A. Γενικά. B. Βασικοί / Συστηµικοί κίνδυνοι

Transcript

1 A. Γενικά Οι υπηρεσίες που παρέχονται από την WS Financial & Investment Services Ltd (WSFIS) καλύπτουν ένα ευρύ φάσµα επενδυτικών και χρηµατοοικονοµικών µέσων. Κάποια χρηµατοοικονοµικά µέσα µπορεί να µην είναι κατάλληλα για όλους τους πελάτες η επένδυση σε χρηµατοοικονοµικά µέσα ενέχει κινδύνους, το ύψος των οποίων εξαρτάται από τη φύση της κάθε επένδυσης. Κάθε χρηµατοοικονοµικό µέσο έχει τα δικά του χαρακτηριστικά και εµπεριέχει διαφορετικούς κινδύνους. Για το λόγο αυτό ο επενδυτής πρέπει να επενδύει σε χρηµατοοικονοµικά µέσα που είναι κατάλληλα για αυτόν/αυτήν µε βάση το επενδυτικό προφίλ κινδύνου του, τη γνώση και την εµπειρογνωµοσύνη του. Κύριος στόχος της WSFIS είναι να παρέχει συνοπτικές και σαφείς πληροφορίες στους πελάτες της και να τους ενηµερώνει για τους κινδύνους που συνδέονται µε κάθε κατηγορία χρηµατοοικονοµικών µέσων ώστε να αναγνωρίζουν τη φύση των κινδύνων που συνδέονται µε κάθε κατηγορία. Η παρούσα επεξήγηση δεν µπορεί να αναφερθεί ή να εξηγήσει όλους τους κινδύνους και άλλες σηµαντικές πτυχές στον χειρισµό όλων των χρηµατοοικονοµικών µέσων και των επενδυτικών υπηρεσιών και δεν αναφέρεται σε όλα τα πιθανά χρηµατοοικονοµικά µέσα και/ή πτυχές των χρηµατοοικονοµικών µέσων ή/και σχετικούς µε αυτά επενδυτικούς κινδύνους και είναι πιθανό να υπάρχουν άλλα µέσα και/ή άλλοι πρόσθετοι κίνδυνοι εκτός από αυτούς που αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Επιπλέον, η παρούσα ανακοίνωση δεν ασχολείται µε τις φορολογικές ή νοµικές συνέπειες που σχετίζονται µε συναλλαγές σε χρηµατοοικονοµικά µέσα. Ως εκ τούτου, σας συνιστούµε να ζητήσετε εξατοµικευµένες συµβουλές σχετικά µε αυτά τα θέµατα από ειδικούς πριν από κάθε επένδυση. Η WSFIS δεν εγγυάται και δεν µπορεί να εγγυηθεί το αρχικό κεφάλαιο του χαρτοφυλακίου του πελάτη ή την αξία του σε οποιαδήποτε στιγµή ή οποιαδήποτε χρήµατα που επενδύονται σε κάθε χρηµατοικονοµικό µέσο. Οι πελάτες δεν θα πρέπει να συµµετάσχουν σε οποιαδήποτε µορφή επένδυσης, άµεσα ή έµµεσα σε χρηµατοοικονοµικά µέσα, εκτός και αν γνωρίζουν και να κατανοούν τους κινδύνους που σχετίζονται µε κάθε ένα από αυτά. B. Βασικοί / Συστηµικοί κίνδυνοι Ανάλογα µε το χρηµατοοικονοµικό µέσο, ένας ή περισσότεροι κίνδυνοι από τους κινδύνους που περιγράφονται παρακάτω µπορεί να ισχύουν σωρευτικά και να αυξάνουν έτσι το επίπεδο κινδύνου στο οποίο ο επενδυτής είναι εκτεθειµένος. B.1 Κίνδυνος Οικονοµίας Οι τιµές των χρηµατοοικονοµικών µέσων και των συναλλαγµατικών ισοτιµιών επηρεάζονται από αλλαγές, στη δραστηριότητα της οικονοµίας της αγοράς. Οι διακυµάνσεις των τιµών εξαρτώνται περισσότερο ή λιγότερο άπο την πτωτική ή αναπτυξιακή τάση της οικονοµικής δραστηριότητας, που είναι µεταβλητέα δεδοµένου ότι είναι επιπτώσεις αυτών των διακυµάνσεων στους διαφόρους τοµείς της οικονοµίας. Επιπλέον, οι οικονοµικοί κύκλοι µπορεί να διαφέρουν ανάλογα µε τις διάφορες χώρες. Μια επενδυτική απόφαση που αποτυγχάνει να λάβει υπόψη αυτούς τους παράγοντες ή βασίζεται σε εσφαλµένη ανάλυση της ανάπτυξης της οικονοµίας µπορεί να οδηγήσει σε σηµαντικές απώλειες. Αντιθέτως, η επενδυτική απόφαση πρέπει να λαµβάνει υπόψη τον αντίκτυπο των οικονοµικών τάσεων στην εξέλιξη των τιµών των επενδύσεων. Ωστόσο, ο επενδυτής θα πρέπει να λαµβάνει πάντοτε υπόψη ότι οι προηγούµενες αποδόσεις των χρηµατοοικονοµικών µέσων δεν αποτελούν εγγύηση καλής µελλοντικής απόδοσης της ίδιας επένδυσης. Υπαρχει πάντοτε πιθανότητα για απώλειες στον επενδυτή που να οφείλονται στην πτώση των τιµών. Ως εκ τούτου, ένας επενδυτής θα πρέπει πάντοτε να εξασφαλίζει ότι οι επενδύσεις του είναι κατάλληλες εν όψει των οικονοµικών προοπτικών της αγοράς και να κάνει τις απαραίτητες αλλαγές στο χαρτοφυλάκιο, ανάλογα µε τις νέες εξελίξεις στην οικονοµία. B.2 Κίνδυνος χώρας DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 1 of 25

2 Ο κίνδυνος χώρας συνδέεται µε την πιθανή οικονοµική αστάθεια ή πτώχευση µιας χώρας όπου πραγµατοποιείται η επένδυση και µπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για τον επενδυτή. Ο οφειλέτης χώρας ή η ίδια η χώρα, αν και φερέγγυος/ια, δυνατόν να µην µπορεί να καταβάλει τους τόκους ή να εξοφλήσει τα χρέη κατά τη λήξη τους ή ακόµη να µην εξοφλήσει εντελώς το χρέος, λόγο της µη διαθεσιµότητας ξένου νοµίσµατος ή στην ενεργοποίηση των ελέγχων σε συνάλλαγµα, για παράδειγµα, από οικονοµική, πολιτική ή κοινωνική αστάθεια στη συγκεκριµένη χώρα. Οι αξιολογήσεις χωρών που δηµοσιεύονται στον οικονοµικό τύπο, µπορούν να είναι ένας χρήσιµος οδηγός για τους επενδυτές. Τέλος, γενικότερα, η αστάθεια στην πολιτική και/ή οικονοµική και/ή κοινωνική κατάσταση ορισµένων χωρών µπορεί να οδηγήσει σε γρήγορες διακυµάνσεις των τιµών. B.3 Συναλλαγµατικός κίνδυνος Ο συναλλαγµατικός κίνδυνος υπάρχει όταν η αξία ενός υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου υπολογίζεται ή συνδέεται µε ένα δείκτη νοµίσµατος διαφορετικό από το νόµισµα του επενδυτή. Η µείωση ή αύξηση των συναλλαγµατικών ισοτιµιών µπορούν να προκαλέσουν, ανάλογα µε την περίπτωση, αύξηση ή µείωση της αξίας του χρηµατοοικονοµικού µέσου, η αξία του οποίου είναι εκφρασµένη σε ξένο νόµισµα. B.4 Επιτοκιακός Κίνδυνος Ο επιτοκιακός κίνδυνος συνδέεται µε δυσµενείς διακυµάνσεις των επιτοκίων που ενδέχεται να έχουν σηµαντικές επιπτώσεις στις τιµές των χρηµατοοικονοµικών µέσων. Ο επιτοκιακός κίνδυνος περιλαµβάνει και το κόστος διατήρησης (up keeping cost). Το κόστος διατήρησης µπορεί να είναι θετικό ή αρνητικό, αν το κόστος χρηµατοδότησης του περιουσιακού στοιχείου είναι αντίστοιχα υψηλότερο ή χαµηλότερο σε σχέση µε τους τόκους που λαµβάνονται. Το κόστος διατήρησης για ένα δάνειο µε κυµαινόµενο επιτόκιο µπορεί να αυξηθεί µετά από µια άνοδο των επιτοκίων. Οι διακυµάνσεις των επιτοκίων µπορεί να εκθέσουν τον κάτοχο των χρηµατοοικονοµικών µέσων σε κίνδυνο απώλειας του κεφαλαίου του, αλλά το επίπεδο του κινδύνου εξαρτάται από το είδος του χρηµατοοικονοµικού µέσου. B.5 Κίνδυνος Πληθωρισµού Ο κίνδυνος πληθωρισµού είναι ο κίνδυνος που συνδέεται µε την απώλεια της πραγµατικής αξίας του κεφαλαίου που οφείλεται σε µια µεγαλύτερη από την αναµενόµενη άνοδο του πληθωρισµού. B.6 Πιστωτικός κίνδυνος Η αγορά χρηµατοοικονοµικών µέσων µε δανεισµό περιέχει πολλούς επιπλέον κινδύνους. Αφενός, µπορεί να απαιτηθεί η παροχή πρόσθετης εγγύησης - µερικές φορές σε πολύ σύντοµο χρονικό διάστηµα - σε περίπτωση που στο εγγυηµένο πιστωτικό όριο υπάρχει υπέρβαση λόγω της εξέλιξης της τιµής της εγγύησης. Αν ο επενδυτής καταλήξει να µην είναι σε θέση να παράσχει τέτοια εγγύηση, η WSFIS ενδέχεται να αναγκαστεί να πωλήσει κατατιθέµενα χρηµατοοικονοµικά µέσα σε δυσµενή στιγµή. Αφετέρου, η ζηµία που υπέστη λόγω δυσµενούς εξέλιξης στην τιµή ενός χρηµατοοικονοµικού µέσου µπορεί να υπερβαίνει το ποσό της αρχικής επένδυσης. Οι διακυµάνσεις των τιµών των χρηµατοοικονοµικών µέσων που αποτελούν την εξασφάλιση δυνατόν να επηρεάσουν την ικανότητα αποπληρωµής των δανείων µε αρνητικό τρόπο. Ως συνέπεια της επίδρασης της µόχλευσης που συνεπάγεται µε την αγορά χρηµατοοικονοµικών µέσων µε δανεισµό, ο βαθµός ευαισθησίας στις διακυµάνσεις των τιµών των εν λόγω επενδύσεων θα είναι αναλογικά πιο σηµαντικός µε αποτέλεσµα οι πιθανότητές κερδών να αυξάνονται, όπως και οι κίνδύνοι απωλειών. Οι κίνδυνοι που προκύπτουν από τις εν λόγω αγορές αυξάνονται ανάλογα µε τη σηµαντικότητα της µόχλευσης. B.7 Κίνδυνος Πολιτικής Ο κίνδυνος πολιτικής είναι ο κίνδυνος που συνδέεται µε αλλαγές σε πρακτικές τιµολόγησης της αγοράς,, πολιτική κατεύθυνσης,κ.λπ. B.8 Κίνδυνος πληροφοριών DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 2 of 25

3 Ο κίνδυνος πληροφοριών είναι ο κίνδυνος κακών επενδυτικών αποφάσεων που προκύπτουν από την έλλειψη πληροφόρησης, από ελλιπείς πληροφορίες ή ανακριβείς πληροφορίες. Αυτό µπορεί να οφείλεται στη χρήση από τον επενδυτή αναξιόπιστων πηγών, την παρερµηνεία αρχικώς σωστών πληροφοριών από τον τελευταίο ή µπορεί να οφείλεται σε σφάλµατα επικοινωνίας. C.. Επενδυτικοί Κινδύνοι C.1 Κίνδυνος Αγοράς Ο κίνδυνος αγοράς αφορά την έκθεση σε µεταβαλλόµενους παράγοντες της αγοράς, όπως διακυµάνσεις επιτοκίων, διακυµάνσεις συναλλαγµατικών ισοτιµιών, χρηµατιστηριακών δεικτών, πιστωτικής επέκτασης, τιµών των µετοχών, τιµών κύριων προϊόντων ή διακυµάνσεις στη µεταβλητότητα. Ο επενδυτής σε Χρηµατοοικονοµικά Μέσα αναλαµβάνει τον κίνδυνο να χάσει µέρος ή όλο το κεφάλαιο του/της σε περίπτωση αρνητικής µεταβολής των τιµών. C.2 Κίνδυνος ρευστότητας Ο κίνδυνος ρευστότητας είναι ο κίνδυνος ο επενδυτής να µην είναι σε θέση να ρευστοποιήσει την επένδυση του έγκαιρα και σε λογική τιµή και ως αποτέλεσµα υπάρχουν απώλειες για τον επενδυτή, αφού πρέπει να ρευστοποιήσει σε χαµηλότερη τιµή. Η ρευστότητα ενός χρηµατοοικονοµικού µέσου εξαρτάται άµεσα από την προσφορά και τη ζήτηση που υπάρχει για ένα συγκεκριµένο χρηµατοοικονοµικό µέσο και έµµεσα από άλλους παράγοντες, όπως διαταραχές στην αγορά ή στη διαδικασία διακανονισµού. Βασικά, µια διάκριση πρέπει να γίνει µεταξύ της έλλειψης ρευστότητας που προκαλείται από την προσφορά και τη ζήτηση στην αγορά και η έλλειψη ρευστότητας λόγω των χαρακτηριστικών του χρηµατοοικονοµικού µέσου ή πρακτικών της αγοράς. Η έλλειψη ρευστότητας λόγω της προσφοράς και ζήτησης στην αγορά προκύπτει, όταν η προσφορά ή η ζήτηση για ένα χρηµατοοικονοµικό µέσο σε µια συγκεκριµένη τιµή, είναι ανύπαρκτη ή εξαιρετικά χαµηλή. Υπό τέτοιες συνθήκες, οι εντολές αγοράς ή πώλησης µπορεί είτε να µην εκτελούνται αµέσως, και/ή µόνο εν µέρει (µερική εκτέλεση) και/ή σε δυσµενείς συνθήκες. Επιπλέον, µπορεί να ισχύει αυξηµένο κόστος συναλλαγής. Η έλλειψη ρευστότητας µπορεί να συµβεί λόγω των εγγενών χαρακτηριστικών του χρηµατοοικονοµικού µέσου ή της πρακτικής της αγοράς, για παράδειγµα, λόγω της µακράς διαδικασίας µεταγραφής για µια συναλλαγή σε εγγεγραµµένες µετοχές, µεγάλες καθυστερήσεις απόδοσης λόγω των πρακτικών αγοράς ή άλλων περιορισµών του εµπορίου, βραχυπρόθεσµες ανάγκες ρευστότητας που δεν µπορούν να καλυφθούν αρκετά γρήγορα από την πώληση των χρηµατοοικονοµικών µέσων ή µεγάλων κλειδωµένων περιόδων πριν να δίδεται το δικαίωµα εκτέλεσης µιας συναλλαγή, ιδίως για εναλλακτικά επενδυτικά κεφάλαια. C.3 Κίνδυνος Μεταβλητότητας / Αστάθειας Κίνδυνος µεταβλητότητα ή αστάθειας είναι ο κίνδυνος που συνδέεται µε τις κινήσεις τιµών συγκεκριµένης αξίας. Υπάρχει µεγάλη αστάθεια όταν οι κινητές αξίες που επηρεάζονται από τις ευρύτερες αλλαγές σε σχέση µε µια χρονική περίοδο (π.χ. σε καθηµερινή βάση για ορισµένα προϊόντα ή για µεγαλύτερο χρονικό διάστηµα για άλλα προϊόντα). Ο κίνδυνος µεταβλητότητας/αστάθειας υπολογίζεται µε βάση τη µέση διαφορά µεταξύ των χαµηλότερων και των υψηλότερων τιµών ενός χρηµατοοικονοµικού µέσου για µια ορισµένη χρονική περίοδο. C.4 Κίνδυνος αθέτησης Ο κίνδυνος αθέτησης είναι ο κίνδυνος ενός εκδότη οµολόγου να µην είναι σε θέση να κάνει έγκαιρες πληρωµές κεφαλαίου και τόκων ή ο κίνδυνος της τιµής της µετοχής µιας εταιρείας να ελαχιστοποιειθεί στην περίπτωση που η εταιρεία πτωχεύσει. C.5 Λειτουργικός Κίνδυνος Λειτουργικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος της απώλειας που ενδέχεται να προκύψει από ανεπαρκείς ή ελλειπείς επιχειρηµατικές λειτουργίες της εταιρείας, δηλαδή από την ανεπάρκεια προσωπικού ή συστηµάτων ή λόγω εξωτερικών γεγονότων. Ο λειτουργικός κίνδυνος περιλαµβάνει ανθρώπινο λάθος, απάτες και κακόβουλες DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 3 of 25

4 συµπεριφορές, αποτυχία των συστηµάτων στους υπολογιστές, προβλήµατα διαχείρισης του προσωπικού, εµπορικές διαφορές καθώς και εξωτερικά γεγονότα όπως ατυχήµατα, πυρκαγιές, πληµµύρες, κλπ. C.6 Κίνδυνος αντισυµβαλλοµένου Ο κίνδυνος αντισυµβαλλοµένου αντιστοιχεί στην περίπτωση που ο αντισυµβαλλόµενος δεν µπορεί να εκπληρώσει την υποχρέωσή του σε ένα συγκεκριµένο χρονικό διάστηµα. Ο κίνδυνος αντισυµβαλλοµένου συσχετίζεται µε τρεις παράγοντες: το ποσό της οφειλής, την πιθανότητα πτώχευσης και το ποσοστό του χρέους που θα πρέπει να ανακτηθεί σε περίπτωση αφερεγγυότητας. Για παράδειγµα, ένας επενδυτής πρέπει να εξετάσει την φερεγγυότητα του εκδότη ενός οµόλογου. Αυτή είναι η ικανότητά του να πληρώσει ή να εξοφλήσει το δάνειο, ανάλογα µε την περίπτωση. Όσον αφορά over-the-counter συναλλαγές παράγωγων προϊόντων τα οποία δεν περιέχουν οφειλή, ο κίνδυνος αντισυµβαλλοµένου είναι ίσος µε την αξία αντικατάστασης των εν λόγω παράγωγων προϊόντων ανά πάσα στιγµή, αν έχει θετική τιµή. C.7 Κίνδυνος Αποτίµισης Ο κίνδυνος αποτίµησης συνδέεται µε τις δυσµενείς διακυµάνσεις µεταβλητών που λαµβάνονται υπόψη κατά την αποτίµηση µιας επένδυσης, δηλαδή η µεταβλητότητα/αστάθεια, τα επιτόκια και/ή υπολογιζόµενη µερισµατική απόδοση. C.8 Κίνδυνος Αφερεγγυότητας Ο Κίνδυνος Αφερεγγυότητας αναφέρεται στην περίπτωση αφερεγγυότητας του εκδότη χρηµατοοικονοµικών µέσων ή του συστήµατος εκκαθάρισης και διακανονισµού όπου τα µέσα διαπραγµατεύονται και µπορεί να έχουν ως αποτέλεσµα την απώλεια από τον επενδυτή µέρους ή του συνόλου των χρηµάτων που έχει επενδύσει. D.. Άλλοι κίνδυνοι D.1 Ανωτέρα Βία Ο Κίνδυνος Ανωτέρας Βίας είναι ένας κίνδυνος που σχετίζεται µε βιοµηχανικές ή φυσικές καταστροφές ή µε αποφάσεις που λαµβάνονται από ρυθµιστικές αρχές ή φορείς της αγοράς και έχουν σαν αποτέλεσµα, π.χ. την αναστολή της εισαγωγής ενός χρηµατοοικονοµικού µέσου στην χρηµατιστηριακή αγορά. Περιπτώσεις ανωτέρας βίας δεν είναι υπαιτιότητα του εκδότη ή της αγοράς. Ωστόσο, αυτά τα γεγονότα, εφόσον έχουν µεγάλο αντίκτυπο, δυνατόν να επηρεάσουν την ικανότητα του εκδότη να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του ή να επηρεάσουν τη λειτουργία της αγοράς. D.2 Κίνδυνος Εκτέλεσης Στην ανάθεση εντολής, ο επενδυτής πρέπει να παρέχει ορισµένες λεπτοµέρειες που απαιτούνται για την εκτέλεσή της από την WSFIS (χρηµατοοικονοµικό µέσο, το είδος της εντολής, τον όγκο, την ηµεροµηνία εκτέλεσης, κλπ). Όσο πιο ακριβής είναι η εντολή τόσο πιο µικρός είναι ο κίνδυνος λάθους εκτέλεσης. D.3 Κίνδυνος διακανονισµού Ο κίνδυνος διακανονισµού είναι ο κίνδυνος που σχετίζεται µε συναλλαγές σε χρηµατοοικονοµικά µέσα που δεν διευθετούνται µε τη συµφωνηµένη ηµεροµηνία παράδοσης. Στην περίπτωση αυτή, ο κίνδυνος ισοδυναµεί µε τη διαφορά µεταξύ της τιµής του προϊόντος κατά την υποτιθέµενη ηµεροµηνία παράδοσης και στην τιµή του προϊόντος κατά την πραγµατική ηµεροµηνία παράδοσης. Αυτή είναι η διαφορά ανάµεσα στην τιµή διακανονισµού η οποία συµφωνήθηκε για το χρηµατοοικονοµικό µέσο και την τρέχουσα αγοραία τιµή κατά την πραγµατική ηµεροµηνία διακανονισµού, µπορεί να οδηγήσει σε µια απώλεια. Οι κεφαλαιαγορές διαθέτουν διαφορετικές διαδικασίες διακανονισµού και παράδοσης, και, σε ορισµένες αγορές, οι διαδικασίες αυτές είναι πιθανόν να επηρεάζονται από τον όγκο συναλλαγών και κατά συνέπεια διακυβεύεται η εκτέλεσή τους. Η αποτυχία ολοκλήρωσης του διακανονισµού εξαιτίας των προβληµάτων αυτών δυνατόν να αποτρέψει έναν επενδυτή από την αξιοποίηση επενδυτικών ευκαιριών. D.4 Νοµικός/ρυθµιστικός κίνδυνος DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 4 of 25

5 Ο νοµικός/ρυθµιστικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος που εµφανίζεται όταν µια κυβέρνηση (ή οποιαδήποτε άλλη αρµόδια αρχή) επιβάλλει νέους φόρους ή νέες ρυθµιστικές ή νοµικές υποχρεώσεις ή περιορισµούς σχετικά µε τις κινητές αξίες που έχουν ήδη αγοραστεί από τον επενδυτή. D.5 Κίνδυνος µόχλευσης Ο κίνδυνος µόχλευσης είναι ο κίνδυνος που αναλαµβάνει ένας επενδυτής του οποίου η µόχλευση είναι µεγαλύτερη από το επενδυµένο κεφάλαιο. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της µόχλευσης είναι ότι οι σχετικά ασήµαντες διακυµάνσεις των τιµών των περιουσιακών στοιχείων µπορεί να οδηγήσουν σε πολλαπλά κέρδη ή ζηµίες. Μια επενδύση µέσω µόχλευσης µπορεί να είναι εξαιρετικά επικίνδυνη καθώς ο επενδυτής µπορεί να χάσει περισσότερα από ό, τι αυτός/αυτή έχουν αρχικά επενδύσει. E.. Χρηµατοοικονοµικά µέσα και ειδικοί επενδyτικοί κίνδυνοι Παρακάτω δίνουµε µια περιγραφή των διαφόρων χρηµατοοικονοµικών µέσων, τα βασικά χαρακτηριστικά τους και τους ειδικούς κινδύνους επενδύσεων στους οποίους ένας επενδυτής που κατέχει τα µέσα αυτά είναι εκτεθειµένος, επιπρόσθετα των βασικών και επενδυτικών κινδύνων που περιγράφονται παραπάνω. E.1 Μετοχές Οι µετοχές αντιπροσωπεύουν µερίδιο στο µετοχικό κεφάλαιο µιας εταιρείας. Οι µετοχές αντιπροσωπεύουν τη σχέση ιδιοκτησίας µεταξύ της εταιρείας και του µετόχου. Η έκταση της ιδιοκτησίας του µετόχου εξαρτάται από τον αριθµό των µετοχών που αυτός/αυτή κατέχει σε σύγκριση µε τον συνολικό αριθµό των µετοχών που εκδόθηκαν. Μια εταιρεία µπορεί να έχει διαφορετικό είδος µετοχών που εκδόθηκαν υπό διαφορετικές συνθήκες, οι οποίες έχουν ειδικά χαρακτηριστικά και τα διαφορετικά δικαιώµατα, π.χ. κοινές µετοχές, προνοµιούχες µετοχές, εξαγοράσιµες µετοχές κλπ. Ανάλογα µε την απόδοση και τα οικονοµικά αποτελέσµατα της εταιρείας, οι µέτοχοι µπορούν να λαµβάνουν µερίσµατα από τα κέρδη της εταιρείας. Χαρακτηριστικά: Απόδοση: οι πληρωµές µερισµάτων και οι αυξήσεις στην τιµή του χρηµατοοικονοµικού µέσου ικαιώµατα των µετόχων: οικονοµικά και δικαιώµατα ιδιοκτησίας. Αυτά τα δικαιώµατα καθορίζονται από το νόµο και το καταστατικό της εκδότριας εταιρείας υνατότητα µεταφοράς: εκτός αν προβλέπεται διαφορετικά από το νόµο, η µεταβίβαση των µετοχών (Bearer Shares) στον κοµιστή ως θέµα αρχής, δεν απαιτεί πολύπλοκες διαδικασίες, παρά µόνο υποβολή, σε αντίθεση µε τη µεταβίβαση των ονοµαστικών µετοχών που συχνά υπόκεινται σε περιορισµούς. Ειδικοί Κίνδυνοι Επενδύσεων: Οι µέτοχοι εκτίθενται σε κάθε είδους βασικών κινδύνων και ειδικότερα στον κίνδυνο αγοράς. Ο συγκεκριµένος επενδυτικός κίνδυνος στον οποίο εκτίθενται οι επενδυτές σε µετοχές είναι ο κίνδυνος µερίσµατος, δηλαδή η µείωση των µερισµάτων ή η µη καταβολή τους, στην περίπτωση χαµηλών κερδών ή ακόµα και καθόλου κερδών. E.2 Παράγωγα Τα παράγωγα είναι χρηµατοοικονοµικά µέσα η αξία των οποίων ποικίλλει ανάλογα µε την αξία ενός υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου (underlying asset); Το υποκείµενο περιουσιακό στοιχείο µπορεί να είναι η τιµή µιας µετοχής, ενός χρηµατιστηριακού δείκτη, ένα επιτόκιο, ένα νόµισµα, η τιµή των πρώτων υλών ή ακόµα και ένα άλλο παράγωγο. Σχετικά µε τα παράγωγα υπάρχουν δύο µεγάλες κατηγορίες: a) Τα Συµβόλαια ικαιωµάτων προαίρεσης (options) που δίνουν το δικαίωµα σε ένα από τους αντισυµβαλλοµένους, αλλά όχι την υποχρέωση, να εισέλθει σε µια συναλλαγή. Ο ένας αντισυµβαλλοµένους (ο πωλητής του δικαιώµατος προαίρεσης) είναι άρρηκτα δεµένος µε την εκτέλεση, ενώ ο άλλος (ο αγοραστής του δικαιώµατος προαίρεσης) είναι ελεύθερος να ασκήσει το δικαίωµα ή όχι DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 5 of 25

6 b) Σε Προθεσµιακές συµβάσεις (Forwards)/Συµβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης (Futures) οι αντισυµβαλλόµενοι εισέρχονται σε µια συναλλαγή η οποία θα πρέπει να εκτελείται σε µια συγκεκριµένη ηµεροµηνία στο µέλλον. Σε Προθεσµιακές συµβάσεις/συµβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης, τα ίδια τα µέρη δεσµεύονται αµετάκλητα να εκτελέσουν τη συναλλαγή που συνάπτεται µεταξύ τους κατά τη συγκεκριµένη ηµεροµηνία. Οι συναλλαγές σε αυτά τα προϊόντα προκαλούν υψηλότερους κινδύνους απώλειας και µπορεί ακόµη και να οδηγήσουν στην πλήρη απώλεια των κεφαλαίων που επενδύονται. Εφόσον αυτές οι συναλλαγές µπορεί να οδηγήσουν σε αυξήσεις περιθωρίου (margin calls) κατά τη διάρκεια της ζωής του προϊόντος, οι επενδυτές πρέπει να διασφαλίσουν ότι διαθέτουν επαρκή ρευστά περιουσιακά στοιχεία πριν από την είσοδο τους σε αυτές τις συναλλαγές. Στο παρόν έγγραφο εξετάζουµε επίσης Συµβάσεις Ανταλλαγής (Swaps), Χρηµατοοικονοµικές συµβάσεις επί διαφορών (Contracts for Difference ) και Συµφωνίες επαναγοράς (Repos) / Αντίστροφες Συµφωνίες επαναγοράς (Reverse Repos.) E.2.1 Συµβόλαια ικαιωµάτων προαίρεσης Τα ικαιώµατα προαίρεσης δίνουν το δικαίωµα (όχι την υποχρέωση) στον κάτοχό τους ή στον αγοραστή τους να αγοράσει ή να πουλήσει ένα υποκείµενο µέσο από ή προς άλλο αντισυµβαλλόµενο σε µια προκαθορισµένη τιµή, είτε κατά τη διάρκεια µιας συγκεκριµένης περιόδου ή σε µια συγκεκριµένη ηµεροµηνία. Ο πωλητής του δικαιώµατος προαίρεσης έχει την υποχρέωση να αγοράσει ή να πουλήσει το υποκείµενο περουσιακό στοιχείο από ή προς τον άλλο αντισυµβαλλόµενο ανάλογα µε τις διατάξεις της συµφωνίας. Το δικαίωµα προαίρεσης αγοράς ονοµάζεται "call option" και το δικαίωµα προαίρεσης πώλησης put option. Τα Συµβόλαια ικαιωµάτων Προαίρεσης µπορεί να είναι διαπραγµατεύσιµα σε χρηµατιστήρια ή εκτός των χρηµατιστηριακών αγορών. Η αξία τους εξαρτάται από την τρέχουσα αγοραία αξία του υποκείµενου µέσου (µετοχές, συναλλαγµατικές ισοτιµίες, επιτόκια, εµπορεύµατα, χρηµατιστηριακοί δείκτες και/ή οποιοδήποτε συνδυασµό των παραπάνω) και από την διακύµανσή τους, την ηµεροµηνία λήξεως των συµβολαίων και από τα επιτόκια. Τα χαρακτηριστικά των δικαιώµατα προαίρεσης µπορεί να είναι τυποποιηµένα ή να ορίζονται για κάθε περίπτωση χωριστά µεταξύ του αγοραστή και του πωλητή. Χαρακτηριστικά: ιάρκεια: η διάρκεια του δικαιώµατος προαίρεσης αρχίζει από την ηµέρα της εγγραφής µέχρι την ηµέρα της λήξης του δικαιώµατος επιλογής; Η σχέση µεταξύ του δικαιώµατος προαίρεσης και του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου: αυτός ο σύνδεσµος δείχνει τον αριθµό των µονάδων του υποκείµενου µέσου το οποίο ο κάτοχος του δικαιώµατος προαίρεσης έχει το δικαίωµα να αγοράσει (call) ή να πωλήσει (put) µε την άσκηση του δικαιώµατος προαίρεσης. Τιµή εξάσκησης (Strike Price): Η τιµή εξάσκησης ισοδυµανεί µε την προκαθορισµένη τιµή στην οποία ο κάτοχος ενός δικαιώµατος αγοράς/πώλησης µπορεί να αγοράσει/πωλήσει τον τίτλο (εάν επιλέξει να εξασκήσει το δικαίωµα). Ηµεροµηνία εξάσκησης: Ένα δικαίωµα προαίρεσης που µπορεί να εξασκηθεί οποιαδήποτε στιγµή µέχρι την ηµέρα λήξης του συµβολαίου ονοµάζεται Αµερικάνικου τύπου ("American style"). Ένα δικαίωµα προαίρεσης που µπορεί να εξασκηθεί µόνο κατά την ηµεροµηνία λήξης του συµβολαίου ονοµάζεται Ευρωπαϊκού Τύπου".( European style ). Το τελευταίο µπορεί ωστόσο να αποτελεί αντικείµενο διαπραγµάτευσης στη δευτερογενή αγορά πριν από τη λήξη του, εάν υπάρχει ρευστότητα στην αγορά. Προϋποθέσεις Εξάσκησης: Το δικαίωµα προαίρεσης µπορεί να εξασκηθεί µε φυσικό διακανονισµό, οπότε ο αγοραστής ενός δικαιώµατος αγοράς µπορεί να απαιτεί τη φυσική παράδοση του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου κατά την καταβολή του τιµήµατος ή ο αγοραστής ενός δικαιώµατος πώλησης µπορεί να προσφέρει στον πωλητή την επιλογή να παραδώσει το υποκείµενο περιουσιακού στοιχείου, έναντι καταβολής της τιµής άσκησης από τον πωλητή. ικαιώµατα Προαίρεσης in-the-money, out-of-the-money, at-the-money : Ένα δικαίωµα αγοράς είναι in-the-money αν η αγοραία τιµή του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου είναι µεγαλύτερη από την τιµή εξάσκησης του δικαιώµατος. Αντιθέτως, ένα δικαίωµα αγοράς είναι out-of-the-money αν η τρέχουσα αγοραία τιµή του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου είναι µικρότερη από την τιµή εξάσκησης του δικαιώµατος. Ένα δικαίωµα πώλησης είναι in-the-money αν η αγοραία τιµή του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου είναι µικρότερη από την τιµή εξάσκησης του δικαιώµατος. Αντιθέτως, ένα δικαίωµα πώλησης είναι out-of-the-money αν η τρέχουσα αγοραία τιµή του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 6 of 25

7 είναι µεγαλύτερη από την τιµή εξάσκησης του δικαιώµατος. Όταν η αγοραία τιµή και η τιµή εξάσκησης είναι οι ίδιες, τότε το δικαίωµα αγοράς (πώλησης) είναι at-the-money ; Τιµή του δικαιώµατος προαίρεσης: Η τιµή ενός δικαιώµατος προαίρεσης εξαρτάται από την εγγενή αξία του, καθώς και από διάφορους παράγοντες (διαχρονική αξία), και ειδικότερα την εναποµείνουσα διάρκεια του δικαιώµατος προαίρεσης και τη µεταβλητότητα του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου. Η διαχρονική αξία αντανακλά την πιθανότητα το δικαίωµα προαίρεσης να είναι «in-the-money". Ως εκ τούτου, η τιµή είναι υψηλότερη για ένα δικαίωµα προαίρεσης µε µεγάλη διάρκεια µε ένα υποκείµενου τίτλου µεγάλης διακύµανσης. Περιθώριο: κατά τη διάρκεια ζωής ενός δικαιώµατος προαίρεσης, ο πωλητής πρέπει να παρέχει ως εξασφαλίσεις, είτε το αντίστοιχο ποσό του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου ή άλλης µορφής εξασφάλιση. Το περιθώριο αυτό καθορίζεται από την τράπεζα. Τα χρηµατιστήρια ορίζουν ένα ελάχιστο περιθώριο για τα εισηγµένα δικαιώµατα προαίρεσης. Αν το περιθώριο που παρέχεται από τον επενδυτή αποδειχθεί ανεπαρκής, η τράπεζα έχει το δικαίωµα να ζητήσει πρόσθετες εξασφαλίσεις, µερικές φορές σε πολύ σύντοµο χρονικό διάστηµα. Μορφή: o Τιτλοποιηµένα δικαιώµατα προαίρεσης (warrants, listed options): Τα δικαιώµατα και οι υποχρεώσεις που συνδέονται µε τα σχετικά δικαιώµατα προαίρεσης είναι τιτλοποιηµένα. Μερικές φορές είναι o εισηγµένα στο χρηµατιστήριο. ιαπραγµατεύσιµα δικαιώµατα προαίρεσης: Αυτά είναι τυποποιηµένα δικαιώµατα προαίρεσης για τα οποία τα δικαιώµατα και υποχρεώσεις δεν έχουν τιτλοποιηθεί και τα οποία αποτελούν αντικείµενο διαπραγµάτευσης σε ορισµένα ειδικά χρηµατιστήρια. Εξωχρηµατιστηριακά (Over the counter or OTC) δικαιώµατα προαίρεσης: αυτά είναι δικαιώµατα προαίρεσης που διαπραγµατεύονται εκτός χρηµατιστηρίου ή έχουν συµφωνηθεί µε εξωχρηµατιστηριακή πράξη µεταξύ των µερών. Το επίπεδο της τυποποίησης, εξαρτάται από τις πρακτικές της αγοράς. Μπορούν επίσης να είναι ειδικά προσαρµοσµένα για τις ανάγκες των επενδυτών. Αυτό το είδος των δικαιωµάτων προαίρεσης δεν είναι εισηγµένα και σπάνια παίρνουν τη µορφή τίτλου. Μόχλευση: κάθε µεταβολή της τιµής του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου συνεπάγεται µε αναλογικά µεγαλύτερη µεταβολή της τιµής του δικαιώµατος προαίρεσης. Αγορά " δικαιωµάτων αγοράς" ή " δικαιωµάτων πώλησης": ο πωλητής του δικαιώµατος αγοράς αναµένει πτώση των τιµών του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου, ενώ ο πωλητής ενός δικαιώµατος πώλησης κερδίζει από την αύξηση της αξίας του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου. Ειδικοί Κίνδυνοι Επενδύσεων: Η αγορά συµβολαίων δικαιωµάτων προαίρεσης ενέχει µικρότερο κίνδυνο από την πώληση τους, επειδή αν η τιµή του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου κινηθεί προς τα κάτω για το δικαίωµα προαίρεσης αγοράς ή κινηθεί προς τα πάνω για το δικαίωµα πώλησης, ο επενδυτής µπορεί να αφήσει το δικαίωµα προαίρεσης να εκπνεύσει χωρίς να ασκήσει. Ο πωλητής του δικαιώµατος προαίρεσης έχει την υποχρέωση να πωλήσει ή να αγοράσει το υποκείµενο περιουσιακό στοιχείο από ή προς τον αντισυµβαλλόµενο στην προκαθορισµένη τιµή, εάν η τιµή αυτή είναι υψηλότερη ή χαµηλότερη σε σύγκριση µε την τιµή άσκησης. Όταν ο πωλητής δεν έχει στην κατοχή του το προσυµφωνηµένο υποκείµενο περιουσιακό στοιχείο, η πιθανή απώλεια που µπορεί να έχει είναι απεριόριστη, αν και το µέγιστο κέρδος είναι ίσο µε την αξία του δικαιώµατος προαίρεσης. Όταν ο πωλητής κατέχει το υποκείµενο περιουσιακό στοιχείο το οποίο συµφώνησε να πωλήσει στη συνέχεια, ο κίνδυνος αυτός περιορίζεται ανάλογα µε τις διατάξεις της συµφωνίας. Άλλοι ειδικοί επενδυτικοί κίνδυνοι είναι εκείνοι που συνδέονται µε τα δικαίωµα προαίρεσης που διαπραγµατεύονται µε εξωχρηµατιστηριακή συναλλαγή, όπου µια θέση που προκύπτει από την αγορά ή την πώληση ενός δικαιώµατος προαίρεσης µπορεί να κλείσει µόνο µε την έγκριση του αντισυµβαλλοµένου. Υπάρχουν επίσης συγκεκριµένοι κίνδυνοι που σχετίζονται µε συνδυασµούς δικαιωµάτων προαίρεσης που εξαρτώνται από τη φύση των επιµέρους δικαιωµάτων προαίρεσης. Τέλος, υπάρχουν συγκεκριµένοι κίνδυνοι που σχετίζονται µε εξωτικά δικαιώµατα προαίρεσης. Η κύρια διαφορά αυτών των δικαιωµάτων προαίρεσης σε σχέση µε τα συνηθισµένα δικαιώµατα προαίρεσης είναι ότι ο επενδυτής πρέπει να λαµβάνει υπόψη πιθανές διακυµάνσεις στην αγοραίας αξία του περιουσιακού στοιχείου κατά τη διάρκεια όλης της ζωής των δικαιωµάτων προαίρεσης, προκειµένου να αξιολογήσει τις πιθανότητες κερδών ή ζηµιών. Παρακάτω δίνουµε µια σύντοµη περιγραφή και τους ειδικούς κινδύνους που συνδέονται µε τα πιο κοινά "εξωτικά δικαιώµατα προαίρεσης DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 7 of 25

8 Barrier options Τα δικαιώµατα που συνδέονται µε τα δικαιώµατα προαίρεσης που προκύπτουν (knock-in options) ή εκπνέουν (knock-out options) πλήρως και οριστικά µόνο όταν, κατά τη διάρκεια µιας προκαθορισµένης περιόδου, η αγοραία αξία του υποκείµενου τίτλου φθάσει ένα συµφωνηµένο όριο. Payout options Τα Payout options παρέχουν το δικαίωµα πληρωµής ενός προκαθορισµένου ποσού που έχει συµφωνηθεί εκ των προτέρων: o Digital option Η πληρωµή πραγµατοποιείται µόνον εάν, κατά τη λήξη, η τρέχουσα αξία του υποκείµενου µέσου είναι πάνω (digital call) ή κάτω (digital put) από τη τιµή εξάσκησης. Στην περίπτωση αυτή, αν το δικαίωµα προαίρεσης είναι "in-themoney", ο πωλητής του δικαιώµατος προαίρεσης πρέπει να καταβάλει το ποσό που είχε αρχικά συµφωνηθεί, ανεξάρτητα από την µεταγενέστερη κίνηση της µετοχής του υποκείµενου µέσου. o Lock-in option Η πληρωµή γίνεται µόνο εφόσον, κατά τη διάρκεια της ζωής του δικαιώµατος προαίρεσης ή σε µια καθορισµένη χρονική περίοδο κατά τη διάρκεια ζωής του δικαιώµατος προαίρεσης, η αγοραία αξία του υποκείµενου φθάνει ένα κατώτατο όριο που καθορίζεται εκ των προτέρων. Μάλιστα, όταν το σταθερό όριο (fixed threshold) επιτυγχάνεται, ο πωλητής του δικαιώµατος προαίρεσης πρέπει να καταβάλει το ποσό που είχε αρχικά συµφωνηθεί, ανεξάρτητα από τη µετέπειτα εξέλιξη της τιµής τoυ υποκείµενου. o Lock-out options Η καθορισµένη πληρωµή γίνεται µόνο αν καθ 'όλη τη διάρκεια ζωής του δικαιώµατος προαίρεσης ή σε συγκεκριµένο χρονικό διάστηµα κατά τη διάρκεια ζωής του δικαιώµατος προαίρεσης, η τρέχουσα αξία του υποκείµενου δεν φθάνει ποτέ ένα κατώτατο όριο ή ορισµένα κατώτατα όρια που καθορίζονται εκ των προτέρων. Σε µια τέτοια περίπτωση, κάθε φορά που το καθορισµένο όριο ή τα καθορισµένα όρια έχουν επιτευχθεί, το δικαίωµα προαίρεσης καθίσταται άκυρο και έτσι χάνει την αξία του, ανεξάρτητα από τη µετέπειτα εξέλιξη της τιµής της του υποκείµενου. Asian options Για αυτά τα δικαιώµατα προαίρεσης, µια µέση αξία προέρχεται από την αγοραία αξία του υποκείµενου κατά τη διάρκεια µιας συγκεκριµένης χρονικής περιόδου. Αυτός ο µέσος όρος χρησιµοποιείται για να καθορίσει την αξία του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου που πρέπει να παραδοθεί (µέσος όρος δικαιώµατος) ή την τιµή εξάσκησης που πρέπει να πληρωθεί (µέσος όρος εξάσκησης - δικαιώµατος). Ο υπολογισµός της µέσης τιµής για το υποκείµενο µπορεί να οδηγήσει σε: o average-rate-option: η αξία του δικαιώµατος προαίρεσης στην ηµεροµηνία λήξης είναι χαµηλότερη για τον αγοραστή και σηµαντικά υψηλότερη για τον πωλητή από τη διαφορά µεταξύ της τιµής εξάσκησης και της αγοραίας αξίας του υποκείµενου µέσου κατά τη λήξη o average-strike option: η τιµή εξάσκησης του δικαιώµατος προαίρεσης αγοράς είναι υψηλότερη από την τιµή που συµφωνήθηκε αρχικά ή η τιµή εξάσκησης του δικαιώµατος πώλησης, είναι χαµηλότερη από την τιµή που είχε αρχικά συµφωνηθεί. Lookback options Η αγοραία αξία του υποκείµενου καταγράφεται περιοδικά για µία καθορισµένη χρονική περίοδο. Για την επιλογή της τιµής εξάσκησης, η χαµηλότερη τιµή (call option) ή η υψηλότερη τιµή (put option) του υποκείµενου γίνεται η τιµή εξάσκησης. Για την τιµή του Lookback option, η τιµή εξάσκησης παραµένει αµετάβλητη, αλλά η υψηλότερη τιµή (call option) ή η χαµηλότερη τιµή (put option) χρησιµοποιείται για τον υπολογισµό της αξίας του υποκείµενου. Ως εκ τούτου, ο κίνδυνος είναι ότι η υπολογιζόµενη τιµή εξάσκησης ή η υπολογιζόµενη αξία του υποκείµενου ποικίλλει σηµαντικά από τις επικρατούσες αγοραίες τιµές κατά την ηµεροµηνία λήξης. Συνεπώς, στις παραπάνω περιπτώσεις, ο πωλητής πρέπει να γνωρίζει ότι µετά τον υπολογισµό ή την εξάσκηση του δικαιώµατος, η πιο µη συµφέρουσα, τιµή εξάσκησης ή αγοραία αξία, θα εφαρµοστεί. Contingent options DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 8 of 25

9 Οι αγοραστές αυτών των δικαιωµάτων προαίρεσης πρέπει να πληρώσουν µόνο το ασφάλιστρο (premium) εάν η αγοραία αξία του υποκείµενου φθάσει ή υπερβεί την τιµή εξάσκησης κατά τη διάρκεια της ζωής του δικαιώµατος προαίρεσης ("αµερικανικού τύπου") ή κατά την ηµεροµηνία λήξης ("ευρωπαϊκού τύπου"). Ο κίνδυνος, συνεπώς, είναι να προκύψει υποχρεωτική καταβολή του συνόλου του ασφαλίστρου (premium) ακόµα και αν το δικαιώµατα προαίρεσης είναι µόλις "in-the-money" ή "at-the-money". Cliquet and ladder options o Cliquet options: η τιµή εξάσκησης τροποποιείται περιοδικά για την επόµενη περίοδο - σε γενικές γραµµές σε τακτά χρονικά διαστήµατα - για την ευθυγράµµισή της µε την αγοραία αξία του υποκειµένου. Μια πραγµατική αξία, αν ισχύει, υπολογίζεται και αθροίζεται κατά τη διάρκεια ζωής του δικαιώµατος προαίρεσης. o Ladder options: στην περίπτωση αυτή, οι τροποποιήσεις πραγµατοποιούνται περιοδικά µόνο όταν το υποκείµενο έχει ήδη φτάσει τις καθορισµένες αγοραίες τιµές. Κανονικά, µόνο η υψηλότερη αγοραία αξία λαµβάνεται υπόψη. Κατά την ηµεροµηνία λήξης, ο πωλητής του cliquet option υποχρεούται να καταβάλει όλες τις συσσωρευµένεςκλείδωµενες αγοραίες τιµές σε συνδυασµό µε κάποια εγγενή αξία του δικαιώµατος προαίρεσης και ο πωλητής του Ladder option πρέπει να πληρώσει την υψηλότερη κλειδωµένη αγοραία αξία. Για τον πωλητή, το ποσό που πρέπει να καταβληθεί µπορεί να είναι σηµαντικά υψηλότερο από την εγγενή αξία του δικαιώµατος προαίρεσης κατά την ηµεροµηνία λήξης. Spread και outperformance options Και οι δύο τύποι δικαιωµάτων προαίρεσης βασίζονται σε δύο υποκείµενα στοιχεία ενεργητικού. Με το spread option, η απόλυτη διαφορά στην κίνηση µεταξύ των τιµών των δύο υποκείµενων στοιχείων ενεργητικού, αποτελεί τη βάση για τον υπολογισµό της αξίας του δικαιώµατος προαίρεσης. Με το outperformance option, η σχετική διαφορά, δηλαδή το ποσοστό βελτίωσης της αξίας ενός αγαθού έναντι του άλλου, λαµβάνεται υπόψη. Ο κίνδυνος είναι ότι, παρά τη θετική απόδοση της αγοραίας αξίας των δύο στοιχείων ενεργητικού, η διαφορά απόδοσης µεταξύ των υποκείµενων στοιχείων ενεργητικού µπορεί να είναι ίση ή ακόµη χαµηλότερη, έχοντας αντίκτυπο στην αξία του δικαιώµατος προαίρεσης. Compound options Τα υποκείµενα στοιχεία ενεργητικού τέτοιων δικαιωµάτων προαίρεσης είναι δικαιώµατα προαίρεσης. Τα προϊόντα αυτά µπορεί να εµπεριέχουν, κατά συνέπεια, µεγάλες αποτελέσµατα µόχλευσης (leverage effect), τα οποία µπορεί να προκαλέσουν σηµαντικές οικονοµικές υποχρεώσεις Άλλες ειδικές περιπτώσεις δικαιωµάτων προαίρεσης: ικαιώµατα Αγοράς Μετοχών ( ΑΜ) ή Share Warrants Τα ικαιώµατα Αγοράς Μετοχών αποτελούν έναν εναλλακτικό τρόπο για έναν εκδότη να αντλήσει κεφάλαια. Ο κάτοχος ΑΜ έχει το δικαίωµα και όχι την υποχρέωση να αγοράσει ένα συγκεκριµένο αριθµό µετοχών σε προσυµφωνηµένη τιµή (που ονοµάζεται τιµή εξάσκησης) σε συγκεκριµένες ηµεροµηνίες µέχρι τη λήξη τους. Τα ΑΜ δεν παρέχουν µέρισµα ή οποιοδήποτε άλλο είδος πληρωµής και αν δεν έχουν ασκηθεί µέχρι την ηµεροµηνία λήξης τους, λήγουν και χάνουν την αξία τους. Η τιµή διαπραγµάτευσης τους είναι άµεσα συνδεδεµένη µε την απόδοση της µετοχής της Εταιρείας και, συνήθως, οι διακυµάνσεις στις τιµές τους είναι υψηλότερες (ως ποσοστό) από την τιµή της µετοχής. Τα ΑΜ αντιµετωπίζονται ως χρηµατοπιστωτικά µέσα υψηλού κινδύνου λόγω των σηµαντικών διακυµάνσεων της αξίας τους και τους υψηλότερους κινδύνους που αυτό συνεπάγεται. ικαιώµατα (Rights) Τα ικαιώµατα δίνουν το δικαίωµα στον ιδιοκτήτη τους να αγοράσει ένα συγκεκριµένο αριθµό των µετοχών από τον εκδότη των υποκείµενων µετοχών σε µια προκαθορισµένη τιµή (συνήθως χαµηλότερη από την αγοραία αξία). Τα DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 9 of 25

10 ικαιώµατα εκδίδονται για ένα σύντοµο χρονικό διάστηµα µετά το οποίο λήγουν. Εάν ασκηθεί αυτό το δικαίωµα, ο ιδιοκτήτης έχει την υποχρέωση να καταβάλει στον εκδότη την τιµή εξάσκησης. Η εξάσκηση του ικαιώµατος θα δώσει στον ιδιοκτήτη όλα τα δικαιώµατα και τους κινδύνους της ιδιοκτησίας των υποκείµενων µετοχών. Τα δικαιώµατα εκτίθενται σε όλους τους χρηµατοοικονοµικούς κινδύνους και ως εκ τούτου, θεωρούνται ως χρηµατοοικονοµικά µέσα υψηλού κινδύνου. E.2.2 Προθεσµιακές Συµβάσεις (Forwards) / Συµβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης (Futures) Τα Συµβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης είναι συµβόλαια που αποτελούν αντικείµενο διαπραγµάτευσης στο χρηµατιστήριο και είναι τυποποιηµένα όσον αφορά την ποσότητα του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου καθώς και όσον αφορά την ηµεροµηνία λήξης της συναλλαγής. Over-the-counter (OTC) ή προθεσµιακές συµβάσεις είναι συµβόλαια που δε διαπραγµατεύονται σε χρηµατιστήριο αξιών και τα οποία µπορεί να είναι τυποποιηµένα ή να προκύπτουν ατοµικά από διαπραγµάτευση µεταξύ αγοραστή και πωλητή. Χαρακτηριστικά: Αρχικό απαιτούµενο περιθώριο: είτε πρόκειται για µια µελλοντική αγορά ή πώληση ενός υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου, ένα αρχικό περιθώριο καθορίζεται κατά τη σύναψη της σύµβασης. Το περιθώριο αυτό συνήθως εκφράζεται ως ποσοστό της αξίας της σύµβασης Περιθώριο διακύµανσης: καθ 'όλη τη διάρκεια της σύµβασης, ένα περιθώριο διακύµανσης προσδιορίζεται περιοδικά και απαιτείται από τον επενδυτή. Αντιπροσωπεύει το λογιστικό κέρδος ή ζηµία, που προέρχεται από την τροποποίηση της συµβατικής τιµής ή της τιµής του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου. Το περιθώριο διακύµανσης µπορεί να υπερβαίνει το αρχικό απαιτούµενο περιθώριο κατά πολύ. Η µέθοδος υπολογισµού του περιθωρίου διακύµανσης, είτε κατά τη διάρκεια της σύµβασης ή στο κλείσιµο, εξαρτάται από τους χρηµατιστηριακούς κανόνες σχετικά µε τις ειδικές συµβατικές διατάξεις της κάθε σύµβασης. Ο επενδυτής πρέπει να παρέχει άµεσα στην τράπεζα περιθώριο διακύµανσης κατόπιν αιτήµατος του τελευταίου. Εκκαθάριση: σε γενικές γραµµές, ο επενδυτής µπορεί, ανά πάσα στιγµή κατά τη διάρκεια της ζωής της σύµβασης, να πωλήσει ή να εκκαθαρίσει τη σύµβαση πριν από τη λήξη, είτε πωλώντας τη σύµβαση ή συνάπτοντας αντίθετη σύµβαση όσον αφορά την παράδοση και τις υποχρεώσεις υποδοχής (reception obligations). Στην τελευταία αυτή περίπτωση, οι διατάξεις της αντίθετης σύµβασης θα είναι τέτοιες ώστε οι υποχρεώσεις παράδοσης και παραλαβής που προκύπτουν από τις δύο συµβάσεις να αλληλοαναιρούνται. Η εκκαθάριση θα θέσει τέλος στις θέσεις κινδύνου που προκύπτουν: τα συσσωρευµένα κέρδη και ζηµίες µέχρι την εκκαθάριση πραγµατοποιούνται. Ρύθµιση: συµβάσεις που δεν έχουν πωληθεί µέχρι την αποπληρωµή πρέπει να πραγµατοποιούνται από τα ενδιαφερόµενα µέρη. Συµβάσεις που έχουν ως ασφάλεια απτά περιουσιακά στοιχεία µπορεί να γίνουν µε την αποτελεσµατική παράδοση των περιουσιακών στοιχείων καθώς και µε διακανονισµό τοις µετρητοίς (αν και η φυσική παράδοση είναι το πιο συνηθισµένο), ενώ οι συµβάσεις που έχουν ως υποκείµενα επιτόκια αναφοράς (µε την εξαίρεση των νοµισµάτων) δεν µπορούν να εκτελεστούν µε πραγµατική παράδοση του υποκείµενου. Σε περίπτωση µιας πραγµατοποιηθέντας παράδοσης του υποκείµενου µέσου, οι συµβατικές υποχρεώσεις πρέπει να πραγµατοποιούνται πλήρως, ενώ για τις συµβάσεις του χρηµατικού διακανονισµού, µόνο η διαφορά µεταξύ της τιµής που συµφωνήθηκε κατά τη σύναψη της σύµβασης και της αγοραίας τιµής κατά την εκτέλεση της σύµβασης είναι πληρωτέα. Ως εκ τούτου, οι επενδυτές χρειάζονται περισσότερα διαθέσιµα κεφάλαια για τις συµβάσεις που προβλέπουν την πραγµατική παράδοση του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου από ό τι για τις συµβάσεις που προβλέπουν διακανονισµό τοις µετρητοίς. Ειδικοί Κίνδυνοι Επενδύσεων: Ο επενδυτής αναλαµβάνει κάποιο κίνδυνο, εάν η εξέλιξη της πραγµατικής αξίας της σύµβασης ή του υποκείµενου στοιχείου του ενεργητικού δεν είναι σύµφωνη µε την εξέλιξη που προβλεπόταν από τον επενδυτή κατά τη σύναψη της σύµβασης. Παρά την αύξηση στην τιµή της σύµβασης ή του υποκείµενου µέσου, ο πωλητής των συµβολαίων θα πρέπει να παραδώσει το υποκείµενο περιουσιακό στοιχείο στην αρχικά συµφωνηθείσα τιµή, η οποία µπορεί να είναι πολύ χαµηλότερη από την τρέχουσα τιµή. Για τον πωλητή, ο κίνδυνος είναι ίσος µε τη διαφορά µεταξύ της τιµής που συµφωνήθηκε κατά τη σύναψη της σύµβασης και την αγοραία αξία κατά την ηµεροµηνία λήξης. εδοµένου ότι η αγοραία αξία µπορεί θεωρητικά να αυξηθεί κατά τρόπο αόριστο, η πιθανή απώλεια για τον πωλητή είναι απεριόριστη και µπορεί να υπερβαίνει τα απαιτούµενα περιθώρια. Σε περίπτωση που η αξία της σύµβασης ή των υποκείµενων στοιχείων ενεργητικού µειώνεται, ο αγοραστής των συµβολαίων θα πρέπει ακόµα να DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 10 of 25

11 δεχθεί το υποκείµενο περιουσιακό στοιχείο σε τιµή που συµφωνήθηκε στη σύµβαση η οποία δυνητικά µπορεί να είναι πολύ υψηλότερη από την τρέχουσα τιµή της αγοράς. Ως εκ τούτου, ο κίνδυνος του αγοραστή συνίσταται στη διαφορά µεταξύ της τιµής που συµφωνήθηκε κατά τη σύναψη της σύµβασης και την αγοραία αξία κατά την ηµεροµηνία λήξης. Έτσι, η µέγιστη ζηµία που µπορεί να έχει ο αγοραστής είναι η αρχικά συµφωνηθείσα τιµή. Η απώλεια αυτή µπορεί, ωστόσο, να υπερβαίνει κατά πολύ τα απαιτούµενα περιθώρια. Προκειµένου να περιοριστούν οι υπερβολικές διακυµάνσεις των τιµών, το χρηµατιστήριο µπορεί να καθορίσει όρια τιµών για ορισµένες συµβάσεις. Σε µια τέτοια περίπτωση, ο επενδυτής θα πρέπει να έχει κατά νου ότι, όταν ένα όριο τιµής έχει επιτευχθεί, µπορεί να είναι πολύ δύσκολο αν όχι αδύνατο στιγµιαία να πωλήσει τη σύµβαση. Έτσι, κάθε επενδυτής θα πρέπει, πριν εισέλθει σε ένα προθεσµιακό συµβόλαιο, να κάνει µια έρευνα σχετικά µε την ύπαρξη αυτών των ορίων. Η πώληση ενός υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου σε προθεσµιακό συµβόλαιο χωρίς να υπάρχει στην ιδιοκτησία του πωλητή κατά τη σύναψη της σύµβασης (short sale), ενέχει τον κίνδυνο ότι ο πωλητής θα πρέπει να αγοράσει το υποκείµενο περιουσιακό στοιχείο σε µια εξαιρετικά δυσµενή αγοραία τιµή, προκειµένου να είναι σε θέση, κατά τη λήξη, να εκτελέσει την υποχρέωση του να παραδώσει την υποκείµενη αξία. Για τις τυποποιηµένες εξωχρηµατιστηριακές συναλλαγές, η αγορά είναι εν γένει διαφανής και µε ρευστότητα. Ως εκ τούτου, η πώληση των συµβάσεων µπορεί να γίνει κανονικά. Ωστόσο, δεν υπάρχει αγορά για µεµονωµένες εξωχρηµατιστηριακές συµφωνίες µεταξύ του αγοραστή και του πωλητή. Αυτός είναι ο λόγος γιατί το closing-out είναι δυνατό µόνο µε τη συγκατάθεση του άλλου µέρους. Μια προθεσµιακή συναλλαγή επιτρέπει την πώληση ή την αγορά ενός νοµίσµατος σε µελλοντική ηµεροµηνία και σε µια τιµή που καθορίζεται κατά τη σύναψη της σύµβασης. Αυτό το είδος των επενδύσεων επιτρέπει την εξάλειψη του συναλλαγµατικού κινδύνου. Επιπλέον, η πριµοδότηση δεν θα πρέπει να καταβληθεί κατά τη σύναψη της σύµβασης. Ο βασικός κίνδυνος για τον επενδυτή είναι η απώλεια των κερδών σε περίπτωση που η εξέλιξη των επιτοκίων της αγοράς είναι ευνοϊκότερη από την εξέλιξη των συναλλαγµατικών ισοτιµιών που ανάµενε κατά τη σύναψη της σύµβασης. Τέλος, υπάρχουν συγκεκριµένοι κίνδυνοι που σχετίζονται µε τις συνδυαζόµενες συναλλαγές και εξαρτώνται από τον αριθµό των συνδυασµένων συναλλαγών καθώς και τους κινδύνους που συνδέονται µε µεµονωµένες συναλλαγές. Οι κίνδυνοι που συνδέονται µε τέτοιες συνδυαζόµενες συναλλαγές µπορεί να διαφέρουν όταν τα στοιχεία αυτού του συνδυασµού πωληθούν. E.2.3 Συµβάσεις ανταλλαγής (Swaps) Οι συµβάσεις ανταλλαγής είναι συµβάσεις, στις οποίες οι αντισυµβαλλόµενοι συµφωνούν να ανταλλάσσουν ροές τόκων ή συναλλάγµατος. Οι ανταλλαγές χωρίζονται σε κατηγορίες ανάλογα µε το τύπο τους: οι δύο βασικοί τύποι των συµβάσεων ανταλλαγών είναι οι ανταλλαγές νοµισµάτων και επιτοκίων. Οι συµβάσεις ανταλλαγής συναλλάγµατος αποτελούν την ανταλλαγή των δύο νοµισµάτων στα οποία το ένα µέρος πωλεί ένα ποσό συναλλάγµατος στο άλλο συµβαλλόµενο µέρος στην τιµή spot (spot price) και αγοράζει ένα άλλο ποσό συναλλάγµατος. Αυτό το συµβαλλόµενο µέρος συµφωνεί να αγοράσει πίσω στη λήξη του σε προσυµφωνηµένη τιµή που αντιστοιχεί στην τιµή spot (spot price) αυξηµένη ή µειωµένη κατά τη διαφορά του επιτοκίου µεταξύ των δύο επενδύσεων, δεδοµένου ότι οι δύο συνβάσεις ανταλλαγής έχουν ίσοδύναµους όρους για κάθε νόµισµα. Ο βασικός κίνδυνος στις συµβάσεις ανταλλαγής αυτού του τύπου συνδέεται µε τον επιτοκιακό κίνδυνο των συναλλαγµατικών ισοτιµιών. Άλλοι κίνδυνοι που εµφανίζονται σε συµβάσεις ανταλλαγής ισοτιµιών σχετίζονται µε το συναλλαγµατικό κίνδυνο µόνο στα επιτόκια, τον κίνδυνο ρευστότητας και τον κίνδυνο αντισυµβαλλοµένου. Το δεύτερο είδος συµβάσεων ανταλλαγής, στις οποίες τα µέρη ανταλλάσσουν συναλλαγµατικές ισοτιµίες, δηλαδή συνάπτουν µια συµφωνία να καταβάλουν σε καθορισµένα χρονικά διαστήµατα ποσά που αντιστοιχούν στην εφαρµογή διαφορετικών επιτοκίων επί ενός δεδοµένου ονοµαστικού ποσού. Οι βασικοί κίνδυνοι που εµπεριέχονται σε τέτοιου είδους συµβάσεις ανταλλαγής είναι ο επιτόκιακός κίνδυνος και ο κίνδυνος αντισυµβαλλοµένου. E.2.4 Χρηµατοοικονοµικές συµβάσεις επί διαφορών (Contracts for differences) DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 11 of 25

12 Οι χρηµατοοικονοµικές συµβάσεις επί διαφορών είναι συναλλαγές που συνδέονται µε µετοχές στις οποίες όµως δεν είναι απαραίτητη η κατοχή των ίδιων των µετοχών. Πρόκειται για συµβάσεις µικρής διάρκειας, απόρροια συµφωνίας µεταξύ των µερών, και αντικατοπτρίζουν την απόδοση µιας συγκεκριµένης µετοχής ή ενός δείκτη. Όπως και στην περίπτωση των µετοχών, τα πιθανά κέρδη ή οι πιθανές ζηµίες καθορίζονται από τη διαφορά µεταξύ της τιµής αγοράς και της τιµής πώλησης του χρηµατοοικονοµικού προϊόντος. E.2.5 Συµφωνίες επαναγοράς (Repos)/Αντίστροφες Συµφωνίες επαναγοράς (Reverse Repos.) Η συµφωνία επαναγοράς (repo) είναι µια διευθέτηση που περιλαµβάνει την πώληση χρηµατοοικονοµικών µέσων σε µια συγκεκριµένη τιµή µε τη δέσµευση της επαναγοράς των ίδιων ή παρόµοιων χρηµατοοικονοµικών µέσων σε µια συγκεκριµένη τιµή και σε µια προκαθορισµένη µελλοντική ηµεροµηνία. Στην πραγµατικότητα, πρόκειται για την ανταλλαγή των κεφαλαίων και στοιχείων ενεργητικού. Σε ένα Reverse Repo ο αγοραστής συµφωνεί να αγοράσει χρηµατοοικονοµικά µέσα και αναλαµβάνει την υποχρέωση να µεταπωλήσει στον πωλητή τα ίδια ή ισοδύναµα χρηµατοοικονοµικά µέσα σε µια προκαθορισµένη τιµή και µια προκαθορισµένη ηµεροµηνία στο µέλλον. E.3 Οµόλογα Οµόλογο είναι τίτλος ο οποίος αντιπροσωπεύει το χρέος του εκδότη εταιρείας ή οντότητας που έκδοσε το οµόλογο προς τον επενδυτή. Όταν ένας επενδυτής αγοράζει ένα οµόλογο, δανείζει ένα χρηµατικό ποσό στον εκδότη του οµολόγου το οποίο, µε τη σειρά του, συνιστά οφειλή η οποία πρέπει να εξοφληθεί στην καθορισµένη ηµεροµηνία σύµφωνα µε τη σχετική τεκµηρίωση της έκδοσης. Όπως σε οποιοδήποτε δάνειο, ο εκδότης έχει την υποχρέωση να πληρώσει τόκο στον δανειστή όπως επίσης και το κεφάλαιο στην ηµερµηνία λήξης ή στις περιόδους που έχουν καθοριστεί µε βάση τις συνθήκες που εκδόθηκαν. Κυβερνητικοί οργανισµοί ή εταιρείες θα µπορούσαν να εκδίδουν οµόλογα. Τα οµόλογα µπορεί να είναι διαπραγµατεύσιµα στις αγορές οµολόγων. Χαρακτηριστικά: Απόδοση: πληρωµές τόκων, η πιθανή αύξηση της τιµής (διαφορά µεταξύ της τιµής αγοράς / έκδοσης και τιµής πώλησης / εξαγοράς ιάρκεια: βραχυπρόθεσµα (έως 4 χρόνια), µεσοπρόθεσµα (4-8 χρόνια) ή µακροχρόνια (πάνω από 8 χρόνια) Νόµισµα: εθνικό νόµισµα του επενδυτή ή ξένο νόµισµα. Μπορεί να παρέχεται η αποπληρωµή του κεφαλαίου και των τόκων να γίνει σε διαφορετικά νοµίσµατα. Σε µια τέτοια περίπτωση, δικαίωµα προαίρεσης µπορεί να συνδεθεί µε το οµόλογο, προκειµένου να περιοριστεί ο κίνδυνος της συναλλαγµατικής ισοτιµίας Μορφή: µεµονωµένα έγγραφα µε συγκεκριµένες ονοµαστικές αξίες (που µπορούν να παραδοθούν στον επενδυτή) ή συλλογικά που εκπροσωπούνται από ένα γενικό πιστοποιητικό, το οποίο έχει κατατεθεί σε τράπεζα θεµατοφύλακα Τιµή έκδοσης: στο άρτιο (100% της ονοµαστικής αξίας), κάτω από το άρτιο (η τιµή έκδοσης είναι χαµηλότερη από την ονοµαστική αξία) ή υπέρ το άρτιο (η τιµή έκδοσης είναι υψηλότερη από την ονοµαστική αξία) Τόπος έκδοσης: µπορεί να είναι η εγχώρια αγορά του επενδυτή ή και ξένη αγορά; Αποπληρωµή: o προγραµµατισµένη αποπληρωµή: εκτός αν προβλέπεται διαφορετικά ή εκτός εάν ο εκδότης καταστεί αφερέγγυος, τα δάνεια εξοφλούνται είτε κατά την ηµεροµηνία λήξης, είτε µέσω ετήσιων δόσεων (συνήθως µετά από µια προκαθορισµένη περίοδο), ή σε διαφορετικές ηµεροµηνίες που καθορίστηκαν o από κλήρωση (συνήθως µετά από µια προκαθορισµένη περίοδο) απρογραµµάτιστη αποπληρωµή: ο εκδότης µπορεί να διατηρήσει το δικαίωµα να εξοφλήσει σε µια ηµεροµηνία που θα καθορίσει, κατά την κρίση του, σε µεταγενέστερο στάδιο Τόκοι: οι τόκοι εξαρτώνται από τους όρους και τις προϋποθέσεις του δανείου π.χ. σταθερού επιτοκίου για όλη τη διάρκεια ή κυµαινόµενου επιτοκίου συνήθως συνδεόµενο µε τα επιτόκια της αγοράς (π.χ. Libor ή Euribor). Στην τελευταία αυτή περίπτωση, ένα ελάχιστο και / ή µέγιστο επιτόκιο µπορεί να παρέχεται; Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (π.χ. σχέσεις µεταξύ εκδότη και τεπενδυτή): ορίζεται σύµφωνα µε τους όρους και τις προϋποθέσεις έκδοσης των σχετικών οµολόγων. Ειδικοί Κίνδυνοι Επενδύσεων DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 12 of 25

13 Τα οµόλογα είναι εκτεθειµένα σε µεγάλο αριθµό ειδικών επενδυτικών κινδύνων, όπως ο κίνδυνος αφερεγγυότητας και η πρόβλεψη του κινδύνου αναχρηµατοδότησης. Ο κίνδυνος αφερεγγυότητας είναι ο κίνδυνος του εκδότη να πτωχεύσει προσωρινά ή µόνιµα, που συνεπάγεται την αδυναµία του να ξεπληρώσει τους τόκους και / ή το αρχικό ποσό του δανείου. Η φερεγγυότητα ενός εκδότη µπορεί να αλλάξει ανάλογα µε την εξέλιξη ορισµένων παραγόντων κατά τη διάρκεια της ζωής του οµολόγου. Αυτό µπορεί να οφείλεται κυρίως στη γενική εξέλιξη της οικονοµίας, σε αλλαγές που σχετίζονται µε την εταιρεία, τον οικονοµικός τοµέα του εκδότη ή / και της αντίστοιχης χώρας καθώς και πολιτικές αλλαγές που συνεπάγονται σηµαντικές οικονοµικές συνέπειες. Ο κίνδυνος αφερεγγυότητας είναι περισσότερο ή λιγότερο σηµαντικός ανάλογα µε το αν τα οµόλογα έχουν εκδοθεί από δηµόσιο φορέα ή από ιδιωτικό φορέα. Ο κίνδυνος αυτός σχετίζεται επίσης µε την εθνικότητα του εκδότη κυβερνητικού φορέα ή το είδος ή τοµέα δραστηριότητας του ιδιωτικού φορέα που εξέδωσε τα οµόλογα (πιστωτικό ίδρυµα, βιοµηχανική επιχείρηση, κλπ.) καθώς και την πιστοληπτική ικανότητα του τελευταίου. Ο κίνδυνος αφερεγγυότητας είναι πιο περιορισµένος, αν τα οµόλογα είναι εξασφαλισµένα. Ωστόσο, σε µια τέτοια περίπτωση, η πρόσθετη προστασία που παρέχεται στον επενδυτή θα πρέπει να αξιολογείται µε βάση την κατάσταση και φερεγγυότητα του εγγυητή. Ως θέµα αρχής, τα οµόλογα που εκδίδονται από φορείς οι οποίοι θεωρούνται ως ασφαλείς γενικά προσφέρουν χαµηλότερες αποδόσεις. Ως εκ τούτου, ο κίνδυνος της ολικής απώλειας της επένδυσης είναι χαµηλότερος. Η επιδείνωση της πιστοληπτικής ικανότητας του εκδότη, επηρεάζει εξίσου µε αρνητικό τρόπο η τιµή των σχετικών χρηµατοδοτικών µέσων. Η αβεβαιότητα σχετικά µε την εξέλιξη των επιτοκίων συνεπάγεται ότι ο αγοραστής ενός χρηµατοοικονοµικού µέσου σταθερού επιτοκίου φέρει τον κίνδυνο της µείωσης της τιµής του εν λόγω χρηµατοοικονοµικού µέσου σε περίπτωση αύξησης των επιτοκίων. Η ευαισθησία των οµολόγων στις διακυµάνσεις των επιτοκίων εξαρτάται κυρίως από την περίοδο που αποµένει µέχρι τη λήξη του οµολόγου και το επίπεδο των ονοµαστικών επιτοκίων. Ο εκδότης ενός οµολόγου µπορεί να συµπεριλάβει µια διάταξη που θα του επιτρέψει να αποπληρώσει νωρίτερα τον οµολογιούχο σε περίπτωση για παράδειγµα της µείωσης των επιτοκίων στις αγορές. Μια τέτοια πρόωρη αποπληρωµή µπορεί να έχει επιπτώσεις στην απόδοση που αναµένει ο επενδυτής. Υπάρχουν επίσης κινδύνοι που σχετίζονται ειδικά µε οµολογίες εξαγοράσιµες από τυχαία γεγονότα. Η ηµεροµηνία λήξης των οµολόγων που είναι εξαγοράσιµα µετά από κάποιο τυχαίο γεγονός είναι δύσκολο να προσδιοριστεί, έτσι ώστε απρόσµενες αλλαγές µπορούν να λάβουν χώρο στην απόδοση των οµολόγων αυτών. Εάν το οµόλογο που έχει εκδοθεί σε µια ξένη αγορά, κατ 'αρχήν διέπεται από το δίκαιο της χώρας έκδοσης. Ο επενδυτής θα πρέπει να ενηµερωθεί σχετικά µε πιθανές επιπτώσεις της εφαρµογής αυτού του δικαίου στα δικαιώµατα του. Κίνδυνοι από συγκεκριµένα είδη οµολόγων: Όσον αφορά ορισµένα είδη οµολόγων, πρόσθετοι κίνδυνοι µπορεί να υπάρχουν: π.χ. οµόλογα κυµαινόµενου επιτοκίου (floating rate notes), οµόλογα αντίστροφου µεταβλητού επιτοκίου (reverse floating rate notes), οµόλογα µηδενικού επιτοκίου (zero coupon bond), οµόλογα ξένου συναλλάγµατος (bonds in a foreign currency), µετατρέψιµα οµόλογα (convertible bonds), οµόλογα συνδεόµενα µε δείκτες ή προθεσµιακά συµβόλαια σε δείκτες (index or option-linked bonds), οµόλογα µειωµένης εξασφάλισης (subordinated bonds) κλπ. Για αυτούς τους τύπους των οµολόγων, ο επενδυτής θα πρέπει να κάνει έρευνα σχετικά µε τους κινδύνους που περιγράφονται στο ενηµερωτικό δελτίο και την έκδοση και να µην αγοράζει αυτά τα χρηµατοοικονοµικά µέσα, πριν να είναι βέβαιος ότι κατανοεί όλους τους κινδύνους. Παρέχουµε µια σύντοµη περιγραφή τους συµπληρωµατικούς κινδύνους που προκύπτουν για τον επενδυτή σε σχέση µε τα συγκεκριµένα οµόλογα. Οµόλογα Κυµαινόµενου επιτοκίου (Floating rate bonds) Οµόλογα µε κυµαινόµενο επιτόκιο µπορούν να λάβουν διάφορες µορφές. Για παράδειγµα, µπορούν να λάβουν τη µορφή οµολόγων µετακινούµενου επιπέδου, τα οποία είναι µεταβλητού επιτοκίου οµόλογα τα οποία πληρώνουν ένα ελάχιστο επίπεδο τόκου. Ως εκ τούτου, σε περίπτωση που το σύνολο του επιτοκίου αναφοράς και του DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 13 of 25

14 περιθωρίου πέσει κάτω από αυτό το επίπεδο, ο επενδυτής θα εισπράξει πληρωµή των συµφερόντων τουλάχιστον το ελάχιστο ποσοστό που καθορίζεται εκ των προτέρων. Αντίθετα, για τα οµόλογα µε µετακινούµενο ανώτατο όριο, το ποσοστό των τόκων που καταβάλλονται στον επενδυτή περιορίζεται στο µέγιστο ποσό που καθορίζεται εκ των προτέρων. Για αυτά τα οµόλογα, δεν είναι δυνατό να προβλεφθούν, από την έκδοσή τους, η πραγµατική απόδοση της επένδυσης και ποικίλλουν ανάλογα µε τις διακυµάνσεις των επιτοκίων της αγοράς. Για ορισµένα οµόλογα µεταβλητού επιτοκίου, µπορεί να προβλεφθεί ότι οι κινήσεις των επιτοκίων προς την αντίθετη κατεύθυνση των επιτοκίων της αγοράς (δηλαδή οµόλογα αντίστροφου κυµαινόµενου επιτοκίου). Γι 'αυτά τα µεσοπρόθεσµα ή µακροπρόθεσµα οµόλογα, το επιτόκιο που καταβάλλεται στον επενδυτή υπολογίζεται σύµφωνα µε τη διαφορά µεταξύ ενός σταθερού επιτοκίου και του επιτοκίου αναφοράς (π.χ. 16% µείον LIBOR). Αυτό σηµαίνει ότι τα έσοδα από τόκους του επενδυτή αυξάνονται όταν το επιτόκιο αναφοράς πέφτει. Η τιµή των οµολόγων αυτών συνήθως υπόκεινται σε υψηλότερες διακυµάνσεις από τα οµόλογα σταθερού επιτοκίου που έχουν την ίδια διάρκεια. Υπάρχουν επίσης µετατρέψιµα οµόλογα µε κυµαινόµενο επιτόκιο που δίνουν στον επενδυτή ή τον εκδότη (ανάλογα µε τους όρους και τις προϋποθέσεις των οµολόγων) το δικαίωµα να µετατρέψει τα οµόλογα σε ένα κανονικό σταθερού επιτοκίου οµόλογο. Αν ο εκδότης διατηρεί το δικαίωµα αυτό, η πραγµατική απόδοση των οµολόγων µπορεί να είναι µικρότερη από εκείνη που προβλέπεται από τον επενδυτή. Οµόλογα µηδενικού επιτοκίου (Zero coupon bonds) Τα οµόλογα µηδενικού επιτοκίου δεν επιφέρουν τοκοµερίδια. Αντί των περιοδικών πληρωµών του τόκου, ο επενδυτής λαµβάνει τη διαφορά µεταξύ της τιµής εξόφλησης και της τιµής έκδοσης (επιπρόσθετα από την αποπληρωµή του αρχικού κεφαλαίου). Τα εν λόγω οµόλογα εκδίδονται συνήθως µε έκπτωση της ονοµαστικής τους αξίας τους και εξοφλούνται στη λήξη τους στο άρτιο. Το µέγεθος της έκπτωσης υπέρ του επενδυτή εξαρτάται από την λήξη του οµολόγου, την πιστοληπτική ικανότητα του δανειολήπτη και τα επιτόκια που επικρατούν στην αγορά. Ως εκ τούτου, αυτά τα οµόλογα προσφέρουν στους επενδυτές ένα σταθερό εφάπαξ ποσό σε µελλοντική ηµεροµηνία, εάν το οµόλογο παραµείνει στη κατοχή τους µέχρι τη λήξη (η οποία µπορεί να έχει διάφορες φορολογικές επιπτώσεις ανάλογα µε τη χώρα). Αντίθετα, εάν το οµόλογο πωληθεί πριν από τη λήξη, ο επενδυτής θα λάβει µόνο την καταβολή του τιµήµατος πώλησης των οµολόγων. Ως εκ τούτου, αν τα αγοραία επιτόκια αυξάνονται, η τιµή των οµολόγων αυτών πέφτει πιο απότοµα από ό, τι για τις άλλες οµολογίες µε την ίδια διάρκεια και την πιστοληπτική ικανότητα. Επιπλέον, στην περίπτωση όπου οι οµολογίες είναι σε ξένο νόµισµα, υπάρχει επίσης αυξηµένος κίνδυνος των συναλλαγµατικών ισοτιµιών, επειδή οι πληρωµές τόκων δεν πραγµατοποιούνται σε τακτική βάση κατά τη διάρκεια της ζωής του οµολόγου, αλλά υπάρχει µόνο η καταβολή ποσού εφάπαξ σε µια µελλοντική ηµεροµηνία που καθορίζεται εκ των προτέρων. Οµόλογα Συνδυασµένου επιτοκίου ή/και κλιµακωτού επιτοκίου (Combined-interest bonds or stepup bonds) Για τα οµόλογα συνδυασµένου επιτοκίου, ο επενδυτής δεν λαµβάνει πληρωµές τόκων σε ένα ενιαίο, σταθερό επιτόκιο καθ 'όλη τη διάρκεια ζωής της οµολογίας. Ωστόσο, τα οµόλογα αυτά είναι παρόµοια µε τα οµόλογα σταθερού επιτοκίου στο βαθµό που το επιτόκιο καθορίζεται εκ των προτέρων και δεν εξαρτάται από τις διακυµάνσεις των επιτοκίων της αγοράς. Αντί αυτού, το επιτόκιο αλλάζει αποκλειστικά κατά τη διάρκεια του οµολόγου, µετά από ένα σχέδιο που συµφωνήθηκε κατά τη στιγµή της έκδοσης. Για τα οµόλογα συνδυασµένου επιτοκίου, συµφωνείται ότι δεν θα υπάρξει κανένα κουπόνι για τα πρώτα χρόνια της ζωής του οµολόγου, αλλά το κουπόνι θα είναι άνω του µέσου όρου που θα πρέπει να καταβληθεί στον επενδυτή για τα υπόλοιπα έτη. Τα οµόλογα εκδίδονται συνήθως και εξοφλούνται στο άρτιο. Με οµόλογα κλιµακωτού επιτοκίου, ένα σχετικά χαµηλό κουπόνι καταβάλλεται αρχικά και ένα πολύ υψηλό καταβάλλεται στον επενδυτή για τα επόµενα έτη. Τα οµόλογα εκδίδονται συνήθως και εξοφλούνται στο άρτιο. Οµόλογα Αναπροσαρµοσµένου επιτοκίου (Phased interest rate bonds) Τα οµόλογα αυτά είναι στην πραγµατικότητα ένα υβρίδιο οµολόγων σταθερού και µεταβλητού επιτοκίου. Έχουν συνήθως διάρκειας 10 ετών, και πληρώνουν ένα σταθερό κουπόνι για τα πρώτα χρόνια. Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια µιας περιόδου αρκετών ετών, ο επενδυτής θα λάβει τους τόκους που υπολογίζονται µε βάση κυµαινόµενο DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 14 of 25

15 επιτόκιο ανάλογα µε τα επιτόκια της αγοράς. Για τα τελευταία χρόνια της ζωής του οµολόγου, τα οµόλογα πληρώνουν ένα σταθερό επιτόκιο στον επενδυτή. Οµόλογα συνδεδεµένα µε δείκτες (Index-linked bonds) Για τα εν λόγω οµόλογα, το ποσό εξαγοράς και / ή πληρωµές τόκων καθορίζονται µε βάση το επίπεδο του δείκτη ή ενός λογαριασµού διαχείρισης που καθορίζεται εκ των προτέρων - κατά την ηµεροµηνία εξαγορά ή πληρωµής τόκου που - και ως εκ τούτου δεν έχουν καθοριστεί. Τα οµόλογα αυτά είναι συχνά οµόλογα µηδενικού επιτοκίου. Τα εν λόγω οµόλογα εκδίδονται συνήθως σε δύο "δόσεις": Οµόλογα Ταύρος (bull bonds), οµόλογα τα οποία αυξάνονται σε αξία, αν ο δείκτης ανεβαίνει, και τα οµόλογα Αρκούδα (bear bonds) οµόλογα τα οποία αυξάνονται σε αξία, αν ο δείκτης πέφτει. Ο επενδυτής διατρέχει τον κίνδυνο των ζηµιών των τιµών, εάν η τιµή του δείκτη πέφτει ( οµόλογα Ταύρος ) ή αν η αξία του δείκτη αυξηθεί (οµόλογα Αρκούδας ). Οµόλογα µειωµένης εξασφάλισης (Subordinated bonds) Για τα εν λόγω οµόλογα, οι επενδυτές θα πρέπει να ενηµερωθούν για την σειρά κατάταξης του οµολόγου σε σύγκριση µε άλλα οµόλογα του εκδότη, δεδοµένου ότι, σε περίπτωση πτώχευσης του εκδότη, τα οµόλογα αυτά θα επιστρέφονται µόνο µετά την εξόφληση όλων των πιστωτών υψηλότερης βαθµολογίας (προνοµιούχες και pari passu οµόλογα). Γενικά, όσο καλύτερη είναι η θέση του πιστωτή σε περίπτωση αφερεγγυότητας, τόσο χαµηλότερη θα είναι η απόδοση του οµολόγου. Μετατρέψιµα / ΑΜ οµόλογα (Convertible/warrant bonds) Σε αυτή την περίπτωση, ο επενδυτής αποκτά το δικαίωµα να ανταλλάξει τα οµόλογα, σε συγκεκριµένο χρόνο ή σε µια συγκεκριµένη περίοδο, για τις µετοχές του εκδότη, σε αναλογία που καθορίζεται εκ των προτέρων. Υπάρχει συνήθως µια ελάχιστη κλειστή περίοδος κατά την οποία ένας επενδυτής δεν µπορεί να ασκήσει το δικαίωµα µετατροπής. Σε περίπτωση που το δικαίωµα µετατροπής δεν ασκείται, τα οµόλογα παραµένουνοµόλογα σταθερού επιτοκίου, το οποίο εξοφλείται στην ονοµαστική τους αξία.. Επειδή προσφέρουν ένα δικαίωµα µετατροπής, τέτοια οµόλογα προσφέρουν συνήθως ένα χαµηλότερο επιτόκιο από τα συνηθισµένα οµόλογα. Η τιµή των οµολόγων αυτών καθορίζεται κυρίως από την τιµή των υποκείµενων µετοχών. Μάλιστα, αν η τιµή των µετοχών πέσει, η τιµή των οµολόγων πέφτει. Ως εκ τούτου, ο κίνδυνος των ζηµιών στη τιµή είναι υψηλότερη από ότι για τα οµόλογα χωρίς δικαίωµα µετατροπής (αλλά συνήθως χαµηλότερος από τον κίνδυνο των απωλειών των τιµών που συνδέεται µε τις άµεσες επενδύσεις για τις σχετικές µετοχές). Υπάρχουν επίσης τα οµόλογα τα οποία παρέχουν στον επενδυτή το δικαίωµα να εγγραφεί για τις µετοχές και για το οµόλογο και όχι σαν εναλλακτική επιλογή. Αυτό το δικαίωµα εγγραφής είναι πιστοποιηµένο από ΑΜ που είναι αναπόσπαστα από το οµόλογο. Τα ΑΜ µπορεί να πωλούνται ξεχωριστά. Οι µετοχές του εκδότη µπορεί να αγοραστούν από τον επενδυτή µε την παράδοση των ΑΜ, µε όρους που συµφωνούνται εκ των προτέρων. Ο επενδυτής συνεχίζει, να κρατεί το οµόλογο µέχρι τη λήξη. Όσον αφορά τα οµόλογα µε τα δικαιώµατα µετατροπής, οι περιοδικές πληρωµές τόκων είναι συνήθως σχετικά χαµηλές. Επιπλέον, η τιµή των οµολόγων αυτών, µε συνηµµένο το ΑΜ, θα συνδέονται την τιµή των υποκείµενων µετοχών. Εάν τα οµόλογα είναι χωρίς ΑΜ, τότε ταξινοµούνται ως παραδοσιακά οµόλογα και, ως εκ τούτου, η τιµή τους καθορίζεται κυρίως από τα επιτόκια της αγοράς. Ορισµένες ειδικές µορφές οµολόγων που περιγράφονται στην προηγούµενη παράγραφο δίνουν στον κάτοχο του ΑΜ το δικαίωµα να αγοράσει ή να πουλήσει ένα άλλο οµόλογο που καθορίζεται εκ των προτέρων σε καθορισµένη τιµή. Ανταλλάξιµες Οµολογίες (Exchangeable Bonds) Αυτοί οι τύποι των οµολόγων επιτρέπουν στον επενδυτή να τα ανταλλάξει µε υπάρχουσες µετοχές τρίτης εταιρείας. Οι εκδότες αυτών των οµολόγων είναι εταιρείες που κατέχουν µετοχές σε άλλες εταιρείες. Οµόλογα Εξαγοράσιµα µε µετοχές (Bonds Redeemable in Shares) DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 15 of 25

16 Τα εν λόγω οµόλογα είναι µετατρέψιµα µόνο σε µετοχές, στο πλαίσιο της επιλογής του εκδότη. Ο κάτοχος οµολόγων είναι εκτεθειµένος στους ίδιους κινδύνους που ενυπάρχουν σε µετοχές. Οι κίνδυνοι που συνεπαγόταν σε όλα τα προαναφερθέντα µέσα που σχετίζονται µε τον πολύπλοκο χαρακτήρα τους. Για όσο χρονικό διάστηµα παραµένουν στην κατοχή του επενδυτή, ο επενδυτής εκτίθεται σε κινδύνους, καθώς και των πιθανών διακυµάνσεων και / ή τη µεταβλητότητα της αξίας των µεριδίων κεφαλαίου. Μετά τη µετατροπή, ανταλλαγή ή την εξόφληση των οµολόγων, οι επενδυτές εκτίθενται σε κινδύνους παρόµοιους µε εκείνους των µετοχών. Ανακλητά οµόλογα (Callable Bonds) Αυτοί οι τύποι οµόλογων επιτρέπουν στον εκδότη την πρόωρη αποπληρωµή (µερική ή πλήρη) του κεφαλαίου σε µια συγκεκριµένη χρονική περίοδο πριν από την καθορισµένη ηµεροµηνία λήξηςτων οµολόγων. Τα οµόλογα αυτά υπόκεινται σε κίνδυνο προπληρωµής. E.4 Μέσα Χρηµαταγοράς (Money Market Instruments) Μέσα χρηµαταγοράς είναι συνήθως χρεωστικοί τίτλοι που λήγουν σε ένα έτος ή λιγότερο (Γραµµατίων του ηµοσίου) και οι οποίοι συνήθως αποτελούν αντικείµενο διαπραγµάτευσης στις τοπικές αγορές χρήµατος. Κίνδυνοι που σχετίζονται µε αυτό το είδος των µέσων είναι ο κίνδυνος ρευστότητας, ο κίνδυνος επιτοκίου και η διαφορά πιστωτικού κινδύνου. E.5 Πιστοποιητικά πριµοδότησης (Bonus certificates) Τα πιστοποιητικά πριµοδότησης αντιπροσωπεύουν πνευµατικά δικαιώµατα, όπως ορίζεται στους όρους και τις προϋποθέσεις έκδοσης των εν λόγω οµολόγων. Σε γενικές γραµµές, έρχονται µε τη µορφή της ονοµαστικής αξίας χρεογράφων τα οποία παρέχουν το δικαίωµα στον κάτοχό τους σε ένα µέρος των κερδών της εταιρείας. Ως θέµα αρχής, πιστοποιητικά διανοµής σταθερής ή µεταβλητής πριµοδότησης πρέπει να διαχωρίζονται από τα πιστοποιητικά µπόνους µε την επιλογή ή το δικαίωµα µετατροπής. Σε περίπτωση ζηµιών από την εκδότρια εταιρεία, η πληρωµή τόκων µπορεί να σταµατήσει αν δεν έχει προβλεφθεί ελάχιστη καταβολή τόκων. Επιπλέον, η επιστροφή του κεφαλαίου µπορεί να µειωθεί. Η πτώχευση του εκδότη συνεπάγεται την πλήρη απώλεια των επενδυµένων κεφαλαίων. E.6 Προθεσµιακές καταθέσεις Η προθεσµιακές καταθέσεις είναι οι καταθέσεις σε µετρητά που καταβάλλονται σε καθορισµένη ηµεροµηνία λήξης και επιτόκιο, που καθορίζονται εκ των προτέρων. Χαρακτηριστικά: Απόδοση: καταβολή τόκων ιάρκεια: βραχυπρόθεσµα (έως 4 χρόνια), µεσοπρόθεσµα (4-8 χρόνια) ή µακροχρόνια (πάνω από 8 χρόνια); Τόκοι: οι τόκοι εξαρτώνται από τους όρους και τις προϋποθέσεις της κατάθεσης; Π.χ. σταθερού επιτοκίου για όλη τη διάρκεια ή κυµαινόµενο επιτόκιο που συνδέεται µε τα κύρια επιτόκια της αγοράς (π.χ. Libor ή Euribor). Τα προϊόντα αυτά υπόκεινται κυρίως στους κινδύνους του πληθωρισµού, συναλλαγµατικών και επιτοκιακών κινδύνων και της αφερεγγυότητας του αντισυµβαλλοµένου. E.7 οµηµένα προϊόντα (Structured products) Τα οµηµένα προϊόντα είναι συνδυασµοί δύο ή περισσοτέρων χρηµατοοικονοµικών µέσων, που αποτελούν από κοινού ένα νέο επενδυτικό προϊόν που ανταποκρίνεται σε ιδιαίτερες επενδυτικές ανάγκες που δεν µπορούν να καλυφθούν από τα κοινά χρηµατοοικονοµικά µέσα. Τουλάχιστον ένα από αυτά είναι συνήθως ένα παράγωγο προϊόν. Τα οµηµένα προϊόντα µε προστασία κεφαλαίου είναι αυτά που αποτελούν αντικείµενο διαπραγµάτευσης πιο συχνά. Τα προϊόντα αυτά µπορούν να διαπραγµατεύονται είτε στο χρηµατιστήριο ή εκτός χρηµατιστήριο (overthe-counter) DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 16 of 25

17 Λόγω του σηµαντικού αριθµού των πιθανών συνδυασµών, κάθε δοµηµένο προϊόν έχει τους δικούς του κινδύνους, δεδοµένου ότι οι κίνδυνοι που συνδέονται µε καθένα από τα στοιχεία του συνδυασµού αυτού µπορούν να µειωθούν ή ακόµη και να εξαλειφθούν ή να ενισχυθούν εξαιτίας ενός τέτοιου συνδυασµού. Κατά συνέπεια, ο επενδυτής πρέπει να ερευνήσει τους συγκεκριµένους κινδύνους που συνδέονται µε το σχετικό δοµηµένο προϊόν. Οι πληροφορίες αυτές είναι διαθέσιµες, για παράδειγµα, στα εµπορικά έντυπα ή δελτία που περιγράφουν το προϊόν. E.7.1 οµηµένα προϊόντα µε προστασία κεφαλαίου (Structured products with capital protection ) Χαρακτηριστικά: ύο στοιχεία: τα προϊόντα αυτά αποτελούνται συνήθως από δύο στοιχεία: ένα σταθερό εισόδηµα επένδυσης (π.χ. οµόλογο ή µέσο χρηµαταγοράς) και ένα δικαίωµα προαίρεσης ή ένας συνδυασµός δικαιωµάτων προαίρεσης. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στον επενδυτή να συµµετάσχει στις µεταβολές των τιµών ενός ή περισσότερων περιουσιακών στοιχείων, ενώ ταυτόχρονα να περιορισθούν οι πιθανές ζηµιές. Το στοιχείο προστασίας των κεφαλαίων (capital protection component) µπορεί, κατά περίπτωση, να καλύπτει µόνο ένα µέρος του επενδυµένου κεφαλαίου. Επιπλέον, τα στοιχεία της συµµετοχής και της προστασίας µπορούν να διαχωριστούν σε δύο ξεχωριστά στοιχεία, προκειµένου να εξασφαλιστεί η ανεξαρτησία των δύο στοιχείων ή ακόµη και να επιτραπεί η πώλησή τους ξεχωριστά. Κεφάλαιο: πλήρως ή µερικώς εξασφαλισµένο (στη λήξη). Το στοιχείο της προστασίας του κεφαλαίου καθορίζει το ποσό της ονοµαστικής αξίας του δοµηµένου προϊόντος που θα πρέπει να καταβάλλεται στον επενδυτή, ανεξάρτητα από τις όποιες διακυµάνσεις των τιµών στο στοιχείο του δικαιώµατος προαίρεσης. Απόδοση: το στοιχείο του δικαιώµατος προαίρεσης ή οι άµεσες επενδύσεις σε ένα υποκείµενο περιουσιακό στοιχείο υψηλού κινδύνου καθορίζει πώς και σε ποιο βαθµό ο επενδυτής µπορεί να επωφεληθεί από τις διακυµάνσεις των τιµών στο υποκείµενο. Ως εκ τούτου, το στοιχείο αυτό καθορίζει τη δυνατότητα επιστροφής πέρα και πάνω από το στοιχείο της προστασίας του κεφαλαίου. Ευελιξία: τα προϊόντα αυτά µπορούν να προσαρµοστούν ανάλογα µε τις ανάγκες του κάθε πελάτη και είναι προσαρµοσµένα σε όλους τους τύπους των υποκείµενων τίτλων. Ειδικοί Επενδυτικοί Κίνδυνοι Η προστασία του αρχικού κεφαλαίου συνδέεται µε την ονοµαστική αξία του προϊόντος και όχι µε την τιµή έκδοσής του ή την τιµή αγοράς σε µια δευτερογενή αγορά. Ως εκ τούτου, ο επενδυτής επωφελείται από την εγγύηση µόνο µέχρι την ονοµαστική αξία του προϊόντος, µε συνέπεια η προστασία του κεφαλαίου να µην σηµαίνει κατ 'ανάγκην την επιστροφή 100% του επενδυµένου κεφαλαίου. Κατά συνέπεια, η προστασία θα πρέπει να µειωθεί, εάν η τιµή έκδοσης/τιµή αγοράς είναι µεγαλύτερη από την ονοµαστική αξία και, αντιστρόφως, να αυξάνεται αν η τιµή έκδοση/τιµή αγοράς είναι χαµηλότερη από την ονοµαστική αξία, ιδίως εάν το προϊόν έχει αγοραστεί σε τιµή η οποία ήταν διαφορετική από την ονοµαστική αξία ή µετά την αρχική έκδοση. Το επίπεδο προστασίας εξαρτάται από την πιστοληπτική ικανότητα του εκδότη. Το κεφάλαιο αυτό προστατεύεται µόνο εάν ο εκδότης της προστασίας µπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. Η µέγιστη απώλεια ως εκ τούτου περιορίζεται στη διαφορά µεταξύ της τιµής αγοράς και το ποσό της προστασίας κεφαλαίου στη λήξη. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια ζωής του προϊόντος, η τιµή του µπορεί να πέσει κάτω από το επίπεδο της προστασίας του ποσού του κεφαλαίου και αυξάνει τον κίνδυνο απώλειας σε περίπτωση πώλησης πριν από τη λήξη. Η προστασία του κεφαλαίου διασφαλίζεται για τον επενδυτή, εφόσον ο τελευταίος διατηρεί στην κατοχή του το προϊόν µέχρι τη λήξη, αλλά δεν είναι εξασφαλισµένος αν ζητηθεί πρόωρη αποπληρωµή. Μετά τη λήξη, αν το κεφάλαιο δεν είναι εγγυηµένο έως 100%, ο επενδυτής δεν θα αποπληρωθεί ολόκληρο το ποσό που αρχικά επενδύθηκε. Ανάλογα µε την εξέλιξη των τιµών στις χρηµατιστηριακές αγορές, το στοιχείο του δικαιώµατος προαίρεσης/άµεσης επένδυσης µπορεί να λήξει χωρίς αξία. Οι κίνδυνοι που σχετίζονται µε αυτό το στοιχείο είναι οι ίδιοι µε τους κινδύνους που συνδέονται µε το σχετικό δικαίωµα προαίρεσης ή ένα συνδυασµό δικαιωµάτων προαίρεσης ή άµεσων επενδύσεων. Λόγω της ύπαρξης προστασίας του κεφαλαίου, ο επενδυτής µπορεί να αποκτήσει χαµηλότερη απόδοση από την απόδοση που θα είχε επιτευχθεί εάν είχε επενδύσει άµεσα στο υποκείµενο. Η ρευστότητα της επένδυσης είναι συνήθως εξασφαλισµένη µόνο πάνω από ένα ορισµένο ποσό, που υπόκειται τις περισσότερες φορές στη διάφορα της τιµής αγοράς/πώλησης ή/και ποινή σε περίπτωση που το προϊόν δεν παραµένει στη κατοχή του επενδύτη µέχρι τη λήξη DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 17 of 25

18 E.7.2 οµηµένα προϊόντα χωρίς προστασία του κεφαλαίου (Structured products without capital protection): αντίστροφα µετατρέψιµο ή εκπτωτικό πιστοποιητικό Χαρακτηριστικά: Term product: ο επενδυτής λαµβάνει ένα εγγυηµένο τοκοµερίδιο σε συγκεκριµένο νόµισµα, αλλά αποδέχεται τον κίνδυνο του κεφαλαίου του στη λήξη. Υποκείµενα στοιχεία: µετοχές, δείκτες, καλάθια, κλπ. Κεφάλαιο: προστατεύεται εάν η αγοραία αξία του υποκείµενου δεν είναι χαµηλότερη από την τιµή εξάσκησης κατά τη λήξη. Αποπληρωµή: είτε σε µετρητά είτε µε παράδοση του υποκείµενου µέσου, σε τιµή εξάσκησης που καθορίζεται εκ των προτέρων, εφόσον η τιµή εξάσκησης έχει πέσει ή έχει ξεπεραστεί. Κατά την ηµεροµηνία λήξης, εάν η τιµή του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου είναι υψηλότερη από την τιµή εξάσκησης, ο επενδυτής λαµβάνει το εγγυηµένο τοκοµερίδιο συν 100% του αρχικά επενδυµένο κεφάλαιο (σε µετρητά). Εάν η τιµή του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου είναι χαµηλότερη από την τιµή άσκησης, ο επενδυτής λαµβάνει το εγγυηµένο τοκοµερίδιο συν το υποκείµενο περιουσιακό στοιχείο µε στην τιµή εξάσκησης. Ευελιξία: τα προϊόντα αυτά µπορούν να προσαρµοστούν σε όλους τους τύπους των υποκείµενων Εκπτωτικό πιστοποιητικό: στην περίπτωση αυτή, ο επενδυτής λαµβάνει το κουπόνι µόνο κατά τη λήξη, αλλά αρχικά αγοράζει αυτό το προϊόν σε µια έκπτωση. Ειδικοί Επενδυτικοί Κίνδυνοι: Αυτά τα οµηµένα Προϊόντα περιλαµβάνουν διάφορους ειδικούς επενδυτικούς κινδύνους, συγκεκριµένα κινδύνους κεφαλαίου, κινδύνους ρευστότητας και συναλλαγµατικούς κινδύνους. Όσον αφορά τον κίνδυνο κεφαλαίου, η προστασία του κεφαλαίου δεν είναι εξασφαλισµένη, αν ο επενδυτής λαµβάνει το υποκείµενο περιουσιακό στοιχείο αντί του κεφαλαίου που επενδύεται στη λήξη του. Ο κίνδυνος κεφαλαίου συνδέεται στενά µε την εξέλιξη της τιµής του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου. Όσον αφορά τον κίνδυνο ρευστότητας, η ρευστότητα της επένδυσης είναι συνήθως εξασφαλισµένη µόνο πάνω από ένα ορισµένο όριο. Για τα προϊόντα που εκφράζονται σε νοµίσµατα διαφορετικά από εκείνο του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου, ο επενδυτής εκτίθεται σε επιπλέον συναλλαγµατικό κίνδυνο. E.7.3 Χρεόγραφα Συνδεδεµένα µε Πιστωτικό Γεγονός ή ΧΣΠΓ (Credit Linked Notes ή CLN) Μια επένδυση σε ένα ΧΣΠΓ µπορεί να συγκριθεί µε τις άµεσες επενδύσεις σε ένα κυµαινόµενο επιτόκιο που εκδίδονται από την ίδια οντότητα. Ειδικοί Επενδυτικοί Κίνδυνοι: Ένας επενδυτής σε ένα ΧΣΠΓ είναι εκτεθειµένος στον πιστωτικό κίνδυνο τόσο του ίδιου του εκδότη του ΧΣΠΓ όσο και του/των υποκείµενων οντοτήτων αναφοράς πίστωσης (underlying credit reference entity/entities). Σε περίπτωση πιστωτικού γεγονότος (credit event), ο επενδυτής λαµβάνει είτε ένα χρεόγραφο (δηλαδή ένα οµόλογο ή ένα δάνειο) εκδιδόµενο ή εγγυηµένο από τον οικείο φορέα παροχής πληροφοριών πιστοληπτικής ικανότητας (credit reference entity) ή γίνεται κάποιος διακανονισµός τοις µετρητοίς που συνδέεται µε την αγοραία αγοράς των εν λόγω χρεωστικών τίτλων, ο οποίος υπολογίζεται µε βάση το σχετικό πιστωτικό γεγονός. Ο όρος πιστωτικό γεγονός ορίζεται σε ευρεία έννοια και καλύπτει περισσότερα από τη µη καταβολή των οφειλών µέσω των οµολόγων (bond default) της σχετικής οντότητας αναφοράς. Όντως, η έννοια αυτή περιλαµβάνει, για παράδειγµα, µια παράταση της ηµεροµηνίας αποπληρωµής του δανείου ή τη µείωση του επιτοκίου που καταβάλλεται για τέτοιο δάνειο. Ως εκ τούτου, ο κάτοχος ενός ΧΣΠΓ µπορεί να υποστεί µια ζηµία που οφείλεται σε ένα πιστωτικό γεγονός, ακόµη κι αν η παραδοσιακή αδυναµία αποπληρωµής του οµολόγου (bond default) δεν έχει προκύψει. Με άλλα λόγια, η πιθανότητα ενός πιστωτικού γεγονότος είναι υψηλότερη από την πιθανότητα αδυναµίας αποπληρωµής ενός οµολόγου. Ένα πιστωτικό γεγονός µπορεί να οδηγήσει ένα ΧΣΠΓ να υποστεί µεγαλύτερη απώλεια από το µέσο όρο της ζηµίας από τα οµόλογα της ίδιας οντότητα αναφοράς, δεδοµένου ότι ο εκδότης του ΧΣΠΓ έχει γενικά µια ευρύτερη επιλογή των χρεογράφων, που θα οδηγηθούν σε αδυναµία πληρωµής και θα µπορούσε να επιλέξει να παραδώσει την χαµηλότερη τιµή χρεογράφου. Ο κίνδυνος αυτός µετριάζεται σε ορισµένες δοµές µέσω προκαθορισµένων ποσοστών ανάκτησης (recovery rates), οι οποίες καθορίζουν εκ των προτέρων, για παράδειγµα, την απώλεια σε περίπτωση ένα πιστωτικού γεγονότος DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 18 of 25

19 Επιπλέον, µεγαλύτερη απώλεια µπορεί να προκύψει ως αποτέλεσµα µιας παράδοσης ενός δανείου ή οµολόγου µε µεγαλύτερη διάρκεια από τη διάρκεια των ίδιων των ΧΣΠΓ ή σε περίπτωση αποτίµησης χρησιµοποιώντας ένα τέτοιο είδος οµολόγου/δανείου. Εντούτοις, σηµαντικοί οίκοι αξιολόγησης έχουν επίγνωση αυτών των δύο χαρακτηριστικών και τους ενσωµατώνουν στις αξιολογήσεις των ΧΣΠΓ. E.7.4. Εγγυηµένο Χρεωστικό Οµόλογο (ΕΧΟ) ή Collateralized debt obligations (CDO) Το εγγυηµένο χρεωστικό οµόλογο είναι επίσης δοµηµένο προϊόν που βασίζεται σε ένα υποκείµενο καλάθι ή χαρτοφυλάκιο χρεωστικών τίτλων, το οποίο µπορεί να είναι τα οµόλογα, δάνεια και/ή συµφωνίες ανταλλαγής κινδύνου αθέτησης (credit default swaps). Ένα EXO χωρίζεται συνήθως σε δόσεις που παρέχουν διαφορετικά επίπεδα έκθεσης στον κίνδυνο για το καλάθι των υποκείµενων χρεογράφων. Κοινώς, η µικρότερη δόση είναι δόση "ίδιων κεφαλαίων" και στη συνέχεια οι δόσεις ανεβαίνουν µε την αύξηση της σηµαντικότητας, και αντίστοιχα, µε τις υψηλότερες αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας. Ειδικοί Επενδυτικοί Κίνδυνοι : Οι ζηµίες στο χαρτοφυλάκιο βαρύνουν κατ 'αρχάς τους κατόχους της δόση των ιδίων κεφαλαίων και στη συνέχεια τους κατόχους των διαφόρων τµηµάτων κατά σειρά σηµαντικότητας. Οι κάτοχοι µίας πιο σηµαντικής δόσης θα υποστούν µόνο µια απώλεια που οφείλεται στο σχετικό πιστωτικό γεγονός, εάν το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων και το κεφάλαιο των πιο σηµαντικών δόσεων έχουν χαθεί. Ως εκ τούτου, οι δόσεις που δεν είναι ίδια κεφάλαια έχουν κάποιο βαθµό προστασίας έναντι των ζηµιών, ενώ η δόση "ίδια κεφάλαια" και οι πιο σηµαντικές δόσεις αποτελούν µοχλευµένη έκθεση (leveraged exposure) στις διακυµάνσεις του υποκείµενου χαρτοφυλακίου. Πιστωτικά γεγονότα σε µικρό µέρος του χαρτοφυλακίου µπορεί να οδηγήσει σε σηµαντική ή ολική απώλεια του κεφαλαίου που επενδύθηκε στη δόση "ίδια κεφάλαια" και στις πιο σηµαντικές δόσεις. Η αξία του κάθε πιστωτικού παραγώγου µπορεί να διαφέρει σηµαντικά πριν από τη λήξη ανάλογα µε παράγοντες, συµπεριλαµβανοµένης της πραγµατοποίησης πιστωτικών γεγονότων και κινήσεων πιστωτικών περιθωρίων µέσα στο χαρτοφυλάκιο. Επιπλέον, όπως κάθε χρεωστικός τίτλος, η αρχική βαθµολογία του κάθε πιστωτικού παραγώγου µπορεί να αναβαθµιστεί ή να υποβαθµιστεί. Η πιστοληπτική ικανότητα ενός συγκεκριµένου µέσου αντικατοπτρίζει τον (µακροπρόθεσµο) κίνδυνο αθέτησης της εν λόγω πράξης, µέχρι τη λήξη, και όχι το βραχυπρόθεσµο κίνδυνο αγοράς. Οι επενδυτές σε ένα πιστωτικό παράγωγο πρέπει να έχουν γενικά µια µακροπρόθεσµη προοπτική επενδύσεων και τη δυνατότητα να κρατήσουν το προϊόν µέχρι τη λήξη του. Τα µέσα αυτά είναι, επίσης, σε µεγάλο βαθµό εκτεθειµένα στον κίνδυνο ρευστότητας, δεδοµένου ότι είναι γενικά µη ρευστοποιήσιµα ακόµα και στην παρουσία δευτερογενούς αγοράς. E.8 Συνθετικά προϊόντα Συνθετικά προϊόντα - ουσιαστικά είναι καλυµµένα δικαιώµατα προαίρεσης και πιστοποιητικά που χαρακτηρίζονται από ίδια ή παρόµοια δοµηµένα κέρδη ή ζηµιές σε σύγκριση µε συγκεκριµένα παραδοσιακά χρηµατοοικονοµικά µέσα (µετοχές ή οµόλογα). Απορρέουν από το συνδυασµό δύο ή περισσότερων χρηµατοοικονοµικών µέσων, στο ίδιο προϊόν. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγµα είναι το καλάθι τίτλων που βασίζεται σε ένα συγκεκριµένο αριθµό επιλεγµένων µετοχών. Τα συνθετικά προϊόντα µπορούν να διαπραγµατεύονται είτε στο χρηµατιστήριο ή εξωχρηµατιστηριακά. Λόγω του σηµαντικού αριθµού των πιθανών συνδυασµών, κάθε συνθετικό προϊόν έχει τους δικούς του κινδύνους. Ωστόσο, γενικά, οι κίνδυνοι που συνδέονται µε τα συνθετικά προϊόντα δεν είναι πάντα οι ίδιοι µε τους κινδύνους που συνδέονται µε τα χρηµατοοικονοµικά µέσα που περιέχουν. Ως εκ τούτου, πριν από την επένδυση σε τέτοια προϊόντα, ο επενδυτής θα πρέπει να προβαίνει σε διεξοδικές έρευνες σχετικά µε τους συγκεκριµένους αυτούς κινδύνους, για παράδειγµα, µετά από συµβουλή σχετικά µε την περιγραφή του προϊόντος. E.8.1 Καλυµµένο δικαίωµα προαίρεσης (Covered options, π.χ. BLOC warrants, DOCUs, GOALs) Χαρακτηριστικά: Περιορισµένη απώλεια: όταν αγοράζει ένα καλυµµένο δικαίωµα προαίρεσης, ο επενδυτής αγοράζει ένα υποκείµενο στοιχείο ενεργητικού (µετοχή, οµόλογο ή νόµισµα) και ταυτόχρονα ένα δικαίωµα προαίρεσης DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 19 of 25

20 αγοράς για το ίδιο περιουσιακό στοιχείο. Σε αντάλλαγµα, ο επενδυτής έχει λάβει µια πριµοδότηση. Ο τελευταίος περιορίζει την απώλεια του στην περίπτωση που η τιµή του υποκείµενου πέσει. Περιορισµένο δυνητικό κέρδος: η ενδεχόµενη απόδοση από οποιαδήποτε αύξηση της αξίας της αγοράς του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου περιορίζεται σε κέρδη έως τη τιµή εξάσκησης του δικαιώµατος προαίρεσης. Εγγύηση: για τα παραδοσιακά καλυµµένα δικαιώµατα προαίρεσης, ο επενδυτής πρέπει να καταθέσει το υποκείµενο περιουσιακό στοιχείο ως εγγύηση, έτσι γίνεται παθητικός επενδυτής. Συνθετικά καλυµµένα δικαιώµατα προαίρεσης: αυτός ο τύπος προϊόντος βασίζεται στην ιδέα της αντιγραφής ή αναπαραγωγής παραδοσιακών καλυµµένων δικαιωµάτων προαίρεσης. Αλλά αυτή η αντιγραφή επιτυγχάνεται µέσω µιας ενιαίας πράξης. Τόσο η αγορά του περιουσιακού στοιχείου και η εγγραφή των δικαιωµάτων προαίρεσης ασκούνται συνθετικά µε την χρήση παραγώγων. Η τιµή αγοράς ενός τέτοιου προϊόντος είναι πανοµοιότυπη µε εκείνη του υποκείµενου µείον της πριµοδότησης για την πώληση του δικαιώµατος προαίρεσης αγοράς. Ως εκ τούτου, το συνθετικό προϊόν πωλείται φθηνότερα από το υποκείµενο του. ιευθέτηση: είτε τοις µετρητοίς είτε φυσική παράδοση του υποκείµενου, αν είναι δυνατόν, στη λήξη του: Αν η αξία της αγοράς των υποκείµενων µετοχών είναι υψηλότερη από την τιµή εξάσκησης, ο επενδυτής έχει πληρώνεται ένα συγκεκριµένο χρηµατικό ποσό ως διευθέτηση. Εάν, ωστόσο, είναι χαµηλότερη από την τιµή εξάσκησης, ο επενδυτής λαµβάνει τη φυσική παράδοση του υποκείµενου περιουσιακού στοιχείου. Ειδικοί Επενδυτικοί Κίνδυνοι : Σε αντίθεση µε τα δοµηµένα προϊόντα προστασίας κεφαλαίου, τα συνθετικά καλυµµένα δικαιώµατα προαίρεσης δεν περιέχουν αντιστάθµιση σε ζηµιές στην αγοραία αξία του υποκείµενου. Ως εκ τούτου, αν η τιµή του υποκείµενου αυξηθεί κατά τη λήξη του και είναι υψηλότερη από την τιµή εξάσκησης του δικαιώµατος προαίρεσης, ο επενδυτής θα λάβει την τιµή που είχε συµφωνηθεί αρχικά µε την καταβολή µετρητών. Εάν η τιµή του υποκείµενου κατά τη λήξη είναι χαµηλότερη από την τιµή που προβλέπεται από τον επενδυτή κατά την αγορά του προϊόντος, η απόδοση του εν λόγω προϊόντος µπορεί να είναι χαµηλότερη από την απόδοση της επένδυσης στη χρηµατική αγορά µε την ίδια διάρκεια. Εάν η τιµή του υποκείµενου µέσου, κατά τη λήξη του, είναι ίση ή χαµηλότερη από την τιµή εξάσκησης του δικαιώµατος προαίρεσης, ο επενδυτής θα λάβει το υποκείµενο. Η πιθανή ζηµία που µπορεί να υποστεί ο επενδυτής συνδέεται εποµένως µε µια πιθανή πτώση στην αγοραία αξία του υποκείµενου µέσου µέχρι τη λήξη. Ο κίνδυνος της απώλειας ως εκ τούτου, είναι απεριόριστος, ως σαν να είχε ο επενδυτής επενδύσει άµεσα στο υποκείµενο περιουσιακό στοιχείο. Ωστόσο, η πριµοδότηση των δικαιωµάτων προαίρεσης µετριάζει τις συνέπειες µιας ενδεχόµενης απώλειας του κέρδους σε σχέση µε το υποκείµενο. E.8.2 Πιστοποιητικά /EMTN (e.g. PERLES) Χαρακτηριστικά: ιασπορά: το πιστοποιητικό επιτρέπει στον επενδυτή να αγοράσει ένα δικαίωµα που βασίζεται σε διάφορα υποκείµενα περιουσιακά στοιχεία ή έχει µια αξία που προέρχεται από διάφορους δείκτες. Βασικοί τύποι πιστοποιητικών: o Πιστοποιητικά δείκτη: αντικατοπτρίζουν µια ολόκληρη αγορά που βασίζεται σε ένα επίσηµο δείκτη (π.χ. DAX, CAC, κλπ) o Πιστοποιητικά περιφέρειας: προέρχονται από µια σειρά από δείκτες ή εταιρείες από µια o συγκεκριµένη περιοχή (π.χ. Ανατολική Ευρώπη, περιοχή του Ειρηνικού, κλπ) Πιστοποιητικά καλαθιού: προέρχονται από την επιλογή εθνικών ή διεθνών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον ίδιο τοµέα (π.χ. βιοτεχνολογία, τηλεπικοινωνίες, κλπ..), δείκτες, οµόλογα ή άλλα υποκείµενα περιουσιακά στοιχεία. Εγγύηση: τα πιστοποιητικά αυτά είναι τιτλοποίηµενα. ιάρκεια και συναλλαγή: η διάρκεια των πιστοποιητικών αυτών κυµαίνεται συνήθως µεταξύ ενός και τριών ετών. Ωστόσο, τα πιστοποιητικά αυτά µπορούν να συναλλάσσονται ανά πάσα στιγµή. Περιορισµένη διάρκεια: Ενσωµατώνονται σε ένα µέσο και εποµένως, τα εν λόγω πιστοποιητικά έχουν περιορισµένη διάρκεια. ικαιώµατα επενδυτών: το δικαίωµα ψήφου δεν υπάρχει και καθώς δεν υπάρχει το δικαίωµα είσπραξης µερίσµατος/τόκων σε σχέση µε τα υποκείµενα περιουσιακά στοιχεία DESCRIPTION OF RISKS - GR Page 20 of 25