N a t i o n a l T h e a t r e Ε θ ν ι κ Θ α τ ρ ο 2

Transcript

1 2

2 The restoration of the National Theatre in Athens, a 19th century s emblematic building of an utmost cultural importance is giving back to the city its missing allure. The project aims to revitalize and valorize the historical building complex through the modernization of its functions and the renovation of its facades and interior spaces. The complex actually occupies an area of 4,480.00m2 and was completed in three phases. Upon completion of the actual project with all additions, the complex will cover an area of 11,500.00m2. The building of the Main Stage, designed by E. Ziller in 1891 and opened in 1901, was a single construction until 1963, when the addition of the New Stage building was completed to shelter auxiliary functions for the National Theatre and a big stage as rehearsal space. A later second addition started in 1979 behind the old and already listed building of the Main Stage to provide a new stage, an exclusive area for the National Drama School, service spaces for all stages, administration spaces and underground parking. Η ανακαίνιση του Εθνικο Θεάτρου, απ τα εμβληματικά αθηναϊκά κτίρια του 19ου αιώνα και σχεδιασμένο απ τον Ziller, αποτελεί ένα σημαντικ εγχείρημα που ολοκληρώνεται σταδιακά, επαναπροσδίδοντας πρωτε οντα ρ λο σε ένα ιστορικ οικοδ μημα υψίστου πολιτιστικο χαρακτήρα. Κ ριος στ χος του έργου είναι η αποκατάσταση και αξιοποίηση του κτιριακο συγκροτήματος του Εθνικο Θεάτρου και ο εκσυγχρονισμ ς των λειτουργιών του, σε επίπεδο αντάξιο του κορυφαίου ρ λου που διαδραματίζει ο οργανισμ ς στα θεατρικά και εν γένει στα πολιτιστικά δρώμενα της χώρας. Ουσιαστικ στοιχείο αυτής της αποκατάστασης αποτελεί η διάσωση, η ανάδειξη και η αξιοποίηση του ιστορικο κτιρίου της οδο Αγίου Κωνσταντίνου, το οποίο έχει ταυτιστεί με την ιστορία του Εθνικο Θεάτρου και αποτελεί ταυτ χρονα ένα απ τα σημαντικ τερα μνημεία αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της χώρας. N ational T heatre Restoring a nation s cultural identity Ε θνικ Θ έατρο Αποκατάσταση πολιτιστικής ταυτ τητας 4

3 6 Το κτιριακ συγκρ τημα του Εθνικο Θεάτρου σήμερα καταλαμβάνει το σ νολο του οικοδομικο τετραγώνου το οποίο περικλείεται απ τις οδο ς Αγίου Κωνσταντίνου, Κουμουνδο ρου, ατωβριάνδου και Μενάνδρου, συνολικής επιφάνειας τ.μ. Το κεντρικ κτιριακ συγκρ τημα του Θεάτρου καταλαμβάνει το τμήμα του οικοδομικο τετραγώνου κατά μήκος των οδών Αγίου Κωνσταντίνου και Κουμουνδο ρου και αποτελείται απ το νεοκλασικ λιθ κτιστο κτίριο του Ε. Ziller, στο οποίο στεγάζεται η Κεντρική κηνή του Εθνικο Θεάτρου, καθώς και την Νέα κηνή, η προσθήκη της οποίας κατασκευάστηκε στη δεκαετία του 1960, στη γωνία Αγίου Κωνσταντίνου και Μεν-άνδρου σε επαφή με το διατηρητέο κτίριο της Κεντρικής κηνής. Η μελέτη του έργου, έχοντας ως επικεφαλής την αρχιτεκτονική ομάδα STUDIO 75 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕ Α.Ε. αποκρυσταλλώνεται στις ακ λουθες προτάσεις - στ χους: αποκατάσταση και ανάδειξη του διατηρητέου κτιρίου του Ziller, λειτουργική αναβάθμιση των εγκαταστάσεων του Εθνικο Θεάτρου, και προσθήκη νέου κτιρίου που στεγάζει την Νέα κηνή και βοηθητικές λειτουργίες, πως καμαρίνια κλπ. Οι στ χοι αυτοί επί της ουσίας αφορο ν στην αναβάθμιση των κ ριων θεατρικών λειτουργιών και στον εκσυγχρονισμ των υποστηρικτικών τους συστημάτων, τ σο στους χώρους της Κεντρικής κηνής σο και της Νέας κηνής. υνολικά δημιουργείται ένα νέο υπερσ γχρονο κτηριακ συγκρ τημα, που θα περιλαμβάνει - εκτ ς του διατηρητέου κτηρίου που αποκαθίσταται και ανακαινίζεται- και μια επέκταση, ολικής επιφάνειας τ.μ. Το έργο, κ στους 21εκ. χρηματοδοτήθηκε απ το Γ' ΚΠ.

4 Είναι μως ενδιαφέρον κανείς να διερευνήσει το πώς ο εκάστοτε αρχιτέκτονας προσεγγίζει ένα τέτοιο έργο, την αποκατάσταση της πολιτισ-τικής ταυτ τητας μέσα απ την απο-κατάσταση εν ς κτιρίου-μνημείου. ε αυτ το πλαίσιο λοιπ ν, ο κ.πάντος της αρχιτεκτονικής ομάδας STUDIO 75, δέχθηκε να μας παραχωρήσει μια σ ντομη συνέντευξη. ΕΡ: Πως προσεγγίζει κανείς, αρχιτεκτονικά μιλώντας, την αποκατάσταση εν ς τ σο ιστορικά σημαντικο κτιρίου; ΑΠ: Με αίσθημα ευθ νης, και έχοντας κατά νου τις διατυπωμένες διεθνείς αναστηλωτικές αρχές. Με ανάλυση λων των δεδομένων και απαιτήσεων. Με γνώση της ιστορίας του κτιρίου και των τρ πων κατασκευής του, αλλά και με αναζήτηση σ γχρονων και αποτελεσματικών τεχνικών αποκατάστασης. Κάνοντας προσπάθεια να μπει στο μυαλ του αρχικο αρχιτέκτονα - δημιουργο και στο πνε μα της εποχής του. Αλλά και με το θάρρος και την τ λμη που απαιτείται για να ληφθο ν αποφάσεις που θα εξασφαλίσουν την συνέχεια της ζωής του μνημείου. Γιατί τα κτίρια μένουν ζωντανά μ νο ταν είναι ενεργά, ταν χρησιμοποιο νται. Και «διατηρητέα» δεν είναι μ νο η μορφή τους, το κέλυφος και τα υλικά κατασκευής, αλλά κάποιες φορές, πως στην περίπτωση του Εθνικο Θεάτρου, είναι (και πρέπει να είναι) και η χρήση τους. Και η επιτυχής χρήση απαιτεί λειτουργικ εκσυγχρονισμ, κάποτε σε βάρος της αυθεντικ τητας. Έτσι λοιπ ν, εκείνο που είναι δ σκολο και καθοριστικ, είναι η τήρηση των ισορροπιών. Η αλήθεια είναι τι προσπαθο με σαν αρχιτέκτονες να ακολουθήσουμε λα τα παραπάνω, μως απ το αποτέλεσμα κριν μαστε αν η προσπάθεια μας τελικά έχει αποδώσει. ΕΡ: Η ανέγερση εν ς καινο ριου κτιρίου σε άμεση επαφή με ένα ιστορικ, αποτελεί μεγάλη πρ κληση, ταυτ χρονα και ευκαιρία για έναν αρχιτέκτονα. Απ ποιες σχεδιαστικές αρχές διέπεται η επέκταση του Εθνικο Θεάτρου; ΑΠ: Οι σχεδιαστικές αρχές απ τις οποίες διέπεται η επέκταση του Εθνικο Θεάτρου, οφείλουμε να πο με πως είχαν αποφασιστεί στο στάδιο της προμελέτης απ την ΕΚΑΘΛΟΝ ΑΕ, και στην μελέτη μας τηρήθηκαν και εξελίχθηκαν. Η επέκταση δεν έρχεται σε αντίθεση με το μνημείο αλλά συνδιαλέγεται μαζί του με στ χο ένα διακριτικ και χι κραυγαλέο αποτέλεσμα και με προτεραι τητα την ανάδειξη του μνημείου. Ο ουδέτερος μορφολογικ ς χαρακτήρας των ψεων της επέκτασης την καθιστά σαφώς διακριτή αλλά και εναρμονισμένη αισθητικά με το παλι κτίριο. το σημείο σ νδεσης νέου και παλιο κτιρίου, μία γυάλινη κατακ ρυφη επιφάνεια βοηθάει απ την μια στην οπτική συνέχεια του διατηρητέου κτιρίου και απ την άλλη στην σαφήνεια και την καθαρ τητα της σ νθεσης. Ο κ. Πάντος καταλήγει σημειώνοντας πως ήταν πολλοί οι σημαντικοί μελετητές, οι σ μβουλοι, οι επιβλέποντες και οι συνεργάτες, εκτ ς της ομάδας STUDIO 75, που ασχολήθηκαν σοβαρά με αυτ το έργο και έχουν συντελέσει αποφασιστικά σε αυτ που σήμερα βλέπουμε. Και πράγματι, ένα τ σο σημαντικ και δ σκολο έργο δεν θα μπορο σε να ολοκληρωθεί με επιτυχία σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση. 8

5 Many restoration and reparation trials throughout the years have altered the original aspect of the listed building, so as the actual project headed by OFFICE 75 Architects aims to repair all prior damages and transform the building into a contemporary theatrical institution. The planning for the spatial organization of the building complex regards the Front Of the House (areas for the public) and the Back Of the House (areas for production and theatrical functions central stage, infrastructure and plant). The objectives of the restoration project include: Resolving all issues regarding bearing structure of the listed building and the New Stage wing. Reassuring security in function of the building (fire protection, electromechanicals) Rehabilitation of the special aesthetic aspect of the building by removal of all improvised additions that altered its original style, restoration of wall and ceiling paintings and generally upgrade of all interior spaces. Improving comfort conditions regarding stage visibility and acoustics, air conditioning, plumping installations, audiovisual equipment and stage lighting, up to the point that maintains the historical building s character. Amelioration of the circulation plan after the addition of new functions, to achieve a clear and easy communication between spaces, even for persons with disabilities. Separation of the different entrances destined for the public and for alimentation as well as other auxiliary functions; Amelioration of the stage potential, at the level of the most important Theatre building of the country (stage design, backstage and dressing rooms planning, auxiliary backstage areas). Το ΧΡΟΝΙΚΟ του κτιρίου του Εθνικο Θεάτρου Η ανέγερση του ιατηρητέου Μνημείου της Κεντρικής κηνής του Εθνικο Θεάτρου άρχισε το 1891 με βάση τα εγκεκριμένα σχέδια του Ε. Ziller. Το 1895 διακ πηκαν προσωρινά οι εργασίες λ γω έλλειψης χρημάτων και μετά την επανέναρξη των εργασιών ο Ε. Ziller δεν συνέχισε την επίβλεψη των εργασιών. Το κτίριο του θεάτρου ολοκληρώθηκε το Φθιν πωρο του 1901 και τα επίσημα εγκαίνια έγιναν στις 24 Νοεμβρίου του Απ το 1908 μέχρι το 1932 το Βασιλικ Θέατρο παρέμεινε κλειστ λ γω κακής διαχείρισης και οικονομικών προβλη-μάτων, ενώ υπολειτουργεί με περιπτωσι-ακή θεατρική δραστηρι τητα και διάθεση των χώρων του για ποικίλες καλλιτεχνικές και κοινωνικές εκδηλώσεις. Το 1922, πως και πολλά άλλα δημ σια κτίρια, χρησιμοποιείται για την προσωρινή στέγαση προσφ γων της Μικρασιατικής καταστροφής. το διάστημα εκτελο νται σημαντικής έκτασης εργ-ασίες ανακαίνισης χώρων του Θεάτρου και λειτουργικο εκσυγχρονισμο του σκηνικών εγκαταστάσεων του, προκει-μένου να λειτουργήσει απ το νεοσ -στατο Οργανισμ Εθνικο Θεάτρου. Η εσωτερική ανακαίνιση των χώρων του Θεάτρου, έγινε με βάση σχέδια του αρχιτέκτονα Αναστάσιου Μεταξά ενώ η μεταρρ θμιση της σκηνής βασίστηκε σε μελέτη του 10

6 The new building addition will stand as an independent morphological element, distinguished from the restored façade of the listed building and the similar New Stage building of the 60s. The new space for the Stage of National Theatre s Central Hall is a completely new construction in the place of the old hall, created by demolishing the northern and side walls of the lateral stage. The interior space of the stage measures 17.60m width, 20.90m depth and 21.40m height. The outdoor spaces will obtain an attractive multifunctional character for the public, with open air theatre, pergola covered areas for outdoor exhibitions as well as planted surfaces. Beside the rehabilitation of the Central Stage, the National Theatre s New Stage has been designed for 1st and 2nd floors of the Theatre s new extension building. The New Stage measures 19.40m width, 19.40m depth and 6.85m free height but with maximum flexibility regarding capacity and variety of theatrical acts. Through a system of four movable telescopic gradines, the capacity can reach up to 245 spectators. The New Stage also benefits of two foyers with the necessary equipment to function as temporary or even permanent exhibition spaces. σκηνογράφου Πάνου Αραβαντινο. Τη φροντίδα της ανακαίνισης του Θεάτρου είχε ο Κλε βουλος Κλώνης, αρχιτέκτονας και σκηνογράφος και διευθυντής εργαστηρίων του Εθνικο Θεάτρου. Οι εργασίες διήρκεσαν απ τον επτέμβριο του 1930 μέχρι τον Φεβρουάριο Το 1939, μετά απ αναγκαστική απαλλοτρίωση, παραχωρήθηκε στο Εθνικ Θέατρο η υπ λοιπη έκταση του οικοπέδου που περικλείεται απ τις οδο ς Μενάνδρου, ατωβριάνδου και Κουμουνδο ρου. Το 1941 ολοκληρώθηκε ο εκσυγχρονισμ ς της σκηνής του Εθνικο Θεάτρου με την κατασκευή κυκλικής σκηνής, σε σχέδια του μηχανικο Ε. Μαμαλάκη και επίβλεψη του αρχιτέκτονα Κωνσταντίνου οξιάδη. Το 1960 η οικοδομή του τριώροφου ξενοδοχείου ΜΕ ΗΝΙΑ, εφαπτ μενου στην Νοτιοανατολική πλευρά του Εθνικο Θεάτρου προς την οδ Μενάνδρου κατεδαφίστηκε, και στη θέση του ανεγέρθηκε η προσθήκη «Νέας κηνής» σε μελέτη των Βασίλη ο ρα, Αρχιτέκτονα και Κων/νου Καϊπά, Πολιτικο Μηχανικο ( ). Η προσθήκη στέγασε βοηθητικές λειτουργίες του Εθνικο Θεάτρου και στον ροφο δημιουργήθηκε μεγάλη αίθουσα η οποία χρησιμοποιήθηκε για δοκιμές σε λη τη διάρκεια της δεκαετίας του 60. Ταυτ χρονα, στην περίοδο , ανακαινίστηκαν ριζικά η Αίθουσα χορο και το Καφενείου της Κεντρικής κηνής με μελέτη του Κλε βουλου Κλώνη. Το έγιναν εργασίες ενίσχυσης του δαπέδου του Β' εξώστη με την προσθήκη δ ο μεταλλικών στ λων ενώ διασκευάστηκε η μεγάλη αίθουσα στον ροφο της Προσθήκης για να στεγάσει τη λειτουργία της «ΝΕΑ ΚΗΝΗ» βάσει μελέτης του Μάνου Περράκη. Απ το 1977 μέχρι το 1980 εκπονήθηκαν οι μελέτες για την επέκταση του Εθνικο Θεάτρου. Η μελέτη η οποία εκπονήθηκε κάλυπτε τους γενικο ς στ χους που έθετε η διοίκηση του Εθνικο Θεάτρου εκείνη την εποχή πως διαμορφώθηκαν και οι οποίοι ήταν: Η δημιουργία μιας νέας σκηνής, χωρίς προκαθορισμένη μορφή και χωρητικ τητα, Η στέγαση της ραματικής χολής, Η προσθήκη ορισμένων εργαστηρίων για την εξυπηρέτηση και των δ ο σκηνών, σε συνδυασμ με τη διε ρυνση της πίσω σκηνής του παλαιο θεάτρου, και 12

7 Η πλήρης εκμετάλλευση της επιτρεπ -μενης κάλυψης και ψους του οικοπέδου, είτε με την ολοκλήρωση της δ μησης ολ κληρου του οικοδομικο τετραγώνου, είτε με τη δημιουργία πολυώροφου κτιρίου γραφείων πάνω απ την καινο ργια σκηνή. Η τελική λ ση πως αυτή διαμορφώθηκε απ τη μελέτη, πρ βλεπε την κατασκευή στο οικ πεδο των 2.283m2, κτιριακο συγκροτήματος m2 περίπου, το οποίο περιλάμβανε τη «Νέα κηνή» του Εθνικο χωρητικ τητας περίπου θεατών, τη ραματική χολή, επαρκείς χώρους εξυπηρέτησης λων των σκηνών, γραφεία διοίκησης καθώς και υπ γειο σταθμ αυτοκινήτων 250 περίπου θέσεων. Η κατασκευή του έργου ξεκίνησε τον Φεβρουάριο 1979 με την κατεδάφιση του οπισθοσκηνίου του κτιρίου ZILLER, που βρισκ ταν μέσα στο ριο εκσκαφής της επέκτασης, και διεκ πη το 1982 μετά την ολοκλήρωση των υπ γειων χώρων μ νον. Μετά το σεισμ του 1981 το ΥΠΠΟ προχώρησε με αυτεπιστασία σε επισκευαστικές - ενισχυτικές εργασίας στο Εθνικ Θέατρο, κυρίως στις εξωτερικές τοιχοποιίες του διατηρητέου Μνημείου. Μετά το σεισμ της 7ης επτεμβρίου 1999 και κατ πιν αυτοψίας τεχνικών του ΥΠΕΧΩ Ε & του ΥΠΠΟ αποφασίσθηκε η αναστολή λειτουργίας των χώρων της Κεντρικής κηνής για προληπτικο ς λ γους και προκειμένου να αντιμετωπισθο ν συνολικά τα προβλήματα στατικής επάρκειας που είχαν συσσωρευτεί στο κτίριο απ σεισμικές καταπονήσεις αλλά και τις κατά καιρο ς επεμβάσεις. Το 2001 έγινε η ανάθεση των υποστηρικτικών μελετών για την αρχιτεκτονική και στατική αποτ πωση του ιατηρητέου Μνημείου. Το 2003 ανατέθηκε η Α Φάση της μελέτης αποκατάστασης του Εθνικο Θεάτρου. Τον Α γουστο του 2003 το Εθνικ Θέατρο το ΥΠΠΟ μετά απ ομ φωνη γνωμοδ τηση του υμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, ενέκρινε την προκαταρκτική πρ ταση που υποβλήθηκε στο πλαίσιο της ανωτέρω μελέτης, για ριζική ανασκευή και διε ρυνση του βάθους και ψους του σκηνικο χώρου της Κεντρικής κηνής και δημιουργία νέων υποστηρικτικών εγκαταστάσεων. ΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ το πλαίσιο της πλήρους επαναφοράς του συγκροτήματος του Εθνικο Θεάτρου στη σ γχρονη πραγματικ τητα, η μελετητική ομάδα είχε να αντιμετωπίσει μια σειρά απαιτήσεων. Αφεν ς έπρεπε να επιδιώξει την προστασία και ανάδειξη της ιστορικής φυσιογνωμίας του Θεάτρου και να εργαστεί στοχε οντας στην αποκατάσταση και διατήρηση λων εκείνων των στοιχείων, αρχιτεκτονικών και μορφολογικών, τα οποία την διαμορφώνουν στο πλαίσιο της θεσμοθετημένης προστασίας του κτιρίου του Εθνικο Θεάτρου. Αφετέρου επιτακτική ήταν η ριζική αναβάθμιση της κτιριακής υποδομής και του εξοπλισμο των θεατρικών λειτουργικών χώρων του Εθνικο Θεάτρου, προκειμένου να μπορέσει να ανταποκριθεί στην αποστολή του ως κορυφαίου θεατρικο θεσμο, μέσα σε ένα ιδιαίτερα απαιτητικ απ άποψη τεχνικών προδιαγραφών περιβάλλον. Αυτά τα στοιχεία εξειδικε τηκαν στη συνέχεια σε επιμέρους σημεία. Αρχικά, αναλ θηκαν στην αποκατάσταση της στατικής επάρκειας του διατηρητέου κτιρίου του Εθνικο Θεάτρου και του κτιρίου της Νέας κηνής, την εξασφάλιση των συνθηκών ασφαλο ς λειτουργίας του θεάτρου, σε ρους παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασία και Η/Μ εγκαταστάσεων. ε τερο σημαντικ σημείο αναδείχθηκε η αποκατάσταση και ανάδειξη του ιδιαίτερου φους και της αισθητικής του ως μνημείου αρχιτεκ-τονικής, με την απομάκρυνση αυθαίρε-των στοιχείων νεώτερων επεμβάσεων που αλλοιώνουν τον αρχικ του χαρ-ακτήρα, την αποκάλυψη και συντήρηση των τοιχογραφιών, οροφογραφιών και άλλων αρχιτεκτονικών στοιχείων που διασώζονται και γενικ τερα την αποκα-τάσταση και αναβάθμιση των εσωτερικών χώρων του κτιρίου. Αναφορικά με το εσωτερικ του κτιρίου, απαραίτητη ήταν η βελτίωση των συνθηκών κυκλοφορίας μέσα στο κτιριακ συγκρ τημα, έτσι ώστε η επικοινωνία μεταξ χώρων με παρεμ-φερείς ή και συμπληρωματικές λειτουρ-γίες να είναι άμεσα κατανοητή και εφικτή ακ μα και για άτομα με κινητικά προβ-λήματα, και η αναβάθμιση της λειτ-ουργικ τητας των χώρων με βελτίωση των κυκλοφοριακών ρυθμίσεων τ -σο στα οριζ ντια επίπεδα σο και σε κατακ ρυφο άξονα. τη συνέχεια και λ γω της λειτουργίας του κτιρίου, στ χος ήταν η εξασφάλιση πρ σθετων βοηθητ-ικών εισ δων για κάλυψη των αναγκών εξυπηρέτησης και τροφοδοσίας του κτιρίου, αυτον μησης των βοηθητικών λειτουργιών απ τις κ ριες εισ δους - εξ δους του κτιρίου, και εξασφάλιση, απ ποσοτική και ποιοτική άποψη, των απαραίτητων χώρων υποδοχής κοινο και εξυπηρέτησης ηθοποιών, στο επίπεδο που επιβάλλει ο ρ λος του κτιρίου ως Κεντρικής κηνής του πρώτου θεάτρου της χώρας. Τέλος, ήταν δεδομένο πως έπρεπε να επιτευχθο ν συνθήκες άνε-σης, πως για παράδειγμα ο κλιματισμ ς και οι υδραυλικές εγκαταστάσεις, θέασης και ακρ ασης - ακουστι-κή, οπτικοακ-ουστικ ς εξοπλισμ ς, φωτισμ ς σκηνής- στο μέτρο που αυτά θα επιτρέπονταν απ την ταυτ χρονη διατήρηση του ιστορικο χαρακτήρα και του 14

8 φους του διατη-ρητέου κτιρίου. Ως προς την α ξηση της λειτουργικ τητας, επιμέρους στ χος ήταν η βελτίωση των σκηνικών δυνατο-τήτων ως προς την αρχιτεκτονική και τεχνική της σκηνής και η βελτιστοποίηση της διάταξης των καμαρινιών και των λοιπών υποστηρικτικών χώρων. Η νέα κτιριακή επέκταση περιλαμβάνει και την καινο ργια Νέα κηνή, ένα θέατρο στο οποίο μετακινο μενες τηλεσκοπικές κερκίδες δίνουν τη δυνα-τ τητα για πολλαπλές διατάξεις, μετα-βαλλ μενη χωρητικ τητα θεατών, και εναλλασσ μενο ρεπερτ ριο. Θα αποτε-λεί ανεξάρτητο μορφολογικά στοιχείο απ την υπ λοιπη διαμορφωμένη ψη του ιατηρητέου και της μοιου φους προσθήκης της παλιάς «Νέας κηνής». Βασική επιδίωξη της διαμ ρφωσης των ψεων της νέας επέκτασης, σ μφωνα και με τη γνωμοδ τηση του Κ..Ν.Μ. επί της προκαταρκτικής μελέτης, ήταν να έχουν ουδέτερο μορφολογικ χαρακτήρα που θα τις διακρίνει απ το ιατηρητέο κτίριο. τους εξωτερικο ς χώρους του συγκροτήματος, το δώμα της επέκτασης των υπογείων διαμορφώνεται σε έναν ενδιαφέροντα πολυλειτουργικ χώρο. Εκεί φιλοξενείται τώρα ένα υπαίθριο θέατρο με ξ λινες κερκίδες, κατάλληλο για πρ βες, μαθήματα αλλά και παραστάσεις, προστατευμένο απ το δρ μο λ γω της υψομετρικής διαφοράς και της περίφραξης. Κανείς βρίσκει επίσης μία πέργκολα που μπορεί να στεγάσει υπαίθριες εκθέσεις και άλλες εκδηλώσεις και παρτέρια με φυτε σεις και στο Β Υπ γειο κατασκευάζονται χώροι υγιεινής σε επαφή με τον περιβάλλοντα χώρο για την εξυπηρέτηση του υπαίθριου θεάτρου. ΧΩΡΟ ΚΗΝΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΙΘΟΥ Α Ο νέος χώρος της κηνής της Κεντρικής Αίθουσας του Εθνικο δημιουργείται μετά την κατεδάφιση του β ρειου τοίχου προς την οδ ατωβριάνδου και των πλευρικών τοίχων της πλευρικής σκηνής προς την οδ Μενάνδρου. Αποτελεί εξ ολοκλήρου μια νέα κατασκευή και η οποία βρίσκεται στο χώρο της παλιάς εγκατάστασης του θεάτρου με πρ σθετη επέκταση προς το χώρο της υπ γειας επέκτασης. Η νέα εγκατάσταση της κηνής περιλαμβάνει το χώρο της κ ριας σκηνής με τον π ργο σκηνής και ο οποίος δημιουργείται σε επαφή με το διατηρο μενο τμήμα του τοίχου του κτιρίου ZILLER, το χώρο πλευρικής σκηνής, με άμεση πρ σβαση στο 16

9 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ ΙΕΥΘΥΝΟΥ Α ΥΠΗΡΕ ΙΑ: Γ. ΧΟΥΒΑΡ Α, Καλλιτεχνικ ς /ντης Εθνικο Θεάτρου, Ε. ΡΗΓΑ, Αρχιτέκτων Μηχ/κος,. ΖΕΡΒΑ, Πολιτικ ς Μηχ/κ ς, Χ. ΖΙΩΓΑ, Ηλεκτρολ γος Μηχ/κος, Λ. ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗ, Τοπογράφος Μηχ/κος ΠΡΟΜΕΛΕΤΗ: ΕΚΑΘΛΟΝ Α.Ε. - υμβο λους Έργων, ΒΑ Ι - Υ Μ Α.Ε., Π. ΜΑΝΤΑ & υνεργάτες - μβουλοι Μηχανικοί Ε.Ε., ΤΡΙΕ ΡΟ ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ Ε.Π.Ε. - Π.Ι. ΖΑΝΝΗ & υνεργάτες ΕΠΕ. ΑΝΑ ΟΧΟ : ΘΟΛΟ Α. Ε., Εργοταξιάρχης: ΛΙΝΑ ΜΠΑΝΤΕΚΑ, Αρχιτέκτων Μηχ/κος ΟΡΙ ΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ Αρχιτεκτονική μελέτη: ΓΡΑΦΕΙΟ 75 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕ τατική μελέτη: ΥΠΟΛΟΓΙ ΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ Ε.Π.Ε. Μελέτη Η/Μ εγκαταστάσεων: ΗΜ engineering A.E. Μελέτη συντήρησης αρχαιοτήτων & έργων τέχνης: Γ. ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟ - Μ. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ Ο.Ε Οριστική μελέτη συντήρησης: ΚΛΕΟΠΑΤΡΑ ΠΑΠΑ ΤΑΜΑΤΙΟΥ - Ι. ΜΑΤΑΡΑΓΚΑ. Μελέτη αρχιτεκτονικής σκηνής: DREESEN THOMAS Μελέτη εγκαταστάσεων τεχνικής σκηνής: HOLGER BUEB Ειδικ ς σ μβουλος εγκαταστάσεων: TELMACO A.E. Μελέτη οπτικοακουστικών εγκαταστάσεων: TELMACO A.E. Μελέτη σε θέματα ακουστικής χώρων: ΩΤΗΡΗ ΨΑΡΡΑ χώρο φορτοεκφ ρτωσης σκηνικών, το προσκήνιο, δηλαδή το παλαι ρυγμα της ορχήστρας και τους υπ γειους χώρους της σκηνής, με επιφάνεια ση και οι ισ γειοι χώροι της σκηνής. Οι εσωτερικές διαστάσεις του νέου χώρου της σκηνής είναι πλάτους 17,60μ., βάθους 20,90μ. και ψους 21,40μ. απ το δάπεδο της σκηνής μέχρι το πέλμα των ζευκτών της στέγης και η τελική στάθμη δαπέδου της σκηνής διαμορφώνεται στο ίδιο επίπεδο με την υφιστάμενη ώστε να μην υπάρχουν μεταβολές, τ σο στο άνοιγμα της σκηνής (μπο κα) που αποτελεί διατηρητέο στοιχείο του Μνημείου σο και στη βασική διάταξη ορατ τητας της αίθουσας. Η κατασκευή του π ργου σκηνής αποτελείται απ μεταλλικά υποστυλώματα σ νθετης διατομής και αποτελεί ενιαία κατασκευή με τον πλευρικ χώρο σκηνής. Ο χώρος της κεντρικής σκηνής επικοινωνεί με τον πλευρικ χώρο με τη βοήθεια περίπου τετράγωνου ανοίγματος. Το άνοιγμα αυτ έχει την δυνατ τητα να φράσσεται με κατακ ρυφα κινο μενο ηχομονωτικ πέτασμα με στ χο να απομονώνεται ο χώρος της κεντρικής σκηνής απ τον πλευρικ. Περιμετρικά, στο εσωτερικ του π ργου σκηνής, διαμορφώνονται 3 γαλαρίες καθ ψος για την εξυπηρέτηση της κυκλοφορίας των τεχνικών σκηνής και σε ανώτερο επίπεδο δημιουργείται το επίπεδο του τροχαλιοσ-τασίου με τους μηχανισμο ς ανάρτησης σκηνικών πως και του πλέγματος κυκλοφο-ρίας. Το επίπεδο σκηνής, οι γαλαρίες και το τροχαλιοστάσιο επικοινωνο ν με εσωτερικ κλιμακοστάσιο μεταλλικής κατασκευής και ανελκυστήρα για την πρ σβαση του προ-σωπικο της σκηνής σε λα τα επίπεδα. Αυτ ς ο ανελκυστήρας εξυπηρετεί επίσης και τον υπ γειο χώρο της σκηνής στις διάφορες στάθμες πρ σβασης. Η ΝΕΑ ΚΗΝΗ το επίπεδο του πρώτου και δε τερου ορ φου της νέας επέκτασης προς την πλευρά της οδο Μενάνδρου, δημιουργείται η Νέα κηνή του Εθνικο Θεάτρου. Η πρ σβαση στο χώρο γίνεται απ τον πρώτο ροφο, που βρίσκεται το foyer και το οποίο καταλαμβάνει το χώρο της «παλιάς» νέας σκηνής. Το foyer αποτελείται απ δ ο τμήματα σε συνέχεια. το πρώτο τμήμα δημιουργείται κυλικείο bar, μιας και η απ σταση απ το κυλικείο της κεντρικής σκηνής είναι μεγάλη για να εξυπηρετείται το κοιν και των δ ο χώρων. το δε τερο τμήμα του foyer υπάρχει βεστιάριο. Και τα δ ο τμήματα του foyer της Νέας κηνής, με την κατάλληλη υποδομή που 18

10 20 προβλέπεται, μπορο ν να λειτουργήσουν σαν εκθεσιακοί χώροι δισδιάστατου και τρισδιάστατου υλικο, πως φωτογραφιών, σχεδίων, μακετών κ.ά., για περιοδικές ή μ νιμες εκθέσεις. Για το Θέατρο, δημιουργείται ένας χώρος με μεταβλητές διατάξεις χώρου σκηνής και θεατών, με στ χο τη μέγιστη δυνατή ευελιξία και τη δυνατ τητα φιλοξενίας διαφορετικών ποιοτήτων θεατρικο χώρου. Έτσι, τοποθετο νται 4 μονάδες μετακινο μενων τηλεσκοπικών κερκίδων και σταθερ σ στημα σχάρας πολλαπλών αναρτήσεων, για θεατρικ φωτισμ, σκηνικά αντικείμενα κ.ά. Η σχάρα αυτή καταλαμβάνει τη μεγαλ τερη δυνατή επιφάνεια της οροφής ώστε να είναι εφικτή η δημιουργία σκηνικο χώρου που χρειάζεται και ανάλογα με τις απαιτήσεις της σκηνογραφίας και σκηνοθεσίας της κάθε παράστασης. Επιπλέον, η είσοδος και έξοδος των θεατών γίνεται απ δ ο διαφορετικά σημεία στην πλευρά προς το φουαγιέ ώστε να είναι δυνατή η χρήση του μέγιστου αριθμο μεταβλητών διατάξεων. Τέλος, χρησιμοποιο νται αναρτημένα panels απ πρεσσαριστ κ ντρα πλακέ ώστε να είναι δυνατή η δημιουργία χώρων αποθήκευσης σκηνικών, κλειστών κερκίδων και για τη διαμ ρφωση των προσβάσεων κοινο ανά περίπτωση διάταξης. Το απαραίτητο δωμάτιο ελέγχου βρίσκεται σε δε τερο επίπεδο στην πλευρά προς την οδ Μενάνδρου, έχοντας ανεξάρτητη πρ σβαση απ τον δε τερο ροφο. Ο χώρος κάτω απ το πατάρι εξυπηρετεί την πρ σβαση των θεατών απ δε τερη είσοδο. Αυτή η πρ σβαση χρησιμοποιείται ταν απαιτείται λ γω διατάξεων των κερκίδων και του σκηνικο του χώρου. Επίσης μως εξυπηρετεί και την αποθήκευση κερκίδων ταν αυτές δε χρησιμο-ποιο νται σε κάποιες διατάξεις. Έτσι λοιπ ν, ένα κτίριο, κ σμημα για τον αστικ ιστ και την αρχιτεκτονική μας ιστορία, επιστρέφει ανανεωμένο και σ γχρονο στους χρήστες τους και σε θέση να εκπληρώσει τον ιδιαίτερο ρ λο του.

11 ΠΙΝΑΚΑ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ Μεταλλικά, Α. ΚΑΛΠΙΝΗ Ν. ΙΜΟ / ΜΠΗΤΡΟ ΜΕ- ΤΑΛΛΟΤΕΧΝΙΚΗ / ΑΦΟΙ ΚΟΡ ΕΛΛΟΥ ίδηρος οπλισμ ς, ΙΓΜΑ ΜΠΕΤΟΝ κυροδέματα, PREMIX Τραπεζοειδείς λαμαρίνες σ μμικτων κατασκευών, KONTI STEEL HELLAS Πανέλα πολυουρεθανής στέγης κτιρίου τσίλλερ, KAMTSIS Ειδικά τεμάχια διαμορφωμένης λαμαρίνας, ΜΙΧΑΗΛ Ι. ΒΟΥΤ Α ΑΚΗ Μεταλλικές περσίδες, ΜΙΧΑΗΛ Ι. ΒΟΥΤ Α ΑΚΗ Ανεπτυγμένα ελάσματα πλέγματα σχάρες, ASCO / ADAMASCO / ΗΜΗΤΡΙΟ ΘΕΜΕ- ΛΗ /. ΒΛΕ Α Κ. ΠΗΛΙΟΠΟΥΛΟ Ανοξείδωτες διατομές ράβδοι, ΤΑΥΡΙΑΝΟ / ΖΟΡΜΠΑ Α ΤΕΡ. ΦΩΤΙΟ Υλικά ενισχ σεων, SIKA / BASF / HILTI / SINTECNO / ΑΛΚΑ- ΦΟΥΚΗ ΟΙΚΟ Μονωτικά υλικά, ALTO / POLYKEM /Ε ΧΑ / SIKA Μονωτικά υλικά, ΧΩΡΟΜΟΝΩΤΙΚΗ Ελαστικές αντικραδασμικές εδράσεις και αναρτήσεις, ΕΡΓΟΑΚΟΥ ΤΙΚΗ Έτοιμοι σοβάδες τσιμεντοκονίες, MARMOLINE Οικοδομικά υλικά, ΕΡΜΗ ΑΦΟΙ ΧΑΤΖΗΤ ΑΝΟΥ Κεραμίδια, ΤΖΑΒΑΡΑ Τσιμεντ πλακες, ΒΙΟΜΠΛΟΚ Το βλα, ΧΟΙΝΑ Είδη καγκελαρίας,. ΛΑ ΚΑΡΙ Η Υαλοπίνακες απλοί ηχομονωτικοί τρίπλεξ, SAINT GOBAIN / Χ. ΜΗΤΡΟΓΙΑΝΝΗ Ι. Τ ΙΑ- ΜΑ άπεδα ξ λινα υπ βαση ξ λινων δαπέδων και μοκέτας, ΜΟΥΡΙΚΗ Μ νωση στέγης πλατείας τσίλλερ, SHELMAN Μάρμαρα (στρώσεις σκάλες επενδ σεις), ΜΑΡΜΑΡΑ ΚΑΒΑΛΑ Πλακίδια δαπέδων και επενδ σεων τοίχων, BATH ROOM / ΕΥ ΑΠ Κ λλες πλακιδίων στ κοι, ISOMAT Εξωτερικές επενδ σεις τεχνικο λίθου νέας επέκτασης και grc σκηνής, MARATHON STONE Μηχανική στερέωση τεχνικο λίθου νέας επέκτασης και grc σκηνής, ERGO FIX Πυράντοχη βαφή μεταλλικο φέροντα σκελετο σκηνής, SMALTOLIN Πυροπροστατευτικ υλικ ξυλοκατασκευών δαπέδων μυκητοκτ νο, ΜΟΥΡΙΚΗ Χρωματισμοί εξωτερικοί χρωματισμοί εσωτερικοί, ΑΤΤΙΚΟ ΧΡΩΜΑ Ξ λινα ηχοαποροφητικά πανέλλα επένδυσης τοίχων νέας σκηνής και χώρου δοκιμών διαφωτιστικοί θ λοι, MIPECO Ακουστικές επενδ σεις χώρου ηχογραφήσεων, MALLEUS STEAPES Υπερυψωμένα δάπεδα καθίσματα κεντρικής αίθουσας και νέας σκηνής κερκίδες νέας σκηνής, CHIRVAN Εργαλεία μικρο λικα, ΚΩΝ Τ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙ Η / ΑΦΟΙ Ι. & Μ. ΦΩΤΙΑ Η / ΒΙΕΡ 22