεόρασης και του τύπου είναι βασικές και απαράβατες αρχές της σύγχρονης δημοκρατίας. Παράλληλα όμως, η θέσπιση και ο σεβασμός ενός σχετικού κώδικα δεοντολογίας, είναι απαραίτητες προϋποθέσεις προκειμένου να διατηρηθεί σε ένα ικανοποιητικό και αξιοπρεπές επίπεδο, τόσο η ενημέρωση όσο και η ψυχαγωγία των πολιτών. Κείμενο του Δ. Αγανίδη Παρατηρήσεις Α1. Να αποδώσετε την περίληψη του κειμένου. ( λέξεις) μονάδες 25 Β1. Πώς συνδέεται η μοναξιά και η απελπισία κάποιου ανθρώπου με τη συμμετοχή του σε εκπομπές ριάλιτι; Να απαντήσετε με λέξεις. μονάδες 7 Β2. Ποια είναι τα δομικά στοιχεία της πέμπτης παραγράφου (Η επιτυχία των εν λόγω εκπομπών της ίδιας της είδησης. ) του κειμένου; Να επισημάνετε και τον τρόπο ανάπτυξης της ίδιας παραγράφου. Β3. Να φτιάξετε ονοματικά σύνολα συνδυάζοντας τα παρακάτω ουσιαστικά με κατάλληλα επίθετα: τηλεόραση, είδηση, εκπομπές, σεβασμός, μοναξιά. Β4. Να γράψετε τρία παραδείγματα συνυποδηλωτικής/μεταφορικής γλώσσας από το κείμενο. μονάδες 3 Β5. Να βρεθεί ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω υπογραμμισμένες λέξεις του κειμένου: προσωπικά, εγγυημένη, απαιτούν, προσοχή, εμφανιζόμενου. Γ1. Δ. Με αφορμή την επιτυχία που σημειώνει ένα νέο ριάλιτι σόου, καλείστε σε τηλεοπτική εκπομπή να μιλήσετε για τους λόγους αυτής της μεγάλης επιτυχίας των ριάλιτι αλλά και για τα αποτελέσματα της προβολής τους. ( λέξεις) 0 Κ α λ ή ε π ι τ υ χ ί α - 2 -

3 2η εξεταστική περίοδος από 20/12/15 έως 5/1/16 Α Π Α Ν Τ Η Σ Ε Ι Σ Σ Τ Η ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ' Λ Υ Κ Ε Ι Ο Υ Π α ρ α τ η ρ ή σ ε ι ς Α. Ο συγγραφέας του κειμένου αναλύει το σύγχρονο τηλεοπτικό φαινόμενο των ριάλιτι. Αρχικά, επισημαίνει ότι πλέον αποτελούν μια διαδεδομένη τηλεοπτική πρακτική, που καλύπτει τους τηλεοπτικούς χρόνους προβάλλοντας τις προσωπικές ζωές των συμμετεχόντων. Στοχεύουν στην περιέργεια του κοινού, που τα παρακολουθεί κυρίως για ξεκούραση και απόδραση από την πραγματικότητα. Η ποιότητά τους όμως, επιδρά ακόμα και στα δελτία ειδήσεων που ξεφεύγουν από την ενημέρωση και οδεύουν προς τον κιτρινισμό. Έτσι, σε μια εποχή, που η ιδιωτική ζωή διασφαλίζεται από το Σύνταγμα, αρκετοί τη θυσιάζουν για λίγη επικαιρότητα, χωρίς να έχουν βέβαια τα επιθυμητά αποτελέσματα. Τέλος, καταλήγει ότι το ζήτημα πρέπει να ρυθμιστεί από τους αρμόδιους φορείς, όχι για να καταστρατηγηθεί η ελεύθερη επιλογή αλλά για να ενισχυθεί το τηλεοπτικό ήθος και ο σεβασμός. Β1. Η μοναξιά και η απελπισία του σύγχρονου ανθρώπου αποτελεί ταυτόχρονα την αιτία που τον οδηγεί να στραφεί σε κάποιο ριάλιτι σόου αλλά και περαιτέρω αποτέλεσμα της ενέργειας αυτής. Πιο συγκεκριμένα, πολλοί άνθρωποι εμφανίζονται σε εκπομπές ριάλιτι γιατί δεν έχουν πουθενά αλλού να απευθυνθούν για κατανόηση στα προβλήματα τους. Πολλές φορές, όμως, δεν αντιλαμβάνονται τον εξευτελισμό που υφίστανται μέσα από αυτή τη διαδικασία, η οποία τελικά καταλήγει να τους περιθωριοποιεί και πάλι. Β2. Τα δομικά στοιχεία της τέταρτης παραγράφου του κειμένου είναι τα ακόλουθα: Θεματική περίοδος: Η επιτυχία τηλεοπτικά προγράμματα. Λεπτομέρειες: Χαρακτηριστικό παράδειγμα επί του θέματος. Κατακλείδα: Η θεαματοποίηση της ίδιας της είδησης. Η παράγραφος αναπτύσσεται με τη μέθοδο του παραδείγματος, αφού παρουσιάζεται το παράδειγμα της μετατροπής των δελτίων ειδήσεων σε ριάλιτι εκπομπή. Β3. δημόσια τηλεόραση έγκυρη είδηση ενημερωτικές εκπομπές απαράμιλλος σεβασμός αβάσταχτη μοναξιά Β4. α) «η διάδοση της τηλεόρασης θα πάρει τόσο μεγάλες διαστάσεις που για να γεμίσει τον αδηφάγο τηλεοπτικό χρόνο,» β) «Καταρχήν πρόκειται για απλά και εύπεπτα προγράμματα» γ) «όλο και περισσότεροι άνθρωποι εμφανίζονται διατεθειμένοι να θυσιάσουν το δικαίωμα στο απόρρητο της ιδιωτικής τους ζωής» Β5. προσωπικά = ιδιωτικά εγγυημένη = σίγουρη απαιτούν = ζητούν, προϋποθέτουν προσοχή = αφοσίωση, προσήλωση εμφανιζόμενου = προβαλλόμενου Γ. ΠΡΟΛΟΓΟΣ Αγαπητοί συνομιλητές και τηλεθεατές, Τα ριάλιτι σοου είναι τηλεοπτικές εκπομπές στην οποία καλούνται να εκθέσουν τα προσωπικά τους προβλήματα καθημερινοί άνθρωποι και στα οποία συμμετέχουν σύμβουλοι γάμου, ψυχολόγοι, νομικοί, - 1 -

4 2η εξεταστική περίοδος από 20/12/15 έως 511/16 καθώς και απλοί άνθρωποι. Οι εκπομπές αυτές κατηγορούνται συχνά για εξευτελισμό της ανθρώπινης προσωπικότητας και εκμετάλλευση του ανθρώπινου πόνου, ενώ από άλλους θεωρούνται ως ένα δημόσιο βήμα που δίνει την ευκαιρία να έρθουν στο προσκήνιο διάφορα προβλήματα και να ευαισθητοποιηθούν τόσο η κοινή γνώμη όσο και οι δημόσιοι φορείς. ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ Λόγοι επιτυχίας: Λόγω της κρίσης των αξιών και της γενικότερης κοινωνικής παρακμής έχουν αμβλυνθεί τα πνευματικά, τα κοινωνικά και τα πολιτιστικά ενδιαφέροντα των ανθρώπων και κυρίως των νέων. Περιορισμένες δυνατότητες επιλογής άλλου προγράμματος. Ικανοποιούν την περιέργεια των θεατών να παρακολουθούν από την κλειδαρότρυπα τις ζωές των άλλων. Προσελκύουν το ενδιαφέρον των τηλεθεατών με διάφορες επικοινωνιακές και ψυχολογικές παραμέτρους. Οι δύσκολες βιοτικές συνθήκες, η έλλειψη επικοινωνίας και η μοναξιά στις σύγχρονες καταναλωτικές κοινωνίες οδηγούν στη θέαση χαμηλής ποιότητας θεαμάτων και σε μορφές νόθας ψυχαγωγίας. Αποτελέσματα της προβολής τους: Αποπροσανατολίζουν τους τηλεθεατές από τα ουσιαστικά προβλήματά τους. Εθίζουν τους τηλεθεατές σε προϊόντα υποκουλτούρας. Υποβαθμίζουν την αισθητική του δέκτη και προσβάλλουν τη νοημοσύνη του. Καταπατούν θεμελιώδη προσωπικά δικαιώματα και απενοχοποιούν την καταπάτηση τους στη συνείδηση του κόσμου. Ευτελίζουν την προσωπικότητα των συμμετεχόντων και τους στιγματίζουν. Προκαλούν συχνά τραυματικές εμπειρίες στους συμμετέχοντες λόγω της υπέρμετρης έκθεσης στη δημοσιότητα. ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Τρόποι αντίστασης: Καλλιέργεια κριτικής σκέψης μέσω της εκπαίδευσης. Πνευματική καλλιέργεια, ώστε να ενισχυθεί η κριτική στάση απέναντι σε τέτοια θεάματα. Ανάπτυξη αισθητικής που θα αναβαθμίζει τα πολιτιστικά ενδιαφέροντα. Δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου με δραστηριότητες που θα αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής. Αναθεώρηση πλαισίου αξιών. Συνειδητοποίηση των αρνητικών επιδράσεων αυτών των εκπομπών. Ευχαριστώ για τον χρόνο σας - 2 -

5 2η εξεταστική περίοδος από 20/12/15 έως 5/1/16-3 -