Κοινωνικά (πολυ)μέσα, σημασιολογικός ιστός & εξελίξεις τεχνολογιών διαδικτύου στην υπηρεσία της σύγχρονης οδοντιατρικής

Transcript

1 Κοινωνικά (πολυ)μέσα, σημασιολογικός ιστός & εξελίξεις τεχνολογιών διαδικτύου στην υπηρεσία της σύγχρονης οδοντιατρικής Παναγιώτης Μπαμίδης Επίκ. Καθηγητής Ιατρικής Πληροφορικής - Ιατρικής Εκπαίδευσης Εργαστήριο Ιατρικής Πληροφορικής ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΑΠΘ bamidis@med.auth.gr 3 ο Συνέδριο Δια Βίου Μάθησης Οδοντιατρική Σχολή Α.Π.Θ., Σεπτ. 2011

2 Περίληψη Αναζήτηση υλικού σε online βιβλιοθήκες Web2.0 - Νεώτερες προσεγγίσεις Άλλα αποθετήρια ψηφιακού ιατρικού υλικού Νέα είδη υλικού Εικονικοί ασθενείες Διασύνδεση αποθετηρίων - meducator 2

3 (Οδοντ)Ιατρική Εκπαίδευση: τρέχουσα κατάσταση & προκλήσεις Επέκταση και διεύρυνση πληροφορίας και γνώσης Υπερ-εξειδίκευση Περιέχει θεωρητική διδασκαλία και καθοδήγηση αλλά και κλινική μαθητεία Βασίζεται σε μια γκάμα από είδη (οδοντ)ιατρικού περιεχομένου, όλο και περισσότερο ψηφιακού 3

4 Εκμοντερνισμός (οδοντ)ιατρικής εκπαίδευσης! Αργά αλλά σταθερά... Κλασσική (Traditional): Διδασκαλία από καθέδρας Διδασκαλία ξεχωριστών αντικειμένων (subjects / disciplines) Μαθητεία μόνο σε: Κλινικές δεξιότητες (περιορισμένα) Επικοινωνιακές δεξιότητες (ελάχιστα) 4

5 The modern approach Scenario-based learning Just in time learning Personalised learning Early skills training Greater reliance on self directed learning 5

6 Γιατί δίνεται τόση σημασία στην η- μάθηση (e-learning) & στα ψηφιακά μέσα; Scenario-based learning όλο και πιο ψηφιακό Όλο και μεγαλύτερη χρήση του Just-in-Time learning Έμφαση στη χρήση video & animations Έμφαση στην εξατομικευμένη μάθηση (personalised learning): - Αυτό-μάθηση (Self-Directed learning) - Μάθηση εν κινήσει (Mobile learning) Μετάβαση σε προγράμματα σπουδών που προωθούν την εξατομικευμένη μάθηση 6

7 Συνεργασία Έντονη ανάγκη για διατομεακή, πολύ-διάστατη συνεργασία Με την υποστήριξη νέων τεχνολογιών Για την υποστήριξη της αναπροσαρμογής/επαναστόχευσης υλικού Για ανταλλαγή, αναδιανομή ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού Το πρόγραμμα meducator Με νέες μορφές υλικού (αντί κλασσικών μόνο) 7

8 Web web 1.0 Ο χρήστης (παθητικός) δέκτης πληροφοριών δημοσιεύει Χρησιμοποιεί προταξινομημένο περιεχόμενο Δύσκολα συνεισφέρει Δεν του δίνεται λόγος για τη χρήση του software Δημοσίευση & σύνδεση δεδομένων web 2.0 Ο χρήστης Ως συνεισφέρων Ως συμμετέχων Αναδύεται η συμπεριφορά του Η συνεισφορά του συλλέγεται με διάφανο τρόπο Βελτιώνει το software με τη συμμετοχή του σε αυτό Ανάδυση συνεργασίας & συλλογικής ευφυΐας

9 Εργαλεία των νέων εξελίξεων 9 Η τελευταία γενιά των συνεργατικών διαδικτυακών εργαλείων τα ιστολόγια (blogs/photoblogs), φόρα συζητήσεων (Forums), Συνεργατικές εγκυκλοπαίδειες (wikis) podcasts/vodcasts (YouTube) «ιστοχώροι των κοινωνικών δικτυώσεων» (social-networking sites - Facebook), και «κοινωνικές ομοταξίες» (folksonomies). παρέχουν μοναδική και δυναμική διανομή πληροφορίας και καλής συνεργασίας. Ελάχιστα τεχνικά εμπόδια ευκολία χρήσης Δίνουν τη δυνατότητα να συμπληρωθεί κατάλληλα (τεχνικά) η βασισμένη στο διαδίκτυο «συνεχιζόμενη & Δια βίου Μάθηση»

10 Wikis Το wiki (στη διάλεκτο της Χαβάης wiki σημαίνει βιασύνη/ευελιξία) είναι ένα συνεργατικό διαδικτυακό Web site στο περιεχόμενο του οποίου μπορεί να γίνει επεξεργασία και οποιαδήποτε διόρθωση από οποιονδήποτε έχει πρόσβαση εκεί. Το καλύτερο παράδειγμα στην πράξη αποτελεί σήμερα η Wikipedia The Free Encyclopedia Τα Wikis, και συγκεκριμένα η Wikipedia, αντιπροσωπεύουν μια αρχή/θέση πολλά υποσχόμενη, που μπορεί να αλλάξει σημαντικά τον τρόπο χρήσης του σημερινού διαδικτύου! Και είναι πολύ δημοφιλή τα τελευταία χρόνια. 10

11 11 Dental Wiki Examples

12 12 The Medical Education Wiki

13 Blogs Μια ακόμη σχετική τεχνολογία για διανομή διαδικτυακής πληροφορίας είναι το blog. Το blog (WeBLOG) ή «ιστολόγιο» είναι ένας ιστοχώρος (Web site) που περιέχει δεδομένα/σχόλια που έχουν εισαχθεί σχετικά με κάποιο ζήτημα/θέμα με κάποια χρονολογική σειρά (τα πιο πρόσφατα πάνω-πάνω). Μπορεί να λειτουργήσει ως ένα online περιοδικό (journal), τα blogs μπορεί να γράφονται από ένα άτομο, ή από μια ομάδα Μπορεί κανείς να βάλει σχόλια, συνδέσμους σε άλλες ιστοσελίδες, εικόνες, μηχανές αναζήτησης κτλ 13

14 14 The Medical Education Blog

15 15 Dental Blog Examples:

16 16

17 Class Discussion Forums Personal Blogs etrace Graphics annotation based lessons 17

18 18

19 19

20 Podcasts and m-learning (μάθηση εν κινήσει ) Η ουσία του Podcasting είναι η δημιουργία οπτικοακουστικού υλικού (audio or video vodcasts) για ένα ακροατήριο που θέλει να ακούει όταν θέλει, όπου θέλει, όποτε το θέλει, και όπως το θέλει. Πλεονεκτήματα: Τα «ακούμε» είτε στο computer είτε στους MP3/4 players ενώ μετακινούμαστε... Αλλά τα αρχεία είναι αρκετά μεγάλα, χρειάζεται αρκετό bandwidth... Υποστήριξη ακουστικών τύπων auditory learners (ανέρχονται σύμφωνα με μελέτες σε 30%). 20

21 21 Health/Medical Podcast Examples

22 Μάθηση βασισμένη σε σενάρια (περιπτώσεις/προβλήματα) χρήση των κλινικών περιπτώσεων ως πλαίσιο μελέτης Έχει πλεονεκτήματα απέναντι στις παραδοσιακές προσεγγίσεις καθώς επιτρέπει μεγαλύτερη σχέση με την πρακτική άσκηση της οδοντιατρικής, δυνατότητα να προωθηθεί η διατήρηση και η εφαρμογή της γνώσης, ενθάρρυνση της αυτο-κατευθυνόμενης δια βίου μάθησης Διατομεακά μαθήματα Οι εκπαιδευόμενοι προχωρούν σε νέες περιοχές της γνώσης, φτάνουν σε αδιέξοδα, επιστρέφουν στα δεδομένα και τις αρχικές θεωρήσεις τους, αναθεωρούν τις ιδέες τους με βάση τα νέα δεδομένα, και επιλέγουν νέα μονοπάτια για να προχωρήσουν 22

23 Χρήση Εικονικών Ασθενών Διαδραστική Βασισμένη σε πληροφοριακά συστήματα Εξομοίωση πραγματικών κλινικών σεναρίων με σκοπό ιατρική εξάσκηση εκπαίδευση αξιολόγηση 23

24 24 Στιγμιότυπο από το χάρτη VUE του σεναρίου

25 25 Τυπική σελίδα του λαβύρινθου

26 26

27 27

28 Ο σημασιολογικός ιστός (Semantic Web, Web 3.0) 28 είναι η εξέλιξη του κλασσικού ιστού (Syntactic web) Στόχος: βελτιωμένη αναζήτηση, εκτέλεση σύνθετων διεργασιών εξατομίκευση της πληροφορίας σύμφωνα με τις ανάγκες του κάθε χρήστη. Η πληροφορία έχει καλά καθορισμένο νόημα, καθιστώντας τη συνεργασία μεταξύ ανθρώπων και υπολογιστών πιο αποτελεσματική «Ποια είναι πρόσφατα η αποτελεσματικότερη εκπαιδευτική προσέγγιση στην οδοντιατρική εκπαίδευση;»

29 Παράδειγμα: DBpedia 29 προσπάθεια για την εξαγωγή & επαναχρησιμοποίηση δομημένης πληροφορίας από την Wikipedia. Στόχος: να δώσει νέους τρόπους αξιοποίησης του πλούτου της Wikipedia και να εμπνεύσει νέους μηχανισμούς για πλοήγηση, διασύνδεση και βελτίωση της ίδιας της εγκυκλοπαίδειας.

30 meducator: κεντρική ιδέα Αναζήτηση, εύρεση, χρήση, επαναστόχευση, και αξιολόγηση ιατρικού εκπαιδευτικού υλικού ανεξαρτήτως του συστήματος στο οποίο βρίσκεται το υλικό (Learning Management System) με χρήση «μετα-δεδομένων» και προτύπων που «περιγράφουν» το υλικό Δοκιμασία με σύγχρονες τεχνολογικές λύσεις συνεργατικού διαδικτύου (Web2.0) ή σημασιολογικού ιστού (semantic Web)

31 meducator Partners 1 Aristotle University of Thessaloniki GR Coordinator, Technology provider, Content provider, User/Evaluation, Dissemination 2 University of Cyprus CY Technology Provider, Content provider, User/Evaluation, Dissemination 3 Democritus University of Thrace GR Content provider, Technology provider, User/Evaluation, Dissemination 4 MEDTING Medical Exchange Limited IR Content provider, Technology provider, Dissemination 5 Technical Univ. of Cluj-Napoca RO Technology provider, Pedagogical expert 6 Université Nice Sophia Antipolis FR Content provider, User 7 Medical University Plovdiv BG Pedagogical expert, Content provider, User 8 Università degli studi di Catania IT Pedagogical expert, Content provider, User/Evaluation 9 University of Helsinki FI Pedagogical expert, Evaluation 10 St George's Hospital Medical School 11 Succubus Interactive UK FR Standardisation Body, Pedagogy Expert, Technology and Content Provider Content and Technology Provider 12 The Open University UK Technology Provider 13 Coventry University UK Content provider, Technology provider 14 European Cervical Cancer Association FR User/Evaluation 31

32 meducator will test 2 different approaches for sharing 1. loosely coupled LCMSs via mashup technologies 2. federated architecture semantic web services / open linked services partner institute 3 partner institute 2 federated architecture partner institute 4 partner institute 5 partner institute 1

33 meducator is testing 2 different approaches for sharing 1. meducator 2.0: loosely coupled LCMSs via mashup technologies (Web2.0) 2. meducator 3.0: LCMSs linked via (semantic) linked services (Web3.0) partner institute 3 partner institute 2 partner institute 4 partner institute 5 partner institute 1

34 34

35 35

36 meducator 3.0 Drupal

37 Associate Partnership Application Register and join the meducator community 37

38 Πρόσκληση: Συμμετέχετε στη δοκιμή των εργαλείων του meducator και κερδίστε δωρεάν συμμετοχή στο συνέδριο/σχολείο! 1 st International Spring School on Medical Education Content Sharing Technologies, 4-5 April 2012, Thessaloniki, Greece 1 st International Conference on Medical Education Informatics, 6-7 April, 2012, Thessaloniki, Greece Πρόκληση: φορτώστε πόρους/υλικό και κερδίστε δωρεάν συμμετοχή και στα 2! info@meducator.net; subject: spring school