D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions GR Version /01/2015

Transcript

1 IDentifEYE D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions GR Version /01/2015 Project Authors Reviewer IDentifEYE CCS, EF COIN This project has been funded with support from the European Commission. This document reflects the views only of the author, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein.

2 ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ IDENTIFEYE ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΜΔΘΟΓΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΓΗΓΙΔ ΠΟΛΤΜΔΩΝ ΔΗΠΑΓΥΓΖ ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΜΔΘΟΓΟΛΓΙΑ ΓΗΑΓΟΑΠΡΗΘΖ ΓΗΓΑΘΡΗΘΖ ΞΟΝΙΖΞΡΗΘΑ ΚΔΡΟΑ Ρη είλαη ε Κάζεζε µέζσ δξαζηεξηνηήησλ; ΘΑΙΔΠ ΞΟΑΘΡΗΘΔΠ ΘΑΙΔΠ ΞΟΑΘΡΗΘΔΠ ΡΗ ΠΖΚΑΗΛΔΗ B.E.L.S.; ΠΟΛΤΜΔΙΚΔ ΟΓΗΓΙΔ ΞΑΗΕΝΛΡΑΠ ΡΝ ΞΑΗΣΛΗΓΗ ΔΞΑΜΖΚΔΛΖΠ ΞΟΑΓΚΑΡΗΘΝΡΖΡΑΠ [8-11, 12-14] ΡΝ ΞΑΗΣΛΗΓΗ ΔΞΑΜΖΚΔΛΖ Π ΞΟΑΓΚΑΡΗΘΝΡΖΡΑΠ (ΔΞ) [8-11], [12-14] ΝΓΖΓΗΔΠ ΞΑΗΣΛΗΓΗΝ ΔΞ Ξξνϋπνζέζεηο Βέιηηζηα απνηειέζκαηα Αληηκεηώπηζε ζθαικάησλ ΚΔΙΔΡΖ ΞΔΟΗΞΡΥΠΖΠ: ΞΑΗΕΝΛΡΑΠ ΡΝ ΞΑΗΣΛΗΓΗ ΠΡΖ ΡΑΜΖ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ ΓΔΗΘΡΔΠ ΔΞ ΚΑΘΖΠΗΑΘΝ ΞΙΑΛΝ ΔΟΓΑΠΗΑ ΞΑΗΣΛΗΓΗΝ ΔΟΥΡΖΚΑΡΝΙΝΓΗΝ ΞΑΗΣΛΗΓΗΝ RESULT #4: AR MEDIA & CONTENT DEVELOPMENT GUIDELINES D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 2 of 45

3 1. Γηδαθηηθή κεζνδνινγία θαη Οδεγίεο Πνιπκέζσλ Ζ δηδαθηηθή κεζνδνινγία εθπνλήζεθε θαη ηειεηνπνηεζεί κέζα από εξγαζηήξηα θαη αλαηξνθνδόηεζε εκπεηξνγλσκόλσλ. Ρν παξόλ έγγξαθν παξέρεη ζην δπλακηθό εθπαηδεπηή εξγαζηήξην όιεο ηηο απαξαίηεηεο πιεξνθνξίεο θαη ηελ θαηάιιειε ζηάζε όζνλ αθνξά ηελ παξάδνζε ησλ εξγαζηεξίσλ. Πηελ πξώηε ελόηεηα ζα αλαιπζνύλ νη εθπαηδεπηηθέο κεζνδνινγίεο πνπ ππνζηεξίδνπλ ην εξγαζηήξην. Νη πην ζεκαληηθέο κεζνδνινγίεο πνπ εθαξκόδνληαη ζην εξγαζηήξην IDentifEYE πεξηιακβάλνπλ: Κέζνδνο εθκάζεζεο βαζηζκέλε ζε δξαζηεξηόηεηεο (σο κέξνο ησλ πξνιεπηηθώλ κέηξσλ) Θαιέο πξαθηηθέο (σο κέξνο ησλ πξνιεπηηθώλ κέηξσλ) Κέζνδνο BELS Γηαδξαζηηθή Γηδαθηηθή Ρν δεύηεξν κέξνο πεξηιακβάλεη ην πιήξεο ζύλνιν ησλ πνιπκεζηθώλ νδεγηώλ ζρεηηθά κε ην παηρλίδη ΔΞ, θαζώο θαη έλα παξάδεηγκα ρξήζεο ζην πεξηβάιινλ ηεο ηάμεο. Όιεο νη ζρεηηθέο ζπληζηώζεο ηνπ παηρληδηνπ ΔΞ, θαζώο θαη πεξαηηέξσ νδεγίεο γηα ηελ ηερληθή δνκή ηνπ παηρληδηνύ ΔΞ επηζπλάπηνληαη ζηελ παξνύζα έθζεζε. Ρν παξόλ έγγξαθν απεπζύλεηαη ζην δπλεηηθό εθπαηδεπηή ηνπ εξγαζηεξίνπ. Κηα ζύληνκε παξνπζίαζε ηεο έθζεζεο ζηα αγγιηθά κπνξείηε λα βξείηε εδώ: D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 3 of 45

4 1.1. ΔΙΑΓΩΓΗ Ν γεληθόο ζηόρνο ηνπ έξγνπ IDentifEYE είλαη λα εληζρπζεί ε αζθάιεηα ησλ καζεηώλ ζην δηαδίθηπν κε ηελ βειηίσζε ηεο αλζεθηηθόηεηαο ησλ καζεηώλ ζε εκπεηξίεο ζην δηαδίθηπν. Αιιά, δελ ζα δηδάμεηε ηνπο καζεηέο. Θα δηδάμεηε δαζθάινπο. Ν ιόγνο γηα απηό είλαη ε επεθηαζηκόηεηα. Γηα λα πξνζεγγίζνπκε ηνπο καζεηέο κε έλα θιηκαθνύκελν, δνκεκέλν ηξόπν, ππάξρνπλ κόλν δύν επηινγέο: κέζσ ησλ γνλέσλ θαη ησλ δαζθάισλ. Θα έξζεηε ζε επαθή κε ηνπο δαζθάινπο επεηδή νη εθπαηδεπηηθνί νξγαλώλνληαη θαη είλαη πνιύ πην εύθνιν λα πξνζεγγηζηνύλ. Νη εθπαηδεπηηθνί δελ είλαη ν επθνιόηεξε νκάδα κε ηελ νπνία κπνξείηε λα εξγαζηείηε. Αηζζάλνληαη ππεξθνξησκέλνη θαη ππνηηκεκέλνη. Θαη δείρλνπλ ζθεπηηθηζκό, όηαλ πξόθεηηαη γηα θαηλνηνκίεο. Ν εξεπλεηήο ζηελ εθπαίδεπζε Dylan Wiliam (2011) γξάθεη: «Δπεηδή νη εθπαηδεπηηθνί βνκβαξδηδόκαζηε κε θαηλνηνκίεο, θακία από απηέο ηηο θαηλνηνκίεο έρεη ρξόλν γηα λα ξηδώζεη, έηζη ηίπνηα δελ αιιάδεη. Θαη ην ρεηξόηεξν, δελ είλαη κόλν δελ ππάξρεη ειάρηζηε ή θακία νπζηαζηηθή βειηίσζε ζε ό, ηη ζπκβαίλεη ζηηο ηάμεηο, αιιά νη εθπαηδεπηηθνί έρνπλ έλα δηθαηνινγεκέλν ζθεπηηθηζκό γηα ην ζπλερή θαηαηγηζκό ησλ θαηλνηνκηώλ ζηηο νπνίεο ππνβάιινληαη. Ν ζηόρνο ζαο ζα είλαη λα βξείηε έλαλ ηξόπν λα ηνπο θεξδίζεηε. Απηό πνπ ζπλήζσο βνεζά λα αλαγλσξίζεηε ην γεγνλόο όηη ζην πιαίζην ηνπ εθπαηδεπηηθνύ ζπζηήκαηνο, ν εθπαηδεπηηθόο είλαη ν πην ζεκαληηθόο παξάγνληαο, όηαλ πξόθεηηαη γηα ηε βειηίσζε ηεο πνηόηεηαο ηεο εθπαίδεπζεο. Ζ πνηόηεηα ησλ εθπαηδεπηηθώλ έρεη ην κεγαιύηεξν αληίθηππν ζηηο επηδόζεηο ησλ καζεηώλ. Έλαο θαιόο δάζθαινο ζε έλα θαθό ζρνιείν βνεζά πεξηζζόηεξν ηνπο καζεηέο απ όηη έλαο θαθόο δάζθαινο ζε έλα θαιό ζρνιείν. Ρν έξγν IDentifEYE δελ ζα θέξεη επαλάζηαζε ζηε δηδαζθαιία. Όπσο γξάθεη ν Dylan Wiliam: «δελ έρνπλ ππάξμεη ζεκαληηθέο εμειίμεηο ζηε δηδαζθαιία γηα ηα ηειεπηαία δύν ρηιηάδεο ρξόληα. Νη εθπαηδεπηηθνί ρξεηάδνληαη επαγγεικαηηθή εμέιημε, δηόηη ε εξγαζία ηεο δηδαζθαιίαο είλαη ηόζν δύζθνιε, ηόζν πεξίπινθε, πνπ κηα νιόθιεξε δσή δελ είλαη αξθεηή γηα λα γίλνπλ εηδηθνί ζην αληηθείκελν.» Ρν κόλν πξάγκα πνπ ην έξγν IDentifEYE πξνηείλεη ζηνπο δαζθάινπο είλαη λα δνθηκάζνπλ κεξηθά λέα ζηνηρεία ζηελ θαζηεξσκέλε δηδαζθαιία ηνπο. Ρν πξόγξακκα πξνζθέξεη έλα πιήζνο επηινγώλ από ην νπνίν, ειπίδνπκε, θάπνηα ζηνηρεία ζα ρξεζηκνπνηνύληαη ηαθηηθά από ηνπο εθπαηδεπηηθνύο ζηελ θαζεκεξηλή ηε δηδαζθαιία ηνπο. Όια ηα ζηνηρεία ησλ επηινγώλ ηνπ IDentifEYE ζα έρεη ζεηηθό αληίθηππν ζηελ αζθάιεηα ησλ καζεηώλ ζην δηαδίθηπν. Θαη ηελ ίδηα ζηηγκή, νη ζρέζεηο καζεηώλ-δάζθαινπ ζα αιιάμνπλ πξνο ην θαιύηεξν. Θα βνεζήζεη ηνπο καζεηέο λα είλαη πην αλνηρηνί ζε αλαηξνθνδόηεζε, πην αλνηρηνί ζηε κάζεζε, πην ελεξγνί θαη λα αληαπνθξίλνληαη ζεηηθά, ελώ απνθηνύλ ην αίζζεκα ζπλππεπζπλόηεηαο γηα ηε δηαδηθαζία κάζεζεο θαη γηα ηηο αληηδξάζεηο ηνπο ζηηο θνηλσληθέο δηεξγαζίεο γύξσ ηνπο. Ρελ ίδηα ζηηγκή, ηα ζηνηρεία απηά ζα αλνίμνπλ λένπο δηαύινπο επηθνηλσλίαο κεηαμύ ησλ εθπαηδεπηηθώλ θαη ησλ καζεηώλ, νδεγώληαο ζε κηα πην πξνζσπηθή ζρέζε εκπηζηνζύλεο. Υο εθ ηνύηνπ, ηα ζηνηρεία πνπ νη εθπαηδεπηηθνί ζα ζπλαληήζνπλ ζε απηό ην εξγαζηήξην ζα θάλνπλ ηε δνπιεηά κέζα ζηελ ηάμε πην εύθνιε θαη πην ελδηαθέξνπζα. Θαη ζα θάλνπλ ηνπο καζεηέο ηνπο πην αλζεθηηθνύο, ηδίσο όζνλ αθνξά ηηο λέεο ηερλνινγίεο θαη δηαδηθηπαθέο εκπεηξίεο. Ζ αλζεθηηθόηεηα απηή ζα εληζρύζεη ηελ αζθάιεηα ησλ καζεηώλ ζην δηαδίθηπν. Απηά είλαη ηα νθέιε πνπ ζα απνθνκίζνπλ νη εθπαηδεπηηθνί. Καιέο πξαθηηθέο Ξώο ινηπόλ ην έξγν ζα ην επηηύρεη απηό; Δηζάγεη λέα ζηνηρεία γηα ηνπο εθπαηδεπηηθνύο ζε ηέζζεξα επίπεδα: λέα ζέκαηα - (online) δηαδηθηπαθέο ηαπηόηεηεο θαη κηα θξηηηθή άπνςε γηα ηελ παγθνζκηνπνηεκέλε θνηλσλία - δηαδξαζηηθή δηδαθηηθή, ζηνηρεία πξνιεπηηθώλ κέηξσλ θαη παξνπζηάζεηο λέσλ ηερλνινγηώλ θαη εηδηθόηεξα Δπαπμεκέλεο Ξξαγκαηηθόηεηαο. Απηά ηα ζηνηρεία είλαη πξνζαξκνζκέλα γηα δύν δηαθνξεηηθέο νκάδεο-ζηόρνπο: εθπαηδεπηηθνύο πνπ δηδάζθνπλ καζεηέο ειηθίαο 8-11 θαη δαζθάινπο πνπ δηδάζθνπλ καζεηέο ειηθίαο Θαη εζείο ζα εηζάγεηε ηνπο δαζθάινπο ζε όια απηά. D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 4 of 45

5 Ρη ζα παξνπζηάζεηε ζηνπο εθπαηδεπηηθνύο ζε απηό ην εξγαζηήξην είλαη ηα ζύλνια ησλ θαιώλ πξαθηηθώλ ζε όια ηα ηέζζεξα επίπεδα. Απηέο νη θαιέο πξαθηηθέο είλαη ζηνηρεία πνπ κπνξνύλ λα εθαξκνζηνύλ από ηνπο θαζεγεηέο ζηα καζήκαηά ηνπο άκεζα. Θα ρξεηαζηείηε βαζηθέο πιεξνθνξίεο πξνθεηκέλνπ λα είζηε ζε ζέζε λα παξνπζηάζεηε απηέο ηηο θαιέο πξαθηηθέο, θαζώο θαη πνιιά πεξηζζόηεξα. Απηέο ηηο πιεξνθνξίεο ζα βξείηε ζε απηό ην εγρεηξίδην. πλεδξίεο Δξγαζηεξίνπ Ξώο ζα κνηάδεη ε ιεηηνπξγία ηνπ εξγαζηεξίνπ; Ρν εξγαζηήξην απνηειείηαη από έμη ζπλεδξίεο, πέληε εθ ησλ νπνίσλ ζα γίλνπλ από εζάο. Πηηο δύν πξώηεο ζπλεδξίεο ζα παξνπζηαζηνύλ θαιέο πξαθηηθέο ζρεηηθά κε ηηο ηαπηόηεηεο, ηε δηαδξαζηηθή δηδαθηηθή θαη πξνιεπηηθά κέηξα γηα δαζθάινπο πνπ δηδάζθνπλ παηδηά 8 έσο 11 εηώλ θαη ηηο ηαπηόηεηεο, ηελ θνηλσλία, ηε δηαδξαζηηθή δηδαθηηθή θαη πξνιεπηηθά κέηξα γηα δαζθάινπο πνπ δηδάζθνπλ παηδηά εηώλ. Πηελ ηξίηε ζπλεδξία ζα παξνπζηαζηνύλ λέεο ηερλνινγίεο, θαιέο πξαθηηθέο θαη ην εθπαηδεπηηθό παηρλίδη Δπαπμεκέλεο Ξξαγκαηηθόηεηαο πνπ ήηαλ ην ζεκείν εθθίλεζεο γηα ηε δεκηνπξγία απηνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ. Ρν παηρλίδη δηαηίζεηαη ζε δύν εθδόζεηο: γηα καζεηέο ειηθίαο 8-11 εηώλ ζρεηηθά κε ηελ αληαιιαγή δεδνκέλσλ θαη ηηο δηαδηθηπαθέο ηαπηόηεηεο θαη γηα ηνπο καζεηέο ειηθίαο εηώλ ζρεηηθά κε ηελ επηθνηλσλία κέζα ζηελ ηάμε. Πην ηέινο ηεο ηξίηεο ζπλεδξίαο ζα δεηήζεηε από ηνπο εθπαηδεπηηθνύο λα αξρίζνπλ λα δεκηνπξγνύλ ην δηθό ηνπο ζρέδην καζήκαηνο, ελζσκαηώλνληαο ηηο θαιέο πξαθηηθέο πνπ παξνπζηάζηεθαλ ζην εξγαζηήξην ζηα ηέζζεξα επίπεδα. Πηε ηέηαξηε ζύλνδν νη ζπκκεηέρνληεο ζα νξηζηηθνπνηήζνπλ ηα ζρέδηα καζεκάησλ ηνπο. Ζ δεκηνπξγία ησλ καζεζηαθώλ πιάλσλ είλαη ε νπζία ηνπ εξγαζηεξίνπ. Δίλαη έλα πξώην βήκα γηα λα πξνβιεκαηηζηνύλ νη εθπαηδεπηηθνί ζρεηηθά κε ην πώο λα εηζαγάγνπλ θαη λα ειέγμνπλ ζπγθεθξηκέλα ζηνηρεία από ηα ηέζζεξα επίπεδα ζην θαζεκεξηλό ηνπο κάζεκα. Ρν πέκπην κέξνο ηνπ εξγαζηεξίνπ δελ ζαο αθνξά. Θαηά ηε δηάξθεηα απηήο ηεο ζπλόδνπ νη εθπαηδεπηηθνί εθαξκόδνπλ ηα αηνκηθά καζεζηαθά πιάλα ηνπο ζην πεξηβάιινλ ηεο ηάμεο. Ξξόθεηηαη λα επηβεβαηώζνπλ ηελ επίδξαζε ησλ λέσλ ζηνηρείσλ πνπ απνθάζηζαλ λα δνθηκάζνπλ. Θαηά ηε δηάξθεηα ηεο πηινηηθήο θάζεο ηνπ έξγνπ ήηαλ ε ζηηγκή πνπ νη εθπαηδεπηηθνί βίσζαλ ηελ επίδξαζε ησλ θαιώλ πξαθηηθώλ πνπ είραλ επηιεγεί γηα ηνπο καζεηέο ηνπο. Ήηαλ ε ζηηγκή πνπ πνιινί εθπαηδεπηηθνί αηζζάλζεθαλ πνιύ αλαζθαιείο, ή ηνπιάρηζηνλ δελ ήμεξαλ ηη λα πεξηκέλνπλ. Θαη ήηαλ ε ζηηγκή θαηά ηελ νπνία έκεηλαλ έθπιεθηνη από ηε ζεηηθή αληαπόθξηζε από ηνπο καζεηέο ηνπο. Πε θακία από ηηο πηινηηθέο ζπλεδξίεο θαζεγεηέο δελ είραλ αξλεηηθέο αληηδξάζεηο ζηηο ηάμεηο ηνπο. Πην έθην κέξνο ηνπ εξγαζηεξίνπ, ζηελ ζύλνδνο πέληε, ζα ζπλαληεζνύκε κε ηνπο ζπκκεηέρνληεο εθπαηδεπηηθνύο θαη πάιη λα αμηνινγήζνπκε ηη πήγε θαιά θαη ηη όρη. Μέζνδνο εξγαζηεξίνπ Ζ δνκή ησλ ζπλεδξηώλ είλαη ελ κέξεη βαζηζκέλε ζε κηα κέζνδν πνπ νλνκάδεηαη Brain Essential Learning Steps. Νη δεκηνπξγνί ηεο κεζόδνπ B.E.L.S. ηελ νξίδνπλ σο "κηα ζπλεπή ζεκαηηθή πξνζέγγηζε γηα λα δηδάμεη ζηα παηδηά πεξηερόκελν ελόο εθπαηδεπηηθνύ πξνγξάκκαηνο πνπ εκπεδώλεηαη κέζσ ηεο εξκελείαο θαη εθαξκνγήο». πάξρνπλ ηέζζεξα βήκαηα: B.E.L.S. 1: Δηζαγσγή ζην ζέκα B.E.L.S. 2: Αληαιιαγή θαη θαηαγξαθή ηδεώλ πνπ ζπλδένληαη κε ην αληηθείκελν B.E.L.S. 3: Γεκηνπξγία ελόο ζρεδίνπ δξάζεο γηα ην ζέκα D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 5 of 45

6 ΒΖΚΑ 4. Δθαξκνγή ηνπ ζρεδίνπ δξάζεο. Ρν έξγν IDentifEYE έρεη πξνζζέζεη έλα πέκπην βήκα ζε απηέο ηηο ηέζζεξηο: ηελ Αμηνιόγεζε. Κε ηε βνήζεηα ηνπ BELS αλαπηύζζνληαη νη αθόινπζεο δεμηόηεηεο δηα βίνπ κάζεζεο: Δπίιπζε πξνβιήκαηνο; Αλάιεςε θηλδύλσλ Ππλεξγαηηθή Κάζεζε Γεκηνπξγηθόηεηα Γλσζηηθή ζπζηήκαηα επζύλεο. Πξνθιήζεηο Δθπαηδεπηηθνύ Ν ξόινο ζαο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη δσηηθήο ζεκαζίαο. Δζύ είζαη απηόο πνπ ζα βξεζεί αληηκέησπνο κε ηνπο θαζεγεηέο πνπ ζα δηακαξηύξνληαη όηη έρνπλ λα θάλνπλ αθόκα κηα αγγαξεία, ελώ ην ρξνλνδηάγξακκα ησλ εξγαζηώλ ηνπο είλαη ήδε ππεξθνξησκέλν. Θα ζπλαληήζεηε κηα επηθπιαθηηθή ζηάζε ησλ θαζεγεηώλ γηα έλα αθόκε εξγαζηήξην θαηλνηνκίαο. Θαη ζα αθνύζεηε λα δπζαλαζρεηνύλ όηαλ αθνύζνπλ όηη ζα πξέπεη λα αμηνινγήζνπλ ηα εθαξκνζκέλα καζήκαηά ηνπο, δηόηη απηό ζεκαίλεη όηη ζα έρνπλ αθόκα ιίγεο αθόκα ώξεο επηπιένλ εξγαζίαο ην βξάδπ. Ξαξ 'όια απηά, δείρλνληαο ζηνπο θαζεγεηέο πσο κπνξνύλ λα επσθειεζνύλ κπνξείηε λα ηνπο θεξδίζεηε. Ξνιινί δάζθαινη αγσλίδνληαη κε ηε ρξήζε ησλ λέσλ ηερλνινγηώλ ζηελ ηάμε. Απηό δελ είλαη ηόζν πνιύ επεηδή είλαη αλίδενη ή ζπληεξεηηθνί, αιιά κάιινλ επεηδή αηζζάλνληαη όηη νη καζεηέο ζηελ ηάμε ηνπο είλαη πνιύ πην ηθαλνί κε ηε λέα ηερλνινγία. Φνβνύληαη όηη ζα ράζνπλ ηελ απζεληία ηνπο αλ αζρνιεζνύλ κε απηό ην ζέκα. Δπίζεο, αξθεηνί θαζεγεηέο έρνπλ πξνβιήκαηα εκπηζηνζύλεο κε ηνπο καζεηέο ηνπο. Ξηζηεύνπλ όηη νη καζεηέο ζα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηελ ηερλνινγία πνπ ζα ρξεζηκνπνηεζεί ζηελ ηάμε γηα λα παίμνπλ παηρλίδηα ή λα επηθνηλσλνύλ κε ηνπο θίινπο ηνπο, αληί λα ηε ρξεζηκνπνηνύλ γηα ηελ αλαηεζείζα εξγαζία ηνπο. Κε ηε βνήζεηα ηνπ εξγαζηεξίνπ IDentifEYE νη εθπαηδεπηηθνί κπνξνύλ λα θάλνπλ έλα ζρεηηθά αζθαιέο πξώην ή επόκελν βήκα, γηαηί «απηό είλαη κόλν έλα πείξακα». Ξνιινί εθπαηδεπηηθνί αγσλίδνληαη επίζεο κε ηελ ηξέρνπζα δηδαθηηθή ηνπο. Ρν κεηνλέθηεκα απηήο ηεο δηδαθηηθήο είλαη όηη νη εθπαηδεπηηθνί γλσξίδνπλ απηά πνπ δηδάζθνπλ, αιιά κπνξνύλ λα κάζνπλ ηη εκπέδσζαλ νη καζεηέο κόλν ζηελ πεξίπησζε αμηνιόγεζεο. Ρα απνηειέζκαηα ηεο αμηνιόγεζεο είλαη ζεκαληηθά όρη κόλν γηα ην κέιινλ ησλ καζεηώλ, αιιά θαη γηα ην κέιινλ ησλ εθπαηδεπηηθώλ: αμηνινγνύληαη κε βάζε ην πνζνζηό επηηπρίαο ησλ καζεηώλ ηνπο. Γπζηπρώο, όηαλ ηα απνηειέζκαηα ησλ αμηνινγήζεσλ βγαίλνπλ, είλαη πνιύ αξγά γηα λα βειηησζεί ην πνζνζηό επηηπρίαο - ην επόκελν ζέκα είλαη ήδε ζηε ζεηξά. Ρν εξγαζηήξην IDentifEYE δίλεη ζηνπο εθπαηδεπηηθνύο κηα δηθαηνινγία γηα λα πεηξακαηηζηνύλ κε ηελ δηαδξαζηηθή δηδαθηηθή πνπ επηηξέπεη ηνλ έιεγρν θαηά ηε δηάξθεηα ησλ καζεκάησλ. Έλα ηξίην ζεκαληηθό πξόβιεκα ηνπ εθπαηδεπηηθνύ είλαη γηα ην πνύ λα ηξαβήμνπλ ηε δηαρσξηζηηθή γξακκή κεηαμύ επαγγεικαηηθήο θαη ηδησηηθήο δσήο. Ξώο κπνξεί θαλείο λα αληηδξάζεη ζηνλ (θπβεξλν) εθθνβηζκό; Ξώο κπνξεί θάπνηνο λα αζρνιεζεί κε ηνπο καζεηέο πνπ έρνπλ ζνβαξά πξνβιήκαηα ζην ζπίηη; Κήπσο θάπνηνο πξέπεη λα είλαη δηαζέζηκνο γηα ηνπο καζεηέο ηα βξάδηα θαη ηα Παββαηνθύξηαθα; Κε ηελ εηζαγσγή ησλ ζηνηρείσλ ησλ πξνιεπηηθώλ κέηξσλ νη εθπαηδεπηηθνί απνθηνύλ ηα εξγαιεία γηα λα αληηκεησπίζνπλ απηνύ ηνπ είδνπο ηα ζέκαηα πην απνηειεζκαηηθά. Γηαδηθηπαθή αζθάιεηα καζεηή Ξώο ζρεηίδνληαη όια απηά κε ηελ αζθάιεηα ησλ καζεηώλ ζην δηαδίθηπν; Νη θαιέο πξαθηηθέο πνπ ζα κάζνπλ νη εθπαηδεπηηθνί θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ εξγαζηεξίνπ IDentifEYE δελ πξέπεη λα επεξεάζνπλ κόλν απηνύο αιιά επίζεο ηνπο καζεηέο ηνπο. Ζ επίδξαζε ζηνπο καζεηέο ηνπο είλαη όηη D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 6 of 45

7 απνθηνύλ εηνηκόηεηα ζηηο εκπεηξίεο ζην δηαδίθηπν. Ρα ζηνηρεία ηαπηόηεηαο πνπ ζρεηίδνληαη κε ην εξγαζηήξην, είλαη λα δώζνπκε ζηνπο καζεηέο ηελ δπλαηόηεηα λα πξνζδηνξίζνπλ ηνλ εαπηό ηνπο κε έλα ηέηνην ηξόπν έηζη ώζηε λα γίλνπλ ιηγόηεξν επάισηνη ζε απεηιέο ελαληίνλ ηεο ηαπηόηεηαο ηνπο, σο απνηέιεζκα ησλ ειεθηξνληθώλ επηζέζεσλ ή παξόκνησλ εκπεηξηώλ. Ζ δηδαθηηθή θαη ηα πξνιεπηηθά κέηξα ζα ηνπο βνεζήζνπλ λα ελζσκαησζνύλ ζε έλα πην αμηόπηζην πεξηβάιινλ, έηζη ώζηε λα έρνπλ πάληα θάπνηνλ λα ζηξαθνύλ ζε όηαλ ηα πξάγκαηα πάλε ζηξαβά ζε δηαδίθηπν. Δπίζεο ηα λέα ηερλνινγηθά ζηνηρεία αλνίγνπλ ζπγθεθξηκέλα θαλάιηα επηθνηλσλίαο κε ηνπο θαζεγεηέο ηνπο γηα ζρεηηθά κε ηηο online εκπεηξίεο. Ζ ηδέα όηη ε αζθάιεηα ζην δηαδίθηπν κπνξεί λα απμεζεί κε ηελ ελδπλάκσζε ησλ καζεηώλ δελ είλαη λέα. Ζ έξεπλα Γηθηύνπ EU Kids on-line ΗΗ έθεξε ζην πξνζθήλην όηη ην πην απνηειεζκαηηθό κέζν γηα ηελ πξνώζεζε ηεο αζθάιεηαο ζην δηαδίθηπν είλαη όηαλ ην λεαξό άηνκν κηιάεη γηα δηαδηθηπαθέο εκπεηξίεο ηνπ κε έλαλ ελήιηθν. Έδεημε επίζεο όηη νη λένη νη νπνίνη πξνζηαηεύνληαη από θίιηξα θαη ζηνπο νπνίνπο απαγνξεύεηαη από ηνπο ελήιηθεο λα πεηξακαηηζηνύλ ζην δηαδίθηπν ζπάληα αληηκεησπίδνπλ ζηξεζνγόλεο θαηαζηάζεηο ζε δηαδίθηπν, αιιά όηαλ ην θάλνπλ ν αληίθηππνο απηώλ ησλ θαηαζηάζεσλ κπνξεί λα είλαη ηεξάζηηνο. Υζηόζν νη λένη πνπ πεηξακαηίδνληαλ πνιύ, από ηελ άιιε πιεπξά, αλέπηπμαλ αληνρή θαη εηνηκόηεηα. Θα ζπλαληήζνπλ πνιιέο αγρσηηθέο θαηαζηάζεηο ζην δηαδίθηπν, αιιά ν αληίθηππνο απηώλ ησλ θαηαζηάζεσλ είλαη ιηγόηεξν ζνβαξόο. Ρν έξγν δελ απνζθνπεί κόλν ζηελ πξνώζεζε ηεο θαιύηεξεο επαθήο καζεηή-δάζθαινπ θαη εληόο θαη εθηόο δηαδηθηύνπ. Ρν έξγν ζηνρεύεη επίζεο ζηε βειηίσζε ηεο επαθήο κεηαμύ νκνηίκσλ κέζσ ησλ θαιώλ πξαθηηθώλ ηνπ έξγνπ. Κηα κειέηε από ην Ξαλεπηζηήκην ηνπ Sussex δηαπίζησζε όηη αθόκε θαη κία κόλν ζηελή θηιία παξέρεη αλζεθηηθόηεηα κεηαμύ ησλ λέσλ κε ρακειά εηζνδήκαηα. ηνηρεία Δξγαζηεξίνπ Γηα λα παξνπζηάζεηε ηνλ αληίθηππν ηνπ εξγαζηεξίνπ γηα όια ηα ηξία επίπεδα ηνλ αληίθηππν ζηελ αζθάιεηα ζην δηαδίθηπν θαη ηνλ αληίθηππν ζηνπο εθπαηδεπηηθνύο θαη ηνπο καζεηέο - ήξζε ε ώξα λα εηζαγάγεηε ηα ζηνηρεία ηνπ εξγαζηεξίνπ μερσξηζηά. Ρν ζέκα ηεο ηαπηόηεηαο απνηειείηαη από δύν ζθέιε: «εηηθέηεο ηαπηόηεηαο" γηα όιεο ηηο ειηθίεο θαη "καζεζηαθνύο ηύπνπο" γηα ηελ ειηθηαθή νκάδα Νη εηηθέηεο ηαπηόηεηαο/ραξαθηεξηζκνί αλαθέξνληαη ζηνλ ηξόπν πνπ νξίδνπκε ηνλ εαπηό καο. Όινη καο απηό-πξνζδηνξηδόκαζηε όηαλ ζπζηελόκαζηε ή όηαλ δεκηνπξγνύκε έλα online πξνθίι. Πε απηνύο ηνπο ραξαθηεξηζκνύο πνπ δεκηνπξγνύκε ρξεζηκνπνηνύκε εηηθέηεο όπσο "έμππλνο/ε" ή "όκνξθνο/ε" ή "Δίκαη έμππλνο/ε» ή «είκαη όκνξθνο/ε". Ν ηύπνο ησλ εηηθεηώλ πνπ ρξεζηκνπνηνύκε παίδεη πνιύ ζεκαληηθό ξόιν γηα ην πόζν αλνηρηνί ή θιεηζηνί είκαζηε θαη παξνπζηαδόκαζηε ζηνπο άιινπο. Δλώ ηα παηδηά από ηελ ειηθία ησλ 11 εηώλ θαη έπεηηα πξνβιεκαηίδνληαη ζρεηηθά κε ηνπο γεληθνύο θαλόλεο πνπ αληηκεησπίδνπλ, ηα κηθξόηεξα παηδηά επηθεληξώλνληαη θπξίσο ζην άκεζν πεξηβάιινλ ηνπο θαη ηνλ εαπηό ηνπο. Γηα απηά ηα κηθξόηεξα παηδηά, ππάξρεη κηα ελόηεηα ζρεηηθά κε ηνπο καζεζηαθνύο ηύπνπο. Ν ηξόπνο πνπ λνκίδνπλ όηη κπνξνύλ λα επηηεπρζνύλ θαιά απνηειέζκαηα ζην ζρνιείν επεξεάδεη ηελ εηνηκόηεηα θαη ηελ ηθαλόηεηα λα πξνβιεκαηηζηνύλ ζρεηηθά κε ηνλ εαπηό ηνπο. Πηα κεγαιύηεξα παηδηά ηεο νκάδαο-ζηόρνπ identifeye πξνζθέξεηαη κηα ελόηεηα γηα ηελ θνηλσλία ζηελ νπνία δνπλ, πξνθεηκέλνπ λα ελεξγνπνηήζνπλ ηηο ζθέςεηο ηνπο ζρεηηθά κε ηνπο θαλόλεο πνπ αθνινπζνύλ θαη ηηο θαηαζηάζεηο πνπ αληηκεησπίδνπλ, πνπ είλαη ε ζπλέπεηα ηεο ηξέρνπζαο παγθνζκηνπνίεζεο θαη ηεο ππεξ-θαηαλάισζεο. Ρηο παξαπάλσ ελόηεηεο ζπλνδεύνπλ ελόηεηεο ζηε δηαδξαζηηθή δηδαθηηθή, ηα πξνιεπηηθά κέηξα, ηε λέα ηερλνινγία θαη ην παηρλίδη επαπμεκέλεο πξαγκαηηθόηεηαο ζε δύν εθδόζεηο αλάινγα κε ην ειηθηαθό γθξνππ. D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 7 of 45

8 Πίλαθεο επηπηώζεσλ ΔΝΟΣΗΣΑ ΔΣΙΚΔΣΔ ΣΑΤΣΟΣΗΣΩΝ ΜΑΘΗΙΑΚΟΙ ΣΤΠΟΙ ΑΝΣΙΚΣΤΠΟ ΣΗΝ ΑΦΑΛΔΙΑ ΣΟ ΓΙΑΓΙΚΣΤΟ Αληηδξάζεηο όια-ήηίπνηα ζε δηαδηθηπαθέο εκπεηξίεο, ιηγόηεξν επηξξεπείο ζην λα ραξαθηεξίδνληαη κε κνλνδηάζηαην ηξόπν. Ιηγόηεξε αδπλακία όηαλ ζπλαληνύλ πξνθιήζεηο ζην Γηαδίθηπν, ιηγόηεξν επηξξεπείο ζην λα ραξαθηεξίδνληαη κε κνλνδηάζηαην ηξόπν. ΚΟΙΝΩΝΙΑ Θαιύηεξε θξηηηθή ζηάζε ζην δηαδίθηπν, θαιύηεξεο δεμηόηεηεο ζηνλ λα αληηκεησπίζνπλ ηελ δηαθνξεηηθόηεηα ζην δηαδίθηπν. ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ Έρνληαο έλαλ ελήιηθα λα επηθνηλσλνύλ γηα ηηο δηαδηθηπαθέο εκπεηξίεο είλαη ην πην απνηειεζκαηηθό κέζν γηα ηελ ελίζρπζε ηεο αζθάιεηαο ησλ καζεηώλ ζην δηαδίθηπν. ΠΡΟΛΗΠΣΙΚΑ ΜΔΣΡΑ 8-11 ΑΝΣΙΚΣΤΠΟ ΣΟΤ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟΤ Νη καζεηέο αληαπνθξίλνληαη πην ζεηηθά. Νη καζεηέο αληαπνθξίλνληαη πην ζεηηθά. Νη καζεηέο αληαπνθξίλνληαη πην ζεηηθά. Έκθαζε ζηε κάζεζε ησλ καζεηώλ θαη όρη ζηε δηδαζθαιία, πην ζπρλή θαη νπζηαζηηθή επηθνηλσλία - ηόζν κεηαμύ θαζεγεηή / καζεηή θαη καζεηή /καζεηή, δηακνξθσηηθή αμηνιόγεζε θαηά ηε δηάξθεηα καζεκάησλ. Ξεξηζζόηεξε εκπινθή καζεηώλ εκβάζπλζε ζρέζεσλ εκπηζηνζύλεο. ησλ ησλ θαη ησλ ΑΝΣΙΚΤΠΟ ΜΑΘΗΣΔ ΣΟΤ Ξεξηζζόηεξν αλνηρηνί ζηελ αλαηξνθνδόηεζε θαη ηελ κάζεζε. Ξην πξνζεισκέλνη, αληαπνθξίλνληαη πην ζεηηθά ζε πξνθιήζεηο. Θαιύηεξε θξηηηθή ηθαλόηεηα, θαιύηεξεο θνηλσληθέο δεμηόηεηεο. Ππλππεπζπλόηεηα γηα ηελ καζεζηαθή δηαδηθαζία, πεξηζζόηεξε πξνζήισζε. Ξεξηζζόηεξε επαθή εθπαηδεπηηθνύ/καζεηή. D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 8 of 45

9 ΠΡΟΛΗΠΣΙΚΑ ΜΔΣΡΑ ΝΔΔ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΔ Έρνληαο έλαλ ελήιηθα λα επηθνηλσλνύλ γηα ηηο δηαδηθηπαθέο εκπεηξίεο είλαη ην πην απνηειεζκαηηθό κέζν γηα ηελ ελίζρπζε ηεο αζθάιεηαο ησλ καζεηώλ ζην δηαδίθηπν. Ιηγόηεξν άγρνο ησλ εθπαηδεπηηθώλ, αύμεζε ηεο δηαθάλεηαο ζηηο λέεο ηερλνινγίεο ηεο εθπαίδεπζεο. Κηα βαζύηεξε ζρέζε εκπηζηνζύλεο κε ηνπο καζεηέο. Ιακβάλνληαο επηινγέο επηθνηλσλίαο γηα λα κηιήζνπλ γηα ηε λέα ηερλνινγία θαη δηαδηθηπαθέο εκπεηξίεο κε ηνπο εθπαηδεπηηθνύο. ΔΠ ΠΑΙΥΝΙΓΙ (8-11) Ξξόθιεζε ζε πξνβιεκαηηζκό ζρεηηθά κε ηελ θνηλή ρξήζε δεδνκέλσλ, ηηο δηαδηθηπαθέο ηαπηόηεηεο θαη ηελ αζθάιεηα ζην δηαδίθηπν. Ππληνληζηήο επηθνηλσλίαο κεηαμύ νκόηηκσλ. Δπηινγέο επηθνηλσλίαο γηα λα κηιήζνπκε γηα ηηο δηαδηθηπαθέο εκπεηξίεο νκόηηκσλ. Ξξνζσξηλή ελίζρπζε ηεο πξνζήισζεο, πςειόηεξα επίπεδα ζπγθέληξσζεο, πςειόηεξα επίπεδα εκπηζηνζύλεο. ΔΠ ΠΑΙΥΝΙΓΙ (12-14) Ξξόθιεζε γηα ζπδήηεζε γηα ηελ επηθνηλσλία κεηαμύ δαζθάινπ - καζεηή σο ζεκείν εθθίλεζεο γηα ηνπο εθπαηδεπηηθνύο ώζηε λα γίλνπλ νη θαηάιιεινη ελήιηθεο νη νπνίνη κπνξνύλ λα επηθνηλσλνύλ (ππεύζπλα) γηα ηηο δηαδηθηπαθέο εκπεηξίεο. Ππληνληζηήο επηθνηλσλίαο κεηαμύ νκόηηκσλ, ελώ αθνύλ ηηο πξνηηκήζεηο επηθνηλσλίαο πνπ έρνπλ νη καζεηέο. Δπηινγέο επηθνηλσλίαο γηα λα κηιήζνπκε γηα ηε δηδαθηηθή. Ππλππεπζπλόηεηα γηα ηε δηαδηθαζία κάζεζεο ηνπ αηόκνπ. Ξξνζσξηλή ελίζρπζε ηεο πξνζήισζεο, πςειόηεξα επίπεδα ζπγθέληξσζεο, πςειόηεξα επίπεδα εκπηζηνζύλεο. Ζ επίπησζε ηεο κεζνδνινγίαο εξγαζηεξίνπ, BELS, πιαηζηώλεηαη ζηνλ αθόινπζν πίλαθα: ΔΝΟΣΗΣΑ ΑΝΣΙΚΣΤΠΟ ΣΗΝ ΑΦΑΛΔΙΑ ΣΟ ΓΙΑΓΙΚΣΤΟ B.E.L.S. Γηεπθνιύλεη ηα ζρεηηθά καζήκαηα ζηηο δηαδηθηπαθέο ηαπηόηεηεο, ηελ αληαιιαγή δεδνκέλσλ θαη ηελ αζθάιεηα ζην ΑΝΣΙΚΣΤΠΟ ΣΟΤ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟΤ Λέεο δεμηόηεηεο λα δεκηνπξγήζεηε έλα ζρέδην καζήκαηνο κε ηνπο ζπλαδέιθνπο ή κε ηνπο καζεηέο. ΑΝΣΙΚΤΠΟ ΣΟΤ ΜΑΘΗΣΔ Ππλππεπζπλόηεηα γηα ηε δηαδηθαζία κάζεζεο, κεγαιύηεξε πξνζήισζε D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 9 of 45

10 δηαδίθηπν. ηόρνο εξγαζηεξίνπ θαη θξηηήξηα επηηπρίαο Ν ζηόρνο ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη λα επεξεάζεη ζεηηθά ηνπο εθπαηδεπηηθνύο, ηνπο καζεηέο θαη ηελ αζθάιεηα ηνπ καζεηή ζην δηαδίθηπν. Όια ηα ζηνηρεία εξγαζηεξίνπ ζρεδηάζηεθαλ γηα λα δεκηνπξγήζνπλ έλα ζεηηθό αληίθηππν ζε όια ηα ηξία επίπεδα, όπσο δείρλεη ν παξαπάλσ πίλαθαο. Ρα θξηηήξηα γηα ηελ επηηπρία απηνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη: Πηελ θόξκα αμηνιόγεζεο νη εθπαηδεπηηθνί δειώλνπλ όηη θαηά ην κάζεκα εθαξκνγήο ππήξμε κηα ζεηηθή επίδξαζε ζηε δηδαζθαιία ηνπο, ζηνπο καζεηέο θαη ηελ αζθάιεηα ησλ καζεηώλ ζην δηαδίθηπν κε ηελ εθαξκνγή νξηζκέλσλ θαιώλ πξαθηηθώλ από ην εξγαζηήξην, εηδηθά ζην παηρλίδη ΔΞ. Πηελ θόξκα αμηνιόγεζεο νη εθπαηδεπηηθνί δειώλνπλ όηη ζην εξγαζηήξην παξνπζηάζηεθαλ θαιέο πξαθηηθέο πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζνπλ θαη πάιη. Θαηά ηε δηάξθεηα ηεο επαλαιεπηηθήο ζπλάληεζεο ιίγνπο κήλεο κεηά ηελ εθαξκνγή ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη εκθαλέο όηη νη εθπαηδεπηηθνί εμαθνινπζνύλ λα ρξεζηκνπνηνύλ θάπνηεο από ηηο θαιέο πξαθηηθέο εξγαζηεξίνπ. Απηό δελ ζεκαίλεη όηη νη εθπαηδεπηηθνί ην παξαδέρνληαη απηό - νη θαιέο πξαθηηθέο ελδέρεηαη λα γίλνπλ έλα αλαπόζπαζην κέξνο ηεο δηδαζθαιίαο νύησο ώζηε νη εθπαηδεπηηθνί λα ιεζκνλήζνπλ ηελ πξνέιεπζε ηνπο. Απηό ζα ήηαλ ην θαιύηεξν δπλαηό απνηέιεζκα. Θαηά ηε δηάξθεηα ηεο επαλαιεπηηθήο ζπλάληεζεο πνπ ζπκβαίλεη, νη εθπαηδεπηηθνί έρνπλ δνθηκάζεη έλα εξγαζηήξην νξζώλ πξαθηηθώλ, κεηά ην εξγαζηήξην πνπ δελ εθήξκνζαλ ζην κάζεκα εθαξκνγήο ζηελ ηάμε ηνπο. Θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζπλεδξίαο αμηνιόγεζεο καδί κε ην δάζθαιν, παξαθαινύκε ζρεδηάζηε έλα θαηάινγν Βέιηηζησλ Ξξαθηηθώλ θαη Γηδαγκάησλ - θαη ην ηαρπδξνκείζηε ηνλ ζε απηή ηε ιίζηα κε ηνπο εηαίξνπο ηνπ ζρεδίνπ (ζπγθεθξηκέλα κε ηνλ θ Onno Hansen: onno.hansen@gmail.com). D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 10 of 45

11 2. Γηδαθηηθή Μεζνδνιγία 2.1. Γηαδξαζηηθή δηδαθηηθή Δηζαγσγή Νη θπξίαξρεο δηδαθηηθέο πξνζεγγίζεηο πνπ εθαξκόδνληαη ζήκεξα ζηελ πιεηνςεθία ησλ ζρνιείσλ ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε εμαθνινπζνύλ λα είλαη ην κνληέιν κεηάδνζεο, ζην νπνίν ν δάζθαινο δηδάζθεη από ζέζε ηζρύνο θαη νη καζεηέο λα πξνζπαζνύλ λα θαηαλνήζνπλ ηη δηδάζθεη ν δάζθαινο. Ρν κνληέιν κεηάδνζεο βαζίδεηαη ζηελ ππόζεζε όηη ε γλώζε πξέπεη λα κεηαδίδεηαη θαη λα δηδάζθεηαη, όηη ε θαηαλόεζε ζα αλαπηπρζεί αξγόηεξα, θαη όηη ε δηαύγεηα ζηελ παξάδνζε πνπ ζπλνδεύεηαη από αληακνηβέο γηα ηελ ππνκνλεηηθή παξαθνινύζεζε από ηνπο καζεηέο είλαη ηα βαζηθά ηεο θαιήο δηδαζθαιίαο» (Black & Wiliam, 1998). Αθνύ αλέιπζαλ ηα απνηειέζκαηα ελόο ηεξάζηηνπ εθπαηδεπηηθνύ νξγαληζκνύ εξεπλεηώλ θαη εξεπλεηηθώλ θνξέσλ θαηλνηνκίαο νη Black & Wiliam δειώλνπλ ηνικεξά όηη «πνιιά ζηνηρεία απνδεηθλύνπλ όηη απηό ην κνληέιν κεηάδνζεο δελ ιεηηνπξγεί, αθόκα θαη κε βάζε ηα δηθά ηνπ θξηηήξηα». Πύκθσλα κε απηνύο «ππάξρνπλ ιίγα ή θαη ηίπνηα πνπ πξαγκαηηθά αμίδεη λα κάζεη θαλείο (αθνινπζώληαο ηνλ παξαπάλσ ηξόπν)». Νη Black & Wiliam πξνηείλνπλ κηα ελαιιαθηηθή δηδαθηηθή: κηα δηδαθηηθή πνπ είλαη δηαδξαζηηθή θαη όρη κνλόδξνκε: «πξέπεη λα ππάξμεη δέζκεπζε ζηε δηδαζθαιία κέζσ αιιειεπίδξαζεο γηα ηελ αλάπηπμε δύλακεο ηνπ θάζε καζεηή θαη ηελ ελζσκάησζε λέσλ ζηνηρείσλ θαη ηδεώλ ζηελ θαηαλόεζή ηνπ». Απηό ην είδνο ηεο δηδαθηηθήο είλαη απνηειεζκαηηθόηεξν αλ ιάβνπκε ππόςε ην πην ζεκαληηθό ζεκείν αλαθνξάο ζε ζρέζε κε ηελ δηδαθηέα ύιε: ηα απνηειέζκαηα εμεηάζεσλ. Πύκθσλα κε ηνλ Wiliam (2011), ε δηδαθηηθή είλαη επεξγεηηθή γηα όινπο ηνπο καζεηέο, αιιά πεξηζζόηεξν γηα «γηα ηνπο καζεηέο κε ρακειόηεξεο επηδόζεηο» θαη γηα «καζεηέο από δηαθνξεηηθέο εζληθέο θαηαγσγέο». Γηαδξαζηηθή δηδαθηηθή ζηεξίδεηαη ζηηο αθόινπζεο αξρέο: o Νη καζεηέο είλαη ζπλππεύζπλνη γηα ηε κάζεζή ηνπο. o o o o Γηα λα επηηεπρζεί απηή ε ζπλππεπζπλόηεηα νη καζεηέο ζα πξέπεη επίζεο λα ζπλππεύζπλνη γηα ηα καζήκαηα. Ν ξόινο ησλ καζεηώλ δελ πξέπεη λα πεξηνξίδεηαη ζην «λα παίδνπλ ην παηρλίδη κάληεςε ηη είλαη ζην κπαιό ηνπ δαζθάινπ» (Wiliam, 2011). Γελ είλαη πιένλ δσηηθήο ζεκαζίαο ε δηδαζθαιία ηνπ δαζθάινπ. Νη εθπαηδεπηηθνί πεξηζζόηεξν δηεπθνιύλνπλ απνηειεζκαηηθά ηα δηάθνξα πεξηβάιινληα κάζεζεο. Νη εθπαηδεπηηθνί ζα πξέπεη λα εθθξάδνπλ κε ζαθήλεηα ηνπο καζεζηαθνύο ζηόρνπο θαη ηα θξηηήξηα επηηπρίαο γηα θάζε κάζεκα. Νη καζεηέο ζα πξέπεη λα γλσξίδνπλ ηη αλακέλεηαη από απηνύο γηα λα αλαιάβνπλ ηηο επζύλεο ηνπο. Νη εθπαηδεπηηθνί πξέπεη λα αλνίμνπλ πεξηζζόηεξα θαλάιηα επηθνηλσλίαο κε ηνπο καζεηέο ηνπο. Ν Wiliam (2011) καο δηαβεβαηώλεη: «Όηαλ νη εθπαηδεπηηθνί αλνίγνπλ ηα θαλάιηα επηθνηλσλίαο κε ηνπο καζεηέο, νη καζεηέο ζα ηα ρξεζηκνπνηήζνπλ». o Νη εθπαηδεπηηθνί δελ αλαβάιινπλ πιένλ λα ειέγμνπλ θαηά πόζν νη καζεηέο έρνπλ θαηαλνήζεη ηα καζήκαηα, κέρξη λα έξζεη ε πεξίνδνο ησλ εμεηάζεσλ. Ζ βαζκνιόγεζε από ηηο εμεηάζεηο είλαη έλα θιείζηκν ηνπ ζέκαηνο κεηά ηελ νπνίν δελ ιακβάλεη ρώξα θακία επηπξόζζεηε εθκάζεζε, νύηε θαλ από απηνύο πνπ απέηπραλ ζηηο εμεηάζεηο. Αλη 'απηνύ, νη δάζθαινη ζα πξέπεη λα ειέγρνπλ κνλίκσο αλ όινη νη επηκέξνπο D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 11 of 45

12 καζεηέο θαηαλόεζαλ ην πεξηερόκελν ηνπ καζήκαηνο. Αλ έλαο ή πεξηζζόηεξνη καζεηέο δελ έρνπλ θαηαιάβεη ηηο βαζηθέο έλλνηεο ηνπ καζήκαηνο, ν δάζθαινο ή νη ζπλνκήιηθνη ηνπ πξέπεη λα δώζνπλ κεγαιύηεξε πξνζνρή ζε απηό ην καζεηή γηα ην ζέκα απηό. Ζ δηαδξαζηηθόηεηα εληνπίδεηαη ζηελ ζπλερή επαηζζεζία ηνπ εθπαηδεπηηθνύ γηα ηελ αηνκηθή κάζεζε ησλ καζεηώλ. Ζ νπζία ηνπ δηαδξαζηηθνύ ειέγρνπ είλαη όηη νη εθπαηδεπηηθνί παξαδέρνληαη όηη δελ μέξνπλ ηη έρνπλ κάζεη νη καζεηέο έσο όηνπ λα ηνπο ειέγμνπλ. o Δπεηδή νη θαζεγεηέο επηηξέπνπλ κηα πνιύ κεγαιύηεξε ζπκκεηνρή ησλ καζεηώλ, ηόηε εθείλνη κπνξνύλ λα ζπκκεηέρνπλ πην ελεξγά ζην κάζεκα. Ν Wiliam θαζνξίδεη ηε δηθή ηνπ εθδνρή ηεο δηαδξαζηηθήο δηδαθηηθήο, ηελ νπνία ν ίδηνο ραξαθηεξίδεη σο δηακνξθσηηθή αμηνιόγεζε, σο εμήο: «Κηα αμηνιόγεζε ιεηηνπξγεί δηακνξθσηηθά ζην βαζκό ηνλ νπνίν ηα δεδνκέλα πνπ ιακβάλνληαη γηα ηα επηηεύγκαηα ηνπ καζεηή, εμάγνληαη θαη εξκελεύνληαη από ηνπο εθπαηδεπηηθνύο, ηνπο καζεηέο ή ηνπο ζπκκαζεηέο ηνπο, ώζηε λα ιακβάλνπλ απνθάζεηο ζρεηηθά κε ηα επόκελα βήκαηα πνπ ζα αθνινπζήζνπλ ζηελ κάζεζε ηνπο, πνπ πηζαλόηαηα λα είλαη θαιύηεξεο, έλαληη ησλ απνθάζεσλ πνπ ζα είραλ θάλεη ζηελ απνπζία ησλ ελ ιόγσ ζηνηρείσλ.» Ζ Γηδαθηηθή ηεο Γηακνξθσηηθήο Αμηνιόγεζεο δελ είλαη εύθνιν λα εθαξκνζηεί. Θα ρξεηαζηεί ρξόλνο θαη κηα βαζκηαία πξνζέγγηζε. Ν Wiliam εμεγεί: «Όηαλ νη δάζθαινη πξνζπαζνύλ λα αιιάμνπλ πάλσ από δύν ή ηξία πξάγκαηα ζηε δηδαζθαιία ηνπο, ηελ ίδηα ζηηγκή, ην ηππηθό απνηέιεζκα είλαη όηη ε δηδαζθαιία ηνπο ζα επηδεηλσζεί θαη ζα επηζηξέςνπλ ζε ό, ηη έθαλαλ πξηλ. Ζ ζπκβνπιή κνπ είλαη θάζε εθπαηδεπηηθόο λα επηιέγεη κηα ή δύν από ηηο ηερληθέο... θαη λα ηηο εθαξκόδεη ζηελ ηάμε. Αλ θαλνύλ απνηειεζκαηηθέο, ηόηε ν ζηόρνο ζα πξέπεη λα είλαη λα ηηο αζθήζνπλ κέρξη λα γίλνπλ δεύηεξε θύζε.» Απηόο είλαη ν ιόγνο πνπ ην εξγαζηήξην IDentifEYE δελ πξνηίζεηαη λα αιιάμεη ξηδηθά ηελ θαζεκεξηλή δηδαζθαιία ηνπ εθπαηδεπηηθνύ, αιιά κάιινλ πξνζπαζεί λα πξνζθέξεη κηα γθάκα νξζώλ πξαθηηθώλ από ηελ νπνία νη εθπαηδεπηηθνί κπνξνύλ λα επηιέμνπλ. Θαιό ζα είλαη όηη νη εθπαηδεπηηθνί πνπ ζπκκεηέρνπλ ζην εξγαζηήξην IDentifEYE λα μεθηλήζνπλ λα δεκηνπξγνύλ θνηλόηεηεο κάζεζεο (TLCS). Ξξνηείλνπκε ην εξγαζηήξην IDentifEYE λα κελ αληηκεησπηζηεί σο κηα εθάπαμ δηαδηθαζία αιιά λα ιεηηνπξγήζεη σο αθεηεξία γηα ηηο κεληαίεο ζπλαληήζεηο ησλ εθπαηδεπηηθώλ ζρεηηθά κε ηελ δηδαθηηθή κεζνδνινγία. Πύκθσλα κε ηε ζπληαγή ηνπ Wiliam, ζπκβνπιεύεη ην κέγεζνο ηεο νκάδαο λα είλαη κεηαμύ ησλ νθηώ έσο δώδεθα εθπαηδεπηηθώλ. «Ζ ηδέα ηεο TLC είλαη όηη θάζε ζπκκεηέρσλ έξρεηαη ζηε ζπλάληεζε κε ην πξνζσπηθό επαγγεικαηηθό ζρέδην αλάπηπμήο ηνπ, θαη παίξλεη ηελ ππνζηήξημε ηεο νκάδαο ζηελ επίηεπμε απηνύ ηνπ ζηόρνπ.» Καιέο Πξαθηηθέο Πην βηβιίν ηνπ Δλζσκαησκέλε Γηακνξθσηηθή Αμηνιόγεζε ν Wiliam πεξηγξάθεη αξθεηέο ζπγθεθξηκέλεο νξζέο πξαθηηθέο. Πην πιαίζην ησλ πηινηηθώλ εξγαζηεξίσλ ηνπ IDentifEYE νη Δπξσπαίνη εθπαηδεπηηθνί έρνπλ δνθηκάζεη κηα νκάδα από απηά. Ξαξαθάησ ζα βξείηε ηηο θαιέο πξαθηηθέο αμηνινγήζεθαλ σο νη θαιύηεξεο: Γηαγλσζηηθέο εξσηήζεηο o Έλα ζεκαληηθό εξγαιείν γηα λα ειέγμεηε αλ είζηε θαηαλνεηνί ζηελ ηάμε είλαη ην όξγαλν ησλ δηαγλσζηηθώλ εξσηήζεσλ. Απηέο είλαη «εξσηήζεηο πνπ αλνίγνπλ έλα παξάζπξν ζηε ζθέςε ηνπ καζεηή». Γελ είλαη εύθνιν λα δεκηνπξγεζνύλ, αιιά δηαβάδνληαο ην βηβιίν Δλζσκαησκέλε δηακνξθσηηθή αμηνιόγεζε Wiliam (2011) ζα βνεζεζείηε. Ν γεληθόο θαλόλαο γηα απηά ηα εξσηήκαηα είλαη: «Απηό πνπ θάλεη κηα εξώηεζε ρξήζηκε σο δηαγλσζηηθό εξώηεκα... είλαη όηη πξέπεη λα είλαη πνιύ δύζθνιν ν καζεηήο λα απαληήζεη ζσζηά γηα ηνπο ιάζνο ιόγνπο.» Θαη ην εξώηεκα ζα πξέπεη λα είλαη θαηαζθεπαζκέλν κε έλαλ έλα ηέηνην ηξόπν ώζηε «νη εζθαικέλεο D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 12 of 45

13 απαληήζεηο λα είλαη εξκελεύζηκεο». Ζ βαζηθή παξαδνρή πξέπεη λα είλαη όηη: «είλαη θαιύηεξν λα ππνζέζνπκε όηη νη καζεηέο δελ γλσξίδνπλ θάηη αθόκε θαη όηαλ ην γλσξίδνπλ παξά λα ππνζέηνπκε ην αληίζηξνθν». Ζ θαιύηεξε ζηηγκή γηα λα ζέζνπκε απηά ηα εξσηήκαηα είλαη «ζηα ζεκεία ηνπ καζήκαηνο όπνπ ζα γίλεη ε κεηάβαζε ζε άιιν ζέκα». Απηά είλαη ηα ζεκεία «ζηα νπνία ν θαζεγεηήο ειέγρεη αλ ε ηάμε είλαη έηνηκε λα πξνρσξήζεη». o Γηα λα εμνηθνλνκήζεηε ρξόλν δεκηνπξγήζηε δηαγλσζηηθά εξσηήκαηα πνιιαπιήο επηινγήο, θαηά πξνηίκεζε κόλν κε απάληεζε Α θαη Β. Κνηξάζηε ηα post-it κε ηα δπν ρξώκαηα πξηλ από ην κάζεκα: γηα παξάδεηγκα, έλα κπιε γηα ην Α θαη ην θίηξηλν γηα ην Β. Ρώξα, αλ ν εθπαηδεπηηθόο θάλεη κηα δηαγλσζηηθή εξώηεζε, νη καζεηέο κπνξνύλ λα εθζέζνπλ έλα από ηα δύν ρξώκαηα. Δάλ πεξηζζόηεξν από ην 80% ησλ καζεηώλ δείρλεη ην ζσζηό ρξώκα, ν δάζθαινο κπνξεί λα πξνρσξήζεη. Ξξναηξεηηθά ν δάζθαινο κπνξεί λα δεηήζεη από έλα ηπραίν καζεηή γηαηί πνην ιόγν επέιεμε ηελ ζπγθεθξηκέλε απάληεζε. Αλ ην ζθεπηηθό ηνπ καζεηή είλαη ζσζηό ηόηε ην κάζεκα κπνξεί λα πξνρσξήζεη. Αλ ιηγόηεξν από ην 80% ησλ καζεηώλ δείρλεη ην ζσζηό ρξώκα ηόηε ν εθπαηδεπηηθόο ζα πξέπεη λα δεηήζεη από έλα καζεηή κε ηε ζσζηή απάληεζε λα εμεγήζεη ηε ζπιινγηζηηθή ηνπ. Αλ ν καζεηήο απαληήζεη ζσζηά ηόηε ν εθπαηδεπηηθόο ζα πξέπεη λα δεηήζεη από θάπνηνλ από ηνπο καζεηέο πνπ ζήθσζαλ ραξηάθη κε άιιν ρξώκα αλ θαηαλννύλ ηη είπε ν πξώηνο καζεηήο θαη εάλ ζπκθσλεί κε απηό ή όρη. Δάλ λαη, ν δάζθαινο κπνξεί λα πξνρσξήζεη ζην επόκελν ζέκα. Αλ όρη, ή αλ έλαο καζεηήο κε ην ζσζηό ρξώκα είρε ιάζνο ζθεπηηθό, ηόηε ν δάζθαινο ζα μέξεη όηη πξέπεη λα επηκείλεη ζην ζπγθεθξηκέλν ζέκα ιίγν αθόκα. Θόθθηλα / πξάζηλα post-it. Θάζε καζεηήο ιακβάλεη έλα θόθθηλν θαη έλα πξάζηλν Post-It. Δθ 'όζνλ έλαο καζεηήο θαηαλνεί ην κάζεκα θξαηά ην πξάζηλν Post-It ςειά. Ρε ζηηγκή πνπ μεθηλά λα ράλεη επαθή κε ην κάζεκα πςώλεη ην θόθθηλν Post-It. Δπεηδή όινη νη ππόινηπνη καζεηέο εθείλε ηε ζηηγκή εμαθνινπζνύλ λα θξαηνύλ ην πξάζηλν Post-It ζηελ θνξπθή, ζηελ νπζία δειώλνπλ όηη εμαθνινπζνύλ λα θαηαλννύλ ην κάζεκα. Έηζη, ν δάζθαινο κπνξεί λα δεηήζεη νπνηνδήπνηε από απηνύο λα εμεγήζεη ζην ζπκκαζεηή ηνπ πνπ έρεη ην θόθθηλν ραξηάθη ην λόεκα ηνπ καζήκαηνο ζε εθείλν ην ζεκείν. Ν Wiliam εμεγεί: «Ζ ηερληθή απηή ζπκππθλώλεη δύν βαζηθά ζπζηαηηθά ηεο απνηειεζκαηηθήο δηακνξθσηηθήο αμηνιόγεζεο ηελ δέζκεπζε θαη ην απξόνπην. Αλ έλαο καζεηήο δείρλεη...ην πξάζηλν ραξηάθη, κπνξεί λα θιεζεί λα εμεγήζεη ην κάζεκα ζε θάπνηνλ άιιν, πξάγκα ην νπνίν απαηηεί από ην καζεηή λα παξαθνινπζεί ην κάζεκα θαη, σο εθ ηνύηνπ ηνπο θξαηά πξνζεισκέλνπο. Ζ ξνή αλαηξνθνδόηεζεο από ηνπο καζεηέο ζρεηηθά κε ην ξπζκό ηεο δηδαζθαιίαο βνεζά ην δάζθαιν λα θάλεη πξνζαξκνγέο γηα λα αληαπνθξηζεί θαιύηεξα ζηηο καζεζηαθέο αλάγθεο κάζεζεο ησλ καζεηώλ». Ρπραία επηινγή. Κία από ηηο ιίγεο βεβαηόηεηεο ησλ εθπαηδεπηηθώλ ζηελ ηάμε είλαη όηη νη καζεηέο πνπ είλαη πξόζπκνη λα απαληήζνπλ ζηηο εξσηήζεηο ηνπ θαζεγεηή είλαη νιηγάξηζκνη. Ρηο πεξηζζόηεξεο θνξέο νη ίδηνη θαη νη ίδηνη ζεθώλνπλ ην ρέξη ζε θάζε εξώηεζε ηνπ εθπαηδεπηηθνύ. Δλώ απηνί νη καζεηέο ζπρλά απαληνύλ ζσζηά, παξέρνπλ ζηνλ εθπαηδεπηηθό ηελ βεβαηόηεηα όηη κπνξεί λα πξνρσξήζεη, ζηελ πξαγκαηηθόηεηα, παξέρνπλ κόλν κηα ςεπδή αίζζεζε ηεο δηαδξαζηηθόηεηαο. Δλώ έλα κέξνο ησλ καζεηώλ ζπκκεηέρεη ε πιεηνςεθία δελ ζπκκεηέρεη. Έρνπλ ζηακαηήζεη λα παξαθνινπζνύλ, αιιά απηό δελ θαίλεηαη αθνύ δελ ηνπο δεηείηαη θάηη. Ζ θαηάζηαζε απηή θαίλεηαη αζθαιήο γηα όινπο ηνπο εκπιεθόκελνπο: ν δάζθαινο κπνξεί λα πξνρσξήζεη ην κάζεκα ρσξίο ηελ ππεξβνιηθή απώιεηα ρξόλνπ, νη καζεηέο πνπ ζεθώλνπλ ηα ρέξηα ηνπο παίξλνπλ ηελ εθηίκεζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ θαη D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 13 of 45

14 επηβεβαηώλνπλ επίζεο όηη είλαη καζεηέο-αζηέξηα, ελώ νη καζεηέο πνπ δελ ζεθώλνπλ ηα ρέξηα ηνπο, δελ έρνπλ λα ππνκείλνπλ ηε δεκόζηα ηαπείλσζε πνπ αθνινπζεί αλ δελ γλσξίδνπλ ηελ απάληεζε ζε κηα εξώηεζε. Αιιά νη καζεηέο πνπ δελ ζεθώλνπλ ηα ρέξηα ηνπο, ηώξα θαη ελδπλακώλνπλ ηελ αίζζεζε ηεο ηαπηόηεηάο ηνπο σο καζεηέο δεύηεξνπ βαζκνύ, κε απαληώληαο θαη κε αληηδξώληαο. Ακθόηεξνη θαινί θαη θαθνί καζεηέο εληζρύνληαη ζηνπο απην-πξνζδηνξηζκνύο ηνπο. Όπσο πεξηγξάθεηαη ζην ππόβαζξν ηεο ζπλόδνπ 1, όζν πην απζηεξά νξηζκέλεο είλαη εηηθέηεο ηαπηόηεηαο, ηόζν πεξηζζόηεξε αξλεηηθή επίδξαζε έρνπλ ζηελ ηθαλόηεηα ησλ καζεηώλ λα κάζνπλ ή λα αθνύζνπλ ζρόιηα θαη θξηηηθέο. Απηή είλαη έλα πνιύ αλεπηζύκεηε παξελέξγεηα, ηνπ λα αληηδξάκε κόλν ζηνπο καζεηέο πνπ ζεθώλνπλ ηα ρέξηα ηνπο. Έλαο ηξόπνο γηα λα ηεξκαηηζηεί απηή ε θαηάζηαζε είλαη λα γξάςεηε όια ηα νλόκαηα ησλ καζεηώλ ζε παλνκνηόηππα μπιάθηα (π.ρ. μπιάθηα παγσηνύ), θαη ν δάζθαινο λα ηξαβά έλα από ηα μπιάθηα όηαλ έρεη θάπνηα εξώηεζε. Πηελ αξρή απηή ε ηδέα είλαη πνιύ δπζάξεζηε γηα όινπο ηνπο εκπιεθόκελνπο. Ν δάζθαινο κπνξεί λα αλαθαιύςεη όηη έλαο ηπραία επηιεγκέλνο καζεηήο δελ μέξεη ηελ απάληεζε πξάγκα πνπ ζεκαίλεη απώιεηα ρξόλνπ. Ν θαιόο καζεηήο δελ επηιέγεηαη πάληα θαη σο εθ ηνύηνπ έρεη πνιύ ιηγόηεξεο επθαηξίεο γηα λα ιάκςεη. Αθόκε ρεηξόηεξα, ν "θαιόο" καζεηήο ζα κπνξνύζε λα επηιεγεί ηπραία θαηά ηε ζπάληα ζηηγκή πνπ δελ μέξεη ηελ απάληεζε ζε κηα εξώηεζε - πξάγκα πνπ ζεκαίλεη έλα πιήγκα ζην πσο πξνζδηνξίδεη ηνλ εαπηό ηνπ/εο (σο θαιό καζεηή). Νη "θαθνί" καζεηέο δελ κπνξνύλ λα θξπθηνύλ πηα: ππάξρεη θίλδπλνο λα ηξαβερηεί ην μπιάθη ηνπο. Ξαξ 'όια απηά, ππάξρεη αμία ζε απηή ηελ ηερληθή ακθηζβεηνύληαη νη απηό-πξνζδηνξηζκνί ησλ καζεηώλ θαη αλαηξνύληαη νη πξνθαηαιήςεηο ησλ εθπαηδεπηηθώλ αθνύ εκπιέθνπλ όινπο ηνπο καζεηέο. Κεηά από ιίγν θαηξό ε ηερληθή ζα έρεη ζεηηθή επίδξαζε ζηα απνηειέζκαηα ησλ αμηνινγήζεσλ θαη ηεζη. Ξεξαηηέξσ αλάγλσζε: Paul Black & Dylan Wiliam Inside the black box (1998) Dylan Wiliam Assessment for learning: why, what and how (2009) Dylan Wiliam Embedded formative assessment (2011) 2.2. Πξνιεπηηθά κέηξα Ζ ζεηηθή εθπαίδεπζε επαηζζεηνπνίεζε ζρεηηθά κε ηε ζρέζε δαζθάινπ-καζεηή Ζ ζπλεξγαζία ηεο νκάδαο Θέληξν Ξξόιεςεο ηνπ Δζηζκνύ ηνπ Gdansk κε ζρνιεία θαη νξγαληζκνύο ηεο πόιεο Gdansk νδήγεζε ζην ζπκπέξαζκα όηη νη εθζηξαηείεο πξόιεςεο ζα πξέπεη λα ιάβνπλ ππόςε ηηο αλάγθεο ησλ λέσλ αλζξώπσλ. Υο εθ ηνύηνπ, θαη άιινη ηνκείο ηεο δσήο ησλ καζεηώλ, εθηόο από ηηο ζρνιηθέο δξαζηεξηόηεηεο ζα πξέπεη λα ιεθζνύλ ππόςε, όπσο ηα νηθνγελεηαθά δεηήκαηα, ην ηνπηθό πεξηβάιινλ, θαη δξαζηεξηόηεηεο ζην Γηαδίθηπν. Ζ πξνζέγγηζε ζηελ εκείο νη «ελήιηθεο μέξνπκε θαιύηεξα» ζα πξέπεη λα απνθεύγεηαη. Νη πην απνηειεζκαηηθέο θακπάληεο είλαη, θαηά ηε γλώκε καο, εθείλεο πνπ ζηνρεύνπλ ζηελ ππνθεηκεληθόηεηα ηνπ καζεηή δίλνληαο ηνπ ηελ επθαηξία λα αλαπηύμεη, λα απνθαζίζεη, θαη λα ζπκκεηάζρεη, θαζώο θαη λα εληζρύνπλ ηελ θνηλσληθή ηνπ επαηζζεζία θαη ηε δπλαηόηεηα αλάιεςεο επζπλώλ, πξνθεηκέλνπ λα εληζρπζνύλ νη θνηλσληθέο δεμηόηεηεο κέζα ζε έλα αζθαιέο πεξηβάιινλ. D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 14 of 45

15 Ζ πινπνίεζε ησλ δξάζεσλ απηώλ είλαη δπλαηή κόλν αλ νη ελήιηθεο δελ ελεξγνύλ κόλν σο εηαίξνη θαη νδεγνί ζην δηάινγν, αιιά θαη σο απαηηεηηθνί δάζθαινη. Κία από ηηο πξνηεηλόκελεο κεζόδνπο εθαξκνγήο ησλ πξναλαθεξζέλησλ ελλνηώλ, πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη ζήκεξα ζην θέληξν ηνπ Θέληξν Ξξόιεςεο ηνπ Δζηζκνύ θαη ζε επηιεγκέλα ζρνιεία ζην Gdansk, είλαη ε Μάζεζε µέζσ δξαζηεξηνηήησλ (Project-Based Learning Method). ΈΛΑ ΘΑΙ ΔΟΓΝ ΔΞΗΡΟΔΞΔΗ ΠΡΝΠ ΛΔΝΠ ΛΑ ΔΚΞΙΑΘΝΛ ΠΔ ΓΟΑΠΡΖΟΗΝΡΖΡΔΠ ΘΑΗ ΘΑΡΑΠΡΆΠΔΗΠ ΞΝ ΔΊΣΑΛ ΑΞΝΓΝΘΔΊ ΞΟΝΖΓΝΚΈΛΩΠ ΠΔ ΔΛΉΙΗΘΔΠ, ΓΊΛΝΛΡΑΠ ΈΡΠΗ ΛΔΝΙΑΗΑ ΡΖΛ ΔΘΑΗΟΊΑ ΛΑ ΑΞΝΘΡΉΠΔΗ ΔΗΓΗΘΈΠ ΓΔΜΗΡΖΡΔΠ ΞΝ ΑΞΑΗΡΝΌΛΡΑΗ ΠΡΖΛ ΔΛΉΙΗΘΖ ΕΩΉ Τι είναι η Μάθηζη µέζω δραζηηριοηήηων; Ζ Κάζεζε µέζσ δξαζηεξηνηήησλ είλαη κηα εξγαζία ή ζεηξά εξγαζηώλ κε θνηλνύο ζηόρνπο θαη ζπλεθηηθή ρξήζε ηνπ πεξηερνκέλνπ πνπ έρεη ζρεδηαζηεί θαη ζπληνλίδεηαη από ηνλ εθπαηδεπηηθό (εθπαηδεπηηθόο, εθπαηδεπηήο, ζύκβνπινο), θαη εθαξκόδεηαη αλεμάξηεηα από ηνπο λένπο. Ρν πεξηερόκελν είλαη εύθακπην, επέιηθην θαη επηηξέπεη ην ζπλδπαζκό δηαθόξσλ κνξθώλ ηεο αιιειεπίδξαζεο. Ρα ζηάδηα ηεο πινπνίεζεο ηνπ έξγνπ, κε βάζε κέζνδν εθκάζεζεο βαζηζκέλε ζε έλα απιό ζύζηεκα πνπ ρξεζηκνπνηεί ηηο δηαηζζεηηθέο δηαδηθαζίεο logistics. Ρν έξγν, πνπ ζεσξείηαη σο κηα εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, δίλεη ηελ επθαηξία λα πξνεηνηκάζνπκε ηνπο λένπο λα αλαιάβνπλ θνηλσληθνύο ξόινπο. Ζ κέζνδνο απηή πξνέξρεηαη από ηε δηδαζθαιία θαη ρξεζηκνπνηείηαη απνηειεζκαηηθά ζε δξαζηεξηόηεηεο πνπ ζηνρεύνπλ ζηελ απην-αλάπηπμε, θαζώο θαη ζηελ πξόιεςε θαη ηε δηόξζσζε ησλ δηαηαξαρώλ ζπκπεξηθνξάο. Πύκθσλα κε ηνλ Krzysztof Ostaszewski, ε κάζεζε µέζσ δξαζηεξηνηήησλ, σο παξάγνληαο πξόιεςεο, ραξαθηεξίδεηαη από ηα ηδηώκαηα ηεο ζεηηθήο πξόιεςεο, δειαδή: ηελ ελίζρπζε ησλ δεμηνηήησλ θαη ηελ αλάπηπμε ησλ θνηλσληθώλ ηθαλνηήησλ ππνζέηεη ηελ ύπαξμε ησλ πιαηζίσλ πξνζηαζίαο ελόο αηόκνπ, ζην πιαίζην κηαο νηθνγέλεηαο, θαζώο θαη ζηηο εμσηεξηθνί παξάγνληεο επηδηώθεη λα εμνπδεηεξώζεη ηελ επίδξαζε ησλ παξαγόλησλ θηλδύλνπ (ιακβάλνληαο ππόςε ηελ ύπαξμή ηνπο, αιιά ρσξίο λα είλαη επηθεληξσκέλε ζηελ εμάιεηςε ηνπο) ρξεζηκνπνηεί κηα ζεηηθή πξνζέγγηζε. Πώο ζα πινπνηεζεί ην πξόγξακκα; Νη ζηόρνη ηνπ πξνγξάκκαηνο είλαη νη εμήο: ε ελίζρπζε ησλ πξνζηαηεπηηθώλ παξαγόλησλ (π.ρ. κε ηελ αλάπηπμε θνηλσληθώλ δεμηνηήησλ, ηελ αλάπηπμε ησλ ζπκθεξόλησλ, ηελ νηθνδόκεζε ζεηηθώλ ζρέζεσλ θαη ηελ εκπινθή ζε επνηθνδνκεηηθέο δξαζηεξηόηεηεο, κε έκθαζε αμίεο, θ.ιπ.), θαη δηόξζσζε ηεο αλεπηζύκεηεο ζπκπεξηθνξάο. ΡΑ ΞΟΝΙΖΞΡΗΘΑ ΚΔΡΟΑ ΑΞΝΟΟΝΦΝΛ ΡΝΠ ΘΟΑΓΑΠΚΝΠ ΑΞΝ ΡΖΛ ΔΞΗΓΟΑΠΖ ΡΥΛ ΞΑΟΑΓΝΛΡΥΛ ΘΗΛΓΛΝ ΘΑΗ ΛΑ ΡΟΝΞΝΞΝΗΝΛ (ΚΔΗΥΛΝΛ) ΡΝΛ ΑΛΡΗΘΡΞΝ ΡΝ. D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 15 of 45

16 Η Μάζεζε µέζσ δξαζηεξηνηήησλ είλαη δηαδξαζηηθή! Νη Tobler θαη Stratton (1997), θαη Tobler (2000) δείρλνπλ όηη ην βαζηθό ζηνηρείν ησλ απνηειεζκαηηθώλ πξνγξακκάησλ πξόιεςεο είλαη νη δηαδξαζηηθέο κέζνδνη: ν δάζθαινο μεθηλά ηε δηαδηθαζία ηεο αιιειεπίδξαζεο - δεκηνπξγεί κηα ζπγθεθξηκέλε θαηάζηαζε εξγαζία ζηελ νπνία ν λένο κπνξεί λα ζπδεηά, λα ζρεδηάδεη, λα επηθνηλσλεί κε ηνπο άιινπο, λα ζπλεξγάδεηαη, λα επηβεβαηώλεη ηηο δεμηόηεηεο, λα παίξλεη απνθάζεηο, θ.ιπ. Η Μάζεζε µέζσ δξαζηεξηνηήησλ σο κέζνδνο θνηλσληθήο εξγαζίαο Ρν πξόγξακκα κπνξεί λα πεξηιακβάλεη έλα επξύ θάζκα ησλ πόξσλ θαη ζεκάησλ (π.ρ. ε Ιέζρε Λέσλ πξνεηνηκάδεη ηνπο δηαγσληζκνύο γηα ηα παηδηά ησλ παηδηθώλ ζηαζκώλ). Ζ δξαζηεξηόηεηα πεξηιακβάλεη θαη αλζξώπνπο πνπ έρνπλ αλάγθε θαη άιινπο πνπ είλαη πξόζπκνη λα δώζνπλ (π.ρ. παηδηά πνπ αζρνινύληαη κε άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο / λένη εζεινληέο) Ζ δξαζηεξηόηεηα πξνο έλαλ θνηλό ζηόρν θαη αλαπηύζζεη λένπο ζηόρνπο (π.ρ. κέζσ ηεο ζπλεξγαζίαο κεηαμύ ησλ δηαθόξσλ νξγαληζκώλ) Νιόθιεξεο νηθνγέλεηεο κπνξνύλ λα ζπκκεηέρνπλ ζηελ πινπνίεζε ηεο δξαζηεξηόηεηαο. Σύπνη δξαζηεξηνηήησλ 1. Νκαδηθέο δξαζηεξηόηεηεο: κηα εκπεηξία γηα κηα νιόθιεξε νκάδα. 2. Αηνκηθέο δξαζηεξηόηεηεο: κηα ζπγθεθξηκέλε δξαζηεξηόηεηα γηα έλα ζπγθεθξηκέλν παηδί. Ρόινη ζηε δξαζηεξηόηεηα 1. Δλήιηθαο: ζπληνληζηήο, εθπαηδεπηήο, εηαίξνο, ζύληξνθνο, καζεηήο, εκπεηξνγλώκσλ, θ.ιπ. 2. Ξαηδί: εηαίξνο, θεδεκόλαο, δάζθαινο, εκπλεπζηήο, ζπληνληζηήο, εγέηεο, εθθσλεηήο, αξκόδηνο γηα ην ζρεδηαζκό, αγνξαζηήο, έλαο εηδηθόο δεκνζίσλ ζρέζεσλ, θ.ιπ. Κε ηελ αλάιεςε απηώλ ησλ ξόισλ, θάζε ζπκκεηέρσλ ηεο δξαζηεξηόηεηαο έρεη ηελ επθαηξία λα απνθηήζεη εκπεηξία θαη ζεκαληηθέο θνηλσληθέο δεμηόηεηεο! ηάδηα πινπνίεζεο 1. Γηάγλσζε ηεο ηηο ηξερνπζώλ αλαγθώλ ηεο νκάδαο Ξνηεο δπζθνιίεο αληηκεησπίδνπλ ηα παηδηά ηώξα; Ρη δελ κπνξνύλ λα θάλνπλ; Ξνηα από ηηο ζπκπεξηθνξέο ηνπο είλαη ελνριεηηθή, ή θαηαζηξνθηθή; Ρη ηνπο αξέζεη θαη ηη αξλνύληαη λα θάλνπλ; Ρη είλαη απηό πνπ ηνπο επεξεάδεη θαη ηη όρη; Γηα πνην πξάγκα είλαη απηνί πξόζπκνη; Ρη εξσηήζεηο θάλνπλ; Ρη είλαη άγλσζην ζε απηά; Ρη απνιακβάλνπλ; Ξνηα είλαη ηα δεηήκαηα πνπ ηξαβνύλ ην ελδηαθέξνλ ηνπο; Ρη θάλνπλ απζόξκεηα; D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 16 of 45

17 Ρη πξνζθέξνπλ θαη ηη δεηνύλ; Ρη ζαο εθπιήζζεη ζηελ ζπκπεξηθνξά ηνπο; Ξνηα είλαη ηα βαζηθά πξνβιήκαηα θαη νη αλάγθεο απηώλ ησλ «ζεκάησλ» πνπ εθπέκπνπλ; 2. Καθξνρξόληα δηάγλσζε αλαγθώλ - βαζηθά εξσηήκαηα Ξνην είλαη ην κέιινλ ζέιεηε γηα πξνζηαηεπόκελνπο ζαο; Ξνηνη πξόθεηηαη λα γίλνπλ ζην κέιινλ; Ξνηνί είλαη νη θνηλσληθνί ξόινη πνπ δηαδξακαηίδνπλ ζηελ νηθνγέλεηα, ζηελ εξγαζία, ζηελ θνηλόηεηα; Ξώο ζπκπεξηθέξνληαη, κε πνηόλ ηξόπν αλαθέξνληαη ζηνπο άιινπο θαη εθπιεξώλνπλ ηα θαζήθνληα ηνπο; Ξώο γίλνληαη αληηιεπηνί από ηνπο άιινπο; Ρη ρξεηάδνληαη ηα παηδηά γηα λα θάλνπλ απηό ην όξακα πξαγκαηνπνηήζηκν; Πε πνηεο πεξηπηώζεηο ηα παηδηά κπνξνύλ λα απνθηήζνπλ ηηο γλώζεηο, ηηο δεμηόηεηεο θαη ηηο ηθαλόηεηεο πνπ ρξεηάδνληαη; Ξνηεο εκπεηξίεο ρξεηάδνληαη; 3. Έλαξμε ηεο δξαζηεξηόηεηαο Ζ ζηάζε ησλ ελειίθσλ: ε πίζηε ζηα παηδηά, ν ελζνπζηαζκόο θαη ηε δέζκεπζε Γείρλνληαο ζηα παηδηά ηη κπνξεί λα αιιάμεη σο απνηέιεζκα ησλ πξσηνβνπιηώλ πνπ ιακβάλνληαη από ηα ίδηα Αλάιεςε πξαγκαηηθήο, θνηλσληθά ρξήζηκεο δξαζηεξηόηεηαο Ξξνεηνηκαζία - πξνθαηαξθηηθά ζηάδηα (θαηαλνκή ησλ θαζεθόλησλ, ηελ επηινγή ησλ ζπληνληζηώλ, πξνγξακκαηηζκόο, κέζνδνη επηθνηλσλίαο). Έλα ζεβαζηό θαη ζεκαληηθό πξόζσπν (εθπαηδεπηηθόο, εζεινληήο, ηεξέαο, δηεπζπληήο...) δίλεη λόεκα ζε έλα γεγνλόο, κηα θαηάζηαζε, ιέεη ζηα παηδηά ηη πξέπεη λα πξνεηνηκαζηεί, ξσηά ηα παηδηά πώο κπνξεί λα γίλεη. (π.ρ. ζέινπκε λα θάλνπκε έλα κνπζηθό βίληεν, πώο πξέπεη λα κνηάδεη θαη πώο κπνξνύκε λα ην θάλνπκε;) Ρν κήλπκα πξέπεη λα πεξηέρεη έλα ζηνηρείν ηεο κνλαδηθόηεηαο θαη ηνπ κπζηεξίνπ Νη ελήιηθεο δεηνύλ από ηα παηδηά ηε βνήζεηά ηνπο Γεθηηθόηεηα ζηηο ηδέεο ησλ παηδηώλ, επηβεβαηώλνληαο ηελ πεπνίζεζή ηνπο όηη νη πξσηνβνπιίεο είλαη θαιή ηδέα Κεηάδνζε ηεο επζύλεο γηα ηηο δξαζηεξηόηεηεο θαη ηηο θαηαζηάζεηο ζηα παηδηά 4. ινπνίεζε δξαζηεξηνηήησλ Θαζνξηζκόο ησλ πόξσλ ηεο νκάδαο - αμηνιόγεζε ησλ πιενλεθηεκάησλ ησλ κειώλ ηεο νκάδαο θαη ηεο πξνζπκίαο ηνπο λα ζπκκεηάζρνπλ ζε νξηζκέλεο δξαζηεξηόηεηεο Ππλεξγαζία κε ηελ θνηλόηεηα ζε πνηνπο θνξείο κπνξείηε λα βαζηζηείηε; (ην ιαό, ηνπο ζεζκνύο θαη νξγαληζκνύο). Δλζάξξπλζε ησλ ζπκκεηερόλησλ ηεο δξαζηεξηόηεηαο - κε ηε ζηήξημε, ηελ παξνρή θηλήηξσλ, θαη ηελ πεηζηηθόηεηα. Δπίιπζε ζπγθξνύζεσλ (αλαιακβάλνληαο διδ. ην ξόιν ηνπ δηαπξαγκαηεπηή). Ζ παξνρή θηλήηξσλ γηα πεξαηηέξσ ελέξγεηεο (ζηήξημε λέσλ ηδεώλ, κε πεξηνξίδεηε ηα παηδηά!) D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 17 of 45

18 Δλήιηθεο επηβιέπνπλ ηελ πξόνδν θαη παξέρνπλ βνήζεηα (θάηη πνπ είλαη ζεκαληηθό γηα ηα παηδηά). 5. Ξεξίιεςε - εθηίκεζε ησλ απνηειεζκάησλ δξαζηεξηόηεηαο, ζπκπεξάζκαηα. Ππλνςίδνπκε θάζε δξαζηεξηόηεηα κε ηα παηδηά (π.ρ. Ρη θαηαθέξαηε λα θάλεηε; Ξώο ληώζεηε γη 'απηό;) Δθθξάδνληαο εθηίκεζε ζηελ νκάδα θαη ζε θάζε ζπκκεηέρνληα μερσξηζηά Ζ νηθνδόκεζε κηαο ζεηηθήο ηαπηόηεηαο (π.ρ. είκαη έλα άηνκν πνπ θαηάθεξε λα... Δίκαζηε κηα νκάδα πνπ θαηάθεξε λα...) Δμσηεξηθή παξνπζίαζε ησλ απνηειεζκάησλ ηεο δξαζηεξηόηεηαο! Ππδήηεζε γηα κειινληηθά ζρέδηα. Ση άιιν ρξεηάδεηαη λα γλσξίδεηε θαηά ηελ εθαξκνγή ηεο κάζεζεο µέζσ δξαζηεξηνηήησλ; Σαξαθηεξηζηηθά κηαο θαιήο εθαξκνγήο: Αλαθνξηθά ζε ξεαιηζηηθέο, θαζεκεξηλέο θαηαζηάζεηο πνπ αθνξνύλ ηνπο λένπο - ηελ εθαξκνγή ηνπο ζηελ πξάμε, Έλαο ελδηαθέξσλ θαη θνηλσληθά ρξήζηκνο ζθνπόο Ππλεξγαζία θαη κηα αλνηρηή πξνζέγγηζε Γίλνληαο ειεπζεξία ζηνπο εγέηεο, αιιά θαη ηελ παξνρή θηλήηξσλ ζε ιηγόηεξν ελεξγά κέιε πνζηήξημε ησλ ζπκκεηερόλησλ Αλαγλσξίδνληαο ηε ζπλεηζθνξά ησλ ζπκκεηερόλησλ Ππκκόξθσζε κε ηηο πξνζεζκίεο ζε όια ηα ζηάδηα ηνπ έξγνπ Γηαθαλήο αλάζεζε δξαζηεξηνηήησλ Αλάπηπμε ελόο θαινύ ζρεδίνπ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ζηόρσλ, ηηο κεζόδνπο εξγαζίαο, ησλ πξνζεζκηώλ Γεκηνπξγία πεξηζσξίσλ γηα αηνκηθή θαη νκαδηθή εξγαζία Ππκκεηνρή εκπεηξνγλσκόλσλ (εηδηθώλ ζε δηάθνξνπο ηνκείο), Δμσηεξηθή παξνπζίαζε ησλ απνηειεζκάησλ ηνπ έξγνπ. Η αλάιπζε SMART κέζνδνο ππνινγηζκνύ ηνπ ζηόρνπ Ζ αλάιπζε SMART ζαο βνεζά λα ζέζεηε ζσζηνύο θαη εθηθηνύο ζηόρνπο, νη νπνίνη κε ηε ζεηξά ηνπο απμάλνπλ ηελ πηζαλόηεηα γηα ηελ επίηεπμή ηνπο. Απαηηείηαη κηα δηεμνδηθή αλάιπζε θαη πξνζθέξεη ζηνπο ζπκκεηέρνληεο κηα κεγάιε ηθαλνπνίεζε, θαζώο ηα απνηειέζκαηα είλαη ζαθώο κεηξήζηκα. Specific - Δηδηθόο - ν ζηόρνο ζα πξέπεη λα είλαη εύθνια θαηαλνεηόο θαη ζαθήο, θαη όρη αόξηζηνο πνπ λα επηδέρεηαη πνιιέο εξκελείεο. Measurable - Κεηξήζηκνο - ν ζηόρνο πξέπεη λα είλαη κεηξήζηκνο, νύησο ώζηε λα δηαπηζησζεί αλ έρεη επηηεπρζεί. Attractive Διθπζηηθόο - ν ζηόρνο πξέπεη λα είλαη ειθπζηηθόο, ε επίηεπμή ηνπ ζα απαηηήζεη πξνζπάζεηα θαη δνπιεηά. Ν ζηόρνο δελ κπνξεί λα είλαη κηα ξνπηίλα. D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 18 of 45

19 Realistic Οεαιηζηηθόο - έλαο ζηόρνο γηα λα είλαη κεηξήζηκνο, ζα πξέπεη λα είλαη εθηθηόο θαη ξεαιηζηηθόο γηα ηνπο ζπκκεηέρνληεο, δεδνκέλνπ όηη πξέπεη λα ηνπο πξνζθέξεη θάπνην θίλεηξν. Time-related - Σξνληθώο νξηζκέλνο- γηα λα επηηεπρζεί ν ζηόρνο, είλαη ζεκαληηθό λα θαζνξηζηεί ην ρξνλνδηάγξακκα θάζε θάζεο ηνπ έξγνπ. Πε αληίζεζε κε κηα δηαδηθαζία, ην έξγν εθηειείηαη κία θνξά θαη θάζε έξγν έρεη κηα θαζνξηζκέλε εκεξνκελία έλαξμεο θαη ιήμεο (Υζηόζν, απηό δελ ζεκαίλεη όηη νη εκεξνκελίεο απηέο δελ κπνξνύλ λα αιιάμνπλ - ζηελ πξάμε απηό ζπκβαίλεη αξθεηά ζπρλά). Οθέιε ηεο κάζεζεο µέζσ δξαζηεξηνηήησλ Βνεζά ηα παηδηά κε πξνβιήκαηα ζπκπεξηθνξάο. Ξξνεηνηκάδεη γηα ηε δηεμαγσγή θνηλσληθώλ ξόισλ ζηελ θνηλσλία: o Ζ απόθηεζε θνηλσληθώλ δεμηνηήησλ o Απόθηεζε εκπεηξίαο ζηελ εθηέιεζε θνηλσληθώλ ξόισλ. Ρα παηδηά κπνξνύλ λα εξγαζηνύλ εληόο ηεο θνηλόηεηάο ηνπο θαη λα ηελ επεξεάζνπλ, κπνξνύλ δειαδή λα αλαιάβνπλ έλαλ ΘΔΡΗΘΝ ξόιν. Ζ πινπνίεζε ηνπ έξγνπ αιιάδεη ην κνληέιν ιεηηνπξγίαο ησλ εγθαηαζηάζεσλ πνπ εκπιέθνληαη. Δλζσκάησζε ηεο θνηλόηεηαο ιόγσ θνηλώλ ζηόρσλ θαη αμηώλ: o Ξξνγξάκκαηα επαγγεικαηηθήο αλαδηνξγάλσζεο, κηα επέιηθηε πξνζέγγηζε, ε δεκηνπξγηθόηεηα, ε αλαγλώξηζε ησλ κεηαβαιιόκελσλ αλαγθώλ ησλ παηδηώλ, ε ζπλεξγαζία κε ηελ θνηλόηεηα, o Ζ αιιαγή ηνπ παξαδνζηαθνύ ξόινπ ησλ εθπαηδεπηώλ θαη ησλ θαζεγεηώλ - όζνλ αθνξά ην ξόιν ησλ εθπαηδεπηώλ, εκςπρσηώλ, ζπλεξγαηώλ, ζπκβνύισλ, θ.ιπ. Γπζθνιίεο ζηελ κάζεζε µέζσ δξαζηεξηνηήησλ Απώιεηα θηλήηξνπ - δηαηήξεζε ηεο δπλακηθήο ηνπ έξγνπ (π.ρ. θαθή δηαρείξηζε ηνπ ρξόλνπ). Απώιεηα ησλ κεκνλσκέλσλ ζπκκεηερόλησλ. Έξγα ξνπηίλαο. Απόθαζε ζρεηηθά κε ην βαζκό εκπινθήο ησλ ελειίθσλ. Έξγα ζην πιαίζην ηνπ εηήζηνπ πξνγξάκκαηνο εξγαζίαο. Οη 3 αξρέο γηα ηελ εξγαζία κε παηδηά θαη λένπο 1. Ρν θαιό αληηθαζηζηά ην θαθό. Δζηηάδνληαο ηελ ελέξγεηα ησλ παηδηώλ ζρεηηθά κε ηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθόλησλ θαη θνηλσληθά ρξήζηκσλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ νηθνδνκνύλ ηελ απηνεθηίκεζή ηνπο, θαη βνεζνύλ ζηελ εμάιεηςε ησλ πξνβιεκάησλ ζπκπεξηθνξάο. 2. Ζ πξαγκαηηθή δσή. Αλάπηπμε θνηλσληθώλ δεμηνηήησλ κέζα από ηηο εξγαζίεο πνπ δηεμάγνληαη ζην θπζηθό πεξηβάιινλ ηνπ παηδηνύ. Απηό ζπκβάιιεη ζε κηα πξαγκαηηθή αιιαγή ζηε ζρέζε ηνπ παηδηνύ θαη ηεο θνηλσλίαο. 3. Αιιειεγγύε Ρα παηδηά ρξεζηκνπνηνύλ ηηο ηθαλόηεηεο πνπ έρνπλ αλαπηύμεη γηα ην θαιό ησλ άιισλ. D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 19 of 45

20 Αξκνδηόηεηεο Θάζε έξγν, αλεμάξηεηα από ηε θύζε ηνπ, κπνξεί λα αλαπηύμεη έλα "παθέην" ησλ ηθαλνηήησλ θαη δεμηνηήησλ, όπσο: Γηαπξνζσπηθή επηθνηλσλία Ππλεξγαζία, νκαδηθή εξγαζία Γεκηνπξγηθόηεηα Γηαρείξηζε ζπγθξνύζεσλ Γηαρείξηζε ρξόλνπ Αλάιπζε ησλ δξάζεσλ πνπ αλαιακβάλνληαη Απόθηεζε ζπκκάρσλ Γηαηύπσζε πξνβιεκάησλ Σξήζε δηαθνξεηηθώλ πεγώλ πιεξνθνξηώλ Γηακόξθσζε θαη δηαηύπσζε γλώκεο Δλεξγόο αθξόαζε Ιήςε νκαδηθώλ απνθάζεσλ Γεκηνπξγηθή ζθέςε Ούζκηζε ησλ ζηόρσλ Απην-αμηνιόγεζε ησλ εξγαζηώλ Γεκόζηα παξνπζίαζε Ρν έξγν κπνξεί λα αθνξά έλα ζπγθεθξηκέλν πξόζσπν (πξνζηαηεπόκελνο - protégé) θαη λα ιακβάλεη ππόςε ηηο αηνκηθέο αλάγθεο, ηα ειιείκκαηα, ηα ελδηαθέξνληα θαη ηα ηαιέληα ηνπ. ΝΑ ΘΤΜΑΣΔ! Σν έξγν είλαη απιά κηα αθνξκή γηα δξάζε - δελ ζα αληηθαηαζηήζεη ηελ ζπλεηδεηή πξνζπάζεηα θαη ην έξγν ηνπ εθπαηδεπηηθνύ κε βάζε: Ρνλ δηάινγν (αηνκηθέο ζπλεληεύμεηο θαη νκαδηθέο ζπλεληεύμεηο), Ρηο ΑΜΗΔΠ, Ρελ νηθνδόκεζε ζρέζεσλ, Ρνλ θαζνξηζκό ησλ απαηηήζεσλ θαη ηελ παξνρή ππνζηήξημεο, Ρελ παξέκβαζε (π.ρ. ζε πεξίπησζε παξαβίαζεο ησλ θαλόλσλ), Ρελ ελίζρπζε ηεο εκπηζηνζύλεο ζηνπο λένπο, ηελ αθξόαζε ησλ αλαγθώλ ηνπο, Ρελ δηεμαγσγή ησλ θαζεκεξηλώλ δξαζηεξηνηήησλ - κπνξείηε λα ηα ζπκπεξηιάβεηε ζην πξόγξακκα, θαζώο θαη, Ρε δεκηνπξγία κηαο θαιήο ζρέζεο ζην πιαίζην ηεο νκάδαο, θ.ιπ. ΑΡΝ ΔΗΛΑΗ ΓΗΑ ΠΑΠ Ξαξαδείγκαηα πνπ ρξεζηκνπνηνύλ ζηνηρεία ηεο κεζόδνπ εθκάζεζεο κέζσ δξαζηεξηνηήησλ: 1. The streetworking program "ULICA" run by the Gdansk Addiction Prevention Centre Environmental Prevention Society "Mrowisko" Youth Club Association St. Philip Neri in Ruda Slaska - D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 20 of 45

21 Ξξνεηνηκαζία από: Radosław Nowak and Andrzej Skorupski - Gdansk Addiction Prevention Centre Δθπαηδεπηηηθό πιηθό πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε: Aleksandra Karasowska - "Projekt jako metoda wspierania rozwoju, korygowania zaburzeń i zapobiegania zagrożeniom " Dariusz Kowalski - "Metoda projektu w profilaktyce" 2.3. Καιέο πξαθηηθέο 8-11 Πώο ζα κηιήζεηε; Μαζήκαηα πνπ βαζίδνληαη ζηελ κάζεζε µέζσ δξαζηεξηνηήησλ Αληιώληαο από ηελ εκπεηξία ησλ εηδηθώλ πνπ εξγάδνληαη κε ηνπο λένπο, ζα ζέιακε λα ζαο πξνηείλνπκε κηα θαιή πξαθηηθή γηα ηελ ζπλεξγαζία κε ηα παηδηά ζην ρώξν ηεο επηθνηλσλίαο. Πην ζηάδην κεηαμύ 8 θαη 11 εηώλ ηα παηδηά βηώλνπλ ηαρείεο αιιαγέο, ηόζν ζηε ζσκαηηθή θαη πλεπκαηηθή ηνπο αλάπηπμε. Ζ έλαξμε θαη ε ζπλέρηζε ηεο εθπαίδεπζεο ζην ζρνιείν είλαη έλα ηεξάζηην βήκα γηα ηα παηδηά θαη ηνπο γνλείο ηνπο, θαζώο απηό ζεκαίλεη όηη αιιάδεη ε θπξίαξρε κνξθή ηεο δξαζηεξηόηεηαο. Ν ρξόλνο πνπ είρε αθηεξσζεί ζηελ δηαζθέδαζε θαηά ην πξνεγνύκελν ζηάδην, ηώξα αληηθαζίζηαληαη νινέλα θαη πεξηζζόηεξν κε ηελ εθκάζεζε (ζην ζρνιείν). Ρν παηδί καζαίλεη λα ιύλεη ηα πξνβιήκαηα, αμηνινγείηαη, πξέπεη λα αληαπνθξίλεηαη ζε δηαθνξεηηθέο απαηηήζεηο θαη λα απνδερζεί ηηο επζύλεο ηνπ. Υο εθ ηνύηνπ ε κεηάβαζε ζην επόκελν ζηάδην είλαη δηαθξηηή. Ζ κάζεζε ζην ζρνιείν ζέηεη νξηζκέλεο απαηηήζεηο ζην παηδί, σζηόζν, βνεζά επίζεο ζηελ πλεπκαηηθή ηνπ αλάπηπμε (J. Strelau: Podstawy Psychologii. Πει. 235). Νη παξαηεξήζεηο ησλ παηδηώλ ζρνιηθήο ειηθίαο είλαη πην αθξηβείο από εθείλεο ηεο πξνζρνιηθήο ειηθίαο, όκσο όηαλ πξέπεη λα αζρνιεζνύλ κε πην ζύλζεηεο λνεηηθέο εξγαζίεο εμαθνινπζνύλ λα έρνπλ δπζρέξεηεο κε ηελ αλάιπζε θαη ηε ζύλζεζε ησλ δεδνκέλσλ. Υο εθ ηνύηνπ, πξέπεη λα ην έρεηε ππόςε απηό όηαλ επηιέγεηε ζέκαηα πξνο ζπδήηεζε. Ρα παηδηά απηήο ηεο ειηθίαο ζπρλά εμαθνινπζνύλ λα δνπλ ζηνλ παξακπζόθνζκν, πξάγκα πνπ ζεκαίλεη όηη ζε πνιιέο πεξηπηώζεηο δελ είλαη ζε ζέζε λα θαληαζηνύλ ηηο επηπηώζεηο θαη ηηο ζπλέπεηεο ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπο. Γελ είλαη ηπραίν όηη ε εηιηθξίλεηα ελόο παηδηνύ είλαη βάλαπζε θαη ζπρλά επώδπλε, εηδηθά ζε ζρέζεηο κε ηνπο νκνηίκνπο ηνπο. Αθνύκε ζπρλά δειώζεηο όπσο: είζαη ρνληξόο, κπξίδεηο άζρεκα, θ.ιπ., παξ 'όια απηά δελ ππάξρεη θακία πξόζεζε λα βιάςνπλ ηνλ αθξναηή ηνπο, απιά θάλνπλ κηα δηαπίζησζε. Νπόηε είλαη ζεκαληηθό ηα παηδηά λα αξρίζνπλ λα αιιειεπηδξνύλ ζε λεαξή ειηθία, έηζη ώζηε νξηζκέλεο (αλεπηζύκεηεο) ζπκπεξηθνξέο λα κελ εληζρύνληαη θαη νη ελήιηθεο λα απνηειέζνπλ ζεηηθά πξόηππα πξνο κίκεζε. Ξξηλ από ηελ παξνπζίαζε ησλ πξνηεηλόκελσλ κεζόδσλ εξγαζίαο, θαιό είλαη λα κάζνπλ κε πνηνπο ζα ζπλεξγαζηνύλ, κε βάζε ηελ ζπλαηζζεκαηηθή αλάπηπμε ηνπο, έρνληαο θαηά λνπ όηη ηα 8-ρξνλα βξίζθνληαη αθόκα ζηελ πξνεθεβηθή ειηθία ελώ ηα 11-ρξνλα εηζέξρνληαη σξηκόηεηα: Γεληθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο πεξηόδνπ Πε απηή ηελ ειηθία, νη νινέλα θαη απμαλόκελεο ζπλαηζζεκαηηθέο αληηδξάζεηο πνπ ζπλνδεύεηαη από θαη από δηαλνεηηθή αμηνιόγεζε, π.ρ. ην παηδί αξρίδεη λα θαηαιαβαίλεη γηαηί θάπνηνο είλαη ζπκσκέλνο ή γηαηί γειά, αλαπηύζζεη κηα ηθαλόηεηα ηεο απην-ειέγρνπ ησλ ζπλαηζζεκάησλ ηνπ. Δπηπιένλ, ε εθδήισζε ησλ ζπλαηζζεκάησλ είλαη πην δηαξθήο. Δπηπιένλ, ε ηθαλόηεηα ηνπ βηώλνπλ κεγαιύηεξεο δηάξθεηαο ζπλαηζζήκαηα θαη ε εμαθάληζε ησλ αηθλίδησλ μεζπαζκάησλ ζπκνύ μεθηλά λα δηακνξθώλεηαη. D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 21 of 45

22 Η επηθνηλσλία κε ηνπο γνλείο Ρα ζπλαηζζήκαηα θαηά θύξην ιόγν ζπλδένληαη κε ηελ νηθνγελεηαθή δσή, όπνπ ε κεηέξα παξαδνζηαθά ζεσξείηαη όηη είλαη ην πξόζσπν κε ην νπνίν ην παηδί είλαη πην ζηελά ζπλδεδεκέλν ζπλαηζζεκαηηθά. Δίλαη ν γνληόο κε ηνλ νπνίν ην παηδί μνδεύεη πην απνηειεζκαηηθά ην ρξόλν ηνπ, ην πξόζσπν πνπ παξέρεη ζηήξημε ζηελ ζπλαηζζεκαηηθή δσή ηνπ παηδηνύ, θαη εθείλε πνπ πξνζπαζεί λα θαηαιάβεη ην παηδί. Δπαθέο κε ηνπο ζπλνκειίθνπο Ζ αλάγθε λα δνπλ ζε αξκνλία κε κηα νκάδα ησλ ζπλνκειίθσλ απμάλεηαη. Δπεκεξία ηεο νκάδαο είλαη όιν θαη πην ζεκαληηθή, θαζώο επίζεο θαη ε πίζηε, ε ζπζία, ε απνδνρή ησλ ζπκθεξόλησλ θαη ησλ πξνηύπσλ ηεο νκάδαο. Ζ γλώκε ησλ κειώλ ηεο νκάδαο αξρίδεη λα παίδεη θαζνξηζηηθό ξόιν γηα ην άηνκν θαη επίζεο αλαπηύζζεηαη ε δηαδηθαζία ηεο κάζεζεο λα γηα ην πώο λα αιιειεπηδξά. Αμίεο Ρν παηδί αξρίδεη λα αλαγλσξίδεη ηηο αμίεο θαη ηνπο θαλόλεο ηεο νκάδαο, ηεξεί ηηο αξρέο ηεο θαη καζαίλεη λα εθηειεί ηα θαζήθνληά ηνπ κέζα ζηελ νκάδα. Όηαλ πξόθεηηαη γηα ηηο ζρέζεηο κε ηνπο ζπλνκειίθνπο αμίδεη λα ζπκεζνύκε όηη έλα 8ρξνλν παηδί έρεη ζπκκαζεηέο θαη είλαη ζπκκαζεηήο (θάπνηνπ άιινπ), αιιά έλα 11ρξνλν έρεη ήδε θίινπο θαη είλαη έλαο θίινο. Θαηά ηελ πεξίνδν απηή ν δάζθαινο θπζηθά κπνξεί λα απνηειέζεη κηα απζεληία θαη έλα πξόηππν. Ζ πξνηεηλόκελε νξζή πξαθηηθή είλαη κία από ηηο κεζόδνπο πνπ κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ γηα λα μεθηλήζεη έλαο δηάινγν θαη θαηά ηε γλώκε καο έρεη ηνπιάρηζηνλ δύν πιενλεθηήκαηα. Ξξώηνλ, κπνξεί λα ελζαξξύλεη ηνπο λένπο λα αλαζηνραζηνύλ θαη λα κάζνπλ ηηο δεμηόηεηεο πνπ ζην κέιινλ κπνξεί λα απνδεηρζεί δσηηθήο ζεκαζίαο ζηελ επαγγεικαηηθή, πξνζσπηθή θαη θνηλσληθή ηνπο δσή. Γεύηεξνλ, ε ηθαλόηεηα ηεο ζπλνκηιίαο / δηαιόγνπ πνπ απνθηήζεθαλ ζε λεαξή ειηθία ζα κπνξνύζαλ λα νδεγήζνπλ ζε θαιύηεξε ηθαλόηεηα επίιπζεο πξνβιεκάησλ ζε θαηαζηάζεηο ζπγθξνύζεσλ, θαη, επνκέλσο, κπνξεί λα νδεγήζεη ζε πηζαλή κείσζε ηνπ άγρνπο θαη ηεο απνγνήηεπζεο. Ζ πξνιεπηηθή πξνζέγγηζε πξέπεη λα νδεγήζεη ζε κείσζε ησλ παξαγόλησλ θηλδύλνπ πνπ ζα κπνξνύζαλ λα πξνθαιέζνπλ, γηα παξάδεηγκα, ηελ επηζπκία ηνπ αηόκνπ λα θαηαθύγεη ζε ςπρνδξαζηηθέο νπζίεο. Δλώ ε ιήςε ηεο απόθαζεο γηα ηελ έλαξμε ηνπ δηαιόγνπ κε ηε ρξήζε ηεο πξνηεηλόκελεο νξζήο πξαθηηθήο, κπνξείηε λα ρξεζηκνπνηήζεηε ηελ πξνζέγγηζε πξνιεπηηθώλ κέηξσλ πνπ βαζίδεηαη ζηελ κέζνδν εθκάζεζεο κέζσ δξαζηεξηνηήησλ, πνπ αληιεί πιηθό από πξνζσπηθέο εκπεηξίεο ησλ επαγγεικαηηώλ πνπ εξγάδνληαη κε ηε λενιαία ζε θαζεκεξηλή βάζε. Σα πξνηεηλόκελα ζηάδηα ηεο πινπνίεζεο θαη ηεο πξνεηνηκαζίαο: D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 22 of 45

23 1. Γηάγλσζε ησλ ηξερνπζώλ αλαγθώλ ησλ νκάδσλ Αλ απνθαζίζεηε λα δηαγλώζεη ηηο ηξέρνπζεο αλάγθεο ηεο νκάδαο, πξνζπαζήζηε λα απαληήζεηε ζε κεξηθέο εξσηήζεηο, πνπ απνηεινύλ κηα πξώηε δηάγλσζε ηεο νκάδαο κε ηελ νπνία εξγάδεζηε. Δλώ ςάρλεηε γηα ηηο απαληήζεηο, ρξεζηκνπνηήζηε αηνκηθέο ζπλεληεύμεηο, νκαδηθέο ζπδεηήζεηο, παξαηήξεζε θαη πξνηάζεηο από ηνπο ππόινηπνπο ζπλεξγάηεο ζαο. Οη εξσηήζεηο θαη νη πεξηνρέο δηάγλσζεο είλαη ηα ίδηεο γηα όια ηα παηδηά κεηαμύ ησλ ειηθηώλ 8 θαη 11. Ξαξαδείγκαηα ησλ πεξηνρώλ πνπ ειέγρνληαη κπνξεί λα πεξηιακβάλνπλ: Ξνηεο δπζθνιίεο βηώλνπλ νη λένη ηνλ ηειεπηαίν θαηξό; Ρη δελ κπνξνύλ λα θάλνπλ; Ρη θαίλεηαη λα είλαη ελνριεηηθή ή θαηαζηξνθηθό γηα ηε ζπκπεξηθνξά ηνπο; Ρη ιεηηνπξγεί θαη ηη δελ ιεηηνπξγεί; Πε ηη είδνπο δξαζηεξηόηεηεο δελ κπνξνύλ λα ζπκκεηάζρνπλ πξόζπκα; Ρη εξσηήζεηο θάλνπλ; Ρη δελ γλσξίδνπλ θαη ηη δελ θαηαιαβαίλνπλ; Ξνηα είλαη ηα δεηήκαηα πνπ ηνπο ελδηαθέξνπλ ηώξα; Ρη θάλνπλ απζόξκεηα; Ρη πξνηείλνπλ νη ίδηνη, ηη δεηνύλ; Ρη ζαο εθπιήζζεη ζηελ ζπκπεξηθνξά ηνπο; Ξνηα είλαη ηα βαζηθά πξνβιήκαηα θαη νη αλάγθεο ησλ όπνησλ πξνβιεκαηηθώλ ζπκπεξηθνξώλ; 2. Μαθξνρξόληα δηάγλσζε: θαίξηα εξσηήκαηα Όηαλ ζθεθηόζαζηε ηελ πξόιεςε, ζθεθηείηε αλ αμίδεη ηνλ θόπν λα ξσηήζεηε ηνλ εαπηό ζαο κεξηθέο εξσηήζεηο, π.ρ.: Ρη πξέπεη λα κάζνπλ νη καζεηέο ζαο; Ρη πξνζόληα πξέπεη λα απνθηήζνπλ; Ξνηνη ππνηίζεηαη όηη πξέπεη λα είλαη ζην κέιινλ; Όηαλ ζα ζπλεξγαζηείηε κε παηδηά επηπέδνπ γπκλαζίνπ κπνξείηε λα μεθηλήζεηε ηελ «δηαδηθαζία ηεο αιιαγήο», σζηόζν, πξέπεη λα έρεηε θαηά λνπ όηη κηα ηέηνηα δηαδηθαζία πξέπεη λα παξαθνινπζείηαη. Οη εξσηήζεηο θαη πεξηνρέο ειέγρνπ γηα ηηο αθόινπζεο δηαγλσζηηθέο εξσηήζεηο είλαη ε ίδηεο γηα όια ηα παηδηά ειηθίαο κεηαμύ 8 θαη 11 εηώλ. Ξαξαδείγκαηα εξσηήζεσλ πνπ κπνξνύλ λα βνεζήζνπλ ζηε καθξνπξόζεζκε εύξπζκε ιεηηνπξγία ζπκπεξηιακβάλνπλ: Ρη είδνπο κέιινλ ζέιεηε γηα θαζνδεγνύκελνπο ζαο; Ξνηνη ζα είλαη ζε ιίγα ρξόληα; Ξνηνί είλαη νη θνηλσληθνί ξόινη πνπ δηαδξακαηίδνπλ ζηελ νηθνγέλεηα, ζηελ εξγαζία, ζηελ θνηλόηεηά ηνπο; Ξώο ζπκπεξηθέξνληαη, πσο ζρεηίδνληαη κε ηνπο άιινπο, πσο αληηκεησπίδνπλ ηηο επζύλεο ηνπο; Ξώο γίλνληαη αληηιεπηνί από ηνπο άιινπο; Ρη ρξεηάδνληαη ηα παηδηά γηα λα θάλνπλ απηό ην όξακα γηα ην κέιινλ δπλαηό; Πε πνηεο πεξηπηώζεηο κπνξνύλ ηα παηδηά λα απνθηήζνπλ ηηο γλώζεηο, ηηο δεμηόηεηεο θαη ηηο ηθαλόηεηεο πνπ ρξεηάδνληαη; Ξνηα είλαη ε πείξα πνπ ρξεηάδνληαη; D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 23 of 45

24 3. Έλαξμε Αθνύ απαληήζεηε ηηο παξαπάλσ εξσηήζεηο θαη απνθαζίζεηε λα μεθηλήζεηε έλα έξγν ζε απηή ηε κνξθή, ζα μεθηλήζεηε κηα θάζε θαηά ηελ νπνία, καδί κε ηα παηδηά, ζα θαζνξίζεηε ην ζέκα, π.ρ.: Ξώο λα κηιήζνπκε ν έλαο ζηνλ άιιν; Ρη είλαη ν δηάινγνο; Ξώο λα είλαη έλαο θίινο / ζπλάδειθνο; (ην ζέκα είλαη ην απνηέιεζκα κηαο αξρηθήο δηάγλσζεο). Αμίδεη λα εμνηθνλνκήζεηε αξθεηό ρξόλν γηα ζπλνκηιίεο θαη ζπδεηήζεηο, έηζη ώζηε όινη λα κπνξνύλ λα κηινύλ θαη λα θαηαλννύλ ην ζέκα / ην πξόβιεκα πνπ ζα αληηκεησπηζηεί. Κε βηάδεζηε. Όζν πεξηζζόηεξν ρξόλν μνδεύεηε γηα ηε ζπδήηεζε, ηόζν κηθξόηεξε αληίζηαζε ζα ζπλαληήζεηε πνπ νθείιεηαη ζηελ άγλνηα θαη ηελ απξνζπκία. Γώζηε πξσηνβνπιίεο ζηνπο λένπο κελ επηβάιιεηε ηηο ηδέεο ζαο θαη λα παξεκβαίλεηε κόλν γηα λα θάλεηε πξνηάζεηο/ζπζηάζεηο. πνζέζηε όηη δελ ππάξρνπλ θαθέο ιύζεηο. Ρν κόλν πνπ ρξεηάδεηαη, είλαη λα ειεγρζνύλ θαη πηζαλόλ λα αιιαρηνύλ, θαη νη απνθάζεηο ιακβάλνληαη από όιε ηελ νκάδα. ην ζηάδην απηό, είλαη απαξαίηεην λα δνζεί πξνζνρή ζηελ ειηθία, ηε δπλαηόηεηα ηεο αληίιεςεο θαη ηεο θαηαλόεζεο ησλ ζεκάησλ πνπ πξέπεη λα θαιπθζνύλ από ηα παηδηά, θαζώο θαη λα ζπκεζνύκε ηηο βαζηθέο δηαθνξέο ησλ παηδηώλ κεηαμύ 8 εηώλ θαη 11 εηώλ. Πε απηό ην ζηάδην, ζα αθνινπζεζεί ε αθόινπζε πξνζέγγηζε: Ζ ζηάζε ησλ ελειίθσλ: ε πίζηε ζηα παηδηά, ν ελζνπζηαζκόο θαη ηε δέζκεπζε Γείρλνληαο ζηα παηδηά ηη κπνξεί λα αιιάμεη σο απνηέιεζκα ησλ πξσηνβνπιηώλ πνπ ιακβάλνληαη από ηα ίδηα Αλάιεςε πξαγκαηηθήο, θνηλσληθά ρξήζηκεο δξαζηεξηόηεηαο Ξξνεηνηκαζία - πξνθαηαξθηηθά ζηάδηα (θαηαλνκή ησλ θαζεθόλησλ, ηελ επηινγή ησλ ζπληνληζηώλ, πξνγξακκαηηζκόο, κέζνδνη επηθνηλσλίαο). Έλα ζεβαζηό θαη ζεκαληηθό πξόζσπν (εθπαηδεπηηθόο, εζεινληήο, ηεξέαο, δηεπζπληήο...) δίλεη λόεκα ζε έλα γεγνλόο, κηα θαηάζηαζε, ιέεη ζηα παηδηά ηη πξέπεη λα πξνεηνηκαζηεί, ξσηά ηα παηδηά πώο κπνξεί λα γίλεη. (π.ρ. ζέινπκε λα θάλνπκε έλα κνπζηθό βίληεν, πώο πξέπεη λα κνηάδεη θαη πώο κπνξνύκε λα ην θάλνπκε;) Ρν κήλπκα πξέπεη λα πεξηέρεη έλα ζηνηρείν ηεο κνλαδηθόηεηαο θαη ηνπ κπζηεξίνπ Γεθηηθόηεηα ζηηο ηδέεο ησλ παηδηώλ, επηβεβαηώλνληαο ηελ πεπνίζεζή ηνπο όηη νη πξσηνβνπιίεο είλαη θαιή ηδέα Κεηάδνζε ηεο επζύλεο γηα ηηο δξαζηεξηόηεηεο θαη ηηο θαηαζηάζεηο ζηα παηδηά 4. Τινπνίεζε Αμίδεη λα ζπκεζνύκε όηη ηα παηδηά πξέπεη λα αληηκεησπίδνληαη ζαλ ζνθνί ελήιηθεο. Πε αληίζεζε κε ηελ ζηεξεόηππε άπνςε, ππάξρνπλ ιίγνη άλζξσπνη ζηνπο νπνίνπο νη λένη κπνξνύλ λα ζηεξηρηνύλ θαη λα εηζαθνπζηνύλ. Ξξόθεηηαη γηα κηα αλαπηπμηαθή πεξίνδνο θαηά ηελ νπνία ν δάζθαινο κπνξεί γξήγνξα λα γίλεη κηα απζεληία θαη έλα παξάδεηγκα πξνο κίκεζε. Υο εθ ηνύηνπ, είλαη κηα κεγάιε επζύλε, παξ 'όια απηά αμίδεη λα ηελ απνδερηείηε, θαζώο ην παηδί κπνξεί λα ρηίζεη ηελ ηθαλόηεηα θαη ηελ απηνπεπνίζεζε πνπ είλαη ρξήζηκε ζε κεηαγελέζηεξα ζηάδηα ηεο αλάπηπμεο. Ρν ζηάδην απηό απαηηεί: Αμηνιόγεζε ησλ παηδηώλ θαη ησλ ηθαλνηήησλ ηνπο έιεγρνο γηα ην πνηνο κπνξεί λα θάλεη ηη θαη αλ ζέιεη λα ην θάλεη Ππλεξγαζία κε ηελ θνηλόηεηα ζε πνηνπο θνξείο κπνξείηε λα βαζηζηείηε; (ην ιαό, ηνπο ζεζκνύο θαη νξγαληζκνύο). D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 24 of 45

25 Δλζάξξπλζε ησλ ζπκκεηερόλησλ ηεο δξαζηεξηόηεηαο - κε ηε ζηήξημε, ηελ παξνρή θηλήηξσλ, θαη ηελ πεηζηηθόηεηα. Δπίιπζε ζπγθξνύζεσλ (αλαιακβάλνληαο διδ. ην ξόιν ηνπ δηαπξαγκαηεπηή). Ζ παξνρή θηλήηξσλ γηα πεξαηηέξσ ελέξγεηεο (ζηήξημε λέσλ ηδεώλ, κε πεξηνξίδεηε ηα παηδηά!) Νη ελήιηθεο επηβιέπνπλ ηελ πξόνδν θαη παξέρνπλ βνήζεηα (θάηη πνπ είλαη ζεκαληηθό γηα ηα παηδηά). 5. Πεξίιεςε - εθηίκεζε ησλ απνηειεζκάησλ δξαζηεξηόηεηαο, ζπκπεξάζκαηα. Θαηά ην ζηάδην απηό ε δξαζηεξηόηεηα/εξγαζία ζπλνςίδεηαη θαη ε γίλεηαη εθκάζεζε ηνπ πξνβιεκαηηζκνύ ζρεηηθά κε ηηο πξνεγνύκελεο εκπεηξίεο (πνπ είλαη κηα ηδηαίηεξα ζεκαληηθή θνηλσληθή δεμηόηεηα). Απηό ην ζηάδην είλαη επίζεο κηα θαιή ζηηγκή λα μεθηλήζεηε κηα θαηλνύξγηα εξγαζία κε ηα παηδηά. Ππλνςίδνπκε θάζε δξαζηεξηόηεηα κε ηα παηδηά (π.ρ. Ρη θαηαθέξαηε λα θάλεηε; Ξώο ληώζεηε γη 'απηό;) Δθθξάδνληαο εθηίκεζε ζηελ νκάδα θαη ζε θάζε ζπκκεηέρνληα μερσξηζηά Ζ νηθνδόκεζε κηαο ζεηηθήο ηαπηόηεηαο (π.ρ. είκαη έλα άηνκν πνπ θαηάθεξε λα... Δίκαζηε κηα νκάδα πνπ θαηάθεξε λα...) Δμσηεξηθή παξνπζίαζε ησλ απνηειεζκάησλ ηεο δξαζηεξηόηεηαο! Ππδήηεζε γηα κειινληηθά ζρέδηα. Ζ πξνηεηλόκελε νξζή πξαθηηθή αλαπηύζζεηαη σο ζπλδπαζκόο ησλ παξαδνρώλ θαη κεζόδσλ όζνλ αθνξά ηελ εθπαίδεπζε θαη ηελ πξόιεςε, ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο εηαίξνπο ηνπ έξγνπ: Beata Staszyńska - Citizen Project Foundation & Onno Hansen - Ezzev Foundation. Πην ζηάδην ηεο έλαξμεο, θαζώο θαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο εθαξκνγήο, έλαο ελήιηθαο ζα έπξεπε λα πηνζεηήζεη ηελ ζηάζε πνπ ιακβάλεη ππόςε δύν βαζηθέο παξαδνρέο: 1. «Αληηιεθζείηε ηνλ εαπηό ζαο σο έλα εξγαιείν» - απηό ηζρύεη θαη γηα ηνλ δάζθαιν πξόθεηηαη γηα ηελ απηό-βειηίσζε ηα εξγαιεία πξέπεη λα βειηηώλνληαη, σο εθ ηνύηνπ, είλαη θαιό θαλείο λα αλαπηπρζεί θαη λα εθπαηδεύζεη ηνλ εαπηό ηνπ, ώζηε λα βειηηώζεη ηηο επαγγεικαηηθέο ηνπ δεμηόηεηεο, θαζώο θαη άιιεο δεμηόηεηεο πνπ ρξήζηκεο θαηά ηελ εξγαζία κε λένπο. Απηή ε πξνζέγγηζε κπνξεί επίζεο λα έρεη κηα άιιε πηπρή: αλ θάπνηνο κπνξεί λα πείζεη ηνπο λένπο λα αθνινπζήζνπλ απηή ηελ πξνζέγγηζε ζε λεαξή ειηθία, ζα κάζνπλ ηελ αμία θαη ηε δύλακε ηεο απην-αλάπηπμεο. 2. «Δίκαη κέξνο ηνπ πξνβιήκαηνο» - ε πξνζέγγηζε απηή δηεπθνιύλεη ηελ εξγαζία θαη λα απμάλεη ηελ αμηνπηζηία ελόο ελήιηθα ζε ζρέζε κε ηνπο λένπο. Απηή είλαη κηα δύζθνιε πξνζέγγηζε ζην έξγν ηνπ, θαζώο είλαη δεδνκέλν όηη ζηηο πεξηζζόηεξεο πξνβιεκαηηθέο θαηαζηάζεηο πνπ ζρεηίδνληαη κε ην καζεηή, ν δάζθαινο ελδέρεηαη λα έρεη ζπκβάιιεη - θαη όρη θαη 'αλάγθελ ζεηηθά. Θαηά ζπλέπεηα, αλ ν εθπαηδεπηηθόο δηαπηζηώζεη όηη θάπνηνο καζεηήο δελ θαηαιαβαίλεη ην ζέκα ηνπ καζήκαηνο, πξηλ βαζκνινγήζεη, ν δάζθαινο αλαιύεη ηη έρεη θαη δελ έρεη γίλεη έηζη ώζηε ν καζεηήο λα θάλεη πξόνδν. Οη 3 αξρέο γηα ηελ εξγαζία κε παηδηά θαη λένπο 1. Ρν θαιό αληηθαζηζηά ην θαθό. D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 25 of 45

26 Δζηηάδνληαο ηελ ελέξγεηα ησλ παηδηώλ ζρεηηθά κε ηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθόλησλ θαη θνηλσληθά ρξήζηκσλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ νηθνδνκνύλ ηελ απηνεθηίκεζή ηνπο, θαη βνεζνύλ ζηελ εμάιεηςε ησλ πξνβιεκάησλ ζπκπεξηθνξάο. 2. Ζ πξαγκαηηθή δσή. Αλάπηπμε θνηλσληθώλ δεμηνηήησλ κέζα από ηηο εξγαζίεο πνπ δηεμάγνληαη ζην θπζηθό πεξηβάιινλ ηνπ παηδηνύ. Απηό ζπκβάιιεη ζε κηα πξαγκαηηθή αιιαγή ζηε ζρέζε ηνπ παηδηνύ θαη ηεο θνηλσλίαο. 3. Αιιειεγγύε Ρα παηδηά ρξεζηκνπνηνύλ ηηο ηθαλόηεηεο πνπ έρνπλ αλαπηύμεη γηα ην θαιό ησλ άιισλ. Δλ θαηαθιείδη, ζα ήζεια λα επηζηήζσ ηελ πξνζνρή ζε νξηζκέλα δεηήκαηα, ε ζπκπεξίιεςε ησλ νπνίσλ είρε επεξγεηηθή επίδξαζε ζηελ εξγαζία κε παηδηά. 1. Γεκηνπξγήζηε έλα ηειεηνπξγηθό - Φξνληίζηε λα εμνηθνλνκήζεηε αξθεηό ρξόλν γηα λα κηιήζεηε μερσξηζηά κε ηνπο καζεηέο, θαη γηα κηα ζπδήηεζε κε όιε ηελ νκάδα γηα ηηο δπζθνιίεο, ηηο αλάγθεο θαη ηηο ηδέεο (κπνξεί λα είλαη κία θνξά ην κήλα, αιιά ζα πξέπεη λα ππάξρεη κηα θαλνληθόηεηα π.ρ. θαηά ην πξώην κάζεκα ηνπ κήλα) - ηα παηδηά αγαπνύλ ηα ηειεηνπξγηθά, ηα κπζηηθά θαη ηε κνλαδηθόηεηα. 2. Γεκηνπξγήζηε από θνηλνύ κηα ιίζηα κε ζέκαηα γηα ζπδήηεζε πνπ είλαη ζεκαληηθά γηα ηα παηδηά ώζηε λα κηιήζνπλ γηα απηά θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ζρνιηθνύ έηνπο - αθήζηε ηα παηδηά λα πξνεηνηκάζνπλ ηε ζπλάληεζε θαη λα ηνπο δώζνπλ ηε δπλαηόηεηα λα πξνζθαινύλ ηνπο επηζθέπηεο, ηνπο εθπαηδεπηηθνύο, ηνπο γνλείο (όρη κόλν ε ζπκπεξίιεςε ησλ νη γνλέσλ έρεη επεξγεηηθή επίδξαζε ζηελ απηνπεπνίζεζε ησλ παηδηώλ, αιιά δίλεη επίζεο ηε δπλαηόηεηα ζηνπο γνλείο λα ζπκκεηάζρνπλ ζηηο ζρνιηθέο δξαζηεξηόηεηεο ελεξγά θαη κε πεξηζζόηεξε επθνιία). 3. Δθκάζεζε ησλ κέζσλ επηθνηλσλίαο αμηνπνίεζε ησλ ηθαλνηήησλ ησλ ζπκκεηερόλησλ ώζηε λα εμνηθεησζνύλ κε ηνλ θόζκν ηνπ Γηαδηθηύνπ- ην Γηαδίθηπν θαη ηα κέζα καδηθήο ελεκέξσζεο κπνξνύλ λα βνεζήζνπλ, θαζώο ζα επηηξέςνπλ ηελ θαιύηεξε θαηαλόεζε ησλ αλαγθώλ ησλ παηδηώλ θαη ησλ δηαδηθηπαθώλ ηαπηνηήησλ ηνπο (θαη επίζεο επηηξέπεη ηελ απην -εθπαίδεπζε ζηελ πνξεία). Ζ αλσηέξσ πεξηγξαθείζα νκάδα είλαη πνιύ ζπγθεθξηκέλε, όρη κόλν ιόγσ ηεο ειηθίαο, αιιά επίζεο επεηδή είλαη ε πξώηε γεληά πνπ γελλήζεθε όηαλ ην Γηαδίθηπν ήηαλ ήδε δηαδεδνκέλν. Υο εθ ηνύηνπ, είλαη θάηη ζπλεζηζκέλν θαη θπζηθό γη 'απηνύο, έζησ θαη κόλν έλα από ηα εξγαιεία λα ρξεζηκνπνηήζεηε, ζα δηαζθεδάζεηε θαη ζα κάζεηε. Γελ βιέπνπλ ην Γηαδίθηπν ζαλ ηνλ θίλδπλν γηα ηνλ νπνίν κηινύλ ηόζν ζπρλά νη ελήιηθεο. Ζ πξαγκαηηθόηεηα ζην Γηαδίθηπν είλαη επίζεο έλα κέξνο όπνπ ηα παηδηά πεξλνύλ πνιύ ρξόλν θαη όπνπ, όπσο αθξηβώο θαη ζηνλ «πξαγκαηηθό θόζκν», είλαη αλαγθαίεο νη ίδηεο δεμηόηεηεο επηθνηλσλίαο, θαη ε ηθαλόηεηα δηαηήξεζεο ελόο δηαιόγνπ Καιέο πξαθηηθέο Μαζήκαηα κε δηάινγν κε βάζε ηελ Δθκάζεζε κέζσ ησλ Γξαζηεξηνηήησλ Αληιώληαο από ηελ εκπεηξία ησλ εηδηθώλ πνπ εξγάδνληαη κε ηνπο λένπο, ζα ζέιακε λα ζαο πξνηείλνπκε κηα θαιή πξαθηηθή ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο λένπο ζηνλ ηνκέα ηεο επηθνηλσλίαο. Ν ρξόλνο ηεο εθεβείαο, θαη έηζη ε πεξίνδνο ηεο κάζεζεο ζην γπκλάζην είλαη κηα ηδηαίηεξε ζηηγκή γηα ηελ εθκάζεζε ησλ δεμηνηήησλ ηνπ δηαιόγνπ, πνπ απνπζηάδνπλ ηόζν από λένπο όζν θαη από D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 26 of 45

27 ελήιηθεο. Θάζε κία από απηέο ηηο ειηθηαθέο νκάδεο έρεη ηε δηθή ηεο εμήγεζε γηα απηή ηελ θαηάζηαζε - αμίδεη λα αθνύζνπκε ηηο εμεγήζεηο θαη λα αλαζηνραζηνύκε. Νη λένη άλζξσπνη ζπλήζσο πηζηεύνπλ όηη νη πεξηζζόηεξνη ελήιηθεο δελ ηνπο θαηαιαβαίλνπλ ή είλαη απιά αλόεηνη, ελώ νη ελήιηθεο ιέλε όηη νη λένη άλζξσπνη είλαη αιαδόλεο («εκείο δελ είκαζηε ζαλ θαη απηνύο»), θαη όηη γηα όια θηαίεη ην Γηαδίθηπν, ην νπνίν είλαη επηθίλδπλν (ηνπιάρηζηνλ ππάξρεη κηα δηθαηνινγία) ή ην ζρνιηθό ζύζηεκα, πνπ δπζθνιεύεη ηόζν γηα λένπο όζν θαη ηνπο θξνληηζηέο ηνπο. Θαηά ηε δηάξθεηα απηήο ηεο πεξηόδνπ ν γνλέαο ζπλήζσο ηα ρεη ρακέλα θαη, κε θίλεηξν ηελ αγάπε γηα ην παηδί ή ηελ άγλνηα ηνπ γηα ην ζέκα, αξρίδεη λα δεηά βνήζεηα, λα δηαβάδεη βηβιία, λα απηνεθπαηδεύεηαη, πξνθεηκέλνπ λα θαηαλνήζεη ην παηδί. Κε ηε ζεηξά ηνπ, έλαο δάζθαινο πνπ δελ είλαη πξόζπκνο λα θαηαλνήζεη ην παηδί νύηε λα βειηηώζεη ηηο δηδαθηηθέο ηνπ ηθαλόηεηεο, ζπκώλεη ή κπνξεί λα εμαληιεζεί επαγγεικαηηθά, γεγνλόο ην νπνίν ζπρλά νδεγεί ζε ακνηβαία απνγνήηεπζε θαη ηελ απνκάθξπλζε ηπρόλ νθειώλ θαη ζηηο δύν πιεπξέο (ελήιηθεο / λένη). Ξξέπεη λα ζπκεζνύκε όηη ηα παηδηά απηήο ηεο ειηθίαο είλαη εγσθεληξηθά θαη βηώλνπλ ηνλ θόζκν, ην ζρνιείν, ηελ νηθνγέλεηα θαη πνιιά ζέκαηα ππνθεηκεληθά. Ρα εξσηήκαηα πνπ θάλνπλ δελ είλαη εύθνιν λα απαληεζνύλ θαη ζε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο μππλνύλ ην θόβν, όπσο: Ξνηνο είκαη; Ξνηνο πξόθεηηαη λα γίλσ; Ξνηνο είκαη εγώ γηα ηνπο άιινπο; Ξώο κε βιέπνπλ νη άιινη; Ξνηνο ζέισ λα είκαη; θ.ιπ. Ζ πξνηεηλόκελε νξζή πξαθηηθή είλαη κία από ηηο κεζόδνπο πνπ κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ γηα λα μεθηλήζεη έλαο δηάινγνο θαη θαηά ηε γλώκε καο έρεη ηνπιάρηζηνλ δύν πιενλεθηήκαηα. Ξξώηνλ, κπνξνύκε λα ελζαξξύλνπκε ηνπο λένπο λα εμεηάζνπλ ηνπο εαπηνύο ηνπο θαη λα κάζνπλ ηηο δεμηόηεηεο πνπ κπνξεί λα απνδεηρζνύλ δσηηθήο ζεκαζίαο ζηελ επαγγεικαηηθή, πξνζσπηθή θαη θνηλσληθή ηνπο δσή. Γεύηεξνλ, κηα ηθαλή θαη έμππλε εηζαγσγή ζην ζέκα από έλαλ ελήιηθα / δάζθαινο κπνξεί λα πξνσζήζεη ην δηάινγν κεηαμύ ησλ δαζθάισλ θαη ησλ παηδηώλ. Αξγόηεξα, ηα παηδηά κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ απηή ηελ εκπεηξία όηαλ ζπλαληνύλ άιινπο ελήιηθεο. Δλώ απνθαζίδεηε λα μεθηλήζεηε ηνλ δηάινγν θαη λα ρξεζηκνπνηήζεηε ηηο πξνηεηλόκελεο νξζέο πξαθηηθέο, κπνξείηε λα ρξεζηκνπνηήζεηε ηελ παξαθάησ πξνιεπηηθή πξνζέγγηζε πνπ βαζίδεηαη ζηελ κέζνδν εθκάζεζεο κέζσ δξαζηεξηνηήησλ, πνπ αληιεί από πξνζσπηθέο εκπεηξίεο ησλ επαγγεικαηηώλ πνπ εξγάδνληαη κε ηε λενιαία ζε θαζεκεξηλή βάζε. Πξνηεηλόκελα ζηάδηα πινπνίεζεο θαη ηεο πξνεηνηκαζίαο: 6. Γηάγλσζε ησλ ηξερνπζώλ αλαγθώλ ησλ νκάδσλ Αλ απνθαζίζεηε λα δηαγλώζεη ηηο ηξέρνπζεο αλάγθεο ηεο νκάδαο, πξνζπαζήζηε λα απαληήζεηε ζε κεξηθέο εξσηήζεηο, πνπ απνηεινύλ κηα πξώηε δηάγλσζε ηεο νκάδαο κε ηελ νπνία εξγάδεζηε. Δλώ ςάρλεηε γηα ηηο απαληήζεηο, ρξεζηκνπνηήζηε αηνκηθέο ζπλεληεύμεηο, νκαδηθέο ζπδεηήζεηο, παξαηήξεζε θαη πξνηάζεηο από ηνπο ππόινηπνπο ζπλεξγάηεο ζαο. Ξαξαδείγκαηα ησλ πεξηνρώλ πνπ ειέγρνληαη κπνξεί λα πεξηιακβάλνπλ: Ξνηεο δπζθνιίεο βηώλνπλ νη λένη ηνλ ηειεπηαίν θαηξό; Ρη δελ κπνξνύλ λα θάλνπλ; Ρη θαίλεηαη λα είλαη ελνριεηηθή ή θαηαζηξνθηθό γηα ηε ζπκπεξηθνξά ηνπο; D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 27 of 45

28 Ρη ιεηηνπξγεί θαη ηη δελ ιεηηνπξγεί; Πε ηη είδνπο δξαζηεξηόηεηεο δελ κπνξνύλ λα ζπκκεηάζρνπλ πξόζπκα; Ρη εξσηήζεηο θάλνπλ; Ρη δελ γλσξίδνπλ θαη ηη δελ θαηαιαβαίλνπλ; Ξνηα είλαη ηα δεηήκαηα πνπ ηνπο ελδηαθέξνπλ ηώξα; Ρη θάλνπλ απζόξκεηα; Ρη πξνηείλνπλ νη ίδηνη, ηη δεηνύλ; Ρη ζαο εθπιήζζεη ζηελ ζπκπεξηθνξά ηνπο; Πνηα είλαη ηα βαζηθά πξνβιήκαηα θαη νη αλάγθεο ησλ όπνησλ πξνβιεκαηηθώλ ζπκπεξηθνξώλ; 7. Μαθξνρξόληα δηάγλσζε: θαίξηα εξσηήκαηα Όηαλ ζθεθηόζαζηε ηελ πξόιεςε, ζθεθηείηε αλ αμίδεη ηνλ θόπν λα ξσηήζεηε ηνλ εαπηό ζαο κεξηθέο εξσηήζεηο, π.ρ.: Ρη πξέπεη λα κάζνπλ νη καζεηέο ζαο; Ρη πξνζόληα πξέπεη λα απνθηήζνπλ; Ξνηνη ππνηίζεηαη όηη πξέπεη λα είλαη ζην κέιινλ; Όηαλ ζα ζπλεξγαζηείηε κε παηδηά επηπέδνπ γπκλαζίνπ κπνξείηε λα μεθηλήζεηε ηελ «δηαδηθαζία ηεο αιιαγήο», σζηόζν, πξέπεη λα έρεηε θαηά λνπ όηη κηα ηέηνηα δηαδηθαζία πξέπεη λα παξαθνινπζείηαη. Ξαξαδείγκαηα εξσηήζεσλ πνπ κπνξνύλ λα βνεζήζνπλ ζηε καθξνπξόζεζκε εύξπζκε ιεηηνπξγία ζπκπεξηιακβάλνπλ: Ρη είδνπο κέιινλ ζέιεηε γηα θαζνδεγνύκελνπο ζαο; Ξνηνη ζα είλαη ζε ιίγα ρξόληα; Ξνηνί είλαη νη θνηλσληθνί ξόινη πνπ δηαδξακαηίδνπλ ζηελ νηθνγέλεηα, ζηελ εξγαζία, ζηελ θνηλόηεηά ηνπο; Ξώο ζπκπεξηθέξνληαη, πσο ζρεηίδνληαη κε ηνπο άιινπο, πσο αληηκεησπίδνπλ ηηο επζύλεο ηνπο; Ξώο γίλνληαη αληηιεπηνί από ηνπο άιινπο; Ρη ρξεηάδνληαη ηα παηδηά γηα λα θάλνπλ απηό ην όξακα γηα ην κέιινλ δπλαηό; Πε πνηεο πεξηπηώζεηο κπνξνύλ ηα παηδηά λα απνθηήζνπλ ηηο γλώζεηο, ηηο δεμηόηεηεο θαη ηηο ηθαλόηεηεο πνπ ρξεηάδνληαη; Ξνηα είλαη ε πείξα πνπ ρξεηάδνληαη; 8. Έλαξμε Αθνύ απαληήζεηε ηηο παξαπάλσ εξσηήζεηο θαη απνθαζίζεηε λα μεθηλήζεηε έλα έξγν ζε απηή ηε κνξθή, ζα μεθηλήζεηε κηα θάζε θαηά ηελ νπνία, καδί κε ηα παηδηά, ζα θαζνξίζεηε ην ζέκα, π.ρ.: Ξώο λα κηιήζνπκε ν έλαο ζηνλ άιιν; Ρη είλαη ν δηάινγνο; Ξώο λα είλαη έλαο θίινο / ζπλάδειθνο; (ην ζέκα είλαη ην απνηέιεζκα κηαο αξρηθήο δηάγλσζεο). Αμίδεη λα εμνηθνλνκήζεηε αξθεηό ρξόλν γηα ζπλνκηιίεο θαη ζπδεηήζεηο, έηζη ώζηε όινη λα κπνξνύλ λα κηινύλ θαη λα θαηαλννύλ ην ζέκα / ην πξόβιεκα πνπ ζα αληηκεησπηζηεί. Κε βηάδεζηε. Όζν πεξηζζόηεξν ρξόλν μνδεύεηε γηα ηε ζπδήηεζε, ηόζν κηθξόηεξε αληίζηαζε ζα ζπλαληήζεηε πνπ νθείιεηαη ζηελ άγλνηα θαη ηελ απξνζπκία. Γώζηε πξσηνβνπιίεο ζηνπο λένπο κελ επηβάιιεηε ηηο ηδέεο ζαο θαη λα παξεκβαίλεηε κόλν γηα λα θάλεηε πξνηάζεηο/ζπζηάζεηο. πνζέζηε όηη δελ ππάξρνπλ θαθέο ιύζεηο. Ρν κόλν πνπ ρξεηάδεηαη, είλαη λα ειεγρζνύλ θαη πηζαλόλ λα αιιαρηνύλ, θαη νη απνθάζεηο ιακβάλνληαη από όιε ηελ νκάδα. Πε απηό ην ζηάδην, ζα αθνινπζεζεί ε αθόινπζε πξνζέγγηζε: Ζ ζηάζε ησλ ελειίθσλ: ε πίζηε ζηα παηδηά, ν ελζνπζηαζκόο θαη ηε δέζκεπζε D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 28 of 45

29 Γείρλνληαο ζηα παηδηά ηη κπνξεί λα αιιάμεη σο απνηέιεζκα ησλ πξσηνβνπιηώλ πνπ ιακβάλνληαη από ηα ίδηα Αλάιεςε πξαγκαηηθήο, θνηλσληθά ρξήζηκεο δξαζηεξηόηεηαο Ξξνεηνηκαζία - πξνθαηαξθηηθά ζηάδηα (θαηαλνκή ησλ θαζεθόλησλ, ηελ επηινγή ησλ ζπληνληζηώλ, πξνγξακκαηηζκόο, κέζνδνη επηθνηλσλίαο). Έλα ζεβαζηό θαη ζεκαληηθό πξόζσπν (εθπαηδεπηηθόο, εζεινληήο, ηεξέαο, δηεπζπληήο...) δίλεη λόεκα ζε έλα γεγνλόο, κηα θαηάζηαζε, ιέεη ζηα παηδηά ηη πξέπεη λα πξνεηνηκαζηεί, ξσηά ηα παηδηά πώο κπνξεί λα γίλεη. (π.ρ. ζέινπκε λα θάλνπκε έλα κνπζηθό βίληεν, πώο πξέπεη λα κνηάδεη θαη πώο κπνξνύκε λα ην θάλνπκε;) Ρν κήλπκα πξέπεη λα πεξηέρεη έλα ζηνηρείν ηεο κνλαδηθόηεηαο θαη ηνπ κπζηεξίνπ Γεθηηθόηεηα ζηηο ηδέεο ησλ παηδηώλ, επηβεβαηώλνληαο ηελ πεπνίζεζή ηνπο όηη νη πξσηνβνπιίεο είλαη θαιή ηδέα Κεηάδνζε ηεο επζύλεο γηα ηηο δξαζηεξηόηεηεο θαη ηηο θαηαζηάζεηο ζηα παηδηά. 9. Τινπνίεζε Αμίδεη λα ζπκεζνύκε όηη ηα παηδηά πξέπεη λα αληηκεησπίδνληαη ζαλ ζνθνί ελήιηθεο. Πε αληίζεζε κε ηελ ζηεξεόηππε άπνςε, ππάξρνπλ ιίγνη άλζξσπνη ζηνπο νπνίνπο νη λένη κπνξνύλ λα ζηεξηρηνύλ θαη λα εηζαθνπζηνύλ. Ξξόθεηηαη γηα κηα αλαπηπμηαθή πεξίνδνο θαηά ηελ νπνία ν δάζθαινο κπνξεί γξήγνξα λα γίλεη κηα απζεληία θαη έλα παξάδεηγκα πξνο κίκεζε. Υο εθ ηνύηνπ, είλαη κηα κεγάιε επζύλε, παξ 'όια απηά αμίδεη λα ηελ απνδερηείηε, θαζώο ην παηδί κπνξεί λα ρηίζεη ηελ ηθαλόηεηα θαη ηελ απηνπεπνίζεζε πνπ είλαη ρξήζηκε ζε κεηαγελέζηεξα ζηάδηα ηεο αλάπηπμεο. Ρν ζηάδην απηό απαηηεί: Αμηνιόγεζε ησλ παηδηώλ θαη ησλ ηθαλνηήησλ ηνπο έιεγρνο γηα ην πνηνο κπνξεί λα θάλεη ηη θαη αλ ζέιεη λα ην θάλεη Ππλεξγαζία κε ηελ θνηλόηεηα ζε πνηνπο θνξείο κπνξείηε λα βαζηζηείηε; (ην ιαό, ηνπο ζεζκνύο θαη νξγαληζκνύο). Δλζάξξπλζε ησλ ζπκκεηερόλησλ ηεο δξαζηεξηόηεηαο - κε ηε ζηήξημε, ηελ παξνρή θηλήηξσλ, θαη ηελ πεηζηηθόηεηα. Δπίιπζε ζπγθξνύζεσλ (αλαιακβάλνληαο διδ. ην ξόιν ηνπ δηαπξαγκαηεπηή). Ζ παξνρή θηλήηξσλ γηα πεξαηηέξσ ελέξγεηεο (ζηήξημε λέσλ ηδεώλ) Νη ελήιηθεο επηβιέπνπλ ηελ πξόνδν θαη παξέρνπλ βνήζεηα (θάηη πνπ είλαη ζεκαληηθό γηα ηα παηδηά). 10. Πεξίιεςε - εθηίκεζε ησλ απνηειεζκάησλ δξαζηεξηόηεηαο, ζπκπεξάζκαηα. Θαηά ην ζηάδην απηό ε δξαζηεξηόηεηα/εξγαζία ζπλνςίδεηαη θαη ε γίλεηαη εθκάζεζε ηνπ πξνβιεκαηηζκνύ ζρεηηθά κε ηηο πξνεγνύκελεο εκπεηξίεο (πνπ είλαη κηα ηδηαίηεξα ζεκαληηθή θνηλσληθή δεμηόηεηα). Απηό ην ζηάδην είλαη επίζεο κηα θαιή ζηηγκή λα μεθηλήζεηε κηα θαηλνύξγηα εξγαζία κε ηα παηδηά. Ππλνςίδνπκε θάζε δξαζηεξηόηεηα κε ηα παηδηά (π.ρ. Ρη θαηαθέξαηε λα θάλεηε; Ξώο ληώζεηε γη 'απηό;) Δθθξάδνληαο εθηίκεζε ζηελ νκάδα θαη ζε θάζε ζπκκεηέρνληα μερσξηζηά Ζ νηθνδόκεζε κηαο ζεηηθήο ηαπηόηεηαο (π.ρ. είκαη έλα άηνκν πνπ θαηάθεξε λα... Δίκαζηε κηα νκάδα πνπ θαηάθεξε λα...) Δμσηεξηθή παξνπζίαζε ησλ απνηειεζκάησλ ηεο δξαζηεξηόηεηαο! Ππδήηεζε γηα κειινληηθά ζρέδηα. D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 29 of 45

30 Ζ πξνηεηλόκελε νξζή πξαθηηθή αλαπηύζζεηαη σο ζπλδπαζκόο ησλ παξαδνρώλ θαη κεζόδσλ όζνλ αθνξά ηελ εθπαίδεπζε θαη ηελ πξόιεςε, ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο εηαίξνπο ηνπ έξγνπ: Beata Staszyńska - Citizen Project Foundation & Onno Hansen - Ezzev Foundation. Πην ζηάδην ηεο έλαξμεο, θαζώο θαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο εθαξκνγήο, έλαο ελήιηθαο ζα έπξεπε λα πηνζεηήζεη ηελ ζηάζε πνπ ιακβάλεη ππόςε δύν βαζηθέο παξαδνρέο: 1. «Αληηιεθζείηε ηνλ εαπηό ζαο σο έλα εξγαιείν» - απηό ηζρύεη θαη γηα ηνλ δάζθαιν πξόθεηηαη γηα ηελ απηό-βειηίσζε ηα εξγαιεία πξέπεη λα βειηηώλνληαη, σο εθ ηνύηνπ, είλαη θαιό θαλείο λα αλαπηπρζεί θαη λα εθπαηδεύζεη ηνλ εαπηό ηνπ, ώζηε λα βειηηώζεη ηηο επαγγεικαηηθέο ηνπ δεμηόηεηεο, θαζώο θαη άιιεο δεμηόηεηεο πνπ ρξήζηκεο θαηά ηελ εξγαζία κε λένπο. Απηή ε πξνζέγγηζε κπνξεί επίζεο λα έρεη κηα άιιε πηπρή: αλ θάπνηνο κπνξεί λα πείζεη ηνπο λένπο λα αθνινπζήζνπλ απηή ηελ πξνζέγγηζε ζε λεαξή ειηθία, ζα κάζνπλ ηελ αμία θαη ηε δύλακε ηεο απην-αλάπηπμεο. 2. «Δίκαη κέξνο ηνπ πξνβιήκαηνο» - ε πξνζέγγηζε απηή δηεπθνιύλεη ηελ εξγαζία θαη λα απμάλεη ηελ αμηνπηζηία ελόο ελήιηθα ζε ζρέζε κε ηνπο λένπο. Απηή είλαη κηα δύζθνιε πξνζέγγηζε ζην έξγν ηνπ, θαζώο είλαη δεδνκέλν όηη ζηηο πεξηζζόηεξεο πξνβιεκαηηθέο θαηαζηάζεηο πνπ ζρεηίδνληαη κε ην καζεηή, ν δάζθαινο ελδέρεηαη λα έρεη ζπκβάιιεη - θαη όρη θαη 'αλάγθελ ζεηηθά. Θαηά ζπλέπεηα, αλ ν εθπαηδεπηηθόο δηαπηζηώζεη όηη θάπνηνο καζεηήο δελ θαηαιαβαίλεη ην ζέκα ηνπ καζήκαηνο, πξηλ βαζκνινγήζεη, ν δάζθαινο αλαιύεη ηη έρεη θαη δελ έρεη γίλεη έηζη ώζηε ν καζεηήο λα θάλεη πξόνδν. Οη 3 αξρέο γηα ηελ εξγαζία κε παηδηά θαη λένπο 1. Ρν θαιό αληηθαζηζηά ην θαθό. Δζηηάδνληαο ηελ ελέξγεηα ησλ παηδηώλ ζρεηηθά κε ηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθόλησλ θαη θνηλσληθά ρξήζηκσλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ νηθνδνκνύλ ηελ απηνεθηίκεζή ηνπο, θαη βνεζνύλ ζηελ εμάιεηςε ησλ πξνβιεκάησλ ζπκπεξηθνξάο. 2. Ζ πξαγκαηηθή δσή. Αλάπηπμε θνηλσληθώλ δεμηνηήησλ κέζα από ηηο εξγαζίεο πνπ δηεμάγνληαη ζην θπζηθό πεξηβάιινλ ηνπ παηδηνύ. Απηό ζπκβάιιεη ζε κηα πξαγκαηηθή αιιαγή ζηε ζρέζε ηνπ παηδηνύ θαη ηεο θνηλσλίαο. 3. Αιιειεγγύε Ρα παηδηά ρξεζηκνπνηνύλ ηηο ηθαλόηεηεο πνπ έρνπλ αλαπηύμεη γηα ην θαιό ησλ άιισλ. D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 30 of 45

31 2.5. Ση ζεκαίλεη B.E.L.S.; Δηζαγσγή θαιέο πξαθηηθέο. Νη δεκηνπξγνί ηεο κεζόδνπ Βαζηθά Βήκαηα Δθκάζεζεο Δγθεθάινπ (Brain Essential Learning Steps (BELS)) ηελ νξίδνπλ σο «κηα ζπλεπή ζεκαηηθή πξνζέγγηζε γηα λα δηδάμεη ζηα παηδηά ην πεξηερόκελν ηνπ πξνγξάκκαηνο ζπνπδώλ πνπ δηαηεξείηαη κέζσ (ησλ δηαλνεηηθώλ δηεξγαζηώλ) ηεο εξκελείαο θαη εθαξκνγήο». [ Αληί γηα κηα κέζνδν γηα ηελ θαηαθόξπθεο κεηαθνξάο γλώζεο, ε BELS ζηνρεύεη ζηελ ελδπλάκσζε ηεο θαηαλόεζεο ησλ λέσλ πιεξνθνξηώλ από ηελ νπηηθή ηνπ θαζελόο θαη ηελ ελδπλάκσζε ηεο κάζεζεο κε ηε βησκαηηθή εκπεηξία. Υο εθ ηνύηνπ ε B.E.L.S. απνηειεί έλα γόληκν πιαίζην γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ εξγαζηεξίνπ δηδαζθαιίαο IDentifEYE πνπ έρεη σο ζηόρν λα επεξεάζεη ζεηηθά ηνπο εθπαηδεπηηθνύο, ηνπο καζεηέο θαη ηελ ειεθηξνληθή αζθάιεηα ησλ καζεηώλ, ελζαξξύλνληαο ηνπο λα δνθηκάζνπλ θαη λα αμηνινγήζνπλ λέεο Ζ B.E.L.S. πξνέξρεηαη από ηηο λεπξνεπηζηήκεο. Ν ζπγγξαθέαο Andrea Seidman θαη ε νκάδα ηεο ζην Ξαγθόζκην Θέληξν Ξαηδηνύ, εηζήγαγε ηε κέζνδν "γηα λα πξνζθέξεη ζηνλ θόζκν κηα λέα παηδαγσγηθή πνπ ζα πξνζαξκόζεη ηε δηδαζθαιία ηνλ ηξόπν πνπ καζαίλεη ν εγθέθαινο, δεκηνπξγώληαο έλα λέν πξόηππν ζηνλ ηνκέα ηεο εθπαίδεπζεο". [ Απηό ζεκαίλεη όηη ε κέζνδνο είλαη ζπλερήο. Ζ B.E.L.S. εθαξκόζηεθε γηα πξώηε θνξά ζην Ξαγθόζκην Θέληξν Ξαηδηνύ σο κηα πξώηκε ζεξαπεπηηθή αγσγή θαη κέζνδνο εθπαίδεπζεο. Αξγόηεξα ε κέζνδνο ρξεζηκνπνηήζεθε ζε όια ηα είδε ησλ εθπαηδεπηηθώλ ζπλζέζεσλ [ - δπζηπρώο απηόο ν ζύλδεζκνο δελ ιεηηνπξγεί πηα σο έρεη αθαηξεζεί ην PDF], ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο δηά βίνπ κάζεζεο. Ζ B.E.L.S. ρξεζηκνπνηείηαη ζην εξγαζηήξην IDentifEYE: σο κέζνδνο δηα βίνπ κάζεζεο. Γεμηόηεηεο Ρα αθόινπζα πξνζόληα ηεο δηα βίνπ κάζεζεο πνπ αλαπηύρζεθαλ κε ηε βνήζεηα ηνπ BELS [ ]: Δπίιπζε πξνβιήκαησλ Αλάιεςε θηλδύλσλ Ππλεξγαηηθή Κάζεζε Γεκηνπξγηθόηεηα Ππζηήκαηα Γλσζηηθήο Δπζύλεο Σέζζεξα βήκαηα πάξρνπλ ηέζζεξα βήκαηα B.E.L.S: B.E.L.S. 1: Ξαξνρή εηζαγσγήο ζε έλα ζέκα B.E.L.S. 2: Αληαιιαγή θαη θαηαγξαθή ηδεώλ πνπ ζπλδένληαη κε ην αληηθείκελν B.E.L.S. 3: Γεκηνπξγία ζρεδίνπ δξάζεο γηα ην ζέκα B.E.L.S. 4. Δθαξκνγή ηνπ ζρεδίνπ δξάζεο. B.E.L.S. 1: Ρν πξώην βήκα κπνξεί λα πεξηγξαθεί σο εμήο [ «Δδώ μεθηλά ε εηζαγσγή ζηε κνλάδα κάζεζεο, ζην ζέκα, θαη ην ζπγθεθξηκέλν D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 31 of 45

32 πεξηερόκελν ηνπ πξνγξάκκαηνο ζπνπδώλ ή ην καζεζηαθό αληηθείκελν. Ζ δηεξεύλεζε αξρίδεη εδώ. "Ρν βήκα κπνξεί λα αθνξά έλα επξύ ζέκα ή κηα ππνθαηεγνξία. Ρν βήκα βνεζά ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα "αξρίδνπλ λα εμεξεπλνύλ γηα ην ηη γλσξίδνπλ γηα ην ζέκα". Πην εξγαζηήξην IDentifEYE απηό ην πξώην βήκα ιακβάλεη ρώξα ζηηο εηζαγσγέο ησλ ζεκάησλ θαηά ηηο 3 πξώηεο ζπλόδνπο. B.E.L.S. 2 αθνξά ηελ ζπλεξγαηηθή αληαιιαγή ηδεώλ: Απαξηζκήζηε όιεο απηέο ηηο δξαζηεξηόηεηεο ζην κπαιό ζαο πνπ εληζρύνπλ ην ζέκα, έλλνηα, ην αληηθείκελν πνπ δηδάζθεηε Απηό ην βήκα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη νπηηθέο, ερεηηθέο θαη θηλαηζζεηηθέο αζθήζεηο. Αληαιιάμηε ηδέεο ζρεηηθά κε ην θεληξηθό ζέκα. Νη ηδέεο πεξηιακβάλνπλ ηελ θαηαλόεζε θάζε καζεηή γηα ην ζέκα, ηελ πξνζσπηθή γλώζε θαη εκπεηξία ζην ζέκα, θαη ηηο εμειηζζόκελεο ηδέεο θάζε καζεηή γηα έλα ζρέδην εξγαζίαο, αθνύ θάζε καζεηήο ρηίδεη ηηο ηδέεο ηνπ κε βάζε ηελ ζπλεηζθνξά ησλ ππόινηπσλ καζεηώλ ζηελ ηάμε. [ Ρν δεύηεξν βήκα έρεη ελζσκαησζεί ζην εξγαζηήξην κε ηε κνξθή ζπδήηεζεο κεηά από θάζε εηζαγσγή. B.E.L.S. 3: πξόθεηηαη γηα ηελ αλάπηπμε ελόο καζεζηαθνύ πιάλνπ: Ρώξα είλαη ε ζηηγκή λα γίλεη ν ζρεδηαζκόο γηα ην πώο ζα ρξεζηκνπνηεζεί ε πιεξνθνξία πνπ εηζήρζε θαη καζεύηεθε. Απηό ην βήκα απαηηεί από ηνλ καζεηή λα εξκελεύζεη ηα γεγνλόηα θαη ηηο έλλνηεο πνπ ζα εθαξκνζηνύλ. Ρν επίθεληξν απηνύ ηνπ ζηαδίνπ είλαη ε πιεξνθνξία πνπ παξνπζηάδεηαη λα γίλεη ζρεηηθή γηα όιε ηελ ηάμε θαη γηα θαζέλα από ηα κέιε ηεο. Ζ ζρεηηθόηεηα είλαη βαζηθή ή πην αθεξεκέλε θαη εμαξηάηαη από ην πεξηερόκελν θαη ην ζηόρν ηνπ καζήκαηνο. Δίλαη πάληα απαξαίηεην λα μεθαζαξίζεηε ζηνπο καζεηέο ην λόεκα ηεο λέαο πιεξνθνξίαο. Ρνλ ζηόρν πνπ εμππεξεηεί ε πιεξνθνξία θαη γηα πνην ιόγν είλαη ζρεηηθόο κε θαζέλα από ηα κέιε ηεο ηάμεο. Ππγθεληξώζηε ηα γεγνλόηα θαη ηελ πιεξνθνξία ζαλ κηα νκάδα θαη θαηαζηξώζηε έλα ζρέδην δξάζεο. Κεξηθέο ζπζηάζεηο είλαη νη εμήο:... θαηαγξαθή εκεξνινγίνπ, παξνπζηάζεηο, ρνξόο, κνπζηθή ηέρλε θαη όινη νη παξαπάλσ ζπλδπαζκνί ηνπο. Νη δπλάκεηο θάζε καζεηή παξνπζηάδνληαη ζηελ θαηάζηξσζε ηνπ ζρεδίνπ. [ εθπαηδεπηηθνύο. Ρν ηξίην βήκα ιακβάλεη ρώξα ζην εξγαζηήξην ζην ηέινο ηεο ζπλόδνπ 3 θαη πεξηιακβάλεη θαη έλα κεγάιν κέξνο ηεο ζπλόδνπ 4. Θάπνην ζηνηρεία αληαιιαγήο ηδεώλ (βήκα δπν) ζα είλαη επίζεο παξόληα. B.E.L.S. 4: Δίλαη ε ζηηγκή λα ρξεζηκνπνηήζεηε ηελ πιεξνθνξία γηα λα ζέζεηε ζε εθαξκνγή ην πιάλν. Κπνξνύκε λα δεκηνπξγήζνπκε έλα πίλαθα κε δξαζηεξηόηεηεο, λα θηηάμνπκε θνζηνύκηα, ζθεληθά, έλα ζόνπ. Ξαξνπζηάδνπκε ηελ εξγαζία ζε άιιεο ηάμεη θαη ηνπο γνλείο, ζε νκάδεο, ζηε ζρνιηθή γηνξηή. Νη πηζαλόηεηεο είλαη πξαγκαηηθά άπεηξεο. Αο αθήζνπκε ηε θαληαζία καο ειεύζεξε! [ Ρν ηέηαξην βήκα έγηλε ζηα εθαξκνζηηθά καζήκαηα, θαηά ηελ εθαξκνγή ησλ καζεζηαθώλ πιάλσλ ζηηο ηάμεηο ηνπο από ηνπο ίδηνπο ηνπο D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 32 of 45

33 Βήκα 5 Ξήξακε ηελ πξσηνβνπιία λα πξνζζέζνπκε έλα πέκπην βήκα ζηε κεζνδνινγία B.E.L.S.:Ρελ αμηνιόγεζε. Απηό έγηλε γηαηί ζηελ εθπαίδεπζε κπνξνύκε λα εμάγνπκε βέιηηζηεο πξαθηηθέο κόλν κέζα από ηελ πξαθηηθή δνθηκή ηνπο. Γεκηνπξγώληαο κηα έθζεζε Βέιηηζησλ Ξξαθηηθώλ ηα ζπκπεξάζκαηα καο κπνξνύλ λα κεηαθεξζνύλ. Δηθνλνγξάθεκα: D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 33 of 45

34 3. Πνιπκεζηθέο Οδεγίεο 3.1. Παίδνληαο ην παηρλίδη Δπαπμεκέλεο Πξαγκαηηθόηεηαο [8-11, 12-14] Νξηζκόο: Ζ Δπαπμεκέλε Ξξαγκαηηθόηεηα/ Augmented Reality (AR) απνηειείηαη από κηα ξνή βίληεν πξαγκαηηθνύ ρξόλνπ πνπ παξάγεηαη από κηα θσηνγξαθηθή κεραλή κε ηελ νπνία πξνζηίζεληαη ηα ςεθηαθά ζηνηρεία πνπ εκθαλίδνληαη ζε αληίδξαζε κε έλα πξνθαζνξηζκέλν ζθαλδάιε. Ζ Δπαπμεκέλε Ξξαγκαηηθόηεηα σο ηερλνινγία δελ είλαη λέα. Θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ εηθνζηνύ αηώλα ηα ζπζηαηηθά ηεο ΔΞ έρνπλ ζπιιεθζεί από ηε δεθαεηία ηνπ πελήληα θαη κεηά. Πηε δεθαεηία ηνπ εμήληα θαη ηνπ εβδνκήληα εκθαλίζηεθαλ νη πξώηεο εθαξκνγέο ΔΞ, ελώ ηε δεθαεηία ηνπ ελελήληα, επηλνήζεθε ν όξνο "επαπμεκέλεο πξαγκαηηθόηεηα". Αιιά ήηαλ κόλν από ην 2009 θαη κεηά όηαλ ζηγά-ζηγά άξρηζε λα απνγεηώλεηαη σο κηα ηερλνινγία επξείαο θαηαλάισζεο. Ξαξά ηελ πινπνίεζε έξγσλ ζε κεγάιε θιίκαθα όπσο γηα παξάδεηγκα από ην ΗΘΔΑ θαη ηα McDonald 's, ε ηερλνινγία ΔΞ έρεη παξακείλεη κηα θάπσο πεξηζσξηαθή ηερλνινγία ζηελ θαηαλαισηηθή αγνξά. Πηνλ ηνκέα ηεο εθπαίδεπζεο ε ΔΞ ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα ηνλώζεη ην ελδηαθέξνλ γηα ην πεξηβάιινλ καο, κε ηελ πξνζζήθε ςεθηαθώλ πιεξνθνξηώλ ζε θπζηθά αληηθείκελα - όπσο θαίλεηαη ζηελ νζόλε ελόο smartphone, ελόο tablet ή ηνπ ππνινγηζηή καο - κέζσ ελόο ςεθηαθνύ Post-It-όπσο νη εηηθέηεο. Απηή ε ςεθηαθή πιεξνθνξία κπνξεί λα αλαθέξεηαη ζε θπζηθά αληηθείκελα ηα νπνία έρνπλ θαηαρσξεζεί ζηηο νζόλεο καο, όπσο βνπλά. Ζ ςεθηαθή πιεξνθνξία αθνξά, γηα παξάδεηγκα, ην όλνκα ηνπ βνπλνύ ή ην ύςνο ηνπ. Ζ ςεθηαθή πιεξνθνξία κπνξεί επίζεο λα αλαθέξεηαη ζε αληηθείκελα πνπ δελ είλαη νξαηά ζηελ νζόλε καο, επεηδή εκπνδίδνληαη από άιια αληηθείκελα - γηα παξάδεηγκα ηνπο ζηαζκνύο ηνπ κεηξό, πνπ είλαη ιίγα ηεηξάγσλα καθξηά - ή επεηδή ίζσο δελ ππάξρνπλ πηα ζηε ζπγθεθξηκέλε ηνπνζεζία. Απηή ε ρξήζε ηεο ΔΞ ζηελ εθπαίδεπζε αξρίδεη λα γίλεηαη δεκνθηιήο από ηνπο εθπαηδεπηηθνύο ζηηο Ζλσκέλεο Ξνιηηείεο αιιά θαη ζηελ Δπξώπε θαη πέξαλ απηήο. The AR game also is a kind of emergent. Visual digital elements (augmentations) appear as a response to answers given in the game. These visual elements together build the representation of our online identity that emerges from the game answers on data sharing. Still, the direct relationship between the answers and the augmentations is not clear. This lack of clarity is to reflect the lack of clarity in the online identity building process and is to evoke questions and reflections Σν παηρλίδη Δπαπμεκέλε ο Πξαγκαηηθόηεηαο (ΔΠ) [8-11], [12-14] Ρν παηρλίδη ΔΞ IDentifEYE ζθνπό έρεη λα πξνθαιέζεη ην ελδηαθέξνλ ζρεηηθά κε ηελ ηαπηόηεηά καο ζην Γηαδίθηπν. Ρν παηρλίδη δηεγείξεη ηελ αλαδπόκελε ζρέζε κεηαμύ ηεο αληαιιαγή δεδνκέλσλ καο θαη ηαπηόηεηά καο ζην Γηαδίθηπν. Ζ "αλάδπζε" είλαη έλα ζπγθεθξηκέλν είδνο ηεο αηηηώδνπο ζρέζεο κεηαμύ δύν δηαδηθαζηώλ (κία δηαδηθαζία πνπ νδεγεί ινγηθά ζηελ άιιε), ζε απηή ηελ πεξίπησζε κεηαμύ ηεο αληαιιαγήο δεδνκέλσλ ζην Γηαδίθηπν θαη ηεο ηαπηόηεηαο καο ζην Γηαδίθηπν. Ζ ζρέζε απηή είλαη αηηηώδεο, αιιά δελ κπνξεί λα πξνζδηνξηζηεί ε ζπγθεθξηκέλε αηηηόηεηα. Δίλαη αδύλαηνλ λα εληνπηζηεί πώο ιεηηνπξγεί αθξηβώο ε αηηηόηεηα. Πθεθηήθαηε πνηέ λα πξνζπαζήζεηε λα θαληαζηείηε πώο ζα παίδαηε έλα παηρλίδη, ελώ παξάιιεια δηαβάδεηε ηηο νδεγίεο ηνπ; Ξηζαλώο όρη. Ζ ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία από εκάο δελ κπνξεί λα ζπλδέζεη ηελ εκπεηξία ηνπ παηρληδηνύ ελώ παξάιιεια δηαβάδεη ην εγρεηξίδην θαλόλσλ ηνπ παηρληδηνύ. Ν ιόγνο γηα απηό είλαη όηη έλα πεξίεξγν θαηλόκελν εκπιέθεηαη πνπ νλνκάδεηαη αλάδπζε. "Αλάδπζε" είλαη κηα θαηάζηαζε πνπ αθνινπζεί κηα πξνεγνύκελε θαηάζηαζε, αιιά δελ κπνξεί λα πεξηνξηζηεί ζην λα είλαη έλα ινγηθό απνηέιεζκα απηήο ηεο θαηάζηαζεο. Δίλαη ζαλ λα πξνζηίζεηαη έλα λέν ζηνηρείν - έλα απξόβιεπην ζηνηρείν - πνπ αιιάδεη ηελ πνηόηεηα ηεο θαηάζηαζεο ζηελ πνξεία. Ρν βήκα από ηελ αλάγλσζε ησλ θαλόλσλ ηνπ παηρληδηνύ ζην λα D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 34 of 45

35 αθνινπζήζεη θαλείο απηνύο ηνπο θαλόλεο, ελώ παίδεη ην παηρλίδη θαη βηώλεη ηελ αλαπαξαγσγή ηνπ παηρληδηνύ είλαη έλα παξάδεηγκα ηεο αλάδπζεο. Ρν παηρλίδη ΔΞ είλαη επίζεο έλα είδνο αλάδπζεο. Ζ πξνζζήθε νπηηθώλ ςεθηαθώλ ζηνηρείσλ (επαπμήζεηο) εκθαλίδνληαη σο απάληεζε ζηηο απαληήζεηο πνπ δίλνληαη ζην παηρλίδη. Απηά ηα νπηηθά ζηνηρεία λα ρηίδνπλ ηελ ηαπηόηεηά καο ζην Γηαδίθηπν πνπ πξνθύπηεη από ηηο απαληήζεηο καο ζην παηρλίδη ζρεηηθά κε ηελ θνηλνρξεζία δεδνκέλσλ. Ξαξόια απηά, ε άκεζε ζρέζε κεηαμύ ησλ απαληήζεσλ θαη ησλ πξνζαπμήζεσλ δελ είλαη ζαθήο. Απηή ε έιιεηςε ζαθήλεηαο αληηθαηνπηξίδεη ηελ έιιεηςε ζαθήλεηαο ζηε δηαδηθαζία νηθνδόκεζεο ηεο ειεθηξνληθήο ηαπηόηεηαο θαη πξνθαιεί εξσηήκαηα θαη πξνβιεκαηηζκνύο Οδεγίεο παηρληδηνύ ΔΠ Γηα λα παίμεηε ην παηρλίδη ηεο ΔΞ, ρξεηάδεζηε έλαλ ππνινγηζηή κε πξόζβαζε ζην Internet (γηα λα θαηεβάζεηε θαη λα εγθαηαζηήζεηε ην παηρλίδη ζηνλ ππνινγηζηή ζαο) θαη θάκεξα (ελζσκαησκέλε ή ζπλδεδεκέλε) Ρν παηρλίδη ρξεηάδεηαη ζπλερή ζύλδεζε ζην Γηαδίθηπν ηελ δηάξθεηα ηνπ παηρληδηνύ, νπόηε ζπληζηνύκε λα ρξεζηκνπνηείηε θαιώδην δηθηύνπ Δίλαη θαιό λα έρεηε έλα κνλόρξσκν θόλην πίζσ ζαο όηαλ παίδεηε ην παηρλίδη. Ρν ρξώκα ηνπ θόληνπ ζα πξέπεη λα είλαη δηαθνξεηηθό από ηνλ ηόλν ηνπ δέξκαηνο - θαηά πξνηίκεζε κπιε ή πξάζηλν. Ξξέπεη λα εγθαηαζηήζεηε ην Silverlight δείηε παξαθάησ Ξξηλ μεθηλήζεηε ην παηρλίδη πξέπεη λα ην παξακεηξνπνηήζεηε. Κπνξείηε λα παξακεηξνπνηήζεηε ην παηρλίδη εδώ debug δείηε παξαθάησ Οκάδα 8-11 Οκάδα Ξξηλ μεθηλήζεηε ην παηρλίδη πξέπεη λα ην παξακεηξνπνηήζεηε. Δπηζθεθζείηε ηνλ ζύλδεζκν εδώ: Ρν παηρλίδη είλαη δηαζέζηκν εδώ - ENG, GR, PL, NL θαη εδώ γηα ES, LT Ξξηλ μεθηλήζεηε ην παηρλίδη πξέπεη λα ην παξακεηξνπνηήζεηε. Δπηζθεθζείηε ηνλ ζύλδεζκν εδώ: ν παηρλίδη είλαη δηαζέζηκν εδώ - γηα PL, GR, ES, LT θαη εδώ γηα feng, NL Ρν παηρλίδη είλαη δηαζέζηκν εδώ γηα ηηο γισζζηθέο εθδόζεηο ENG, GR, PL, NL θαη εδώ γηα ηηο εθδόζεηο ES, LT Όηαλ ε αξρηθή ζειίδα έρεη εκθαληζηεί, θάληε θιηθ ζε κία από ηηο ζεκαίεο ζηε πάλσ αξηζηεξή γσλία γηα λα επηιέμεηε ηε γιώζζα ηεο επηινγήο ζαο γηα λα παίμεηε ην παηρλίδη. Ρώξα κπνξείηε λα παίμεηε ην παηρλίδη Θα κπνξνύζαηε λα ζπκπιεξώζεηε ηε θόξκα δεδνκέλσλ, αιιά δελ είλαη απαξαίηεην γηα λα μεθηλήζεη ην παηρλίδη. Θάληε θιηθ ζην θνπκπί «Έλαξμε» ζηελ αξρηθή ζειίδα γηα λα μεθηλήζεη ην παηρλίδη. Έλα λέν παξάζπξν ζα αλνίμεη. Πε απηό ζα δείηε ηελ εηθόλα από ηελ θάκεξα - πξναηξεηηθά κπνξεί λα ρξεηαζηεί λα δώζεηε ηελ άδεηά ζαο - θαη, ζε κηα κπάξα πάλσ από ηελ πξνβνιή ηεο θάκεξαο, ζα βξείηε νδεγίεο θαη εξσηαπαληήζεηο. Θάληε θιηθ ζηελ εηθόλα ησλ δεηθηώλ ζηε δεμηά πιεπξά ηεο ζειίδαο. Έλα αξρείν PDF ζα αλνίμεη. Ξαξαθαιώ εθηππώζηε ηνπο δείθηεο (κία ζειίδα Α4). Κεηά ηελ εθηύπσζε θόςηε ηνπο δείθηεο γηα λα έρεηε ηέζζεξηο μερσξηζηνύο δείθηεο λα ρξεζηκνπνηήζεηε ζην παηρλίδη. Αθνινπζήζηε ηηο νδεγίεο θαη επηδείμηε ηνλ δείθηε Α ζηελ θάκεξα. Πηε κπάξα πάλσ από ην πιαίζην εκθάληζεο ηεο θάκεξαο, νη πξώηεο εξσηήζεηο ζα εκθαλίδνληαη. Κεηά από ηελ επηινγή κηαο απάληεζεο επηδείμηε ηνλ θαηάιιειν δείθηε ζηελ D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 35 of 45

36 θάκεξα (δείθηεο Α γηα ηελ απάληεζε A, δείθηεο B γηα ηελ απάληεζή Β θιπ). Πην παξάζπξν ζηα δεμηά ππάξρεη έλα θνπκπί «Έμνδνο». Όηαλ θάλεηε θιηθ ζα κεηαθεξζείηε πίζσ ζηελ αξρηθή ζειίδα. Δπηδείμηε ην δείθηε κόλν γηα έλα ζύληνκν ρξνληθό δηάζηεκα ζηελ θάκεξα, αθξηβώο ηόζν κέρξη λα εκθαληζηεί ε επόκελε εξώηεζε ζηε κπάξα. Αλ επηδείμεηε ην δείθηε γηα πάξα πνιύ, είλαη πηζαλό όηη ην παηρλίδη ζα εθιάβεη ην δείθηε ζαλ απάληεζε ζηελ επόκελε εξώηεζε θαη ζα αληαπνθξηζεί αλαιόγσο. Αθνύ έρεηε απαληήζεη επηδεηθλύνληαο ην δείθηε, κηα γξαθηθή αλαπαξάζηαζε (επαπμεκέλε) ηεο επηιεγκέλεο απάληεζεο ζα εκθαληζηεί ζηελ νζόλε. Αθνύ έρεηε απαληήζεη ζε όιεο ηηο εξσηήζεηο, ην θνπκπί «Ρέινο», ζα εκθαληζηεί δίπια ζην θνπκπί «Έμνδνο». Θάληε θιηθ ζε απηό γηα λα ηειεηώζεη ην παηρλίδη. Αθνύ έρεηε νινθιεξώζεη ην παηρλίδη, ζα δείηε ζηελ νζόλε κηα πεξίιεςε ηνπ παηρληδηνύ κε όιεο ηηο εξσηήζεηο θαη ηηο επηιεγκέλεο απαληήζεηο πνπ δώζαηε, θαζώο θαη κηα θσηνγξαθία ηεο άπνςεο ηεο ηειηθήο νζόλε κε όιεο ηηο επαπμήζεηο. Ρελ επηζθόπεζε ησλ εξσηήζεσλ θαη απαληήζεσλ κπνξείηε λα ηελ θαηεβάζεηε θάλνληαο θιηθ ζην θνπκπί «Ιήςε απνηειεζκάησλ». Ζ θσηνγξαθία κπνξεί λα θαηέβεη θάλνληαο θιηθ ζην θνπκπί «Ιήςε θσηνγξαθηώλ». Γηα λα ηεξκαηίζεηε ην παηρλίδη, θάληε θιηθ ζην θνπκπί «Ρέινο» Προϋποθέζεις 1. πνινγηζηήο κε κηα θάκεξα (θαηά πξνηίκεζε έλαλ ππνινγηζηή κε ηελ εγθαηάζηαζε ηνπ Silverlight. Πε Ζ/ MAC ελδέρεηαη λα ππάξρνπλ πξνβιήκαηα) 2. Browser κε MS Silverlight 5 plug-in GHz CPU GB RAM 5. Πύλδεζε ζην Internet 6. Digiboard (ή πξνηδέθηνξαο κε νζόλε πξνβνιήο) Silverlight Ρν παηρλίδη IDentifEYE έρεη αλαπηπρζεί σο κηα εθαξκνγή ηνπ MS Silverlight. Γηα λα είλαη ζε ζέζε λα παίμεη ην παηρλίδη, ν ρξήζηεο πξέπεη λα έρεη έλα πξόγξακκα πεξηήγεζεο, θαηά πξνηίκεζε κε ηελ ηειεπηαία έθδνζε ηνπ MS Silverlight plug-in εγθαηεζηεκέλε. Ζ εγθαηεζηεκέλε έθδνζε ηνπ plug-in ζα πξέπεη ηνπιάρηζηνλ λα ππνζηεξίδνπλ ηελ έθδνζε 5 ηνπ MS Silverlight. Αλ έρεηε εγθαηεζηεκέλε κηα πξνεγνύκελε έθδνζε ηνπ MS Silverlight, παξαθαινύκε λα ηελ απεγθαηαζηήζεηε εληειώο πξνηνύ εγθαηαζηήζεηε ηελ πην πξόζθαηε έθδνζε. Ρν MS Silverlight plug-ins είλαη δηαζέζηκν γηα ηα Windows θαη OSX, θαζώο θαη γηα έλα πιήζνο από πξνγξακκάησλ πεξηήγεζεο. Ρν IDentifEYE δελ απαηηεί εηδηθή πιαηθόξκα ή έλα ζπγθεθξηκέλν πξόγξακκα πεξηήγεζεο. Ιακβάλνληαο ππόςε ην γεγνλόο όηη ην Silverlight είλαη έλα πξντόλ ηεο Microsoft, ηα βέιηηζηα απνηειέζκαηα ζα επηηεπρζνύλ ζε ππνινγηζηή κε Windows, ρξεζηκνπνηώληαο ηνλ Internet Explorer. Κόλν ε έθδνζε ηνπ Silverlight plug-in ηνπ Internet Explorer έρεη ηελ απαξαίηεηε επηηάρπλζε πιηθνύ γηα ηηο δηαδηθαζίεο ηεο αλαπαξάζηαζεο γξαθηθώλ. D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 36 of 45

37 Ρν IDentifEYE έρεη δνθηκαζηεί ζε Windows θαη OSX, κε ηε ρξήζε ηνπ Internet Explorer, Chrome θαη Safari (κόλν OSX). Ρν Silverlight κπνξείηε λα ην θαηεβάζεηε δσξεάλ από εδώ: θαη ζαο παξέρνληαη νδεγίεο εγθαηάζηαζεο ζηελ ίδηα ζειίδα. Κεηά ηελ εγθαηάζηαζε, ν ρξήζηεο ζα πξέπεη λα είλαη ζε ζέζε λα μεθηλήζεη ην παηρλίδη IDentifEYE ακέζσο κε ηελ επίζθεςε ζηελ ζειίδα ηνπ παηρληδηνύ. Νη ρξήζηεο Mac ζα πξέπεη λα δηαγξάςνπλ όιεο ηηο πξνεγνύκελεο εθδόζεηο ηνπ Silverlight πξηλ από ηελ εγθαηάζηαζε V4 ή V5. Κάκεξα web Όζνλ αθνξά ην πιηθό, ην IDentifEYE δελ επηβάιιεη θαλέλα πεξηνξηζκό, εθηόο από ηελ απαίηεζε ηεο θάκεξαο. Απηέο ηηο κέξεο, νη πεξηζζόηεξεο θάκεξεο έρνπλ πςειή αλάιπζε HD. Γηα ιόγνπο απόδνζεο όκσο, ην IDentifEYE ιεηηνπξγεί κε αλάιπζε νζόλεο 320x240. Όζν ε θάκεξα ππνζηεξίδεη είλαη πάλσ από ην θαηώηαην όξην, απηό είλαη αξθεηό γηα λα παίμεηε ην παηρλίδη. CPU - θεληξηθή κνλάδα επεμεξγαζίαο Ζ CPU είλαη ε ζπληνκνγξαθία γηα ηελ θεληξηθή κνλάδα επεμεξγαζίαο. Κεξηθέο θνξέο αλαθέξεηαη απιά σο θεληξηθόο επεμεξγαζηήο, αιιά πην ζπρλά νλνκάδεηαη επεμεξγαζηήο, ε CPU είλαη ν εγθέθαινο ηνπ ππνινγηζηή, όπνπ νη πεξηζζόηεξνη ππνινγηζκνί ιακβάλνπλ ρώξα. Όζνλ αθνξά ηελ ππνινγηζηηθή ηζρύ, ε CPU είλαη ην πην ζεκαληηθό ζηνηρείν ελόο ζπζηήκαηνο πιεξνθνξηθήο. Θεσξεηηθά όπνηε ην Silverlight plug-in ηξέρεη, ζα ηξέμεη θαη ην IDentifEYE. Υζηόζν, δεδνκέλνπ όηη νη βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ηνπ IDentifEYE επηθεληξώλνληαη ζηελ, αλίρλεπζε πξνζώπνπ, επαύμεζε θαη αλίρλεπζε ηνπ δείθηε - ηα νπνία είλαη όια ππνινγηζηηθά (πνιύ) απαηηεηηθέο εξγαζίεο - ζπληζηάηαη λα έρεηε έλα ηζρπξό επεμεξγαζηή. Ρη είλαη έλαο ηζρπξόο επεμεξγαζηήο εμαξηάηαη από ηελ πιαηθόξκα πνπ ρξεζηκνπνηείηε θαη πνηεο είλαη νη άιιεο δηεξγαζίεο πνπ ηξέρνπλ ζην κεράλεκα ηελ ίδηα ζηηγκή, γη 'απηό δελ είλαη εύθνια πξνζδηνξίζηκν κέγεζνο. Θαιά απνηειέζκαηα έρνπλ επηηεπρζεί κε ηνπο επεμεξγαζηέο Intel 2 GHz θαη άλσ. Ρν κεηνλέθηεκα ρξήζεο κηθξόηεξεο ηεο CPU ζα είλαη όηη ε ρξήζε ηεο CPU ηνπ κεραλήκαηνο ζα κεγηζηνπνηεζεί παίδνληαο ην παηρλίδη, θαη ν κεραληζκόο ςύμεο ζα εληαηηθνπνηεζεί. Θαηά ηηο δνθηκέο, κόλν όηαλ ρξεζηκνπνηήζακε έλαλ ππνινγηζηή κε επεμεξγαζηή Intel Atom, εληνπίζηεθαλ αηζζεηέο δπζιεηηνπξγίεο ζηηο δξαζηεξηόηεηεο ηνπ παηρληδηνύ. RAM Ζ RAM είλαη ην αθξσλύκην γηα ηε κλήκε ηπραίαο πξνζπέιαζεο, έλαλ ηύπν ηεο κλήκεο ηνπ ππνινγηζηή πνπ κπνξεί λα πξνζεγγηζηεί ηπραία Γειαδή, θάζε byte ηεο κλήκεο κπνξεί λα D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 37 of 45

38 πξνζεγγηζηεί ρσξίο λα αγγίμεηε ηα πξνεγνύκελα bytes. Ζ RAM είλαη ν πην θνηλόο ηύπνο κλήκεο πνπ ππάξρεη ζε ειεθηξνληθνύο ππνινγηζηέο θαη άιιεο ειεθηξνληθέο ζπζθεπέο. Από ηελ άπνςε ηεο κλήκεο RAM, ην παηρλίδη IDentifEYE κπνξεί λα είλαη αξθεηά απαηηεηηθό. Ιόγσ ησλ γξαθηθώλ ηνπ παηρληδηνύ, πνιιέο εηθόλεο ζα θαηαθξαηνύληαη ζηε κλήκε αλά πάζα ζηηγκή, ελώ ην παηρλίδη είλαη ζε ιεηηνπξγία. Κε βάζε ηηο δνθηκέο, ην θαηώηαην όξην κλήκεο RAM είλαη ην 1 GB. Ιάβεηε ππόςε ζαο, όηη άιιεο δηαδηθαζίεο πνπ εθηεινύληαη ζηνλ ίδην ππνινγηζηή κε ην πξόγξακκα πεξηήγεζεο ζα θαηαλαιώλνπλ επίζεο RAM θαη κπνξεί λα νδεγήζνπλ ζε αύμεζε ηεο ζπλνιηθήο ρξήζεο ηεο κλήκεο RAM. Αλ δελ ππάξρνπλ επαξθείο πνζόηεηεο RAM, ην παηρλίδη ζα έρεη σο απνηέιεζκα ηελ ελαιιαγή απνζήθεπζεο ζην ζθιεξό δίζθν κέζσ ηνπ ιεηηνπξγηθνύ ζπζηήκαηνο - θαη ηειηθά, ηε δεκηνπξγία αλεπηζύκεησλ νπηηθώλ παξελέξγεηώλ (ηξεκόπαηγκα) Βέληιζηα αποηελέζμαηα Αλίρλεπζε πξνζώπνπ Ζ αλίρλεπζε πξνζώπνπ ζην IDentifEYE βαζίδεηαη ζηελ αλίρλεπζε ηνπ ρξώκαηνο ηνπ δέξκαηνο. Γηα λα έρεηε θαιύηεξα απνηειέζκαηα, πξνζπαζήζηε λα: Θαζίζηε αληίθξπ ζηελ θάκεξα, ελώ παίδεηε ην παηρλίδη Θαζίζηε ίζηα κπξνζηά από ηελ θάκεξα, κε ην πξόζσπν ζην θέληξν ηνπ πιαηζίνπ πξνβνιήο Θαζίζηε ζε πεξίπνπ 80 εθαηνζηά καθξηά από ηελ θάκεξα Απνθύγεηε λα εθζέζεηε πνιιά πξόζσπα ή / θαη ζε άιια κέξε ηνπ ζώκαηνο (όπσο ηα ρέξηα) ζην θαθό ηεο θάκεξαο Οπζκίζηε ην πεξηβάιινλ θσο ώζηε: o Λα κε πέθηνπλ ζθηέο ζην πξόζσπν o Λα κελ ππάξρνπλ έληνλεο αληαλαθιάζεηο ζην πξόζσπν, ηα κάηηα ή ηα γπαιηά Θαζίζηε κπξνζηά από έλα κνλόρξσκν θόλην πνπ λα κελ έρεη ην ρξώκα ηνπ δέξκαηνο. Ρν κπιε θαη πξάζηλν θόλην ιεηηνπξγνύλ θαιύηεξα. Όηαλ παίδεηε ην παηρλίδη θαη νη επαπμήζεηο παξαιείπνληαη ιίγν ή εληειώο, έλα από ηα αθόινπζα είλαη ε αηηία: Γελ ππάξρεη επαξθήο θσηηζκόο πάξρνπλ θαη άιια αληηθείκελα ζηελ άπνςε ηεο θάκεξαο πνπ κπινθάξνπλ έηζη ηελ ζσζηή αλαγλώξηζε. Όηαλ παίδεηε ην παηρλίδη θαη νη επαπμήζεηο πξνβάιινληαη ζε όιε ηελ νζόλε ηνπ παηρληδηνύ είλαη πηζαλόλ λα θάζεζηε πνιύ θνληά ζηελ θάκεξα. Ξαξαθαινύκε βεβαησζείηε όηη όηαλ δείρλεηε ην δείθηε ζηελ θάκεξα θαίλεηαη θαζαξά ζηνλ θαθό ηεο θάκεξαο. Ξαξαθαινύκε λα θξαηάηε δείθηε κόλν κέρξη λα δείηε κηα έλδεημε όηη ν δείθηεο έρεη αλαγλσξηζηεί (ιίγα δεπηεξόιεπηα). Γείρλνληαο ην δείθηε γηα πεξηζζόηεξε ώξα ζα θάλεη ην παηρλίδη λα εξκελεύζεη ην δείθηε σο απάληεζε ζηελ επόκελε εξώηεζε (θαη έηζη λα παξαιείπνληαη εξσηήζεηο). D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 38 of 45

39 Πεηξάδνληαο ηελ αλίρλεπζε πξνζώπνπ Γηα λα πξνζαξκόζεηε ην παηρλίδη ζην πεξηβάιινλ ζαο, παξαθαινύκε επηζθεθζείηε debug. Δθηειέζηε ην παηρλίδη κέρξη ην ζεκείν πνπ ελεξγνπνηείηαη ηε θσηνγξαθηθή ζαο κεραλή. Πην πιαίζην όπνπ βιέπεηε ηνλ εαπηό ζαο, ζα βξείηε ξπζκηζηηθά ζην θάησ κέξνο. Κπνξείηε λα ξπζκίζεηε απηά ηα ζηνηρεία. Ρώξα κπνξείηε λα ξπζκίζεηε πνηεο απνρξώζεηο ζα εξκελεπζνύλ σο απνρξώζεηο ηνπ δέξκαηνο. Απηό βαζίδεηαη ζην ρξσκαηηθό ρώξν YCbCr ( - όπσο είλαη ε πξνεπηινγή γηα απηνύ ηνπ είδνπο ηηο εθαξκνγέο. Πηελ νζόλε ζα δείηε θίηξηλα ηκήκαηα - απηνί είλαη νη αληρλεύζηκνη ηόλνη ηνπ δέξκαηνο. Πην θόθθηλν ζα δείηε ηελ πεξηνρή πνπ ην παηρλίδη αληηιακβάλεηαη ζαλ ην θεθάιη ηνπ παίθηε. Ρώξα κπνξείηε λα αιιάμεηε ηηο ηηκέο ησλ θαηώηαησλ νξίσλ κε ηέηνην ηξόπν ώζηε κόλν ην θεθάιη ζαο λα είλαη αληρλεύζηκν ώζηε λα είλαη πην ζηαζεξέο νη επαπμήζεηο. Θα παξαηεξήζεηε όηη ην θόθθηλν ηκήκα ζα έρεη θαζπζηέξεζε ζρεηηθά κε ην θίηξηλν ηκήκα. Απηό θάλεη ηελ επαύμεζε πην ζηαζεξή. Πηγνπξεπηείηε όηη ρξεζηκνπνηείηε ηε ιεηηνπξγία εληνπηζκνύ ζθαικάησλ ζην πξόζσπν ηνπ αηόκνπ πνπ ζα παίμεη ην παηρλίδη! Αθνύ έρεηε βξεη ην ηδαληθό ζθεληθό γηα ην πεξηβάιινλ ζαο, θάληε θιηθ ζην θνπκπί "SAVE". Από εθείλε ηε ζηηγκή θαη κεηά νη ξπζκίζεηο ηνπ παηρληδηνύ ζα πξέπεη λα απνζεθεύνληαη ζε έλα ζπγθεθξηκέλν ππνινγηζηή, επίζεο, έμσ από ηελ ζειίδα απνζθαικάησζεο (debug). Αλ ζέιεηε λα επαλαθέξεηε ηηο πξνεπηιεγκέλεο ξπζκίζεηο, απιά θάληε θιηθ ζην Default θαη ζηε ζπλέρεηα απνζεθεύζηε. Αλίρλεπζε Γείθηε Πε θάπνην βαζκό νη 4 δείθηεο (ABCD) δελ είλαη κηα πνιύ επαίζζεηε δηαδηθαζία θαη σο εθ ηνύηνπ δελ ζα πξέπεη λα πξνθαινύλ ζθάικαηα αλίρλεπζεο δείθηε. Γηα θαιύηεξα απνηειέζκαηα, σζηόζν, λα απνθεύγνληαη: Ζ παξνπζίαζε πνιιαπιώλ δεηθηώλ ηαπηόρξνλα Λα θξαηάηε ηνπο δείθηεο θαηά ηέηνην ηξόπν ώζηε ηα δάρηπια ζαο λα κελ επηθαιύπηνπλ ην δείθηε (ην καύξν πιαίζην είλαη κέξνο ηεο εηθόλαο) Ανηιμεηώπιζη ζθαλμάηων εκαληηθό Νη εθαξκνγέο Silverlight ηξέρνπλ ζε έλα sandbox. Απηό ζεκαίλεη όηη κηα εθαξκνγή Silverlight δελ κπνξεί λα δηαθόςεη ην πξόγξακκα πεξηήγεζεο, νύηε κπνξεί λα έρεη ειεύζεξε πξόζβαζε ζηνπο πόξνπο ηνπ ππνινγηζηή ηνπ ρξήζηε. Δάλ παξνπζηαζηεί θάπνην πξόβιεκα ζρεηηθό κε ηε D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 39 of 45

40 ζηαζεξόηεηα ηνπ πξνγξάκκαηνο πεξηήγεζεο, ή παξνπζηαζηεί πξόβιεκα ζε νπνηνδήπνηε άιιν πξόγξακκα ή αξρείν ζηνλ ππνινγηζηή ηνπ ρξήζηε, ην IDentifEYE δελ κπνξεί λα είλαη ε αηηία! Αληηκεηώπηζε πξνβιεκάησλ Θάζε θνξά πνπ έλαο ρξήζηεο έρεη πξνβιήκαηα εθθίλεζεο ή ελώ παίδεη ην παηρλίδη, θάληε ηα εμήο: Βεβαησζείηε όηη ην Silverlight plug-in είλαη εγθαηεζηεκέλν, επηζθεπηόκελνη θάπνην ηζηνζειίδα βαζηζκέλε ζε ΘΚ Silverlight, ή επηζθεθζείηε θαηεπζείαλ ζηελ πξναλαθεξζείζα δηεύζπλζε URL ιήςεο Βεβαησζείηε όηη ν ρξήζηεο δελ βξίζθεηαη πίζσ από έλα ηείρνο πξνζηαζίαο πνπ λα εκπνδίδεη εθαξκνγέο Silverlight (.XAP) XAP (πξνθέξεηαη ZAΞ) είλαη ε επέθηαζε αξρείνπ γηα έλα παθέην εθαξκνγήο βαζηζκέλεο ζε Silverlight (.xap). Απηό ην αξρείν πεξηέρεη ηα ζπκπηεζκέλα κέξε θαη πόξνπο κηαο εθαξκνγήο Silverlight 2. Ξξνζδηνξίζηε αλ ν ρξήζηεο ηνπ ππνινγηζηή έρεη αξθεηά πξνλόκηα γηα λα: Θάλεη ιήςε παηρληδηώλ Silverlight Δθηειεί παηρλίδηα Silverlight Σξεζηκνπνηεί ηελ θάκεξα. Ρν Silverlight ζα εκθαλίζεη έλα αλαδπόκελν παξάζπξν θάζε θνξά πνπ κηα εθαξκνγή ζέιεη λα έρεη πξόζβαζε ζηελ θάκεξα web. Πε απηό ην αλαδπόκελν παξάζπξν ν ρξήζηεο κπνξεί λα επηιέμεη λα απνδερηεί ηελ επηινγή ηνπ. Θα πξέπεη είηε λα κε κπνξείηε λα δείηε ηε δηεύζπλζε URL ηνπ παηρληδηνύ ζε απηήλ ηελ θαξηέια, ή λα ηελ δείηε ην παξαπάλσ παξάζπξν -Δπηηξέπνληαη ηα δηθαηώκαηα-. Πε πεξίπησζε πνπ έρεηε ππάξρεη ε επηινγή Άξλεζε- εθεί, αθαηξέζηε ηελ άδεηα θαη D3.4 Didactic Methodology and Multimedia Instructions Page: 40 of 45