Transcript

1 Ερευνητικές Εργασίες (Ε.Ε.) 1 η Ενότητα Βήµατα για την παρουσίαση και υποστήριξη Ε.Ε. στο Σύλλογο ιδασκόντων Ζήσης Αγγελίδης zisisagg@hotmail.com Πηγές: α) Η καινοτοµία των Ερευνητικών εργασιών στο Λύκειο. Ηλ. Ματσαγγούρας, Ν, Σχίζα κ.α. ΟΕ Β Αθήνα 2011 β) Ζ. Αγγελίδης, Ν. Σχίζα κ.α. «τα κινητά στη ζωή µας» ΚΠΕ Ελευθερίου Κορδελιού 2008 γ) internet

2 1 η Ενότητα: προετοιµασία των εκπαιδευτικών 1. - Παρουσίαση πρότασης στη Συνεδρία Συλλόγου ιδασκόντων το 1 ο, 15/νθήµερο Σεπτεµβρίου. - Έγκριση θεµάτων Ερευνητικών Εργασιών (ορισµός αριθµού θεµάτων, εκπαιδευτικού/κων, συντονιστή) Εγκ /Γ

3 Στην αρχή της σχ. χρονιάς οι εκπ/κοί που θα συναινέσουν στην εφαρµογή θα χρειαστεί να: 1. Αναζητήσουν ένα/µία συνάδελφογιασχεδιασµό, συντονισµό, υποστήριξη, αξιολόγησηµιας απότιςε.ε. 2. Συναποφασίσουνγιαταθέµαταπουθαπροτείνουν, 3. Συντάξουν την «προβληµατική» των θεµάτων τους, όπου θα περιλαµβάνονται οι επί µέρους πτυχές της, οι µέθοδοι και ταερευνητικάεργαλεία. 4. Παρουσιάσουν την προβληµατική των θεµάτων α) στοσ.. + β) στους µαθητές, οι οποίοι θα επιλέξουν εκείνο που ανταποκρίνεται στα ενδιαφέροντα και τις δυνατότητές τους.

4

5 Αρχικά βήµατα που θα προηγηθούν της παρουσίασης στο Σύλλογο ιδασκόντων (Σ..) Η σκέψη µας (πρόταση) βαδίζει σε δύο ενέργειες: 1. οριοθέτηση του θέµατος 2. σχηµατική αποτύπωση του θέµατος οι δύο αυτές ενέργειες έχουν µεγάλη σηµασία καθώς α. Αποτελούν προϋπόθεση για τη συγκρότηση «προβληµατικής» της Ε.Ε. που θα κατατεθεί γραπτά στο Σ.. β. ιαγράφουν το πλαίσιο συνεργασίας εκπαι/κών εκπ. & εκπ/κών - µαθητών

6 Τι είναι και τι µας συνιστά µια «προβληµατική»!!!! 1. Ένα σύνολο προβληµάτων, ιδεών και ερωτηµάτων που αναφέρονται σε κάποιο θέµα, πεδίο ή περιοχή της σκέψης 2. Ο τρόπος ή η συλλογιστική που χρησιµοποιεί κάποιος για να θέσει ή να προσεγγίσει ένα θέµα¹. 3. Ένα πλαίσιο ερωτηµάτων ή συλλογισµών που προσφέρεται για συζήτηση και αφορά σε πεδία των οποίων η ύπαρξη, η αλήθεια, η σιγουριά ή η επιτυχία είναι αµφιλεγόµενες, υποθετικές, αβέβαιες, διφορούµενες². 1. Λεξικό της κοινής Νεοελληνικής, ΑΠΘ, ινστιτούτο Ν.Σ. Ίδρυµα Τριανταφυλλίδη 2. Le Grand Robert de la langue française. Deuxième édition. Dictionnaires Le Robert, 1992, (Vol.7, p 784)

7 η προβληµατική α. Αποκαλύπτει τη σηµασία του θέµατος β. Φωτίζει τις πτυχές του θέµατος και υποστηρίζει τη σύνθεσή τους γ. Προσανατολίζει την ερευνητική διαδικασία δ. Επιτρέπει την ανεύρεση και την επιλογή δεδοµένων ή µαρτυριών η προβληµατική δεν είναι κατάλογος υποθεµάτων δεν οδηγεί σε µία άµεση απάντηση Αλλά ενεργοποιεί αντιπαραθέσεις επιχειρηµάτων, µέσω του κριτικού και αυτοκριτικού λόγου

8 Η συγκρότηση µιας «σωστά δοµηµένης» προβληµατικής προϋποθέτει να κάνουµε δύο βασικές ενέργειες: 1. Να οριοθετήσουµε το θέµα, µέσω των ερευνητικών ερωτηµάτων, ώστε να εντοπίσουµε τις βασικές του πτυχές ή και αυτές που εντάσσονται στα πιθανά ενδιαφέροντα και τις δυνατότητες των µαθητών 2. Να αποτυπώσουµε σχηµατικά τις διασυνδέσεις των πτυχών του, ώστε να αναδεικνύεται η πορεία που θα οδηγήσει από τα µέρη στο «όλο» Αυτές οι ενέργειες, θα επαναληφθούν από τους µαθητές/τριες, ώστε

9 1. Να σηµατοδοτηθούν από τις δικές τους προϋπάρχουσες γνώσεις, εµπειρίες, σκέψεις, και προβληµατισµούς και 2. να δροµολογηθεί το εγχείρηµα της Ε.Ε. µεθοδικά, συνειδητά, και µε πλήρη συµµετοχή των µαθητών σε µία διαδικασία που έχει πολλά και πρωτόγνωρα γι αυτούς χαρακτηριστικά

10 ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ: «ΤΟ ΚΙΝΗΤΟ ΤΗΛΕΦΩΝΟ» 1 η Πρόταση: Χωρίς πλαίσια αναφοράς

11 ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ του θέµατος.. Η οριοθέτηση του θέµατος γίνεται µέσω ανοιχτών ερωτηµάτων του τύπου: «τι θα σας ενδιέφερε να διερευνήσετε σε σχέση µε το θέµα;», «ποιες σκέψεις κάνετε γύρω από το θέµα;», «ποιοι είναι οι προβληµατισµοί σας και στάση σας αναφορικά µε το θέµα;»

12 Τα ανοιχτά, αυτά, ερωτήµατα απαντώνται µε λέξεις-κλειδιά, οι οποίες: α) Σηµατοδοτούν προϋπάρχουσες παρατηρήσεις, γνώσεις, εµπειρίες προβληµατισµούς, β) ηµιουργούν ένα πλήθος εννοιών, ασύνδετων µεταξύ τους, που ξεδιπλώνουν τα όρια µέσα στα οποία κινούνται σκέψεις και ενδιαφέροντα που αφορούν στο προς διερεύνηση θέµα.

13 ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΣΧΗΜΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗΣ Η σχηµατική αποτύπωση του θέµατος προϋποθέτει την ένταξη των λέξεων-κλειδιών σε σύνολα και το µετασχηµατισµό τους σε ερευνητικά ερωτήµατα, ώστε: α) να γίνουν διακριτές οι επιµέρους πτυχές του θέµατος (υποθέµατα), β) να αναδυθεί η µεταξύ τους σχέση και, µέσω αυτών, γ) να προκύψει η προβληµατική του.

14 Οι λέξεις - κλειδιά Κέρδος Έλεγχοι VIDEO Ακτινοβολίες Ιστορία Κατανάλωση MMS, SMS, RING TONE Το κινητό τηλέφωνο Θέσεις Εργασίας Απορρίμματα Γλώσσα Εταιρίες Άδειες Παιδική Εργασία Ορυχεία Πολύτιμα Στοιχεία

15 Ιστορία Πότε; Ποιοι; Από ποιους; Για ποιους; Με ποιους; Πόσο; Αριθµοί Πού; Χώρος Πλαίσιο Πώς; Μέσα Τρόποι Υποδοµές ΒΑΣΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ Τι; Τι είναι; Σε τι αφορά; Γιατί; Αιτίες Στόχοι Συνέπειες Εµπόδια υσκολίεs

16 Από τις Λέξεις-Κλειδιά, στα «Σύνολα» Επικοινωνία, Τεχνολογία, Ιστορία, Εταιρίες, DESIGN Το κινητό τηλέφωνο Καταναλωτές (VIDEO, MMS, SMS, RING TONE) Ακτινοβολία, Απορρίµµατα, ΙΚΤΥΑ ΚΙΝΗΤΗΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑΣ, Εταιρίες Κέρδος, Νόµοι, Άδειες, Ορυχεία Παιδική Εργασία, Εργοστάσια, Απορρίµµατα, Καταστήµατα, Θέσεις Εργασίας, Απορρίµµατα, Προσφορές,

17 Από τα «Σύνολα», στα Ερευνητικά Ερωτήµατα Ποιες είναι οι απαραίτητες πρώτες ύλες, Πού υπάρχουν, Πού παράγεται το προϊόν, Πως προωθείται, Τι γίνεται ως «ηλεκτρονικό απόβλητο»; Ποιοι είναι οι κίνδυνοι της απόρριψής του; Ποιοι είναι υπεύθυνοι για την προστασία του καταναλωτή, του περιβάλλοντος; Ποιοι θίγονται; Εµείς τι κάνουµε; Τι θα µπορούσαµε να κάνουµε; Πώς λειτουργεί; Ποιες υποδοµές χρειάζεται; Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από την ακτινοβολία που εκπέµπει το ίδιο και οι κεραίες της κινητής τηλεφωνίας; Ποιες αλλαγές επιφέρει στην ανθρώπινη επικοινωνία, στη χρήση της γλώσσας, στις κοινωνικές διεργασίες, στον πολιτισµό;

18 Από τα Ερευνητικά Ερωτήµατα στη Σχηµατική Αποτύπωση Ποιεςείναιοιαπαραίτητεςπρώτεςύλες, Πούυπάρχουν, Πούπαράγεταιτοπροϊόν, Πωςπροωθείται, Τιγίνεταιως «ηλεκτρονικόαπόβλητο»; Ποιοι είναι οι κίνδυνοι; Ποιοι είναι υπεύθυνοι για την προστασία του καταναλωτή, του περιβάλλοντος; Ποιοιθίγονται; Εµείςτικάνουµε; Πώς λειτουργεί; Ποιες υποδοµές χρειάζεται; Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από την ακτινοβολία που εκπέµπει το ίδιο και οι κεραίες; Ποιες αλλαγές επιφέρει στην ανθρώπινη επικοινωνία, στη χρήση της γλώσσας, στις κοινωνικέςδιεργασίες, στον πολιτισµό;

19 Ερευν.Ερωτ.στη Σχηµατική Αποτύπωση & Γνωστικά Αντικείµενα Ποιεςείναιοιαπαραίτητεςπρώτεςύλες, Πούυπάρχουν, Χηµεία Πούπαράγεταιτοπροϊόν, Περιβάλλον Πωςπροωθείται, Τιγίνεταιως «ηλεκτρονικόαπόβλητο»; Αειφορία Ποιοι είναι οι κίνδυνοι Καλές τέχνες Ποιοι είναι υπεύθυνοι για την προστασία του καταναλωτή, Ανθρώπινα του περιβάλλοντος; δικαιώµατα Ποιοιθίγονται; Καλές τέχνες Κοινωνικές επ. Έκφραση Πώς λειτουργεί; Φυσική Ποιες υποδοµές Περιβάλλον χρειάζεται; Τεχνολογία Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από την ακτινοβολία Μαθηµατικά οι κεραίες Ποιες αλλαγές επιφέρει στην ανθρώπινηεπικοινωνία, Κοινωνικές στη χρήση της Επιστήµες γλώσσας, Γλώσσα στις κοινωνικές διεργασίες, στον πολιτισµό;

20 Από τη σχηµατική αποτύπωση στην προβληµατική Το κινητό τηλέφωνο είναι ένα καταναλωτικό προϊόν.κτλ (κείµενο) Η διερεύνηση του θέµατος που προτείνουµε θα ακολουθήσει το µοντέλο της σχηµατικής αποτύπωσης και θα εξελιχθεί µέσα από τέσσερα υποθέµατα: 1, 2, 3, , 2, 3, 4

21 Κ ρ ι τ ι κ ή γι α υ τ ά π ο υ ε ί π α µ ε Αφετηρία στην πρόταση που αναπτύξαµε ήταν ο «καταιγισµός ιδεών» (brain storming) χωρίς κανένα πλαίσιο αναφοράς, µέσα στο οποίο θα προσανατολιζόταν η σκέψη µας Οι λέξεις κλειδιά που προέκυψαν, γεννήθηκαν από γνώσεις, στάσεις απόψεις, εµπειρίες, συναισθήµατα και αναφέρονταν σε έννοιες που κινήθηκαν: 1.Στο επίπεδο του φυσικού κόσµου (φυσικοί πόροι, ρύπανση ) 2.Στο επίπεδο των κοινωνικών δράσεων (επιστήµη, τεχνολογία, τέχνες, οικονοµία, δίκαιο) και των αλλαγών (νέες προοπτικές) ή των συνεπειών τους (παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωµάτων, νέα γλώσσα) 3.Στο επίπεδο των κατασκευασµένων συστηµάτων (τεχνολογικά επιτεύγµατα) 4.Στο επίπεδο των ανθρώπων και των ανθρώπινων κινήτρων (χρήµα, εξουσία)

22 Λέξεις κλειδιά βασικά ερωτήµατα από τις λέξεις κλειδιά από το σύνολο στα στο Σύνολο ερευνητικά ερωτήµατα από τα ερευν. ερωτ. στη Σχηµατική Αποτύπωση Ερευνητικά ερωτήµατα - Σχηµατική αποτύπωση - Γνωστικά Αντικείµενα

23 ας δούµε µια δυσκολία Στη συνένωση τόσο πολλών, διαφορετικού εννοιολογικού περιεχοµένου και ασύνδετων µεταξύ τους, λέξεων-κλειδιών σε σύνολακαιστοµετασχηµατισµότουςσεερευνητικάερωτήµατα, ενδέχεται οι µαθητές να συναντήσουν δυσκολίες. Το ίδιο µπορεί να συµβεί και κατά την προσπάθειά τους να αποτυπώσουν σχηµατικά τα Ερευνητικά Ερωτήµατα και το θέµα τους. Και αυτό, διότι τα ίχνη των λέξεων-κλειδιών δεν είναι πάντα σαφή επί του αισθητού κόσµου και η σύνδεση της ερευνητικής διαδικασίας µε την ζωή και τις εµπειρίες των µαθητών («βιωµατικότητα») δενπροκύπτειεύκολα. για το λόγο αυτό στις διαφάνειες που ακολουθούν προτείνουµε µια διαφορετική διαδικασία για την

24 οριοθέτηση και τη σχηµατική αποτύπωση του θέµατος. Μια διαδικασία, η οποία: α) Θέτει σταδιακά το θέµα σε πλαίσια ή συστήµατα αναφοράς της πραγµατικότητας που βιώνουν οι µαθητές και µε σαφείς χωροχρονικές συντεταγµένες β) Τους ενεργοποιεί µεθοδικά και σταδιακά, ως «δυνάµει» ερευνητές - παρατηρητές και εκφραστές ενός κριτικού και αυτοκριτικού λόγου, µε τεκµηριωµένα επιχειρήµατα

25 ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ: «ΤΟ ΚΙΝΗΤΟ ΤΗΛΕΦΩΝΟ» 2 η ΠΡΟΤΑΣΗ : ΜΕ ΠΛΑΙΣΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ

26 Η Οριοθέτηση και η Σχηµατική Αποτύπωση του Θέµατος, εκτυλίσσεταισεπλαίσιαήσυστήµατααναφοράς. Μέσα σε αυτά εκδηλώνονται οι σφαίρες της συνολικής ζωήςκαιησχέσητουςµετιςπολιτικέςπουτιςκατευθύνουνσε τοπικό, εθνικόκαιπαγκόσµιοεπίπεδο. Γύρω απ αυτά οι µαθητές πραγµατοποιούν προσιτές στους ίδιους διερευνητικές δραστηριότητες µε σαφή και απλά ερευνητικά εργαλεία, συµβατά µε την ηλικία και µε τις δυνατότητές τους. ια µέσου αυτώνηµετάβασηαπόταµέρη (πλαίσιαή συστήµατα αναφοράς), στο «όλο» (θέµα) και από την περιγραφή, περνάµε στην κριτική ερµηνεία

27 Η διατύπωση των ερωτηµάτων µπορεί να ενεργοποιηθεί, αν ενθαρρύνουµε και υποστηρίξουµε τους µαθητές µε κατάλληλα µεθοδολογικά εργαλεία (τεχνήµατα παιδαγωγικού χαρακτήρα 1 ), τα οποία θα οδηγούν τη σκέψη τους, να κινείται από ένα πλαίσιο αναφοράς σε ένα άλλο, χωρίς να παρεµβαίνουν στο περιεχόµενό της και χωρίς να το χειραγωγούν. 1. Pedagogical Models, Checkland, P. (1981) Systems Thinking, Systems Practice, New York : Wiley & Sons

28 ΠΛΑΙΣΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Α ΠΛΑΙΣΙΟ: Η ζωή των µαθητών στην πόλη τους ( 1 ερευνητική δραστηριότητα) Β ΠΛΑΙΣΙΟ: Η ζωή της πόλης τους, σε σχέση µε τη ζωή κάθε πόλης-ανθρώπινη συµβίωση (3 ερευνητικές δραστηριότητες) Γ ΠΛΑΙΣΙΟ: Οι οικονοµικο-πολιτικοί θεσµοί, από το τοπικό στο παγκόσµιο πεδίο (2 ερευνητικ. δραστηριότητες) ΠΛΑΙΣΙΟ: Οι αξίες και οι κοσµοαντιλήψεις µας (2 ερευνητικές δραστηριότητες)

29 Η προβληµατική του θέµατος Το κινητό τηλέφωνο είναι ένα προϊόν ιδιαίτερα δηµοφιλές στους έφηβους και τις έφηβες. Τόσο δηµοφιλές που δεν µπορούν να το αποχωριστούν, γεγονός που οδήγησε σε σχετική εγκύκλιο που απαγορεύει τη χρήση του µέσα στο σχολείο. Οι γονείς βλέπουν µε έκπληξη τα παιδιά τους να στέλνουν µε ιλιγγιώδεις ταχύτητες µηνύµατα και να αξιοποιούν τις δυνατότητές του µε ευχέρεια που υπερβαίνει κατά πολύ τη δική τους. Χωρίς αµφιβολία, το κινητό τηλέφωνο εκφράζει την ταχύτητα και τη δυναµική της νέας εποχής και τη ζωντάνια της νέας γενιάς. Ταυτόχρονα, η κινητή τηλεφωνία έχει αναδειχθεί σε έναν κρίσιµο παράγοντα της οικονοµικής δραστηριότητας, έχει ανοίξει νέα πεδία εργασίας και έρευνας και έχει συµβάλει στην οικονοµική ανάπτυξη, διευκολύνοντας την επικοινωνία, τις συναλλαγές, την on line ενηµέρωση, µέσω των διαρκώς διευρυνόµενων εφαρµογών της, ακόµα και στις χώρες του ονοµαζόµενου «Τρίτου Κόσµου». Ενώ, έχει πρωταγωνιστήσει σε κοινωνικά φαινόµενα, τα οποία -µέσω της «κοινωνικής δικτύωσης» που επιτρέπει- έχουν οδηγήσει σε πρωτόγνωρες κοινωνικο-πολιτικές ανακατατάξεις και αλλαγές. Ωστόσο, όπως και κάθε άλλη οικονοµική δραστηριότητα, καταναλώνει πόρους, ρυπαίνει το περιβάλλον και χαρίζει στις δραστηριοποιούµενες εταιρίες κέρδη, τα οποία συχνά συµβαδίζουν µε την καταπάτηση της νοµιµότητας και του δικαίου. Και αυτό, εξαιτίας της αµφιλεγόµενης σχέσης της «αγοράς» µε τις πολιτικές εξουσίες σε τοπικό, εθνικό, διεθνικό και παγκόσµιο επίπεδο. Φαίνεται, λοιπόν, ότι µια Ερευνητική Εργασία µε θέµα το κινητό τηλέφωνο και την κινητή τηλεφωνία, θέτει ευθέως το ερώτηµα του «τεχνολογικού µας µέλλοντος» και µας θέτει απέναντι σε ευθύνες που χρειάζεται να αντιµετωπίσουµε ως πολίτες και ως πρόσωπα.

30 (Προβληµατική συνέχεια) Ως πολίτες, να σκεφτούµε α) «στο όνοµα τίνων σχεδιάζεται η στρατηγική γύρω από το κινητό τηλέφωνο - κινητή τηλεφωνία» β) «ποιοι αποφασίζουν», γ) «ποιοι είναι οι σχεδιαστές και οι εµπειρογνώµονες», δ) ποιοι µεταξύ αυτών εκπροσωπούν τους θιγόµενους και ποια είναι η κοσµοαντίληψή τους». Ως πρόσωπα να σκεφθούµε «τι θα µπορούσαµε να κάνουµε, στο όνοµα τίνων, και ποια είναι η δική µας κοσµοαντίληψη Με βάση αυτές τις σκέψεις, οι ερευνητικές δραστηριότητες που προτείνουµε εκτυλίσσονται σταδιακά και µεθοδικά µέσα σε τέσσερα πλαίσια αναφοράς:

31 1. ξεκινούν µε πλαίσιο αναφοράς τη ζωή των µαθητών, όπου θα διερευνηθεί η σχέση τους µε το κινητό τους τηλέφωνο, 2. συνεχίζουν µε πλαίσιο αναφοράς την πόλη των µαθητών, όπου θα διερευνηθεί η κινητή τηλεφωνία σε σχέση µε όλες τις λειτουργίες της πόλης (οικονοµική, µεταφορική, διοικητική, ασφάλεια, υγεία-πρόνοια, διασκέδασηεπικοινωνία) και θα συνδεθεί µε την πορεία του κινητού τηλεφώνου (προϊόντος) καθ όλα τα στάδια της παραγωγής του (πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή) και τις συνέπειές τους στο περιβάλλον και τον άνθρωπο

32 3. προχωρούν µε πλαίσιο αναφοράς τα θεσµικά όργανα (πολιτικά και οικονοµικά), όπου θα διερευνηθούν οι πολιτικο-οικονοµικές στρατηγικές, οι οποίες διαµορφώνουν το νόηµα της κινητής τηλεφωνίας και διασφαλίζουν την επικοινωνία, ως αγαθό, 4. ολοκληρώνονται µε πλαίσιο αναφοράς τις σύγχρονες αξίες, τα σύγχρονα πρότυπα και τη σύγχρονη κοσµοαντίληψη, προκειµένου οι µαθητές και οι µαθήτριες να εκφέρουν κριτικό λόγο για τα τεκταινόµενα σε τοπικό, εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσµιο επίπεδο και αυτοκριτικό λόγο απέναντι στις δικές τους επιλογές, καθώς θα στρέφουν το βλέµµα τους στους «άλλους», στους θιγόµενους, σε όλα τα µήκη και πλάτη της γης, χωρίς τους οποίους καµιά κριτική και αυτοκριτική προσέγγιση δε θα είχε νόηµα.

33 Σ αυτήν την πορεία θα συµβάλει δηµιουργικά α) Aν κάθε οµάδα αποτυπώσει σε ένα Φύλλο Εργασίας ή φύλλο Ηµερολογίου 1. την προβληµατική του υπο-θέµατος, 2. τις πηγές που θα αξιοποιήσει, 3. τις µεθόδους και τα ερευνητικά εργαλεία που θα χρειαστεί, β) αν κάθε οµάδα φέρνει στην ολοµέλεια, δεδοµένα που ανακαλύπτει ή ερωτήµατα που γεννιόνται και υπερβαίνουντοδικότηςυπο-θέµα. Έτσι, θα διασφαλιστεί και η αυτονοµία κάθε οµάδας και η εσωτερική συνοχή του Τµήµατος των µαθητών-ερευνητών και, συνεπώς, τηςερευνητικήςεργασίας.

34 ΣΧΟΛΙΚΗ ΤΑΞΗ ΟΜΑΔΑ Α ΥΠΟΘΕΜΑ 1 ο ΟΜΑΔΑ Γ ΥΠΟΘΕΜΑ 3 ο ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΟΜΑΔΑ Β ΥΠΟΘΕΜΑ 2 ο ΟΜΑΔΑ Δ ΥΠΟΘΕΜΑ4 ο ΗΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ 4 ΟΜΑ ΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΜΕΤΑΞΥΤΟΥΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Μετά τη συγκρότηση της Προβληµατικής της Ερευνητικής Εργασίας (από την ολοµέλεια του Τµήµατος), οι οµάδες θα είναι έτοιµες να συνεχίσουν την πορεία τους.

35 ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΟΜΑΔΑΣ. Α.. Προβληματική, Ζητήματα για την Ολομέλεια, Πηγές, Μέθοδοι, Εργαλεία Υποθέµα: Πρώτες ύλες, Παραγωγή, Προώθηση, Χρόνος ζωής ΧΩΡΟΣΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΠΗΓΕΣ Πεδίο Πεδίο: ΕταιρίεςΑνακύκλωσης Εργαστήριο:ΣπάνιεςΓαίες Internet: Γεωγραφική κατανοµή πρώτων υλών ηµοσιογραφία τεκµηρίωσης: Φωτογραφίες: ορυχείων, χώρων απόρριψης αποβλήτων, Κινηµ/φος Τα κινητά τηλέφωνα φτιάχνονται από στοιχεία τα οποία µαθαίνουµε στη Χηµεία (και συχνά δεν καταλαβαίνουµε το «γιατί»), τα οποία αποσπώνται από το υπέδαφος µε αµφιλεγόµενες πρακτικές, µας έχουν γίνει απαραίτητα µε τις πολλές τους δυνατότητες, τα αλλάζουµε συχνά πριν χαλάσουν για να πάρουµε άλλα µε περισσότερες (όπως µας λένε οι διαφηµίσεις) και, πολλοίαπόεµάς ταπετάµεόπουτύχει. Μάλλον, χρειάζεται να τα ψάξουµε όλα αυτά καλύτερα και να σκεφτούµε τιςαιτίεςκαιτιςσυνέπειέςτους. Γιαναγίνουµεπιοσυνειδητοί πολίτες. Εργάτες ορυχείων, εταιρίες εξόρυξης µεταλλευµάτων και µη δηµοκρατικά καθεστώτα, ορυχεία στις πόλεις του «3» Κόµου ΜΕΘΟ ΟΙ, ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑΕΡΓΑΛΕΙΑ Παρατήρηση, Πείραµα, ιερεύνησηστάσεων, ΑνάλυσηΠεριεχοµένου, Ερµηνεία.. Προσοµοιώσεις, Ερωτηµατολόγια, Συνεντεύξεις,

36 ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΟΜΑ ΑΣ.Β Προβληµατική, Ζητήµατα για την Ολοµέλεια, Πηγές, Μέθοδοι, Εργαλεία ΥΠΟ-ΘΕΜΑ ΧΩΡΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΠΗΓΕΣ Αρχές Λειτουργίας, Υποδοµές, Ακτινοβολίες ΜΕΘΟ ΟΙ, ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑΕΡΓΑΛΕΙΑ Πεδίο Πεδίο:ηπόλη Εργαστήριο:φύσητων ακτινοβολιών (ιονίζουσες και µη) Internet: έρευνες που έχουν γίνει ηµοσιογραφία τεκµηρίωσης:... Φωτογραφίες: κεραίες, υποσταθµοί, χρήστες Παρατήρηση, Πείραµα, ιερεύνησηστάσεων, ΑνάλυσηΠεριεχοµένου, Ερµηνεία Προσοµοιώσεις, Ερωτηµατολόγια, Συνεντεύξεις,

37 ΥΠΟ-ΘΕΜΑ ΟΜΑ Α Γ Νέα ήθη, Νέα Γλώσσα, Νέος Πολιτισµός ΥΠΟ-ΘΕΜΑ ΟΜΑ Α Καταναλωτές -Πολίτες, θεσµοί

38 απότο 4 µέχρι καιτο - 10 (3/ωρο ωρο) ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ Ε ΟΜΕΝΩΝ, ΑΛΛΗΛΟΕΝΗΜΕΡΩΣΕΙΣ, Ε ΙΑΜΕΣΕΣ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ, ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ, ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ, ΚΡΙΤΙΚΗ, ΤΕΛΙΚΗ ΤΕΛΙΚΑ ΑΛΛΗΛΟΕΝΗΜΕΡΩΣΗ, ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

39 11ο - 12ο ΤΡΙΩΡΟ: ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ, ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΙΟΡΘΩΣΕΙΣ, ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΕΚΘΕΣΕΩΝ -ΦΑΚΕΛΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ, ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

40 ΣτάδιαεξέλιξηςΕ.Ε. Προετοιµασίας Υλοποίησης Παρουσίασης -αξιολόγησης

41 Επιµύθιο Στην τεχνική του «καταιγισµού ιδεών», οι µαθητές θα ανταποκριθούν ζωηρά και θα αναδείξουν λέξεις-κλειδιά που µπορεί να µας εκπλήξουν. Ας έχουµε, όµως και επιφυλάξεις για το: «Πόσο» εύκολα και «πόσο» αβίαστα θα προχωρήσουν στη Συνένωση των πολλών και ποικίλων λέξεων σε σύνολα, στο Μετασχηµατισµό τους σε πλαίσια Ερευνητικών ερωτηµάτων και στη «Σχηµατική τους αποτύπωση».

42 ηλαδή, ας έχουµε και µερικές επιφυλάξεις για το «πόσο» εύκολα και αβίαστα θα προχωρήσουν στη σύνθεση των «µερών» (υπο-θέµατα) σε «όλο» (θέµα) Σε κάθε περίπτωση τα πλαίσια, συστήµατα αναφοράς µας βοηθούν να προσανατολισθούµε εµείς και οι µαθητές µας Ζήσης Αγγελίδης