ΑΡΥΙΣΕΚΣΟΝΙΚΗ ΡΩΜΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΤ

HTML
DOWNLOAD

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΡΥΙΣΕΚΣΟΝΙΚΗ ΡΩΜΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΤ"

Σωτήρης Γλυκύς
5 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΑΡΥΙΣΕΚΣΟΝΙΚΗ ΡΩΜΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΤ Β' ΡΔΡΟΑΚΖΛΝ ΡΑΜΖ: Β 4 "ΠΓΣΟΝΛΔΠ ΡΔΣΛΔΠ: ΕΩΓΟΑΦΗΘΖ,ΓΙΞΡΗΘΖ,ΑΟΣΗΡΔΘΡΝΛΗΘΖ,GRAFITI " ΝΚΑΓΑ: REPLETE ΞΝΘΔΚΑ: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΔΟΓΑΠΗΑ ΡΝ ΙΟΤΣΗ ΔΗΜΗΣΡΗ ΓΗΑ ΡΖ ΑΡΥΙΣΕΚΣΟΝΙΚΗ ΚΑΣΑ ΣΗ ΡΩΜΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ

2 Ρσκατθή Σέρλε Κε ηνλ όξν ξσκατθή ηέρλε αλαθεξόκαζηε ζην ζύλνιν ηεο θαιιηηερληθήο δεκηνπξγίαο ζηελ αξραία Ρώκε, θπξίσο θαηά ηελ πεξίνδν ηεο Οσκατθήο απηνθξαηνξίαο. Δλζσκαηώλεη ζηνηρεία δαλεηζκέλα από ηελ εηξνπζθηθή θαη ηελ ειιεληθή θαιιηηερληθή παξάδνζε θαζώο νη Οσκαίνη έδεζαλ θάησ από εηξνπζθηθή επίδξαζε θαη όηη κε ηελ επέθηαζή ηνπο πξνο ηελ θεληξηθή θαη λόηηα Ηηαιία θαη Πηθειία (ηνλ 3ν αηώλα π.σ.) ήξζαλ ζε άκεζε γλσξηκία κε ηελ ειιεληθή ηέρλε. Από ηνλ 2ν αηώλα π.σ. νη Οσκαίνη ζηξαηεγνί όηαλ γύξηδαλ από ληθεθόξεο εθζηξαηείεο ζηελ Αλαηνιή, ζπλήζηδαλ λα θνζκνύλ ην «ζξίακβν» ηνπο κε έξγα ειιεληθήο ηέρλεο θαη όηη ν ζαπκαζκόο ησλ πινπζίσλ Οσκαίσλ γηα ηελ ειιεληθή ηέρλε θαη ε επηζπκία ηνπο λα ζηνιίδνπλ ηα ζπίηηα ηνπο κε έξγα ειιεληθά, ηνπο νδήγεζε ζηελ αληηγξαθή θεκηζκέλσλ έξγσλ ειιεληθήο ηέρλεο. Έηζη νη Οσκαίνη βνήζεζαλ λα δηαηεξεζεί δσληαλή ε ειιεληθή θαιιηηερληθή παξάδνζε πνπ επξόθεηην αξγόηεξα λα εμαπισζεί σο ειιελνξσκατθή ηέρλε ζε όιε ηε ξσκατθή απηνθξαηνξία θαη λα παίμεη ξόιν απνθαζηζηηθό ζηε κειινληηθή εμέιημε ηεο επξσπατθήο ηέρλεο. Πηελ ηειεπηαία πεξίνδν ηεο δεκνθξαηίαο, ε ξσκατθή ηέρλε δηακόξθσζε θαζαξά ην δηθό ηεο ραξαθηήξα: ηα ξσκατθά έξγα, κνινλόηη θηινηερλνύληαη από Έιιελεο θαιιηηέρλεο θαη έρνπλ ηε ζθξαγίδα ηεο ειιεληθήο επίδξαζεο, εκπλένληαη από ηηο ξσκατθέο παξαδόζεηο θαη εθθξάδνπλ ηα ξσκατθά ηδαληθά, π.ρ. ηελ πξνηίκεζε γηα ην επηβιεηηθό νηθνδόκεκα θαη ηελ πινύζηα δηαθόζκεζε.

3 Αξρηηεθηνληθή Ρσκατθήο πεξηόδνπ Ζ αξρηηεθηνληθή είλαη ε ηέρλε πνπ εθθξάδεη πεξηζζόηεξν από όιεο ηηο άιιεο ην ξσκατθό πλεύκα. Νη Οσκαίνη δαλείζηεθαλ από ηνπο Εηξνύζθνπο ηελ πνιενδνκία, ηελ ηεηρνπνηία, ηελ ηνμσηή αςίδα θ.α., ελώ από ηελ Ειιάδα πήξαλ ην θνξηλζηαθό θηνλόθξαλν ζπλδπαζκέλν κε ησληθά ζηνηρεία. Ξαξάιιεια, πξνζέζεζαλ λέα πιηθά θαη λέεο κεζόδνπο ζηελ νηθνδνκηθή θαηνξζώλνληαο έηζη λα θαηαζθεπάζνπλ κεγάια νηθνδνκήκαηα, κε μερσξηζηά ξσκατθά γλσξίζκαηα πνπ ζπλδύαδαλ ην ζόιν, ηελ αςίδα θαη ηνπο ειιεληθνύο δηαθνζκεηηθνύο ξπζκνύο. Ηδηαίηεξα πξέπεη λα ηνληζηεί πσο νη Ρσκαίνη-άλζξσπνη πεξηζζόηεξν πξαθηηθνί- πξνηηκνύζαλ ηα έξγα πνπ εμππεξεηνύζαλ ηηο αλάγθεο ηνπ Κξάηνπο: γέθπξεο, πδξαγσγεία, δξόκνπο θαη θαηαζθεπέο ζηεξεέο πνπ λα αςεθνύλ ην ρξόλν θαη λα εθθξάδνπλ ην κεγαιείν ηεο Ρώκεο. Αξγόηεξα βέβαηα έρηηδαλ θαη έξγα πνπ είραλ θύξην ζηόρν ηνπο ηε πξνζθνξά αλέζεσλ θαη ςπραγσγίαο ζην ιαό, όπσο ζέαηξα, ακθηζέαηξα, ηππνδξόκνπο, ζέξκεο θαη βηβιηνζήθεο. Πηα ρξόληα ηεο απηνθξαηνξίαο θαη ιίγν λσξίηεξα, ε Οώκε παξνπζίαζε κεγάιε νηθνδνκηθή δξαζηεξηόηεηα: λέεο πόιεηο ρηίδνληαη, ελώ ε πξσηεύνπζα αλνηθνδνκείηαη θαη ζηνιίδεηαη κε αγνξέο, ζέαηξα θαη λανύο. Νη νηθνδνκέο ρηίδνληαη κε ηνύβια θαη επηθαιύπηνληαη κε πνιύρξσκα κάξκαξα. Ν Αύγνπζηνο ζηνιίδεη ηελ αγνξά (forum) κε κεγαιόπξεπα θηίξηα, θύξηα έθθξαζε ηνπ απηνθξαηνξηθνύ γνήηξνπ. ηα ρξόληα ησλ Φιαβίσλ ρηίδεηαη ην Κνινζζαίν, έλα ηεξάζηην ακθηζέαηξν. Αμηνζαύκαζην γηα ην κέγεζνο θαη ηε κεγαινπξέπεηα ηνπ είλαη ην Πάλζενλ, έξγν ησλ ρξόλσλ ηνπ Αδξηαλνύ. Μεγάιε επηηπρία γλώξηζε έλαο λένο ηύπνο κλεκείνπ, ε ζξηακβηθή αςίδα. Νξζσλόηαλ γηα ηελ

4 ππνδνρή ησλ ζξηακβεπηώλ θαη ηελ αλάκλεζε ησλ πνιεκηθώλ ζξηάκβσλ ηεο Οώκεο. Από ηνλ 3ν αη. κ. Υ. θη έπεηηα, εγθαηαιείπνληαη νη ειιεληθνί ξπζκνί ζηελ αξρηηεθηνληθή θαη θάλνπλ ηελ εκθάληζε ηνπο εθείλα ηα ζηνηρεία πνπ ζα επηθξαηήζνπλ αξγόηεξα ζηε βπδαληηλή ηέρλε. Νη Οσκαίνη δείρλνπλ πξνηίκεζε γηα επηβιεηηθά δεκόζηα νηθνδνκήκαηα, όπσο βαζηιηθέο ζηνέο, ζέξκεο θηι. Ρππηθά δείγκαηα απνηεινύλ νη ζέξκεο ηνπ Θαξαθάιια θαη ηνπ Γηνθιεηηαλνύ. Η αξρηηεθηνληθή ήηαλ ε ηέρλε κε ηελ νπνία αζρνιήζεθαλ ηδηαίηεξα νη Ρσκαίνη. Ηδηαίηεξα ηελ επνρή ηνπ Απγνύζηνπ θαη κεηά, ε εμέιημε ηεο ήηαλ κεγάιε. Δμππεξέηεζε πεξηζζόηεξν από νπνηαδήπνηε άιιε κνξθή ηέρλεο ην κεγαιείν ηεο Οώκεο θαη δηεπθόιπλε παξάιιεια ηελ δσή ησλ ππεθόσλ ηεο απηνθξαηνξίαο. Η θαηαζθεπή κεγάινπ αξηζκνύ έξγσλ ζε όιε ηελ απηνθξαηνξία έθεξε νηθνλνκηθή αλάπηπμε. Νη Αλησλίλνη αιιά θαη άιινη απηνθξάηνξεο θξόληηζαλ ηδηαίηεξα ηελ θαηαζθεπή έξγσλ θνηλήο σθέιεηαο ζηηο επαξρίεο, όπσο γέθπξεο, πδξαγσγεία, αγνξέο, ζέξκεο, λπκθαία, σδεία, βηβιηνζήθεο. Κύξηα ραξαθηεξηζηηθά Ζ Οσκατθή αξρηηεθηνληθή ραξαθηεξίδεηαη από ηα αθόινπζα ζηνηρεία: α) Σειεηνπνίεζε ησλ νηθνδνκηθώλ πιηθώλ. Αλαθάιπςαλ έλα κείγκα από αζβέζηε, άκκν, ραιίθηα ή κηθξά ζπαζκέλα θεξακίδηα, ηδηαίηεξα αλζεθηηθό, ην Οσκατθό ζθπξόδεκα - ιαη. opus caementicium, κε βαζηθό ζπζηαηηθό ηελ πνδνιάλε. Ρν ρξεζηκνπνίεζαλ γηα γέκηζκα ησλ ηνίρσλ νη νπνίνη εμσηεξηθά ήηαλ πιηλζόθηηζηνη ή ιηζόθηηζηνη. Πηε ζπλέρεηα, ηελ επηθάλεηα ησλ

5 ηνίρσλ ηελ θάιππηαλ κε αζβεζηνθνλίακα ή κε πιάθεο καξκάξνπ. β) Σάζε πξνο ην κλεκεηαθό γ) Πξνηίκεζε ζηα θακππιόγξακκα αξρηηεθηνληθά ζηνηρεία -αςίδα, θακάξα, ζθαηξηθόο ζόινο- ζε αληίζεζε κε ηελ ειιεληθή αξρηηεθηνληθή πνπ ρξεζηκνπνίεζε ηηο επζείεο θαη ζπάληα ηηο θακπύιεο γηα ηελ θαηαζθεπή ησλ κλεκείσλ. Απηή ε πξνηίκεζε δηεπθνιύλζεθε ηδηαίηεξα από ηα λέα νηθνδνκηθά πιηθά πνπ ρξεζηκνπνίεζαλ, ελώ παιαηόηεξα ηέηνηεο κνξθέο ήηαλ πνιύ πην δύζθνιν θαη θνζηνβόξν λα ζρεκαηηζηνύλ. δ) Κπξηαξρία ηνπ θνξηλζηαθνύ ξπζκνύ. Νη Οσκαίνη αξρηηέθηνλεο από ηνπο ειιεληθνύο ξπζκνύο ρξεζηκνπνίεζαλ ηδηαίηεξα ηνλ θνξηλζηαθό. ηνπο απηνθξαηνξηθνύο ρξόλνπο πξνρώξεζαλ ζηελ δηακόξθσζε ελόο λένπ ηύπνπ θηνλόθξαλνπ. Δπξόθεηην γηα κία ζύλζεηε κνξθή ηνπ θνξηλζηαθνύ πνπ ζπλδύαδε ηα παιηά ζηνηρεία, δειαδή ηνλ θάιαζν θαη ηα θύιια ηεο αθάλζνπ, κε ηηο έιηθεο ηνπ ησληθνύ θηνλόθξαλνπ ζην επάλσ κέξνο ηεο. Ξαξαιιαγή απηνύ ηνπ ηύπνπ ήηαλ ε αληηθαηάζηαζε ησλ ειίθσλ κε θύιια θνίληθα. Γλσζηά κλεκεία Από ηα κλεκεία πνπ νηθνδνκήζεθαλ ζηελ Οώκε ηα ζπνπδαηόηεξα ήηαλ:

6 Ρν Θνινζζαίν Πηα ρξόληα ηνπ Λέξσλα, νη ζπλζήθεο δηαβίσζεο ησλ θησρώλ είραλ επηδεηλσζεί δξακαηηθά. Έηζη, ν Βεζπαζηαλόο πνπ αλέιαβε ηελ εμνπζία ακέζσο κεηά από απηόλ, θαισζνξίζηεθε σο ν απηνθξάηνξαο πνπ έδεηρλε θαηαλόεζε γηα ηνπο πιεβείνπο, πξάγκα πνπ εθείλνο εθκεηαιιεύηεθε κε ζύλεζε. Κηα από ηηο ζσζηόηεξεο πνιηηηθέο απνθάζεηο ηνπ ήηαλ λα επηζηξέςεη ζην ιαό ηελ πεξηνρή όπνπ βξίζθνληαλ έσο ηόηε νη ηδησηηθνί θήπνη ηεο Σξπζήο Νηθίαο ηνπ Λέξσλα. Απηό πξαγκαηνπνηήζεθε κε ηελ αλνηθνδόκεζε (72-80 κ.υ.) κηαο επηβιεηηθήο αξέλαο, γλσζηή σο Κνινζζαίν, ζηε ζέζε όπνπ πξνεγνπκέλσο βξηζθόηαλ έλα κέξνο ηνπ παιαηηνύ ηνπ Νέξσλα. Κε απηό ηνλ ηξόπν θαηαζθεπάζηεθε ην Θνινζζαίν, ην νπνίν έρεη πεξίκεηξν 524 κ. θαη απνηειείηαη από έλα ζηίβν θαη 4 νξόθνπο κε θεξθίδεο γηα ζεαηέο. Όινη νη όξνθνη επηθνηλσλνύλ κε νκόθεληξεο αθηηλσηέο ζηνέο θαη κε ζθάιεο. Δπηπιένλ ην Κνινζζαίν είλαη

νηθνδνκεκέλν έηζη ώζηε όινη νη ζεαηέο λα έρνπλ νπηηθή επαθή κε ηνλ ζηίβν. Αθόκα, νη 76 έμνδνί ηνπ, επέηξεπαλ ζηνπο ζεαηέο λα εγθαηαιείπνπλ ην θηίξην κέζα ζε ζύληνκν ρξόλν.

7 νηθνδνκεκέλν έηζη ώζηε όινη νη ζεαηέο λα έρνπλ νπηηθή επαθή κε ηνλ ζηίβν. Αθόκα, νη 76 έμνδνί ηνπ, επέηξεπαλ ζηνπο ζεαηέο λα εγθαηαιείπνπλ ην θηίξην κέζα ζε ζύληνκν ρξόλν. Ρέινο ζην ακθηζέαηξν απηό, πνπ ππήξμε ηόπνο καξηπξίνπ πνιπάξηζκσλ ρξηζηηαλώλ, νξγαλώλνληαλ κνλνκαρίεο, ηππνδξνκίεο θαη άιια αλάινγα ζεάκαηα. Ζ ζηήιε ηνπ Ρξαταλνύ Ρν Οσκατθό Φόξνπκ

8 Ρν Ρζίξθνπο Κάμηκνπο Ρν Ξάλζενλ

9 Ρα ινπηξά ηνπ Θαξαθάιια Ρν Καπζσιείν ηνπ Αδξηαλνύ

10 Ζ Αςίδα ηνπ Κέγα Θσλζηαληίλνπ ΞΖΓΔΠ:

11 pdf ηνύηεο Δεκήηξεο

Σχετικά έγγραφα

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ Να σαπακηηπίζεηε ηιρ πποηάζειρ, πος ακολοςθούν, υρ ππορ ηην οπθόηηηά ηοςρ, με ηην ένδειξη Σωστό ή Λάθος 1. ηελ αξραία Ρώκε νη πιεβείνη δελ είραλ αξρηθά